l/f'.'.H

fOJ

MICHAELIS MAJERI,SECRETA NATUR^

CHYMICA, NOVAPLANE SUBTILIQUE

METHODO INDAGATA.

Imperial Confiftor. Comir.Secretioris

MICHAELIS Med. D. MAJERI,^hQatur^ Secretorum

Eq. Ex. dcc^

CHYMICUM.OCULIS ET INTELLECTUIaccurateaccommodata,figuris cupro appofitiifimeTer

SCRUTINIUMincifa, ingcniofiirima

HisqHe confnes

EMBLEMATA, ^^

ad rem

egregie facientes^ententtoi^

'Do&ijjimaque item

EPIGRAMMATA,I

L L

U

S

Opufculumingcniismomenta

altioribus

T R A T U M. &,

ad majora natis,

ob

ineofubtilia,augufta/anda,rara,&: alioquinimium

quantum abftrufa,quam maxime expetitum,defideratum^

iterata 'vice amflijjimae T^eipiblic^x Chjmicce

Bom

^ Stnolumento^

nonjinejtngularijucuyiditatelegendum^meditandumin'telligendum dijudicandumy,

DEPKOMTUM.Wfi^tV^S^^^ ^St^^^^aS^ ^St '^S(' >;? >s'M)-x,^ ^^i& ^Sl' ^iS( Js^ J^^ i^^ Js^^

FR[mpenfis

AN C O F VRT hM,

GEORGII HEINRICI OEHRLINGIU 7)po JO HANNIS PMILIPPI AN DRE^,

Bibliopok.

DC

LXXXVII. K

PRiEFATIO

AD LECTOREM.,

^Ominem^ Lefitor candide Univerfi compendium fui compo^fitione referre,

in confclTo

eft:

'omnium

jS^ternis vit^ gene-

|ribus vivendis deftinatum efte

fnempe vegetabili inutero materno ,ubifaltemplant^inftarcrefcit&: augmentatur ; {enfibili , nimirum in hocmundo 5 ubi maxi-

ma exparte fenfibus ducitur, ceureliquaanimalia^aquibusdiffert,

quodintelleduincipiat uti^licctafliftentes Intelligentias feu

imperfefte 5 acdeniqueintelligibili^in altero mun-

doapudDeumjcique

Angelos bonos. Inprasfenti vita^quo quismagis ad divinam naturam accedit , eo magis rebus intel lelu indagandis, fubtilibus, mirisScraris;,

gaudet

&deledatur:Etecontra, quo quisad pecuinum geaus magis declinat, co minushiscapitur, &, fenfui

PR^FATIO AD

LECTORm:

aftridus eft fui corporaliori

Utrorumque

vide-

mus Exempla, quosdam iUis mos

,

tibusScfcientiispolitosefte corpons libidini hifce , nempe voluptatibus

utpote dodiores ardcditos , quampluri-

sula;,pompsexternx,6chis fimilibus. inhnita arcana lendumautem intelledum Deus

Ad exco-

artibusinnumeabdiditinnatura,quxfcientiis 6C extunduntur ,S>Cm ulum transris ut icmis ex fiUce

poferuntur:Interhxcfunt Chymicalecretanon omftrema.fedpoftdivinorum indagationem,preciofilTima,noncircumtoraaeis nium primaScqui in his deceptoribus 8c fucis Pfeudo-chymicis ( bona doariquippe ab afini adlyram ,

funt fed ingeniis altionbtis, na Scintentionealienifllmi) inveftiganda, liberalitereducatis,&ad majoranatis raraSC abcumfintvaldefubtilia, augufta,facra, comprehendenda prius ftrufa ideoque intelledu multo potius per

omm

quamfenfuadpifcenda,illudque

contemplationem profundamex naturs openbus rum ,eorumque inter fe Stcum comparationem,quam operationem fenfitivam, quscoecaeit feumanualem experimentationem, Poftfcientias hujusmodunfineTheoricaprjEvia.telleauales

ledione autho-

proxime numerantur, quae de vifibiU

'

PR^FATIO AD LECTOREM.

ac audibili objelo traclanr, ut {imt Optica fcu per-

fpediva, pidura^qu^dicituraquibusdam Poctis

muta, ut haecvice versa, pidura loquens Ha:c duo itaque feniuum magis fpiritualium nempc vifus,necnoninteIlelus ipfius objeda^ut inuno quaficonipelu& complexu haberemus, 6cma:

,

gisintelligendum animisfimul,

& femel infinuare,

mus En conjunximus fenfiim cum intelledlu hoc eft rara vifu cum chymicis emblematibus, qux5

huicfcienti^funtpropria^

CMeraeenim

artes^fi

Emblemataedant de moribuSjaut rebus aliis:,quam denaturasarcanis, alienumhocvidetur ab eorum fcopo &C fine, cumintelligi omnibus velint &C debeant,

Chemia non item,

quas ut cafta virgo per

tranfennam,ti

& veluti Diana, non abfq; vefte varia,,

coloris vifenda eft, propter caufas alibi expreflas,

haecca,

inquam

fii:a

,

poetica &C

allegori-

pida jEmblematica, Venerifivccupro^ non fine Venerefeu gratia, incifa, ChymicafecretifTima, intelleduindagandafimul&cfemel uno libro(iifcipias,inquetuum ufiim dicataadhibeas,quifipotius intelletualis fuerit5

quam:

fenfulis,e6 uti-

lior &: jucundior olimfiiturus eft

quod fi vero

pri-

mum

PR^FATIO AD LECTOREM. imim fenfui mancipatus, nullum eft dubium ,quin afenfuad intelledum tranfitus fiet, tanquamperoftium :Nihilenimin inteiledlueflediciturjquod

nonperfenfum aliquem introiverit,cumhomiiiis

recensnati intellecSus inftar tabul^ rafx habeanihil

adhuc fcriptum , fedquodlibet fenfumediante, tanquamftylo, fcribipoffitrEttur,inquavulgodicitur-,

