Upload
beegeevee
View
225
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
1/116
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
2/116
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
3/116
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
4/116
4
INHOUD
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
5/116
5
01 Brouwersbloed 7
02 De geschiedenis van PALM Breweries 11
03 Bier door de eeuwen heen 17
04 Het unieke aan Belgi bierland & PALM Breweries 25
05 Het standaard brouwproces 29
06 Het brouwproces van Belgische Rasbierenvolgens de vier traditionele gistingswijzen 37
07 De authentieke Rasbieren van PALM Breweries 53
08 Appellation dOrigine Contrle
09 Het tappen van PALM Breweries Rasbieren 85
10 Het degusteren van PALM Breweries Rasbieren 97
11 PALM Breweries Rasbieren op recepties en bij het eten 103
12 Bier & gezondheid 111
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
6/116
6
01 brouwersbloed
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
7/116
7
Brouwersbloed
01
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
8/116
8
01 brouwersbloed
1747
1545
1855
THEODOOR
CORNET
1686
EGIDIUS
VAN RHODE
1626
ANNE CORNET
FERDINAND DEVILLEGAS
DE HOORN
DIEPENSTEYN
STEENHUFFEL
ARTHUR VAN ROY
HENRIETTE DEMESMAECKER
DE HOORN
STEENHUFFEL
DE HOORN/PALM
STEENHUFFEL
PAUL VAN GOETHEM
PAULAVANSTEENBERGE
VAN GOETHEM
STEENDORP
PAUL
VANSTEENBERGEMARGARETHA
SCHELFAUT
ALBERTVANSTEENBERGE
HELENE SCHELFAUT
BIOS - ERTVELDE ATLAS
BRUSSEL
JOZEF VANSTEENBERGE
LUCIE VERMEERSCH
BIOS - ERTVELDE
PAULVAN STEENBERGE
M. JOSEEVERLEYEN
JEAN TOYE
BIOS - ERTVELDE
PALM - STEENHUFFEL
RODENBACH - ROESELARE
BOON - LEMBEEK
GOUDEN BOOM - BRUGGE
IGNACE DE BRABANDERE
BETTY VAN STEENBERGE
BAVIK
BAVIKHOVE
LOUIS VAN GOETHEM
RENEE VAN LANDEGHEM
VAN GOETHEM
STEENDORP
CAROLUS VAN GOETHEM
MARIA VAN HOVE
DE TOEKOMST
STEENDORP
1830
VAN HOVE
VENNES
DE TOEKOMST
STEENDORP
1840
JAN- BAPTISTE DEBRUYNE
ANGELINASCHELFAUT
DE PEER
ERTVELDE
FRANZ SCHELFAUT
FAMILIESCHELFAUT
SINAAI
VICTORVAN STEENBERGE
MOLENAAR
SMEEREBBE
ST-GUIDON
BRUSSEL
JOZEF SCHELFAUT
MEVR. DHONDT
DE PEER
ERTVELDE
ALBERT SCHELFAUT
ELODIE FIERS
ATLAS
BRUSSEL
HAACHT
BOORT-
MEERBEEK
JEAN BAPTISTEDE MESMAECKER
DE HOORN
PETRUS VAN ROY
WIEZE
JOOST ROMAN
= meerdere generaties
JEAN BAPTISTEROMAN
LOUIS ROMAN
ALOIS ROMAN
MARIA ROMAN
ARTHUR VERLEYEN
JAN TOYE
CARINE VAN GOETHEM
ALFREDVAN ROY
ALINEVERLEYEN
DHOLLANDER
MARGUERITEDHOLLANDER
MOERZEKE
ROMAN MATER
ROMAN MATER
ROMAN MATER
ROMAN MATER
stichter
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
9/116
9
brouwersbloed
Daar waar de biermarkt wereldwijd hoofdzakelijk bestaat
uit bieren van lage gisting, staat Belgi bekend voor
haar eeuwenoude streekgebonden Rasbieren van hoge,
gemengde en spontane gisting. Belgische brouwersfamilies
metwortels tot diep in de 16e eeuw, zijn de dragers
van deze unieke Belgische biercultuur. De passie zit in het
bloed: brouwersbloed.
Mijn oom Alfred Van Roy is afstammeling van zon
brouwersgeslacht, langs moederszijde teruggaand tot
1747 met Anne Cornet die de Brabantse dorpsbrouwerij
De Hoorn stichtte. Haar voorvader Theodoor Cornet wasin 1686 reeds herbergier/brouwer te Steenhuffel en tevens
rentmeester van de graaf van Maldegem-Steenhuffel en zijn
kasteel Diepensteyn.
De vader van Alfred, Arthur Van Roy, was een brouwerszoon
uit Wieze, waar de familie Van Roy een brouwerij stichtte in
1855. Zij stammen af van de molenaarsfamilie Van Rhode
(Van Rooije Van Roy) die in 1626 de watermolen van
Kasteel Diepensteyn uitbaatte te Steenhuffel.
Alfred Van Roy huwde in een eerste huwelijk met Marguerite
DHollander, brouwersdochter uit Moerzeke, en in eentweede huwelijk met Aline Verleyen, dochter van Maria
Roman uit het brouwersgeslacht Roman die ononderbroken
en onder dezelfde familienaam brouwers waren te Mater-
Oudenaarde sinds 1545.
Maria Roman was mijn grootmoeder en het is in Brouwerij
ROMAN dat ik de liefde voor het brouwen ingelepeld kreeg.
Het was voor mij dan ook een voorrecht Alfred Van Roy te
mogen opvolgen.
Mijn echtgenote is Carine Van Goethem, langs vaderszijde
brouwers te Steendorp en langs moederszijde de wijd-
vertakte brouwersfamilie Van Steenberge-Schelfaut.
Uit onze traditie is onze passie geboren, ook onze eigenheid
en soms eigenzinnigheid, die zich weerspiegelt in de bieren
die we brouwen: echte Rasbieren.
Het is onze missie die passie voor Authentieke Belgische
Rasbieren te delen met de consument, die wil ontdekken en
beleven.
Ik nodig u dan ook graag uit voor deze MASTERCLASS.
Jan Toye
Familiale & Passionele Brouwer
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
10/116
10
02 DE gEschiEDEnis van palm brEwEriEs
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
11/116
11
De geschiedenisvan PALM Breweries
02
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
12/116
12
02 DE gEschiEDEnis van palm brEwEriEs
(1)
(4)
(7)
(10)
(2)
(5)
(8)
(11)
(3)
(6)
(9)
(12)
(13)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
13/116
13
gEschiEDEnis van palm brEwEriEs
De geschiedenis van PALM Breweries gaat terug tot 1747
enAnne Cornet die een kleine Brabantse dorpsbrouwerij
van hoge gisting bouwde tegenover de kerk te Steenhuel
en haar de naam Brouwerij DE HOORN (4) ga (Nederlandse
vertaling van haar Franstalige amilienaam CORNET).
Bij de opkomst van de Pilsbieren rond 1900 is Brouwerij
De Hoorn hardnekkig blijven vasthouden aan haar traditie
van hoge gisting. Arthur Van Roy (1) creerde in 1908 zijn
eigen Speciale Belge die hij in 1920 de naam PALM (2)
meega als teken van de overwinning van hoge gisting op
lage gisting.
Tijdens de wereldtentoonstelling Expo 58 te Brussel kreeg
zijn zoon Alred Van Roy (3) door loting de beste plaats
toegewezen op het marktplein van de Ancienne Belgique
en bouwde hij er zijn imposante PALM-ho (6) wat meteen
een nationale bekendheid ga aan het merk PALM.
Bij de comeback van de traditionele streekbiercultuur in
Belgi, als gevolg van de studentenrevolte en de fower
power beweging in 1968, werd Alred Van Roy dan ook
de hoodrolspeler en de sterkste groeier met zijn Brabants
Amber Bier PALM. Brouwerij De Hoorn veranderde haarnaam in Brouwerij PALM.
PALM kreeg in de jaren tachtig een tweede groeimarkt toen
de Nederlandse consument, bij zijn zucht naar een meer
Bourgondisch leven, zich ging spiegelen aan Belgi.
PALM Belgiums Amber Beer is daar uitgegroeid tot het
meest verkochte speciaalbier.
Om zich te wapenen tegen het verdere grote
consolidatiegeweld in de bierindustrie ontwikkelde
Brouwerij PALM een multiniche strategie en omringde zich
met unieke Belgische Rasbieren:
In 1989 werd een samenwerking gevormd met de
Brouwerij BOON te Lembeek (7), traditionele brouwer
van bieren van spontane gisting: Lambiek, Geuze en de
door maceratie bekomen ruitbieren. Een cultuurproject
voor behoud en ontwikkeling van deze traditionele
bierstijl.
In 1998 door de aankoop van de Brouwerij RODENBACH
te Roeselare (9), icoon van het Vlaams Rood-Bruin
Bier van gemengde gisting, dat jarenlang rijpt op eiken
oeders zoals wijn.
In 2001 door aankoop van de Brouwerij De Gouden
Boom te Brugge (8), drager van de Brugse traditie van
stads- en abdijbieren van hoge gisting verrijkt met
gruut (kruidenmengsel).
Brouwerij PALM werd een brouwerijgroep onder de naam
PALM Breweries, de enige in Belgi en in de wereld dievolgens de 4 traditionele gistingswijzen brouwt en dit in 3
historische brouwsites.
Zij ijvert voor de naams-, herkomst-, en product-
bescherming van de Belgische Authentieke Rasbieren
via convenanten binnen de Conederatie van Belgische
Brouwers o gebruikmakend van de regeringspolitiek terzake
zowel op regionaal als Europees niveau.
PALM Breweries heet ook een warm hart voor ergoed,
herbouwde Kasteel Diepensteyn (5) en startte er een
stoeterij (10-13) van Belgische Trekpaarden.
Brouwerij PALM werd een
brouwerijgroep onder de
naam PALM Breweries,
de enige in Belgi en in de
wereld die volgens de4 traditionele gistingswijzen
brouwt en dit in
3 historische brouwsites.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
14/116
14
02 DE gEschiEDEnis van palm brEwEriEs
gEschiEDEnis van brOUwEriJrODEnbach (rOEsElarE)
De Rodenbachs vestigden zich vanuit Andernach am
Rhein in het West-Vlaamse Roeselare. Het geslacht
Rodenbach kende in zijn rangen veel militairen, dichters,
schrijvers, brouwers, ondernemers, maar ook pragmatische
revolutionairen en politici.
Zo nam Pedro Rodenbach deel aan de veldtocht van
Napoleon in Rusland en voerde in 1830 de Belgische
omwenteling aan die leidde tot de onahankelijkheid vanBelgi. Drie Rodenbachs waren lid van de grondwetgevende
vergadering bij de stichting van Belgi. Constantijn
Rodenbach is de auteur van de Brabanonne, het Belgisch
volkslied.
Het is Pedro Rodenbach die in 1836 samen met zijn
ondernemende vrouw Regina Wauters de brouwerij stichtte.
