PYTANIA CZYTELNICZEK

Klimakteriumz Climeą forte?

Dbam o siebie

Kijki w dłońnordic walking

Nr 03

www.climea.pl

TesTJak silna jest Wasza więź

ENCYKLOPEDIA

Wahania wagi w okresiemenopauzy

POLECAMYClimea Forte

Kuchenne inspiracje

Warzywa strączkowe

na talerzu

kobiety

Estrogeny – podstawowe żeńskie hormony produkowane w jajnikach, które odpowiedzialne są m.in. za występowanie cykli miesiączkowych (ich stężenie wzrasta w pierwszej fazie cyklu). Dodatkowo kształtują kobiecą sylwetkę, sprawiają, że kobietom rosną piersi, zaokrąglają się biodra, a także regulują ochotę na seks. Estrogeny mają także duży wpływ na wygląd skóry oraz odkładanie się wapnia w kościach. To właśnie dlatego w okresie menopauzy, gdy czynności jajników zanikają i obniża się stężenie estrogenów, kobiety doświadczają dokuczliwych objawów i dostrzegają zmiany w swoim organizmie.

Progesteron – to kolejny bardzo ważny dla kobiet hormon, który odpowiada ze regularność miesiączek (jego stężenie wzrasta w drugiej fazie cyklu). Jest on niezbędny do wystąpienia owulacji, przygotowuje macicę do zagnieżdżenia się komórki jajowej i odpowiada za utrzymanie ciąży. Wydzielany jest przez ciałko żółte i łożysko. W przypadku braku zapłodnienia ciałko żółte zanika, produkcja progesteronu zmniejsza się i dochodzi do krwawienia miesięcznego.

FSH (hormon folikulotropowy)– jest to hormon produkowany przez przysadkę, który m.in. pobudza jajniki do wytwarzania estrogenów w I fazie cyklu miesiączkowego. Jeżeli jajniki nie produkują odpowiedniej ilości estrogenów, przysadka wytwarza więcej hormonu, aby jeszcze bardziej pobudzić jajniki do wzmożonej aktywności. Właśnie dlatego FSH wykorzystywany jest jako wskaźnik okresu menopauzy, ponieważ zwiększa swoje stężenie w tym czasie.

ENCYKLOPEDIA KOBIETYH jak hormony 2 TESTJak silna jest Wasza więź 3TEMAT Z OKŁADKIWahania wagi w okresie menopauzy 4POLECAMYNowa Climea forte 6MENOPAUZA W LICZBACHCzy wiesz, że... 7NA PODBÓJ ŚWIATAGóry nad morzem - Chorwacja 8KUCHENNE INSPIRACJEWarzywa strączkowe na talerzu 10DBAM O SIEBIEKijki w dłoń – nordic walking 12TRENUJ UMYSŁWykreślanka 14PYTANIA CZYTELNICZEKKlimakterium z Climeą forte W15

W NUMERZE:

Bardzo nam miło spotkać się z  Wami na łamach kolejnego wydania MENOPAUZY. Powracamy z  nową porcją porad i  inspiracji, które mają pomagać nam kobietom pokonywać wyzwania, jakie stawia przed nami codzienne życie.

W  aktualnym numerze zgłębiamy temat przybierania na wadze w  okresie menopauzy, wyjaśniamy dlaczego tak się dzieje i  jak sobie z  tym radzić. Podpowiadamy także, jak pomóc sobie poprzez odpowiednią dietę, w  której istotne miejsce mogą stanowić rośliny strączkowe. Mając świadomość, że każda z  nas chce wyglądać i  czuć się atrakcyjnie niezależnie od wieku, w  sekcji Dbam o  siebie przyglądamy się bliżej aktywności fizycznej w postaci nordic walkingu. W szczególności jednak pragniemy zwrócić uwagę na produkt Climea forte o nowym składzie. To wszystko i znacznie więcej oddajemy Wam na kolejnych stronach, by przekonywać, że menopauza nie musi być uciążliwa.

Monika Wiśniewska

od Redakcji

Nasz organizm produkuje ponad 100 różnych hormonów, a każdy z nich ma swoją rolę do spełnienia. Brak równowagi w  ich ilości, czy zaburzenia ich funkcjonowania mogą prowadzić do wielu dolegliwości. Większość hormonów wytwarzana jest zarówno przez organizm żeński jak i  męski, istnieje jednak grupa hormonów, które odgrywają szczególną rolę w organizmie kobiet i odpowiadają za najważniejsze damskie atrybuty.

ENCYKLOPEDIAjak hormonyH kobiety

Fitohormony - to naturalne związki pochodzenia roślinnego, które wykazują właściwości podobne do ludzkich estrogenów. Dzięki temu, dostarczane do organizmu kobiety łagodzą naturalne niedobory estrogenu nie wywołując działań ubocznych. Są zdolne do wiązania się z receptorami estrogenowymi, co prowadzi do ich aktywacji. Jednym z rodzajów fitoestrogenów są izoflawony.

www.climea.pl2

Jak wiele Was łączy?