IgnotinuIIacupido, quiaoportet^

iitinteIlel:ui,veIutidilatori&: arbitrojfenfus in-

dagatoresS^nuncii, omnefcibile primitus apportent 5cinnotefcere faciant,

tanquam Excubitoresportas invigi-

ad (fua organa

)

civitatis alicujus

lantes. Omnis proinde cordatus &C intelligens hanc

Emblematicam quafi figurationem, in hisdiftichis

,

ut

& in

fingularem adaptatione boni confuIetS^

pro nonnihilo rcputabit :Si enim mercatores nonnullipro magnapccuniac fumma artificium piduy:x aliquod aeftimant &C emuntjubi foli oculi falluntur,cumnaturx propinquifTimum judicent^ quid

m

qu^ &C intelledlui &C fenfibus pluribus inferviuntita, ut magna inde fperandaliterati has figuras,

iitutilitaspr^ter

obledationem , inprecio habeant 6c magni cenfeant Vale?

EMBLEMAI.Portavit

De fecrefts Natur^,

eum

ventus

m veiitre fuo.

EPIGRAMMA"p Mhryo

I.

njentosd IBoreae qui clauditur al-vo

Viuiis in hanc lucemfifemel ortiis erit 5

Unm

is

J-Ieroum CHnBos fuperare lahores

Arte,

Ne tihifit Hon A^^ippii}

manu, forti corpore i mente yfoteji. Coefo, nec ahortm inutilii iUe ,hono hderctfed genitui.Her-^

DISCURSUS

I.

h:ccm

Ermcs omnis

fccreti natiiralis

nidagator diligcnti(Timus,iri

tabula fua fmaragdina grdphice^Iicct ruccinde^dcfcribit:

opuslu-

Baturalc,ubiintcr alia inquit PortaviteumveritusmventreJuo,(\u2i.fidicat, lilc,

cujuspatcreflSo],matcrvcrbLuna, antcquamin:

vcnto(is,qucmadmodum avis ab dum volat Ex fumis autcm fcu vcntis ( qui funt nihil aliud aerc, quam aer motus) coagulatis fit aqua, exqua cum tcrra mixta mi>cdatur, portabitur a fumis

ncralia& mctallaomnia.-Imohxcipficxfumisconflare &coagii~ lariimmediateftatuuntur: Siveitaquc in aquam fcufumimi ponatur,codem resrcdir,qiiia utraquc ventimatcriaeft Idemdiccndumdcmincralibus&mctalliSjIicetmaCTisrcmote. Qua.Titurau.,. rcm, quisillc lit, qm a vento portari debeatr Reipondco, c^jymicej portat lumvcmuseftfulphur,quodportatur inargento vivo,utLull. Codicill. cap.:

,,

ii.

fu J^

hoc

3^-

rclidtis craffioribusprofternant : folct enim nat ura

& continuata vires

cam viam fibi pcr poros invenire ad ferofitates evacuandasjcum iila ad vcficam prsclufa eft, Hxc itaque Scylla,altera Charybdis eft, quam utramquc cvitare oportet eum, qui fibi profpedum velit. Quivcro hydropsexlxfocpateautlieneaccidit, fifitconfirmatus, difficilimse efl In arre autem Philofophico eura non eft impoffibiIis,cum aiFecftus potius fitperaccidens&fecundahus,quam effentialis autprimarius,dummocurationis:

do cauteincipiatur, utdccopiafcridiximusinquartana, ne fcificet nimii cxficcatione in tabem,aut humeente Draco caudam dum mordet ingerit alijo CMagnd parte fuifo cihics ipfefihi, jUe domandu^ erit ferrOifame ^carcere donec

^

^

Se 'voret

^ rcvomat

^fe

mcet

^ pariat.Vetc-

DISCURSUSXIV.VEtcrcsdixcrc,

41

quod

fcrpcns, quiferpentemdcvorarit, fiat

draco; Sa:vir cniin in proprium gcnus ut latro &ficariusin fuum. Talcs cfic in Africa , tanra magnitudine dc copia conftat, ut

niagnam partem Alexandrini

excrcitus delcverint.

Apud

Afa-

chxosi^tiiiopum popiilosnafcimturmaximi,quicratiumimpiiciti crcdiscapitibusvelificantadmcliora pabula.,,

modo

Fcruntln-

dorum rcges diios dracones aluiife altcrum odogenCim alterum verb nonagenum cubitorum magnitudine.-Exreccntiorum quoqs hoc tempore oblcrvationeinnotuit,taIesadhucpropc Angolaminveniri,ut malos ingcntes navium exaequent. Sic in Indix & Africa^montibusquibusdamreferuntmagnameiTeauri vim,fcdcufl:odiri a draconibus,ne quis eb accedat & auferat: Adfontes cnim fcn rivos,quiexmontibusdccidunt,conveniuntdracones&ficperac-

cidens apudaurum excubiasagcre dicuntur. Hinca Pliilofophis totdraconcsautferpentcsfuisthefaurisaflcribuntur,utVclIeriaureo, HortoHcIperidum, aliisque perfonis fcufubjedischymicis,