Het is echter aan Eugne Rodenbach dat RODENBACH zijn
unieke kwaliteit en meesterlijke karakter te danken heet,
vermits hij de vinifcatie van het bier bestudeerde, alsook
het rijpingsproces op eikenhouten oeders (rijpingsvaten)
optimaliseerde. De wereldvermaarde oederzalen met hun294 eikenhouten oeders, waarvan sommigen 150 jaar oud
zijn, zijn beschermd als industrieel ergoed van de Vlaamse
Gemeenschap.
gEschiEDEnis van brOUwEriJ bOOn(lEmbEEK)
In 1978 kocht Frank Boon de kleine Lambiekbrouwerij
R. De Vits, die teruggaat tot 1680. Frank Boon verhuisde
in 1986 de gehele brouwerij naar het centrum van Lembeek,
de voormalige vrijstad tussen het hertogdom Brabant
en Henegouwen, waar geen taksen geheven werden op
de abricatie van bier. Lembeek, gelegen in een meander
van de Zennerivier, telde ooit 35 brouwerijen, allemaal
van spontane gisting en ga meteen ook de naam Lambiek
(ageleid van Lembeek) aan het aldaar gebrouwen bier. Nade Franse Revolutie werden de taksvoordelen opgeheven en
alle brouwerijen verdwenen.
In 1993 werd de wettelijke defnitie van Lambiek en Geuze,
die bepaalde dat Lambiek 100% spontaan gistend moet
zijn, gewijzigd. De nieuwe wet bepaalt nu dat Lambiek
geabriceerd moet worden op basis van spontane gisting,
zonder te bepalen in welke mate.
Frank Boon heet, samen met andere collega-brouwers
van traditionele Lambiek en Geuze uit de Zennevallei
(Pajottenland), een ware strijd gevoerd tegen deze
wetswijziging, zonder succes. Uiteindelijk is de door henopgerichte Hoge Raad voor de Authentieke Lambiek erin
geslaagd een nieuwe wettelijke bescherming te bekomen op
Europees niveau.
In 1989 maakte PALM Breweries als cultuurproject een joint
venture met Frank Boon.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
15/116
15
gEschiEDEnis van brOUwEriJ DEgOUDEn bOOm (brUggE)
De Brouwerij De Gouden Boom is gelegen in de oude
binnenstad van het historische Brugge en brouwt er bier
sinds 1455.
De brouwerijnaam verwijst naar het huwelijk van
Margaretha van York met Karel de Stoute in 1468, waar de
winnaar van het riddertornooi een Gouden Boom het
Brugse stadssymbool als troee meekreeg.
Gruuthuse in Brugge, dat nu nog steeds als museum te
bezichtigen is, had tot laat in de 15e eeuw het monopolie
op de verkoop van gruut o kruidenmengsel. Historische
Brugse bieren zijn dan ook verrijkt met gruut.
gEschiEDEnis van arnOlDUs En DEsinT-piETErsabDiJ (brUggE)
Arnoldus van Tiegem sticht in 1084 de Abdij van
Oudenburg, promoveerde nadien tot bisschop van Soisson
en werd later heilig verklaard. Drinkwater was in zijn tijd nog
onzuiver en verspreidde allerlei ziekten. Om zijn gelovigen
hiervan te vrijwaren leerde hij hen bier te drinken in plaats
van water. Tijdens de periode van de pest werden zodoende
velen van de dood gered. Begrijpelijk dat de brouwers de
Heilige Arnoldus benoemden tot hun patroonheilige. De
rechten van de Abdij van Oudenburg gingen in 1875 overop de nieuwe Sint-Pietersabdij te Steenbrugge. Deze abdij
bezat een brouwhuis en brouwde bier tot aan het uitbreken
van de tweede wereldoorlog.
Het geheim van het Abdijbier STEENBRUGGE is het
kruidenmengsel Gruut genaamd. Gruut verleent dit
abdijbier zijn zalige smaak.
Broeder Gamalil Coosemans meet de temperatuur van het
brouwsel (1940).
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
16/116
16
03 bier door de eeuwen heen
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
17/116
17
Bier door
de eeuwen
heen
03
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
18/116
18
03 bier door de eeuwen heen
Vodkagordel
Biergordel
Wijngordel
9000 VCVloeibaarbrood inMesopotaMi
In Mesopotami, tussen
Tigris en Euraat, is
de landbouw en de
graanteelt ontstaan.
Vrouwen lieten
gerstkorrels weken inwater en zagen dat bloem
(zetmeel) vloeibaar werd.
Deze dikke brij vergistte
spontaan.
4000 VCraMses ii deFarao-brouwer
Gerstewijn werd
beschouwd als een gitvan de goden, en door
hogepriesters geoerd.
Vanuit Egypte werd deze
drank naar Griekenland
verscheept. Handelaars en
krijgslieden voerden haar
mee naar Midden-Europa,
waar geen druiventeelt en
dus ook geen wijncultuur
bestond en leerden de
Gallirs bier brouwen.
100 VCdrank derGallirs
Ten noorden van de
mediterrane wijnstreken
ligt de graangordel van
Europa.
De Romeinse bezetters
onder Julius Caesar
noemden de Belgen dedappersten onder de
Gallirs. Zij wisten het
granenbrouwsel van
onze voorouders zeer te
waarderen. Veel van de
Romeinse villas waren
dan ook voorzien van een
kleine huisbrouwerij.
600
Vanhuishoudelijkkarwei tot
aMbaChtelijkeabdijaCtiViteit
Bier brouwen was
aanvankelijk een
huishoudelijke
aangelegenheid: de vrouw
bakte brood en brouwde
bier voor haar gezin. Vana
de 6e eeuw vestigdener zich abdijen in West-
Europa. De regel van
Benedictus schree voor dat
kloosterlingen hun eigen
kleding, voedsel en drank
moesten vervaardigen. In
het mediterrane Frankrijk
ontwikkelden ze de
wijnteelt en in de Lage
Landen het granenbrouwsel
dat tot bier ermenteerde.
Zij ontwikkelden het
brouwen van bier tot een
ambachtelijke activiteit.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
19/116
19
15e-16e eeuwde Gouden eeuwVan Vlaanderenen de opkoMstVan de steden &stadsbieren
De voorliede van de
Belg voor lekker etenen drinken vindt zijn
oorsprong in de Gouden
Eeuw van Vlaanderen en
de aanwezigheid van de
Bourgondische Koningen.
De rijke handel die
daarmee gepaard ging,
was een nieuwe bron van
rijkdom. Dit luidde ook
de opkomende macht
van de steden in en van
de ambachtsgilden.Brouwersgilden
reglementeerden de
abricatie van bier om de
kwaliteit te verbeteren.
De stadsbieren werden
geboren, elk met hun eigen
smaakaccenten. Al wie bier
brouwde, was verplicht
kruiden te kopen in het
stedelijke kruidenhuis dat
tevens accijns hie om de
stadskas te spijzen. Zo
had Gruuthuse in Brugge,
dat nu nog steeds als
museum te bezichtigen is,
tot laat in de 15e eeuw het
monopolie op de verkoop
van gruut (kruidenmengsel).
Historische Brugse bieren
zijn dan ook verrijkt met
gruut.
1084heiliGe
arnolduswordtpatroonheiliGeder brouwers
De Heilige Arnoldus
sticht in 1084 de Abdij
van Oudenburg (waarvan
de rechten in 1875overgingen naar de Abdij
van STEENBRUGGE) en
promoveerde nadien tot
bisschop van Soisson.
Drinkwater was toen nog
onzuiver en verspreidde
allerlei ziekten. Om
zijn gelovigen hiervan
te vrijwaren leerde hij
hen bier te drinken i.p.v.
water. Tijdens de periode
van de pest werden
zodoende velen van de
dood gered. Begrijpelijk
dat de brouwers hem
benoemden tot hun
patroonheilige.
1200herberGen
Bij het ontstaan van dorpen
en steden namen herbergen
geleidelijk de taak van dehuisvrouwen en abdijen
over.
1364noVus ModusFerMentandiCereVisiaM
De Duitse keizer
Karel IV vaardigt een
nieuw brouwrecept uit
dat het gebruik van
hop verplicht. Brabant
behoorde tot hetDuitse rijk en leerde het
gebruik van hop kennen,
Vlaanderen pas veel
later. Hop maakte dat
bier minder verzuurde
en beter bewaarde.
Voorheen waren alle
bieren van spontane o
gemengde gisting (een
symbiose van hoge
gisten en bacterile
ora). De groei van
bacterin wordt door
hop sterk ageremd.
Hierdoor kon de zuivere
gistora de overhand
nemen en de smaak
verrijken. Brabantse
hoge gistingsbieren
kregen daardoor
een grote aam. Het
bierverbruik liep zels op
tot 500 liter per hood.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
20/116
20
03 bier door de eeuwen heen
Brabant
Limburg
Luik
Namen
Henegouwen
Vlaanderen
1 2
17e eeuwVrijsteden
De hertogen eisten
van de steden een
deel van de biertaksen
voor zich op voor de
fnanciering van hun
hohouding. Om de steeds
stijgende taks op bier te
vermijden vestigden veelbrouwerijen en stokerijen
zich in vrijsteden zoals
Lembeek (1), gelegen
tussen het hertogdom
Henegouwen en Brabant
en Hoegaarden (2) tussen
het hertogdom Brabant en
het prinsbisdom Luik.
Lembeek ga de naam
aan het daar gemaakt bier
Lambiek, gebrouwen met
40% tarwe en spontaan
gegist op eiken vaten. In
Hoegaarden brouwde men
ook een tarwebier dat van
gemengde gisting was.
1789-1794FransereVolutie
De meeste kloosters
werden vernietigd overbeurd verklaard.
Alleen de Trappisten in
Belgi hebben achtera
het brouwen hervat. Zij
maakten vooral zware
bieren met hergisting op
es die daardoor goed
bewaarden en een ruime
verspreiding kenden.
De taksprivileges van
de vrijsteden werden
ageschat zodat
Hoegaarden en Lembeek
snel hun brouwersbelang
verloren.
1878proCesVerFijninGVan het VlaaMsrood-bruin bier
De jonge Eugne
Rodenbach, telg van
de roemrijke amilie
Rodenbach die mede
aan de basis ligt van het
ontstaan van Belgi, reisde
per schip naar Engelandvoor een industrile stage
en om zich te verdiepen
in de Engelse Porter
bierstijl: gewilde verzuring,
rijping op eiken oeders
en menging met jong
bier om de houdbaarheid
en de dorstlessendheid
ervan te verbeteren.
Hij optimaliseerde het
rijpingsproces in de grote
oederzalen te Roeselare.Vele lokale brouwers
volgden hem na en het
Vlaams Rood-Bruin Bier
werd een zeer gelied
streekproduct.
