1

lle I enaid gael llonydd cylchlythyr Parciau Cenedlaethol Cymru

Gaeaf Gaeaf Gaeaf Gaeaf 2010/20112010/20112010/20112010/2011

Croesawodd Parciau Cenedlaethol Cymru Croesawodd Parciau Cenedlaethol Cymru Croesawodd Parciau Cenedlaethol Cymru Croesawodd Parciau Cenedlaethol Cymru

adroddiad diweddar gan adroddiad diweddar gan adroddiad diweddar gan adroddiad diweddar gan

PricewaterhouseCoopers am eu PricewaterhouseCoopers am eu PricewaterhouseCoopers am eu PricewaterhouseCoopers am eu

Gwasanaethau Cynllunio. Tynnodd yr Gwasanaethau Cynllunio. Tynnodd yr Gwasanaethau Cynllunio. Tynnodd yr Gwasanaethau Cynllunio. Tynnodd yr

adroddiad sylw at “dystiolaeth o welliannau adroddiad sylw at “dystiolaeth o welliannau adroddiad sylw at “dystiolaeth o welliannau adroddiad sylw at “dystiolaeth o welliannau

sylweddol dros y 18 mis diwethaf” ac roedd yn sylweddol dros y 18 mis diwethaf” ac roedd yn sylweddol dros y 18 mis diwethaf” ac roedd yn sylweddol dros y 18 mis diwethaf” ac roedd yn

dangos bod y Parciau Cenedlaethol yn dangos bod y Parciau Cenedlaethol yn dangos bod y Parciau Cenedlaethol yn dangos bod y Parciau Cenedlaethol yn

cymharu’n ffafriol gyda gwasanaethau cymharu’n ffafriol gyda gwasanaethau cymharu’n ffafriol gyda gwasanaethau cymharu’n ffafriol gyda gwasanaethau

cynllunio gwledig eraill yng Nghymru. cynllunio gwledig eraill yng Nghymru. cynllunio gwledig eraill yng Nghymru. cynllunio gwledig eraill yng Nghymru.

Mae’r adroddiad yn tynnu sylw at feysydd

allweddol i fesur llwyddiant ac yn dangos

datblygiad ymhob maes. Tynnir sylw’n arbennig

at y canlynol:

(1)  Mae’r Parciau Cenedlaethol yn

cymeradwyo yr un canran o geisiadau ag

Awdurdodau Cynllunio Lleol eraill.

(2)     Mae Parciau Cenedlaethol yn

perfformio’n well mewn rhai mathau o

geisiadau na nifer o Awdurdodau

Cynllunio Lleol gwledig eraill

(3)     Mae’r Parciau Cenedlaethol wedi gwella

eu cefnogaeth a’u

gwybodaeth cyn-ymgeisio

(4)     Cafwyd gwelliant o 24% ar gyfartaledd yn

yr amser y mae’n ei gymryd i brosesu

ceisiadau ymhob un o’r tri Pharc

Cenedlaethol.

Mae’r adroddiad yn cydnabod bod sialensiau

o’n blaenau, a’r mwyaf nodedig o’r rheiny yw’r

gostyngiad yn y nifer o geisiadau a dderbynnir o

ganlyniad i’r dirwasgiad economaidd ac effaith

hynny ar incwm.

Dywedodd y Cynghorydd Eric Saxon, Cadeirydd

Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau

Brycheiniog, ar ran tri Pharc Cenedlaethol Cymru,

“Rydym yn croesawu’r adroddiad yma. Mae’n

adroddiad positif sy’n cydnabod y gwelliant

rhagorol a welwyd mewn perfformiad dros y 18

mis diwethaf. Mae’r adroddiad yn chwalu’r myth

bod Parciau Cenedlaethol yn fwy tebygol o

wrthod cais cynllunio nag Awdurdodau

Cynllunio Lleol eraill ac mae’n cydnabod ein

bod yn perfformio’n well mewn rhai mathau o

geisiadau. Mae’n arbennig o anogol o fy

safbwynt i fod PricewaterhouseCoopers wedi

cymeradwyo ein trefniadau llywodraethu ac

mae eu hadroddiad yn pwyntio at esiamplau

niferus o arferion da.”

