18.02.2017

1

LOGISTYKAw

SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

Andrzej Marjański

Istota logistyki Pojęcie i zadania logistyki

wojskowej

R e f l e k s y j n i e 2

Misją działań logistycznych podejmowanych w

sytuacjach kryzysowych jest ratowanie życia i zdrowia

rannym i chorym oraz zapewnienie wszystkim osobom

potrzebującym warunków niezbędnych do przetrwania w

tych sytuacjach.

Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

2

Cele kształcenia Aspekty logistyczne sytuacji kryzysowych

Terenowa infrastruktura logistyczna i rezerwy państwowe

Zadania i struktura organizacyjna logistycznych grup roboczych zespołów reagowania na szczeblu gminy, powiatu i województwa

Misja, cel i zadania zabezpieczenia logistycznego ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Zadania logistyczne realizowane na rzecz ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Potrzeby logistyczne ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Potencjał logistyczny wykorzystywany w sytuacjach kryzysowych

3Andrzej Marjański (78)

Cele kształcenia Realizacja zabezpieczenia logistycznego na rzecz

ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Organizacja zaopatrywania w wodę do picia oraz usług gospodarczo-bytowych na rzecz ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Organizacja pomocy medycznej na rzecz ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń

Organizacja ewakuacji ludności i mienia z rejonów zagrożeń

Organizacja tymczasowych miejsc zakwaterowania dla ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych

Wykorzystanie pododdziałów i oddziałów wojskowych do realizacji zadań logistycznych w sytuacjach kryzysowych

4Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

3

Literatura podstawowa 5

W. Nowak, E. Nowak, Podstawy logistyki w sytuacjach kryzysowych z elementami zarządzania logistycznego, SWSPiZ, Łódź-Warszawa 2009.

K. Ficoń, Logistyka kryzysowa – procedury, potrzeby, potencjał, Bel Studio, Warszawa 2011.

A. Szymonik, Logistyka w bezpieczeństwie, Difin, Warszawa 2011.

S.E. Dworzecki, Logistyka w zarządzaniu bezpieczeństwem cywilnym, SGSP, Warszawa 2012.

Andrzej Marjański (78)

Przydatne akty prawne

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 6 kwietnia 1997 r.

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym.

Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej.

Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym.

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.

Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

6Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

4

Przydatne akty prawne Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2003 r. w

sprawie szczegółowych zasad użycia oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasie stanu wyjątkowego.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobów użycia oddziałów i pododdziałów Policji oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie zakłócenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.

7Andrzej Marjański (78)

8

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu medycznych czynności ratunkowych, które mogą być podejmowane przez ratownika medycznego.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu tworzenia gminnego zespołu reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej i ich funkcjonowania.

Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Przydatne akty prawne Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

5

9

Ustawa z dnia 30 maja 1996 r. o rezerwach państwowych oraz o zapasach obowiązkowych paliw.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udziału pododdziałów i oddziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zapobieganiu skutkom klęski żywiołowej lub ich usuwaniu.

Przydatne akty prawne Andrzej Marjański (78)

Forma zaliczenia

Egzamin ustny, po uprzednim zaliczeniu ćwiczeń.

10Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

6

Istota logistykiLogistyka należy do najbardziej dynamicznych obszarów w naukach o zarządzaniuPrzedmiotem logistyki są procesy sprawnego i efektywnego zarządzania w obszarach zarządzania:

przepływami surowców

materiałów do produkcji

wyrobów gotowych

związanej z nimi informacji

11Andrzej Marjański (78)

Podstawowe sfery logistyki Obsługa klienta

Transport

Składowanie

Utrzymywanie zapasów

Realizacja zamówień

Przepływ informacji

Prognozowanie popytu

Procesy zaopatrzeniowe

Lokalizacja zakładów produkcyjnych i składów

Pakowanie

Czynności reparacyjne

Zaopatrywanie w części

Obsługa zwrotów

Gospodarowanie odpadami

12Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

7

Sfery zainteresowań logistyki13Andrzej Marjański (78)

Logistyka i

produkcja

Optymalizacja dostaw

Planowanie zakupów i produkcji

Analiza odchyleń

Analiza stanów magazynowych

Badanie efektywności

Koncepcja logistyki

Menedżerowie odpowiedzialni za pokonanie przestrzenno-czasowej luki dzielącej popyt i podaż muszą sprawić, że towary dotrą do potrzebujących ich klientów wtedy, gdy

oni ich potrzebują oraz w ilości i w stanie w jakich są zapotrzebowane

14Andrzej Marjański (78)

Oczywistą prawdą jest stwierdzenie, że zasoby i konsumenci są znacznie rozproszeni geograficznie

To stwierdzenie jest także aktualne w sytuacjach kryzysowych

Jaki z tego wniosek ?

