MAITE OSA OSA

ZELAIETA HERRI ESKOLAREN BEHAKETA ETA AZTERKETA

AURKIBIDEA1-ZELAIETA HERRI ESKOLA • ESKOLAREN TESTUINGURUA• HEZKUNTZA PROIEKTUA  • ESKOLAREN ANTOLAKUNTZA ETA JARDUERAREN ARAUDIA.

2-IKASGELAKO DINAMIKA ETA GIROA• HARREMANAK • ESPAZIOAREN ANTOLAKETA ETA BAKOITZAREN HELBURUAK

3-IKASTE – IRAKASTE PROZESUA• KONPETENTZIAK HH-AN• ESTRATEGIA METODOLOGIKOAK ETA EDUKIAK HH-AN• IRAKASLEAREN ZEREGINA ETA ESKU-HARTZEA.• IKASLEAREN ZEREGINA• EBALUAZIOA ETA (3 EREMUAK

4-ONDORIOAK

HEZKUNTZA PROIEKTUA

ESKOLAREN ANTOLAKETA ETA JARDUERA ARAUDIA

HARREMANMOTA EZBERDINAK

ESPAZIOAREN ANTOLAKETA ETA HELBURUAK

KONPETENTZIAK HH-AN

ESTRATEGIA METODOLOGIKOAKETA EDUKIAK HH-AN

ONDORIOAK

1.  Nahiz eta Haur Hezkuntza  ( sei urte arte)  derrigorrezkoa ez izan,  haurrak zenbat eta arinago eskolatu, haurrarentzat hainbat alderdi eta onurak onak dituela pentsatzen dut. Eskolako jarduerak hezkuntza helburu batzuk lortzeko dira,  eta horrela diseinatuta eta planifikatuta daude;  sozializatzen laguntzen die; taldean elkar bizitzen ikasten dute, independenteago agertzen dira eta komunikatzeko aukera gehiago dute.  Eskolak  funtzio soziala edukitzeaz gain, funtzio hezitzailea ere badu.  

2.      Eskolan aukera gehiago daude arreta goiztiarra behar duten haurrentzako,  behar duten orientabidea, atentzioa, estimulazioa, aholkuak, baliabideak … emateko

 3.      Haur hezkuntzan afektibitatea garatzea bereziki garrantzitsua da; irakaspenen oinarria da eta haurraren nortasu na eratzen du.  Horretarako, funtsezkoa da haurrak, ha siera-hasieratik, emozioak eta sentimenduak pixkanaka onartu, adierazi eta kontrola ditzan bultzatzea.

 4.  Irakasleak ez du gidatzailearen rola izan behar, ikasle bakoitzak haurrari gustatzen zaionetik abiatzen da, horrela motibatuago, autonomoagoa eta  auto estima gehiago izango du. 

5.      Haurra seguru sentitzen bada gusturago eta lasaiago sentituko da ingurunearekin

(gauzekin eta pertsonekin) eta interakzionatzeko orduan. Hau guztia beren garapenerako

abantaila baino ez da izango aurrerapausoak egingo baititu.    Gela bakoitzeko ratioak

errespetatzea ezinbestekoa da sentikortasunari eta haurrearen garapenari lekua emateko.

5.1   Errutinak, haurrari  lasai egoten lagunduko dio, eta seguru sentituko da hurrengo

jarduera zein den badakielako.   Beraz,  ziurtasun honek haurra beste gauza batzuk egiteko

bideratzen du,  ikuspegia zabaltzen du, motibatuago egongo da eta hainbat jarduera

ezberdin egiteko aukera izango du,.  Esplorazio eta aurkikuntza munduan barneratuko da

kontatu gabe, honela bere ingurua nolakoa den ezagutzeko ahalbidetzen diolarik.  Honek

bere garapenean lagunduko dio, eragin zuzena izango du. 

6.      Irakaslea momentu oro egon behar da ikasle guztien seinaleak hautematen, ondo

interpretatzen eta asetzen.   Bakoitzaren erritmo eta garapen ezberdinak errespetatzen.

