1|

Supported by:

18-03-2014

Hoe kun je samenwerken met concurrenten?

Prof. dr. Kees Jan Roodbergen Drs. Tom SteffensHoogleraar logistiek Projectleider Internet LogistiekRijksuniversiteit Groningen Rijksuniversiteit Groningen

|18-03-2014 2

Inhoud

› Introductie› Dinalog› Over verliezers en winnaars

› Samenwerken bij outsourcing› Samenwerken bij het transport› Samenwerken bij informatiestromen› Samenwerken bij innovatie

|18-03-2014 3

DINALOG

› Dutch Institute for Advanced Logistics› Opgericht in 2009 om het Nederlandse

innovatieprogramma voor logistiek en supply chain management uit te rollen. Dinalog faciliteert gezamenlijk onderzoek en R&D tussen private

sector en universiteiten. R&D project ‘Cross-chain order fulfilment coordination for Internet

sales’, geïnitieerd door RuG prof. dr. Kees Jan Roodbergen.

|18-03-2014

Consortium partners4

|18-03-2014

Thema A: Multi-channel strategies

› Doelen Ontwikkelen van nieuwe methodes voor het combineren van

productstromen. Ontwerpen van voorraad-, assortiments- en routeringsoptimalisatie

voor combinaties van online en brick-and-mortar verkoopkanalen.

› Actuele resultaten E-fulfillment in multi-channel retail: The role of the supplier

(Ilona van Vliet, Erasmus Universiteit/Districon) A Hybrid Genetic Algorithm for a Multi-Depot

Vehicle Routing Problem Variant with Split Delivery and an Inventory Restriction, Nika de Vries

5

|18-03-2014 6

Thema B: Intralogistics

› Doelen Ontwerpen, verbeteren en testen van material handling concepten

voor e-fulfilment, met de nadruk op responstijd, flexibiliteit en werkdruk.

› Actuele resultaten Storage assignment under changing

demand: Periodically reslotting (Marij Hoekman, RUG/Centric)

|18-03-2014

Thema C: Optimalisatie bibliotheeknetwerk

› Doelen Ontwerpen van methoden die moeten ondersteunen bij beslissingen

m.b.t. assortiment, aantal exemplaren per titel, locatie (centraal of decentraal) voor elke titel.

Waarbij de afnemende vraag en de financiering in aanmerking.

› Actuele resultaten Assortment sharing to improve service level (G. van der Heide) Reservations versus interlibrary lending (G. van der Heide) Centralization options for part of the collection (G. van der Heide)

7

8|

Supported by:

18-03-2014

I. Over verliezers en winnaars

|18-03-2014 9

E-commerce: radicale innovatie

› E-commerce heeft de manier waarop men producten en diensten koopt, sterk veranderd

› Lagere zoekkosten

› Enorme variëteit aan producten en diensten

› Vernietigt oude grondslagen voor concurrentievoordelen…..

|18-03-2014 11

E-commerce: radicale innovatie

Ruimte voor nieuwkomers…

… dwingt de gevestigde orde tot heroverwegingen

|18-03-2014 12

Theorie: Dominant design

› Innovatie ontwikkelt zich meestal volgens vast patroon (Utterback & Abernathy, 1975)

› Eerst: verschillende concepten en strategieën

› Daarna: Shake-out

› Uiteindelijk: beperkte set van succesvolle standaarden (dominant design).

|18-03-2014

Eerst: verschillende concepten en strategieën

› Thuisbezorging› Bemande afhaalpunten› Onbemande afhaalpunten› Afhaalpunten in winkels› Vandaag besteld, morgen in huis› Tijdvakbelevering› Sameday delivery› Of ......?

http://www.dump.com/amazonshipping/

14

|18-03-2014 15

Daarna: Shake-out?

› Komt er een shake out in de e-commerce?› En gaat logistiek het verschil maken bij die shake out?› Same-day delivery?

› Onbemande afhaallockers?

|18-03-2014 16

Daarna: Shake-out?

› Consumenten houden niet van beperkte levering-opties of een onduidelijke afleverdatum (comscore.com)

› Slechte aflevering of service, dan bestellen klanten geen tweede keer (De Koster 2003)

› 1-op-veel relaties (1:n)› Dunne logistieke stromen› Duur, maar de consument verwacht….

17|

Supported by:

18-03-2014

II. Samenwerken met concurrenten

|18-03-2014

We weten het allemaal

› Vullingsgraad van vrachtwagens: 50%› Bestelbusjes rijden achter elkaar aan door de wijk

› Wehkampbaas: ‘Tijd voor open discussie over last mile’ (Emerce.nl)

18

|18-03-2014

Samenwerking: voor wie is het voordeel?

› De totale logistieke kosten kunnen omlaag Zelfde aantal pakjes met minder kilometers

› Het milieu kan er baat bij hebben Minder kilometers

› De klant kan betere service krijgen Betere spreiding van bezorgrondes: tijdvakkeuze

19

|18-03-2014

Samenwerking: voor wie is het voordeel?