Wyniki:40 – 32 punkty

Twoje odpowiedzi wskazują na to, że jesteś blisko ze swoim partnerem i jest on osobą, z którą dzielisz się swoimi zmartwieniami. Znacie się bardzo dobrze, a wspólnie spędzany czas przynosi Ci wiele radości. To bardzo ważne szczególnie w okresie menopauzy. Partner, na którym można polegać w każdej sytuacji i otwarcie mówić mu o własnych problemach, to bardzo cenne wsparcie podczas klimakterium.

31- 24 punkty

Starasz się być blisko ze swoim partnerem, ale zdarzają się sytuacje, w których unikasz z nim kontaktu. Zastanów się z czego to wynika, może są między Wami nieporozumienia, które uniemożliwiają szczerą i otwartą relację. Musisz pamiętać, że wahania nastroju w okresie menopauzy pojawiają się bardzo często. Jeśli Twój partner nie będzie świadomy tego, jak czujesz się w tym okresie nie będzie umiał Ci pomóc.

23-16 punktów

Twoja relacja z partnerem wskazuje na to, że łączy Was bardzo niewiele. Twój partner nie jest już dla Ciebie wsparciem, ponieważ unikasz kontaktu i bliskości. Zastanów się co możesz zrobić, by to zmienić. Okres menopauzy to oprócz zmian w organizmie także szansa na rozpoczęcie nowego etapu w życiu. Zmiana przyzwyczajeń, często także usamodzielnienie się dzieci to czas, w którym można zadbać o relację z partnerem, która w tym okresie może być cennym wsparciem.

TesT

1. Twój partner jest pierwszą osobą, z którą dzielisz się wszystkimi problemami/zmartwieniami.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 5 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 4 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 3 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 2 pkt.2. Rozłąka dłuższa niż 24 godziny sprawia, że odczuwasz jego brak.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 5 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 4 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . . 3 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 2 pkt.3. Gdybyś miała sporządzić listę jego ulubionych filmów, książek, piosenek zrobiłabyś to bez problemu.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 5 pkt.b. Raczej tak. . . . . . . . . . . . . 4 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 3 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 2 pkt.4. Bardzo lubisz, gdy spędzacie czas tylko we dwoje.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 5 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 4 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 3 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 2 pkt.

5. Często myślisz, co by było gdybyś związała się z kimś innym.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 2 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 3 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . . 4 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 5 pkt.6. Wstydzisz się rozmawiać z partnerem o Twoich problemach zdrowotnych.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 2 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 3 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 4 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 5 pkt.7. Jeśli to tylko możliwe, unikasz bliskości.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 2 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 3 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 4 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 5 pkt.8. Obwiniasz partnera za większość swoich niepowodzeń i problemów.a. Tak . . . . . . . . . . . . . . . 2 pkt.b. Raczej tak . . . . . . . . . . . . 3 pkt.c. Raczej nie . . . . . . . . . . . . 4 pkt.d. Zdecydowanie nie . . . . . . . . . 5 pkt.

W okresie menopauzy bardzo istotne jest wsparcie innych osób, a w szczególności zrozumienie ze strony partnera. Często zdarza się jednak, że kobieta i mężczyzna, gdy pojawiają się niespodziewane zmiany, oddalają się od siebie. Kobiety wstydzą się otwarcie mówić o tym, co dzieje się w ich organizmie, a mężczyźni nie rozumiejąc tego unikają kontaktu.Poniższy test pozwala sprawdzić jak wiele łączy Cię z Twoim partnerem i jak silna jest Wasza więź.

www.climea.pl 3

Wśród najczęstszych objawów menopauzy wymienia się uderzenia gorąca, zimne poty czy wahania nastroju. Nieco rzadziej wspomina

się o przybieraniu na wadze, a jest to problem równie istotny i wpływający na ogólne samopoczucie. Warto także zauważyć, że wzrost wagi w okresie klimakterium nie dotyczy tylko kobiet, które miały podobne problemy już wcześniej. Otyłość może pojawić się także u osób szczupłych.

WINNE HOrmONYTak jak w  przypadku wszystkich zmian związanych z  okresem menopauzy, także przy wahaniach wagi istotną rolę odgrywają hormony. Wraz ze spadkiem poziomu estrogenów w  organizmie i  ustaniem miesiączkowania wzrasta produkcja estronu, czyli substancji, która hamuje wydzielanie serotoniny. Serotonina - nazywana także hormonem szczęścia - jeśli występuje w  niedoborze powoduje pobudzenie ośrodków wzmagających uczucie głodu. Zmiany stężenia hormonów płciowych mają także wpływ na przemiany tłuszczowe, które zachodzą w organizmie.

