-
• ostirala • 1998ko abenduaren 18a
Iruñea • Eguberri usaina dario hiriari. Iker Flores
•»Kategoriari beldurra ez baino errespetu haridia diot».
Mafarroako izendapena duen ardoak gero eta harrera onagoa du.
Azken urteetan salmentak gora egin
dute nabarmen eta aurten gorakada are nabariagoa da. Oraindik
urtea ez da bukatu, eta-jadanik 1997an
baino % 14a gehiago saldu da. Gainera, nekazariei mahatsa batez
beste %10 gehiago oradaindu zaie.
-
La r raun • N a f a T T O a k O
paisaiareri ikuspenak Alfredo Diaz de Cerioren erakusketa
zabalik da Gustavo de A/laeztu museoan
Nafarroako
paisaiaren ikuspenak
izenburupean urtetik
urtera margo
erakusketa zabaldu
ohi du Gustavo de
Maeztu museoak,
margolari ezberdinek
herrialdearen
inguruan duten
ikuspegia ezagutzera
emateko.
MIHISEA ZURI DAGO. MARGOLA-ria paisaiari so. Isitasuna.
Pintzelari heldu eta mugimendua hasten da. Koloreak dantzan.
Pro-zesu magikoan sortzen da mar-goa. Margo bakoitzak margolari
bakoitzaren ikuspegia ageri du. Hauxe da Nafarroako paisaiaren
ikuspenak erakusketaren xedea, ezberdintasunaren aberasgarrita-suna
agerian jartzea, hain zuzen ere. Camino Paredes museoaren
zuzendariaren hitzetan errealita-tea bera bada ere, norberak modu
jak inba tean jaso du. «Etajakina, beranduago modu pertsonalago-an
batean islatzen da aurretik ja-sotakoa» dio. Beraz, gai beraren
inguruan ha inba t margolariren lana bildu ohi du urtet ik-urtera
Gustavo de Maeztu museoak.
Aurten ekintzaren bosgarren urteurrena ospatzen ari da Alfredo
Diaz de Cerio margolariaren era-kusketarekin. Eta berezitasuna bi
zentzutan izaten da: batetik, gaia
Goian Aifredo Diaz de Cerioren Urlo margoa eta, eskuinean egile
beraren Iruñeko murruak margoa
• D I A Z D E C E R I O
beti berdina izatea, eta bertzetik, Lizarrako partikular batek
egiten duen eskaintza txalogarria. Iñaki Ast igarragak u r te ro
margo ba t erosten du 200.000 pezetaren tru-ke (8.000 libera), eta
museori opa-ritzen dio. Beti ere, pinakotekaren o n d a s u n a k
handi tzeko asmoz. Aurten Diaz de Cerioren Urlo ize-neko margoa
eman du. Bertan ur geldo ba ten i rudia ageri da eta 26x68ko t a u
l a b a t e n g a i n e a n egindako oleoa da. Bilduma hone-tan
dagoeneko bertze bortz mar-golarien lanak daude, aur re t ik
erakusketan parte har tu duten : J e s u s Lasterra, Jose Maria
As-cunce, Ana Mari Marin eta Luis Garrido margolariak, hain zuzen
ere.
Alfredo Diaz de Ceriok ez zuen orain arte Lizarran erakusketarik
egin. Orotara Mendabiako artista-ren 14 margolan ikus daitezke
es-kegita urtarrilaren 31ra arte mu-seoaren ormetan. Erakuske tak
artistak azkeneko bi urteetan egin duen laneren zati nabarmena
bil-du du. Haren lana biziki errealista moduan definitu bada ere,
egilea-
r en u s t e z ez da h o r r e l a . Izan ere, bere hitzetan
kon-tzeptu hori za-l a n t z a g a r r i a da oso. «Pai-saia
ikustera-koan emozioa sentitzen dut. Baina pa i sa i hori mihisera
eramaten du-d a n m o m e n -t u a n errobo-taren gisa ari-tzen
naiz , e m o z i o a r e n saretan bate-re erori gabe», dio. E ta
zera
gaineratu du: «Nire lanean ez du islatu nahi errealitatean
ikusten dudan gauza bera, ez dut ikuslea-ren emozioa sortarazi nahi
. Bu-ruarekin margotzen dut eta oro-korrean nire lanek begirada
hotza eta bortitza ageri dute».
Bertzetik, Gustavo de Maeztu museoak bes te e r a k u s k e t a
ba t
bildu du egunotan. J u a n R. Suki-bideren Armarmiaren zeinua
ize-neko lan bilduma da ikus daiteke-ena. Orotara artistaren bortz
arte-lan ikus daitezke: bi margo, kolo-rez jantzitako ehun luzea
eta es-kultura bi.
—6» Kristina Berasain
Lizarra
Bihar aukeratuko da
urteko lizarrarra
L I Z A R R A N A R I T Z E N D I R E N
komunikabideek aukera-tuko dute bihar, aurtengo l i z a r r a r
r a . H a u t a g a i a l bortz dira: Sagrario Larral-de
misiolaria, Patxi Ruiz pilotaria, Pablo Hermoso de Mendoza
errejoneatzai-lea , J o n Lopez G a r n i k a dantzaria eta Mikel
Andue-za saxojoela.
E k i t a l d i a r e n h e l b u r u nagusia herr i tarren
batek h a r e n b e h a r r e a n egin d u e n e t a eg i t en a r
i d e n l a n a s a r i t z e a da . Luis Tobes enpresaria da
ekital-di bereziaren bultzatzailea. «Hainbat pe r t sonek bere j a
r d u n e a n ongi a r i t zeak Lizarrako h i r i a r en izena h e
m e n d i k k a n p o ezagu-tzea dakar. Ekimen honen bidez lagun
hauek egiten dutenagatik nabarmentzea e ta omen tzea lo r tu n a h
i da», azaltzen du Lizarrako enpresario honek.
Urteko lizarrarraren eki-t a l d i a d u e l a zor tz i u r t e
hasi zen. Eta urte hauetan Lizarraren izena ezagutze-ra e m a n d u
t e n h a i n b a t l a g u n e k j a s o du u r t e k o
lizarrarraren saria. Hauek da aurteko lizarrarrak osa-tuko duen
zerrendako liza-rrarak: Pablo Her-moso de Mendoza
errejoneatzaile-ak, Patxi Mangado arkitek-toak, Alfredo Balerdi
pilo-t a r i a k , An ton io Roa e ta Francisco Beruete Santia-goko
Bideko L a g u n e n E lka r t eko p r e s i d e n t e a k , Adolfo
E r a s o geologoak, J u a n Sat rus teg i idazleak eta Javier
Etxeberria txi-r r i n d u l a r i a k e t a J a v i e i Urra
Madrileko adin txiki-koen herri defendatzaile-ak.
• Kristina Berasair
zubian barna
BINGEN AMADOZ
Harrieri testigantzak
Aurrez aurre ikusi dut garbi, hiltzera kondenatuta dauden
hasperen garratzak entzuteko aukera eman didate, tirokatuen azken
garraxiak airea urra-tzen sumatu ditut. Fusilaren atzetik hiltzaile
krudelen gorrotoak eta haien artean egotera beharturiko gixajoen
dardarak plaza erdiko zuhaitzen enborretan itsatsirik iraun
dute.
Aurrekoen kontakizunek halakoak marraz-ten zituzten nire
haurtzaroko bizitza-ikasketan. Banekien errealitate gordina zirela.
