20
Kulturowe podstawy Kulturowe podstawy życia społecznego życia społecznego Krzysztof T. Konecki, Katedra Socjologii Organizacji i Krzysztof T. Konecki, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania ISUŁ Zarządzania ISUŁ Podyplomowe Studium Edukacji Ekonomicznej i Społecznej Podyplomowe Studium Edukacji Ekonomicznej i Społecznej dla Nauczycieli Szkół Podstawowych i Gimnazjalnych dla Nauczycieli Szkół Podstawowych i Gimnazjalnych www.krzysztofkonecki.prv.pl

Kulturowe podstawy życia społecznego

  • Upload
    kassia

  • View
    64

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Kulturowe podstawy życia społecznego. Krzysztof T. Konecki, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania ISUŁ Podyplomowe Studium Edukacji Ekonomicznej i Społecznej dla Nauczycieli Szkół Podstawowych i Gimnazjalnych. www.krzysztofkonecki.prv.pl. Globalne antropologiczne definicje kultury. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Kulturowe podstawy życia społecznego

Kulturowe podstawy Kulturowe podstawy życia społecznegożycia społecznegoKrzysztof T. Konecki, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania Krzysztof T. Konecki, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania ISUŁISUŁ

Podyplomowe Studium Edukacji Ekonomicznej i Podyplomowe Studium Edukacji Ekonomicznej i Społecznej dla Nauczycieli Szkół Podstawowych i Społecznej dla Nauczycieli Szkół Podstawowych i GimnazjalnychGimnazjalnych

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 2: Kulturowe podstawy życia społecznego

Globalne Globalne antropologiczne antropologiczne definicje kulturydefinicje kultury

E. B. Taylor „Kultura lub cywilizacja jest to E. B. Taylor „Kultura lub cywilizacja jest to złożona całość obejmująca wiedzę, wierzenia złożona całość obejmująca wiedzę, wierzenia sztukę, prawo, moralność i obyczaje i sztukę, prawo, moralność i obyczaje i wszystkie inne zdolności i nawyki nabyte wszystkie inne zdolności i nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa.”przez człowieka jako członka społeczeństwa.”

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 3: Kulturowe podstawy życia społecznego

Kultura a działanieKultura a działanie

R. Linton „Kultura jest konfiguracją R. Linton „Kultura jest konfiguracją wyuczonych zachowań i ich rezultatów, wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których elementy składowe są wspólne których elementy składowe są wspólne członkom danego społeczeństwa i członkom danego społeczeństwa i przekazywane w jego obrębie”przekazywane w jego obrębie”

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 4: Kulturowe podstawy życia społecznego

Korelaty kulturyKorelaty kultury

Stanisław Ossowski, korelaty kultury Stanisław Ossowski, korelaty kultury

Postawy i dyspozycje do obiektów Postawy i dyspozycje do obiektów naturalnych są korelatami kultury. naturalnych są korelatami kultury.

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 5: Kulturowe podstawy życia społecznego

Globalne Globalne antropologiczne antropologiczne

ujęcie(podsumowanie)ujęcie(podsumowanie) Definicja - KULTURA obejmuje różnorodne Definicja - KULTURA obejmuje różnorodne

postacie zjawisk: postacie zjawisk: przedmioty przedmioty będące będące wytworami i obiektami ludzkiej działalności, wytworami i obiektami ludzkiej działalności, same same działania orazdziałania oraz stany stany psychiczne psychiczne człowieka człowieka ( postawy, dyspozycje , nawyki ( postawy, dyspozycje , nawyki stanowiące rezultat wcześniejszych stanowiące rezultat wcześniejszych oddziaływań oraz przygotowanie i warunek oddziaływań oraz przygotowanie i warunek przyszłych działań).przyszłych działań).

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 6: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie kultury Socjologiczne ujęcie kultury (Stefan Czarnowski)(Stefan Czarnowski)

‘ ‘Kultura jest dobrem zbiorowym’ ‘owocem Kultura jest dobrem zbiorowym’ ‘owocem wysiłku niezliczonych pokoleń.’wysiłku niezliczonych pokoleń.’

