WYKAZ ZAGADNIEO EGZAMINACYJNYCH DOTYCZĄCYCH POSTĘPOWANIA

CYWILNEGO.

1. Pojęcie postępowania cywilnego i pojęcie sprawy sądowej ( w ujęciu materialnym i

formalnym).

Postępowanie cywilne – zespół norm prawnych regulujących sposób postępowania w sprawach

cywilnych (art. 1 k.p.c) o dwojakim charakterze:

pierwszym materialnym - do którego zalicza się sprawy wynikające ze stosunków z zakresu prawa

cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy,

drugim formalnym - w którego zakres wchodzą sprawy rozpoznawane według przepisów kodeksu

postępowania cywilnego - z mocy przepisów zawartych bądź w tym kodeksie (np. sprawy z zakresu

ubezpieczeń społecznych - art. 459 i 477 ze znaczkiem 8 k.p.c, sprawy z zakresu przepisów o

przedsiębiorstwach państwowych i samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego - art. 691 ze

znaczkiem k.p.c), bądź też w innych ustawach (np. ustawa z dnia 29 września 1986 r. - prawo o aktach

stanu cywilnego).

2. Systematyka postępowania cywilnego przyjęta W KPC. Rodzaje postępowao.

Rodzaje postępowań

Odwołując się do kodeksu postępowania cywilnego, postępowanie można podzielić na:

a) rozpoznawcze (część pierwsza KPC) – jest to ten rodzaj postępowania, kiedy sprawa jest rozpoznawana i

rozstrzygana,

b) zabezpieczające (część druga KPC) – spełnia funkcję zabezpieczenia realizacji orzeczenia,

c) egzekucyjne (część trzecia KPC) – służy urzeczywistnieniu praw i obowiązków poprzez przymusowe ich

wykonanie,

d) międzynarodowe (część czwarta KCP) – reguluje międzynarodowe postępowanie cywilne.

3. Przesłanki procesowe postępowania cywilnego. Podział na przesłanki dotyczące:

stron, sądu oraz przedmiotu ( sprawy). Skutki braku i naprawienie braków w

zakresie przesłanek

procesowych.

Przesłanki procesowe dotyczące sądu

Do przesłanek dotyczących sądu zalicza się okoliczności, które związane są z kompetencją sądu do rozpoznania

i rozstrzygnięcia danej sprawy.

Należą do nich:

1. droga sądowa (art. 2 k.p.c.) – to kompetencja sądów powszechnych do rozpoznawania spraw

cywilnych;

2. sprzeczność składu sądu z przepisami prawa (art. 379 pkt 4 k.p.c.) – wystąpienie tej przesłanki

skutkuje nieważnością postępowania;

3. sprawa rozpoznana została przez sędziego, który podlega wyłączeniu z mocy ustawy (art. 379 pkt 4

k.p.c.) – wystąpienie tej przesłanki skutkuje nieważnością postępowania;

4. niewłaściwość sądu rejonowego w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na

wartość przedmiotu sporu (art. 379 pkt 6 k.p.c.);

5. właściwy tryb postępowania (art. 201-202 k.p.c.) – przewodniczący obowiązany jest badać w jakim

trybie sprawa powinna być rozpoznana;

6. właściwość sądu (art. 200 i 202 z wyjątkiem art. 379 pkt 6 k.p.c.) – w przypadku, gdy sąd stwierdzi

swoją niewłaściwość obowiązany jest przekazać sprawę sądowi właściwemu;

7. jurysdykcja krajowa (art. 1097 – 1116 k.p.c.) – wskazuje sprawy z zakresu prawa cywilnego

podlegające właściwości sądów polskich;

8. zapis na sąd polubowny (art. 1157 i 1161 w zw. z art. 1165 k.p.c.) – jest to umowa stron, która

poddaje wynikły lub mogący wyniknąć w przyszłości spór z oznaczonego stosunku prawnego pod

rozstrzygnięcie sądu polubownego.

Przesłanki procesowe dotyczące stron

Przesłanki procesowe, które dotyczą stron postępowania są następujące:

1. zdolność sądowa (art. 64 k.p.c.) – to zdolność do bycia stroną w procesie;

2. zdolność procesowa (art. 65 k.p.c.) – to zdolność do dokonywania samodzielnie lub przez

przedstawiciela czynności procesowych wobec sądu;

3. brak właściwej reprezentacji po stronie powoda (art. 379 pkt 2) – przesłanka ta zachodzi wówczas,

gdy za powoda niemającego zdolności sądowej lub procesowej nie działa podmiot uprawniony do jego

reprezentowania;

4. brak w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej powodem – brak ten skutkuje

niemożliwością podejmowania czynności procesowych w imieniu tej jednostki organizacyjnej;

5. kaucja aktoryczna (art. 1119 k.p.c.) – służy ona zabezpieczeniu kosztów procesu; obowiązany jest nią

wnieść na żądanie pozwanego powód, który nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu albo

siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej;

6. immunitet dyplomatyczny (art. 1111 k.p.c.) – osoby posiadające ten immunitet nie mogą być

pozywane przed sądem polskim.