Meddai Aneurin Phillips, Prif Weithredwr

Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri,

“Mae PricewaterhouseCoppers wedi cwblhau

tasg hynod heriol. Mae hwn yn waith sy’n torri tir

newydd yma yng Nghymru. Daw’r adroddiad i’r

casgliad bod Parciau Cenedlaethol Cymru’n

gwella a’u bod yn cyflawni eu pwrpasau

statudol mewn ffordd sy’n bositif a chefnogol.”

Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur

24 - 25 Mai - Gweithdy UK ANPA, Ebrauc

06 - 07 Hydref - Seminar Flynyddol Aelodau

Cymru (llywyddir gan Awdurdod Parc

Cenedlaethol Bannau Brychceiniog)

2

£300,000 i Wella Bywyd yn Eryri £300,000 i Wella Bywyd yn Eryri £300,000 i Wella Bywyd yn Eryri £300,000 i Wella Bywyd yn Eryri

Dywedwyd wrth aelodau Awdurdod Parc Dywedwyd wrth aelodau Awdurdod Parc Dywedwyd wrth aelodau Awdurdod Parc Dywedwyd wrth aelodau Awdurdod Parc

Cenedlaethol Eryri yn ddiweddar am lwyddiant Cenedlaethol Eryri yn ddiweddar am lwyddiant Cenedlaethol Eryri yn ddiweddar am lwyddiant Cenedlaethol Eryri yn ddiweddar am lwyddiant

cronfa datblygiad cynaliadwy CAE am iddi cronfa datblygiad cynaliadwy CAE am iddi cronfa datblygiad cynaliadwy CAE am iddi cronfa datblygiad cynaliadwy CAE am iddi

gyfrannu bron i £300,000 tuag at brosiectau a fydd gyfrannu bron i £300,000 tuag at brosiectau a fydd gyfrannu bron i £300,000 tuag at brosiectau a fydd gyfrannu bron i £300,000 tuag at brosiectau a fydd

yn gwella ansawdd bywyd yn Eryri.yn gwella ansawdd bywyd yn Eryri.yn gwella ansawdd bywyd yn Eryri.yn gwella ansawdd bywyd yn Eryri.

Yn ystod ei 10fed blwyddyn o ariannu (rhwng 2009

a 2010), mae CAE wedi cefnogi 31 o gynlluniau,

gan ddyrannu £287,000 i brosiectau dros y tair

blynedd nesaf, ac o ganlyniad mae wedi denu

mwy na £3 miliwn o ffynonellau eraill. Mae arian o’r

gronfa wedi galluogi i’r Parc Cenedlaethol dalu

am 1 swydd lawn amser ac 19 o swyddi rhan amser

a chreu mwy na 41 o gyfleoedd gweithio

anuniongyrchol. Mae’r gronfa hefyd wedi

caniatáu mwy na 330 o gyfleoedd gwirfoddoli i

drigolion y Parc Cenedlaethol ac i ymwelwyr y Parc.

4 egwyddor datblygiad cynaliadwy yw:

• Gwarchod yr Amgylchedd yn effeithiol

• Cynnydd cymdeithasol sy’n cydnabod

anghenion pawb

• Defnyddio adnoddau naturiol yn

ddarbodus

• Cynnal a chadw lefelau uchel a sefydlog

o gyflogaeth a thwf economaidd.

Wrth gyflwyno’r adroddiad, meddai Prif

Weithredwr Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri,

Aneurin Phillips,

“Mae’r cynllun CAE sydd yn awr yn ei unfed

blwyddyn ar ddeg, wedi parhau, ac yn dal i

barhau, i wneud cyfraniad sylweddol i sicrhau bod

datblygiad cynaliadwy’n rhan integral o fywyd yn

Eryri drwy hyrwyddo buddiannau cymdeithasol,

economaidd ac amgylcheddol yr ardal.”