Saturno ^iculapic , Mcrcurio , cujus caduccum gcmini fcrpentes cingunt, mas & foemina. PerDraconcs vero illiniliil aliudintcILguntquam fubjedlachymica. Hinc dicunt:Dant Rcbis montes draconcs terraque fontcs: EtquodDraco caudamfuam devoret, famem cjus maximam denotantes. Quod Hcetaliiexponant dcanno in fc rcdeunte &circulum rcference tamen primitus a Pliilolbphis fuis rebus accommodatum fuit qui pcr hunc draconem intelligi volunt ferpcntem,quiahum fuigencrisdevorcr,(5c hic vocaturproprie fulphur prout omnes innumcris locis tcftantur. LuUius in codicillo cap.^i. Hoc eft,inquit, fulphur, fili, & hic colubcr 6c draco dcvoranscaudamfuam, Lcorugicns&gladius acutus , fcindcns omnia, mortificans &c confringcns. Et Rofarius Draco non moritur nifi cum fratre & fbrore fua intcrficiatur. Et mox Draco cft argcntum vivum extradum acorporibus, habcns in fe corpus,animam & fpiritum.Hsc aqua alio nomineibidcm diciturfoetida,quzehabeturpoftfeparationemEIementorum.Dcvorare autemdracocaudamfuamtraditur, ciim parccmvolubilem, vencf,, ,

Cadmo

,

5

,

:

'^i

DISCUKSUS&humidam abfumat,

XIV.

venenofam

ut poft absquc cauda vi-

volubitardior , fiqnidem motus dcatur corpulentior Csmagna ex parte ratione caudae fbntigerit. litas ejus fcrpcntes tera animalia innituntur pedibus , at dracones , explicatione cor-poris id gcnus vermes conftridione veluti aqua effufe in certos circuitus utuntur , pro pedibus definiunt, nunc huc, nunc illuc fe fledendo, ut in fluviis fere omnibus videre eft , quomodo inftar ferpentum curfus fuos infle(^ant 5c gyris obliquent. Hinc argentum vivum ferpentem non absqj caufa vocarunt,& Mercurio ferpcntes adhibuerunt,cum 6ccaudam qua(i trahat,& nunc huc,nunc UIuc volubili ponderc procurrat: Serpens enim ut ferpir,fic Mercurius,qui alas in pedib^ capite propter-

&

&

&

&

&

&

&

ca habet.

InAfncaferpentcsvolatiIeseirefcrunt,quidepopu!a-

rentur omnia,nifi ab Ibide vaftarentur. Unde Ibisintcr iCgyptias imagines facras ftatuitur, tum propter manifeftam utilitatcm,

quam toti rcgioni prieftat,tum propter occultam rationem,quampauciores intelkxerunt. Draco hic demorfa cauda, pcUc vcteri abjcda ncvam acquirere una cumjuvcntutedicitur, utnonfolum cornicibus,corvis,aquilis&cervis naturavitam longiorcmconcefleritjfedctiamferpcntinogencri. FormicafenefcensaLisacqui-

rit/icquoqjmultivcrmes. Homofencfccnsterrasmandatur^atex Exqaolibctferpente tcrra rcdivivusxtcrnxvitajconfccrabitur. combufto fit pulvis, qui aflumiturcontraomniavencnainnoxie cummagnoeffedu. EjusmodiAlcxipharmacum fieriquoqucdebct ex hoc dracone, qui jam caudam fuam (qua: in vipcris amputari folet) devoravit, contra fortuna? & corporis mala prxien.tiflfimum remedium.

Opus

EMBLEMA

XV.doceat.

DefecretU Naiur^,

4f

us figuli, confiftens in ficco 6c humido , tc

E P

1

G R A

MMAut

XV.aqtt fupennjicinnt vitri criftallini pulvercs, aut fel vitri Hujus vicePhilof^ fuaEudica utuntur, quam Moricnus dicit eflc quoq^ fcl vitri &c in vitreis vafis quarendam Calor enim ignis corpusipfumfcflinacombuftioneconfumit: AtEudica cinpponitur, ipfa corpora in terram mutata ab omni combuftione curabit Namcorpora poftquamfuas jam non rctincnt animas, cito comburuntur: Eudica(foex vitri) quidcm bene omnibus corporibus convenit: nameavivificat& aptat, & ab omnicombuftjonedefendit: HiEcMorienusRomanus. Hsc itaqjeftnatura,qua^docet aliamnaturamcontraignem pugnarCjeiq, aflliefieri,qua^ eft magiftrainftituensdifcipulam,

bene refpicias,qux eft regina regens fubjematrem ; Hic cft fervus illc rubens , cjui matrifu^Eodorifcrae matrimonio conjungitur, Sc exilla generat parentibus fuis longenobilioremproj^eniem : Hic eft Pyrrhus Achillis filius&' juvenisfi

&

ftam,

&

quae eft

filia

nobilitans

rubri capillitii, aurci veftimenti, oculis nigris,pedibus albis: Hic efl eques torquatusgladio&fcutocontradraconcm armatus, ut cx faucibus qus eripiatvirgineminviolatam Albificam,BejamfeuBIancam cognomine Hic efl Herculesmonftricida, quiHefioncm Laomedontis filiamCeto immani expofitam libcravitamonfiiro: Hic eftPcrfeus ille, quiAndromedam,CafTiopes& Cepheij-^thiopumrc-gisfiliam a monftro marino, ofienfo capiteMe dufasdefendit, & avinculisereptaminuxoremiduxit Hiceft, qui comparari poteft cumantiquisRomanisillisIibcratoribus&purgatoribusyIS

DISCUK.SUS

XXXIII.