18.02.2017

8

Koncepcja logistyki

Realizacja zadań logistycznych musi uwzględniać także aspekt kosztów tych dostaw

W latach pięćdziesiątych XX wieku pojawiły się pierwsze koncepcje menedżerskie postulujące pogrupowanie razem działań związanych z przepływami produktów, w celu umożliwienia kompleksowego zarządzania nimi

15Andrzej Marjański (78)

Oczywistą prawdą jest stwierdzenie, że zasoby i konsumenci są znacznie rozproszeni geograficznie

Geneza pojęcia logistyka Termin logistyka – nie jest pojęciem nowym

Geneza logistyki sięga dalekiej przeszłości

Źródłosłów:

logos lub logicos – greckie słowa oznaczające liczenie, sztukę liczenia, prawidłowo myślący rozsądny

loger, logis – francuskie słowa oznaczające zakwaterowanie, kwaterę

16Andrzej Marjański (78)

Logistykę należy łączyć z poprawnym myśleniem wynikającym z kalkulacji, obliczeń oraz rozważań

logicznych.

Współcześnie takie rozumowanie nazywane jest racjonalizacją albo optymalizacją działań.

18.02.2017

9

Geneza pojęcia logistyka 17

Jest rzeczą logistyki , żeby żołd był wypłacany, wojsko odpowiednio uzbrojone i uszeregowane, wyposażone w działa i sprzęt wojenny, żeby potrzeby wojska były dostatecznie i w odpowiednim czasie zaspokojone, a każda wyprawa wojenna odpowiednio przygotowana, to znaczy przestrzeń i czas odpowiednio obliczone, obszar oszacowany z uwzględnieniem ruchu wojsk, a także siły oporu przeciwnika...”

Cesarz bizantyjski Leontos VI (886-911) Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej, X w.n.e.

Andrzej Marjański (78)

Logistyka jako nauka wojenna

Cesarz Leontos VI w swym dziele uznał logistykę za trzecią z nauk wojennych

Strategia

Taktyka

Logistyka - zajmuje się zaopatrywaniem wojska, rozpoznaniem terenu i sił przeciwnika oraz odpowiednim przygotowaniem przemieszczenia i dyslokacji własnych sił

18Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

10

Geneza pojęcia logistyka

Słowa łacińskie logica i logicus oznaczają logikę

Logika - dziedzina naukowa związaną ze sztuką poprawnego myślenia, uzasadnionego i dokładnego formułowania myśli oraz uzasadnienia twierdzeń.

19Andrzej Marjański (78)

Geneza pojęcia logistyka W języku francuskim

Logistiąue - przedsięwzięcia związane z zakwaterowaniem, zaopatrywaniem i transportem (przemieszczeniem) wojsk

Loger lub logis – zakwaterowanie, kwatera wojskowa

20Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

11

Geneza pojęcia logistyka Termin logistyka pojawił się po raz pierwszy we francuskim słownictwie wojskowym.

A.H. Jomini zdefiniował ją (logistiąue) jako praktyczną sztukę przemieszczania wojsk.

Obejmowała:

rozpoznanie,

inżynierię wojskową

pracę sztabową.

21Andrzej Marjański (78)

Wprowadzając pojęcie logistyki do terminologii wojskowej, A.H. Jomini postrzegał ją jako część sztuki wojennej, równoważną ówczesnej strategii i taktyce

Antonine Henri de Jomini22

Antoine Henri de Jomini (ur. 1779 w Payerne, Szwajcaria, zm. 2 marca1869 w Passy pod Paryżem) – baron, generał, teoretyk wojenny.

Przypisał logistyce znaczenie, dzięki któremu znalazła

zastosowanie w naukach cywilnych

Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

12

Geneza pojęcia logistyka

lokalizacja i sposób wyposażenia magazynów wojskowych,

planowanie ruchów wojsk i ich realizacja,

dysponowanie środkami transportu,

budowa i utrzymanie dróg o znaczeniu strategicznym,

zaopatrzenie wojsk.

23Andrzej Marjański (78)

W książce Abriss der Kriegskunsł, A.H. Jomini przedstawił 18 obowiązków dowódców armii polowych, związanych z

zadaniami logistycznymi, wymienia m.in. takie jak:

Pierwsze pojęcie logistyki w XX wieku24

Pierwsza oficjalna definicja logistyki pojawiła się dopiero w 1905 roku.

Major Chauncey B. Baker zdefiniował termin "logistyka"

"Gałąź sztuki wojennej odnosząca się do przewozu i zaopatrzenia armii jest nazywana logistyką".

