Laboratuvarda Tehlikeler Riskler ve Önlemler Risk Değerlendirmesi

7/28/2019 Laboratuvarda Tehlikeler Riskler ve nlemler Risk Deerlendirmesi

1/38

1

LABORATUVARDA TEHLKELER RSKLER

VE NLEMLERRSK DEERLENDRMES

A SINIFI GVENL veSG BLM UZMANIKMYA YK. MH.

Ruhi KTEM

Sn. Mjdat AYDIN ve Sn. Hilal KINLI nn Risk Ynetimi Yahoo Grubunda yaynlanmsunularndan yararlanlmtr.

18.05.2013 KMO st. Sb. Lab. RiskleriRuhi ktem


2/38


2

Sunu Balklar

1-HANDELERTP YAKMASIN

2- Genel sorumluluklar

3- Lab. Gvenlii Kurulu

4- 6331 e Gre Risk Deerlendirmesi

5-Tehlike ve risk tanmlanmas

6- Baz Kontrol nlemleri

7- Kimyasal Aciller

8- Kimyasal Hijyen Plan


3/38


4/38


4

Genel Sorumluluklar

retim kurumlarnda da laboratuvarlarda sk sk

kazalar olumaktadr. Tm personelinin (tam gn ve part-time alanlar,

isi veya szlemeliler, misafir aratrmaclar,renciler, stajyerler, ziyaretiler v.b. dahil)

Kanunu ve ilgili mevzuata gre hazrlanm talimatlardorultusunda;

alma esnasnda karlalabilecek her trl risk

hakknda bilgilendirilmesi ve personelin de butalimatlara uymas gereklidir.


5/38


5

Yneticilerin Sorumluluklar-2

inde; hangi kimyasallarn mevcut olduunu; ne denli ve nasl tehlikeli olduklarn

aklamak;

kimyasal maruziyetten kanmayollarn gstermek ve Kayt sistemi MSDS ve Etiket tehlikeli kimyasallarla almann

risklerinin nasl azaltlacana

acil bir durumda neler yaplacana

dair alanlar eitmek,


6/38


6

Yeni bir kavram: Laboratuar GvenliiKurulu Neden Oluturulmasn?

1. politika belirlemek, yllk alma

planlarn yapmak, ileyii

denetlemek ve rapor hazrlamak.

2. Uygulamalarn yrtlmesindegrev alacak alma gruplarnteklif etmek; gre

v dalmlarnbelirlemek v

e bu gruplar iletoplantlardzenleyerek

almalarn izlemek.

3. Genel gvenlik eitimi mfredatnv

e eitim dokmanlarn periyodik

olarak gzden geirmek,gncellenmesini salamak.

S&G

POLTKASI


7/38

*SG RD Ynetmelii28512 sayl RG. 29.12.2012

Risk deerlendirmesinin yenilenmesi MADDE 12 -(1) Yaplm olan risk deerlendirmesi; tehlike snfna gre ok

tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli iyerlerinde srasyla en ge , be ve yediylda bir yenilenir.

(2) Aada belirtilen durumlarda ortaya kabilecek yeni risklerin, iyerinintamamn veya bir blmn etkiliyor olmas gz nnde bulundurularak risk

deerlendirmesi tamamen veya ksmen yenilenir: a) yerinin tanmas veya binalarda deiiklik yaplmas, b) yerinde uygulanan teknoloji, kullanlan madde ve ekipmanlarda

deiiklikler yaplmas, c) retim ynteminde deiiklikler olmas, ) kazas, meslek hastal veya ramak kala olay meydana gelmesi, d) alma ortamna ait snr deerlere ilikin bir mevzuat deiiklii olmas, e) alma ortam lm ve salk gzetim sonularna gre gerekli grlmesi, f) yeri dndan kaynaklanan ve iyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin

ortaya kmas.


7


8/38


9/38


10/38


11/38


12/38

ekipmann listesi 2

kinci olarak laboratuarda kullanlan tm ekipmann

listesini karn. rnein;

etv, frn, eker ocak,

terazi, vb.

Ayrca laboratuarda kullanlan basnl hava, vakum,

Azot, Hidrojen, Propan, vb.

hatlar ve basnl tpler varsa

bunlarn trlerini ve yerlerini tanmlayn.


12

otoklav, santrifj, mikroskop, mikrodalga

frn,

UV cihaz, szme seti


13/38

Taeron/ ziyaretiyi dahil ediniz

Laboratuara mesai ii/d eitli amalarla giri kyapan taeron personeli ve ziyaretiler dahil tm kiileritanmlayn. rnein;

*temizlik taeronu sabah kimse yokken temizlik

yapyor olabilir, gvenlik taeronugece/hafta sonu gelip laboratuar

kontrol ediyor olabilir,

kat grevlisi ay-kahve servisi yapyor olabilir, stajerler numune getiriyor olabilir, vb.


