34

Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

  • Upload
    buidiep

  • View
    217

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 2: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 3: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Make it simple.

Make it memorable.

Make it inviting to look at.

Make it fun to read

~~ Leo Burnett (1891 - 1971)

Amerikaans reclamemaker

Page 4: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 5: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het secundair onderwijs. De werkboeken uit de reeks ‘BUSINESS class’ zijn ontwikkeld naar de uitgebreide doelstellingen uit de leerplannen van het GO!-onderwijs. De werkboeken zijn bruikbaar in alle onderwijsnetten. In de werkboeken worden ook alternatieve en motiverende werkvormen aangeboden, om het lesgebeuren aantrekkelijker te maken.

De modules van de reeks ‘BUSINESS class’ kunnen worden aangevuld met de educatieve spelen van ‘GAME class’, die ook nauw aansluiten bij de doelstellingen uit de werkboeken.

Michaël Van den Brant

‘BUSINESS class’ – ik word ondernemer

© 2017, Michaël Van den Brant, bizzBOOKz

Uitgegeven in eigen beheer

Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Page 6: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 7: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 7 -

INHOUD

Hoe gebruik je dit werkboek? .................................................................................................................................... 9

Competentielijst attest bedrijfsbeheer ................................................................................................................... 11

Ik begin met een idee ............................................................................................................................................ 13

Deel 1: Ondernemen, een uitdaging ....................................................................................................................... 21

1. Vaardigheden en attitudes ......................................................................................................................... 22

2. Voor- en nadelen ....................................................................................................................................... 29

3. Ondersteuning voor startende ondernemers ............................................................................................... 31

4. Faillissement ............................................................................................................................................. 35

Deel 2: Oprichting .................................................................................................................................................. 43

1. Een blik op de economie ............................................................................................................................ 45

2. Wettelijke verplichtingen .......................................................................................................................... 51

3. Marktpraktijken en consumentenbescherming ............................................................................................ 61

4. Huwelijksstelsels ....................................................................................................................................... 65

Deel 3: Marktonderzoek ......................................................................................................................................... 69

1. Marktonderzoek versus marketingonderzoek .............................................................................................. 71

2. Product ..................................................................................................................................................... 75

3. Prijs .......................................................................................................................................................... 89

4. Plaats ...................................................................................................................................................... 101

5. Promotie ................................................................................................................................................. 107

6. Voorraad ................................................................................................................................................. 113

Page 8: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 8 -

Deel 4: Kredieten en verzekeringen ...................................................................................................................... 129

1. Krediet .................................................................................................................................................... 131

2. Verzekeringen ......................................................................................................................................... 137

Deel 5: En dan nu, de cijfers! ............................................................................................................................... 145

1. Boekhouding ............................................................................................................................................ 147

2. Balans ..................................................................................................................................................... 151

3. Resultatenrekening .................................................................................................................................. 163

4. Betalingsdocumenten .............................................................................................................................. 173

Deel 6: Verkoopproces ......................................................................................................................................... 181

1. Verkoopgesprek ....................................................................................................................................... 183

2. Verkoopovereenkomst ............................................................................................................................. 187

Deel 7: Fiscaal statuut ......................................................................................................................................... 191

1. Fiscaal statuut ......................................................................................................................................... 193

2. Belastingen .............................................................................................................................................. 197

Deel 8: Management ............................................................................................................................................ 203

1. Leiderschap ............................................................................................................................................. 205

2. Managementmethoden............................................................................................................................. 209

3. Personeel ................................................................................................................................................ 215

Deel 9: Analyse van de jaarrekening ..................................................................................................................... 221

1. Verticaal en horizontaal .......................................................................................................................... 223

2. Ratioanalyse ............................................................................................................................................ 225

3. Investerings- en financieringsanalyse ....................................................................................................... 229

Page 9: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 9 -

Hoe gebruik je dit werkboek? Het werkboek ‘ik word ondernemer’ vormt een uitgebreide basis om het diploma bedrijfsbeheer te behalen. Gecombineerd met het invulboekje ‘mijn businessplan’ is het ideaal om een eigen onderneming te starten. Het kan ingevuld worden aan de hand van de verschillende hoofdstukken. Het werkboek ‘ik word ondernemer’ is zo opgebouwd dat elke student met een idee aan de slag kan om na te gaan wat precies haalbaar is. Elk hoofdstuk is opgebouwd volgens dezelfde structuur.

