Histologie Speciala

8/16/2019 Histologie Speciala

http://slidepdf.com/reader/full/histologie-speciala 1/106

HISTOLOGIE SPECIALA

APARATUL CARDIOVASCULAR

APARATUL RESPIRATOR APARATUL DIGESTIVGLANDE ANEXE ALE TUBULUI DIGESTIVAPARATUL EXCRETOR APARATUL GENITAL FEMININAPARATUL GENITAL MASCULINORGANE LIMFOIDEGLANDE ENDOCRINESISTEM NERVOS.TESUT NERVOS

APARATUL CARDIOVASCULAR

Sistemul vasula! sa"#ui" este u" sistem i"$is %e tu&u!i 'vase( )!i" a!e u!#e*"ti"uu sa"#e. Pe!etele vasului a!e t!ei st!atu!i *"e"t!ie "umite tu"ii+• la i"te!i*! , i"tima

• la mi-l* , me%ia

• la ete!i*! , a%ve"titiaA!te!ele au u" )e!ete #!*s si u" lume" !*tu"%. Ve"ele au )e!ete su&ti!e si lume"

*vala!/ tu!tit si mult mai ma!e.

Dia#"*stiul %e vas sa"#vi"• se *&se!va st!utu!a tu&ula!a

• )e!etele este alaatuit %i" mai multe st!atu!i

• lume"ul este %elimitat %e elule e"%*teliale

• i" lume" se *&se!va eleme"tele 0i#u!ate.

Structura (stratigrafia) peretelui vascular

Intima

• e"%*teliu 'st!utu!a me!eu )!e1e"ta(

• mem&!a"a &a1al 'st!utu!a me!eu )!e1e"ta(

• st!at su&e"%*telial

• limita"ta elastia i"te!"a 'LEI(Dis)*1itia eleme"tel*! este l*"#itu%i"ala. Fu"tii+ asigura schimbul si este

netrombogenica (impiedica aderarea plachetelor prin: incarcarea negativa aendoteliului si secretia unor factori anti trombogeni).

2



Media

• 0i&!e musula!e "ete%e si3sau

• lamele elastie

• limita"ta elastia ete!"a.Dis)*1itia eleme"tel*! este i!ula!a 's)i!alata( si a!e 0u"tie %e reglare a fluxului

sangvin.

Adventitia

• tesut *"-u"tiv '0i&!e si elule(

• 0i&!e musula!e "ete%e 'la vasele ma!i(

• vasa vas*!um 'la vasele ma!i(

• vase lim0atie

• "e!vi ai vasel*! Dis)*1itia eleme"tel*! este i" #e"e!al l*"#itu%i"ala %a! )*ate 0i si i!ula!a.

Fu"tii+ are rol mecanic (de ancorare), de protectie si de nutritie.

Vasele sa"#vi"e s"t alatuite %i" mai multe ti)u!i %e tesut+• Epiteliu simplu pavimentos 'ase1at )e mem&!a"a &a1ala( , e"%*teliul. Mem&!a"a

&a1ala este * *m)*"e"ta am*!0a. Ea a!e * *m)*"e"ta 0i&!ila!a alatuita %i" *la#e"%e ti) IV sau V si"teti1at %e elulele e"%*teliale sau %e 0i&!ele musula!e "ete%e %i"st!atul su&e"%*telial.

• Tesut conunctiv a!e *"ti"e+

• 0i&!e %e *la#e" si !etiuli"a+ *la#e" III i" me%ie si *la#e" I i" a%ve"titie.

• 0i&!e elastie i1*late sau %is)use i" lamele #!*ase/ *"%ulate.

• 0i&!*&lasti , i" a%ve"titie

• Tesut muscular neted alatuit %i" mai multe !a"%u!i %e elule %is)use *"e"t!i. I"t!eelule eista -*"tiu"i %e ti) #a). Fi&!a musula!a "ete%a vasula!a se *m)*!ta0e"*ti)i a u" 0i&!*&last si i" a1 %e a#!essssiu"e la "ivelul )e!etelui vasula! va!as)u"%e a u" 0i&!*&last/ )uta"% )!*li0e!a si a)ata"% )!*)!ietati %e 0a#*ita!e.

• Tesutul nervos , este alatuit %i"+

• 0i&!e "emieli"i1ate , a)a!ti" SNV si su"t su& 0*!ma %e te!mi"atii &ut*"ate

• 0i&!e mieli"i1ate , se #ases i" 1*"ele &a!*!ee)t*a!e si $em*!ee)t*a!e.

• mi!*#a"#li*"i "e!v*si

Clasi0ia!ea m*!0*0u"ti*"ala a vasel*!+• vase )e"t!u *"%ue !e , a!te!ele ma!i/ elastie

• vase )e"t!u %ist!i&utie , a!te!ele musula!e

• vase )e"t!u !e#la!ea )!esiu"ii , a!te!i*le si metaa!te!i*le• vase )e"t!u s$im& , a)ila!e si ve"ule )*st a)ila!e 've"ule )e!iita!e(

• vase )e"t!u i"t*a!e!e , ve"e mii/ mi-l*ii si ma!iVasele %e t!a"s)*!t/ %i*st!i&utie si i"t*a!e!e 0a )a!te %i" ma!*vasulatu!a. Su"t

vi1i&ile ma!*s*)i si au vasa vas*!um.Vasele )e"t!u !e#la!ea )!esiu"ii si s$im& su"t mi!*vasulatu!a au u" %iamt!u

i"t!e 24 µm si 544,644 µm si "u au vasa vas*!um.

7



A!te!e A!te!e A!te!i*le Ca)ila!e

elastie musula!e *"ti"ui 0e"est!ate

si"us*i%e ve"ule )e!iita!e

Ve"e

E"%*teliu 0e"est!ate 83,

%ia0!a#me

%is*"ti"ui

MB 8 8 8 8 8 %is*"ti"ua saua&se"ta

8 8

St!at su&,e"%*telial

8 8 eista"umai la

ele ma!i

) ) 83, ) ) 83,

LEI 8 a&se"tala ele

964 µmu

ee)tiael*! !e"ale

83,

F.m.". 8 888 8 '2,5 !( 8L.el.

0e"est!ate

888

':;4lame(

8 , !a! 8

LEE 8Tes. *"-. 8 8 8 8

F.m.". 8 8 8 8Vasa

vas*!um8 8 8

Ne!viivasel*!

8 8 888

< *"ti"uu% < %is*"ti"uu ) < )e!iit! < !a"%u!i888 < *m)*"e"ta )!i"i)ala a st!atului.

Arterele elastice

5



A!te!ele elastie u)!i"% lame elastie 'L. el( %is)use )e mai mult %e ;4 %e!a"%u!i i"t!e a!e eista 0i&!e musula!e "ete%e '0.m.".(. Lamelele elastie su"t 0e"est!ate/ )!e1i"ta *!i0iii ma!i e asi#u!a *mu"ia!ea i"t!a st!atu!ile %e lame elastie.

Ve"ele/ i" 0u"tie %e )!e%*mi"a"ta tesutului *"-u"tiv sau a 0.m.". se im)a!t i"ve"e *"-u"tive si musula!e.

La a!te!ele ma!i/ vasele %i" vasa vas*!um )at!u"% %*a! )a"a la -umatatea ete!"aa me%iei/ ia! !estul '-umatatea i"te!"a si i"tima( se $!a"es %i" lume". La ve"e/ vasele %i"vasa vas*!um a-u"# )a"a i" st!atul su&e"%*telial '%e*a!ee sa"#ele ve"*s este sa!a i"su&sta"te "ut!itive. Lim0atiele u!ma!es t!aseul vasa vas*!um.

Mi!*#a"#li*"ii "e!v*si su"t i" #e"e!al !a!i %a! se #ases %i" a&u"%e"ta i"+• aa. *!*"a!e

• aa. me1e"te!ie

• t!u"$iul eliaSu"t a!te!e elastie+

• a*!ta

• aa. )ulm*"a!e

• a. a!*ti%a *mu"a• t!u"$iul &!a$i*e0ali %!e)t

• a. su&lavie

• a. iliaa *mu"aEista vase u )e!ete mai #!*s 'aa. *!*"a!e/ aa. mem&!ului i"0e!i*!( si vase u

)e!ete mai su&ti!e 'vasele i"t!a!a"ie"e si )ulm*"a!e(. Eista si vase u i"#!*sa!isu&i"timale+ a!te!ele *!*"a!e/ i"t!a!a"ie"e si !e"ale.

Arteriola

Diamet!ul lume"ului este %e 7 *!i %iamet!ul )e!etelui. A!e 2,5 !a"%u!i %e 0.m.".

U"ele a!te!i*le au LEI %a! "ii u"ele "u au LEE. Nu au vasa vas*!um.

Metaarteriola (arteriola precapilara, aria sfincterului precapilar)Metaa!te!i*la !e#lea1a 0luul sa"#vi" %a! 0a!a a i"t!e!u)e *m)let 0luul. D*a!

s0i"te!ul )!ea)ila! )*ate *)!i *m)let 0luul.P!e1i"ta e"%*teliu si mem&!a"a &a1ala. Au u" si"#u! !a"% %e 0.m.". %is*"ti"uu

a!e *!#a"i1ea1a la eme!#e"ta a)ila!ului s0i"te!ul )!ea)ila! , i"el i!ula! e !ali1ea1a*"t!atii !itmie la i"te!val %e 7,= seu"%e. Ea a!e * 0*!ma *"ia. I"t!e# )e!etelevasula! este i"#l*&at i"t!,u" #el %e )!*te*#lia"i si #li*1ami"*#lia"i a!e este $i%!atati" )!*)*!tii va!ia&ile. Ast0el tu!#i%itatea vasului este va!ia&ila si a!e )!*)!ietati vas*,elastie.

Lim0atiele u!ma!es t!aietul vasa vas*!um. >umatatea i"te!"a a )e!eteluivasula! se $a!"este )!i" sa"#ele %i" lume"ul vasului/ )!i" %i0u1iu"e.I"t!e elulele e"%*teliale si elulele musula!e eista -*"tiu"i *mu"ia"te #a)

%e*a!ee mem&!a"a &aala )!e11i"ta %is*"ti"uitati/ 0a)t )e"t!u a!e elulele musula!evi" i" *"tat %i!et %i" a"% i" a"% u elulele e"%*teliale.

!apilarele

D.).%.v. $ist*ll*#i "u se %e*se&este a)ila!ele a!te!iale si ele ve"*ase.

?



Sistemul %e a)ila!i1a!e este %e mai multe 0elu!i+• "ormal: metaa!te!i*la → a)ila! → ve"ula )*sta)ila!a. Aest sistem se #aseste

)!etuti"%e"i i" *!#a"ism.• #unt arterio$venos+ i"t!,u" sistem %e a)ila!i1a!e "*!mal a)a!e * *mu"ia!e i"t!e

metaa!te!i*la si ve"ula )*sta)ila!a a!e evita a)ila!ele. Ast0el se %e)aseste sistemul

%e a)ila!e/ 0a!a a avea l* s$im&u!ile "ut!itive. Aest sistem %e a)ila!i1a!e sei"tal"este i" mm. s$eleltii si la "ivelul )ielii/ i" 1*"a mai"il*! si )ii*a!el*!/ la%e#ete/ u"#$ii si u!e$i. La aest sistem/ *m)*"e"ta a!te!i*la!a este 0*a!te &i" ei"e!vata/ si a!e !*lul %e a !e#la 0luul sa"#vi" )e"t!u a me"ti"e *"sta"ta tem)e!atu!ai" aeste te!it*!ii.

• #istemul venos port + a)ila!e ve"*ase → ve"ula )*sta)ila!a → a)ila!e ve"*ase.Aest sistem se i"tal"este i" 0iat si la "ivelul ti-ei )ituita!e.

• #istemul arterial port + a)ila!e a!te!iale → a!te!i*la → a)ila!e a!te!iale. Aest sistemse i"tal"este i" #l*me!ulul !e"al a!e este *"stituit %i" a!te!i*la a0e!e"ta e sea)ila!i1ea1a la "ivelul a)sulei B*@ma"/ %e u"%e )leaa mai a)*i a!te!i*la e0e!e"tae se !ea)ila!i1ea1a la "ivelul tu&il*! u!i"i0e!i 0*!ma"% a)ila!ele )e!itu&ula!e. De

aseme"ea/ aest sistem se mai i"tal"este si la "ivelul )a"!easului/ u"%e a!te!i*lele sea)ila!i1ea1a mai i"tai la "ivelul )a"!easului e"%*!i" 'i"sulele La"#e!$a"s( si a)*ise !ea)ila!i1ea1a la "ivelul )a"!easului e*!i" 'ai"ii )a"!eatii(.

Ca)ila!ele su"t alatuite %i" e"%*teliu/ mem&!a"a &a1ala si )e!iite 'eluleR*u#et(.

Pe!iitele 'elulele R*u#et(Se )a!e a aeste elule su"t elule musula!e m*%i0iate. Ele au !*l *"t!atil si

0a#*ita!. Ca as)et/ aeste elule au multe )!elu"#i!i u !ami0iatii e i"*"-u!aa)ila!ul. Celula este u)!i"sa i" i"t!e#ime i"t!,* liva!e a mem&!a"ei &a1ale 'atat"uleul at si )!elu"#i!ile(.

Pe!iitele eista si i" a)ila!ele %i" mm. s$eletii %a! si i" a)ila!ele si"us*i%e/0ii"% !e)!e1e"tate %e alulele )a!asi"us*i%ale. Aesste elule au ma!e a)aitate %e a se%i0e!e"tia i"+• *ste*&laste

• *"%!*&laste

• 0i&!*&laste

• 0i&!e musula!e "ete%e

• )!ea%i)*ite/ %i" a!e v*! !e1ulta a%i)*itele al&e.

• mi!*#liiPe!iitele i"te!vi" si i" )!*esul %e iat!i1a!e a !a"il*!.

O!#a"i1a!ea m*!0*l*#ia #e"e!ala a )e!etelui a)ila!+

6



Capilare Continui Fenestrate Sinusoide

Celulele endoteliale Su"t )!e1e"te i" st!at*"ti"uu

Celulele au 0e"est!atii'*!i0iii(

St!atul este %is*"ti"uuau s)atii la!#i. Celulele

)*t 0i si 0usi0*!meMembrana bazala Este *"ti"ua Este *"ti"ua 'eista si

su& 0e"est!atii(Este %is*"ti"ua sau )*ate $ia! li)si. Nu

eista i" s)atii.Pericitele Eista Su"t !a!e Eista sau "u. Ele su"t

)!e1e"te su& 0*!ma %e

elule )a!asi"us*i%aleDiametrul 6, µm 6, µm 74,76 µm

Alte caracterisitici Ve1iule )lasmalemaleAu -*"tiu"i st!a"se

Au -*"tiu"i #a)

Au -*"tiu"i st!a"seAu -*"tiu"i #a)

Fe"est!ele au %iamet!ul%e 64,=4 "m si su"t i""uma! %e 74,;43µm7.Su& ele eista sau "u

%ia0!a#me u #!*simea%e 6,; "m.

Localizare I" SNC/ i" "e!vi/ i"mus$i/ i" #la"%ele

e*!i"e/ i" )lama"/ i"timus/ i" #a"#li*"ii

lim0atii/ i" testiul sii" !eti"a

I" #la"%ele e"%*!i"e/i" t!atul #ast!*,

i"testi"al/ i" )leu!ile*!*i%esi i" !i"i$i

'u"%e "u au %ia0!a#ma(

I" 0iat/ i" s)li"a/ i"ma%uva *s*asa si i"$i)*0i1a a"te!i*a!a

Retea a&u"%e"ta %e a)ila!e se #aseste i" 0iat/ !i"i$i/ m. st!iat ia! !etea mai!e%usa se #aseste i" m. "ete% sau tesutul *"-u"tiv %e"s.

Fu"tiile a)ila!el*!+

• &a!ie!ea seletive+• sa"#e tesut 'sa"#e,li$i% i"testitial(. Se *"si%e!a a %ista"ta maima a u"ei

elule 0ata %e a)ila!ul sa"#vi" este %e 74 µm. Ee)tii se #ases i" te"%*"/a)*"ev!*1a/ *s sau i" -umatatea i"te!"a a vasel*! %e ali&!u mai ma!e.

• sa"#e,ae!+ la "iveli am)ului %e$emat*1a/ eista &a!ie!a alve*l*,a)ila!a.

• %e ult!a0ilt!a!e+ la "ivelul #l*me!ulului !e"al

• 0u"tia meta&*lia

;



• se!etie %e 0at!*!i i"$i&it*!i sau %e !este!e

• 0u"tie a"tit!*m&*#e"iaBa!ie!a este asi#u!ata %*a! %e a)ila!ele *"ti"ui si 0e"est!ate.Ba!ie!a sa"#e,tesut este 0*a!te seletiva i" u"ele *!#a"e+

• SNC '&a!ie!a $emat*,e"e0alia(

• timus• testiul

• *$i '!eti"a/ um*a!e a)*asa/ !istali"(La "ivelul &a!ie!ei $emat*,e"e0alie se #ases a)ila!e 0e"est!ate. Aeasta

&a!ie!a "u *)e!ea1a la "ivelul a)ila!el*! %i" )leu!ile *!*i%e/ %i" a!ia )*st!ema/ %e la"ivelul emi"e"tei me%ia"e/ %i" "eu!*$i)*0i1a/ %i" *!#a"ul )i"eal si %i" *!#a"elesu&*misu!al si su&0*!"ial.

Seletivitatea ma!e a &a!ie!el*! se %at*!ea1a eiste"tei -*"tiu"il*! st!a"se /"uma!ului sa1ut %e ve1iule )lasmalemale si mem&!a"ei &a1ale *"ti"ui 'i" a)ila!ele*"ti"ui(.

Ba!ie!a sa"#e,tesut 0u"ti*"ea1a i" am&ele se"su!i. Ea eista la "ivelul a)ila!el*! *"ti"ui si 0e"est!ate %a! "u eista la "ivelul a)ila!el*! si"us*i%e %i" 0iat.

St!ati#!a0ia #e"e!ala a &a!ie!ei sa"#e,tesut+2. I"velisul m*&il si 0i al 0etei lumi"ale a elulel*! e"%*teliale+ elet!*"e#ativitatea

asi#u!a !es)i"#e!ea eleme"tel*! 0i#u!ate %i" sa"#e.7. Celula e"%*teliala )!e1i"ta a"ale %e t!a"sit*a si ve1iule )lasmalemale a!e

0ailitea1a t!a"s)*!tul su&sta"tel*! )!i" )e!etele a)ila!. Celula )!*)!iu,1isa si -*"tiu"ile i"te!elula!e im)ie%ia t!ee!ea "ut!ie"til*! si #a1el*!. De aseme"ea/0e"est!atiile u sau 0a!a %ia0!a#me/ )e!mit sau "u t!ee!ea %i"t!,* )a!te i" alta asu&sta"tel*!. La "ivelul elulel*! e"%*teliale a!e l* e"%*it*1a me%iata sau "u %e!ee)t*!i a!e se )*ate 0ae u sau 0a!a **li!ea li1*1*mil*!.

5. Mem&!a"a &a1ala im)ie%ia t!ave!sa!ea )e!etelui a)ila! ?. Pe!iitele

Fat*!i a!e )a!tii)a la s$im&+• )!esiu"ea $i%!*statia/ *"*tia/ si #!a%ie"tul %e *"e"t!atie

• ativitatea s)ei0ia a elulei e"%*teliale

• ma!imea si i"a!a!ea elet!ia a m*leuleiAst0el+

• -*"tiu"ile i"te!elula!e )e!mit t!ee!ea m*leulel*! u %iamet!u mai mi %e 7 "m.

• Dia0!a#mele 0e"est!atiil*! su"t )ute!"i i"a!ate "e#ativ si asi#u!a seletivitateat!a"s)*!tului %.).%.v. elet!i. De aseme"ea/ %ia0!a#mele 0e"est!atiil*! )e!mit t!ee!ea

m*leulel*! u %iamt!u mai mi %e 24 "m.• Ve1iulele )lasmalemale si a"alele %e t!a"sit*1a asi#u!a t!ee!ea )a!tiulel*! u

%iamet!u mai ma!e %e 24 "m/ 0a!a seletivitate elet!ia. Aest )!*es se "umestetranscito%a sau diacito%a.

&enulele pericitare

La "ivelul l*!/ )e!iitelel 0*!mea1a u" st!at *"ti"uu i" mem&!a"a &a1ala aa"%*teliului/ ava"% )!elu"#i!i multe si !ami0iate. Au u" %iamt!u ma!e/ %e 64,44 µm. La



ve"ulele u %iamet!u mai ma!e %e 744 µm a)a! 2,7 st!atu!i %e 0i&!e musula!e "ete%e.P!e1i"ta -*"tiu"i sla&e i"t!e elulele e"%*teliale/ 0ii"% mai )e!mea&ile. Celulelee"%*teliale se )*t *"t!ata si atu"i -*"tiu"ile se %es0a. Aeste )!*ese au l* su&atiu"ea $istami"ei/ se!*t*"i"ei/ &!a%ii"i"ei si )!*sta#la"%i"el*!.

Aeste vase !e)!e1i"ta l*ul %es0asu!a!ii %!amei i"0lamat*!ii. I" -u!ul l*! eista

"ume!*ase mast*ite/ e*1i"*0ile/ ma!*0a#e si 0i&!*&lasti.

&enulele musculare

C*"ti"ua ve"ulele )e!iita!e. Ele au 0i&!e musula!e "ete%e i" l* %e )e!iite.

APARATUL RESPIRATOR

APARATL R!SP"RAT#R

Cavitatea nazala

Mu*asa este 0*!mata %i" e)iteliu si *!i*". Mu*asa este 0*a!te #!*asa.E)iteliul este %e ti) !es)i!at*! ')seu%*st!ati0iat ili"%!i iliat(. Ma-*!itatea

elulel*! au ili/ eista si !a!e elule alii0*!me. Caracteristica este prezenta din loc in

loc a unor mici glande endoepiteliale.

C*!i*"ul este alatuit %i"+• tesut *"-u"tiv la

• * !etea vasula!a *m)lea

• #la"%eReteaua vasula!a )leaa %e la !amu!ile a!te!iale %i" vei"atatea )e!etelui/ atasate

la )e!i*stul ')e!i*"%!ul( avitatii "a1ale. Ramu!ile a!te!iale %au %ivi1iu"i e st!a&at*!i*"ul i" i"t!e#ime )a"a se im)a!t i" a)ila!e 0e"est!ate a!e v*! asi#u!a "ut!itiaelulel*! e)iteliale. %e aii sa"#ele va 0i *letat i" ve"ule )*sta)ila!e a!e se se a%u"a i"lau"ele ve"*ase. Lau"ele !e)!e1i"ta ve"e m*%i0iate/ u %iamet!ul ma!e si a!e )!e1i"ta%i" l* i" l* i"#!*sa!i i"timale. Aeste i"#!*sa!i *"ti" elule musula!e e 0u"ti*"ea1aa s0i"te!e vasula!e . Ele v*! !eti"e * a"titate ma!e %e sa"#e i" mu*asa "a1ala. S)!e

eem)lu/ #!i)a sau ale!#ie %ete!mi"a st*a!ea sa"#elui i" avitatea "a1ala. Di" aeastaau1a se a%mi"ist!ea1a %e*"#esti*"a"te a!e v*! 0ae sa"#ele sa t!eaa mai %e)a!te/ i"!amu!ile ve"*ase atasate %e )e!i*ast ')e!i*"%!u(.

P!i"t!e *$iu!ile !etelei vasula!e eista #la"%e *m)use/ ale a!*! %ute se%es$i% la su)!a0ata e)iteliului. Pe! a"sam&lu/ mu*asa a!e+• elule alii0*!me

• #la"%e e a)a!ti" *!i*"ului

• #la"%e e"%*teliale

=



T*ate aeste 0*!matiu"i isi va!sa )!*%usii %e se!etie i" lume"ul avitatii "a1ale siaesta va !eti"e )a!tiulele %i" ae!.

De aseme"ea/ !eteaua vasula!a *m)lea %ete!mi"a i"al1i!ea ae!ului. T*taeasta !etea *m)lea e)lia %e e i" a1 %e e)istais sa"#e!a!ea este ma!e.

I" avitatea "a1ala eista * su)!a0ata %e a)!*. 644 mm7 a*)e!ita %e mu*asa

*l0ativa/ e a!e !*l se"1*!ial. C*m)*"e"tele mu*asei se"1*!iale su"t+• e)iteliu u elule se"1*!iale '"eu!*"i &i)*la!i m*%i0iati(

• elule %e susti"e!e 'u ili(

• %i" l* i" l* eista elule u mi!*vili la )*lul a)ial

• elule stem!elulele sen%orialeAu * %e"%!ita e la su)!a0ata e)iteliului este %ilatata. Aeasta %ilatatie se "umeste

bulb olfactiv . De aii )leaa 5,? ili im*&ili/ m*%i0iati. Ult!ast!utu!a la ME a ilil*! este %i0e!ita %e a u"ui il *&is"uit+ i" )a!tea )!*imala este la 0el a u" il %a! i" )a!tea%istala )!e1i"ta $em*!ee)t*!i.

A*"ul elulei se"1*!iale i"t!a i" alatui!ea "e!vuluui *l0ativ. Aesti "eu!*"i au

* viata sa1uta 'a)!*. 54 %e 1ile(. Ei su"t )e!ma"e"t !ei""*iti. Ei !e)!e1i"ta *"tatul elmai %i!et al SNC u me%iul ete!".

Laringele

A!e * sst!utu!a *m)lea. D.).%.v. $ist*l*#i )!e1i"ta+• tu"ia mu*asa

• s$elet a!tila#i"*s

• a%ve"titie 'tesut %e i"velisla!i"#ele a!e mai multe !*lu!i+

• mea"ismul 0*"atiei

• im)ie%ia t!ee!ea ae!ului i"s)i!at s)!e tu&ul %i#estiv

• im)ie%ia t!ee!ea alime"tel*! i"#e!ate s)!e aile !es)i!at*!ii Mucoasa

A!e u" *"tu! "e!e#ulat si %ete!mi"a %*ua )e!e$i %e )liu!i '0al%u!i(/ "umite )liu!ive"t!iula!e. I"t!e ele %ete!mi"a s)atiul "umit !ees ve"t!iula!. Aeste )liu!i se mai"umes si *!1i v*ale 0alse. Eista i"sa si *!1i v*ale a%eva!ate.

I" ma-*!itate/ mu*asa *"ti"e e)iteliu %e ti) !es)i!at*!. La "ivelul *!1il*! v*alea%eva!ate/ e)iteliul t!ee &!us i" e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at. Aesta

!e)!e1i"ta * a%a)ta!e im)*t!iva e0etului a&!a1iv al *l*a"ei %e ae!.I" *!1ile v*ale 0alse/ *!i*"ul este va!ia&il a #!*sime si a!e+• tesut *"-u"tiv la

• #la"%e la!i"#eale

• 0*liuli lim0*i1iDi" l* i" l* eista )a$ete %e 0i&!e elastie *!#a"i1ate su& 0*!ma li#ame"tului

ve"t!iula!.



I" *!1ile v*ale a%eva!ate/ *!i*"ul este mai sa1ut a #!*sime/ se )ast!ea1a i"saas*ie!ea %e 0i&!e elastie e %ete!mi"a i" aest a1 li#ema"tul v*al. Aesta se i"se!a )ea!tila-ul ti!*i%/ i" 235 mi-l*ie/ me!#e s)!e a!tila-ele a!ite"*i%e ia! s)!e t!a$ee se )!elu"#este )!i" 0*!matiu"ea "umita *!" elasti a!e se va )!i"%e %e a!tila-ul !i*i%.Late!al %e aest li#ame"t este u" m. st!iat 'm. ti!e*a!ite"*i%ia"(/ )*!ti*"ea me%iala a sa

alatui"% m. v*al. Li#. v*al im)!eu"a u m. v*al )a!tii)a i" mea"ismul 0*"atiei.#cheletul cartilaginos

Eista %*ua ti)u!i %e a!tila-+• $iali" 's)!e ete!i*!(+

• a!tila-ul ti!*i%

• a!tila-ul !i*i%

• elasti 's)!e ete!i*!(

• e)i#l*ta

• a!tila-ele a!ite"*i%ie"e AdventitiaSe #aseste la )e!i0e!ia la!i"#elui. Ea !e)!e1i"ta * ale %e aes )e"t!u vase si

te!mi"atiu"i "e!v*ase. De aseme"ea/ ea este u" i"st!ume"t %e le#atu!a u st!utu!ile %i" -u!.

Traheea

Este u" *!#a" tu&ula!/ u lu"#ime %e 2;,74 m/ u 2;,74 %e i"ele a!tila#i"*asei"*m)lete alatuite %i" a!tila- $iali". P!e11e"ta i"elel*! %ete!mi"a %*ua !e#iu"i+• !e#iu"ea a"te!i*a!a , a!tila#i"*asa

• !e#iu"ea )*ste!i*a!a , mem&!a"*asa '*"ti"e elule musula!e(St!ati#!a0ie+

• mu*asa 'e)iteliu si *!i*"(• st!at a!tila#i"*s 'a"te!i*!(

• st!at musula ')*ste!i*!(

• tu"ia ete!"aE)iteliu este %e ti) !es)i!at*! ')seu%*st!ati0iat ili"%!i iliat( u * MB mai

#!*asa.C*!i*"ul a!e #!*simea i"e#ala. El este %e"umit %u)a u"ii tela su&mu*sa. El

*"ti"e+• tesut *"-u"tiv la

• multe !amu!i vasula!e

• #la"%e t!a$eale 'se!*mu*ase(Tu"ia a!tila#i"*asa este 0*!mata %i" lame %e a!tila- $iali" ase1ate *!i1*"tal/

s*li%a!i1ate i"t!e ele )!i" mem&!a"e 0i&!*elastie 's)atii )!i" a!e t!e vase si "e!vi %e laete!i*! la i"te!i*!(.

I" !e#iu"ea )*ste!i*a!a/ a)etele su"t s*li%a!i1ate )!i" 0asiule musula!e "ete%e%is)use l*"#itu%i"al s)!e a%ve"tie si i!ula! s)!e lume". P!i"t!e 0asiulele musula!e/la aest "ivel eista #la"%e t!a$eale/ ale a!*! %ute e!et*!ii a-u"# la su)!a0atae)iteliului

24



A%ve"titia este alatuita %i" tesut *"-u"tiv.

Bronhiile primare

Au aeeasi st!utu!a $ist*l*#ia u t!a$eea.

Plamanii

Au t!ei eleme"te+• u" i"velis/ %e ti) me1*teliu/ )leu!a. Ea este alatuita %i" %*ua 0*ite/ u"a )a!ietala si

alta vise!ala.• st!*ma/ u * !etea %e se)tu!i *"-u"tive e *m)a!time"tea1a *!#a"ul i" l*&i/

se#me"te si l*&uli• )a!e"$imul )ulm*"a! a!e *"ti"e+

• aile ae!ie"e i"t!a)ulm*"a!e si

• !ami0iatiile "e!v*ase/ vasula!e si lim0atie e le i"s*tes.

Caile aeriene intrapulmonareSu"t a*)e!ite %e e)iteliu )seu%*st!ati0iat ili"%!i iliat. T*ate &!*"$iile

i"t!a)ulm*"a!e au ast0el %e e)iteliu. Falsa st!ati0ia!e se %at*!ea1a elulel*! se vi" i"*"tat u MB %a! "u a-u"# )a"a la su)!a0ata e)iteliului. Celulele a!e su"t i"alte att*ata #!*simea e)iteliului )!e1i"ta la )*lul a)ial ili u %ime"siu"ea %e µm si eistaa. 244,744 ili 3 elula. Ei se misa u 0!eve"ta %e 76 %e)lasa!i 3 seu"%a. E)iteliulmai *"ti"e+• Celule caliciforme/ a!e su"t #la"%e u"ielula!e mu*ase/ 0a!a s)eiali1a!i la )*lul

a)ial si a!e )!e1i"ta multe #!a"ule %e muus i" )a!tea su)!a"ulea!a a elulei.

• Celule stem a!e asi#u!a !ei""*i!ea. Ele su"t mii/ )i!ami%ale/ se 0iea1a la "ivelulMB si !es t!e)tat i" v*lum• Celule endocrine (granulare) , su"t si ele ase1ate )e MB/ i"t!a i" *"tat u

te!mi"atiile "e!v*ase *li"e!#ie. La ME se *&se!va multe *!#a"ite si #!a"ule %ese!etie elet!*"*%e"se a!e se #ases i" !e#iu"ea &a1ala. D.).%.v. $ist*$imi eista%*ua ti)u!i %e elule+

• a!e si"teti1ea1a a%!e"ali"a sau "*!a%!e"ali"a

• a!e si"teti1ea1a $$. )e)ti%iiP!*%usul %e se!etie e eli&e!at la )*lul &a1al ia! )!i" a)ila!e *"t!*lea1a ativitatea

*"t!atila a mm. "ete1i vasula!i.• Celule senzoriale '!a!e(. Ele au la )*lul a)ial mi!vili. La )*lul &a1al au *"eiiu"i

u te!mi"atiile "e!v*ase.Caile ae!ie"e i"t!a)ulm*"a!e se %ivi% %i*t*mi. Di" t!a$ee!e1ulta 7 &!*"$ii

)!i"i)ale/ a!e %ete!mi"a %*ua &!*"$ii seu"%a!e a!e %ete!mi"a %*ua &!*"$ii te!tia!eet.

St!utu!a $ist*l*#ia "u se m*%i0ia ese"tial i"sa se m*%i0ia %iamet!ul ail*! ae!ie"e '%i*amet!ul saa%e(. Eleme"tele a!ate!istie 'a!e %e*se&es aile u %iamet!uma!e 0ata %e aile u %iamet!u mi( su"t eleme"tele a!tila#i"*ase+• a!tila-ul $iali" este )!e1e"t la aile u %iamet!u ma!e

22



• t!e)tat a!tila-ul $iali" este i"l*uit u a!tila- elasti. Lamele a!tila#i"*ase %evi"0i"e si aestea se #ases i" &!*"$iile u %iamet!u mi.

• Ca"% %iamet!ul %evi"e 4/6,7 mm st!utu!a a!tila#i"*asa "u mai eista ia! aile %evi" &!*"$i*le.

Bronhiile intrapulmonareTu"ia mu*asa este 0*!mata %i" e)iteliu !es)i!at*! ase1at )e *!i*" %estul %e

)uti" i"alt. C*!i*"ul *"ti"e * !etea %e 0i&!e elastie i" a!e 0asiulele su"t ase1atel*"#itu%i"al.

Tu"ia musula!a este 0*!mata %i" &e"1i '0asiule( %e tesut musula! "ete%/s)i!alate/ mai a)!*a)e u"ele %e altele i" &!*"$iile i"t!a)ulm*"a!e u %iamet!u ma!e ia! )emasu!a e %iamt!ul aii ae!ie"e sa%e/ 0asiulele %evi" mai %ista"tate.

St!atul a!tila#i"*s este alatuit %i" mai multe )iese %e a!tila- $iali" u *"tu! 0*a!te "e!e#ulat s*li%a!i1ate )!i" &e"1i %e tesut *"-u"tiv %e"s. I"t!e mus$i si a!tila-eista #la"%ele &!*"sie.

A%ve"titia atasea1a alea ae!ia"a %e alea a!te!ei si ve"ei )ulm*"a!e.

Bronhiola preterminala

B!*"$i*la )!ete!mi"ala eista a)!*a)e %e te!it*!iul %e t!a"1it )e"t!u ae! u"%eaesta se *)!este. St!utu!a $ist*l*#ia este %i0e!ita. Diamet!ul este %e 4/6,7 mm.E)iteliul este sim)lu ili"%!i u *!)i "eu!*e)iteliali si elule Cla!a. Di"*l* %e e)iteliueista * lama 0i"a %e tesut *"-u"tiv. St!atul musula! *"ti"e elule musula!e s)i!alate.P!e1i"ta si tu"ia %e i"velis 'a%ve"titie(.

Mu*asa *"ti"e corpi neuroepiteliali . Aestia !e)!e1i"ta as*ie!i %e 24,=4 elulest!a"s atasate/ u )!*)!ietati a!#i!*0ile. La ME se *&se!va a la)*lul a)ial eistami!*vili. Au u" si"#u! "uleu/ u"e*!i i"%e"tat si multe *!#a"ite. Aeste elule au su"ume!*ase #!a"ule %e se!etie/ aumulate mai laes la )*lu &a1al. Ele iau *"tat u ate *

te!mi"atie "e!v*asa. Aeste elule su"t e$ivale"tele elulel*! e"%*!i"e %i" elelalte aiae!ie"e. P!*%usii %e se!etie )*t 0i %e aseme"ea ate*lami"e sau $$. )*li)e)ti%ii.De !e#ula *!)i "eu!*e)iteliali su"t i"*"-u!ati %e celule Clara 'asema"at*a!e u

elulele alii0*!me(. Aeste elule su"t &*m&ate/ 0a!a s)eiali1a!i ia! la ME se *&se!vaa au u" *"ti"ut !esut %e #!a"ule %e se!etie alatuite %i" GAG si *leste!*l. P!*%usul%e se!etie eli&e!at %e aeste elule a!e !*l %e )!*tetie a su)!a0etei e)iteliului.

Bronhiolele terminale

Su"t asema"at*a!e u &!*"$i*lele )!ete!mi"ale %a! au u" %iamet!u mai mi.Fiea!e &!*"$i*la te!mi"ala %ete!mi"a 7,5 &!*"$i*le !es)i!at*!ii. Ele !e)!e1i"ta s)atii %es$im&. La "ivelul l*! se %es$i% )!imele alve*le.

Bronhiolele respiratorii

Su"t a*)e!ite %e e)iteliu sim)lu u&i. De aseme"ea ele mai *"ti" * lama 0i"a%e tesut *"-u"tiv si elule musula!e "ete%e %is)use i!ula!/ mai a)!*)iate i" )*!tiu"eai"itiala a &!*"$i*lei !es)i!at*!ii si a)*i mai %ista"tate i" )*!tiu"ea %istala. La a)atul &!*"$i*lei !es)i!at*!ii/ %i" tu"ia musula!a !ama" i"ele i"*m)lete e u"es *!i0iiile %e%es$i%e!e ale alve*lel*!.

27



Fiea!e &!*"$i*la !es)i!at*!ie se im)a!te i" %*ua %ute alve*la!e/ a!e "u mai )!e1ita )e!eti )!*)!ii. Aeste %ute iau "aste!ea %at*!ita ase1a!ii *!i0iiil*! %e %es$i%e!eale mai mult*! alve*le )e aeeasi i!um0e!i"ta.

Alveolele

Su"t s)atii %e s$im&. I" *!#a"ism eista a)!*. 264 mil. alve*le. Fiea!e este a* s0e!a u %iamet!ul %e 544 µm. Ele su"t se)a!ate u"ele %e altele )!i" se)tu!i alve*la!e/a)ila!e si elule. Se)tu!ile )!e1i"ta %i" l* i" l* %is*"ti"uitati "umite )e!i*$" e au!*lu %e a e#ali1 )!esiu"ea i"t!e alve*lele i"vei"ate.

Celulele e alatuies alve*lele )ulm*"a!e su"t %e %*ua 0elu!i+• )"eum*ite %e ti) I

• )"eum*ite %e ti) II 'neumocitele de tip I

Su"t ele mai multe/ asi#u!a 4 %i" s)atiul %e s$im&. Su"t elule 0*a!tea)lati1ate 'au %*a! 4 "m #!*sime( si au 0*a!te )uti"e *!#a"ite. U * su)!a0ata ma!e '?.444µm7( si su"t atasate u"ele %e altele )!i" -*"tiu"i st!a"se. Pe su)!a0ata l*! se *&se!va %i"

l* i" l* mi!*ve1iule. Ele isi au *!i#i"ea %i" elulele alve*la!e %e ti) II. 'neumocitele de tip II

Su"t ma!i/ #l*&ula!e/ u %iamet!ul %e 24,26 µm. Su"t atasate %e )"eum*itele %eti) I si au su)!a0ata mem&!a"a!a li&e!a s)!e alve*le. La ME se *&se!va a au u" si"#u! "uleu !*tu"%/ e"t!al si *"ti" a)!*a)e t*ate *!#a"itele+ RER/ !i&*1*mi/ mit**"%!ii %a! "u *"ti" li1*1*mi. S)!e su)!a0ata li&e!a au %*ua a!ate!istii+• *!)ii multilamela!i

• *!)ii multive1iula!iC*!)ii multive1iula!i se t!a"s0*!ma i" *!)i multilamela!i. C*!)ii au %*ua !*lu!i+

2. elimi"a )!*%usul %e se!etie la su)!a0ata e)iteliului7. *"ti" u" 0at*! a"tiateletati 'ateletaia este )!*esul %e ali)i!e a )e!etil*! alve*la!i.

Aest 0at*! a"tiateletati este surfactantul a!e este u" ameste %e su&sta"te PC,lie/ leiti"a et. Aest ameste %e su&sta"te se asea1a i"t!,* )eliula a %e 0ilm*m)usa %i" 5 st!atu!i )e su)!a0ata alve*la!a. A!e #!*simea %e 54 "m. La su)!a0atat*tala )ulm*"a!a a!e este %e 264 m7 *!es)u"% ateva m# %e su!0ata"t. R*lul saueste+

• m*%i0ia te"siu"ea su)e!0iiala la su)!a0ata

• atasea1a )a!tiulele %e im)u!itati

• 0ailiteaa %e)lasa!ea ma!*0a#el*! alve*la!e )e su)!a0ata alve*leiSu& e)iteliu eista * !etea a)ila!a u 0*a!te multe a"ast*m*1e/ 0*!mata %i"

a)ila!e "e0e"est!ate. P!i"t!e ele eista 0i&!e elastie e se i"ti"% i" i"s)i! si )!*te-ea1a

st!utu!ile alve*la!e %e m*%i0ia!i &!uste. Eista si * !etea %e 0i&!e %e *la#e" si elule+• elule *"-u"tive 0ie , 0i&!*&laste si 0i&!*ite a!e )!*%u 0i&!ele elastie si %e

*la#e"• elule sa"#vi"e mi#!ate+ "eut!*0ile/ lim0*ite/ mast*ite.

Bariera alveolocapilara

Este * mem&!a"a &i*l*#ia u u!mat*a!ele eleme"te+• )*!tiu"ea a)lati1ata a elulel*! alve*la!e %e ti) I

25



• * mem&!a"a &a1ala alatuita )!i" 0u1iu"ea MB a elulel*! %e ti) I u MB a elulel*! e"%*teliale

• )*!tiu"ea a)lati1ata a elulel*! e"%*teliale '%e la "ivelul a)ila!ului(A!e #!*simea %e a)!*imativ 7/7 5 µm. Ea este &a!ie!a ae!,sa"#e ia! #a1ele

!es)i!at*!ii st!a&at aeasta st!utu!a )!i" %i0u1iu"e )asiva+ *i#e"ul t!ee %i" alve*la s)!e

a)ila! ia! %i*i%ul %e a!&*" t!ee %i" a)ila! s)!e alve*la.

!acrofagele alveolare

Su"t elule u %iamet!u ma!e/ au multe )!elu"#i!i ')seu%*)*%e( a!e le )e!mit sase %e)lase1e )e su)!a0ata alve*lei si sa 0a#*ite1e %ive!se )a!tiule a-u"se )a"a aii+a!&u"e/ )!a0/ &ate!ii et.

La ME se *&se!va a aeste elule au u" si"#u! "uleu 0*a!te )liatu!at/ au *it*)lasma &*#ata u multe *!#a"ite %i"t!e a!e 0*!te multi li1*1*mi si 0a#*li1*1*mi.Aestia a-uta la %es*m)u"e!ea )a!tiulel*! 0a#*itate.

U"e*!i aeste ma!*0a#e "u %i#e!a *m)let )a!tiulele 0a#*itate. Atu"i maesteme!*0a#e v*! ev*lua i" %*ua 0elu!i+mi#!ea1a i" se"s i"ve!s/ a-u"#a"% i" i" aile ae!ie"e u %iamet!u ma!e/ aeasta )et!ea"%u,se %at*!ita se!etiil*! mu*ase si ilil*!. Ma!*0a#ele a-u"# ast0el i" s)atiul %eu"%e v*! 0i elimi"ate )!i" tuse.• mi#!ea1a st!a&ata"% )e!etele alve*la!/ la "ivelul )"eum*itel*! %e ti) I/ a-u"# i"

se)tul alve*la! si a)*i )e ale lim0atia a-u"# i" #a"#li*"ii lim0atii u"%e aeste )a!tiule v*! 0i %ist!use i" %*ua m*%u!i+

• ma!*0a#ele t!a"s0e!a )a!tiulele "e%i#e!ate ma!*0a#el*! 0ie %e aii a!e lev*! %ist!u#e

• ma!*0a#ele )!imes i" #a"#li*" i"st!utiu"ea %e aut*%ist!u#e!e si a)*i va 0i

0a#*itat %e ma!*0a#ele 0ie.Ma!*0a#ele alve*al!e isi au *!i#i"ea i" m*"*itele i!ula"te ia! i" s)atiul tisula!

se m*%i0ia.

APARATUL DIGESTIV

Sistemul %i#estiv este 0*!mat %i" tu& %i#estiv si #la"%e a"ee.

Structura generala a tubului digestiv

Tu&ul %i#estiv/ u ee)tia avitatii &u*0a!i"#ie"e/ este alatuit %i" ? tu"ii+2. mu*asa7. su&mu*asa

2?



5. musula!a?. tu"ia ete!"a

Mucoasa

A!e t!ei *m)*"e"te+

2. e)iteliul %e a*)e!i!e7. *!i*"5. musula!a mu*asei

Epiteliul de acoperire

A!e %*ua as)ete m*!0*l*#ie/ i" 0u"tie %e se#me"tul %e tu& %i#estiv i" a!e sea0la. El )*ate 0i+• e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at

• e)iteliu sim)lu ili"%!iT!a"1itia i"t!e ele %*ua 1*"e se 0ae %e *&iei &!us %a! u"e*!i se )*ate 0ae si

t!e)tat.

!orionul

Este 0*!mat %i" tesut *"-u"tiv la e u)!i"%e+• elule imu"**m)ete"te/ sem" a aii eista * i"te"sa ativitate imu"*l*#ia

• a)ila!e sa"#vi"e si lim0atie/ e !e)!e1i"ta l*ul u"%e v*! t!ee m*leulele a&s*!&iteatu"i a"% se !eali1ea1a a&s*!&tia.

• te!mi"atii "e!v*ase ve#etative u !*l %e *"t!*l a ativitatii %e la aest "ivel

• #la"%e , 0*a!te %ese u ee)tia es*0a#ului

Musculara mucoasei

Este 0*!mata %i" tesut musula! "ete% e a!e aeeasi *!#a"i1a!e a la tu"iamusula!a+ u" st!at i!ula! i"te!" si u"ul l*"#itu%i"al ete!". De la aest "ivel se%es)!i"% &e"1i musula!e s)!e *!i*" a!e se #!u)ea1a i" -u!ul #la"%el*! si au !*l %e aa-uta la elimi"a!ea )!*%usil*! %e se!etie.

Eista m*%i0ia!i ale mu*asei i" %ive!se se#me"te+• eva#i"a!i

• i"va#i"a!iEva#i"a!ile )*t sa i"te!ese1e %*a! mu*asa si atu"i se "umes vilozitati sau )*t

sa a"t!e"e1e si su&mu*asa si atu"i se "umes pliuri . S*)ul este %e a ma!i su)!a0ata %ea&s*!&tie.

I"va#i"a!ile mu*asei s)!e *!i*"/ 0a!a sa %e)aseasa musula!a mu*asei ,

alatuies glandele mucoase/ ia! %aa %e)ases musula!a mu*asei si a-u"# )a"a i"su&mu*asa se "umes glande submucoase. Aestea au !*l %e a ma!i su)!a0ata %ese!etie a #la"%el*!. I"va#i"a!ile a!e st!a&at t*t )e!etele tu&ului %i#estiv su"t canalele

glandelor ane"e.Cele mai multe m*%i0ia!i/ %e,a lu"#ul tu&ului %i#estiv/ a)a! la "ivelul e)iteliului

%e a*)e!i!e 'la %ive!se eta-e ale tu&ului(. Musula!a mu*asei asi#u!a misa!ii"%e)e"%e"te ale mu*asei si !e)!e1i"ta si * &a!ie!a e im)ie%ia mi#!a!ea elulel*!.

26



Aest lu!u este 0*a!te im)*!ta"t i" *"%itii )at*l*#ie %e*a!ee musula!a mu*aseiim)ie%ia mi#!a!ea elulel*! "e*)la1ie.

#ubmucoasa

Este alatuita %i" tesut *"-u"tiv m*%e!at %e"s/ ia! *m)a!ativ u *!i*"ul a!e

mai multe 0i&!e %e *la#e"/ 0i&!e elastie si mai )uti"e elule. De aseme"ea su&mu*asamai *"ti"e+• vase lim0atie si sa"#vi"e ma!i

• tesut lim0*i% '%i0u1 sau "*%ula!(

• )le1ul "e!v*s Meiss"e!

• #la"%e '%*a! la "ivelul es*0a#ului si %u*%e"ului(.

Musculara

Cu ee)tia )a!tii su)e!i*a!e a es*0a#ului si a )a!tii te!mi"ale a a"alului a"al/u"%e eista 0i&!e musula!e st!iate/ i" !est musula!a *"ti"e 0i&!e musula!e "ete%e. Elese *!#a"i1ea1a i" %*ua st!atu!i+ i!ula! i"te!" si l*"#itu%i"al ete!". De 0a)t/ am&ele

st!atu!i au %is)*1itie $eli*i%ala/ i"sa st!atul i!ula! a!e &ulele *!i1*"tale si 0*a!test!a"se/ i" tim) e st!atul l*"#itu%i"al a!e &ulele *&lie/ a)!*a)e ve!tiale/ si u )asulla!#. I"t!e ele %*ua )atu!i eista tesut *"-u"tiv la u vase %e sa"#e si )leul "e!v*sAue!&a$.

St!atul i!ula! )!e1i"ta %i" l* i" l* i"#!*sa!i , s0i"te!e. P!i" *"t!atia st!atuluii"te!" a!e l* *m)!ima!ea si amestea!ea *"ti"utului %i#estiv/ ia! )!i" *"t!atia )atu!iiete!"e se su!tea1a se#me"tul %e tu& %i#estiv si/ )!i" i"te!me%iul u"%el*! )e!istaltie/a!e l* %e)lasa!ea *"ti"utului %i#estiv.

Tunica externa

Du)a a1/ )*ate 0i a%ve"tie sau se!*asa.

#dventicea este 0*!mata %i" tesut *"-u"tiv la a!e a%e!a si a"*!ea1ase#me"tul %e tu& %i#estiv %e *!#a"ele %i" -u!+ es*0a#ul t*!ai/ !etul si elelaltese#me"te ale tu&ului %i#estiv a!e a%e!a la )e!etele a&%*mi"al )*ste!i*! '%u*%e"ul/*l*"ul ase"%e"t si %ese"%e"t(.

