KREA GRUPHyatt Regency, İstanbul20 Mayıs 2008

Dünya piyasalarında görünüm

Türkiye piyasaları

Krea ve yatırım stratejisi

Ekler

Türkiye Ekonomisine Genel Bakış

Konut Pazarı

AVM Pazarı

Ofis Pazarı

İçindekiler

Dünya piyasalarında görünüm

Piyasa DinamikleriGayrimenkul Piyasası

Mortgage ve sub-prime piyasalarında krizde sona yaklaştık

Krizde iki faktör sözkonusu idi : fiyatlama ve likidite

Likidite riskine dayalı kriz bitti, fiyatlamaya dayalı sorunlarda henüz sonu görmedik

Toplam zarar, assetlerin yeniden değerlemesi ile birlikte 800 milyar doları bulabilir

Krizden çıkış süreci yavaş ve kademeli olacak

Kredi piyasaları yavaş yavaş açılıyor

Kredi maliyetlerlerinde 100 – 250 pb artış var

Risklere göre fiyatlama farkı daha fazla olacak

Bankalar ve yatırımcılar daha seçici olacak

Gelişmekte olan ülkeler yatırım açısından cazibesini koruyacak

Türkiyede görünüm

Piyasa DinamikleriGayrimenkul Piyasası

Mortgage pazarı halen yolun başında (30 milyar dolar, GSMH’nın % 6sı)

Bankacılık sektörü iyi durumda

Gayrimenkul sektöründe sindirim dönemindeyiz

2008 kolay bir yıl değil ancak sermaye yapısı güçlü olan kuruluşlar daha güçlü çıkacak

Türkiye yatırım açısından cazibesini koruyor

İç siyasetteki belirsizlikler temel sorun

Avrupa’ya göre halen ucuz ve büyüyen bir pazarız

Bankalar ve yatırımcılar daha seçici olacak

Konutta fiyatlar bölgeler ve projelere göre farklı trend izleyebilir

Fiyatlarda ciddi bir düşüş olmaz

Faizlerin kısa vadede düşmesi beklenmiyor

AVM piyasalarındaki tek sorun AVM adedi değil

Perakendedeki hızlı büyüme, tüketimin düşüşü ve konsept hataları AVM adedinden daha

kritik sorunlar

Krea ve yatırım stratejisi

Piyasa DinamikleriGayrimenkul Piyasası

2007de 6 projeye imza

4 AVM, 2 konut-otel projesine yatırım

Toplam yatırım tutarı 1 milyar doları bulacak

Bu yatırımlar Bosphorus fonunun (BREF) kapasitesinin %65ine tekabül ediyor

Yeni yatırım ve projelerde daha seçici olmakla birlikte yatırımlara devam

BREF 2 fonu üzerinde çalışmalara başladık.

BREF 2 ile birlikte toplam yatırım kapasitesi 3 miyar doları bulacak

İstinye’de 150 ünitelik projenin satışı Haziranda başlıyor

Butik otel konsepti : SPA, consierge, otel hizmetleri (bir bölümü kiralama için tutuluyor)

Güneydeki projede otel, golf ve 800 villa yer alacak

Neo AVM zincirinde ikinci NEO Pendik’te 2008 sonu açılıyor (Carrefour...)

Neolarda toplam kiralanabilir alan 200.000 m2

Yeni yatırımlar geliyor

29,7%

18,4%

9,3% 10,5% 9,8%8,4% 9,3%

6,7%4,9%

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008E 2009E 2010E

6,2%

5,3%

9,4%

8,4%

6,9%

4,5%

5,8%6,5%

0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%

7,0%

8,0%

9,0%

10,0%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008E 2009E

GSMH Büyüme Oranı

Piyasa DinamikleriTürkiye Ekonomisine Genel Bakış

Tüketici Enflasyonu

Merkez Bankası verilerine göre 2007 yılında 659 milyar dolarlık GSMH ile 180 ülke içerisinde dünyanın en büyük 17. ekonomisi

Dünya pazarındaki dalgalanmalara karşın halen istikrarını koruyan bir ekonomi

Halen devam eden yüksek reel faiz

2001 yılından sonra enflasyonda görülen düşüş

2008 yıl sonu enflasyon beklentisi %9,3.

Halen devam eden cari açık sorunu (2007 yılında bir önceki yıla göre cari açıkta %17,7 artış)

Kaynak: Merrill Lynch, TUIK, Merkez Bankası, Krea

Konut Pazarında Arz-Talep

2015 yılına kadar 5,5 milyon ünite konut ihtiyacı ile Avrupa’da birinci sıra

Son yıllarda inşaat izinlerindeki artışa rağmen yıllık 650.00 -700.000 konut ihtiyacı

Başlangıç safhasında yazlık konut piyasası

Alt gelire yönelik arz eksikliği

Piyasa DinamikleriKonut Pazarı

Konut İhtiyacı

Sadece İstanbul’da halen yenilenmesi gereken %60’lık konut stoğu

Deprem riski taşıyan bölgelerde yaşayan nüfusun %50si

Bölgelere ve segmentlere göre arz fazlası

2007 yılında 26milyon$lık konut kredisi hacmi ve 2008 yılında %38’lik büyüme beklentisi

-

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

İnşaat İzinleri Konut İhtiyacı Konut İzinleri

- 100.000 200.000 300.000 400.000 500.000 600.000 700.000 800.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Hanehalkı Artışı Göç Yenileme Kentsel Dönüşüm

Kaynak: DPT, GYODER, TUIK, Raymond James, Krea

AVM Kiralanabilir Alan (m²/1000 kişi)

Piyasa DinamikleriAVM Pazarı

AVM Tipleri

Avrupa ülkelerinde 1,000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ortalama 205 m², Türkiye’de 1,000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ortalama 46 m²

Sadece AVM bulunan şehirler içinde kişi başına düşen 68m² kiralanabilir alan

Toplam AVM’lerin yaklaşık 2/3’ünü oluşturan büyük şehirlerdeki AVM’ler

AVM’de %40 İstanbul, %16 Ankara, %8 İzmir payı

Aralık 2007 itibariyle 3.4 milyon m²’lik stok, toplamda 145 adet AVM

Bir önceki yıla göre %28’lik artış

2010 yılı itibariyle 5.5 milyon m²’lik stok, toplamda 214 adet AVM beklentisi

Artan Rekabet

Kaynak: DTZ Pamir&Soyuer, Krea

Yeni açılan Toplam AVM

Boşluk Oranları (İstanbul %)

Piyasa DinamikleriOfis Pazarı

Ortalama Kira Seviyesi (İstanbul)

2.1 milyon m²’lik A sınıfı ofis stoğu ve 2007 sonu itibariyle %11,3 seviyesinde boşluk oranı

Yeni yatırımlarla önümüzdeki iki yılda beklenen yaklaşık 150-200.000 m²’lik ofis stoğu

Özellikle A sınıfı ofislerde düşen boşluk oranlarına karşılık yükselen kira seviyesi

Avrupa Yakası A sınıfı ofislerde 22 $/m².ay ortalama kira

Anadolu Yakası A sınıfı ofislerde 22 $/m².ay ortalama kira

Kaynak: Colliers International, Krea

Avrupa Yakası A sınıfı

Q1

Euro/m²/yıl

Q2 Q3 Q4

Avrupa Yakası B sınıfı

Anadolu Yakası B sınıfı

Anadolu Yakası A sınıfı

Avrupa Yakası A sınıfı

Q1 Q2 Q3 Q4

Avrupa Yakası B sınıfı

Anadolu Yakası B sınıfı

Anadolu Yakası A sınıfı

$/m²/ay