Mae Ymholiad Cyhoeddus Cwrt y Mae Ymholiad Cyhoeddus Cwrt y Mae Ymholiad Cyhoeddus Cwrt y Mae Ymholiad Cyhoeddus Cwrt y

Gollen yn cychwyn ganol mis Gollen yn cychwyn ganol mis Gollen yn cychwyn ganol mis Gollen yn cychwyn ganol mis

Chwefror.Chwefror.Chwefror.Chwefror.

Cychwynnodd Ymholiad Cyhoeddus i Cychwynnodd Ymholiad Cyhoeddus i Cychwynnodd Ymholiad Cyhoeddus i Cychwynnodd Ymholiad Cyhoeddus i

ailddatblygiad y cyn-wersyll byddin yng Nghwrt ailddatblygiad y cyn-wersyll byddin yng Nghwrt ailddatblygiad y cyn-wersyll byddin yng Nghwrt ailddatblygiad y cyn-wersyll byddin yng Nghwrt

y Gollen ar Ddydd Mawrth Chwefror 15y Gollen ar Ddydd Mawrth Chwefror 15y Gollen ar Ddydd Mawrth Chwefror 15y Gollen ar Ddydd Mawrth Chwefror 15fedfedfedfed 2011. 2011. 2011. 2011.

Bydd yr Ymholiad Cyhoeddus annibynnol yn

penderfynu a ddylid rhoi caniatâd cynllunio i

ailddatblygu cyn-wersyll y fyddin yng Nghwrt y

Gollen ar gyfer defnydd cymysg cynhwysfawr.

Mae’r datblygiad defnydd cymysg yn cynnwys

datblygiad tai, darparu swyddi, meithrinfa i blant

cyn oedran ysgol, cartref gofal preswyl,

darpariaeth tir agored gan gynnwys lotments,

perllan gymunedol, darpariaeth chwaraeon a’r

gwaith mewnol cysylltiedig.

Ym mis Mehefin 2010, gwrthododd Awdurdod

Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog roi

caniatâd cynllunio i Crickhowell Estates Ltd ar

gyfer y datblygiad. Mae Crickhowell Estates Ltd

wedi apelio yn erbyn y penderfyniad a chaiff yr

apêl ei chlywed yn awr gan Arolygydd Cynllunio

annibynnol sydd wedi’i benodi gan Lywodraeth

Cynulliad Cymru. Ar ôl clywed y dystiolaeth i gyd,

bydd yr Arolygydd yn gwneud argymhelliad i’r

gweinidog priodol yn Llywodraeth Cynulliad

Cymru. Yna bydd y gweinidog yn penderfynu a

ddylai wrthod neu ganiatáu’r datblygiad.

3

Newid i bawb yn Oriel y ParcNewid i bawb yn Oriel y ParcNewid i bawb yn Oriel y ParcNewid i bawb yn Oriel y Parc

Mae cynlluniau wedi’u Mae cynlluniau wedi’u Mae cynlluniau wedi’u Mae cynlluniau wedi’u

hamlinellu ar gyfer dyfodol hamlinellu ar gyfer dyfodol hamlinellu ar gyfer dyfodol hamlinellu ar gyfer dyfodol

y cyn-gaffi yn Oriel Tirlun a y cyn-gaffi yn Oriel Tirlun a y cyn-gaffi yn Oriel Tirlun a y cyn-gaffi yn Oriel Tirlun a

Chanolfan Ymwelwyr Oriel y Chanolfan Ymwelwyr Oriel y Chanolfan Ymwelwyr Oriel y Chanolfan Ymwelwyr Oriel y

Parc yn Nhyddewi.Parc yn Nhyddewi.Parc yn Nhyddewi.Parc yn Nhyddewi.

Mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Sir

Benfro, sy’n cynnal yr atyniad mewn

partneriaeth ag Amgueddfa Cymru – National

Museum Wales, wedi penodi R.K. Lucas i

farchnata’r lle a ddefnyddiwyd gan y caffi a

gaeodd y llynedd.

Mae Awdurdod y Parc yn gobeithio gweld

busnes yn gweithredu o Oriel y Parc erbyn y

Pasg 2011, ac yn y cyfamser mae’n parhau i

groesawu ymwelwyr i’r oriel a’r ganolfan

ymwelwyr sy’n rhad ac am ddim.

Meddai Tegryn Jones, Prif Weithredwr

Awdurdod y Parc:

“Bydd R. K. Lucas yn derbyn tanysgrifiadau gan

bobl sydd â diddordeb ac edrychwn ymlaen

yn fawr at weld pa fathau o weithgareddau

allai gael eu rhedeg o Oriel y Parc.

“Rydym wedi derbyn dwsinau o ymholiadau’n

barod gan gwmnïau lleol a chenedlaethol

sy’n cynnig amrywiaeth o wahanol

wasanaethau, felly ni fydd y bidiau wedi’u

cyfyngu i arlwyo yn unig.

Ail lansiodd Oriel y Parc ei harddangosfa, Y Tirlun

sy’n Newid, gyda dangosbethau newydd o’r

Casgliad Cenedlaethol, gan gynnwys Porthladd

Dinbych-y-pysgod, gan yr artist Prydeinig byd-

enwog Lucian Freud.

© Yr artist

4

Dawns y Fan Dawns y Fan Dawns y Fan Dawns y Fan

neu Ddawnsio neu Ddawnsio neu Ddawnsio neu Ddawnsio

Gwerin? Da chi, Gwerin? Da chi, Gwerin? Da chi, Gwerin? Da chi,

peidiwch ag peidiwch ag peidiwch ag peidiwch ag

anghofio eich anghofio eich anghofio eich anghofio eich

esgidiau esgidiau esgidiau esgidiau

cerdded!cerdded!cerdded!cerdded!

Mae gweithgareddau Mae gweithgareddau Mae gweithgareddau Mae gweithgareddau

o bob math, yn o bob math, yn o bob math, yn o bob math, yn

cynnwys Dawns y Fan cynnwys Dawns y Fan cynnwys Dawns y Fan cynnwys Dawns y Fan

hynod anodd yr SAS, hynod anodd yr SAS, hynod anodd yr SAS, hynod anodd yr SAS,

cyngerdd Dydd Gcyngerdd Dydd Gcyngerdd Dydd Gcyngerdd Dydd Gwyl yl yl yl

Ddewi, Twmpath Dawns draddodiadol, Ddewi, Twmpath Dawns draddodiadol, Ddewi, Twmpath Dawns draddodiadol, Ddewi, Twmpath Dawns draddodiadol,

gweithgaredd Padlo a Phedlo, taith gerdded gweithgaredd Padlo a Phedlo, taith gerdded gweithgaredd Padlo a Phedlo, taith gerdded gweithgaredd Padlo a Phedlo, taith gerdded

ysgafn o amgylch Ystâd Glanusk neu brofiad ysgafn o amgylch Ystâd Glanusk neu brofiad ysgafn o amgylch Ystâd Glanusk neu brofiad ysgafn o amgylch Ystâd Glanusk neu brofiad

cerdded a chanu o Eglwys Patricio i Briordy cerdded a chanu o Eglwys Patricio i Briordy cerdded a chanu o Eglwys Patricio i Briordy cerdded a chanu o Eglwys Patricio i Briordy

Llanthony – oll yn digwydd yng Ngwyl Gerdded Llanthony – oll yn digwydd yng Ngwyl Gerdded Llanthony – oll yn digwydd yng Ngwyl Gerdded Llanthony – oll yn digwydd yng Ngwyl Gerdded

gyffrous Crucywel sy’n cychwyn ar Ddydd Sadwrn gyffrous Crucywel sy’n cychwyn ar Ddydd Sadwrn gyffrous Crucywel sy’n cychwyn ar Ddydd Sadwrn gyffrous Crucywel sy’n cychwyn ar Ddydd Sadwrn

Chwefror 26Chwefror 26Chwefror 26Chwefror 26ainainainain....