Tu"ia ete!"a %i" !estul tu&ului %i#estiv este seroasa/ 0ii"% alatuita %i" tesut*"-u"tiv la %a! a!e este a*)e!it %e me1*teliul e !e)!e1i"ta 0*ita vise!ala a )e!it*"eului.

Tu"ia ete!"a *"ti"e vase sa"#vi"e si "e!vi.

Tesutul limfoid asociat mucoasei tubului digestiv

Este %e %*ua 0elu!i+2. tesut lim0*i% %i0u1 , l*ali1at %e *&iei i" mu*asa7. tesut lim0*i% "*%ula!/ l*ali1at i" mu*asa u )*si&ilatea %e a se eti"%e si i"

su&mu*asaI" tesutul lim0*i% %i0u1 eista "ume!*ase lim0*ite/ ma!*0a#e/ )lasm*ite 'i"

s)eial ele a!e se!eta I#A(/ e*1i"*0ile si mast*ite. Aest tesut este se%iul ma-*! i"ativitatea imu"*l*#ia la "ivel l*al.

2;



N*%ulii lim0atii )*t 0ie s*lita!i/ 0ie su& 0*!ma %e a#!e#ate "*%ula!e. N*%uliis*lita!i se #ases i" es*0a#/ la "ivelul -*"tiu"ii es*#ast!ie si i" *!i*"ul %i" -u!ula"alel*! %e se!etie ale es*0a#ului. De aseme"ea ei se mai #ases i" st*ma/ i" !e#iu"ea )il*!ia si i" #e"e!al la *!ie "ivel al i"testi"ului su&ti!e si #!*s. A#!e#atele "*%ula!e se#ases la "ivelul ile*"ului si al a)e"%ielui ve!mi0*!m/ su& 0*!ma )lail*! Pee!.

I" tesutul lim0*i% %i0u1 )!e%*mi"a lim0*itele T. I" tesutul lim0*i% "*%ula! avematat lim0*ite T at si B.I" i"itie!ea !as)u"sului imu" u" !*l im)*!ta"t il a!e celula ! 'M %e la mi!*0al%(.

Ea se l*ali1ea1a la "ivelul e)iteliului tu&ului %i#estiv/ a0la"%u,se i" !a)*!t u "*%uliilim0atii e 0a )a!te %i" a#!e#atele "*%ula!e si a!e se #ases la "ivelul a)e"%ielui siile*"ului.

I" ME %e &aleia-/ elula M )!e1i"ta la su)!a0ata mi!*0al%u!i si mi!*vili a!e su"tmai lu"#i si mai #!*si %a! mai )uti"i %eat la "ivelul )*lului a)ial al e"te!*itel*!.C*!)ul elulei este s*&it %e at!e lim0*ite si %e )seu%*)*%ele ma!*0a#el*!.

Celule M a!e !*l i" i"itie!ea !as)u"sului imu" l*al. Celula M e"%*itea1aa"ti#e"ul si il eli&e!ea1a a)*i i" 1*"a i" a!e %etetea1a )!e1e"ta lim0*itel*! si

ma!*0a#el*!. Ma!*0a#ele v*! 0a#*ita a"ti#e"ul si il v*! )!e1e"ta a)*i )e su)!a0ata.Lim0*itele v*! iti a"ti#e"ul )!e1e"tat si v*! si"teti1a a"ti*!)i. Aestia v*! mi#!a )!i"i!ulatia sa"#vi"a )a"a la "ivelul *!i*"ului u"%e v*! stimula lim0*itele B %i" tesutullim0*i% %i0u1 sa se!eta "*i a"titati/ mult mai ma!i/ %e a"ti*!)i I#A. E"te!*itele/ la )*lul &a1al/ au !ee)t*!i )e"t!u I#A si %ei m*leulele %e I#A v*! t!ave!sa e"te!*itul sise v*! 0ia )e ve!sa"tul et!ait*)lasmati al m*leulei proteinei $ a!e se a0la la )*lula)ial al e"te!*itului. Fia!ea la "ivelul #li*aliului %e )!*tei"a > a I#A se 0ae )e"t!ua )!*te-a m*leula %e a"ti*!) %e atiu"ea )!*tea1el*! i"testi"ale. Se ta)etea1a ast0elmu*asa i"testi"ala u m*leule %e I#A si ea va 0i a)a!ata %e a#!esiu"ea a"ti#e"ului.

%nervatia tubului digestiv

Eista 0i&!e "e!v*ase %e la "ivelul sistemului "e!v*s e"t!al si 0i&!e "e!v*asel*ale/ e i"t!a i" *m)*"e"ta )leu!il*! i"t!amu!ale %e la t*ate "ivelele tu&ului %i#estiv/%e la es*0a# )a"a la s0a!situl a"alului a"al. La aest "ivel se #ases 0*a!te multi "eu!*"i/a)!*a)e t*t atati %e multi ati se #ases la "ivelul ma%uvei s)i"a!ii+ 244 mil. %e "eu!*"i.Aesti "eu!*"i au a!ate!e 0u"ti*"ale asema"at*a!e u ele ale "eu!*"il*! %i" "ev!a+eista "eu!*"i a!e )*t )!elua i"0*!matia %i" me%iu si "eu!*"i a!e )*t ela&*!a *ma"%a.De aeea/ aeste )leu!i su"t %e"umite &creierul tubului digestiv' . I"itial/ aeste 0i&!e"e!v*ase au 0*st *"si%e!ate )a!tea te!mi"ala a i"e!vatiei e0e!e"te a tu&ului %i#estiv.

I"e!vatia sim)atia a tu&ului %i#estiv se 0ae %e la "ivelul ma%uvei s)i"a!ii/ ia! i"e!vatia )a!asim)atia se 0ae )!i" )a!asim)atiul !a"ia" ')!i" ". va#( si )!i" )a!asim)atiul sa!at 'S7,S?(. Dist!i&utia e0e!e"tei ve#etative+ 0i&!ele sim)atie )!e#a"#li*"a!e 0a si"as)sa i" #a"#li*"i ve#etativi )a!avise!ali ia! 0i&!ele )a!asim)atie0a si"a)sa i" #a"#li*"ii i"t!amu!ali.

Pleu!ile "e!v*ase l*ale *"ti" mai multe eleme"te+• mici ganglioni nervosi a!e *"ti" u" "uma! va!ia&il %e "eu!*"i '5,64(

• fibre nervoase amielinice e se #!u)ea1a i"t!,* !etea i" -u!ul #a"#li*"il*! i"t!amu!ali )a!asim)atii si a!e su"t *"etate si u "eu!*"ii %i" #a"#li*"ii i"t!amu!ali

2



• celule gliale/ a!e su"t mai multe %eat "eu!*"ii si su"t asema"at*a!e u ast!*itele%i" "ev!a. O )a!te %i" elulele #liale se!eta i"te!leui"e si )*t e)!ima la su)!a0atamem&!a"ei m*leulele CMH II. Aeste elule #liale au !*l i" %es0asu!a!ea!as)u"sului imu".

R*lu!ile )leu!il*! i"t!amu!ale+

• asi#u!a *"t!*lul ativitatii m*t*!ii a tu&ului %i#estiv• asi#u!a *"t!*lul se!etiei e* si e"%*!i"e %i#estive

• *"t!*lea1a mi!*i!ulatia sa"#vi"a

• i"te!vi" i" !as)u"sul imu" si i" !as)u"sul i"0lamat*!.Se *"si%e!a a )leu!ile i"t!amu!ale su"t * )a!te a "ev!aului mi#!ata la "ivelul

tu&ului %i#estiv. Ast0el se e)lia eiste"ta "eu!*"il*! m*t*!i si se"1itivi a!e )*t i"$i%ea!u!i !e0lee su!te. Aeste )leu!i "u su"t t*tal i"%e)e"%e"te/ 0a)t %*ve%it %e le#atu!au "eu!*"ii %i" "ev!a. P!i" u!ma!e *"t!*lul l*al este i"0lue"tat %e "ev!a )!i"*"eiu"ile sale u )leu!ile.

Neu!*"ii %i" #a"#li*"ii i"t!amu!ali su"t %e t!ei 0elu!i+ se"1itivi/ m*t*!i sii"te!"eu!*"i. P!elu"#i!ile "eu!*"il*! se"1itivi )*t 0*!ma a0e!e"tele a!u!il*! !e0lee/

i"te!"eu!*"ii asi#u!a le#atu!a u m*t*"eu!*"ii ia! "eu!*"ii m*t*!i ee!ita i"0lue"tei"$i&it*!ii sau eitat*!ii asu)!a eleme"tel*! *m)*"e"te ale tu&ului %i#estiv. Ca"% eistau" stimul se i"$i% %*ua ti)u!i %e a!u!i !e0lee+ u" a! lu"#/ e im)lia si "eu!*"ii %i""ev!a si u" a! !e0le su!t/ e se !eali1ea1a la "ivel l*al.

Neu!*"ii m*t*!i isi )*t ee!ita e0etul i" %*ua m*%u!i+ 0ie a*"ii l*! a-u"# %i!et )e elula musula!a si ii m*%i0ia ativitatea/ 0ie a*"ul sau se *)!este )e * elulai"te!me%ia!a u"%e )*ate avea e0et sau "u. Aeste elule i"te!me%ia!e )*t 0i elulee"%*!i"e/ elule ale sistemului imu" 'mast*ite( sau elule i"te!stitiale Ca-al a!e su"t"iste elule %*tate si u a)aitate %e )ae,mae!.

De *&iei/ 0i&!ele )a!sim)atie su"t *"etate u "eu!*"ii eitat*!i ia! 0i&!elesim)atie su"t *"etate u "eu!*"ii se!et*!i.

Pleul Meiss"e! *"ti"e 0i&!e )e"t!u elulele se!et*!ii %i" mu*asa %i#estiva/*"t!*lea1a ativitatea musula!ei mu*asei si ativitatea 0i&!el*! musula!e %e la "ivelulvasel*! sa"#vi"e %i" su&mu*asa. Pleul Aue!&a$ *"t!*lea1a ativitatea m*t*!ie atu&ului %i#estiv *"t!*la"% tu"ia musula!a. Ra!e*!i 0i&!ele )leului Aue!&a$ )*ta-u"#e si i" su&mu*asa.

A0eta!ea aest*! )leu!i "e!v*ase *"%ue la tul&u!a!i %e m*tilitate a tu&ului%i#estiv. Di"t!e aeste tul&u!a!i itam+• a$ala1ia

• me#a*l*"ul *"#e"ital+ &*ala Hi!s$)!u"#.I" am&ele a1u!i a!e l* %ist!u#e!ea seletiva a "eu!*"il*! m*t*!i i"$i&it*!i %i"

)leu!ile i"t!amu!ale la "ivelul es*0a#ului i" a$ala1ie si la "ivelul *l*"ului %istal si!etului i" &*ala Hi!s$)!u"#.

I" a$alasie "u a!e l* !elaa!ea musulatu!ii es*0a#ului si a s0i"te!ului a!%ia si )!i" u!ma!e "u se 0ae )asa-ul %i" es*0a# i" st*ma. Au l* s)asme *"ti"ui la aest"ivel/ 0a)t a!e %ue la $i)e!t!*0ie!ea musulatu!ii es*0a#ului. A$ala1ia se ma"i0esta )!i"va!satu!i %e alime"te "e%i#e!ate.

I" &*ala Hi!s$)!u"# au l* s)asme ale *l*"ului %istal si ale !etului si ast0el seaumulea1a #a1e i" *l*"ul )!*imal. Paie"tul va avea a&%*me"ul %esti"s/ %u!e!i *liesi *"sti)atie a!e )*ate %u!a u"e*!i %e la ateva 1ile )a"a la ateva sa)tama"i.

2=



T!atame"tul i" am&ele a1u!i este %i0iil.

sofagul

La "ivelul t*!aelui se )!e1i"ta a u" tu& !etili"iu u lu"#imea %e 76 m. Este

a*)e!it %e a%ve"titie. Du)a e st!a&ate %ia0!a#ma %evi"e es*0a# a&%*mi"al a!e a!e *lu"#ime %e 7,? m si a!e este a*)e!it %e se!*asa/ 0ii"% 0iat la )e!etele )*ste!i*! ala&%*me"ului.

Mucoasa

Este alatuita %i"t!,u" e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at a!e a!emai multe st!atu!i elula!e+• elulele &a1ale/ a!e se %is)u" i" 2,5 !a"%u!i si a!e au it*)lasma &a1*0ila si )!e1i"ta

"ume!*ase mit*1e.• elulele )*lie%!ie , u"ele au u" *"ti"ut &*#at i" #li*#e".

• elulele suam*ase. U"ele )!e1i"ta )uti"e #!a"ule %e e!at*$iali"a i" it*)lasma. Ele

"u su"t e!ati"i1ate i" m*% "*!mal/ %a! i" a1ul u"*! t!aume mea"ie )!*v*ate %e &*lul alime"ta! aeste 1*"e se e!ati"i1ea1a.

Mai )*t eista si alte ti)u!i %e elule+• 76 %i" i"%ivi1i )!e1i"ta i" e)iteliu elule e"%*!i"e e a)a!ti" sistemului

"eu!*e"%*!i" %i0u1. I" aest a1 eista !isul !esut %e a)a!itie a a!i"*amel*! )!ima!e u elule mii/ e"%*!i"e.

• ?,= %i" i"%ivi1i )*t *"ti"e i" e)iteliul &a1al mela"*ite. Si i" aest a1 eista!isul %e a)a!itie a mela"*amel*! )!ima!e la "ivelul es*0a#ului.

• elule La"#e!$a"s a!e se #ases i" st!atul &a1al si su"t "iste elule )!e1e"tat*a!e %ea"ti#e".

T!a"1itia %e la e)iteliul )lu!ist!ati0iat )avime"t*s la el sim)lu ili"%!i %e la"ivelul st*maului se 0ae &!us/ %a! %easu)!a -*"tiu"ii es*#ast!ie u 4/6,2/6 m. Dei4/6,2/6 m %i" es*0a# v*! 0i a)tusiti %e e)iteliu sim)lu ili"%!i. De aeea/ a"% se )!*%u !e0luu!i #ast!*es*0a#ie"e !e)etate a)a! le1iu"i la "ivelul e)iteliului sim)luili"%!i 'ule!atii/ i"0lamatii et.(.

Ca"%/ i" tim)ul vietii i"t!aute!i"e/ e)iteliul sim)lu ili"%!i al es*0a#ului "u set!a"s0*!ma *m)let i" e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s a)a! 1*"e ale es*0a#ului ue)iteliu sim)lu ili"%!i. Aest es*0a# se "umeste esofag Barret / la a!e i"i%e"taa!i"*amel*! este mult !esuta.

C*!i*"ul mu*asei 0*!mea1a la "ivelul e)iteliului )lu!ist!ati0iat )avime"t*s papile conunctive i"alte. Aest *!i*" este mai sa!a elula! *m)a!ativ u el %e la"ivelul alt*! *!#a"e. La "ivelul *!i*"ului )*t a)!ea #la"%ele es*0a#ie"e su)e!0iiale/ a!e

se #ases %*a! la "ivelul et!emitatil*! es*0a#ului 'i"0e!i*a!a si su)e!i*a!a(. Ele su"t#la"%e sim)le/ tu&ula!e !ami0iate si se!eta u" muus "eut!u. Su"t %ei #la"%e mu*ase.

Musula!a mu*asei/ i" 735 su)e!i*a!e ale es*0a#ului *"ti"e "umai 0i&!e u*!ie"ta!e l*"#itu%i"ala/ %*a! i" 235 i"0e!i*a!a a)a!a"% si st!atul i!ula! i"te!".

#ubmucoasa

I" su&mu*asa !este "uma!ul 0i&!el*! elastie e asi#u!a %iste"sia elastia aes*0a#ului la t!ee!ea &*lului alime"ta!. A!e u" *"ti"ut !i%iat %e vase sa"#vi"e ma!i/

2



sistemul ve"*s 0ii"% 0*a!te &i"e %e1v*ltat/ aesta 0ii"% se%iul u"eia %i" a"ast*m*1ele )*!t*ave.

Gla"%ele %e la "ivelul su&mu*asei su"t #la"%ele es*0a#ie"e )!*)!iu,1ise.M*!0*l*#i %i0e!a %e #la"%ele es*0a#ie"e su)e!0iiale/ 0ii"% sim)le/ tu&ul*ai"*ase!ami0iate. D.).%.v. 0u"ti*"al su"t #la"%e mu*ase si se!eta u" muus ai%. Ca"alul l*!

%e e!etie se %es$i%e la su)!a0ata e)iteliului/ la va!sa!e 0ii"% mai la!# 'iste!"aS$a00e!(. Oa1i*"al aest *!i0iiu se )*ate *&st!ua.Oa1i*"al/ i" st!utu!a #la"%el*! se )*t #asi si alte elule+

• elule se!et*a!e %e li1*1im

• elule )esi"*#e"e

• )este va!sta %e 64 %e a"i )*t a)a!ea oncocitele 'elule ma!i , *"*s < ma!e(. Nu seu"*aste 0u"tia l*!. Ele su"t elule e)iteliale alte!ate. Au it*)lasma ai%*0ila si#!a"ulata. C*"ti" %e aseme"ea si multe mit**"%!ii/ si ele alte!ate.

Musculara

Este alatuita %i" tesut musula! "ete% si st!iat. I" t!eimea su)e!i*a!a a es*0a#ului

se #ases elusiv 0i&!e musula!e st!iate/ i" t!eimea mi-l*ie se #ases si 0i&!e musula!est!iate si "ete%e ia! i" t!eimea i"0e!i*a!a se #ases "umai 0i&!e musula!e "ete%e.

Ca la t*ate "ivelele tu&ului %i#estiv/ si la "ivelul es*0a#ului musula!a esteim)a!tita i" %*ua st!atu!i+ u"ul i!ula! i"te!" si u"ul l*"#itu%i"al ete!".

Stomacul

St*maul )!e1i"ta mai multe !e#iu"i a"at*mie+• !e#iu"ea a!%iala

• !e#iu"ea 0u"%ia

• !e#iu"ea *!)ului #ast!i

• !e#iu"ea a"t!ului )il*!i• !e#iu"ea a"alului )il*!i

Musculara

La "ivelul st*maului se a0la ea mai #!*asa 1*"a a tu"iii musula!e. Fi&!elemusula!e "ete%e su"t situate i" t!ei st!atu!i+• i"te!" , *&li

• mi-l*iu , i!ula!

• ete!" , l*"#itu%i"alFi&!ele musula!e *&lie se #ases %*a! la "ivelul a!%iei si *!)ului #ast!i.

Fi&!ele i!ula!e su"t %is)use i"t!,u" st!at *"ti"uu/ i" t*ate !e#iu"ile st*maului.Ele 0*!mea1a s0i"te!ele.Fi&!ele l*"#itu%i"ale su"t i"t!,u" st!at %is*"tii"uu si se *"e"t!a1a %e,a lu"#ul

el*! %*ua u!&u!i ale st*maului.

MucoasaMu*asa )!e1i"ta "ume!*ase pliuri e %is)a! la %iste"sia st*maului.

74



De aseme"ea/ su)!a0ata este &!a1%ata %e "ume!*ase sa"tu!i )uti" a%a"i e%elimitea1a ariile gastrice u %ime"siu"i %e 2,? mm. La "ivelul u"ei a!ii se %es$i% lasu)!a0ata e)iteliului mai multe mili*a"e '5/6 mil.( %e i"va#i"a!i ale e)iteliului #ast!i ese "umes foveole gastrice * cripte gastrice. Aestea "u su"t #la"%e i la "ivelul 0u"%uluil*! se %es$i% a"alele %e se!etie ale #la"%el*! #ast!ie.

piteliul de acoperire este e)iteliu sim)lu ili"%!i/ alatuit %i"t!,u" si"#u! ti) %eelule+ elulele mu*ase %e su)!a0ata a!e se!eta muus. Aeasta este * elulailli"%!ia/ u u" "uleu *val/ situat s)!e )*lul &a1al/ )*lul a)ial al elulei 0ii"% la! a!e*"ti"e #!a"ule %e se!etie 'u muus(. Aelasi e)iteliu eista si i" !i)te/ "umai a eistamai )uti"e #!a"ule %e se!etie si mai mii. La ME/ aeste #!a"ule su"t %e"se la 0luul %eelet!*"i. R*lul aest*! elule mu*ase este %e a se!eta u" muus "eut!u. O )a!te %i"aest muus se va!sa i" avitatea #ast!ia si i"t!a i" *m)*"e"ta suului #ast!i ia! alta )a!te a!e !*l %e )!*tetie im)*t!iva ai%ului l*!$i%!i.

Corionul )e!mite %i0e!e"tie!ea el*! t!ei !e#iu"i $ist*l*#ie ale st*maului+• !e#iu"ea a!%iala , *"ti"e !i)te )uti" a%a"i '23? %i" #!*simea *!i*"ului( si #la"%e

lu"#i/ si"u*ase/ u lume" la!#. Mai multe #la"%e se %es$i% i" aeeasi !i)ta.

• !e#iu"ea *!)ului si 0u"%ului st*maului , *"ti"e !i)te lu"#i '237 %i" #!*simea*!i*"ului( si #la"%e mai su!te/ si"u*ase si u lume" la!#.• !e#iu"ea )il*!ia 'a"t!ul si a"alul )il*!i( , *"ti"e !i)te su!te si #la"%e lu"#i/

%!e)te/ u lume" st!amt/ a!e se )*t &i0u!a la a)ete.+landele cardiale si pilorice *"ti" i" )!i"i)al elule mu*ase. Ra!e*!i mai )*t

*"ti"e si+• elule )a!ietale '*i"tie(

• elule a!e se!eta li1*1im

• elule "e%i0e!e"tiate

• elule e"%*!i"e e a)a!ti" sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1 si a!e se #ases "umai i"#la"%ele )il*!ie.

+landele de la nivelul fundului si corpului gastric su"t glandele gastrice

)!*)!iu,1ise. Ele si"teti1ea1a HCl si e"1imele %i#estive. Ele *"ti" u!mat*a!ele ti)u!ielula!e+• elule mu*ase ale *lului

• elule )a!ietale '*i"tie(

• elule )!i"i)ale ')e)si"*#e"e(

• elule "e%i0e!e"tiate

• elule e a)a!ti" sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1.

!elulele mucoase ale colului

C*lul #la"%el*! #ast!ie !e)!e1i"ta )*!tiu"ea %i" a"alul %e e!etie al #la"%eia0lata i" a)!*)ie!ea 0u"%ului !i)tei #ast!ie. Gla"%ele #ast!ie mai au u" *!) si * &a1a.

Celulele mu*ase ale *lului se a0la i" !e#iu"ea *lului si a *!)ului #la"%ei#ast!ie. Ele seama"a u elulele mu*ase %e su)!a0ata %*a! a ele su"t mai mii/ au"uleul !*tu"%/ au mai multe *!#a"ite si su"t mai )uti" %e"se la 0luul %e elet!*"i. Eleau !*lul %e a se!eta muus ai% a!e va !ea me%iul ai% "eesa! ativa!ii e"1imel*! %i#estive %i" suul #ast!i.

72



Stomacul (continuare)

Ti)u!i %e elule e alatuies #la"%ele #ast!ie )!*)!iu,1ise+

!elula parietala (oxintica)Celulele )a!ietale '*i"tie( a)a!ti" #la"%el*! #ast!ie )!*)!iu,1ise si se #ases )et*t u)!i"sul l*! %a! se a#l*me!ea1a i"sa i" )a!tea su)e!i*a!a a l*!/ i" 1*"a *lului si*!)ului #la"%ei.

D.).%.v. m*!0*l*#i aeste elule su"t s0e!ie sau )i!ami%ale/ au u" "uleu ma!e/situat e"t!al %a! este )*si&il u"e*!i a aeste elule sa 0ie &i"uleate.

I" MO se *&se!va it*)lasma i"te"s ai%*0ila ia! la ME se *&se!va a )*lul &a1ali"t!a i" !a)*!t u MB a e)iteliului #la"%ula! ia! )*lul a)ial "u a-u"#e )a"a la su)!a0atae)iteliului #la"%ula!. Da! )*lul a)ial *mu"ia u lume"ul. De aseme"ea se *&se!va*"ti"utul ma!e i" *!#a"ite u mem&!a"e "ete%e+ mit**"%!ii/ REN. Celula *i"tia )!e1i"ta si u" sistem canalicular intracelular si u" sistem tubulovezicular .

Sistemul a"aliula! i"t!aelula! se 0*!mea1a )!i" i"va#i"a!ea mem&!a"ei a)ialea!e se 0ae s)!e )*lul &a1al/ u"e*!i $ia! )a"a i" a)!*)ie!ea lui. La "ivelul aest*! a"aliule eista mi!*vili. Aeste a"aliule *mu"ia u lume"ul/ 0ii"% i"va#i"a!i alemem&!a"ei a)iale.

Sistemul tu&ul*ve1iula! se #aseste i" a)!*)ie!ea sistemului a"aliula! i"t!aelula! si este !e)!e1e"tat %e u" sistem %e mem&!a"e "ete%e. Re)!e1i"ta 0!a#me"te%e )lasmalema i"va#i"ata. Aest sistem tu&ul*ve1iula! este *"si%e!at u" !e1e!v*! %emem&!a"a a!e )*ate 0i t!a"s0e!ata sistemului a"aliula! i"t!aelula! a"% se si"teti1ea1aHCl ')e"t!u a se 0*!ma mi!*vilii(.

Dei as)etul ult!ast!utu!al al elulei )a!ietale va!ia1a i" 0u"tie %e sta!ea %eativitate a elulei+ i" !e)aus sistemul a"aliula! i"t!aelula! este sla& %e1v*ltat si a!e

)uti"i mi!*vili ia! sistemul tu&ul*ve1iula! este a&u"%e"t i" m*me"tul i"t!a!ii i"ativitate/ sistemul a"aliula! se %e1v*lta &!us/ a-u"#a"% )a"a la )*lul &a1al si )!e1i"tamulti mi!*vili i" tim) e sistemul tu&ul*ve1iula! se !e%ue.

R*lul elulei *i"tie este i" si"te1a si se!etia %e HCl si 0at*! i"t!i"se Castle.Fat*!ul i"t!i"se este * #li*)!*tei"a u #!eutate m*leula!a ma!e a!e asi#u!a a&s*!&tiavitami"ei B27 la "ivelul ile*"ului. I" a1 %e al*!$i%!ie/ a!e se %at*!ea1a a&se"teielulel*! )a!ietale/ u!mea1a a&se"ta a&s*!&tiei vitami"ei B27 a!e este u!mata %e a)a!itiaa"emiei )e!"ii*ase Bie!me!/ vitami"a B27 0ii"% im)liata i" matu!a!ea e!it!*&lastel*!.

Si"te1a HCl a!e l* la "ivelul sistemul a"aliula!. Aii eista u" *"ti"ut !esut%e a"$i%!a1a a!&*"ia si se #e"e!ea1a )!*t*"ii. La "ivelul )*lului &a1al a!e l* )!elua!ea%i" a)ila!ele sa"#vi"e a CO7 a!e se va *m&i"a u H7O su& atiu"ea a"$i%!a1eia!&*"ie si se va 0*!ma H7CO5 a!e va %is*ia !a)i% i" H8 si HCO5

,. I*"ul &ia!&*"i seva !ei"t*a!e i" me%iul i"te!" ia! H8 va 0i e)ul1at la )*lul a)ial )!i" )*m)a %e H 83J 8

a!e i"t!*%ue u" i*" J 8 si elimi"a i" lume" u" H8. Cl*!ul este )!eluat %i" sa"#e si estet!a"s)*!tat ativ i" lume"ul sistemului a"aliula! i"t!ait*)lasmati. HCl se va 0*!ma lasu)!a0ata mem&!a"ei sistemului a"aliula!.

Hel*&ate! )l*!i este * &ate!ie e este )!e1e"ta i" muusul %i" st*maul a%*ua t!eimi %i" )*)ulatia #l*&ului. Aeasta &ate!ie este t*ia )e"t!u a )!*%ue e"1imau!ea1a a!e %es*m)u"e u!eea si 0*!mea1a NH5. Am*"iaul va "eut!ali1a HCl si ast0el va

77



sa%ea ai%itatea #ast!ia. P!i" u!ma!e se stimulea1a se!etia %e HCl a elulel*! )a!itale.Ca"% aeasta stimula!e se !*"ii1ea1a/ !este "uma!ul %e elule *i"tie )a"a la %e 7/ 5*!i si se 0av*!i1ea1a a)a!itia #ast!itel*! si aule!ului #ast!i.

!elulele principale (pepsinogene)

Su"t situate %e,a lu"#ul i"t!e#ii #la"%e #ast!ie )!*)!iu,1ise %a! )!e%*mi"a i" )a!tea &a1ala. Ele au a!ate!istiile u"*! elule e si"teti1ea1a )!*tei"e %e e)*!t.

La MO a)a! a "iste elule i"alte/ )i!ami%ale/ u "uleul *val sau !*tu"%/ situat la )*lul &a1al. La )*lul &a1al au it*)lasma &a1*0ila ia! la )*lul a)ial au it*)lasmaai%*0ila. Pa!tea ai%*0ila %e la "ivelul )*lului a)ial )*ate li)si atu"i a"% i" u!ma )!e)a!a!ii se )ie!% #!a"ulele %e se!etie ')!i" 0ia!e(.

La ME se *&se!va a elula )!i"i)ala a!e *"tat u MB a e)iteliului #la"%ula! ia! )*lul a)ial a-u"#e )a"a la su)!a0ata e)iteliului. O!#a"itele su"t !e)!e1e"tate %e RER situat i" 1*"a &a1ala si late!*&a1ala/ mit**"%!ii/ a0late )!i"t!e iste!"ele RER/ a)a!at

G*l#i situat su)!a"ulea! si #!a"ule %e se!etie a0late la )*lul a)ial.Aeste elule au mai multe !*lu!i+• si"teti1ea1a si se!eta )e)si"*#e"/ )!*e"1ima )!*tea1ia e se ativea1a i" lume"ul

#la"%ei• si"teti1ea1a si se!eta li)a1a ')uti"a( a!e a-uta la %i#estia li)i%el*!

• si"teti1ea1a si se!eta !e"i"a , 0u"tie !ee"t %*ve%ita

!elulele nediferentiateSu"t l*ali1ate )!i"t!e elulele mu*ase ale *lului/ i" )a!tea a)iala a #la"%ei si

"u la &a1a um a! 0i "*!mal. Su"t si"#u!ele elule %i" *m)*"e"ta #la"%el*! #ast!ie a!e )!e1i"ta mit*1e/ 0a)t a!e )e!mite %i0e!e"tie!ea aest*! elule la MO.

Su"t elule *lum"a!e/ u "uleu *val si it*)lasma &a1*0ila. Su"t elulele a!e se )*t %i0e!e"tia i" *!ia!e %i" elulele *m)*"e"te ale #la"%ei #ast!ie. I" m*% *&is"uit"uma!ul l*! este !e%us %a! ele !es a "uma! atu"i a"% mu*asa este a#!esata.

!elulele endocrine ce apartin sistemului neuroendocrin difu%

Se #ases i" !e#iu"ea #la"%el*! #ast!ie )!*)!iu,1ise. Ele )!e1i"ta #!a"ule %ese!etie a!e se a#l*me!ea1a la )*lul a)ial.

%ntestinul subtire

A!e * lu"#ime me%ie %e ; m %a! i" tim)ul vietii a!e * lu"#ime %e "umai 5,? m

%at*!ita t*"usului )e!ma"e"t la a!e este su)us. El a!e t!ei se#me"te+2. %u*%e" , 76 m7. -e-u" 7/6 m5. ile*" 5/6 m

Delimita!ea i"t!e -e-u" si ile*" se )*ate 0ae "umai u mi!*s*)ul.Pe!etele este 0*!mat %i" ? tu"ii. M*%i0ia!ile sem"i0iative 0ata %e elelalte

se#me"te ale tu&ului %i#estiv a)a! la "ivelul mu*asei si su&mu*asei. Aeste m*%i0ia!i

75



au i" )!i"i)al s*)ul %e a ma!i su)!a0ata %e a&s*!&tie si se!etie. Mu*asa sisu&mu*asa )!e1i"ta u!mat*a!ele m*%i0ia!i+

'licile circulare (valvele conivente ercring)

Re)!e1i"ta )!*ietii t!a"sve!sale/ )e!ma"e"te 's)!e %e*se&i!e %e st*ma(/ i" a!e

este a"t!e"ata si su&mu*asa. Su"t vi1i&ile u *$iul li&e!/ ava"% * i"altime %e 2 m. Ele )!*emi"a i" lume" si )*t *u)a )a"a la 735 %i" lume".Ele "u eista )este t*t. A)a! la * a"umita %ista"ta %e *!i0iiul )il*!i 'maim 6

m(/ su"t evi%e"te i" -e-u" si %imi"ua s)!e ile*"/ %is)a!a"% i" )a!tea %istala a ile*"ului'ultimul met!u %e ile*" "u mai )!e1i"ta )lii i!ula!e(.

Ele au !*l %e a ma!i su)!a0ata %e a)!*imativ 5 *!i.

&ilo%itatile intestinaleRe)!e1i"ta )!*ietii )e!ma"e"te ale mu*asei. Ele eista %*a! i" i"testi"ul su&ti!e

si %is)a! i" a)!*)ie!ea valvulei ile*eale.Vil*1itatile %i0e!a i"t!e ele a 0*!ma si a "uma! 3 u"itatea %e su)!a0ata.

Ca 0*!ma , lu"#imea vil*1itatil*! %imi"ua %e la %u*%e" s)!e ile*". Ca as)etva!ia1a i" 0u"tie %e se#me"tul i"testi"ului su&ti!e si i" 0u"tie %e va!sta i"%ivi%ului+• La "ivelul %u*%e"ului eista vil*1itati la!#i/ asema"at*a!e u * 0!u"1a

• I" -e-u" vil*1itatile su"t ili"%!ie/ %i#iti0*!me

• I" ile*" #asim vil*1itati mai su!te/ a * maiua

• Numa!ul este mai ma!e i" %u*%e" si -e-u" '?4 vil*1itati 3 mm7( 0ata %e ile*" '24vil*1itati 3 mm7(.

Vil*1itatile au !*lul %e a ma!i su)!a0ata mu*asei %e = *!i.St!utu!a vil*1itatii la MO+ )!e1i"ta u" a *"-u"tiv a!e este * ete"sie %i"

*!i*" a!e este a*)e!it %e e)iteliu sim)lu ili"%!i. El *"ti"e 7 ti)u!i )!i"i)ale %eelule+ elule a&s*!&a"te 'e"te!*ite( si elule alii0*!me. De aseme"ea mai eista

lim0*ite mi#!ate %e la "ivelul tesutul lim0*i% as*iat mu*asei i"testi"ale.Aul *"-u"tiv este &*#at i" elule+

• elule *"-u"tive ')!e%*mi"a 0i&!*&lastele si mi*0i&!*&lastele(

• elule imu"**m)ete"teMi*0i&!*&lastele au aul lu"# )e!)e"%iula! )e aul l*"#itu%i"al al vil*1itatii/

0ii"% *!ie"tate *!i1*"tal. Di"t!e elulele imu"**m)ete"te/ )!e%*mi"a lim0*itele/ma!*0a#ele/ )lasm*itele.

La "ivelul aului *"-u"tiv eista * !etea vasula!a 0*!mata %i"t!,* a!te!i*la/a)ila!e 0e"est!ate a!e se a%u"a i" 0i"al i" u"a sau mai multe ve"ule. Eista si u" a)ila! lim0ati 'chiliferul limfatic central ( a!e se ve%e %*a! a"% este %ilatat.

De aseme"ea )*t sa a)a!a 0i&!e musula!e "ete%e a!e se %es)!i"% %i" musula!a

mu*asei. Ele !e)!e1i"ta a %*ua )*)ulatie %e eleme"te *"t!atile. Ele au aull*"#itu%i"al )a!alel u aul vil*1itatii. A"sam&lul 0i&!el*! musula!e "ete%e alatuies m.

Bruc,e.La "ivelul aului *"-u"tiv eista si 0i&!e "e!v*ase ve#etative )e"t!u vasele %i"

vil*1itate si )e"t!u 0i&!ele musula!e "ete%e. Aeste 0i&!e )!*vi" %i" )leul su&mu*sMeiss"e!.

Vil*1itatea )!e1i"ta *"t!atii !imie u 0!eve"ta %e ; *"t!atii 3 mi". Aeste*"t!atii i"te!vi" i" a&s*!&tie/ 0ailita"%u,se t!ee!ea sus&sta"tel*! "ut!itive %i" e"te!*it

7?



i" a)ila!ul sa"#vi" sau lim0ati. C*"t!atia este asi#u!ata %e mi*0i&!*&laste a!e asi#u!ai"#usta!ea si alu"#i!ea vil*1itatii si %e 0i&!ele musula!e "ete%e a!e %ete!mi"a su!ta!easi lati!ea vil*1itatii.

Eista * situatie )at*l*#ia u a!ate! #e"eti , boala celiaca sau enteropatia

glutenica. Ea a)a!e i" -u!ul va!stei %e 2 a" si este %ete!mi"ata %e m*%i0ia!i ale vil*1itatii

i"testi"ale %e la "ivelul -e-u"ului. Aeste vil*1itati v*! 0i mii si tu!tite/ u elulee)iteliale u&ie u u" "uma! sa1ut %e mi!*vili. M*%i0ia!ea su)!a0etei %e a&s*!&tie%ue la mala&s*!&tie a!e se ma"i0esta )!i" %ia!ee/ sa%e!ea i" #!eutae/ 0ati#a&ilitate/aste"ie )!*"u"tata. Cau1a aestei a0etiu"i este %e "atu!a #e"etia si *"sta i" i"t*le!a"tala * 0!atiu"e )!*teia %i" #lute". Glute"ul este u" *m)le e se #aseste i" #!au/ sea!a/ia! 0!atiu"ea )!*teia este #lia%i"a. I" a1ul aest*! )aie"ti li)seste e"1ima )!*te*litiaa!e %ete!mi"a si"%a!ea #lia%i"ei ia! #lia%i"a "e%i#e!ata a!e u" e0et t*i e %ete!mi"am*%i0ia!ea elulel*! e)iteliale i"testi"ale. Le1iu"ile mu*ase su"t !eve!si&ile %aa ses*ate %i" alime"tatie #lute"ul.

Microvilii

Se #ases la "ivelul e"te!*itului/ la )*lul a)ial. I" MO mi!*vilii %e la aest"ivel se *&se!va su& 0*!ma platoului striat si "u a ma!#i"e i" )e!ie. Mi!*vilii !e)!e1i"ta0*!me %e *!#a"i1a!e sta&ila a mi!*0ilame"tel*! %e ati"a a!e se a"*!ea1a la it*)lasma )!i" )laa te!mi"ala.

Ei au !*lul %e a ma!i su)!a0ata mu*ase i"testi"ale %e 54 %e *!i.

!riptele *ieberuhnRe)!e1i"ta i"va#i"a!i sim)le/ tu&ula!e/ ale e)iteliului %e a*)e!i!e e "u %e)ases

musula!a mu*asei. Ele se %es$i% i" lume" i"t!e &a1ele a %*ua vil*1itati i"testi"ale. La"ivelul l*! se #ases elule "e%i0e!e"tiate %i" a!e se 0*!mea1a t*ate elulele %i" mu*asai"testi"ala. O #la"%a Lie&e!u$" %a "aste!e tutu!*! elulel*! %i" 5,; vil*1itati i"testi"ale.

Su)!a0ata t*tala a mu*asei i"testi"ale este %e 744 m7.E)iteliul i"testi"al este %e ti) sim)lu ili"%!i si a!e u" tu!",*ve! !esut. Aesta

va!ia1a i" 0u"tie %e s)eie/ la *m 0ii"% %e ; 1ile. I" ; 1ile se i"l*uieste t*t e)iteliul %esu)!a0ata si e)iteliul #la"%el*! Lie&e!u$".

C*!i*"ul mu*asei i"testi"ale este su&ti!e. Su& e)iteliu a)a!e * teaa 0*!mata %i"0i&!*&laste stelate a!e se "umeste teaca subepiteliala (pericriptala). Fi&!*&lastelesta&iles i"t!e ele -*"tiu"i #a) ia! i" it*)lasma )!e1i"ta mi!*0ilame"te %e ati"a simi*1i"a a!e le *"0e!a )!*)!ietati *"t!atile. Ele au si )!*)!ietati se!et*!ii/ !eali1a"%si"te1a si se!etia %e *la#e". Eista u" si"#u! st!at %e *la#e" a!e se *!#a"i1ea1a i"0i&!e %e !etiuli"a si )!*te*#lia"i. Aest st!at este situat su& MB si ele !e#lea1a !itmul %e%i0u1ie a m*leulel*! a&s*!&ite.

Fii"% * mu*asa e)usa la atiu"ea a#e"til*! a#!es*!i/ *!i*"ul *"ti"e * a"titatema!e %e tesut lim0*i%. Aesta )*ate 0i "*%ula! 'i" )a!tea %istala a ile*"ului se #!u)ea1a i" )laile Pee!( sau %i0u1. Plaile Pee! su"t situate i" #!*simea )e!etelui i"testi"al/ i" )a!tea *)usa i"se!tiei me1e"te!ului. I" t*tal eista 54,?4 )lai Pee!/ 0iea!e u ate 24,4 %e "*%uli lim0*i1i. N*%ulii %i" *!i*" )*t a-u"#e )a"a i" su&mu*asa. I" %!e)tul )laiiPee! !i)tele Lie&e!u$" su"t su!te sau li)ses. I" %!e)tul "*%ulil*!/ e)iteliul *"ti"eelule M.

76



Ti)u!i %e elule la "ivelul i"testi"ului su&ti!e• elule %e su)!a0ata , e"te!*ite

• elule alii0*!me

• elule Pa"et$

• elule e a)a!ti" sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1

• elule M '%*a! la "ivelul e)iteliului %i" %!e)tul )lail*! Pee!(• elule "e%i0e!e"tiate

• elule i"te!me%ia!e

• elule mi#!ate/ sa"#vi"e , lim0*ite T e se #ases i"t!e %*ua elule a&s*!&a"te

Enterocitele

Su"t )!i"i)ale elule e)iteliale %e su)!a0ata. Ele a)a! i" "uma! mi si i" !i)teleLie&e!u$".

La )*lul a)ial )!e1i"ta )lat*ul st!iat. Au it*)lasma &a1*0ila. Nuleul este *val/situat la )*lul &a1al. P!e1i"ta u" "uma! ma!e %e mi!*vili 'a)!*. 5.444 mi!*vili 3

elula( a!e su"t a*)e!iti %e u" #li*ali #!*s.La ME se *&se!va a au 0*a!te multe *!#a"ite. Eista REN a&u"%e"t/ ia! REN sili1*1*mii se #ases i" 1*"a a)iala/ ime%iat su& )laa te!mi"ala. Mit**"%!iile su"t!as)a"%ite i" t*ata it*)lasma/ su"t alu"#ite/ ia! i" 1*"a a)iala au u" a )a!alel u aulelulei. Ele au %e aseme"ea * te"%i"ta %e a#l*me!a!e i" 1*"a &a1ala a elulei. RER estesituat i" 1*"a &a1ala a elulei/ a)a!atul G*l#i este su)!a"ulea!. P!e1i"ta )uti"e #!a"ule%e se!etie a!e su"t mii/ situate la )*lul a)ial si a!e *"ti" e"1ime si"teti1ate %ee"te!*it.

Celule su"t u"ite la "ivelul a)ial )!i" *m)lee -*"ti*"ale a!e im)ie%iat!ee!ea *"ti"utului i"testi"al %i" lume" i" s)atiul i"te!elula!. Aeste *m)lee -*"ti*"ale su"t !es)*"sa&ile si )e"t!u me"ti"e!ea el*! %*ua 1*"e ale mem&!a"ei

e!it!*ita!e. I" 1*"a &a1ala eista s)atii i"te!elula!e a!e se ma!es atu"i a"% set!a"s)*!ta a)a/ i*"i/ li)i%e.R*lul e"te!*itel*! este i" )!*esul %e %i#estie. Ele si"teti1ea1a e"1ime a!e

te!mi"a %i#estia #lui%el*! si )!*tei"el*!. Ele se!eta aeste e"1ime )!i" )*lul a)ial %a! e"1imele "u a-u"# i" lume" i se 0iea1a la #li*ali )!i" le#atu!i $i%!*0*&e 'su"ta%s*!&ite(. E"te!*itele i"te!vi" i" a&s*!&tie/ aii ava"% l* a&s*!&tia tutu!*! )!i"i)iil*! alime"ta!e/ a i*"il*! si a a)ei.

E"te!*itele si"teti1eea1a t!i#lie!i%e la "ivelul REN %i" ai1ii #!asi a&s*!&iti. Se0*!mea1a $il*mi!*"i i" a)a!atul G*l#i.

!elulele caliciforme

Se l*ali1ea1a i" e)iteliu si i" !i)te. Numa!ul l*! !este %i"s)!e %u*%e" s)!eile*". Ele se!eta muus a!e )!*te-eaa mu*asa i"testi"ala. Ele )!*te-ea1i im)*t!ivai"va1iei &ate!iil*! %i" lume".

!elulele 'aneth

Se #ases %*a! la &a1a #la"%el*! i"testi"ale Lie&e!u$". Ele su"t mai "ume!*asei" ile*". Ele se me"ti" la &a1a #la"%ei Lie&e!u$" a)!*. 74 %e 1ile.

7;



La MO se *&se!va * )*la!itate m*!0*l*#ia/ it*)lasma 0ii"% &a1*0ila la )*lul &a1al si ai%*0ila la )*lul a)ial u"%e eista #!a"ule %e se!etie u )!*tei"e &a1ie ua!#i"i"a.

La ME a)a! a "iste elule )!*%uat*a!e %e )!*tei"e %e e)*!t. Ele )!e1i"ta simulti li1*1*mi. Aeste elule au mai multe !*lu!i+

• se!eta li1*1im/ su&sta"ta e %ist!u#e )e!etele u"*! &ate!ii• se!eta )e)ti%e a"ti&ate!ie"e , criptidine

• au !*l 0a#*ita! asu)!a &ate!iil*! si )!*t*1*a!el*! )!i" a!e !e#lea1a 0l*!a mi!*&ia"ai"testi"ala.

Ree"t s,a %es*)e!it a * )a!te %i" elulele Pa"et$ *"ti" 0*a!te multe I#A siast0el ele **)e!ea1a u )lasm*itele %i" *!i*".

!elulele endocrine

La "ivelul tu&ului %i#estiv eista ea mai ma!e va!ietate %e elule e"%*!i"e. Elesu"t l*ali1ate la &a1a #la"%el*! Lie&e!u$" %a! "u li)ses "ii i" e)iteliul vil*1itatii.

!elulele stem, nediferentiateSe a0la la &a1a #la"%el*! Lie&e!u$".La MO se *&se!va us*! %aa a)a! eleme"te %e mit*1a. La ME "u se %i0e!e"tia1a

%eat %aa se 0*l*seste * te$"ia s)eiala , i"-eta!ea %e timi%i"a t!itiata. Timi%i"a t!itiataeste i"#l*&ata %e elulele "e%i0e!e"tiate si %e elulele i"te!me%ia!e. Da! elulele stem!ama" la &a1a #la"%el*! Lie&e!u$" tim) %e 5 sa)tama"i/ i" tim) e elulele i"te!me%ia!emi#!ea1a s)!e lume".

!elulele imature

Ele su"t * )a!te %i" elulele "e%i0e!e"tiate/ a!e a)*i se v*! %i0e!e"tia i" elulelee)iteliului. Celulele imatu!e mi#!ea1a me!eu s)!e lume"/ u ee)tia a1u!il*! i" a!e se

v*! %i0e!e"tia i" elule Pa"et$.

!elulele intermediareAu as)et i"te!me%ia! i"t!e elula alii0*!ma si e"te!*it. La )*lul a)ial )!e1i"ta

mi!*vili si ateva #!a"ule u mui"a. Ele se l*ali1ea1a i" !i)te/ i" 735 i"0e!i*a!e ale!i)tei. Ele se )*t %ivi%e si se matu!ea1a %a"% "aste!e elulei a&s*!&a"te sau eluleialii0*!me.

Ele au 0*st %es!ise mai !ee"t si au !*l im)*!ta"t i" sta&ili!ea *!i#i"ii a"e!ului.Daa i" tum*!a eista elule i"te!me%ia!e/ atu"i tum*!a a!e *!i#i"e i"testi"ala si "u estemetasta1a.

Elemente particulare pentru submucoasa

Gla"%ele %i" )a!tea su)e!i*a!a a %u*%e"ului su"t )a!tiula!e i"testi"ului su&ti!e.Aestea su"t #la"%ele B!u""e!. D.).%.v. m*!0*l*#i ele su"t #la"%e tu&ul*,alve*la!e!ami0iate. Ele au a"ale e!et*a!e a!e se %es$i% la &a1a #la"%el*! Lie&e!u$" sau%i!et i" lume" 'mai !a!(. D.).%.v. 0u"ti*"al su"t #la"%e mu*ase %a! *"ti" si elule %e

7



ti) e"%*!i" a!e )!*%u urogastron '0at*!ul %e !este!e al e)iteliului , EGF(.U!*#ast!*"ul i"$i&a se!etia %e HCl si stimulea1a %ivi1iu"ea elula!a.

Dia#"*stiul $ist*l*#i )*1itiv %e %u*%e" se )u"e atu"i a"% se #ases vil*1itatisi #la"%e i" su&mu*asa.

%ntestinul gros

Este 0*!mat %i"+• e

• a)e"%ie

• *l*"

• !etEl este * st!utu!a a%a)tata )e"t!u a&s*!&tia %e a)a si i*"i si )e"t!u se!etia %e

a"titati ma!i %e muus )e"t!u lu&!i0ie!e. El este 0*!mat %i" ? tu"ii. Nu *"ti"e valveJe!!i"# si "u *"ti"e "ii vil*1itati. Ceul si *l*"ul au aelasi as)et $ist*l*#i.

Cecul si colonul Mu*asa este a*)e!ita %e e)iteliu sim)lu ili"%!i u elule a&s*!&a"te si elule

alii0*!me. C*!i*"ul a!e u" *"ti"ut ma!e %e #la"%e Lie&e!u$"/ mai lu"#i si a!e su"ti"*"-u!ate %e * teaa su&e)iteliala %e 0i&!*&laste. Aeste #la"%e au aeleasi ti)u!i %eelule u #la"%ele %e la "ivelul i"testi"ului su&ti!e u ee)tia+• au mai )uti"e elule a&s*!&a"te

• au mai multe elule alii0*!me

• au mai )uti"e ti)u!i %e elule e"%*!i"e

• )!e1i"ta "umai *a1i*"al elule Pa"et$/ la "ivelul #la"%el*! %i" e si *l*"ul )!*imal ia! i" !estul i"testi"ului #!*s li)ses.

C*!i*"ul este &*#at i" tesut lim0*i%. P!e1i"ta "*%uli lim0*i1i ma!i a!e se eti"% )a"a i" su&mu*asa.Celulele a&s*!&a"te si ele alii0*!me se %e*ase&es %e ele %i" i"testi"ul

su&ti!e+

!elulele absorbante

Celulele a&s*!&a"te au u" )lat*u st!iat mai su&ti!e 'mi!*vilii su"t mai su&ti!i(/ au )laa te!mi"ala mai )uti" %e1v*ltata/ #li*aliul "u a!e e"1ime %i#estive. Ele se #asesi" e)iteliul %e su)!a0ata si i" !i)te.

