Upload
naveen
View
210
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
1
Marketingowe strategie cen
MSM – Stacjonarne i wieczorowe 2012/2013
Grzegorz KarasiewiczKatedra Marketingu
Wydział ZarządzaniaUniwersytet Warszawski
Prowadz ący wykład
Dr hab. Grzegorz Karasiewicz, prof. UW
Dyżur: piątek godz. 18.00-19.00 B436
2
3
Agenda1. Marketingowa koncepcja ceny2. Pierwsze przybliżenie cenowe – pozycjonowanie oferty
rynkowej w wymiarze cenowym 3. Drugie przybliżenie cenowe – określenie
dopuszczalnego przedziału cenowego4. Trzecie przybliżenie cenowe – analiza popytu5. Trzecie przybliżenie cenowe – analiza konkurencji6. Trzecie przybliżenie cenowe – analiza opłacalności7. Czwarte przybliżenie cenowe – kalkulacja ceny
podstawowej 8. Piąte przybliżenie cenowe - odchylenia od ceny
podstawowej
Warunki zaliczenia� Zaliczenie przedmiotu (egzamin):
� Egzamin pisemny 90%� pytania otwarte i zamknięte� zadania (będzie potrzebny kalkulator)� co najmniej 51% prawidłowych
odpowiedzi
� Praca zaliczeniowa 10%� Grupy cenowe na danym rynku
produktowym w Polsce
4
Literatura
Literatura podstawowa:� G. Karasiewicz, Marketingowe strategie cen, PWE,
Warszawa 1997.
Literatura uzupełniaj ąca:� N. Hanna, M.R. Dogde, Kształtowanie cen. Strategie i procedury, PWE,
Warszawa 1997.� P. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola,
Gebether&Ska, Warszawa 1994 (rozdział 19). � H. Simon, Zarządzanie cenami, PWN, Warszawa 1996.
� P. Waniowski, Strategie cenowe, PWE, Warszawa 2003.
5
Gozdawa
6
Gozdawą posługiwało się około 150 rodzin, wśród nich: Apanowicz, Bal, Bączalski, Biedrzyński, Birecki, Boczkowski, Bohdanowicz, Bohuszko, Borowski, Bronicki, Brzozowski, Chlebowski, Chłusowicz, Chmielewski, Chrapowicki, Ciałowicz, Czekoński, Dedyński, Dobrzymęski, Drwęski, Dudziński, Dydyński, Dydziński, Dyszlewicz, Dziersznicki, Dzierzanowski,Fabiański, Fabiankowski, Gdeszyński, Gierawski, Giżycki, Godaczewski, Godlewski, Gołębiewski, Gołębiowski, Gostkowski, Gozdowski, Grabczyński Grot, Grajewski, Hański, Humięcki, Humnicki, Humińscy, Iwaszkiewicz, Jackiewicz, Jackowski, Janicki, Jarząbkowski, Jasieński, Jawornicki, Jaworowski, Juchniewicz,Karwecki, Kawecki, Kicki, Kilarowicz, Korff, Kormanicki, Kraśniewski, Krupa, Lewanowicz, Lipiński, Lucieński, Luciński, Małowieski, Mikulicz, Moczulski, Mucharski, Niemir, Niemira, Olearski, Osuchowski, Pac, Pacewicz, Pampowski, Pankowski, Pańkowski, Pawłowski, Pepłowski, Piasecki, Piotrowski, Podbereski, Popowski, Potuszyński, Przedborski, Reklewski , Reutt , Rossowicz, Rusieński, Rymsza, Secimski, Siewruk, Sokół, Sokołowski, Sołowski, Staniewicz, Stano, Stanowski, Stawiski, Stępski, Strzemeski, Strzeszkowski, Skrzyżowski, Sudrawski, Sulimowski, Sułocki, Suzin, Swirtun, Teleżyński, Tryzna, Trzciński, Trzemeski, Turkowiecki, Tyszkowski, Wituski, Witulski, Wołczyński, Wołk-Lewanowicz, Zatorski, Zembrowski, Zdziarski.
� Konsumpcja pierwszego i drugiego śniadania � Konsumpcja napojów alkoholowych� Palenie papierosów� Czytanie prasy � Granie w karty � Rozmawianie z kolegami i koleżankami� Korzystanie z laptopów � Korzystanie z telefonów komórkowych
Zakazane na wykładzie
7
8
1
Marketingowa koncepcja ceny
9
Definicja ceny
W ujęciu marketingowym cenę można zdefiniować jako warto ść przedmiotu (produktu lub usługi) transakcji rynkowej zgodn ą z oczekiwaniami kupuj ącego i sprzedaj ącego, okre ślaną najczęściej w ujęciu monetarnym
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE,Warszawa, s. 16.
Podejścia do decyzji cenowych
Nastawienie na klientów
Wysokie
Podejście klientowskie
Podejście marketingowe
Niskie
Podejście kosztowe
Podejście konkurencyjne
Niskie Wysokie
Nastawienie na konkurencje
Źródło: Opracowanie własne.
10
Podejście klientowskie
� Układ sił przetargowych znaczna przewaga klienta
11
Dostosowywanie się do cen proponowanych przez klienta
Źródło: Opracowanie własne .
Podejście konkurencyjne
� Struktura podmiotowa rynku � Oligopol jednorodny � Konkurencja doskonała
12
� Pozycja firmy na rynku � Naśladowca rynkowy
Dostosowywanie się do cen rynkowych
Dostosowywanie się do cen konkurentów
Źródło: Opracowanie własne.
Twórca ceny - przedsi ębiorstwo
� Struktura podmiotowa rynku� Monopol → oligopol zróżnicowany → konkurencja monopolistyczna
� Ograniczona kontrola państwa – decyzji cenowych
13
Podejście kosztowe Podejście marketingowe
Źródło: Opracowanie własne.
14
Podejście kosztowe
� Jednostkowy koszt zmienny� Jednostkowy koszt stały� Marża zyskuCena sprzeda ży� Marża hurtowaCena hurtowa� Marża detaliczna� VATCena detaliczna
Źródło: Opracowanie własne.
15
Podejście kosztowe – wady
� Wiarygodność informacji kosztowej
� Możliwość przenoszenia wyższych kosztów na klientów
� W niewielkim stopniu są uwzględniane uwarunkowania rynkowe
� Sytuacja popytowa i konkurencyjna
� Relacje cena a rynek docelowy i strategia pozycjonowania
� Relacje cena a inne instrumenty marketing –mix
� Relacje komplementarne i substytucyjne między produktami
Źródło: Opracowanie własne.
16
Podejście kosztowe – zalety
� szybkość przeprowadzenia kalkulacji
� stosunkowa tania metoda kalkulacji cen
� wyznaczenie stopnia opłacalności produktu
� „cena sprawiedliwa”
Źródło: Opracowanie własne.
17
Jak inaczej ustala ć ceny?Przedsiębiorstwo będzie mogło zbudować siln ą cenęwtedy, gdy cena ostateczna (transakcyjna) zostanie ustalona w oparciu o następujące przybliżenia cenowe:
1. pozycjonowanie oferty rynkowej w wymiarze cenowym (pierwsze przybliżenie cenowe)
2. określenie dopuszczalnego przedziału cenowego (drugie przybliżenie cenowe)
3. wyznaczenie stopnia swobody w przedziale cenowym (trzecie przybliżenie cenowe)
4. wyznaczenie ceny podstawowej (czwarte przybliżenie cenowe)5. formułowanie odchyleń od ceny podstawowej (piąte przybliżenie
cenowe)
Źródło: Opracowanie własne.
18
Można inaczej
19
Zalety – podej ście marketingowe
� Cena staje się istotnym elementem kształtowania pozycji rynkowej
� Cena jest dostosowana na specyfiki rynku docelowego i strategii pozycjonowania
� Cena uwzględnia relacje z innymi elementami mieszanki marketingowej
Źródło: Opracowanie własne.
20
Ograniczenia – podej ście marketingowe Ograniczenia� Koszty� Czas� Wyższy stopień
skomplikowania decyzji cenowych
Jak je minimalizować?� Kompletna procedura
kalkulacji cen – gdy wprowadzany jest nowy produkt lub gdy następują radykalne zmiany w strategii marketingowej
� Pełna kalkulacja prowadzona dla jednej pozycji asortymentowej dla poszczególnych marek
� Możliwość zastąpienia formalnych badań marketingowych poprzez obserwację rynkową i wywiady z ekspertami
Źródło: Opracowanie własne.