EX

arcanis naturac eft , qubd,ingrucnte hyemc , ranse

ncs,aquis fubmcrfafyVcluti mortuae jaccant,

& hirundi& vcre novo calo-

reSolis opcrante recuperent fenfura

&:motuni fcu vitsfcnfitivjc,

adioncs peragantpertje in

:

Quod Q verb ipfo Brumali tcmporc in aquisre:

aercm feu hypocauftum calidum adferantur moxfcfe movcre,ut in aeftate,incipiunt Undc apparct.quod illis nil nifi calordeficiatcxtcrnus,quicalorcmnaruraicmintcrnumconclufum cxcitct&inadumdeducat: EodcmmodoPiiilofophide iuoHcrmaphroditoloquuntur,quifiintcncbris)accnsapparcatmortuus, igniscalorcindigeat Intencbrisvcrb jaccredicitur,dumpernotcmhyemisopacam &frigidii1imam dimittitur,h.c.in nigrcdine, qua^ frigiditatis iignum cft,maner,a qua ad albcdincm pcr majorcm ignis intcnlionem adduci debet , & adhuc pcr majorcm, ad rubedinem: Absquecalorcenim,utBodiilusinturbaait,nihilgcnerarur. & balneum intenfi caloris perire facit , fi vcrb frigidum fic fugat , fi autem tempcratum fit, corporiconvcnicns & fua-ve fir. lb\d.Eoml':

,

lus^cunBa, in qui t, qua. 'vinjunt^ Deojic volente,etia?n moriuntur : Proptereailla

natura , cui humiiiitas adempta eji chmper noHes dimittitury,

mortuojtmilis ^idetur^ c^ tum illa natura igne indiget, cjuousque corpus

tunc fitpuhis ?nortucJimilts ir^ C^ illius Jpiritus interramvertatur ani??^am,& omni in fuo tumulo : HisperaBii reddit ei Deus/piritum emendata : Oportetigiablata conjortata eji natura nojira firmitate tur illamremcomburere absque timore ^c. Ignisitaque, quiomncs alias res deftruit hanc conftruit quas reliquis mortcm, huic vitam,

^

^

^

,

,

praebct. UnicuscftF/^^-^^iA-^quircparaturignCjquiinnovaturfiammis ex cincrc emergit rcdivi vus , arquc hic Phiiofbphis folis no-

&

tus,

crcmatur& in vitam revocatur,quicquid alii fomnient deave,,

iiefcioqua,voIatiIi,nusquamcxiftenre,nccvisa,nififabuIose: Elt autcm Hermap^roditm dc quo Philofophiloquuntur, mixtaenafoemincae , quarum una rranfit in alteram calore turae, mafculcie

&

operantc Ex foemina cnim fit mafculus, quod non adebmirum ia Philofophor. operc videri dcbct, ciim & fcxum mutaffcquamprarimoSjfihiftorJisfidcshabcndacft-rcpcrtumfit^PoetaeCf^/e^jjJj'/^/;^

& Tirejiam commemorant,ut Fontanm in

ftellis

Pce~

DiscuRsus

xxxm.:

5^

Pceiiitcatgencnstamcn&rcC?;^f

T^itaue fiper

montana cacumina candidiunoneftcoeli

^utEfilapisy

remanct doBis unica cura uiris.dsr,

quod nohile

Donum ,,

Dante

DE Ofelix.fi ^im hahehit

erit.

Ho-

D IS CU

R.

S

U

S

XXXIV.

loi

HOminum

opinio vcl adularioquibusdamprsErcliqiiismirabilcs ortus , at certe fabuloros actnbuit , veluti , Alcxandro Magno , non a Philippo Maccdonum rcge, fed Jovc Hammo-

nio,gcnito,Romulo & Rcmo,a Martc,PJatoni ex virginc Perictione ex ApoUinis opprcfla phantnsmatc, nato.Ita Ethnici a diis lc oriundos demonftrarc volucrunc qucmadmodum 6cThcflalus Hippocratis mcdici filius (cic ab Apoliinc ortum duccrc Athenicnfl',

businteraliapcrHiadcrcconatur: Scdnosillisnoncicduli,quircinius, illos nec homincs nccdcostliiirc, adquosluigcncriscrio-inem refcrimt, Et fi hcroes quafi di vini mter mortalcs cxririffentjCxadulatione fabditorumdifcipiiloriun vcl aliorum omnia fua magnificamundo vendit3ntium,h;:tcdeiishxa(xinopinioncin vult^i falfariis fcriptis infmuata ellc ananadvcrtimus ALa rcs ell:,quod Philolbphi fuo filio conceptionem &nativitateminuiitatamtribuantiHabetcnimhicquidpecuUareprecxterisomnibusinmundonatisjcumconccptioejusfaclalitin babcis &:ortusinacrc. Sci,,:

mus

vari poffc bahicis calidis,

mulicrcs ftcri]escxnimiafrigiditatc6:ficcitatemultumadjuiit ad conceprumreddanturiiabilcs&

apti%atquodisinbalneisfieridebear,autfacl:usfit,inauditum:Soli huic illud competcre videcur ob mirabilis natura? potentiam ab