13


14/38

*Temizlik kaygs ile bir kat(laboratuvar) hizmetlisi sizi cannzdan

etmesin. Bir hastanenin acil servisinde her sabah

geldiklerinde bir veya birka hastann lm

olduunu gren doktorlar uzunca bir aratrmasonucu geree ularlar:...

Kat grevlisi yapacan yapmtr... Nasl?


14


15/38


16/38

1-sre bazl

Sre ve sre admlar bazl tehlike verisk tanmlama; rnein;

numune alm sreci iin ayr,A deneyi iin ayr,

B deneyi iin ayr,

yer temizlii iin ayr, vb.


16


17/38

2-ekipman bazl

Ekipmanbazl tehlike ve risktanmlama: rnein;

eker ocak ve eker ocakta yaplanfaaliyetler kaynakl tehlike ve riskleri

bu erevede tanmlayabilirsiniz.


17


18/38

3-grevbazl

Grevbazl tehlike ve risk tanmlama:rnein; Laboratuar personelinin;

laboratuar iinde ve dndaile ilgili yapt tm faaliyetlerin

tehlike ve riskleri


18


19/38


20/38

gzlem / gr alma

1. aamada tehlike ve risk tanmlamann dierolmazsa olmaz ; gzlem ve alanlarngrlerinin alnmasdr.

rnein;

yaplan bir deneyi batan sona gzlemlemek

ve deneyi gerekletiren personelin grlerini

almakla dardan tahminibir tehlike ve risktanmlama arasnda dalar kadar fark bulunabilir.


20


21/38

etki altnda kalacak kiiler i dahil ediniz

etki altnda olacak kiilerin belirlenmelidir. Bu kadar titizlikle yaklamanza ramen yine

de minimum seviyede de olsa,

ngremeyeceiniz/tanmlanamayan risklerkalacan,

bunlarn da zaman iindeki gzden

geirmelerde, denetimlerde, olay/meslekhastal vb. durumlarnda tanmlanabileceinihatrlaynz


21

NO kontrol listesi (check list) rnei


22/38

NO kontrol listesi (check list) rneiEvet Hayr Gereksiz

1 alma birimi, ayn bina iinde yrtlen dier etkinliklerden ayrlm m?

2 alanlarn ie giri ve sonrasnda periyodik olarak salk kontrol yaplyor mu ?

3 alma biriminde bulunanlarn grlebildii gzetleme penceresi veya benzeri.bir blm var m ?

4 Personel kontroll alandan ayrlmadan nce du alyor mu ?

5 "Palto, pards, ceket, apka gibi giyim eyas anta ve kitaplar laboratuar almasyaplan masalarn zerine braklyor mu ?"

6 Lab. alan gerekli kiisel koruyucularn kullanyor mu ?

7 "alma masasnn zeri, almaya balamadan nce ve alma bittikten sonradezenfektan bir madde ile siliniyor mu ?"

8 "Numune ve kltr yaplan kaplarn zerine muhakkak tarih, saat, protokol numaras venumunelerin alnd yer yazlyor mu?"

9 "Kullanlan pipet baget, lam, lamel, gibi cam eya iinedezenfektan zelti (lizol) konmu kaba atlyor mu ?"

10 "Eer kltrler (tp veya petriler) krlp dklecek olursa hemen blge dezenfektan madde ile siliniyor mu?"

11 "Laboratuar almalarna balamadan nce, kullanlan alet ve cihazlarn elektrik aksam, sayar v.b. zellikleri kontrol ediliyor mu ?"