21
2
Pierwsze przybli żenie cenowe -pozycjonowanie oferty rynkowej w wymiarze cenowym
22
Pozycjonowanie cenowe - 1
Określa ono miejsce firmy (właściwie danej marki/ produktu) na rynku ze względu na relatywny poziom cen oferowany produktów
Źródło: G. Karasiewicz (2003). Pozycjonowanie cenowe, Marketingw Praktyce, nr 8, s. 49-53
23
Pozycjonowanie cenowe - 2
Pozycjonowanie cenowe związane jest z odpowiedzią na pytanie: � kim chcemy być na rynku?
lub � kim możemy być na danym rynku produktowym w
zakresie cen?
Źródło: Opracowanie własne.
24
Pozycjonowanie cenowe - 3
Pozycjonowanie cenowe
Określenie grup cenowych na danym rynku produktowym
Uplasowanie marki/ produktu w danej grupie cenowej
Źródło: Opracowanie własne.
25
Grupy cenowe
Grupy cenowe - zestaw marek / produktów / dostawców mającą zbliżony poziom cen sprzedaży oraz podobny wizerunek ze względu na jakość / wartość oferowanych produktów)
Źródło: G. Karasiewicz (2003). Pozycjonowanie cenowe,Marketing w Praktyce, nr 8, s. 49-53
26
Grupy cenowe – trzy grupy
Cena
Postrzegana jakość
Economy
Mid-price
Premium
Źródło: Opracowanie własne.
Podstawa teoretyczna
� Koncepcja - grup strategicznych
Źródło: Hunt M. (1972), Competition in the Major Home Appliance Industry, doctoral dissertation, Harvard University, s.8; Newmann H.H. (1978), Strategic Groups and the Structure-Performance Relationship, Review of Economics and Statistics, August 1978, s. 416-427; Dess G. (1984), Porter's Generic Strategies as Determinants of Strategic Group Membership and Organizational Performance, Academy of Management Journal, vol. 27, No. 3, 467-488; Harrigan K. (1985). An Application of Clustering for Strategic Group Analysis. Strategic Management Journal, 8, s. 55-73; Thomas H., Venkatraman N. (1988), Research on Strategic Groups: Progress and Prognosis, Journal of Management Studies, 25:6 November, str. 537-557; Porter M. (1992), Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, PWE, Warszawa, s. 137-163;; Deams H., Thomas H. (1994), Strategic Groups, Strategic Moves and Performance, Pergamon, Oxford.
Grupastrategiczna
Grupa cenowa
Liczba kryteriów Wiele kryteriów Dwa kryteria
Podmioty Firmy Marki
Definicja rynku Szeroka Wąska
Zastosowanie Strategia firmy Decyzje cenowe Źródło: Opracowanie własne.
27
Źródła danych Wymiar cenowy � Badania syndykatowe
� Nielsen� GFK Polonia � IMS
� Własne obserwacje � Punkty sprzedaży
detalicznej � Targi
� Cenniki konkurentów� Badania ilościowe –
klientów
Wymiar postrzeganej jako ści • Badania ilościowe –
klientów– Własne– Niezależne instytucje
Źródło: Opracowanie własne.28
Techniki analityczne
� Analiza skupień � Ranking marek
Źródło: Opracowanie własne.
29
Przykład 1 – telewizory LCD 26 cali
Grupa cenowa Producent CenaPremium
(powy żej 1600 zł)Sony 1758
Mid-price(1401-1600 zł)
Samsung 1496Philips 1443Sharp 1435Toshiba 1425
Economy(1201-1400 zł)
LG 1398Orion 1316
Cheap(poni żej 1200 zł)
Funai 1190
Źródło: GFK Polonia - dane ze stycznia 2010.
30
Przykład 2 - telewizory LCD 32 cali
Grupa cenowa Producent Cena
Premium(2001-2300 zł)
Sony 2214
Sharp 2032
Mid-price(1801-2000 zł)
Philips 1931
Samsung 1910
Economy(1501-1800 zł)
Toshiba 1697
LG 1570
Cheap(poni żej 1500 zł)
Funai 1350
Źródło: GFK Polonia - dane ze stycznia 2010.
31
Przykład 3 – telewizory LCD 37 cali
Grupa cenowa Producent Cena
Premium(2701-3000 zł)
Sony 2830
Philips 2810
Mid-price(2401-2700 zł)
Samsung 2508
Economy(2101-2400 zł)
Sharp 2393
Toshiba 2298
LG 2165
Źródło: GFK Polonia - dane ze stycznia 2010.
32
33
Strategie pozycjonowania cenowego
Ujęcie statyczne
Strategia niskich cen
Strategia przeciętnych cen
Strategia wysokich cen
Ujęcie dynamiczne
Stopień nowości grupy cenowej
Stopień nowościmarki
Źródło: Opracowanie własne.
34
Strategie pozycjonowania cenowego – uj ęcie statyczne
� Strategia cen niskich� Strategia cen średnich� Strategia cen wysokich
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s.199-218; P.Waniowski.(2003). Strategie cenowe, PWE, Warszawa, s. 165-181; T. Nagle (1987). TheStrategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s. 113-121.
35
Strategia niskich cen –Southwest Airlines
Ograniczony zakres usług
dla pasażerów
Częste, Niezawodne
odloty
Nieliczne, wydajne załogi
naziemne i obsługi
pasażerówDuży stopień Wykorzystania
samolotów
Bardzo niskie ceny biletów
Krótkie trasy między
miastami średniej wielkości i
drugorzędnymiPortami lotniczymi
Brak posiłków
Brak przydziału miejsc
15 minutpostoju
na lotniskachOgraniczone
korzystanie z usług agencji podróży
Automatybiletowe
Tylko Boeing 737
„Southwest linie lotnicze
o niskich cenach”
Brak Transferu
bagażu
Brak połączeńz innymi liniami
Wysokie wynagrodzeniepracowników
Elastyczneukłady pracy
Wysoki poziom akcjonariatu
pracowniczegoŹródło: M. Porter (2001). Porter okonkurencji, PWE, Warszawa, s. 57.
Strategia niskich cen –warunki stosowania
36
� duży masowy rynek, składający się w dużej części z nabywców o wysokiej wrażliwości cenowej
� przewaga kosztowa (mająca trwały charakter)� sprzyjające otoczenie konkurencyjne
Koszty - cena
Źródło: Opracowanie własne.
37
Strategia niskich cen – zalety i wady
Zalety:� szybka penetracja
rynku� możliwość
wykorzystania zdolności produkcyjnych
Wady:� negatywny wizerunek
firmy� poszukiwanie wszelkich
działań prowadzących do obniżenia kosztów
Źródło: Opracowanie własne.
38
Strategia średnich cen –Browar EB
Know-how w zakresie marketingu
Duże możliwości finansowe
Inwestor zagraniczny
Wybór segmentu docelowego
„młodych”
Nowoczesna technologia
Znalezienie wolnego miejsca na rynku
„Czas na EB”
Gastronomia
Duże nakłady na promocję
Zbudowanie ogólnopolskiejsieci dystrybucji
Wystandaryzowana jakość piwa
Obniżenie kosztów produkcji piwa
Efekt ekonomi skali
Marka i opakowanie
Średnie ceny
Źródło: Opracowanie własne.
Strategia średnich cen –warunki stosowania
39
� brak możliwości wykorzystania strategii niskich i wysokich cen
� aktywne wykorzystywanie innych instrumentów marketing-mix
� elastyczny popyt na produkty firmy (tzw. popyt selektywny) i niska elastyczność cenowa popytu rynkowego (tzw. pierwotny)
PromocjaDystrybucja
Źródło: Opracowanie własne.
40
Strategia średnich cen – zalety i wady
Zalety:� obsługiwanie
segmentów rynku związanych z klasą średnią
� uproszczenie decyzji cenowych i zmniejsza prawdopodobieństwo popełniania błędów
Wady:� ograniczenie
elastyczności firmy w zakresie decyzji cenowych;
� cena oscylująca wokół cen przeciętnych nie wyróżnia oferty rynkowej przedsiębiorstwa
Źródło: Opracowanie własne.