1852brouwerijwet /
aCCijns-belastinG
Om het innen van
de belasting te
vergemakkelijken moest
voor het maken van
een brouwsel voortaan
minstens 300 kggrondstoen gebruikt
worden. Dat deed
vele huisbrouwerijtjes
verdwijnen, andere
werden grotere
ambachtelijke bedrijven.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
21/116
21
Frzl Rodenbach i 19 uw
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
22/116
22
03 bier door de eeuwen heen
1914-1918 /1940-1945de wereld-oorloGen
De Duitse bezetter vorderde
telkens het koper van de
brouwketels op. Velen
hadden na de oorlog nietde middelen om er nieuwe
aan te kopen o herenigden
zich voor de wederopbouw
in coperaties. Het aantal
brouwerijen in Belgi viel
terug van 3.000 naar 125.
1897ontstaan VanGeuZe
Ter gelegenheid van de
wereldtentoonstelling te
Brussel in 1897 werden
vele bezoekers verwacht
uit Frankrijk, traditionele
champagnedrinkers. Om
hen te behagen schoven
de Lambiekbrouwers
uit de streek rondBrussel hun methode
champenoise naar voor,
waarbij de platte Lambiek
door hergisting op es
een sterkere pareling
kreeg. De Brusselse
champagne, GEUZE
Lambiek genaamd,
kreeg internationale
bekendheid en werd een
succesverhaal.
1900opkoMst pils
Belgi telt begin
1900 meer dan 3.000
brouwerijen. Velebrouwerijen installeerden
koude technieken om
het lage gistingsbier uit
Pilsen (Tsjecho-Slowakije)
na te bootsen. De lage
temperatuur samen
met het gebruik van
hop belet dat bacterin
zich vermenigvuldigen.
Pilsbieren hadden
daarom een betere
bewaarbaarheid en
verdrongen geleidelijk
de traditionele streek- en
stadsbieren tot deze in
1968 met slechts 10%
marktaandeel bijna
volledig verdwenen waren.
1903de speCialebelGe
Verontrust door
het succes van het
opkomende biertype
pils, schreven
de Belgische
brouwerijscholen
een wedstrijd uit terverbetering van het
Belgisch Bier. Het bier
moest een hogere dan
gebruikelijke densiteit
hebben, en net als pils
5 vol. % alc. hebben.
De traditionele
bieren van hoge
gisting, die gisten aan
omgevingstemperatuur,
bereiken slechts een
koolzuurgehalte van 2,5
g CO2/l. Door koeling van
het bier en bijverzadiging
met koolzuur tot 5 6
g CO2/l kregen ook deze
bieren dezelde pareling
en schuimvorming als
pils. Vooral Brabantse
brouwers schreven zich
in, de Speciale Belge
werd hoodzakelijk een
Brabantse specialiteit.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
23/116
23
1968Flower powerbeweGinG
De nationale consolidatie
in de brouwerij-
industrie bereikte haar
hoogtepunt met de
brouwerijen Artois als
voornaamste consolidator
en met sluiting van deovergenomen brouwerijen
tot gevolg. De jeugd
keerde zich tegen deze
grootschaligheid en
tegen de vervlakking
van de smaken. De
streekbieren werden
herontdekt en begonnen
aan hun comeback, in
een algemeen dalende
biermarkt groeiden ze
snel van 10% naar 30%
marktaandeel. Vooral
PALM, het Brabants
amberbier en het
Hoegaardse witbier
(tarwebier) waren hierbij
de sterkste groeiers.
sinds 1990Groeiendeexport
De comeback van deauthentieke Belgische
streekbieren, stuk voor
stuk Rasbieren, werd
wereldnieuws.
Nederland kende eind jaren
80 een culturele revolutie
en streede na de strenge
calvinistische levensstijl
naar meer bourgondisch
leven. Dat uitte zich o.a. in
hun grote interesse voor
Belgische streekbieren
met PALM op kop. Nog
steeds is PALM met 50
miljoen consumpties per
jaar het meest verkochtespeciaalbier in Nederland.
Ook in de USA keerde
een nieuwe generatie zich
tegen de eenheidsworst
en ontdekte de Belgische
streekbieren: unieke bieren
van spontane, gemengde
en hoge gisting, van lage
tot hoge alcoholgraad, van
goudblond tot donkerbruin,
van heldere tot troebele
bieren, bieren met
ruit, bieren gebrouwen
door paters binnen de
kloostermuren, bieren
hergist op es met bezinkselop de bodem.
De plotse internationale
erkenning van Belgi
als uniek bierland
heet een exportstroom
teweeggebracht die tot op
heden de groei en de bloei
uitmaakt van vele kleine
en middelgrote amiliale
brouwerijen.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
24/116
24
04 het unieke aan belgi bierland & palm breweries
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
25/116
25
Het unieke aanBelgi bierland &PALM Breweries
04
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
26/116
26
04 het unieke aan belgi bierland & palm breweries
alleen in belgi wordt bier gebrouwen volgens de 4 verschillendetraditionele gistingswijzen:
lage gisting (Pils)
hoge gisting (Speciale Belges, Trappistenbieren, Abdijbieren, Witbieren, Zwaar Blond, Saisons)
gemengde gisting (Vlaamse Rood-Bruine Bieren)
spontane gisting (Lambiek, Geuze en afgeleide fruitbieren)
alleen in belgi ondergaan bieren een maturatie op eiken vaten offoeders zoals wijn.
alleen in belgi wordt bier gebrouwen door de trappisten binnen dekloostermuren.
palm breweries: uniek
palm breweries is de enige brouwerijgroep in de wereld die volgensde 4 traditionele gistingswijzen brouwt en dat in 3 gespecialiseerdehistorische brouwsites.
palm breweries is de grootste onafhankelijke brouwerij in belgi.
belgi bierland: uniek
brouwerij palmsteenhuffel
GISTINGSWIJZE
90% hoge gisting
10% lage gisting
brouwerijrodenbachroeselare
GISTINGSWIJZE
100% gemengde
gisting
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
27/116
27
PALM
Steenhuffel
Antwerpen
Arlon
nederlAnd
duitslAnd
luxembourg
FrAnce
west-VlAAnderen
oost-VlAAnderen
HAinAutliege
luxembourg
nAmur
limburg
brAbAnt
BOON
Lembeek
STEENBRUGGE
Brugge
Brouwerijen
Gemengde gisting: Vlaams Rood-Bruin Bier
Hoge gisting: Brabantse Speciale Belge
Spontane gisting: Lambiek, Geuze, Faro, Fruitbieren
wat frankrijk is voor wijn, is belgi voor bier:frankrijk heeft haar wijnstreken, belgi haar plaatsgebonden bierstijlen.
Kunst is de aller-individueelste expressie van de aller-individueelste emotie.
Brouwkunst is de aller-individueelste smaak- en aroma-expressie van de aller-individueelste goesting.
Streekbieren zijn de expressie van de goesting van de mensen van die streek = echte brouwkunst.
Een rijkdom aan
streekgebonden traditionele
gistingswijzen, bierstijlen en
authentieke Rasbieren.
brouwerij boon
lembeek
GISTINGSWIJZE
100% spontane gisting
RODENBACH
Roeselare
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
28/116
28
05 Hetstandaard brouwproces
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
29/116
29
Het standaardbrouwproces
05
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
30/116
30
05 Hetstandaard brouwproces
Cilinderconische gisting- en lagertanks
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
31/116
31
Het standaard brouwproces
Dit proces wordt wereldwijd toegepast bij de productie van bieren van lage gisting.
Bier is een natuurlijk product: het bevat natuurlijke
ingredinten en is bovendien het resultaat van een
natuurlijk proces.
InGredInten
Mout
Mout bevat zowel zetmeel, eiwitstoen als mineralen. De
soort mout en de hoeveelheid mout per eenheid water
bepalen mee de kleur, de smaak en de densiteit van het bier.
rIJst oF Mas
Zij bevatten hoodzakelijk zetmeel en geen eiwitten en
worden gebruikt om het soms te hoge gehalte aan eiwitten
in mout te verlagen.
brouwwater
De minerale samenstelling van brouwwater bepaalt mee de
smaak van het bier en is daarom een belangrijk onderdeel
van de specieke receptuur die elk type bier kenmerkt.
HopHop zorgt voor de typische bitterheid in de smaak en een
deel van het aroma van het bier. Hop heet een uitgesproken
bacteriostatisch eect en maakt dat bier niet verzuurt.
KruIden
Kruiden dragen bij tot de complexiteit van de smaak en
aromas en geven persoonlijkheid aan het bier.
GIsten
Gist is een eencellig wezen en vermenigvuldigt zich elke
twee uur door knopvorming en dit zolang er zuursto
beschikbaar is. Gist zet suiker om in alcohol met geur- en
smaakcomponenten en koolzuurgas als bijproducten.
Gist vergroting x 110.000
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
32/116
32
05 Hetstandaard brouwproces
Mouterij
Gisting, lagering en ltratie
Bottelarij
Brouwzaal
LaboGerst
Reinigen
Drogen
Lucht
Gistings- en
lagertanks
Bierlter
Gist + Lucht
Wortlter
KKoeling
Gelterd biertanken
Spoelen fessen
Flessenavulling
Controle
Kroonkurk
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
33/116
33
Silo
Sorteren gerstkorrels
wassen / weken
Kiemen
Eesten o
drogenAst
Lucht
Mout
80-90 C Drogen
okketel
Mout
silo
SchrotenBeslagkuip
Filterkuip
Dra
Water
50 C
Labo
Proostn
Controle
Etiketteren
Pasteuriseren
Vatenavulling
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
34/116
34
05 Hetstandaard brouwproces
MouterIJ
Van Gerst tot Mout
Van harde gerstkorrel naar zachte melige moutkorrel. Door
bevochtigen gaat gerst kiemen en wortel schieten. Na 7
dagen wordt dit groeiproces gestopt door het drogen op de
eest.
brouwZaaL
Van Mout tot wort (VLoeIbaar suIKer)
Mout wordt geplet tot meel (= pel+bloem) en wordt
gemengd met zuiver brouwwater. Door opwarmen in de
brouwketel wordt het zetmeel omgezet tot suiker door de
inwerking van de enzymen uit de mout. Glucose, maltoseen maltotriose zijn vergistbare suikers en kunnnen door
de gist omgezet worden tot alcohol. Suikers complexer
dan maltotriose kunnen door de gist niet omgezet worden
tot alcohol en blijven onveranderd deel uitmaken van de
samenstelling van het uiteindelijke bier.
FILterKuIp en KooKKeteL
In de lterkuip worden de pellen (dra-B, borstel-NL) van
de vloeisto (wort) gescheiden. Het wort wordt verzameld
in de kookketel waar kruiden en/o hop toegevoegd wordt
die haar bittere bestanddelen en aromas ageet. Klassieke
kookduur is 1 uur.