System logistyczny (prosty i przejrzysty) powinien być starannie zorganizowany, wówczas daje odpowiednią "energię" wojskom.

Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

13

Chauncey B. Baker25

C. B. Baker (1860 - 1936) amerykański oficer posiadającym rozległą wiedzę i doświadczenie logistyczne. Ukończył studia w Akademii Wojskowej w West Point, a jego kolegą w grupie był generał John J. Pershing, podczas pierwszej wojny światowej (od 1917 roku) dowódca amerykańskich sił ekspedycyjnych w Europie. W swojej karierze od podporucznika do generała, pełnił obowiązki na różnych stanowiskach w armii amerykańskiej w kraju i zagranicą, między innymi oficera sanitarnego, szefa kwatermistrzostwa dywizji, eksperta ds. transportu wojskowego, szefa załadunku wojsk na transport morski, wykorzystywany w relacji Stany Zjednoczone - Francja. Brał udział w badaniach organizacji jednostek i funkcjonowania służb armii amerykańskiej. Jego rozważania teoretyczne dotyczyły głównie transportu.

Andrzej Marjański (78)

Problemy logistyczne 26

Rozwiązanie problemów logistycznych wymaga określenia:

Zarysu i celu kampanii oraz potrzeb - niezbędne do ustalenia potencjału przewozowego, który umożliwi dostarczenie środków materiałowo - technicznych do wyznaczonego punktu,

Asortymentu i ilości zaopatrzenia - zależą od stanu osobowego i skompletowania w uzbrojenie i sprzęt oddziałów, charakteru i rozmiaru ekspedycji lub kampanii, klimatu, pory roku,

Poziomu zapasów i wielkości dostaw - uwarunkowane rodzajem i zasięgiem operacji oraz obszarem teatru wojny,

Sposobu uzupełniania zapasów - może być realizowane ze składów, zakupów na rynku, na podstawie kontraktów.

Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

14

Pierwsze pojęcie logistyki w XX wieku27

W okresie feudalnym działania wojsk były uzależnione od eksploatacji zasobów miejscowych, dlatego armie dzielono na oddziały, żeby zwiększyć obszar pozyskiwania zaopatrzenia.

Ruchy armii, często były podyktowane koniecznością zaspokojenia potrzeb, a do bitwy dochodziło, gdy w pobliżu napotkano nieprzyjaciela.

W prowadzonych wojnach planowano spustoszenie napadniętego kraju, żeby zniszczyć źródła zaopatrzenia i ograniczyć ruchliwość jego armii.

Współcześnie nie zawsze może to przynieść paraliż przeciwnika, ponieważ zasoby nie są wyzyskiwane z obszaru teatru wojny, lecz wysyłane z bezpiecznie położonych magazynów i tyłowych składów.

(Informacja pochodzi z czasopisma "Logistyka" 5/2009)

Andrzej Marjański (78)

C.B. Baker twierdził, że raczej rzadko w historii wojskowości rozpatrywano problemy zaopatrzenia i

transportu, chociaż od ich rozwiązania często zależał wynik wojny.

Rozwój logistyki - etap I – lata 50. XX wieku

Niezintegrowane działania logistyczne

Brak oparcia na jednolitej koncepcji

Brak podporządkowania jednemu celowi

Wyodrębnienie fragmentarycznych działań w sferach:

zakupu

magazynowania

dystrybucji

28Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

15

Etapy ewolucji logistyki – etap II lata 60. i początek lat 70. XX wieku

Fizyczna dystrybucja towarów - jako wsparcie działań marketingowych

Sfera zakupu, manipulacji i magazynowania na wejściu do przedsiębiorstwa - zarządzanie materiałami

29Andrzej Marjański (78)

Etapy ewolucji logistyki – III etap koniec lat 70. i lata 80. wieku

Stopniowe zwiększanie integracji działań logistycznych

Skierowanie wszystkich procesów logistycznych na osiągnięcie strategicznych celów przedsiębiorstwa:

maksymalizację zysku

umocnienie pozycji na rynku

zwiększenie stopnia dostosowania do warunków otoczenia

Działania skierowane na redukcję kosztów i optymalizacja działań w całym łańcuchu przepływu

30Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

16

Materials management –gospodarka materiałowa

Gospodarka materiałowa obejmuje:

prognozowanie i planowanie potrzeb materiałowych

wybór źródeł zakupu

sterowanie zapasami

manipulacje i magazynowanie

transport zewnętrzny i wewnętrzny oraz dotyczący zaopatrzenia stanowisk *

31Andrzej Marjański (78)