Przesłanki procesowe dotyczące przedmiotu sprawy

Przesłanki procesowe, które dotyczą przedmiotu sprawy to:

1. zawisłość sporu (lis pendens) (art. 379 pkt 3, art. 192 pkt 1 k.p.c.) – przesłanka ta uniemożliwia

ponowne wytoczenie powództwa w stosunku do przedmiotu, co do którego postępowanie jest już w

toku przed tym samym lub innym sądem;

2. powaga rzeczy osądzonej (res iudicata) (art. 379 pkt 3, art. 366 k.p.c.) – przesłanka ta uniemożliwia

ponowne rozpoznanie sprawy, która została już rozstrzygnięta.

Przesłanki procesowe bezwzględne i względne

Istnienie bezwzględnej przesłanki procesowej skutkuje bezwzględną niedopuszczalnością wszczęcia i

merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd (np. powaga rzeczy osądzonej, brak jurysdykcji krajowej).

Przesłanki te sądobowiązany jest brać pod uwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. Ponadto nie podlegają one

konwalidacji. Stwierdzenie przez sąd istnienia takiej przesłanki powoduje odrzuceniem pozwu. Natomiast

rozpoznanie sprawy i wydanie orzeczenia mimo występowania przesłanek procesowych o charakterze

bezwzględnym stanowi podstawę stwierdzenia nieważności postępowania.

Z kolei względne przesłanki procesowe uwzględniane są przez sąd nie z urzędu, lecz na zarzut lub wniosek

pozwanego, a także takie, których braki mogą być uzupełnione przez strony lub sąd w terminie określonym (np.

kaucja aktoryczna, zdolność procesowa).

Przesłanki procesowe pozytywne i negatywne

Występowanie pozytywnych przesłanek procesowych skutkuje merytorycznym rozpoznaniem sprawy (np. droga

sądowa, zdolność sądowa). Natomiast konsekwencją istnienia negatywnych przesłanek procesowych jest

przeszkoda w rozpoznaniu sprawy (np. powaga rzeczy osądzonej, zapis na sąd polubowny).

4. Uczestnicy postępowania cywilnego : strona , uczestnik postępowania

nieprocesowego, podmioty na prawach stron.

Strona procesu cywilnego – powód lub pozwany. Proces cywilny charakteryzuje się dwustronnością.

Oznacza to, że w procesie cywilnym występują zawsze dwie i tylko dwie strony, choćby po

którejkolwiek z nich występowało więcej niż jeden podmiot współuczestnictwo procesowe. Po jednej ze

stron procesu występuje powód (strona czynna), po drugiej zaś stronie pozwany (strona bierna).

W postępowaniu nieprocesowym nie ma stron procesowych - są uczestnicy postępowania o

identycznym statusie procesowym (art. 510 kpc). Legitymację do udziału w sprawie ma ten, którego

praw będzie dotyczyć wynik postępowania. Sąd ma obowiązek z urzędu wezwać do udziału w

postępowaniu zainteresowanego, który nie bierze w nim udziału.

Podmioty na prawach strony są to podmioty, które mają prawa procesowe tak jak strona, ale nie

mają w postępowaniu interesu. Należą do nich Prokurator, organizacja społeczna, Rzecznik Praw

Obywatelskich oraz inne podmioty. Przysługują im prawa wynikające z kpa oraz ustaw szczególnych

(np. ustawa o ochronie środowiska- Inspekcja Ochrony Środowiska

może żądać wszczęcia postępowania).

5. Legitymacja procesowa , jej rodzaje i sposoby naprawienia braków legitymacji

procesowej (

dopozwanie wg. art. 194 i n KPC).

Wyróżnić można następujące rodzaje legitymacji procesowej: indywidualna i grupowa oraz materialną

i formalną. Legitymacja procesowa indywidualna występuje wtedy, gdy prawo do wytoczenia

powództwa przysługuje jednej tylko określonej osobie lub wtedy, gdy powództwo może być wytoczone

przeciwko jednej tylko określonej osobie. Tytułem przykładu – osoba uprawniona do świadczenia

alimentacyjnego ma legitymację procesową indywidualną. Legitymacja procesowa grupowa może

natomiast przysługiwać kilku osobom wskazanym w ustawie. Warte podkreślenia jest, że legitymacja

procesowa grupowa może mieć charakter legitymacji procesowej grupowej dowolnej (osoby

legitymowane mogą wystąpić wspólnie w procesie, ale równie dobrze każda z nich może wystąpić

oddzielnie) lub łącznej (w roli strony procesu musi wystąpić kilka podmiotów (współuczestnictwo

konieczne).

Legitymacja procesowa materialna przysługuje bezpośrednio podmiotom określonego stosunku

prawnego, czyli np. wierzycielowi czy właścicielowi. Natomiast legitymacja procesowa formalna

przysługuje osobie wykonującej określoną rolę, ale jednocześnie nie będącej stroną danego stosunku

prawnego.

Brak legitymacji procesowej prowadzi w zasadzie do oddalenia powództwa. Istnieją jednak przepisy,

które pozwalają na uniknięcie tak daleko idących konsekwencji braku legitymacji w procesie. Jeżeli

bowiem okaże się, że powództwo nie zostało wniesione przeciwko osobie, która powinna być w sprawie

stroną pozwaną, sąd na wniosek powoda lub pozwanego wezwie tę osobę do wzięcia udziału w

sprawie. Osoba wezwana do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanego może za zgodą obu

stron wstąpić w miejsce pozwanego, który wówczas będzie zwolniony od udziału w sprawie. Jeżeli

okaże się, że powództwo zostało wniesione nie przez osobę, która powinna występować w sprawie w

charakterze powoda, sąd na wniosek powoda zawiadomi o toczącym się procesie osobę przez niego

wskazaną. Osoba zawiadomiona, która zgłosiła przystąpienie do sprawy w charakterze powoda, może

za zgodą obu stron wstąpić na miejsce strony powodowej, która wówczas będzie od udziału w sprawie

zwolniona.