GIstInG, LaGerInG en FILtratIe
Van wort tot bIer
Wanneer gist wordt toegevoegd aan het beluchte en
agekoelde wort, zal de gist in deze arobe ase eerst
vermenigvuldigen. Van zodra de zuursto is opgebruikt,
begint de anarobe ase, die we alcoholische fermentatie
noemen: hierbij wordt suiker omgezet in alcohol (ethanol)
en koolzuurgas.
aLcoHoL: de alcoholsterkte van een bier wordt
uitgedrukt in volume % (een bier van 5 vol. % alc. bevat
per 100 ml bier 5 ml alcohol). De alcoholsterkte hangt
a van de gebruikte hoeveelheid grondstoen en van de
vergistingsgraad.
KooLZuurGas: geet het bier een aangename
prikkeling, terwijl de pareling ervoor zorgt dat het bier
schuimt.
De procentuele omzetting van suiker naar alcohol wordt
vergistingsgraad (VG) genoemd (75% 95%).
De nagisting en lagering op 0 C zorgen voor de verdere
verjning van het bier. Door ltratie worden de resterende
gist- en troebelbestanddelen verwijderd.
80-90 C
glucose
maltose
maltotrioseenzyme
ZetMeeLMoLecuLe suIKerMoLecuLe
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
35/116
35
Labo VaKManscHap
Labo-analyses. Ja, maar ...
Bier moet men vooral proeven: onze zintuigen zijn 1000 x
gevoeliger dan labo-analyses:
Labo-analyses kunnen meten in de ordegrootte ppm
(part per million = bv. 1 persoon vinden in een stad als
Brussel met 1 miljoen inwoners).
Onze zintuigen detecteren de ordegrootte ppb (part per
billion = bv. 1 persoon vinden in een land als China met
1 miljard inwoners).
Alleen met onze zintuigen kunnen we het genot in bier
meten, het aroma en de smaak.
Daarom blijt bier brouwen een artisanale activiteit die niet
zuiver gendustrialiseerd kan worden.
botteLarIJ
Na de rijpingsase is bier op zijn best; de kunst bestaat erin
het bier via de avulling op fes, blik o vat zo ongeschonden
mogelijk tot bij de consument te krijgen. Men gebruikt
toptechnologie tijdens de avulling om elk contact van bier
met lucht te vermijden en 100% hygine te waarborgen.
bewaartIp
Het verse bier uit de brouwerij moet door de distributie en
de consument koel en donker getransporteerd en bewaard
worden. Een goede kelder o een koele en donkere bergruimte
met een constante temperatuur rond 14 C is ideaal.
Bieren met hergisting op fes en met een kroonkurk dienen
steeds rechtopstaand bewaard te worden. Flessen met een
champagnekurk worden best liggend bewaard om uitdrogingvan de kurk te vermijden.
bIer In de HernIeuwbare KrInGLoop Van de natuur
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
36/116
36
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
37/116
37
Het brouwprocesvan BelgischeRasbieren volgensde vier traditionelegistingswijzen
06
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
38/116
38
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
39/116
39
dE viEr gisTingswijzEn En Hun microflora
sponTanE gisTing
dee eete t e ht ehte t het t
Saccharomyces
Cerevisi
Brettanomyces
Bruxellencis
Acetobacter Lactobacillus Pediococcus
Damnosus
Klebsiella
Apicalatum
Gistcellen van de amilie: Saccharomyces Carlsbergensis
lagE gisTing
Gistcellen van de amilie: Saccharomyces Cerevisi
HogE gisTing
Saccharomyces Cerevisi + Lactobacillus - symbiose van hoge gisten en melkzuurermenten
gEmEngdE gisTing
biEr
biErmETwijnmaTuraTiE
gistingswijze
spontanegist
ing
gistingswijze
Gemengdegist
ing
gistingswijze
hogegisting
gistingswijze
LAGegisting
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
40/116
40
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
brouwprocEs van lagE gisTing
ingrEdinTEn
brouwwaTEr
Het brouwwater is voor het klassieke Pilsener type zeer arm
aan mineralen. Voor andere types is het brouwwater rijker
aan zouten.
mouT
Bleke mouten met een laag gehalte aan eiwitten.
Kwaliteitsmout is gemaakt van zomergerst. Wintergerst
heet een dikkere pel, bevat meer looisto en geet een
wrange, onrisse smaak aan het bier.
rijsT of mas (ToT 40%)
Zij bevatten geen eiwitten en worden gebruikt om het soms
te hoge gehalte aan eiwitten in mout te verlagen. Het Duitse
Reinheitsgebot laat het gebruik van mas o rijst niet toe,
wat soms aanleiding geet tot veel te volmondige en minder
verrissende bieren.
Hop
Hopbitter verhoogt de verteerbaarheid en de
dorstlessendheid, voor zover de bitterheid geen wrangheid
geet. De keuze van de hopvariteit, de hoeveelheid en hettijdstip van toevoeging in de kookketel bepaalt mee het
smaak- en aromaproel.
fErmEnTaTiE
Voor de gisting van het brouwsel wordt een geselecteerde
giststam uit de amilie der lage gisten gebruikt,
Saccharoymyces Carlsbergensis genaamd, die actie
zijn bij lage temperatuur (0 C 10 C). De lage gisten,
akomstig uit Tsjechi, hebben de grote eigenschap actie
te zijn op deze lage temperatuur terwijl bacterin dan
niet meer actie zijn. Lage gisting was dan ook een goede
methode om bieren te maken die niet verzuurden.
lagEring
De rijping van bieren van lage gisting gebeurt bij 0 C in de
lagertank (lageren), gebruikmakend van het eit dat de lage
gisten nog actie zijn bij 0 C en verder suiker omzetten tot
alcohol en CO2.
zuurTEgraad
pH 4,2.
KoolzuurgEHalTE (co2)
Door de druk op de lagertank te laten stijgen zal de verdere
activiteit van de gist het bier verzadigen tot 4,7g CO2/l voor
avulling op vat en tot 5,7g CO2/l voor avulling op fes.
smaaKprofiEl
Droog en bitter.
gistingswijze
LAGegisting
palm brEwEriEs rasbiEr vanlagE gisTing
ESTAMINET Premium Pils
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
41/116
41
Kelder met lagertanks PALM Breweries
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
42/116
42
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
Afscheppen van gist op het einde van de fermentatie
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
43/116
43
ingrEdinTEn
Bieren van hoge gisting dragen de smaaksignatuur van het
brouwwater, de gekozen mouten, ongemouten tarwe, rijst o
mas, hop, kruiden en gist.
brouwwaTEr
Het brouwwater is eerder rijk aan mineralen Calcium en
Magnesium en aan hun zouten sulaten en chloriden (in
tegenstelling tot brouwwater voor pils dat zeer mineraalarm
is).
mouTEn
Varirend van bleek over amber tot donkerbruin, gekleurd
op de eest o gebrand in de trommel (direct vuur).
Voornamelijk de moutkorrel bepaalt de basissmaak van
bieren van hoge gisting.
ongEmouTEn TarwE (ToT maX 40%)
Voor witbieren.
rijsT of mas (ToT 40%)
Zij bevatten geen eiwitten en worden gebruikt om het soms
te hoge gehalte aan eiwitten in mout te verdunnen.
suiKEr
Om zware bieren en hoge vergistingsgraden te bekomen.
Hop
In bieren van hoge gisting worden voor de bittering
hoodzakelijk alarijke niet wrange hopvariteiten gebruikt
en voor het gewenste aromaproel een selectie van
aromahoppen. Om te vermijden dat het hoparoma
tijdens het koken van het brouwsel verloren gaat door
verdamping, voegt men aromahoppen toe op het einde
van het kookproces. Extreme hoparomas bekomt men
door aromahoppen toe te voegen na het ermentatieproces
(dry hopping) zodat ook de in alcohol oplosbare hopolin
vrijgemaakt worden.
KruidEn
Het gebruik van hop werd veralgemeend vana de 15e
eeuw. Voordien werden alle bieren op smaak gebracht met
kruiden. Kruiden dragen bij tot de complexiteit van smaak
en aroma, ook bij gehopte bieren. Een kruidenmengsel
wordt Gruut genoemd. Veelgebruikte kruiden zijn: gagel,
rozemarijn, koriander, jeneverbes, kaneel, anijs, kruidnagel,
salie, laurier.
fErmEnTaTiE
Voor de gisting van het brouwsel wordt een geselecteerde
giststam uit de amilie der hoge gisten gebruikt,
Saccharomyces Cerevisiae genaamd, die actie zijn bij een
hoge temperatuur (omgevingstemperatuur van
15 C 25 C).
Twee subamilies onderscheiden zich:
De hoge gisten die dominant een banaanachtige
ruitigheid geven (zoals bv. bij PALM en PALM Royale).
De hoge gisten die dominant een enolisch gerooktaroma geven (zoals bv. bij de BRUGGE en STEENBRUGGE
bieren).
PALM Breweries heet door de generatielange amiliale
brouwtraditie in bieren van hoge gisting een indrukwekkend
rijke collectie giststammen verzameld, waarvan telkens de
volledige persoonlijkheid gekend is: het ysisch gedrag
tijdens de gisting en de aromavorming.
Op het einde van de hoodgisting, wanneer de suikers
omgezet zijn in alcohol, drijt de overtollige gist gedeeltelijk
naar boven en wordt ageschept (zie oto).
lagEring
Na de hoodgisting die 5 7 dagen duurt, ondergaat het
brouwsel eenwarme lagering aan 20 C totdat de
appelgeur (acethaldehyde) en de ranse botergeur (diacetyl)
verdwenen zijn. Nadien wordt het brouwsel agekoeld tot
0 C. De koude helpt de overtollige looizuren en protenen
uitvlokken (vorming van koude troebel) en de gist neerslaan,
wat resulteert in verdere smaakverjningen.
zuurTEgraad
pH 4,2.
KoolzuurgEHalTE (co2)
Op einde gisting en lagering : 2,5 g CO 2/l
Na akoeling tot 0 C wordt het bier bijverzadigd met
koolzuurgas tot :
4,7 g CO2/l voor avulling op vat
5,7 g CO2/l voor avulling op fes
Bij nagisting op fes stijgt koolzuurgehalte tot 6
10 g CO2/l
brouwprocEs van HogE gisTinggisting
swijze
hogegisting
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
44/116
44
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
smaaKprofiEl
Bitterzoet.
Belgi kent een grote variteit aan bieren van hoge gisting
in alle gradaties van densiteit en kleur, smaak en aroma, al
dan niet hergist op fes.
Speciale Belge
Amberbieren
Trappistenbieren
AbdijbierenWitbieren
Zwaar blond
Saisons
HErgisTing op flEs
Hergisting op fes is een typisch Belgische specialiteit.
Daar waar traditioneel de streekbieren in Belgi bestemd
waren voor de courante consumptie, brouwden de
Trappisten bewaarbieren met een hoog alcoholgehalte
(8-10-12 vol. % alc.), allemaal hergist op fes en met een
hoog koolzuurgehalte (tot 10 g CO2/l).