OtyłOść brzusznaDodatkowo w  okresie przekwitania wraz ze zmniejszaniem ilość wytwarzanego estrogenu i progesteronu wzrasta poziom androgenów - męskich hormonów. To właśnie one sprzyjają gromadzeniu się tłuszczu w okolicach brzucha. Tkanka tłuszczowa nie gromadzi się już tylko pod skórą, ale także okala narządy wewnętrzne, co dodatkowo może stać się niebezpieczne dla zdrowia.

Przyrost masy ciała w dojrzałym wieku to problem, z którym boryka się wiele kobiet na całym świecie. Okres menopauzy to czas, w którym przybieranie na wadze staje się jeszcze bardziej uciążliwe ponieważ zmiany hormonalne wzmagają apetyt i sprzyjają odkładaniu się tłuszczu.

menopauzy

sPOwOlniOny mEtabOlizmPoza bezpośrednimi skutkami zmian hormonalnych pojawia się także spowolniony metabolizm. Oznacza to, że ta sama ilość kalorii spożyta w wieku 20 lat i po 50. roku życia nie zostaje tak samo szybko spalona i odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej. Dodatkowo wraz z  wiekiem zmniejsza się zapotrzebowanie na energię, więc przy braku zmian w  diecie nadwyżka kalorii będzie magazynowana. Uważa się ponadto, że spożycie 100 kcal dziennie powyżej zapotrzebowania, powoduje wzrost masy ciała o ok. 5 kg w ciągu roku (niezależnie od wieku). Niezbędne jest w  takim przypadku wprowadzenie stosownych zmian w diecie lub wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej.

TEMAT Z OKŁADKI

Wahania wagiw okresie

przybieranie na wadze

otyłość brzuszna

spowolniony metabolizm

przyswajanie tłuszczu i cukrów

nadmierny apetyt

Czynniki powodująCe przybieranie na wadze w okresie menopauzy

www.climea.pl4

menopauzy NADmIErNY APEtYtWspomniany wcześniej spadek estrogenów przyczynia się także do ograniczenia wydzielania cholecystokininy, która wpływa na odczuwanie sytości. Niedobór cholecystokininy sprawia, że mózg nie dostaje informacji, że dostarczono już do organizmu wystarczającą ilość pokarmu. W wyniku tego głód jest znacznie częściej odczuwany i  można mieć wrażenie ciągłego apetytu. Niedobór estrogenów zaburza także pośrednio wydzielanie soku trzustkowego, który trawi białka, cukry i tłuszcze oraz zwiększa apetyt na tłuste potrawy.

styl żyCiaPoza wspomnianymi czynnikami biologicznymi na przyrost masy ciała duży wpływ ma także prowadzony styl życia. Zarówno polskie jak i zagraniczne badania potwierdzają, że w diecie kobiet po 40. roku życia przeważają tłuszcze zwierzęce, jajka, mięso, czyli produkty wysokokaloryczne. Dodatkowo ich przygotowywanie opiera się często na smażeniu i  spożywane są one nieregularnie w  ciągu dnia. Kolejnym istotnym czynnikiem jest aktywność fizyczna, a  w  zasadzie jej brak. Badania przeprowadzone wśród Polek w  wieku rozrodczym i  w  okresie okołomenopauzalnym pokazują, że aktywność w pierwszej grupie jest na poziomie 40%, natomiast u starszych kobiet spada ona do 26%.

Takie postawy sprzyjają przebieraniu na wadze i  sprawiają, że niechciane zmiany zachodzące organizmie dojrzałych kobiet są potęgowane.

śrOdki zaradCzEMogłoby się wydawać, że skoro przybieraniu na wadze winne są hormony to nie można z  tym walczyć. Nie jest to prawdą. Podobnie jak w przypadku wszystkich pozostałych objawów menopauzy można zastosować odpowiednie środki zaradcze, które pozwolą zniwelować negatywne skutki zachodzących zmian hormonalnych. Wśród nich przede wszystkim należy zwrócić uwagę na zastosowanie odpowiedniej diety, która pozwoli ograniczyć ilość dostarczanych kalorii i  dostosuje je do zapotrzebowania energetycznego. Zrezygnuj z  tłustych i  wysokokalorycznych posiłków na rzecz produktów bogatych w witaminy i minerały. Jedz więcej warzyw strączkowych, kasz, pestek i nasion. Dodatkowo pamiętaj także o  regularnej aktywności fizycznej. Możesz ją dostosować do indywidualnych preferencji np. chodzić na basen, uprawiać jogę, jeździć na rowerze, wykonywać ćwiczenia aerobowe i wiele innych. Ważne jest, aby trening był regularny i odbywał się min. 3 razy w tygodniu.