6. Interwencja główna i uboczna.

Interwencja główna - instytucja procesu cywilnego, dająca osobie trzeciej możliwość

wytoczenia powództwa o rzecz lub prawo, o które toczy się spór sądowy między innymi osobami.

Możliwość ta istnieje aż do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji.

Interwencja uboczna - instytucja polskiego postępowania cywilnego, obejmująca zgłoszenie i

przystąpienie po jednej ze stron do toczącego się procesu cywilnego osoby trzeciej, która ma interes

prawny w tym, aby rozstrzygnięcie nastąpiło na korzyść strony do której przystąpił. Interwencję

uboczną regulują przepisy art. 76-83 Kodeksu postępowania cywilnego.

Terminem prekluzyjnym dla interwencji ubocznej jest zamknięcie rozprawy w drugiej instancji

7. Przedmiot postępowania- rodzaje i charakterystyka powództw

Powództwo o świadczenie

Powództwo o świadczenie polega na wystąpieniu przez powoda będącego osobą uprawnioną ze

stosunku prawa materialnego z żądaniem, które skierowane jest przeciwko pozwanemu, czyli osobie

zobowiązanej z tego stosunku, aby zachował się we wskazany sposób. Świadczenie będące

przedmiotem powództwa może przybrać następującą postać: danie, czynienie, nieczynienie,

zaprzeczenie, znoszenie.

Powództwo o ustalenie Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku

prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny (art. 189 k.p.c.).

Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego W przypadku powództwa o

ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego powód żąda zmiany istniejącego stanu prawnego.

Zmiana ta może przybrać postać:

1. powołania nowego prawa lub stosunku prawnego, np. powództwo o ustalenie ojcostwa (art. 84 ustawy

z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.);

2. zmiany istniejącego prawa lub stanu prawnego, np. powództwo o obniżenie świadczenia, które wynika

z umowy, która została zawarta w warunkach wyzysku (art. 388 § 1 k.c.);

3. zniesienia prawa lub stosunku prawnego, np. powództwo o zaprzeczenie ojcostwa (art. 62 § 3 KRiO).

W razie uwzględnienia powództwa sąd wydaje wyrok konstytutywny. Nie nadaje się on jednak do

przymusowego wykonania w drodze egzekucji.

8. Budowa pozwu. Rodzaje żądao zgłaszanych w pozwie o zasądzenie świadczenia.

Art. 187. § 1. Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:

1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu,

chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;

2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających

również właściwość sądu.

"Dokładne określenie żądania" znaczy w szczególności, że:

domagając się zasądzenia kwoty pieniężnej trzeba tę kwotę jednoznacznie określić (żadne "około" ani "w

przybliżeniu" nie wchodzą w rachubę); dotyczy to także świadczeń dochodzonych obok tej kwoty

(odsetek, pożytków itp.)

domagając się świadczenia czegoś innego, niż pieniądze, trzeba dokładnie i jednoznacznie opisać

przedmiot żądania (nieruchomość lub lokal - poprzez wskazanie położenia, powierzchni, numeru księgi

wieczystej, rzecz ruchomą określoną co do tożsamości - poprzez wskazanie indywidualnych cech

identyfikacyjnych, rzecz określoną co do gatunku - poprzez wskazanie ilości , jakości, istotnych

właściwości),

trzeba dokładnie określić osobę, która ma dane świadczenie spełnić: w przypadku osób fizycznych poprzez

podanie imienia, nazwiska i adresu miejsca zamieszkania, a w razie potrzeby - również dalszych cech

identyfikacyjnych (np. imię ojca), zaś w przypadku osób prawnych - poprzez podanie dosłownego

brzmienia firmy, wskazanie formy organizacyjnej (np. spółka akcyjna, fundacja), ewentualnie oddziału, z

którego działalnością wiąże się przedmiot procesu, dokładnego adresu siedziby).

9. Postępowanie dowodowe: znaczenie pojęcia dowód, przedmiot dowodu, fakty nie

wymagające prowadzenia dowodu, ciężar dowodu.

Postępowanie dowodowe – zmierza do poznania rzeczywistości w postępowaniu cywilnym a w

szczególności do ustalenia istnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy..

Przedmiotem dowodu będą, co do zasady, fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. Są to

zarówno zjawiska, jak i ich właściwości, ale także stany, czy przeżycia. Wyjątkowo przedmiotem

dowodu będzie samo prawo. Sąd bowiem może zasięgnąć opinii biegłych celem ustalenia treści prawa

obcego lub obcej praktyki sądowej.

Pewne grupy faktów mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji dotyczącej ich prawdziwości.