Alcohol (ethanol) heet een onctueuze zoete smaak. Zwaar
bier verliest daardoor zijn dorstlessendheid. Om deze teherstellen wordt zwaar bier hergist op fes; daartoe wordt
tijdens de avulling extra suiker en gist toegevoegd aan het
bier. In de gesloten fes zet de gist de suiker om in extra
alcohol en extra koolzuurgas, dit kan stijgen van 3 g CO2/l
tot 10 g CO2/l. Deze extra koolzuurprikkel neutraliseert
het zoete van de alcohol, wat de dorstlessendheid herstelt.
Gist aanwezig in de fes heet tevens de eigenschap bier
te beschermen tegen veroudering door oxidatie. De
aanwezige o inltrerende zuursto wordt door de gist
opgeslorpt voordat de zuursto schadelijke oxidatiereacties
kan veroorzaken, met verouderingssmaken tot gevolg. Gistin de fes is daarom essentieel voor bewaarbieren.
bEwaarbiErEn: wil men de jne aromas en smaken
beter beschermen tegen veroudering en het bier een
langere bewaartijd meegeven (bv. voor export) dan geet
gist op de fes het beste resultaat.
zwaardErE biErEn: voor bieren met een
alcoholgehalte hoger dan 5 vol%alc is de vuistregel
evenveel g CO2/l als vol. % alc. , dus een bier van
8,5 vol. % alc. heet best 8,5 g CO2/l. Het zuur brengt het
zoet opnieuw tot evenwicht, wat de dorstlessendheid
herstelt.
gistingswijze
hogegisting
palm brEwEriEs rasbiErEn vanHogE gisTing
Ongelterde PALM
PALM
Dobbel PALM
PALM Royale
STEENBRUGGE Tripel
STEENBRUGGE Dubbel Bruin
STEENBRUGGE Blond
STEENBRUGGE Wit-Blanche
BRUGGE Tripel
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
45/116
45
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
46/116
46
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
ingrEdinTEn
brouwwaTEr
Het brouwwater is meestal rijk aan mineralen.
mouT
Voor bieren van gemengde gisting worden mouten gebruikt
die op de eest gekleurd zijn. Dit bepaalt meteen de bruine
kleur en grotendeels de smaak van deze bieren. Gekleurde
mouten hebben een hoger reducerend vermogen wat het
brouwsel tijdens de gemengde gisting en maturatie beter
beschermt tegen zuursto en dus tegen de ongewensteontwikkeling van de arobe azijnzuurbacterin.
mas (ToT 20%)
Dit graan bevat geen eiwitten en helpt het eiwitgehalte van
het mout te verlagen. Een hoog eiwitgehalte is ongewenst
want het bevordert de groei van de azijnzuurbacterin.
Hop
Zuur en bitter smaken niet samen! Toch is hop nodig
omwille van haar bacteriostatisch vermogen dat de
ontwikkeling van de ongewenste azijnzuurbacterie aremt.
De hopgave wordt dus beperkt.
brouwzaal
Het versuikeringsproces in de brouwketels verloopt klassiek.
Het kookproces echter heet een lange kookduur
( 1,5 uur) die twee eecten geet:
verdere verbruiningsreacties die het reducerendvermogen van het brouwsel extra versterken.
intensieve coagulatie van de eiwitten die het brouwsel
extra verarmen aan eiwitten.
Beide eecten dragen bij tot de beheersing van de
ontwikkeling van de ongewenste azijnzuurbacterie.
brouwprocEs van gEmEngdE gisTingGekend als Vlaams Rood-Bruin Bier.
Foederzaal nr 4 Rodenbach (650 hectoliter per foeder)
gistingswijze
Gemengdegisti
ng
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
47/116
47
3/4
mengtank
RODENBACH
1/3
mengtank
RODENBACH
Grand Cru
2 jaar maturatie (vinicatie) op oeders
mengtank
oeder
bier
1/4 2/3
hoodgisting met voorverzuring
lter
warme lagering en
naverzuring
fErmEnTaTiEprocEs gEmEngdEgisTing En maTuraTiE op EiKEnfoEdErs
De hoodgisting en de warme lagering gebeurt in een
symbiose van in hoodzaak hoge gisten met een beperkte
hoeveelheid melkzuurfora. De gisting verloopt aan een
omgevingstemperatuur van 15 C 25 C .
Melkzuurbacterin en andere ermenten (o.a.
Brettanomyces) aanwezig in de eik vormen eerst organische
zuren om ze vervolgens om te zetten in ruitige esterswaarvan de intensiteit toeneemt tijdens de duur van de
maturatie (tot 24 maanden). De tannines van de eik geven
het bruine bier een rode schijn.
Courant Rood-Bruin bier is een versnijding van jong
met oud verzuurd en op eik gerijpt bier. Dit verlaagt de
zuurtegraad en geet het bier een betere bewaring. De
langdurige rijping op eik geet aan het zure bier een
complexe en aangename smaak zodat dit mengbier ook adel
krijgt.
zuurTEgraadpH 3,2 3,6.
KoolzuurgEHalTE (co2)
Op einde gisting en rijping : 2 g CO 2/l
Na koeling tot 0 C wordt het bier bijverzadigd met
koolzuurgas tot:
4,7 g CO2/l voor avulling op vat
5,4 g CO2/l voor avulling op fes
smaaKprofiEl
Zuurzoet.
palm brEwEriEs rasbiErEn vangEmEngdE gisTing
Foederbier van RODENBACH
RODENBACH
RODENBACH Grand Cru
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
48/116
48
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
ingrEdinTEn
brouwwaTEr
Het brouwwater is eerder rijk aan mineralen.
mouT
Lambiek mout wordt in de mouterij aangemaakt onder
strikte procesvoorschriten van de Lambiekbrouwer.
TarwE
40% van het zetmeel komt uit ongemouten tarwe.
Hop
Zuur en bitter smaken niet samen! Toch is hop nodig
omwille van haar bacteriostatisch vermogen en de
bacteriegroei a te remmen. Daarom wordt overjaarse hop
gebruikt die wel haar bitterkracht heet verloren maar niet
haar bacteriostatisch vermogen.
HET brouwprocEs
Het brouwproces verloopt volgens de troebel-wort-
methode, waarbij aan het beslag warm water toegevoegd
wordt om de temperatuurstijgingen te maken, nodig voor de
versuikering van het zetmeel.
De eerste trek o het eerste geconcentreerde extract dat
de lterkuip verlaat bevat ook zeer geconcentreerd de
meeste eiwitten. Dit wordt azonderlijk gekookt (3 uur) om
maximaal de eiwitten te coaguleren en door decantatie te
verwijderen. Te veel eiwitten bevordert de ontwikkeling van
azijnzuurbacterin die te mijden zijn. De tweede trek wordttoegevoegd aan de geklaarde eerste trek en na toevoeging
van overjaarse hop wordt het geheel langdurig gekookt
(> 3 uur).
brouwprocEs van sponTanE gisTingGekend als Lambiek en Geuze.
lucht
lter
oude Kriek / Framboise
avulling op fes2 6 maanden hergisting op fes
= oude Geuze
kookketel
open koelschip
gisting en 2 jaar maturatie op eiken vaten
= Lambiek
verse krieken
o rambozen
mengtank
Lambiek
3 maand
maceratie
van ruit
op Lambiek
gistingswijze
spontanegist
ing
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
49/116
49
fErmEnTaTiEprocEs sponTanEgisTing En maTuraTiE op EiKEn vaTEn
Het brouwsel wordt tijdens de akoeling in het open
koelschip spontaan ingent met de microfora uit
de omgevingslucht (wilde gisten, melkzuurbacterin,
Brettanomyces Lambicus en Bruxellensis) om vervolgens
in eiken vaten eerst de hoodgisting en daarna een
langdurige rijping (minimum 2 zomers) te ondergaan.
Om de overdadige ontwikkeling van azijnzuurbacterin te
vermijden, wordt alleen gebrouwen in de wintermaanden
wanneer de omgevingstemperatuur lager is dan 15 C.Tijdens de maturatie worden de gevormde organische zuren
omgezet tot ruitige esters. Bijna alle restsuikers verdwijnen
door inwerking van de Brettanomyces.
zuurTEgraad
pH 3,2 3,6.
varianTEn En Hun KoolzuurgEHalTE
lambiEK
Het bier op het einde van de maturatie krijgt de naamLambiek; het heet alsdan een koolzuurgehalte van
0,5 g CO2/l tot 2,0 g CO2 /l (plat bier).
gEuzE
Wanneer Lambiek een bijkomende gisting krijgt op fes
wordt de naam Geuze meegegeven (de mousseux van
Lambiek) en stijgt het koolzuurgehalte tot 6 g CO2/l 10 g
CO2/l, ook wel eens de Brusselse champagne genoemd.
fruiTvErsiEs van gEuzE
Maceratie van Lambiek op ruit, zoals kleine wilde krieken
o rambozen, is de traditionele wijze om kwaliteitsruitbier
te maken. Goedkopere imitaties zijn een blend van
Lambiek (o een ander bier) met ruitsap, ruitextracten o
aromastoen.
oudE gEuzE
De benamingen Oude Lambiek, Oude Kriek en Oude
Geuze zijn Europees beschermd (GTS gewaarborgde
traditionele specialiteit) en staan voor echte traditionele
Lambiek, Kriek en Geuze die 100% spontaan zijn gegist en
een gewogen gemiddelde hebben van 1 jaar rijping op eiken
vaten.
niET-TradiTionElE gEuzE
Volgens de in 1993 aangepaste Belgische wet moet Geuze
slechts gemaakt worden op basis van spontane gisting,
zonder dat de wet oplegt welk percentage bier van spontane
gisting aanwezig moet zijn. De Geuzen en hun ruitversies
die niet het voorvoegsel oud meekrijgen, zijn dus niet
zuiver van spontane gisting, soms slechts in zeer beperkte
mate. Wil je een echte traditionele Geuze, let dan op het
voorvoegsel oud.
smaaKprofiEl
Zacht zure bieren, tenzij verzoet tot zuurzoet.
palm brEwEriEs rasbiErEn vansponTanE gisTing
Oude Lambiek BOON
Oude Geuze BOON
Oude Kriek BOON
Framboise BOON
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
50/116
50
06 HET brouwprocEs van bElgiscHE rasbiErEn volgEns dE 4 TradiTionElE gisTingswijzEn
Maturatie op eiken vaten bij brouwerij Boon
gistingswijze
spontanegist
ing
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
51/116
51
vErgElijKing zuurTEgraad (pH) van dranKEn
8
7
6
5
4
3
2
1
0
PH
NEUTRAAL
LICHT ZUUR
ZUUR
ZEER ZUUR
Water
Cola
Bieren van lage en hoge gisting
Wijn & bieren van gemengde en spontane gisting
van nEuTraal ToT zEEr zuur
Water heet een neutrale smaak (niet zuur, niet zoet).
Bieren van lage en hoge gisting zijn licht zuur maar smaken niet zuur omdat het zuur geneutraliseerd wordt door de alcohol
die een zoete smaak heet.
Wijn is zuurder maar smaakt niet zuur door de aanwezigheid van meer alcohol ( 10 vol. % alc.).