ODPOWIEDNIE WSPArCIEMożesz sięgnąć także po preparaty, które wspierają organizm kobiety w  okresie menopauzy. Na rynku dostępne są produkty, które oprócz niwelowania najbardziej podstawowych objawów menopauzy pomagają także kontrolować wagę. Pamiętaj, że wszystkie zmiany zachodzące w  Twoim organizmie w  procesie przekwitania są nieuniknione, jednak mając pełną świadomość objawów im towarzyszących możesz skutecznie z  nimi walczyć w  najlepszy dla Ciebie sposób.

Krajprocent kobiet z masą ciała powyżej normy

Hiszpanki pow. 40. r. ż 61%

Brazylijki pow. 40. r. ż. 75,7 %

Tajwanki w okresie menopauzy 23,3 %

Amerykanki w wieku okołomenopauzalnym 60 %

Polki Szacuje, się że w Polsce odsetek otyłych kobiet po przejściu menopauzy zwiększa się dwukrotnie

Źródło: J.Dąbrowska i in., Nadwaga i otyłość kobiet w okresie okołomenopauzalnym mierzone metodą bioimpedancji elektrycznej.”, Przegląd menopauzalny 2013: 3: 260-265.

• wystrzegaj się tłustych dań typu karkówka czy żeberka

• zrezygnuj z fast foodów • wyeliminuj z jadłospisu tłuste wędliny,

mięso, ryby, mleko, śmietanę, dżemy oraz słodycze

• ogranicz ilość spożywanego alkoholu

nadmierny przyrost masy Ciała w okresie menopauzy u kobiet na świeCie

w okresie menopauzy:

www.climea.pl 5

* maksymalna dawka izoflawonów sojowych w 1 tabletce – dotyczy suplementów diety

składniki suplementu diety Climea forte:

• 50 mg izoflawonów z nasion soi maksymalna dopuszczalna dawka w jednej tabletce*

• wyciąg z szyszek chmielu pomaga łagodzić objawy menopauzy takie jak uderzenia gorąca, pocenie, niepokój czy drażliwość.

• wyciąg z szyszek chmielu wpływa także na utrzymanie prawidłowego stężenia cholesterolu we krwi,

• nasiona lnu pomagają zmniejszyć apetyt i kontrolować wagę ciała,

• wapń i witamina D3 wspierają utrzymanie zdrowych kości,• witamina b6 i kwas foliowy przyczyniają się do zmniejszenia uczucia 

zmęczenia i znużenia.

Zmiany zachodzące w organizmie kobiet w okresie menopauzy są zwykle związane z poziomem estrogenów. Często mogą im towarzyszyć problemy z układem kostnym, zmniejszenie elastyczności skóry, a także przybieranie na wadze. Dlatego podczas menopauzy warto sięgnąć po wyspecjalizowany suplement diety Climea Forte.

PoLeCamY

teraz Climea forte dzięki zawartości nasion z lnu dodatkowo pomaga kontrolować wagę.

lżejsza niż myśliszmenopauza

www.climea.pl6

MENOPAUZA W LICZBACH

Czy wiesz, że... kobiet w wieku 45 lat, żyło w polsce w 2012 roku.230

tys.Główny Urząd Statystyczny, Rocznik demograficzny 2013.

kobiet deklaruje odczuwanie nieprzyjemnych objawów menopauzy będących wynikiem zmian hormonalnych.

85-89 %

J.Dąbrowska i in., Nadwaga i otyłość kobiet w okresie około menopauzalnym mierzone metodą bioimpedancji

elektrycznej.”, Przegląd menopauzalny 2013: 3: 260-265.

tyle średnio trwa okres premenopauzy, czyli czas od pełnej płodności do menopauzy, czyli ostatniego krwawienia.

5-6 T .Pertyński, G. Stachowiak, T.Stetkiewicz, Rola ginekologa

w okresie pre- i około menopauzalnym, Przegląd menopauzalny 2007:2: 63-67.

w ciągu roku, taki przyrost masy ciała powoduje spożycie 100 kcal dziennie powyżej zapotrzebowania.

M. Bąk-Sosnowska, V. Skrzypulec-Plinta, Przyczyny nadmiernej masy ciała u kobiet w okresie menopauzy,

Przegląd menopauzalny 2012:1: 31-35.

o tyle szacunkowo wzrasta masa tkanki tłuszczowej trzewnej u kobiet po przejściu menopauzy.

50 %

J.Dąbrowska i in., Nadwaga i otyłość kobiet w okresie około menopauzalnym mierzone metodą bioimpedancji

elektrycznej.”, Przegląd menopauzalny 2013: 3: 260-265.

to maksymalna dawka izoflawo-nów z nasion soi w jednej tabletce, która może wystę-pować w suplementach diety.