Będą to:

a) fakty powszechnie znane, zwane notoryjnymi – są to fakty o charakterze historycznym, przyrodniczym czy

ekonomicznym, które znane są każdemu rozsądnemu i o określonym doświadczeniu życiowym mieszkańcowi

danej miejscowości,

b) fakty znane urzędowo – w tym przypadku chodzi o fakty, które sąd zna dzięki pełnieniu określonych

funkcji, sąd musi zwrócić uwagę stronom na takie fakty, będzie to np. informacja dotycząca wszczęcia innego

postępowania,

c) domniemania prawne – występuje, gdy przepis prawa nakazuje przyjmowanie faktów za stwierdzone,

należy pamiętać, że domniemanie może zostać obalone, w kodeksie cywilnym występuje np. domniemanie

dobrej wiary

d) domniemanie faktyczne – istnieje, gdy z istnienia określonych faktów wnioskuje się o innych faktach,

e) fakty przyznane – występują w przypadku określonego oświadczenia wiedzy strony dotyczącego faktów

przytaczanych przez stronę przeciwną,

f) fakty ustalone za pomocą dowodu z pierwszego wejrzenia („prima facie”) – określa związek przyczynowy

między określonymi zdarzeniami, gdy wykazanie danych faktów jest trudne.

Ciężar dowodu (łac. onus probandi) – w logice i dyscyplinach pokrewnych obowiązek udowodnienia

stawianej tezy. W naukach prawnych występuje w postaci reguł określających, kto ma obowiązek

wykazania istnienia przesłanek faktycznych, z których określona osoba wywodzi skutki prawne.

10. Przebieg postępowania dowodowego ze wskazaniem charakteru poszczególnych

środków

dowodowych określonych w KPC np. dowód z dokumentu, z przesłuchania stron.

Przebieg postępowania dowodowego.

W myśl zasad bezpośrednich przeprowadzenie dowodu odbywa się przed sądem orzekającym.

Przeprowadzenie dowodu odbywa się bez względu na przybycie stron na termin w tym celu

wyznaczony (art. 237) niestawiennictwo stron na termin nie wstrzymuje przeprowadzenia dowodu

chyba, że obecność stron lub jednej z nich okaże się konieczna (np. gdy strona ma być w calach

dowodowych przesłuchana). Strony muszą być powiadomione o terminie posiedzenia dowodowego.

Jeżeli postępowanie dowodowe napotyka na przeszkody o nieokreślonym czasie trwania (np.

przewlekła choroba świadka) sąd może oznaczyć termin, po upływie którego dowód może być

przeprowadzony gdy nie spowoduje zwłoki w postępowaniu.

Sąd orzekający może w każdym czasie zarządzić powtórzenie lub uzupełnienie postępowania

dowodowego (art. 241).

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego sporządzony zostaje protokół, który podpisuje

przewodniczący i protokolant. Natomiast protokół zawierający przebieg postępowania dowodowego

przed sędzią wyznaczonym lub sądem wezwanym podpisują oprócz sędziego i protokolanta, osoby

przesłuchane oraz strony (jeżeli są obecne).

11. Znaczenie otwartego katalogu środków dowodowych.

Kodeks postępowania cywilnego zawiera otwarty (przykładowy) katalog środków dowodowych, do których

można odwołać się w toku procesu cywilnego dla wykazania swoich racji. W katalogu figurują:

1. dokument,

2. zeznania świadków,

3. opinia biegłego,

4. oględziny,

5. przesłuchania stron,

6. inne środki dowodowe, np. z grupowego badania krwi, fotografii, rysunku, filmu, płyt lub innych nośników

utrwalających obraz lub dźwięk.

Co do dowodu z dokumentu, Kodeks postępowania cywilnego normuje dwa, podstawowe rodzaje dokumentów:

1. urzędowy – czyli taki, który został sporządzony w przepisanej formie, przez powołany do tego organ

państwowy lub inny w zakresie jego kompetencji; dokumenty urzędowe stanowią dowód tego, co zostało

w nich urzędowo zaświadczone, oraz

2. prywatny – dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte (art. 244-

245 K.p.c.).

W pewnych sytuacjach, z uwagi na określone zapisy prawa cywilnego, dokument będzie miał rolę nadrzędną w

stosunku do innych środków dowodowych (zeznań świadków, przesłuchania stron). Uprzywilejowanie tego

dowodu jest zdeterminowane przepisami o formie czynności prawnych. Ograniczenie dowodu z zeznań

świadków i przesłuchania stron, ze względu na istnienie dokumentu dotyczącego dowodzonej okoliczności,

przewidują przepisy art. 246 i 247 K.p.c.

12. Przebieg postępowania przed sądem I instancji- sposoby obrony pozwanego.

Można wyróżnić typy zachowania się pozwanego w procesie cywilnym:

1) pozwany uznaje powództwo,

2) pozwany nie podejmuje obrony,

3)pozwany ogranicza się do wniosku o oddalenie powództwa i ogólnego zaprzeczenia podstawy

faktycznej powództwa,

4) pozwany podnosi zarzuty procesowe,

5) pozwany wnosi powództwo wzajemne

13. Orzeczenia: wyrok, nakaz zapłaty i postanowienie. Zarządzenia. Rodzaje wyroków

Wyrok rozstrzyga o zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia lub innej kwestii będącej

przedmiotem postępowania.

Nakaz zapłaty – orzeczenie sądowe wydawane na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron wyłącznie

na podstawie treści pozwu oraz załączonych do niego dokumentów.