‘‘O kulturze możemy mówić wtedy, gdy odkrycie O kulturze możemy mówić wtedy, gdy odkrycie lub wynalazek zostaje zachowane, gdy jest lub wynalazek zostaje zachowane, gdy jest przekazywane z pokolenia na pokolenie, gdy przekazywane z pokolenia na pokolenie, gdy staje się dorobkiem trwałym zbiorowości, nie staje się dorobkiem trwałym zbiorowości, nie jednostki.’jednostki.’

‘‘Stan kulturowy w danej chwili warunkuje wejście Stan kulturowy w danej chwili warunkuje wejście w jej skład nowego odkrycia’ (Leonardo DaVinci)w jej skład nowego odkrycia’ (Leonardo DaVinci)

‘‘Jest w rozwoju kultury konieczność, która Jest w rozwoju kultury konieczność, która sprawia, że każdorazowy stan jest warunkiem sprawia, że każdorazowy stan jest warunkiem stanu jej następnego.’stanu jej następnego.’

Page 7: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie kultury Socjologiczne ujęcie kultury (S. Czarnowski, c.d.)(S. Czarnowski, c.d.)

Materia a duch w kulturze Materia a duch w kulturze

„„Wyrzuty sumienia są zależne i ich Wyrzuty sumienia są zależne i ich charakteru, od epoki historycznej” charakteru, od epoki historycznej”

Page 8: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie kultury Socjologiczne ujęcie kultury (S. Czarnowski, c.d.)(S. Czarnowski, c.d.)

Niecały dorobek zbiorowości może być Niecały dorobek zbiorowości może być zaliczony do kultury (gwara, wierzenia). zaliczony do kultury (gwara, wierzenia). Element dorobku społecznego zaliczony może Element dorobku społecznego zaliczony może być do kultury, gdy stanie się dobrem być do kultury, gdy stanie się dobrem wspólnym szeregu grup ludzkich, np. totemizm wspólnym szeregu grup ludzkich, np. totemizm jest zjawiskiem międzygrupowym.jest zjawiskiem międzygrupowym.

Kultura jest zjawiskiem geograficznym, krąg Kultura jest zjawiskiem geograficznym, krąg kulturowy.kulturowy.

Definicja - Kulturą Definicja - Kulturą jest całokształt jest całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie. rozszerzać się przestrzennie.

Page 9: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie kultury Socjologiczne ujęcie kultury (S. Czarnowski, c.d.)(S. Czarnowski, c.d.)

Im bardziej zobiektywizowana rzecz, tym Im bardziej zobiektywizowana rzecz, tym łatwiej się przyjmuje, np. towar do spożycia, a łatwiej się przyjmuje, np. towar do spożycia, a nie technika, czyli dłuta, noże, ogólnie zasady nie technika, czyli dłuta, noże, ogólnie zasady prawa. Trudno przyjmuje się język, wyrazy prawa. Trudno przyjmuje się język, wyrazy łatwo.łatwo.

Page 10: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie kulturySocjologiczne ujęcie kultury

Czy Czy zasady ekonomii kapitalistycznejzasady ekonomii kapitalistycznej przyjmują się łatwo? (Pytanie do Państwa)przyjmują się łatwo? (Pytanie do Państwa)

Czy Czy znaczenie pieniądzaznaczenie pieniądza w ekonomii w ekonomii kapitalistycznej przyjmują się łatwo?kapitalistycznej przyjmują się łatwo?

Czy Czy „oszczędzanie”„oszczędzanie” jako obyczaj przyjmuje jako obyczaj przyjmuje się łatwo?się łatwo?

Page 11: Kulturowe podstawy życia społecznego

Socjologiczne ujęcie Socjologiczne ujęcie kultury – obyczajekultury – obyczaje

Kiedy jest dzień oszczędzania?Kiedy jest dzień oszczędzania?