41
Strategia wysokich cen –Harvard Business School
Wysoka jakość usług
Wizerunek HBSjako najlepszej
szkoły biznesu
Absolwenci
Dobrzy, znani wykładowcy
Studia doktorskie
Atrakcyjne miejsce pracy dla naukowców
Uczestnicy/ studenci
Potencjalni uczestnicy / studenci
Wysokie wymagania wobec potencjalnych
uczestników / studentów
Aktywne stowarzyszenie
absolwentów
Własne wydawnictwa
Atrakcyjnyprogram studiów
Sprawna administracja, dobrze opłacana
Infrastruktura na wysokim poziomie
Wysokie ceny
Tradycja
Dobra sytuacja finansowa
Case study
Źródło: Opracowanie własne.
Strategia wysokich cen –warunki stosowania
42
� popyt na produkty firmy jest nieelastyczny� ciągle doskonalenie produktu � pozytywny wizerunek marki / produktu / dostawcy / kraju
pochodzenia� cena jest istotnym wskaźnikiem jakości
Produkt
Źródło: Opracowanie własne.
43
Strategia wysokich cen –zalety i wady
Zalety:� zasugerowanie
nabywcom wyższej jakości oferowanych produktów
� duży margines bezpieczeństwa związany wysoką jednostkową marżą zysku
Wady:� ograniczone możliwości
sprzedaży dla nabywców o dużej wrażliwości cenowej
� przyciąganie nowych konkurentów
Źródło: Opracowanie własne.
44
Strategie pozycjonowania cenowego – uj ęcie dynamiczne
Stopień nowości grupy cenowej
Nowa grupa cenowa Istniejąca grupa cenowa -nieobsługiwana
Istniejąca grupa cenowa-obsługiwana
Stopieńnowościmarkiproduktowej
Nowa marka
Stworzenie nowej grupy cenowej dla nowej marki.
Wejście z nową marką doistniejącej grupy dotychczasnieobsługiwanej przez firmę.
Wejście z nową marką do dotychczas obsługiwanej grupy cenowej.
Stara marka
Przesunięcie istniejącej markido nowej grupy cenowej.
Przesunięcie starej marki dolepszej, istniejącej grupystrategicznej.
Wzmacnianie istniejącej grupy cenowej.
Źródło: G. Karasiewicz (2003). Pozycjonowanie cenowe, Marketing wPraktyce, nr 8, s. 49-53.
Stworzenie nowej grupy cenowej
45
� Więcej za więcej Haagen Dazs
� Więcej za tyle samo Toyota Lexus
� Mniej za znacznie mniej Southwest Airlines
� Więcej za mniej Toy’R’Us
Źródło: P.Kotler (2000), Kotler o marketingu,, One Press –Helion, Gliwice, s. 104-108.
46
3
�Drugie przybli żenie cenowe –określenie dopuszczalnego przedziału cenowego
47
Dopuszczalny przedział cenowy
Dolna granica
Górna granica Wartość produktu
Jednostkowy koszt
zmienny
Dopuszczalny przedział cenowy
Źródło: Opracowanie własne.
48
Dolna granica
Dolna granicadopuszczalnego
przedziału cenowego
1. Co jest dolną granicą?2. Jak mierzyć?3. Dlaczego?
4. Jakie są ograniczenia?
Źródło: Opracowanie własne.
49
Dolna granica
Co jest dolną granicą dopuszczalnego przedziału cenowego?
� Jednostkowy koszt zmienny
Źródło: Opracowanie własne.
50
Dolna granica - jak mierzy ć?
� Metoda ksi ęgowa� Metoda statystyczna
Źródło: Opracowanie własne.
51
Dolna granica – dlaczego?
Sytuacja A
Produkt Cena (w zł)
jkz(w zł)
Sprzedaż (w szt.)
Przychód ze sprzedaży (w zł)
Koszt zmienny (w zł)
A 20 10 10 200 100
B 20 15 10 200 150
C 20 20 10 200 200
Łącznie 30 600 450
Źródło: Opracowanie własne.
52
Dolna granica – dlaczego?
Sytuacja B
Produkt Cena (w zł)
jkz(w zł)
Sprzedaż (w szt.)
Przychód ze sprzedaży (w zł)
Koszt zmienny (w zł)
A 20 10 10 200 100
B 20 15 10 200 150
Łącznie 20 400 250
Źródło: Opracowanie własne.
53
Dolna granica – dlaczego?
Sytuacja C
Produkt Cena (w zł)
jkz(w zł)
Sprzedaż (w szt.)
Przychód ze sprzedaży (w zł)
Koszt zmienny (w zł)
A 20 10 10 200 100
B 20 15 10 200 150
C 20 19 10 200 190
Łącznie 30 600 440
Źródło: Opracowanie własne.
54
Dolna granica – dlaczego?
PorównaniePrzy założeniu – koszty stałe 100 zł
Sytuacja Sprzedaż (w szt.)
Przychód ze sprzedaży (w zł)
Zysk brutto (w zł)
Rentowność sprzedaży(w %)
Sytuacja A 30 600 50 8,3%
Sytuacja B 20 400 50 12,5%
Sytuacja C 30 600 60 10,0%
Źródło: Opracowanie własne.
55
Dolna granica - ograniczenia
Jakie są ograniczenia?
Kosztowe1. Koszty stałe
2. Koszty zmienne
Popytowe1. Produkty substytucyjne
2. Produkty komplementarne
Źródło: Opracowanie własne.
56
Górna granica
Górna granicadopuszczalnego
przedziału cenowego
1. Co jest górną granicą?2. Jak mierzyć?3. Dlaczego?
4. Jakie są ograniczenia?
Źródło: Opracowanie własne.
57
Górna granica
Co jest górną granicą dopuszczalnego przedziału cenowego?
�Wartość oferty – koszty zakupu
Źródło: Opracowanie własne.
58
Górna granica – co jest?
Wartość oferty – koszty zakupu = cena + warto ść dla klienta (minimum „0”)
� Jest to wartość zestaw korzyści (produktowych, usługowych, pracowniczych i wizerunkowych) uzyskiwanych i postrzeganych przez klienta obniżona przez koszty zakupu (energii, czasu, mentalne)
Źródło: Opracowanie własne.
59
Górna granica – jak mierzy ć?
Wartość oferty – koszty zakupu
Bezpośrednie porównanie cenowe
Wielokryterialna ocena wartości produktu
Test Alfa
Test Beta
Źródło: Opracowanie własne.
60
Górna granica – jak mierzy ć?
Bezpośrednie porównanie cenowe
Dany rynek produktowy
Który z tych produktów jest zdaniem
Pani (Pana) najlepszy?
Dana grupa cenowa
Który z tych produktów zostałby kupiony
przez Panią (Pana)?
Punkt odniesienia
Przeciętna cena rynkowaCena najbliższego konkurenta
Punkt odniesienia
Przeciętna cena rynkowa
Cena najbliższego konkurenta
Badania ilościowe
Źródło: Opracowanie własne.
61
Górna granica – jak mierzy ć?
Bezpośrednie porównanie cenowe – przykład� Cztery produkty (woda mineralna gazowana) należące do
tej samej grupy cenowej � Pytanie - Który z tych produktów zostałby kupiony przez
Panią (Pana)
Produkt (marka) % wskazań przez respondentów
A 35%
B 25%
C 20%
D 20%
Źródło: Opracowanie własne.
62
Górna granica – jak mierzy ć? Bezpośrednie porównanie cenowe – przykład (cd)
Cena punktu
odniesienia
Cena produktu A
Wartość PO w %
Wartość produktu A
w %
Punkt odniesienia przeciętna cena rynkowa
Cena PO 1,50 zł
Cena produkt A 2,10 zł
Punkt odniesienia cena najbliższego konkurenta
Cena PO 1,80 zł
Cena produkt A 2,52 zł
Cena PO x Wartość ACena A =
Wartość PO
Źródło: Opracowanie własne.
63
Górna granica – jak mierzy ć?Wielokryterialna ocena wartości produktu
Badania jakościowe
Określenie kryteriów wyboru (atrybutów oferty ważnych dla klientów)
Badania ilościowe
Wyznaczenie relatywnej ważności kryteriów (atrybutów)
Ocena konkurencyjnych ofert z punktu widzenia poszczególnych kryteriów (atrybutów)
•Pytanie wielokrotnegowyboru
•Skale do badania postaw (ważności i ocen)•Analiza conjoint
Dany rynek produktowy
Dana grupa cenowa
Źródło: Opracowanie własne.