aliislongediverlam.Alibidicuntquodconceptiocjusfatinfundo vafis&ortusinalcmbico:quaefcnrentiamagiseftconfpicua:Nam aqu^ balneoram, fi qua; adflinr,non in fummitare,nec medio vafis fed in fundo erunr,in alcmbico vcio vapores funt aerii: Conceptio itaque ubi fada eft afcendit in ulembicum & tit ortus ejus in albo colore:Infundonigrcdodominatur,dequaRofarius3Conceptio,,

cum tcrra in ngrum iblvitur puivcrem(5c incipit al; quantulumdemercurio rctincrcjtunccnim ^git mafculusin focminam,inquit,eft

idel1:,azothinterram.Etpauloport:Conceptio&defponfatiofitinpiuredincinfundovafis;v5cgcneratiogenitorumfictinaerc,fcilic. in capite vafis,id eft, alembici: Eftquc conccptioinbalneisnihilaliudnifi putrcfatflio

in

fmo:

(ic

enmiidcmRofariuscontinuat:

corpusnihilfacit, nifiputicliat,

& nonpoteftputrefieri, nificum

N

5

mer-

,Oi

DISCURSUS:

XXXIV.

mercurioniidi,

Etmoxputrefadiofiatignelentifllmofimica!idi5chuita quodnihilalccndat: quialialiquid arccnderet, fieret feparatio partium quae fierinondebet, doncc mafculus & foemina iint perfede conjundi unum recipit aliud,

& nequaquam alio

,

,

,

&

nigredoperfedx fclutionis. Ortus cjus efl albus , qui fit in cacumine montium, h.c. in aerc fcu alembico ; Qupd per Rolinumad Euthiciam fic explicatur Dixitfapiens:ell in fuperficic:

cujus fignum

Accipite res e mincriseas a

fuis

S:exaltateeasadaitioraloca,&mittitc

eacumine montium fuorum &:reducite eas ad radices fuas: Et

poft:

Permontes autem

fignificavitcucurbitas,

&percacumina

,

montium alembica: Mittere autem fecundum fimilitudinem cft recipcre aquam iilarum pcr alembicum inrecipicnte: Reducereverbfuperraiices,eftiliperhoc,aquoprodcunt:&nominavitcucurbitas montes,quia in montibus, quifunt cucurbitx, generantur

Sol&Lunaeorum. Hxcaquas, hoceft,:

Poftca fitrubeus&incipitircfuper fuper metalla in igne liquefada , quarftantinftar aquae mcrcurialis Eftenimhicdominusaquarum, inquasimpeiilc:

r-ium exercct, inftarNcptuni, eftque rex maris

&pofleflbrmon-

tium. DcXfrAvPcrfarumrcgctradunt,

quodexpeditionemmo-

mare&montcm Ane fibi in juriam faccrent, illud fluduum, hic fiamarum a^ftu, thum, alias fe poenam de utroquc flimpturum eflc. Vcrum furdis narrata eftfabula, &mareaUquotexejusnavibusfi.ibmerfit, Athosvero inccndio non paucas perdidit. Hiac iratus rex, tanquam maris &turus inGrxciam, lcgationem inftituerit ad

montiumdominus,

iiii

ccrtumnumcrum

plagaruminfiigijuftit,:

montis verb magnamparteminmarcabjccit Sedhscmagis audaciam,quam prudcntiam ranti regis demonftiant:Hic,dequo no bis fcrmo, omnesaquas abobftaculis&immunditiispurgatnon cdi(f^o , fedfain:o,& libcre per cas inccdit quas quoque (quod am ,

plius eft)congelat, ut currus fiia duri tie fuftineant, qux antea tuie-

re naves:Iplc

montes cxarquat vallibus & flammasignis non reforniidar,ideoqucquocunque vult,ab Hcrculis columnisin ultimam ladia;orani ,adDionyfiicolumnas iibcrcccntcndit. Cercs

EMBLEMA

XXXV.

De fecretis Natur^.

103

Ceres Triptolemum, Thetis Achillem , ut fub ignc morariaflfucfecit, fic artifex lapidemo

EPIGRAMMAREJpice TriftolemumMatredocente ,y

XXXV.Achiffem,

durumque

inpr

C^^u,

lacie ferens ubera plena die:

'Jiaudfecui affuefcat medicina heata Sophorumy

^u^km fuer ad mammaSy

ut queat ignefrui.

Ly^

104

DISCURSUS

XXXV.

LYcurgusilleSpartanorum legi{l3tor,quantum confuetudo valcat,&ufusfi\x*bonus(ivemalus, oculariexempiopopuloiii thcatrali concionc expofuit, dum adduceret binos catulos uno enixueditosj inquemedioponcretollampulterefertamac lepo-

rem quorum catulorum unus cum videret cibum & leporem eo,

,

relido hunc infccurus eftjquia ita affuefadus erat,alter vero neglcdo leporCjollam cvacua vir,cum ficconfueverar. Quo fado^en, inquit,hicvidctis, quantumvaleateducatio, &aparvuiisaffuefa-

&

fimilimos produxit. Hoc etiam in illis quos natura pares modonituram cmendare, autadmelioradirigercconvcitaquc(ftio,