Istotą nakazu zapłaty jest w postępowaniu upominawczym - propozycja rozstrzygnięcia sporu w

sposób zgodny w całości z żądaniem powoda, która w przypadku niezaskarżenia jej w terminie

przezpozwanego - staje się wiążąca dla obu stron;

Postanowienie to orzeczenie wydawane w postępowaniu cywilnym w kwestiach niedotyczących istoty sprawy,

a zatem w kwestiach proceduralnych. Zasada powyższa dotyczy jednak wyłącznie procesu. W innych natomiast

postępowaniach cywilnych, w których nie orzeka się wyrokiem, postanowienie dotyczyć może zarówno istoty

sprawy, jak i kwestii mniejszej wagi, proceduralnych.

Postanowienia można różnie klasyfikować. Proponuje się m.in. następujące podziały:

co do zaskarżalności:

zaskarżalne,

niezaskarżalne;

co do wykonalności:

podlegające wykonaniu (wykonalne),

niepodlegające wykonaniu (niewykonalne);

co do znaczenia, jakie mają w postępowaniu:

kończące postępowanie w sprawie,

niekończące postępowania w sprawie.

Rodzaje wyroków:

1. Uwzględniające i oddalające powództwo

Wyrok uwzględniający powództwo to rozstrzygnięcie, w którym stwierdza się, że żądanie powoda, a

więc osoby, która wniosła pozew, jest zasadne. Wyrok oddalający powództwo to jego przeciwieństwo –

żądanie powoda nie zostało uwzględnione. Może to nastąpić z wielu przyczyn: żądanie nie jest jeszcze

wymagalne (np. nie nadszedł jeszcze termin spłaty długu), żądanie się przedawniło (np. minęły trzy

lata odkąd roszczenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej stało się wymagalne),

żądanie nie jest uzasadnione. Od oddalenia powództwa należy bezwzględnie odróżnić odrzucenie

pozwu. Następuje ono np. w sytuacji niedopuszczalności drogi sadowej (czyli, gdy sądy powszechne

nie są właściwe do rozpoznania danej sprawy), a także, gdy między tymi samymi stronami zapadło już

prawomocne rozstrzygnięcie w tej samej sprawie (tzw. powaga rzeczy osądzonej).

2. Konstytutywne i deklaratywne

Wyrok konstytutywny to orzeczenie, które zmienia stosunek materialnoprawny, kształtuje go, zmienia.

Przykładem wyroku konstytutywnego jest wyrok orzekający rozwód. Wyrok deklaratywny jedynie potwierdza

określony stan prawny, np. wyrok ustalający istnienie stosunku najmu.

3. Zasądzające, kształtujące i ustalające

Podział ten dotyczy ściśle rodzajów powództw. Powództwo o świadczenie, czyli np. powództwo o zapłatę, będzie

wymagało wyroku zasądzającego, który ma charakter deklaratywny (stwierdza bowiem, że dłużnik A jest

zobowiązany do zapłaty na rzecz wierzyciela B). Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego jest

wytaczane w celu zmiany istniejącego stanu prawnego (np. powództwo rozwodowe, powództwo o zaprzeczenie

ojcostwa). W tego rodzaju sprawach zapada wyrok kształtujący, który ma charakter konstytutywny.

Ostatnim rodzajem powództwa, jest powództwo o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub danego stosunku

prawnego. Przykładem jest powództwo o ustalenie ważności testamentu. Wydaje się wyrok ustalający, który ma

charakter deklaratywny.

4. Całościowe, wstępne, częściowe, końcowe i łączne

Wyrok całościowy jest wydawany w przypadku rozstrzygnięcia o całości powództwa, czyli o każdym zgłoszonym

w powództwie roszczeniu.

Wyrok wstępny może być wydany zarówno na wniosek stron, jak również z urzędu, w sytuacji, gdy sporna jest

zarówno sama zasada, na jakiej oparte jest roszczenie jak i jego wysokość. Sytuacja taka zajdzie, gdy

wytoczone zostało powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej deliktem (np. zadośćuczynienie za krzywdę

poniesiona przez poszkodowanego w wypadku samochodowym), a sporna jest i odpowiedzialność pozwanego i

wysokość zadośćuczynienia, które powinien ewentualnie zapłacić. Po wydaniu wyroku wstępnego, sąd z reguły

odracza rozprawę do czasu uprawomocnienia się tego wyroku (w szczególnych przypadkach może zarządzić

dalszą rozprawę). Wyrok wstępny nie nadaje się do egzekucji.

Wyrok częściowy może zostać wydany z urzędu lub na wniosek stron, jeżeli dostatecznie wyjaśniona jest tylko

część żądania lub niektóre z żądań pozwu. Wydawanie tego rodzaju wyroków związane jest z istniejącym

interesem powoda, który przed zakończeniem całości postępowania chciałby zaspokoić choć część swoich

roszczeń. W tym wypadku wyjaśniona musi być zarówno zasada jak i wysokość roszczenia danej części

powództwa. Po wydaniu wyroku częściowego, postępowanie można zawiesić w oczekiwaniu na

uprawomocnienie się tej części orzeczenia (która ma przecież charakter prejudycjalny i będzie rzutować na

dalsze rozstrzygnięcie sprawy), można je także prowadzić dalej.

Wyrok końcowy jest wydawany w przypadku, gdy wcześniej wydany został wyrok wstępny lub częściowy.

Zawiera on rozstrzygnięcie pozostałych kwestii merytorycznych, a także postanowienia dotyczące kosztów,

które nie mogą znaleźć się ani w wyroku wstępnym, ani częściowym.