64
Górna granica – jak mierzyć?Wielokryterialna ocena warto ści produktu – kopiarka
Atrybuty Waga Marka A Marka B Marka Cocena ocena
ważonaOcena ocena
ważonaocena ocena
ważonaCzas uruchomienia maszyny 10% 1 0,10 3 0,30 5 0,50Szybkość kopiowania 10% 2 0,20 4 0,40 5 0,50Łatwość obsługi 12% 1 0,12 3 0,36 5 0,60Jakość kopii 10% 1 0,10 3 0,30 2 0,20Kopiowanie wielu formatów 10% 1 0,10 2 0,20 4 0,40Trwałość 10% 1 0,10 2 0,20 4 0,40Niezawodność 10% 2 0,20 3 0,30 5 0,50Jakość usług serwisowych 6% 2 0,12 2 0,12 3 0,18Długość gwarancji 4% 3 0,12 3 0,12 3 0,12Szybkość dostaw 4% 2 0,08 4 0,16 3 0,12Jakość obsługi 6% 2 0,12 3 0,18 4 0,24Wizerunek marki 10% 1 0,10 2 0,20 5 0,50Reputacja firmy 8% 2 0,16 3 0,24 4 0,32Wartość w punktach 1,62 3,08 4,58Wartość względna (wartość w punktach/ łącznawartość wszystkich ofert)
17,46% 33,19% 49,35%
Postrzegana wartość marki – gdy przeciętna cenarynkowa wynosi 10000 zł
5 237 zł 9 957 zł 14 806 zł
Postrzegana wartość marki – gdy cenanajbliższego konkurenta B wynosi 12000 zł
17 844 zł
Źródło: Opracowanie własne.
Górna granica – jak mierzy ć?
65
Test Alfa i Beta
Wybór produktu konkurencyjnego – punkt odniesienia
Określenia korzyści –kosztów
Do oceny / testowania Badania eksperckie
Testowanie w firmie(test Alfa)
Testowanie u klientów (test Beta )
Wartość oferty – koszty zakupu Źródło: Opracowanie własne.
66
Górna granica – jak mierzyć?� Koparka hydrauliczna
Punkt wyjściaCena koparki
o porównywalnychparametrach
480 tys. złotych
Korzyść – wyższa niezawodność
+ 10 tys. złotych premii
Korzyść – wyższa trwałość+ 20 tys. złotych premii
Korzyść – niższe użycie paliwa+ 15 tys. złotych premii
Korzyść – dłuższa gwarancja+ 5 tys. złotych premii
Strata – wyższe ceny części zamiennych- 10 tys. złotych obniżki
Wartość naszej koparki
480 tys. złotych +40 tys. złotych
= 520 tys. złotychŹródło: Opracowanie własne.
67
Górna granica – dlaczego?
� Co jest najważniejszym celem marketingowym w każdej firmie?
� Kreowanie i utrzymanie wysokiego stopnia zadowolenia nabywców, które prowadzi do wysokiego stopnia lojalności nabywców
Źródło: Opracowanie własne.
68
Górna granica – dlaczego?
Wartość oferty
-koszty zakupu
Pozostałe koszty
Cena
Wartość oferty dla klienta
Kreuje zadowolenienabywców
Wzrost sprzedażyWzrost udziału w rynku
Obniżka kosztówZwiększenie NMC
Zwiększenie zysku Zwiększenie ROSZwiększenie ROIZwiększenie ROE
Źródło: Opracowanie własne.
69
Górna granica - ograniczenia
Jakie są ograniczenia?
Zróżnicowana wartość produktu (oferty)
w różnych segmentach rynku
KosztyCzas
Wybór punktu odniesienia
Źródło: Opracowanie własne.
70
4
�Trzecie przybli żenie cenowe –analiza popytu
71
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Dolna granica
Górna granica Wartość produktu
Jednostkowy koszt
zmienny
Dopuszczalny przedział cenowy
•Analiza popytu
•Analiza konkurenci
•Analiza opłacalności
Źródło: Opracowanie własne.
72
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Cena produktu (marki)
Ceny konkurencji
Wolumen sprzeda ży
Przychód ze sprzedaży
Koszty
Zysk
Wartość oferty
Opracowanie własne na podstawie: R.J. Dolan, H. Simon(1996). Power Pricing, The Free Press, New York, s. 46.
73
Analiza popytu
1. Ujęcie mikroekonomiczne2. Czynniki determinujące wrażliwość cenową
nabywców3. Badania empiryczne wrażliwości cenowej
nabywców
Źródło: Opracowanie własne.
74
Popyt – definicja
Popyt w ujęciu marketingowym, oznacza zapotrzebowanie zgłaszane przez nabywców, na dany produkt, w danym okresie, na okre ślonym rynku geograficznym, które jest determinowane przez: zastosowanie okre ślonego programu marketingowego, zmiany w mikrootoczeniu i makrootoczeniu marketingowym
Źródło: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 145.
75
Ujęcie mikroekonomiczne
� Krzywa popytu� Wskaźnik elastyczności cenowej popyty� Rodzaje popytu� Relacja elastyczności cenowa popytu w
wyniki firmy
Źródło: Opracowanie własne.
76
Krzywa popytu
Cena
Ilość
77
Wskaźnik elastyczno ści cenowej popytu
� ep - elastyczność cenowa popytu.
� ∆Q – zmiana popytu � Q0 - popyt w okresie
początkowym� ∆P – zmiana ceny � P0 - cena w okresie
początkowym,
00
/P
P
Q
Qe p
∆∆−=
Źródło: A.Braff (1969). Microeconomic Analysis, John Wiley & Sons, Inc.,New York, s. 12-16.
78
Wskaźnik elastyczno ści cenowej popytu
� Cena w początkowym okresie 0,80 zł
� Cena w następnym okresie 0,90 zł
� Popyt w początkowym okresie 200 ton
� Popyt w następnym okresie 120 ton
� Wskaźnik elastyczności cenowej popytu
2,38,0
1,0/
200
80 =−−=pe
Źródło: Opracowanie własne.
� popyt doskonale elastycznyw takiej sytuacji popyt zmienia się w sposób nieskończony na każdą niewielką zmianę ceny (ep →+∞)
� popyt elastycznywówczas popyt reaguje na ceny w stopniu więcej niż proporcjonalnym (ep>1)
� popyt jednolity (proporcjonalny)wtedy popyt reaguje na cenę w takim samym stopniu w jakim zmienia się cena (ep= 1)
� popyt nieelastycznywówczas popyt reaguje na ceny w stopniu mniej niż proporcjonalnym (ep< 1)
� popyt sztywnyw takich sytuacjach popyt nie wykazuje żadnych zmian mimo wzrostu lub spadku cen: ep= 0
� popyt odwrotnie elastycznysą to sytuacje niezgodne z prawem zmniejszającego się popytu, czyli np. wzrost ceny pociąga za sobą wzrost popytu, tzw. paradoksy: Veblena, Giffena, i spekulacyjny (ep<0)
79
Rodzaje popytu
Źródło: S.Mynarski (1987). Analiza rynku. Problemy i metody, PWE, Warszawa, s.32
80
Rodzaje popytu
Cena
Ilość
Popyt elastyczny
Popyt nieelastyczny Popyt jednolity
Popyt odwrotnie elastyczny
Popyt sztywny
Popyt doskonale elastyczny
Źródło: Opracowanie własne.
81
Relacje elastyczno ść cenowa popytu a wyniki firmy
Wskaźnik elastyczno ści
cenowej popytu
Popyt elastyczny
Popyt jednolity
Popyt nieelastyczny
Obniżka ceny Podwyżka cenyUtrzymanie
cenyObniżka ceny Podwyżka ceny
Wzrost utargucałkowitego
Spadek utargucałkowitego
Brak zmian – utargucałkowitego
Spadek utargucałkowitego
Wzrost utargucałkowitego
Opracowanie własne na podstawie: R. Best (2004). Market Based Management. Prentice Hall, UpperSaddle River, s. 211.