Geletan bikote hezitzailea egotea, komenigarria izango litzateke guztien beharrak hobeto

asetzeko.  

 

7.      Sentikortasunak eta atxikimenduak guk askotan pentsatzen dugun baino garrantzi gehiago dute, izan ere, haurraren garapen afektiboarekin, beste garapen batzuk ematen baitira, hala nola, motorea eta kognitiboa, beste batzuen artean.  Umea irakasleengan atxikimendu irudia topatzen badu, seguru sentitzen bada, honek, seguruago sentitzea bultzatuko du, bere auto estimua igo egingo da, beraz bere buruaz duen ideia (auto kontzeptua) positiboa izango da, aktiboagoa sentituko da,  eta honek, kuriositatearen eraginez, testuinguru fisikoaren esplorazioan jarduteko lagunduko dio,  beraz motrizitatea garatu egingo da.  Mugitu egingo da gauzak aztertuz, behatuz, ukituz, ahozko hizkuntza garatzen.  Interakzioa egongo da, bai inguruarekiko eta inguratzen duen pertsonarekiko…. eta honek segidan dakarrena  garapen kognitiboa da. 3 garapenak batera doaz. 

 8.      Irakasleak  entzuteko gaitasuna ere eduki behar du , honek gauza askotaz ohartzeko lagunduko baitio;  behaketa zorrotza eduki behar du, inguratzen dion guztiak pistak emango dio zerbait normaltasunetik kanpo badago esango diona; pazientzia eduki behar duela jakina da, umearekin kualitate hau edukitzea ezinbestekoa da.  Aurreiritziak eta ideia estereotipatuak saihestu behar ditu, izan ere,  denok izan behar dugu aukera nokakoak garen demostratzeko.   Irakasleak funtzio hauek, beste batzuen artean,  betetzen baditu, umea babestuta sentituko da, berak pentsatzen duena irakasleari axola zaiola pentsatuko du,  beren beldurrak kontatuko dizkio …beraz,  umea lasai sentituko da, eta honek lagundu egingo dio bere arlo guztiak garatzeko mugitu egingo baita,  lagunekin hitz egingo du, bere burua estimatu egingo du eta bere lagunengana zabaltzen lagunduko dio. 

9.      Haurraren hezkuntzan,  jende gehiagok hartzen dute parte, ez da irakasleen edo gurasoen ardura bakarrik; udalak, monitoreak, eskolak, auzoak, talde multidiziplinarrak  … ere parte hartzen dute.  Azken finean haurrak testuinguru horietan aurkituko dira, eta elkar lanean jardutea ezinbestekoa da, haurraren garapen osoa lortzeko.  Agente hauek elkartzen baditugu, komunitate bat osatzen dute, hau da, hezkuntza komunitatea.   Honekin lortu nahi dena da, haurrentzat  kalitatezko hezkuntza bat lortzea.

  10.  Dauden garapen mota guztietatik, niretzako garrantzitsuena garapen kognitiboa da, izan ere, garapen hau ez bada ematen beste garapen guztiak ez dira normaltasunez garatuko. Hasteko, lehen esan dudan bezala, haurraren ezaugarririk nagusiena egozentrismoa da,  inguratzen dion guztia ( pertsonak barnean sartzen direlarik) bere luzaketa bat dela pentsatzen duelako. 5 urte inguru duenean konturatzen hasten da bere ikuspuntuaz aparte beste batzuk ere badaudela. Bere ideiak eta jarrerak azaltzeko eta baieztatzeko beharra sentitzen du.

  11.  Zelaieta Herri Eskolak, arlo pedagogikoari dagokionez,  Amara Berri Sisteman oinarritzen da, eta honek argi usten du Ikastetxeko Hezkuntza Proiektuaren ardatza ikasleari buruz duten ikuskera dela, hau da, beraien xedea, haurra izaki globaltzat hartuta,  bere garapenaren esparru guztietan  interesa jartzea da.