Arbasoek jasotakoa ez zegoen zalantzan jartzerik. Ozenki esan ez
zitekeen egia zen gainera,
soilik etxe sukaldeko zoko beroetan zabaltze-koa.
Bartzelonako San Felip Neri plazan ez dago ordea, kontalaririk
eta ez da behar. Bertako harriek ematen digute hantxe gertatutako
sarraskien testigantza.
Faxistek Catalunyako hiriburua hartu zute-nean egindako hilketa
masiboen arrastoak harri mutuetan geratu dira betirako. Elizaren
pareta balek utzitako zuloz josirik dago bi metroko altueraraino.
Bala galduek edo agian hiltzerik nahi ez zutenek botatako tiroek
bere zauriak utzi dituzte harrian hortik gora ere.
Bainan handiagoa zen gorrotoa nunbait gizaki-tamainako altueran
desagertu dira elizako lehen lerroko harriak, paretaren kontra
jarrita-ko gizon emakumeen kontrako erasoak hain-beste eta hain
bortitzak izanik.
Odola lehortu zen laister bainan oroimen kolektiboan ez dira han
suertaturikoak ahantzi eta harriak gertakizun larri haien lekuko
dira gaur egun ere 60 urte beranduago.
Harrien testigantzak erakusten digunez gizakiaren lan
onuragarriek luze iraun dezake-ten bezalaxe ez dira errez ezabatzen
batzuren basakeriak eta besteen nekeak.
Egunkaria ostirala, 1998ko abenduaren 18a
-
• i r u n e a *
Badator Eguberria Beste toki askotan bezaia, Iruñean ere
antzematen da Eguberria badatorrela, Kaletako argiak, dendeta-
ko eskaintzak, Olentzerorako prestaketak... Horietaz landa, bada
urtero-urtero errepikatzen den ohitura,
jaiotzak paratzekoarena, alegia. Argazkian Iruñeko Jaiotzegileen
Elkarteak Antsoleaga karrikan duen
egoitzan kokatu duen jaiotza berezia ageri da. Jaiotza Kontuen
Ganbararen egoitza bera da, tamaina txi-
kian, eta XIII. mendekpo etxea ez ezik, barruko patioa ere ikus
daiteke. Eguberriak pasa arte jaiotza
ikusgai dago 8:30etatik 15:00ak arteko ordutegian.
Sakaria
Sakanako Vll. Xirol Astea bihar
bukatuko da SAKANAKO MANKOMUNITATEKO K I -
rol Zerbitzuak eskualdeko zein herrialdeko hainbat erakunde eta
talderekin batera, aurtengo-an ere kirol astea antolatu da.
Helburua Sakanako hainbat ki-rolariren eta kirol taldeen lana
onartzeaz gain, talde eta kirolari horiek u r t ean zehar egindako
lana ikustea da. Aurtegoan Kirol astearen guneak Urdian eta
La-kuntzako herriak izan dira. As-tez bi herriotan izan diren
kiro-laren inguruko mahainguruetaz gain, bertako udaletxetan
kiro-lari buruzko argazki zaharren e r a k u s k e t a ikus teko p
a r a d a izan dute bertara hurbildutako-ek. Dena den, oraindik ere
kirol astea martxan da eta gaur txi-rrindularitzari buruzko
eztabai-dai z a n e n da a r r a t s a l d e k o 8:00etan Urdiaingo
Udaletxean. Bertan eztabaidan ariko dira: Igor Flores eta Iker
Flores Eus-kadi taldeko txi r r indular iak, Abraham Olano Once
taldekoa, Txomin Perurena eta Jose Luis Arrieta Banesto taldekoa
eta An-gel Arritea Kaikukoa. Dudarik gabe, biharkoa izanen da
Saka-nako VII. Kirol Astearen egunik g a r r a n t z i t s u e n a
. B i h a r k o a n hainbat kirol ekitaldi ikusteaz gain,
eskualdeko hainbat kirola-rik eta taldek sariak jasoko di-tuzte.
Egitarauari dagokionez, bihar 10:00etan Iruntzungo eta Lakuntzako
pilotalekuetan Bu-rundesa-Alsa sari nagusia joka-tuko da, S a k a n
a k o XI. Pilota Txape lke ta ren au r r e f i na l ak .
Arratsaldeko 6:30etan, berriz, Sakanako IX Pala Txapelketaren
finalak ikusteko aukera izanen da Olaztiko pi lotalekuan. Ur-dia
ingo p i l o t a l e k u a n , aldiz, a r ra tsa ldeko 7:30etan
greko-er romatar borroka ikusi ahal izapen da.
Kirol asteari amaiera emateko
Lakuntzako Pertza Elkartea au-keratu da. Berta, 22:00etan
afa-ria eginen da eta Sakanako kiro-laririk hoberenei sari banaketa
eskainiko zaie. Aurtengoan sari-dunak ondokoak dira: Iker Flo-res
eta Virginia Etxabarri txi-rrindulariak, Koldo Mendilize
pi-lotaria, Txaro Latiegi karateka, MRA Xotako fulbol taldea eta
euskara bultzatu duten Sakana-ko soka-tira taldea osatzen du-ten
Arbizuko neskak. Horietaz gain, a ipamen berezia izanen dute
eskualdeko pilota eskolek: Olazti, Altsasu, Etxerri-Aranatz,
Arbizu, Arakil-Uharte eta Irur-tzun, hain zuzen ere. Aipamen
berezia ere jasoko dute baita La-gun Artea taldeak eta Kike
Eli-zalde Altsasuko erremontistak.
—» Amaia Mundiñano
Lola lVlayok jasoko du Angel
Urritia saria ANGEL URRUTIA HANDIA L E K U N B E -
rr in jaio zela, eta he r r i t a r rak oso harro dira,
aspaldian, idaz-le handiaren izena aipatzerako-an. Duela hiru urte,
olerkaria omenduko lukeen olerki lehia-keta bat antolatzea bururatu
zi-tzaion Lekunberriko Udaletxea-ri, Mitxausenea Kultur Etxea-ren
ekimenez. Duela bi u r te , Javier Velaza kas te jondar rak irabazi
zuen saria, eta iaz, be-rriz, Alakanteko Aurelio Arne-
dok. Aurtengo, ostera, Lola Ma-yo madrildarrak eraman du.
Kazetari lanetan aritzen da Lola Mayo, eta epaimahaikoen ustez,
hori nabari da bere lane-an. Perfil de abordaje da saritu-tako l
iburuaren izena, eta Mi-txauseneako Inma Etxarriren ustez, «bertan
bildutako olerki guztiak estilo motza eta azka-rrekoak dira, zinema
gidoi ba-ten antzekoa osatuz». Igandean emango zaio saria olerkari
ma-drildarrari, Lekunberriko Ayes-taran hotelean 12:30etatik
au-rrera. Lanik argitaratugabeko 40 olerkari aurkeztu dira
lehia-ketara. Orain, ordea, sari honi esker, Lola Mayok bere lehen
la-na argitaratu ahal izan du, Per-fil de abordaje, hain zuzen.
—e» Urko Aristi
h e r r i a l d i z k a r t a k Asier Azpilikueta
Eskolara autobusez Ttipi-Ttapa aldizkariko azken zenbakiak
eskola garraioa aztertu du erreportaiari eskainitako orrialdeetan,
Aitor Arozena kazetariak sinatu-tako artikuluaren bidez. Izan ere,
eskualdeko 1.600 ikaslek erabiltzen dute egunero autobu-sa, taxia
edo diruz lagundutako autoa, etxetik ikastetxeetara joateko.