Mae Gwyl Gerdded Crughywel yn ei bedair oed

erbyn hyn ac mae’n cynnig mwy na 70 o deithiau

cerdded gydag arweinydd dros naw diwrnod ym

Mharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog o Ddydd

Sadwrn Chwefror 26ain hyd Ddydd Sul Mawrth 6ed.

Mae rhywbeth yno i bob oedran, gallu a

diddordeb ac mae’r tir cerdded hyfryd yn cynnig

amrywiaeth o lwybrau byrion gwastad sy’n hawdd

eu cerdded a llwybrau anodd ar diroedd uchel.

Mae rhaglen lawn yn rhedeg gydol yr wyl, gan roi

cyfle i gerddwyr blinedig a phobl nad ydynt eisiau

cerdded i fwynhau ymlacio ac adloniant gyda’r

nosau, yn ogystal â gweithgareddau eraill yn ystod

y dydd.

Eleni, mae Kenton Cool, un o ddringwyr blaenllaw

Prydain a arweiniodd daith Ranulph Fiennes i

gopaon yr Eiger ac Everest yn rhoi cipolwg

gwefreiddiol i ni ar fywyd ar y brig!

Helpu i Wella Llwybrau Helpu i Wella Llwybrau Helpu i Wella Llwybrau Helpu i Wella Llwybrau

Roedd gwirfoddolwyr yn gweithio’n galed yn Roedd gwirfoddolwyr yn gweithio’n galed yn Roedd gwirfoddolwyr yn gweithio’n galed yn Roedd gwirfoddolwyr yn gweithio’n galed yn

hwyr ym mis Tachwedd yn gwella darnau o’r hwyr ym mis Tachwedd yn gwella darnau o’r hwyr ym mis Tachwedd yn gwella darnau o’r hwyr ym mis Tachwedd yn gwella darnau o’r

llwybr ar yr Wyddfa.llwybr ar yr Wyddfa.llwybr ar yr Wyddfa.llwybr ar yr Wyddfa.

Mae’r ffigurau diweddaraf yn dangos cynnydd

o 18% yn yr ymwelwyr ar lwybrau troed Eryri o’i

gymharu â’r llynedd. O ganlyniad, mae’r tirlun

wedi’i greithio a harddwch naturiol yr ardal

wedi’i niweidio.

Gyda chymorth staff Awdurdod Parc

Cenedlaethol Eryri, mae myfyrwyr Addysg Awyr

Agored o Goleg Llandrillo a gwirfoddolwyr o

Gymdeithas Eryri wedi bod yn gweithio i wella

darnau o Lwybr y Glowyr a’r Pyg. Tynnwyd

creigiau a cherrig mân rhydd oddi yno a

glanhawyd ffosydd i wella’r draeniad.

Meddai’r Swyddog Mynediad Peter Rutherford

ar ran Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri,

“Yn dilyn y gwaith a gwblhawyd yr wythnos

diwethaf, rydym wedi llwyddo i gyflawni dau

beth pwysig. Cafodd un llwybr pwysig i gerddwyr

ei ddiffinio ac, ar yr un pryd, lleihawyd perygl

erydiad mewn rhai mannau. Rydym yn

ddiolchgar iawn i’r gwirfoddolwyr o Goleg

Llandrillo a Chymdeithas Eryri am eu cymorth. Fel

awdurdod, rydym bob amser yn awyddus i

gydweithio gyda gwirfoddolwyr a sefydliadau

i’n helpu i

gynnal

gwneuthuriad

a chymeriad y

Parc.”