Zo start elk hoofdstuk met een overzicht van de leerdoelstellingen volgens de leerplannen van het GO! onderwijs. Daarnaast worden de competenties van het attest bedrijfsbeheer opgesomd, die netjes kunnen worden afgevinkt op de volgende bladzijden.

Verschillende hoofstukken hebben een link naar het online leerplatform CAPISJ, waar het hoofdstuk zelfstandig verwerkt kan worden aan de hand van informatie en oefeningen.

De informatie uit het online leerplatform is ook te vinden in het werkboek. Op die manier biedt dit een leidraad voor de student,

maar ook voor de leerkracht om de les rond op te bouwen. De informatie wordt afgewisseld met oefeningen, zodat de leerlingen actief betrokken blijven bij de les.

Aan het eind van elk hoofdstuk worden verschillende opdrachten gegeven om te toetsen dat de leerdoelstellingen en de competenties

al dan niet bereikt zijn. Deze opdrachten stellen de student in staat om de geziene informatie te herhalen en in de praktijk toe te passen. Als uiteindelijk evaluatiemoment wordt de link gelegd naar boekje ‘mijn businessplan’ (indien van toepassing). Dit vormt dan het product om aan te tonen dat de leerdoelstelling en competentie daadwerkelijk bereikt is.

Bij elk hoofdstuk is minstens één remediëringsoefening voorzien om studenten die een leerdoelstelling of competentie niet bereikt hebben,

toch terug op het juiste pad te krijgen.

Page 10: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 11: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 11 -

Competentielijst attest bedrijfsbeheer Hoofdcompetentie 1: Als ondernemer een ondernemingsplan opstellen

De keuze maken om zich al dan niet als zelfstandig ondernemer te vestigen 1 Facetten van de vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap 2 Risico's, opportuniteiten, voor- en nadelen bij het ondernemerschap 3 Informatie en ondersteuning voor startende ondernemers 4 Faillissement: begrip en gevolgen

Juridische vormen en startersvoorwaarden nagaan 5 Wettelijke verplichtingen bij het starten van een eigen zaak 6 Het sociaal statuut van de ondernemer

7 Verschillende rechtsvormen van een onderneming: kenmerken

8 Huwelijksstelsels: soorten en kenmerken 9 Handelshuurcontract: toelichting inhoud 10 Verplichte verzekeringen: soorten en risicodekking 11 Aanvullende verzekeringen: soorten en risicodekking 12 Wettelijke verplichtingen inzake milieu 13 Seveso-inrichtingen: begrip 14 HACCP: begrip 15 Vergunning voor een handelsvestiging 16 De wet op handelspraktijken en op de voorlichting en de bescherming van de

consument 17 Steunmaatregelen bij opstarten zaak en aanwerving personeel 18 Kredietverlening door handelaars: verkoop op afbetaling en verkoop op termijn 19 Kredietverlening door financiële instellingen: kaskrediet

Een marktonderzoek opzetten 20 Assortimentsstudie met inbegrip van voorraad 21 Concurrentiestudie 22 Leveranciersstudie 23 Verkoopplaats 24 Distributiekanalen 25 Publiciteit en promotie: enkele aspecten

Page 12: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 12 -

Een financieel plan opzetten 26 Kosten: begrippen 27 Kostprijsberekening 28 Verkoopprijs: elementen + berekening 29 Omzetberekening 30 Break-even punt: begrip 31 Cashflow: begrip 32 Vaste activa: begrip en financieringsvorm bij aankoop Hoofdcompetentie 2: Als ondernemer het administratief luik van een onderneming behartigen

Boekhoudkundige en fiscale aspecten van een onderneming leren kennen 33 Boekhouding als beleidsinstrument: nut 34 Rubrieken van de eenvoudige balans en resultatenrekening 35 Wettelijke bepalingen van de boekhoudreglementering voor zeer kleine - en

kleine ondernemingen 36 Factuur en creditnota: opstellen en berekenen 37 Betalingsdocumenten: gebruik 38 BTW mechanisme 39 Fiscaal statuut van de zelfstandige 40 Vennootschapsbelasting & voorafbetaling: principes 41 Fiscaal statuut van de werknemer: soorten inkomsten 42 Bedrijfsvoorheffing: principe 43 Aftrekbaarheid van kosten: principe voor zelfstandige en werknemer Hoofdcompetentie 3: als ondernemer het commerciële luik van de onderneming behartigen