Celulele a&s*!&a"te su"t ele mai "ume!*ase ia! !a)*!tul elule a&s*!&a"te 3elule alii0*!me este ? 3 2. Aest !a)*!t se m*%i0ia la"#a !et u"%e este 2 3 2. Celulele

alii0*!me a)a! i"sa a 0ii"% mai multe %e*a!ee ele su"t mai v*lumi"*ase si *m)!imaelulele a&s*!&a"te. I" !i)te eista mai multe elule alii0*!me %eat a&s*!&a"te.R*lul elulel*! a&s*!&a"te este %e a&s*!&i a)a si i*"i si %e a si"teti1a

#li*)!*tei"e a!e v*! 0i eli&e!ate la "ivelul #li*aliului sau i" lume". La "ivelul*l*"ului )!*imal se )*t a&s*!&i si )!i"i)ii , ai1i #!asi/ %i" a!e se v*! si"teti1at!i#lie!i%e si a)*i $il*mi!*"i %a! u i"te"sitate mai mia %eat i" elula a&s*!&a"tai"testi"ala.

7=



!elulele caliciforme

Su"t mai multe i" i"testi"ul #!*s %eat i" i"testi"ul su&ti!e si mai multe i" !i)te%eat i" e)iteliul %e su)!a0ata. I" 735 i"0e!ia!e ale !i)tel*! Lie&e!u$" se #ases elulealii0*!me i" elusivitate.

Celulele alii0*!me au )uti"e #!a"ule %e se!etie/ %e*a!ee muusul se se!eta )e!ma"e"t si i" a"titati ma!i/ %ei se st*$ea1a i" #!a"ule %e se!etie %*a! )uti" muus.

#ubmucoasaP!e1i"ta 7 )a!tiula!itati+

2. vasula!i1atia este mai &*#ata %eat i" alte se#me"te ale tu&ului %i#estiv7. a!e mai multe a%i)*ite.

Musculara

A!e %*ua st!atu!i %e 0i&!e musula!e "ete%e+ i!ula! i"tee!" si l*"#itu%i"al ete!".St!atul l*"#itu%i"al ete!" a!e * #!*sime "eu"i0*!ma si 0*!mea1a 5 &e"1i

'*"%e"sa!i %e 0i&!e musula!e "ete%e( "umite tenii . I"t!e te"ii/ st!atul musula! l*"#itu%i"al este su&ti!e/ u"e*!i $ia! %is*"ti"uu. Cele t!ei te"ii su"t me1e"te!ia/*me"tala si ...................

La i"te!vale !e#ulate/ %i" te"ii se %es)!i"% &e"1i a!e se *!ie"tea1a si )at!u"% i"st!atul i!ula! i"te!". Aeste &e"1i v*! %elimita a!ii musula!e a!e se )*t *"t!atai"%e)e"%e"t %e !estul musulatu!ii. Alatu!i %e aeste a!ii/ te"iile %ete!mi"a si "iste )!*emi"e"te sai0*!me s)!e ete!i*! "umite haustre. I"t!e %*ua $aust!e/ mu*asa su0e!asi ea m*%i0ia!i/ 0*!ma"% plicile semilunare.

Tunica externaP!e1i"ta multe aumula!i %e tesut a%i)*s a!e me!# %e,a lu"#ul te"iil*! i" s)eial.

Ele li)ses la "ivelul eului. Aeste aumula!i 0*!mea1a a)e"%iii e)i)l*ii. #pendicele

A!e )at!u tu"ii/ ea ete!"a 0ii"% se!*asa.Mu*asa este 0*!mata %i"t!,u" e)iteliu sim)lu ili"%!i i" a!e a)a! elule

a&s*!&a"te/ elule M si mai )uti"e elule alii0*!me. C*!i*"ul )!e1i"ta #la"%eLie&e!u$" si tesut lim0*i%. Gla"%ele Lie&e!u$" su"t mai )uti"e si u"e*!i mai su!te.De *&iei su"t #!u)ate/ u * lu"#ime va!ia&ila si *a1i*"al la &a1a l*! )*t sa a)a!a elulePa"et$ si elule e"%*!i"e.

Tesutul lim0*i% este i" s)eial "*%ula! / ia! "*%ulii su"t %is)usi a * *!*a"a si eise eti"% si i" su&mu*asa/ 0a)t )e"t!u a!e musula!a mu*asei "u se ve%e. Tesutullim0*i% se *!#a"i1ea1a ast0el %u)a "aste!e/ i" -u!ul va!stei %e 24 a"i. La ?4 %e a"i aesttesut lim0*i% se !e%ue si va 0i i"l*uit u tesut *"-u"tiv a!e *"ti"e i" s)eial 0i&!e %e*la#e".

Musula!a )!e1i"ta %*ua st!atu!i+ i!ula! i"te!" si l*"#itu%i"al ete!" a!e su"t*"ti"ui si "u eista te"ii. Musula!a este su&ti!e ia! aesta este u" eleme"t e0av*!i1ea1a t!ee!ea i"0etiei %e la a)e"%ie la )e!it*"eu 'a)e"%iita este i"s*tita a%esea%e )e!it*"ita(.

7



-ectul structura histologica

El a!e %*ua *m)*"e"te+2. se#me"tul su)e!i*! , !etul )!*)!iu,1is , 27 m lu"#ime7. se#me"tul i"0e!i*! , a"alul a"al , 7,5 m lu"#ime

Retul *"ti"ua *l*"ul si#m*i% si se situea1a i"t!e )la"ul ve!te&!ei S5 si

%ia0!a#ma )elvi"a. Am)ula !etala !e)!e1i"ta )a!tea sa i"0e!i*a!a. Ca"alul a"al *"ti"ua!etul/ %e la %ia0!a#ma )elvi"a )a"a la *!i0iiul a"al ete!".

+ectul propriu$%is

Este a)tusit %e u" e)iteliu sim)lu ili"%!i. A!e u" *!i*" u multe #la"%eLie&e!u$"/ mai lu"#i a la "ivelul *l*"ului si u multi "*%uli lim0atii. Di" aeastaau1a eista la su)!a0ata i"te!"a a mu*asei "iste )!*emi"e"te %ete!mi"ate %e "*%uliilim0*i1i.

Musula!a a!e %*ua st!atu!i/ st!atul l*"#itu%i"al !e%eve"i"% *"ti"uu.

!analul anal A!e t!ei *m)*"e"te+2. 1*"a *lum"a!a '$em*!*i%ala(/ i"t!e %ia0!a#ma )elvi"a si valvele a"ale7. 1*"a i"te!me%ia!a/ i"t!e valvele a"ale si li"ia a"*uta"ata5. 1*"a uta"ata/ i"t!e li"ia a"*uta"ata si *!i0iiul a"al

Linia anocutanata !e)!e1i"ta t!a"1itia i"t!e e)iteliul sim)lu ili"%!i si e)iteliul )lu!ist!ati0iat )avime"t*s e!ati"i1at.

K*"a *lum"a!aLa aest "ivel mu*asa 0*!mea1a 6,24 )liu!i l*"#itu%i"ale a!e se "umes

coloane anale (columne rectale !orgagni). Aeste )liu!i su"t mai evi%e"te i" *)ila!ie/a)*i se ste!#. I" )a!tea i"0e!i*a!a ele se u"es )!i" i"te!me%iul u"*! )liu!i t!a"sve!sale

a!e se "umesvalve anale

. I" s)atele valvel*! ')liu!il*!( a"ale eista "iste %e)!esiu"i/ a"iste &u1u"a!e a!e se "umes sinusuri anale.Mu*asa/ i" )a!tea su)e!i*a!a a *lum"el*! a!e u" e)iteliu sim)lu ili"%!i ia! i"

)a!tea i"0e!i*a!a a *lum"el*! a!e u" e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at. I"si"usu!i eista %e aseme"ea e)iteliu sim)lu ili"%!i. T!a"1itia i"t!e ele %*ua ti)u!i %ee)itelii se 0ae %u)a * li"ie %i"tata/ linia pectinata si se )*ate 0ae &!us/ %e la e)iteliusim)lu ili"%!i la e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at sau le"t %e la e)iteliusim)lu ili"%!i la e)iteliu )lu!ist!ati0iat ili"%!i , e)iteliu )lu!ist!ati0iat u&i ,e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at. I" 0i"al/ i" am&ele a1u!i avem e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at.

Ca"% s,a 0aut t!ee!ea la e)iteliul )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at/ i"*!i*" "u mai eista #la"%e Lie&e!u$". Musula!a mu*asei %is)a!e si ea i"sa i"ai"te %et!a"1itia i"t!e ele %*ua e)itelii.

I" si"usu!ile a"ale/ la "ivelul *!i*"ului eista #la"%e , #la"%ele a"ale a!e )*t!e)!e1e"ta 0!eve"t se%iul u"*! i"0lamatii. Ele se %es$i% i" !i)tele a"ale. Ele su"t#la"%e mu*ase/ sim)le tu&ula!e !ami0iate ia! i" )!*0u"1ime )*t a-u"#e i" su&mu*asasi $ia! )a"a i" musula!a.

K*"a i"te!me%ia!aEste a*)e!ita %e e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s. A!e u" *!i*" a!e *"ti"e+

54



• 0i&!e elastie

• *!)usuli Pai"i

• #la"%e se&aee e "u su"t as*iate 0i!el*! %e )a!.K*"a te!mi"alaSe i"ti"%e %e la li"ia a"*uta"ata )a"a la "ivelul s0i"te!ului a"al i"te!". Este

a*)e!ita %e e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s m*%e!at e!ati"i1at. La "ivelul %e!mului%i" aeasta !e#iu"e se #ases+• #la"%e su%*!i)a!e

• 0*liuli )il*si

• #la"%e se&aee

• ve"e a!e alatuies )leul $em*!*i%al ete!"Gla"%ele su%*!i)a!e se #!u)ea1a si 0*!mea1a glandele circumanale/ situate i"

-u!ul *!i0iiului a"al. Aestea su"t #la"%e a)*!i"e a!e isi %ela"sea1a ativitatea la )u&e!tate/ se!etia l*! 0ii"% *"t!*lata %e $*!m*"ii seuali.

Tu"ia musula!a a a"alului a"al u)!i"%e si ea %*ua st!atu!i musula!e+ i!ula!

i"te!" si l*"#itu%i"al ete!". St!atul i!ula! i"te!" se i"#!*asa )e t*ata lu"#imeaa"alului a"al si 0*!mea1a sfincterul anal intern.Patu!a musula!a l*"#itu%i"ala este su&ti!e si se te!mi"a i" !e#iu"ea uta"ata i"t!e

s0i"te!ul i"te!" si el ete!". Sfincterul anal e"tern este 0*!mat %i" 0i&!e musula!e st!iate.

GLANDE ANEXE ALE TUBULUI DIGESTIV

$"CATL

Este ea mai ma!e #la"%a %i" *!#a"ism. Ea !e)!e1i"ta a 64,a )a!te %i" #!eutatea*!#a"ismului. Este u" *!#a" vital.

Fiatul este u" *!#a" )a!e"$imat*s a!e *"ti"e+• i" ma-*!itate eista elule %e *!i#i"e e)iteliala , hepatocite a!e i"t!a i" st!utu!a

l*&ulului $e)ati. Ele su"t %is)use su& 0*!ma %e lame sau )lai elula!e )e!0*!ate/

!ami0iate si a"ast*m*1ate. Ele v*! !eali1a * !etea t!i%ime"si*"ala/ i"t!e )lai si i"t!eelule eista"% a)ila!ele sa"#vi"e si %utele &ilia!e.• tesut *"-u"tiv i" )!*)*!tie !e%usa.

Cu )!ivi!e la st!utu!a )a!e"$imului $e)ati s,au emis mai multe i)*te1e+• l*&ulul $e)ati lasi

• l*&ulul )*!tal Sa&*u!i"

• ai"ul $e)ati Ra))a)*!t

52



Lobulul hepatic clasic

C*"0*!m aestei te*!ii/ l*&ulul $e)ati lasi este u"itatea m*!0*,0u"ti*"ala a0iatului. L*&ulul lasi !e)!e1i"ta a!ia %i" )a!e"$im a a!ui sa"#e este %!e"at %e aeeasive"a e"t!*l*&ula!a 've"ula $e)atia te!mi"ala(.

L*&ulii su"t i" "uma! %e a)!*imativ 2 mil. Ei au 0*!ma )*lie%!ia/ 0ii"% 0!eve"t$ea#*"ali. L*&ulul a!e * i"altime %e 7 mm si * latime %e 4/ mm. I" alatui!ea l*&ululuii"t!a )laile %e $e)at*ite u %is)*1itie !a%ia!a si a"ast*m*1ate. I"t!e )lai eistaa)ila!ele si"us*i%e a!e su"t si ele a"ast*m*1ate.

Pe * setiu"e t!a"sve!sala/ l*&ulul a!e 0*!ma %e )*li#*"/ %e !e#ula u ; latu!i. I"*ltu!ile sale/ la l*ul %e vei"atate u eilalti l*&uli eista u" s)atiu i"te!l*&ula! !e%usa!e se "umeste spatiu portal /iernan. I" setiu"ea t!a"sve!sala/ )lail*! elula!e le*!es)u"% *!%*a"e elula!e al a!*! as)et va!ia1a i" 0u"tie %e va!sta i"%ivi%ului. Laa%ult #!*simea u"ui *!%*" este e#ala u %iamet!ul u"ui $e)at*it u ee)tia l*u!il*! %e a"ast*m*1a.

Pe setiu"e l*"#itu%i"ala 0iea!e *!%*" este #!*s %e el )uti" 7 !a"%u!i %e elule/

i"t!e elule eista"% a"aliulii &ilia!i.La )e!i0e!ie eista placa terminala a!e *!es)u"%e $e)at*itel*! %e la )e!i0e!ial*&ulului. Plaa a!e #!*simea u"ui $e)at*it. La )e!i0e!ie/ l*&ulul vi"e i" !a)*!t %i!et utesutul *"-u"tiv %i" s)atiile )*!tale. He)at*itele %i" )laa te!mi"al v*! 0*!ma u" )e!ete a)!*a)e *"ti"uu / 0ii"% st!a&atut %*a! %e vasele sa"#vi"e si %e %utele &ilia!e.

S)atiile i"te!l*&ula!e/ )*!tale Jie!"a"a *"ti" 5 eleme"te a!e alatuies triada

portala+2. * ve"a i"te!l*&ula!a/ !amu!a te!mi"ala a ve"ei )*!te7. * a!te!a i"te!l*&ula!a/ !amu!a te!mi"ala a a. $e)atie5. u" a"al &ilia! i"te!l*&ula!

Pe la"# t!ia%a )*!tala mai eista si 2 sau mai multe vase lim0atie si 0i&!e

"e!v*ase amieli"ie ve#etative.

Lobulul portal Sabourin

L*&ulul )*!tal !e)!ea1i"ta a!ia %i" )a!e"$im a a!ei &ila este t!i&uta!a aeluiasia"aliul &ilia! i"te!l*&ula!. El a!e 0*!ma %e t!iu"#$i/ ava"% i" et!u s)atiul )*!tal si i"va!0u!i t!ei ve"e e"t!*l*&ula!e %e la t!ei l*&uli lasii %i0e!iti.

#cinul hepatic -appaport

Ai"ul $e)ati este a!ia %e )a!e"$im e este t!i&uta!a aeleiasi vasula!i1atii siaeluiasi a"aliul &ilia!. El a!e 0*!ma %e !*m&/ alatuit %i" %*ua t!iu"#$iu!i a%iae"te/u"ite )!i" ma!#i"ile l*!. Aul lu"# al !*m&ului este %at %e %*ua ve"e e"t!*l*&ula!e ia! aul su!t este %at %e 7 s)atii )*!tale. I" el se %es!iu t!ei 1*"e 0u"ti*"ale u %is)*1itie*"e"t!ia+2. i" a)!*)ie!a aului su!t7. s)!e a. $e)atia5. s)!e ve"a e"t!*l*&ula!a

57



I" 0u"tie %e l*ali1a!ea i" ele t!ei 1*"e/ $e)at*itele )!e1i"ta #!a%ie"tmeta&*li/ ma!ime/ ativitatea e"1imatia si *"ti"utul i" *!#a"ite %e)i"1a"% si ele %el*ali1a!ea elulei i" ai"i.

In %ona se a0la $e)at*itele a!e )!imes sa"#ele u el mai ma!e )!*e"t %e*i#e"/ 0ii"% a)!*a)e %e a!te!a )e!il*&ula!a. Aeste $e)at*ite au mai multe

a!ate!istii+• su"t ele mai ative meta&*li

• su"t )!imele a!e v*! %e)u"e #li*#e" )*st)!a"%ial

• su"t )!imele a!e se v*! ativa i" $i)*#liemie si v*! )!*%ue #li*#e"*li1a si#lu*"e*#e"e1a

• su"t )!imele a!e v*! sem"ala a)a!itia sem"el*! %e !e#e"e!a!e i" a1 %e le1iu"i$e)atie

• su"t ele mai a)!*a)e %e vasul sa"#vi" si )!i" u!ma!e su"t )!imele su)use atiu"iit*i"el*! a&s*!&ite %i" tu&ul %i#estiv

• i" a1 %e sta1a &ilia!a su"t )!imele a!e su0e!a m*%i0ia!i. In %ona - $e)at*itele su"t su)use si ele atiu"ii t*i"el*! i"sa i" a"titate mai

mia. La 0el se ee!ita e0etul si i" a1 %e sta1a &ilia!a. Aii a-u"#e sa"#ele u *"ti"utulel mai mi %e *i#e". De aeea i" is$emie/ )!imele a!e su0e!a su"t elulele %i" 1*"a 5'elulele %i" )a!*)ie!ea ve"ei e"t!*l*&ula!e(.

In %ona elulele au a!ate!istii i"te!me%ia!e el*!lelte %*ua 1*"e.De 0a)t/ t*ate $e)at*itele au %.).%.v. meta&*li aelasi )*te"tial i"sa

a!ate!istiile l*! %i0e!a %*a! %i" au1a alime"ta!ii u sa"#e u *"e"t!atii %i0e!ite %e*i#e".

0epatocitele

Re)!e1i"ta =4 %i" t*talitatea elulel*! %e la "ivelul 0iatului. Ele au 0*!ma )*lie%!ia si %iamet!u %e 74,54 µm. Du!ata %e viata este %e a)!*. 264 %e 1ile.

Examinarea la M/

"ucleul

He)at*itele )*t 0i u"i, sau &i"uleate/ ele mai multe 0ii"% u"i"uleate. Nuleuleste ma!e/ !*tu"%/ situat e"t!al/ eu!*mati/ ava"% 2,7 "ule*li. F!eve"t 'la =4 %i"$e)at*itele u"i"uleate( se *&se!va )*li)l*i%ia/ ea mai 0!eve"ta 0ii"% %i)l*i%ia i"sa.P!i" u!ma!e si v*lumul "uleului va!ia1a.

76 %i" $e)at*ite su"t &i"uleate. Ra)*!tul i"t!e elulele u"i"uleate si &i"uleate se m*%i0ia u va!sta 'se ma!este * %ata u i"ai"ta!ea i" va!sta( si i" tim)ul )!*esel*! %e !e)a!a!e %u)a a#!esiu"i.

La aest "ivel se )*t *&se!va !a!e ima#i"i %e mit*1a. F!eve"ta mit*1el*! !este i"a1 %e le1iu"i sau *"seutiv )!*esel*! %e !e)a!a!e.

!itoplasmaEste e*1i"*0ila/ 0i" #!a"ula!a u #!a"ule &a1*0ile a!e alatuies *!)ii Be!# 'e se

va% i" ME( si a!e su"t a#l*me!a!i %e RER.Au u" *"ti"ut ma!e %e i"lu1iu"i %e #li*#e" si %e li)i%e/ )!i" u!ma!e/ i" HE/ au

u" as)et vau*la!.

55



Cu al&ast!u %e t*lui%i"a it*)lasma se *l*!ea1a al&ast!u ia! #!a"ulele %e #li*#e"se *l*!ea1a meta!*mati i" #!e"a.

Li)i%ele se #ases la )e!i0e!ie si se evi%e"tia1a u *smiu/ a"% a)a! "e#!e.

Examinarea la ME

La ME/ $e)at*itul a)a!e a * elula )*la!i1ata. B*#atia i" *!#a"ite elula!eva!ia1a i" 0u"tie %e #!a%ul %e %e1v*lta!e 0u"ti*"ala/ %e ativiate si/ im)liit/ ul*ali1a!ea $e)at*itului la "ivelul l*&ulului.

He)at*itul a!e t!ei ti)u!i %e su)!a0ete+• su)!a0ata a!e vi"e i" *"tat u a)ila!ul si"us*i%/ "umita suprafata sinusoidala sau

pol vascular

• su)!a0ata a!e vi"e i" !a)*!t u alte $e)at*ite si %elimitea1a )e * a"umita %ista"ta u"s)atiu i"te!elula! 'a"aliulul &ilia! i"t!al*&ula!(/ "umita suprafata biliara sau pol

biliar

• su)!a0ata a!e vi"e i" !a)*!t u elelalte $e)at*ite %a! "u %elimitea1a "ii u" s)atiui"t!e ele/ elulele 0ii"% u"ite )!i" -*"tiu"i. Aeasta su)!a0ata se "umeste suprafata

intercelulara.

+eticulul endoplasmic rugos

Ti"%e sa se l*ali1e1e la )*lul vasula!. El asi#u!a )!*esele %e si"te1a a )!*tei"el*! %e e)*!t $e)atie. He)at*itul si"teti1ea1a * ma!e va!ietate %e )!*tei"e+ma-*!itatea )!*tei"el*! %i" )lasma+ 0at*!i ai *a#ula!ii/ li)*)!*tei"e/ al&umi"e/#l*&uli"e.

Du)a si"te1a )!*tei"ele t!e )!i" a)a!atul G*l#i ia! a)*i su"t e*itate %i!et/%e*a!ee se!etia este *"ti"ua la "ivelul $e)at*itului. P!i" u!ma!e "u eista #!a"ule %ese!etie.

+eticulul endoplasmic neted Este %is)e!sat i" t*ata it*)lasma. El *"ti"e setu!i e"1imatie "eesa!e )e"t!u

)!*esele %e ata&*lism si )e"t!u )!*esele %e si"te1a. REN )a!tii)a i"+• meta&*lismul #li*#e"ului

• si"te1a *leste!*lului

• )!*esele %e %et*i0ie!e si i"ativa!e.P!*esele %e %et*i0ie!e si i"ativa!e se &a1ea1a )e !eatiile %e *i%a!e si %e

*"-u#a!e. Aii se i"ativea1a * ma!e )a!te %i" me%iame"te+ a"ti*"vulsive/ $. ste!*i1i/$imi*te!a)ie/ a"ti$istami"ie. Atu"i a"% !este a"titatea %e me%iame"te !este siativitatea e"1imatia %e la "ivelul REN si )!i" u!ma!e 0*!ma *!#a"itel*! va!ia1a i"0u"tie %e "eesitatile meta&*lie ale *!#a"ismului. Aeste m*%i0ia!i su"t %e as)et si

su"t !eve!si&ile %at*!ita i"te!ve"tiei li1*1*mil*!.REN )a!tii)a la 0*!ma!ea &ilei )!i"+

• e"1imele a!e !eali1ea1a *"-u#a!ea ai1il*! &ilia!i+ ai%ul #li**li si ai%ultau!**li

• e"1imele a!e !eali1ea1a *"-u#a!ea &ili!u&i"ei u ai%ul #luu!*"i. a"% a)aitatea%e *"-u#a!e a &ili!u&i"ei i" $e)at*it este %e)asita/ &ili!u&i"a "e*"-u#ata/ i"s*lu&ilase aumulea1a i" sa"#e si a)a!e ite!ul.

5?



MitocondriileSu"t !*tu"%e sau *vale/ i" "uma! %e )este 2.444 mit**"%!ii 3 elula. C*"ti"utul

i" mit**"%!ii %i0e!a/ la )e!i0e!ia l*&ulului $e)at*itele ava"% mai multe mit**"%!ii.

Aparatul 0olgiSe aumulea1a la "ivelul )*lului &ilia! al $e)at*itului. Aesta )a!e a u" *!#a"itmulti)lu. Eista %e 0a)t u" si"#u! a)a!at G*l#i a!e se !ami0ia si %a "aste!e la 64 %ea)a!ate G*l#i i" 0iea!e elula. El a!e mai multe !*lu!i+• %e0i"itiva!ea si"te1ei si e!etia )!*tei"el*! )lasmatie

• 0*!ma!ea li)*)!*tei"el*!

• 0*!ma!ea li1*1mil*! %i" $e)at*it

*i%o%omiiSu"t l*ali1ati s)!e )*lul &ilia!. De aeea se mai "umes si corpi peribiliari . Ei au

as)et $etee!*#e"/ eista"% li1*1*mi )!ima!i/ seu"%a!i si te!tia!i. Ei *"ti" e"1ime )!i"

a!e ata&*li1ea1a %ive!se su&sta"te e*#e"e si *!#a"ite elula!e )e!imate )a"a lam*leule mii a!e v*! 0i utili1ate a su&st!at e"e!#eti sau )e"t!u "*i si"te1e. P!i"u!ma!e li1*1*mii )a!tii)a la me"ti"e!ea i"te#!itatii )a!e"$imului $e)ati. De aseme"eaei mai st*$ea1a i*"i/ i" a"titati ma!i su& 0*!ma %e 0e!*)!*tei"e.

'eroxi%omii

Pe!*i1*mii a)a! !a! i" $e)at*it *m)a!ativ u elelalte *!#a"ite. Ei se #ases u )!ea%e!e la )*lul &ilia!/ i" a)!*)ie!ea REN si a i"lu1iu"il*! %e #li*#e". Ei *"ti"e"1ime *i%ative ai! e"1ima ma!e! a sa este atala1a. Su"t im)liati i" mai multe )!*ese+• )!*esul %e #lu*"e*#e"e1a

• meta&*lismul )u!i"el*! , meta&*li1ea1a a%e"i"a si #ua"i"a la ai% )u!i"i• meta&*lismul al**lului , *i%ea1a eta"*lul la aetal%e$i%a

• i" β,*i%a!ea ai1il*! #!asi u la"t lu"# %e at*mi %e a!&*".

Inclu%iunile de glicogenSu"t mai "ume!*ase i" $e)at*itele %e la )e!i0e!ia l*&ulului $e)ati. As)etul l*!

va!ia1a i" 0u"tie %e !itmul %iu!" si %e sta!ea %e "ut!itie a i"%ivi%ului+ %u)a * masa &*#atai" #lui%e "uma!ul l*! !este. Ele )*t a-u"#e u"e*!i si i" 1*"a e"t!ala a l*&ulului$e)ati. Au a!ate! t!a"1it*!iu+ a)a! %u)a mese si %is)a! %u)a u" a"umit tim).

Inclu%iunile lipidice

Numa!ul l*! !este i" t!imest!ul al II,lea %e sa!i"a/ i" latatie. I" etilism !*"i/$e)at*itele se i"a!a u )iatu!i li)i%ie/ mai ales ele %i" 1*"a e"t!*l*&ula!a. Maia)*i se i"a!a t*ate $e)at*itele.

Membrana celulara a hepatocitului

Mem&!a"a *"ti"e %*ua %*me"ii s)eiali1ate+2. %*me"iu *!ie"tat s)!e )*lul vasula! 7. %*me"iu *!ie"tat s)!e )*lul &ilia!

56



D*me"iul %e la )*lul vasula! !e)!e1i"ta 4 %i" t*talul su)!a0etei $e)at*itului.Aest %*me"iu este i" !a)*!t u a)ila!ul sa"#vi". Mem&!a"a %e la aest "ivel 0*!mea1ami!*vili a!e ma!es su)!a0ata %e *"tat u sa"#ele. Mem&!a"a %e la aest "ivel estese)a!ata %e )e!etele a)ila!ului si"us*i% )!i" spatiul perisinusoidal 1isse i" a!e se#ases mi!*vilii $e)at*itel*! si 0i&!e %e !etiuli"a.

D*me"iul %e la )*lul &ilia! !e)!e1i"ta a)!*imativ 26 %i" su)!a0ata t*tala amem&!a"ei $e)at*itului. Aest %*me"iu 0*!mea1a a"aliulul &ilia!/ a!e a!e %iamet!ul%e a)!*. 2 µm. Mem&!a"a 0*!mea1a s)!e lume" mi!*vili. Celulele 0*!mea1a -*"tiu"ist!a"se u elulele i"vei"ate/ 0a)t )e"t!u a!e )!*%usii %e se!etie "u )*t %i0u1a i" s)atiulet!a&ilia!. La aest "ivel eista * ativitate e"1imatia !esuta %at*!ita #li*)!*tei"el*! %e mem&!a"a. I" it*)lasma %i" a)!*)ie!ea )*lului &ilia! eista mi!*0ilame"te %e ati"aa!e i!ums!iu a"aliului &ila! si asi#u!a )!i" *"t!atie m*%i0ia!ea %iamet!uluiaestuia.

Celulele )e!isi"us*i%ale su"t+• elula It*

• elula )it 'u #au!i(Am&ele elule su"t asema"at*a!e u elulele $emat*)*ietie. Ele au aest !*l

'$emat*)*ieti( i" viata 0etala si i" a1 %e a"emii !*"ie la a%ult.

Celulele %to (lipocitele celulele striate celulele interstitiale)

Se i"tal"es !elativ !a! '* elula It* la 74,76 $e)at*ite(. Au "ume!*ase )iatu!ili)i%ie. Ele au !a)*!t st!a"s u 0i&!ele *"-u"tive %i" s)atiul Disse. De aseme"ea/ * )a!te %i" ele i"*"-u!a a)ila!ele si"us*i%e. Ele vi" i" *"tat u $e)at*itelel %a! 0a!a sa0aa -*"tiu"i. P*t st!a&ate *!%*a"ele %e $e)at*ite si ............ Ele au mai multe !*lu!i+• se!eta *la#e" II a!e se *!#a"i1ea1a i" 0i&!e %e !etiuli"a. La "ivelul 0iatului/ %aa

au l* *la#e"i1a!i eesive la "ivelul s)atiului Disse este a0etat !a)*!tul %i"t!ea)ila!ul sa"#vi" si )*lul vasula! al $e)at*itului si a)a! tul&u!a!i %e t!*0iitate.

• se!eta 0at*!ii %e !este!e ai $e)at*itel*!

• %e)*1itea1a li)i%e si vitami"a A %e "atu!a e*#e"a

• i" tim)ul vietii 0etale i"te!vi" i" $emat*)*ie1a.I" *"%itii )at*l*#ie a)a! m*%i0ia!i ale 0e"*ti)ului elulel*! It*+ se t!a"s0*!ma

i" 0i&!*&laste/ a%i)*ite/ elule stem $emat*)*ietie.

Celulele &pit'

Se )*t i%e"ti0ia %*a! la ME. Su"t mai !a!e. Ele su"t asema"at*a!e u elulelee"%*!i"e+ i" it*)lasma au "ume!*ase #!a"ule elet!*"*%e"se u %iamet!ul %e 544 "m.De aeea/ i"itial s,a *"si%e!at a au !*l e"%*!i". Aum su"t *"si%e!ate * va!ietate %elim0*ite i!ula"te/ 0ii"% "iste lim0*ite ma!i/ u #!a"ulatii si ativitate %e ille!.

Tesutul conunctiv

5;



La u" 0iat "*!mal/ tesutul *"-u"tiv este i" a"titate mia. El se #aseste i"a)sula *!#a"ului si i" $il %e u"%e t!imite )!elu"#i!i a!e i"s*tes vaselel si %utele &ilia!e )a"a i" s)atiile i"te!l*&ula!e Jie!"a".

Tesutul *"-u"tiv se *"ti"ua i" l*&ulul $e)ati su& 0*!ma 0i&!el*! %e !etiuli"a%i" s)atiile Disse. Ele )*t 0*!ma la "ivelul l*&ulului $e)ati st!*ma *"-u"tiva a!e

asi#u!a me"ti"e!ea %es$isa a a)ila!el*! si"us*i%e.Fiatul a!e * ma!e )ute!e %e !e#e"e!a!e. A!e l* atat $i)e!)la1ia '!este!ea i""uma!( at si $i)e!t!*0ia '!este!ea i" v*lum( a elulel*! !esta"te. La s*&*la"/ 0iatul este!e#e"e!at i" )!*)*!tie %e 6 i" %eu!s %e * lu"a.

Daa a#!esiu"ea la "ivelul 0iatului !este/ !este si a"titatea %e tesut *"-u"tivsi a)a!e 0i&!*1a $e)atia a!e %e&utea1a la "ivelul s)atiil*! )*!tale. Se v*! 0*!ma i" aesta1 "*i se)tu!i *"-u"tive u * *!ie"ta!e aleat*!ie 0ata %e *m)*"e"tele )a!e"$imului$e)ati a!e v*! im)ie%ia !a)*!tul "*!mal al $e)at*itel*! u a)ila!ele si"us*i%e si ua"aliulii &ilia!i. De aseme"ea/ aeste se)tu!i *"-u"tive v*! %imi"ua $i)e!)la1ie!ea$e)at*itel*! a!e v*! 0i *m)!imate si se v*! 0*!ma "iste )seu%*"*%uli. Cau1e ale!este!ii a"titatii %e tesut *"-u"tiv )*t 0i tul&u!a!i ale "ut!itiei $e)at*itului. P!i"

m*%i0ia!ea !a)*!tului "*!mal i"t!e $e)at*it si a)ila!ul sa"#vi" se )!*%ue%e1*!#a"i1a!ea )a!e"$imului $e)ati.

Circulatia prin ficat

&asculari%atia sangvina

La "ivelul 0iatului a-u"#e a)!*imativ 76 %i" %e&itul a!%ia %e !e)aus.Fiatul &e"e0iia1a %e * %u&la vasula!i1atie+ "ut!itiva si 0u"ti*"ala. Ci!ulatia

0u"ti*"ala a%ue 6 %i" sa"#ele %i" 0iat si )!*vi"e %i" ve"a )*!ta. Ci!ulatia "ut!itiva*"ti"e 76 %i" v*lumul %e sa"#e %i" 0iat si )!*vi"e %i" a!te!a $e)atia.

Ve"a )*!ta a%ue+

• su&sta"te a&s*!&ite %i" %i#estiv• t*i"e a!e t!e %e &a!ie!a %i#estiva

• )!*%usi %e %e#!a%a!e ai $em*#l*&i"ei '%e la s)li"a(

• )!*%usi %e se!etie e"%*!i"a a )a"!easuluiVasula!i1atia "ut!itiva se 0ae )!i" !amu!ile a. $e)atie )!*)!ii.Ultimele !ami0iatii ale v. )*!te su"t a)ila!ele si"us*i%e a!e se #ases i"t!e

$e)at*ite i" tim) e ultimele !ami0iatii ale a!te!ei $e)atie su"t a)ila!ele a. $e)atie ese #ases i" s)atiile )*!tale. Ele se v*! %es$i%e i" a)ila!ele si"us*i%e/ %ei a)ila!elesi"us*i%e v*! *"ti"e sa"#e ve"*s amesteat u sa"#e a!te!ial. Ci!ulatia sa"#elui i"a)ila!ele si"us*i%e se 0ae %e la )e!i0e!ia l*&ulului s)!e e"t!u si a)*i ale se va!sa i"ve"a e"t!*l*&ula!a.

!apilarele sinusoideP!e1i"ta u" e"%*teliu %is*"ti"uu a!e a!e !a)*!t u lami"a &a1ala/ e *"ti"e

0i&!e %e !etiuli"a a!e 0*!mea1a * !etea laa i" -u!ul e"%*teliului a)ila!. Pe!etiia)ila!ului si"us*i% "u 0*!mea1a * a%eva!ata &a!ie!a m*!0*l*#ia i"t!e $e)at*it si sa"#e/eista"% si !a)*!tu!i %i!ete i"t!e ele %*ua *m)a!time"te/ 0a)t a!e 0ae a s$im&u!ilesa 0ie 0*a!te us*a!e.

Ca)ila!ele si"us*i%e au u" %iamet!u ma!e/ %e 54,?4 µm. Celulele a)ila!el*! si"us*i%e su"t+

5



• elulele e"%*teliale , su"t elule alu"#ite/ u "uleu tu!tit/ a!e )!*emi"a s)!e lume".Celulele au )uti"e *!#a"ite i"sa au 0e"est!e a!e su"t #!u)ate/ "ea*)e!ite %e%ia0!a#me/ ve1iule %e )i"*it*1a/ eea e %e"*ta * ativitate i"te"sa )e"t!u e"1imele%e t!a"s)*!t.

• elulele Ju)00e! , %e!iva %i" m*"*itele i!ula"te si a)a!ti" ast0el SFM 'sistemul

0a#*ita! m*"*"ulea!(. Ele se )*t i"sa %ivi%e. Su"t l*ali1ate la -*"tiu"ea %i"t!e%*ua a)ila!e si"us*i%e si )!*emi"a s)!e lume". Nu !eali1ea1a -*"tiu"i u elulelee"%*teliale. Au 0*!ma stelata/ au "uleu eu!*mati si )!e1i"ta mai multe *!#a"ite%eat elulele e"%*teliale. Au mai multe a!ate!istii+

• Au *!#a"ite im)liate i" si"te1e 'RER/ mit**"%!ii( %e*a!ee aeste elulesi"teti1ea1a * )a!te %i" )!*tei"ele %e e)*!t ale 0iatului

• C*"ti" si *!#a"ite im)liate i" %e#!a%a!e+ li1*1*mi/ 0a#*li1*1*mi si *!)i!e1i%uali.

• Celulele Ju)00e! i"te!vi" si i" imu"itate )!i" a)aitatea l*! %e a 0a#*ita.

• Ele 0a#*itea1a )i#me"ti/ e!it!*ite im&at!a"ite sau %e"atu!ate a!e "u au 0*st%ist!use i" s)li"a. Daa se 0ae s)le"et*mie/ aeste elule %evi" 0*a!teim)*!ta"te.

• Au !ee)t*!i )e"t!u imu"*#l*&uli"e si *m)leme"t

• Se!eta it*i"e+ IL,2

&asculari%atia limfatica

Este 0*a!te &i"e %e1v*ltata et!al*&ula!. Vasele lim0atie se #ases+• i" a)sula 0iatului '0*a!te multe(

• i" se)tu!ile *"-u"tive

• a)a! )a"a la )e!i0e!ia l*&ulului $e)ati

• "u se va% a)ila!e lim0atie la "ivelul l*&ulului $e)ati.

O!i#i"ea lim0ei este i" s)atiile Disse. O )a!te %i" su&sta"tele %e la aest "ivel/a!e "u )at!u"% i" a)ila!ele si"us*i%e t!e i" spatiul !all 's)atiul %i"t!e $e)at*itele %i" )laa limita"ta si tesutul *"-u"tiv )*!tal( si %e aii a-u"# i" s)atiul Jie!"a" u"%e v*! 0*!ma a)ila!ele lim0atie.

!irculatia bilei

La aest )!*es )a!tii)a $e)at*itele si elulele Ju)00e!. Bila i!ula %e la e"t!ull*&ulului s)!e )e!i0e!ie. Ca"alele )!i" a!e i!ula &ile )*t 0i+• i"t!a$e)atie+

• i"t!al*&ula!e

• a"aliulele &ilia!e

• a"aliulele ')asa-ele( He!i"#

• et!al*&ula!e

• a"alele &ilia!e )e!il*&ula!e

• a"alele &ilia!e i"te!l*&ula!e

• a"alele $e)atie l*&a!e '%!e)t si sta"#(

• et!a$e)atie

• a"alul $e)ati *mu"

5=



• a"alul isti

• a"alul *le%* '0*!mat %i" u"i!ea a"alului $e)ati *mu" u a"alul isti(!analiculii biliari

Re)!e1i"ta *m)*"e"ta i"itiala a sistemului a"aliula!. Nu au )e!eti )!*)!ii isu"t %elimitate %e mem&!a"ele a %*ua $e)at*ite i"vei"ate. La MO a)a! a "iste mii

avitati. F*l*si"% im)!e#"a!ea a!#e"tia G*m*!i/ se ve%e a aeste a"aliule alatuies *!etea. 'asaele 1ering

Fa -*"tiu"ea i"t!e a"aliulii &ilia!i si a"alele et!al*&ula!e. Re)!e1i"ta )*!tiu"ea %e a"aliul &ilia! a0lata la "ivelul )laii limita"te. Ele au )e!ete )!*)!iu 0*!mat%i"t!,u" e)iteliu sim)lu u&i i"*"-u!at %e 0i&!e %e !etiuli"a.

!aile biliare extralobulare

Au u" )e!ete 0*!mat %i"t!,u" e)iteliu ase1at )e * MB a!e este i"*"-u!ata %e u"st!at %e tesut *"-u"tiv &*#at i" 0i&!e elastie. E)iteliul )*ate 0i sim)lu u&i sau sim)luili"%!i u mi!*vili.

!aile biliare extrahepatice

P!e1i"ta u" )e!ete 0*!mat %i" mu*asa/ musula!a si a%ve"tie.Mu*asa *"ti"e u" e)iteliu sim)lu ili"%!i u elule se!et*a!e %e muus si u"*!i*" i" a!e se #ases 0i&!e elastie/ i"0ilt!at lim0*i% si #la"%e tu&ul*ai"*ase %e ti)mu*s.

Ca"alul isti )!e1i"ta i" m*% )a!tiula! "ume!*ase )liu!i s)i!alate ale mu*aseia!e au u" a musula!. Aestea se "umes valvele spiralate 0eister.

Ca"alul *le%* )!e1i"ta si el ateva )a!tiula!itati+• i" e)iteliu *"ti"e elule a!e se!eta s*mat*stati"a.

• musula!a este i"itial %is*"ti"ua. Musula!a %evi"e a)*i *"ti"ua si se i"#!*asa )e"t!u a 0*!ma s0i"te!ele B*%e" si O%%i. Musula!a se i"#!*asa %ei i"ai"te %eu"i!ea u a"alul i!su"# si 0*!mea1a aii s0i"te!ul B*%e". Musula!a se i"#!*asa

%i" "*u la va!sa!ea am)ulei Vate! i" %u*%e" si 0*!mea1a aii s0i"te!ul O%%i.

APARATUL EXCRETOR

Rinic%iul

, este "velit %e * a)sul 0i&!*as #!*as/ u 0i&!e %e *la#e" " m"u"$i/ )ui" su&sta"0u"%ame"tal i 0*a!te !a!e 0i&!*&laste, a!e * 0*!m a!ate!isti u 0a *"ve i $il !e"al, a!e %*u 1*"e+ me%ula!a 's)!e $il( i *!tiala 's)!e )a!tea *"ve(

2ona medular3

5



, este 0*!mat %i" )i!ami%ele Mal)i#$i i )i!ami%ele Fe!!ei"

Piramidele Malpig%i , su"t =,24 )e"t!u 0iea!e !i"i$i/ au vQ!0ul s)!e $il i &a1a s)!e )a!tea*"ve

Piramidele $errein )lea %e la &a1a 0ie!ei )i!ami%e Mal)i#$i/ su"t " "um! %e 744,544 )e"t!u 0iea!e )i!ami% Mal)i#$i i au &a1a t!e &a1a )i!ami%ei Mal)i#$i

2ona cortical3

, a!e t!ei 1*"e + 2. C*!te *!tii este * 1*" "#ust 0ii" )a!tea ea mai ete!" a!i"i$iului 7. La&i!i"tul *!tial , este u" esut !e"al ae1at )!i"t!e )i!ami%ele Fe!!ei"/ se)a!Q"%u,le "t!e ele

5. C*l*a"ele Be!ti" ae1ate i"t!e )i!ami%ele Mal)i#$i/ se)a!Q"%u,le"t!e ele

⇒ L*&ul !e"al este altuit %i" )i!ami%a Mal)i#$i i t*ate )i!ami%eleFe!!ei" e )lea %e la &a1a )i!ami%ei Mal)i#$i i t*ate 1*"ele *!tiale a%iae"te/ 0ii"% %elimitat %e %*u a!te!e i"te!l*&a!e/!amu!i e )!*vi" %i" a!te!a !e"al⇒ L*&ulul !e"al este 0*!mat %i"t!,* )i!ami% Fe!!ei" i 1*"a la&i!i"ti "*"-u!t*a!e i 1*"a %e*!te *!tii %e %easu)!a / 0ii"% %elimitat %e %*u a!te!e i"te!l*&ula!e/ !amu!i ale a!te!ei i"te!l*&a!e

4efronul

, u" !i"i$i a!e a)!*imativ 2,5 mili*a"e %e "e0!*"i a!e #"u se !e0a %a su"t %ist!ui 'a)a!e esut

*"-u"tiv iat!iial(, e altuit %i" *!)usulul !e"al Mal)i#$i i ile u!i"i0e!e 'tu&i( + tu& *"t*!t )!*imal/ a"s He"le/tu& *"t*!t %istal, " *!tial se a0l *!)usulii/ tu&ii *"t*!i )!*imali/ tu&ii *"t*!i %istali, " me%ula! se a0l a"sele He"le 'mai lu"#i(

Corpusculul renal !alpighi

, a!e %iamet!ul %e 744 µm/ u %*i )*li 0u"i*"ali+ u"ul u!i"a! 'iese 0ilt!atul u!i"a! )!ima!(/ i u"ulvasula! 'i"t! i ies a!te!ele %i" *!)usul(

, a!e * *m)*"e"t vasula!/ a)sula B*@ma" a "veli , *m)*"e"ta vasula! este altuit %i" a!te!i*l a0e!e"t/ #l*me!ul !e"al '#$em %e a)ila!ei"t!aa)sula!( i a!te!i*la e0e!e"t

Arteriola aferent2

, este !am %i" a!te!i*la i"te!l*&ula!/ a!e i"tim/ me%ie/ a%ve"tie

?4



, me%ia a!e 0i&!e musula!e "ete%e e )ie!% mi*0i&!ilele %i" sa!*)lasm/ !eia i se a%au# !etiulule"%*)lasmati !u#*s 0*a!te %e1v*ltat/ a)a!at G*l#i %e1v*ltat i multe mit**"%!ii , elulele su"t %e 0*!m )*lie%!i/ 0i&!ele musula!e "ete%e su0e! * t!a"s0*!ma!e e)itel*i% ise!et*!ie 'a)a! #!a"ule %e se!eie e se!et !e"i"a(, LEI'( %is)a!e " 1*"a %e t!a"0*!ma!e e)itel*i% ast0el "Qt !e"i"a s a-u"# %i" 1*"a %et!a"s0*!ma!e mai !e)e%e " sQ"#e , a)a!e * &*#at !eea "e!v*as u 0i&!e te!mi"ale amieli"ie )e"t!u elulele se!et*!ii

Arteriola aferent2

, )t!u"%e " *!)usulul !e"al )!i" )*lul vasula! i se !ami0i " ?,6 !amu!i su!te e 0*!mea1a"se a)ila!e u &ula *!ie"tate t!e )*lul u!i"a! i !e1ult * !eea a"ast*m*ti 'a"ast*m*1ele su"t!a!e(. Se 0*!mea1 * l*&ulaie vasula! i"t!a*!)usula!/ 0iea!e a"s se *"si%e! u" l*&ul vasula!

Pe!etele a)ila!

a( E"%*teliul este 0*!mat %i"t!,u" si"#u! !Q"% %e elule u"ite st!Q"s "t!e ele '-*"iu"e )e"talami"at/1*"ula a%$e!e"s/ -*"iu"e %esm*1*mal( u it*)lasma *"i"Q"% 0e"est!e '*!i0iii "ea*)e!ite( ⇒ e)iteliul se "umete lami"a 0e"est!ata &( St!atul su&e"%*telial este am*!0/ 0! st!utu! / u #lu*1,ami"*,#lia"i i )!*te*,#lia"i/ avQ"%!*l " s$im&ul %i"t!e sQ"#e i s)aiul et!avasula! ( Mem&!a"e &a1al este altuit %i" esut *"-u"tiv i se u"ete u mem&!a"a &a1al a 0*ieivise!ale a a)sulei B*@ma" 0*!mQ"% m)!eu" lami"a %e"sa, la mi!*s*)ul elet!*"i lami"a %e"sa a!e t!ei st!atu!i+ u" st!at mi-l*iu "tu"eat altuit %i"0i&!ile 0i"e %e *la#e" IV/ %*u st!atu!i i"te!" i ete!" la!e la 0luul %e elet!*"i u 0*a!te !a!e 0i&!e%e *la#e"/ %a! au multe m*leule %e $e)a!a"sul0at, lami"a %e"sa este u" 0ilt!u )e"t!u sQ"#e " ve%e!ea 0*!m!ii u!i"ei )!ima!e/ t!eQ"% "umai a"umiteti)u!i %e m*leule , ele %*u mem&!a"e &a1ale se se)a! i !eea1 mii s)aii u elule s)eiale me1a"#iale.T*talitatea elulel*! me1a"#iale 0*!mea1 me1a"#iul i"t!a*!)usula! , elulele me1a"#iale au *!)ul ma!e/ u "uleu !*tu"%/ muli li1*1*mi '$i%!*la1e ai%e(. Di" *!)ulelula! )lea )!elu"#i!i e a-u"# )Q" " lume"ul a)ila!ului. , su"t elule %e a)!a!e l*al/ )!i" )!elu"#i!i ele 0a#*itQ"% )a!tiulele st!i"e '" li1*1*mi(.

Num!ul )!elu"#i!il*! !ete " #l*me!ul*,"e0!ite.

Arteriola eferent2

, )!sete *!)usulul )!i" )*lul vasula! " u"#$i asuit u a!te!i*la a0e!e"t/ avQ"% u" )e!ete0*!mat %i" i"tim/ me%ie/ a%ve"tiie, " me%ie %*a! u" "um! mi %e elule su0e! t!a"s0*!m!i e)itel*i%e i se!et*!ii

?2



, la iei!ea %i" *!)usul/ me%ia )!e1i"t s0i"te! mi '!e#lea1 i!uitul sQ"#elui " i"te!i*!ul*!)usulului/ !e#lea1 0*!ma!ea a"titativ a u!i"ii(, lume"ul ei este mai "#ust %eQt al a!te!ei a0e!e"te

Capsula Bo5man

, a!e %*u 0*ie + ete!" ')a!ietal( i i"te!" 'vise!al( u"a " *"ti"ua!ea eleilalte la )*lulvasula! , "t!e ele %*u 0*ie se #sete s)aiul u!i"a! e *letea1 )!ima u!i" 0*!mat '0ilt!atul( e t!eea)*i )!i" )*lul u!i"a! " tu&ul *"t*!t )!*imal, F*ia ete!" %elimitea1 0iea!e *!)usul la )e!i0e!ie/ )!e1i"t mem&!a" &a1al e se *"ti"u la )*lul u!i"a! u mem&!a"a &a1al a tu&ului *"t*!t )!*imal i la )*lul vasula! u mem&!a"a &a1ala a)sulei &a1ale )e 0aa ei i"te!" se #sete u" !Q"% %e elule e)iteliale tu!tite '*!ie"tate s)!e

s)aiul u!i"a!(, F*ia i"te!" * *"ti"u )e ea ete!" la "ivelul )*lului vasula!/ mem&!a"a sa &a1al se u"ete umem&!a"a &a1al a a)ila!ului #l*me!ula! 'lami"a %e"sa( e)iteliul ae1at )e 0aa %i"s)!e s)aiulu!i"a! este altuit %i" )*%*ite < elule u )ii*!ue 'u" si"#u! !Q"%(, )*%*itul a!e it*)lasma &*#at " *!#a"ite elula!e/ %e )e 0aa i"te!" )*!"es )!elu"#i!i elula!e!ami0iate/ se )!i"% )e lami"a %e"sa 'ultimile !amu!i( i !e1ult u" s)aiu a"0!atu*s'"t!e lami"a%e"sa i )*%*ite( < la&i!i"tul su&)*%*ita!