 

12.  Hezkuntzaren helburua haurrak konpetentzi batzuk garatzea eta bereganatzean datza: arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, irizpide kritikoz ikasten eta pentsatzen ikastea, komunikatzen ikastea, elkarrekin bizitzen ikastea, norbera izaten ikastea, egiten eta ekiten ikastea. 

 13. Behin haurren helburuak ezagututa; esku-hartze egoki bat emateko, eskolak, honako printzipio metodologikoak izan beharko dute erreferentzi bezala: indibidualizazioa, askatasuna, sozializazioa, sormena …

 14.  Zelaieta Herri Eskolan, metodologia globalizatzailea dute oinarri, eta honen helburuak zehatzak dira: Pertsona sortzaileak eta komunitatean elkar bizitzeko eta eragiteko gai direnak eratzea; ikaskuntza, autonomia, esanguratsua, funtzionala eta sozialerako bidea eraikitzea da; ikasleen aniztasuna (interesak, motibazioak izaera, erritmoak ikaslea estiloak, gaitasunak …) kontuan harturik, ikaste prozesua ahalik eta pertsonalizatuena egitea da. 

15.  Metodologia globalizatzailea ikaslearen garapen eremu guztiak aintzakotzat hartzen du, hau da,  garapen afektiboa, garapen fisikoa, garapen soziala, garapen motorea, garapen kognitiboa eta garapen sentsoriala. 

16.  Metodologia globalizatzailean oinarritutako estrategia metodologikoak, txokoak, altxorraren otarra eta jolas heuristikoak, eduki ezberdinak landuta (kontzeptualak, jarrerazkoak eta prozedurazkoak), bidea emango diote haurrari gaitasun orokorrak gara ditzan (arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, irizpide kritikoz ikasten eta pentsatzen ikastea …). Hiru estrategia metodologiko hauek guztiak bere garapenerako garrantzitsuak dira, esploratzearekin, harreman-atzearekin …  garapen kognitiboak aurrerapausoak egiten ditu, motrizitatea ere garatzen da, beste haurrekin erlazionatzerakoan garapen sozio afektiboa ere aurrera egiten du …

 17.  Etxe txokoan: barne mundua eta afektibitatea adierazteko aukera ematen diete, besteekin erlazionatzen dira helduen mundua imitatuz …

18.  Denda txokoa: zenbakiak lantzen dira …

19.  Jolas- margotegi txokoa: txoko honetan hauek guztiak daude inplikatuta: sormena, inspirazioa, irudimena, adierazpena, askatasuna, esperientzia, esperimentazioa, ideia trukaketa, gozamena, emozioa, manipulazioa, munduaren ezagupena, garbitasuna, zikintasuna, antsietatea, balorazioa,, laguntza, komunikazioa, harremanak, heldutasuna, espazioan kokapena … motrizitate fina eta teknika ezberdinen erabilpena lortzen da.

20.  Antzerki txokoa: Helburu nagusia hizkuntzaren garapena da (ahozko, idatzizko, gorputzezkoa …): oinarrizko kontzeptuak, hiztegia, estrukturak, keinua, aurpegia eta ahotsaren adierazpena …

21.  Inprimategi txokoa: Helburuak honako hauek dira:  informazioa jaso eta antolatzen ikasi, hizkuntza idatzia landu, sistema alfabetikoaren ezagutza areagotu …

22.  Ipuinen kontaketak hainbat alderdi onak ditu umearentzako, hala nola,  baloreen transmisioa, pertsonaiek sufritzen dituzten penekin eta poztasunekin haurrak identifikatuta sentitzen dira, imajinazioaren garapena ere ematen da, eta alfabetizazioaren aldetik berebiziko papera dute idatzizko testuen erabilpena deskubritzeko; honetaz aparte, testuak altu irakurtzeak ere beste alderdi positibo batzuk ere baditu,  irakurtzen eta entzuten duen artean erlazio afektiboa sortzen da, izan ere bien artean konplizitatea sortzen da…  

23.  “Ikaste esanguratsua bultzatzeko eta aniztasunari erantzuteko metodologia, autonomiaren sustapenean lortzen du indarra”.