31 października jest Światowym Dniem 31 października jest Światowym Dniem OszczędzaniaOszczędzania

Niestety, aż 52 proc. Polaków nie oszczędza. Jak Niestety, aż 52 proc. Polaków nie oszczędza. Jak wynika z badania TNS Pentor, regularnie robi to wynika z badania TNS Pentor, regularnie robi to tylko 7 proc. pytanych. (GW, 31.10.2011).tylko 7 proc. pytanych. (GW, 31.10.2011).

Najwięcej środków trzymamy na lokatach Najwięcej środków trzymamy na lokatach bankowych, są jednak też inne metody odkładania bankowych, są jednak też inne metody odkładania pieniędzy. Anna Wiśniewska z warszawskiej Giełdy pieniędzy. Anna Wiśniewska z warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych przekonuje, że Papierów Wartościowych przekonuje, że długoterminowe inwestycje na giełdzie mimo długoterminowe inwestycje na giełdzie mimo kryzysu są dobrym sposobem oszczędzania (j.w.). kryzysu są dobrym sposobem oszczędzania (j.w.).

Page 12: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja? Specjaliści ze Związku Firm Doradztwa Finansowego Specjaliści ze Związku Firm Doradztwa Finansowego

podkreślają, że w porównaniu z krajami rozwiniętymi podkreślają, że w porównaniu z krajami rozwiniętymi Polska ma Polska ma skromne tradycje oszczędzania.skromne tradycje oszczędzania. Reguły Reguły wolnorynkowej gospodarki, stabilny rozwój gospodarczy wolnorynkowej gospodarki, stabilny rozwój gospodarczy oraz środowisko niskiej inflacji należą do stosunkowo oraz środowisko niskiej inflacji należą do stosunkowo świeżych czynników mających wpływ na mentalność świeżych czynników mających wpływ na mentalność społeczną. społeczną.

Okres socjalizmu oraz początek transformacji Okres socjalizmu oraz początek transformacji systemowejsystemowej wykształciły postawy nastawione na wykształciły postawy nastawione na przeznaczenie wypracowanych dochodów na przeznaczenie wypracowanych dochodów na konsumpcję.konsumpcję.

Page 13: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja?

Page 14: Kulturowe podstawy życia społecznego

Akulturacja bankówAkulturacja banków

WedWedług deklaracji ankietowanych ług deklaracji ankietowanych niespełna jedna trzecia dorosłych niespełna jedna trzecia dorosłych Polaków (31%) Polaków (31%) w ogóle nie korzysta z usw ogóle nie korzysta z usług ług bankowych (cbos.pl, 2009 – “bankowych (cbos.pl, 2009 – “POLAK POLAK PRZED BANKOWYM OKIENKIEM”PRZED BANKOWYM OKIENKIEM”))

Page 15: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja?

““Zaufanie do banków na początku kryzysu Zaufanie do banków na początku kryzysu finansowego”, 2009 (CBOS.pl – zaprezentować finansowego”, 2009 (CBOS.pl – zaprezentować raport) raport)

Czy korzysta z usług bankowych: Czy korzysta z usług bankowych:

Tak 44%; Nie 32%Tak 44%; Nie 32%

Czy, Pana(i) zdaniem, obecnie banki w Polsce gwarantują Czy, Pana(i) zdaniem, obecnie banki w Polsce gwarantują klientom pewność zysku od powierzonego kapitału? klientom pewność zysku od powierzonego kapitału?

Wśród korzystających z banku -> Tak – 44%; Nie – 49%, Wśród korzystających z banku -> Tak – 44%; Nie – 49%, trudno powiedzieć 7%trudno powiedzieć 7%

Page 16: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja? Wizerunek banków – akulturacja bankowości w Polsce. Wizerunek banków – akulturacja bankowości w Polsce.