Fu"ia *!)usulului !e"al

C*letea1 sQ"#ele )e"t!u a se 0*!ma u!i"a )!ima!/ sQ"#ele t!eQ"% )!i" &a!ie!a %e 0ilt!a!e 'lume"⇒s)aiu u!i"a!( +2. lami"a 0e"est!ata7. s)aiul su&e"%*telial5. lami"a %e"sa i me1a"#iu?. la&i!i"t su&)*%*ita! 6. s)aiile %i"t!e *!)u!ile )*%*itel*! P!i" aeast &a!ie! t!e a)a/ #lu*1a 'm*leule mii(/ )!*tei"e mii 'masa m*leula! ≤4444(/ i*"i'Na8/ J 8/ et( " %i0e!ite *"e"t!aii i a-u"# " s)aiul u!i"a!/ a)*i " tu&ul *"t*!t )!*imalFilt!atul u!i"a! )!ima! e 0*a!te ma!e i t!e&uie !e%us. P!*esul %e !e%ue!e a!e l* " tu&ii u!i"i0e!i.

Tubul contort pro&imal

, se #sete " t*talitate " *!tial/ "e)e la "ivelul )*lului u!i"a!/ a!e %*u se#me"te u"ul "*"ti"ua!ea eluilalt+ se#me"t *"t*!t '*"v*lut(/ i se#me"t %!e)t / am&ele avQ"% aeai *!#a"i1a!e+

?7



mem&!a" &a1al *"-u"tiv'*"ti"ua!ea mem&!a"ei &a1ale a 0*iei ete!"e a a)sulei B*@ma"(/ ,= elule "e0!*ite e %elimitea1 lume"ul tu&ului

Ne0!*itul este * elul "alt/ u mem&!a" elula!/ "uleu/ it*)lasm/ mem&!a"a elula!a!e 5 %*me"ii %i0e!ite a 0u"ie+ la )*lul a)ial a!e mi!*vili<ma!#i"ea " )e!ie.

Pe aeast ma!#i"e se a0l e"1ime e )!*%u e"e!#ie+ ATP,a1a %e mem&!a"/ 0*s0ata1a alali"et. Ma!#i"ea mi!*vila! e ma!#i"ea %e !es*!&ie., se#me"tul late!al al mem&!a"ei elula!e )!e1i"t -*"iu"i GAP/ 1*"ul a%$e!e"s/ 1*"ul%esm*1*mal, %*me"iul &a1al )!e1i"t "va#i"!i a%Q"i e !eea1 *m)a!time"te it*)lasmatie e *"i"mit**"%!ii, "uleul este !*tu"%/ ma!e/ u "ule*l e"t!al/ &*#at " eu!*mati", it*)lasma este a&u"%e"t/ u multe *!#a"ite elula!e+ su)!a"ulea! se a0l li1*1*mii/ a)a!atulG*l#i/ e"t!ul elula! " t*at it*)lasma avem !etiul e"%*)lasmati !u#*s i !i&*1*mi li&e!i/ ia! &a1al avem mit**"%!ii

Mit**"%!iile su"t 0*a!te lu"#i/ u au!ile ma!i )a!alele "t!e ele/ )e!)e"%iula!e )e mem&!a"e &a1al u as)et %e )alisa%. Au !este mit**"%!iale a&u"%e"te i su"t 0*a!te ative.

Tu&ul *"t*!t )!*imal a!e a 0u"ie )!i"i)al !es*!&ia+, 0! e"e!#ie )e"t!u a)/ se !es*!& t*ate m*leulele %e #lu*1/ t*i ami"*ai1ii i t*ate )!*tei"ele'u e"e!#ia eli&e!at %i" ma!#i"ea mi!*vila!(/ i*"i'Na8/ J 8/ u *"sum e"e!#eti(

Aeste m*leule !es*!&ite su"t )!elu!ate " li1*1*mi * )a!te/ t!ave!sea1 elula/ t!e )!i" )*lul &a1al u *"sum e"e!#eti '%i" mit**"%!ile &a1ale(/ i a-u"# " i!ulaia sa"#ui" )!i" a)ila!ele %elQ"# mem&!a".

Fu"ia e!et*!ie la aest "ivel se e)!im )!i" e!eia !eati"i"ei i a *l*!a"il*! )t!u"i "*!#a"ism.

Ansa 'enle

, ele mai multe se #ses " me%ula!/ *"ti"u tu&ul *"t*!t )!*imal/ a!e u" &!a su&i!e/ &ul i &!a #!*s ase"%e"t

B!aul %ese"%e"t a!e lume" "#ust/ )e!etele este 0*!mat %i" mem&!a" *"-u"tiv '*"ti"umem&!a"a tu&ului *"t*!t )!*imal( e a!e )e 0aa i"te!" elule su!te tu!tite 0! mi!*vili a)ialima"i0estQ"% u" )!*es %e !es*!&ie !e%us.

Bula i &!aul ase"%e"t au u" lume" mai la!#/ mem&!a"a *"-u"tiv )tuit s)!e lume" umi!*vili a)iali/ " aest l* !es*!&i"%u,se Na/ Cl !e1ultQ"% u" me%iu $i)e!t*"i l*al )e"t!u u!i"a%e0i"itiv.

?5



Tubul contort distal

, se a0l " t*talitate " *!tiala !e"al/ *"ti"u !amu!a ase"%e"t a a"sei/ )!e1i"t u" se#me"t%!e)t i u" se#me"t *"t*!t, este altuit %i"t!,u" lume" mai la!#/ )e!etele a!e mem&!a" &a1al *"-u"tiv a!e s)!e lume" a!eu" si"#u! !Q"% u =,24 elule e %elimitea1 lume"ul/ elule u muli mi!*vili a)iali/ aii avQ"% l*u" )!*es %e !es*!&ie mai ativ 'a)a/ H8/ NH8

?(.Fu"ia tu&ului *"t*!t %istal este *"t!*lat %e al%*ste!*" 'se!etat %e 1*"a #l*me!ula! a

*!ti*su)!a!e"alei(. Se me"i"e e$ili&!ul mi"e!al Na8,J 8.Pa!tea *"v*lut se a0l " %!e)tul )*lului vasula!. Aii )e!etele se m*%i0i 1*"al i se

"umete maula %e"sa. M*%i0i!ile *"st " + elulele e)iteliale %evi" "alte i ae1ate " )alisa%/"uleii su"t situai s)!e )*lul &a1al/ a)a! mai multe *!#a"ite " it*)lasm se!et )ui" !e"i" ea*"t!*lea1 elelalte elule se!et*a!e %e !e"i".

Tubii colectori ellini

, se a0l t*t%eau"a " me%ula!a !e"al )!i"t!e a"sele He"le/ a)a!i" "e0!*"ului '%u) u"ii aut*!i(.Du) alii tu&ii *let*!i Belli"i su"t )!imul se#me"t al il*! u!i"a!e/ %a! tu&ii *let*!i Belli"i aualt *!i#i"e em&!i*l*#i %eQt 0*!maiu"ile "e0!*tie., au lume" la!#/ )e!etele 0*!mat %i" mem&!a" *"-u"tiv '26,74 %e elule e)iteliale "alte umi!*vili/ ae1ate )e u" si"#u! !Q"%

" ei se "$eie !es*!&ia u!i"a! i aii se 0*!mea1 u!i"a %e0i"itiv $i)e!t*"i.Fu"ia l*! este *"t!*lat %e ADH . Li)sa ADH %ete!mi" * a0eiu"e "umit %ia&et i"si)i%.

Aparatul u&taglomerular

, se #sete la )*lul vasula! al *!)usulului !e"al, este altuit %i"+ a!te!i*l a0e!e"t i e0e!e"t " u"#$i asuit/ maula %e"sa u &a1a t!iu"#$iula!'0*!mat u ele %*u a!te!e( / me1a"#iul et!a*!)usula! < lais/ )e!"ua )*la!/ 0*!mat %i"t!,u"#!u) %e elule a0late " i"te!i*!ul t!iu"#$iului/ ative se!et*!, " *m)*"e"a a)a!atului mai i"t! i * !eea "e!v*as &*#at " -u!ul el*! ? 0*!maiu"i 'ute!mi"aii amieli"ie(

??



Fu"iile su"t u!mt*a!ele + mea"i %e a *"t!*la i!uitul sa"#ui" %i" i"te!i*!ul*!)usulului !e"al i )!i" u!ma!e %e a *"t!*la a"titatea %e u!i"/ e"%*!i" %e a se!eta !e"i"a

Re"i"a a-u"#e " sQ"#e u"%e ai*"ea1 asu)!a a"#i*te"si"*#e"ului t!a"s0*!mQ"%u,l "a"#i*te"si"a I '%ea)e)ti%(/ aeasta %evi"e 'su& aiu"ea u"ei e"1ime se!etat " )lmQ"i( a)*ia"#i*te"si"a II '*ta)e)ti%( e stimulea1 se!eia %e $*!mi"i %i" *!ti*su)!a!e"al 'al%*ste!*"ul(e *"t!*lea1 0u"ia tu&ului *"t*!t %istal/ me"i"Q"% ast0el e$ili&!ul mi"e!al %i" *!#a"ism'!a)*!tul Na83J 8(.

*asculariza+ie

A!te!a !e"al )t!u"%e )!i" $il/ se m)a!te " a!te!ele i"te!l*&a!e e u! )!i" mi-l*ul*l*a"el*! Be!ti" )Q" la &a1a )i!ami%el*! Mal)i#$i . Aii % "ate!e la %*u !amu!i )!i"i)ale +a!te!ele a!uate i a!te!ele i"te!l*&ula!e. A!te!ele a!uate "*"-u! )i!ami%ele Mal)i#$i ')a!tea

*"av a a!te!ei este s)!e &a1a )i!ami%ei( . Di" a!te!a a!uat !e1ult !amu!i e )t!u"% " )i!ami%e'a!te!e %!e)te<" )l*aie(

A!te!ele i"te!l*&ula!e se #ses " )a!tea *!tial )!i"t!e )i!ami%ele Fe!!ei". Di" ele se%es)!i"% a!te!i*lele a0e!e"te/ a)ila!ele #l*me!ula!e/ a!te!i*lele e0e!e"te/ a!te!i*lele )e!itu&ule!e %i"a!e !e1ult a!te!ele %!e)te 'altele( " )i!ami%ele Mal)i#$i.

Circula+ia venoas,

"e)e la )e!i0e!ia 0eei *"vee/ su&a)sula!/ )!i" ve"ele stelate e se va!s " ve"elei"te!l*&ula!e/ a)*i " ve"ele i"te!l*&a!e/ a)*i " ve"a !e"al e iese )!i" $il.

"nerva+ia

,este a&u"%e"t i este !e)!e1e"tat %e 0i&!e "e!v*ase mieli"ie e )t!u"% )!i" $il/ se !ami0i/ %au!amu!i amieli"ie i te!mi"ale )e t*ate elulele *m)*"e"te ale "e0!*"ului.

, esutul *"-u"tiv al !i"i$iului e s!a/ mai &i"e !e)!e1e"tat " me%ula!. Este altuit %i" su&sta"

0u"%ame"tal )ui"/ !a!e elule *"-u"tive. Mai se a0l " mem&!a"ele &a1ale. " a"umite &*li el )*ate !ete a"titativ 'a)a! )lasm*ite(., %ia&etul !e)!e1i" "#!*a!ea mem&!a"ei &atale !e1ultQ"% tul&u!a!ea 0u"iil*! !e"ale.

C,ile urinare

?6



reter -i vezic, urinar,

, lume"ul u!ete!ului este stelat, lume"ul ve1iii se s$im& " 0u"ie %e )le"itu%i"e

Pe!etele ve1iii u!i"a!e este altuit %i" +, e)iteliu s)ei0i "umit u!*teliu altuit %i"t!,u" !Q"% %e elule &a1ale !e#e"e!at*a!e/ 7,5 st!atu!i %eelule " !a$et 'u mQ"e!ul t!e elulele &a1ale(/ u" si"#u! !Q"% %e elule um&eli0*!me 'u%es$i%e!ea t!e elulele " !a$et(. Aest e)iteliu se m*%i0i+ Q"% ve1ia este #*al se *&se!v0*a!te &i"e t*ate st!atu!ile/ Q"% ve1ia este )li" e)iteliul )*ate %eve"i &ist!ati0iat 'st!atul #e"e!at*!!mQ"e/ ele %e %easu)!a 0*!mea1 u" si"#u! st!at(, *!i*"ul este altuit %i" esut *"-u"tiv u 0i&!e %e *la#e"/ !etiuli" i t*ate ti)u!ile %e elule*"-u"tive/ este &*#at vasula!i1at i i"e!vat/ a)a! i"0ilt!aii lim0*i%e

retra

La &!&at+, a!e t!ei )*!iu"i + )!*stati 'se !ema! * t!ee!e %e la u!*teliu la e)iteliu )seu%*u"ist!ati0iat(/mem&!a"*as 'u e)iteliu )seu%*u"ist!ati0iat(/ ave!"*as 'e)iteliul )seu%*u"ist!ati0iat set!a"s0*!m t!e)tat " e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s m*ale e 0*!mea1 le#tu!ile u e)i%e!mul(La 0emeie+, este mai su!t/ au l* aeleai t!a"s0*!m!i %a! )e * lu"#ime mai su!t 'evi%e"t(

?;



APARATUL GENITAL FEMININ

A)a!atul #e"ital 0emi"i" este alatuit %i"+2. #*"a%e , *va!e7. ai #e"itale

• t!*m)a ute!i"a• ute! • va#i"

5. #la"%e a"ee• #la"%a mama!a• )lae"ta

6-+#4%2#-# +4-#L# # 67#-8L8%

Ova!ul a!e %*ua *m)*"e"te+ *!tiala/ %e ul*a!e !*1,e"usie si me%ula!a/ %e ul*a!e !*su,i"te"s. Mi!*s*)i/ %e la ete!i*! s)!e i"te!i*!/ *va!ul este 0*!mat %i"+ e)iteliu %e a*)e!i!e/al&u#i"eea *va!ului/ *!tiala si me%ula!a. C*!tiala li)seste i" %!e)tul $ilului la aest "ivel/ e)iteliul%e a*)e!i!e se *"ti"ua u me1*teliul )e!it*"eal.

./ !piteliul de acoperire se "umeste im)!*)!iu e)iteliu #e!mi"ativ al%ae! %e*a!ee s,a!e1ut i"itial a i" el se 0*!mea1a elulele #e!mi"ative )!im*!%iale. El va!ia1a a as)et %u)a va!sta.+ )a"a la )u&e!tate este sim)lu ili"%!i/ i" )e!i*a%a 0e!tila a 0emeii este sim)lu u&i/ ia! %u)ame"*)au1a este sim)lu )avime"t*s. As)etul e)iteliului "u va!ia1a su& i"0lue"ta $*!m*"il*!.Celulele au it*)lasma )uti"a. Nuleul se a%a)tea1a 0*!mei '*vali/ !*tu"1i a)lati1ati( si esteta$i!*mati. I" aest e)iteliu se )*t %isti"#e elule e)iteliale a!e %e#e"e!ea1a $isti !e1ulta"%mi!*$istu!i )a!a*va!ie"e a!e au te"%i"ta sa se %es)!i"%a %e su)!a0ata *va!ului/ !ama"a"% le#ate %esu)!a0ata )!i"t!,u" )e%iul 0i". Aeste mi!*$istu!i "u alte!ea1a 0u"tia *!#a"ului. Ele )*t sa !ama"aa ata!e sau )*t sa %e#e"e!e1e ala!.

0/ Albugineea e *"si%e!ata u" 0el %e a)sula alatuita %i" tesut *"-u"tiv 0i&!*s u !*l )!*tet*!. Nii ea "u e i"0lue"tata %e $*!m*"i. I" a"umite m*me"te si la a"umite 0emei/ al&u#i"eea

)*ate sa su0e!e 0e"*me"ul %e sle!*1a )asa#e!a 'i"#!*sa!e(/ a0eta"% *vulatia. F*liulul ia *"tat ual&u#i"eea/ a!e se su&tia1a si a!e l* *vulatia u !u)e!ea al&u#i"eei. Daa ea e sle!*1ata/ "u se )!*%ue *vulatia si se )*t 0*!ma $ia! ma!*$istu!i.

1/ Corticala a!e as)etul el mai $ete!*#e" %at*!ita 0*liulil*! )e ale %e !este!e. Pa"a la )u&e!tate *"ti"e %*a! 0*liuli )!im*!%iali/ i"t!e )u&e!tate si me"*)au1a t*ate ti)u!ile %e 0*!matiu"i )a!e"$imat*ase/ ia! %u)a me"*)au1a a!e %*a! tesut 0i&!*s si se !e%ua a %ime"siu"i. Este 0*!mata%i" st!*ma si )a!e"$im.

?



a. #troma e u" tesut *"-u"tiv la u 0u"tii s)eiale+ tesut *"-u"tiv la s)i"*,elula!/ u )!e%*mi"a"ta elula!a/ )uti"a su&sta"ta 0u"%ame"tala si 0i&!e %e !etiuli"a. Fi&!*&lastele %i" aesttesut au )a!tiula!itati 0u"ti*"ale+ su"t 0*a!te se"si&ile la atiu"ea #*"a%*t!*)il*! si a $*!m*"il*! *va!ie"i. Ele se %is)u" i" va!te-u!i i" -u!ul 0*!matiu"il*! )a!e"$imat*ase. Su& atiu"ea $*!m*"il*!/0i&!*&lastele se )*t %i0e!e"tia )e t!ei %i!etii+

i. se t!a"s0*!ma i" elule teale i"te!"e 'elule e"%*!i"e i" teaa 0*liulului a!e se!etaa"%!*#e"i )a"a la a"%!*ste"%i*"(

ii. se t!a"s0*!ma i" mi*0i&!*&laste 0*!ma"% teaa ete!"a 0*liula!a *"t!atilitatea l*! a!e u"!*l im)*!ta"t i" *vulatie

iii. se t!a"s0*!ma i" #la"%a i"te!stitiala a *va!ului/ a!e se!eta est!*#e"i si )!*#este!*"/ %a! a!e eista %*a! la a"imale/ "u si la *m.

b. 'arenchimul este 0*!mat %i" 0*liuli *va!ie"i/ *!)i luteali si *!)i al&ia"s. F*liulii *va!ie"i su"ti" "uma! %e ?44.444/ %i" a!e %*a! ?44,644 se matu!i1ea1a '0*liuli ev*lutivi(/ ia! eilalti su0e!a )!*esul %e at!e1ie '0*liuli i"v*lutivi(. F*liulii ev*lutivi su"t %e )at!u 0elu!i+ )!im*!%iali/ )!ima!i'u"ilamela!i si multilamela!i(/ seu"%a!i 've1iula!i si a"t!ali( si matu!i '%e G!aa0(.

2/ Medulara este 1*"a ea mai &i"e vasula!i1ata/ este a*)e!ita/ u ee)tia $ilului/ %e*!tiala si este 0*!mata %i" tesut *"-u"tiv la i" a!e se #ases+ vase %e sa"#e 'a!te!e $elii"e/ )leu!i ve"*ase %ilatate si vase lim0atie(/ 0i&!e musula!e "ete%e %isemi"ate/ 0i&!e "e!v*aseamieli"ie u !*l se"1itiv 'a"eita %*a!e(/ elule %ei%uale 'elule ma!i u #li*#e"(/ elulei"te!stitiale Be!#e! si/ u"e*!i/ vesti#ii ale a"alului *l00.

676+42#

I" e)iteliul el*mi/ i" )!ima lu"a %e viata i"t!aute!i"a/ a)a! elule #e!mi"ative )!im*!%iale.Du)a %ivi1iu"ea mit*tia i" e)iteliul el*mi/ aeste elule mi#!ea1a i" !estele #e"italeia! a)*i v*! )*)ula viit*a!ea *!tiala *va!ia"a. Aii aeste elule %au "aste!e la *v*#*"ii a!e*"ti"ua sa se %ivi%a mit*ti )i"a i" lu"a a i"ea /i"% eista ; mili*a"e %e *v*#*"ii i" ele %*ua*va!e.I" lu"a III * )a!te %i" *v*#*"ii )!i" mit*1a %au "aste!e *v*itel*! %e *!%i"ul 2/)!*es a!e seva i"$eia i" lu"a VII. Aeste *v*ite i"t!a i" )!ima 0a1a a %ivi1iu"ii mei*tie !ami"i"% i" )!*0a1a eisi se i"*"-u!a %e elule 0*liula!e 0*!mi"% 0*liulii )!im*!%iali.

La "aste!e/ 0etita va avea %*a! 2/6 mili*a"e %e 0*liuli )!im*!%iali.Restul %e ?/6 mili*a"e ausu0e!it u" )!*es %e at!e1ie 0*liula!a / a!e i"e)e %i" viata ute!i"a si a!e l* la )a!amet!ii ma!iatu"i i"% )!*0ilul $*!m*"al al *!#a"ismului se s$im&a ' e+ %u)a "aste!e/%u)a )u&e!tate (.

Ov*itul %e *!%i"ul I su0e!a )!*esul %e mei*1a si se t!a"s0*!ma i" *v*it II si )!imul #l*&ul )*la!.Ov*itul II mai su0e!a u" )!*es %e mei*1a/ !ami"i"% i" meta0a1a ei si asa e e)ul1at i"*vulatie. P!imul #l*&ul )*la! i"v*luea1a si se aut*li1ea1a sau e 0a#*#itat %e ma!*0a#ele l*ale.

?=



Du)a *vulatie/ tu&a ute!i"a se a)lia u 0im&!iile si )!eia *v*itul II. Daa aesta "u e0e!tili1at/"u,si %e0i"itivea1a %ivi1iu"ea mei*tia/ se aut*li1ea1a sau e 0a#*itat %e ma!*0a#ele l*ale.Daa e 0e!tili1at isi te!mi"a %ivi1iu"ea mei*tia si se t!a"s0*!ma i" *vul si al II #l*&ul )*la!.O&st!ua!ea *mu"ia!ii at!e ute!/ mal0*!matii/a%e!e"te/)*1itie i"alta ale tu&ei ute!i"e %u la sa!i"aet!aute!i"a tu&a!a a!e "u )*ate 0i %usa la te!me" .

STRCTRA $#L"CLL"

F*liulul este 0*!mat %i" *m)*"e"te %e *!i#i"e e)iteliala, *v*itul/ elule 0*liula!e/ li$i%0*liula!/ 1*"a )ellui%a si *!)ii Call,E"e!,/ si *m)*"e"te %e *!i#i"e *"-u"tiva, tei 0*liula!e sivase sa"#vi"e. Aeste %*ua *m)*"e"te su"t se)a!ate )!i" mem&!a"a Slavia"si.

3oliculul primordial

Su"t ei mai "ume!*si/ ei mai mii/ l*ali1ati i" *!tiala ete!"a/ ime%iat su& al&u#i"ee. El

*"ti"e %*a! u" *v*it si u" si"#u! !a"% %e elule 0*liula!e/ tu!tite/ ase1ate )e * mem&!a"a a!ese)a!a )a!tea avasula!a %e *!tiala i"*"-u!at*a!e. Ov*itul a!e 0*!ma *vala!a/ %iamet!u %e 7,6mi!*"i/ "uleu eu!*mati '1. "es)i!ali1ati( ee"t!i/ u "ule*l evi%e"t/ it*)lasma ai%*0ila/ )ali%a/ u as)et *m*#e" '0i" #!a"ulata(. La mi!*s*)ul elet!*"i se *&se!va )uti"e *!#a"ite'mit**"%!ii/ RE/ *m)le G*l#i(/ )e!i"ulea!e/ ia! mem&!a"a )!e1i"ta mi!*vili. Celulele 0*liula!esu"t tu!tite/ u it*)lasma )uti"a si "ulei ta$i!*matii. ele su"t u"ite )!i" %esm*1*mi si$emi%esm*1*mi.

3oliculul primar unilamelar

Mai i"tai !este *v*itul/ a)*i elulele ')!*es %e !este!e asi"!*"(/ !e1ulta"% u" *v*it si u"si"#u! !a"% %e elule u&ie 0*liula!e. Ov*itul mas*a!a ;4 %e mi!*met!ii/ "uleu ma!e sieu!*mati/ u "ule*l. Cit*)lasma se i"a!a u #li*#e"/ ava"% as)et #!a"ulat/ ai%*0ila. La MEse *&se!va *!#a"itele a!e se %e1v*lta/ se %is)e!sea1a i" it*)lasma si 1*"ele G*l#i se %is)u" i"it*)lasma )e!i0e!ia/ u!ma"% u" )!*es %e se!etie a GP %i" 1*"a )ellui%a. A)a!e u" *"tu! 0i" %e1*"a )ellui%a. K*"a )ellui%a a)a!e st!iata )e"t!u a e st!a&atuta %e mi!*vilii *v*itului si %e )!elu"#i!ile elula!e 0*liula!e u"ite )!i" -*"tiu"i #a). Celulele 0*liula!e su"t u"ite )!i"%esm*1*mi/ $emi%esm*1*mi/ ia! mem&!a"a &a1ala se)a!a 0*!matiu"ile avasula!e %e *!tialai"*"-u!at*a!e.

3oliculul primar multilamelar(3'M)

Este 0*!mat %i" *v*it si mai multe !a"%u!i %e elule 0*liula!e a!e 0*!mea1a #!a"ul*asa

0*liula!a/ teaa ete!"a si teaa i"te!"a. Limita %i"t!e #!a"ul*asa si teaa i"te!"a este la!a )e"t!u ai"e)e sa se 0*!me1e m. Slavia"si. Ov*itul a!e 254 %e mi!*"i/ "uleu ma!e/ ve1iul*s ' se "umesteve1iula #e!mi"ativa( "ule*lul se "umeste )ata #e!mi"ativa. Cit*)lasma e ai%*0ila/ i"a!ata u#li*#e"/ ava"% as)et #!a"ulat. La ME a)a! *!#a"ite 0*a!te &i"e %e1v*ltate u a)a!atul G*l#i i"et*)lasma/ mem&!a"a a!e "ume!*si mi!*vili si se ve%e mult mai &i"e 1*"a Pellui%a. G!a"ul*asaeste 0*!mata %i" elule 0*liula!e %e %ime"siu"i !esute/ )*li#i"ale/ u it*)lasma )ali%a si "uleueu!*mati )e"t!u a se i"a!a u i"lu1iu"i li)i%ie '$. ste!*lii(. Pe mem&!a"a elula!a a)a!

?



!ee)t*!i )e"t!u FSH elulele u !ee)t*!i )e"t!u FSH au 2644 %e !ee)t*!i. FSH stimulea1aatiu"ea e"1imatia a a!*mata1ei. Celulele a!e "u au !ee)t*!i su"t *"etate )!i" -*"tiu"ea #a) uelelalte/ !eli1a"%u,se * stimula!e %e ti) mesa#e! seu"%. Se!etia )!*)!iu,1isa %e est!*#e"i i"e)e i"sta%iul %e FPM u ; !a"%u!i %e elule #!a"ul*ase. Aeasta se!etie se 0ae i" teaa i"te!"a u"%e!e1ulta a"%!*ste"%i*" a!e t!ee i" elulele #!a"ul*asei si su"t su&st!at %e a!*mati1a!e !e1ulta"%est!i*l.Ca)aitatea %e a t!a"s0*!ma me%iul a"%!*#e"i i" est!*#e"i *"%iti*"ea1a a)aitatea0*liulului %e a a-u"#e la matu!itate.

Teaa i"te!"a este 0*!mata %i" elule alu"#ite/ 0usi0*!me u it*)lasma )ali%a i"a!ata ui"lu1iu"i li)i%ie. Celulele teale i"te!"e )!e1i"ta !ee)t*!i )e"t!u LH a!e stimulea1a se!etia %ea"%!*#e"i %a! si %e )!*#este!*".

Teaa ete!"a e 0*!mata %i" mi*0i&!*&laste u 0ilame"te %e ati"a / mi*1i"a /0ilame"tei"te!me%ia!e %e vime"ti"a si %esmi"a.

3oliculul secundar ve%icular Dat*!ita se!etiei %e est!*#e"i !esuta/ $*!m*"ul se aumulea1a et!aelula! )e"t!u a e

e*itat im)!eu"a u li$i%ul 0*liula!. Ast0el se %isl*a elulele %i" #!a"ul*asa si se 0*!mea1a *!)iiCall,E"e! i"*"-u!ati %e elule 0*liula!e %is)use !a%ia!. Cavitatea e ai%*0ila/ *"ti"e li$i%0*liula! u est!*#e"i/ FSH u GAG/ u )!*tei"e %e le#a!e a ste!*i1il*!/ u mii a"titati %ea"%!*#e"i. Cavitatile *"0luea1a 0*!ma"%u,se avitati mai ma!i/ "e!e#ulate. I" !est a!e aeleasi*m)*"e"te.

3oliculul antral

Nu e matu! )e"t!u a mai eista %*ua/ t!ei avitati mii si "u se #aseste i" *!tiala ete!"a. A!e* avitate ma!e "umita a"t!u 0*liula!. Se!eta )!*#este!*" )e"t!u a e u ateva 1ile i"ai"te %e*vulatie si !este a"titatea %e LH %i" sa"#e. P!*#este!*"ul *)!este %ivi1iu"ea elula!a/ #!a"ul*asasu&tii"%u,se 0*a!te mult si aumula"%u,se li$i%. El a!e * st!utu!a )*la!a/ la u" )*l #asi"%u,se*v*itul u)!i"s i" umulus **0*!us '.*.(/ la alt )*l 0ii"% a"t!ul. I" aest sta%iu se 0*!mea1a *!*"a!a%iata. Ea si 1*"a )ellui%a i"s*tes *v*itul )a"a i" *vi%ut.

3oliculul matur

Mas*a!a 7/6,6 m/ simti"%u,se la ma"a. St!utu!al e * ve1iula )*la!a/ u *v*itul u 1. )ellui%a si *!*"a !a%iata i"luse i" . *. la u" )*l si a"t!ul la elalalt i"*"-u!at %e * #!a"ul*asasu&ti!e '6,; !a"%u!i %e elule 0*liula!e(/ teaa i"te!"a si tea ete!"a. Ultimele %*ua su"tvasula!i1ate '#!a"ul*asa !ama"e avasula!a )a"a la *vulatie(. C*!*"a !a%iata se %es)!i"%e %e

#!a"ul*asa si 0l*tea1a li&e! i" a"t!ul 0*liula!. A)a!e ast0el sti#ma )e su)!a0ata *va!ului '1. i" a!eal&u#i"eea se su&tia1a(.

Ovulatia )*ate 0i u"ia '* %ata )e lu"a( sau multi)la '%i" au1e #e"etie/ )si$ie/me%iame"t*ase,stimulat*!i %e *vulatie/ a"ti*"e)ti*"ale %aa su"t i"t!e!u)te &!us %aaa"ti*"e)ti*"alele su"t i"t!e!u)te se )!*%ue *vulatia i"%i0e!e"t %e 1iua ilului(. I" tim)ul*vulatiei/ au l* et!ava1a!i %e )!*tei"e i" i"te!stitiu %at*!ita LH a!e !este u ateva 1ile i"ai"tea*vulatiei/ )!*%ua"%u,se e%eme,)al)e&!al/ la )ii*a!e/ %imi"eata/ !este *"e"t!atia )!*#este!*"ului/

64



a)a! $istami"a/ vas*)!esi"a/ PG/ *la#e"a1a i" li$i%ul 0*liula!. P!*#este!*"ul ativea1a )lasmi"*#e"ul )lasmi"a )e!mea&ili1ea1a mem&!a"a li1*1*mala si se eli&e!ea1a *la#e"a1a a!eli1ea1a )e!etele 0*liula!. Se *"t!ata mi*0i&!*&lastele %i" teaa ete!"a ia! *v*itul e elimi"at i"tu&a ute!i"a. Dat*!ita !u)e!ii 0*liula!e i" 1iua 2? )*ate a)a!ea * us*a!a sa"#e!a!e.

3oliculii atretici

La 0*liulii mii ')a"a la multilamela!(/ )!*esul %e at!e1ie e *m)let si %ue la %is)a!itia*m)leta a 0*liului. La 0*liulii ma!i/ *v*itul %e#e"e!ea1a/ se aut*li1ea1a si %is)a!e. I" l*ul lui se*&se!va 1. )ellui%a a!e se i"#!*asa si se 0al%u!ea1a si *u)a avitatea e"t!ala a 0*liulului.G!a"ul*asa %e#e"e!ea1a )!i" )!*ese %e 0!a#me"ta!e si %e li1a a "uleului 'a!i*"eis3a!i*li1a(u!mate %e vau*li1a!i it*)lasmatie si %e aut*li1a. Celulele a!e "u au %e#e"e!at se )*t %esuama siv*! 0i !e#asite i" avitatea e"t!ala im)!eu"a u 1. )ellui%a. Teile se $i)e!t!*0ia1a si se %es)!i"% %i"ele i"sule %e elule a!e v*! 0*!ma #la"%a i"te!stitiala a *va!ului/ se!et*a!e %e a"%!*#e"i.

!orpul galben

Celulele #!a"ul*asei si elulele teale !esta"te %u)a *vulatie v*! 0*!ma * #la"%a e"%*!i"al*ali1ata t*t i" *!tiala. O %ata u e)ul1a!ea *v*itului II se e)ul1ea1a si * )a!te %i" li$i%ul %i"a"t!u. Dat*!ita aestui 0a)t/ 0*liulul se *la&ea1a si a)a!e * 0*!matiu"e )*liilia u "ume!*asei"va#i"a!i ale )e!etelui. Sa"#ele se aumulea1a i" avitatea 0*liulului !esta"t si se *a#ulea1a/0*!ma"%u,se u" $ea# a!e va 0i i"va%at %e tesut *"-u"tiv. Aest $ea# se #aseste i" e"t!ul*!)ului #al&e". U!mat*a!ea 0a1a este %e lutei"i1a!e a elulel*! #!a"ul*asei si teale+ #!a"ul*asa%evi"e lutei"ia '=4 %i" #!eutatea *!)ului #al&e"(/ ia! teile %evi" tei lutei"e. Celulele#!a"ul*asei !es i" %ime"siu"i/ se i"a!a u i"lu1iu"i li)i%ie si u u" )i#me"t lute*t!*) %eul*a!e #al&e"a. A)a! vase %e sa"#e )!i"t!e elulele #!a"ul*asei. Aeste vase su"t %e "e*0*!matie sau )!*vi" %i" st!utu!ile %i" -u!ul #!a"ul*asei. Celulele #!a"ul*ase lutei"ie se!eta est!*#e"i.

Celulele teale i"te!"e %evi" )*li#*"ale/ se i"a!a u i"lu1iu"i li)i%ie %a! au it*)lasmamult mai i"tu"eata. Numa!ul vasel*! %e sa"#e e mai ma!e %eat i" 0*liul. Daa "u eista sa!i"a/u" *!) #al&e" i"e)e sa i"v*lue1e i" 1iua 7? / ia! i"v*lutia se te!mi"a i" 1iua 7=. Daa eista sa!i"ase 0*!mea1a *!)ul #al&e" %e sa!i"a a!e ev*luea1a ; lu"i la )a!amet!ii maimi/ a)*i i"v*luea1a )a"a la te!me". El se!eta i" aeasta )e!i*a%a !elai"a a!e %ete!mi"a * im&i&a!e a)*asa a tesutului*"-u"tiv %i" sim0i1a )u&ia"a %ete!mi"a"% %e1v*lta!ea s*l%u!il*!.

I"v*lutia i"e)e )!i" )!*#!esia %e tesut *"-u"tiv %is)!e $ea#ul e"t!al si *!)ul #al&e" ei"l*uit *m)let %e &e"1i %e 0i&!e %e *la#e". A)a!e ast0el corpul albicans/ 0*!matiu"e *vala!a u

*"tu! )*liili/ u )uti"a su&sta"ta 0u"%ame"tala si !a!e elule *"-u"tive. C*!)ul al& su0e!a u" )!*es %e %e#e"e!a!e $iali"a/ 0ii"% i"l*uit %e * masa am*!0a a!e "u se *l*!ea1a u *l*!a"ti ai1isau &a1ii/ a)a!a"% )ali%a. T!e)tat %is)a!e %a! at eista / %e0*!mea1a su)!a0ata *va!ului.

As)etul $ete!*#e" al *va!ului se %at*!ea1a !este!ii 0*liula!e/ seletiei 0*liulil*! a!e v*! i"t!a i" !este!e si a el*! e u!mea1a sa se matu!e1e. I"itial !este!ea 0*liulil*! e i"%e)e"%e"ta %eFSH/ %a! !este!ea i" si"e e %e)e"%e"ta %e FSH. C!este!ea se 0ae i" 274,264 %e 1ile )e"t!u 0*liuliimii si i" ;6 %e 1ile )e"t!u 0*liulii ma!i. Seletia 0*liulil*! a!e v*! i"t!a i" !este!e se 0ae u u" a"

62



i"ai"tea 0iea!ui ilu/ ia! seletia el*! a!e se v*! matu!i1a se 0ae u * lu"a i"ai"tea ilului+ seseletea1a ael 0*liul a!e a!e ea mai ma!e *"e"t!atie %e FSH si %e est!*#e" i" li$i%ul 0*liula!.

Cilul *va!ia" a!e %*ua 0a1e+ 0a1a 0*liuli"ia '%e1v*lta!ea 0*liulil*! si )!e#ati!ea *vulatiei( si0a1a lutei"ia. Fa1a 0*liuli"ia a!e val*a!e 0ia %e 2? 1ile i"%i0e!e"t %e %u!ata ilului/ ast0el i"ati"t!e 1ilele ,2; eista !isul %e sa!i"a 0ie a ilul e %e 72/ 7=/ 56 %e 1ile

A)a!atul #e"ital 0emi"i" este alatuit %i"+?. #*"a%e , *va!e6. ai #e"itale

• t!*m)a ute!i"a• ute! • va#i"

;. #la"%e a"ee• #la"%a mama!a• )lae"ta

Trompa uterina

Este u" *!#a" )e!e$e/ avita!/ l*ali1at i" avitatea )e!it*"eala/ %is)us late!al %eute! si me%ial %e *va!. D.).%.v. a"at*mi )!e1i"ta ? !e#iu"i+• 1*"a i"0u"%i&ula!a• 1*"a am)ula!a• 1*"a istmia• 1*"a i"t!amu!ala

T!*m)a ute!i"a )!e1i"ta si 7 *!i0iii )!i" a!e *mu"ia+

• u avitatea )e!it*"eala , i" 1*"a i"0u"%i&ula!a• u avitatea ute!i"a , *stiumul tu&a! D.).%.v. $ist*l*#i )e!etele a!e t!ei tu"ii+

• mu*asa• musula!a• se!*asa

MucoasaP!e1i"ta "ume!*ase 0al%u!i sau )liu!i l*"#itu%i"ale a!e um)lu lume"ul si ii %au

u" as)et la&i!i"ti. Aeste 0al%u!i se !ami0ia %a! "u se a"ast*m*1ea1a/ ast0el i"at0e"est!ele %i"t!e 0al%u!i *mu"ia i"t!e ele. Aesta este u" eleme"t %e %ia#"*sti%i0e!e"tial i"t!e t!*m)a ute!i"a si ve1iula semi"ala u"%e 0al%u!ile se a"ast*m*1ea1a si0e"est!ele "u mai *mu"ia i"t!e ele.

Fal%u!ile su"t lu"#i si %ese i" 1*"a i"0u"%i&ula!a si se !e%u a "uma! i" 1*"aistmia. Ele %is)a! i" 1*"a i"t!amu!ala u"%e i"tal"im * mu*asa a)!*a)e "ete%a. Aeste0al%u!i au !*l i" %e)lasa!ea *vulului sau 1i#*tului at!e avitatea ute!i"a.

Mu*asa *"ti"e u" e)iteliu si u" *!i*" 'lami"a )!*)!ia(.E)iteliul *"ti"e t!ei ti)u!i %e elule+

67



2. Celulele ciliate , ilii l*! vi" i" *"tat u lume"ul. Aeste elule )!e%*mi"a i" 0a1a0*liula!a/ ilii %e1v*lta"%u,se su& atiu"ea ast!*#e"il*!. Cilii au !*lul %e a %e)lasali$i%ul %e la su)!a0ata mu*asei/ im)!eu"a u *vulul sau 1i#*tul. Ei 0ailitea1a si%e)lasa!ea s)e!mat*1*i1il*! )a"a la 1*"a am)ula!a.

7. Celulele secretorii , su"t mai su!te/ au )*lul a)ial !*tu"-it. Ele "u vi" i" *"tat u

lume"ul i" 0a1a 0*liula!a a"% "uma!ul l*! este si 0*a!te !e%us. Ele !es i"sa a"uma! i" 0a1a lutei"ia si i"t!a i" *"tat u lume"ul %e*a!ee elulele iliate se !e%ua i"altime.

5. Celulele intercalate , vi" i" *"tat u MB %a! "u a-u"# "ii*%ata i" *"tat ulume"ul. Ele su"t )!eu!s*!i ai elulel*! se!et*!ii i" a!e se v*! t!a"s0*!ma i" tim)ul0a1ei lutei"ie.

Celulele se!et*!ii )!*%u u" li$i% a!e a!e !*l i"+• a)aitatia s)e!mat*1*i1il*! • t!*0iitatea *ului sau *vulului• t!a"s)*!tul *vulului sau al 1i#*tului

P!i" u!ma!e/ )a!tii)a la t!a"s)*!tul *ului sau *vulului u!mat*a!ele eleme"te+

• ilii elulel*! iliate• 0al%u!ile mu*asei• musula!a/ )!i" misa!ile sale )e!istaltie

C*!i*"ul este 0*!mat %i" tesut *"-u"tiv la &*#at vasula!i1at %a! 0a!a #la"%e.Vasele su"t ma!i/ a!te!e sau ve"e/ a!e i" tim)ul *vulatiei %evi" $i)e!emie/ tu!#ese"te/*"0e!i"% t!*m)ei ute!i"e u" #!a% ma!e %e %iste"si&ilitate si * !e%ue!e a m*tilitatii eia!e este "eesa!a )e"t!u a se )utea a)lia )e *va! )e"t!u a a)ta *vulul.

Tunica muscularaEste alatuita %i" mus$i "ete% %is)us i" %*ua st!atu!i+ i!ula! i"te!" si

l*"#itu%i"al ete!".Tu"ia musula!a este mai #!*asa i" 1*"a i"t!amu!ala si istmia si este mai

su&ti!e i" 1*"a am)ula!a si i"0u"%i&ula!a. Ea a-uta la %e)lasa!ea *ului sau *vulului si as)e!mat*1*i1il*!.

#eroasaEste alatuita %i" s)iteliu sim)lu )avime"t*s si tesut *"-u"tiv &*#at

vasula!i1at. De 0a)t se!*asa este alatuita %i" me1*teliul )e!it*"eal.

+olurile trompei uterine

• T!*m)a ute!i"a )!eia *v*itul II i" *vulatie. Aesta )*ate 0i 0e!tili1at i" 1*"aam)ula!a/ a1 i" a!e el isi va %e0i"itiva a %*ua %ivi1iu"e mei*tia si se va 0*!ma/ )!i"u"i!ea u s)e!mat*1*i%ul/ 1i#*tul '*ul(.

• I" t!*m)a ute!i"a i"e)e se#me"tatia *ului tim) %e ?,6 1ile• Du)a ?,6 1ile/ )!i" *stium/ *ul va 0i im)i"s i" avitatea ute!i"a u"%e el va "i%a.• La "ivelul t!*m)ei ute!i"e se )*ate im)la"ta *ul se#me"tat. Aeasta se )*ate i"tam)la

%i" mai multe au1e+• %u)a a"eite aute "et!atate/ a!e s,au !*"ii1at si au %us la mis*!a!ea sau

$ia! astu)a!ea *stiumului

65



• %at*!ita mal0*!matiil*! t!*m)ui ute!i"e 'lume" )!ea i"#ust/ 0*a!te lu"#i/ 0*a!tei"alte sau i"0a"tile(

Daa im)la"ta!ea s,a 0aut i" 1*"a istmia sa!i"a "u se %e1v*lta mai mult %e 7,5sa)tama"i %u)a a!e t!*m)a se !u)e/ a)a!e $em*!a#ia si este "eesa!a i"te!ve"tia$i!u!#iala %e u!#e"ta.

Daa im)la"ta!ea se 0ae i" 1*"a am)ula!a sau i"0u"%i&ula!a sa!i"a se )*ate%e1v*lta 7,5/ maim ? lu"i %u)a a!e se )!*%ue av*!t )!i" !u)tu!a %e t!*m)a ute!i"asau evaua!e i" avitatea )e!it*"eala/ i" am&ele a1u!i eista"% $em*!a#ie si"eesita"% i"te!ve"tia $i!u!#iala %e u!#e"ta.

8terul

Este u" *!#a" avita!/ situat i"a)*ia ve1iii u!i"a!e si i" 0ata !etului. El a!e 0*!ma%e )a!a u va!0ul i" -*s. D.).%.v. a"at*mi i se %es!iu mai multe !e#iu"i+• *!)ul ute!i"• istmul ute!i"

• *lul ute!i"D.).%.v $ist*l*#i *!)ul si istmul ute!i" au st!utu!a asema"at*a!e ia! *lul ute!i"

a!e st!utu!a %i0e!ita. La "ivelul *!)ului se %es$i% ele %*ua *stiumu!i tu&a!e. P*!tiu"ea%i"t!e ele %*ua *stiumu!i se "umeste fundul uterin si la aest "ivel )e!etele este maisu&ti!e. De aeea/ i" aeasta 1*"a )e!etele se )*ate !u)e 0*a!te %es i" tim)ul $iu!eta-el*!.

Corpul si istmul uterin

Au )e!etele 0*!mat %i" t!ei tu"ii+9. mu*asa < endometru

:. musula!a < miometru

;. se!*asa < perimetru

ndometrul

Este alatuit %i"t!,u" e)iteliu si *!i*".E)iteliul se im)a!te i"+

• e)iteliu %e a*)e!i!e , e)iteliu sim)lu ili"%!i• e)iteliu #la"%ula! , este * ete"sie a e)iteliului %e a*)e!i!e la "ivelul #la"%el*!

ute!i"e '!i)te ute!i"e( a!e !e)!e1i"ta i"va#i"a!i ale e)iteliului i" *!i*". Aeste#la"%e su"t sim)le/ tu&ula!e %!e)te/ !a!e*!i 0ii"% !ami0iate si %aa su"t !ami0iateaeasta se i"tam)la "umai i" )*!tiu"ea )!*0u"%a e"%*met!ului.

C*!i*"ul este 0*!mat %i" tesut *"-u"tiv la s)i"*elula! &*#at vasula!i1at si

i"e!vat.P*!tiu"ea &a1ala a e"%*met!ului !e)!e1i"ta 23? %i" #!*simea t*tala a e"%*met!ului

'7 mm %i" =, mm(. Aeasta )*!tiu"e alatuieste e"%*met!ul &a1al si "u este se"si&ila laatiu"ea $*!m*"il*! *va!ie"i/ %ei "u su0e!a m*%i0ia!i i" tim)ul ilului ute!i".E"%*met!ul &a1al *"ti"e+• 0u"%ul #la"%el*! ute!i"e• *!i*" %e"s it*#e"

6?



E"%*met!ul 0u"ti*"al !e)!e1i"ta 53? su)e!i*a!e %i" #!*simea e"%*met!ului. El*"ti"e+• *!)ul si *lul #la"%el*! ute!i"e• *!i*" it*#e" mai )uti" %e"s

E"%*met!ul 0u"ti*"al este %e*se&it %e se"si&il la atiu"ea $. *va!ie"i si el su0e!a

m*%i0ia!i im)*!ta"te %e,a lu"#ul u"ui ilu *va!ia".Aeasta )*!tiu"e se va elimi"a i"tim)ul me"st!uatiei. De aseme"ea/ i" 0a1a se!et*!ie si i" tim)ul sa!i"ii/ e"%*met!ul0*"ti*"al este su&%ivi1at i" 7 )a!ti+• partea compacta (superficiala) , *"ti"e e)iteliul %e a*)e!i!e/ *lul #la"%el*!

ute!i"e si *!i*"ul a0e!e"t• partea spongioasa , *"ti"e *!)ul #la"%el*! ute!i"e si *!i*"ul a0e!e"t

ndometrul (continuare)

E"%*met!ul este tesutul u ea mai ma!e se"si&ilitate la atiu"ea $. *va!ie"i. Au

l* m*%i0ia!i 1il"ie ale aestui tesut. P!i" u!ma!e aest tesut su0e!a t!a"s0*!ma!i iliee se !e)eta la 0iea!e 7= %e 1ile '%e *v&ei( si a!e alatuies ciclul endometrial. Cilule"%*met!ial se su)!a)u"e )este ilul *va!ia".

E"%*met!ul *"ti"e eleme"te e)iteliale si eleme"te me1e"$imale.

Elementele epiteliale

Su"t !e)!e1e"tate %e ele %*ua e)itelii '%e a*)e!i!e si #la"%ula!(. Aeste e)iteliiv*! 0i 0*!mate %i" mai multe ti)u!i %e elule+• celule proliferative (celuel bazale). Aeste elule 0*!mea1a e)iteliul %e a*)e!i!e si

e)iteliul #la"%ula! %i" e"%*met!ul 0u"ti*"al i" 0a1a )!*li0e!ativa. De aseme"ea/aeste elule v*! 0*!ma #la"%ele %e la "ivelul )*!tiu"ii &a1ale a e"%*met!ului.

Celulele su"t i"alte/ ili"%!ie/ u it*)lasma )uti"a/ us*! &a1*0ila sau am0*0ila.Ra)*!tul "ule*,it*)lasmati este :2. Nuleii su"t alu"#iti/ ta$i!*matii/ u"ule*li mii. Aestea su"t elule a!e se %ivi% i"te"s. Di" aeasta au1a a)a!e )seu%*st!ati0ia!ea s)iteliului #la"%ula! si %e a*)e!i!e.

• Celulele epiteliale ciliate , 0*!mea1a e)iteliul %e a*)e!i!e si e)iteliul %i" 1*"a *luluiute!i" i" 0a1a )!*li0e!ativa a ilului e"%*met!ial. Ele %es!es a "uma! i" 0a1ase!et*!ie. Falsa st!ati0ia!e a e)iteliului a)!*a)e %is)a!e i" 0a1a se!et*!ie. Aesteelule au it*)lasma ai%*0ila/ mai a&u"%e"ta si "uleul eu!*mati/ u "ule*lievi%e"ti.

