Upload
lakhvir-mall
View
210
Download
9
Embed Size (px)
DESCRIPTION
kabir bani
Citation preview
< siqgur pRswid ]isrIrwgu kbIr jIau kw ]eyku suAwnu kY Gir gwvxw
jnnI jwnq suqu bfw hoqu hY ieqnw kun jwnY ij idn idn AvD Gtqu hY ]mor mor kir AiDk lwfu Dir pyKq hIjmrwau hsY ]1] AYsw qYN jgu BrimlwieAw ] kYsy bUJY jb moihAw hYmwieAw ]1] rhwau ] khq kbIr
Coif ibiKAw rs iequ sMgiq inhcaumrxw ] rmeIAw jphu pRwxI Anq
jIvx bwxI ien ibiD Bv swgru qrxw]2] jW iqsu BwvY qw lwgY Bwau ]Brmu Bulwvw ivchu jwie ] aupjY
shju igAwn miq jwgY ] gur pRswidAMqir ilv lwgY ]3] iequ sMgiq
nwhI mrxw ] hukmu pCwix qw KsmYimlxw ]1] rhwau dUjw ] isrIrwgu
iqRlocn kw ] mwieAw mohu min
AwglVw pRwxI jrw mrxu Bau ivsirgieAw ] kutMbu dyiK ibgsih kmlwijau pr Gir johih kpt nrw ]1]dUVw AwieEih jmih qxw ] iqn
AwglVY mY rhxu n jwie ] koeI koeIswjxu Awie khY ] imlu myry bITulw lYbwhVI vlwie ] imlu myry rmeIAw mY
lyih Cfwie ]1] rhwau ] AinkAink Bog rwj ibsry pRwxI sMswr
swgr pY Amru BieAw ] mwieAw mUTwcyqis nwhI jnmu gvwieE AwlsIAw
]2] ibKm Gor pMiQ cwlxw pRwxI rivsis qh n pRvysM ] mwieAw mohu qb
ibsir gieAw jW qjIAly sMswrM ]3]Awju myrY min pRgtu BieAw hY
pyKIAly DrmrwE ] qh kr dlkrin mhwblI iqn AwglVY mY rhxun jwie ]4] jy ko mUM aupdysu krqu hYqw vix iqRix rqVw nwrwiexw ] AY jI
qUM Awpy sB ikCu jwxdw bdiqiqRlocnu rwmeIAw ]5]2]
sRIrwgu Bgq kbIr jIau kw ] Acrj eyku sunhu ry pMfIAw Ab ikCu khnu n
jweI] suir nr gx gMDRb ijin mohy iqRBvxmyKulI lweI ]1] rwjw rwm Anhd
ikMgurI bwjY ] jw kI idsit nwd ilvlwgY ]1] rhwau ] BwTI ggnu
isMi|Aw Aru cuMi|Aw knk kls iekupwieAw ] iqsu mih Dwr cuAY Aiq
inrml rs mih rsn cuAwieAw ]2]eyk ju bwq AnUp bnI hY pvn ipAwlwswijAw ] qIin Bvn mih eyko jogIkhhu kvnu hY rwjw ]3] AYsy igAwnpRgitAw purKoqm khu kbIr rMig
rwqw ] Aaur dunI sB Brim BulwnImnu rwm rswien mwqw ]4]3]
gauVI guAwryrI sRI kbIr jIau kycaupdy 14 ] Ab moih jlq rwm jlu
pwieAw ] rwm audik qnu jlqbuJwieAw ]1] rhwau ] mnu mwrxkwrix bn jweIAY ] so jlu ibnu
BgvMq n pweIAY ]1] ijh pwvk suirnr hY jwry ] rwm audik jn jlq
aubwry ]2] Bv swgr suK swgr mwhI] pIiv rhy jl inKutq nwhI ]3]kih kbIr Bju swirMgpwnI ] rwmaudik myrI iqKw buJwnI ]4]1]gauVI kbIr jI ] mwDau jl kI
ipAws n jwie ] jl mih Agin auTIAiDkwie ]1] rhwau ] qUM jliniDhau jl kw mInu ] jl mih rhaujlih ibnu KInu ]1] qUM ipMjru hau
sUAtw qor ] jmu mMjwru khw krY mor]2] qUM qrvru hau pMKI Awih ]
mMdBwgI qyro drsnu nwih ]3]
qUM siqguru hau nauqnu cylw ] kihkbIr imlu AMq kI bylw ]4]2]
gauVI kbIr jI ] jb hm eyko eykukir jwinAw ] qb logh kwhy duKu
mwinAw ]1] hm Apqh ApunI piqKoeI ] hmrY Koij prhu miq koeI ]1]rhwau ] hm mMdy mMdy mn mwhI ] swJpwiq kwhU isau nwhI ]2] piq Apiqqw kI nhI lwj ] qb jwnhugy jb
auGrYgo pwj ]3] khu kbIr piq hirprvwnu ] srb iqAwig Bju kyvl
rwmu ]4]3] gauVI kbIr jI ] ngniPrq jO pweIAY jogu ] bn kw imrgumukiq sBu hogu ]1] ikAw nwgy ikAw
bwDy cwm ] jb nhI cInis Awqm rwm]1] rhwau ] mUf muMfwey jO isiD pweI] mukqI Byf n geIAw kweI ]2] ibMdu
rwiK jO qrIAY BweI ] KusrY ikau nprm giq pweI ]3] khu kbIr sunhunr BweI ] rwm nwm ibnu ikin giqpweI ]4]4] gauVI kbIr jI ]
sMiDAw pRwq ies wnu krwhI ] ijau Beydwdur pwnI mwhI ]1] jau pY rwm rwmriq nwhI ] qy siB Drm rwie kY jwhI]1] rhwau ] kwieAw riq bhu rUprcwhI ] iqn kau dieAw supnY BInwhI ]2] cwir crn khih bhu
Awgr ] swDU suKu pwvih kil swgr]3] khu kbIr bhu kwie krIjY ]srbsu Coif mhw rsu pIjY ]4]5]
kbIr jI gauVI ] ikAw jpu ikAw qpuikAw bRq pUjw ] jw kY irdY Bwau hYdUjw ]1] ry jn mnu mwDau isau
lweIAY ] cqurweI n cqurBuju pweIAY] rhwau ] prhru loBu Aru lokwcwru ]
prhru kwmuDu AhMkwru ]2] krm
krq bDy AhMmyv ] imil pwQr kIkrhI syv ]3] khu kbIr Bgiq kirpwieAw ] Boly Bwie imly rGurwieAw]4]6] gauVI kbIr jI ] grB vwsmih kulu nhI jwqI ] bRhm ibMdu qy sBauqpwqI ]1] khu ry pMifq bwmn kbky hoey ] bwmn kih kih jnmu mq Koey]1] rhwau ] jO qUM bRwhmxu bRhmxIjwieAw ] qau Awn bwt kwhy nhI
AwieAw ]2] qum kq bRwhmx hm kqsUd ] hm kq lohU qum kq dUD ]3]khu kbIr jo bRhmu bIcwrY ] so bRwhmxu
khIAqu hY hmwrY ]4]7]
gauVI kbIr jI ] AMDkwr suiK kbihn soeI hY ] rwjw rMku doaU imil roeI hY
]1] jau pY rsnw rwmu n kihbo ]aupjq ibnsq rovq rihbo ]1]
rhwau ] js dyKIAY qrvr kI CwieAw
] pRwn gey khu kw kI mwieAw ]2]js jMqI mih jIau smwnw ] mUey mrmuko kw kr jwnw ]3] hMsw srvru kwlusrIr ] rwm rswien pIau ry kbIr]4]8] gauVI kbIr jI ] joiq kI
jwiq jwiq kI joqI ] iqqu lwgy kMcUAwPl moqI ]1] kvnu su Gru jo inrBau
khIAY ] Bau Bij jwie ABY hoierhIAY ]1] rhwau ] qit qIriQ nhI
mnu pqIAwie ] cwr Acwr rhyaurJwie ]2] pwp puMn duie eyk
smwn ] inj Gir pwrsu qjhu gunAwn ]3] kbIr inrgux nwm n rosu ]iesu prcwie pric rhu eysu ]4]9]gauVI kbIr jI ] jo jn primiq
prmnu jwnw ] bwqn hI bYkuMT smwnw]1] nw jwnw bYkuMT khw hI ] jwnu
jwnu siB khih qhw hI ]1] rhwau ]khn khwvn nh pqIAeI hY ] qau
mnu mwnY jw qy haumY jeI hY ]2] jblgu min bYkuMT kI Aws ] qb lgu hoienhI crn invwsu ]3] khu kbIr iehkhIAY kwih ] swDsMgiq bYkuMTY Awih]4]10] gauVI kbIr jI ] aupjYinpjY inpij smweI ] nYnh dyKq
iehu jgu jweI ]1] lwj n mrhu khhuGru myrw ] AMq kI bwr nhI kCu qyrw
]1] rhwau ] Aink jqn kirkwieAw pwlI ] mrqI bwr Agin sMigjwlI ]2] coAw cMdnu mrdn AMgw ]
so qnu jlY kwT kY sMgw ]3] khukbIr sunhu ry gunIAw ] ibnsYgo rUpu
dyKY sB dunIAw ]4]11] gauVIkbIr jI ] Avr mUey ikAw sogu krIjY] qau kIjY jau Awpn jIjY ]1] mY nmrau mirbo sMswrw ] Ab moih imilEhY jIAwvnhwrw ]1] rhwau ] ieAwdyhI prml mhkMdw ] qw suK ibsry
prmwnMdw ]2] kUAtw eyku pMcpinhwrI ] tUtI lwju BrY miq hwrI
]3] khu kbIr iek buiD bIcwrI ] nwEhu kUAtw nw pinhwrI ]4]12]gauVI kbIr jI ] AsQwvr jMgm
kIt pqMgw ]
Aink jnm kIey bhu rMgw ]1] AYsyGr hm bhuqu bswey ] jb hm rwmgrB hoie Awey ]1] rhwau ] jogIjqI qpI bRhmcwrI ] kbhU rwjwCqRpiq kbhU ByKwrI ]2] swkq
mrih sMq siB jIvih ] rwm rswienursnw pIvih ]3] khu kbIr pRB
ikrpw kIjY ] hwir pry Ab pUrw dIjY]4]13] gauVI kbIr jI kI nwil
rlwie iliKAw mhlw 5 ] AYsoAcrju dyiKE kbIr ] diD kY BolY
ibrolY nIru ]1] rhwau ] hrI AMgUrI
gdhw crY ] inq auiT hwsY hIgY mrY]1] mwqw BYsw AMmuhw jwie ] kuidkuid crY rswqil pwie ]2] khu
kbIr prgtu BeI Kyf ] lyly kau cUGYinq Byf ]3] rwm rmq miq prgtIAweI ] khu kbIr guir soJI pweI
]4]1]14] gauVI kbIr jI pMcpdy] ijau jl Coif bwhir BieE mInw ]pUrb jnm hau qp kw hInw ]1] Abkhu rwm kvn giq morI ] qjI ly
bnwrs miq BeI QorI ]1] rhwau ]sgl jnmu isv purI gvwieAw ]
mrqI bwr mghir auiT AwieAw ]2]bhuqu brs qpu kIAw kwsI ] mrnuBieAw mghr kI bwsI ]3] kwsI
mghr sm bIcwrI ] ECI Bgiq kYsyauqris pwrI ]4] khu gur gj isv
sBu ko jwnY ] muAw kbIru rmq sRI rwmY]5]15] gauVI kbIr jI ] coAw
cMdn mrdn AMgw ] so qnu jlY kwTkY sMgw ]1] iesu qn Dn kI kvnbfweI ] Drin prY aurvwir n jweI]1] rhwau ] rwiq ij sovih idn
krih kwm ] ieku iKnu lyih n hir konwm ]2] hwiQ q for muiK KwieEqMbor ] mrqI bwr kis bwiDE cor
]3] gurmiq ris ris hir gun gwvY ]rwmY rwm rmq suKu pwvY ]4] ikrpwkir kY nwmu idRVweI ] hir hir bwsusugMD bsweI ]5] khq kbIr cyiq ry
AMDw ] siq rwmu JUTw sBu DMDw]6]16] gauVI kbIr jI iqpdy
cwrquky ] jm qy aulit Bey hY rwm ]duK ibnsy suK kIE ibsrwm ] bYrIaulit Bey hY mIqw ] swkq aulitsujn Bey cIqw ]1] Ab moih srbkusl kir mwinAw ] sWiq BeI jb
goibdu jwinAw ]1] rhwau ]
qn mih hoqI koit aupwiD ] aulitBeI suK shij smwiD ] Awpu pCwnYAwpY Awp ] rogu n ibAwpY qInO qwp]2] Ab mnu aulit snwqnu hUAw ]qb jwinAw jb jIvq mUAw ] khu
kbIr suiK shij smwvau ] Awip nfrau n Avr frwvau ]3]17]
gauVI kbIr jI ] ipMif mUAY jIau ikhGir jwqw ] sbid AqIiq Anwhidrwqw ] ijin rwmu jwinAw iqnihpCwinAw ] ijau gUMgy swkr mnumwinAw ]1] AYsw igAwnu kQY
bnvwrI ] mn ry pvn idRV suKmnnwrI ]1] rhwau ] so guru krhu ij
bhuir n krnw ] so pdu rvhu ij bhuirn rvnw ] so iDAwnu Drhu ij bhuir nDrnw ] AYsy mrhu ij bhuir n mrnw]2] aultI gMgw jmun imlwvau ]
ibnu jl sMgm mn mih n@wvau ] locwsmsir iehu ibauhwrw ] qqu bIcwirikAw Avir bIcwrw ]3] Apu qyjubwie ipRQmI Awkwsw ] AYsI rhq
rhau hir pwsw ] khY kbIr inrMjniDAwvau ] iqqu Gir jwau ij bhuir n
Awvau ]4]18] gauVI kbIr jIiqpdy ] kMcn isau pweIAY nhI qoil] mnu dy rwmu lIAw hY moil ]1] Abmoih rwmu Apunw kir jwinAw ] shjsuBwie myrw mnu mwinAw ]1] rhwau ]bRhmY kiQ kiQ AMqu n pwieAw ] rwm
Bgiq bYTy Gir AwieAw ]2] khukbIr cMcl miq iqAwgI ] kyvl rwmBgiq inj BwgI ]3]1]19] gauVI
kbIr jI ] ijh mrnY sBu jgquqrwisAw ] so mrnw gur sbid
pRgwisAw ]1] Ab kYsy mrau mrinmnu mwinAw ] mir mir jwqy ijn rwmu
n jwinAw ]1] rhwau ] mrno mrnukhY sBu koeI ] shjy mrY Amru hoiesoeI ]2] khu kbIr min BieAwAnMdw ] gieAw Brmu rihAw
prmwnMdw ]3]20] gauVI kbIr jI] kq nhI Taur mUlu kq lwvau ]Kojq qn mih Taur n pwvau ]1]lwgI hoie su jwnY pIr ] rwm Bgiq
AnIAwly qIr ]1] rhwau ] eyk BwiedyKau sB nwrI ] ikAw jwnau shkaun ipAwrI ]2] khu kbIr jw kYmsqik Bwgu ] sB prhir qw kau
imlY suhwgu ]3]21]
gauVI kbIr jI ] jw kY hir sw TwkuruBweI ] mukiq AnMq pukwrix jweI]1] Ab khu rwm Brosw qorw ] qbkwhU kw kvnu inhorw ]1] rhwau ]
qIin lok jw kY hih Bwr ] so kwhy n
krY pRiqpwr ]2] khu kbIr iek buiDbIcwrI ] ikAw bsu jau ibKu dy
mhqwrI ]3]22] gauVI kbIr jI ]ibnu sq sqI hoie kYsy nwir ] pMifqdyKhu irdY bIcwir ]1] pRIiq ibnw kYsybDY snyhu ] jb lgu rsu qb lgu nhInyhu ]1] rhwau ] swhin squ krY jIA
ApnY ] so rmXy kau imlY n supnY]2] qnu mnu Dnu igRhu sauip srIru ]soeI suhwgin khY kbIru ]3]23]
gauVI kbIr jI ] ibiKAw ibAwipAwsgl sMswru ] ibiKAw lY fUbI prvwru]1] ry nr nwv cauiV kq boVI ] hir
isau qoiV ibiKAw sMig joVI ]1]rhwau ] suir nr dwDy lwgI Awig ]inkit nIru psu pIvis n Jwig ]2]cyqq cyqq inkisE nIru ] so jlu
inrmlu kQq kbIru ]3]24] gauVIkbIr jI ] ijh kuil pUqu n igAwn
bIcwrI ] ibDvw ks n BeI mhqwrI]1] ijh nr rwm Bgiq nih swDI ]
jnmq ks n muE AprwDI ]1]rhwau ] mucu mucu grB gey kIn
bicAw ] bufBuj rUp jIvy jg miJAw]2] khu kbIr jYsy suMdr srUp ] nwm
ibnw jYsy kubj kurUp ]3]25]gauVI kbIr jI ] jo jn lyih Ksm kwnwau ] iqn kY sd bilhwrY jwau ]1]so inrmlu inrml hir gun gwvY ] soBweI myrY min BwvY ]1] rhwau ] ijhGt rwmu rihAw BrpUir ] iqn kI pgpMkj hm DUir ]2] jwiq julwhw miqkw DIru ] shij shij gux rmY kbIru]3]26] gauVI kbIr jI ] gginrswl cuAY myrI BwTI ] sMic mhw rsu
qnu BieAw kwTI ]1] auAw kaukhIAY shj mqvwrw ] pIvq rwm rsuigAwn bIcwrw ]1] rhwau ] shj
klwlin jau imil AweI ] AwnMidmwqy Anidnu jweI ]2] cInq cIqu
inrMjn lwieAw ] khu kbIr qOAnBau pwieAw ]3]27] gauVIkbIr jI ] mn kw suBwau mnih
ibAwpI ]
mnih mwir kvn isiD QwpI ]1]kvnu su muin jo mnu mwrY ] mn kau