5

Cynghorau’n cyfarfod ar gyfer Cynghorau’n cyfarfod ar gyfer Cynghorau’n cyfarfod ar gyfer Cynghorau’n cyfarfod ar gyfer

cynhadledd y Parciau Cenedlaetholcynhadledd y Parciau Cenedlaetholcynhadledd y Parciau Cenedlaetholcynhadledd y Parciau Cenedlaethol

Cafodd cynrychiolwyr o gymunedau ledled Parc Cafodd cynrychiolwyr o gymunedau ledled Parc Cafodd cynrychiolwyr o gymunedau ledled Parc Cafodd cynrychiolwyr o gymunedau ledled Parc

Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro gyfle i siarad yn Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro gyfle i siarad yn Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro gyfle i siarad yn Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro gyfle i siarad yn

ystod sesiwn holi ac ateb gyda Swyddogion ystod sesiwn holi ac ateb gyda Swyddogion ystod sesiwn holi ac ateb gyda Swyddogion ystod sesiwn holi ac ateb gyda Swyddogion

Awdurdod y Parc mewn seminar diweddar.Awdurdod y Parc mewn seminar diweddar.Awdurdod y Parc mewn seminar diweddar.Awdurdod y Parc mewn seminar diweddar.

Cynhaliodd yr Awdurdod Seminar i Gynghorau

Dinas, Tref a Chymuned yng Ngholeg Sir Benfro yn

Hwlffordd.

Rhoddodd Cadeirydd yr Awdurdod Richard

Howells anerchiad agoriadol cyn i’r Prif

Weithredwr Tegryn Jones gyflwyno Strategaeth

Gorfforaethol ddrafft yr Awdurdod a lansiwyd yn

ddiweddar.

Yna bu’r bobl oedd yn bresennol yn trafod y

Strategaeth mewn grwpiau ffocws llai dan

arweiniad staff y Parc Cenedlaethol gan leisio eu

sylwadau; yn dilyn hynny cafwyd sesiwn holi ac

ateb oedd yn ysgogi ystyriaethau newydd.

Roedd y grwpiau’n canolbwyntio ar faterion

megis cynllunio, adloniant ac ymgysylltiad

cymunedol.

Meddai Cadeirydd yr Awdurdod Richard Howells:

“Mae ychydig dros 50 o Gynghorau Dinas, Tref a

Chymuned yn y Parc Cenedlaethol, sy’n

cynrychioli buddiannau mwy na 22,500 o bobl”

“Felly rhoddodd y gynhadledd hon gyfle

gwerthfawr i ni i ymgysylltu â phobl allai gael eu

heffeithio’n uniongyrchol gan waith yr Awdurdod

a rhoddodd gyfle iddynt leisio pryderon penodol

am faterion sy’n ymwneud â’r ffordd yr edrychir

ar ôl y Parc Cenedlaethol.”

Parc Cenedlaethol yn dyfarnu grant i Parc Cenedlaethol yn dyfarnu grant i Parc Cenedlaethol yn dyfarnu grant i Parc Cenedlaethol yn dyfarnu grant i

gefnogi coedwigoedd y Cymoedd gefnogi coedwigoedd y Cymoedd gefnogi coedwigoedd y Cymoedd gefnogi coedwigoedd y Cymoedd

Gwyrdd Gwyrdd Gwyrdd Gwyrdd

Mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau Mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau Mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau Mae Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau

Brycheiniog wedi dyfarnu bron i £5,000 i Gwmni Brycheiniog wedi dyfarnu bron i £5,000 i Gwmni Brycheiniog wedi dyfarnu bron i £5,000 i Gwmni Brycheiniog wedi dyfarnu bron i £5,000 i Gwmni

Buddiannau Cymunedol y Cymoedd Gwyrdd i Buddiannau Cymunedol y Cymoedd Gwyrdd i Buddiannau Cymunedol y Cymoedd Gwyrdd i Buddiannau Cymunedol y Cymoedd Gwyrdd i

gefnogi ei waith gyda choedwigoedd gefnogi ei waith gyda choedwigoedd gefnogi ei waith gyda choedwigoedd gefnogi ei waith gyda choedwigoedd

cymunedol cynaliadwy a chynlluniau rheolaeth.cymunedol cynaliadwy a chynlluniau rheolaeth.cymunedol cynaliadwy a chynlluniau rheolaeth.cymunedol cynaliadwy a chynlluniau rheolaeth.