82
Czynniki determinuj ące wrażliwo ść cenow ą nabywców
Procedura:� Identyfikacja czynników determinujących wrażliwość
cenową � Określenie kierunku ich wpływu (czy nabywcy są
wrażliwi na ceny czy też nie)� Wyznaczenie siły wpływu (np. w skali od 1 do 3)
83
Czynniki determinuj ące wrażliwo ść cenow ą nabywców� efekt pilności potrzeby
� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, im mniejsza jest natarczywość danej potrzeby
� efekt unikalności oferty� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, im mniej unikalny jest produkt
� efekt świadomości istnienia substytutów� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, gdy są świadomi istnienia
substytutów bliskich i dalekich
� efekt trudnego porównywania� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, gdy mogą łatwo porównać jakość
oferowanych produktów na rynku
� efekt globalnych wydatków� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, im większą część ich dochodu
stanowi wydatek na dane dobro w dłuższym okresie
Opracowanie własne na podstawie: R. Best (2004). Market Based Management. Prentice Hall, Upper SaddleRiver, s. 215; T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s. 58-80.
84
Czynniki determinuj ące wrażliwo ść cenow ą nabywców� efekt końcowego pożytku
� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, im większy jest wydatek w stosunku do całkowitego kosztu zakupu dobra finalnego
� efekt podzielonych wydatków � nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, jeśli koszty zakupu danego produktu
są ponoszone w całości przez nich
� efekt utopionych pieniędzy (sunk investment effect)� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, gdy produkt nie jest używany wraz z
innymi zakupionymi wcześniej
� efekt prestiżu� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, gdy dany produkt charakteryzuję się
mniejszą prestiżowością i ekskluzywnością
� efekt zapasów� nabywcy są bardziej wrażliwi na cenę, kiedy mogą przechowywać produkt
Opracowanie własne na podstawie: R. Best (2004). Market Based Management. Prentice Hall, Upper SaddleRiver, s. 215; T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s. 58-80.
85
Badania empiryczne wra żliwo ści cenowej nabywców
Zmienna mierzona Warunki pomiaru
Niekontrolowany Kontrolowany
Aktualny zakup Analiza danych rynkowych Eksperyment terenowyEksperyment laboratoryjny
Preferencje i intencje zakupowe
Bezpośrednie pytanie w kwestionariuszu badawczymBuy-response badanie
Symulacja rynkowaAnaliza połączona (conjoint)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s. 266.
86
Badania empiryczne wra żliwo ści cenowej nabywców
Zasadnośćzewnętrzna
Zasadność wewnętrzna
Koszt Nowe produkty
Dotychczasowe produkty
Ocena ogólna
Analiza danych rynkowych
wysoka średnia niski nie tak użyteczne dla dotychczasowych produktów
Bezpośrednie pytanie
niska niska średni dyskusyjne tak dyskusyjna
Buy-response badanie
niska niska średni dyskusyjne tak dyskusyjna
Eksperyment rynkowy
wysoka średnia wysoki tak tak dyskusyjna
Eksperyment laboratoryjny
średnia średnia średni tak tak użyteczna
Symulacja rynkowa wysoka średnia średni tak tak bardzo użyteczna
Analiza połączona wysoka wysoka średni tak tak bardzo użyteczna
Opracowanie własne na podstawie: H. Simon (1996). Zarządzanie cenami, PWN, Warszawa, s. 110; R.J. Dolan,H. Simon (1996). Power Pricing, The Free Press, New York, 75.
87
Badanie empiryczne -1
� „Jeśli miałbyś kupić akumulator, to mając do wyboru cztery marki (odpowiednio marka A, B, C, i D) po cenie 250 zł, który z nich Pan wybrałby?”
� Następnie są przedstawiane dalsze kombinacje cenowe.
Akumulator – Bosch Silver 50 AH
Źródło: Opracowanie własne.
88
Badania empiryczne - 2Akumulator – Bosch Silver 50 AH
Cena w zł
Udział respondentów wskazujących dany poziom ceny
Skumulowany udział respondentów wskazujących dany poziom ceny
Elastyczność cenowa popytu
powyżej 280 6 6
280 2 8
275 3 11 1
270 5 16 1,2
265 6 22 1,6
260 8 30 1,8
255 9 39 1,8
250 9 48 1,6
245 8 56 1,6
240 8 64
poniżej 240 36 100
Ep=1,4
Źródło: Opracowanie własne.
89
Badania empiryczne - 3
Cena w zł
Skumulowany udział respondentów wskazujących dany poziom ceny
Prognoza popytu -ilościowa
powyżej 280 5
280 7 45
275 11 71
270 17 110
265 25 162
260 34 200
255 44 285
250 55 356
245 67 434
240 82 531
poniżej 240 100
Ilość samochodów osobowych
Stopa wymiany
Wielkość rynku
Udział w rynku Bosch
Udział akumulatorów Bosch Silver 50 AH
w sprzedaży tej grupyasortymentowej
Akumulator – Bosch Silver 50 AH
Źródło: Opracowanie własne.
90
5
�Trzecie przybli żenie cenowe –analiza konkurencji
91
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Dolna granica
Górna granica Wartość produktu
Jednostkowy koszt
zmienny
Dopuszczalny przedział cenowy
•Analiza popytu
•Analiza konkurenci
•Analiza opłacalności
Źródło: Opracowanie własne.
92
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Cena produktu (marki)
Ceny konkurencji
Wolumen sprzeda ży
Przychód ze sprzedaży
Koszty
Zysk
Wartość oferty
Opracowanie własne na podstawie: R.J. Dolan, H. Simon(1996). Power Pricing, The Free Press, New York, s. 46.
93
Analiza konkurencji
1. Ujęcie mikroekonomiczne – struktury podmiotowe podaży
2. Analiza zachowań cenowych konkurentów3. Określenie reakcji konkurentów na
wyznaczone warianty cenowe – analiza Bayesian
Źródło: Opracowanie własne.
94
Struktury podmiotowe poda ży
Ceny kontrolowane przez rynek
Ceny kontrolowane przez organy państwowe
Ceny kontrolowane przez przedsiębiorstwo
Konkurencja doskonałaOligopol jednorodny
Monopol naturalnyMonopol
MonopolKonkurencja monopolistyczna
Oligopol zróżnicowany
Źródło: Opracowanie własne.
� Pozycja rynkowa konkurentów� Cele rynkowe� Typ przewagi konkurencyjnej � Stopień lojalności nabywców � Znaczenie strategiczne produktu � Sytuacja finansowa � Aktualne koszty i ceny
95
Analiza zachowa ń cenowych konkurentów
Reakcja konkurentów na zmiany ceny
Źródło: Opracowanie własne.
96
Pozycja rynkowa konkurentów
� Lider rynkowy� Może pełnić rolę przywódcy cenowego� Unika agresywnej polityki cenowej
� Pretendent rynkowy� Może poszukiwać szans w zwiększeniu udziału rynkowego
poprzez agresywne działania cenowe� Naśladowca rynkowy
� Podąża za decyzjami cenowymi lidera rynkowego lub pretendentów rynkowych
� Bierna polityka cenowa� Specjalista rynkowy
� Unika rywalizacji cenowej poprzez silne dostosowanie swojej oferty rynkowej do segmentu docelowego
Źródło: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 254.
97
Cele i strategie marketingowe konkurentów - 1
Cele marketingowe
Strategie marketingowe
Cele ofensywne (wzrost udziału w rynku)
Cele defensywne (wzrost rentowności)
Przywództwo kosztowa
Zróżnicowanie oferty
Źródło: Opracowanie własne.
98
Cele i strategie marketingowe konkurentów - 2
Przywództwo kosztowe –cele defensywne
Przywództwo kosztowe –cele ofensywne
Dostawca A
Wartość dla klienta 30
Zysk 50
Koszty 50
Dostawca B
Wartość dlaKlienta 30
Zysk 30
Koszty 70
Dostawca A
Wartość dlaKlienta 50
Zysk 30
Koszty 50
Dostawca B
Wartość dlaKlienta 30
Zysk 30
Koszty 70
Źródło: Opracowanie własne.
99
Cele i strategie marketingowe konkurentów - 3
Zróżnicowanie oferty –cele defensywne
Zróżnicowanie oferty –cele ofensywne
Dostawca A
Wartość dla klienta 30
Zysk 50
Koszty 50
Dostawca B
Wartość dlaKlienta 30
Zysk 30
Koszty 50
Dostawca A
Wartość dlaKlienta 50
Zysk 30
Koszty 50
Dostawca B
Wartość dlaKlienta 30
Zysk 30
Koszty 50
Źródło: Opracowanie własne.
� Im wyższa, tym mniejsze prawdopodobieństwo odpowiedzi konkurenta na zmianę ceny
100
Lojalno ść nabywców
Źródło: Opracowanie własne.