• Celulele secretorii , su"t )uti"e a "uma! i" 0a1a )!*li0e!ativa si mai "ume!*ase i"0a1a se!et*!ie. Aeste elule "u se mai %ivi%. Ele aumulea1a i" it*)lasma #!a"uleu )!*%usi %e se!etie a!e se )*t l*ali1a mai i"tai su&"ulea! '"uleul 0ii"% situata)ial(/ a)*i aestea se im)a!t '"uleul 0ii"% situat e"t!al(/ a)*i #!a"ulele se situea1ala )*lula)ial '"uleul 0ii"% situat &a1al(. Daa )!*%usii %e se!etie su"t )!e1e"ti/avem %e a 0ae u celula secretorie vacuolara. Du)a e*it*1a )!*%usil*! %e se!etie/ )*lul a)ial se !*tu"-este si avem %e a 0ae u celula secretorie nevacuolara. Celulelese!et*!ii se #ases )!e%*mi"a"t i" e)iteliul %e a*)e!i!e i" 0a1a )!*li0e!ativa si a)*ise l*ali1ea1a )!e%*mi"a"t i" *!)ul si *lul #la"%el*! ute!i"e/ %i" 0a1a )!*li0e!ativata!%iva )a"a la s0a!situl 0a1ei se!et*!ii.

66



Elementele de natura me%enchimala

St!*ma *"-u"tivaEste *"stituita %i" tesut *"-u"tiv la s)i"*elula!/ i" a!e )!e%*mi"a

*m)*"e"ta elula!a. Eista si )uti"e 0i&!e %e !etiuli"a si )uti"a su&sta"ta 0u"%ame"tala.!elulele

Celulele se %is)u" i" va!te-u!i i" -u!ul #la"%el*! si vasel*!. Eista mai multe ti)u!i%e elule+• celula stromala reticulara de tip fibroblast . Aeasta elula este 0*a!te se"si&ila la

atiu"ea $. *va!ie"i+• I" 0a1a )!*li0e!ativa/ i"i)ie"ta si mi-l*ie/ elula este 0usi0*!ma/ a!e

%ime"siu"i mii/ it*)lasma us*! &a1*0ila si "uleul ta$i!*mati.• I" 0a1a )!*li0e!ativa ta!%iva elula !este i" %ime"siu"i/ a)a! )!elu"#i!ile/ se

i"a!a u *!#a"ite elula!e si aest )!*es *"ti"ua si i" 0a1a se!et*!ie

i"i)ie"ta si mi-l*ie.• I" 0a1a se!et*!ie ta!%iva a!e l* )!*esul %e )!e%ei%uali1a!e a!e *"sta i"

$i)e!t!*ie!ea elulel*! a!e se v*! i"a!a u i"lu1iu"i %e #li*#e"/it*)lasma va %eve"i %ei 0*a!te ai%*0ila ia! "uleul va 0i ma!e si eu!*mati.I" aest sta%iu limitele i"te!elula!e su"t 0*a!te evi%e"te. Aeste elule v*! 0*!ma %ei%ua mate!"a.

• celula spinoasa ("antomatoasa) , a!e *!i#i"e me1e"$imala l*al si "u *!i#i"e$isti*ita!a. Ea a)a!e i" 0a1a se!et*!ie mi-l*ie si ta!%iva. A!e * it*)lasma u multevau*le li)i%ie si u" "uleu mi/ !e"i0*!m/ ta$i!*mati.

• celula granulomatoasa , "u )!*vi"e %i" #!a"ul*itele sa"#vi"e i a!e *!i#i"elim0*ita!a/ 0ii"% asema"at*a!e u lim0*itele ma!i/ it*t*ie/ u #!a"ulatii i"it*)lasma. A)a!e i" 0a1a se!et*!ie mi-l*ie si ta!%iva.

• limfocitele , su"t i1*late si a)a! i" 0a1a se!et*i!e mi-l*ie si ta!%iva.• plasmocite , se!eta I#A. Si ele su"t i1*late Daa su"t #!u)ate sem"i0ia eiste"ta

u"ei e"%*met!ite.

3ibrele de reticulinaSu"t u" ma!e! im)*!ta"t )e"t!u 0u"ti*"alitatea e"%*met!ului si )e"t!u

!ee)tivitatea $*!m*"ala. Fi&!ele %e !etiuli"a su"t )!*%use %e elula st!*mala !etiula!a%e ti) 0i&!*&last. Numa!ul si l*ali1a!ea l*! su"t i"0lue"tata %e $. *va!ie"i+• Fi&!ele %e !etiuli"a su"t )uti"e i" 0a1a )!*li0e!ativa i"i)ie"ta a"% se %is)u"

)e!i#la"%ula! si )e!ia!te!ial• S)!e s0a!situl 0a1ei )!*li0e!ative ele v*! !este a "uma! si se v*! %is)u"e si i" st!*mai"te!#la"%ula!a si i"te!vasula!a.

• I" 0a1a se!et*!ie *"ti"ua sa !easa "uma!ul l*!/ %evi" mai #!*ase.• I" 1iua 77 '0a1a se!et*!ie mi-l*ie( se e%ematia1a si le %is)a!e !eatia a!#i!*0ila. P!i"

u!ma!e ele "u v*! mai )utea 0i evi%e"tiate la MO i"sa "u %is)a!.• I" 1iua 75 !ea)a!e !eatia a!#i!*0ila ia! 0i&!ele se %is)u" su& 0*!ma %e ui&u!i i" -u!ul

elulel*! )!e%ei%uale. Di" aeasta au1a limitele l*! se v*! *&s!va atat %e us*!.

6;



#ubstanta fundamentala

Este &*#ata i" a)a/ )!*tei"e/ #lui%e/ li)i%e si mu*)*li1a$a!i%e u #!eutatem*leula!a ma!e e a)a!a i" s)eial i" 0a1a se!et*!ie.

Vasele sa"#vi"e #rteriolele spiralate )!*vi" %i" aa &a1ale ale e"%*met!ului. #rterele bazale ale

endometrului )!*vi" %i" aa. !a%iate si su!te %e la limita e"%*met!u , mi*met!u. #a.

radiate si scurte )!*vi" la !a"%ul l*! %i" reteaua vasculara arcuata de la nivelul

miometrului .Aa. s)i!alate su"t 0*a!te !ee)tive la atiu"ea $*!m*"il*! *va!ie"i+

• I" 0a1a )!*li0e!ativa i"i)ie"ta ele su"t %!e)te/ au lume" i"#ust• I" 0a1a )!*li0e!ativa ta!%iva ele %eva"sea1a i" !este!e st!*ma si %evi" s)i!alate• I" 0a1a se!et*!ie )e!eteii se i"#!*asa 0*a!te mult si v*! )!e1e"ta *"t!atii !itmie/

su& i"0lue"ta $. *va!ie"i u 0!eve"ta %e ;4,4 3 mi".• I" 0a1a se!et*!ie ta!%iva/ a"% "u se mai se!eta $. est!*#e"i sau )!*#este!*"i a)a!

*"t!atii lu"#i a!e v*! %ue la a)a!itia u"*! 1*"e %e is$emie. A)i a)a!e "e!*1a siim)asta!ea tesutului ia! i" 0i"al va avea l* elimi"a!ea '%esuama!ea( e"%*met!ului0u"ti*"al im)!eu"a u * a"titate va!ia&ila %e sa"#e. E"%*met!ul 0u"ti*"al "u seelimi"a t*t la u" m*ma"t %at i alte!"ea1a 1*"ele %esuamate u 1*"ele %e )!*li0e!a!e/ m*tiv )e"t!u a!e e"%*met!ul a!e u" as)et 0*a!te $ete!*#e" e va!ia1a %ela * *!a la alta.

Ciclul endometrial

Cilul e"%*met!ial !e)!e1i"ta ilul me"st!ual/ a!e * %u!ata %e 7= %e 1ile %e *&ieisi se su)!a)u"e )e!0et )este ilul *va!ia". El a!e mai multe 0a1e+

• 0a1a me"st!uala '7,6 1ile(• 0a1a )!*li0e!ativa 'est!*#e"ia( , *!es)u"%e 0a1ei 0*liuli"ie %i" ilul *va!ia" '%i"

1iua 6 )a"a i" 1iua 2?(• 0a1a se!et*!ie ')!*#este!*"ia( , *!es)u"%e 0a1ei lutei"ie %i" ilul *va!ia" '%i"

1iua 2? )a"a i" 1iua 7=(Va!ia&ilitatea %u!atei ilului este %ata %e va!ia&ilitatea %u!atei 0a1ei )!*li0e!ative/

%u!ata 0a1ei se!et*!ii 0ii"% *"sta"ta.• 0a1a )!*li0e!ativa+

• e"%*met!ul se !e0ae )e &a1a st!atului &a1al '%e la 7 mm #!*sime aesta vaa-u"#e la =, mm(

• i" e)iteliul %e a*)e!i!e )!e%*mi"a elulele iliate si elulele )!*li0e!ative• #la"%ele ute!i"e au lume" i"#ust/ "u au )!*%us %e se!etie i" lume"/ su"t!etili"ii/ ava"% * !este!e *"*mite"t u st!*ma. P!e%*mi"a elulele )!*li0e!ative ia! i" 0a1a )!*li0e!ativa ta!%iva a)a! si elulele se!et*!ii.E)iteliul a!e u" as)et %e )seu%*st!ati0ia!e %e*a!ee i" )e!etii #la"%el*! ute!i"e se evi%e"tia1a "ume!*ase mit*1e.

• st!*ma este %e"sa/ &*#at elula!a/ )!e%*mi"a"% elulele st!*male !etiula!e %eti) 0i&!*&last. Si la aest "ivel su"t )!e1e"te mit*1ele.

6



• a!te!ele s)i!alate su"t %!e)te/ au lume"ul i"#ust si )e!etele su&ti!e. Ele ses)i!ali1ea1a i" 0a1a )!*li0e!ativa ta!%iva

• se evi%e"tia1a "ume!*ase 0i&!e %e !etiuli"a• Fa1a se!et*!ie

• #la"%ele/ i" setiu"e t!a"sve!sala au as)et s)i!alat sau stelat.

• e)iteliul %e a*)e!i!e este 0*!mat %i" elule iliate si elule se!et*!ii• #la"%ele ute!i"e %eva"sea1a i" !este!e st!*ma/ asu)!a l*! se ee!ita *

)!esiu"e si ele se s)i!ali1ea1a. Gla"%ele v*! 0i %ei s)i!alate sau stelate. I"e)iteliul #la"%ula! )!e%*mi"a elulele se!et*!ii. E)iteliul "u mai a!e as)et%e )seu%*st!ati0ia!e. Ele au lume" la!# i" a!e se evi%e"tia1a )!*%usul %ese!etie i"te"s ai%*0il.

• i" st!*ma "u mai eista mit*1e si se #ases elule st!*male !etiula!e %e ti)0i&!*&last alatu!i %e elule a"t*mat*ase/ elule #!a"ul*mat*ase/ lim0*ite si!a!e )lasm*ite.

• se evi%e"tia1a 0i&!ele %e !etiuli"a

• a!te!ele s)i!alate au )e!etele #!*s e )!e1i"ta *"t!atii !itmie u 0!eve"ta %e;,4,4 3 mi". La s0a!situl 0a1ei se!et*!ii a)a! su"tu!i a!te!i*ve"*ase/a%eva!ate lau!i %e sa"#e %is)use i" *!i*"ul %e su& e)iteliul %e a*)e!i!e. Las0a!situl 0a1ei se!et*!ii/ a"% "u se mai se!eta est!*#e"i si )!*#este!*" a)a! *"t!atii lu"#i ale aa. s)i!alate a!e v*! %ue la a)a!itia is$emieie/ a"e!*1ei/ im)asta!ii tesutului si i" 0i"al a %esuama!ii sale. Desuama!ea este )a!ela!a/ se 0ae )!i" elimi"a!ea si a u"ei a"titati va!ia&ile %e sa"#e. P!i"u!ma!e a)a!e sa"#e i" lume"ul #la"%ei ute!i"e.

!iometrul

Este 0*!mat %i" 0i&!e musula!e "ete%e %is)use i" 5 st!atu!i+• st!atul i"te!" , 0i&!e musula!e "ete%e %is)use i!ula! si l*"#itu%i"al

• st!atul ete!" , 0i&!e musula!e "ete%e %is)use %e aseme"ea i!ula! si l*"#itu%i"al• st!atul mi-l*iu , 0i&!e musula!e "ete%e *&li s)i!alate. I" aest st!at se #ases

a!te!ele si ve"ele a!e alatuies !eteaua vasula!a a!uata. Aest*! vase le li)sestea%ve"tiea/ %ei tu"ia musula!a a vasului se *"ti"ua u 0i&!ele musula!e "ete%eale mi*met!ului. Aeasta )a!tiula!itate a!e !*l i" *)!i!ea 0*a!te !a)i%a a $em*!a#iei%u)a "aste!e/ %u)a i"te!ve"tii $i!u!#iale et.

Perimetrul

Este 0*!mat %i" me1*teliul )e!it*"eal 'e)iteliu sim)lu )avime"t*s( si tesut*"-u"tiv %e"s.

Colul uterin

Re)!e1i"ta )a!tea i"0e!i*a!a a ute!ului/ u 0*!ma %e &ut*ias/ la "ivelul a!eia sei"se!a va#i"ul. P!i" u!ma!e/ *lul ute!i" a!e %*ua )*!tiu"i+• su)!ava#i"ala• i"0!ava#i"ala

6=



Lume"ul *lului ute!i" se "umeste canal cervical . El a!e %*ua *!i0iii+• i"te!" , asi#u!a *mu"ia!ea u istmul ute!i"• ete!" , esi#u!a *mu"ia!ea u va#i"ul

Pe * $emisetiu"e la "ivelul *lului ute!i" se *&se!va a e"t!al se a0la u" a0i&!*musula! 0*!mat %i" 6,=6 tesut *"-u"tiv 0i&!*s si 26,76 mus$i "ete%. Fi&!ele

musula!e "ete%e su"t *!#a"i1ate i" 0asiule se)a!ate %e tesut *"-u"tiv 0i&!*s. C*lulute!i" este mai %u! %eat *!)ul ute!i". Su& i"0lue"ta $*!m*"il*! *va!ie"i si )lae"ta!i/aul *"-u"tiv musula! se !am*leste si *lul se i"m*aie si a!e as)et ati0elat.

C*lul ute!i" este im)a!tit i" %*ua )a!ti+• e"%**lul 's)!e a"alul e!vial(• e**lul

Endocolul

E)iteliul %e a*)e!i!e este e)iteliu sim)lu ili"%!i/ &*#at i" elule mu*ase.Aest e)iteliu se i"va#i"ea1a i" *!i*" si %a "aste!e #la"%el*! e!viale a!e su"t tu&ula!e!ami0iate. Ele au lume"ul mai la!# %eat #la"%ele ute!i"e si )!e1i"ta a%esea )!*%us %e

se!etie u te"ta ai%*0ila i" lume".C*!i*"ul este 0*!mat %i" tesut *"-u"tiv la &*#at vasula!i1at. U"e*!i *!i0iiile

%e va!sa!e ale #la"%el*! e)iteliale se )*t *&st!ua 'i" i"0etii(. Atu"i )!*%usul %e se!etiese a%u"a i" lume"ul #la"%ula!/ e)iteliul #la"%ula! se tu!teste si se 0*!mea1e u" ou (chist)

al lui 4aboth. Ca"% aeste $istu!i su"t 0*a!te multe ele )!*emi"a i" a"alul e!vial si il )*t $ia! *&st!ua/ a1 i" a!e este "eesa!a i"te!ve"tia $i!u!#iala.

Exocolul Este a*)e!it %e e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at. P!e1i"ta u"

*!i*" 0a!a #la"%e %a! a!e *"ti"e tesut *"-u"tiv %e"s &*#at vasula!i1at u vase %eali&!u ma!e 'a!te!e si ve"e( si 0ilt!at lim0*ita! "*%al sau %i0u1.

Se!etia *lului ute!i" este 0*a!te im)*!ta"ta. Ea %i0e!a i" 0u"tie %e 0a1eleilului *va!ia". Aeasta se!etie este mai a)*asa i" tim)ul *vulatieim 0ailita"% )at!u"%e!ea s)e!mat*1*i1il*! )!i" a"alul e!vial. I" 0a1a )!*#este!*"ia se!etia estevas*asa )e"t!u a im)ie%ia )at!u"%e!ea #e!me"il*!. Se!etia %e la aest "ivel )*a!ta"umele %e glera. Gle!a )a!tii)a si la 0*!ma!ea se!etiei va#i"ale "*!male.

>*"tiu"ea e)iteliu sim)lu ili"%!i , e)iteliu )lu!ist!ati0iat )avime"t*s"ee!ati"i1at este &!*sa. Aeasta -*"tiu"e este 0!eve"t se%iul u"*! tum*!i/ a"e!ul %e*l ute!i" 0ii"% 0*a!te 0!eve"t %a! "u se m*a!e %i" aeasta au1a/ i"%iele %e m*!talitate0ii"% %e = + 244.444.

7aginul

Este u" *"%ut musul*,0i&!*s ili"%!i a!e se i"se!a la "ivelul *lului ute!i"u"%e %ete!mi"a a)a!itia a ? 0u"%u!i %e sa.+• %*ua 0u"%u!i %e sa late!ale• 0u"%ul %e sa )*ste!i*! , el mai la!#/ l*ul %e )!eleva!e a se!etiil*! • 0u"%ul %e sa a"te!i*! , el mai su!t

Pe!etele va#i"al a!e mai multe tu"ii+

6



• mu*asa• musula!a• a%ve"tie

Mucoasa Nu a!e #la"%e. Se!etiile va#i"ale se 0*!mea1a i"sa %i"+

• #le!a %e la "ivelul e"%**lului• t!a"su%atia )lasmatia e a!e l* la "ivelul vasel*! ma!i ale *!i*"ului %i" mu*asa

va#i"ala.Se!etia va#i"ala a!e u" )H ai%. Daa )H,ul a! 0i "eut!u sau $ia! &a1i mu*asa

a! 0i 0*a!te e)usa la i"0etii. PH,ul este ai% %e*a!ee elulele mu*ase si"teti1ea1a#li*#e". Celulele su)e!0iiale/ i"a!ate u #li*#e"/ se %esuamea1a ia! #li*#e"ul se!as)a"%este i" lume". El va 0i meta&*li1at la ai% lati %e &ailul D*%%e!lai" a!e*"stituie 0l*!a &ate!ia"a sa)!*0ita a va#i"ului. Ast0el )H,ul mu*asei va#i"ale este ai%.

E)iteliul este )lu!ist!ati0iat )avime"t*s "ee!ati"i1at i" a!e se #ases 1*"e %e

)!e*!"i0ia!e ')!ee!ati"i1a!e( %e*a!ee i" elulele su)e!0iiale e)iteliale eistae!at*$iali"a. E)iteliul va#i"al a!e * #!*sime va!ia&ila/ i"t!e 264,744 µm si e 0*!mat %i"u!mat*a!ele st!atu!i elula!e+• st!atul &a1al/ la "ivelul MB , u" si"#u! !a"% %e elule• st!atul )a!a&a1al , 5,? st!atu!i %e elule• st!atul i"te!me%ia! • st!atul su)e!0iial

Celulele st!atului su)e!0iial se )*t %esuama si )!i" u!ma!e ele se )*t )!eleva i"se!etia va#i"ala. Di" se!etie se va 0ae u" 0!*tiu a!e se va *l*!a )!i" te$"ia Ba&es,Pa)a,Ni*lau a!e 0*l*seste mai multi *l*!a"ti+

• )e"t!u "uleu se 0*l*seste $emalau"ul• )e"t!u it*)lasma se 0*l*seste 0ui"a ai%a et.

Celulele mu*ase+• Celulele bazale su"t elule u&ie sau us*! !*tu"-ite/ u %iamet!ul %e 26 µm/ u u"

"uleu %e 24 µm %iamet!u/ eu!*mati si u it*)lasma &a1*0ila.• Celulele parabazale au %iamet!ul %e 74 µm/ u u" "uleu %e =, µm %iamet!u/

it*)lasma &a1*0ila.• Celulele intermediare su"t %e %*ua 0elu!i+

• elule a%eva!ate , au as)et %e "aela '"aviula!e(. Ele a)a! %*a! )e 0!*tiu!ile%e sa!i"a. Ast0el se )*ate )u"e %ia#"*stiul %e sa!i"a i"ai"te sa se )*1itive

testele $*!m*"ale.• elule ma!i , au %iamet!ul %e 76 µm ia! "uleul a!e u" %iamet!u %e 6,; µm.Celula su0e!a 0e"*me"e %e )!e)i"*1a si a)*i )i"*1a )!i" a!i*!esis'0!a#me"ta!ea "uleului( si a!i*li1a 'li1a "uleului(. Aeste elule auit*)lasma &a1*0ila sau am0*0ila %e*a!ee i"e)e se!etia %e #li*#e" a!e se%is)u"e )e!i"ulea!

• Celulele superficiale , )!e1i"ta aumula!i li)i%ie )e!i"ulea!.

;4



Su& i"0lue"ta est!*#e"il*! elulele e)iteliale se matu!ea1a !a)i% si v*! 0i multeelule ai%*0ile u "ulei )i"*tii. I" 0a1a estrogenica %ei+• i"%iele ai%*0il este %e 4• i"%iele )i"*ti este %e 4

P!*#este!*"ul 0ailitea1a %esuama!ea elulel*! si" st!atul i"te!me%ia! si

)a!a&a1al. P!i" u!ma!e el im)ie%ia matu!a!ea. I" 0a1a )!*#este!*"ia %ei+• i"%iele ai%*0il este %e 6,24• i"%iele )i"*ti este %e 6

P!i" sta&ili!ea el*! 7 i"%ii este el mai us*! %e sta&ilit )!*0ilul $*!m*"al al )e!s*a"ei.

I" 0a1a lutei"ia/ i" e)iteliul va#i"al eista si lim0*ite. Aestea "u t!e&uiei"te!)!etate a * sta!e %e i"0etie.

+landa mamara

Se #aseste i" )a!tea a"te!i*a!a a t*!aelui/ )!e)et*!al/ i" $i)*%e!mul !e#iu"ii.Fiea!e %i" ele %*ua #la"%e a!e i" st!utu!a sa 26,74 l*&i #la"%ula!i/ 0iea!e l*&

0ii"% * #la"%a se)a!ata/ u a"al %e et!etie )!*)!iu 'a"al #alat*0*!( a!e se %es$i%ela "ivelul mamel*"ului )!i" )*!ul #alat*0*!.

L*&ul #la"%ula! este 0*!mat %i" l*&uli #la"%ula!i %elimitati i"t!e ei %e tesut*"-u"tiv 0i&!*s si a%i)*s. I" l*&uli este st!*ma/ 0*!mata %i" tesut *"-u"tiv la/ si )a!e"$imul. I" tesutul *"-u"tiv la st!*mal eista lim0*ite si )lasm*ite a!e !es a"uma! i" 0a1a )!*#este!*"ia si i" tim)ul sa!i"ii. Se se!eta si I#A a!e se t!a"smite )!i"la)tele mate!" la "*u,"asut si se !eali1ea1a ast0el imu"i1a!ea )asiva.

I" st!*ma/ )!eme"st!ual/ a)a!e u" e%em st!*mal si se )!*%ue mast!*%i"ia

)!eme"st!uala.

0landa mamara in repaus

Pa!e"$imul a!e a"alele %e se!etie i"t!al*&ula!e %elimitate %e e)iteliu sim)luu&i si i"sule %e elule se!et*!ii i" !e)aus a!e )*t 0i i1*late sau atasate la u" a"alse!et*! i"t!al*&ula!. Ca"lul i"t!al*&ula! se va!sa i"t!,u" a"al et!al*&ula! 'a"al#alat*0*!( a!e su"t %elimitate %e u" e)iteliu &ist!ati0iat u&i sau ili"%!i. I"ai"te %eva!sa!e/ a"alul #alat*0*! se %ilata si 0*!mea1a u" si"us #alat*0*! a!e este %elimitat %e%e!m )e %e * )a!te si %e e)iteliul &ist!ati0iat al a"alului #alat*0*! )e %e alta )a!te.

0landa mamara in lactatie

Celulele se!et*!ii a0late i" !e)aus %evi" ative/ i"mu#u!es si v*! %a "aste!eai"il*! #la"%ula!i a!e au 0*!me si ma!imi %i0e!ite. Ai"ii v*! 0i %elimitati %e e)iteliusim)lu u&i. I" lume"ul ai"il*! eista la)tele/ )!*%usul %e se!etie a!e este ai%*0il.St!*ma se !e%ue/ i" !est/ elelalte st!utu!i aau aeeasi alatui!e a i" !e)aus.

Se!etia este a)*!i"a.

;2



APARATUL GENITAL MASCULIN

Este 0*!mat %i"+• #*"a%a '#la"%a #e"itala( < testiulul a!e a!e se!etie mita+

• e*!i"a , s)e!mat*1*i1ii• e"%*!i"a , $. test*ste!*"

• aile #e"itale , u !*l %e %e)*1ita!e si t!a"s)*!t al s)e!mat*1*i1il*!

• #la"%ele #e"itale aes*!ii+

• %*ua ve1iule semi"ale

• )!*stata

• %*ua #la"%e &ul&*u!et!ale

• *!#a"ul *)ulat*!

Testiculul

Se %e1v*lta i" avitatea a&%*mi"ala si a)*i *&*a!a i" &u!sele s!*tale/ aestlu!u 0ii"% ese"tial )e"t!u #e"e!a!ea s)e!mat*1*i1il*! 'este "eesa!a * tem)e!atu!a u 7,5WC mai mia %eat te")e!atu!a *!)ului(. Ca"% aestea "u *&*a!a/ s)e!mat*1*i1ii "usu"t #e"e!ati si a)a!e ste!ilitatea 'la *m(. S)!e eem)lu/ la *m testiulele *&*a!a %*a! i" )e!i*a%a im)e!e$e!ii.

Ele *u 0*!ma *v*i%ala/ %iamet!ul l*"#itu%i"al %e 6 m/ latimea %e 7/6 m ia! lu"#imea aului a"te!*,)*ste!i*! este %e 5 m. G!eutatea me%ie este %e 2? # %a! eistava!iatii/ i" 0u"tie %e talia i"%ivi%ului et.

Cei %*i )*li/ 0ata a"te!i*a!a si 0etele late!ale su" a*)e!ite %e tunica vaginala

'0*ita vise!ala a )e!it*"eului(. Dei tu"ia va#i"ala este alatuita %i"t!,u" me1*teliu si *

mem&!a"a &a1ala. F*ita vise!ala se mulea1a si )e a)ul e)i%i%imului.Du)a tu"ia va#i"ala u!mea1a albugineea a!e este * a)sula 0i&!*asa/i"ete"si&ila/ 0*!mata %i" tesut *"-u"tiv/ 0i&!e %e *la#e" si elasti"a u %is)*1itielamela!a si 0i&!e musula!e "ete%e !a!e. P*ste!i*!/ tu"ia al&u#i"ee 0*!mea1a * i"#!*sa!e"umita mediastinum testis (corpul 0ighmore) %i" a!e )*!"es se)tu!i *"-u"tive a!e%evi" i"*m)lete i" )a!tea *)usa me%iasti"ului si a!e %elimitea1a "iste ama!ute/ l*&uliitestiula!i/ a "iste t!u"$iu!i %e )i!ami%a u &a1a ma!e s)!e tu"ia al&u#i"ee.

Fiea!e testiul a!e a)!*. 764 l*&uli. I" 0iea!e l*&ul eista tu&ii semi"i0e!i '2,? 3l*&ul(. Ei au t!aseu 0*a!te si"u*s si i"t!e ei eista tesut i"te!stitial a!e !e)!e1i"ta )!*.56 %i" v*lumul testiula!. Tesutul i"te!stitial este 0*!mat %i"t!,* !etea %e tesut*"-u"tiv la u )uti"e 0i&!e %e *la#e" si !etiuli"a/ 0i&!*&lasti si !a!e ma!*0a#e si

mast*ite. P!i" aest tesut )at!u"% vase %e sa"#e/ a)ila!e 0e"est!ate u %ia0!a#me. Maieista vase lim0atie/ "e!vi si #!u)u!i %e elule e"%*!i"e 'elulele Le%i#( a!e se!etatest*ste!*".

Su& al&u#i"ee se ve%e tunica vasculosa a!e *"ti"e vase %e sa"#e u ali&!umult mai ma!e. Aeste vase t!e %e la u" l*&ul la altul )!i" 1*"a u"%e se)tu!ile*"-u"tive su"t i"*m)lete.

!elulele *e4dig

;7



Au 0*!ma )*li#*"ala/ %iamet!ul %e 26,74 µm/ su"t #!u)ate si su"t i"*"-u!ate %e * &*#ata !etea %e a)ila!e sa"#vi"e. Au "uelul ma!e/ eu!*mati/ i" #e"e!al ee"t!i.Ra!e*!i )*t 0i &i"uleate. Cit*)lasma este ai%*0ila si )*ate avea as)et s)*"#i*s/vau*la!/ %at*!ita )iatu!il*! li)i%ie %i" i"te!i*!.

La ME se *&se!va a aeste elule au a!ate!istii *mu"e u ele ale elulel*!

se!et*a!e %e $*!m*"i ste!*i1i+ REN a&u"%e"t/ a)a!at G*l#i &i"e %e1v*ltat/ mit**"%!iiu !iste tu&ul*,ve1iula!e/ )iatu!i li)i%ie. La *m se i"tal"is si "iste 0*!matiu"i!istal*i%e %e "atu!a )!*teia/ "umite cristale -ein,e a!e !es * %ata u i"ai"ta!ea i"va!sta. Eista si i"lu1iu"i %e li)*0usi"a.

Se!etia elulel*! Le%i# este stimulata %e+• LH a!e se mai "umeste si interstitial cell stimulating hormone $ I!#1 .

• )!*lati"aCelulele Le%u# u"e) sa se %i0e!e"tie1e i" viata 0etala si i"e) sa se!ete

test*ste!*"/ u !*l i" %e1v*lta!ea a)a!atului #e"ital masuli". Di" L? i"e) sa i"v*lue1e/ )a"a i" L= ia! la "aste!e "u mai eista '"u se )*t %i0e!e"tia %e 0i&!*&laste(. La )u&e!tatese %i0e!e"tia1a %i" "*u si v*! !ama"e t*ata viata. Aii se eli&e!ea1a 6 %i" test*ste!*"

ia! 6 se eli&e!ea1a la "ivelul *!ti*su)!a!e"alei. I" 0iea!e i se se!eta m# %etest*ste!*" %i" a!e+• O )a!te t!ee i" i!ulatie si %evi"e test*ste!*" i!ula"t. El a-uta la+

• %i0e!e"tie!ea a)a!atului #e"ital masuli"

• %i0e!e"tie!ea si %e1v*lta!ea SNC

• im)!ima!ea a!ate!ele seuale seu"%a!e

• i"te!vi"e i" )!*esele a"a&*lie

• %ete!mi"a *m)*!tame"tul %e ti) masuli"

• Alta )a!te i"t!a i" e)iteliul tu&il*! semi"i0e!i si a-uta la %i0e!e"tie!ea si )!*li0e!a!eaelulel*! li"iei semi"ale. Pe"t!u aeasta este "eesa! a test*ste!*"ul sa 0ie 0*a!te

*"e"t!at i" e)iteliul semi"i0e! ' %e 744 %e *!i mai *"e"t!at a i" sa"#e.(.C*"e"t!a!ea test*ste!*"ului se 0ae u a-ut*!ul elulel*! %e susti"e!e Se!t*li )!i" )!*tei"a ABP 'a"%!*#e" &i"%i"# )!*tei"(.

Tubul seminifer contort

Fiea!e tu& a!e * lu"#ime %e ?4,;4 m si u" %iamet!u %e 744,544 µm. I" 0iea!etestiul eista ?.444 , ;.444 %e tu&i semi"i0e!i. P!i" u!ma!e/ lu"#ime t*tala a tu&il*! semi"i0e!i este %e 764 m i" 0iea!e testiul. Am&ele a)ete ale tu&ului su"t *!ie"tate s)!eme%iasti"um testis. U"ul %i" a)ete este *!& 'i" %e#et %e ma"usa( ia! elalalt a)at se*"ti"ua u * )*!tiu"e su!ta/ tu&ii %!e)ti.

O!#a"i1a!e #e"e!ala '%i"s)!e )e!i0e!ie s)!e lume"(+• Tu"ia %e tesut *"-u"tiv 0*!mat %i" 0i&!*&laste si elule mi*i%e 'u a)aitate %e

*"t!atie( %a! la *m )!e%*mi"a 0i&!*&lastele. T*ate elulele su"t %is)use )e 7,5!a"%u!i.

• Mem&!a"a &a1ala &i"e %e0i"ita. Eista a1u!i a"% aeasta MB se i"#!*asa/ a1u!i i"a!e a)a!e i"0e!tilitatea.

• E)iteliul semi"i0e!/ #e!mi"ativ/ a!e *"ti"e mai multe !a"%u!i %e elule '?,=(. La"ivelul lume"ului se *&se!va s)e!mat*1*i1ii a!e au 0la#el. Celulele e)iteliuluisemi"i0e! su"t+

;5



• elule #e!mi"ative ')!*li0e!ative( , a)a!ti" li"iei s)e!mat*#e"etie's)e!mat*#*"ii A 3 s)e!mat*#*"ii B → s)e!mat*ite I → s)e!mat*ite II →s)e!mati%e → s)e!mat*1*i1i imatu!i.

• elule %e susti"e!e '"e)!*li0e!ative( , elulele Se!t*li/ a!e "u a)a!ti" li"ieisemi"ale.

O s)e!mat*#*"ie )!*%ue i" 0i"al a)!*. 2; s)e!mat*1*i1i. I" testiul/ i" ? %e1ile/ iau "aste!e s)e!mat*1*i1ii imatu!i. Ei "u au a)aitate 0eu"%a"ta si "ii m*tilitate )!*)!ie. Mai u!mea1a i"a 24 , 27 1ile %e matu!a!e la "ivelul *1ii e)i%i%imului.

S)e!mat*#*"iile su"t %e %*ua 0elu!i+ A si B. Ele su"t situate la &a1a e)iteliului#e!mi"ativ/ %easu)!a MB. Celulele #e!mi"ative se #ases i"t!e 0al%u!ile %e susti"e!e aleelulel*! Se!t*li a!e su"t a "iste &u1u"a!e. S)e!mat*#*"iile A alatuies*m)a!time"tul susa )e"t!u elulele #e!mi"ative si "u su"t %i0e!e"tiate. S)e!mat*#*"iileA au "uleul *vala! si/ i" 0u"tie %e !*mati"a/ se im)a!t i"+• s)e!mat*#*"ii A %a!/ a!e au !*mati"a 0i" #!a"ula!a %a! mai *"%e"sata la )e!i0e!ie.

Au si %*i "ule*li atasati la mem&!a"a "ulea!a.• s)e!mat*#*"ii A )ale/ a!e au !*mati"a t*t 0i" #!a"ula!a %a! "uleul este mai %es$is

la ul*a!e %eat i" a1ul s)e!mat*#*"iil*! A %a!.S)e!mat*#*"iile A/ )!i" %ivi1iu"e/ %au "aste!e s)e!mat*#*"iil*! A %a! sau A )ale

a!e )!i" %ivi1iu"e/ mai %e)a!te '?,= %ivi1iu"i(/ %au "aste!e s)e!mat*#*"iil*! B.S)e!mat*#*"iile B su"t elule %i0e!e"tiate si )!i" %ivi1iu"e %au "aste!e s)e!mat*itel*! I.Ele au "uleul !*tu"%/ !*mati"a este #!u"-*asa/ mai *"%e"sata/ mai ales i" elulele %ela )e!i0e!ia l*&ulului. Nule*lul este e"t!al.

S)e!mat*#*"iile B au i"itial 27 µm/ a)*i ele !es i" %ime"siu"i si )!i"%ivi1iu"e mit*tia %au "aste!e s)e!mat*itel*! I. Aestea su"t ele mai ma!i elule %i"se!ia semi"ala/ ava"% %iamet!ul %e 2; µm. Ele au u" set %i)l*i% %e !*m*1*mi '?;!*m*1*mi &i!*mati%ii(.

S)e!mat*itele i"t!a a)*i i" )!ima %ivi1iu"e mei*tia. P!*0a1a %u!ea1a 77 %e 1ilesi %ei ea se i"tal"este 0!eve"t i" )!e)a!atele $ist*l*#ie. Di"t!,u" s)e!mat*it I !e1ulta 7s)e!mat*ite II/ 0iea!e u ate 75 %e !*m*1*mi &i!*mati%ii. Du)a * )e!i*a%a su!ta' %e ateva *!e( s)e!mat*itele II i"t!a i" a %*ua %ivi1iu"e mei*tia i" a!e "u se mai%u&lea1a a"titatea %e ADN. Ast0el/ s)e!mat*itele II se i"tal"es !a! )e"t!u a ele t!aies )uti". Ele au %iamet!ul %e µm si i" 0i"al/ %i" ele %*ua s)e!mat*ite II !e1ulta ?s)e!mati%e a!e au ate 75 %e !*m*1*mi m*"*!*mati%ii. S)e!mati%ele v*! %a "aste!ea)*i la ? s)e!mat*1*i1i 0a!a a se mai %ivi%e.

#permatogene%aS)e!mat*#e"e1a u)!i"%e t!ei eta)e+

2. s)e!mat*it*#e"e1a '0*!ma!ea s)e!mat*itel*!(7. s)e!mi*#e"e1a '0*!ma!ea s)e!mat*1*i1il*!(5. s)e!mie!e 'eli&e!a!ea s)e!mat*1*i1il*! i" lume"ul tu&ului semi"i0e!(

I" tim)ul eta)el*! s)e!mat*#e"e1ei eista * carioine%a completa '%e la * eta)a laalta/ "uleii elulel*! se se)a!a *m)let( %a! eista * citoine%a incompleta 'i"t!e elulele%e u" 0el eista )u"ti %e it*)lasma(. Aeste )u"ti au !*lul %e a si"!*"i1a %i0e!e"tie!eaelulel*! a!e a!e l* i" valu!i %e aeeasi #e"e!atie. La *m %i0e!e"tie!ea i" valu!i se 0ae )e #e"e!atii %i0e!ite i" aelasi tu& semi"i0e!. O s)e!mat*#*"ie A i"t!a i" )!*esul %e

;?



%i0e!e"tie!e si %ivi1iu"e la u" m*me"t %at. T*ate elulele e !e1ulta %i" aeastas)e!mat*#*"ie se v*! %ivi%e t*ate i" aelasi m*me"t %at*!ita )!e1e"tei )u"til*! it*)lasmatie. I"sa "u t*ate s)e!mat*#*"iile A i"t!a i" aelasi m*me"t i" %ivi1iu"e. V*! eista )!i" u!ma!e valu!i %e elule a0late i" %i0e!ite eta)e %e %i0e!e"tie!e i" aelasi tu&semi"i0e!.

s)e!mi*#e"e1a !e)!e1i"ta t!a"s0*!ma!ea s)e!mati%el*! i" s)e!mat*1*i1i. I"itial/s)e!mati%ele su"t !*tu"%e/ u %iamet!ul %e ; µm/0ii"% ele mai mii elule %i" li"iasemi"ala. M*%i0ia!ile a!e u!mea1a au l* *"*mite"t %a!/ %i" m*tive %i%atie/ leim)a!tim i" eta)e+2. F*!ma!ea a!*1*mului

A)a!atul G*l#i este &i"e %e1v*ltat. El %a "aste!e la ma!*ve1iule a!e v*! 0u1i*"a siv*! %a "aste!e u"ei ve1iule mai ma!i a!e se atasea1a la su)!a0ata %i"s)!e a)a!atulG*l#i a "uleului. Aeasta ve1iula se "umeste vezicula acrozomala. I" *"ti"ua!e/a)a!atul G*l#i si"teti1ea1a ma!*ve1iule a!e se atasea1a la ve1iula a!*1*mala. Eava !este si va i"e)e sa se mule1e )e su)!a0ata "uleuluui. I" 0i"al va a*)e!i 735 %i"su)!aa0ata "uleului si se va "umi acrozom. A!*1*mul *"ti"e e"1ime $i%!*litie

a!e au !*lu %e a %i#e!a 1*"a )ellui%a si %e a )at!u"%e i" "uleul *vulului s)!e a0u1i*"a u mate!ialul #e"eti 0emi"i".7. F*!ma!ea 0la#elului

I"itial e"t!i*lii mi#!ea1a i" )a!tea *)usa a)a!atului G*l#i. Ce"t!i*lii v*! si"teti1ami!*tu&uli a!e se v*! asam&la si v*! 0*!ma i" 0i"al 0la#elul.

5. M*%i0ia!ea "uleuluiI"itial "uleul este e"t!al si !*tu"%. A)*i el va %eve"i ee"t!i/ %e 0*!ma %is*i%ala'tu!tit a"te!*,)*ste!i*!( ia! !*mati"a se va *"%e"sa 0*a!te mult. Di" "uleul i"itial/eu!*mati/ se *&ti"e u" "uleu ta$i!*mati/ a!e *"ti"e "umai $ete!*!*mati"a si/u"e*!i/ "iste vau*le i"te!"e.

?. Mit**"%!iile mi#!ea1a si se %is)u" i" )*!tiu"ea i"itiala a 0la#elului. Ele se

%is)u" i"t!,u" si"#u! !a"%/ a) la a)/ $eli*i%al.6. Du)a aeea/ eesul %e it*)lasma este i"%e)a!tat/ s)e!mat*1*i1ii 0*!mati 0ii"%eli&e!ati i" lume" ia! %i" eesul %e it*)lasma 0*!ma"%u,se corpii reziduali

-e<nolds a!e v*! 0i 0a#*itati %e elulele Se!t*li.La i"e)ut/ s)e!mat*1*i%ul este imatu!. El a!e ;6,4 µm lu"#ime. El a!e

u!mat*a!ea st!utu!a+• a) , *"ti"e+

• "uleul 0*a!te *"%e"sat/ ava"% 0*!ma i" 0u"tie %e s)eie

• a!*1*mul

• mem&!a"a )lasmalemala

• #atul , *"ti"e 2 e"t!i*l

• 0la#elul , a!e t!ei )a!ti+

• )iesa mi-l*ie , a!e aeeasi lu"#ime a si a)ul 'a)!* 6 µm(

• )iesa !)i"i)ala , a!e a)!*. 64 µm/ 0ii"% ea mai ma!e

• )iesa te!mi"ala , a!e a)!*. 6 µm.

• Pe t*ata lu"#imea 0la#elului eista a*"ema alatuita %i" )e!e$i %e mi!*tu&uli )e!i0e!ie si * )e!e$e e"t!ala. La )a!tea te!mi"ala/ )este a*"ema vi"e mem&!a"a )lasmatia. Peste )iesa )!i"i)ala vi"e u" i"velis 0i&!*s 0*!mat %i" mai multe *l*a"e

;6



'a "iste *aste(. La )iesa mi-l*ie/ se #aseste mai i"tai a*"ema/ a)*i i"velisul0i&!*s/ teaa mit**"%!iala si a)*i )lasmalema.

I" si"%!*mul Ja!ta#e"a a)a! %e0ete la "ivelul mi!*tu&ulil*!. A)a! s)e!mat*1*i1i im*&ili si a)a!e ste!ilitatea. Da! mi!*tu&ulii i"t!a si i" st!utu!a ilil*!/%ei )e!s*a"a va avea si a0etiu"i !es)i!at*!ii.

!elulele de sustinere #ertoli

Su"t elule i"alte/ ase1ate )e u" st!at *"ti"uu )e MB ia! )*lul a)ial a-u"#e )a"ai" lume". Fal%u!ile late!ale )at!u"% i"t!e elulele li"iei #e!mi"ative. P!i" u!ma!e este #!eu%e u!ma!it *"tu!ul u"ei elule Se!t*li.

I"t!e %*ua elule Se!t*li vei"e se sta&iles -*"tiu"i "e)e!mea&ile a!e v*! %ete!mi"a %*ua *m)a!time"te i" a!e se #ases elule #e!mi"ative+• *m)a!time"tul &a1al 'i" a!e eista %*a! s)e!mat*#*"ii(

• *m)a!time"tul a%lumi"al , s)!e lume"/ i" a!e se a0la !estul elulel*! li"iei semi"ale.R*lul elulel*! Se!t*li este %e a *"stitui &a!ie!a sa"#e,testiul. Aeasta &a!ie!a

este "eesa!a )e"t!u a )!*te-a elulele $a)l*i%e %e sistemul imu" i"t!uat aeste elule

)!e1i"ta )e su)!a0ata alte a"ti#e"e %eat ele )!*)!ii *!#a"ismului !es)etiv si a! )utea 0i%ist!use %e *m)*"e"tele sistemului imu".As)etul elulel*! la MO+

• "uleul este i" t!eimea &a1ala a elulei/ a!e 0*!ma *vala!a/ t!iu"#$iula!a sau"e!e#ulata si este eu!*mati/ u "ule*l evi%e"t.

• it*)lasma este a&u"%e"ta/ ai%*0ila/ ate*%ata us*! vau*la!a.As)etul la ME+

• i" -u!ul "ule*lului se va% %*ua mase %e $ete!*!*mati"a.

• it*)lasma *"ti"e REN si RER &i"e %e1v*ltat/ mit**"%!ii "ume!*ase/ alu"#ite.Eista i"lu1iu"i li)i%ie/ multi li1*1*mi/ )i#me"t %e im&at!a"i!e , %e li)*0usi"a.Mai eista "iste 0*!matiu"i!istal*i%e/ *!)ii C$a!*t,B*tt$e!. La )*lul a)ial/it*s$eletul este &i"e %e1v*ltat si se va% multe mmi!*0ilame"te %e ati"a simi*1i"a.

La )*lul a)ial/ eista -*"tiu"i i"t!e elulele Se!t*li si s)e!mati%e a!e ti" st!a"sle#ate s)e!mati%ele %e elulele Se!t*li )a"a a"% se %i0e!e"tia1a i" s)e!mat*1*i1i imatu!i.Ca"% %i0e!e"tie!ea s,a te!mi"at/ -*"tiu"ea se %es0ae si/ )!i" misa!ile )*lului a)ial'0*!mat %i" mi!*0ilame"te %e ati"a si %e mi*1i"a( s)e!mat*1*i1ii su"t elimi"ati i"lume". Da! *!)ii Re"*l%s 'eesul %e it*)lasma al s)e!mati%ei ( !ama" le#ati %e elulaSe!t*li si v*! 0i 0a#*itati.

R*lu elulel*! Se!t*li+2. Au !*l %e su)*!t si "ut!itie )e"t!u elulele #e!mi"ative. Celula Se!t*li mai este "umita

si "u!si"# ell %e*a!ee )!i" i"te!me%iul ei a-u"# su&sta"tele "ut!itive %i" sa"#e la

elulele li"iei semi"ale.7. Se!eta 0lui%ul %i" tu&ii semi"i0e!i/ "eesa! )e"t!u m*&ilitatea si "ut!itia

s)e!mat*1*i1il*!.5. Se!eta ABP a!e a!e !*l i" *"e"t!a!ea test*ste!*"ului i" e)iteliul semi"i0e!. Aesta

se!etie este i"0lue"tata %e FSH.?. Fa#*itea1a *!)ii !e1i%uali si elulele #e!mi"ative m*a!te.6. Asi#u!a eli&e!a!ea s)e!mat*1*i1il*! i" lume".;. Se!eta mii a"titati %e $*!m*"i est!*#e"i.

;;



Celulele Se!t*li "u se %ivi% i" )e!i*a%a !e)!*%utiva. Ele *"0e!a !e1iste"ta lai"0etii/ i!a%ie!e et.

Eista si tu&i semi"i0e!i as)e!mat*#e"i/ mai "ume!*si * %ata u i"ai"ta!ea i"va!sta. Ei )!e%*mi"a la &at!a"i. Aesti tu&i su"t alatuiti "umai %i" elule Se!t*li.Celulele Se!t*li si i" )a!tea %istala a tu&ului semi"i0e! u"%e aesta se i"#ustea1a si a)*i se

*"ti"ua u tu&ii %!e)ti.Caile genitale

Caile #e"itale su"t+• tu&ii semi"i0e!i

• tu&ii %!e)ti

• !ete testis

• tu&ii e0e!e"ti

• a"alul e)i%i%imal

• a"alul %e0e!e"t a!e se u"este u+

• a"alul e-aulat*! si im)!eu"a se va!sa i"+

• u!et!a )!*statia

• u!et!a mem&!a"*asa

• u!et!a )e"ia"aTubii drepti *"ti" u" e)iteliu sim)lu u&i ase1at )e * MB si tesut *"-u"tiv

%e"s. Ei au u" t!aiet su!t. +ete testis se #aseste i" me%iasti"um testis. Este * !etea %e tu&i e !e1i"ta e)iteliu

sim)lu u elule tu!tite/ u&ie sau *lum"a!e 'u umai multi mi!*vili si u" il(. R*lulilil*! si mi!*vilil*! este %e a im)i"#e0lui%ul testiula! mai %e)a!te/ i" %utii e0e!e"ti.

Tubii eferenti su"t 24,74 %e tu&i a!e )*!"es %i" )a!tea su)e!i*a!a a

me%iasti"umului. I"itial au u" t!ait !etili"iu/ a)*i v*! avea u" t!aiet 0*a!te si"u*s/0*!ma"% a)ul e)i%i%imului. Ei au u" e)iteliu sim)lu u elule u&ie si *lum"a!e a!eau mai multi ili. Su& MB a e)iteliului eista u" st!at %e 0i&!e musula!e "ete%e. Tu&iie0e!e"ti au %*ua !*lu!i+• asi#u!a m*&ilitatea 0lui%ului/ im)i"#a"%u,l s)!e e)i%i%im

• a&s*a!&e 0lui%ul semi"al 'i" mai mia masu!a(!analul epididimal se 0*!mea1a )!i" u"i!ea tu&il*! e0e!e"ti i"t!,u"ul si"#u!. El a!e

t!aiet 0*a!te i"t*!t*$eat. El 0*!mea1a *!)ul si *a%a e)i%i%imului. I"ti"s/ a! avea *lu"#ime %e 6 m. Diamet!ul tu&ului !este s)!e *a%a e)i%i%imului+ i"itial a!e u" %iamet!u%e 264 µm ia! i" 0i"al a!e %iamet!ul %e ?44 µm. Este a)tusit %e u" e)iteliu )seu%*st!ati0iat a!e *"ti"e celule ba%ale mici (celule de inlocuire) si celule principale

a!e su"t i"alte i" )a!tea i"itiala '=4 µm( ia! i" )a!tea 0i"ala su"t mai su"%e '?4 µm(. La )*lul a)ial ei )!e1i"ta ste!e*ili. Ca"alul e)i%i%imal a!e mai multe !*lu!i+• asi#u!a a&s*!&tia 0lui%ului testiula! 'a&s*!&i"%u,se aii 4 %i" 0lui%ul testiula!(

• se!eta #li*)!*tei"e u !*l "ut!itiv )e"t!u s)e!mat*1*i1i.I" )a!tea i"itiala a a"alului eista 2,5 !a"%u!i %e 0i&!e musula!e "ete%e a!e au

*"t!atii !itmie. I" )a!tea 0i"ala a a"alului *"t!atia este !e%usa. Aii se %e)*1itea1as)e!mat*1*i1ii a)!*. 27 1ile si se matu!ea1a )a"a %evi" 0e!tili.