Aan- en verkopen 44 Een verkoopgesprek 45 Verkoopovereenkomst: kenmerken en voorwaarden

46 Klanten- en leveranciersbeheer: opvolgen betalingen en inningen

Page 13: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 13 -

Ik begin met een idee

IK BEGIN MET EEN IDEE

Page 14: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 15: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Ik begin met een idee

- 15 -

Je kan een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen. (LPD 4.1)

Je kan een overzicht geven van enkele haalbare projecten en deze projecten toelichten. (LPD 6.1.1)

Je kan een brainstorm organiseren waaruit de definitieve keuze van een project volgt. (LPD 6.1.2)

Je kan een ondernemingsplan opstellen. (LPD 6.2.2)

EEN IDEE

De weg naar een onderneming start altijd met een idee. Een startende ondernemer zal dit idee zo goed mogelijk proberen voor te stellen, om zoveel mogelijk mensen te overtuigen van zijn idee.

Om een onderneming op te starten, is het nodig om een concreet plan voor ogen te hebben, een plan waarin de bedoeling van de ondernemer beschreven staat. In dat plan is ook plaats om de waarden en doelen van de onderneming te beschrijven. Want elke goede onderneming creëert waarde. Meer zelfs, elke goede onderneming zal er voor proberen te zorgen dat deze waarde behouden blijft.

Beschrijf je ondernemersidee hieronder op een bondige manier.

Page 16: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Ik begin met een idee BUSINESS class

- 16 -

BUSINESS MODEL CANVAS

www.bizzbookz.be/videokanaal

Een ondernemersidee kan gestructureerd weergegeven worden via het Business Model Canvas, ontwikkeld door Alexander Osterwalder. Dit model geeft met 9 bouwstenen een duidelijk overzicht van je ondernemersidee.

Page 17: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Ik begin met een idee

- 17 -

Value proposition (waarde propositie) In dit onderdeel wordt een overzicht gegeven van de producten die waarde creëren voor een bepaald klantensegment. De waarde propositie is de reden dat de klanten voor jouw onderneming kiezen en niet voor die van een ander.

Welke producten/diensten bied je je klanten aan? Welke problemen van de klant los je op en in welke behoeften voorzie je? Waarom denk je dat je project zal slagen? Waarom zou de klant je product/dienst aankopen en niet die van je concurrenten? Welke elementen maken je zaak en/of product uniek voor de klant?

Customer Segments (klantsegmenten) De karakteristieken van de klant worden besproken. Op deze manier kunnen de klanten ook ingedeeld worden in verschillende segmenten, wat het makkelijker maakt om in te spelen op de behoeften van de klanten.

Wie zijn je klanten? Welke klantengroepen wil je bedienen? Wat zijn de behoeften van de klanten? Bespreek hun aankoopgedrag. Wat kan hun aankoopgedrag beïnvloeden? Van waar zullen je klanten komen? Hoe zal je de tevredenheid van de klanten meten?

Channels (kanalen) Dit onderdeel beschrijft de manier waarop een onderneming in contact komt met haar klanten. Dat betekent zoveel als de marketing- en distributiestrategie.

Via welke kanalen bereiken je producten en diensten de klant? Hoe worden de klanten op de hoogte gehouden van je aanbod? Aan welke criteria moet je vestigingsplaats voldoen op vlak van bereikbaarheid,

parkeermogelijkheden, toegankelijkheid, uitbreidingsmogelijkheden, zichtbaarheid, sfeer,… ?

Onder welke naam ga je je activiteit uitoefenen? Heb je al een huisstijl (logo, slogan, inrichting, kleurgebruik)? Welk imago wil je uitstralen?

Page 18: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Ik begin met een idee BUSINESS class

- 18 -

Customer relationships (klantrelaties) De klantsegmenten die eerder bepaald zijn, zijn nu opnieuw van belang. Elk klantsegment vraagt namelijk om een aangepaste aanpak. In dit onderdeel worden de relaties bepaald die een bedrijf aangaat met elk van haar klantsegmenten.

Op welke manier onderhoud je een relatie met je verschillende klanten? Hoe zal je je bekendmaken bij je klanten (internet, social media, eigen website,

flyers, advertenties,…)? Hoe zal je de kwaliteit van je producten garanderen?