«Gehienek autobusa hartzen dute, ikasketa ertainak egiteko
auke-ratu duten institutua edo DBHko ikastetxera joateko. Bertze
aunitzek, ordea, herrian ber-tan, beraien auzotik edo baserritik
eskolara jo-ateko autoa behar izaten dute. Etxetik eskola-ra bi
kilometrotik goiti baldin badira, gurasoek
Nafarroako Gobernuaren dirulaguntza izaten dute beraien autoa
erabiltzearren».
«Aniztan, neska-mutikoen bidaiak ez dira ikastetxera
ailegatzearekin bukatzen. Inguru-ko ikastetxeen arteko harremanak
gero eta gehiago lantzen dira eta batetik bertzera mugi-tzeko
autobusa behar da berriro. Adibidez, as-telehenero tailerra izaten
da Oronozko eskolan eta Arraioz eta Gartzaindik 21 ikasle mugitzen
dira. Asteazkenetan Elizondoko eskolan izaten da tailerra eta
Baztango ikastetxe guzietako 90 ikaslek egiten dute joan-etorria
autobuse-an. Neska-mutikoek ordu eta kilometro aunitz
ematen dituzte autobusetan, beraz, segurta-sun neurriak egoki
betetzen dituzten ibilgai-luak galdegitea ez da sobera
eskatzea».
Autobusek bete beharreko hainbat bal-dintza aipatzen ditu
Arozenak sinatu arti-kuluak, hain zuzen ere: «Autobusak 10 urte
"baino guttiago izanbehar du edo 10 baino gehiago baditu, haurren
garraioan beti enpre-sa berean erabilia izan behar di. Edozein
mo-duz, autobusek ezin dute 18 urtetik goiti izan. Beharrezko
paperak eguneran izan be-har ditu, noski, eta hainbat ezaugarri
tekni-ko bete».
d a i a r e n
mintzoa Xabier Larraburu
Adminlstrazloa i erderaz, arren j Lehengoan, ohi dudan bezala,
:
artikulua entregatzera Iruñeko •
: bulegora hurbildu eta Zaldi :
| Eroa marrazkilariarekin topo •
: egin nuen. Bistaz ezaguna :
; nuen eta halaxe esan nion. j
: Gauza berbera erantzun zidan :
j berak. Irtetzerakoan kafea har- j
: tzera abiatu ginan elkarrekin. :
j Euskaldunak izanik sormen j
: lanetaz hitz egin genuen, nos- :
j ki. Nik marrazkilarien lana j
j goraipatu eta gauza izugarri :
j zaila iruditzen zaidala esan
j nion. Berak, aldiz, zirriborroak :
j egitea inongo meriturikez due- j
j la eta artikulu egileak miresten :
j dituela erantzun zidan. Saiatu j
j nintzen bere marrazki zehatz :
j batetaz oroitzen bainan ezin j
j izan nuen. Erabaki nuen, beraz, :
j orokorrean aipamen bat egitea j
j eta nafarkariko komiki tirak :
j oso onak iruditzen zaizkidala j
j esan nion, nahiz eta oso gutxi- j
j tan irakurri. Berak, umilki, j
j «beno, pfff..» edo horrelako zer :
j edo zer marmartu eta nire arti- j
j kuluak ere oso gustoko zituela j
j esan zidan. Seguro nago nire j
j lan zehatz batetaz ea oroitzen j
: ote zen ahaleginetan zebilela. j
j Egoerak ukitu deseroso bat j
: zuen. Euskaldunok maiz paira- j
j tzen dugun egoera da hau. j
; Kaletik euskaldun bat aurkitu j
j ezkero ea azkenaldi hontan j
: bere artikulu, liburu, olerki, j
j bertso, irratisaio, dantzaldi edo j
: dena delakoa irakurri, ikusi j
j edo entzun duzun oroitu behar j
: duzu. Eta horrela izanez gero j
j aipamen txiki bat egin behar j
: duzu ongi geratzearren. Eta j
j benetan zaila da, ezagutzen j
j ditugun euskaldunek asko pro- :
j duzitzen bait dute!. Akaso
: autoreegiak gara. Ez al zaigu
- j aski gure lan grruntekin?. Ez
j nonbait. Gure hizkuntzak izan- :
j go al du errua?. Seguraski.
j Estanko batean lan egiten zuen
j tipo bat ezagutu nuen aspal-
j dian. Tipo benetan arrunta zen.
j Bere lana egin eta ez zuen
j inongo beste anbiziorik. Urtee-
j tan bere sormen lan bakarra,
j zegokion belarrimotxetasun
j ilunean, kinielak osatzea izan
j zen. Eta hortan ere ez zen bate-
j re trebea. Euskara ikasi eta
j dagoeneko irakurri ez ditudan
j sei eleberri eta olerki liburu bi
j argitaratu ditu. Kaletik aurki-
j tzen dudan bakoitzean, bere
j obraz aipamen txikiena egitea
j ezinezkoa zaidanez, beti lotsa-
j tzen naiz. Administrazioa eus-
: kaldundu behar dela entzuten
j dut eta iarritzen naiz. Hiru mila
: pertsona dira. Zertarako behar
j ditugu hainbeste eleberriegile
: eta olerkari?.
ostirala, 1998ko abenduaren 11 Ej*unkaria|
-
Mafarkaria
— i—ii rn^M^jm^ mm i» 11
Azkeri urteetako gorakadari jarraituz, Mafarroako jatorri
izeneko ardoek jadanik 1997an baino %14 gehiago saldu da
Nafarroako jatorri izena duen ardoak gero eta harrera onagoa du.
Azken
urteetan salmentak gora egin dute nabarmen eta aurten gorakada
are
nabariagoa da. Urtea bukatu gabe, jadanik iaz baino %14a gehiago
saldu da.
Errioxako jatorri izena garestitu izana ez da arrazoi bakarra.
Nekazariek zein
adituek diote kalitatearen alde azken urteetan egindako
ahaleginaren ondorio
dela, gehienbat.
^ a h , ah, ardo gorri naparra!, eztarriko lakarra kentzen duen
azkarra; eh,
eh, eh ni ardoaren alde...» dio abestiak eta azke-naldian,
behintzat, badirudi herrialdeko maha-tsekin egindako ardoak gero
eta zaletu gehiago di-tuela. Bost zonaldetan -Lizarherria,
Baldizarbe, Behe Mendialdea, Goi Erribera eta Behe
Erribera-banatutako 13.171 ha. dira Nafarroako jatorri ize-na duten
mahasti lurrak eta 7.200 mahastigilek lantzen dituzte. Nafarroako
jatorri izena gehien-goa eta garrantzitsuena bada ere, Errioxako
jato-rri izenak ere badu lekua. 4.896 ha. ditu eta 914 nekazarik
produzi-
tzen dute Andosi-lla, Azagra, Aras, Bargota , Menda-via, B iana
, S a n Adrian eta Sar ta -gudako herrietan. Dena dela, aurten-go u
z t a oso ona izan b a d u t e ere , Na fa r roa r i soilik
dagozkion datuak ez d izkigu e m a n Errioxako Ja to r r i I z e n
d a p e n e k o Kontse i lu Arau-tzaileak.