� Im mniejsze znaczenie produktu, tym mniejsze prawdopodobieństwo odpowiedzi konkurenta na zmianę ceny
101
Znaczenie strategiczne produktu
Źródło: Opracowanie własne.
102
Aktualne koszty i ceny konkurentów
Ceny konkurentów� Dane z badań syndykatowych� Informacje zbierane przez
handlowców� Własna obserwacja� „fikcyjne” ofertowanie
konkurentów
Koszty konkurentów � Koszty materiałów i
komponentów – analiza źródeł zaopatrzenia
� Koszty robocizny – analiza lokalnego rynku pracy
� Koszty marketingowe – analiza aktywności marketingowej
� Koszty produkcji – analiza wykorzystywanych technologii
� Koszty ogólnozakładowych –analiza dokumentówfinansowych
Źródło: Opracowanie własne.
103
Reakcje konkurentów na zmiany cen� Bezpośrednie reakcje
� Siła reakcji � Czas reakcji
� Pośrednie reakcje� Produkt
� Modernizacja produktu (poprawa parametrów funkcjonalno-użytkowych)� Wzbogacenie usług dodatkowych� Wprowadzenie nowych wersji asortymentowych lub marek
� Dystrybucja� Zwiększenie intensywności dystrybucji� Poszukiwanie nowych rozwiązań dystrybucyjnych (o większej efektywności)
� Promocja� Zwiększenie intensywności działań promocyjnych� Wykorzystanie akcji promocji sprzedaży (okresowe obniżenie ceny)� Poszukiwanie nowych instrumentów promocji (o większej efektywności)
� Cena� Podwyżka ceny gdy konkurent obniżył ceny – cena jako wskaźnik jakości produktu� Obniżka ceny gdy konkurent podwyższył ceny – sygnalizacja przewagi kosztowej
� Brak reakcji� Nieprzewidywalna reakcja
Źródło: Opracowanie własne.
104
Pośrednia reakcja – przykład
105
Strategie cenowe konkurentów
1. firmy pełniące rolę lidera cenowego� (w takiej sytuacji jest ono inicjatorem wszelkiego rodzaju zmian cenowych na danym
rynku produktowym, a większość pozostałych dostawców przystosowuje swoje ceny do tych propozycji)
2. firmy współpracujące w zakresie cen � (taka firma przeprowadza zmiany cenowe równolegle z innymi przedsiębiorstwami w
branży i dostosowuje wielkość produkcji do zmian cenowych)3. firmy unikające bezpośredniej rywalizacji cenowej
� (w takiej sytuacji poszukuje ono możliwości odpowiadania na posunięcia cenowe konkurentów za pomocą innych instrumentów marketingowych)
4. firmy adaptujące swoje ceny do cen zewnętrznych � (w takim przypadku dostosowuje ono swoje ceny do cen ustalonych przez większych
dostawców lub cen rynkowych, ale nie dostosowuje wielkości produkcji do zmian cenowych)
5. firmy wykorzystujące sposobności (okazje) cenowe � (w takiej sytuacji firma podwyższa cenę z opóźnieniem lub podwyższa o niższy procent
w reakcji zwiększenie cen przez konkurentów, albo też obniża ceny szybko lub też większym stopniu w reakcji na obniżkę cen przez konkurentów)
6. firmy stosujące agresywną (drapieżną) politykę cenową � (wówczas cena jest traktowana jako instrument agresywnej walki konkurencyjnej,
mającej na celu wyeliminowanie konkurentów)
Opracowanie własne na podstawie: T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall,Englewood Cliffs, s. 96.
106
Analiza Bayesian – przykład (1)
� Producent przekaźników miniaturowych mający udział w rynku krajowym wynoszący 70% ustalił dla jeden z typów przekaźników dopuszczalny przedział cenowy między 1,5 -2,3 zł. Obecna cena 1,9 zł
� Firmy zachodnioeuropejskie - firmy unikające bezpośredniej rywalizacji cenowej (grupa A
� Importerzy przekaźników z Dalekiego Wschodu -firmy poszukujące okazji cenowych (grupa B).
Źródło: Opracowanie własne.
107
Analiza Bayesian – przykład (2)Ceny w zł Reakcj
aCharakterystyka reakcji Prawdopodobieństwo wystąpienia
1,7 A1 brak reakcji 1
B1 obniżenie ceny o 0,2 zł 0,3
B2 obniżenie ceny o 0,1 zł 0,7
1,8 A1 brak reakcji 1
B1 obniżenie ceny o 0,2 zł 0,2
B2 obniżenie ceny o 0,1 zł 0,8
1,9 A1 brak reakcji 1
B1 obniżenie ceny o 0,1 zł 0,6
B2 brak reakcji 0,4
2 A1 brak reakcji 1
B1 obniżenie ceny o 0,1 zł 0,3
B2 brak reakcji 0,7
Źródło: Opracowanie własne.
108
Analiza Bayesian – przykład (3)Cena w zł
Stan rynku
Prawdopo-dobieństwo
Prognoza sprzedaży w tys. szt.
Wartość oczekiwana sprzedaży
Prognoza sprzedaży w tys. szt.
Prognoza sprzedaży w tys. zł
1,7 A1,B1 0,3 570 171 580,5 986,85
A1,B2 0,7 585 409,5
1,8 A1,B1 0,2 555 111 563 1013,4
A1,B2 0,8 565 452
1,9 A1,B1 0,6 525 315 535 1016,5
A1,B2 0,4 550 220
2 A1,B1 0,3 500 150 514 1028
A1,B2 0,7 520 364
Źródło: Opracowanie własne.
109
6
�Trzecie przybli żenie cenowe –analiza opłacalno ści
110
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Dolna granica
Górna granica Wartość produktu
Jednostkowy koszt
zmienny
Dopuszczalny przedział cenowy
•Analiza popytu
•Analiza konkurenci
•Analiza opłacalno ści
Źródło: Opracowanie własne.
111
Dopuszczalny przedział cenowy –analiza wariantów cenowych
Cena produktu (marki)
Ceny konkurencji
Wolumen sprzeda ży
Przychód ze sprzeda ży
Koszty
Zysk
Wartość oferty
Opracowanie własne na podstawie: R.J. Dolan, H. Simon(1996). Power Pricing, The Free Press, New York, s. 46.
112
Analiza opłacalno ściJedna pozycja Wiele pozycji
Tylko cena Jednoasortymentowy próg opłacalności
Wieloasortymentowypróg opłacalności
Krótkookresowy wskaźnik zmian wielkości sprzedaży
Inne instrumenty marketingu –mix
Zmodyfikowany jednoasortymentowy próg opłacalności
Zmodyfikowanywieloasortymentowy próg opłacalności
Długookresowy wskaźnik zmian sprzedaży
Źródło: Opracowanie własne.
113
Próg opłacalno ści -1
Próg opłacalności określa ilość (lub wartość) oferowanego produktu, przy której wpływy ze sprzedaży przy danej cenie równoważą poniesione koszty stałe i zmienne
Źródło: A. Rutkowski (2000). Zarządzanie finansami, PWE,Warszawa, s.120-121.
114
Próg opłacalno ści -2
Ilość
Utarg
Koszty
Koszty stałe
Koszty zmienne
Koszty całkowiteUtarg całkowity
Próg opłacalności
Opracowanie własne na podstawie: A. Rutkowski (2000).Zarządzanie finansami, PWE, Warszawa, s.122.
115
Jednoasortymentowy próg opłacalno ści
gdzie: � BEQ - potrzebny wolumen
sprzedaży do pokrycia kosztów całkowitych
� BES - potrzebna wartość utargu całkowitego do pokrycia kosztów całkowitych
� FC - koszty stałe � VC - jednostkowy koszt
zmienny � P - cena
BEQFC
P VC
BESFC
VC
P
=−
=−1
lub = BEQ x P
Źródło: A. Rutkowski (2000). Zarządzanie finansami, PWE,Warszawa, s.127.
116
Wskaźnik bezpiecze ństwa
gdzie:� WB - wskaźnik
bezpieczeństwa przy danym poziomie ceny
� BEQ - próg opłacalności przy danym poziomie ceny
� PSQ - prognoza sprzedaży przy danym poziomie ceny
WBPS BEQ
PSQ
Q
=−
Źródło: Opracowanie własne.