50 mg

Na podstawie stanowiska Głównego Inspektoratu Sanitarnego

razy poproszono w aptece w 2013 roku o Climea forte suplement diety dla kobiet w okresie menopauzy.

411 tys.

Na podstawie sprzedaży z aptek - dane IMS 02.2014

to średni wiek występowania menopauzy u kobiet w polsce.

M. Kaczmarek, „Określenie wieku menopauzy naturalnej w populacji polskich kobiet”;

PRZEGLĄD MENOPAUZALNY 2/2007

menopauza

www.climea.pl 7

NA PODBÓJ ŚWIATA

Kontynuując nasz cykl, którym chcemy inspirować i  zachęcać do podróży niezależnie od wieku, polecamy tym razem piękną i  słoneczną Chorwację.

Chorwacja to kraj tysiąca wysp, wysokich gór, bogatego dziedzictwa kulturowego, a  także bardzo dobrej nadmorskiej kuchni. Dodatkowo kraj ten jest tak położony, że będzie atrakcyjnym kierunkiem dla amatorów samochodowych wypraw. Zatem wystarczy zapakować auto i wyruszyć...Od końca lat 90-tych XX wieku Chorwacja staje się coraz bardziej popularnym kierunkiem turystycznym, szczególnie wśród Polaków. Dzieje się tak za sprawą wyjątkowego wybrzeża, które charakteryzuje się położonymi równolegle do niego wyspami. Na terenie Chorwacji znajduje się aż 1244 większych i  mniejszych wysp, z  których około 50 jest obecnie zamieszkanych.

naJwiĘkszE wysPy CHOrwaCJi:* Krk* Cres* Brač* Hvar* Pag* Korčula

wzdłuż adriatykuJak już wspomniano dużą atrakcją Chorwacji jest wybrzeże, które ze względu na ukształtowanie terenu różni się między północą a  południem kraju. Północna część to głównie tereny nizinne, natomiast na południu rozciągają się wysokie góry, które w  połączeniu z  błękitem Adriatyku tworzą przepiękne krajobrazy. Wybierając się na dłuższą wyprawę warto przejechać przez całą Chorwację, mając jednak do dyspozycji tylko tydzień warto zdecydować się na jedną z tych krain – szczególnie polecamy urozmaiconą przez liczne zatoki południową część, czyli Dalmację.

urOkliwE zatOCzkiUrozmaicone wybrzeże rozciągające się pomiędzy Zadarem a  Dubrovnikiem i  urokliwe skaliste zatoczki nad lazurowym morzem sprzyjają kąpielom morskim i  słonecznym. Warto odejść lub odjechać nieco od większych miejscowości i  poszukać takiej zatoki tylko dla siebie, aby w  pełni rozkoszować się słońcem i  morską bryzą. Trzeba jednak pamiętać, że plaże na południu Chorwacji są głównie kamieniste. Duża liczba turystów odwiedzających Chorwację potwierdza jednak, że nie jest to problem, trzeba się tylko odpowiednio przygotować.

Góry nad morzemChorwacja

www.climea.pl8

Niezbędne są buty plażowe, które będą chronić stopy podczas chodzenia po plaży i  wchodzenia do wody (jeżowce) oraz grubsza karimata, aby można było wygodnie leżeć. Nie można także zapomnieć o kremach z dużym filtrem ponieważ słońce bardzo rzadko zachodzi tu za chmury.

HistOryCznE miastECzkaChorwacja to znacznie więcej niż tylko plaże, góry i  słońce. Wzdłuż całego wybrzeża znajdziemy miasteczka z  licznymi zabytkami, niektóre sięgające nawet czasów antycznych. Wśród miejsc, które powinny znaleźć się na szlaku każdego turysty można wymienić Trogir z dobrze zachowanym romańskim miastem i  wąskimi uliczkami. Dalej na południe położony jest Split, w  którym znajduje się imponujących rozmiarów Pałac Dioklecjana, a  za murami pałacu... miasto.

Warto wspiąć się tam na wieżę katedry, aby z  góry podziwiać cały teren ówczesnej osady. Największą z  chorwackich pereł jest Dubrownik, urocze miasto położone na południowym krańcu Chorwacji. Największą atrakcją Dubrovnika są masywne mury starego miasta, po których można przejść, trzeba jednak wyposażyć się w  wygodne buty i  nakrycie głowy, bo obejście całego miasta w pełnym słońcu może zająć dłuższą chwilę.