Azken ur tee tan mahas t i lurrak ez d i ra h a n d i t u e ta
Nafa r roako izen- ' 1P dapenean aurten-go uzta joan den ur tekoa
baino gutxiago izan bada ere, produkzio maila eta kalitatea hobetuz
doaz. Patxi Itsaso, Nafarroako Ja tor r i Izeneko Kontseilu
Arautzaileko kideak dioenez, «oso urte ona suertatzen ari da.
Ilbeltzatik urrira bitarteko datuak ditugu eta joan den urtean
garai berean saldu zena baino %14 gehiago merkaturatu da», dio.
Joan den ur tean 58.130 litro merkatura tu ziren eta aurten,
Kontseilu Arautzailearei urteko batuketa egiteko bi hilabete falta
bazaizkio ere, 42.943 milioi litro saldu dira. «Merkaturatzea
1985tik igotzen joan da. Aurten salmenta, batez
Juan Jesus Cocin
«%40ko izotza izan
dugu eta uzta
eskasagoa izan da.
Dena den, oso ongi
saldu da: miura
mahatsa 45-55
pezetatan, garnatxa
80-85tan, tenpranilloa
95tan eta merlota eta
chardonnay
130-140tan»
Egunkaria ostirala, 1998ko abenduaren 18a
Ardoak ontzen Piamonte bodegan. • M I K E L S A I Z
ere, esportazioetan nabaritu da, joan den urteare-kin konpara
tuz %17,92a igoera izan du 34,6 litroko salmentarekin», azpimarratu
du. Beltzetan gainera, kalitate hoberenak saldu dira gehien.
Barruko merkatua mantendu egin den bitartean, erreserba handiakoen
esportazioa %478a igo bai-tira. Gorriei dagokionez, %5,44 igo da
salmenta eta kanpoko merkatua da hazkunde gehien izan duena
%28rekin. Ardo txuriak ere %9,8 igo dira eta aurrekoek ez bezala
batez ere barruko merka-tuan saldu da, % 17,36, hain zuzen. Datu
dantza-ren aurrean, Itsasok dio etorkizunerako aurrei-kuspenak
«onak» direla.
Mahastigileak pozik Nafarroako jatorri izendapenak merkatuan
tokia ha r t zen duen he inean , ardo n a f a r r a gero eta
hobekiago saltzen dela ikusirik pozik dira nekaza-riak. J u a n J e
s u s Cocin Erriberriko nekazariak horrela dio, behintzat. Cocinek
ditu tenpranillo, merlot , g a r n a c h a eta miu ra m a h a t s a
ematen duten 11 ha mahasti ditu. Erriberriko Piedemonte
kooperatibako partaide da beste zazpi mahasti-zainekin batera, eta
mahatsaren bilketa eta zain-keta hobeagotzeko ere Txibori makinaria
koopera-tiba osatu zuen, prezioak eta produkzio kosteak merkatzeko.
Mahatsondoak neguko egonean dau-den bitartean, olibak biltzen ari
zela har rapatu genuen. Cocinen irudiko «une oso interesgarrian»
daude. «Ardo txuriaren eta gorriaren kontsumoak behera egin dute
baina beltzak gora nabarmenki», dio. «Mahatsaren prezioa % 10-20
igo da eta Nafa-rroako ardoak inguruko merkatuetan sar
daitez-keelako Errioxako ardoa igo egin behar duelako 150-250
pezeta botila.Horrela, Nafarroatik kanpo hemengo beltza ezagutzera
emateko aukera ona da», gaineratu du. Nekazariaren ustez, gaur egun
merkatuan Errioxa zaletasun handia dago. «Iru-ñean ere eta oso
zaila da merkatu horretan sar-tzea. Hobekiago saltzen ari gara
Inglaterran, Ale-m a n i a n edo S u e d i a n , I r u ñ e a n b a
i n o . E g u n badi tugu Nafarroako beltzak kalitatea-prezioa
Errioxakoak baino hobeagoa dutenak» nabaritu du. Cocin da mahats
produkzioaren prozesu guz-tia kontrolatu dezakeen nekazari
bakanetakoak, mahatsaren %70 nekazarien kooperatiek produ-zitzen
badute ere, %25 bakarrik banatzen dute. Bere ustez hori da
sektoreak duen arazoetako bat, horrela kupelategi handien eskuetan
baitago beti ardoaren kontrola eta horrek ba tzuetan prezio
aldaketa handia ekar dezake salmentan. «Aurten-go uztan ez da
horrelakorik gertatu nahiko oreka-tua izan delako. Batez-beste
%40ko izotza izan da
eta uzta beste urteetan baino eskasagoa izan da. Oso ongi saldu
da, miura mahatsa 45-55 pezetan ordaindu da, garnatxa 80-85ean,
tenpranilloa 95ean eta merlota eta chardonnay 130-140 peze-tatan»,
dio pozik. Datuokjoan den urtekoak baino %10-15 al tuagoak dira.
Bere ustez Errioxako jatorri izendapeneko ardoen prezioen gorakadak
ez ezik, azken urteetan lortutako kalitateak eta atzerrira asko
saltzeak eragin dute igoera nabar-mena. «Kalitatearen afera ere oso
garrantzitsua da. Gutxiengo kal i tea e ska in tzen ez d u e n a k
maha t sa saltzeko arazoak ditu. Egun gehiago ordaintzen da kal i
tatea eta mahas t i an ber tan aukera tzen d a m a h a t s a » esan
du Erriberr iko nekazariak.
Piedemonte kooperatibako kidearen iritziz kali
tatearen aldeko ge-ro eta apostu han-diagoajatorri izen-d a p e
n g u z t i e t a n gertatzen ari omen da , b a i n a , b a t e z
ere , N a f a r r o a n . «Evenaren l a n a ezinbestekoa izan da
bai mahastietan eta baita upategie-t a n . M a h a s t i e t a n
maha ts motak ho-betu dira eta tekni-koek jarraipen bat egiten die
abuztuan eta irailean kalitate onak etxeratzeko. Era berean,
upate-gietako prozesua , ho t za gorde tzeko makinak, hartzidu-ra
kontrola tua eta bes te hobekun tza batzuekin kalitatea asko hobetu
da».
Dena dela, ma-h a s t i a r e n b i d e a n ere badira arazoak.
Kanpoko m e r k a -t u e k m a r k a t z e n du t en lehiakor
ta-suna gero eta han-
diagoa baita. Ildo horretan, Europako Batasune-tik proposatu den
Ardoaren Merkatuen Antolake-ta Bateratu berria aurrekoa baino
hobeagoa dela diote nekazariek, aurrekoak mahastien %20 ke-naraztea
behartzen baitzituen.