Materials management –gospodarka materiałowa

Podstawowe cele funkcji zarządzania materiałami, często zwanego

5 Rs gospodarki materiałowej (5 Rs of Materials Management)

nabycie materiałów i usług:

of the right quality - odpowiedniej jakości

in the right quantity - w odpowiedniej ilości

at the right time - w odpowiednim momencie

from the right source - z odpowiedniego źródła

at the right price – w odpowiedniej cenie

32Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

17

Etapy ewolucji logistyki – IV etap lata 90. XX wieku

Całkowita integracja w logistyczny łańcuch dostaw

Rozwój logistyki nie tylko w przedsiębiorstwach

Pojawiają się nowe koncepcje i sposoby ich wykorzystania:

centra usług logistycznych

zarządzanie odchudzające (lean management)

33Andrzej Marjański (78)

Stałe doskonalenie elementów infrastruktury logistycznej

Współczesna logistyka

Działalność logistyczna obejmuje współcześnie zintegrowane działanie

Na bazie zintegrowanych działań powstała koncepcja zarządzania łańcuchem dostaw.

34Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

18

Logistyka wojskowa – geneza Okres starożytności

Egipt Faraonów

Wyprawy wojenne (funkcjonowanie tzw. domów broni),

Rola organów zaopatrzenia.

Chiny(VI i V wiek p.n.e)

Dzieła SUN-TSY oraz U-TSY „ O sztuce prowadzenia wojny”,

Macedonia (IV wiek p.n.e)

Aleksander Wielki (356-326 p.n.e.) był pierwszą osobą, która stworzyła efektywny system logistyczny zaopatrujący wojska macedońskie. Jego kadra oficerska składała się z kwatermistrzów nadzorujących pracą tzw. pociągu bagażowego

35Andrzej Marjański (78)

Logistyka wojskowa – geneza

Kartagina (III wiek p.n.e)Marsz Hannibala przez Alpy – uznany jako majstersztyk planowania logistycznego.

Przy przekraczaniu Alp…”

Ścinał drzewa i spalał je między skałami, rozżarzone węgle zlewał octem, a następnie skałę, która dzięki temu kruszała, kazał rozbijać młotkami, torując w ten sposób sobie drogę.”

36Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

19

Logistyka wojskowa – geneza Rzym ( IV – III wiek)Rzymianie, problem transportu zaopatrzenia rozwiązali trochę inaczej.

Każdy maszerujący żołnierz został obarczony takim ciężarem, jaki był w stanie unieść.

W ten sposób zredukowano wielkość taborów i zwiększono samowystarczalność walczącego żołnierza.

BizancjumW starożytności logistyka była traktowana jako trzecia sztuka wojenna obok strategii i taktyki.

Takie znaczenie można odnaleźć w dziele cesarza bizantyjskiego z X w. Leontosa VI pt. “Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej”

37Andrzej Marjański (78)

Logistyka wojskowa – geneza

Okres średniowiecza

Zakon krzyżacki,

Wojsko za króla Jagiełły

Okres nowożytny

Rosja za czasów cara Piotra I (zreorganizował armie,

rozbudował flotę, fabryki zbrojeniowe),

Wojny napoleońskie - logistyka pojawiła się jako koncepcja

sztuki wojennej.

38Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

20

Logistyka wojskowa obecnie

Wojna w Zatoce Perskiej (1991-2001-2012), w Iraku czy Afganistanie

masowe wykorzystywanie transportu morskiego (95% fracht)- zmobilizowanie floty cywilnej,

powietrznego (95% żołnierze, 5% ładunki),

wykorzystanie infrastruktury portów morskich i lotniczych,

wykorzystanie Tap Line Road do przerzutu transportem drogowym ciężkiego sprzętu,

wykorzystanie statków szpitalnych i szpitali na bazie kontenerów,

wykorzystanie baz logistycznych do zaopatrzenia,

inne

39Andrzej Marjański (78)

Logistyka wojskowa współcześnie 40

Logistyka wojskowa jest to to dziedzina nauk wojskowychzajmująca się teorią i praktyką zasilania wojsk w czasiepokoju, kryzysu, zagrożenia militarnego, konfliktuzbrojnego i wojny.