Mae Cwmni Buddiannau Cymunedol y

Cymoedd Gwyrdd wedi derbyn Grant

Cadwraeth a Chymuned o £4,446 a fydd wedi’i

ddefnyddio i ddatblygu prosiectau’r grwp Coetir

Cymunedol Cynaliadwy yn benodol. Caiff yr

arian yma ei ddefnyddio ar gyfer nifer o fentrau

sy’n cynnwys datblygu coetiroedd ledled y Parc

Cenedlaethol a galluogi grwpiau Rheoli Coetir

Cymunedol ledled yr ardal i reoli coedwigoedd

lleol.

Bydd yr arian hefyd yn helpu i wella

bioamrywiaeth leol, cynhyrchu cyflenwad

cynaliadwy o danwydd pren a gynhyrchir yn

lleol a chynhyrchion coed cynaliadwy ar gyfer

cynnyrch adeiladu a chrefftau; ailgysylltu

cymunedau â’r tir drwy reolaeth ymarferol; dod

â chymunedau at ei gilydd mewn cyd-

weithgareddau; hybu iechyd a lles drwy ymarfer

corff a chysylltiad â’r awyr agored a rhannu

sgiliau a chynyddu’r sail sgiliau yn y

coedwigoedd.

6

Hanes ar Waliau’r YsgolHanes ar Waliau’r YsgolHanes ar Waliau’r YsgolHanes ar Waliau’r Ysgol

Mae disgyblion o Ysgol Nebo, Dyffryn Nantlle, Mae disgyblion o Ysgol Nebo, Dyffryn Nantlle, Mae disgyblion o Ysgol Nebo, Dyffryn Nantlle, Mae disgyblion o Ysgol Nebo, Dyffryn Nantlle,

ynghyd â’r artist Luned Rhys Parri, wedi bod yn ynghyd â’r artist Luned Rhys Parri, wedi bod yn ynghyd â’r artist Luned Rhys Parri, wedi bod yn ynghyd â’r artist Luned Rhys Parri, wedi bod yn

cofnodi hanes lleol yr ardal drwy greu murluniau cofnodi hanes lleol yr ardal drwy greu murluniau cofnodi hanes lleol yr ardal drwy greu murluniau cofnodi hanes lleol yr ardal drwy greu murluniau

i’w rhoi ar waliau’r Ysgol.i’w rhoi ar waliau’r Ysgol.i’w rhoi ar waliau’r Ysgol.i’w rhoi ar waliau’r Ysgol.

Mae Cors y Llyn yn dir comin rhwng pentref Nebo

a Llyn Cwm Dulyn a thros gyfnod o chwe

diwrnod, mae disgyblion rhwng 3 ac 11 oed

wedi bod yn creu murluniau sy’n dangos hanes

Cors y Llyn, Chwarelwyr Dorothea a thyddynwyr

o Nebo.

Flynyddoedd yn ôl, roedd tyddynwyr Nebo a

chwarelwyr lleol yn arfer dod â’u gwartheg i bori

yng Nghors y Llyn, ond dirywiodd y traddodiad

pan ddaeth buwch â chlefyd i’r gors oedd yn

achosi erthyliadau a phan gychwynnodd yr Ail

Ryfel Byd, daeth y traddodiad yma i ben yn

gyfan gwbl. Mewn amser, daeth y gors yn

gynefin i fywyd gwyllt ac erbyn heddiw mae

cyfoeth o fioamrywiaeth i’w gael yno.