&

nit,qUc^caTcaci"t,utinvitiumvelvirtutemfaciIeflcdipoflit.Quod illein poliricis vcrum dcmonth-avit , Philofophi quoque in Phyficis fe

irahabcreconfentiunt: Inhominibus,brutisquantumcon-

fuctudo vakar,quotidianaexcmpIapertotum vifunturmundum: In vcgctabilibusquoquenonpaucaoccurrunt Atinmineralibus &metalliciscadcmdari,rariorisexperientia2eft: Nihilominus tamcn lapidcra fuum fixant per aflliefadionem inigD.eiibiconve:

nicntc,qucmadmodumiiiumerisIocisinnuunt:Nutricndusenim cft ignc, tanquampucrladc fuper ubera matris fuae Undc dicitEmiganuSjinfpicitc la^tantcm pucrum,& ne impcdiatis eum:Et Bo:

dillus,Foetusautemextradusnonnifilalenutritur,6cignc perfc quanto magis exuritur ofllbus paulatim dum parvulus eft, confortatis,injuventutemdcducitur,inquampervcniens,flbifufflcit. Et ArnoldusinRofar.I.2.c.7. Oportettamenipfammcdici-

&

&

,

nam diutiiis aflari fupcr ignem & nutriri inftarpueri in ubcribusHxc ead. antiquiffimiPhilofophi demonftrarevolueruntinallegoriisdcTriptolemoratis,

& Achillcfubignc aflLiefadis)acere& indu-

chymicum fubjcdum denotet , prxter CLim utcrquc quodinfulfaeflctfabuIa,indignaqii2Evelaliisrebusmoralibus acnil nifi

commodarctur,veldo6lorumauribusinculcarctur: Ceres,veluti nutrixTriptolemum intcrdiu ladc nutrivit^nodufub ignibuspofuit,undc CLim pucr optimc aleretur, patcr EleufiLis aliquando hoc bfcrv-avit Hinc Ceres Eleufium. interemit & puero Triptolemo:

^

cur-

DISCURSUS;

XXXV.

lej

currtimdonavit, anguibus tradum, quo iileper aercmin omnes mundi partes contendit , &mortalcsfrugumrcminationem doSed hicTriptolcmustincluracftPhiiof. comodo fubignc cuit nutrita, qux a fcrpentibus duda, hoc cft, Mercurio , docuit homines,quomodo fcmina Phiiof in fuam tcrram jacicnda fint. Hacc eadem aflcribuntur Ofiridi quiidco terrarum orbcm pcrhiftravit,,

utahbi dcmonftravimus, &Dionyfio,qui vini ufumhomincsdoce ns peregrinatus cft pcr mundum. Sunt verohi trcs Triptolcmus, Ofiris (ScDionyfius unius intcntionis & ofticii,im6 rcs unajut etiam Achilles ,quifortiftimus ad beJIumTrojanum mittcndus erat j EjuspaterPeleus,ideft,terra,velPclcusmons,materTiictisdcamarinafeuaquarumj his nafcitur Achilies Atin corum nuptiis pomumaureumEtidosproLitum cft,prima caufabelli Trojani,undc cxiisnuptiis natus,nonimmerit6ejus"exccutor cxtitit Induratus quo antcdidus verocodcm modoAchilles amatrefuadicitur Triptolemus a Cerercj dequohb. 6. Hieroglyph. fatis diximus, quodhicrcpctcrefupcrvacancum ducimus:Lapidis itaquenutrimcntum ignis cft,at non indCjUt quidam pcrpcram cxiftimarc pof. fet,in longimijlatum &profundum,cxtcnditur,ncqiicin pondcrc incremcntum fumit j quia falccm virtutem , maturationem & calorem ab ignc acquirit,omnia rcliqua,tanquam commeatus & via:

:

,

tica

fecum:

adferens.

Quando enim

ex diverfis lociscjuspartcs,

funt congcfta2,purgat3Edigct

& conjundx,h^bct in fc omnia:

quibiis in-

Undcapud Rofarium PhiJofophus

Omma fert pcumyO[ui'

hm

indiget ^Ac aquafcetum,

ad fincm illi additur ,nifi rogencum: Quilibet auteni animadvcrtcre dcbct, utidracones Triptolcmi currui jungcndos bene agnofcat, antcquam quid incipiar,quifuntaJati&volatiIes; quosfi fciredcfidcrcs,infimo Phi-

Nccveroquicquam pcregriniab initid fit homogeneum,ncc feparatur, nifi hetc-

iofophicoinvenics, funtenimfimus,&gcneranturcxfimo,funtquc illud vas,quod Maria dicit,non efie negromanticum ,fcd regimcnignistui, fincquonihilcfticics. Vcritatcnuibi aperui, quamhaufi incrcdibili labore,

non absque fumptumuUomm annorum,

ex vctcium monumentis.

G

Lapi*

lo^

E

M

B L E

M A XXXVI.,

De fecretis Natur^,

Lapis projeduseftinterraSj&cinmontibus exaltatus,&: in aere habitat &; in flumine pafcitur,ideft:>MerGurius,

E P

I

G R A M

M

A XXXVI.