Key activities (kernprocessen) De kernprocessen zijn het geheel van activiteiten die een onderneming zal uitvoeren om de klanten te bereiken en om met de partners samen te werken.

Geef een overzicht van de kernactiviteiten (productie, verkoop, marketing,…). Geef aan wie binnen de onderneming welke taak op zich neemt. Maak een planning van de werkweek (openingsuren, bestellingen, leveringen, onderhoud,

administratie,…).

Key resources (kernmiddelen) Om de klant te dienen en tevreden te houden, zijn natuurlijk middelen nodig. Al deze middelen kunnen we categoriseren in het onderdeel van de kernmiddelen.

Wat zijn je belangrijkste middelen (fysieke, intellectuele, menselijke, financiële, …)? Zal je je product of dienst beschermen en op welke manier? Met hoeveel voorraad zal je starten, per productgroep?

Key partners (strategische partners) Een ondernemer kan zijn eigen zaak nooit alleen leiden. Hij zal steeds beroep moeten doen op partners om zijn succes te garanderen.

Wie zijn de belangrijkste partners waarmee je samenwerkt? Welke samenwerkingsverbanden zijn essentieel voor uw aanbod? Welke diensten leveren zij? Welke partners zijn cruciaal om nog succesvoller te zijn? Met welke leveranciers zal je samenwerken en waarom (leveringstermijnen, service,

imago, kwaliteit,…)?

Page 19: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Ik begin met een idee

- 19 -

Revenue streams (inkomstenstromen) In dit onderdeel wordt een overzicht gemaakt van alle verwachte inkomsten. Ook al is het financieel plan nog niet aan bod gekomen, het is meer dan nuttig om hier op dit ogenblik al eens over na te denken.

Waar verdien je je geld mee? Welke inkomstenbronnen heb je? Hoe kan je aanvullende bronnen van inkomsten genereren? Detailleer de samenstelling van de omzet per product of productgroep.

Cost structure (kostenstructuur) Een onderneming kan niet enkel genieten van de inkomsten die ze genereert. Elke onderneming heeft kosten die nodig zijn om de vooropgestelde waarde te creëren.

Wat zijn je belangrijkste vaste kosten (personeel, huisvesting, administratie, marketing, verplaatsing, financieel,…)?

Wat zijn je variabele kosten?

Ga naar www.bizzbookz.be/videokanaal en bekijk de case study van Pokémon Go. Bespreek nu op dezelfde manier volgend Business Model Canvas van Ikea.

Page 20: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Ik begin met een idee BUSINESS class

- 20 -

Stel je ondernemersidee voor aan de hand van het Business Model Canvas in het boekje ‘mijn businessplan’.

Ga naar www.bizzbookz.be/videokanaal en bekijk het filmpje ‘Uitleg BMC’.

Page 21: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

- 21 -

Deel 1: Ondernemen, een uitdaging

DEEL 1 ONDERNEMEN,

een UITDAGING

Page 22: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 22 -

1. Vaardigheden en attitudes

Je kan noodzakelijke vaardigheden en attitudes van een

ondernemer herkennen en illustreren met voorbeelden. (LPD 1.1) Je kan jezelf evalueren m.b.t. noodzakelijke vaardigheden en

attitudes van een ondernemer. (LPD 1.2)

Competentie 1 – DS1 – Facetten van de vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap.

Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie.

INLEIDING

Een ondernemer is een persoon die over vele eigenschappen dient te beschikken. In het meest ideale geval, zal de ondernemer over alle eigenschappen beschikken. Toch zien we in de werkelijkheid dat verschillende eigenschappen ontbreken bij de ondernemers.

Er kan zeker een lijstje gemaakt worden van de verschillende vaardigheden en attitudes die nodig zijn om een goede ondernemer te worden. Maak voor jezelf wel de opmerking dat iedereen aan de meeste van deze vaardigheden en attitudes kan werken.

Welke eigenschappen heeft een ondernemer volgens jou nodig?

Page 23: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 23 -

Ben jij klaar om een ondernemer te worden?