mwir khhu iksu qwrY ]1] rhwau ] mnAMqir bolY sBu koeI ] mn mwry ibnuBgiq n hoeI ]2] khu kbIr jo jwnY
Byau ] mnu mDusUdnu iqRBvx dyau]3]28] gauVI kbIr jI ] Eie judIsih AMbir qwry ] ikin Eie cIqycIqnhwry ]1] khu ry pMifq AMbru kw
isau lwgw ] bUJY bUJnhwru sBwgw]1] rhwau ] sUrj cMdu krih
aujIAwrw ] sB mih psirAw bRhm
pswrw ]2] khu kbIr jwnYgw soie ]ihrdY rwmu muiK rwmY hoie ]3]29]
gauVI kbIr jI ] byd kI puqRI isMimRiqBweI ] sWkl jyvrI lY hY AweI ]1]Awpn ngru Awp qy bwiDAw ] moh kYPwiD kwl sru sWiDAw ]1] rhwau ]ktI n ktY qUit nh jweI ] sw swpin
hoie jg kau KweI ]2] hm dyKqijin sBu jgu lUitAw ] khu kbIr mYrwm kih CUitAw ]3]30] gauVI
kbIr jI ] dyie muhwr lgwmupihrwvau ] sgl q jInu ggndaurwvau ]1] ApnY bIcwir
AsvwrI kIjY ] shj kY pwvVY pguDir lIjY ]1] rhwau ] clu ry bYkuMTquJih ly qwrau ] ihcih q pRym kYcwbuk mwrau ]2] khq kbIr Bly
Asvwrw ] byd kqyb qy rhih inrwrw]3]31] gauVI kbIr jI ] ijh muiK
pWcau AMimRq Kwey ] iqh muK dyKqlUkt lwey ]1] ieku duKu rwm rwiekwthu myrw ] Agin dhY Aru grBbsyrw ]1] rhwau ] kwieAw ibgUqIbhu ibiD BwqI ] ko jwry ko gif lymwtI ]2] khu kbIr hir crx
idKwvhu ] pwCY qy jmu ikau n pTwvhu]3]32] gauVI kbIr jI ] Awpy
pwvku Awpy pvnw ] jwrY Ksmu q rwKYkvnw ]1] rwm jpq qnu jir kI njwie ] rwm nwm icqu rihAw smwie
]1] rhwau ] kw ko jrY kwih hoie hwin] nt vt KylY swirgpwin ]2] khukbIr AKr duie BwiK ] hoiegw Ksmu
q lyiegw rwiK ]3]33] gauVIkbIr jI dupdy ] nw mY jog iDAwnicqu lwieAw ] ibnu bYrwg n CUtis
mwieAw ]1] kYsy jIvnu hoie hmwrw ]
jb n hoie rwm nwm ADwrw ]1]rhwau ] khu kbIr Kojau Asmwn ]rwm smwn n dyKau Awn ]2]34]
gauVI kbIr jI ] ijh isir ric ricbwDq pwg ] so isru cuMc svwrih kwg]1] iesu qn Dn ko ikAw grbeIAw
] rwm nwmu kwhy n idRV@IAw ]1]rhwau ] khq kbIr sunhu mn myry ]
iehI hvwl hoihgy qyry ]2]35]
suKu mWgq duKu AwgY AwvY ] so suKuhmhu n mWigAw BwvY ]1] ibiKAwAjhu suriq suK Awsw ] kYsy hoeI hYrwjw rwm invwsw ]1] rhwau ] iesusuK qy isv bRhm frwnw ] so suKu hmhuswcu kir jwnw ]2] snkwidk nwrdmuin syKw ] iqn BI qn mih mnu nhIpyKw ]3] iesu mn kau koeI Kojhu
BweI ] qn CUty mnu khw smweI ]4]
gur prswdI jYdyau nwmW ] Bgiq kYpRyim ien hI hY jwnW ]5] iesu mn kau
nhI Awvn jwnw ] ijs kw BrmugieAw iqin swcu pCwnw ]6] iesumn kau rUpu n ryiKAw kweI ] hukmyhoieAw hukmu bUiJ smweI ]7] ies
mn kw koeI jwnY Byau ] ieh min lIxBey suKdyau ]8] jIau eyku Aru sglsrIrw ] iesu mn kau riv rhy kbIrw
]9]1]36] gauVI guAwryrI ]Aihinis eyk nwm jo jwgy ] kyqkisD Bey ilv lwgy ]1] rhwau ]
swDk isD sgl muin hwry ] eyk nwmkilp qr qwry ]1] jo hir hry su hoihn Awnw ] kih kbIr rwm nwm pCwnw]2]37] gauVI BI soriT BI ] ry
jIA inlj lwj q ih nwhI ] hir qijkq kwhU ky jWhI ]1] rhwau ] jw koTwkuru aUcw hoeI ] so jnu pr Gr jwq
n sohI ]1] so swihbu rihAw BrpUir] sdw sMig nwhI hir dUir ]2] kvlwcrn srn hY jw ky ] khu jn kw nwhIGr qw ky ]3] sBu koaU khY jwsu kI
bwqw ] so sMmRQu inj piq hY dwqw ]4]khY kbIru pUrn jg soeI ] jw kyihrdY Avru n hoeI ]5]38]
kaunu ko pUqu ipqw ko kw ko ] kaunu mrYko dyie sMqwpo ]1] hir Tg jg kauTgaurI lweI ] hir ky ibEg kYsy
jIAau myrI mweI ]1] rhwau ] kaunko purKu kaun kI nwrI ] ieAw qq
lyhu srIr ibcwrI ]2] kih kbIr Tgisau mnu mwinAw ] geI TgaurI TgupihcwinAw ]3]39] Ab mo kau Beyrwjw rwm shweI ] jnm mrn kitprm giq pweI ]1] rhwau ] swDU
sMgiq dIE rlwie ] pMc dUq qy lIE
Cfwie ] AMimRq nwmu jpau jpu rsnw] Amol dwsu kir lIno Apnw ]1]siqgur kIno praupkwru ] kwiF lInswgr sMswr ] crn kml isau lwgI
pRIiq ] goibMdu bsY inqw inq cIq ]2]mwieAw qpiq buiJAw AMigAwru ]min sMqoKu nwmu AwDwru ] jil QilpUir rhy pRB suAwmI ] jq pyKau qqAMqrjwmI ]3] ApnI Bgiq Awp hIidRVweI ] pUrb ilKqu imilAw myry
BweI ] ijsu i/pw kry iqsu pUrn swj] kbIr ko suAwmI grIb invwj
]4]40] jil hY sUqku Qil hY sUqkusUqk Epiq hoeI ] jnmy sUqku mUeyPuin sUqku sUqk prj ibgoeI ]1]khu ry pMfIAw kaun pvIqw ] AYsw
igAwnu jphu myry mIqw ]1] rhwau ]nYnhu sUqku bYnhu sUqku sUqku sRvnIhoeI ] aUTq bYTq sUqku lwgY sUqku
prY rsoeI ]2] Pwsn kI ibiD sBukoaU jwnY CUtn kI ieku koeI ] kihkbIr rwmu irdY ibcwrY sUqku iqnY nhoeI ]3]41] gauVI ] Jgrw eykuinbyrhu rwm ] jau qum Apny jn sO
kwmu ]1] rhwau ] iehu mnu bfw ik jwsau mnu mwinAw ] rwmu bfw kY rwmih
jwinAw ]1] bRhmw bfw ik jwsuaupwieAw ] bydu bfw ik jhW qy
AwieAw ]2] kih kbIr hau BieAwaudwsu ] qIrQu bfw ik hir kw dwsu
]3]42] rwgu gauVI cyqI ] dyKO
BweI g>wn kI AweI AWDI ] sBY aufwnIBRm kI twtI rhY n mwieAw bWDI ]1]rhwau ] duicqy kI duie QUin igrwnI
moh blyfw tUtw ] iqsnw Cwin prI DraUpir durmiq BWfw PUtw ]1]
AWDI pwCy jo jlu brKY iqih qyrw jnuBInW ] kih kbIr min BieAw pRgwsw
audY Bwnu jb cInw ]2]43]gauVI cyqI
< siqgur pRswid ]hir jsu sunih n hir gun gwvih ]bwqn hI Asmwnu igrwvih ]1] AYsylogn isau ikAw khIAY ] jo pRB kIey
Bgiq qy bwhj iqn qy sdw frwnyrhIAY ]1] rhwau ] Awip n dyih curU
Bir pwnI ] iqh inMdih ijh gMgwAwnI ]2] bYTq auTq kuitlqw
cwlih ] Awpu gey Aaurn hU Gwlih]3] Cwif kucrcw Awn n jwnih ]bRhmw hU ko kihE n mwnih ]4] Awpugey Aaurn hU Kovih ] Awig lgwiemMdr mY sovih ]5] Avrn hsq Awphih kWny ] iqn kau dyiK kbIr ljwny
]6]1]44]
jIvq ipqr n mwnY koaU mUeyN isrwDkrwhI ] ipqr BI bpury khu ikau
pwvih kaUAw kUkr KwhI ]1] mo kaukuslu bqwvhu koeI ] kuslu kuslukrqy jgu ibnsY kuslu BI kYsy hoeI
]1] rhwau ] mwtI ky kir dyvI dyvwiqsu AwgY jIau dyhI ] AYsy ipqr
qumwry khIAih Awpn kihAw n lyhI]2] srjIau kwtih inrjIau pUjih
AMq kwl kau BwrI ] rwm nwm kI giqnhI jwnI BY fUby sMswrI ]3] dyvI
dyvw pUjih folih pwrbRhmu nhI jwnw] khq kbIr Akulu nhI cyiqAwibiKAw isau lptwnw ]4]1]45]
gauVI ] jIvq mrY mrY Puin jIvY AYsysuMin smwieAw ] AMjn mwih inrMjinrhIAY bhuiV n Bvjil pwieAw ]1]
myry rwm AYsw KIru ibloeIAY ] gurmiqmnUAw AsiQru rwKhu ien ibiD
AMimRqu pIEeIAY ]1] rhwau ] gur kYbwix bjr kl CydI pRgitAw pduprgwsw ] skiq ADyr jyvVI BRmucUkw inhclu isv Gir bwsw ]2]
iqin ibnu bwxY DnKu cFweIAY iehu jgubyiDAw BweI ] dh ids bUfI pvnuJulwvY foir rhI ilv lweI ]3]aunmin mnUAw suMin smwnw duibDwdurmiq BwgI ] khu kbIr AnBauieku dyiKAw rwm nwim ilv lwgI
]4]2]46] gauVI bYrwgix iqpdy ]aultq pvn c/ Ktu Bydy suriq suMnAnrwgI ] AwvY n jwie mrY n jIvYqwsu Koju bYrwgI ]1] myry mn mn hIaulit smwnw ] gur prswid AkilBeI AvrY nwqru Qw bygwnw ]1]
rhwau ] invrY dUir dUir Puin invrY
ijin jYsw kir mwinAw ] AlauqI kwjYsy BieAw bryfw ijin pIAw iqin
jwinAw ]2] qyrI inrgun kQw kwieisau khIAY AYsw koie ibbykI ] khukbIr ijin dIAw plIqw iqin qYsIJl dyKI ]3]3]47] gauVI ] qh
pwvs isMDu DUp nhI ChIAw qhauqpiq prlau nwhI ] jIvn imrqu nduKu suKu ibAwpY suMn smwiD doaU qhnwhI ]1] shj kI AkQ kQw hY
inrwrI ] quil nhI cFY jwie n mukwqIhlukI lgY n BwrI ]1] rhwau ] ArDaurD doaU qh nwhI rwiq idnsu qh
nwhI ] jlu nhI pvnu pwvku Puin nwhIsiqgur qhw smwhI ]2] Agm
Agocru rhY inrMqir gur ikrpw qylhIAY ] khu kbIr bil jwau gur
Apuny sqsMgiq imil rhIAY]3]4]48]
pwpu puMnu duie bYl ibswhy pvnu pUjIprgwisE ]
iqRsnw gUix BrI Gt BIqir ien ibiDtWf ibswihE ]1] AYsw nwieku rwmuhmwrw ] sgl sMswru kIE bnjwrw
]1] rhwau ] kwmuDu duie BeyjgwqI mn qrMg btvwrw ] pMc qqu
imil dwnu inbyrih tWfw auqirE pwrw]2] khq kbIru sunhu ry sMqhu Ab
AYsI bin AweI ] GwtI cFq bYlu iekuQwkw clo goin iCtkweI ]3]5]49]
] pyvkVY idn cwir hYswhurVY jwxw ] AMDw loku n jwxeImUrKu eyAwxw ]1] khu ffIAw bwDYDn KVI ] pwhU Gir Awey muklwaU
Awey ]1] rhwau ] Eh ij idsY KUhVIkaun lwju vhwrI ] lwju GVI isauqUit pVI auiT clI pinhwrI ]2]
swihbu hoie dieAwlu i/pw kry Apunwkwrju svwry ] qw sohwgix jwxIAY
gur sbdu bIcwry ]3] ikrq kI bWDIsB iPrY dyKhu bIcwrI ] eys no ikAwAwKIAY ikAw kry ivcwrI ]4] BeIinrwsI auiT clI icq bMiD n DIrw ]hir kI crxI lwig rhu Bju srix
kbIrw ]5]6]50]
jogI khih jogu Bl mITw Avru n dUjwBweI ] ruMifq muMifq eykY sbdI eyie
khih isiD pweI ]1] hir ibnu BrimBulwny AMDw ] jw pih jwau Awpu
Cutkwvin qy bwDy bhu PMDw ]1] rhwau] jh qy aupjI qhI smwnI ieh ibiDibsrI qb hI ] pMifq guxI sUr hmdwqy eyih khih bf hm hI ]2]
ijsih buJwey soeI bUJY ibnu bUJy ikau
rhIAY ] siqguru imlY AMDyrw cUkY ienibiD mwxku lhIAY ]3] qij bwvydwhny ibkwrw hir pdu idRVu kir
rhIAY ] khu kbIr gUMgY guVu KwieAwpUCy qy ikAw khIAY ]4]7]51]
jh kCu Ahw qhw ikCu nwhI pMc qqu
qh nwhI ] ieVw ipMgulw suKmn bMdy eyAvgn kq jwhI ]1] qwgw qUtw
ggnu ibnis gieAw qyrw bolqu khwsmweI ] eyh sMsw mo kau Anidnu
ibAwpY mo kau ko n khY smJweI ]1]rhwau ] jh brBMfu ipMfu qh nwhIrcnhwru qh nwhI ] joVnhwro sdwAqIqw ieh khIAY iksu mwhI ]2]joVI juVY n qoVI qUtY jb lgu hoie
ibnwsI ] kw ko Twkuru kw ko syvku kokwhU kY jwsI ]3] khu kbIr ilv
lwig rhI hY jhw bsy idn rwqI ] auAw
kw mrmu EhI pru jwnY Ehu qau sdwAibnwsI ]4]1]52] gauVI ]
suriq isimRiq duie kMnI muMdw primiqbwhir iKMQw ] suMn guPw mih AwsxubYsxu klp ibbrijq pMQw ]1] myryrwjn mY bYrwgI jogI ] mrq n sog
ibEgI ]1] rhwau ] KMf bRhmMf mihisM|I myrw btUAw sBu jgu BsmwDwrI ]qwVI lwgI iqRplu pltIAY CUtY hoiepswrI ]2] mnu pvnu duie qUMbw krI
hY jug jug swrd swjI ] iQru BeI qMqI qUtisnwhI Anhd ikMgurI bwjI ]3] suinmn mgn Bey hY pUry mwieAw fol nlwgI ] khu kbIr qw kau punrip
jnmu nhI Kyil gieE bYrwgI
gj nv gj ds gj iekIs purIAw eykqnweI ]
swT sUq nv KMf bhqir pwtu lgo
AiDkweI ]1] geI bunwvn mwho ]Gr CoifAY jwie julwho ]1] rhwau ]gjI n imnIAY qoil n qulIAY pwcnusyr AFweI ] jO kir pwcnu byig n
pwvY Jgru krY GrhweI ]2] idn kIbYT Ksm kI brks ieh bylw kq
AweI ] CUty kUMfy BIgY purIAw cilEjulwho rIsweI ]3] CoCI nlI qMqu nhI
inksY nqr rhI aurJweI ] Coifpswru eIhw rhu bpurI khu kbIr
smJweI ]4]3]54] gauVI ] eykjoiq eykw imlI ikMbw hoie mhoie ]ijqu Git nwmu n aUpjY PUit mrY jnusoie ]1] swvl suMdr rwmeIAw ]
myrw mnu lwgw qoih ]1] rhwau ] swDuimlY isiD pweIAY ik eyhu jogu ik Bogu] duhu imil kwrju aUpjY rwm nwm
sMjogu ]2] logu jwnY iehu gIqu hY iehuqau bRhm bIcwr ] ijau kwsI aupdysu
hoie mwns mrqI bwr ]3] koeI gwvYko suxY hir nwmw icqu lwie ] khu
kbIr sMsw nhI AMiq prm giq pwie]4]1]4]55]
jyqy jqn krq qy fUby Bv swgru nhI qwirE ry] krm Drm krqy bhu sMjm AhMbuiDmnu jwirE ry ]1] sws gRws ko dwqoTwkuru so ikau mnhu ibswirE ry ]
hIrw lwlu Amolu jnmu hY kaufI bdlYhwirE ry ]1] rhwau ] iqRsnw iqRKwBUK BRim lwgI ihrdY nwih bIcwirE ry] aunmq mwn ihirE mn mwhI gur kwsbdu n DwirE ry ]2] suAwd luBq
ieMdRI rs pRyirE md rs lYq ibkwirEry ] krm Bwg sMqn sMgwny kwst lohauDwirE ry ]3] Dwvq join jnm BRimQwky Ab duK kir hm hwirE ry ] kihkbIr gur imlq mhw rsu pRym Bgiq
insqwirE ry ]4]1]5]56] gauVI] kwlbUq kI hsqnI mn baurw ry
clqu ricE jgdIs ]!!"