;



!analul (ductul) deferent este *"ti"ua!ea e)i%i%imului si el i"t!a i" alatui!ea*!%*"ului s)e!mati. El a-u"#e i" veia"tatea )!*statei si i" )a!tea te!mi"ala a!e *%ilatatie "umita ampula ductului deferent.

ORGANE LIMFOIDE

./ 3anglionii limfatici

, ae1ai )e t!aietul il*! lim0atie/ se a#l*me!ea1 i" ail/ !e#iu"ea i"#$i"al/ me1e"te! , la )e!i0e!ie a!e a)sul *"-u"tiv/ !e1iste"t/ " a!e )!e%*mi" 0i&!ele %e *la#e"'0Qii sau

m"u"$iu!i(/ )ui" su&sta" 0u"%ame"tal i !a!e elule/ vase sau "e!vi, %i" a)sul )lea se)tu!i *"-u"tiv*,vasul*,"e!v*ase i m)a!t 1*"a *!tial " l*-i

#a"#li*"a!e'0*!maiu"i mai mii(

a) 4ona cortical, 5

, este m)!it " l*-i i l*-ete, 0*liulii lim0atii i si"usu!i lim0atie )e!i0*liula!e '2/ 7/ sau 5 " 0iea!e l*-et(, 0*liulul )!e1i"t * 1*" *!tial'la )e!i0e!ie( i * 1*" me%ula!'e"t!ul #e!mi"ativ( "

mi-l*ul 0*liului, 1*"a *!tial 0*liula! e "tu"eat )e"t!u a!e lim0*ite matu!e/ u "uleu ma!e/

ta$i!*mati'$ete!*!*mati"(, 1*"a me%ula! 0*liula! mai la!/ u )ui"e elule/ 'lim0*&lati/ )lasm*ite/ ma!*0a#e(

, elulele su"t ae1ate )e * )la- *"-u"tiv altuit %i" elule i 0i&!e +elule !etiula!e %e la a!e )lea )!elu"#i!i e se )*t !ami0ia/ vi" " *"tat u"ele u altele⇒ )seu%* !eea elula!'it*!etiul( "u 0a a"ast*m*1e

, 0i&!e su&i!i %e !etiuli" e se a"ast*m*1ea1 ⇒ !eea!etiula! a%ev!at

, st!*ma 0*liulului+ it*!etiul i !eea 0i&!ila! %e !etiuli"e/ )e ea eistQ"% lim0*ite ilim0*&laste" 0*liul se a0l a)ila!e sa"#ui"e/ "u eist vase lim0atie.F*liulii lim0atii seu"%a!'u 1*" *!tial i me%ula!(se #sete " t*i #a"#li*"ii %u)

"ate!e.F*liulii lim0atii )!ima!i se a0l i" #a"#li*"ii lim0atii "ai"te %e "ate!e'"u au e"t!u

#e!mi"ativ(.

;=



Sinusurile limfatice perifoliculare

, au lume" "e!e#ulat, au t!aiet si"u*s, )e!etele e 0*!mat %i" elule e"%*teliale %ista"ate ⇒ ti) %e vas u e"%*teliu %is*"ti"uu .

P!i"t!e elulele e"%*teliale se a0l elule !etiule!e e t!imit )!elu"#i!i e t!ave!sea1 lume"ulsi"usului i a-u"# la )e!etele *)us al si"usului.

" a)!*)ie!ea )e!etelui vasula! se a0l ma!*0a#e e t!imit i ele )!elu"#i!i e st!&at lume"ulvasului 'a i elulele !etiula!e(.

Ast0el %e )!elu"#i!i " lume" "eti"es i!ulaia lim0ati )!i" #a"#li*"ul !es)etiv.

b) 4ona medular, 5

este 0*!mat %i" +2( C*!%*a"e elula!e+ , au !eea %e susi"e!e u it*!etiul i 0i&!e %e !etiuli"

, )e !eea se a0l lim0*ite matu!e/ )lasm*ite/ ma!*0a#e, au u" as)et "tu"aet

7( Si"usu!ile lim0atie me%ia"e'ile ave!"*ase( au t!aiet s)i!alat, au ali&!u "e!e#ulat, au )e!eii u e"%*teliu %is*"ti"uu

, au lume" t!ave!sat %e )!elu"#i!ile elulel*!!etiula!e i ale ma!*0a#el*!

c) 4ona paracortical, 5

, e * 1*" "#ust/ a0lat "t!e elelalte %*u, st!*ma'!eeaua %e susi"e!e( e aeeai, )e st!*m se a0l lim0*ite %is)e!sate %i0u1/ "e*!#a"i1ate/ vase sa"#ui"e %e ti)ul + ve"ule

)*sta)ila!e u e"%*teliu *"ti"uu'elule e"%*teliale ili"%!ie "alte(, lim0*itele su"t T've"ite %i" timus( i 0*!mea1 1*"a tim*%e)e"%e"t a #a"#li*"uluiF*liulii %i" *!tial i *!%*a"ele elula!e me%ula!e au lim0*ite B i 0*!mea1 1*"e tim*,

i"%e)e"%e"te ale #a"#li*".2( Ve"ulele )*sta)ila!e , la aest "ivel %i" sQ"#e lim0*itele T t!e e"%*teliul ve"ulel*! )!i"t!eelulele "alte/ a-u"# " esutul *"-u"tiv st!*mal'" a0a!a sQ"#elui(/ su"t !ea)tate " si"usu!ilelim0atie/ a-u"# %i" "*u " sQ"#e ⇒ ast0el se %es!ie i!ulaia i !ei!ulaia lim0*itel*! "t!e sQ"#e/

esutu!i i lim0.Cel mai mult !ei!ul lim0*itele T.7( Celulele %e"%!iti0*!me su"t elule i"te!%i#itate/ elule )!e1e"tat*a!e %e a"ti#e"

, %i" *!)ul l*! elula! )lea )!elu"#i!i e se !ami0i i su"tasem"t*a!e %e"%!itel*!

, se "umes i"te!%i#itale )e"t!u )!i" aeste )!elu"#i!i elulele vi" "*"tat u"ele u altele

;



, se "umes )!e1e"tat*a!e %e a"ti#e" )e"t!u !ei" a"ti#e"ul )t!u"s "*!#a"ism/ a"ti#e" e va stimula 0u"ia lim0*itel*! T e se!et lim0*i"e

Circula+ia sanguin, 5

, se !eali1ea1 )!i" $il, a!te!a )t!u"%e )!i" $il " #a"#li*" / se !ami0i " a)ila!e i se %ist!i&uie 0*liulil*! lim0atii

i elulel*! %i" me%ula!, sQ"#ele e !e*letat %e ve"ule e se *letea1 "t!,* ve" u"i e )!sete #a"#li*"ul t*t

)!i" $il

Circula+ia limfatic, 5

, a-u"# vase lim0atie a0e!e"te la 0aa *"ve a #a"#li*"ului/ )t!u"% "t!e a)sul i *!tial/0*!mea1 u" )le lim0ati su&a)sula!/ a-u"# " *!tial " si"usul lim0ati )e!i0*liula!/ %e a*l* "si"usu!ile lim0atie me%ula!e %e u"%e ies %i" #a"#li*" )!i" vasele lim0atie e0e!e"te %i" $il

Cu!e"tul lim0ati " #a"#li*" e 0*a!te !e%us 'vite1 mi( u s*)ul %e a se !ei"e i" #a"#li*"t*i mi!*&ii i eleme"tele "*",sel0 !ei"ute %e )!elu"#i!ile ma!*0a#el*! i elulel*! i"te!%i#itale ia)*i 0a#*itate %e ma!*0a#e.

Lim0a a!e iese %i" #a"#li*" e mai u!at %eQt lim0a a!e )t!u"%e " #a"#li*".

"nerva+ia 5

, este &*#at, " #a"#li*" )t!u"% "e!vi mieli"ii i !ami0iaii⇒ !amu!ile te!mi"ale

amieli"ie'*"t!*lea1 t*at ativitatea elula!(

$unc+iile 5

, *!#a"e lim0*)*ietie 0*!mea1 )e"t!u *!#a"ism lim0*ite B, " 1*"a #e!mi"ativ au l* t!a"s0*!m!i &lastie u"%e se 0*!mea1 "*i lim0*ite e a-u"# "

1*"a *!tial/ a)*i " 1*"a me%ula!, lim0*itele B %ela"ea1 )!*esul imu"*l*#i um*!al " *!#a"ism

0/ Splina

, este situat )e ale sa"#ui"*,i!ulat*!ie/ "u )e ale lim0ati

, a!e * a)sul *"-u"tiv #!*as e *"i"e multe 0i&!e %e *la#e"/ )ui"e 0i&!*&laste isu&sta" 0u"%ame"tal

, %i" a)sul )lea se)tu!i *"-u"tiv*,vasul*,"e!v*ase'u"e*!i u !a!e 0i&!e musula!e"ete%e( e se !ami0i la "tQm)la!e "e*m)a!time"tQ"% *m)let s)li"a i 0*!mQ"% te!it*!ii i"e#ale am!ime i a 0*!m.

, se)tu!ile 0*!mea1 t!a&eule sau t!avee

4



, s)li"a )!e1i"t * su)!a0a *"ve i u" $il/ a!e 5 set*a!e+ , )ul)a !*ie'ea mai &i"e!e)!e1e"tat( , )ul)a al&'e mai !e%us(

, 1*"a ma!#i"al "t!e )ul)a al& i )ul)a!*ie

, )ul)a al& e !e)!e1e"tat %e mii )u"te al&e %isemi"ate " )ul)a !*ie

*asculariza+ie 5

La "ivelul $ilului a!te!a i ve"a s)le"i su"t "velite "t!,u" ma"*" *mu" 0i&!*s *"-u"tivele )t!u"% " s)li" u"%e a!te!a se se)a! %e ve" ia! teaa *"-u"tiv %is)a!e.

A!te!a s)le"i se !ami0i i se "velete %e * tea %e lim0*ite ⇒ tea lim0ati )e!ia!te!ial')e"t!u e " mi-l*ul teii+ a!te!a s)le"i e"t!al(. A!te!i*lele !e1ultate su"t "velite%e * tea mai #!*as i 0*!mea1 *!)usulul Mal)i#$i. A!te!i*lele se %ivi% mai %e)a!te/ a)*i laiei!ea %i" *!)usulul Mal)i#$i a!te!i*la % "ate!e la 6 a!te!e )e!"iilate . Aestea se !ami0i "*"ti"ua!e/ )ie!% teaa lim0ati %i" -u! i a)t * tea *"-utiv eli)s*i% 0iea!e.

Eli)s*i%ul a!e + ma!*0a#e/ 0i&!*&laste i 0i&!e %e !etiuli". Di" aeste !amu!i a!te!i*la!e!e1ult a)ila!e sa"#ui"e "e"velite %e "ii * tea.

.) Teoria circula+iei 6nc%ise 5

SQ"#ele/ iei"% %i" a)ila!e a-u"#e " si"usu!ile ve"*ase ale )ul)ei !*ii/ a)*i " ve"ule/ a)*i " ve"as)le"i e iese )!i" $il. SQ"#ele "u )!sete %el* vasul sa"#ui".

0) Teoria circula+iei desc%ise 5

SQ"#ele %i" a)ila!e iese " a0a!a vasului " esutul *"-u"tiv e i"*"-u! *!%*a"ele elula!e %i" )ul)a !*ie. A)*i sQ"#ele se !e"t*a!e " si"usul ve"*s/ a)*i " ve"ule/ ve"a s)le"i'%i" $il(. Ast0elsQ"#ele las " s)li" $ematiile &t!Q"e e t!e&uie %ist!use.

1) Teoria circula+iei mi&te 5

" s)li" eist 1*"e u i!ulaie %es$is i 1*"e u i!ulaie "$is.

a) Pulpa alb, )!e1i"t+ tei 0*liula!e )e!ia!te!iale/ *!)usulii s)le"ii Mal)i#$i.Teile au st!*m *&i"it'it*!etiul i !eea %e !etiuli"(. Pe st!*m su"t ae1ate lim0*ite T/

ast0el teile su"t 1*"a tim*,%e)e"%e"t a s)li"ei.C*!)usulul'0*liulul s)le"i( Mal)i#$i 0*!mat %i" +

, 1*"a *!tial "tu"eat, 1*"a me%ula! 'e"t!ul #e!mi"ativ(, a)ila!e sa"#ui"e, e )*)ulat u lim0*ite B i !e)!e1i"t 1*"a tim*,i"%e)e"%e"t %i" s)li", *"i" ee"t!i u" !am a!te!ial')e!mite )u"e!ea %ia#"*stiului %e *!#a" %e s)li" + 0*liul

lim0ati u a!te!i*l(.

2



b) Pulpa ro-ie )!e1i"t + *!%*a"e elula!e Bill!*t$ i si"usu!i ve"*ase.C*!%*a"ele elula!e au aeeai st!*m )e a!e se a0l 0*a!te multe ti)u!i %e elule+ #!a"ul*ite/

a#!a"ul*ite'lim0*ite3m*"*ite(/ t!*m&*ite / ma!*0a#e/ )lasm*ite/ 0*a!te !a!e me#aa!i*ite.Si"usu!ile ve"*ase au ali&!u "e!e#ulat/ t!aiet $eli*i%al i )e!ete u e"%*teliu %is*"ti"uu+

elule e"%*teliale la %ista" "t!e ele/ u aul ma!e )a!alel u aul lu"# al vasului )e"t!u a 0ime"i"ute )e l*/ " -u!ul l*! se a0l u" e! u ulte 0i&!e %e !etiuli"'i!ula!e( e s*li%a!i1ea1elulele.

c) 4ona marginal, )!e1i"t+ , !eea %e susi"e!e !etiuli"i, 0*a!te mult vasula!i1aie, lim0*ite %is)use i1*lat " *$iu!ile !eelei 0*!mQ"% u" esut

lim0*i% %i0u1 , a!e 0*a!te multe elule %e"%!iti0*!me

$unc+ii 5

2. *!#a" lim0*)*ieti e 0*!mea1 lim0*ite )e"t!u *!#a"ism7. i"te!vi"e " a)!a!ea *!#a"ismului " )!*esul um*!al i elula! )!i" lim0*itele B i T5. este l*ul )!i"i)al %e %ist!u#e!e a $ematiil*! m&t!Q"ite . Hematiile su"t !ei"ute aii i

0a#*itate %e ma!*0a#e. P!i" aeast %e#!a%a!e se eli&e!ea1 0ie! %i" $ematii. Fie!ul t!ee " sQ"#e ila "ivelul m%uvei $emat*#e"e este !eutili1at )e"t!u 0a&!ia!ea u"*! "*i $ematii.

Timusul

, a!e * a)sul *"-u"tiv u 0i&!e %e *la#e"/ &*#at " vase i "e!vi, %i" a)sul )lea se)tu!i vasul*,"e!v*ase e m)a!t *!#a"ul " l*&i i l*&uli, l*&ulul este u"itatea m*!0*,0u"i*"al, timusul "u a!e 0*liuli lim0atii

Lobulul timic

, a!e 0*!m u ma!#i"i "e!e#ulate, a!e 7 1*"e+ *!tiala i me%ula!a

L*&ulul a!e !eea %e susi"e!e u %u&l *!i#i"e+, e)itelial )e"t!u *!#a"ul se %e1v*lt %i" )u"#ile 5 i ? &!a"$iale '%i" e"%*%e!m(, *"-u"tiv e %e!iv %i" me1*%e!m

Re+eaua de sus+inerea( elulele e)iteliale i m*%i0i 0*!ma/ au )!elu"#i!i e se !ami0i i vi" " *"tat u"ele u

altele ⇒ it*!etiul'elulele au 0*!m asem"t*a!e u elulele !etiula!e *"-u"tive( / %a!it*)lasma elulel*! e)iteliale *"i"e t*"*0ilame"te i t*"*0i&!ile.

&( eist i it*!etiul 0*!mat %e elule !etiula!e( !eeaua !etiula! este altuit %i" 0i&!e %e !etiuli"

'it*!etiulul este * )seu%*!eea elula!(

7



./ Corticala la )e!i0e!ie/ "*"-*a! me%ula!a/ a)a!e "tu"eat, *"i"e multe lim0*ite matu!e " s)eial T's*ses %i" m%uv )e ale sa"#ui"(, )*ate 0i s**tit e"t!ul #e!mi"ativ %e*a!ee aii se "as multe lim0*ite T i multe

lim0*ite T m*! )e l*'0*a!te )ui"e lim0*ite T t!e " me%ula! i )e ale sa"#ui" a-u"# s )*)ule1e 1*"ele tim*,%e)e"%e"te %i" *!#a"ele lim0*i%e )e!i0e!ie(

, )!e1i"t 0*a!te multe a)ila!e sa"#ui"e+ "t!e sQ"#e i lim0atiele %i" -u! se 0*!mea1 &a!ie!a sQ"#e,timus u u!mt*a!ele st!atu!i'%is)!e lume" s)!e )*)ulaia %e elule lim0*ita!e(+ 2.E"%*teliul vasula! *"ti"uu

7. mem&!a"a &a1al *"-u"tiv a vasului sa"#ui"5. lam su&i!e %e esut *"-u"tiv " a!e se a0l * )la %eas %e 0i&!e %e

!etiuli"?. mem&!a"a &a1al a elulel*! e)iteliale %i" a0a!6. 2,7 !Q"%u!i %e elule e)iteliale situate )e aeast mem&!a" &a1al

Ast0el se 0*!mea1 * &a!ie! %e "e)t!u"s "t!e sQ"#e i elulele lim0atie T )e"t!u alim0*itele T s 0ie 0e!ite %e a#!esivitatea a"ti#e"ului e le )*ate %ist!u#e.

0/ Medulara , )e !eeaua %e susi"e!e %u&l su"t mai )ui"e elule + ma!*0a#e/ lim0*&lati ilim0*ite matu!e " "um! mai ma!e 'e t!e %i" *!tial(.

, *!)usulii Hassall + " "um! va!ia&il " 0iea!e l*&ul '!es u vQ!sta( / au0*!m !*tu"-it/ *vala!/ elule e)iteliale e i,au "$eiat ativitatea'"u mai au "uleu/ su"t i"e!te(elulele se aea1 u"ele )este altele a 0*ile "t!,* ea).

U"ii *!)usuli Hassall )*t *"i"e " mi-l*ul l*! * su&sta" $iali" sau li$i% sau %e)u"e!i%e aliu.

R*lul l*! este + , 0*!me !e1i%uale %e elule e)iteliale 0! ativitate , )!e1e"a l*! )u"e %ia#"*stiul %e *!#a"

$unc+ii 5

2. *!#a" lim0*)*ieti 0*!mea1 lim0*itele T )e"t!u *!#a"ism7. i"te!vi"e " )!*esul imu" al *!#a"ismului/ " s)eial " imu"itatea elula!5. 0u"ia e"%*!i" + se!et timi"a/ tim*1i"a u !*l %e $*!m*"i

I"v*luia timi + se %e1v*lt el mai mult la )u&e!tate a)*i i"v*luea1. Yesutul timi e "l*uitu esut a%i)*s. La &t!Q"i eist i"sule timie "*"-u!ate %e a%i)*ite.

Amigdalele

Su"t u!mt*a!ele + )alati"e/ 0a!i"#ia"/ li"#ual ⇒ i"el lim0ati al%ee!.Amigdala palatin,

, este a*)e!it %e e)iteliu &ual')lu!ist!ati0iat )avime"t*s m*ale(

5



, e)iteliul se "va#i"ea1 li !e1ult !i)ta ami#%alia"'" 0u"%ul l*! !mQ" !estu!i alime"ta!e saumi!*&i(

, e)iteliul e st!&tut %e lim0*ite i alte elule sa"#ui"e, " -u!ul !i)tei se #ses 0*liuli lim0atii seu"%a!i u lim0*ite B'*!#a" tim*,i"%e)e"%e"t(/

!a!e lim0*ite T la )e!i0e!ia 0*liulului.R*l+ lim0*)*ieti i i"te!vi" " )!*esele l*ale %e a)!a!eAmigdala faringian,

, e a*)e!it %e e)iteliu )avime"t*s st!ati0iat ili"%!i iliat'( %e ti) !es)i!at*! , su& e)iteliu se a0l 0*liuli lim0atii seu"%a!i u lim0*ite B

Amigdala lingual,

, este a*)e!it %e e)iteliu %e ti) mastiat*!')avime"t*s )lu!ist!ati0iat u 1*"e %e $e!ati" i )a!ae!at*1 u s*)ul %e a * )!*te-a(

7esut limfatic difuz

, " *!i*"ul tutu!*! mu*asel*! *!#a"el*! avita!e+ %i#estive/ ile !es)i!at*!ii/ u!i"a!e/ %ee!eie

, lim0*ite !s)Q"%ite la "tQm)la!e " esutul *"-u"tiv al mu*asel*!

Pl,cile Pe8er , se #ses " i"testi"ul su&i!e'" s)eial ile*"(, "u au a)sul, su"t altuite %i" 0*liuli lim0atii s*lita!i sau #!u)ai. F*liulii "u au 7

1*"e %i0e!ite/ au as)et u"i0*!m')!ima! i seu"%a!(, au mai multe lim0*ite/ B %a! %estul %e "ume!*ase lim0*ite T, lim0*itele B %i" )lile Pee! se!et " )!i"i)al imu*#l*&uli"e A, )e"t!u a 0i stimulate au i ele elule )!e1e"tat*a!e %e a"ti#e"'su"t "

e)iteliul i"testi"al i se "umes elule M(

?



GLANDE ENDOCRINE

Clasificarea mesagerilor c%imiciDu)a !ite!iul 0u"ti*"al

• se!etii aut*!i"e+ elulele ela&*!ea1a u" mesa#e! $imi e ati*"ea1a )e !ee)t*!ia0lati $ia! )e elula se!et*!ie. Ele asi#u!a *"t!*lul l*al al !este!ii elula!e. E.+0at*!ii %e !este!e.

• se!etii )a!a!i"e+ mesa#e!ul ati*"ea1a )e elule a%iae"te elulei se!et*!ii. Siaestea asi#u!a *"t!*lul l*al al !este!ii elula!e. E.+ ma-*!itatea elulel*! %i"sistemul "eu!*e"%*!i" %i0u1 'SND(.

• se!etii e"%*!i"e+ !eali1ate %e u" #!u) %e elule s)eiali1ate i" si"te1a si se!etia

mesa#e!ului $imi/ $*!m*"/ %esa!at i" me%iul i"te!". El ati*"ea1a )e tesutul ti"tau"%e elulele au !ee)t*!i s)ei0ii. Atiu"ea este la %ista"ta.

Se!etia %e mesa#e!i $imii )*ate 0i *"ti"ua sau "umai a"% *!#a"ul * e!e.Aelasi mesa#e! )*ate 0i eli&e!at %e mai multe ti)u!i %e tesut. E.+ $*!m*"ii %i"mu*asa %i#estiva su"t )e)ti%e si )*t 0i se!etate si %e "eu!*"i %i" "ev!a. U"mesa#e! $imi )*te ati*"a )e mai multe tesutu!i/ ava"% mai multe e0ete. O elula )*ate sa !as)u"%a la atiu"ea mai mult*! mesa#e!i $imii. O!ie mesa#e! )*ateati*"a e"%*/ )a!a si aut*!i".

• se!etie si"a)tia+ m*% %e *mu"ia!e s)ei0i i" tesutul "e!v*s i" a!e mesa#e!uli"te!ati*"ea1a u !ee)t*!i i" mem&!a"a )*st si"a)tia.

Du)a !ite!iul $imi• )e)ti%e si )!*tei"e+

• )e)ti%e mii '24 ami"*ai1i(+ i" $i)*talamus/ SND

• )e)ti%e ma!i '24,64 ami"*ai1i(+ alit*"i"a 'ti!*i%a(

• )!*tei"e '.64 ami"*ai1i(+ )a!at$*!m*"ul si ea mai ma!e )a!te a 0at*!il*! %e!este!e

• #li*)!*tei"e '*m)*"e"ta #lui%ia )*ate a-u"#e la 54 %i" #!eutate(+ $*!m*"iit!*)i $i)*0i1a!i

• ste!*i1i '%e!ivati ai *leste!*lului( $*!m*"ii *!ti*su)!a!e"alie"i/ #*"a%ali

• %e!ivati %e ami"*ai1i+

• ami"e , me%ul*su)!a!e"ala

• i*%ti!*"i"e , ti!*i%a• ei*sa"*i%e , %e!ivati %e ai% a!a$i%*"i+

• )!*sta#la"%i"e

• t!*m&*a"i

• leu*t!ie"e

• *i% "it!i 'NO(Du)a m*%ul 'mea"ismul %e atiu"e( al mesa#e!il*! $imii

6



M*%ul %e atiu"e %e)i"%e %e s*lu&ilitatea i" a)a.• %idrosolubile+ $*!m*"ii )e)ti%ii/ )!*tei"ele. Di0u1ea1a li&e! )!i" me%iul i"te!" i"sa

"u )*t t!ave!sa mem&!a"a elula!a. I"te!ati*"ea1a u )!*tei"ele me&!a"a!e %esu)!a0ata '!ee)t*!ii mem&!a"a!(. Numa!ul %e !ee)t*!i mem&!a"a!i va!ia1a i"0u"tie %e #!a%ul %e %i0e!e"tie!e al elulel*! %a! si u *"e"t!atia )lasmatia a

mesa#e!ului $imi. Ca"% *"e"t!atia )lasmatia !este/ "uma!ul %e !ee)t*!i se!e%ue , mea"ism %e aut*!e#la!e. Celula se )!*te-ea1a %e *"e"t!atia )lasmatia )!ea ma!e a $*!m*"ului. C!este!ea *"e"t!atiei )*ate %ete!mi"a i"sa si !este!ea"uma!ului %e !ee)t*!i mem&!a"a!i+ )!*lati"a si a"#i*te"si"a II.

• $i%!*0*&e+ $. *!ti*su)!a!e"alie"i/ #*"a%ali. Nu )*ate i!ula i" sta!e li&e!a i"me%iul i"te!" i se *m&i"a u )!*tei"a s)ei0ia %e t!a"s)*!t a!e il 0ae $i%!*s*lu&ilsi ast0el e a%us la elula ti"ta u"%e se %is*ia1a %e )!*tei"a/ %i0u1ea1a )!i" mem&!a"aelula!a/ a-u"#e i" it*)lasma si i"te!ati*"ea1a u )!*tei"ele it*)lasmatie'!ee)t*!ii i"t!aelula!i(

Celula e"%*!i"a este elula a!e si"teti1ea1a si se!eta su&sta"te u !*l %emesa#e! $imi.

#riginea celulelor endocrine

• *!i#i"e e)iteliala , ela&*!ea1a mesa#e!ul $imi u atiu"e la %ista"ta

• "eu!*"ii , ela&*!ea1a "eu!*$*!m*"i si "eu!*m*%ulat*!i

• )a!a"eu!*"ii , au as)etul si m*!0*l*#ia u"ei elule !ee)t*a!e/ au a)aitatea %e a!as)u"%e la stimul a%evat )!i" se!etia mesa#e!ului $imi )e a!e il eli&e!ea1a i"sa"#e sau li$i%ul i"te!stitial. Ei au mai multe a!ate!istii m*!0*l*#ie si0u"ti*"ale+

• ti)ul %e se!etie+ si"teti1ea1a si se!eta )e)ti%e si3sau ami"e

• la )*lul a)ial au mi!*!iste 'mi!*vili( lu"#i u !*l !ee)t*!

• it*)lasma+ )!e1i"ta #!a"ule %e se!etie 'st*$ea1a )!*%usul si"teti1at(• t*ti )a!a"eu!*"ii au *!i#i"e i" !estele "eu!ale

Distributia celulelor endocrine

• )*t 0*!ma *!#a"e s)eiali1ate '#la"%e e"%*!i"e(+

• )i"eala 'e)i0i1a(

• )ituita!a '$i)*0i1a(

• ti!*i%a

• )a!ati!*i%a

• su)!a!e"alaAeste st!utu!i !es)eta aelasi )la" %e *!#a"i1a!e a!e a!e mai multe

a!ate!istii+∗ au a)sula *"-u"tiva 0i&!*asa a!e t!imite s)!e )a!e"$imul #la"%el*! "iste

se)tu!i e )*t *m)a!time"ta *m)let sau i"*m)let #la"%a i" l*&i sau l*&uli.∗ )a!e"$imul e 0*!mat %i" elule e"%*!i"e e vi" i" *"tat u )ila!e e

0u"ti*"ea1a 0av*!i1a"% s$im&u!i !e)etate/ %e *&iei a)ila!e 0e"est!ate %a! sisi"us*i%e.

;



∗ st!*ma e 0*!mata %i" !etea alatuita %i" 0i&!e %e !etiuli"a si elule *"-u"tive'0i&!*&lasti si mast*ite(

∗ 0i&!ele "e!v*ase ve#etative se %ist!i&uie la vasele %i" &*#ata !etea vasula!a∗ au * &*#ata !etea vasula!a

St!utu!a #la"%ei )*te ve"i u"e*!i i" *"tat u elulele e"%*!i"e• elulele e"%*!i"e eista su& 0*!ma %e #!u)u!i elula!e 'ui&u!i sau i"sule elula!e(

i"luse i" )a!e"$imul u"*! alte #la"%e s)eiali1ate i" alta 0u"tie )a"!easul/#*"a%ele.

• elulele e"%*!i"e su"t %is)e!sate i" st!utu!a %i0e!itel*! tesutu!i si *!#a"e si 0*!mea1asistemul "eu!*e"%*!i" %i0u1 'SND(.

Sistemul neuroendocrin difuz (S9D)SND este alatuit %i"t!,* va!ietate ma!e %e elule e su"t a)a&ile sa si"teti1e1e

a"umite )e)ti%e si ami"e )!*%use )e a!e le %e)*1ite1a i" it*)lasma su& 0*!ma#!a"ulel*! %e se!etie eli&e!ate %e elula )!i" e*it*1a. Aeste su&sta"te au atiu"eaut*!i"a/ )a!a!i"a/ e"%*!i"a/ %e "eu!*$*!m*"i sau "eu!*m*%ulat*!i.

Ist*!iP!ima %es!ie!e a aest*! elule e"%*!i"e %i" a0a!a #la"%el*! a 0*st 0auta %e

Hei%e"$eim. El a evi%e"tiat elule e"%*!i"e i" mu*asa #ast!ia si i"testi"ala u%i!*mat %e )*tasiu. Aestea se "umes elule !*ma0i"e.

Baless si Sta!li" au evi%e"tiat la "ivelul mu*asei %u*%e"ale elule im)liate i"si"te1a $*!m*"il*!. Se!etia a-u"#e i" me%iul i"te!" ati*"a"% )e ai"ii )a"!eatii/stimula"% se!etia )a"!eatia.

Pea!e i"t!*%ue *"e)tul %e sistem APUD 0*!mat %i" t*ate elulele e"%*!i"e%is)e!sate %a! u *!i#i"e em&!i*l*#ia *mu"a/ simila!e %.).%.v. st!utu!al si 0u"ti*"al.Celulele i"*!)*!ea1a )!eu!s*!i 'ami"*ai1i( %i" a!e si"teti1ea1a mesa#e!ul $imi si )e a!e a)*i il st*$ea1a.

Fe!te i"t!*%ue *"e)tul %e SND 0*!mat %i" elule e"%*!i"e e au *!i#i"e"e!v*asa '%i" !estele "eu!ale(.

A avut l* evi%e"tie!ea u"ei e"*la1e "eu!*"ale s)ei0ie 'NSE( u l*ali1a!e )e!i"ulea!a la t*ate elulele e"%*!i"e %is)e!sate.

Di" ?4 %e elule ale SND/ se #ases i" *!#a"e "e!v*ase ia! !estul i" *!#a"ee"%*%e!male. SND este alatuit %i"• elule e"%*!i"e e au asema"a!e 0u"ti*"ala u "eu!*"ii 'isi !es ativitatea

elet!ia su& atiu"ea stimulului(• elule e"%*!i"e lasie 'su& atiu"ea stimulului si"teti1ea1a mesa#e! $imii si ii

st*$ea1a(Celulele SND au !as)a"%i!e u&iuita!a/ %e *&iei i"t!ae)itelial.Clasi0ia!ea elulel*! %i" SND

• elule ale SND e 0a )a!te %i" #la"%ele e"%*!i"e lasie 'a%e"*$i)*0i1a/ ti!*i%a/ )a!ati!*i%a/ MSR/ )i"eala(. Aeste elule !e)!e1i"ta * *m)*"e"ta st!utu!alaim)*!ta"ta a #la"%ei.

• elule ale SND se )*t i"tal"i i" tesutu!i si *!#a"e e 0a )a!te %i" alte sisteme+

• a)a!atul %i#estiv '%e la es*0a# )a"a la a"alul a"al(. Aeste elule alatuiesaa #ast!*e"te!*)a"!eatia. Ele se mai #ases si ii" )e!etii a"alel*! %e



e!etie e se %es$i% i" %u*%e" '*le%*/ )a"!eati(. Ele se a0la i" mu*asasi su&mu*asa %i#estiva.

• )iele

• a)a!atul !es)i!at*!

• t!atul u!*#e"ital

• #la"%a mama!a• elule ale SND )*t 0i si "eu!*"i )e)ti%e!#ii.

O!ie elula %i" SND se a!ate!i1ea1a )!i"+• si"teti1ea1a si se!eta ami"e si )e)ti%e a!e se i"!u%es 0iea!e i"t!e ele.

• %au !eatie )*1itiva )e"t!u e"*la1a "eu!*"ala s)ei0ia

• au a"ti#e"e *mu"eRelatia APUD,SNDEista si elule a!e "u au a)aitatea %e a i"*!)*!a si st*a )!eu!s*!i %ei "u

si"teti1ea1a ami"e. S)!e eem)lu elule e se!eta alit*"i"a '"u ami"e(. P!*)!ieteatea%e a i"*!)*!a )!eu!s*!i si a st*a ami"e "u este s)ei0ia "umai elulel*! e"%*!i"e i

si #la"%el*! e*!i"e+ ai"ii )a"!eatii i"*!)*!ea1a )!eu!s*!i , ami"*ai1i si st*$ea1aami"e.

'ipotalamusul endocrinEste u" *!#a" e a)a!ti"e SNC. Se #aseste i" )a!tea ve"t!ala a %ie"e0alului si la

&a1a ve"t!iulului III. Delimita!e+• su)e!i*! , e se)a!at %e talamus )!i" sa"tul $i)*talami

• a"te!i*! , *misu!a al&a a"te!i*a!a si i" -*s lami"a te!mi"alis si $iasma *)tia

• )*ste!i*! , 0*sa i"te!)e%u"ula!a

• i"0e!i*! emi"e"ta me%ia"a '*m)*"e"ta a i"0u"%i&ulului(El a!e * a!$itetu!a %e *!#a" "e!v*s/ 0ii"% alatuit %i" "eu!*"i '*!)i "eu!*"ali si

)!elu"#i!i(. C*!)ii "eu!*"ali 0*!mea1a "uleii ia! su&sta"ta al&a este alatuita %i" )!elu"#i!i 'a0e!e"te si e0e!e"te( si elule #liale.

Hi)*talamusul e"%*!i" "u este %i0e!it st!utu!al %e $i)*talamusul "e!v*s. O )a!te%i" "eu!*"iii %i" st!utu!a $i)*talamusului isi )ast!ea1a )!*)!ietatea %e elule "eu!*"ale%a! a)ata si )!*)!ietati %e si"te1a si se!etie %e mesa#e!i $imii. Aesti "eu!*"i se!eta"eu!*$*!m*"i si "eu!*m*%ulat*!i. Clasi0ia!ea "eu!*"il*! %i" $i)*talamusul e"%*!i" s,a0aut )!i" imu"*it*$imie si %u)a u" !ite!iu 0u"ti*"al. T*talitatea "eu!*"il*! e )a!ti"$i)*talamusului e"%*!i" au *!#a"i1a!e a a *!ia!ui "eu!*" si i" )lus au u" a)a!at %esi"te1a &i"e %e1v*ltat 'RER/ a)a!at G*l#i/ mi!*tu&uli si #!a"ule %e se!etieit*)lasmatie(.

D.).%.v. 0u"ti*"al eista %*ua ti)u!i %e "eu!*"i+

2. "eu!*"i )e)ti%e!#ii7. "eu!*"i se!et*!i %e )e)ti%e $i)*0i1a!e

"euronii peptidergici su"t "eu!*"i se!et*!i %e )e)ti%e e se st*$ea1a i" $i)*0i1a )*ste!i*a!a. Su"t "eu!*"i %e talie ma!e 'ma#"*elula!i(. Aestia su"t l*ali1ati a)!*a)e i"t*tatlitate i" %*i "ulei $i)*talamii+ )a!ave"t!iula! si su)!a*)ti. Ei se!eta ADH'a!#i"i" vas*)!esi"a( si *it*i"a.

La MO si la ME/ )!i" imu"*it*$imie/ s,a *&se!vat a "eu!*"ii au talie ma!e '76µm i" %iamt!u(/ i" it*)lasma )!e1i"ta #!a"ule %e se!etie %e talie ma!e '2;4,744 "m(.

=



A*"ii au t!aseu %ese"%e"t s)!e l*&ul )*ste!i*! al $i)*0i1ei si su"t "emieli"i1ati.C*"eiu"ea i"t!e ei %*i "ulei si $i)*0i1a )*ste!i*a!a se 0ae i"%ivi%ual/ %ela "uleulsu)!a*)ti la $i)*0i1a si %e la "uleul )a!ave"t!iula! la $i)*0i1a.

O )a!te %i" a*"ii "eu!*"il*! %i" "uleul su)!a*)ti "u a-u"# la l*&ul )*ste!i*! ise te!mi"a la "ivelul emi"e"tei me%ia"e u"%e eista u" )le a)ila! la "ivelul a!uia

eli&e!ea1a *"ti"utul. Pe t!aseul a*"ill*! eista %ilatatii u"%e se st*$ea1a su& 0*!ma %e#!a"ule %e se!etie )e)ti%ul si"teti1at. Dilatatiile su"t "umite corpi 'ering.Si"te1a )e)ti%el*! i" $i)*0i1a )*ste!i*a!a a!e l* i" )e!ia!i*" si se 0ae su& 0*!ma

u"*! m*leule )!eu!s*a!e e *"ti" alatu!i %e )e)ti% si * )!*tei"a %e t!a"s)*!t a!e se"umeste neurofizina. Si"te1a )e)ti%el*! si a "eu!*0i1i"el*! a!e l* *"*mite"t/ ele%*ua m*leule le#a"%u,se i"t!e ele )!i" le#atu!i "e*vale"te.

I" vei"atatea "uleil*! $i)*talamii eista a)ila!e. Pe)ti%ele "u )*t 0i i"sase!etate l*al/ aii eista"% &a!iei!a $emat*e"e0alia e "u )*ate 0i %e)asita %e )!*%usii%e se!etie. Su&sta"tele v*! 0i ve$iulate )!i" a*"i/ u a-ut*!ul mi!*tu&ulil*!/ )!i" )*lime!i1a!i si %e)*lime!i1a!i si v*! a-u"#e i" $i)*0i1a )*ste!i*a!a sau i" *!)ii He!i"#.La u"ele #!a"ule/ i" tim)ul t!a"s)*!tului/ su& atiu"ea )!*tei"a1el*!/ mem&!a"a se !u)e si

)e)ti%ul se se)a!a %e "eu!*0i1i"a si se v*! 0*!ma #!a"ule se )a!ate %e )e)ti% si"eu!*0i1i"a.Eli&e!a!ea )e)ti%ului se 0ae )!i" !ea!ea %e )*te"tiale elet!ie )!i" stimula!ea

!ee)t*!ului s)ei0i %i" sitemul vasula!. Se !eea1a im)ulsu!!i a!e a-u"# la "eu!*"ulse!et*! %i" $i)*talamus a!e %ela"sea1a la )atul )!*imal al a*"ului u" )*te"tial %eatiu"e e se )!*)a#a )a"a la "ivelul seve"tei te!mi"ale. Ca u!ma!e se v*! %es$i%ea"alele %e Ca78 ia! )e)ti%ul va 0i elimi"at i" a)ila!ele sa"#vi"e u a!e vi"e i" !a)*!ta*"ul/ )!i" e*it*1a %e)e"%e"ta %e Ca78.

A*"ii "eu!*"il*! se!et*!i "u se te!mi"a si"a)ti la "ivelul l*&ului )*ste!i*! '"u0*!mea1a si"a)se( i se te!mi"a asi"a)ti/ )!i" *"eiu"e "eu!*vasula!a/ u a)ila!ulsa"#vi".

"euronii secretori de peptide hipofi%are su"t %e talie mia ')a!v*elula!i( si sea0la i" "uleii $i)*talamii %i" a!ia "umita aria hipofi%otropa+

• "uleul a!uat/ u"%e se se!eta GH,RH/ GH,IH/ %*)ami"a ')e"t!u )!*lati"a(/ G",RH

• "uleii ve"t!*me%iali u"%e se se!eta G"RH si TRH

• "uleii )e!ive"t!iula!i/ u"%e se se!eta CRH/ GH,IH

• "uleii )a!ave"t!iula!i/ u"%e se se!eta TRH/ CRH/ G",RH/ GH,IHI" aeasta a!ie se se!eta )e)ti%e e i"0lue"tea1a ativitatea se!et*!ie a elulel*!

%i" a%e"*$i)*0i1a. Ei su"t "eu!*$*!m*"i. Aeste su&sta"te au i"0lue"te+• se!et*!ii 'GH,RH( si i"$i&it*!ii 'GH,IH<s*mat*stati"a(

• i"$i&it*!ii , )e"t!u )!*lati"a

• se!et*!ii , )e"t!u G",RH/ TRH/ CRHAesti "eu!*"i au talie mia '26 µm( si #!a"ule %e se!etie mii '244,224 "m(.

A*"ii "eu!*"il*! %i" a!ia $i)*0i1*t!*)a se temi"a si ei asi"a)ti/ )!i" *"eiu"e"eu!*vasula!a. Ei 0*!mea1a t!atul tu&e!*i"0u"%i&ula!/ a!e este * *"eiu"e "e!v*asai"t!e a!ia $i)*0i1*t!*)a si emi"e"ta me%ia"a.



Mea"ismul eli&e!a!ii este )!i" 0ee%,&a "e#ativ asi#u!at %e *"e"t!atia )lasmatia a $*!m*"ului se!etat %e #la"%a e"%*!i"a a0lata su& *"t!*lul t!*) $i)*0i1a!/*"t!*lat la !a"%ul lui %e u" "eu!*" %i" a!ia $i)*0i1*t!*)a.

3landa %ipofiza

A!e !*l i"te#!ativ )e"t!u a a!e le#atu!i u $i)*talamusul si se!eta $*!m*"i t!*)i.Ea este a*)e!ita %e * a)sula *"-u"tiva e )!*vi"e %i" %u!amate! si*m)a!time"tea1a 1*"e %i" )a!"e$im i" l*&i. Ea a-u"#e )a"a la %e)!esiu"ea *suluis0e"*i% 'seaua tu!easa( sii a%e!a la )e!i*stul seii tu!esti.

Hi)*0i1a a!e %*ua *m)*"e"te+• $i)*0i1a a"te!i*a!a < a%e"*$i)*0i1a , ea %e!iva %i"t!,* eva#i"a!e a st*m*%eumului

)!imitiv ')u"#a Rat$e(. A!e st!utu!a #la"%ula!a si este 0*!mata %i" mai multi l*&i+• l*&ul a"te!i*! '6 %i" a%e"*$i)*0i1a(

• l*& i"te!me%ia!/ a0lat i" !a)*!t u l*&ul a"te!i*!

• l*& tu&e!al

• $i)*0i1a )*ste!i*a!a < "eu!*$i)*0i1a , ea a!e *!i#i"e "e!v*asa/ 0ii"% %ete!mi"ata %e *

ete"sie 'eva#i"a!e( a )e!eetelui ve"t!iulului III )a"a la "ivelul 0*sei )ituita!e. Si eaa!e 5 *m)*"e"te+

• l*&ul )*ste!i*!/ situat late!al %e a%e"*$i)*0i1a/ i" seaua tu!easa

• se *"ti"ua u ti-a )ituita!a 'i"0u"%i&ula!a(

• &a1a ve"t!iulului III !et!*$iasmati < emi"e"ta me%ia"aHi)*0i1a a!e 0i&!e "e!v*ase ve#etative vas*m*t*!ii. Nu s,a *&se!vat %ist!i&utia

0i&!el*! la elulele se!et*!ii.Vasula!i1atia este &*#ata/ asi#u!ata %e !amu!i ale a. a!*ti%e i"te!"e/ aa.

$i)*0i1a!e su)e!i*a!a si i"0e!i*a!a. A. hipofi%ara superioara )at!u"%e i" ti-a )ituita!a si vasula!i1ea1a l*&ul late!al/

ti-a )ituita!a si emi"e"ta me%ia"a. Di" ea se %es)!i"%e u" )le a)ila! )!ima! i" a!e sete!mi"a t!atul tu&e!*i"0u"%i&ula! si * )a!te %i" a*"ii "eu!*"il*! %i" "uleii su)!a*)tii.Aest )le se )!elu"#este i" ti-a si %ete!mi"a "iste vase %e ali&!u ma!e/ vase )*!tale ese a)ila!i1ea1a la "ivelul l*&ului a"te!i*! $i)*0i1a! u"%e 0*!mea1a u" )le a)ila! seu"%a!. T*ate aeste t!ei eleme"te alatuies sistemul )*!t $i)*0i1a!. Pleul seu"%a! seeti"%e si la "ivelul l*&ului i"te!me%ia!/ %e"umi!ea %e lama avasula!a 0ii"% im)!*)!ie )e"t!u l*&ul i"te!me%ia!/ aii ava"% l* a"ast*m*1e u vasele %i" l*&ul )*ste!i*!.

Dis)*1itivul vasulaa! e u"este $i)*talamusul u l*&ul a"te!i*! al $i)*0i1ei se"umeste P*)a,Fiel%i"#. I" aest %is)*1itiv/ 0luul sa"#vi" a!e %u&lu se"s+• se"s %ese"%e"t+ sa"#ele t!a"s)*!ta %e la )leul a)ila! )!ima! la a%e"*$i)*0i1a

$*!m*"i )!*%usi i" a!ia $i)*0i1*t!*)a si )e)ti%ul ADH )!*%us i" "uleul su)!a*)ti.

ADH a!e e0et s)ei0i asu)!a elulel*! %i" a%e"*$i)*$i1a/ stimula"% se!etia %eCRH.• Se"sul asee"%e"t se 0ae i" )!*)*!tie !e%usa. P!i" el se !eali1ea1a u" 0ee%&a su!t/

)!i" *"e"t!atia $*!m*"il*! a%e"*$i)*0i1a!i. Ast0el este *"t!*lata se!etia %e$*!m*"i t!*)i la "ivelul a!iei $i)*0i1*t!*)e.

A. hipofi%ara inferioara vasula!i1ea1a l*&ul )*ste!i*! si 0*!mea1a aii u" )lea)ila!. Aest )le a)ila! )!ima! a!e %is)*1itie i" )alisa%a 'a)ila!ele su"t )a!alele(.

Eleme"te %e st!utu!a a $i)*0i1ei

=4



1ipofi%a anterioara

A!e * st!utu!a )!e%*mi"a"t elula!a.

*obul anterior (distal)

Celulele se *!#a"i1ea1a i" ui&u!i sau *!%*a"e elula!e/ i"*"-u!ate %e * !etea

0i"a %e 0i&!e %e !etiuli"a. Celulele se a0la i" !a)*!t u a)ila!ele si"us*i%e.ZClasi0ia!ea elulel*! %i" l*&ul a"te!i*! se 0ae %u)a met*%e imu"*it*$imie/i" elule #!a"ula!e si elule a#!a"ula!e.• elulele #!a"ula!e su"t e"%*!i"e si ela&*!ea1a $*!m*"ii. De"umi!ea este %ata %e

$*!m*"ul si"teti1at+• s*mat*t!*0e 'ai%*0ile/ PAS "e#ative( , si"teti1ea1a s*mat*t!*)ul 'STH<GH(

• lat*t!*0e 'ai%*0ile/ PAS "e#ative( , si"teti1ea1a )!*lati"a 'PRL(

• *!ti*t!*0e '&a1*0ile/ PAS )*1itive( , si"teti1ea1a )!**)i*mela"**!ti"a'POMC(

• ti!e*t!*0e '&a1*0ile. PAS )*1itive( , si"teti1ea1a $. ti!e*t!*) 'TRH(

• #*"a%*t!*0e '&a1*0ile/ PAS )*1itive( , si"teti1ea1a $. 0*liul*stimula"t 'FSH(si $. lutei"i1a"t 'LH( sau $. %e stimula!e a elulel*! i"te!stitiale 'ICSH(

Aeste elule )*t 0i +[4 !*m*0ile '0iea1a *l*!a"tul( ai%*0ile sau &a1*0ile([2 !*m*0*&e '"u 0iea1a *l*!a"tul(

Aeste elule )*t 0i PAS )*1itive sau "e#ative i" 0u"tie %e "atu!a $*!m*"uluise!etat+ STH si PRL su"t )e)ti%e si %ei PAS "e#ative ia! POMC/ TSH si G"RHsu"t #li*)!*tei"e si %ei PAS )*1itive.

• elulele a#!a"ula!e )*t 0i 0*liul*stela!e '&a1*0ile( sau elule STEM '!*m*0*&e(

• elulele 0*liul*stla!e au la mi-l* *!%*a"e elula!e. La )*lul a)ial aumi!*vili si *a1i*"al ili. Ele "u au !*l se!et*! i !*l meta&*li/ t!*0i )e"t!u

elulele a%iae"te.• %es)!e elulele !*m*0*&e eista %*ua su)*1itii+

2. su"t )!eu!s*a!e ale elulel*! #!a"ula!e/ %e u"%e si %e"umi!ea %eSTEM '%e *!i#i"e(

7. !e)!e1i"ta u" sta%iu 0i"al %e ev*lutie a elulel*! #!a"ula!e '* elule#!a"ula!a a!e si,a )ie!%ut #!a"ulatiile(

Dis)*1itia elulel*! i" l*&ul a"te!i*! $i)*0i1a!+• elulele s*mat*t!*0e su"t %ist!i&uite )e )a!tile late!ale ale l*&ului a"te!i*!. tum*!ile

se!eta"te %e STH %u la m*%i0ia!i %e v*lum ale seii tu!esti.• elulele *!ti*t!*0e su"t situate i" )*!tiu"ea me%ia"a si s)!e )*ste!i*!. I" sta%ii

ta!%ive %e tum*!i ale aest*! elule a)a! m*%i0ia!i %e #la"%a )ituita!a.• elulele ti!*t!*0e su"t situate i" )*!tiu"ea me%ia"a si a"te!i*a!a.