Mahatsondoak landatzeko mugak EHNE sindikatuak emandako datuaren
arabera, 1995an laguneko ardo kontsumoa batez beste 30,5 litrokoa
zen eta joan den urtean, aldiz, 34,8 igo zen. Dena den, Ignacio
Lauroba, ardoaren merkatuaren inguruko ikerketak egiten dituen
Nielsen enpresa katalanaren arduradunaren us-tez, ez da ardo
gehiago edaten baina bai kalitate hobeagokoak, eta horrek, jakina,
jatorriko izenda-penak hobekiago saltzea'dakar. Salmentak gora
NAFARROAKO ARDO PRODUKZIOA
NJafarkaria
badoaz ere, mahatsondo berriak jartzeko aukera latza da. Europak
maha-tsondo landaketen mu-gaketa ezarria du. Lan-dake ta ber r iak
egiteko 10 .000 h a a d o s t u d i tu E u r o p a k o Batzordeak ,
eta, horietatik 3.600 ha Espainiarentzako izanen dira. Afera da ha
horiek zein elkarte autonomoei emanen zaizkien. Nafa-rroako
Gobernuak izan du lehen bilera Madrile-kin . Han izan zen J o a
-quin Pejenaute, Evenako z u z e n d a r i a e ta Madri l banaketa
egitera ez dela ausartzen dio. Lur horiek ez lirateke beharrezkoak
aurretik mahastiak ken-t zeaga t ik d i r u r i k j a s o izan ez
bal i tz . «Ja tor r i izendapen bakoitzari %1 a h a l m e n a e m
a n n a h i zaio. Faltan sumatzen da d i ru laguntzekin kendu ziren
hainbat errege-ur. Egun landaketa eskubi-deak ordaintzen ari dira,
horiek ez balira lehena-gotik kobratu sustrait ik
ateratako mahastiengatik egun izanen genituzke eskubide nahiko
Nafarroan landaketa berriak egi-teko», dio goibel Cocinek.
Erriberriko nekazariaren aburuz zonaldean etorkizuna duen
laborantza bakarra mahastia da. «Zitua beheraka doa. Agenda
2000rekin prezioen beherakada handia izanen da, eta aukera
interes-garriena mahast ietan dago eta txikiagoak diren produkzio
biologikoetan. Inguruetan errazago sal daitezkeen produktuan,
finean. Ahaztu egin be-har dugu Nafarroako Gobernuak, Madrilek zein
Bruselasek markatu diguten nekazaritza lehiako-rretik aldendu behar
dugu», azpimarratu du kez-kati.
—6» lrene Arrizurieta
Nafarroako Jatorri Izendapena
Errioxako Jatorri Izendapena
• Nafarroako Jatorri Izendapeneko ardoaren salmenta
V Evenako zuzendar ia
«lVlahasgintzareri etorkizunak upategien garapenarekin
uztarturik joan behar du»
Evenako -Nafarroako Mahastizaintza eta
Enologia- zuzendaria da Joaquin
Pejenaute. Gobernuaren arrimoan
1981ean sortua, herrialdeko mahasti eta
ardoaren sektorea ikertzea, aztertzea eta
aholkatzea da bere lana. Era berean,
mahastizainen eta ardandegi-jabeen
zerbitzura dago. Pejenauteren irudiko,
ardo nafarrak etorkizun ona du.
• Europako Batasunak 3 .600 Hekt. berri eman dizkio Espainiari.
Horietatik Nafarroari zenbat dagozkion jakiteko bilera izan zenuten
berriki Madrilen. Batzordearen araudiaren arabera Espainiari 3615
Hekt.
eman zaizkio landaketa berriak egiteko 1998-99 eta 1999-2000
kanpainetan. Dena den, araudiak ez die lur berririk eskainiko azken
hiru kanpainetan mahastiak uzteko diru-laguntzak jaso dituztenei,
ez eta epe horretako kanpaine-
tan distilatutako kantitateak produkzio osoaren % 10 gain-ditu
duen eskualdeetan. Murrizketa horiek direla eta, Ne-kazaritza
Ministerioak bilera egin zuen autonomia guztie-kin. Ez zen
akordiorik lortu mahastia duten Espainiako es-kualde guztiak
murrizketa horietan sar tuak daudelako. Nafarroako Gobernuak eskatu
ditu landaketa berriak due-la 10-12 urte hasi zen mahastigintzaren
eta ardogintzaren zabaldukundearekin jarraitzeko. Gobernu Zentralak
ba-naketa gelditu egin du eta duda-muda tan dago zein es-kualdeei
eman batzuen onura besteen kalte izan ez dadin.
• Ardoaren Merkatuaren Antolakuntza Bateratuaren (O.C.M)
proposamena ezagutu da eta 1999an onar daiteke. Zein aurreikuspen
ditu Gobernuak? Mahastigintza eta ardogintzaren sektorea laguntzen
ja-
rraituko dugu kalitatearen eta errentagarritasunaren alde. •
Azken urteetan Evenak sektorea bultzatzeko egina-
hal handiak egin ditu. Zertan gauzatu dira? Mahasti
bideragarriagoak egiten saiatu gara. Landaketa
gazteak egin eta mahast iak berritu egin ditugu, maha ts
garnatxarentzako (Cabernet Sauvignon.Merlot, Temprani-llo eta
Chardonnay) aldaerak sar tu ditugu eta prozesua mekanizatu egin da,
besteak beste. Gainera, upategi be-rriak sortu ditugu eta zeudenak
hobetu. Upategiak dira
mahatsa eraldatze-ko moto reak . Ma-hasgintzaren aurre-rapenak
etorkizun zaila du upategien garapenarekin uz-tarturik ez
badoa.
• Ardo nafarrak a z k e n b o l a d a n harrera oso ona izan du.
Ziur naiz kalita-
teagatik dela. Mer-k a t u a n u p a t e g i
gehiago izateak ere badu eragina. Gainera, azken urteetan ardo
gorri, zuri zein beltzen eskaintza zabaldu egin da. • Beraz,
etorkizuna badute ardo nafarrek?
Ez dut triunfalista eta ahobero izan nahi, baina egia da egin
dena garrantzi tsua dela. Lorpenak izan dira baina oraindik asko
dago egiteko. JJste dut guztiok elkarturik gu-re mahastiak hobetuz
bagoaz, eta mahatsen goreneko kali-tatea zein ardoarena lortzen
baditugu, Nafarroako ardoa-ren eta mahastiaren etorkizuna ona izan
daitekeela.
ostirala, 1998ko abenduaren 18a
-
K l a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o
Joxemiel Bidador
Tuterako bertsolari judutarra: Yeliudah-Levi
Ez da lehenbiziko aldia tuterar xaloa EGUNKARiAren orriotan
agertzen dela. la orain dela urtebete, aurtengo urtarrilaren
31 an hain zuzen, Garikoitz Berasaluzek maisuki lematzen duen
«Liluratura» sailean gure gizonaz mintzo zitzaigun
oparo, Joxemari Iturralderen iritzi interesatu eta interesgarria
ere eskeini zigula. Bigarren honek 1987.ean ateratako Susa
aldizkariaren 21. zenbakian gure poetarik
onenatzat aurkeztu zigun hartan zeharo ezezaguna zirauen
Uteran, berreskuraturiko plaza eder bati izena ema-ten badion
arren, hormetan bertso ederrak eta guzti azule-joetan paraturik
-Una gacela lava sus vestidos con el agua de mis lagrimas, y luego
los tiende a secar alsoldesu belle-za; en verdad, no necesita el
agua de lasfuentes si dispone de mis ojos, ni los rayos del sol si
cuenta con la belleza de su rostro-, izena baizik ez da eza-guna
egiten herritarren artean, nahiz eta goren graduko orga-nismo
anpulosoek gora handi-ko ihardunaldi judutarrak ur-tero antolatu.
Bestalde ere, ha-Leviz ezagutu izan diren be-rriak ez dira behar
beste, urri eta soil. Ikertzaileen artean soi-lik izan bazen ere,
interes haundiko igaro zitzaigun Yehu-dahz gainekorik jakin ahal
iza-tea, nahikoa berandu arte, fi-datzeko gutxi finkatu ez arren.