24.  Jolasaren zertarakoa edo funtzionalitatea:   garapen kognitiboa (aho hizkuntza, pentsamendu logikoa …), Nortasunaren garapena (auto estimazioa, oreka pertsonala … ), Harreman sozialak (egoera orokorra, besteengandik ikasitakoa …) garatzeko funtsezkoa da.  

25.  Irakaslearen esku – hartzeak (aurrerago azalduta ikusiko duzue)  ere berebiziko garrantzia du.  Hau guztia egoki eman dadin: lehen gauza, umearengan konfiantza izatea da, hau da,  aukeratu duen jarduera  burutuko duela, pentsatzea bakoitzaren erritmoa errespetatuko du, atentzio indibiduala egingo du, esploratzen eta sortzen utziko die, autonomoak izaten.  Irakaslea ez da izango protagonista, haurrak beren lana egiten duen momentuan irakasleak: ume bakoitzaren prozesua behaketa pisten laguntzaz egingo du, gertatzen diren harremanetan  oharrak jasoko ditu,  sortzen diren jardueretan baita,  arazoei ere jaramon egingo dio …

  

26.  Irakaskuntza haurraren gustuak kontuan hartzen baditu ikaskuntza esanguratsuagoa izango da, beti beraien garapenari egokituta.

 27.  Psikomotrizitate gelan emozio, afektu harreman eta kognitibo mundua jolasaren bidez adierazten da.  Autonomia eta identitatearen hasiera garatzen da gorputza erabiliz, eta  aldi beren  garapen  psikomotorea lortzen joaten da.  Haurra seguru sentitzea, konfiantza giro batean ezinbestekoa da askatasunez mugitzeko eta modu egoki batean gara dadin.  Segurtasunak ekintzetara bultzatzen du haurra,  eta honekin emozioen adierazpena lortzen dugu, horrela komunikazio berbala eta ez berbala garatzen direlarik. 

28.  Psikomotrizitateak aukera ezin hobeagoa ematen dio haurrari beren bulkadei irtenbide bat emateko; erruduntasun-sentimendurik gabe. Bulkada horiek arintzea funtsezkoa da oreka afektiboa lortzeko.  29.  Jolasaren bidez, haurrari komunikatzeko aukera ematen zaio, hitzezko komunikazioa; hemendik haurrera umeak besteekin pentsatzeko gai da, bestea kontutan hartzen du, horrela bestearen lekuan jartzen ikasten dute. Hau da, egoera egozentrismo batetik (beste lekuan jartzea kosta egiten zaio) deszentraziora (enpatia) pasatzen da jolasaren bitartez. 

 

30.  Hezitzailearen jarrera oso garrantzitsua da.  Hurbiltasuna adierazi behar du, segurtasuna ematen dio sentikortasunez jokatuz.  Beraien ekintzetara begira egongo da, hauen lorpenak ikusteko (beti apurtxo bat gehiago eskatuz),  behar duten denbora emango die, goraipatu egingo ditu … Bere bete beharra behaketa egitea da, utzi egingo die egiten, entzuten jakingo du, beraiengan konfiantza agertuko du, erritmoa errespetatuko du; beraien identitatea, originaltasuna, eta diferentziak baimenduko ditu; interakzio batean egongo da, baina gehiegi sartu gabe, ezer bideratu gabe, bestela ez die sormenerako biderik ematen; ez du sekula errudunik topatu behar,  denak berdintasunez konfortatu behar ditu. 

  31.  Gure herria multikulturala bihurtzen ari da.   Horregatik,  kultura bakoitzak biltzen duen guztia (musika, janzkerak, bizilekuak, hizkuntza, ohiturak  ...) landu  behar dira (eskoletan batez ere) elkarbizitzen ikasteko, bakoitza den bezala errespetatuz,  toleranteak izanik,  errealitatea nolakoa den erakutsiz  ...  Azken finean,  eman behar diren pausoak dira kulturartekotasuna bermatzeko.  Haurrak prestatuta egon behar dira behar den bezala gizarteratzeko.

AMAIERAESKERRIK ASKO ZUEN

ARRETAGATIK