• elulele lat*t!*0e/ #*"a%*t!*0e si elulele a#!a"ula!e su"t %ist!i&uite %i0u1.Fiea!e ti) elula!/ i" *"%itii 0i1i*l*#ie %a! si )at*l*#ie )*ate eli&e!a mai multi

$*!m*"i+• elulele *!ti*t!*0e eli&e!ea1a POMC a!e se si"%ea1a i"+ *!ti*t!*)i"a 'ACTH(/

mela"*t!*)i"a 'MSH(/ β li)*t!*0i"a si β e"%*!0iii"a

=2



• elulele #*"a%*t!*0e se!eta FSH si LH.

• i" *"%itii )at*l*#ie a)a! elulele s*mat*mam*t!*0e 'elule ai%*0ile( a!e se!etaSTH si PRL.

P!i" ME %e t!a"smisie s,a %es*)e!it a elulele lat*t!*0e au #!a"ulatiile ele maima!i 'i" sa!i"a a-u"# )a"a la 44 "m( ia! elulele ti!e*t!*)e au #!a"ulatiile ele mai

mii.

Celule a%e"*$i)*0i1a!e #!a"ula!e'e"%*!i"e( Celule a%e"*$i)*0i1a!eA#!a"ula!e

a. elule s*mat*t!*)e+ , ai%*0ile/ PAS',( ⇒ STH

&. elule lat*t!*)e, ai%*0ile/ PAS',( ⇒ PRL

. elule *!ti*t!*)e, &a1*0ile/ PAS'8( ⇒ POMC e se livea1 " +ACTH/ α,MSH/ β,e"%*!0i"e/ β,li)*t!*)i"

%. elule ti!e*t!*)e, &a1*0ile/ PAS'8( ⇒ TSH

e. elule #*"a%*t!*)e

, &a1*0ile/ PAS'8( ⇒ FSH/ LH

a. elule 0*liula!e'&a1*0ile(, la mi-l*ul *!%*a"el*! elula!e, au ili3mi!*vili, !*l "eu"*sut

&. elule stem'!*m*0ile(, )!*vi" %i" %e#!a"ula!ea elulel*! e"%*!i"e

*obul intermediar Este se)a!at %e l*&ul a"te!i*! )!i" 0a"ta Rat$e si se ali)este %e l*&ul )*ste!i*!.

Celulele se!et*!ii se *!#a"i1ea1a i" *!%*a"e elula!e e *"ti" elule i" ea mai ma!e )a!te &a1*0ile. mai !a! a)a!a"% elule !*m*0*&e. La"#a *!%*a"ele elula!e/ i" l*&uli"te!me%ia! )*t a)a!e si 0*liuli u *l*i% a!e !e)!e1i"ta !estu!i %i" )u"#e Rat$e.Celulele %i" 0*liul su"t %i0e!ite st!utu!al %e ele %i" *!%*a"e.+• i" 0*liul/ elulele au )uti"e *!#a"ite %e si"te1a/ au u" *"ti"ut it*)lasmati 0*!mat

%i" "ume!*ase vau*le la!e si )!e1i"ta u" mi!*vil sau il la u" )*l• i" *!%*a"e/ elulele au #!a"ule %e se!etie 0ii"% elule im)liate i" si"te1a si

se!etia %e POMC/ a%ia β,li)*t!*0i"a si α,MSH i" s)eial.

=7



Eista u" 0e"*me" %e mi#!a!e a u"*! elule %i" l*&ul i"te!me%ia! s)!e el )*ste!i*!. Cum elulele su"t i" ma-*!itate &a1*0ile/ a!e l* i"0ilt!a!ea &a1*0ila a l*&ului )*ste!i*!.

*obul tuberal

A!e u" "uma! !e%us %e elule #!a"ula!e. El i"*-u!a i"*m)let ti-a )ituite!a si a!e* st!utu!a )!e%*mi"a"t elula!a. Celulele se!et*!ii su"t *!#a"i1ate a i" l*&ul a"te!i*!/i" *!%*a"e si 0*liuli. Celulele su"t %e talie mia si &a1*0ile/ 0ii"% im)liate i" se!etia%e #*"a%*t!*)i. Aest l*& este 0*a!te &i"e vasula!i1at/ )!i" vase %e ali&!u ma!e e i"t!ai" *m)*"e"ta sistemului )*!t.

1ipofi%a posterioara

A!e * st!utu!a )!e%*mi"a"t 0i&!ila!a. A!e "eu!*"i se!et*!i i" "uleii su)!a*)tisi )a!ave"t!iula! si i" !est )!e1i"ta a*"ii "emieli"i1ati ai aest*! "eu!*"i. Mai )!e1i"ta%e aseme"ea si ateva 0i&!e ate*lami"e!#ie e *"t!*lea1a ativitatea %e %esa!a!e a )e)ti%el*! $i)*0u1a!e. Mai a)a! i" )lus u!mat*a!ele eleme"te+

• !etea 0*!mata %i" 0i&!e %e !etiuli"a• multe a)ila!e 0e"est!ate

• elule ')ituiite(. Ele su"t asema"t*a!e u"*! st!ate )!*t*)lasmatie u !*l t!*0i )e"t!u0i&!ele "e!v*ase si u *"ti"ut ma!e %e li1*1*mi/ %ei u !*l %e 0a#*it*1a.

Tia pituitara

Pe la"#a eleme"tele 0i&!ila!e mai a)a! si a!te!e mii si a)ila!e %e ti) #l*me!ula!/e i!i#a 0*!matiu"ile %e la aest "ivel.

Eminenta mediana

Este *!#a"i1ata i" 5 st!atu!i+

2. st!atul e)e"%ima!/ alatuit %i" ta"iite 'u" ti) )a!tiula! %e elule(7. st!atul mi-l*iu/ alatuit %i" 0i&!e "e!v*ase5. st!atul )alisa%i/ alatuit %i" a)ila! e a)a!ti" )leul a)ila! )!ima! %i" sistemul )*!t.

Ta"iitele au la )*lu a)ial 's)!e ve"t!iulul III( u" mi!*vil. La )*lul *)us au * )!elu"#i!e e vi"e i" *"tat u )leul a)ila! )!ima!. I" it*)lasma su"t vi1i&ile #!a"ulee "u su"t ve1iule e st*$ea1a )!*%us %e se!etie i *"ti" elule e"%*itate %i" LCR %i" ve"t!iulul III si a!e )!i" )!elu"#i!i a-u"# i" )leul a)ila! )!ima!. Eista si u" se"si"ve!s )us i" %iutie+ %esa!a!ea i" LCR a u"*! $*!m*"i )!eluati %i" )leul a)ila! )!ima!.

+landa pineala (epifiza)

E)i0i1a a 0*st i"a%!at i" sistemul "eu!*e"%*!i" %i0u1 %e at!e C.I. Paulesu a!e/i" )e!i*a%a 25;,2?4/ a %em*"st!at a #la"%a a!e atiu"e se!et*!ie.

Ea se #aseste i" SNC/ l*ali1ata i"t!e *!)ul al*s si *liulii va%!i#eme"isu)e!i*!i. Ea este le#ata %e tava"ul ve"t!iulului III )!i"t!,* 0*!matiu"e %e su&sta"ta al&a"umita habenula. Ca si elelalte #la"%e e"%*!i"e/ e)i0i1a a!e si ea * a)sula *"-u"tiva0*!mata %e )iamate! a!e t!imite se)tu!i i" )a!e"$im e *m)a!time"tea1a i"*m)let#la"%a i" l*&uli. Pa!e"$imul este *!#a"i1at i" ui&u!i '#!ame1i( sau *!%*a"e.

=5



Gla"%a este &*#at vasula!i1ata/ aii eista"% el mai ma!e 0lu sa"#vi" %i"sistemul e"%*!i".

I"e!vatia )!*vi"e %i" SNV )!i" 0i&!e amieli"ie e !e)!e1i"ta a*"i ai "eu!*"il*! %i" #a"#li*"ul e!vial su)e!i*! %i" la"tul )a!ava!te&!al sim)ati. Aeste 0i&!e %eti"*"t!*lul asu)!a se!etiei $*!m*"ale a #la"%ei. Mai eista %e aseme"ea si 0i&!e mieli"ie

u *!i#i"ea i" SNC/ 0i&!e a0e!e"te ve"i"% %i" *misu!a al&a su)e!i*a!a si %i" "uleultalami "umit $a&e"ula!.La MO/ #la"%a a)a!e a * 0*!matiu"e ete!*#e"a alatuita %i" elule si 0i&!e

"e!v*ase. Pe masu!a i"ai"ta!ii i" va!sta a)a! m*%i0ia!i+• i" )a!e"$im se %e1v*lta 0*!matiu"i $istie a!e i"l*uies a"umite 1*"e %i" el.

• !este a"titatea %e tesut *"-u"tiv

• l*&ulatia este mai *m)leta

• a)a! concretiunile calcare a!e se mai "umeste si nisip cerebral, corpora arenacee,

corpii 'samona sau acervulus cerebri. Aeste 0*!matiu"i su"t %e)*1ite %e 0*s0at %ealiu si a!&*"at %e aliu si se 0*!mea1a i" tim)/ m*tiv )e"t!u a!e ele au st!utu!alamela!a/ as)et *!ali0*!m sau mu!i0*!m. Ele )*t 0i l*ali1ate i" s)atiile

)e!ivasula!e sau i" )a!e"$im.Gla"%a )i"eala este %e *!i#i"e "e!v*asa. Pa!e"$imul sau este alatuit %i"

pinealocite si %i" celule gliale (interstitiale).

'inealocitelePi"eal*itele su"t paraneuroni. Pa!a"eu!*"ii su"t elule a!e %.)%.v. m*!0*l*#i

su"t la 0el u elulele !ee)t*a!e/ )!e1e"ta"% la )*lul a)ial mi!*vili u !*l !ee)t*!. Eiau a)aitatea %e a !as)u"%e )!i" si"te1a si se!etie %e mesa#e!i $imii la atiu"ea u"uistimul. Di" aeasta au1a a si %i" au1a 0a)tului a mesa#e!ii $imii se!etati su"tami"e si )*li)e)ti%e mii )a!a"eu!*"ii a)a!ti" sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1.

C*!)ul l*! a!e %*ua sau mai multe )!elu"#i!i a!e se te!mi"a i" a)!*)ie!ea

a)ila!el*! sa"#vi"e i" m*% &ut*"at. Cit*)lasma este sla& &a1*0ila si )!e1i"ta i"lu1iu"i+%e #li*#e"/ li)i%ie/ )i#me"ta!e ia! %u)a )u&e!atate a)a! si i"lu1iu"ile %e li)*0usi"a.Cit*)lasma aest*! elule est &*#at i" e"1ime im)liate i" si"te1a %e ami"e &i*#e"e. Deaseme"ea a)a!atul %e si"te1a este &i"e %e1v*ltat si *"ti" multe #!a"ule %e se!etie miiu %iamet!ul %e 244 "m. Nuleul este ma!e si eu!*mati.

I"t!e )i"eal*ite eista u" sistem %e a"aliule e *mu"ia i"t!e ele si 0*!mea1asitemul la&i!i"t e *mu"ia u LCR )!i"t!,* eva#i"a!e la "ivelul ve"t!iulului III. Aestsistem a!e %*ua !*lu!i+• t!a"s)*!t %e m*leule at!e )i"eal*ite

• a!m*"i1a!ea 0u"ti*"ala a )*)ulatiei %e )i"eal*iteAtivitatea se!et*!ie a!e a !e1ultat %*ua ate#*!ii %e mesa#e!i $imii+

2. %e!ivati %e &e"1*)i!*l 'i"%*l ami"a(+ melat*"i"a7. )e)ti%e+ a!#i"i"vas*t*i"a si a"#i*te"si"a II.

!elulele gliale

D.).%.v. st!utu!al seama"a u ast!*itele 0i&!*ase. I"*"-*a!a i"*m)let a)ila!ulsa"#vi" sau )i"eal*itul.

=?



+olul glandei pineale

Gla"%a )i"eala este * *m)*"e"ta a sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1/ 0ii"% u"t!a%ut*! "eu!*e"%*!i"+ a!e a)aitatea %e a t!a"s0*!ma u" im)uls "e!v*s i" se!etie %emesa#e!i $imii.

La "eve!te&!ate a!e 0u"tie %e 0*t*!ee)tie/ 0ii"% u" *!#a" se"1*!ial. La mami0e!e

si *m aeasta 0u"tie "u se )ast!ea1a %a! se )ast!ea1a 0*t*)e!i%i*itatea aestei 0u"tii/ativitatea se!et*!ie 0ii"% **!%*"ata u !itmul i!a%ia".La *m #la"%a isi %e1v*lta i"e!vatia )i"eal*)eta 'a0e!e"ta( 0*!mata %e 0i&!e

sim)atie )!*ve"i"% %i" ##l. e!vial su)e!i*!. Aeste 0i&!e su"t u)late )!i" $i)*talamusu !eti"a/ 0a)t a!e asi#u!a 0*t*)e!i*%iitatea 0u"tiei se!et*!ii.

I" !eti"a/ )*)ulatia elulel*! 0*t*!ee)t*a!e este "e*m*#e"a eista"% u"ele a!et!a"smit im)ulsul "e!v*s )a"a la *!te u"%e este ela&*!ata se"1atia *"stie"ta %e va1 sialtele a!e me%ia1a se!etia %e melat*"i"a.

La i"tu"e!i elulele a!e me%ia1a se!etia %e melat*"i"a i"i*tia1a im)ulsu!i"e!v*ase a!e a-u"# la "eu!*"ii &i)*la!i/ la ei multi)*la!i si a)*i iau alela "e!vului*)ti. De aii se %es)!i"% si me!# )!i" t!atul !eti"*$i)*talami a-u"#a"% la "uleul

su)!a$iasmati %i" $i)*talamus. Aest "uleu a!e le#atu!i u ma%uva s)i"a!ii %i"!e#iu"ea t*!aala/ *a!"ele late!ale. Aii a!e l* * si"a)sa. A*"ii aest*! "eu!*"i su"t0i&!e )!e#a"#li*"a!e e 0a si"a)sa i" ##l. e!vial su)e!i*!. A*"ii "eu!*"il*! %e la aest"ivel su"t 0i&!e )*st#a"a#li*"a!e e se te!mi"a la "ivelul )i"eal*itel*! %i" #l. e)i0i1a.Aeasta ultima si"a)sa este me%iata %e "*!a%!e"ali"a a!e stimulea1a si"te1a %emelat*"i"a a!e va 0i elimi"ata )!i" %i0u1ie i" me%iul i"te!".

La lumi"a elulele a!e me%ia1a se!etia %e melat*"i"a isi $i)e!)*la!i1ea1amem&!a"a elula!a/ 0a)t a!e le 0ae mai #!eu eita&ile %ei se i"$i&a eli&e!a!ea %e"*!a%!e"ali"a la "ivelul 0i&!el*! )*st#a"#li*"a!e sim)atie. Ca u!ma!e a aest*! suesiu"i %e eve"ime"te se!etia %e melat*"i"a a!e u" !itm i!a%ia"/ u u" maim %ese!etie "*a)tea. Aest !itm se si"!*"i1ea1a u !itmul e"%*#e" al "eu!*"il*! %i" "uleul

su)!a$iasmati %i" $i)*talamus.E0etele melat*"i"ei+• i"$i&a t*"usul SNC/ ava"% u" e0et $i)"*ti. Ast0el melat*"i"a este 0*l*sita i"

t!atame"tul u"*! i"s*m"ii !*"ie.• a"ti#*"a%al si )!i" u!ma!e a"ti*vulat*! %at*!ita i"$i&itiei se!etiei %e LH. Ea )*ate 0i

%ei im)liata i" eti*)at*#e"itatea u"*! 0*!me %e ste!ilitate.• stimulea1a sistemul imu"/ 0ii"% *!elata u m*%i0ia!ea !itmului %e !este!e a u"*!

elule tum*!ale 'i"$i&a !este!ea tum*!il*!(• este *!elata u )!*esul %e se"ese"ta 'im&at!a"i!e(+ * sa%e!e a se!etiei %e

melat*"i"a %ue la * aele!a!e a )!*esului %e im&at!a"i!e.

+landa tiroida

Este ea mai ma!e #la"%a la a%ult. Ea este alatuita %e *&iei %i" %*i l*&i u"iti )!i"t!,u" istm.

A!e * %u&la *!i#i"e em&!i*l*#ia+ e"%*%e!mala si et*%e!mala. Pa!tea %e *!i#i"ee"%*%e!mala %e!iva %i"t!,* )!elu"#i!e %e la &a1a lim&ii a!e este a"alul ti!e*#l*s. I"m*% *&is"uit aesta se *&lite!ea1a si se at!*0ia1a %a! )*t eista si ee)tii+• a)a!itia l*&ului )i!ami%al/ 0*!matiu"e 0a!a im)liatii )at*l*#ie.

=6



• $istu!i i" a"al/ a!e t!e&uie elimi"ate $i!u!#ial

• tesut ti!*i%ia" et*)i %i"t! a!e ea mai 0!eve"ta este ti!*i%a li#uala ')*!tiu"eai"itiala a a"alului ti!e*#l*s(

De *!i#i"e et*%e!mala su"t elulele )a!a0*liula!e a!e %e!iva %i" !estele"eu!ale si su"t * *m)*"e"ta a sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1.

Gla"%a %e)*1itea1a ma!i a"titati %e $*!m*"i/ et!aelula!/ la "ivelul u"eisu&sta"te *m*#e"e "umita *l*i%. De)*1itul la a%ult este su0iie"t )e"t!u a*)e!i!ea"eesa!ului tim) %e 7,5 lu"i.

Ca)sula este %e "atu!a *"-u"tiva si *m)a!time"tea1a #la"%a i" l*&uli. I" l*&ulielulele su"t *!#a"i1ate i" 0*liuli. I"t!e 0*liuli eista st!*ma i"te!0*liula!a/ eleme"t %e%ia#"*sti %i0e!e"tial i"t!e #la"%a mama!a i" latatie si ti!*i%a. Gla"%a mama!a'tu&ul*ai"*asa(/ i" latatie/ a!e u" as)et asema"at*! u 0*liulii ti!*i%ie"i "umai a "u )!e1i"ta st!*ma. La #la"%a ti!*i%a/ %u)a va!sta %e 64 %e a"i st!*ma i"te!0*liula!a seum)le u a%i)*ite 'su0e!a * t!a"s0*!ma!e #!as*asa(.

Este &*#at vasula!i1ata/ ava"% multe a)ila!e %e ti) 0e"est!at e vi" i" !a)*!t u )e!etele 0*liula!.

I"e!vatia ti!*i%ei este %e "atu!a ve#etativa %a! eista * %e*se&i!e 0ata %e elelalte#la"%e e"%*!i"e. De *&iei/ la alte #la"%e e"%*!i"e te!mi"atiile "e!v*ase ati*"ea1a la"ivelul a)ila!el*! sa"#vi"e m*%i0ia"% 0luul %e sa"#e si im)liit si se!etia #la"%ei. La"ivelul ti!*i%ei eista te!mi"atii "e!v*ase e a-u"# )a"a la a)ila!e/ i"0lue"ta"% i"%i!etse!etia %a! si te!mi"atii a!e a-u"# )a"a la "ivelul )e!etelui 0*liula!/ i"0lue"ta"% %i!etse!etia %e $*!m*".

I" m*% "*!mal/ 0*liulii ti!*i%ie"i au 0*!me si %ime"siu"i va!iate. F*liulul este *avitate i"$isa/ %elimitata %e u" e)iteliu sim)lu u&i ase1at )e * mem&!a"a &a1ala. I"avitate se #aseste *l*i%ul. La )e!i0e!ia *l*i%ului/ )e )!e)a!atele *&is"uite u HE se )*tve%ea u"ele s)atii/ u"e*!i asema"at*a!e u vau*lele. Multa v!eme s,a !e1ut a aesteasu"t vau*le %e !es*!&tie %a! a)*i s,a sta&ilit a ele su"t a!te0ate %e 0ia!e %e*a!ee ele

"u a)a! %el* i" )!*%usele 0iate )!i" %i0u1ie.C*l*i%ul a!e a!ate! am0*te!/ *l*!a"%u,se u *l*!a"ti ai1i at si u *l*!a"ti &a1ii. De aseme"ea *l*i%ul este PAS )*1itiv %e*a!ee ti!*#l*&uli"a/ %e)*1itul si )!eu!s*!ul $*!m*"il*! ti!*i%ie"i este * #li*)!*tei"a.

I" 0u"tie %e as)etul 0*liulil*! se )*ate sta&ili sta!ea %e atiu"e a #la"%ei+ %aasu"t ma!i si u e)iteliu tu!tit avem $i)*ti!*i%ie ia! %aa 0*liulii su"t mii si u e)iteliui"alt/ *lum"a!/ *&se!va"%u,se si elule i" mit*1a si *l*i% )uti"/ avem %e a 0ae u$i)e!ti!*i%ie.

Pa!e"$imul #la"%ula! este alatuit %i" %*ua ti)u!i %e elule+ elulele 0*liula!e'ti!*ite( si elulele )a!a0*liula!e C 'C %e la la!/ elulele ava"% it*)lasma )ali%a/la!a sau %e la alit*"i"a/ $*!m*"ul se!etat %e aeste elule(.

TirociteleTi!*itele au * )*la!itate %i0e!ita %.).%.v. al %ist!i&utiei *!#a"itel*! i" it*)lasma.La MO se *&se!va a elulele au it*)lasma &a1*0ila/ )*1itia "uleului va!ia1a i"

0u"tie %e i"altimea elulei 0*liula!e/ %a! %e *&iei este situat i"s)!e )*lul &a1al.Ti!*itul 0ii"% s)eiali1at i" si"te1a/ se!etia/ !ea&s*!&tia si %i#estia %e )!*tei"e se

)*ate %e%ue ti)ul %e *!#a"ite elula!e/ a"titatea l*! si ase1a!ea i" elula+

=;



• Au u" *"ti"ut ma!e %e RER. I" )e!i*a%ele %e si"te1a RER a)a!e a iste!"e %ilatatesi %is)e!sate )!i" it*)lasma.

• A)a!at G*l#i &i"e !e)!e1e"tat. I" !e)aus se!et*! este situat s)!e )*lul &a1al 0ata %e"uleu ia! i" ativitate este situat s)!e )*lul a)ial 'su)!a"ulea!(. Aeasta s$im&a!e%e )*1itie *"ti"ua a 0*st %e"umita valsul #*l#ia".

• P!e1i"ta multe mit**"%!ii u !iste 0ilame"t*ase %is)e!sate i" it*)lasma.• La )*lul a)ial/ s)!e *l*i% )!e1i"ta mi!*vili/ *a1i*"al se *&se!va si u"ele

)seu%*)*%e. La aest "ivel se 0*!mea1a ve1iulele %e )i"*it*1a.• P!e1i"ta multi li1*1*mi sau 0a#*li1*1*mi 'atu"i a"% au 0u1i*"at u ve1iulele %e

e"%*it*1a( i" s)eial i" 1*"a a)iala.Cit*)lasma )!e1i"ta %*ua ti)u!i %e ve1iule+

• mii/ a!e *"ti" ti!*#l*&uli"a a!e va 0i e*itata i" *l*i%.

• ma!i/ a!e su"t )iatu!i e"%*itate %e *l*i%.

Bi*si"te1a $*!m*"il*! ti!*i%ie"i 't!ii*%*ti!*"i"a si tet!ai*%*ti!*"i"a( a!e l* i"

mai multe eta)e+2. si"te1a/ se!etia si %e)*1ita!ea ti!*#l*&uli"ei/ eta)a a!e se %es0as*a!a *"*mite"t uea %e,a %*ua eta)a

7. a)ta!ea %i" i!ulatie si *i%a!ea i*%ului5. i*%a!ea ti!*#l*&uli"ei si 0*!ma!ea $*!m*"il*! ti!*i%ie"i?. se!etia $*!m*"il*! ti!*i%ie"i.

P!elua!ea )!eu!s*!il*! 'ami"*ai1ii( %i" i!ulatie a!e l* )!i" mem&!a"a &a1ala )!i"t!,u" t!a"s)*!t ativ. I" !i&*1*mi a!e l* si"te1a *m)*"e"tei )!*teie. I" lume"ul REa!e a)*i l* )!ima eta)a a #li*1ila!ii+ i"*!)*!a!ea ma"*1ei %u)a a!e )!i" ve1iule mii )!*tei"a a-u"#e i" a)a!atul G*l#i u"%e a!e l* a %*ua eta)a %e #li*1ila!e/ i"*!)*!a!ea%e #alat*1a. A)*i ti!*#l*&uli"a este im)a$etata i" va1iule %e se!etie %e *!i#i"e#*l#ia"a si este e*itata i" *l*i%.

P!elua!ea i*%ului a"*!#a"i %i" i!ulatie se 0ae t*t )e la )*lul &a1al/ ativ/im)*t!iva #!a%ie"tului %e *"e"t!atie si a #!a%ie"tului elet!i. P!elua!ea se 0ae ua-ut*!ul )*m)ei %e i*% a!e este stimulata %e ti!*t!*)i"a 'TSH(. I*%ul este *"e"t!at/ati"#a"% * *"e"t!atie %e ateva 1ei %e *!i mai ma!e %eat ea %i" )lasma/ u"e*!i $ia! %e ?4 %e *!i. I*%ul este t!a"s)*!tat la )*lul a)ial u"%e este *i%at u a-ut*!ul )e!*i%a1eili1*1*male si t!a"s0*!mat i" i*% *!#a"i/ m*leula!. Ti!*i%ita aut*imu"a 'Has$im*t*(/a!e !e)!e1i"ta =4 %i" a1u!ile %e $i)*ti!*i%ie/ se %at*!ea1a a)a!itiei a"ti*!)il*! 0ata %est!utu!ile )!*)!ii ale #la"%ei ti!*i%e. Eista ast0el * *"e"t!atie 0*a!te ma!e %e a"ti*!)ia"ti )e!*i%a1a li1*1*mala/ eea e %ete!mi"a im)*si&ilitatea *i%a!ii i*%ului.

I*%a!ea ti!*#l*&uli"ei se 0ae la !estu!ile %e ti!*1i"a a!e su"t 0*a!te multe 'a)!*.2?4 %e !estu!i %e ti!*1i"a i" 0iea!e m*leula %e ti!*#l*&uli"a(. I*%a!ea ti!*1i"ei se 0ae i"m*leula %e ti!*#l*&uli"a/ a0lata la i"te!0ata *l*i% , )*l a)ial ti!*ite/ ti!*#l*&uli"aa0la"%u,se i" *l*i%. Ti!*1i"a i*%ata !ama"e i" ti!*#l*&uli"a. Du)a i*%a!e !e1ultam*"*i*%ti!*1i"a 'MIT( si %ii*%*ti!*1i"a. Aest )!*es este atali1at %e i*%a1e 'i*%i"a1e(.A)*i/ )!i" *"%e"sa!ea u"ei m*leule %e DIT u u"a %e MIT se *&ti"e T5't!ii*%*ti!*"i"a( ia! )!i" *"%e"sa!ea a %*ua m*leule %e DIT se *&ti"e * m*leula %e T?'tet!ai*%*ti!*"i"a(. T5 si T? !ama" i"#l*&ate i" m*leula %e ti!*#l*&uli"a a!e se a0la i"*l*i%.

=



I" a1ul stimula!ii ti!*i%ei/ i" s*)ul se!etiei %e $*!m*"/ a!e l* !es*!&tiati!*#l*&uli"ei )!i" e"%*it*1a la "ivelul mi!*vilil*! sau )seu%*)*%el*!. Su& atiu"ea )!*te1el*! su"t i"%e)a!tate a)*i aestea %i0u1ea1a )!i" mem&!a"a &a1ala i" i!ulatie/0ii"% li)*s*lu&ile.

Dei/ i" )!*esul %e si"te1a a $. ti!*i%ie"i a)a! %*ua 0a1e+

2. 0a1a e*!i"a 'este e*itata ti!*#l*&uli"a i" *l*i%(7. 0a1a e"%*!i"a '%i0u1ia $*!m*"il*! i" i!ulatie(Atiu"ile $. ti!*i%ie"i su"t %e stimula!e a )!*esel*! meta&*lie mai ales

meta&*lismul *i%ativ.

!elulele !

Fa )a!te %i" sistemul e"u!*e"%*!i" %i0u1 'SND(.Ele su"t mai ma!i %eat elulele 0*liula!e )uta"% sa a)a!a i1*late sau i" #!u)u!i

mii. Ele su"t )!e1e"te i" "umaa! mai ma!e la *)il %eat la a%ult. Ele su"t l*ali1ate i"+• st!*ma i"te!0*liula!a

• )e!etele 0*liulului ti!*i%ia"/ 0ii"% situata i" #!*simea mem&!a"ei &a1ale a 0*liulului.

Celula C "u vi"e "ii*%ata i" *"tat u *l*i%ul.A!e u" "uleu eu!*mati si it*)lasma &a1*0ila. La ME se *&se!va a elula C"u a!e )*la!itate %.).%.v. al %is)*1itiei *!#a"itel*! i" it*)lasma 'a elula 0*liula!a(/*!#a"itele 0ii"% %is)e!sate i" t*ata it*)lasma. Ea )!e1i"ta #!a"ule %e se!etie u%iamet!ul %e 264 "m a!e *"ti" alit*"i"a 'ti!*alt*"i"a(/ $*!m*" a!e i"$i&am*&ili1a!ea sa!u!il*! 0*s0*alie.

+landele paratiroide

Su"t #la"%e vitale/ )!i" !*lul l*! i" $*me*sta1ia aliului.Ele %e!iva %i" e"%*%e!m si a%esea va!ia1a a 0*!ma/ %ime"siu"i/ "uma! si

l*ali1a!e. I" m*% "*!mal se #ases )*ste!i*! %e l*&ii ti!*i%ie"i/ u)!i"se i" a)sula#la"%ei ti!*i%e si %ei a)a!e !isul le1a!ii l*! i" tim)ul *)e!atiei )e #la"%a ti!*i%a. Su"t i""uma! %e ? '%*ua su)e!i*a!e si %*ua i"0e!i*a!e(.

Celulele se!et*!ii su"t *!#a"i1ate i" *!%*a"e/ #!ame1i sau 0*liuli mii. Su"t &*#at vasula!i1ate. Pa!e"$imul u)!i"%e %*ua ti)u!i %e elule+• elulele )!i"i)ale

• elulele *i0ile 'au a0i"itate )e"t!u *l*!a"tii ai1i(S,a ela&*!at te*!ia *"0*!m a!eia aeste elule su"t sta%ii %i0e!ite %e %e1v*la!e a

aeleiasi elule.

!elulele principale

Au 0*!ma )*li#*"ala si talie mia. Cit*)lasma este )ali%a/ vau*la!a u"e*!i.Cu)!i"%e i"lu1iu"i %e #li*#e"/ li)i%e e %e)i"% %e ativitatea elulei+ %aa elula estei"ativa su"t mai multe i"lu1iu"i a!e !e)!e1i"ta su&st!atul e"e!#eti. La ME se *&se!va/a la *!ie elula e si"teti1ea1a si se!eta )!*tei"e/ #!a"ulatii mii si ma!i a!e au u"*"ti"ut i%e"ti 's)!e %e*se&i!e %e ti!*ite( atat la )e!i0e!ie at si la e"t!u/ 0ii"% 0*!me %est*a!e a )!*%usului %e si"te1a. P!i" 0ia!e lasia si *l*!a!e u HE elulele )!i"i)alea)a! a * )*)ulatie $ete!*#e"a %e elule la!e si i"tu"eate. Daa i"sa se 0ae 0ia!e )!i"

==



)e!0u1ie "u mai a)a! aeste %*ua )*)ulatii/ )*)ulatia 0ii"% %e 0a)t *m*#e"a. Dei avem%e,a 0ae u "iste a!te0ate i" a1ul 0ia!ii lasie.

I"t!e 0*liuli/ a si la #la"%a ti!*i%a/ )*t a)a!ea a%i)*ite a!e a)a! %u)a )u&e!tatesi !es i" "uma! * %ata u i"ai"ta!ea i" va!sta ast0el i"at %u)a va!sta %e ?4 %e a"i!e)!e1i"ta mai mult%e 64 %i" tesutul #la"%ula!.

!elulele oxifile

Au u" !*l "eu"*sut. Su"t mai ma!i %eat elulele )!i"i)ale si au %*uaa!ate!istii )!i" a!e se %e*se&es %e ele+• la MO )!e1i"ta * it*)lasma i"te"s ai%*0ila

• la ME se *&se!va a au u" *"ti"ut 0*a!te ma!e %e mit**"%!ii.Aeste elule su"t u" ti) a)a!te %e elule. Ele a)a! %*a! %u)a va!sta %e 6, a"i/

"eeista"% la "aste!e. a)*i !es "ume!i )a"a la )u&e!tate si mai ta!1iu ast0el i"at lase"ese"ta !eali1ea1a a "iste 0*!matiu"i tum*!ale a!e i"sa "u su"t )at*l*#ie.

le li)ses #!a"ulele %e se!etie ia! *!#a"itele %e si"te1a su"t sla& !e)!e1e"tate.Dei aeste elule su"t i"ative %.).%.v. e"%*!i". Au i"sa !*l i" %es0asu!a!ea a"umit*!

)!*ese meta&*lie %at*!ita "uma!ului ma!e %e mit**"%!ii.

+landa suprarenala

Su"t #la"%e )e!e$e/ situate la )*lul su)e!i*! al !i"i$iului/ i" #!asimea )e!i!e"ala/ !et!*)e!it*"eal. Au * a)sula *"-u"tiva e t!imite se)tu!i 0i"e a!e "u*m)a!time"tea1a #la"%a i" l*&uli. Gla"%a a!e %*ua *m)*"e"te %i0e!ite %.).%.v.em&!i*l*#i/ st!utu!al si 0u"ti*"al. C*!ti*su)!a!e"ala 'CSR( se #aseste la )e!i0e!ie sia!e *!i#i"e me1*%e!mala i" tim) e m*%ul*su)!a!e"ala 'MSR( se #aseste i" e"t!u si a!e*!i#i"e e"%*%e!mala/ %i" !estele "eu!ale.

Corticosuprarenala (CS-)

Este * *m)*"e"ta vitala/ )!i" e0etele $*!m*"il*! sai. Celulele se *!#a"i1ea1a i"%ive!se m*%alitati. Este 0*a!te &*#at vasula!i1ata. CSR a!e t!ei 1*"e '%e la a)sula s)!ee"t!u(+2. 1*"a #l*me!ula!a7. 1*"a 0asulata5. 1*"a !etiulata

Ra)*!tul i"t!e ele t!ie 1*"e %i0e!a i" 0u"tie %e va!sta i"%ivi%ului si i" 00u"tie %e*"%itiile %e viata ale i"%ivi%ului 'st!ess sau li"iste(+• i" viata i"t!aute!i"a si la "aste!e "u eista 1*"a #l*me!ula!a ia! 1*"a !etiulata este

&i"e !e)!e1e"tata• )a"a la )u&e!tate a)a!e 1*"a #l*me!ula!a ia! 1*"a !etiulata %imi"ua. I" aesta

)e!i*a%a %*mi"a 1*"a 0asiulata.• la a%ult %*mi"a t*t 1*"a 0asiulata %a! 1*"ele #l*me!ula!a si !etiulata su"t mai &i"e

%e1v*ltate.• la se"ese"ta a!e l* * t!a"s0*!ma!e !e#!esiva a CSR/ i"v*lua"% 1*"ele #l*me!ula!a si

!etiulata.• i" *"%itii %e st!ess ea mai %e1v*ltata este 1*"a 0asiulata )e"t!u a se!eta *!ti1*l.

I" aeste )e!i*a%e a!e l* * t!a"s0*!ma!e )!*#!esiva+ 1*"ele !etiulata si #l*me!ula!ase )lia1a ia! 1*"a 0asiulata !este.

=



5ona glomerulara

Celulele se!et*!i su"t elule mii/ u it*)lasma ai%*0ila/ u !a!e )iaatu!ili)i%ie. Ele se *!#a"i1ea1a 0ie i" e!u!i 0ie i" #!ame1i sau e!u!i !asuite u a)ila!ei"t!e ele. R*lul l*! este se!etia %e mi"e!al**!ti*i1i/ %i"t!e a!e ei mai im)*!ta"ti su"tal%*ste!*"ul si %e1*i*!ti*ste!*"ul.

K*"a #l*em!ula!a este * 1*"a %is*"ti"ua/ 0a)t a!e este * a!ate!istia %e s)eie.De aseme"ea/ aeasta 1*"a "u %e)i"%e %e ACTH/ ativitatea elulel*! sale 0ii"%*"t!*lata i" s)eial %e sistemul !e"i"a,a"#i*te"si"a. D*ve1i i" aest se"s au 0*sta a%use )!i" $i))*0i1et*mii sau a%mi"ist!a!e %e su&sta"te a!e i"$i&a se!etia %e ACTH/ a!e au%us la at!*0ie!ea 1*"el*! 0asiulata si !etiulata/ 1*"a #l*me!ula!a !ama"a"%"em*%i0iata.

5ona fasciaulata

K*"a 0asiulata a)a!e )e )!e)a!at a 0ii"% 1*"a ea mai )ali%a/ alatuita %i"*!%*a"e %e elule )a!alele a!e su"t se)a!ate )!i" a)ila!e sa"#vi"e. I" m*% *&is"uit/aeste *!%*a"e su"t 0*!mate %i" %*ua si!u!i %e elule )a!alele. Celulele su"t mai ma!i%eat elulele %i" 1*"a #l*me!ula!a/ au it*)lasma us*! &a1*0ila si u" *"ti"ut ma!e %e

)iatu!i li)i%ie a!e "u se va% i" *l*!atie HE si %ei as)etul l*! este vau*la!/ %e u"%esi %e"umi!ea %e spongiocite. Celulele au u" as)et s)*"#i*s/ &u!et*s/ u #au!ele. R*lulaest*! elule este %e a se!eta #lu**!ti*i1i %i"t!e a!e 0a )a!te *!ti1*lul si $*!m*"iia"%!*#e"i.

5ona reticulata

A)a!e )e )!e)a!at %e MO a 0ii"% 1*"a ea mai i"tu"eata. Celulele su"t*!#a"i1ate i" *!%*a"e su!te e se a"ast*m*1ea1a i"t!e ele si 0*!mea1a u" !etiul '!etea (i" *$iu!ile a!eia se a0la a)ila!ele sa"#vi"e. Celulele su"t asema"at*a!e a talie uelulele 1*"ei #l*me!ula!e/ 0ii"% mai mii %eat ele %i" 1*"a 0asiulata. Ele aui!*)lasma i"tu"eata/ ai%*0ila/ *"ti"a"% a"titati ma!i %e li)*0usi"a. R*lul l*! estese!etia %e $*!m*"i a"%!*#e"i sla&i si )uti"i #lu**!ti*i1i. Ele se!eta DHEA

'%e$i%!*e)ia"%!*ste!*"( si a"%!*ste!*".La ME/ i"%i0e!e"t %e 1*"a i" a!e se a0la/ elula a!e aeleasi aa!ate!istii/ eleale u"ei elule se!et*a!e %e ste!*i1i+ *"ti"ut ma!e %e mit**"%!ii u !istetu&ul*ve1iula!e/ mult REN. De aseme"ea/ "u eista #!a"ule %e se!etie %e*a!ee aessteelule au * se!etie *"ti"ua. Desa!a!ea )!*%usil*! %e se!etie a!e l* la "ivelulmem&!a"ei a!e ia *"tat u a)ila!ul sa"#vi" )!i" %i0u1iu"e.

!edulosuprarenala (!S-)

Este %e!ivata %i" !estelee "eu!ale. Ea a)a!ti"e sistemului "eu!*e"%*!i" %i0u1. Caeti"%e!e/ MSR *u)a =,24 %i" v*lumul su)!a!e"alei. Ea 0ae )a!te %i" )a!a#a"#li*"i/0ii"% u" )a!a#a"#li*" sim)ati. Pa!a#a"#li*"ul este * mia #la"%a e"%*!i"a a!e seas*ia1a u SNV. Aeste 0*!matiu"i su"t 0*!mate %i" elule se!et*!ii '!*ma0i"e( a!esi"teti1ea1a si se!eta )e)ti%e si ami"e. Pa!a#a"#li*"ii )*t 0i sim)atii si )a!asim)atii.MSR este u" )a!a#a"#li*" sim)ati.

MSR este u" t!a%ut*! "eu!*e"%*!i"/ a si )i"eala. Du)a stimula!ea "e!v*asas)ei0ia/ )!i" i"te!me%iul 0i&!el*! )!e#a"#li*"a!e elulele su"t stimulate si si"teti1ea1a sise!eta ate*lami"e.

4



Pa!e"$imul MSR este *!#a"i1at i" #!ame1i sau i" *!%*a"e a!e se !ami0ia si0*!mea1a * !etea u *$iu!i la!#i i" a!e se #ases a)ila!e si ve"ule )*sta)ila!e.Pa!e"$imul u)!i"%e %*ua ti)u!i %e elule. Cea mai ma!e )a!te su"t celule cromafine' feocromocite( ia! !estul su"t celule ganglionare. T*ate elulele su"t "eu!*"i sim)atii )*st#a"#li*"a!i %a! elulele #a"#li*"a!e mai )!e1i"ta )!elu#i!i "e!v*ase/ 0ii"% "iste

"eu!*"i sim)atii )*st#a"#li*"a!i/ i" tim) e 0e*!*m*itele "u mai au )!elu"#i!i.Celulele !*ma0i"e %au !eatia !*ma0i"a+ *"ti"utul #!a"ulel*! %e se!etie/ i" )!e1e"ta u"ui a#e"t *i%a"t/ se *i%ea1a si )*lime!i1ea1a %a"% "aste!e u"ui *m)us*l*!at &!u" "umit adrenocrom. Celulele !*ma0i"e au ativitate %e si"te1a si )!i" u!ma!eau it*)lasma &a1*0ila si a)a!atul %e si"te1a &i"e %e1v*ltat. De aseme"ea/ i" it*)lasmaeista si multe #!a"ule %e se!etie a!e *"ti" i" m*% *&li#at*!iu ate*lami"e si/ )ela"#a aestea este )*si&il sa eiste si !*m*#!a"i"e 'a!e ti" ate*lami"ele i" ve1iule(/Ca78 si ATP %i" it*)lasma/ e"e0ali"e 'su&sta"te *)i*i%e( si %*)ami",β,$i%!*ila1a.

Eista %*ua ti)u!i %e elule !*ma0i"e+ a%!e"e!#ie ':6( si "*!a%!e"e!#ie')uti"e(. Aeste %*ua ti)u!i se %e*se&es )!i" imu"*it*$imie/ )!i" ME/ %i0e!e"teleeista"% la "ivelule #!a"ulel*! %e se!etie. La elulele a%!e"e!#ie/ #!a"ulele %e se!etie

au u" *"ti"ut elet!*"*%e"s a!e *u)a t*ata #!a"ula %e se!etie. La elulele"*!a%!e"e!#ie/ *"ti"utul elet!*"*%e"s "u *u)a t*ata #!a"ula %e se!etie i este situatee"t!i.

SISTEM NERVOS. TESUT NERVOS

Sistemul "e!v*s lasi este im)a!tit i" SNC 'sistemul "e!v*s e"t!al( si SNP 'sistemul"e!v*s )e!i0e!i(. Sistemul "e!v*s este alatuit %i" *!#a"ele "e!v*ase+• SNC+

• ma%uva s)i"a!ii

• !eie! alatuit %i"+

• t!u"$i e!e&!al

• e!e&el

• %ie"e0al

• s*a!ta e!e&!ala

• SNP+

• #a"#li*"i+

• se"1itivi

• s)i"ali

• !a"ie"i

• ve#etativi

2



• i"t!amu!ali

• late!*ve!te&!ali

• )!eve!te&!ali

• "e!vi

• se"1itivi

• m*t*!iAeste *!#a"e su"t alatuite %i" tesut "e!v*s la a!e se a%au#a a)ila!e sa"#vi"e

'0*a!te multe(. De aseme"ea se mai a%au#a )a!atul auilia! '%e )!*tetie(/ %e 0ailita!e a0u"tiil*! *!#a"ului.

SNC '!eie!ul si ma%uva s)i"a!ii( este i"velit %e me"i"#e a!e me%ia1a *"tatulu avitatea *s*asa. Me"i"i#ele este alatuit %i" %u!amate!/ )iamate! si a!a$"*i%a '%e laete!i*! s)!e i"te!i*!(. De aseme"ea i" SNC mai eista sistemul %e a)e%ute/ a"alule)e"%ima!. Sistemul %e avitati si a)e%ute *mu"ia u s)atiul %e su& a!a$"*i%a si este )li" u LCR 'li$i% e0al*!a$i%ia"(.

La SNP a)a!atul %e susti"e!e este 0*!mat %e teile "e!v*ase+• e)i"e!v

• )e!i"e!v

• e"%*"e!vI" ate#*!ia *!#a"el*! auilia!e su"t i"luse si a)a!atele !ee)t*a!e as*iate

0i&!el*! "e!v*ase. Aestea su"t alatuite %i" tesut e)itelial se"1*!ial. Dei *!#a"eleauilia!e su"t 0*!mate %i"+• tesut "e!v*s 'sistemele a"aliula!e(

• tesut *"-u"tiv 'teile(

• tesut e)itelial '*!#a"ele !ee)t*a!e(

• vase sa"#vi"eTeutul "e!v*s este alatuit %i" elule si mat!ie et!aelula!a a0lata i" a"titate

mia. Celulele su"t %e %*ua ti)u!i+ "eu!*"i si elule #liale. Neu!*"ii #e"e!ea1a * 0*!ma %e e"e!#ie "umita im)uls "e!v*s si *mu"ia u"ii u

altii/ im)ulsul "e!v*s i!ula"% %e la u" "eu!*" la altul. Du)a 0u"tie/ "eu!*"ii se im)a!ti"+• se"1itivi

• m*t*!i

• i"te#!at*!i 'me%ia1a !elatia i"t!e "eu!*"ii se"1itivi si m*t*!i(La ve!te&!ate si *m "!. %e "eu!*"i i"te#!at*!i este %e a)!*. %i" t*talul %e

"eu!*"i %i" *!#a"ism.Celulele #liale su"t %e mai multe 0elu!i+

• i" SNC se "umes "ev!*#lii '"eu!*#lii(+• ast!*ite

• *li#*%e"%!*ite

• mi!*#lii

• elule e)e"%ima!e

• i" SNP+

• elulele S$@a""

7



• elulele satelite

Alatui!ea elulei "e!v*ase Neu!*"ul este alatuit %i" *!) elula! ')e!ia!i*"( si )!elu"#i!i '%e"%!ite si a*"(.

Pe!ia!i*"ul si %e"%!itele au !*l %e !ee)tie a im)ulsului "e!v*s %e la alt "eu!*" )!i"

si"a)se si !*l %e sumatie a i"0*!matiil*! )!imite %e la alti "eu!*"i. Neu!*"ul a!e )*te"tialul mam&!a"a! %e !e)aus %e ,4 , ,4 mV. Im)ulsul )*ate 0i%e eitatie e a!e a u!ma!e !este!ea PR ')*te"tialul mem&!a"a! %e !e)aus( <%e)*la!i1a!e sau )*ate 0i %e i"$i&itie si a!e a !e1ultat sa%e!ea PR < $i)e!)*la!i1a!e.

I"te#!a!ea !e)!e1i"ta suma!ea aest*! i"0*!matii e vi" la elula si %ete!mi"a u"!as)u"s 0i"al. K*"a e !as)u"%e la im)uls este ea u PR !esut 'se ati"#e mai us*! )!a#ul %e eitatie(. Sa%e!ea PR )a"a la val*a!ea )!a# %ete!mi"a %ela"sa!ea PA a!e se )!*%ue i" a*"/ i" )a!tea i"itiala a aestuia '1*"a *"ului a*"al u!mat %e se#me"tuli"itial(. I" 1*"a *"ului a*"al eista a"ale i*"ie %e Na u el mai mi )!a# %eeita&ilitate. Dela"sa!ea !as)u"sului este as*iata si u %es$i%e!ea a"alel*! %e Ca.

A*"ul este 1*"a %ela"sat*a!e a PA. De aseme"ea el a!e * )*!tiu"e te!mi"ala

)!i" a!e t!a"smite im)ulsul )!i" i"te!me%iul si"a)sei. A*"ul a!e si * 1*"a %e *"%ue!ea im)ulsului "e!v*s a!e )*ate 0i mieli"i1ata sau "u. Mieli"a !este vite1a %e t!a"smite!ea 0luului "e!v*s.

Celulele %e susti"e!e '"ev!*#liile( au !*l a-utat*!/ auilia! 'au !*lul valetului(.Ele me"ti" $*me*sta1ia me%iului si !e)!e1i"ta *m)leme"tul st!utu!al )e t*ata lu"#imea"eu!*"ului. Ti)u!ile %e "eu!*#lii su"t+ ast!*ite/ *li#*%e"%!*ite/ mi!*#lii/ elulee)e"%ima!e. Aestea/ im)!eu"a u elulele S$@a"" au u!mat*a!ele !*lu!i+• me%ia1a !a)*!tul %i"t!e "eu!*" si vasele %e sa"#e 'ast!*itele(

• ela&*!ea1a teaa %e mieli"a i" SNC '*li#*%e"%!*itele(

• ma!*0a#e 'mi!*#liile(

• se!eta li$i% e!e&!*s)i"al 'LCR se!etat %e elulele e)e"%ima!e(

• 0*!mea1a teaa %e mieli"a i" SNP 'elulele S$@a""(P!*)!ietatile tesutului "e!v*s+

2. aut*matism e"%*#e"7. eita&ilitate5. *"%uti&ilitate?. *mu"ia!e

Automatismul endogen

Re)!e1i"ta #e"e!a!ea %e im)ulsu!i "e!v*ase i" i"te!i*!ul sistemului "e!v*s i"susi/i" a&se"ta *!ia!ui stimul ete!". Aest 0e"*me" a)a!e atat i" i"te!i*!ul SN i" t*talitateat si la "ivelul 0iea!ui "eu!*". Nu se u"*aste mea"ismul aestui )!*es a!e mai este )!e1e"t si la elulele musula!e "ete%e/ elulele tesutului eit**"%ut*! "*%al sau

elulele a%e"*$i)*0i1ei. Ast0el/ )!i" i1*la!ea i"%ivi1il*! i" i"tu"e!i/ li"iste/ u $!a"a )uti"a/ s,a *&se!vat * sa%e!e a stimula!ii !ee)t*!il*! %a! 0u"ti*"a!ea SN este "*!mala/si"#u!a alte!a!e este ea le#ata %e )e!e)e!ea tim)ului.