Bada, mende honen erdialdean Haym Schirmann eta Goitein
ikertzaileek gai hebraikoetan espezializatua den Tarbiz
al-dizkarian haien tesiak plaza-ratu ez zituzteno, kontu-zahar,
poesia zein alegie-tan oinarrituriko biogra-fia eskasa izan baita
tradi-zioak iraunarazi diguna.
Gaur egun ziurtasun osoz Yehudah Abu-l-Hasan ben Semu'el ha-Levi
Tute-ran sortu zela -eta ez Toledon luzaro uste izan den moduan-,
eta ez 1075. urtea baino beran-duago, esan daiteke. Orduan,
Erriberako hiria Ahmed al-Muqtadir izeneko Banu-Hud-tarrak
gobernatzen zuen. Gaz-terik-gazte elki zen hegoaldera buruz, eta
han, judutar ilus-tratuen bilkuretan sarturik, bat-bateko bertsoak
eta poe-siak sortzeko zuen dohai apar-ta erakutsirik, Moseh ibn
Ezra poeta ezagunak gonbidaturik
Granadara iritsi zen. Almorabi-dek Granada 1090.ean konkis-tatu
ostean, Lucenan izan zen ikasle bertako Yishaq Alfasi ra-biren
yesibah-n 1103. urte in-guruan. XI. mende bukaeran kristauek
Al-Andalusen oldar-tu erasoek judutarren aurka sortaraziko zuten
giroa zela eta, Toledon geratu zen medi-ku, non dirutza ederra egin
bl-de zuen. Oraino Andaluziara arraitzuli zen, Kordobara hain
zuzen, baina harzara ere, pe-nintsulako hegoaldean Gazte-lako
Alfontso VII.ak eta Nafa-rroa-Aragoiko Alfontso I. Bu-rrukatzaileak
tenkatu taigabe-ko enbatak zirela eta, Palesti-
narantzajoan zen 1140.
urte ingu-ruan. Kairora iritsi zen
le-
hen-biziz, eta gero Ale-
xandriara. Nahiz horretarako arrazoiak ezagunak ez diren,
Yehudah luzaro izan zen Egip-ton, eta hantxe zendu zen 1141.ean,
Palestinara iritsi ze-nentz ezagutzen ez dela.
Bi ziren, oro har, ha-Levik eginiko lanak. Alde batetik
he-braieraz zein arabieraz izkiria-turiko olerki profanoa egin zuen
-Luzattok Pragan 1840.ean agertu bere Betulat
bat Yehudah lan klasikoaren |j arabera 827 poema ondu zi- § tuen
gure tuterarrak-, arabia- | rra bai gaia eta bai poetika de- § nez
bezanbatean, alabaina, be-tiere judutar tradizioaren iku- | tua eta
Bibliari aipamen zuze- § na iger daitekela. Arabieraz ere f Kuzari
edo Jazarren liburua lan j apologetikoa ondu zuen. Hone- 1 tan,
arabiarren porrota iragar-tzen zuen, judutarren garaipe- j narekin
batera. Benetako izen-burua zuen Ezetzaren etafro-garen liburua:
zapuztutako erli- ] jioaz arabieraz egina izan arren, Yehudah ibn
Tibbonek hebraierara eginiko itzulpena da bere garaian zabaldu
zena, baita Europako gainontzeko hizkuntzetara iraultzeko erabi-li
zena ere. Idazkian, Errusiako hegoaldean zegoen jazartarren
erregeak, beronentzat zein bere herriarentzat erlijioa aukera-tzeko
saioaren berri eman zi-gun; filosofari, kristau, musul-mana eta
judutarrari galdetu ostean, naski, judutarren erli-jioa izan zen
hobetsi zuena. Ha-Levi judutarra zen, alta ju-duzale; hebraieraren
herria beste herri guztien gainetik ze-goelako uste fierra bazuen.
Talmud ikasi eta rabi maila er-dietsirik, mesiasen etorrera noiz
zatekeen kalkulatzen aha-legindu zen, baina zehaztu da-tetan mesias
iristen ez zenez, Lur Santuetara joateko delibe-ratu zuen, gorago
ikusi legez.
Gazteleraz ere ezer gutxi ida-tzi zuen, hain zuzen ere,
ezagu-tzen diren bertso-lerro zaha-rrenetarikoak, hots, Gaztelako
Alfontso VI. erregearen medi-kua eta kontseilaria zen Cideflo
zenaren omenezko jartxa; ge-nero hau Muccaden ben Muafa olerkari
arabiarrak sortu zuen 912.ean urtean, eta moaxaja
bertso-moldearentzako lelo mozarabiarrak dira zehazki.
P a t z I k u P e r u r e n a
Eliz inguruko istiluak orpus egunean, alardeak, dan-tzak,
komediak osatzen zuten fes-takizuna, eta erri-
tual modura, eliz barruan egiten ziren,
1598anleitzarreidebeka-tu zien arte; «Que el diadel San-to
Sacramento. ni otrasfestivida-des no se entre a disparar esco-petas
dentrode la iglesia por el daño que hacen y la indecencia, y que no
entren enmascarados dentro de la iglesia ni disfraza-dos, pena de
excomunion mayor y los eviten de los santos oficios». Baina juxtu
larehun urte igaro arren, elizatik tiroak aditzen di-ra oraindik
Leitzan Corpus egu-nean.
Orain ezkontzakoan arroza botatzeko ohitura da, garai ba-tean
ordea intxaurrak, 1742an Ultzama alderako egintzen de-nez:«por
quanto estamos infor-mados de abusos e irreverencias que se hacen
en los templos y sus zemeterios en este Valle con ocasion de
mecetas y vodas, mandamos, que las mugeres ni otrapersona alguna no
suban al coro a tirar nueces ni otras cosas con motivo de vodas u
otrasfun-ciones».
Mezetas hitza azaldu da hor. Inazio Baleztenak honela azaldu
zuen esaiera:«Lapalabra mece-tas con la que se conoce en Nava-rra
las Feistas que se celebrean en honor de los Santos Patronos. no
aparece en los diccionarios de la lengua castellana ni en los
vascongados de Aizkibel ni de Azkue. Hay quienes sostienen que hay
que ir a buscar lo en la voz hibrida latino-vasca meza (misa) y el
sufçjo abundancial «eta> con el signiflcado de«abun-dancia de
misas», con motivo de estasfiestas acudian al pubeblo multitud de
gentes de todos los pueblos de la comarca. nofaltan-do los curas y
con este motivo se celebraban mas misas que de or-dinario».
Aurreko pasartean azaldu den beste hitzak, zemeterio de-lakoak,
ez pentsa egungo 'ce-menterio' esan nahi duenik, 'eliz ataria"
baizik. Lehen hilak eliz
inguran lurperatzen ziren, eta batez ere, eliz aurrean,
horrega-tik deitzen zaio toki askotan oraindik eliz atariari
'zimitirioa' euskaraz, (grezierako koimete-rion etik etorria);
baina XV. mendetik hasi ziren famili abe-ratsenak beren senideak
eliz ba-rrenean lurpertzen, eta Trento-ko kontzilioz geroztik denak
eliz barrenean lurperatu ziren. Ge-ro, 1834ko lege batek, debekatu
egin zituen eliz barruko enterra-mentuak, higiene kontuagatik, eta
orduz geroztik sortu ziren egungo Kanposantu berriak.
Apaizak, beste zeregin haun-dirik ezean, beti izan dute bizio- "
so fama: besteak beste, jale, edale eta fumatzaile amorra-tuak.