E. Dworecki, J. Berny

Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

21

Zakres logistyki wojskowej

Misją logistyki wojskowej, postrzeganej jako jedna z dyscyplin (specjalności) nauk wojskowych, jest dostarczanie rozwiązań teoretycznych sprzyjających:

zapewnieniu wojskom wysokiej skuteczności dostaw zaopatrzenia

świadczeniu usług specjalistycznych

świadczeniu usług gospodarczo-bytowych

41Andrzej Marjański (78)

Podmiotem w logistyce wojskowej są wojska walczące bądź szkolące się

Zakres logistyki wojskowej

Rozwiązania noszące potocznie nazwę „katalizatorów" bądź „udrażniaczy" wojskowych łańcuchów logistycznych, występują w postaci logistycznych:

zasad,

metod,

technik

procedur (sposobów)

itp.,

42Andrzej Marjański (78)

Podmiotem w logistyce wojskowej są wojska walczące bądź szkolące się

Rozwiązania sprzyjają racjonalizacji - optymalizacji procesów logistycznych związanych z dostawami zaopatrzenia oraz świadczeniem usług wojskom szkolący się i walczącym

18.02.2017

22

43

Wojskowy system logistyczny to organizacja wojskowa działająca zgodnie z zasadami sztuki wojennej oraz nauki o zarządzaniu, złożona z organów kierowania oraz jednostek i urządzeń logistycznych sprzężonych ze sobą relacjami, przeznaczona do organizowania i realizacji dostaw zaopatrzenia i świadczenia usług (specjalistycznych i gospodarczo-bytowych) dla wojsk.

Eugeniusz Nowak

Istota logistyki wojskowej Andrzej Marjański (78)

Zmiany w pojmowaniu zadań logistyki wojskowej

„Logistyka jako administracyjny dział sztuki wojennej zajmującej się organizacją całego zaplecza sił walczących na frontach”.

(Departament Obrony USA – I wojna światowa)

„ Logistyka jest to nauka o planowaniu i realizowaniu przewozów materiałów oraz remontów sprzętu i uzbrojenia jednostek sił zbrojnych”

44Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

23

Zmiany w pojmowaniu zadań logistyki wojskowej

Są to działania w czasie działań wojskowych, które zajmują się:

produkcją, zakupami, pobieraniem, składowaniem, przewozami, rozdziałem, remontami oraz rozmieszczeniem materiałów wojennych;

ewakuacją i leczeniem personelu sił zbrojnych;

budownictwem wojskowym oraz uruchamianiem różnych urządzeń, materiałów, itp.;

zapewnieniem wsparcia przez różne służby dla jednostek bojowych.

(FM-100-10 z 1986r. – USA).

45Andrzej Marjański (78)

„ Logistyka -nauka o planowaniu i realizowaniu przewozów

materiałów oraz remontów sprzętu i uzbrojenia jednostek

sił zbrojnych”

Logistyka wojskowa współcześnie

Wśród współczesnych definicji logistyki wojskowej na uwagę zasługuje definicja brytyjskiego brygadiera wojsk lądowych J.H. Skinnera przedstawiona w Międzynarodowej encyklopedii wojska i obronności z 1999 roku.

Logistyka - kompleksowa działalność obejmująca planowanie, przygotowanie i zapewnienie wsparcia materiałowego siłom zbrojnym celem realizacji procesu

szkolenia w okresie pokoju,

mobilizacji i rozwinięcia w okresie wojny,

skutecznej walki w czasie wojny.

46Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

24

Logistyka wojskowa

J.H. Skinner wyróżnia dwie główne funkcje:

fizyczne dostawy zaopatrzenia

świadczenie różnych usług logistycznych.

47Andrzej Marjański (78)

W logistyce wojskowej kluczowym celem jest zaspokojenie potrzeb armii w każdej sytuacji

Polskie definicje logistyki wojskowej

W latach 90. XX wieku w definiowaniu logistyki wojskowej uczestniczyli również polscy teoretycy wojskowi.

Do interesujących definicji należą m.in.:

W. Stankiewicz - treścią logistyki jest kreacja i ciągłe podtrzymywanie zaopatrzenia sił zbrojnych w celu maksymalizacji ich zdolności bojowej.

E. Nowak - Logistyka wojskowa to dziedzina wiedzy o procesie zarządzania łańcuchem dostaw i usług dla wojsk walczących oraz dowodzenia oddziałami i pododdziałami logistycznymi.

48Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

25

Polskie definicje logistyki wojskowej

W latach 90. XX wieku w definiowaniu logistyki wojskowej uczestniczyli również polscy teoretycy wojskowi. Do interesujących definicji należą m.in.:

K. Pajewski - Logistyka wojskowa to interdyscyplinarna gałąź nauki spełniająca dwie zasadnicze funkcje: tworzy podstawy materialne i inne warunki konieczne do

osiągania i utrzymywania poziomu zdolności i gotowości bojowej wojsk stosownie do zasad określonych w doktrynie obronnej oraz zapewnia wymagany (normatywnie) poziom życia i służby społeczności wojskowej;

podejmuje i realizuje całokształt przedsięwziąć systemowych, które powinny zapewnić optymalne gospodarowanie przydzielonymi do dyspozycji sil zbrojnych środkami rzeczowymi i finansowymi.