Wyrok łączny jest wydawany w przypadku, gdy doszło wcześniej do połączenia kilku oddzielnych spraw w celu

ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. Są to sprawy, które pozostają ze sobą w związku faktycznym lub

prawnym, stąd łatwiej orzekać o nich łącznie. Nie stają się one jednak jedną sprawą, dlatego też wyrok

powinien z osobna rozstrzygać o każdej z nich.

5. Wyrok zaoczny

Wyrok zaoczny jest wydawany, gdy pozwany w sprawie jest bezczynny. Może się to objawiać na dwa sposoby:

mimo prawidłowego doręczenia mu wezwania nie stawił się na pierwszą rozprawę (a dodatkowo jego

nieobecność nie jest usprawiedliwiona i nie złożył wniosku o przeprowadzenie rozprawy pod jego nieobecność, a

także, gdy mimo stawiennictwa na pierwszej rozprawie nie bierze on aktywnego w niej udziału (nie zgłasza

zarzutów, nie składa wyjaśnień). Sąd przyjmuje wówczas za prawdziwe twierdzenie powoda okolicznościach

faktycznych przytoczonych w pozwie jeżeli nie budzą one wątpliwości ani nie zostały przytoczone w celu

obejścia prawa. W razie wystąpienia wątpliwości, sąd przeprowadza postępowanie dowodowe. Pozwany może

wnieść w terminie tygodnia od doręczenia mu wyroku zaocznego sprzeciw, natomiast powód może wnieść

apelację, jeżeli wyrok oddala jego powództwo w całości lub w części.

14. Zasady orzekania.

O zasadach wyrokowania mówimy w 3 aspektach: - przedmiotu orzekania - czasu orzekania - podstaw orzekania

15. Prawomocnośd, skutecznośd i wykonalnośd orzeczeo.

Prawomocność - Art. 363. § 1. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do

niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.

§ 2. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające

rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.

§ 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem

terminu do zaskarżenia, chyba że sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.

16. Charakterystyka odrębnych postępowao procesowych. Cel ich wyodrębnienia i

istotne

odrębności.

Postępowanie odrębne – szczególne postępowanie w ramach procesu (postępowania

spornego). Stosuje się w pierwszej kolejności przepisy KPC normujące dane postępowanie, a

w razie braku przepisów szczególnych stosuje się przepisy ogólne o procesie, jeżeli nie

pozostaja one w sprzeczności z tymi przepisami szczególnymi

rodzaje postępowań:

102 / 1341) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH MAŁŻEŃSKICH

- Sprawy o rozwód i separację

- Inne sprawy

2) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH ZE STOSUNKÓW MIĘDZY RODZICAMI A

DZIEĆMI

3) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA PRACY

4) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z ZAKRESU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

5) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O NARUSZENIE POSIADANIA

6) POSTĘPOWANIE W SPRAWACH GOSPODARCZYCH

- Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji

- Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

- Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji energetyki

- Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji telekomunikacji i poczty

- Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji transportu kolejowego

7) POSTĘPOWANIE NAKAZOWE

8) POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE

9) POSTĘPOWANIE UPROSZCZONE

10) EUROPEJSKIE POSTĘPOWANIA W SPRAWACH TRANSGRANICZNYCH

- Europejskie postępowanie nakazowe

- Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń

11) ELEKTRONICZNE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE

przyczyny odrębności:

1. specyfika i odrębność, a także waga społeczna pewnych stosunków

materialnoprawnych, instytucje postępowania ogólnego są niewystarczające lub

niewłaściwe dla rozpoznawania spraw z ich zakresu

2. tendencja do upraszczania form postępowania w sprawach drobnych i prostych,

niewymagających przeprowadzenia procesu w pełnym zakresie (przede wszystkim

postępowania dowodowego)

3. regulacje europejskie

4. dążenie do wykorzystywania techniki i komunikacji elektronicznej w ramach wymiaru

sprawiedliwości

zbieg postępowań odrębnych

→ zakresy przedmiotowe niektórych postępowań odrębnych krzyżują się, ta sama sprawa

może więc spełniać kryteria przynależności do więcej niż jednego postępowania odrębnego

• kumulatywne stosowanie w tej samej sprawie przepisów regulujących dwa lub więcej

postępowań odrębnych

(np. możliwe jest że w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy zastosowanie

będą miały przepisy postępowania uproszczonego)

→ są również takie postępowania odrębne, które w założeniu nie krzyżują się z innymi

postępowaniami odrębnymi

np. sprawy małżeńskie

→ w wypadku niektórych postępowań odrębnych sam ustawodawca postanowił, że nie

wchodzi w ich ramach stosowanie przepisów o innych postępowaniach odrębnych

• są to europejskie postępowanie nakazowe i europejskie postępowanie w sprawie

drobnych roszczeń

17. Postępowanie nieprocesowe: systematyka i podstawowe odrębności w stosunku

do procesu, np. formy orzekania, podmioty działające W postępowaniu ( pojecie

zainteresowanego i uczestnika).

Postępowanie nieprocesowe sąd wszczyna na wniosek, będący odpowiednikiem pozwu (art. 511 kpc), jednak w

przypadkach wskazanych w ustawie sąd może wszcząć również postępowanie z urzędu (art. 506 kpc); możliwość ta

istnieje głównie w sprawach opiekuńczych (art. 570 kpc). Wniosek ten może zostać skutecznie cofnięty tylko za zgodą

wszystkich uczestników (art. 512 kpc).