kwm suAwie gj bis pry mn baurw ryAMksu sihE sIs ]1] ibKY bwcu hirrwcu smJu mn baurw ry ] inrBY hoien hir Bjy mn baurw ry gihE n rwmjhwju ]1] rhwau ] mrkt mustIAnwj kI mn baurw ry lInI hwQu
pswir ] CUtn ko shsw pirAw mnbaurw ry nwicE Gr Gr bwir ]2]
ijau nlnI sUAtw gihE mn baurw rymwXw iehu ibauhwru ] jYsw rMgu ksuMBkw mn baurw ry iqau psirE pwswru]3] nwvn kau qIrQ Gny mn baurw
ry pUjn kau bhu dyv ] khu kbIrCUtnu nhI mn baurw ry CUtnu hir kIsyv ]4]1]6]57] gauVI ] Agin
n dhY pvnu nhI mgnY qskru nyir nAwvY ] rwm nwm Dnu kir sMcaunI soDnu kq hI n jwvY ]1] hmrw DnumwDau goibMdu DrxIDru iehY swr DnukhIAY ] jo suKu pRB goibMd kI syvw sosuKu rwij n lhIAY ]1] rhwau ] iesuDn kwrix isv snkwidk Kojq BeyaudwsI ] min mukMdu ijhbw nwrwienuprY n jm kI PwsI ]2] inj DnuigAwnu Bgiq guir dInI qwsu sumiqmnu lwgw ] jlq AMB QMiB mnu DwvqBrm bMDn Bau Bwgw ]3] khY kbIrumdn ky mwqy ihrdY dyKu bIcwrI ] qumGir lwK koit Ais hsqI hm Gireyku murwrI ]4]1]7]58] gauVI ]ijau kip ky kr musit cnn kI lubiDn iqAwgu dieE ] jo jo krm kIey
lwlc isau qy iPir grih pirE ]1]Bgiq ibnu ibrQy jnmu gieE ]
swDsMgiq Bgvwn Bjn ibnu khI nscu rihE ]1] rhwau ] ijau
auidAwn kusm prPuilq iknih nGRwau lieE ] qYsy BRmq Anyk join
mih iPir iPir kwl hieE ]2] ieAwDn jobn Aru suq dwrw pyKn kau judieE ] iqn hI mwih Atik jo aurJyieMdRI pRyir lieE ]3] AauD Anl
qnu iqn ko mMdru chu ids Twtu TieE] kih kbIr BY swgr qrn kau mYsiqgur Et lieE ]4]1]8]59]
gauVI ] pwnI mYlw mwtI gorI ] iesmwtI kI puqrI jorI ]1] mY nwhI kCuAwih n morw ] qnu Dnu sBu rsu goibMd
qorw ]1] rhwau ]
ies mwtI mih pvnu smwieAw ] JUTwprpMcu joir clwieAw ]2] iknhUlwK pWc kI jorI ] AMq kI bwr
ggrIAw PorI ]3] kih kbIr ieknIv auswrI ] iKn mih ibnis jwie
AhMkwrI ]4]1]9]60
] gauVI ]rwm jpau jIA AYsy AYsy ] D$ pRihlwd
jipE hir jYsy ]1] dIn dieAwlBrosy qyry ] sBu prvwru cVwieAw byVy]1] rhwau ] jw iqsu BwvY qw hukmumnwvY ] ies byVy kau pwir lGwvY
]2] gur prswid AYsI buiD smwnI ]cUik geI iPir Awvn jwnI ]3] khukbIr Bju swirgpwnI ] aurvwir pwir
sB eyko dwnI ]4]2]10]61]
] join Cwif jau jg mihAwieE ] lwgq pvn Ksmu
ibsrwieE ]1] jIArw hir ky gunwgwau ]1] rhwau ] grB join mih
aurD qpu krqw ] qau jTr Aginmih rhqw ]2] lK caurwsIh joinBRim AwieE ] Ab ky Cutky Taur n
TwieE ]3] khu kbIr BjuswirgpwnI ] Awvq dIsY jwq n jwnI
]4]1]11]62
surg bwsu n bwCIAY frIAY n nrikinvwsu ] honw hY so hoeI hY mnih nkIjY Aws ]1] rmeIAw gun gweIAY] jw qy pweIAY prm inDwnu ]1]rhwau ] ikAw jpu ikAw qpu sMjmo
ikAw brqu ikAw iesnwnu ] jb lgujugiq n jwnIAY Bwau Bgiq Bgvwn]2] sMpY dyiK n hrKIAY ibpiq dyiKn roie ] ijau sMpY iqau ibpiq hY ibDny ricAw so hoie ]3] kih kbIr AbjwinAw sMqn irdY mJwir ] syvk so
syvw Bly ijh Gt bsY murwir]4]1]12]63] gauVI ] ry mn qyrokoie nhI iKMic lyie ijin Bwru ] ibrKbsyro pMiK ko qYso iehu sMswru ]1] rwmrsu pIAw ry ] ijh rs ibsir gey rsAaur ]1] rhwau ] Aaur muey ikAwroeIAY jau Awpw iQru n rhwie ] joaupjY so ibnis hY duKu kir rovY blwie]2] jh kI aupjI qh rcI pIvq
mrdn lwg ] kih kbIr iciq cyiqAwrwm ismir bYrwg ]3]2]13]64]
rwgu gauVI ] pMQu inhwrY kwmnI locnBrI ly auswsw ]
aur n BIjY pgu nw iKsY hir drsn kIAwsw ]1] aufhu n kwgw kwry ] byigimlIjY Apuny rwm ipAwry ]1] rhwau
] kih kbIr jIvn pd kwrin hir kIBgiq krIjY ] eyku AwDwru nwmu
nwrwien rsnw rwmu rvIjY]2]1]14]65] rwgu gauVI 11 ]Aws pws Gn qursI kw ibrvw mwJ
bnw ris gwaUN ry ] auAw kw srUpu dyiKmohI guAwrin mo kau Coif n Awau n
jwhU ry ]1] qoih crn mnu lwgoswirMgDr ] so imlY jo bfBwgo ]1]rhwau ] ibMdRwbn mn hrn mnohr
i/sn crwvq gwaU ry ] jw kw TwkuruquhI swirMgDr moih kbIrw nwaU ry
]2]2]15]66
] gauVI pUrbI 12 ]ibpl bsqR kyqy hY pihry ikAw bn
mDy bwsw ] khw BieAw nr dyvw DoKyikAw jil boirE igAwqw ]1] jIAry
jwihgw mY jwnW ] Aibgq smJuieAwnw ] jq jq dyKau bhuir npyKau sMig mwieAw lptwnw ]1]
rhwau ] igAwnI iDAwnI bhu aupdysIiehu jgu sglo DMDw ] kih kbIr iekrwm nwm ibnu ieAw jgu mwieAw AMDw]2]1]16]67] gauVI 12 ] mn ryCwfhu Brmu pRgt hoie nwchu ieAw
mwieAw ky fWfy ] sUru ik snmuK rn qyfrpY sqI ik sWcY BWfy ]1] fgmgCwif ry mn baurw ] Ab qau jry mryisiD pweIAY lIno hwiQ sMDaurw ]1]
rhwau ] kwmD mwieAw ky lInyieAw ibiD jgqu ibgUqw ] kih kbIrrwjw rwm n Cofau sgl aUc qy aUcw
]2]2]17]68] gauVI 13 ]Purmwnu qyrw isrY aUpir iPir n krqbIcwr ] quhI drIAw quhI krIAw quJY
qy insqwr ]1] bMdy bMdgIiekqIAwr ] swihbu rosu Drau ik
ipAwru ]1] rhwau ] nwmu qyrw AwDwrumyrw ijau PUlu jeI hY nwir ] kih
kbIr gulwmu Gr kw jIAwie BwvYmwir ]2]18]69
lK caurwsIh jIA join mih BRmq nMdubhu Qwko ry ] Bgiq hyiq Avqwru lIEhY Bwgu bfo bpurw ko ry ]1] qum@ ju
khq hau nMd ko nMdnu nMd su nMdnu kwko ry ] Drin Akwsu dso ids nwhI qb
iehu nMdu khw Qo ry ] 1] rhwau ]
sMkit nhI prY join nhI AwvY nwmuinrMjn jw ko ry ] kbIr ko suAwmIAYso Twkuru jw kY mweI n bwpo ry
]2]19]70inMdau inMdau mo kau logu inMdau ] inMdw jn
kau KrI ipAwrI ] inMdw bwpu inMdwmhqwrI ]1] rhwau ] inMdw hoie qbYkuMiT jweIAY ] nwmu pdwrQu mnih
bsweIAY ] irdY suD jau inMdw hoie ]
hmry kpry inMdku Doie ]1] inMdw krYsu hmrw mIqu ] inMdk mwih hmwrw
cIqu ] inMdku so jo inMdw horY ] hmrwjIvnu inMdku lorY ]2] inMdw hmrI
pRym ipAwru ] inMdw hmrw krY auDwru ]jn kbIr kau inMdw swru ] inMdku fUbwhm auqry pwir ]3]20]71] rwjwrwm qUM AYsw inrBau qrn qwrn rwmrwieAw ]1] rhwau ] jb hm hoqy qbqum nwhI Ab qum hhu hm nwhI ] Abhm qum eyk Bey hih eykY dyKq mnu
pqIAwhI ]1] jb buiD hoqI qb blukYsw Ab buiD blu n KtweI ] kihkbIr buiD hir leI myrI buiD bdlIisiD pweI ]2]21]72] gauVI ]Kt nym kir koTVI bWDI bsqu AnUpubIc pweI ] kuMjI kulPu pRwn kir rwKykrqy bwr n lweI ]1] Ab mn jwgq
rhu ry BweI ] gwPlu hoie kY jnmu
gvwieE coru musY Gru jweI ]1]rhwau ] pMc phrUAw dr mih rhqyiqn kw nhI pqIAwrw ] cyiq sucyqicq hoie rhu qau lY prgwsu aujwrw]2] nau Gr dyiK ju kwmin BUlI
bsqu AnUp n pweI ] khqu kbIr nvYGr mUsy dsvYN qqu smweI
]3]22]73
mweI moih Avru n jwinE AwnwnW ] isvsnkwid jwsu gun gwvih qwsu bsihmory pRwnwnW ] rhwau ] ihrdy pRgwsuigAwn gur gMimq ggn mMfl mih
iDAwnwnW ] ibKY rog BY bMDn Bwgy mninj Gir suKu jwnwnw ]1] eyk sumiqriq jwin mwin pRB dUsr mnih nAwnwnw ] cMdn bwsu Bey mn bwsniqAwig GitE AiBmwnwnw ]2] jo
jn gwie iDAwie jsu Twkur qwsu pRBU
hY QwnwnW ] iqh bf Bwg bisE minjw kY krm pRDwn mQwnwnw ]3] kwit
skiq isv shju pRgwisE eykY eyksmwnwnw ]
kih kbIr gur Byit mhw suK BRmq rhymnu mwnwnW ]4]23]74]
rwgu gauVI pUrbI bwvn AKrI kbIrjIau kI
< siqnwmu krqw purKu gurpRswid ]bwvn ACr lok qRY sBu kCu ien hImwih ] ey AKr iKir jwihgy Eie
AKr ien mih nwih ]1] jhw bol qhACr Awvw ] jh Abol qh mnu n
rhwvw ] bol Abol miD hY soeI ] jsEhu hY qs lKY n koeI ]2] Alhlhau qau ikAw khau khau q ko
aupkwr ] btk bIj mih riv rihE
jw ko qIin lok ibsQwr ]3] AlhlhMqw Byd CY kCu kCu pwieE Byd ]aulit Byd mnu byiDE pwieE ABMgACyd ]4] qurk qrIkiq jwnIAY
ihMdU byd purwn ] mn smJwvn kwrnykCUAk pVIAY igAwn ]5] EAMkwr
Awid mY jwnw ] iliK Aru mytY qwih nmwnw ] EAMkwr lKY jau koeI ] soeIliK mytxw n hoeI ]6] kkw ikrixkml mih pwvw ] sis ibgws sMptnhI Awvw ] Aru jy qhw kusm rsupwvw ] Akh khw kih kw smJwvw]7] KKw iehY KoiV mn Awvw ] KoVyCwif n dh ids Dwvw ] Ksmih jwixiKmw kir rhY ] qau hoie iniKAauAKY pdu lhY ]8] ggw gur ky bcn
pCwnw ] dUjI bwq n DreI kwnw ] rhYibhMgm kqih n jweI ] Agh ghY
gih ggn rhweI ]9] GGw Git Git
inmsY soeI ] Gt PUty Git kbih nhoeI ] qw Gt mwih Gwt jau pwvw ] so
Gtu Cwif AvGt kq Dwvw ]10]|M|w ingRih snyhu kir inrvwro sMdyh] nwhI dyiK n BwjIAY prm isAwnpeyh ]11] ccw ricq icqR hY BwrI ]qij icqRY cyqhu icqkwrI ] icqR bicqRiehY AvJyrw ] qij icqRY icqu rwiKicqyrw ]12] CCw iehY CqRpiq pwsw
] Cik ik n rhhu Cwif ik n Awsw ] rymn mY qau iCn iCn smJwvw ] qwihCwif kq Awpu bDwvw ]13] jjw jauqn jIvq jrwvY ] jobn jwir jugiqso pwvY ] As jir pr jir jir jb
rhY ] qb jwie joiq aujwrau lhY ]14]JJw auriJ suriJ nhI jwnw ] rihEJJik nwhI prvwnw ] kq JiK JiKAaurn smJwvw ] Jgru kIey JgrauhI pwvw ]15] \M\w inkit ju Gt
rihE dUir khw qij jwie ] jw kwrixjgu FUiFAau nyrau pwieAau qwih]16] ttw ibkt Gwt Gt mwhI ]Koil kpwt mhil ik n jwhI ] dyiKAtl til kqih n jwvw ] rhY lpitGt prcau pwvw ]17] TTw iehY dUirTg nIrw ] nIiT nIiT mnu kIAw DIrw] ijin Tig TigAw sgl jgu Kwvw ]so Tgu TigAw Taur mnu Awvw ]18]ffw fr aupjy fru jweI ] qw fr mihfru rihAw smweI ] jau fr frY qiPir fru lwgY ] infr hUAw fru aurhoie BwgY ]19] FFw iFg FUFih kqAwnw ] FUFq hI Fih gey prwnw ]ciV sumyir FUiF jb Awvw ] ijh gVugiVE su gV mih pwvw ]20] xwxwrix rUqau nr nyhI krY ] nw invY nwPuin sMcrY ] DMin jnmu qwhI ko gxY ]mwrY eykih qij jwie GxY ]21] qqw
Aqr qirE nh jweI ] qn iqRBvxmih rihE smweI ] jau iqRBvx qnmwih smwvw ] qau qqih qq imilAwscu pwvw ]22] QQw AQwh Qwh nhIpwvw ] Ehu AQwh iehu iQru n rhwvw] QoVY Qil Qwnk AwrMBY ] ibnu hIQwBh mMidru QMBY ]23] ddw dyiK juibnsnhwrw ] js AdyiK qs rwiK
ibcwrw ] dsvY duAwir kuMcI jb dIjY] qau dieAwl ko drsnu kIjY ]24]DDw ArDih aurD inbyrw ] ArDihaurDh mMiJ bsyrw ] ArDh Cwif
aurD jau Awvw ] qau ArDih aurDimilAw suK pwvw ]25] nMnw inisidnu inrKq jweI ] inrKq nYn rhyrqvweI ] inrKq inrKq jb jwiepwvw ] qb ly inrKih inrK imlwvw]26] ppw Apr pwru nhI pwvw ]
prm joiq isau prcau lwvw ] pWcau
ieMdRI ingRh kreI ] pwpu puMnu doaUinrvreI ]27] PPw ibnu PUlh Plu
hoeI ] qw Pl PMk lKY jau koeI ] dUixn preI PMk ibcwrY ] qw Pl PMk sBY
qn PwrY ]28] bbw ibMdih ibMdimlwvw ] ibMdih ibMid n ibCurn pwvw
] bMdau hoie bMdgI ghY ]
bMdk hoie bMD suiD lhY ]29] BBwBydih Byd imlwvw ] Ab Bau BwinBrosau Awvw ] jo bwhir so BIqir
jwinAw ] BieAw Bydu BUpiqpihcwinAw ]30] mmw mUl gihAw
mnu mwnY ] mrmI hoie su mn kau jwnY] mq koeI mn imlqw iblmwvY ]mgn BieAw qy so scu pwvY ]31]mmw mn isau kwju hY mn swDy isiD
hoie ] mn hI mn isau khY kbIrw mnsw imilAw n koie ]32] iehu mnu
skqI iehu mnu sIau ] iehu mnu pMcqq ko jIau ] iehu mnu ly jau aunmin
rhY ] qau qIin lok kI bwqY khY]33] XXw jau jwnih qau durmiqhin kir bis kwieAw gwau ] rixrUqau BwjY nhI sUrau Qwrau nwau
]34] rwrw rsu inrs kir jwinAw ]hoie inrs su rsu pihcwinAw ] iehrs Cwfy auh rsu Awvw ] auh rsu
pIAw ieh rsu nhI Bwvw ]35] llwAYsy ilv mnu lwvY ] Anq n jwieprm scu pwvY ] Aru jau qhw pRym
ilv lwvY ] qau Alh lhY lih crnsmwvY ]36] vvw bwr bwr ibsn
smHwir ] ibsn sMmHwir n AwvY hwir ]bil bil jy ibsnqnw jsu gwvY ]ivsn imly sB hI scu pwvY ]37]
vwvw vwhI jwnIAY vw jwny iehu hoie ]iehu Aru Ehu jb imlY qb imlq n
jwnY koie ]38] ssw so nIkw kirsoDhu ] Gt prcw kI bwq inroDhu ]
Gt prcY jau aupjY Bwau ] pUirrihAw qh iqRBvx rwau ]39] KKw
Koij prY jau koeI ] jo KojY so bhuir nhoeI ] Koj bUiJ jau krY bIcwrw ] qauBvjl qrq n lwvY bwrw ]40] sswso sh syj svwrY ] soeI shI sMdyhinvwrY ] Alp suK Cwif prm suK
pwvw ] qb ieh qRIA Euhu kMqu khwvw]41] hwhw hoq hoie nhI jwnw ] jbhI hoie qbih mnu mwnw ] hY qau shIlKY jau koeI ] qb EhI auhu eyhu nhoeI ]42] ilMau ilMau krq iPrY sBulogu ] qw kwrix ibAwpY bhu sogu ]liKmI br isau jau ilau lwvY ] soguimtY sB hI suK pwvY ]43] KKw iKrqKpq gey kyqy ] iKrq Kpq AjhUM nhcyqy ] Ab jgu jwin jau mnw rhY ]