Excitabilitatea si conductibilitateaRe)!e1i"ta a)aitatea %e a #e"e!a im)ulsu!i "e!v*ase atu"i a"% se a)lia u"

stimul si !es)etiv t!a"smite!ea im)ulsului %e,a lu"#ul elulei.Stimulul ati*"ea1a asu)!a !ee)t*!ului a!e t!a"smite im)ulsul )!i" i"te!me%iul

"". se"1itivi )e!i0e!ii a!e a-u"#e i" SNC u"%e a!e l* i"te#!a!ea si %ela"sa!ea se"1atiei

5



sau se %a *ma"%a m*t*!ie a!e a-u"#e )!i" "". m*t*!i )e!i0e!ii la *!#a"ul e0et*!.Ee)tie %e la aeasta !e#ula 0a !e0leele vise!ale.

!omunicareaRe)!e1i"ta t!a"smite!ea im)ulsului "e!v*s %e la u" "eu!*" la altul.Se 0ae )!i" si"a)se sau )!i" *"ti#uitate '*"ti"uitate , -*"tiu"i i"te!"eu!*"ale(.

Si"a)selel )*t 0i elet!ie '#a)( sau $imie. T!a"smite!ea i" si"a)sele $imie se 0ae )!i" "eu!*t!a"smitat*!i sau "eu!*m*%ulat*!i 'm*%ulea1a ativitatea si"a)sei(C*mu"ia!ea se mai )*ate 0ae si la %ista"ta/ )e ale e"%*!i"a/ )!i"

"eu!*$*!m*"i. U"ele ate#*!ii %e "eu!*"i )*t eli&e!a su&sta"te i" u!e"tul sa"#vi"'"eu!*$*!m*"i(.

T!aseul im)ulsului "e!v*s este u!mat*!ul+• %ela"sa!ea im)ulsului "e!v*s se 0ae la "ivelul *"ului a*"al si a )*!tiu"ii i"itiale a

a*"ului• *"%ue!a im)ulsului "e!v*s se 0ae i" se#me"tele i"velite sau "u %e mieli"a

• )a!tea te!mi"ala a a*"ului ')a!tea !ami0iata , tel*%e"%!*"ul( )a!tii)a la si"a)se.Eista * )*la!i1a!e %i"amia a "eu!*"ului+ im)ulsul "e!v*s i!ula %*a! %e la

%e"%!ita si )e!ia!i*" at!e a*". Aeasta s)eiali1a!e se %at*!ea1a mem&!a"ei "eu!*"ale.Clasi0ia!ea "eu!*"il*! se )*ate 0ae %u)a mai multe !ite!ii+2. %u)a "uma!ul %e )!elu"#i!i+

• "eu!*"i u"i)*la!i+ la a%ult "u eista/ aestia eista"% %*a! la "eve!te&!ate si i" viatai"t!aute!i"a. I" viata I.U. "eu!*"ii mi#!ea1a %i"t!,u" l* i" altul ia! a*"ul estei"%!e)tat s)!e %i!etia misa!ii si e 0*l*sit la %e)lasa!e

• "eu!*"i &i)*la!i , 0*a!te !a!i/ %e "atu!a se"1itiva+

• i" !eti"a

• "eu!*"ii *l0ativi

• "eu!*"ii u se%iul i" ##l. austi*vesti&ula!i VIII

• "eu!*"i )seu%*u"i)*la!i , au * si"#u!a )!elu"#i!e la a%ult %a! i" viata I.U. au 0*st"eu!*"i &i)*la!i. Ulte!i*! aeste %*ua )!elu"#i!i se a)!*)ie u"a %e alta si se u"es0*!ma"% u" t!u"$i *mu" a!e se !ami0ia a)*i i" T. Aeasta )!elu"#i!e i" 0*!ma%e T este a*" %a! ule#e si i"0*!matii. Ast0el su"t "eu!*"ii %i" ##l/ s)i"ali se"1itivi/situati )e !a%ai"a )*ste!i*a!a a ". s)i"al.

• "eu!*"i multi)*la!i , su"t 0*a!te *m)liati. Eista "ume!*ase 0*!me %e "eu!*"imulti)*la!i. Ei )!e1i"ta u" *!) stelat. De aest ti) su"t+

• "eu!*"ii %i" *a!"ele a"te!i*a!e ale ma%uvei s)i"a!ii

• "eu!*"ii %i" s*a!ta e!e&!ala a!e su"t+

• stelati i" s*a!ta e!e&!ala

• 0usi0*!mi i" st!atul )*lim*!0

• )i!ami%ali i" st!atul )i!ami%al• elulele Pu!i"-e i" sa!ta e!e&el*asa/ u 0*!ma %e )a!a/ %e"%!itele 0ii"%

0*a!te !ami0iate/ i" 0*!ma %e *!" %e e!&• elulele mit!ale %i" &ul&ul *l0ativ

• eista si elule multi)*la!e 0a!a a*". P!elu"#i!ile aest*! elule su"t %e"%!ite%a! a!e )*t 0u"ti*"a si a a*". Eem)le+

• elulele ama!i"e %i" !eti"a 'elule %e as*iatie

?



• elulele #!a"ula!e %i" &ul&ul *l0ativ7. Du)a 0*!ma a*"ului+

• elule u *sulet , a*"ul este su!t si )!e1i"ta multe !ami0iatii e i"0as*a!a *!)ulelulei a u" *s. Aestea su"t elulele Pu!i"-e %i" s*a!ta e!e&el*asa

• elulele i" )a"1a %e )aia"-e" , i" s*a!ta e!&!ala

• elulele i" %u&lu &u$et , i" s*a!ta e!e&!ala5. Du)a lu"#imea a*"ului+

• "eu!*"i %e )!*ietie/ u a*"ul 0*a!te lu"#. P*t 0i m*t*!ii sau se"1itivi. Su"t G*l#i ti)I. Reali1ea1a )!*ietia )e s*a!ta e!e&!ala a tutu!*! !e#iu"il*! *!)ului.

• "eu!*"i %e as*iatie 'G*l#i ti) II( , "eu!*"i u a*"ul su!t/ %e ti) i"te#!at*! ?. Du)a i"velisul a*"ului+

• "eu!*"i mieli"ii , au vite1a ma!e %e *"%ue!e/ )!*)*!ti*"ala u #!*simea teii si#!*simea 0i&!ei

• "eu!*"i amieli"ii , au vite1a mia %e *"%ue!e Numa!ul "eu!*"il*! este %e *!%i"ul 24. Numa!ul %e "eu!*"i se"1itivi si m*t*!i e

*"sta"t 0il*#e"eti. Numa!ul %e "eu!*"i i"te#!at*!i !este )e sa!a 0il*#e"etia si estemaim la *m.Ma!imea elulei "e!v*ase este %e 5,6 µm 'mi"im , la elulele #!a"ula!e %i" st!atul

#!a"ula! al s*a!tei e!e&el*ase( )a"a la 244,274 µm 'maim la elulele )i!ami%ale#i#a"tie Bet1 %i" *!teul m*t*!/ #i!ul )!ee"t!al(. Aeste elule Bet1 )*t avea a*"ullu"# %e )a"a la 2 m si u" %iamet!u e va!ia1a i"t!e 74,?4 µm. Eista * !elatie %e )!*)*!ti*"alitate i"t!e ma!imea *!)ului "eu!*"al si lu"#imea a*"ului %e*a!ee )!*tei"ele a*"ale su"t si"teti1ate %e at!e *!)ul elula!/ a*"ul "eava"% RER. Dei*!)ul i"t!eti"e aest a*".

S*ma ')e!ia!i*"ul( a!e !*l t!*0i 'i"t!eti"e a*"ul(/ %e !ee)tie si %e i"te#!a!e asem"alel*!. El *"ti"e "uleul a!e este ma!e/ eu!*mati/ u "ule*l evi%e"t %at*!ita

si"te1ei !esute %e )!*tei"e. Eista i"sa si ee)tii , "eu!*"i u "uleu mi ta$i!*mati. Nuleul este e"t!al sau )e!i0e!i. Fii"% eu!*maati/ la 0emei se ve%e *!)usulul Ba!! atasat %e "ule*l sau mem&!a"a "ulea!a.

I" it*)lasma *"ti"e+• *!)i Nissl a!e se )*t *&se!va u *l*!atie s)eiala la &a1a %e"%!itel*! si li)si"% i"

*"ul a*"al si 0ii"% alatuit %i" RER si )*li!i&*1*mi li&e!i• REN 0*a!te a&u"%e"t/ u !*l i" eli&e!a!ea Ca )e"t!u !este!ea *"e"t!atiei sale

it*s*lie/ 0e"*me" e )a!tii)a la t!a"smite!ea im)ulsului "e!v*s.• A)a!at G*l#i , 0*a!te &i"e %e1v*ltat

• Ve1iule si"a)tie/ a!e se 0*!mea1a la aest "ivel )e"t!u a mai a)*i sa mi#!e1e )a"ala te!mi"atia a*"ala. Aeste su"t )uti"e. I" "eu!*"ii ve#etativi sim)atii ele su"tum)lute u ate*lami"e si %e"se la 0luul %e elet!*"i. Au %iamet!ul %e ;4,=4 "m.

• Ve1iule %e "eu!*se!etie , *"ti" )e)ti%e si "eu!*0i1i"e a!e su"t eli&e!ate i"a)ila!e. Ele au %ime"siu"i %e 244,544 "m/ se #ases i" $i)*talamus si su"t %e"se la0luul %e elet!*"i. C*m)leele 0*!mate %i" )e)ti%e si "eu!*0i1i"e este %e)*1itat i""eu!*$i)*0i1a %e u"%e este eli&e!at i" i!ulatie.

• Mit**"%!ii

• Re1e!ve %e )iatu!i li)i%ie

6



• Li1*1*mi , %e,a lu"#ul tim)ului aestia se i"a!a u u" mate!ial , li)*0usi"a , )i#me"t u sem"i0iatie 0i1i*l*#ia "eu"*suta e se aumulea1a u va!sta.

• Mela"i"a 'la u"ii "eu!*"i , "eu!*"ii %i" su&sta"ta "ea#!a %i" %ie"e0al , l*us*e!uleus(

• Ce"t!i*li , )!e1e"ti i" t*ti "eu!*"ii/ ava"% !*l i" *!#a"i1a!ea 0usului "ulea! si a

mi!*tu&ulil*!.• 2 il u sem"i0iatie "eu"*suta

Cit*s$eletul este alatuit %i"+• mi!*tu&uli/ u %iamet!ul %e 76 "m. Mi!*tu&ulii su"t *m)lee alatuite %i" tu&uli

u %iamet!ul ami"tit im)!eu"a u MAP ')!*tei"e as*iate mi!*tu&ulil*!( si )!*tei"ele m*t*!ii a!e me%ia1a i"te!atiu"ea mi!*tu&ulil*! u *!#a"itele elula!ea!e se %e)lasea1a %e,a lu"#ul mi!*tu&ulil*!.

• "eu!*0ilame"te/ u %iamet!ul 24 "m/ 0ii"% 0ilame"te i"te!me%ia!e. Ele au u" !*l"ela!i0iat si su"t alatuite %i" it*e!ati"e s)ei0ie a!e su"t im)liate i" &*alaAl1$eime!. I" m*% "*!mal "eu!*0ilame"tele su"t ase1ate )a!alel. La eame"ula"at*m*)at*l*#i al u"ui &*l"av Al1$eime! s,a *"statat %is)*1itia a"a!$ia aaest*!a , i"alite/ !u)te/ *"%ulate. B*ala Al1$eime! '%eme"ta se"ila( este *tul&u!a!e "eu!*l*#ia #e"e!ali1ata.

• mi!*0ilame"te u %iamet!ul %e ; "m/ alatuite %i" ati"a F. Ati"a F este a"*!ata lamem&!a"a "eu!*"ala )!i" 0*%!i"a a!e este a"al*a#a s)et!i"ei %i" $ematii.

C*"0*!m te*!iei atuale * )a!te %i" "eu!*"i '"u t*ti( se %ivi%. Neu!*"ii su"t elulestati*"ate i" 0a1a G2 ')*stmit*tia(. Eista 1*"e im)*!ta"te %i" sistemul "e!v*s i" a!ea!e l* * !ei""*i!e a "eu!*"il*!+• !e#iu"ea )a!ave"t!iula!a 've"t!iulul III(

• "eu!*"ii %i" &ul&ul *l0ativ

• "eu!*"ii %i" mu*asa *l0ativa

Aest )!*es %e !ei""*i!e se "umeste "eu!*)*ie1a si a!e "ume!*ase similitu%i"iu $emat*)*ie1a.De"%!itele !e)!e1i"ta )!elu"#i!i ale s*mei a!e *"ti" *!)i Nissl si t*ate

*!#a"itele elula!e/ a&u"%e"te la &a1a %e"%!itei si %i" e i" e mai )uti"e la va!0/ u"%eeista mai multe eleme"te %e it*s$elet. C*"ti" multi mi!*tu&uli si "eu!*0ilame"te.T!a"s)*!tul %e"%!iti )*ate 0i a"te!*#!a% 'se 0ae u vite1a %e 5 mm3$ si se t!a"s)*!ta )!*tei"e si *!#a"ite/ e+ mit**"%!ia( si !et!*#!a%.

P!i"i)ala 0u"tie a %e"!itel*! este !ee)tia. De"%!itele )!e1i"ta s)eiali1a!ivasi)e!ma"e"te , mu#u!i 's)i"i( %e%!itii a!e )!imes si"a)sele. Aestia au u" mate!ial%e"s la 0luul %e elet!*"i/ )!e1i"ta mi!*tu&uli si a)a!atul s)i"ului/ alatuit %i" iste!"e )a!alele u"ite )!i" mate!ial elet!*"*%e"s. Numa!ul s)i"il*! %e )e 0ia!e %e"%!ita va!ia1a.

Daa se taie a0e!e"tele "uma!ul s)i"il*! sa%e.A*"ul este u"i. El a!e mai multe )a!ti+• *" si se#me"t i"itial. Aii li)ses *!)usulii Nissl/ i"sa )!e1i"ta "ume!*si

mi!*tu&uli/ mi!*0ilame"te si "eu!*0ilame"te a!e se va% u im)!e#"a!e a!#e"tia.R*lul aestei !e#iu"i este %e a %ela"sa im)ulsul "e!v*s %e*a!ee este 1*"a u el maimi )!a# %e eita&ilitate.

• se#me"tul %e *"%ue!e a!e )*ate 0i mieli"i sau amieli"i

• te!mi"atiile a*"ale 0*!mate %i" &ut*"ii te!mi"ali 'si"a)tii/ %e )asa-(

;



T!a"s)*!tul a*"al )*ate 0i !a)i% sau le"t.• t!a"s)*!tul !a)i% se )*ate 0ae a"te!*#!a% 'u vite1a 244,?44 mm31i( sau !et!*#!a%

'244,744 mm31i(. Se t!a"s)*!ta *!#a"itele u e"%*mem&!a"e 'mit**"%!ii(/ ve1iuleu me%iat*!i si *m)*"e"tele mem&!a"ei. T!a"s)*!tul se 0ae %e,a lu"#ulmi!*tu&ulil*! u a-ut*!ul )!*tei"el*! m*t*!ii a!e su"t %e %*ua 0elu!i+ i"e1i"a/

e0etuea1a t!a"s)*!tul a"te!*#!a% si s"ei"a a!e e0etuea1a t!a"s)*!tul !et!*#!a%.Aeste )!*tei"e me%ia1a i"te!atiu"ea mi!*tu&ulului u *!#a"itele. De aseme"eaeista si * !eila!e l*ala/ !a)i%a a ve1iulel*! u me%iat*!i.

• t!a"s)*!tul le"t se 0ae "umai a"te!*#!a% u vite1a %e 2,5 mm31i/ ava"% u" mea"ism"eu"*sut. Se t!a"s)*!ta )!*tei"e s*lu&ile 'e"1ime/ m*"*me!i(

Fi&!ele "e!v*aseSu"t 0*!mate %i" a*"i si %i" mi!*#lii.

• fibrele nervoase periferice , 0*!mea1a "e!vii a!e !e)!e1i"ta 0asiule %e 0i&!e"e!v*ase. Fi&!ele "e!v*ase )*t 0i amieli"ie 'i"*"-u!ate %*a! %e elule S@@a""( si0i&!e mieli"ie 'i"*"-u!ate %e elule S$@a"" e au 0*!mat taea %e mieli"a(. O

elula S$@a"" )*ate a*)e!i mai multi a*"i saau u" si"#u! a*".• fibrele nervoase centrale )*t 0i amieli"ie 'li&e!e i" *m)*"e"ta "eu!*)ilului( sau

mieli"ie/ i"velite %e )!elu"#i!i ale *li#*%e"%!*#liil*! a!e 0*!mea1a teaa %e mieli"a.Aestea i"t!a i" *m)*"e"ta su&sta"tei al&e.

Teaa %e mieli"a se *&se!va u im)!e#"a!e a!#e"tia. Ea se 0*!mea1a )!i"suesiu"ea elulel*! S$@a"". I"t!e %*ua "*%u!i Ra"vie!/ se a0la * elula S$@a"" a!ea*)e!a u it*)lasma ei a*"ul. De aseme"ea/ i" teaa %e mieli"a eista %i" l* i" l*li"ii la!e "umite i"i1u!i S$mi%t,La"%e!ma"".

3ormarea tecii de mielina

I"itial 0i&!a este amieli"ia ia! elula S$@a"" 0*!mea1a %*ua )!elu"#i!i i" -u!ul0i&!ei/ i" se"su!i *)use '0*!mea1a u" me1*a*" sau me1a*"(. Aeste )!elu"#i!i !es i"

m*% s)i!alat i" -u!ul a*"ului. St!atu!ile suesive ale mem&!a"ei elulei S$@a""0u1i*"ea1a i"t!e ele si %ei teaa %e mieli"a !e)!e1i"ta su)!a)u"e!i ale mem&!a"ei eluleiS$@a"". La ete!i*! a!e me1a*" ete!" si 0i&!ele se !*tes a-u"#a"% la me1a*" i"te!".

!lasificarea fibrelor nervoase periferice dupa vite%a de conducereDaa %iamet!ul a*"ului este ma!e/ teaa %e mieli"a este #!*asa/ )*!tiu"ea i"te!"*%alaeste mai lu"#a si ast0el vite1a %e *"%ue!e este mai ma!e %e*a!ee i" 0i&!ele mieli"ie/t!a"smite!ea '%e)*la!i1a!ea( a!e l* %*a! la "ivelul "*%ului Ra"vie! 't!a"smite!ea estesaltat*!ie(.

Ti)ul 0i&!ei Vite1a %e *"%ue!e Fu"tia aest*! 0i&!emieli"ie A 26,274 m3s 0i&!ele m*t*!ii s$eletie

0i&!ele s*mat*se"1itive )!*)!i*e)tive 'Ia(0i&!ele s*mat*se"1itive tatile 'I&(0i&!ele s*mat*se"1itive te!mie 'II(0i&!ele s*mat*se"1itive )e"t!u %u!e!ea !a)i%a 'III

mieli"ie B 5,26 m3s 0i&!e vise!*se"1itiveAmieli"ie C '735 %i"

0i&!ele )e!i0e!ie(4/6,7 m3s 0i&!e s*mat*se"1itive )e"t!u %u!e!ea le"ta 'IV(

0i&!e vise!*m*t*!ii



I" su&sta"ta al&a 'i" SNC( 0i&!elele mieli"ie su"t %ete!mi"ate %e*li#*%e"%!*#lie. I"te!"*%u!ile su"t 0*!mate %e mai multe *li#*%e"%!*#lii.

&arstele mielini%arii

• la "aste!e+ su"t mieli"i1ate %*a! !a%ai"ile m*t*!ii ale "". s)i"ali/ eea e e)liamisa!ile "e**!%*"ate ale *)iil*!.

• la 5,? lu"i se mieli"i1ea1a si "". *)tii si !a%ai"ile se"1itive ale "". s)i"ali/ %ei laaeasta va!sta *)iii va% &i"e si au se"1atii )!eise.• la 2 a" se mieli"i1ea1a t!atu!ile *!ti*s)i"ale %ei *)ii me!# &i"e.

• la a"i se mieli"i11ea1a si a*"ii 0i&!el*! *misu!ale '%e as*iatie( ale emis0e!el*! e!e&!ale e a)a!ti" *!)ului al*s.

3unctiile mielinice:

• !este vite1a %e *"%ue!e a im)ulsului "e!v*s %e la 2 m3s la 274 m3s %e*a!ee la"ivelul i"te!"*%ului este * 1*"a u !e1iste"ta ma!e si a)aita"ta mia. Aeasta se%at*!ea1a 0a)tului a la aest "ivel mem&!a"a a*"ala a!e * *m)*1itie m*leula!a%i0e!ita. La "ivelul i"te!"*%ului a"alele i*"ie su"t !a!e/ aestea 0ii"% a%u"ate la"ivelul "*%u!il*! Ra"vie!.

• asi#u!a "ut!itia a*"ului %e*a!ee me%ia1a !a)*!tu!ile u ete!i*!ul. De aseme"ea/elulele S$@a"" au si !*l i" !e#e"e!a!a a*"il*! %u)a t!aumatisme.

Sinapsa

Este * -*"tiu"e i"te!elula!a s)ei0ia "eu!*"il*!. P!i" i"te!me%iul si"a)sei se0ailitea1a eli&e!a!ea "eu!*t!a"smitat*!il*! a!e asi#u!a t!a"s0e!ul %e i"0*!matie %e la *elula la alta. Neu!*t!a"smitat*!ul i"0lue"tea1a *"%uta"ta elulei !ee)t*a!e ati*"a"%asu)!a a"alel*! i*"ie si s$im&a )*te"tialul mem&!a"a! al elulei !ee)t*a!e.

St!utu!a si"a)sei+• eleme"t )!esi"a)ti 'a*"(• eleme"t )*stsi"a)ti a!e )*ate 0i %e"%!ita/ s*ma sau a*"

• s)atiu si"a)tiBut*"ul )!esi"a)ti *"ti"e+ REN/ mit**"%!ii/ ve1iule si"a)tie/

mi!*0ilame"te/ mi!*tu&uli/ "eu!*0ilame"te. S)atiul si"a)ti a!e 74,54 "m. Eleme"tul )*stsi"a)ti este u" s)i" %e"%!iti a!e *"ti"e mi!*0ilame"te/ eleme"te %e it*s$elet/a)a!atul s)i"ului '*)ti*"al(.

Mem&!a"a )*stsi"a)tia a!e )e ve!sa"tul i"te!" * %e)u"e!e %e mate!ialelet!*"*%e"s e t!imite )!elu"#i!i i"i"te!i*!. La 0el se i"tam)la si la mem&!a"a )!esi"a)tia. Du)a "atu!a mate!ialului elet!*"*%e"s s,a 0aut lasi0ia!ea si"a)sel*! %e

at!e G!a+• si"a)se asimet!ie 'mate!ialul elet!*"*%e"s )!esi"a)ti este mai ma!e %eat el

)*stsi"a)ti(• si"a)se simet!ie 'mate!alele elet!*"*%e"se au %ime"siu"i a)!*imativ e#ale(

Aeasta lasi0ia!e este le#ata %e as)ete 0u"ti*"ale.Ve1iulele si"a)tie )*t 0i si ele lasi0iate %u)a um u!mea1a+

• ve1iule la!e/ s0e!ie , au %iamet!ul %e ?4,;4 "m 0!eve"t au "eu!*t!a"smitat*!ieitat*!i/ u"e*!i si i"$i&it*!i e.+ ve1iulele %e aetil*li"a

=



• ve1iule la!e/ tu!tite , au %iamet!ul %e 74,;4 "m *"ti" %*a! "eu!*t!a"smitat*!ii"$i&it*!i

• ve1iule s0e!ie u mie1 %e"s , au %iamet!ul %e ?4,;4 "m *"ti" ate*lami"e

• ve1iule ma!i/ s0e!ie u mie1 %e"s si $al*u la! , au %iamet!ul %e =4,244 "m. Aestesi"a)se se #ases i" *!)ul si &ut*"ul a*"al i" SNC si au u" *"ti"ut "eu"*sut.

Clasi0ia!ea m*!0*0u"ti*"ala a si"a)sel*!+• eitat*!ii , su"t asimet!ie/ au ve1iule la!e/ s0e!ie/ e0etul )e mem&!a"a

)*stsi"a)tia este %e %e)*la!i1a!e '!este!ea PR( , se %ela"sea1a u" )*te"tial )*stsi"a)ti eitat*! 'EPSP(

• i"$i&it*!ii , su"t simet!ie/ au ve1iule la!e s0e!ie sau tu!tite/ e0etul 0ii"% %e$i)e!)*la!i1a!e 'sa%e!ea PR( , se %ela"sea1a u" )*te"tial )*stsi"a)ti i"$i&it*! 'IPSP(.

U"ul si aelasi "eu!*t!a"smitat*! )*ate avea e0ete %i0e!ite i" 0u"tie %e !ee)t*!i'ti)ul %e !ee)t*! %ete!mi"a e0etul(.

Neu!*t!a"smitat*!iiIsi ee!ita e0etul )e mem&!a"a )*stsi"a)tia i" tim) su!t '%e *!%i"ul ms(.

Clasi0ia!ea l*! %u)a e0etele !eali1ate i" ma-*!itatea a1u!il*!+• "eu!*t!a"smitat*!i i"$i&it*!i+

• GABA 'ai% γ ,ami"*,&uti!i( , 0*l*sit a i"$i&it*! %e elulele Pu!i"-e %i"e!e&el

• #lii"a , a!e e0et )e elulele %i" ma%uva s)i"a!ii

• )u!i"e 'a%e"*1i"a/ AMP/ ADP/ ATP(

• NO 'm*"*i% %e a1*t(

• "eu!*t!a"smitat*!i eitat*!i

• #lutamat 'ati*"ea1a i" SNC(

• as)a!tat 'ati*"ea1a i" SNC(

• tau!i"a 'ati*"ea1a i" SNC(• "eu!*t!a"smitat*!i u e0ete i"$i&it*!ii sau eitat*!ii i" 0u"tie %e !ee)t*!+

• aetil*li"a

• "*!a%!e"ali"a

• se!*t*"i"a

• %*)ami"a Neu!*m*%ulat*!iiIsi ee!ita e0etul u" tim) mai i"%elu"#at/ au %u!ata mai ma!e a e0etului/ late"ta

este mai ma!e/ se umulea1a i" tim) si )*t avea e0ete e %u!ea1a 1ile/ a"i.6rice substanta poate actiona ca neurotransmitator neuromodulator sau

neurohormon (uneori). Neu!*m*%ulat*!ii su"t %e *&iei )e)ti%e *mu"e u sistemul APUD 'sistemul

"eu!*e"%*!i" %i0u1(. Ei au e0ete atat )e mem&!a"a )!esi"a)tia at si )e mem&!a"a )*stsi"a)tia+• )e mem&!a"a )!esi"a)tia au e0ete %e aele!a!e sau i"eti"i!e a eli&e!a!ii

ve1iulel*! • )e mem&!a"a )*stsi"a)tia i"0lue"tea1a le#a!ea me%iat*!il*! %e !ee)t*!i

Neu!*$*!m*"ii



Su"t )e)ti%e se!etate i" $i)*talamus a!e su"t eli&e!ati si a)*i a-u"# i""eu!*$i)*0i1a 'i" l*&ul )*ste!i*! sau i" emi"eta me%ia"a(.

Clasi0ia!a t*)*#!a0ia a si"a)sel*! Ti)ul %e si"a)sa %e)i"%e %e )a!tile "eu!*"ului e )a!tii)a la si"a)sa+

• ti)u!ile lasie %e si"a)se 'ele mai 0!eve"te(+

• a*s)i"*ase 'si"a)sa se 0ae u s)i"ul %e"%!iti( , su"t "umai eitat*!ii• a*%e"%!itie , su"t eitat*a!e sau i"$i&it*a!e

• a*s*matie , su"t eitat*a!e sau i"$i&it*a!ea*a*"ale , su"t "umai i"$i&it*!ii %i" a*" a eleme"t )*stsi"a)ti este elusa

)a!tea mieli"i1ata '*"%uat*a!e( %ei )a!tii)a la 0*!ma!ea si"a)seia*a*"ale %*a! *"ul u se#me"tul i"itial si &ut*"ii te!mi"ali.

• ti)u!ile "*i %e si"a)se '%e !e#ula i"$i&it*!ii(+

• %e"%!*%e"%!itie

• %e"%!*s*matie

• %e"%!*a*"ale

• s*amt*%e"%!itie• s*mat*s*matie

• s*mat*a*"ale

• s)eiale 'la ele )a!tii)a *"*mite"t mai multe )!elu"#i!i(+

• !ei)!*e , su"t %e"%!*%e"%!itie !e)!e1i"ta u" *m)le %e 7 si"a)se a0lateu"a la"#a alta si a!e *"%u im)ulsul "e!v*s i" se"s i"ve!s

• )a"#lia 'i" !eti"a( , este a*%e"%!itia )a!tii)a 2 a*" si 7 %e"%!ite 0*a!tea)!*)iate i"t!e ele a*"ul 0ae si"a)sa u ele '2 si"a)sa u 2 %e"%!ita(.A*"ul )!e1i"ta )e li"ie me%ia"a * %e"si0ia!e i" 0*!ma %e )a"#lia

• se!iala , este a*a*"ia !e)!e1i"ta * i"si!ui!e %e si"a)se a*a*"ie / a*"ii

0aa"% si"a)sa u"ul u altulClasi0ia!ea si"a)sel*! %u)a mea"ismul %e t!a"smite!e• si"a)se $imie 'u "eu!*t!a"smitat*!i(

• si"a)se elet!ie ')!i" -*"tiu"i #a)( , 0*a!te )uti"e i" SN

• si"a)se mite 'u)la- i"t!e si"a)sa elet!ia si ea $imia(. Su"t !a!e. E.+ "uleiivesti&ula!i late!ali/ "uleii t!atului me1e"e0ali al t!i#eme"ului.

O elula Pu!i"-e )!imeste a)!*. 544.444 %e si"a)se

P!i"i)ii %e 0u"ti*"a!e a si"a)sel*!

U" "eu!*" "u 0*l*seste u" si"#u! "eu!*t!a"smitat*!/ i"t*t%eau"a eista mai multesu&sta"te "eu!*ative. Aeste su&sta"te ee!ita e0ete %i0e!ite i" situatii %i0e!ite/ e0eteme%iate %e ti)ul !ee)t*!il*! %e a!e se lea#a.

U" eem)lu este %*)ami"a a!e *eista i" "eu!*"ii t!u"$iului e!e&!al u )e)ti%e )!eum *leist*i"i"a/ "eu!*le"ti"a. Ea 0u"ti*"ea1a a+• "eu!*t!a"smitat*! a"% este eli&e!ata %e "eu!*"i %i" su&sta"ta "ea#!a

• "eu!*$*!m*" a"% este eli&e!ata %e "eu!*"ii $i)*talamii %i" "uleul a!uat %i"a%e"*$i)*0i1a 'i"$i&a se!etia %e )!*lati"a este PIF , )!*lati" i"$i&iti"# 0at*!(

244



Ea eita/ i"$i&a sau m*%ulea1a ativitatea elulei ti"ta/ i" 0u"tie %e "atu!a!ee)t*!ului %i" mem&!a"a )*stsi"a)tia.

Su&sta"te "eu!*ative• #a1e+ NO '*i% "it!i(/ CO

• m*"*ami"e+

• ate*lami"e+ a%!e"ali"a/ "*!a%!e"ali"a/ %*)ami"a• ami"e %i" t!i)t*0a"+ se!*t*"i"a/ t!i)tami"a

• as)a!tat

• #lutamat

• GABA

• #lii"a

• tau!i"a

• )e)ti%e+

• ati*"ea1a a "eu!*m*%ulat*!i+ *leist*i"i"a/ e"%*!0i"e/ e"e0ali"e/"eu!*te"si"a/ su&sta"ta P/ VIP

• ati*"ea1a a "eu!*$*!m*"i+ LH,RH/ TSH,RH/ s*mat*stati"a/ vas*)!esi"a• )u!i"e+ a%e"*1i"a/ AMP/ ADP/ ATP

I" u"ele elule se 0*!mea1a NO sau CO. N* se 0*!mea1a su& atiu"ea NOsi"teta1ei/ %i" a!#i"i"a ia! CO se 0*!mea1a su& atiu"ea $em*i#e"a1ei %i" $em. NOati*"ea1a a "eu!*t!a"smitat*! i"$i&it*!/ ativea1a GMP/ ativea1a )*m)a %e et!u1ie aCa/ eea e %ue la sa%e!ea Ca i"t!aelula! 'e0et i"$i&it*!(. De aseme"ea NO mai este0*l*sit i" u"ele te!mi"atii "e!v*ase ve#etative %i" m. "ete1i um a! 0i ei %i" *!)iiave!"*si 've1i e!etia/ ve1i a)lia!ea Via#!a( %a! si )e m. "ete1i vasula!i. De aeea NO )*ate %ete!mi"a ai%e"te vasula!e ma-*!e. I"-ea!ea NO i" SNC %ete!mi"a asatul.

La "ivelul si"a)sel*! a!e l* )e!ma"e"t !eila!ea mate!ialel*!. ve1iulelesi"a)tie se 0*!mea1a la "ivelul *!)ului elula! %u)a a!e su"t t!a"s)*!tate )a"a la

"ivelul &ut*"il*! te!mi"ali. La a)a!itia im)ulsului "e!v*s ve1iulele 0u1i*"ea1a umem&!a"a si"a)tia si se eli&e!ea1a *"ti"utul i" s)atiul si"a)ti. Fu1i*"a!ea ve1iulel*! u mem&!a"a )!esi"a)tia este limitata %e*a!ee a!ia mem&!a"ei )!esi"a)tie !este0*a!te 0*a!te mult. Du)a eli&e!a!ea ve1iulel*! a)a! ve1iule %e lat!i"a a!e *"ti" )!*tei"e im)*!tate %i" RER/ se 0*!me1a alte ve1iule u me%iat*!i si ilul se !eia.

Aeeasi !eila!e a!e l* si la "ivelul me%iat*!ului. Eem)lu )e"t!u si"a)sa*li"e!#ia 'u aetil*li"a(. Mate!ia )!ima este *li"a a!e se #aseste i" a"titate!esuta i" s)atiul si"a)ti. Ea )at!u"%e )!i" mem&!a"a &ut*"ului si"a)ti )!i"t!a"s)*!t*!ul s)ei0i simulta" u Na 'a!e l* u" sim)*!t(. I" it*)lasma/ *li"a esteaetilata lua"% !a%ialul aetil %e la aetil*e"1ima A )!e1e"ta i" mit**"%!ii. Aetila!ease 0ae i" )!e1e"ta e"1imei CAT '*li" aetil t!a"s0e!a1a(. Aetil*li"a 0*!mata "u

stati*"ea1a i este )!eluata %e u" t!a"s)*!t*! eiste"t i" mem&!a"a ve1iulei si"a)tiea!e * i"t!*%ue i" ve1iula/ s*ta"% )e %e alta )a!te H8. Se !eali1ea1a ast0el u" a"ti)*!t.Eesul %e aetil*li"a este $i%!*li1at %e at!e aetil*li"este!a1a.

Ve1iula si"a)tia *"ti"e+aetil*li"a/ ATP si VIP a!e su"t ase1ate i"t!,u"mate!ial &*#at i" PG. T!a"smite!ea im)ulsului "e!v*se %at*!ata %es$i%e!ii a"alel*! %e Na si a el*! %e Ca a!e su"t %e)e"%e"te %e )*te"tial. A!e l* !este!ea *"e"t!atiei Cai" it*)lasma. I"t!*%ue!ea Ca %ete!mi"a e*it*1a ve1iulel*! si"a)tie '0u1i*"a!ea u

242



mem&!a"a )!esi"a)tia(. T*ate su&sta"tele su"t eli&e!ate i" 0a"ta si"a)tia si %ete!mi"ae0etele.

Eesul %e aetil*li"a "ele#ata %e !ee)t*!i si a0lat i" s)atiul si"a)ti este$i%!*li1at %e aetil*li"este!a1a si se 0*!mea1a !a%iali aetil si *li"a/ a!e va !eluailul.

Su&sta"te e &l*$ea1a u t!a"smite!ea si"a)tia• T!a"s)*!t*!ul e e0etuea1a sim)*!tul Na,*li"a )*ate 0i &l*at %e u"ele

me%iame"te e su"t a"al*a#e *li"ei '$emi*li"a(. E0etul este %e )a!ali1ie.• E*it*1a )*ate 0i si ea &l*ata/ s)!e eem)lu %e e"%*t*i"a &*tuli"ia e )!*v*aa

)a!ali1ia/ i"lusiv a m. !es)i!at*!i.• Eista si i"$i&it*!i ai aetil*li"este!a1ei/ eea e %ue la aumula!ea aetil*li"ei i"

s)atiul si"a)ti si la &l*a!ea !ee)t*!il*! %e at!e aeasta. Aeste su&sta"te su"t0*l*site )e"t!u t!atame"tul &*lii miaste"ia #!avis/ %ete!mi"ata %e m*%i0ia!i la "ivelul )laii m*t*!ii.

C*"t!*lul e*it*1ei ve1iulel*! E*it*1a este %ela"sata %e !este!ea Ca i"t!aelula!. Ca ativea1a alm*%uli"a/

a!e se t!a"s0*!ma i" i"a1a si 0*s0*!ilea1a si"a)si"ele I si II. Si"a)si"ele su"t )!*tei"e %ele#a!e a ati"ei+ au u" a)at )e ati"a si u" a)at )e ve1iulele %e me%iat*!i. I" !e)ausve1iulele se #ases i" aste)ta!e. Ca"% si"a)si"a se %es)!i"%e este %ete!mi"ata %e)lasa!eave1iulel*! at!e mem&!a"a )!esi"a)tia. I"te!atiu"ea ve1iulel*! u mem&!a"a esteme%iata %e %*ua )!*tei"e+ si"a)t*ta#mi"a si si"a)t*0i1i"a.

Distributia componentelor celulelor nervoase si nevrogliilor in S9C si S9P

Componentele S4P

Su"t #a"#li*"ii si "e!vii.Ga"#li*"ii *"ti" *!)u!i "eu!*"ale/ %e"%!ite/ a*"i mieli"ii sau amieli"ii. U"ii

#a"#li*"i *"ti" si"a)se/ altii "u/ um este a1ul ##l. se"1itivi. GGl. se"1itivi *"ti" 0i&!e"e!v*ase mieli"ie ia! ##l. ve#etativi *"ti" 0i&!e )!e##l. mieli"ie si 0i&!e )*as##l.amieli"ie. I" ##l. mai eista u" ti) %e elule S$@a"" "umite elule satelite a!e se#ases i" -u!ul )e!ia!i*"ului.

I" "e!vi eista a*"i i"*"-u!ati %e elule S$@a"".

O!#a"i1a!e 3 eleme"te elula!e Ga"#li*"i Ne!vi"eu!*"i eista ,s*ma eista ,

%e"%!ite eista ,

a*"i mieli"i1ati 3 "emieli"i1ati eista eistaelule S$@a"" eista eista

Celulele sateliteSu"t elule S$@a"" e se #ases i" ##l. s)i"ali/ !a"ie"i sau ve#etativi. Ele se

#ases i" mai multe l*u!i+• i" ##l. s)i"ali si !a"ie"i , 0*!mea1a * a)sula e i"*"-*a!a *m)let )e!ia!i*"ul

"eu!*"il*! )seu%*u"i)*la!i/ a!e "u )!imes si"a)se

247



• i" ##l. ve#etativi , 0*!mea1a * a)sula %is*"ti"ua i" -u!ul )e!ia!i*"ului "eu!*"il*! multi)*la!i a!e )!imes si"a)se.

• t*t i" ##l. s)i"ali si !a"ie"i 0*!mea1a * teaa %e mieli"a i" -u!ul se#me"tului*"v*lut al a*"ului "eu!*"ului )seu%*u"i)*la!.

• i" ##l. vesti&ul**$lea! , 0*!mea1a teaa %e mieli"a i" -u!ul a*"il*! "eu!*"il*!

&i)*la!i

Constitutia S4C

Eleme"te elula!e Su&sta"tae"usie

Su&sta"ta al&a I"velisulve"t!iula!

I"velisulsu&)ial

S*ma eista , , ,De"%!ite eista , , ,A*"i amieli"ii eista , , ,Si"a)se eista , , ,A*"i mieli"ii , eista , ,

Ast!*ite )!*t*)lasmatie eista i" "!.ma!e eista , eista

Ast!*ite 0i&!*ase eista eista i" "!.ma!e

, eista

Oli#*%e"%!*ite satelite eista , , ,Oli#*%e"%!*ite i"te!0asiula!e , eista , ,Mi!*#lii eista eista , ,Celule e)e"%ima!e , , eista eista sau "u

Ast!*itele si elulele e)e"%ima!e alatuies u" i"velis i" -u!ul SNC "umit i"velissu&)ial/ a!e se #aseste su& )iamate!. Ast!*itele se i"te!)u" i"t!e "eu!*"i si *!ie alteva

'"eu!*"i si vase/ "eu!*"i si )iamate! et.(.

Ba!ie!a $emat*e"e0alia 'sa"#e , !eie!(Ca)ila!ele e!e&!ale su"t *"ti"ue/ elulele 0ii"% u"ite )!i" -*"tiu"i st!a"se

'*lu%e"s( a!e su"t 0*a!te seletive. T!a"s)*!tul se 0ae )!i" t!a"sit*1a !e%usa/ 0ii"%0*a!te seletiv. Pe!mea&ilitatea %i0e!a i" 0u"tie %e su&sta"ta+• ma!e , )e"t!u H7O/ CO7 si O7

• mia , )e"t!u #lu*1a/ Na8/ J 8/ M#78/ Cl,/ HCO5,/ HPO5

7,/ u!ee

• 0*a!te mia+ sa!u!i &ilia!e/ ate*lami"e i!ula"te

• et!em %e mia 'a)!*. 1e!*( , )e"t!u )!*tei"e

Fu"tiile &a!ie!ei $emat*e"e0alie+2. me"ti"e *"sta"ta me%iului et!aelula! 7. )!*te-ea1a !eie!ul %e t*i"ele i!ula"te5. )!evi"e )at!u"%e!ea "eu!*t!a"smitat*!il*! 'a!e a! )utea ati*"a a "eu!*$*!m*"i( i"

i!ulatia #e"e!ala.Oli#*%e"%!*#lie Mi!*#lie

As)et la MO • 0*!ma *vala

• "uleu !*tu"%• 0*!ma eli)tia

• "uleu eli)ti

245



• )!elu"#i!i )uti"e '24,64(/ #!*ase/ )uti" !ami0iate

• )!elu"#i!i multe/ u !ami0iatii i"0*!ma %e s)i"i

As)et la ME • Cit*)lasma u as)et elet!*"*%e"s

• RER/ !i&*1*mi/ a)a!at G*l#i/mit**"%!ii mi!*tu&uli

• Nu a!e lami"a &a1ala

• A!e li1*1*mi "ume!*si

L*ali1a!e • i" su&sta"ta e"usie su"t satelite ale )e!ia!i*"il*!

• i" su&sta"ta al&a su"ti"te!0asiula!e , i"t!e a*"iimieli"ii

• i" su&sta"ta e"usie

• i" su&sta"ta al&a

Oli#*%e"%!*itele 0*!mea1a teaa %e mieli"a i" SNC ia! mi!*#liile su"tma!*0a#e ale SNC.

Ast!*it 0i&!*s Ast!*it )!*t*)lasmati

As)etla MO

• 0*!ma stelata

• "uleu s0e!i/ eu!*mati/ e"t!al

• )!elu"#i!i su&ti!i/ )uti" !ami0iate

• it*)lasma u #li*0i&!ile 'se va% uim)!e#"a!e a!#e"tia(

• )!elu"#i!i #!*ase si !ami0iate

• it*)lasma *m*#e"a

As)etla ME

• *"ti"e 0ilame"te i"te!me%ia!e'#li*0ilame"te( ava"% u" %iamet!u %e ="m si alatuite %i" GFAP ')!*tei"aai%a0i&!ila!a #liala u #!eutateam*leula!a %e 62 D(.

• #!a"ule %e #li*#e"• )!e1i"ta lami"a &a1ala

• *"ti"e !a!e 0ilame"te i"te!me%ia!'#li*0ilame"te(/ i1*late/ ava"% u%iamet!u %e = "m si alatuite %i" GFAP.

• #!a"ule %e #li*#e"

• )!e1i"ta lami"a &a1ala

L*ali,1a!e siti)u!i

• )!e%*mi"a i" su&sta"ta al&a

• #lia limita"s , la )e!i0e!ia SNC/ su&)ial'elule i" a"%ela&!u/ elule )e"ate(

• )e!ivasula!e i" -u!ul a)ila!el*! sa"#vi"e )e a!e a)lia )ii*!use

• )!e%*mi"a i" su&sta"ta e"usie

• ast!*ite velate , i" -u!ul si"a)sel*'"ev!*#lia Be!#ma"" , e!e&el/ elulMulle! , i" !eti"a(

Fu"tiile ast!*itel*!+2. C*"stituie * &a!ie!a m*!0*l*#ia e se i"te!)u"e i"t!e "eu!*"i si vasele sa"#vi"e sau

tesutul *"-u"tiv.7. Pa!tii)a i"%i!et la 0*!ma!ea &a!ie!ei $emat*e"e0alie '!e)!e1e"tata %e elulele

e"%*teliale ale a)ila!el*! e!e&!ale(. Ele )a!tii)a la #e"e1a elulel*! e"%*teliale/ai eiste"ta l*! alatu!i %e a)ila!e *0e!a elulel*! e"%*teliale e!e&!ale 0e"*ti)ula!ate!isti e asi#u!a *m)ete"ta %e &a!ie!a $emat*e"e0alia '"u )e!mit t!ee!ea*!ia!ei su&sta"te(.

5. Au PR e va!ia1a i" 0u"tie %e J et!aelula! %a! "u #e"e!ea1a PA.

24?



?. C*"t!i&uie la me"ti"e!ea *"sta"ta a *"e"t!atiei et!aelula!e %e J sau %e"eu!*t!a"smitat*!i/ )e a!e ii )!eia %i" me%iul et!aelula!.

6. !e)!e1i"ta u" su)*!t st!utu!al+• i" u!sul %e1v*lta!ii SNC #$i%eea1a )!i" )!elu"#i!ile l*! mi#!a!ea "eu!*"il*!

• )!*li0e!ea1a si um)lu s)atiile !amase i" u!ma %ist!u#e!ii "eu!*"il*!. Neu!*"ii

%ist!usi su"t ma"ati %e ma!*0a#e 'mi!*#lii(

Celulele e)e"%ima!eL*ali1a!e+ a)tuses ve"t!iule si a)e%ute/ a*)e!a )leul *!*i%.St!utu!a+ su"t ase1ate )e u" si"#u! !a"% 'a!a"-ame"t e)itelial , e)iteliul

e)e"%ima!(/ %ei elulele au )*la!itate. D*me"iul a)ial )!e1i"ta+ mi!*vilei si ili 'uee)tia elulel*! %e )e )*%eaua ve"t!iulului III. D*me"iul late!*&a1al este tu!tit/ 'uee)tia elulel*! %e )e )*%eaua ve"t!iulului III/ a!e se "umes 0a"iite si a a!*! mem&!a"a &a1ala t!imite * )!elu"#i!e s)!e emi"e"ta me%ia"a sau alte 1*"e(.

La ME se *&se!va+ multe mit**"%!ii/ a)a!at G*l#i situat a)ial/ RER/ -*"tiu"i#a) si a%$e!e"s/ li)ses -*"tiu"ile *lu%e"s 'u ee)tia elulel*! )leului *!*i%(.

Eista 1*"e s)eiale u elule e)e"%ima!e mii/ tu!tite , 1*"elei!umve"t!iula!e '*!#a"ul su&*misu!al/ OVLT/ a!ea )*st!ema(

Fu"tii+• la "ivelul )leului *!*i% se!eta LCR si 0*!mea1a &a!ie!a sa"#e,LCR

• !estul 0*!mea1a &a!ie!a !eie!,LCR '&a!ie!a )e!mea&ila e )e!mite aesul mai mult*! su&sta"te(. Aeasta )!*)!ietate este 0*l*sita )e"t!u a%mi"ist!a!ea u"*! me%iame"tee "u %e)ases &a!ie!a $emat*e"e0alia+ a%mi"ist!a!ea se 0ae )!i" )u"tie. I" a1 %eme"i"#ita/ e"e0alita/ se a%mi"ist!ea1a a"tivi!ale i" aest m*%.

Pleu!ile *!*i%e

Se!eta LCR '2?,5; ml3$(. V*lumul t*tal al LCR este 264 ml. Aeste )leu!i su"t0*!mate )!i" a)*1itia %i"t!e )iamate! u vas sa"#vi"e si e)iteliul e)e"%ima! e a)tusesteve"t!iulii. Su)!a0ata este utata si a!e * su)!a0ata t*tala %e 744 m). Ea a!e %*ua st!atu!i+2. )iamate! u vase sa"#vi"e7. elulele e)e"%ima!e

Pliu!ile se "umes vil*1itati *!*i%e. O vil*1itate *!*i%a este 0*!mata %i"+• e)iteliul e)e"%ima!

• vase )iale a0e!e"te

• !etea a)ila!a

• vase )iale e0e!e"te

Celulele e)e"%ima!e *!*i%ie"e su"t u&*i%ale/ u "uleu s0e!i/ mit**"%!iimulte si RE a&u"%e"t. D*me"iul a)ial )!e1i"ta ma!#i"ea i" )e!ie 0*!mata %e mi!*vili &ul&*si.

Li$i%ul e0al*!a$i%ia" 'LCR(Este )!*%us %e at!e )leu!ile *!*i%e i" a"titate %e 4/56 ml3mi" '644 ml31i(. De

aseme"ea LCR mai este )!*%us si )!i" u!#e!ea 0lui%ului et!aelula! )!i" e)iteliule)e"%ima! %i" ve"t!iuli 'e.+ a!ea )*st!ema %i" ve"t!iulul IV(

246



LCR este i" a"titate %e 264 ml %i"t!e a!e 54 ml se #ases i" ve"t!iuli ia! 274 se#ases i" s)atiul su&a!a$"*i%ia".

LCR u!#e %i" ve"t!iulii I/ II/ III si IV i" s)atiul su&a!a$"*i%ia". Di" s)atiul su&a!a$"*i%ia" * mia )a!te se su!#e )!i" s)atiile )e!i"eu!ale %i" -u!ul !a%ai"il*! "e!vil*! s)i"ali si !a"ie"i ia! ea mai ma!e )a!te se su!#e )!i" s)eiali1a!i ale a!a$"*i%ei

'vil*1itati a!a$"*i%ie"e( i" si"usu!ile ve"*ase ma!i %i" #!*simea %u!ei mate! 'e.+ si"usulsa#ital(Fu"tii+

• me"ti"e me%iul 0lui% "eesa! !eie!ului

• )!*tetie mea"ia

• *mu"iaus*! u 0lui%ul et!aelula! )e"t!u a &a!ie!a LCR,!eie! e )e!mea&ila

• este l*ul %e e!etie a meta&*litil*! tesutului "e!v*s

• asi#u!a )!elua!ea %e at!e !eie! %i" LCR a su&sta"tel*! "eesa!e

Documents

Histologie Speciala