49Andrzej Marjański (78)

Definicja logistyki w Siłach Zbrojnych RP

Zasady funkcjonowania systemu logistycznego Sił Zbrojnych RP

Logistyka obejmuje dwa ujęcia:

Szerokie - dyscyplina naukowa o planowaniu, przygotowaniu, użyciu i przepływie przedmiotów, osób, energii, informacji i usług w celu osiągnięcia pożądanych korzyści

Wąskie - logistyka wojskowa to dział sztuki wojennej o planowaniu, przygotowaniu i realizacji dostaw zaopatrzenia i świadczeniu usług zapewniających wojskom skuteczne szkolenie i prowadzenie działań bojowych

50Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

26

Skuteczność działań logistycznych 51Andrzej Marjański (78)

Skuteczność dostaw zaopatrzenia oraz usług (specjalistycznych i gospodarczo-bytowych) niezbędnych

wojskom do szkolenia oraz prowadzenia działań bojowych określana jest dwóch kryteriów:

Okres działań

bojowych

Okres szkolenia

Czym się różnią?

Skuteczność działań logistycznych

W czasie działań bojowych - kryterium 4 x „W", tj. zadania logistyczne muszą być realizowane:

we właściwym czasie (Just - in - Time),

we właściwych ilościach,

o właściwej jakości

we właściwym miejscu (na rzecz właściwego odbiorcy)

52Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

27

Skuteczność działań logistycznych W czasie szkolenia wojsk - kryterium 5 x „W", tj. zadania logistyczne powinny być realizowane:

we właściwym czasie

we właściwych ilościach

o właściwej jakości

we właściwym miejscu

według właściwych (uzasadnionych) kosztów

53Andrzej Marjański (78)

Racjonalizacja systemów logistycznych

Rozwiązania sprzyjające racjonalizacji - optymalizacji procesów logistycznych mogą mieć charakter:

Ogólny i obowiązywać (funkcjonować) we wszystkich podsystemach lub elementach wojskowych systemów logistycznych

Szczegółowy i obowiązywać tylko w poszczególnych pionach funkcjonalnych tych systemów.

54Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

28

Racjonalizacja systemów logistycznych Rozwiązania ogólne zmierzają do efektywnego (efektywniejszego) wykorzystania (użycia) posiadanych sił i środków logistycznych.

W związku z tym dotyczą one przede wszystkim problemów organizacyjnych i strukturalnych związanych z:

integracją kierowania zabezpieczeniem logistycznym wojsk oraz dowodzeniem jednostkami logistycznymi,

tworzeniem funkcjonalnych struktur logistycznych organów kierowania,

zapewnieniem przejrzystości kompetencji służbowych i funkcjonalnych,

powszechną informatyzacją procesów zarządzania

przepływem zaopatrzenia i usług między ich dostawcami i odbiorcami itp.

55Andrzej Marjański (78)

Racjonalizacja systemów logistycznych Rozwiązania szczegółowe funkcjonują z reguły w poszczególnych pionach funkcjonalnych logistyki i dotyczą, np.: w pionie materiałowym

tworzenia „jednolitych" jednostek kalkulacyjnych dla wszystkich rodzajów zaopatrzenia, których wielkość została ustalona na podstawie takich samych bądź bardzo zbliżonych kryteriów

56Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

29

Racjonalizacja systemów logistycznych Tworzenie „jednolitych" jednostek kalkulacyjnych dla wszystkich rodzajów zaopatrzenia, których wielkość została ustalona na podstawie takich samych bądź bardzo zbliżonych kryteriów:

dla amunicji i żywności - jeden dzień walki,

dla materiałów pędnych i smarów – przejechanie przez pojazd 100 km lub 1 godzina pracy agregatu itp.

tworzenia norm zaopatrzenia ściśle skorelowanych z jednostkami kalkulacyjnymi

planowania potrzeb materiałowych wojsk na podstawie jednolitych norm zaopatrzenia

stosowania jednostek ładunkowych w procesie przechowywania i dostarczania zaopatrzenia:

tworzenia kompletów (zestawów) zaopatrzeniowych

itp.

57Andrzej Marjański (78)

Racjonalizacja systemów logistycznych

W pionie technicznym

Wypracowanie wiarygodnej, tj. odpowiadającej warunkom współczesnego pola walki, metodyki prognozowania strat w uzbrojeniu i sprzęcie wojskowym (UiSW), która umożliwi:

dostosowanie potencjału jednostek remontowych pionu technicznego proporcjonalnie do oczekujących go zadań;

opracowania procedur wykorzystania zasobów terenowej infrastruktury technicznej;

tworzenia zestawów remontowych dla różnych rodzajów UiSW itp.

58Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

30

Racjonalizacja systemów logistycznych

W pionie medycznym:

uzyskania interoperacyjności pionu medycznego ze służbą zdrowia armii wiodących państw NATO

wypracowania wiarygodnej metodyki prognozowania strat sanitarnych, która umożliwi dostosowanie potencjału pionu medycznego proporcjonalnie do oczekujących go zadań

tworzenia zestawów medycznych ze sprzętem i materiałami medycznymi dla poszczególnych szczebli organizacyjnych służby zdrowia

itp.

59Andrzej Marjański (78)

Racjonalizacja systemów logistycznych

W pionie transportowym:

stosowania kontenerowego systemu transportowego (KST) w procesie dostaw zaopatrzenia

kompleksowej mechanizacji prac przeładunkowych

kompleksowego wykorzystania różnych rodzajów transportu itp.

60Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

31

Racjonalizacja systemów logistycznych

Racjonalizacja i optymalizacja procesów zachodzących w wojskowym łańcuchu logistycznym (dostaw zaopatrzenia i świadczenia usług) ma charakter ciągły.

Proces ten wymaga dużego uporu i konsekwencji działania logistycznych organów kierowania odpowiedzialnych za wdrażanie w praktyce proponowanych przez „teoretyków" rozwiązań.

61Andrzej Marjański (78)

Istota zabezpieczenia logistycznego wojsk

Przygotowanie i racjonalne wykorzystaniu i utrzymanie w gotowości do użycia odpowiednio urzutowanego i rozmieszczonego w terenie potencjału logistycznego:

materiałowego,

technicznego,

transportowego

w warunkach bojowych medycznego

zasobów terenowej infrastruktury logistycznej, niezbędnych wojskom do szkolenia i skutecznego prowadzenia działań bojowych.

62Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

32

Przygotowanie potencjału logistycznego wojsk Polega przede wszystkim na:

zgromadzeniu normatywnych (czasami również dodatkowych - ponadnormatywnych) zapasów zaopatrzenia

zorganizowaniu (rozwinięciu) jednostek i urządzeń logistycznych o niezbędnych zdolnościach wykonawczych (potencjale logistycznym)

przyjęciu sił i środków logistycznych z gospodarki narodowej (GN),

zorganizowaniu i pozyskiwania zasobów terenowej infrastruktury logistycznej

odpowiednim wyszkoleniu stanów osobowych logistycznych organów kierowania oraz oddziałów i pododdziałów logistycznych

63Andrzej Marjański (78)

Racjonalność działań Racjonalne wykorzystanie potencjału logistycznego w procesie zabezpieczenia logistycznego wojsk walczących polega przede wszystkim na:

ścisłym przestrzeganiu zasady gospodarności

zasady ekonomii sił

szczególnie zasady koncentracji wysiłku - potencjał logistyczny powinien być „ukierunkowany" w pierwszej kolejności na wojska wykonujące główne zadanie

64Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

33

Utrzymanie potencjału logistycznego w gotowości do użycia

Polega przede wszystkim na:

zapewnieniu pożądanej dyspozycyjności posiadanych zapasów zaopatrzenia

niezbędnej zdolności (zdatności) sił i środków logistycznych (oddziałów i pododdziałów logistycznych) do realizacji usług:

specjalistycznych

gospodarczo-bytowych na rzecz wojsk walczących (szkolących się).

65Andrzej Marjański (78)

Urzutowanie potencjału logistycznego

Umiejętny podział sił i środków logistycznych między poszczególne szczeble organizacyjne wojsk.

Wielkość tego potencjału utrzymywanego na poszczególnych szczeblach organizacyjnych wojsk zwykle odpowiada tzw. uśrednionym wielkościom ich potrzeb na dostawy zaopatrzenia i usługi logistyczne.

Kiedy potrzeby logistyczne wojsk są większe od możliwości (potencjału) wykonawczych etatowych sił i środków, wówczas przełożony (bezpośredni lub wyższy) wydziela (przydziela) siły i środki logistyczne do wsparcia lub wzmocnienia.

66Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

34

Rozmieszczenie potencjału logistycznego

Polega na umiejętnym usytuowaniu sił środków logistycznych w terenie w stosunku do rozmieszczenia (ugrupowania) wojsk walczących.

Przy jednoczesnym zapewnieniu dogodnych warunków do ich agonalnego wykorzystania (wyzyskania).

67Andrzej Marjański (78)

Terenowa infrastruktura

Przygotowanie zasobów terenowej infrastruktury logistycznej do wykorzystana przez wojska walczące polega na realizacji wielu przedsięwzięć związanych z:

ich fizycznym tworzeniem (powstawaniem) i racjonalnym rozmieszczeniem na obszarach przewidywanych działań

oraz tworzeniem „mechanizmów„ prawnych i organizacyjnych związanych z ich racjonalną dystrybucją i pozyskiwaniem

W tym celu m.in. organizowane jest współdziałanie wojskowo-cywilne.

68Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

35

Osiągnięcie celów zabezpieczenia logistycznego Cel zabezpieczenia logistycznego wojsk uznaje się za osiągnięty, jeżeli niezbędne wojskom (do szkolenia bądź prowadzenia działań bojowych) zaopatrzenie i usługi logistyczne zostaną zrealizowane:

we właściwych (zaplanowanych) ilościach,

o właściwej jakości (asortymencie, kondycji)

we właściwym miejscu (właściwemu odbiorcy)

we właściwym czasie.

69Andrzej Marjański (78)

Pomimo względnej równości wymienionych kryteriów

(wyznaczników), czynnik czasu w wielu przypadkach jest dominujący

Zakres zabezpieczania logistycznego

Zabezpieczenie logistyczne wojsk walczących:

zabezpieczenie materiałowe

zabezpieczenie techniczne

zabezpieczenie transportowe

zabezpieczanie medyczne

70Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

36

Zabezpieczenie materiałowe wojsk

Obejmuje:

gromadzenie SBiM,

przechowywanie SBiM,

dostarczanie (dowóz) SBiM,

wykorzystanie zasobów miejscowych (zasobów materiałowych terenowej infrastruktury logistycznej)

wykorzystanie zdobyczy wojennej

świadczenie usług gospodarczo-bytowych.

71Andrzej Marjański (78)

Zabezpieczenie techniczne wojsk

Obejmuje:

obsługiwanie techniczne (w tym usługi metrologiczne i specjalne urządzeń poddozorowych),

rozpoznanie techniczne

ewakuację techniczną,

remont UiSW

zaopatrywanie w techniczne środki materiałowe (TŚM)

72Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

37

Zabezpieczenie transportowe wojsk Obejmuje przedsięwzięcia:

organizacyjno-techniczne związane z realizacją przewozów wojskowych oraz towarzyszących im prac ładunkowych,

przedsięwzięcia przygotowania i utrzymania sieci transportowej

kierowania ruchem wojsk przemieszczających się (maszerujących) na własnych środkach.

73Andrzej Marjański (78)

Zabezpieczenie medyczne wojsk Obejmuje:

przedsięwzięcia profilaktyki zdrowotnej

leczniczo-ewakuacyjne

sanitarnohigieniczne i przeciwepidemiczne,

ochronę sanitarną żołnierzy przed skutkami użycia broni masowego rażenia (BMR)

zaopatrywanie w sprzęt i materiały medyczne.

74Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

38

Podsumowanie Logistyka stanowi jeden z kluczowych obszarów nauk o zarządzaniu

Przedmiotem logistyki są procesy sprawnego i efektywnego zarządzania w obszarach zarządzania:

przepływami surowców

materiałów do produkcji

wyrobów gotowych

związanej z nimi informacji

Logistyka wojskowa to dział sztuki wojennej o planowaniu, przygotowaniu i realizacji dostaw zaopatrzenia i świadczeniu usług zapewniających wojskom skuteczne szkolenie i prowadzenie działań bojowych

75Andrzej Marjański (78)

Zagadnienia do dyskusji

Istota i geneza logistyki

Logistyka jako nauka wojenna

Logistyka w XX

Etapy rozwoju logistyki

Logistyka wojskowa – istota i zadania

Zasada racjonalności działań logistyki wojskowej

76Andrzej Marjański (78)

18.02.2017

39

Literatura do wykładu

F.J. Beier, K. Rutkowski, Logistyka, SGH, Warszawa 2004.

S. E. Dworecki, J. Berny, Zarządzanie procesami logistycznymi, Reprograf, Radom 2005.

E. Nowak, Logistyka w sytuacjach kryzysowych, AON, Warszawa 2009.

77Andrzej Marjański (78)

„ Zawód logistyka wymaga teraz odpowiednich kwalifikacji, systematycznego szkolenia i twórczej wyobraźni .”

Prof. Wacław Stankiewicz

„ Logistyka nie jest wszystkim lecz wszystko bez logistyki jest niczym.”

Gen. H. Norman Schwarzkopf

W 1991 czynny żołnierz, jako głównodowodzący operacją „Pustynna Burza”, wksiążce „Nie trzeba bohatera” opisując przygotowanie do tej operacji, jak i samedziałania, jednoznacznie wskazał na rolę i znaczenie logistyki dla uzyskaniasukcesu we współczesnych działaniach militarnych.

78

Pytania Andrzej Marjański (78)