jh kw ibCurw qh iQru lhY ]44]
bwvn AKr jory Awin ] sikAw nAKru eyku pCwin ] sq kw sbdu
kbIrw khY ] pMifq hoie su AnBY rhY] pMifq logh kau ibauhwr ]
igAwnvMq kau qqu bIcwr ] jw kYjIA jYsI buiD hoeI ] kih kbIr
jwnYgw soeI ]45]
< siqgur pRswid ]rwgu gauVI iQqI kbIr jI kI ]
sloku ] pMdRh iQqI swq vwr ] kihkbIr aurvwr n pwr ] swiDk isDlKY jau Byau ] Awpy krqw Awpy dyau]1] iQqI ] AMmwvs mih Aws
invwrhu ] AMqrjwmI rwmu smwrhu ]jIvq pwvhu moK duAwr ] AnBau
sbdu qqu inju swr ]1] crn kmlgoibMd rMgu lwgw ] sMq pRswid Bey mn
inrml hir kIrqn mih Anidnujwgw ]1] rhwau ] pirvw pRIqm krhubIcwr ] Gt mih KylY AGt Apwr ]kwl klpnw kdy n Kwie ] Awid purKmih rhY smwie ]2] duqIAw duh kirjwnY AMg ] mwieAw bRhm rmY sB sMg] nw Ehu bFY n Gtqw jwie ] AkulinrMjn eykY Bwie ]3] iqRqIAw qInysm kir ilAwvY ] Awnd mUl prm
pdu pwvY ] swDsMgiq aupjY ibis ws ]bwhir BIqir sdw pRgws ]4]
cauQih cMcl mn kau ghhu ] kwm/oD sMig kbhu n bhhu ] jl Ql mwhyAwpih Awp ] AwpY jphu Awpnw jwp]5] pWcY pMc qq ibsQwr ] kinkkwimnI jug ibauhwr ] pRym suDw rsu
pIvY koie ] jrw mrx duKu Pyir n hoie
]6] CiT Ktu c/ ChUM ids Dwie ]ibnu prcY nhI iQrw rhwie ] duibDwmyit iKmw gih rhhu ] krm Drm kIsUl n shhu ]7] swqYN siq kir bwcwjwix ] Awqm rwmu lyhu prvwix ] CUtY
sMsw imit jwih duK ] suMn srovirpwvhu suK ]8] AstmI Ast Dwqu kIkwieAw ] qw mih Akul mhw iniD
rwieAw ] gur gm igAwn bqwvY Byd ]aultw rhY ABMg ACyd ]9] naumInvY duAwr kau swiD ] bhqI mnsw
rwKhu bWiD ] loB moh sB bIsir jwhu]
jugu jugu jIvhu Amr Pl Kwhu ]10]dsmI dh ids hoie AnMd ] CUtY BrmuimlY goibMd ] joiq srUpI qq AnUp ]Aml n ml n Cwh nhI DUp ]11]eykwdsI eyk ids DwvY ] qau jonI
sMkt bhuir n AwvY ] sIql inrmlBieAw srIrw ] dUir bqwvq pwieAwnIrw ]12] bwris bwrh augvY sUr ]Aihinis bwjy Anhd qUr ] dyiKAwiqhUM lok kw pIau ] Acrju BieAw
jIv qy sIau ]13] qyris qyrh AgmbKwix ] ArD aurD ibic sm
pihcwix ] nIc aUc nhI mwn Amwn ]ibAwipk rwm sgl swmwn ]14]
caudis caudh lok mJwir ] rom rommih bsih murwir ] sq sMqoK kw DrhuiDAwn ] kQnI kQIAY bRhm igAwn
]15] pUinau pUrw cMd Akws ]psrih klw shj prgws ] AwidAMiq miD hoie rihAw QIr ] suKswgr mih rmih kbIr ]16]
< siqgur pRswid ]
rwgu gauVI vwr kbIr jIau ky 7 ]bwr bwr hir ky gun gwvau ] gur gimBydu su hir kw pwvau ]1] rhwau ]Awidq krY Bgiq AwrMB ] kwieAwmMdr mnsw QMB ] Aihinis AKMfsurhI jwie ] qau Anhd byxu shjmih bwie ]1] somvwir sis AMimRquJrY ] cwKq byig sgl ibK hrY ]bwxI roikAw rhY duAwr ] qau mnumqvwro pIvnhwr ]2] mMglvwry ly
mwhIiq ] pMc cor kI jwxY rIiq ] GrCofyN bwhir ijin jwie ] nwqru KrwirsY hY rwie ]3] buDvwir buiD krY
pRgws ] ihrdY kml mih hir kw bws] gur imil doaU eyk sm DrY ] aurD
pMk lY sUDw krY ]4] ibRhspiqibiKAw dyie bhwie ] qIin dyv eyksMig lwie ] qIin ndI qh iqRkutI
mwih ] Aihinis ksml Dovih nwih
]5] sui/qu shwrY su ieh bRiq cVY ]Anidn Awip Awp isau lVY ] surKIpWcau rwKY sbY ] qau dUjI idRsit n
pYsY kbY ]6] Qwvr iQru kir rwKY soie] joiq dI vtI Gt mih joie ] bwhir
BIqir BieAw pRgwsu ]qb hUAw sgl krm kw nwsu ]7] jb
lgu Gt mih dUjI Awn ] qau laumhil n lwBY jwn ] rmq rwm isau
lwgo rMgu ] kih kbIr qb inrml AMg ]8]1]
gur crx lwig hm ibnvqw pUCq khjIau pwieAw ] kvn kwij jgu aupjYibnsY khhu moih smJwieAw ]1] dyvkrhu dieAw moih mwrig lwvhu ijquBY bMDn qUtY ] jnm mrn duK PyVkrm suK jIA jnm qy CUtY ]1]
rhwau ] mwieAw Pws bMD nhI PwrY
Aru mn suMin n lUky ] Awpw pduinrbwxu n cIin@Aw ien ibiD AiBaun cUky ]2] khI n aupjY aupjI jwxYBwv ABwv ibhUxw ] audY Asq kI mnbuiD nwsI qau sdw shij ilv lIxw]3] ijau pRiqibMbu ibMb kau imlI hYaudk kuMBu ibgrwnw ] khu kbIr AYswgux BRmu Bwgw qau mnu suMin smwnW
]4]1]
Awsw ] gj swFy qY qY DoqIAw iqhrypwiein qg ] glI ijn@w jpmwlIAwloty hiQ inbg ] Eie hir ky sMq nAwKIAih bwnwris ky Tg ]1] AYsy
sMq n mo kau Bwvih ] fwlw isau pyfwgtkwvih ]1] rhwau ] bwsn mWijcrwvih aUpir kwTI Doie jlwvih ]bsuDw Koid krih duie cUl@y swry mwxsKwvih ]2] Eie pwpI sdw iPrih
AprwDI muKhu Aprs khwvih ] sdwsdw iPrih AiBmwnI sgl kutMb
fubwvih ]3] ijqu ko lwieAw iqq hIlwgw qYsy krm kmwvY ] khu kbIrijsu siqguru BytY punrip jnim n
AwvY ]4]2] Awsw ] bwip idlwswmyro kIn@w ] syj suKwlI muiK AMimRqudIn@w ] iqsu bwp kau ikau mnhu
ivswrI ] AwgY gieAw n bwjI hwrI]1] mueI myrI mweI hau Krw suKwlw ]pihrau nhI dglI lgY n pwlw ]1]
rhwau ] bil iqsu bwpY ijin haujwieAw ] pMcw qy myrw sMgu cukwieAw] pMc mwir pwvw qil dIny ] hir
ismrin myrw mnu qnu BIny ]2] ipqwhmwro vf gosweI ] iqsu ipqw pih hau
ikau kir jweI ] siqgur imly qmwrgu idKwieAw ] jgq ipqw myrYmin BwieAw ]3] hau pUqu qyrw qUM
bwpu myrw ] eykY Twhr duhw bsyrw ]khu kbIr jin eyko bUiJAw ] gurpRswid mY sBu ikCu sUiJAw ]4]3]Awsw ] iekqu pqir Bir aurkt
kurkt iekqu pqir Bir pwnI ] Awispwis pMc jogIAw bYTy bIic nkt dy
rwnI ]1] nktI ko Tngnu bwfw fUM ]iknih ibbykI kwtI qUM ]1] rhwau ]sgl mwih nktI kw vwsw sgl mwir
AauhyrI ] sgilAw kI hau bihnBwnjI ijnih brI iqsu cyrI ]2]hmro Brqw bfo ibbykI Awpy sMqu
khwvY ] Ehu hmwrY mwQY kwiemu AauruhmrY inkit n AwvY ]3] nwkhu kwtIkwnhu kwtI kwit kUit kY fwrI ] khukbIr sMqn kI bYrin qIin lok kIipAwrI ]4]4] Awsw ] jogI jqIqpI sMinAwsI bhu qIrQ BRmnw ]luMijq muMijq moin jtwDr AMiq qaU
mrnw ]1] qw qy syvIAly rwmnw ]rsnw rwm nwm ihqu jw kY khw krY
jmnw ]1] rhwau ]
Awgm inrgm joiqk jwnih bhu bhuibAwkrnw ] qMq mMqR sB AauKD
jwnih AMiq qaU mrnw ]2] rwj BogAru CqR isMGwsn bhu suMdir rmnw ]pwn kpUr subwsk cMdn AMiq qaU
mrnw ]3] byd purwn isMimRiq sB KojykhU n aUbrnw ] khu kbIr ieau
rwmih jMpau myit jnm mrnw ]4]5]Awsw ] PIlu rbwbI bldu pKwvjkaUAw qwl bjwvY ] pihir colnwgdhw nwcY BYsw Bgiq krwvY ]1]
rwjw rwm kkrIAw bry pkwey ] iknYbUJnhwrY Kwey ]1] rhwau ] bYiT isMGuGir pwn lgwvY GIs glaury ilAwvY
] Gir Gir musrI mMglu gwvih kCUAw
sMKu bjwvY ]2] bMs ko pUqu bIAwhncilAw suieny mMfp Cwey ] rUp
kMinAw suMdir byDI ssY isMG gun gwey]3] khq kbIr sunhu ry sMqhu kItIprbqu KwieAw ] kCUAw khY AMgwr
iB lorau lUkI sbdu sunwieAw ]4]6]Awsw ] btUAw eyku bhqir AwDwrIeyko ijsih duAwrw ] nvY KMf kI
ipRQmI mwgY so jogI jig swrw ]1]AYsw jogI nau iniD pwvY ] ql kwbRhmu ly ggin crwvY ]1] rhwau ]iKMQw igAwn iDAwn kir sUeI sbduqwgw miQ GwlY ] pMc qqu kI kirimrgwxI gur kY mwrig cwlY ]2]dieAw PwhurI kwieAw kir DUeI
idRsit kI Agin jlwvY ] iqs kw Bwauley ird AMqir chu jug qwVI lwvY
]3] sB jogqx rwm nwmu hY ijs kwipMfu prwnw ] khu kbIr jy ikrpw DwrY
dyie scw nIswnw ]4]7] Awsw ]ihMdU qurk khw qy Awey ikin eyh rwhclweI ] idl mih soic ibcwir kvwdyiBsq dojk ikin pweI ]1] kwjI qYkvn kqyb bKwnI ] pVHq gunq AYsysB mwry iknhUM Kbir n jwnI ]1]rhwau ] skiq snyhu kir suMniq
krIAY mY n bdaugw BweI ] jau ryKudwie moih qurku krYgw Awpn hIkit jweI ]2] suMniq kIey qurku jyhoiegw Aaurq kw ikAw krIAY ]
ArD srIrI nwir n CofY qw qy ihMdU hIrhIAY ]3] Cwif kqyb rwmu Bju bauryjulm krq hY BwrI ] kbIrY pkrI tykrwm kI qurk rhy pichwrI ]4]8]
Awsw ] jb lgu qylu dIvy muiK bwqIqb sUJY sBu koeI ] qyl jly bwqI
ThrwnI sUMnw mMdru hoeI ]1] ry baury
quih GrI n rwKY koeI ] qUM rwm nwmujip soeI ]1] rhwau ] kw kI mwq
ipqw khu kw ko kvn purK kI joeI ]Gt PUty koaU bwq n pUCY kwFhu kwFhuhoeI ]2] dyhurI bYTI mwqw rovY KtIAwly gey BweI ] lt iCtkwey iqrIAw
rovY hMsu iekylw jweI ]3] khq kbIrsunhu ry sMqhu BY swgr kY qweI ] iesubMdy isir julmu hoq hY jmu nhI htY
gusweI ]4]9] duquky< siqgur pRswid ]
Awsw sRI kbIr jIau ky caupdyiekquky ]
snk snMd AMqu nhI pwieAw ] bydpVy piV bRhmy jnmu gvwieAw ]1]hir kw iblovnw iblovhu myry BweI ]shij iblovhu jYsy qqu n jweI ]1]rhwau ] qnu kir mtukI mn mwih
ibloeI ] iesu mtukI mih sbdu sMjoeI
]2] hir kw iblovnw mn kw bIcwrw ]gur pRswid pwvY AMimRq Dwrw ]3] khukbIr ndir kry jy mI rw ] rwm nwmlig auqry qIrw ]4]1]10] Awsw ]bwqI sUkI qylu inKUtw ] mMdlu n bwjYntu pY sUqw ]1] buiJ geI Agin ninkisE DUMAw ] riv rihAw eyku
Avru nhI dUAw ]1] rhwau ] tUtIqMqu n bjY rbwbu ] BUil ibgwirEApnw kwju ]2] kQnI bdnI khnukhwvnu ] smiJ prI qau ibsirE
gwvnu ]3] khq kbIr pMc jo cUry ]iqn qy nwih prm pdu dUry
]4]2]11
] Awsw ] suqu AprwDkrq hY jyqy ] jnnI cIiq n rwKisqyqy ]1] rwmeIAw hau bwirku qyrw ]kwhy n KMfis Avgnu myrw ]1] rhwau
] jy Aiqp kry kir DwieAw ] qw BIcIiq n rwKis mwieAw ]2] icMq
Bvin mnu pirE hmwrw ] nwm ibnwkYsy auqris pwrw ]3] dyih ibmlmiq sdw srIrw ] shij shij gunrvY kbIrw ]4]3]12] Awsw ] hj
hmwrI gomqI qIr ] jhw bsihpIqMbr pIr ]1] vwhu vwhu ikAw KUbugwvqw hY ] hir kw nwmu myrY min
Bwvqw hY ]1] rhwau ]
nwrd swrd krih KvwsI ] pwis bYTIbIbI kvlw dwsI ]2] kMTy mwlw
ijhvw rwmu ] shMs nwmu lY lY krauslwmu ]3] khq kbIr rwm gungwvau ] ihMdU qurk doaU smJwvau
]4]4]13]
pwqI qorY mwilnI pwqI pwqI jIau ]
ijsu pwhn kau pwqI qorY so pwhninrjIau ]1] BUlI mwlnI hY eyau ]siqguru jwgqw hY dyau ]1] rhwau ]bRhmu pwqI ibsnu fwrI PUl sMkrdyau
] qIin dyv pRqiK qorih krih iks kIsyau ]2] pwKwn giF kY mUriq kIn@I
dy kY CwqI pwau ] jy eyh mUriq swcI hYqau gVHxhwry Kwau ]3] Bwqu pihiq
Aru lwpsI krkrw kwswru ]Bognhwry BoigAw iesu mUriq ky muK
Cwru ]4] mwilin BUlI jgu Bulwnw hmBulwny nwih ] khu kbIr hm rwm rwKy
i/pw kir hir rwie ]5]1]14]Awsw ] bwrh brs bwlpn bIqy bIsbrs kCu qpu n kIE ] qIs brs kCu
dyv n pUjw iPir pCuqwnw ibriDBieE ]1] myrI myrI krqy jnmu
gieE ] swieru soiK BujM blieE ]1]rhwau ] sUky srvir pwil bMDwvY lUxY
Kyiq hQ vwir krY ] AwieE coruqurMqh ly gieE myrI rwKq mugDu iPrY]2] crn sIsu kr kMpn lwgy nYnInIru Aswr bhY ] ijhvw bcnu suDunhI inksY qb ry Drm kI Aws krY]3] hir jIau i/pw krY ilv lwvYlwhw hir hir nwmu lIE ] gurprswdI hir Dnu pwieE AMqy
clidAw nwil cilE ]4] khqkbIr sunhu ry sMqhu Anu Dnu kCUAY lYn gieE ] AweI qlb gopwl rwie kI
mwieAw mMdr Coif cilE]5]2]15] Awsw ] kwhU dIn@y pwtptMbr kwhU plG invwrw ] kwhU grI
godrI nwhI kwhU Kwn prwrw ]1]AihrK vwdu n kIjY ry mn ] sui/qukir kir lIjY ry mn ]1] rhwau ]
kum@wrY eyk ju mwtI gUMDI bhu ibiD bwnIlweI ] kwhU mih moqI mukqwhl kwhU
ibAwiD lgweI ]2]
sUmih Dnu rwKn kau dIAw mugDu khYDnu myrw ] jm kw fMfu mUMf mih lwgYiKn mih krY inbyrw ]3] hir jnuaUqmu Bgqu sdwvY AwigAw min suKupweI ] jo iqsu BwvY siq kir mwnYBwxw mMin vsweI ]4] khY kbIru
sunhu ry sMqhu myrI myrI JUTI ] icrgtPwir ctwrw lY gieE qrI qwgrI CUtI
]5]3]16] Awsw ] hm mskInKudweI bMdy qum rwjsu min BwvY ]
Alh Avil dIn ko swihbu joru nhIPurmwvY ]1] kwjI boilAw bin nhIAwvY ]1] rhwau ] rojw DrY invwjgujwrY klmw iBsiq n hoeI ] sqirkwbw Gt hI BIqir jy kir jwnY koeI]2] invwj soeI jo inAwau ibcwrYklmw Aklih jwnY ] pwchu muis
muslw ibCwvY qb qau dInu pCwnY]3] Ksmu pCwin qrs kir jIA mihmwir mxI kir PIkI ] Awpu jnwieAvr kau jwnY qb hoie iBsq srIkI]4] mwtI eyk ByK Dir nwnw qw mihbRhmu pCwnw ] khY kbIrw iBsq Coif
kir dojk isau mnu mwnw]5]4
]17] Awsw ] ggn ngiriek bUMd n brKY nwdu khw ju smwnw ]pwrbRhm prmysur mwDo prm hMsu lyisDwnw ]1] bwbw bolqy qy khw geydyhI ky sMig rhqy ] suriq mwih joinrqy krqy kQw bwrqw khqy ]1]
rhwau ] bjwvnhwro khw gieE ijiniehu mMdru kIn@w ] swKI sbdu suriqnhI aupjY iKMic qyju sBu lIn@w ]2]sRvnn ibkl Bey sMig qyry ieMdRI kw