Vlle recremmtum fertur LAPlSatquejacereTortenjm\,Jibiut h'wc dirues in&fsquefarenL

tMontihus infummu ahifiatuere^fer auraiAeris^at p^fciperflu^ios alii*

Omnia 'vera fuo funt fenfu ipcjlulo fedte CMunera mO'ntanisqH

laS

DISCUR.SUS

XXXVI.

interrasjinquibiistamcn ab)edusnonpermanet,redcxaltaturad montes, utpote Athiim , Vefuvium ,^thnam, & his fimiiesflammivomos,qualcsinciiverfis orbispartibuspermulti vifuntur. In his cnim ignis perpetuus ardet qui lapidem fublimat , & ad fummam djgnitatem evt hit. In montibus,ut crercit,in rudi forma ex fulfure&argentovivo, ficinmontiumvertice maturatur&perfidtur,ubi&: provcnithcrba,fine quaignistempcrarinequit 5 quia hacfrigida&humiJainigncm conjei^a cjusvehcmentia rctunditurpcrluicontrarium: Amontibusadaeremtranfit,ubi habitationeminvenit. Aercnimipfidomusfit,qua circumdatur,quodnihilahud cft,quam quod portetur in vcntre venti,nafcaturinaere, dequibustcrminisanteadidumeft. Tandcm in fluviis pafcitur hoceft, inaquis, Mercurius Indeincjushonorem Athienienfcs hydrophoria agcbant, quia materia Pliilofophorum iapidis cft aqua,uiRofarius inquit,6cintclligiturde aqua illorum trium.Quam obcaulam Mcrcuriustriceps quoqucdicebatur, utpote marinus,,:

coelcftisSctcrreftris,quiaaqux,terrce& aeriadcflct.

AVulcanoigni afluefie-

cducatustradirur,furacitateinfignis,quia Mercurius

ridocetur,quivolatiliscft,&fecumaufertid,cuimifcctur. i^gyp-

imoThebanis quoque faccrdotibus & magns mundi parri, antiquitus religionem dida vit, quia achymi*tiisleges

&difciplinam

,

cis inftitutis^gyptii politiam

ci,ab his Romani

,

, & res facras habuerunt,ab his Graeab illis quam pkirims ali^ geutes, ut latitis alibi

demonftratum eft. Argum faxo occidit, feu lapide,& Battum in lapidemindicemconvertit. Quidmultisr Chymicorumvolumina omnia nil nifiMercunum inculcant,unoque hoe verficulo ejuspotentiamfatisconfirmant ; EftinMcrcurio quicquidquaeruntfapiHicitaquequsErcnduserit,donecinveniatur,fiveinaere, cntes.igne,aut terra morctur. Vagus enim cft,& nunc huc,nunc illuc cur-

rcnsproDcorumchymicorumminifteriOjtanquamillisapcdibus,

quod oflicium ejusindicatur,dum Angelicamipfifiliamnonnulliaflcribant.

Tria

EMBLEMA

XXXVII.

De fecretis

Natfty^,

I05

Tria fiifficiunt ad magifterium/umus albus^hoc eft,aqua^leo viridis, id eft, aes Hcrmetis,6caquafoetida^

i P

I

G R A

M M A XXXVIL 60 'viridi:

iT

TErtia magijlerii [unt femindifoetida-LymfhayEt fjiueus 'vapor, ac peUeUndafarenspeferit^rejlant qu^e^lementa^Sofhiique^

Ut lapidemfaciant,ultimaprimaque ta eft,/Es Hcrmetisat

LEO, petraque neta Lil^rorum capitlis/Tumm ^albm aqua*eft 'viridu

O

i

HT

,io

|D

I

S

CU R

S

U

S

X^XVII.conftrudionem requl-

T

triaenciitialia

ad cujusquc

sedificii

rLUirur,quorumunoabicntc,cjus nulia adcflc potcilperfedio, qui: runtfundamcntum,parictcs&tci:um,ira totidcm dcHdcran-

turadPhilorophorumcompofjiumabfolvendum,quxhicnominanturpropriisfuis nominibus Author Aurora?,c.2o.de fcpnratione elemcn torum loquens, Terra, inquit ibidem rclinquitut, ut aliatriaelcmcntainca valeantradicari fi ipfa noncfltt,elcmcnta:

,

i

fundamcntumnonhabercntadxdincandumfupcriddomumnovam Thefaurariam Hoc fundamentum vocatur hic aqua foetida,:

quxeftmarcromniumelementorum^tCite Rofario,exqua

(?cper

quamdc cum qua prxparantPhilofophi ipfum

,

fcilicctElixir

m

principio&infine: Foetida dicitur,quiafoetorem fulphurcumdc femittitj&odorcmfcpulchrorum: Hxceftillaaqua, quamPcga-

quam Nonacris ArcaJia:monsexjugisemittitefaxoprorumpentcm,quaeinfolaunguiacaballinafervaripoteft ob vimejus fortilfmiam Ha^c eft aqua draconis, ut Rofarius cam nominat, qua: debct fieri pcr ak mbicumfmcomniaaliare addita,inqua facicnda eft maximus foefus exParnaflb ungulafuapcrcufroclicuit,:

tor qux verba cum quidam audiverint,ad ftcrcora diftillanda humana velanimalium fecontulerunt, in qua operatione foeroremquidcm maximum fenferi;nt, fcdftercora in ftercorlbus inve:

ncrunt: At neputes Philofophos fcarabxos efle , qui in ftcrcoribus opercntur, fcias foetorem , fi quis adeft,in magnam fragrantiam

mox mutari,prout Lullius teftatur dcfua Quinta eflcntia

,

cui tan-

Tamodorisfuavitatemafllgnat,firirefadalir,ut in fuperiori a:diumloco pofiraavcsYolantcsad fc aliicitat Sc flftat: Ponit autcm infimofuamquintanvefientiam, cujus calore tempcratilljmo eafraaiantialequirur,

quod quidam cum vino fortiLuilii

tentarunt, fedipCi cflTcnt

fruftra,idcoque Lullium vanitatis inflmularunt,ftultitla: poriuscoargucndi,qui vinum

cum

nunquam giiftarunr?i.