Bieren van gemengde en spontane gisting zijn zuur en smaken ook zuur want het zuur wordt door de lagere alcoholgraad
(5 vol. % alc.) niet volledig geneutraliseerd.Cola is zeer zuur maar smaakt niet zuur omdat het sterk verzoet is.
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
52/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
52
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
53/116
53
07D Rasbieren palm b
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
54/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
54
De Speciale Belge (zie ook pagina 22) is het betere
Belgische bier van begin 20e eeuw. Dit vlot drinkend
amberkleurig bier van hoge gisting heet een verstandig
alcoholgehalte.
De speciale PALM-mouten bepalen haar honingachtige
malsheid en de eigen geselecteerde PALM-gisten haar
ruitig gistingsaroma. Fijne aromahoppen uit Kent brengen
een subtiele harmonie. PALM is de absolute nummer 1
BELGIUMS AMBER BEER.
Legendarische uitspraak van Michael Jackson (1984):If I could have a beer for breakfast, I would have a PALM.
kenmerken
Amberkleurig - Speciale Belge - Erkend Streekproduct -
5,4 Vol. % Alc.
De ambermOuten van palm
De unieke ambermouten bepalen de basissmaak van
PALM: lichte karamelsmaken met een honingachtige
malsheid. Het moutproces geschiedt naar de speciekevoorschriten van PALM en is gericht op een natuurlijke
bruinkleuring die er de specieke smaak aan geet.
De palm-Gisten
Gist bepaalt in belangrijke mate het aroma. Door
intensieve selectie heet de amilie Van Roy een rijke
collectie aangelegd van verschillende giststammen die elk
een eigen ruitig karakter aan het bier geven. PALM wordt
gegist met een symbiose van 3 verschillende giststammen
die nadrukkelijk een banaanruitigheid geven.
het palm bOl Glas
Straalt rondheid en convivialiteit uit, perect passend bij
de malse smaak en bij het typisch PALM-drinkmoment.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Echtheid - Authenticiteit - Amber -
Oprechtheid - Convivialiteit
mOment: Toegankelijk speciaalbier - Gericht op
socialiseren - Te drinken met dierbaren en vrienden
(zielsverwanten)
primaire DOelGrOep: Mannen tussen 18 en 44 jaar
palm
arOma en smaak
Peper 1 Ester-Fruitigheid 3
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 4 Zuur 1
Karamel 4 Bitter 3
Volmondigheid 3 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 4
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 12,4
Vol. % Alc. 5,4
Vergistingsgraad % 84
Bitterheid (BU) 18
Kleur (EBC) 21
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
55/116
55
Meesterbrouwer Alred Van Roy lanceerde in 1947 Dobbel
PALM als eindejaars eestbier om de 200ste verjaardag
van de brouwerij te vieren. Hij bood het zonder meerprijs
aan, als blijk van dank aan al zijn trouwe klanten. Het
bier was zo succesvol dat hij er een jaarlijkse traditie van
maakte.
Dobbel PALM is een amberbier van hoge gisting, met een
nog meer uitgesproken mout- en hopkarakter dan PALM.
Dobbel PALM is met een alcoholvolume van 6,0 % het
ideale degustatiebier voor de eindejaarsdagen.
kenmerken
Amberkleurig - Speciale Belge - Erkend Streekproduct -
6,0 Vol. % Alc.
De ambermOuten van palm
De unieke ambermouten bepalen de basissmaak
van Dobbel PALM: lichte karamelsmaken met een
honingachtige malsheid. Het moutproces geschiedt naar
de specieke voorschriten van PALM en is gericht op een
natuurlijke bruinkleuring die er de specieke smaak aangeet. De mouten gebruikt voor het brouwen van Dobbel
PALM hebben een diepere bruinkleuring ondergaan.
De palm-Gisten
Gist bepaalt in belangrijke mate het aroma. Door intensieve
selectie heet de amilie Van Roy een rijke collectie
aangelegd van verschillende giststammen die elk een eigen
ruitig karakter aan het bier geven. Dobbel PALM wordt
gegist met een symbiose van 3 verschillende giststammen
die nadrukkelijk een banaanruitigheid geven.
het DObbel palm bOl Glas
Straalt rondheid en convivialiteit uit, perect passend bij
de malse smaak en bij het typisch PALM-drinkmoment.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Echtheid - Authenticiteit - Amber -
Oprechtheid - Convivialiteit
mOment: Toegankelijk speciaalbier - Gericht op
socialiseren - Te drinken met dierbaren en vrienden
(zielsverwanten)
primaire DOelGrOep: Mannen tussen 18 en 44 jaar
DObbel palm
arOma en smaak
Peper 2 Ester-Fruitigheid 4
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 4 Zuur 1
Karamel 5 Bitter 4
Volmondigheid 4 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 5
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 13,8
Vol. % Alc. 6,0
Vergistingsgraad % 84
Bitterheid (BU) 19
Kleur (EBC) 31
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
56/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
56
Dit Ale bier werd in 2003 gecreerd voor de 90e
verjaardag van PALM-brouwer Alred Van Roy en kreeg
de naam PALM Royale (ROY-ALE). Zijn passie voor de
nadrukkelijke gistingsruitigheid van zijn zel geselecteerde
PALM-gisten krijgt in PALM Royale een extreme expressie
om royaal van te genieten. Het uitzicht is koperkleurig, met
rijk wit en wandklevend schuim. Het aroma doet denken
aan banaan, de smaak is volmondig en met veel body.
Lichtzoet door de alcohol is het bier eveneens wat bitter
en ruitig.
kenmerken
Koperkleurig (lichtamber) - 7,5 Vol. % Alc.
De ambermOuten van palm
De unieke ambermouten bepalen de basissmaak
van PALM Royale: lichte karamelsmaken met een
honingachtige malsheid. Het moutproces geschiedt naar
de specieke voorschriten van PALM en is gericht op een
natuurlijke bruinkleuring die er de specieke smaak aan
geet.
De palm-Gisten
Gist bepaalt in belangrijke mate het aroma. Door
intensieve selectie heet de amilie Van Roy een rijke
collectie aangelegd van verschillende giststammen die
elk een eigen ruitig karakter aan het bier geven. PALM
Royale wordt gegist met een symbiose van 3 verschillende
giststammen die een extreme banaanruitigheid geven.
het palm rOyale Glas
Een meer individueel glas om royaal te genieten:
Op hoge voet uitnodigend voor een degustatiemoment.
Een kelkvorm naar boven toe sluitend om de extreme
banaanruitigheid van PALM Royale maximaal tot uiting
te laten komen.
Naar onderen toe conisch om de hoogte van de
schuimkraag te behouden naarmate men het glas ledigt.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Echtheid - Authenticiteit - Sosticatie
- Onthaasting - Intimiteit
mOment: Degustatiebier - Te drinken om te ontspanneno om zichzel te verwennen - Vooral in kleinere groepen,
maar kan ook alleen
primaire DOelGrOep: Mannen tussen 30 en 45 jaar
palm rOyale
arOma en smaak
Peper 1 Ester-Fruitigheid 6
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 3 Zuur 1
Karamel 2 Bitter 3
Volmondigheid 5 Eik 1
Suiker 1 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 7
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 16,5
Vol. % Alc. 7,5
Vergistingsgraad % 84
Bitterheid (BU) 17
Kleur (EBC) 15
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
57/116
57
Voor de alcoholvrije genieter van de honingzachte PALM-
mouten in harmonie met de jne aromahoppen uit Kent.
kenmerken
Amberkleurig - alcoholvrij 0,25 Vol. % Alc.
De ambermOuten van palm
De unieke ambermouten bepalen de basissmaak van
PALM Green: lichte karamelsmaken met een honingachtige
malsheid. Het moutproces geschiedt naar de speciekevoorschriten van PALM en is gericht op een natuurlijke
bruinkleuring die er de specieke smaak aan geet.
het COntaCt met De palm-Gisten
Gisten hebben een groot reducerend vermogen. PALM
Green krijgt haar bierkarakter door intensie contact met
de PALM-gisten. Dit contact wordt evenwel onderbroken
voordat de alcoholische ermentatie start.
het palm bOl Glas
Straalt rondheid en convivialiteit uit, perect passend bij
de malse smaak en bij het typisch PALM-drinkmoment.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Echtheid - Authenticiteit - Amber -
Oprechtheid - Convivialiteit
mOment: Toegankelijk speciaalbier (alcoholvrij) - Gericht
op socialiseren - Te drinken met dierbaren en vrienden
(zielsverwanten)
primaire DOelGrOep: Mannen tussen 18 en 44 jaar
palm Green
arOma en smaak
Peper 1 Ester-Fruitigheid 2
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 6 Zuur 1
Karamel 3 Bitter 3
Volmondigheid 4 Eik 2
Suiker 4 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 1
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 7,5
Vol. % Alc. < 0,25
Vergistingsgraad % 3
Bitterheid (BU) 20
Kleur (EBC) 23
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
58/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
58
Het Abdijbier STEENBRUGGE Tripel is een goudblond
bier met een agerond moutkarakter, een geparumeerde
hoptoets, een warme volle smaak en een gerookt
gistingsaroma in combinatie met het subtiele Brugse
kruidenmengsel Gruut. Bier van hoge gisting met
nagisting in de fes.
kenmerken
Hergist op es (8,7 Vol. % Alc.), vat (8,5 Vol. % Alc.)
het bruGse Gruut
Het geheim van het Abdijbier STEENBRUGGE is het eigen
kruidenmengsel Gruut genaamd. Gruut verleent dit
abdijbier zijn zalige smaak. Elke stad had vroeger een
bier met een eigen karakter. In Brugge werd dat karakter
bepaald door een kruidenmengsel dat de brouwers verplicht
dienden aan te kopen bij het kruidenhuis van de stad,
Gruuthuse genaamd. In STEENBRUGGE Tripel wordt deze
middeleeuwse traditie verder gezet.
De steenbruGGe Gisten
Hoge gisten kunnen onderverdeeld worden in twee
subamilies: de subamilie die een ruitig karakter aan het bier
geet en de subamilie die een (enolisch) gerookt karakter
geet. Een eigen giststam uit deze laatste subamilie bepaalt
het gerookt aromaprofel van STEENBRUGGE Tripel.
herGistinG Op Fles
STEENBRUGGE Tripel ondergaat een tweede gisting op
fes. Tijdens de avulling wordt een hoeveelheid suiker
en gist toegevoegd die in de warme kamer vergist tot
alcohol en koolzuurgas. Daarom hebben de bieren op
fes enerzijds een licht hogere alcoholgraad dan hetzelde
bier op vat en anderzijds een hoger koolzuurgehalte dat
extra pit geet aan het bier. De gistresten op de bodem
van de fes beschermen het bier tegen oxydatie en dus
tegen snelle veroudering van de smaak. Door de aanwezige
gist evolueren de smaken nog met de tijd. Daarom is
STEENBRUGGE Tripel een echt bewaarbier.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Oprecht - Competent - Respectabel
- Traditioneel - Authentiek - Betrouwbaar - Matuur -
Inspirerend
mOment: Degustatiebier - Te drinken om te ontspannen
o om zichzel te verwennen - Vooral alleen, maar kan ook
in kleine groep
steenbruGGe tripel
arOma en smaak
Peper 2 Ester-Fruitigheid 2
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 3 Zuur 1
Karamel 2 Bitter 6
Volmondigheid 5 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 6
Alcohol-Zoetheid 6
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 17,8
Vol. % Alc. (vat) 8,5
Vol. % Alc. (fes) 8,7
Vergistingsgraad % 90
Bitterheid (BU) 28
Kleur (EBC) 12
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
59/116
59
Het Abdijbier STEENBRUGGE Dubbel Bruin is een bruin
bier met een rondborstige moutkarakter en een ruitig
gistingsaroma in combinatie met het subtiele Brugse
kruidenmengsel Gruut, met nadruk op kaneel. Bier van
hoge gisting met nagisting in de fes.
kenmerken
Hergist op es (6,5 Vol. % Alc.), vat (6,3 Vol. % Alc.)
het bruGse Gruut
Het geheim van het Abdijbier STEENBRUGGE is het
kruidenmengsel Gruut genaamd. Gruut verleent dit
abdijbier zijn zalige smaak. Elke stad had vroeger een
bier met een eigen karakter. In Brugge werd dat karakter
bepaald door een kruidenmengsel dat de brouwers
verplicht dienden aan te kopen bij het kruidenhuis van
de stad, Gruuthuse genaamd. In STEENBRUGGE Dubbel
Bruin wordt deze middeleeuwse traditie verder gezet.
De steenbruGGe Gisten
Hoge gisten kunnen onderverdeeld worden in tweesubamilies: de subamilie die een ruitig karakter aan het
bier geet en de subamilie die een (enolisch) gerookt
karakter geet. Een eigen giststam uit de eerste subamilie
bepaalt het ruitig banaanachtig aromaprofel van
STEENBRUGGE Dubbel Bruin.
herGistinG Op Fles
STEENBRUGGE Dubbel Bruin ondergaat een tweede
gisting op fes. Tijdens de avulling wordt een hoeveelheid
suiker en gist toegevoegd die in de warme kamer vergist
tot alcohol en koolzuurgas. Daarom hebben de bieren op
fes enerzijds een licht hogere alcoholgraad dan hetzelde
bier op vat. De gistresten op de bodem van de fes
beschermen het bier tegen oxydatie en dus tegen snelle
veroudering van de smaak.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Oprecht - Competent - Respectabel
- Traditioneel - Authentiek - Betrouwbaar - Matuur -
Inspirerend
mOment: Degustatiebier - Te drinken om te ontspannen
o om zichzel te verwennen - Vooral alleen, maar kan ookin kleine groep
steenbruGGe Dubbel bruin
arOma en smaak
Peper 4 Ester-Fruitigheid 5
Zwavel 2 Solvent 1
Mout 4 Zuur 1
Karamel 5 Bitter 5
Volmondigheid 4 Eik 1
Suiker 3 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 5
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 14,5
Vol. % Alc. (vat) 6,3
Vol. % Alc. (fes) 6,5
Vergistingsgraad % 80
Bitterheid (BU) 23
Kleur (EBC) 60
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
60/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
60
Het Abdijbier STEENBRUGGE Blond is een blond bier met
een warme, volle smaak en een licht gerookt gistingsaroma
in combinatie met het subtiele Brugse kruidenmengsel
Gruut. Bier van hoge gisting met nagisting in de fes.
kenmerken
Hergist op es (6,5 Vol. % Alc.), vat (6,3 Vol. % Alc.)
het bruGse Gruut
Het geheim van het Abdijbier STEENBRUGGE is hetkruidenmengsel Gruut genaamd. Gruut verleent dit
abdijbier zijn zalige smaak. Elke stad had vroeger een
bier met een eigen karakter. In Brugge werd dat karakter
bepaald door een kruidenmengsel dat de brouwers
verplicht dienden aan te kopen bij het kruidenhuis van
de stad, Gruuthuse genaamd. In STEENBRUGGE Blond
wordt deze middeleeuwse traditie verder gezet.
De steenbruGGe Gisten
Hoge gisten kunnen onderverdeeld worden in twee
subamilies: de subamilie die een ruitig karakter aan hetbier geet en de subamilie die een (enolisch) gerookt
karakter geet. Een eigen giststam uit deze laatste subamilie
bepaalt het gerookt aromaprofel van STEENBRUGGE
Blond.
herGistinG Op Fles
STEENBRUGGE Blond ondergaat een tweede gisting op
fes. Tijdens de avulling wordt een hoeveelheid suiker
en gist toegevoegd die in de warme kamer vergist tot
alcohol en koolzuurgas. Daarom hebben de bieren op fes
enerzijds een licht hogere alcoholgraad dan hetzelde bier
op vat. De gistresten op de bodem van de fes beschermen
het bier tegen oxydatie en dus tegen snelle veroudering
van de smaak.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Oprecht - Competent - Respectabel
- Traditioneel - Authentiek - Betrouwbaar - Matuur -
Inspirerend
mOment: Degustatiebier - Te drinken om te ontspannen
o om zichzel te verwennen - Vooral alleen, maar kan ook
in kleine groep
steenbruGGe blOnD
arOma en smaak
Peper 3 Ester-Fruitigheid 2
Zwavel 2 Solvent 1
Mout 3 Zuur 1
Karamel 2 Bitter 4
Volmondigheid 5 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 6
Alcohol-Zoetheid 5
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 14
Vol. % Alc. (vat) 6,3
Vol. % Alc. (fes) 6,5
Vergistingsgraad % 90
Bitterheid (BU) 23
Kleur (EBC) 11
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
61/116
61
Het Abdijbier STEENBRUGGE Wit-Blanche is een
tarwebier gebrouwen met 40% ongemouten tarwe en
60% mout. Het heet een verrissende smaak en een licht
gerookt gistingsaroma in combinatie met het subtiele
Brugse kruidenmengsel Gruut, met nadruk op koriander
en curaao. Bier van hoge gisting met nagisting in de fes.
kenmerken
Hergist op es (5,0 Vol. % Alc.), vat (4,8 Vol. % Alc.)
het bruGse Gruut
Het geheim van het Abdijbier STEENBRUGGE is het
kruidenmengsel Gruut genaamd. Gruut verleent dit
abdijbier zijn zalige smaak. Elke stad had vroeger een
bier met een eigen karakter. In Brugge werd dat karakter
bepaald door een kruidenmengsel dat de brouwers verplicht
dienden aan te kopen bij het kruidenhuis van de stad,
Gruuthuse genaamd. In STEENBRUGGE Wit-Blanche wordt
deze middeleeuwse traditie verder gezet.
De steenbruGGe Gisten
Hoge gisten kunnen onderverdeeld worden in twee
subamilies: de subamilie die een ruitig karakter aan het
bier geet en de subamilie die een (enolisch) gerookt
karakter geet. Een eigen giststam uit de eerste subamilie
bepaalt het ruitig citrusachtig aromaprofel van
STEENBRUGGE Wit-Blanche.
herGistinG Op Fles
STEENBRUGGE Wit-Blanche ondergaat een tweede gisting
op fes. Tijdens de avulling wordt een hoeveelheid suiker
en gist toegevoegd die in de warme kamer vergist tot
alcohol en koolzuurgas. Daarom hebben de bieren op fes
enerzijds een licht hogere alcoholgraad dan hetzelde bier
op vat. De gistresten op de bodem van de fes beschermen
het bier tegen oxydatie en dus tegen snelle veroudering
van de smaak.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Oprecht - Competent - Respectabel
- Traditioneel - Authentiek - Betrouwbaar - Matuur -
Inspirerend
mOment: Toegankelijk speciaalbier - Gericht opverrissen/dorst lessen - Te drinken alleen o samen met
vrienden
steenbruGGe wit-blanChe
arOma en smaak
Peper 2 Ester-Fruitigheid 3
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 1 Zuur 2
Karamel 3 Bitter 2
Volmondigheid 5 Eik 0
Suiker 1 Gerookt 3
Alcohol-Zoetheid 1
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 11,8
Vol. % Alc. (vat) 4,8
Vol. % Alc. (fes) 5,0
Vergistingsgraad % 80
Bitterheid (BU) 12,5
Kleur (EBC) 6
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
62/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
62
Het van oudsher Brugs stadsbier, krachtig en bitterzoet.
Brugge Tripel heet een mooie goudblonde kleur en een
stevig, rotsachtig schuim, dat een Brugs kantwerk achterlaat
op het glas. Het aroma heet een typisch enolisch gerookte
toets en de smaak is bitter, rijk en romig.
Tot voor kort werd BRUGGE Tripel gebrouwen door de
Brugse brouwerij De Gouden Boom, gelegen midden in de
oude stad. Om milieutechnische redenen is de productie
echter overgebracht naar de hoge gistingsbrouwerij PALM
Breweries, die de traditie verder zet.
kenmerken
Hergist op es (8,7 Vol. % Alc.), vat (8,5 Vol. % Alc.)
het bruGse Gruut
Het bier en de brouwerij zijn zeer sterk verweven met de
stad Brugge. Elke stad had vroeger een bier met eigen
karakter, in Brugge bepaald door de verplichte aankoop
van het kruidenmengsel bij het kruidenhuis van de stad
Gruuthuse genaamd.
De bruGGe Gisten
Hoge gisten kunnen onderverdeeld worden in twee
subamilies: de amilie die een ruitig karakter aan het bier
geet en de amilie die een (enolisch) gerookt karakter
geet. Eigen giststammen uit deze laatste amilie geven het
typisch gerookt aromaprofel aan BRUGGE Tripel.
herGistinG Op Fles
BRUGGE Tripel ondergaat een tweede gisting op fes.
Tijdens de avulling wordt een hoeveelheid suiker en gist
toegevoegd die in de warme kamer vergist tot alcohol
en koolzuurgas. Daarom heet BRUGGE Tripel een hoog
koolzuurgehalte dat extra pit geet aan het bier. De
gistresten op de bodem van de fes beschermen het bier
tegen oxydatie en dus tegen snelle veroudering van de
smaak. Door de aanwezige gist evolueren de smaken nog
met de tijd. Daarom is BRUGGE Tripel een echt bewaarbier.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Gesosticeerd - Competent - Trots -
Aristocratisch - Statig - Interessant - Matuur - Beschaad
mOment: Degustatiebier - Te drinken om te ontspannen
o om zichzel te verwennen - Vooral alleen, maar kan ook
in kleine groep
bruGGe tripel
arOma en smaak
Peper 2 Ester-Fruitigheid 2
Zwavel 1 Solvent 1
Mout 3 Zuur 1
Karamel 2 Bitter 6
Volmondigheid 5 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 6
Alcohol-Zoetheid 6
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
hogegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 17,8
Vol. % Alc. (vat) 8,5
Vol. % Alc. (fes) 8,7
Vergistingsgraad % 90
Bitterheid (BU) 28
Kleur (EBC) 12
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
63/116
63
In de 16e eeuw trok het katholieke Spaanse leger in
de Lage Landen (Belgi, Nederland, Luxemburg en
bepaalde delen van Noord-Frankrijk) ten strijde tegen
het oprukkende protestantisme. De Spaanse soldaten,
onder leiding van Alva, keken uit naar herbergen
waar het aangenaam vertoeven was: lekkere dranken,
heerlijke maaltijden en een gezellige seer. De levendige
serveersters waren een extra attractie. Dat is de reden
waarom Esta Minetta (er zijn meisjes) de codenaam was
voor de betere herbergen.