blu Qwkw ] crn rhy kr Frik pry hY
muKhu n inksY bwqw ]3] Qwky pMcdUq sB qskr Awp AwpxY BRmqy ]
Qwkw mnu kuMcr auru Qwkw qyju sUqu Dirrmqy ]4] imrqk Bey dsY bMd CUtyimqR BweI sB Cory ] khq kbIrw jo
hir iDAwvY jIvq bMDn qory]5]5]18
] Awsw iekquky 4 ]srpnI qy aUpir nhI blIAw ] ijinbRhmw ibsnu mhwdyau ClIAw ]1]
mwru mwru sRpnI inrml jil pYTI ]ijin iqRBvxu fsIAly gur pRswid
fITI ]1] rhwau ] sRpnI sRpnI ikAwkhhu BweI ] ijin swcu pCwinAw iqinsRpnI KweI ]2] sRpnI qy Awn CUCnhI Avrw ] sRpnI jIqI khw krY
jmrw ]3]
ieh sRpnI qw kI kIqI hoeI ] bluAblu ikAw ies qy hoeI ]4] iehbsqI qw bsq srIrw ] gur pRswidshij qry kbIrw ]5]6]19] Awsw] khw suAwn kau isimRiq sunwey ]khw swkq pih hir gun gwey ]1]
rwm rwm rwm rmy rim rhIAY ] swkqisau BUil nhI khIAY ]1] rhwau ]
kaUAw khw kpUr crwey ] khibsIAr kau dUDu pIAwey ]2]
sqsMgiq imil ibbyk buiD hoeI ]pwrsu pris lohw kMcnu soeI ]3]
swkqu suAwnu sBu kry krwieAw ] joDuir iliKAw su krm kmwieAw ]4]AMimRqu lY lY nImu isMcweI ] khq
kbIr auAw ko shju n jweI ]5]7]20
] Awsw ] lMkw sw kotusmuMd sI KweI ] iqh rwvn Gr Kbir
n pweI ]1] ikAw mwgau ikCu iQru nrhweI ] dyKq nYn cilE jgu jweI]1] rhwau ] ieku lKu pUq svw lKunwqI ] iqh rwvn Gr dIAw n bwqI]2] cMdu sUrju jw ky qpq rsoeI ]bYsMqru jw ky kpry DoeI ]3] gurmiqrwmY nwim bsweI ] AsiQru rhY n
kqhUM jweI ]4] khq kbIr sunhu ryloeI ] rwm nwm ibnu mukiq n hoeI]5]8]21] Awsw ] pihlw pUqu
ipCYrI mweI ] guru lwgo cyly kI pweI]1] eyku AcMBau sunhu qum@ BweI ]
dyKq isMGu crwvq gweI ]1] rhwau ]jl kI mCulI qrvir ibAweI ] dyKqkuqrw lY geI iblweI ]2] qlY ry bYsw
aUpir sUlw ] iqs kY pyif lgy PlPUlw ]3] GorY cir BYs crwvn jweI] bwhir bYlu goin Gir AweI ]4]khq kbIr ju ies pd bUJY ] rwm
rmq iqsu sBu ikCu sUJY ]5]9]22]bweIs caupdy qQw pMcpdy
Awsw sRI kbIr jIau ky iqpdy 8 duquky7 iekqukw 1
< siqgur pRswid ]ibMdu qy ijin ipMfu kIAw Agin kuMfrhwieAw ] ds mws mwqw audirrwiKAw bhuir lwgI mwieAw ]1]
pRwnI kwhy kau loiB lwgy rqn jnmuKoieAw ] pUrb jnim krm BUim bIjunwhI boieAw ]1] rhwau ] bwirk qy
ibriD BieAw honw so hoieAw ] jw jmuAwie Jot pkrY qbih kwhy roieAw
]2]
jIvnY kI Aws krih jmu inhwrY swsw] bwjIgrI sMswru kbIrw cyiq Fwilpwsw ]3]1]23] Awsw ] qnu rYnI
mnu pun rip kir hau pwcau qqbrwqI ] rwm rwie isau Bwvir lYhauAwqm iqh rMig rwqI ]1] gwau gwaurI dulhnI mMglcwrw ] myry igRh Aweyrwjw rwm Bqwrw ]1] rhwau ] nwiBkml mih bydI ric ly bRhm igAwnaucwrw ] rwm rwie so dUlhu pwieE
As bfBwg hmwrw ]2] suir nr muinjn kauqk Awey koit qyqIs aujwnW ]kih kbIr moih ibAwih cly hY purKeyk Bgvwnw ]3]2]24] Awsw ]
swsu kI duKI ssur kI ipAwrI jyT kynwim frau ry ] sKI shylI nnd
ghylI dyvr kY ibrih jrau ry ]1]myrI miq baurI mY rwmu ibswirE iknibiD rhin rhau ry ] syjY rmqu nYnnhI pyKau iehu duKu kw sau khau ry
]1] rhwau ] bwpu swvkw krY lrweImwieAw sd mqvwrI ] bfy BweI kY
jb sMig hoqI qb hau nwh ipAwrI]2] khq kbIr pMc ko Jgrw Jgrqjnmu gvwieAw ] JUTI mwieAw sBu
jgu bwiDAw mY rwm rmq suKu pwieAw]3]3]25] Awsw ] hm Gir sUquqnih inq qwnw kMiT jnyaU qumwry ]qum@ qau byd pVhu gwieqRI goibMdu irdYhmwry ]1] myrI ijhbw ibsnu nYnnwrwien ihrdY bsih goibMdw ] jmduAwr jb pUCis bvry qb ikAw
khis mukMdw ]1] rhwau ] hm gorUqum guAwr gusweI jnm jnm rKvwry] kbhUM n pwir auqwir crwiehu kYsyKsm hmwry ]2] qUM bwm@nu mY kwsIkjulhw bUJhu mor igAwnw ] qum@ qau
jwcy BUpiq rwjy hir sau mor iDAwnw]3]4]26] Awsw ] jig jIvnu AYswsupny jYsw jIvnu supn smwnM ] swcukir hm gwiT dInI Coif prm inDwnM
]1] bwbw mwieAw moh ihqu kIn@ ]ijin igAwnu rqnu ihir lIn@ ]1]rhwau ] nYn dyiK pqMgu aurJY psu ndyKY Awig ] kwl Pws n mugDu cyqY
kink kwimin lwig ]2] kir ibcwruibkwr prhir qrn qwrn soie ] kih
kbIr jgjIvnu AYsw duqIA nwhIkoie ]3]5]27]
Awsw ] jau mY rUp kIey bhuqyry AbPuin rUpu n hoeI ] qwgw qMqu swju sBu
Qwkw rwm nwm bis hoeI ]1] Ab moihnwcno n AwvY ] myrw mnu mMdrIAw n
bjwvY ]1] rhwau ] kwmuDu mwieAwlY jwrI iqRsnw gwgir PUtI ] kwmcolnw BieAw hY purwnw gieAw BrmusBu CUtI ]2] srb BUq eykY kir
jwinAw cUky bwd ibbwdw ] kih kbIrmY pUrw pwieAw Bey rwm prswdw
]3]6]28
] Awsw ] rojw DrY mnwvYAlhu suAwdiq jIA sMGwrY ] Awpw
dyiK Avr nhI dyKY kwhy kau JK mwrY]1] kwjI swihbu eyku qohI mih qyrwsoic ibcwir n dyKY ] Kbir n krihdIn ky baury qw qy jnmu AlyKY ]1]rhwau ] swcu kqyb bKwnY Alhu nwirpurKu nhI koeI ] pFy guny nwhI kCu
baury jau idl mih Kbir n hoeI ]2]Alhu gYbu sgl Gt BIqir ihrdY lyhuibcwrI ] ihMdU qurk duhUM mih eykY khYkbIr pukwrI ]3]7]29] Awsw ]iqpdw ] iekqukw ] kIE isMgwru
imln ky qweI ] hir n imly jgjIvngusweI ]1] hir myro ipru hau hir kIbhurIAw ] rwm bfy mY qnk lhurIAw]1] rhwau ] Dn ipr eykY sMig bsyrw
] syj eyk pY imlnu duhyrw ]2] DMinsuhwgin jo pIA BwvY ] kih kbIriPir jnim n AwvY ]3]8]30]
hIrY hIrw byiD pvn mnu shjy rihAwsmweI ] sgl joiq iein hIrY byDIsiqgur bcnI mY pweI ]1] hir kIkQw Anwhd bwnI ] hMsu huie hIrw
lyie pCwnI ]1] rhwau ] kih kbIrhIrw As dyiKE jg mh rhw smweI ]gupqw hIrw pRgt BieE jb gur gmdIAw idKweI ]2]1]31] Awsw ]pihlI krUip kujwiq kulKnI swhurYpyeIAY burI ] Ab kI srUip sujwinsulKnI shjy audir DrI ]1] BlI
srI mueI myrI pihlI brI ] jugu jugujIvau myrI Ab kI DrI ]1] rhwau ]khu kbIr jb lhurI AweI bfI kw
suhwgu tirE ] lhurI sMig BeI AbmyrY jyTI Aauru DirE ]2]2]32]
Awsw ] myrI bhurIAw ko DnIAw nwau] ly rwiKE rwm jnIAw nwau ]1]ien@ muMfIAn myrw Gru DuMDrwvw ]ibtvih rwm rmaUAw lwvw ]1]
rhwau ] khqu kbIr sunhu myrI mweI] ien@ muMfIAn myrI jwiq gvweI]2]3]33] Awsw ] rhu rhu rI
bhurIAw GUMGtu ijin kwFY ] AMq kIbwr lhYgI n AwFY ]1] rhwau ]
GUMGtu kwiF geI qyrI AwgY ] aun kIgYil qoih ijin lwgY ]1] GUMGt kwFy
kI iehY bfweI ] idn ds pWc bhU BlyAweI ]2] GUMGtu qyro qau pir swcY ]hir gun gwie kUdih Aru nwcY ]3]khq kbIr bhU qb jIqY ] hir gungwvq jnmu ibqIqY ]4]1]34]
Awsw ] krvqu Blw n krvt qyrI ]lwgu gly sunu ibnqI myrI ]1] hauvwrI muKu Pyir ipAwry ] krvtu dy mokau kwhy kau mwry ]1] rhwau ] jauqnu cIrih AMgu n morau ] ipMfu prYqau pRIiq n qorau ]2] hm qum bIcuBieE nhI koeI ] qumih su kMq nwirhm soeI ]3] khqu kbIru sunhu ryloeI ] Ab qumrI prqIiq n hoeI
]4]2]35
] Awsw ] korI ko kwhUmrmu n jwnW ] sBu jgu Awin qnwieEqwnW ]1] rhwau ] jb qum suin ly
byd purwnW ] qb hm ieqnku psirEqwnW ]1] Drin Akws kI krghbnweI ] cMdu sUrju duie swQ clweI]2] pweI joir bwq iek kInI qhqWqI mnu mwnW ] jolwhy Gru Apnw
cIn@W Gt hI rwmu pCwnW ]3] khqukbIru kwrgh qorI ] sUqY sUq imlweykorI ]4]3]36] Awsw ] AMqir mYlujy qIrQ nwvY iqsu bYkuMT n jwnW ] lok
pqIxy kCU n hovY nwhI rwmu AXwnw]1] pUjhu rwmu eyku hI dyvw ] swcwnwvxu gur kI syvw ]1] rhwau ] jlkY mjin jy giq hovY inq inq myNfuk
nwvih ] jYsy myNfuk qYsy Eie nr iPiriPir jonI Awvih ]2] mnhu kToru mrYbwnwris nrku n bWicAw jweI ] hirkw sMqu mrY hwVMbY q sglI sYn qrweI]3] idnsu n rYin bydu nhI swsqRqhw bsY inrMkwrw ] kih kbIr nriqsih iDAwvhu bwvirAw sMswrw
]4]4]37]
cwir pwv duie isMg guMg muK qb kYsygun geIhY ] aUTq bYTq Tygw pirhY
qb kq mUf lukeIhY ]1] hir ibnubYl ibrwny hueIhY ] Pwty nwkn tUty
kwDn kodau ko Busu KeIhY ]1] rhwau] swro idnu folq bn mhIAw Ajhu npyt AGeIhY ] jn Bgqn ko kho nmwno kIE Apno peIhY ]2] duK suK
krq mhw BRim bUfo Aink joinBrmeIhY ] rqn jnmu KoieE pRBu
ibsirE iehu Aausru kq peIhY ]3]BRmq iPrq qylk ky kip ijau giqibnu rYin ibheIhY ] khq kbIr rwmnwm ibnu mUMf Duny pCuqeIhY ]4]1]
gUjrI Gru 3 ] muis muis rovY kbIr kImweI ] ey bwirk kYsy jIvih rGurweI]1] qnnw bunnw sBu qijE hY kbIr] hir kw nwmu iliK lIE srIr ]1]rhwau ] jb lgu qwgw bwhau byhI ]qb lgu ibsrY rwmu snyhI ]2] ECImiq myrI jwiq julwhw ] hir kw nwmu
lihE mY lwhw ]3] khq kbIr sunhumyrI mweI ] hmrw ien kw dwqw eyku
rGurweI ]4]2]
hir jIau qyrw idqw sBu ko KwvY sBmuhqwjI kFY qyrI ] ij quD no swlwhysu sBu ikCu pwvY ijs no ikrpw inrMjnkyrI ] soeI swhu scw vxjwrw ijin
vKru lidAw hir nwmu Dnu qyrI ] siBiqsY no swlwihhu sMqhu ijin dUjy Bwv
kI mwir ivfwrI FyrI ]16
] slok ]kbIrw mrqw mrqw jgu muAw mir iB
n jwnY koie ] AYsI mrnI jo mrY bhuirn mrnw hoie ]1]
rwgu soriT bwxI Bgq kbIr jI kIGru 1
< siqgur pRswid ]buq pUij pUij ihMdU mUey qurk mUey isrunweI ] Eie ly jwry Eie ly gwfy qyrIgiq duhU n pweI ]1] mn ry sMswruAMD ghyrw ] chu ids psirE hY jmjyvrw ]1] rhwau ] kibq pVy piVkibqw mUey kpV kydwrY jweI ] jtw
Dwir Dwir jogI mUey qyrI giq ienih npweI ]2] drbu sMic sMic rwjy mUeygif ly kMcn BwrI ] byd pVy piVpMifq mUey rUpu dyiK dyiK nwrI ]3]rwm nwm ibnu sBY ibgUqy dyKhu inriKsrIrw ] hir ky nwm ibnu ikin giqpweI kih aupdysu kbIrw ]4]1] jbjrIAY qb hoie Bsm qnu rhY ikrm
dl KweI ] kwcI gwgir nIru prqu hYieAw qn kI iehY bfweI ]1] kwhyBeIAw iPrqO PUilAw PUilAw ] jbds mws aurD muK rhqw so idnu kYsy
BUilAw ]1] rhwau ] ijau mDu mwKIiqau sToir rsu joir joir Dnu kIAw ]mrqI bwr lyhu lyhu krIAY BUqu rhn
ikau dIAw ]2] dyhurI lau brI nwirsMig BeI AwgY sjn suhylw ] mrGtlau sBu logu kutMbu BieE AwgY hMsu
Akylw ]3] khqu kbIr sunhu ry pRwnIpry kwl gRs kUAw ] JUTI mwieAw
Awpu bMDwieAw ijau nlnI BRim sUAw]4]2] byd purwn sBY mq suin kY
krI krm kI Awsw ] kwl gRsq sBlog isAwny auiT pMifq pY cly inrwsw
]1] mn ry sirE n eykY kwjw ]BijE n rGupiq rwjw ]1] rhwau ]bn KMf jwie jogu qpu kIno kMd mUlucuin KwieAw ] nwdI bydI sbdI monIjm ky ptY ilKwieAw ]2] BgiqnwrdI irdY n AweI kwiC kUiC qnu
dInw ] rwg rwgnI ifMB hoie bYTw auin
hir pih ikAw lInw ]3]
pirE kwlu sBY jg aUpr mwih ilKyBRm igAwnI ] khu kbIr jn Bey
Kwlsy pRym Bgiq ijh jwnI ]4]3]Gru 2 ] duie duie locn pyKw ] hauhir ibnu Aauru n dyKw ] nYn rhy rMgulweI ] Ab by gl khnu n jweI ]1]hmrw Brmu gieAw Bau Bwgw ] jbrwm nwm icqu lwgw ]1] rhwau ]
bwjIgr fMk bjweI ] sB Klk qmwsyAweI ] bwjIgr is Wgu skylw ] ApnyrMg rvY Akylw ]2] kQnI kih Brmun jweI ] sB kiQ kiQ rhI lukweI ]jw kau gurmuiK Awip buJweI ] qw kyihrdY rihAw smweI ]3] gur ikMcqikrpw kInI ] sBu qnu mnu dyh hir
lInI ] kih kbIr rMig rwqw ] imilEjgjIvn dwqw ]4]4] jw ky ingm
dUD ky Twtw ] smuMdu iblovn kau mwtw] qw kI hohu iblovnhwrI ] ikau mytYgo CwiC quhwrI ]1] cyrI qU rwmu n
kris Bqwrw ] jgjIvn pRwn ADwrw]1] rhwau ] qyry glih qauku pgbyrI ] qU Gr Gr rmeIAY PyrI ] qU
Ajhu n cyqis cyrI ] qU jim bpurI hYhyrI ]2] pRB krn krwvnhwrI ]ikAw cyrI hwQ ibcwrI ] soeI soeI
jwgI ] ijqu lweI iqqu lwgI ]3] cyrIqY sumiq khW qy pweI ] jw qy BRm kIlIk imtweI ] su rsu kbIrY jwinAw ]myro gur pRswid mnu mwinAw ]4]5]ijh bwJu n jIAw jweI ] jau imlY qGwl AGweI ] sd jIvnu Blo khWhI ]mUey ibnu jIvnu nwhI ]1] Ab ikAwkQIAY igAwnu bIcwrw ] inj inrKqgq ibauhwrw ]1] rhwau ] Gis kuMkm
cMdnu gwirAw ] ibnu nYnhu jgqu
inhwirAw ] pUiq ipqw ieku jwieAw ]ibnu Twhr ngru bswieAw ]2]
jwck jn dwqw pwieAw ] so dIAw njweI KwieAw ] CoifAw jwie n mUkw ]Aaurn pih jwnw cUkw ]3] jo jIvnmrnw jwnY ] so pMc sYl suK mwnY ]kbIrY so Dnu pwieAw ] hir Bytq
Awpu imtwieAw ]4]6] ikAw pVIAYikAw gunIAY ] ikAw byd purwnW
sunIAY ] pVy suny ikAw hoeI ] jaushj n imilE soeI ]1] hir kw nwmun jpis gvwrw ] ikAw socih bwrMbwrw ]1] rhwau ] AMiDAwry dIpku
chIAY ]