Ga naar ondernemingszin.ugent.be en vervolledig de twintig vragen over ondernemerschap. Hoe scoor jij? Licht enkele kenmerken toe.

wilskracht en energie

weten welke richting je uitgaat

scenario’s bedenken en uitvoeren

afstand nemen

leiderschap

creativiteit

zelfsturing

VAKKENNIS EN ERVARING

Voor elke ondernemer is het van belang dat hij weet wat hij doet. Daarom is ervaring zeker nodig. Deze ervaring kan je hebben opgedaan tijdens je studies, en zal dan weerspiegeld worden in je diploma. Maar je kan ook al opleidingen genoten hebben bij andere werkgevers, die je dan ook meteen enkele referenties kunnen opleveren. Stages of vrijwilligerswerk kunnen ook zorgen voor vakkennis en ervaring in je vakgebied.

Maar één ding is zeker. Elke ondernemer zal een diploma ‘bedrijfsbeheer’ nodig hebben om te kunnen starten. Dit diploma bekom je door een specifieke cursus ‘bedrijfsbeheer’ te volgen, of je moet beschikken over een diploma hoger onderwijs. Dan hoef je geen specifiek diploma ‘bedrijfsbeheer’ voor te leggen.

Page 24: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 24 -

Er zijn nog verschillende andere mogelijkheden wanneer je vrijgesteld wordt van het attest ‘bedrijfsbeheer’. Wanneer je bijvoorbeeld een activiteit uitoefent die enkel uit thuisverkoop1 bestaat, kan je een vrijstelling aanvragen bij een ondernemingsloket.

Voor sommige beroepen is het noodzakelijk om nog een specifiek diploma ‘beroepskennis’ te verkrijgen.

Ga naar www.unizo.be/starters en zoek vijf beroepen waarvoor je een bewijs van beroepskennis moet voorleggen.

cluster 1: fietsen en motorvoertuigen

cluster 2: bouw en elektrotechnieken

cluster 3: lichaamsverzorging, opticien, dentaaltechnicus en begrafenisondernemer

DOELGERICHT WERKEN

Een ondernemer moet volgens een strakke planning kunnen werken. Vooraleer hij met zijn onderneming start, zal hij al een plan moeten opgesteld hebben voor de komende jaren. Hij moet zeker weten waar hij binnen een bepaalde periode wil staan. Om zijn vooropgestelde doelen te bereiken, zal hij zelf ook actie moeten ondernemen. Hij zal reclame moeten maken voor zijn onderneming.

COMMERCIEEL INZICHT

Het commercieel inzicht is een vaardigheid die moeilijk aan te leren is. Dit kan gecategoriseerd worden als een talent. De ondernemer heeft het of niet. De commerciële

1 Thuisverkoop is een vorm van verkoop waarbij 3 partijen betrokken zijn: een gastheer/-vrouw, een tussenpersoon en een organisatie.

Page 25: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 25 -

beslissingen worden dikwijls genomen vanuit het buikgevoel of vanuit de intuïtie. De ondernemer moet zich wel bewust zijn van wat er zich allemaal afspeelt binnen de markt.

F INANCIËLE BASISKENNIS EN RISICO

Een ondernemer kan het boekhoudkundige aspect perfect uitbesteden aan een professionele boekhouder, maar hij moet zelf toch ook op de hoogte zijn van zijn boekhouding en van de belastingen. Daarom is het meer dan noodzakelijk dat de ondernemer zelf ook over wat financiële basiskennis beschikt om zijn zaak te leiden.

Dit gaat ook meteen gepaard met het risico dat verbonden is aan het ondernemerschap. De ondernemer werkt met zijn eigen geld en zal dus risico’s moeten durven nemen. Hij kan deze risico’s al voor een groot deel beperken door zijn financiële basiskennis te gebruiken.

COMMUNICATIE

Een ondernemer moet evengoed een verkoper kunnen zijn. Hij moet zijn product aan de man kunnen brengen. Hiervoor moet hij zeker sociaalvaardig en assertief zijn. Dikwijls worden er opleidingen voorzien om de gesprekstechnieken te verbeteren.

ZELFSTANDIGHEID EN VERANTWOORDELIJKHEID

Voor eigen rekening werken, betekent ook zelfstandig en alleen kunnen werken. Het ondernemerschap op zich is geen sociale bezigheid. Het wordt pas sociaal wanneer je in contact kan komen met klanten, medewerkers en andere ondernemers. Als zelfstandige zal je ook je verantwoordelijkheid moeten nemen. Je neemt zelf beslissingen die je zal moeten waarmaken. Ook wanneer je een foute beslissing hebt genomen, moet je zelf instaan voor de gevolgen.