12 Laboratuvarda yiyecek-iecek bulunuyor mu ?

13 Analiz yaplan blmler, alan personelin rahata hareket etmesine olanak salayacak ekilde dzenlenmi mi?

14 Laboratuvarlara personel haricinde giri ve k yapan alan , hasta yada temizlik grevlisi var m ?

15 Tm alanlar iyerinde kullanlan tehlikeli kimyasallar biliyor mu ?

16 Birimde kullanlan her kimyasaln rn Gvenlik Bilgi Formu'nu (MSDS) bulunduruluyor mu?

17 Her kimyasaln uygun bir ekilde etiketlenmesi salanyor mu?

18 Tbbi atklar ( kullanlm enjektr , pamuk , eldiven vb. ) krmz 'tbbi atk poetin'de muhafava ediliyor mu ?

19 Tbbi atklarn toplanmas ve atlmas uygun ekilde yaplyor mu ?

20 Tezgah , raf ve yer temizlii dzenli olarak yaplyor mu ?

21 Ekipman temizlii ve bakm yaplyor mu ?

22 Kimyasal depolama yeri saklama koullarna uygun mu ?

23 Numune kabulunde n kontrol noktas var m ?

24 Laboratuvar havalandrma sistemi ve iklimlendirmesi yeterli mi ?

25 Delici-kesici aletler ortada braklyor mu ?

26 Lab. alanlarna meslek hastalklar ve i gvenlii ile ilgili eitim verildi mi?

27 Lab. alan gvenlii salanyor mu ?28 Lab iinde ofis olarak kullanlan bir blm var m ?

29 Ofis ara gereleri ( bilgisayar , fotokopi vb ) bakm ve temizlii yaplyor mu ?

30 Laboratuvarda bulunan basnl tplerin kontrolleri yaplyor mu ?

31 Laboratuvardaki elektrik tesisat rutin olarak kontrol ediliyor mu ?

32 Laboratuvardaki yksek dolap ve raflar sarsnt esnasnda dmemesi iin sabitlenmi mi ?

33 alanlara yangn ve ilk yardm eitimi verilmi mi ?

34 Laboratuvarda uygun yangn sndrc bulunuyor mu?

35 Acil k kapsna ulam kolay m ?


22


23/38


23

Olaslk :Tehlikenin meydana gelme skl1-ok dk.2-Dk3-Orta

4-Yksek5-ok yksek.

RSK DERECELENDRME SSTEMiddet : Tehlikenin bykl ve sresidir.1-ok dk.2-Dk3-Orta

4-Yksek5-ok yksek.

DDET

OLASILIK 1 2 3 4 5

2

34

5

4

68

10

6

912

15

8

1216

20

10

1520

25

1 risk bykl 6 Kabuledilebilir risk

8 risk bykl 12 Kritikrisk

15 risk bykl 25okkritik risk


24/38


24

RSK ANALZKISIM: KALTE VE LETME KONTROL LABORATUVARLAR

Aktivite

ve

Tehlike

Kimler

Zarar

Grebilir

Mevcut

nlemler veTehlikeler

Kontrol Yokken

Risk Derecesi

O R

Alnacak lavenlemler

Kontrol Varken

Risk Derecesi

O R

Kostik

Hazrlama2 kii

-Tehlikeli kimyasallardan zarar

grme Eldiven kullanma Dorukaldrma teknikleri

4 2 8 -Talimat hazrlama ve eitim-Az dar bidon temini

4 1 4

Kimyasal

maddeleri

depolama

2 kii -Tehlikeli kimyasallardanzarar grme-Kimyasal maddelerin

etrafa yaylma tehlikesi

4 3 12-Uygun depolama

-Uygun ambalaj

-Eitim-MGBF

-Kimyasal maddelerin etrafa

yaylma tehlikesine kar absobanmalzeme temini ve el sprgesi

4 1 4

Recine

Gazlama

Testi

2 kii-Argon tpnn devrilmesi-DMETL ETLAMNden zarar grmebuhar kaa-patlama

4 3 12

-Argon tpnn sabitlenmesi-Reine gazlama testi talimat-ex-proof elektrik tehizat-Buhar kaaklarnn nlenmesi-Daha zarasz G5 le alma

4 1 4

Dolaptan

Malzeme

Alma

2 kii

-Bel ars-Kimyasal maddelerin yere derekyaylmas ve zarar vermesi 4 2 8

-Doru kaldrma teknikleri eitimi-Kimyasallarn tehlikeleri venlemleri talimat-Absorban malzeme ve el sprgesi-Uygun depolama

4 1 4

DZENLEYENLER

GU, H Belge No lar

ADI SOYADI

MZA VEREN

ADRES

MZA

Geerlilik Tarihi:


25/38


25

RSK KONTROLKISIM: KALTE VE LETME KONTROL LABORATUVARLAR

Aktivite

ve

Tehlike

Kontrol Varken

Risk Derecesi

O R

4 1 4

4 1 4

4 1 4

4 1 4

DZENLDZENLEYENLER

GU, H Belge No lar

ADI SOYADI

MZA I MZA

Alnacak lavenlemler

Alnacak lavenlemleri

Yapacak/YaptracakPersonel

Alnacak lavenlemlerin Biti

Tarihi

Kostik

Hazrlama

Kimyasal

maddeleri

depolama

Recine

Gazlama

Testi

Dolaptan

Malzeme

Alma

-Talimat hazrlama ve eitim-Az dar bidon temini

-Uygun depolama

-Uygun ambalaj

-Eitim-MGBF

-Kimyasal maddelerin etrafa

yaylma tehlikesine kar absobanmalzeme temini ve el sprgesi

-Argon tpnn sabitlenmesi-Reine gazlama testi talimat-ex-proof elektrik tehizat-Buhar kaaklarnn nlenmesi-Daha zarasz G5 le alma

-Doru kaldrma teknikleri eitimi-Kimyasallarn tehlikeleri venlemleri talimat-Absorban malzeme ve el sprgesi-Uygun depolama

F.19/Rev:0

Geerlilik Tarihi:

VEREN

ADRES


26/38

DDT- Van (1949)

Vanda bit ve pirelere kar DDT kullanlmas18.05.2013 KMO st. Sb. Lab. Riskleri

Ruhi ktem26


27/38


28/38

28

Kimyasal Aciller

Bence en acil- hatta trafik kazalarndan 37kat daha acil bir konu



29/38


29

KMYASAL GEMSZLK

Genel KurallarTabloda sol kolonda verilen maddeler, sa kolonda karlkgelen maddeler ile kazara temas etmelerine izinverilmeyecek ekilde saklanmal/depolanmal vekullanlmaldr.