iek bsqu Agocr lhIAY ] bsquAgocr pweI ] Git dIpku rihAw
smweI ]2] kih kbIr Ab jwinAw ]jb jwinAw qau mnu mwinAw ] mn
mwny logu n pqIjY ] n pqIjY qauikAw kIjY ]3]7] ihRdY kptu muKigAwnI ] JUTy khw iblovis pwnI
]1] kWieAw mWjis kaun gunW ] jauGt BIqir hY mlnW ]1] rhwau ]
laukI ATsiT qIrQ n@weI ]kaurwpnu qaU n jweI ]2] kihkbIr bIcwrI ] Bv swgru qwir
murwrI ]3]8]
soriT< siqgur pRswid ]
bhu prpMc kir pr Dnu ilAwvY ] suqdwrw pih Awin lutwvY ]1] mn myryBUly kptu n kIjY ] AMiq inbyrw qyry
jIA pih lIjY ]1] rhwau ] iCnu iCnuqnu CIjY jrw jnwvY ] qb qyrI EkkoeI pwnIE n pwvY ]2] khqu kbIrukoeI nhI qyrw ] ihrdY rwmu kI n
jpih svyrw ]3]9] sMqhu mn pvnYsuKu binAw ] ikCu jogu prwpiq
ginAw ] rhwau ] guir idKlweI morI] ijqu imrg pVq hY corI ] mUMid lIeydrvwjy ] bwjIAly Anhd bwjy ]1]kuMB kmlu jil BirAw ] jlu myitAwaUBw kirAw ] khu kbIr jn jwinAw
] jau jwinAw qau mnu mwinAw]2]10
] rwgu soriT ]BUKy Bgiq n kIjY ] Xh mwlw ApnI lIjY ]
haumWgau sMqn rynw ] mY nwhI iksI kwdynw ]1] mwDo kYsI bnY qum sMgy ]Awip n dyhu q lyvau mMgy ] rhwau ]duie syr mWgau cUnw ] pwau GIau sMiglUnw ] AD syru mWgau dwly ] mo kaudonau vKq ijvwly ]2] Kwt mWgau
caupweI ] isrhwnw Avr qulweI ]aUpr kau mWgau KINDw ] qyrI Bgiq
krY jnu QI Dw ]3] mY nwhI kIqw lbo ]ieku nwau qyrw mY Pbo ] kih kbIr mnu
mwinAw ] mnu mwinAw qau hir jwinAw ]4]11]
< siqgur pRswid ]snk snMd mhys smwnW ] syKnwig
qyro mrmu n jwnW ]1] sMqsMgiq rwmuirdY bsweI ]1] rhwau ] hnUmwn sirgruV smwnW ] surpiq nrpiq nhIgun jwnW ]2] cwir byd Aru isMimRiqpurwnW ] kmlwpiq kvlw nhI jwnW]3] kih kbIr so BrmY nwhI ] pg
lig rwm rhY srnWhI ]4]1]
idn qy phr phr qy GrIAW Awv GtYqnu CIjY ] kwlu AhyrI iPrY biDk
ijau khhu kvn ibiD kIjY ]1] soidnu Awvn lwgw ] mwq ipqw BweIsuq binqw khhu koaU hY kw kw ]1]rhwau ] jb lgu joiq kwieAw mihbrqY Awpw psU n bUJY ] lwlc krYjIvn pd kwrn locn kCU n sUJY
]2] khq kbIr sunhu ry pRwnI Cofhumn ky Brmw ] kyvl nwmu jphu ry
pRwnI prhu eyk kI srnW ]3]2] jojnu Bwau Bgiq kCu jwnY qw kau
Acrju kwho ] ijau jlu jl mih pYisn inksY iqau Fuir imilE julwho ]1]hir ky logw mY qau miq kw Borw ] jauqnu kwsI qjih kbIrw rmeIAY khwinhorw ]1] rhwau ] khqu kbIrusunhu ry loeI Brim n BUlhu koeI ]ikAw kwsI ikAw aUKru mghru rwmuirdY jau hoeI ]2]3] ieMdR lok isvlokih jYbo ] ECy qp kir bwhuir AYbo
]1] ikAw mWgau ikCu iQru nwhI ]rwm nwm rKu mn mwhI ]1] rhwau ]soBw rwj ibBY bifAweI ] AMiq n kwhU
sMg shweI ]2] puqR klqR lCmImwieAw ] ien qy khu kvnY suKu
pwieAw ]3] khq kbIr Avr nhIkwmw ] hmrY mn Dn rwm ko nwmw
]4]4] rwm ismir rwm ismir rwmismir BweI ] rwm nwm ismrn ibnubUfqy AiDkweI ]1] rhwau ] binqwsuq dyh gRyh sMpiq suKdweI ] ien@ mYkCu nwih qyro kwl AvD AweI ]1]Ajwml gj ginkw piqq krm kIny] qyaU auqir pwir pry rwm nwm lIny]2] sUkr kUkr join BRmy qaU lwj nAweI ] rwm nwm Cwif AMimRq kwhy
ibKu KweI ]3] qij Brm krm ibiDinKyD rwm nwmu lyhI ] gur pRswid jn
kbIr rwmu kir snyhI ]4]5]
byd kqyb iePqrw BweI idl kw iPkrun jwie ] tuku dmu krwrI jau krhuhwijr hjUir Kudwie ]1] bMdy Koju
idl hr roj nw iPru pryswnI mwih ]ieh ju dunIAw ishru mylw dsqgIrInwih ]1] rhwau ] drogu piV piVKusI hoie byKbr bwdu bkwih ] hku
scu Kwlku Klk imAwny isAwm mUriqnwih ]2] Asmwn im> ny lhMg drIAwgusl krdn bUd ] kir Pkru dwiem
lwie csmy jh qhw maujUdu ]3]Alwh pwkM pwk hY sk krau jy dUsrhoie ] kbIr krmu krIm kw auhu krYjwnY soie ]4]1] nwmdyv jI ] mY
AMDuly kI tyk qyrw nwmu KuMdkwrw ] mYgrIb mY mskIn qyrw nwmu hY ADwrw]1] rhwau ] krImW rhImW Alwh qU
gnI ] hwjrw hjUir dir pyis qUM mnI
]1] drIAwau qU idhMd qU ibsIAwr qUDnI ] dyih lyih eyku qUM idgr ko nhI]2] qUM dwnW qUM bInW mY bIcwru ikAwkrI ] nwmy cy suAwmI bKsMd qUM hrI
]3]1]2] hly XwrW hly XwrWKuisKbrI ] bil bil jWau hau bilbil jWau ] nIkI qyrI ibgwrI Awlyqyrw nwau ]1] rhwau ] kujw Awmdkujw rPqI kujw my rvI ] id wirkwngrI rwis bugoeI ]1] KUbu qyrI
pgrI mITy qyry bol ] id wirkw ngrIkwhy ky mgol ]2] cMdI hjwr Awlm
eykl KwnW ] hm icnI pwiqswhsWvly brnW ]3] Aspiq gjpiq
nrh nirMd ] nwmy ky is wmI mIr mukMd]4]2]3]
ikau n mrIjY roie jw lgu iciq nAwvhI ]1] m% 2 ] jW suKu qw shu
rwivE duiK BI sMm@wilEie ] nwnkukhY isAwxIey ieau kMq imlwvw hoie
]2] pauVI ] hau ikAw swlwhI ikrmjMqu vfI qyrI vifAweI ] qU Agm
dieAwlu AgMmu hY Awip lYih imlweI] mY quJ ibnu bylI ko nhI qU AMiq
sKweI ] jo qyrI srxwgqI iqn lYihCfweI ] nwnk vyprvwhu hY iqsu iqlu
n qmweI ]20]1]
Avqir Awie khw qum kInw ] rwm konwmu n kbhU lInw ]1] rwm n jphukvn miq lwgy ] mir jieby kau
ikAw krhu ABwgy ]1] rhwau ] duKsuK kir kY kutMbu jIvwieAw ] mrqIbwr ieksr duKu pwieAw ]2] kMTghn qb krn pukwrw ] kih kbIrAwgy qy n sMm@wrw ]3]1] sUhI kbIr
jI ] Qrhr kMpY bwlw jIau ] nw jwnau
ikAw krsI pIau ]1] rYin geI mqidnu BI jwie ] Bvr gey bg bYTy
Awie ]1] rhwau ] kwcY krvY rhY npwnI ] hMsu cilAw kwieAw kumlwnI]2] kuAwr kMinAw jYsy krq sIgwrw] ikau rlIAw mwnY bwJu Bqwrw ]3]
kwg aufwvq Bujw iprwnI ] kihkbIr ieh kQw isrwnI ]4]2] sUhIkbIr jIau ] Amlu isrwno lyKw dynw] Awey kiTn dUq jm lynw ] ikAw qYKitAw khw gvwieAw ] clhu isqwbdIbwin bulwieAw ]1] clu drhwludIvwin bulwieAw ] hir Purmwnudrgh kw AwieAw ]1] rhwau ]
krau Ardwis gwv ikCu bwkI ] lyauinbyir Awju kI rwqI ] ikCu BI Krcuqum@wrw swrau ] subh invwj srwiegujwrau ]2] swDsMig jw kau hirrMgu lwgw ] Dnu Dnu so jnu purKu
sBwgw ] eIq aUq jn sdw suhyly ]jnmu pdwrQu jIiq Amoly ]3] jwgqusoieAw jnmu gvwieAw ] mwlu Dnu
joirAw BieAw prwieAw ] khu kbIrqyeI nr BUly ] Ksmu ibswir mwtI
sMig rUly ]4]3]
sUhI kbIr jIau lilq ] Qwky nYnsRvn suin Qwky QwkI suMdir kwieAw ]
jrw hwk dI sB miq QwkI eyk nQwkis mwieAw ]1] bwvry qY igAwn
bIcwru n pwieAw ] ibrQw jnmugvwieAw ]1] rhwau ] qb lgu pRwnIiqsY sryvhu jb lgu Gt mih swsw ]jy Gtu jwie q Bwau n jwsI hir kycrn invwsw ]2] ijs kau sbdubswvY AMqir cUkY iqsih ipAwsw ]hukmY bUJY caupiV KylY mnu ijix Fwlypwsw ]3] jo jn jwin Bjih Aibgq
kau iqn kw kCU n nwsw ] khu kbIrqy jn kbhu n hwrih Fwil ju jwnihpwsw ]4]4] sUhI lilq kbIr jIau] eyku kotu pMc iskdwrw pMcy mwgihhwlw ] ijmI nwhI mY iksI kI boeIAYsw dynu duKwlw ]1] hir ky logw mokau nIiq fsY ptvwrI ] aUpir Bujwkir mY gur pih pukwirAw iqin haulIAw aubwrI ]1] rhwau ] nau fwfIds muMsP Dwvih reIAiq bsn ndyhI ] forI pUrI mwpih nwhI bhu
ibstwlw lyhI ]2] bhqir Gr iekupurKu smwieAw auin dIAw nwmuilKweI ] Drm rwie kw dPqru
soiDAw bwkI irjm n kweI ]3] sMqwkau miq koeI inMdhu sMq rwmu hY eyk ]
khu kbIr mY so guru pwieAw jw kwnwau ibbyk ]4]5]
iblwvlu bwxI Bgqw kI ] kbIr jIaukI
< siq nwmu krqw purKu gur pRswid]
AYso iehu sMswru pyKnw rhnu n koaUpeIhY ry ] sUDy sUDy ryig clhu qum
nqr kuDkw idveIhY ry ]1] rhwau ]bwry bUFy qruny BeIAw sBhU jmu lY
jeIhY ry ] mwnsu bpurw mUsw kIno mIcuibleIAw KeIhY ry ]1] DnvMqw AruinrDn mneI qw kI kCU n kwnI ry ]rwjw prjw sm kir mwrY AYso kwlubfwnI ry ]2] hir ky syvk jo hir
Bwey iqn@ kI kQw inrwrI ry ] Awvihn jwih n kbhU mrqy pwrbRhm sMgwrIry ]3] puqR klqR liCmI mwieAw iehYqjhu jIA jwnI ry ] khq kbIru sunhury sMqhu imilhY swirgpwnI ry ]4]1]
iblwvlu ] ibidAw n prau bwdu nhIjwnau ] hir gun kQq sunq baurwno]1] myry bwbw mY baurw sB Klk
sYAwnI mY baurw ] mY ibgirE ibgrYmiq Aaurw ]1] rhwau ] Awip n
baurw rwm kIE baurw ] siqguru jwirgieE BRmu morw ]2] mY ibgry ApnImiq KoeI ] myry Brim BUlau miq koeI]3] so baurw jo Awpu n pCwnY ] AwpupCwnY q eykY jwnY ]4] Abih n mwqwsu kbhu n mwqw ] kih kbIr rwmY rMig
rwqw ]5]2] iblwvlu ] igRhu qijbn KMf jweIAY cuin KweIAY kMdw ]Ajhu ibkwr n CofeI pwpI mnu mMdw]1] ikau CUtau kYsy qrau Bvjl
iniD BwrI ] rwKu rwKu myry bITulw jnusrin qum@wrI ]1] rhwau ] ibKY ibKY
kI bwsnw qjIA nh jweI ]
Aink jqn kir rwKIAY iPir iPirlptweI ]2] jrw jIvn jobnu
gieAw ikCu kIAw n nIkw ] iehujIArw inrmolko kaufI lig mIkw]3] khu kbIr myry mwDvw qU srb
ibAwpI ] qum smsir nwhI dieAwlumoih smsir pwpI ]4]3] iblwvlu ]inq auiT korI gwgir AwnY lIpq jIaugieE ] qwnw bwnw kCU n sUJY hirhir ris lpitE ]1] hmwry kul
kauny rwmu kihE ] jb kI mwlw leIinpUqy qb qy suKu n BieE ]1] rhwau] sunhu ijTwnI sunhu idrwnI Acrjueyku BieE ] swq sUq iein mufINey Koeyiehu mufIAw ikau n muieE ]2] srbsuKw kw eyku hir suAwmI so guir nwmudieE ] sMq pRhlwd kI pYj ijin
rwKI hrnwKsu nK ibdirE ]3] Grky dyv ipqr kI CofI gur ko sbdu
lieE ] khq kbIru sgl pwp KMfnusMqh lY auDirE ]4]4] iblwvlu ]koaU hir smwin nhI rwjw ] ey BUpiqsB idvs cwir ky JUTy krq idvwjw]1] rhwau ] qyro jnu hoie soie kq
folY qIin Bvn pr Cwjw ] hwQu pswirskY ko jn kau boil skY n AMdwjw]1] cyiq Acyq mUV mn myry bwjy
Anhd bwjw ] kih kbIr sMsw BRmucUko D$ pRihlwd invwjw ]2]5]
iblwvlu ] rwiK lyhu hm qy ibgrI ]sIlu Drmu jpu Bgiq n kInI hauAiBmwn tyF pgrI ]1] rhwau ]Amr jwin sMcI ieh kwieAw ieh
imiQAw kwcI ggrI ] ijnih invwijswij hm kIey iqsih ibswir AvrlgrI ]1] sMiDk qoih swD nhIkhIAau srin pry qumrI pgrI ]kih kbIr ieh ibnqI sunIAhu mq
Gwlhu jm kI KbrI ]2]6] iblwvlu] drmwdy TwFy drbwir ] quJ ibnusuriq krY ko myrI drsnu dIjY Koil@ikvwr ]1] rhwau ] qum Dn DnIaudwr iqAwgI sRvnn@ sunIAqu sujsuqum@wr ] mwgau kwih rMk sB dyKauqum@ hI qy myro insqwru ]1] jYdyau
nwmw ibp sudwmw iqn kau i/pw BeIhY Apwr ] kih kbIr qum sMmRQ dwqy
cwir pdwrQ dyq n bwr ]2]7]iblwvlu ] fMfw muMdRw iKMQw AwDwrI ]
BRm kY Bwie BvY ByKDwrI ]1] Awsnupvn dUir kir bvry ] Coif kptu inqhir Bju bvry ]1] rhwau ] ijh qUjwcih so iqRBvn BogI ] kih kbIrkysO jig jogI ]2]8] iblwvlu ]iein@ mwieAw jgdIs gusweI qum@rycrn ibswry ] ikMcq pRIiq n aupjY
jn kau jn khw krih bycwry ]1]rhwau ] iDRgu qnu iDRgu Dnu iDRgu iehmwieAw iDRgu iDRgu miq buiD PMnI ]
ies mwieAw kau idRVu kir rwKhu bWDyAwp bcMnI ]1] ikAw KyqI ikAw lyvwdyeI prpMc JUTu gumwnw ] kih kbIrqy AMiq ibgUqy AwieAw kwlu indwnw]2]9] iblwvlu ] srIr srovr
BIqry AwCY kml AnUp ] prm joiqpurKoqmo jw kY ryK n rUp ]1] ry mnhir Bju BRmu qjhu jgjIvn rwm ]1]rhwau ] Awvq kCU n dIseI nh dIsY
jwq ] jh aupjY ibnsY qhI jYsypuirvn pwq ]2] imiQAw kir
mwieAw qjI suK shj bIcwir ] kihkbIr syvw krhu mn mMiJ murwir
]3]10] iblwvlu ] jnm mrn kwBRmu gieAw goibd ilv lwgI ] jIvqsuMin smwinAw gur swKI jwgI ]1]
rhwau ] kwsI qy Duin aUpjY Duin kwsIjweI ] kwsI PUtI pMifqw Duin khWsmweI ]1] iqRkutI sMiD mY pyiKAw
Gt hU Gt jwgI ] AYsI buiD smwcrIGt mwih iqAwgI ]2] Awpu Awp qyjwinAw qyj qyju smwnw ] khu kbIr
Ab jwinAw goibd mnu mwnw]3]11] iblwvlu ] crn kml jw kYirdY bsih so jnu ikau folY dyv ] mwnOsB suK nau iniD qw kY shij shijjsu bolY dyv ] rhwau ] qb ieh miqjau sB mih pyKY kuitl gWiT jb KolYdyv ] bwrM bwr mwieAw qy AtkY lY
nrjw mnu qolY dyv ]1] jh auhu jwieqhI suKu pwvY mwieAw qwsu n JolY dyv] kih kbIr myrw mnu mwinAw rwm
pRIiq kIE lY dyv ]2]12]
iblwvlu bwxI Bgq nwmdyv jI kI
< siqgur pRswid ]sPl jnmu mo kau gur kInw ]
rwgu goNf bwxI Bgqw kI ] kbIr jIGru 1
< siqgur pRswid ]sMqu imlY ikCu sunIAY khIAY ] imlYAsMqu msit kir rhIAY ]1] bwbwbolnw ikAw khIAY ] jYsy rwm nwmriv rhIAY ]1] rhwau ] sMqn isauboly aupkwrI ] mUrK isau boly JK