Marketingowa mar ża brutto
� NMC – marketingowa marża brutto� MD – wielkość rynku � SOM- udział firmy (marki) w rynku � P – cena produktu� VC – jednostkowy koszt zmienny produktu� ME – koszty marketingowe
117
MEVCPSOMMDNMC −−××= )(
Źródło: R. Best (2004). Market-Based Management, 3d ed., Prentice Hall, UpperSaddle River, s. 35-41
118
Jednoasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (1)
Piwo� Przedział cenowy (ceny zbytu) 1,4 -2 zł za 1
litr� Jednostkowy koszt zmienny 1,4 zł� Koszt stały 80 zł
� Koszty marketingowe 40 zł
Źródło: Opracowanie własne.
119
Jednoasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (2)
Cena
Prognoza sprzedaży w l
Jednostkowa marża brutto w zł
Utarg całkowity w zł
Próg opłacalności w l
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
Zysk w zł
NMC w zł
Rentowność sprzedaży w %
2 150 0,6 300 133 11,1 10 50 3,3
1,9 200 0,5 380 160 20,0 20 60 5,3
1,8 250 0,4 450 200 20,0 20 60 4,4
1,7 300 0,3 510 267 11,1 10 50 2,0
1,6 360 0,2 576 400 -11,1 -8 32 -1,4
1,5 380 0,1 570 800 -110,5 -42 -2 -7,4
1,4 400 0 560 -80 -40 -14,3
Źródło: Opracowanie własne.
120
Zmodyfikowany jednoasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (1)
Sytuacja A� cena 1,8 zł za litr� jednostkowy koszt zmienny 1,4 zł za litr� koszty stałe 80 zł – w tym marketingowe 40 zł � prognoza popytu 250 l
Sytuacja B� cena 1,9 zł za litr� jednostkowy koszt zmienny 1,5 zł za litr
� Nowa butelka
� koszty stałe 100 zł – w tym marketingowe 60 zł � Większe wydatki na reklamę i badania marketingowe
� prognoza popytu 240 l (zwiększenie prognozy)
Sytuacja C� cena 1,8 zł za litr� jednostkowy koszt zmienny 1,4 zł za litr� koszty stałe 60 zł – w tym marketingowe 20 zł
� Mniejsze wydatki na reklamę
� prognoza popytu 230 l (zmniejszenie prognozy)
Źródło: Opracowanie własne.
121
Sytuacja C –najlepsza
Zmodyfikowany jednoasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (2)
Źródło: Opracowanie własne.
Cena
Prognoza sprzedaży
Jednostkowa marża brutto w zł
Utarg całkowity w zł
Próg opłacalności w l
Wskaźnik bezpieczeństwa w % Zysk w zł
NMC w zł
Rentowność sprzedaży w % w l
1,8 250 0,4 450 200 20 20 60 4,41,9 240 0,4 456 250 -4 -4 36 -0,91,8 230 0,4 414 150 35 32 72 7,7
122
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści
gdzie: � BEQA,B – próg
opłacalności dla produktu A i B
� FC - koszty stałe, � FCA,B - koszty stałe
możliwe do rozpisania do odpowiednio do produktu A i B
� CMA,B, - marża brutto produktu A i B
BEQ
FCCM
CM CMFC
CMA
AA
A B
A
=+
+⋅
BEQ
FCCM
CM CMFC
CMB
BB
A B
B
=+
+⋅
Źródło: A. Jarugowa, I. Sobańska, R. Sochacka(1991). Metodykalkulacji. Koszty – ceny – decyzje, PWE, Warszawa, s. 225-229.
123
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (1)
Oferta tego przedsiębiorstwa składa się z trzech produktów� produkt A – piwo Pils (cena zbytu 130 zł za 1 hl, jednostkowy koszt
zmienny - 90 zł – 1hl, koszt stały rozliczony na produkt A - 400 tys. zł, w tym koszt marketingowy 200 tys. zł))
� produkt B – piwo Sudeckie (cena zbytu 200 zł za hl, jednostkowy koszt zmienny - 130 zł – 1 hl, koszt stały rozliczony na produkt B - 600 tys. zł, w tym koszty marketingowe 200 tys. zł))
� produkt C – piwo Siłacz (cena zbytu 230 zł za 1hl, jednostkowy koszt zmienny - 160 zł – 1hl, koszt stały rozliczony na produkt C - 500 tys. zł, w tym koszt marketingowy 100 tys. zł)
Planowany koszt stały nie rozliczony na poszczególne produkty w tym przedsiębiorstwie wynosi 1200 tys. zł.
Źródło: Opracowanie własne.
124
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (2)
Piwo Pils
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
Zysk I w tys. zł
Zysk II w tys. zł
100 45 4500 10,0 450,0 98,5 49,8 -10,8 250 50 -48110 44 4840 20,0 880,0 192,5 29,6 32,7 680 480 287120 43 5160 30,0 1290,0 282,3 22,7 47,1 1090 890 608130 42 5460 40,0 1680,0 367,6 19,2 54,3 1480 1280 912140 40 5600 50,0 2000,0 437,6 16,8 58,1 1800 1600 1162150 38 5700 60,0 2280,0 498,9 15,0 60,6 2080 1880 1381160 36 5760 70,0 2520,0 551,4 13,6 62,2 2320 2120 1569170 34 5780 80,0 2720,0 595,2 12,4 63,4 2520 2320 1725180 29 5220 90,0 2610,0 571,1 10,8 62,8 2410 2210 1639
Źródło: Opracowanie własne.
125
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (3)
Piwo Sudeckie
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
Zysk I w tys. zł
Zysk II w tys. zł
140 75 10500 10,0 750,0 164,1 76,4 -1,9 550 150 -14
150 73 10950 20,0 1460,0 319,5 46,0 37,0 1260 860 541
160 68 10880 30,0 2040,0 446,4 34,9 48,7 1840 1440 994170 63 10710 40,0 2520,0 551,4 28,8 54,3 2320 1920 1369180 58 10440 50,0 2900,0 634,5 24,7 57,4 2700 2300 1665190 52 9880 60,0 3120,0 682,7 21,4 58,9 2920 2520 1837200 47 9400 70,0 3290,0 719,9 18,9 59,9 3090 2690 1970210 40 8400 80,0 3200,0 700,2 16,3 59,4 3000 2600 1900
Źródło: Opracowanie własne.
126
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (4)
Piwo Siłacz
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
Zysk I w tys. zł
Zysk II w tys. zł
170 46 7820 10,0 460,0 100,7 60,1 -30,6 360 -40 -141180 42 7560 20,0 840,0 183,8 34,2 18,6 740 340 156190 38 7220 30,0 1140,0 249,4 25,0 34,3 1040 640 391200 34 6800 40,0 1360,0 297,6 19,9 41,4 1260 860 562210 30 6300 50,0 1500,0 328,2 16,6 44,8 1400 1000 672220 26 5720 60,0 1560,0 341,3 14,0 46,1 1460 1060 719230 21 4830 70,0 1470,0 321,6 11,7 44,1 1370 970 648240 15 3600 80,0 1200,0 262,6 9,5 36,5 1100 700 437
Źródło: Opracowanie własne.
127
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (5)
Przykładowe obliczenia piwo Pils – 130 cena zł:� jednostkowa marża brutto= 130 – 90 = 40 zł
� Narzut = 367,6 tys zł
� próg opłacalności = = 19,2 tys. hl
� wskaźnik bezpieczeństwa = = 54,3%
� MNC = 1680 – 200 = 1480 tys. zł
� zysk I = 1680 – 400 = 1280 tys. zł
� zysk II = 1280 – 367,6 = 912,4 tys. zł
40
6,367400 +
0,42
2,190,42 −
120075,12380,2410556,1835
1680 ×++
Źródło: Opracowanie własne.
128
Wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (6)
Aktualna cena Piwo Pils 130 zł za hl
Aktualna cena Piwo Sudeckie 200 zł za hl
Aktualna cena Piwo Siłacz 230 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Pils 170 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Sudeckie 200 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Siłacz 220 zł za hl
Źródło: Opracowanie własne.
Zmodyfikowany wieloasortymentowy próg opłacalno ści – przykład (2)
129
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
Zysk I w tys. zł
Zysk II w tys. zł
170 34 5780 80,0 2720,0 595,2 12,4 63,4 2520 2320 1725170 40 6800 75,0 3000,0 648,0 14,0 65,1 2700 2500 1852170 28 4760 80,0 2240,0 518,9 11,5 59,0 2090 1890 1371
Sytuacja B –najlepsza
Źródło: Opracowanie własne.