ESTAMINET is nu de naam van de betere o Premium Pils
van PALM Breweries.
ESTAMINET dankt zijn uitstekende kwaliteit aan de
selectie van de beste natuurlijke ingredinten: zacht water,
100% hoogwaardige zomergerst, een onderscheidende gist
en zeer kostbare Saaz hop. De volle densiteit, de trage en
traditionele lage gisting die er het ruitig karakter aan geet
en een rijping van zes volle weken maken dat ESTAMINET
een echte Belgische Premium Pils is.
kenmerken
5,2 vol% alc
merkiDentiteit
merkwaarDen: Mannelijk - Competent
mOment: Dorstlessende, verrissende pils - Gericht op
socialiseren, te drinken in groep
estaminet
arOma en smaak
Peper 1 Ester-Fruitigheid 3
Zwavel 5 Solvent 1
Mout 3 Zuur 1
Karamel 2 Bitter 4
Volmondigheid 3 Eik 1
Suiker 2 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 3
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 12,5
Vol. % Alc. 5,2
Vergistingsgraad % 82
Bitterheid (BU) 21
Kleur (EBC) 6,0
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
LAGegisting
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
64/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
64
RODENBACH is het uniekVlaams Rood-Bruin Bier,
erkend als Traditioneel Streekproduct. De gemengde
hoodgisting en de rijping op eikenhouten vaten
(oeders) geven het een zachtzure smaak en complexe
ruitigheid net als wijn.
RODENBACH bestaat uit 3/4 jong en 1/4 gedurende 2
jaar op eik gerijpt bier. Rodenbach is heel verrissend en
eetlustopwekkend, het perecte aperitie!
Legendarische uitspraak van Michael Jackson (1984):
The most refreshing beer in the world
kenmerken
Vlaams Rood-Bruin Bier - Erkend Streekproduct -
5,2 Vol. % Alc.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Uniek (product) - Eigenzinnig -
Betrouwbaar - (Menselijk) Warm - Oprecht - Gesosticeerd
mOment: Toegankelijk speciaalbier - Gerichtop verrissen en dorst lessen - Te drinken met
gelijkgestemden
rODenbaCh
arOma en smaak
Peper 1 Ester-Fruitigheid 4
Zwavel 1 Solvent 5
Mout 3 Zuur 5
Karamel 2 Bitter 2
Volmondigheid 3 Eik 4
Suiker 2 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 4
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 12,3
Vol. % Alc. 5,2
Vergistingsgraad % 80
Bitterheid (BU) 9
Kleur (EBC) 65
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
Gemengdegist
ing
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
65/116
65
De Grand Cru van RODENBACH heet gemiddeld
veel langer in de eiken oeders van de Roeselaarse
bierkathedraal gelegen en is daardoor een meer
uitgesproken versie van de bierstijl. RODENBACH Grand
Cru bestaat uit 1/3 jong en 2/3 gedurende 2 jaar op eik
gerijpt bier. Het resultaat is een complex bier met veel
hout en esters, vineus en met een zeer lange adronk net
als een grand cru wijn.
Michael Jackson noemt dit bier terecht een
World Classic en the Burgundy of Belgium.
kenmerken
Vlaams Rood-Bruin Bier - Erkend Streekproduct -
6 Vol. % Alc.
merkiDentiteit
merkwaarDen: Uniek (product) - Eigenzinnig -
Betrouwbaar - (Menselijk) Warm - Oprecht - Gesosticeerd
mOment: Degustatiebier, meer expertgericht
speciaalbier - Te drinken om te ontspannen o om zichzelte verwennen - Vooral alleen, maar kan ook in kleine groep
rODenbaCh GranD Cru
arOma en smaak
Peper 2 Ester-Fruitigheid 3
Zwavel 2 Solvent 7
Mout 1 Zuur 8
Karamel 2 Bitter 2
Volmondigheid 5 Eik 4
Suiker 2 Gerookt 1
Alcohol-Zoetheid 5
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 14
Vol. % Alc. 6,0
Vergistingsgraad % 85
Bitterheid (BU) 8
Kleur (EBC) 60
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
Gemengdegist
ing
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
66/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
66
Oude Geuze BOON is een klassieker onder de Belgische
bieren en een door Europa beschermde benaming. Door
de spontane gisting en een rijping van 2 jaar op eiken
vaten, bekomt dit bier zijn zeer eigenzinnige smaak die
het reeds meer dan 200 jaar kenmerkt. Typerend is de
zure malsheid alsook de droge eiktoetsen van deze Oude
Geuze.
Het uitzicht is lichtgeelamber, bekroond met een mooie
schuimkraag. Hij heet een zeer risse, meer kruidige dan
ruitige neus, met toetsen van citrus, peper, vanille en
eikenhout. De adronk is lang, droog en intens.
Gebrouwen in Lembeek, het dorp dat aan Lambiek zijn
naam ga.
kenmerken
Oude Geuze - 6,5 Vol. % Alc.
OuDe GeuZe bOOn
arOma en smaak
Peper 0 Ester-Fruitigheid 6
Zwavel 1 Solvent 2
Mout 1 Zuur 4
Karamel 1 Bitter 3
Volmondigheid 4 Eik 2,5
Suiker 3 Gerookt 0
Alcohol-Zoetheid 3
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 14,5
Vol. % Alc. 6,5
Vergistingsgraad % 87
Bitterheid (BU) 24
Kleur (EBC) 15
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
spontanegist
ing
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
67/116
67
Fruitbier gemacereerd op 100% oude Lambiek.
Oude Kriek BOON ontstaat door het toevoegen van
400 g/l kleine wilde krieken aan 1,5 jaar oude Lambiek.
Na een gistende maceratie volgt een hergisting en rijping
op fes. Oude Kriek is een door Europa beschermde
bierstijl.
Gebrouwen in Lembeek, het dorp dat aan Lambiek zijn
naam ga.
kenmerken
Oude Kriek - 6,5 Vol. % Alc.
OuDe kriek bOOn
arOma en smaak
Peper 0 Ester-Fruitigheid 5
Zwavel 1 Solvent 2
Mout 0 Zuur 5
Karamel 1 Bitter 3
Volmondigheid 4 Eik 3
Suiker 2 Gerookt 0
Alcohol-Zoetheid 2
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 14
Vol. % Alc. 6,5
Vergistingsgraad % 85
Bitterheid (BU) 24
Kleur (EBC) 40
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
spontanegist
ing
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
68/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
68
Fruitbier gemacereerd op jonge Lambiek.
Klassiek ros ruitbier van spontange gisting, met
250 g/l rambozen die macereren op jonge, op eik gerijpte
Lambiek. Het aroma sluit sterk aan bij de geur van jonge
ros wijn, met veel ruit en wat toetsen van hout.
De smaak is droog en ruitig complex, aromas van vanille
en hout. Mooie zuren en het hoge koolzuurgehalte geven
het bier pit.
De Framboise BOON Millsime 1986 kreeg in 1995 de prijsvan beste bier van het jaar van het vakblad Malt Advocate
uit de USA.
Gebrouwen in Lembeek, het dorp dat aan Lambiek zijn
naam ga.
kenmerken
Framboise - 6,2 Vol. % Alc.
FrambOise bOOn
arOma en smaak
Peper 0 Ester-Fruitigheid 6
Zwavel 1 Solvent 2
Mout 1 Zuur 4
Karamel 2 Bitter 3
Volmondigheid 5 Eik 2
Suiker 5 Gerookt 0
Alcohol-Zoetheid 4
labO analyses
Plato (extractgehalte g/100 ml) 12,5
Vol. % Alc. 5
Vergistingsgraad % 87
Bitterheid (BU) 22
Kleur (EBC) 32
prODuCt FinGerprint
gistingswijze
spontanegist
ing
score van 1 tot 8 (1 = smaak is awezig, 8 = overheerst alle andere smaken)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
69/116
69
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
70/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
70
De platte bieren van weleer,heDenDaaGser Dan OOit
Voor 1900 werd het bierlandschap in Belgi bepaald
door platte bieren van hoge, gemengde en spontane
gisting. Deze gisten aan omgevingstemperatuur met
daaropvolgend een rijping in eiken vaten o oeders aan
omgevingsdruk. Het gehalte opgeloste koolzuur (CO2 is
een bijproduct van de alcoholische ermentatie) is hierbij
in evenwicht met de omgevingstemperatuur en -druk zodat
het bier niet parelt in het glas. Het oogt plat en is te
vergelijken met plat water.
Sinds begin 20e eeuw maakten de bieren van lage gisting (pils) hun
opmars, gebruikmakend van koude-machines om een gisting aan lage
temperatuur (5 C 10 C) en een lagering (rijping) aan 0 C mogelijk te
maken. Bij deze lage temperatuur en met lagertanks onder druk, stijgt het
gehalte aan opgeloste koolzuur in het bier, wat een sterke pareling geet in
het glas wanneer het aan omgevingsdruk wordt blootgesteld. Vergelijk met
spuitwater dat niet parelt in een gesloten fes maar wel wanneer het wordt
uitgeschonken in een glas.
Wereldwijd daalt de consumptie van koolzuurhoudende
dranken:
Plat water verkoopt meer dan spuitwater
Limonades worden vervangen door ruitsappen
De OLD MASTERS zijn daarom hedendaagser dan ooit!
het tappen van platte bieren
Het oog mag ook iets hebben!
Platte bieren zijn zeer verteerbaar en vrijwaren u
daarenboven van een opgeblazen gevoel in de maag. Maar
een mooie schuimkraag staat goed, daarom worden de
OLD MASTERS getapt doorheen een sproeikop, vormen zo
jne straaltjes bier die de stiksto uit de lucht opnemen.
De emulsie van jne bellen stiksto geet een melkachtig
aanschijn (1) in het glas dat bij het traag opstijgen (2), het
ware gelaat van het bier vrijgeet en een zeer stabiele en
romige schuimkraag (3) vormt (tegendruk op het vat met
mixgas 30% CO2/70% stiksto, 0,35 bar op manometer).
De OlD masters van palm breweries
(3)(2)(1)
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
71/116
71
5/13/2018 Master Class Palm Breweries
72/116
07 De authentieke rasbieren van palm breweries
72
OntDek en beleeF De OlD masters van palm brew