mOrskiE PrzysmakiChorwacja to także raj dla smakoszy ryb i owoców morza. W  większości nadmorskich restauracji dostaniemy Fish Plate, czyli półmisek pełen ryb i  owoców morza wraz z  dodatkami, zazwyczaj przeznaczony dla 2 osób. Możemy skosztować m.in. kalmarów, mątw, ośmiornic, krewetek, langust czy nawet rekina. Amatorzy mięsa także znajdą tu coś dla siebie, chorwacką specjalnością jest ćevapčići, czyli małe pikantne kiełbaski z mielonego mięsa często podawane z paprykową pastą Ajvar. Każdy region Chorwacji to nieco inna kuchnia, dlatego podróżując warto zaglądać do lokalnych restauracyjek, nazywanych tu Konopa, trzeba jednak mieć na uwadze, że często otwierane są one dopiero po godzinie 17.Chorwacja to bardzo różnorodny kraj, a  skały i  góry u  wybrzeży morza tworzą naprawdę wyjątkowy klimat. Jeśli od dłuższego czasu nie byłaś na prawdziwych wakacjach, a  lubisz słońce to Chorwacja może być idealnym miejscem!

Chorwacja

www.climea.pl 9

Składniki: 200 g zielonej soczewicy 2 liście laurowesuszony tymianek (opcjonalnie – 1 gałązka)200 g sera fetanatka pietruszkiszczypiorek 1 pęczek3 ząbki czosnku 1 jajkobułka tartasól i pieprz2-3 łyżki mąki

KUCHeNNe iNsPiRaCJe

Warzywa strączkowe na talerzu

Soczewicę dokładnie myjemy i wraz z listkami laurowymi i tymiankiem wrzucamy do garnka z wodą, doprawiamy solą. Całość doprowadzamy do wrzenia, następnie zmniejszamy ogień i gotujemy. Po 25 minutach odcedzamy i dzielimy na 2 części. Jedna część pozostaje w garnku. Drugą część miksujemy na gładką masę (przy pomocy blendera lub widelca).

Zioła drobno kroimy i dodajemy do zmiksowanej soczewicy, dodajemy wyciśnięty czosnek, jajko, bułkę tartą oraz fetę. Następnie mieszamy z pozostawioną wcześniej soczewicą i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Przygotowaną masę formujemy w klopsiki i obtaczamy w mące. Piekarnik nagrzewamy do 200 stopni C i pieczemy klopsiki 15-18 minut. Do podania można wykorzystać gęsty jogurt typu greckiego.

Okres menopauzy u każdej kobiety może przebiegać inaczej. Jednak niezależnie od nasilenia objawów warto zadbać o odpowiednią dietę, która oprócz ich minimalizowania pomoże także kontrolować wagę. Do jadłospisu warto wprowadzić znacznie więcej warzyw, a szczególnie warzywa strączkowe, które są cennym źródłem białka, witamin z grupy B oraz błonnika. Groch, fasola, soczewica, soja czy ciecierzyca dostarczają do organizmu złożonych węglowodanów, które są wolniej trawione i dzięki temu znacznie wolniej odkładają się w tkance tłuszczowej.

Klopsiki z soczewicy

www.climea.pl10

Składniki: 200g ryżupuszka ciecierzycy1 cebula puszka pomidorów (niesłodzonych) szczypta cynamonułyżeczka ziół (pietruszki, bazylii lub innych) łyżeczka soliłyżeczka pieprzu3 łyżeczki koncentratu pomidorowego

Składniki: puszka tuńczyka w oliwie200 g blanszowanej zielonej fasolki szparagowej70 g czarnych oliwek bez pestek1 pokrojona w piórka czerwona cebula + 4 jajka ugotowane na twardoSos:100 ml oliwy z oliwek1 łyżka miodu1 łyżka musztardy Dijon 2 filety anchois1 łyżka kaparów z zalewy sok z cytrynysól, pieprz do smaku

Ulubiony ryż gotujemy zgodnie z przepisem na opakowaniu. Cebulę siekamy w kosteczkę i podsmażamy na rozgrzanym oleju. Następnie dodajemy odsączoną ciecierzycę i mieszając podsmażamy, po chwili dodajemy pomidory. Doprawiamy solą, pieprzem, cynamonem i ziołami. Na koniec jeśli sos jest rzadki dodajmy koncentrat i dokładnie mieszamy.

Zblanszowaną fasolkę kroimy na kawałki i przekładamy do miski. Oliwki kroimy w bardzo drobne plasterki, cebulę bardzo drobno siekamy, tuńczyka dosyć mocno kruszymy i dodajemy do fasolki. Wszystkie składniki mieszamy razem i przekładamy na talerze lub miseczki. Składniki sosu miksujemy w blenderze i doprawiamy do smaku solą oraz pieprzem. Sałatkę można dodatkowo udekorować jajkami pokrojonymi w cząstki i obficie polać przygotowanym sosem.