Honatx tabakoaz 1647an Goizuetan hartutako neurriak: «que
ningunapersona, de qual-quier estado que sea, tome taba-co de humo,
de hoja ni de polvo dentro de la iglesia, ni en la sa-cristia, ni
los sacerdotes medio hora antes ni media hora des-puesdecelebrar».
Ordurako «maria» erretzen edo «atxis» egi-ten bazekiten beraz
Goizuetako apaizek. Zoaz orain! Nola kan-biatzen diren gauzak! Edo
zei-nen inoxenteak diren moderno ustekook!
Gure baladarik zaharreneta-koak, Alostorre eta gisakoak, di-tugu
euskal emakume erosta-rien lekuko, erdaraz 'plañideras' deituak,
eta beren senar edo hil-dako senideen gorantzan herio-lantu
tristeak koplatzen zituz-ten. Honatx 1540angotzaiak Elizondokoei
eskatu ziena: «no devian consentir que dentro de la iglesia las
mujeres den voces y hagan llantos ni canten cantares llorando,
sopena de que las echen de la iglesia».
Eta lantua isiltzeko 'apezar-doa'. Bere kargua hartzen zue-nean,
apaiza batek bere parro-kiano guziei ematen zien otor-duari
(normalean, gazta ogia ta ardoa) deitzen zitzaion «apezar-doa»baina
euskal hiztegiek ez dakarte, behar bada, gure ape-zen biziorik
nabariena ardoa izan delako, eta apezak euskal hiztegile.
Motxorrosolo •
Berriak gara 1 I ERRITARRENGANDIK HURBIL. NAGUSIKI GAZTELERAZ
IZANIK ERE,
I I bertzelako komunikabidea . Anitzen sostenguaz abia tuko
dena. Bakar batek gaztigatua zuen, garai berrietara egokituriko
proiektua duzue, alde enpresarialetik egokitua ere. Egoera,
pre-sioa, nah i ha ina arrazoi a ipa tu ta ere, LBE ba ten plegu
guzien jabea.
Egunkaria ostirala, 1998ko abenduaren 18a
-
kh1arkaria 7
' ) I - r i i ^
iltar r fo ra Tx i r r indu la r ia
Iker Floresi txirrindularen pedalei ekiteko
afizioa familiatik datorkio. Igor anaiaren
arrlmoan hasi zen zazpi urte zituela
Sakanako Txirrindulari Taldean. Egun
profesionaletan eta etxekoekin aritzeko
aukera eman dio Euskaltel- Euskadi
taldeakEgln duen jauziari beldurra ez
baino errespetua diola aitortu du.
AZTETASUNAK EMATEN DUEN
ausa rd ia rek in ekiten dio goizero e n t r e n a m e n d u a r
i Ike-rrek. Lanerako prest har tu gin-tuen. Txirrinaren gainean
beza-la, urduri eta azkar mintzo zen, d e n b o r a k ihes egiteko
be ldu r edo. Ondoren , h a r e n ga inean alde egin zuen. • Joan
den urrian Euskaltel-
Euskadi taidearekin fitxatu zenuen. Nola sumatzen duzu
denboraldia? Oso zai la . Denok b a d a k i g u
profesionaletan aritzea oso zaila dela. Lehenengo u r t ean ez
dut presiorik eta hori oso garrantzi-tsua da. Bi urteko kontratua
dut lanean aritzeko eta neurria har-tzeko. • Debuta otsai laren 7an
Pal-
mako Challenge frogan duzu. Hasteko gogoz zabiltza? Ez d a k i t
z e n b a t e g u n e t a n
k o r r i t u k o d u d a n eta haren jarra ian Andaluziako
Itzu-lia d u t . Ez d u t a t s e d e n a l d i r a k o d e n b o r
a r i k e ta i k u s i k o d u t zer moduz aritzen nai-zen. • Prest
zaude añ-
z i o n a t u e t a t i k profesionaleta-ra e g i n d u z u n
jauzirako? Baitz u s t e d u t .
Anaiak esaten dit lasai egoteko eta urduri ez jartzeko, hori
baita txarrena. Kategoriari beldurra ez b a i n o e r r e s p e t u
h a n d i a diot . Badakigu hor gogor ibili behar dela. • Ana iarek
in batera ib i l iko
zara Euskaltel-Euskadin, ira-kasle ona duzu? Bai. A n a i a r e
n g a t i k , b e s t e
b a t z u k a h a z t u gabe ere, nago hemen . Eske r r ak e m a
n b e h a r
«Profesionaletan
hoberenak bakarrik
irabazten dute eta
lehenengo urtean
zerbait irabaztea nire
bizitzako garaipenik
hoberena litzateke».
dizkiot, txikitatik izan duda-lako irakasle eta gidari.
Lau-garren urtea du profesionale-t an eta badak i nola j o k a t u
behar den. • Bihar Sakanako kirolari
hoberenaren saria jasoko duzu . J o a n d e n a s t e a n
afizionatu hoberenarena. Hainbeste sarik ez zaituz-te beldurtu? Ez.
S a r i a k j a s o t z e a oso
pozgarria da. Hor ikusten da z u r e u r t e guz t i ko l a n a
e t a amaieran irabazi duzula ikustea oso garrantzitsua da. •
Adituek diote mendian ongi
zabiltzala eta txirrindulari nah iko k o n p l e t o a zarela .
Nola definituko zenuke zure burua? Mendian oso ondo moldatzen
naiz eta erlojuaren aurka asko hobetu dut . Nahiko konpletoa
naizela esan daite-••; ke.
• Zein da zure e z a u g a r r i r i k hoberena? Kar re r e i ez
d ie t beldur. Txirrindu-lar i bizia e t a oso u r d u r i a na iz
e ta hori dut alde. • Eta txarrena? Hori b e r a , oso urduri
jartzen nai-zelako. Izan behar dut norbait atzetik
gidari, egin hori eta bes tea ez esaten ari zaidana. • Zuk
afizionatuetatik profe-
sionaletarako pausoa eman duzu. Nolako maila da Nafa-rroakoa?
Egun muga hori pasatzea oso
zaila da. Dena den, Nafarroan tx i r r indular i tza ondo
dagoela esan daiteke. Zortzi profesional gaude eta bes t e ka tegor
ie tan ondo d a b i l e n j e n d e m o r d o a
dago. Profesional gehiago atera-ko diren esperantza badut. •
Horrek esan nahi du etorki-
zunean beste txapeldun bat izanen dugula? Ez dakit. Oso zaila
da. Afizio-
n a t u e t a n oso ongi ibili na iz ba ina , ora in , p ro f e
s iona l e t an ezbe rd ina da . Af i z iona tue t an garaipenak
lortzen dituzu baina profesionaletan ez zara aurrean ibiltzen.
Lasai joan nahi dut, eta gero ikusiko da ongi edo txarki gabiltzan.
• Norbaitek Indurainen leku-
koa hartuko du? Ezetz us te dut . Oso zaila da.
Mikelek egin duena kasik ezinez-koa da. • Aurten, zoritxarrez,
txirrin-
dularitzan dopping-a izan da protagonista. Txirrindulari askok
diote dopping-a ohi-koa dela karreretan, zuk bizi izan duzu hori?
Ez, nik telebistan ikusi duda-
na besterik ez dakit. Esageratu egin dutela uste dut eta
erreali-ta tea ez da horrelakoa. Droga-diktoen antzera tratatu
gaituzte eta hori larria da. • Lau urtetan hamabost froga
irabazi dituzu. Aurten zer-bait irabazteko i txaropena baduzu?