Meddai Swyddog Bwrlwm Eryri, Naomi Jones

“Dros y blynyddoedd mae hanes Nebo a Chors

y Llyn wedi goroesi oherwydd y traddodiad llafar

a ffotograffau ac mae’r gwaith a wneir yma’n

parhau’r traddodiad hwn. Mae’r Awdurdod yn

hapus iawn i fod yn rhan o’r broses hon drwy

ddarparu cyfleoedd i’r plant a’r trigolion ddysgu

a gwerthfawrogi hanes, diwylliant a

bioamrywiaeth yr ardal.”

O’r Gofod Naturiol i Seibrofod O’r Gofod Naturiol i Seibrofod O’r Gofod Naturiol i Seibrofod O’r Gofod Naturiol i Seibrofod

Mae presenoldeb y Parciau Cenedlaethol ar y rhyngrwyd yn dal i gynyddu. Mae’r rhan fwyaf o

Awdurdodau Parciau Cenedlaethol gwledydd Prydain, gan gynnwys Awdurdodau tri Pharc Cymru, yn

cymryd rhan mewn rhwydweithio cymdeithasol ac yn cynyddu presenoldeb ar lein Parciau

Cenedlaethol.

Gallwch ddarllen eu proffiliau, tudalennau, twît a sianelau, pob un yn cynnwys gwybodaeth sy’n cael

ei ddiweddaru’n gyson. Mae Porth y Parciau Cenedlaethol yn cynnwys dewis cynhwysfawr o ddolenni

priodol. Gellir mynd at y dudalen honno drwy’r cyfeiriad:

http://www.nationalparks.gov.uk/aboutus/ourwebsites.htm/ourwebsites.htm

7

Y Cyn Brif Weithredwr yn derbyn OBEY Cyn Brif Weithredwr yn derbyn OBEY Cyn Brif Weithredwr yn derbyn OBEY Cyn Brif Weithredwr yn derbyn OBE

Mae cyn Brif Weithredwr yr Awdurdod Parc Mae cyn Brif Weithredwr yr Awdurdod Parc Mae cyn Brif Weithredwr yr Awdurdod Parc Mae cyn Brif Weithredwr yr Awdurdod Parc

Cenedlaethol wedi derbyn OBE am ei Cenedlaethol wedi derbyn OBE am ei Cenedlaethol wedi derbyn OBE am ei Cenedlaethol wedi derbyn OBE am ei

wasanaethau i’r amgylchedd, ar ôl 35 wasanaethau i’r amgylchedd, ar ôl 35 wasanaethau i’r amgylchedd, ar ôl 35 wasanaethau i’r amgylchedd, ar ôl 35

mlynedd wrth y llyw.mlynedd wrth y llyw.mlynedd wrth y llyw.mlynedd wrth y llyw.

Penodwyd Nic Wheeler yn Swyddog Parc

Cenedlaethol yn 1974 ac ef yw’r Prif

Weithredwr sydd wedi gwasanaethu hiraf yn y

teulu o Barciau Cenedlaethol y DU.

Dywedodd Prif Weithredwr Awdurdod y Parc

Cenedlaethol Tegryn Jones, a gymerodd yr

awenau gan Nic yn 2010: ‘Mae hwn yn

anrhydedd addas iawn i wobrwyo cyfraniad

bywyd i’r Parc Cenedlaethol ac rydym oll yn

Awdurdod y Parc yn falch iawn drosto.”

Dan gyfarwyddyd Mr Wheeler, datblygodd y

Parc Cenedlaethol fel sefydliad o 29 o bobl i

staff o 150, gan gynnwys gweithwyr rhan amser

a thymhorol. Datblygodd o fod yn adran yn yr

hen Gyngor Sir Dyfed i fod yn awdurdod

annibynnol.

Gallwch chi gael rhagor o wybodaeth am Pariciau Cenedlaethol

Cumru yn www.parciaucenedlaetholcymru.gov.uk. Mae’r rhan

fwyaf o’n gwaith, yn cynnwys deunyddiau seminar, ymatebion i

ymgynghoriadau a datganiadau sefyllfa ar gael yn rheolaidd ar y

safle, ac rydym ni’n croesawu sylwadau bob amser

nationalparkswales@anpa.gov.uk.