60
1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st Dept. of Pediatrics 18.10. 2017

Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

1

Pediatric Radiology

Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st Dept. of Pediatrics

18.10. 2017

Page 2: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Aim of this lecture

Role of different imaging methods in pediatric patients

Different anatomy

Special imaging in children

Different methods, thinking, diseases

Some typical clinical settings

Bone development

Battered child

2

Page 3: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

What is different?

Age group

Anatomy

IMAGE GENTLY

Radiation protection

Contrast materials

Methods

Special investigations: head – spinal – hip sonography

3

Page 4: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

4

Modalities

Sonography

X-ray

CT

MRI

Scintigraphy

Page 5: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

X ray

Radiation

Sensitivity to radiation: red marrow, gonads

Dosis cumulation

No routine investigation!

Indications, special technique

5

B - Beam A - Artifacts S – Shielding

I - Immobilizaton and Indicators C – Collimation S - Structures

Page 6: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Contrast material

Modern CM, seldom side effects

Newborn: CM of low osmolality (dehydration)

Air as negative CM

Dynamic investigations: only with fluroscopy

6

Reposition of intussusception with air

Page 7: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Ultrasound

Non-invasive, no side effects, no contraindications

Fast, repetable

Sections in every directions

Real time: motion

Vessels

Cheap

Limitations: bones, air, depends on sonographer

Air in portal veins, NEC

Page 8: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Ultrasound

Special transducers

Different sonoanatomy

Different possibilities, special regions for sonography,

8

Newborn

Child

Teenager

Uterus

Page 9: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

9

Normal kidney

Adrenal gland Adrenal hemorrhage

Page 10: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Head sonography Through the

fontanella until 8-10. mo of life

5 MHZ convex transducer

10

Page 11: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Coronal and sagittal sections

Width of the ventricles, hemorrhage

In the brain: haemorrhage, cysts, calcifications

Congenital anomalies

11

Head sonography

Page 12: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Head sonography

Positive result is important, but negative does not rule out all pathologies

Dependent on sonographer

Indications Prematurity Hypoxic injury Neurological symptoms,

convulsions Sepsis Suspected congenital

anomaly

12

Page 13: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Hydrocephalus

Cause: hemorrhage, infection

13

Page 14: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

IVH in newborn

Grade 1

SUBEPENDYMAL H.

Grade 2 Hemorrhage in the ventricles, without hydrocephalus

Grade 3 IVH + hydrocephalus

Grad 4 Parenchymal hemorrhage

14

Gr 3

Gr IV.

Gr 4

Page 15: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Spinal sonography

7-10 MHz linear transducer Through the cartilage of

the posterior arch Anomalies, intraspinal

masses

15

WK

Page 16: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Spinal Sono

Tethered cord

Spinal dysraphy

Conus too deep

Fixation to an intraspinal lipoma

Paresis, incontinence

16

Page 17: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Hip sonography

Screening of hip dysplasia

6 weeks – 6 month Cartilaginous

femoral head Graf’s method: standardized Mesurement of

angles State of

development therapy

17

Reinhard Graf

Page 18: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Scintigraphy (Nuclear medicine)

Ionising radiation (mostly gamma-ray)

Low radiation dose

Function, no morphology

Kidneys

Bones

Special

MIBG: Neuroblastoma

GERD

VUR

18

Neuroblastoma

VUR

Page 19: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

CT

Children: sedation, Radiaton (300-400x

Chest X-ray) I.v. CM

Indications CNS: hemorrhage,

trauma Chest: lungs, airways,

chest wall Abdomen Bones: Tumor, Trauma

19

SDH

Lymphoma CF

Page 20: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

MRI

No radiation No side effects Precise anatomy in each

direction +/- CM Time consuming Narcosis, sedation Claustrophobia Expensive (relatively) Metallic implantation

materials - can be contraindicated

Indications

CNS

Heart and vessels

MSK, bone marrow!

Abdomen

Mediastinum

MR Urography

MR Angiography,

MRCP

20

Page 21: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Fetal MRI

If sonography fails Planned postnat.

interventions, or need for abortion

Congenital anomalies

Early rupture of membranes

Lack of growth

Twins

Known genetic disorder

Routine fetal MRI 20-30 min

Moving artefacts

Claustrophobia

No MRI in the 1st trimester

21

Page 22: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

22

Fetal CNS 145 abnormal CNS-sonography MRI - 50% other decision of the mother - changed diagnosis in 32%, - Changed handling in 19%. (Levine et al. 2003) T2 , occipital MMC, 20th w GA, good prognosis

PRÄNATALE DIAGNOSTIK Fetale Magnetresonanztomographie W. Blaicher1, P. Husslein1, A. Messerschmidt2, A. Pollak2, G. Kasprian3, C. Herold3

FRAUENARZT 48 (2007) Nr. 12

Page 23: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

23

SOME EXAMPLES WHAT DO WE DIFFERENTLY?