Ryż z ciecierzycą i pomidorami na szybko

Sałatka z zieloną fasolą i tuńczykiem

www.climea.pl 11

Dbam o siebie

Najogólniej mówiąc nordic walking to forma rekreacji polegająca na energicznym maszerowaniu ze specjalnie do tego przeznaczonymi kijkami. Sport

ten zapoczątkowany został w  latach 20. XX wieku w Finlandii. Początkowo wykorzystywany był jako trening całoroczny dla narciarzy biegowych. Dopiero w 1997 roku taki sposób poruszania się został opisany i zaczął zyskiwać na popularności.

Dzięki wykorzystaniu kijków nordic walking angażuje siły po obu stronach ciała. Wykorzystanie większego zakresu mięśni bardziej je wzmacnia. Uprawiając nordic walking aktywne są m.in:• nogi i biodra• ręce, ramiona• obręcz barkowa• mięśnie klatki piersiowej - kręgosłup.

Podczas marszu z  kijkami zaangażowanych może być nawet około 600 mięśni ciała. Ruch górnej części ciała przyczynia się do podwyższenia tętna, które pomaga utrzymać dobrą kondycję. W stosunku do zwykłego marszu nordic walking utrzymuje sylwetkę w wyprostowanej pozycji, przyspiesza spalanie kalorii oraz odciąża stawy. Sprzęt, czyli kijki do nordic walking

są tak zaprojektowane, że nie powodują obciążenia szczególnie stawów kolanowych oraz kręgosłupa.

Może się wydawać, że wystarczy wziąć dwa kije i ruszyć w trasę. Jednak, aby korzystać ze wszystkich zalet nordic walkingu należy go uprawiać we właściwy sposób. Szczególnie istotne jest przestrzeganie kilku podstawowych zasad:Postawa ciała: brzuch powinien być wciągnięty, plecy wyprostowane, łokcie w miarę możliwości rozluźnione i proste.Stopy: kroki powinny być dłuższe niż przy standardowym chodzeniu, aby rozciągać pachwiny. Stopy powinny być stawiane od pięty, przez śródstopie, wybijając się z palców.Ręce i nogi: powinny pracować naprzemiennie, tzn : prawa noga z lewą ręką i odwrotnie.

Aby zapewnić sobie lepsze samopoczucie w okresie menopauzy i odpowiednią wagę ciała warto zadbać o regularną aktywność fizyczną. W obecnych czasach możliwości są naprawdę duże i każdy może znaleźć coś dla siebie. Prezentujemy dziś zyskujący na popularność nordic walking, który może być idealnym rozwiązaniem.

Kijki w dłońNordic walkiNg

Nordic walkingZ kijkami można chodzić praktycznie wszędzie. Szeroki wybór końcówek do kijów pozwala dostosować sprzęt praktycznie do każdej nawierzchni: asfalt, bruk, beton, trawa, grunt, piasek. Warto także pamiętać o dobraniu odpowiedniego obuwia, które zwiększy komfort ćwiczeń.

www.climea.pl12

Zanim na dobre wyruszy się w długie wędrówki z kijkami najpierw należy zapoznać się z właściwą techniką chodzenia. W 5 krokach przedstawiamy krótką rozgrzewkę i ćwiczenia, które pozwolą wypracować odpowiednie ruchy.

nauka tECHniki:1. Na początek poćwicz „na sucho” czyli bez kijków. Maszeruj w naturalny sposób raz szybciej potem wolniej. Niech Twoje ręce swobodnie pracują do przodu i do tyłu. Ruch rąk jest bardzo istotny w nordic walkingu, im szybciej będziesz się poruszać tym bardziej ręce będą się wychylały.

2. Złap kijki w połowie długości, maszeruj, a następnie zacznij naprzemiennie ruszać rękami. Pamiętaj o pracy naprzemiennej - lewa noga, prawa ręka. Ruch powinien się odbywać w stawie barkowym, nie zginaj łokci.

3. Kolejny krok - załóż kijki, ale nie trzymaj ich. Wykonaj parę kroków zwracając szczególną uwagę na naprzemienną pracę nóg i rąk.

4. Złap kijki i maszeruj, nie uginaj łokci. Zgodnie z techniką podaną na obrazku staraj się zamykać dłoń na kijku, który jest z przodu i otwierać dłoń umożliwiając pozostanie kija w tyle.

5. Ostatni krok to wybicie się z kijka i delikatna rotacja barków.

Wszystkie powyższe zasady pozwolą w pełni wykorzystać możliwości jakie daje nordic walking. Jeśli jesteś perfekcjonistką możesz zgłosić się do instruktora, który dodatkowo Cię przeszkoli. Pamiętaj, że bardzo ważne jest regularne ćwiczenie. Najlepiej trenować 3 razy w tygodniu po ok. 1,5h. Warto wspomnieć, że nordic walkig ma jeszcze jedną dużą zaletę - swobodnie można go uprawiać w towarzystwie. Zorganizuj aktywne spacery z kijkami wśród koleżanek, a pomożesz nie tylko sobie, ale także im.