Postępowanie nieprocesowe prowadzi sąd rejonowy (art. 507 kpc), z wyjątkiem spraw o ubezwłasnowolnienie (art.

544 kpc) i separację (art. 5671 kpc) oraz spraw z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach państwowych,

wymienionych w art. 6911 § 1 kpc, które należą do właściwości sądu okręgowego.

W postępowaniu tym nie ma stron procesowych - są uczestnicy postępowania o identycznym statusie procesowym

(art. 510 kpc). Legitymację do udziału w sprawie ma ten, którego praw będzie dotyczyć wynik postępowania. Sąd ma

obowiązek z urzędu wezwać do udziału w postępowaniu zainteresowanego, który nie bierze w nim udziału.

Mniej rygorystyczne, niż w procesie, są reguły prowadzenia postępowania - nie ma bezwzględnego obowiązku

rozpoznawania spraw na rozprawie (art. 514 kpc), a niestawiennictwo uczestników nie tamuje postępowania (art. 513

kpc).

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu nieprocesowym kończy się nie wyrokiem, lecz postanowieniem (art. 516 kpc).

Jest to jednak tzw. postanowienie co do istoty sprawy, odmienne, niż postanowienie w kwestii wpadkowej.

Postanowienie co do istoty sprawy jest zaskarżalne apelacją (art. 518 kpc). Prawomocne postanowienie oddalające

wniosek może zostać zmienione w razie zmiany okoliczności sprawy (art. 523 kpc), możliwość zmiany

prawomocnego postanowienia co do istoty sprawy przewidują również niektóre przepisy szczególne (np. art. 679

kpc).

W stosunku do procesu istnieją również inne, mniej istotne różnice, dotyczące składu i właściwości miejscowej sądu,

sposobu prowadzenia posiedzeń i ogłaszania orzeczeń, kosztów postępowania, skutków prawnych postanowienia i

podstaw jego wzruszenia w trybie wznowienia postępowania.

18. Środki zaskarżenia : apelacja, zażalenie, sprzeciw od wyroku zaocznego.

art. środek zaskarżenia

od czego przysługuje

termin sposób wniesienia

rozstrzygnięcia

367 KPC i nast.

apelacja Od wyroku pierwszej instancji.

- 2 tygodnie od doręczenia stronie skarżącej wyroku wraz z uzasadnieniem; - 2 tygodnie od dnia, w którym upłynął termin do żądania uzasadnienia, jeżeli strona nie żądała uzasadnienia wyroku.

Apelację rozpoznaje: - od wyroku sądu rejonowego - sąd okręgowy; - od wyroku sądu okręgowego jako I instancji - sąd apelacyjny. Apelację wnosi się za pośrednictwem sądu, który wydał zaskarżony wyrok.

1. Odrzucenie przez sąd I instancji na posiedzeniu niejawnym apelacji: a) wniesionej po upływie przepisanego terminu; b) z innych przyczyn niedopuszczalnej; c) której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. 2. Odrzucenie przez sąd II instancji na posiedzeniu niejawnym apelacji: a) jeżeli uległa ona odrzuceniu przez sąd I instancji; b) jeżeli nie usunięto braków w wyznaczonym terminie. 3. Oddalenie apelacji, jeżeli jest ona bezzasadna. 4. Uwzględnienie apelacji, zmiana zaskarżonego wyroku oraz rozstrzygnięcie co do istoty sprawy. 5. Uchylenie zaskarżonego wyroku, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sądowi I instancji do ponownego rozpoznania w razie stwierdzenia nieważności postępowania 6. Uchylenie wyroku i odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania, gdy zachodzą ku temu podstawy. 7. Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w

razie nie rozpoznania przez sąd I instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

394 KPC i nast.

zażalenie. - na postanowienia sądu I instancji kończące postępowanie w sprawie; - na postanowienia sądu I instancji i zarządzenia przewodniczącego enumeratywnie wymienione w KPC.

Tydzień od doręczenia postanowienia, a gdy strona nie zażądała w terminie przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie - od ogłoszenia postanowienia.

Do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie bądź zarządzenie.

1. Uchylenie zaskarżonego postanowienia i w miarę potrzeby rozpoznanie sprawy na nowo przez sąd I instancji, jeżeli zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub jest oczywiście uzasadnione. 2. Pozostałe rozstrzygnięcia odpowiednio jak przy apelacji.

Sprzeciw od wyroku zaocznego: Pozwany, przeciwko któremu zapadł wyrok zaoczny, może złożyć sprzeciw

w ciągu tygodnia od doręczenia mu wyroku. W piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć

zarzuty przeciwko żądaniu pozwu oraz fakty i dowody na ich uzasadnienie. Sprzeciw złożony po terminie oraz

sprzeciw, którego braków strona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła, a także sprzeciw nieopłacony, sąd

odrzuca na posiedzeniu niejawnym.

Jeżeli sprzeciw został złożony prawidłowo, przewodniczący wyznacza termin rozprawy i zarządza doręczenie

sprzeciwu powodowi.