Page 24: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

24

Page 25: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

25

Mediastinal mass? CT? MRI?

Page 26: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Healthy ! Normal thymic shadow !

Sonography: homogeneous structure in the anterior mediastinum

Visible on chest X-ray until 3 y of age

Variations in form and size

26

Page 27: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Diseases – seen only in children

Respiratory distress (IRDS)

Premies

Surfactant-deficiency

Alveolar atelectasis

Grade I-IV

6-12 hours after birth

27

Page 28: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

28

Foreign body aspiration

The most FB are radiolucent Expiration: overdistension of the affected side Fluoroscopy: mediastinal shift to the normal side in expiration Bronchoscopy is urgent

inspir exspir

Page 29: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Different methods: e.g. pleural effusion

29

liver Lung

Page 30: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Investigations adapted for children

Sonography

VCUG

CE- voiding urosonograohy

Scintigraphy

30

Dilatation of renal pelvis, suspected VUR

Page 31: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

VCUG (Voiding cystouretrography

Fluoroscopy

Diluted CM via catheter into the bladder

REFLUX?

Yes! prophylaxis

Page 32: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

32

Page 33: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

CE VCUG

Sonovue® – US-CM

Microbubbles: 1-10 mikrometer

Reflux in the filling phase or under micturition

33

Eur Radiol Suppl (2004) 14[Suppl 8]:P11–P15

Page 34: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

CEUS

Page 35: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Scintigraphy

Dynamic renal scintigraphy

Obstruction?

VUR?

Follow-up (less radiation then VCUG)

35

Page 36: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

MR-Urography

PRO -s

1. NO radiation

2. No CM (T2W, turbo SE: fluids , nice anatomy

3. With CM ( T1w GE + Gad) dynamic: kidney function

CON-s:

Time consuming

Expensive

Sedation

36

Page 37: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

GI tract

37

Page 38: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

38

10-15 minutes

30-60 minutes

6 hours

24 hours

Page 39: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Newborn with ileus

Air as CM!

Too little: proximal obstruction

Too much: distal obstruction

39

Double bubble :duodenal atresia

Page 40: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

40

Hirschsprung’s disease

Page 41: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Hirschsprung’s disease

No ganglia in the colon (aganglionosis)

Obstipation since birth

Abdominal distension

Barium enema, biopsy

Surgery

41

Page 42: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

42

Small bowel atresia

Page 43: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Something , we do the other way

Premie with abdominal distension

Bloody stool

NEC?

Pneumatosis – air in the bowel wall

43

Page 44: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Is there an indication for surgery? Perforation?

Free air in the abdomen?

44

Page 45: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

45

Laterolateral with horizontal beam Perforation, free air

Page 46: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Newborn , biliary vomiting

46

Malrotation

Volvulus

Page 47: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

47 Whirlpool sign (Pracros 1992)

Page 48: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

48

BONE DEVELOPMENT AND ITS CONSEQUENCES

Page 49: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

49

www.fotosearch.com

DIAPHYSIS

METAPH

EPIPHYSIS

Page 50: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Epiphyseal fractures

Under 16 y : 6-18% of all extremity fractures

Complications: Growth anomalies in 25-33%

50

Page 51: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Rickets

Vitamin- D deficiency

Failure in the bone mineralisation

Hyperplastic noncalcified cartilage

51

Page 52: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

OSTEOMYELITIS

Hematogenous infections

Staphylococcus aureus 70-90%

First in the bone marrow of the metaphysis

‹ 18. mo anastomosis between meta- and epiphysis

Later: growth plate is a barrier

Small children septic arthritis – growth disturbancies, deformities

52

Page 53: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

53

OSTEOMYELITIS

4 weeks

6 months

Page 54: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Typical pediatric fractures: green stick, bowing etc.

54

Page 55: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Child abuse, battered child Typical pattern of

injuries Metaphyseal

fractures Ribs, Sternum,

Scapulae Multiple fractures of

different ages Periosteal reaction,

epiphyseolysis, complex skull

fractures

55

Page 56: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

56

Page 57: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

Battered child, Child abuse

Discrepance between history and injury

CNS and visceral injuries

Shaken baby

57

Page 58: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

58

Page 59: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

59

It is better that baby cries

than the baby dies.

Scintigraphy

Page 60: Ildikó Várkonyi - Semmelweis Egyetem | Kutatósemmelweis.hu/radiologia/files/2017/10/Pediatric-radiology.pdf · 1 Pediatric Radiology Ildikó Várkonyi Semmelweis University 1st

60