Page 26: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 26 -

ORGANISATIEVERMOGEN

Net zoals het commercieel inzicht is organisatievermogen een talent. De ondernemer heeft het of niet. De ondernemer moet de hoofdzaken van de bijzaken kunnen onderscheiden. Het is belangrijk dat hij eerst de noodzakelijke taken uitvoert, en nadien pas de bijkomstige.

INNOVATIE

Elke ondernemer probeert waarde toe te voegen aan zijn product. Wanneer hij dit probeert te doen, is hij iets nieuws aan het ontwikkelen. Met andere woorden, hij innoveert.

1. Presenteer jezelf aan je medestudenten aan de hand van een matrix. Maak in deze matrix een onderscheid tussen “ik ben...”, “ik werk aan...”, “ik ben niet...” en “ik heb moeite met...”.

2. Stel een kort interview op, gericht aan één van je medestudenten, zodat je kan nagaan over welke vaardigheden en attitudes deze medestudent beschikt.

3. Speel het spel ‘TEAMWORK in PROGRESS’ en ontdek wat jij in je mars hebt als ondernemer.

Page 27: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 27 -

Ben je geschikt om je productidee te verkopen? Stel jezelf voor als ondernemer in het boekje ‘mijn businessplan’. Wees zo volledig mogelijk en bespreek de verschillende vaardigheden en attitudes waarover je al dan niet beschikt.

Speel het Kwaliteitenspel en geef concrete voorbeelden van kwaliteiten (vaardigheden en attitudes) waarover een ondernemer dient te beschikken.

Page 28: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het
Page 29: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 29 -

2. Voor- en nadelen

Je kan enkele risico's, opportuniteiten, voordelen en nadelen van

het ondernemerschap omschrijven en illustreren met voorbeelden. (LPD 1.3)

Competentie 1 – DS2 -– Risico’s, opportuniteiten, voor- en

nadelen bij het ondernemerschap.

Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie.

Ga naar www.bizzbookz.be/videokanaal en bekijk het filmpje over de paradox van het ondernemen. In 2009 Studio 100 verkozen tot onderneming van het jaar. Tijdens deze verkiezing gaf Koning Filip een speech over ondernemerschap.

Met welke 4 tegenstellingen krijgen ondernemers te maken?

rendabiliteit en verantwoordelijkheid

durven en risico’s nemen

kostenefficiëntie en levenskwaliteit

zelfstandigheid en netwerking

Page 30: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 30 -

Deze oefening maak je per twee. Ga tegenover elkaar zitten met een blanco blad en elk een balpen. Jullie gaan om de beurt iets

noteren. De ene noteert als eerste een voordeel van werken als zelfstandige. De andere noteert nu een nadeel van werken als zelfstandige. Doe dit tot wanneer je geen voor- of nadeel meer weet.

Wie houdt dit het langste vol?

1. Schrijf een sketch uit van maximaal 2 minuten waarin je een voorbeeld geeft een voordeel én een nadeel van werken als zelfstandige. Je kan deze opdracht per twee maken.

2. Speel deze sketch voor je medeleerlingen en vraag hen te achterhalen wat het voordeel en het nadeel is dat vervat zit in je sketch.

3. Maak een vergelijkende tabel van de voor- en nadelen van werken als zelfstandige.

Ga naar www.omoo.be/starter_video.htm en download het filmpje van de kritische ondernemer. Welke voor- en nadelen geeft hij aan?

Page 31: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 31 -

3. Ondersteuning voor startende ondernemers

Je kan instellingen waar startende ondernemers informatie en

advies kunnen bekomen, opzoeken en toelichten. (LPD 1.4) Je kan het doel van het ondernemingsloket omschrijven en het

ondernemingsloket raadplegen. (LPD 2.2.3) Je kan opzoeken en toelichten waarvoor men bij aanwerving van

personeel beroep kan doen op een sociaal secretariaat. (LPD 5.2.4)

Competentie 1 – DS3 -- Informatie en ondersteuning voor

startende ondernemers. Competentie 1 - DS17 -- Steunmaatregelen bij opstarten zaak

en aanwerving personeel.

Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie.