Ez. Oso zaila da profesionale-
t a n k a r r e r a r e n b a t i r abaz tea . Oraindik ez dut
karrera bat bera
s o s i a i a Afizionatuetan Nekazal Kutxarekin lau urte ibili
eta gero, profesionaletara
pasatu berri da Iker Flores 22 urte urdiandarra. Datozen bi
urteetan Euskaitel-Euskadi taldean ariko da. Ez da bakarrik egonen
Igor anaia ere talde berean
izanen baitu, «erakusteko eta laguritzeko». Jesus Losa
medikuaren gidaritzapean, egunero 150 kilometro inguru egiten ditu
Igorrekin batera eta
astean hirutan Arbizuko gimnasiora joaten da. #
Egunaren ordu gehienak gurpilaren erritmoan igarotzen baditu
ere, egiten du besterik gazteak. Ez dela gau-txoria dio, eta
ateratzen den gutxia «haizeak
hartzeko» omen da Gehiegi ez bada ere, lagunekin eta
andregaiarekin egin ohi du. Txirrindularitzan ez ezik,
frontenisean, eta igeriketan ere aritzea gustoko
Altsasun Lanbide Heziketa ikasi ondotik, Iruñean bi urteko
Soldadura ikastaroa egin zuen. Hori guzti hori baztertu du
txirrindularitzan aritzeko. Hasi besterik ez
bada egin ere, kirolaren ingurunea gustoko duenez, gerora,
masajista edo mekaniko lanetan ari nahiko luke gerora. «Dena den,
orain txirrindularitzan ari
naiz eta ez dut horretan pentsatzen», bukatu du.
ere korritu profesionaletan eta ez dakit nola ibiliko naizen.
Pixka-naka-pixkanaka ikusiko dut zein etorkizun dudan.
Profesionale-tan hoberenak bakarrik irabaz-ten du te eta lehenengo
u r t ean zerbait irabaztea nire bizitzako garaipenik hoberena
litzateke. Oso zaila da. Helburua Irabaztea ez baizik ondo ibiltzea
da. Aurre-ko urteetan hobekien maiatzean egon izan naiz. Dena den,
saia-tuko naiz lehenengo karreretan ere ongi ibiltzen.
• Beraz, froga handieren bate-an aritzea -Frantziako Tou-rra
kasu- ezinezkoa da? Tourra froga handiena da eta
taldearentzako ere oso zaila da izango da hara ailegatzea.
Taldea joango balitz oso ona eta garran-tzitsua litzateke, baina ni
ez nin-t z a t e k e j oango . Po rven i r r eko Itzulira joatea
gus ta tuko litzai-dake, baina postua irabazi egin behar da.
—fr lrene Arrizurieta
ostirala, 1998ko abenduaren 11 Ej*unkaria|
-
Egunkaria
i ostirala • 1998ko abenduaren 1 8a
KONTZERTUAK
I Leitza: Latzen, Koma, Anar-ko eta S.A. taldeen kontzer-t u a i
z a n e n d a b i h a , 22:00etan, frontoian. Sarre-r a k a u r r e
t i k e r o s i z g e r o 1.300 balio du, ber tan har-tuz gero,
berriz, 1.600 peze-ta.
I i ruñea: O s k o r r i k e t a Ku-kubiltxok Mari Jane
kanta-zan e m a n a l d i a e s k a i n i -ko d u b i h a r G a y a
r r e An-t z o k i a n , 1 0 : 3 0 e t a n e t a 12:30etan.
I Iruñea: Cotton Club tabernan k o n t z e r t u a e s k a i n i
k o d u E s c a r a b a j o s t a ldeak gaur , 23:00etan.
I Iruñea: A t h e n a e u m Enesco Laukoteak Haydn, Dvorak , e
ta Beethovenen obrak jo-ko d i t u g a u r , G a y a r r e A n t z
o k i a n , 1 9 : 4 5 e t a n . Bihar, berriz, Iruñeko Orfe-o iak j
o k o d u tok i b e r e a n 20:00etan.
I Donapaule: H e c h o s c o n t r a el d e c o r o t a l d e a
k k o n -t z e r t u a e s k a i n i k o d u b i h a r z o r t z i
, f r o n t o i a n , 24:00etan.
> Barañain: i ñak i Sa ldova lek piano emanald ia eskainiko
du d a t o r r e n l a r u n b a t e a n , 20:30etan, Santa Maria
eii-zan.
I Uztarroze: Ruper Ordor ikak k o n t z e r t u a e s k a i n i
k o ' d u e tz i zo r t z i , e l i z a n , 20:30etan.
ERAKUSKETAK
I L i z a r r a : A l f r e d o Diaz de Cerioren 'Visiones del
pai-saje navarro ' margo eraku-keta ikus teko auke ra dago gaur t
ik heldu den ilbeltza-ren 31a arte.
I I ruñea: J u a n Ca r lo s P ika-b e a Z u b i r i r e n margo
e ra -kusketa zabalik da Planeta-rioan .
» Tafalla: K u l t u r E t x e a n he-rriko argazki zaharren
era-k u s k e t a ikus dai teke hila-ren bukaera arte.
ANTZERKIA
» Burgi : T r o k o l o a n t z e r k i t a ldeak Zalapartaka l
ana
aurkeztuko du bihar zortzi, 18:00etan, udal aretoan.
» I ruñea: M o m a T e a t r e k Umbral antzezlana eskaini-ko du
etzi, 20:00etan, Nafa-rroako Antzerki Eskolan.
I Zizur Nagusia: AZ Produccio-nesek Gayarre, una velada musical
l ana eskainiko du g a u r , 2 0 : 0 0 e t a n , K u l t u r
Etxean. Sarrerak 600 peze-ta balio du.
BESTELAKOAK
) Etxarr i - f l ranatz: Uda le txeak Lizarra-Garaziko akordioa
s i n a t u zu tenek in m a h a i n -g u r u a a n t o l a t u d u
g a u r , 21:30etan, Kultur Etxean.
> Iruñea: 'Mexiko mendiko txi-
r r i n d u l a n . M e n d e b a l d e k o Ama L u r r a n z e
h a r k a l d i a ' diapositiba emanaldia pan-tailaratuko du Eneko
Gasti-gar ragak , gaur , 20 :15e t an Plane- tarioan.
t Llzarra: Jo se Carlos Mainer
eta Miguel Sanchez Ostizek El imperio del gato azul libu-r u a a
u r k e z t u k o du te gaur , 2 0 : 0 0 e t a n , G u s t a v o de
Maeztu museoan.
I I ruñea: Xab i e r I k o b a l t z e t a an t ropologoak 'Mari
jer iak,
O l e n t z e r o e t a k a n d e l a -rio. Recreacion de la
identi-d a d v a s c a ein c o n t e x -t o s u r b a n o s ' h i t
z a l d i a e s k a i n i k o d u g a u r , 7:30etan, Navarreria
Kultur Zentroan.
Oharra Eguberri jaiak direia-eta, Nafarkariaren
hurrengo alea abenduaren 31ean, osteguna, argitaratuko da.
Urdirzo-Lacostini
BIAK DIRA JOKOAK. BATA BIRIBILA. JOAN-ETORRIKOA. BESTEA ZUZENA,
ZERURAINOKOA. LEHENAGURE
HERRIKOA DA. BESTEA EZ DAKIGU NONGOA.