› Maar Voor de webwinkels: lagere kosten Voor de pakketbezorgers: lagere inkomsten

› Uitdaging voor pakketbezorgers: de kosten sneller laten dalen dan de inkomsten.

› Wat gebeurt er in de rest van de logistieke wereld?

20

|18-03-2014

Samenwerking door LDVs

› Coördineren van transportopdrachten tussen deelnemende logistieke dienstverleners (LDVs).

› Gang van zaken Verladers geven opdrachten door aan hun vaste LDV De deelnemende LDVs herverdelen onderling de opdrachten Een verlader kan de dienst dus uitgevoerd

krijgen door een ander bedrijf dan waaraan opdracht was gegeven.

http://www.dinalog.nl/cms_file.php?fromDB=367

21

|18-03-2014

Samenwerking door LDVs

› Optimalisatie door “control tower” Vermindert voertuigen en kilometers vanuit totaal-perspectief Kosten en opbrengsten niet vanzelf eerlijk verdeeld. Wat is eerlijk?

› Shapley value A+B+C: 100 A+B: 12 A+C: 80 B+C: 65 C voegt meeste waarde toe, dus krijg grootste aandeel

› Theoretisch goed, maar gevoel van controle-verlies remt initiatieven in de praktijk.

22

|18-03-2014

› Als de logistieke dienstverleners dit niet (gaan) doen, wat gebeurt er dan?

23

|18-03-2014

Samenwerking door verladers

› Makkelijker te starten, zeker als verladers geen directe concurrenten zijn.

› Alle verladers kiezen samen één LDV› Kostenvoordelen worden gedeeld door de verladers.› Premie voor de coördinerende partij.

24

|18-03-2014

Samenwerking door verladers

› Gebeurt al in België.› Deelnemende bedrijven o.a. Nestlé en Pepsico› Gedetailleerde synergie-simulaties voor aanvang project› Coördinatie door Tri-Vizor› Joint tender uitgezet: STEF wint› Feitelijke operatie gestart midden 2012› www.co3-project.eu

25

Huidig Samenwerkingverladers

Samenwerking LDVs

Feitelijke kosten LDV

Winst LDV

Premie voor coördinator

|18-03-2014 27

E-commerce branche

› Veel concurrentie-spanning› Verschil in strategische volwassenheid

› De toename van bijna lege bestelbusjes wordt onhoudbaar. Als de e-commerce partijen het niet zelf oppakken, dan zal de overheid

op een gegeven moment ingrijpen.

› Logistieke samenwerking nog een brug te ver voor vandaag?

|18-03-2014 28

E-commerce branche

› Wat kan er al wel? En hoe kan dat er uit zien?› Communicatie & informatie

› Zo’n samenwerkingsvorm is bij voorkeur: neutraal; Elke partij moet zelfstandig

concurrentievoordeel kunnen behouden.

faciliterend; moet bovenal de logistieke afstemming in de e-commerce makkelijker maken.

|18-03-2014

› Webwinkels Hoe zorg ik dat een consument zijn adresgegevens up-to-date houdt? Hoe maak ik de checkout makkelijker zodat ik minder klanten

kwijtraak in dat proces? Hoe zorg ik dat de aflevering gaat zoals de klant het wil?

› Pakketbezorgers Hoe zorg ik dat ik minder vaak voor gesloten deuren kom te staan? Wat wil de consument dat er met het pakje wordt gedaan, als hij niet

thuis is?

29

Eerste stap in e-commerce samenwerking29

|18-03-2014 30

Op de goede weg

|18-03-2014 31

Voorbeeld B2B

|18-03-2014 32

Een andere eerste stap

Ieder bedrijf zelfstandig. Maar onderlinge interactie stimuleert innovatie.

|18-03-2014 33

Een andere eerste stap

› Innovatieprocessen kenmerken zich steeds meer door: Speels, samen (communities, open source, crowdsourcing,

crowdfunding), Creatieve chaos; laten gebeuren, proeftuin, dingen mogen mislukken

|18-03-2014 34

Een andere eerste stap

› Start van een nieuw soort community.› Niet te veel praten; vooral doen/proberen/uitwisselen.› Digitale serious game

de verschillende spelers uit de e-commerce supply chain kruipen in elkaars huid en moeten vanuit hun gespeelde rol beslissingen nemen.

› Community als test-/speeltuin (gedeelten van) eigen interne innovatie tonen/testen in een

community met jong, creatief ICT talent.

› Inspiratie-seminars introduceren van een nieuwe innovatie, nadenken over toepassingen

voor e-fulfilment

|18-03-2014 35

Conclusies

› E-commerce heeft het retailspel gewijzigd› Nog geen duidelijke richting naar ‘de beste’ logistiek› Multi-channel commerce kan ‘dominant design’ worden› Logistiek als randvoorwaarde voor e-commerce succes› Samenwerking gaat nodig zijn› Eerst het ‘low hanging fruit’

gezamenlijke ICT-gebaseerde communicatie Community voor gezamenlijke innovatie

|18-03-2014 36

Check out….