mwrI ]2] bolq bolq bFih ibkwrw ]ibnu boly ikAw krih bIcwrw ]3] khukbIr CUCw Gtu bolY ] BirAw hoie sukbhu n folY ]4]1] goNf ] nrU mrYnru kwim n AwvY ] psU mrY ds kwjsvwrY ]1] Apny krm kI giq mY
ikAw jwnau ] mY ikAw jwnau bwbw ry]1] rhwau ] hwf jly jYsy lkrI kw
qUlw ] kys jly jYsy Gws kw pUlw ]2]khu kbIr qb hI nru jwgY ] jm kwfMfu mUMf mih lwgY ]3]2] goNf ]Awkwis ggnu pwqwil ggnu hY chu
idis ggnu rhwiely ] Awnd mUlu sdwpurKoqmu Gtu ibnsY ggnu n jwiely]1] moih bYrwgu BieE ] iehu jIauAwie khw gieE ]1] rhwau ] pMcqqu imil kwieAw kIn@I qqu khw qykInu ry ] krm bD qum jIau khq hOkrmih ikin jIau dInu ry ]2] hirmih qnu hY qn mih hir hY srb
inrMqir soie ry ] kih kbIr rwm nwmun Cofau shjy hoie su hoie ry ]3]3]
rwgu goNf bwxI kbIr jIau kI Gru 2< siqgur pRswid ]
Bujw bWiD iBlw kir fwirE ] hsqI/oip mUMf mih mwirE ] hsiq Bwig kY
cIsw mwrY ] ieAw mUriq kY haubilhwrY ]1] Awih myry Twkur qumrwjoru ] kwjI bikbo hsqI qoru ]1]
rhwau ] ry mhwvq quJu fwrau kwit ]iesih qurwvhu Gwlhu swit ] hsiq n
qorY DrY iDAwnu ] vw kY irdY bsYBgvwnu ]2] ikAw AprwDu sMq hYkIn@w ] bWiD pot kuMcr kau dIn@w ]kuMcru pot lY lY nmskwrY ] bUJI nhIkwjI AMiDAwrY ]3] qIin bwr pqIAw
Bir lInw ]
mn kToru AjhU n pqInw ] kih kbIrhmrw goibMdu ] cauQy pd mih jn kIijMdu ]4]1]4] goNf ] nw iehu mwnsunw iehu dyau ] nw iehu jqI khwvY syau] nw iehu jogI nw AvDUqw ] nw iesumwie n kwhU pUqw ]1] ieAw mMdrmih kOn bsweI ] qw kw AMqu n koaU
pweI ]1] rhwau ] nw iehu igrhI nwEdwsI ] nw iehu rwj n BIK mMgwsI ]nw iesu ipMfu n rkqU rwqI ] nw iehubRhmnu nw iehu KwqI ]2] nw iehu qpwkhwvY syKu ] nw iehu jIvY n mrqw dyKu] iesu mrqy kau jy koaU rovY ] jo rovY
soeI piq KovY ]3] gur pRswid mYfgro pwieAw ] jIvn mrnu doaU
imtvwieAw ] khu kbIr iehu rwm kIAMsu ] js kwgd pr imtY n mMsu
]4]2]5] goNf ] qUty qwgy inKutIpwin ] duAwr aUpir iJlkwvih kwn] kUc ibcwry PUey Pwl ] ieAw muMfIAw
isir ciFbo kwl ]1] iehu muMfIAwsglo dRbu KoeI ] Awvq jwq nwk srhoeI ]1] rhwau ] qurI nwir kI CofIbwqw ] rwm nwm vw kw mnu rwqw ]lirkI lirkn KYbo nwih ] muMfIAwAnidnu Dwpy jwih ]2] iek duie
mMdir iek duie bwt ] hm kau swQruaun kau Kwt ] mUf plois kmr biDpoQI ] hm kau cwbnu aun kau rotI]3] muMfIAw muMfIAw hUey eyk ] eymuMfIAw bUfq kI tyk ] suin AMDlI
loeI bypIir ] ien@ muMfIAn Bij srinkbIr ]4]3]6] goNf ] Ksmu mrY
qau nwir n rovY ] ausu rKvwrw AaurohovY ] rKvwry kw hoie ibnws ] AwgY
nrku eIhw Bog iblws ]1] eyksuhwgin jgq ipAwrI ] sgly jIAjMq kI nwrI ]1] rhwau ] sohwgingil sohY hwru ] sMq kau ibKu ibgsYsMswru ] kir sIgwru bhY piKAwrI ]sMq kI iTTkI iPrY ibcwrI ]2] sMqBwig Eh pwCY prY ] gur prswdImwrhu frY ] swkq kI Eh ipMf
prwieix ] hm kau idRsit prY qRiKfwieix ]3] hm iqs kw bhu jwinAw
Byau ] jb hUey i/pwl imly gurdyau ]khu kbIr Ab bwhir prI ] sMswrY kY
AMcil lrI ]4]4]7]
goNf ] igRih soBw jw kY ry nwih ]Awvq phIAw KUDy jwih ] vw kY AMqirnhI sMqoKu ] ibnu sohwgin lwgY doKu]1] Dnu sohwgin mhw pvIq ] qpy
qpIsr folY cIq ]1] rhwau ]sohwgin ikrpn kI pUqI ] syvk qij
jgq isau sUqI ] swDU kY TwFIdrbwir ] srin qyrI mo kau insqwir]2] sohwgin hY Aiq suMdrI ] pgnyvr Cnk CnhrI ] jau lgu pRwn
qaU lgu sMgy ] nwih q clI byig auiTnMgy ]3] sohwgin Bvn qRY lIAw ]ds AT purwx qIrQ rs kIAw ]
bRhmw ibsnu mhysr byDy ] bfy BUpiqrwjy hY CyDy ]4] sohwgin aurvwir n
pwir ] pWc nwrd kY sMig ibDvwir ]pWc nwrd ky imtvy PUty ] khu kbIrgur ikrpw CUty ]5]5]8] goNf ] jYsy
mMdr mih blhr nw TwhrY ] nwmibnw kYsy pwir auqrY ] kuMB ibnw jlunw tIkwvY ] swDU ibnu AYsy Abgqu
jwvY ]1] jwrau iqsY ju rwmu n cyqY ]qn mn rmq rhY mih KyqY ]1] rhwau] jYsy hlhr ibnw ijmI nhI boeIAY ]
sUq ibnw kYsy mxI proeIAY ] GuMfIibnu ikAw gMiT cVHweIAY ] swDU ibnuqYsy Abgqu jweIAY ]2] jYsy mwq
ipqw ibnu bwlu n hoeI ] ibMb ibnw kYsykpry DoeI ] Gor ibnw kYsy Asvwr ]swDU ibnu nwhI drvwr ]3] jYsy bwjyibnu nhI lIjY PyrI ] Ksim duhwginqij AauhyrI ] khY kbIru eykY kir
krnw ] gurmuiK hoie bhuir nhI mrnw]4]6]9] goNf ] kUtnu soie ju mn
kau kUtY ] mn kUtY qau jm qy CUtY ]kuit kuit mnu ksvtI lwvY ] so kUtnumukiq bhu pwvY ]1] kUtnu iksY khhusMswr ] sgl boln ky mwih bIcwr]1] rhwau ] nwcnu soie ju mn isau
nwcY ] JUiT n pqIAY prcY swcY ] iesumn Awgy pUrY qwl ] iesu nwcn ky mnrKvwl ]2] bjwrI so ju bjwrih soDY
] pWc plIqh kau prboDY ] naunwiek kI Bgiq pCwnY ] so bwjwrIhm gur mwny ]3] qskru soie ijqwiq n krY ] ieMdRI kY jqin nwmuaucrY ] khu kbIr hm AYsy lKn ]
DMnu gurdyv Aiq rUp ibcKn]4]7]10]
goNf ] DMnu gupwl DMnu gurdyv ] DMnu
Anwid BUKy kvlu thkyv ] Dnu Eie
sMq ijn AYsI jwnI ] iqn kau imilboswirMgpwnI ]1] Awid purK qy hoieAnwid ] jpIAY nwmu AMn kY swid
]1] rhwau ] jpIAY nwmu jpIAY AMnu] AMBY kY sMig nIkw vMnu ] AMnY bwhirjo nr hovih ] qIin Bvn mih ApnIKovih ]2] Cofih AMnu krih pwKMf ]nw sohwgin nw Eih rMf ] jg mih
bkqy dUDwDwrI ] gupqI Kwvih vitkwswrI ]3] AMnY ibnw n hoie sukwlu ]
qijAY AMin n imlY gupwlu ] khukbIr hm AYsy jwinAw ] DMnu Anwid
Twkur mnu mwinAw ]4]8]11]
rwgu goNf bwxI nwmdyau jI kI Gru 1< siqgur pRswid ]
AsumyD jgny ] qulw purK dwny ]pRwg iesnwny ]1] qau n pujih hir
kIriq nwmw ] Apuny rwmih Bju ry mn
AwlsIAw ]1] rhwau ] gieAw ipMfuBrqw ] bnwris Ais bsqw ] muiKbyd cqur pVqw ]2] sgl Drm
AiCqw ] gur igAwn ieMdRI idRVqw ]Ktu krm sihq rhqw ]3] isvwskiq sMbwdM ] mn Coif Coif sgl
BydM ] ismir ismir goibMdM ] Bju nwmwqris Bv isMDM ]4]1] goNf ] nwdBRmy jYsy imrgwey ] pRwn qjy vw koiDAwnu n jwey ]1] AYsy rwmw AYsy
hyrau ] rwmu Coif icqu Anq n Pyrau]1] rhwau ] ijau mInw hyrY psUAwrw] sonw gFqy ihrY sunwrw ]2] ijauibKeI hyrY pr nwrI ] kaufw fwrqihrY juAwrI ]3] jh jh dyKau qhqh rwmw ] hir ky crn inq iDAwvYnwmw ]4]2] goNf ] mo kau qwir lyrwmw qwir ly ] mY Ajwnu jnu qirby njwnau bwp bITulw bwh dy ]1] rhwau
] nr qy sur hoie jwq inmK mYsiqgur buiD isKlweI ] nr qy aupijsurg kau jIiqE so AvKD mY pweI]1] jhw jhw DUA nwrdu tyky nYkuitkwvhu moih ] qyry nwm AivlMib
bhuqu jn auDry nwmy kI inj miq eyh]2]3]
9&'< siqgur pRswid ]
rwmklI kI vwr mhlw 3 ]joDY vIrY pUrbwxI kI DunI ]
sloku m% 3 ] siqguru shjY dw Kyqu hYijs no lwey Bwau ] nwau bIjy nwauaugvY nwmy rhY smwie ] haumY eyhobIju hY shsw gieAw ivlwie ] nw
ikCu bIjy n augvY jo bKsy so Kwie ]AMBY syqI AMBu rilAw bhuiV n
inkisAw jwie ] nwnk gurmuiK clquhY vyKhu lokw Awie ] loku ik vyKY
bpuVw ijs no soJI nwih ] ijsu vyKwlyso vyKY ijsu visAw mn mwih ]1] m%3 ] mnmuKu duK kw Kyqu hY duKu bIjyduKu Kwie ] duK ivic jMmY duiK mrYhaumY krq ivhwie ] Awvxu jwxu nsuJeI AMDw AMDu kmwie ] jo dyvY iqsYn jwxeI idqy kau lptwie ] nwnkpUrib iliKAw kmwvxw Avru n krxwjwie ]2] m% 3 ] siqguir imilAYsdw suKu ijs no Awpy myly soie ] suKYeyhu ibbyku hY AMqru inrmlu hoie ]AigAwn kw BRmu ktIAY igAwnuprwpiq hoie ] nwnk eyko ndrI
AwieAw jh dyKw qh soie ]3] pauVI] scY qKqu rcwieAw bYsx kau jWeI] sBu ikCu Awpy Awip hY gur sbidsuxweI ] Awpy kudriq swjIAnu kirmhl srweI ] cMdu sUrju duie cwnxypUrI bxq bxweI ] Awpy vyKY suxy
Awip gur sbid iDAweI ]1] vwhuvwhu scy pwiqswh qU scI nweI ]1]rhwau ] sloku ] kbIr mihdI kir kYGwilAw Awpu pIswie pIswie ] qY sh
bwq n puCIAw kbhU n lweI pwie]1] m% 3 ] nwnk mihdI kir kYriKAw so shu ndir kryie ] Awpy
pIsY Awpy GsY Awpy hI lwie leyie ]iehu iprm ipAwlw Ksm kw jY BwvY qY
dyie ]2] pauVI ] vykI isRsitaupweIAnu sB hukim AwvY jwie
smwhI ] Awpy vyiK ivgsdw dUjw konwhI ] ijau BwvY iqau rKu qU gur
sbid buJwhI ] sBnw qyrw joru hY ijauBwvY iqvY clwhI ] quDu jyvf mY nwih
ko iksu AwiK suxweI ]2]()*
sloku m% 3 ] Brim BulweI sBu jguiPrI PwvI hoeI Bwil ] so shu sWiq n
dyveI ikAw clY iqsu nwil ] gurprswdI hir iDAweIAY AMqir rKIAYaur Dwir ] nwnk Gir bYiTAw shu
pwieAw jw ikrpw kIqI krqwir ]1]m% 3 ] DMDw Dwvq idnu gieAw rYixgvweI soie ] kUVu boil ibKu KwieAwmnmuiK cilAw roie ] isrY aupir jmfMfu hY dUjY Bwie piq Koie ] hir nwmukdy n cyiqE iPir Awvx jwxw hoie ]gur prswdI hir min vsY jm fMfu nlwgY koie ] nwnk shjy imil rhYkrim prwpiq hoie ]2] pauVI ]ieik AwpxI isPqI lwieAnu dysiqgur mqI ] ieknw no nwau
bKisEnu AsiQru hir sqI ] pauxupwxI bYsMqro hukim krih BgqI ]
eynw no Bau Aglw pUrI bxq bxqI ]sBu ieko hukmu vrqdw mMinAY suKu
pweI ]3] sloku ] kbIr ksautI rwm
kI JUTw itkY n koie ] rwm ksautI soshY jo mrjIvw hoie ]1] m% 3 ] ikau
kir iehu mnu mwrIAY ikau kirimrqku hoie ] kihAw sbdu n mwneIhaumY CfY n koie ] gur prswdI haumYCutY jIvn mukqu so hoie ] nwnk ijsno bKsy iqsu imlY iqsu ibGnu n lwgY
koie ]2] m% 3 ] jIvq mrxw sBu kokhY jIvn mukiq ikau hoie ] BY kwsMjmu jy kry dwrU Bwau lweyie ]Anidnu gux gwvY suK shjy ibKu
Bvjlu nwim qryie ] nwnk gurmuiKpweIAY jw kau ndir kryie ]3]
pauVI ] dUjw Bwau rcwieEnu qRY guxvrqwrw ] bRhmw ibsnu mhysu
aupwieAnu hukim kmwvin kwrw ]pMifq pVdy joqkI nw bUJih bIcwrw ]sBu ikCu qyrw Kylu hY scu isrjxhwrw
] ijsu BwvY iqsu bKis lYih sic sbid
smweI ]4] sloku m% 3 ] mn kw JUTwJUTu kmwvY ] mwieAw no iPrY qpw
sdwvY ] Brmy BUlw siB qIrQ ghY ]Ehu qpw kYsy prm giq lhY ] gur
prswdI ko scu kmwvY ] nwnk so qpwmoKMqru pwvY ]1] m% 3 ] so qpw ijiehu qpu Gwly ] siqgur no imlY sbdusmwly ] siqgur kI syvw iehu qpu
prvwxu ] nwnk so qpw drgih pwvYmwxu ]2] pauVI ] rwiq idnsuaupwieAnu sMswr kI vrqix ]
+,-lgw rMgu crxwribMd sBu BRmu Bau
Bwgw ] Awqmu ijqw gurmqI AwgMjqpwgw ] ijsih iDAwieAw pwrbRhmu sokil mih qwgw ] swDU sMgiq inrmlwATsiT mjnwgw ] ijsu pRBu imilAwAwpxw so purKu sBwgw ] nwnk iqsubilhwrxY ijsu eyvf Bwgw ]17]
slok m% 5 ] jW ipru AMdir qW Dnbwhir ] jW ipru bwhir qW Dn mwhir
] ibnu nwvY bhu Pyr iPrwhir ]siqguir sMig idKwieAw jwhir ] jnnwnk scy sic smwhir ]1] m% 5 ]Awhr siB krdw iPrY Awhru ieku nhoie ] nwnk ijqu Awhir jgu auDrY
ivrlw bUJY koie ]2] pauVI ] vfI hUvfw Apwru qyrw mrqbw ] rMg prMg
Anyk n jwpin@ krqbw ] jIAw AMdirjIau sBu ikCu jwxlw ] sBu ikCu qyrYvis qyrw Gru Blw ] qyrY Gir AwnMduvDweI quDu Gir ] mwxu mhqw qyju
Awpxw Awip jir ] srb klw BrpUruidsY jq kqw ] nwnk dwsin dwsu quDuAwgY ibnvqw ]18] slok m% 5 ]CqVy bwjwr sohin ivic vpwrIey ]vKru ihku Apwru nwnk Kty so DxI
]1] mhlw 5 ] kbIrw hmrw ko nhI
hm iks hU ky nwih ] ijin iehu rcnurcwieAw iqs hI mwih smwih ]2]pauVI ] sPilau ibrKu suhwvVw hirsPl AMimRqw ] mnu locY aun@ imlxkau ikau vM\Y iGqw ] vrnw ichnwbwhrw Ehu Agmu Aijqw ] Ehu
ipAwrw jIA kw jo Kol@Y iBqw ] syvwkrI quswVIAw mY dishu imqw ]
kurbwxI vM\w vwrxY bly bil ikqw ]dsin sMq ipAwirAw suxhu lwie icqw] ijsu iliKAw nwnk dws iqsu nwauAMimRqu siqguir idqw ]19] slok
mhlw 5 ] kbIr DrqI swD kI qskrbYsih gwih ] DrqI Bwir n ibAwpeIaun kau lwhU lwih ]1] mhlw 5 ]kbIr cwvl kwrxy quK kau muhlIlwie ] sMig kusMgI bYsqy qb pUCy
Drm rwie ]2] pauVI ] Awpy hI vfprvwru Awip iekwqIAw ] AwpxI
kImiq Awip Awpy hI jwqIAw ] sBuikCu Awpy Awip Awip aupMinAw ]
Awpxw kIqw Awip Awip vrMinAw ]DMnu su qyrw Qwnu ijQY qU vuTw ]
./0Pyir vswieAw PyruAwix siqguirKwfUru ]5] so itkw so bYhxw soeIdIbwxu ] ipXU dwdy jyivhw poqw
prvwxu ] ijin bwsku nyqRY GiqAwkir nyhI qwxu ] ijin smuMdu ivroilAw
kir myru mDwxu ] caudh rqninkwilAnu kIqonu cwnwxu ] GoVw kIqo