Kijki w dłoń

Wyprostowany tułów: unosimy mostek i pępek.

Pięść: przednia ręka przy stawianiu kijka jest

zamknięta.

Rotacja: oś ramion rotuje zgodnie z naturalnym

wzorcem ruch, przeciwnie do ruchu osi miednicy.

Aktywna praca stóp: płaskie stawianie stopy, przejście po krawędzi zewnętrznej aż do stawu palca dużego

Ruch rąk: długi z prawie wyciągniętymi (długimi) ramionami.

Otwarta dłoń: tylna dłoń otwiera się, gdy ręka wędruje ku tyłowi.

Pozycja kijka: przedni kijek pod środkiem ciężkości ciała, tylny w odstępie długości kijka za ciałem

Długość kijków = Nasz wzrost x 0,68

www.climea.pl 13

TRENUJ UMYSŁ

Wykreślanka

Rozwiązanie

Znajdź w diagramie 22 słowa związane z menopauzą. Pozostałe litery utworzą rozwiązanie.

C K L M E N O P A U Z A I KO L I Z O F L A W O N Y M AB I W Y P A D O W E H E A SJ M F D R A Ż L I W O Ś Ć ZA A C H O L E S T E R O L AW K O R Z T S E L D M Z L WY T A J N H T Z I K O M S AL E N A A O R B B I N I O RE R T J K W O O I K Y A J ZW I R N I E G S D I E N A YA U Z I M N E P O T Y Y M WP M E K N O N P A D I E T AŃ U Z I Y C Y T O L O G I A

1 ZMINE POTY2 obJaWY3 MENOPAUZA4 KLimaKTeRiUm5 JAJNIKI6 esTRoGeNY7 IZOFLAWONY8 WYPaDoWe9 WAPŃ10 WARZYWA11 LEN12 SOJA13 OZNAKI14 ZMIANY15 CYTOLOGIA16 DIETA17 HORMONY18 LIBIDO19 KASZA20 CHOLESTEROL21 HTZ22 DRAŻLIWOŚĆ

www.climea.pl14

PYTANIA CZYTELNICZEK

Co oznacza, że suplement diety Climea forte zawiera maksymalną dawkę izoflawonów sojowych ?

Izoflawony sojowe to naturalne związki z grupy flawonoidów, występują one w produktach polecanych dla kobiet w okresie menopauzy. W suplementach diety takich jak Climea forte dopuszczalna ilość izoflawonów z nasion soi to 50 mg i właśnie taką maksymalną dawkę zawierają tabletki Climea forte. Dodatkowo skład Climea forte wzbogacony jest o wyciąg z szyszek chmielu, który pomaga łagodzić objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, pocenie, niepokój i drażliwość.

W jaki sposób należy przyjmować suplement diety Climea forte i jak długo można go stosować?

Preparat Climea forte zażywa się raz dziennie po 1 tabletce. Jest to bardzo wygodne i najmniej uciążliwe dawkowanie. Pora przyjmowania tabletki nie jest z góry sprecyzowana, dlatego możną ją dostosować do własnych potrzeb i możliwości.

Dlaczego do tabletek Climea forte dodano nasiona lnu ?

Wśród objawów, które dokuczają kobietom w okresie menopauzy coraz częściej wymienia się także przybieranie na wadze. Mając to na uwadze skład suplementu diety Climea forte został wzbogacony o nasiona lnu. Pomagają one zmniejszyć apetyt, dzięki czemu przyczyniają się do redukcji spożycia kalorii i kontroli wagi ciała. Ponadto siemię lniane wykazuje korzystne działanie na organizm w okresie menopauzy. Tak przygotowany skład Climea forte ma pomóc kobietom możliwe lekko przejść prze okres menopauzy neutralizując wszystkie dokuczliwe objawy.

Klimakterium z Climeą forte

www.climea.pl 15

Climea forte suplement diety. Postać: tabletki. wskazania: dla kobiet w okresie menopauzy. Przeciwwskazania: nad-wrażliwość na którykolwiek składnik produktu. Nie zaleca się stosować produktu podczas ciąży i karmienia piersią skład: izoflawony z nasion soi 50 mg, wyciąg z szyszek chmielu 30 mg, nasiona lnu 10 mg, wapń 400 mg (50% RDA), witamina D3 5 μg (100% RDA), witamina B 1,4 mg (100% RDA), witamina E 12 mg ekwiwalentu alfa-tokoferolu (100% RDA), kwas foliowy 200 μg (100% RDA). Producent: Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. ul. Partyzancka 133/151, 95-200 Pabianice

lżejsza niż myśliszMenopauza