Mimo ogólnego zaufania do banków Polacy nie mają Mimo ogólnego zaufania do banków Polacy nie mają złudzeń co do zasad działania tych instytucji. Ponad złudzeń co do zasad działania tych instytucji. Ponad połowa ankietowanych (54%) ocenia, że klient nie jest połowa ankietowanych (54%) ocenia, że klient nie jest traktowany w banku jak partner, z którym robi się interes, traktowany w banku jak partner, z którym robi się interes, ale wyłącznie jako źródło zysku, czyli mówią bardziej ale wyłącznie jako źródło zysku, czyli mówią bardziej obrazowo raczej jako ofiara do wykorzystania. O tym, że obrazowo raczej jako ofiara do wykorzystania. O tym, że banki traktują klient po partnersku, przekonany jest mniej banki traktują klient po partnersku, przekonany jest mniej niż co trzeci respondent (32%). (j.w.)niż co trzeci respondent (32%). (j.w.)

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 17: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja? Niska skłonność do oszczędzania w Polsce wynika Niska skłonność do oszczędzania w Polsce wynika

głównie z niskich dochodów (wg Anny Wildowicz)głównie z niskich dochodów (wg Anny Wildowicz)

Demografia i wykształcenie też ma znaczenie. Demografia i wykształcenie też ma znaczenie.

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 18: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja? Kultura wpływa na preferencje co do podziału dochodu na Kultura wpływa na preferencje co do podziału dochodu na

oszczędzanie i konsumpcjęoszczędzanie i konsumpcję

Pewne kultury akceptują bardziej odroczona gratyfikację w Pewne kultury akceptują bardziej odroczona gratyfikację w czasie.czasie.

Zjawiska gospodarcze mają duchowy charakter (por. S. Zjawiska gospodarcze mają duchowy charakter (por. S. Czarnowski, Max Weber). Czarnowski, Max Weber).

Ważny jest system wartości w danym społeczeństwie (zob. Ważny jest system wartości w danym społeczeństwie (zob. system wartości Polaków, www.cbos.pl - „system wartości Polaków, www.cbos.pl - „CO JEST CO JEST WAŻNE, CO MOŻNA, A CZEGO NIE WOLNO – WAŻNE, CO MOŻNA, A CZEGO NIE WOLNO – NORMY I WARTOŚCI W ŻYCIU POLAKÓW “NORMY I WARTOŚCI W ŻYCIU POLAKÓW “). ).

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 19: Kulturowe podstawy życia społecznego

Oszczędzanie i Oszczędzanie i inwestowanie w Polsce – inwestowanie w Polsce –

tradycja?tradycja? Postawy wobec pieniądza są określone normami Postawy wobec pieniądza są określone normami

społecznymi wynikającymi z wartości społecznymi wynikającymi z wartości

Wpływa to na podział dochodu na konsumpcję Wpływa to na podział dochodu na konsumpcję teraźniejszą i przyszłąteraźniejszą i przyszłą

Na decyzję konsumenta wpływa tutaj reklamaNa decyzję konsumenta wpływa tutaj reklama

W Polsce nastąpił wzrost znaczenia konsumpcjiW Polsce nastąpił wzrost znaczenia konsumpcji

www.krzysztofkonecki.prv.pl

Page 20: Kulturowe podstawy życia społecznego

Dziękuję bardzo Dziękuję bardzo

Praca domowa: Praca domowa:

Napisz esej na następne zajęcia na temat: Napisz esej na następne zajęcia na temat: „Oszczędzanie jako wartość w kulturze „Oszczędzanie jako wartość w kulturze społeczeństwa polskiego.” Pamiętaj o:społeczeństwa polskiego.” Pamiętaj o:

Postawieniu na początku tez i celów do Postawieniu na początku tez i celów do osiągnięciaosiągnięcia

Rozwinięciu tematuRozwinięciu tematu

Podsumowaniu z odniesieniem do postawionych Podsumowaniu z odniesieniem do postawionych na początku tez i celówna początku tez i celów

Przeglądzie literatury, powołaniach i cytowaniu Przeglądzie literatury, powołaniach i cytowaniu oraz bibliografii na końcu eseju. oraz bibliografii na końcu eseju.