Bu tr geimsiz kimyasallardan bazlar ve ortayakabilecek reaksiyonlar da aada bir rnek verilmitir;

MADDELER:Alkali metaller, rn; Sodyum,Potasyum,Sezyum ve Lityum

KAZARA KARILAMAMASI GEREKENMADDELERCO2, klorlu hidrokarbonlar, su


30/38

18.05.2013 KMO st. Sb. Lab. RiskleriRuhi ktem30

Basnl Gaz Tpleri

Gvenlik nlemleri

Basnl gaz tpleri her zaman gvenli bir yerde tutulmaldr.

YALI ELLE TP VEMANOMETRELERNE DOKUNMA!

KAZ LEVHASI OLMALI

OKSJEN TPSABTLENMEL


31/38


En Sk Laboratuar Kazalar

Dklmeler-salmalar ne ve dier kesici-delici yaralanmalar Bel incinmesi Patlamalar Yangnlar Ekzotermik (s veren) reaksiyonlar Toksik kimyasal buharlar Azla pipetaj srasnda yutma


32/38


Laboratuar alanlar Kazalar;statistiksel

Gvensiz alanlar gvenlik programlar hakknda yetersiz bilgiye sahip, ar risk alan, aceleci i yapan,

gen erkekler (17-24 ya)

Gvenli alanlar gvenlik kurallarn bilen ve iselletirmi olan,

tedbirli alma alkanlklarna sahip, potansiyel tehlikeli durumlar bilen, kadnlar ve yaa byk personel (45-64 ya)


33/38

33

Kimyasal Hijyen Plannn Tanm Kimyasal Hijyen Plan; laboratuar ortamlarnda bulunan ya

da kullanlan kimyasal maddelerden kaynaklanabilecektehlikelerden ve risklerden alanlarn korunmasnaynelik, politikalarn, prosedrlerin ve sorumluluklarn yerald yazlbir programdr.

Kimyasal Hijyen Plannn artlar OSHAnn OccupationalExposure to Hazardous Chemicals in Laboratories

Standardta tanmlanmtr.

retim yeleri ve laboratuar asistanlar gibi laboratuardaalanlarda risk altndadr!!!

indirek olarak renciler iin de koruma salamaktadr.


34/38

34

Kimyasal Hijyen Plannn Gerekli Elemanlar

standart uygulama prosedrlerinin (SUPler)hazrlanmas

Tehlikeli maddelere maruziyetin azaltlmas

iin kontrol tedbirlerinin belirlenmesi veuygulanmasna ynelik kriterler (rnein;

mhendislik kontrol tedbirleri,

idari kontroller ve hijyen uygulamalar Kiisel Koruyucu Donanm kullanm


35/38

35

Kimyasal Hijyen Plannn Gerekli Elemanlar

Kimyasal Hijyen Plannnuygulanmasndan sorumlu personel Kanserojen, mutajen, teratojen ve akut

toksisitesi olan kimyasallar gibi zelmaddelerle allrken alnmas gerekenilave tedbirler

Kimyasal Hijyen Plannn yllk olarakgzden geirilmesi ile ilgili dzenlemeler


36/38

AFF Muh. Bl. Fak. Temel lemlerLaboratuvarnda Risk deerlendirmesi almas


nce Risk DeerlendirmeEitimi sunusu yapld

r.1-2

Sonra Kontrol Listeleri ile

Laboratuvarlar gezildi

r.3

ve son olarak 5x5 e

seilen Tehlikelerin riskdeerlendirmesigsterildi r.4Program Dzenleyen SGDersi Profesr Sn. BlentAKAY (Dekan Yrd. )

r.1 r.2

r.3r.4


37/38

SONU

Nerden Balamal? TM Laboratuvar ieren Okul, Fabrika, antiye

vb yerlerde, Hande olay yeni bir milat olmal

Baka canlar yanmadan Topyekn birLaboratuvar Gvenlii Seferberliibalatlmaldr.

SGB nn SG Rehberi kitab tm okullar iinrehber olabilir, Kimya Mhendisleri Odamz buseferberlikte lokomotif grevi grebilir.



38/38

Documents

Laboratuvarda Tehlikeler Riskler ve Önlemler Risk Değerlendirmesi