shj dw jqu kIE plwxu ] DxKucVwieE sq dw js hMdw bwxu ] kilivic DU AMDwru sw ciVAw rY Bwxu ]sqhu Kyqu jmwieE sqhu Cwvwxu ]inq rsoeI qyrIAY iGau mYdw Kwxu ]cwry kuMfW suJIEsu mn mih sbdu
prvwxu ] Awvw gauxu invwirE kir
ndir nIswxu ] AauqirAw AauqwrulY so purKu sujwxu ] JKiV vwau nfoleI prbqu myrwxu ] jwxY ibrQw
jIA kI jwxI hU jwxu ] ikAw swlwhIscy pwiqswh jW qU suGVu sujwxu ]
dwnu ij siqgur BwvsI so sqy dwxu ]nwnk hMdw Cq# isir aumiq hYrwxu ] soitkw so bYhxw soeI dIbwxu ] ipXU dwdy
jyivhw poqRw prvwxu ]6] DMnu DMnurwmdws guru ijin isirAw iqnY
svwirAw ] pUrI hoeI krwmwiq AwipisrjxhwrY DwirAw ] isKI AqY
sMgqI pwrbRhmu kir nmskwirAw ]Atlu AQwhu Aqolu qU qyrw AMqu n
pwrwvwirAw ] ijn@I qUM syivAw Bwaukir sy quDu pwir auqwirAw ] lbu loBu
kwmuDu mohu mwir kFy quDusprvwirAw ] DMnu su qyrw Qwnu hY scuqyrw pYskwirAw ] nwnku qU lhxw qUhY
guru Amru qU vIcwirAw ] guru ifTw qWmnu swDwirAw ]7] cwry jwgy chujugI pMcwiexu Awpy hoAw ] AwpIn@Y
Awpu swijEnu Awpy hI QMim@ KloAw ]Awpy ptI klm Awip Awip
ilKxhwrw hoAw ] sB aumiq AwvxjwvxI Awpy hI nvw inroAw ] qKiq
bYTw Arjn gurU siqgur kw iKvYcMdoAw ] augvxhu qY AwQvxhu chu
ckI kIAnu loAw ] ijn@I gurU n syivEmnmuKw pieAw moAw ] dUxI cauxI
krwmwiq scy kw scw FoAw ] cwry jwgychu jugI pMcwiexu Awpy hoAw ]8]1]rwmklI bwxI Bgqw kI ] kbIr jIau
< siqgur pRswid ]kwieAw klwlin lwhin
121mylau gur kw sbdu guVu kInu ry ]
iqRsnw kwmuDu md mqsr kwit
kwit ksu dInu ry ]1] koeI hY ry sMqushj suK AMqir jw kau jpu qpu dyaudlwlI ry ] eyk bUMd Bir qnu mnudyvau jo mdu dyie klwlI ry ]1]
rhwau ] Bvn cqur ds BwTI kIn@IbRhm Agin qin jwrI ry ] mudRw mdkshj Duin lwgI suKmn pocnhwrI ry]2] qIrQ brq nym suic sMjm rivsis ghnY dyau ry ] suriq ipAwl suDwrsu AMimRqu eyhu mhw rsu pyau ry ]3]inJr Dwr cuAY Aiq inrml ieh rsmnUAw rwqo ry ] kih kbIr sgly mdCUCy iehY mhw rsu swco ry ]4]1] guVukir igAwnu iDAwnu kir mhUAw BauBwTI mn Dwrw ] suKmn nwrI shjsmwnI pIvY pIvnhwrw ]1] AauDU
myrw mnu mqvwrw ] aunmd cFw mdnrsu cwiKAw iqRBvn BieAw auijAwrw]1] rhwau ] duie pur joir rsweI
BwTI pIau mhw rsu BwrI ] kwmuDuduie kIey jlyqw CUit geI sMswrI ]2]
pRgt pRgws igAwn gur gMimqsiqgur qy suiD pweI ] dwsu kbIruqwsu md mwqw aucik n kbhU jweI]3]2] qUM myro myru prbqu suAwmI
Et ghI mY qyrI ] nw qum folhu nw hmigrqy riK lInI hir myrI ]1] Abqb jb kb quhI quhI ] hm quA
prswid suKI sd hI ]1] rhwau ] qoryBrosy mghr bisE myry qn kI qpiqbuJweI ] pihly drsnu mghr pwieEPuin kwsI bsy AweI ]2] jYsw mghruqYsI kwsI hm eykY kir jwnI ] hminrDn ijau iehu Dnu pwieAw mrqyPUit gumwnI ]3] krY gumwnu cuBih
iqsu sUlw ko kwFn kau nwhI ] AjY sucoB kau ibll iblwqy nrky Gor
pcwhI ]4] kvnu nrku ikAw surgu
ibcwrw sMqn doaU rwdy ] hm kwhU kIkwix n kFqy Apny gur prswdy ]5]Ab qau jwie cFy isMGwsin imly hYswirMgpwnI ] rwm kbIrw eyk Bey hY
koie n skY pCwnI ]6]3] sMqw mwnaudUqw fwnau ieh kutvwrI myrI ] idvsrYin qyry pwau plosau kys cvr kirPyrI ]1] hm kUkr qyry drbwir ]
Baukih AwgY bdnu pswir ]1] rhwau] pUrb jnm hm qum@ry syvk Ab qauimitAw n jweI ] qyry duAwrY Duinshj kI mwQY myry dgweI ]2] dwgyhoih su rn mih jUJih ibnu dwgy BigjweI ] swDU hoie su Bgiq pCwnY hir
ley KjwnY pweI ]3] koTry mihkoTrI prm koTI bIcwir ] guir dInIbsqu kbIr kau lyvhu bsqu sm@wir]4] kbIir dIeI sMswr kau lInI
ijsu msqik Bwgu ] AMimRq rsu ijin
pwieAw iQru qw kw sohwgu ]5]4]ijh muK bydu gwieqRI inksY so ikau
bRhmnu ibsru krY ] jw kY pwie jgqusBu lwgY so ikau pMifqu hir n khY
]1] kwhy myry bwm@n hir n khih ]rwmu n bolih pwfy dojku Brih ]1]rhwau ] Awpn aUc nIc Gir BojnuhTy krm kir audru Brih ] caudsAmwvs ric ric mWgih kr dIpku lYkUip prih ]2] qUM bRhmnu mY kwsIkjulhw muih qoih brwbrI kYsy kY bnih] hmry rwm nwm kih aubry byd BrosypWfy fUib mrih ]3]5] qrvru eykuAnMq fwr swKw puhp pqR rs BrIAw] ieh AMimRq kI bwVI hY ry iqin hirpUrY krIAw ]1] jwnI jwnI ry rwjwrwm kI khwnI ] AMqir joiq rwmprgwsw gurmuiK ibrlY jwnI ]1]rhwau ] Bvru eyku puhp rs bIDw
bwrh ly aur DirAw ] sorh mDy pvnuJkoirAw Awkwsy Pru PirAw ]2]
shj suMin ieku ibrvw aupijAw DrqIjlhru soiKAw ] kih kbIr hau qw kw
syvku ijin iehu ibrvw dyiKAw]3]6] muMdRw moin dieAw kir JolI
pqR kw krhu bIcwru ry ] iKMQw iehu qnusIAau Apnw nwmu krau AwDwru ry
]1] AYsw jogu kmwvhu jogI ] jp qpsMjmu gurmuiK BogI ]1] rhwau ] buiDibBUiq cFwvau ApunI isMgI suriqimlweI ] kir bYrwgu iPrau qin
ngrI mn kI ikMgurI bjweI ]2] pMcqqu lY ihrdY rwKhu rhY inrwlm qwVI] khqu kbIru sunhu ry sMqhu Drmu
dieAw kir bwVI ]3]7] kvn kwjisrjy jg BIqir jnim kvn PlupwieAw ] Bv iniD qrn qwrn
icMqwmin iek
inmK n iehu mnu lwieAw ]1] goibMdhm AYsy AprwDI ] ijin pRiB jIau
ipMfu Qw dIAw iqs kI Bwau Bgiq nhIswDI ]1] rhwau ] pr Dn pr qn pr
qI inMdw pr Apbwdu n CUtY ] Awvwgvnu hoqu hY Puin Puin iehu prsMgu n
qUtY ]2] ijh Gir kQw hoq hir sMqniek inmK n kIn@o mY Pyrw ] lMpt cordUq mqvwry iqn sMig sdw bsyrw ]3]
kwmD mwieAw md mqsr ey sMpY momwhI ] dieAw Drmu Aru gur kI syvwey supnMqir nwhI ]4] dIn dieAwli/pwl dmodr Bgiq bCl BY hwrI ]khq kbIr BIr jn rwKhu hir syvwkrau qum@wrI ]5]8] ijh ismrin
hoie mukiq duAwru ] jwih bYkuMiT nhIsMswir ] inrBau kY Gir bjwvih qUr] Anhd bjih sdw BrpUr ]1] AYsw
ismrnu kir mn mwih ] ibnu ismrnmukiq kq nwih ]1] rhwau ] ijhismrin nwhI nnkwru ] mukiq krY
auqrY bhu Bwru ] nmskwru kir ihrdYmwih ] iPir iPir qyrw Awvnu nwih]2] ijh ismrin krih qU kyl ]
dIpku bWiD DirE ibnu qyl ] so dIpku
Amrku sMswir ] kwmD ibKu kwFIlymwir ]3] ijh ismrin qyrI giq hoie
] so ismrnu rKu kMiT proie ] soismrnu kir nhI rwKu auqwir ] gurprswdI auqrih pwir ]4] ijhismrin nwhI quih kwin ] mMdirsovih ptMbr qwin ] syj suKwlI
ibgsY jIau ] so ismrnu qU AnidnupIau ]5] ijh ismrin qyrI jwie
blwie ] ijh ismrin quJu pohY n mwie] ismir ismir hir hir min gweIAY] iehu ismrnu siqgur qy pweIAY ]6]
sdw sdw ismir idnu rwiq ] aUTqbYTq swis igrwis ] jwgu soie
ismrn rs Bog ] hir ismrnu pweIAYsMjog ]7] ijh ismrin nwhI quJuBwr ] so ismrnu rwm nwm ADwru ]kih kbIr jw kw nhI AMqu ] iqs ky
Awgy qMqu n mMqu ]8]9]rwmklI Gru 2 bwxI kbIr jI kI
< siqgur pRswid ]bMDic bMDnu pwieAw ]
mukqY guir Anlu buJwieAw ] jb nKisK iehu mnu cIn@w ] qb AMqir mjnu
kIn@w ]1] pvnpiq aunmin rhnuKrw ] nhI imrqu n jnmu jrw ]1]rhwau ] aultI ly skiq shwrM ]pYsIly ggn mJwrM ] byDIAly c/
BuAMgw ] BytIAly rwie insMgw ]2]cUkIAly moh mieAwsw ] sis kIno
sUr igrwsw ] jb kuMBku Birpuir lIxw] qh bwjy Anhd bIxw ]3] bkqY
bik sbdu sunwieAw ] sunqY suin mMinbswieAw ] kir krqw auqris pwrM ]
khY kbIrw swrM ]4]1]10] cMdusUrju duie joiq srUpu ] joqI AMqir
bRhmu AnUpu ]1] kru ry igAwnI bRhmbIcwru ] joqI AMqir DirAw pswru]1] rhwau ] hIrw dyiK hIry krauAwdysu ] khY kbIru inrMjn AlyKu
]2]2]11] dunIAw husIAwr bydwrjwgq musIAq hau ry BweI ] ingmhusIAwr phrUAw dyKq jmu ly jweI
]1] rhwau ] nI bu BieE AWbu AWbuBieE nI bw kylw pwkw Jwir ]
nwlIeyr Plu sybir pwkw mUrK mugDgvwr ]1] hir BieE KWfu ryqu mihibKirE hsqI cuinE n jweI ] k ihkmIr kul jwiq pWiq qij cItI hoie
cuin KweI ]2]3]12]bwxI nwmdyau jIau kI rwmklI Gru 1
< siqgur pRswid ]AwnIly kwgdu kwtIly gUfI AwkwsmDy BrmIAly ] pMc jnw isau bwqbqaUAw cIqu su forI rwKIAly ]1]mnu rwm nwmw byDIAly ] jYsy kinkklw icqu mWfIAly ]1] rhwau ]AwnIly kuMBu BrweIly aUdk rwjkuAwir purMdrIey ] hsq ibnodbIcwr krqI hY cIqu su gwgir
rwKIAly ]2] mMdru eyku duAwr dsjw ky gaU crwvn CwfIAly ] pWc kos
pr gaU crwvq cIqu su bCrwrwKIAly ]3] khq nwmdyau sunhuiqlocn bwlku pwln pauFIAly ]AMqir bwhir kwj ibrUDI cIqu su
bwirk rwKIAly ]4]1] byd purwnswsqR AwnMqw gIq kibq n gwvaugo
]11
igAwnu rwis nwmu Dnu sauipEnu iesusaudy lwiek ] swJI gur nwil
bhwilAw srb suK pwiek ] mY nwlhukdy n ivCuVY hir ipqw sBnw glwlwiek ]21] slok fKxy m% 5 ]nwnk kciVAw isau qoiV FUiF sjxsMq pikAw ] Eie jIvMdy ivCuVih
Eie muieAw n jwhI CoiV ]1] m% 5 ]nwnk ibjulIAw cmkMin Gurin@ GtwAiq kwlIAw ] brsin myG Apwr
nwnk sMgim iprI suhMdIAw ]2] m%5 ] jl Ql nIir Bry sIql pvxJulwrdy ] syjVIAw soieMn hIry lwljVMdIAw ] suBr kpV Bog nwnkiprI ivhUxI qqIAw ]3] pauVI ]
kwrxu krqY jo kIAw soeI hY krxw ] jysau Dwvih pRwxIAw pwvih Duir lhxw
] ibnu krmw ikCU n lBeI jy iPrihsB Drxw ] gur imil Bau goivMd kw BY
fru dUir krxw ] BY qy bYrwgu aUpjYhir Kojq iPrxw ] Kojq Kojq shju
aupijAw iPir jnim n mrxw ]ihAwie kmwie iDAwieAw pwieAwswD srxw ] boihQu nwnk dyau guruijsu hir cVwey iqsu Baujlu qrxw]22] slok m% 5 ] pihlw mrxu
kbUil jIvx kI Cif Aws ] hohu sBnwkI ryxukw qau Awau hmwrY pwis ]1]m% 5 ] muAw jIvMdw pyKu jIvMdy mirjwin ] ijn@w muhbiq iek isau qy
mwxs prDwn ]2] m% 5 ] ijsu minvsY pwrbRhmu inkit n AwvY pIr ]BuK iqK iqsu n ivAwpeI jmu nhI
AwvY nIr ]3] pauVI ] kImiq khxun jweIAY scu swh AfolY ] isDswiDk igAwnI iDAwnIAw kauxu
quDuno qolY ] BMnx GVx smrQu hYEpiq sB prlY ] krx kwrx smrQuhY Git Git sB bolY ] irjku smwhysBsY ikAw mwxsu folY ] gihr gBIruAQwhu qU gux igAwn AmolY ] soeI
kMmu kmwvxw kIAw Duir maulY ] quDhubwhir ikCu nhI nwnku gux bolY
]23]1]2]rwgu mwrU bwxI kbIr jIau kI
< siqgur pRswid ]pfIAw kvn kumiq qum lwgy ]bUfhugy prvwr skl isau rwmu n
jphu ABwgy ]1] rhwau ]
byd purwn pVy kw ikAw gunu Kr cMdnjs Bwrw ] rwm nwm kI giq nhI jwnIkYsy auqris pwrw ]1] jIA bDhu suDrmu kir Qwphu ADrmu khhu kq
BweI ] Awps kau muinvr kir Qwphu
kw kau khhu ksweI ]2] mn ky AMDyAwip n bUJhu kwih buJwvhu BweI ]mwieAw kwrn ibidAw bychu jnmuAibrQw jweI ]3] nwrd bcn
ibAwsu khq hY suk kau pUChu jweI ]kih kbIr rwmY rim CUthu nwih q bUfyBweI ]4]1] bnih bsy ikau pweIAYjau lau mnhu n qjih ibkwr ] ijhGru bnu smsir kIAw qy pUry sMswr]1] swr suKu pweIAY rwmw ] rMigrvhu AwqmY rwm ]1] rhwau ] jtw
Bsm lypn kIAw khw guPw mih bwsu ]mnu jIqy jgu jIiqAw jW qy ibiKAw qyhoie audwsu ]2] AMjnu dyie sBY koeI
tuku cwhn mwih ibfwnu ] igAwnAMjnu ijh pwieAw qy loien prvwnu]3] kih kbIr Ab jwinAw guirigAwnu dIAw smJwie ] AMqrgiqhir ByitAw Ab myrw mnu kqhU n
jwie ]4]2] iriD isiD jw kau PurIqb kwhU isau ikAw kwj ] qyry khnykI giq ikAw khau mY bolq hI bf
lwj ]1] rwmu ijh pwieAw rwm ] qyBvih n bwrY bwr ]1] rhwau ] JUTwjgu fhkY Gnw idn duie brqn kI
Aws ] rwm audku ijh jn pIAw iqihbhuir n BeI ipAws ]2] gur pRswidijh bUiJAw Awsw qy BieAw inrwsu ]sBu scu ndrI AwieAw jau AwqmBieAw audwsu ]3] rwm nwm rsucwiKAw hir nwmw hr qwir ] khu
kbIr kMcnu BieAw BRmu gieAw smudRYpwir ]4]3] audk smuMd sll kI
swiKAw ndI qrMg smwvihgy ] suMnihsuMnu imilAw smdrsI pvn rUp hoie
jwvihgy ]1] bhuir hm kwhy Awvihgy] Awvn jwnw hukmu iqsY kw hukmY
buiJ smwvihgy ]1] rhwau ] jb cUkY
pMc Dwqu kI rcnw AYsy Brmucukwvihgy ] drsnu Coif Bey
smdrsI eyko nwmu iDAwvihgy ]2]ijq hm lwey iqq hI lwgy qYsy krmkmwvihgy ] hir jI i/pw kry jau
ApnI qO gur ky sbid smwvihgy ]3]
jIvq mrhu mrhu Puin jIvhu punripjnmu n hoeI ] khu kbIr jo nwim
smwny suMn rihAw ilv soeI ]4]4]jau qum@ mo kau dUir krq hau qau qummukiq bqwvhu ] eyk Anyk hoie rihE
sgl mih Ab kYsy Brmwvhu ]1]rwm mo kau qwir khW lY jeI hY ]
soDau mukiq khw dyau kYsI kir pRswdumoih pweI hY ]1] rhwau ] qwrn qrnuqbY lgu khIAY jb lgu qqu n jwinAw] Ab qau ibml Bey Gt hI mih kihkbIr mnu mwinAw ]2]5] ijin gV