19. Nadzwyczajne środki zaskarżenia( środki nadzoru judykacyjnego):skarga kasacyjna„

skarga o

wznowienie postępowania, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem

prawomocnego

orzeczenia ( wzmianka o skardze o uchylenie wyroku sadu polubownego).

Skarga kasacyjna

Od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie

odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie strona,

Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka może wnieść skargę

kasacyjną do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Wniesienie skargi

kasacyjnej przez stronę wyłącza - w zaskarżonym zakresie - wniesienie skargi kasacyjnej przez

Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.

Skargę kasacyjną strona może oprzeć na następujących podstawach:

naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wznowienie postępowania

Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności:

jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy

ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia;

jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź

jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak

żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak

reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności

procesowe;

można żądać wznowienia postępowania również w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o

niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą,

na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.

Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:

wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku

karnym, następnie uchylonym;

wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa.

Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

Można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji

kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a

zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie

jest możliwe. W wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z naruszenia

podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i

obywatela, można także żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku

sądu pierwszej lub drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli strona nie skorzystała

z przysługujących jej środków prawnych, chyba że jest możliwa zmiana lub uchylenie wyroku w drodze

innych przysługujących stronie środków prawnych.

20. Postępowanie zabezpieczające: podstawy zabezpieczenia, etapy oraz środki prawne

służące

weryfikacji: zażalenie , wniosek o zmianę lub uchylenie.

Funkcje i cel postępowania zabezpieczającego Postępowanie zabezpieczające pełni funkcje pomocniczą w stosunku do postępowania rozpoznawczego, gdyż umożliwia zaspokojenie wierzyciela dochodzącego swych roszczeń w postępowaniu rozpoznawczym. Celem prowadzenia postępowania zabezpieczającego jest zabezpieczenie interesów strony, która prowadzi lub będzie prowadzić postępowanie sądowe przeciwko określonemu podmiotowi, aby nie okazało się, że mimo uzyskania korzystnego wyroku w sprawie, jego wykonanie będzie utrudnione bądź niemożliwe. Podmioty postępowania zabezpieczającego W postępowaniu zabezpieczającym występują dwa podmioty:

uprawniony oraz

obowiązany. Przedmiot zabezpieczenia

Przedmiotem zabezpieczenia jest roszczenie, dopuszczalne jest również zabezpieczenie prawa. Zabezpieczenie może być udzielone w każdej sprawie cywilnej. Podstawy zabezpieczenia Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni:

roszczenie, które ma być zabezpieczone oraz

interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Zabezpieczenie udzielane jest na wniosek, a w wypadkach, w których postępowanie może być wszczęte z urzędu także z urzędu.

Rodzaje zabezpieczeń Można rozróżnić:

zabezpieczenie konserwacyjne, polega ono na utrzymaniu istniejącego stanu rzeczy, na czas określony w

postanowieniu, nie zmierza do zaspokojenia roszczenia;

zabezpieczenie nowacyjne, stwarza nową sytuację prowizoryczną aż do rozstrzygnięcia sprawy, może zmierzać

do zaspokojenia roszczenia;

zabezpieczenie roszczeń pieniężnych;

zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych.

21. Egzekucja: rodzaje, organy, środki prawne i środki zaskarżenia przysługujące

stronom

postępowania. Tytuły egzekucyjne i postępowanie dot. klauzuli wykonalności.

Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia trzy podstawowe rodzaje egzekucji:

egzekucję świadczeń pieniężnych;

egzekucję świadczeń niepieniężnych w zależności od rodzaju świadczenia, które ma zostać

zrealizowane w drodze egzekucji;

egzekucje w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej.

Organami egzekucyjnymi są:

sąd rejonowy;

komornicy, działający przy sądach rejonowych.

Natomiast uczestnikami postępowania egzekucyjnego są wierzyciel oraz dłużnik. Środki prawne:

skargi na czynności komornika do sądu rejonowego, wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania

egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie czynności,

powództwa przeciwegzekucyjnego - które jest żądaniem dłużnika pozbawienia tytułu wykonawczego

wykonalności w całości lub części albo jego ograniczenia, jeżeli:

o dłużnik przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście,

o po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie

wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

o małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść

Ponadto osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. W toku postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny wydaje postanowienia, na które przysługuje zażalenie, jeżeli ustawa o postępowaniu egzekucyjnym lub kodeks postępowania egzekucyjnego tak stanowią. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia. Z zasady wniesienie zarzutu, skargi czy też zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego, jednakże w uzasadnionych wypadkach organ egzekucyjny lub (w przypadku skargi i zażalenia) organ wyższego stopnia może wstrzymać prowadzone postępowanie. Tytuły egzekucyjny – orzeczenie sądowe lub inny dokument urzędowy stwierdzający:

1. istnienie i treść roszczenia wierzyciela, 2. istnienie i treść zobowiązania dłużnika.

Tytuł egzekucyjny w sposób wyraźny i jednoznaczny określa ponadto, kto jest wierzycielem, a kto dłużnikiem. Tytuł egzekucyjny, po nadaniu mu przez właściwy sąd klauzuli wykonalności, staje się tytułem wykonawczym, który stanowi podstawę do wszczęcia i prowadzenia egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Zasadą jest wszczynanie postępowania na wniosek wierzyciela, niekiedy tylko sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu. O nadaniu klauzuli wykonalności sąd orzeka postanowieniem na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron.