Embed Size (px)
Citation preview
MEDYCYNA CHIŃSKA W POLSCE
I ROLA POLAKÓW W ROZWOJU
MEDYCYNY CHIŃSKIEJ
Marek KalmusPolskie Towarzystwo Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
oraz Instytut Medycyny Chińskiej i Profilaktyki Zdrowia
Historia najnowsza
• 1986, Kraków – początek nauczania TCM w Polsce – wykładowca: Claude Diolosa (Instytut Avicenny, Niemcy)
• Od 1991 przekształcenie nauczania TCM z kursów prywatnych w strukturę bardziej formalną
• Ok. połowy lat 90.tych – rozpoczęcie nauczania TCM w innych miastach
• 2008 - powstanie „Compleo” w Katowicach –7-gabinetowego centrum medycyny chińskiej specjalizującego się w akupunkturze
• 2009 – powstanie Polskiego Towarzystwa Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (PTTMC) z siedzibą w Krakowie (www.pttmc.org )
Historia najnowsza
• 2010 – zawód „akupunkturzysta” zostaje wpisany na listę zawodów przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Jest to zawód paramedyczny(wpis pod nr 323001 w grupie: 3230 „Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii”)– nie ma więc wymogu bycia lekarzem, ani posiadania wyższego wykształcenia medycznego.
• 2012 – PTTMC zostaje członkiem zwyczajnym European Traditional Chinese MedicineAssociation (ETCMA)
• 2013 – w Krakowie powstaje 6-gabinetowe Centrum Medycyny Chińskiej zatrudniające 18 specjalistów TCM, praktykujących medycynęchińskiej w pełnym zakresie.
Akupunktura medycznai prof. Zbigniew Garnuszewski
• w roku 1978 prof. dr n. med. Zbigniew Garnuszewski zaczął w Warszawie stosowaćakupunkturę.
• od 1979 kształci lekarzy w zakresie tzw. akupunktury medycznej (opartej na leczeniu objawów i skupionej głównie na terapii bólu, bez pogłębionej diagnostyki).
• Dzięki jego staraniom akupunktura w roku 1986 została oficjalnie uznana za metodę leczniczą przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej.
• W 1986 r. prof. dr hab. n. med. Zbigniew Garnuszewski uzyskuje nominację na SpecjalistęKrajowego do spraw akupunktury.
Polskie Towarzystwo Akupunktury
• W 1987 roku powstało lekarskie stowarzyszenie: Polskie Towarzystwo Akupunktury założone przez prof. dr n. med. Zbigniewa Garnuszewskiego.
• PTA zrzesza lekarzy-akupunkturzystów i prowadzi podstawowe szkolenia dla lekarzy w zakresie akupunktury medycznej, głównie przeciwbólowej.
• Nie jest prawdą, że „akupunkturę mogąwykonywać jedynie lekarze - członkowie PTA” –jest to sprzeczne z umocowaniem zawodu akupunkturzysty, jako zawodu paramedycznego na poziomie technika (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. (Dziennik Ustaw z 2010 r. Nr 82 poz. 537)
Akupunktura medycznai prof. Zbigniew Garnuszewski
• W 1988 roku z inicjatywy prof. dr Zbigniewa Garnuszewskiego powstało Stołeczne Centrum Akupunktury specjalizujące sięw leczeniu bólu.
• Akupunktura medycyny zachodniej (Medical
Acupuncture) wykonywana jest obecnie również w licznych Przychodniach Leczenia Bólu, a zabiegi te mogą być refundowane przez NFZ.
Michał Piotr Boym SJ• Urodzony w 1612 r.
we Lwowie• Pochodzenie ze
znanej lekarskiej rodziny (ojciec – lekarz króla Zygmunta III, brat –również znany lekarz)
• Choroba i ślubowanie• Wstąpienie do zakonu
jezuitów• Studia w Kaliszu,
Sandomierzu i na Krakowskiej Akademii
• Wyjazd do Włoch i Rzymu
Michał Piotr Boym SJ• Wyjazd za Rzymu na misję do Chin w 1643 – przez
Lizbonę i Mozambik, Goa do Makao, potem na wyspę Hajnan
• W Chinach własne studia badania z botaniki i zoologii, geografii oraz medycyny chińskiej
• Boym jako pierwszy polski sinolog i jeden z pierwszych sinologów na świecie.
• Od 1650 pobyt w Yunnanie na dworze cesarza Yongli z dynastii Ming (obalonej przez Mandżurów)
• Boym jako poseł-ambasador cesarski do papieża.• Podróż z Goa lądem przez indyjską Golkondę i
Gudżarat, potem przez Persję: Bender Abbas, Isfahan i Tebriz i dalej przez Smyrnę w Turcji – do Wenecji
• Na dworze weneckiego Doży 16 grudnia 1652.
Michał Piotr Boym SJ• Niechęć papieża Innocentego do spotkania z Boymem, który
nieświadomie został wplątany polityczne układy wrogich stronnictw.
• Przedłużony z powodów politycznych pobyt we Włoszech w Loreto i Rzymie (1654-1656)
• Publikacja pierwszych dzieł po łacinie dzięki wsparciu rodu Medyceuszy (Flora Sinensis).
• Spotkanie z nowym papieżem Aleksandrem VII i wypełnienie poselstwa.
• 1656 – droga powrotna do Chin przez Goa, Birmę i Syjam, gdzie w stolicy Syjamu, Ayuthayi pracuje nad swoimi dziełami z medycyny chińskiej.
• Droga z Syjamu do Chin – 22 sierpnia 1659 śmierć z „wyczerpania i chorób” tuż przy granicy Wietnamu i Chin (w pobliżu prowincji Guanxi)
Michał Piotr Boym SJ
Nowatorskie badania sinologiczne:
• Atlas Chin: właściwa lokalizacja Pekinu i wielu innych miast oraz Muru Chińskiego, Półwysep Koreański. Liczne ryciny ukazujące chińską faunę, florę, stroje, zwyczaje.
• Flora Sinensis – unikalna publikacja na temat flory i zwierząt Chin.
• Prace dotyczące medycyny chińskiej
Boyma studia medycyny chińskiej• Zainteresowanie medycyną chińską• Pobyt na dworze Yongli – dostęp do cesarskiej biblioteki i
wszystkich klasycznych rękopisów medycznych.• Studia nad m.in. Huang Di Nie Jing, akupunkturą i terapiami
ziołowymi. • Przekład na łacinę wielu chińskich tekstów medycznych. • Własne dzieło Boyma: Specimen medicinae Sinicae:
- opis chińskiej medycyny- omówienie m.in. Akupunktury- dokładne opisy sposobów diagnozowania na podstawie
tętna.• Liczne notatki na temat medycyny chińskiej Boym przywozi
do Rzymu i deponuje u przyjaciela. Inne pozostają w Goa.• Skradziony dorobek Boyma przez Andreasa Cleyera, który
pod swoim nazwiskiem publikuje część dzieł medycznych Boyma.
• Boym jako protoplasta medycyny chińskiej na Zachodzie.
Pierwsze europejski doktoraty z medycyny chińskiej
• Spośród 10-ciu pierwszych doktoratów z medycyny chińskiej w Europie dwa są dziełem Polaków.
• Pracą na temat moksy Antoni Baranowski uzyskał stopień doktora medycyny w roku 1828 na Uniwersytecie Wileńskim.
• praca autorstwa dr Józefa Domaszewskiego, poświęcona akupunkturze, obroniona została w Krakowie w 1830 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Kolejne, współczesne doktoraty
• Pod koniec XX wieku kolejni lekarze: - Jan Szopiński- Li Tannin- Gabriela Pollak-Węgłowska - Piotr Woźniak- Wiesława Stopińskauzyskali stopnie doktora medycyny na podstawie dysertacji dotyczących akupunktury,
• Tadeusz Błaszczyk broni doktorat z farmakologii ziół chińskich.
Współczesny wkład Polaków do TCM• lek. med. Bartosz Chmielnicki:
- strona www.evidencebasedacupubcture.org- innowacyjny diagram-plakat nt. pulsów i książka Jakości pulsu, wydana po polsku, angielsku i niemiecku - ułatwia naukę diagnozy z pulsu - autorski projekt: symboliczne mapy-krajobrazy meridianów i symboliczne obrazy punktów akupunkturowych – pomoc w nauce klasycznej akupunktury i jej głębszym rozumieniu
• dr farm., lek. med. Tadeusz Błaszczyk:- zakład doświadczalny hodowli ziół chińskich w Hamm w Niemczech i badania nad uprawą ziółchińskich w Europie oraz ich jakością- czterotomowe dzieło Chińska Materia Medica –Leczę ziołami chińskimi
Edukacja TCM w Polsce• 1989 – Nieformalne powstanie pierwszej szkoły TCM w Krakowie –
Claude Diolosa jako nauczyciel. Od 1992 krakowska szkoła TCM działa jako firma Marek Kalmus Consulting
• Od 1997 pierwszy regularny 4-letni kurs TCM prowadzony przez Claude Diolosę. Potem pojawiają się inni wykładowcy
• 2006 – powstanie Szkoły Akupunktury w Bydgoszczy, Niepublicznej Szkoły Policealnej.
• 2006 – powstanie Szkoły Tradycyjnej Medycyny Chińskiej TOMO w Gdańsku
• 2008 – powstanie „Compleo” - Szkoły Akupunktury w Katowicach• 2011 – zmiana nazwy krakowskiej szkoła TCM na: Instytut Medycyny
Chińskiej i Profilaktyki Zdrowia i rozpoczęcie działania w formalnych strukturach Ministerstwa Edukacji: jako Niepubliczna Szkoła Policealna oraz Placówka Kształcenia Ustawicznego
• Inne szkoły TCM: - Centrum Sztuk Zdrowotnych, Warszawa- Szkoła Akupunktury „Annamed” we Wrocławiu- ITCM „Dao”, Kraków- dr Tadusz Błaszczyk, Raszyn pod Warszawą- Instytut Avicenny we Wrocławiu
Staże kliniczne w Chinach i praktyki zagraniczne
• Absolwenci czteroletnich kursów w Krakowie –wyjazdy na praktyki-wolontariaty do Nepalu (Free Clinic w Katmandu)
• Staże kliniczne w Guanxi TCM University i Chengdu University of TCM – absolwenci ze szkoły krakowskiej
• Staże kliniczne w Nanjing University of TCM i Szpitalu Klinicznym Hai Ci w Qingdao, (Shandong) – absolwenci TOMO
• Wolontarity w Sikkime i Nepalu (projekt PTTMC: Akupunkturzyści dla Nepalu)
Liczba praktykujących TCM w Polsce
• Lekarze medycyny zachodniej przeszkoleni w TCM – kilkudziesięciu, lub nieco ponad stu
• Lekarze TCM wykształceni w USA, Wielkiej Brytanii, Francji – kilku
• Lekarze TCM z Chin i Mongolii – prawdopodobnie nie więcej niż stu
• Terapeuci TCM – szacunkowo 200-300
• Dietetycy TCM – maksymalnie 50
• Lekarze praktykujący akupunkturę medyczną(przeciwbólową) po kursach PTA – kilkudziesięciu - stu
Pozycja medycyny chińskiej w Polsce
• Medycyna chińska rozwija się w Polsce dynamicznie, odpowiadając na rosnące zapotrzebowanie pacjentów, którzy szukająpomocy w sytuacjach, gdzie medycyna zachodnia zawodzi.
• Jest też spora grupa pacjentów, którzy preferująleczenie metodami naturalnymi, bez licznych skutków ubocznych.
• TMC jest metodą bezpieczną i bardzo skuteczną, pod warunkiem, że wykonywana jest przez osoby posiadające do tego odpowiednie kwalifikacje.
Status prawny TCM w Polsce
• Polskie prawo nie zabrania stosowania medycyny chińskiej, natomiast brak jest regulacji prawnych tym zakresie. Jedyna regulacja to uznanie zawodu „akupunkturzysta”.