Als starter heb je in eerste instantie veel hulp en advies nodig. Er zijn verschillende organisaties en instellingen waar je terecht kan. De eerste organisatie waarmee een startende ondernemer mee in aanraking komt, is het ondernemingsloket. Dit is een organisatie die instaat voor het verstrekken van informatie en het geven van advies aan ondernemers. Ze dient als aanspreekpunt voor ondernemingen.

Ga naar de website van de FOD Economie (http://economie.fgov.be). Klik door naar de pagina met informatie over het ondernemingsloket

via volgende links:

>> Ondernemingen en zelfstandigen >> Leven van een onderneming >> Een onderneming oprichten >> Ondernemingsloket

Los nu volgende vragen op.

a) Welke zijn de acht erkende ondernemingsloketten?

b) Geef de taken van het ondernemingsloket weer in enkele kernwoorden.

Page 32: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 32 -

a) Acerta, Xerius, Eunomia, Formalis, Securex, Partena, Zenito, UCM

b) - procedures en formaliteiten voor toegang tot activiteiten

- inschrijving KBO

- controle machtigingen (bv. basiskennis bedrijfsbeheer)

- advies verlenen

Link de ‘halve’ logo’s aan de juiste onderneming d.m.v. de QR-codes in te scannen. Let op! Je hebt hiervoor wel een internetverbinding nodig.

UNIZO ondernemersorganisatie

KBC kredietinstelling

Acerta ondernemingsloket

Agentschap Ondernemen

overheid

ADMB sociaal verzekeringsfonds

SBB accountants

Page 33: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

BUSINESS class Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging

- 33 -

Starters kunnen niet enkel rekenen op advies verlenende organisaties. Ze kunnen ook beroep doen op de overheid om premies, subsidies of andere aanmoedigingsmaatregelen te krijgen. Zo zal het participatiefonds enkele leningen aanbieden aan starters, tegen voordelige tarieven.

De overheid biedt daarnaast ook steunmaatregelen voor wanneer je als zelfstandige personeel wil aanwerven. Dit zijn premies die verschillen naargelang de duurtijd van de arbeidsovereenkomst, het soort werk dat wordt geleverd,... De zelfstandige kan deze premies zelf aanvragen, maar kan zich ook aansluiten bij een sociaal secretariaat, die de premies dan voor hem opzoekt en aanvraagt.

Ga naar www.pmvz.eu en zoek de kenmerken voor de leningen ‘KMO-cofinanciering’ en ‘Startlening+’.

KMO-cofinanciering:

achtergestelde lening (max. € 350.000)

looptijd 3 tot 10 jaar

financiering materiële, immateriële en financiële investeringen

voor starters en bestaande ondernemingen

Startlening+:

lening van max. € 100.000

vaste rentevoet 3%

looptijd 3 tot 10 jaar

financiering materiële, immateriële en financiële investeringen

voor starters en bestaande ondernemingen

Page 34: Make it simple. - bizzBOOKz - homebizzbookz.be/onewebmedia/ik word ondernemer (promo voorbeeld)1.pdf · bizzBOOKz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het

Deel 1 – Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class

- 34 -

Ga naar www.vlaanderen.be/nl/ondernemen en klik op ‘Personeel aanwerven’. Onderaan de pagina krijg je een zicht op de premies en tegemoetkomingen die de overheid voorziet bij het aanwerven van bepaalde personen.

Geef een korte toelichting bij de steunmaatregelen die overheid aanbiedt.

Premie 50+

- vervangen door RSZ-korting voor 55-plussers

VOP (Vlaamse OndersteuningsPremie)

- voor werknemers met een arbeidshandicap

- premie gedurende 5 jaar

Subsidies voor sociale tewerkstellingsprojecten

- Europees Sociaal Fonds

- doelstelling: alle groepen uit de bevolking kansen geven

1. Stel zelf een kruiswoordraadsel op, waarin minstens 10 begrippen aan bod komen die in dit hoofdstuk gezien zijn.

2. Geef alle informatie rond het ondernemingsloket weer in een SmartArt (Microsoft Office Word).

Ga naar het dichtstbijzijnde ondernemingsloket en maak een afspraak. Vertel er meteen bij dat je voor een schoolopdracht op zoek moet gaan naar de taken van een ondernemingsloket.

Na je bezoek geef je via een kort verslag (max. een half A4-blad) weer wat het takenpakket is van een ondernemingsloket.