AtLuIliumaureusillepoetameljusintellexit, qui Chryfop. hb.itacanit.ylt

mn iUe ojuidemfenfit,^c.

cfUiX.

dicereprima

Efl facie vifuj, neque tumftillantia vi^aMijcci^at,

P oft

DISCURSUSlivirti

XXXVII.dequo Rofarius,cflet

iii

Poft aquaiTifoetidamLcoviridjsoccurric:

quae-

autcmde

viriditatc,

putan,quoda;s

corpuslcprofum

proptcrillam viriditatemquamhdbct:Undcenimtibi diccjquod

totum iUud, quod cft pcrfcdum inaerc, cflillafola viriditas, quae in ipfo cft: quiailia viriditas pcr noftrum magifterium vcrtitur citb in vcr>irimnm aurum noftrum, & hoc expcrti fumus:NulIo tamcnpoterislapidcmpriepararcablqueducnech viridi& Iiquido,quod vidcturinmincrisnoftrisnafci:Obcncdidlaviriditas,qu^cundlas rcsgcncras; Undcnofcas.quod nullum vcgctabile atquefruO:us nuUus apparctgcrminando,quin{itibiviridiscolor: fimiliter fdas,quodhii)usrcigcneratioviridiscft, quarc Philofbphi gcrmen ipiumappc!]avcrunr. Haec Rofarius: Hoc cftaurum &afs Philofophorum 6c lapisin capitulisnotus,fumus, vapor aqua, fputumlunasquodSoJisluminijungitur, Hic leoviridispugnatcum draconc? fedabcofuperatur&fucccflu temporis devoratur^ pu-

&

trefadoautemleonedulcedoexejusore( velut aSampfoncocci11) provcntura fpcratur. Dracofupcriorfadusleoninaadcbfccarncreplct, ur pauIbcrcpct5cemoriatur:Exquo,cumLconisadeps pcrfcquotidianis fcbribusmedcatur, apudquc reges &popuIos co pcrundisgratia& favorconcilietur Medicinaprarftantifllma,

i]eripotcrit,quaepcrmultisaffcdtibusfituti]ifIima. Tertiofcquitur

fu musalbus,qui

fi coagu]etur,fitaqua,&aquaofficiumpraeftatin abluendo,folvcndG,&macuIasabftcrgcndoinftarfaponis:Hiccft ig nis contra naturam , qucm vide utinvcnias ,itadidus,quia contrariuscft natuiaerctcxcndo& deftrucndoilIud,quodcadiligcnti curacompofujt :Hicignisroncftcxfpiritu viniautoIcoinccnfus>

fed ex materia inccmbuftibili ,xqualis pcrdurationis

eftignisabsqueluce& combuftionc magna?

& caloris,& virrutis & cfficacia?,j

quemtatis,

reperirc in tenebris,cuim

non luceat,cft non cxiguJE difficulcujus cir-

fcdopcridebito applicarcmodo, longemajoriscumftantias

&

proprictatcsin diverfislocisfatisdefcripfimus.

Rcbis,

jfi

EMBLEMA

XXXVIII.

De fecreti^ Natur&

Rebis^ucHermaphroditusjnafcitur ex duobus

montibus,Mercurii 6c Veneris.

EPIGRAMMAT^EBIS RBm geminam masCorporejity

XXXVIII.,

'veteres dixere,

quodum

hoec fceminaque

i^ndregjna,

Natminimbinuinmontihm TiERMAP HRODlTUS Dicitur Hermeti quem tulit alma Venm, Ancipitem fexum ne jbernas ^namtibiT^gem U^oi idem , mulierque una eademque dahit,SO-

DiscuRsuselTet,:

xxxvrn.

nj

SOcratesintcrrogatuSjCujas Quoinnucrevoluit,feetfiAthcnisnatusfit vcm,rc(pondit

Cofmopolitam feu mundici-

quoad corpus,animot3mcn totummundum,tanquampatriam,inquc co contenta,libere pcrluftrare, cum fapienti omnis terra,ubi benevivat, fitpatria ItafiquisPhiloIbphosinterrogct, cujasfit:

, , eflc fcu in omni*bus mundi a ngulis,ubi elementa in veniantur,proftarc, nempc fapicntum filium, qui cum ipfispatriam communem h.ibcat Veriim cum non contingat, quendam his aut pluricsnafci, nccdi:

Hermaphroditus eorum re^ondent mundanum

vcrfisjfeduno inlocoprimitus hanclucemingredi, velutiSocra.. tesAthenienfisagnofcitur,itaRcbisduorum montiuminquilinus ccnfctur,videlicet Mercurii& Veneris , unde& nomen Hcrma-

phroditiipfiinditumab utroque parcntc.Montani ipfilarcs funr, ideoquecx alto loco genitiscxiftir. Eftfanenon nccArlas,ubialiasnatuscreditur,fedbifido verticeParnaftus,inquorumunoHermes, in alteroVcnus moratur:HicquoqueApollocumMufiseft,& fons Pegafeus, Hippocrene jcum lauru fcmpcr virdi Unus eft mons nomine atre geminus, utHcrmc-phroditus inuno corpore biccps& bimembris vifitur: At quis cx mille ad hujus monris cacumen contcndere perieverat ? Qiiis nonin radicibus hsrefcit prcEpeditus remoris nelcioquibus?Quotufc]uisq5 umbiliCLiejus mediuattingit. Nam:

AW

/evis afcenfus , (Iquisfetat ardua ^fudor,

Flurimm hunc tollit nociurnx infmnis oUv