• Terapeuci TCM praktykują zazwyczaj w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, zgłaszając działalność paramedyczną
• Lekarze praktykują TCM w ramach wykonywanej praktyki – jako jej rozszerzenie
• Ponieważ brak jest regulacji prawnych PTTMC zaleca stosowanie się do uznanych standardów międzynarodowych WHO i ETCMA
Medycyna chińska, a Kościół katolicki w Polsce – przypadki negatywne
• Medycyna chińska, a szczególnie akupunktura, bywa w ostatnich latach atakowana przez niektóre kręgi polskiego kościoła katolickiego (m.in. Radio Maryja) oraz część katechetów z nimi związanych.
• Wynika to raczej z braku wiedzy lub teżprywatnej, niewłaściwej interpretacji doktryny.
• Nie jest to jednak zgodne ani z oficjalnąwykładnią doktryny katolickiej, ani z prawem kanonicznym.
Medycyna chińska a polski Kościół– przykłady pozytywne
• Wsparcie Jana Pawła II dla akupunktury.
• Korzystanie z zabiegów TMC w Polsce przez wielu księży, zakonnice, mnichów, a nawet biskupów.
• Centrum Medycyny Chińskiej w Krakowie –Parafia Św. Floriana.
• Śląska Akademia Akupunktury – WydziałTeologiczny Uniwersytetu Śląskiego.
• Wykłady na temat medycyny chińskiej w jezuickim Collegium Ignatianum w Krakowie.
Związki Jana Pawła II z akupunkturą
• Pobłogosławienie w 1987 r. kamienia węgielnego pod budowę Stołecznego Centrum Akupunktury w Warszawie.
• udzielenie oficjalnego Apostolskiego błogosławieństwa profesorowi dr med. Zbigniewowi Garnuszewskiemu, Prezesowi Polskiego Towarzystwa Akupunktury w 1995 r.
Papież Franciszek a medycyna chińska
• Papież Franciszek jeszcze jako Bergoglio, kardynał Buenos Aires, przez wiele lat korzystał z leczenia medycyną chińską.
• Miał swojego chińskiego akupunkturzystęLiu Ming, u którego korzystał z zabiegów akupunktury w latach 2005 – 2012.
• http://macaubulletin.blogspot.com/2014/04/pope-francis-and-chinese-connection.html
Dlaczego rośnie popularność TMC?
• Medycyna chińska dla wielu Polaków staje sięcoraz częściej ostatnią deską ratunku, gdy medycyna zachodnia zawodzi
• Zunifikowane procedury lecznicze medycyny zachodniej, oraz ekonomiczne i organizacyjne uwarunkowania polskiego systemu ochrony zdrowia ograniczają rolę lekarza, a pacjent czuje się mało ważnym trybikiem w zbiurokratyzowanym systemie opieki zdrowotnej
• Wielu lekarzy, mimo braku wiedzy na temat medycyny chińskiej, negatywnie wypowiada się na jej temat publicznie, dezawuując ją - jednak bez przedstawienia jakichkolwiek naukowych dowodów.
Dlaczego rośnie popularność TMC?
• Leczenie metodami medycyny chińskiej w ogromnej liczbie przypadków jest w stanie skutecznie pomóc, nie wywołując niepożądanych działań ubocznych, poprawiając jakość życia pacjentów.
• W wielu schorzeniach skuteczność TCM jest znacznie wyższa, a czas leczenia krótszy niż metodami medycyny zachodniej.
Nadzieje na przyszłość
• Wierzę, że ten kongres (i inne tego typu wydarzenia organizowane w przyszłości), oraz rosnąca rola polskich szkół medycyny chińskiej przełamią nieufność polskich lekarzy i podniosąich kompetencje w zakresie wiedzy na temat TCM.
• Rosnąca liczba świadomych pacjentów wymusi zmiany instytucjonalne w systemie opieki zdrowotnej, który otworzy się też na medycyny tradycyjne, alternatywne i niekonwencjonalne.
• Prywatne ubezpieczenia zdrowotne będąuwzględniać m.in. leczenie medycyną chińską