130
Wskaźnik zmian wielko ści sprzeda ży
� Wskaźnik zmian wielkości (wolumenu) sprzedaży umożliwia ocenę opłacalność poszczególnych propozycji cenowych dla danego produktu przez określenie relacji pomiędzy zmianą (obniżeniem lub podwyższeniem) ceny i konieczną zmianą wielkości sprzedaży przy utrzymaniu dotychczasowej zysku i marży brutto.
Dwie wersje:� Krótkookresowy� Długookresowy
Źródło: Opracowanie własne.
131
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży (1)
� Krótkookresowy wska źnik zmiany wielko ści sprzeda ży pozwala odpowiedzieć na pytanie, jak będzie kształtowała się opłacalność danego produktu przy zmianach jego ceny w krótkim okresie. � W przypadku obniżki ceny wskaźnik informuje, o ile powinna
wzrosnąć wielkość sprzedaży, aby obniżka ceny nie wpłynęła na zmniejszenie dotychczasowego zysku.
� W przypadku, podwyżki ceny na wyrób, wskaźnik umożliwia wyznaczenie takiego spadku wielkości sprzedaży, aby dana podwyżka nie wpłynęła na dotychczasowy zysk.
Źródło: Opracowanie własne.
132
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży (2)
Gdzie:� BESCST -
krótkookresowy wskaźnik zmian wielkości sprzedaży
� ∆P% - zmiana cen w % � CM% - stopa marży
brutto
BESCP
CM PST = −+
⋅∆∆%
% %,100
Źródło: T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s.30-31.
133
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży (3)
Cewka zapłonowa� Cena 200 zł � Jednostkowy koszt
zmienny 150 zł� Jednostkowa marża
brutto 50 zł� Procentowa marża
brutto 25%
� Sytuacja A – podwyżka ceny do 220 zł� ∆P%=
� Sytuacja B – obniżka ceny do 180 zł� ∆P%=
%10100200
200220 =−x
%6,28100%10%25
%10 −=⋅+
−=STBESC
%10100200
200180 −=−x
%7,66100%10%25
%10 =⋅−
=STBESC
Źródło: Opracowanie własne.
134
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (1)
Cena w zł za hl
Zmiana ceny w %
Marża brutto w %
Wskaźnik zmian wielkości sprzedaży w %
Wielkość sprzedaży w tys. hl -BESC-SR
Prognoza -wielkość sprzedaży w tys. hl
Wskaźnik opłacalności w %
100 -23,08 31 300,0 168,0 45 -273,3
110 -15,38 31 100,0 84,0 44 -90,9
120 -7,69 31 33,3 56,0 43 -30,2
130 0,00 31 0,0 42,0 42 0,0
140 7,69 31 -20,0 33,6 40 16,0
150 15,38 31 -33,3 28,0 38 26,3
160 23,08 31 -42,9 24,0 36 33,3
170 30,77 31 -50,0 21,0 34 38,2
180 38,46 31 -55,6 18,7 29 35,6
Piwo Pils
Źródło: Opracowanie własne.
135
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (2)
Cena w zł za hl
Zmiana ceny w %
Marża brutto w %
Wskaźnik zmian wielkości sprzedaży w %
Wielkość sprzedaży w tys. hl -BESC-SR
Prognoza -wielkość sprzedaży w tys. hl
Wskaźnik opłacalności w %
140 -30,00 35 600,0 329,0 75 -338,7
150 -25,00 35 250,0 164,5 73 -125,3
160 -20,00 35 133,3 109,7 68 -61,3
170 -15,00 35 75,0 82,3 63 -30,6
180 -10,00 35 40,0 65,8 58 -13,4
190 -5,00 35 16,7 54,8 52 -5,4
200 0,00 35 0,0 47,0 47 0,0
210 5,00 35 -12,5 41,1 40 -2,8
Piwo Sudeckie
Źródło: Opracowanie własne.
136
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (3)
Cena w zł za hl
Zmiana ceny w %
Marża brutto w %
Wskaźnik zmian wielkości sprzedaży w %
Wielkość sprzedaży w tys. hl -BESC-SR
Prognoza -wielkość sprzedaży w tys. hl
Wskaźnik opłacalności w %
170-26,09
44147,7 52,0
46-13,1
180-21,74
4498,8 41,7
420,6
190-17,39
4466,0 34,9
388,3
200-13,04
4442,5 29,9
3412,0
210 -8,70 44 24,8 26,2 30 12,6
220 -4,35 44 11,0 23,3 26 10,3
230 0,00 44 0,0 21,0 21 0,0
240 4,35 44 -9,0 19,1 15 -27,3
Piwo Siłacz
Źródło: Opracowanie własne.
137
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (4)
Przykładowe obliczenia dla piwa Pils� Cena 130 zł � Jednostkowy koszt zmienny 90 zł� Jednostkowa marża brutto 40 zł � Procentowa marża brutto 31 %� Obniżka ceny do 120 zł
%69,7100120
120130% −=−=∆ xP
%3,33100%69,7%31
%69,7 =⋅−
=STBESC
%2,30%1000,43
0,560,43 −=−= xWO
0,56333,142 == xWS
Źródło: Opracowanie własne.
138
Krótkookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład ( 5)
Aktualna cena Piwo Pils 130 zł za hl
Aktualna cena Piwo Sudeckie 200 zł za hl
Aktualna cena Piwo Siłacz 230 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Pils 170 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Sudeckie 200 zł za hl
„Dobra” cena Piwo Siłacz 210 zł za hl
Źródło: Opracowanie własne.
139
Długookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży
� Analiza długookresowego wska źnika zmian wielko ści sprzeda ży umożliwia wyznaczenie maksymalnego i minimalnego poziom zmian wielkości sprzedażowych danego produktu w przypadku występowania zespołu decyzji marketingowych powodujących zmiany w kosztach stałych
Źródło: Opracowanie własne.
140
Długookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży
gdzie: � BESCLT - długookresowy
wskaźnik zmian wielkości sprzedaży
� BESCST - krótkookresowy wskaźnik zmian wielkości sprzedaży
� ∆FC - zmiana kosztów stałych
� CMN - nowa marża brutto produktu
� Q - początkowa wielkość sprzedaży
BESC BESCFC
CM QLT STN
= +⋅
⋅∆100
Źródło: T. Nagle (1987). The Strategy and Tactics of Pricing. Prentice Hall, Englewood Cliffs, s. 31-33.
141
Długookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (1)
� Firma oferująca piwo: piwo PIls� Cena wyjściowa 130 zł � Jednostkowy koszt zmienny 90 zł� Jednostkowa marża brutto 40 zł� Procentowa marża brutto 31%
� Działania marketingowe: � Wzrost wydatków na promocję sprzedaży 50 tys. zł� Wzrost wydatków na reklamę 150 tys. zł � Wzrost wydatków na badania marketingowe 50 zł � Nowe opakowanie / etykieta – wyższy jednostkowy koszt
zmienny o 10 zł
� Prognozy sprzedaży – wyższe o 10%
Źródło: Opracowanie własne.
142
Długookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (3)
Cena w zł za hl
Wskaźnik zmian wielkości sprzedaży w %
Wielkość sprzedaży w tys.-BESC SR
Nowa marża brutto w %
Długookresowy wskaźnik zmian wielkości sprzedaży w %
Wielkość sprzedaży w tys.-BESC-LR
Prognoza -wielkość sprzedaży w tys.hl
Wskaźnik opłacalności w %
100 300,0 168,0 5 419,0 218,0 49,5 -340,4
110 100,0 84,0 15 139,7 100,7 48,4 -108,0
120 33,3 56,0 25 57,1 66,0 47,3 -39,5
130 0,0 42,0 35 17,0 49,1 46,2 -6,4
140 -20,0 33,6 45 -6,8 39,2 44,0 11,0
150 -33,3 28,0 55 -22,5 32,5 41,8 22,1
160 -42,9 24,0 65 -33,7 27,8 39,6 29,7
170 -50,0 21,0 75 -42,1 24,3 37,4 34,9
180 -55,6 18,7 85 -48,6 21,6 31,9 32,3
Źródło: Opracowanie własne.
143
Długookresowy wska źnik zmian wielko ści sprzeda ży – przykład (2)
Podwyżka ceny do 160 złBESCST = -42,9%
∆FC = +250 tys. złCMN = 60 zł Q = 42 tys. hl
Obniżka ceny do 120 złBESCST = 33,3%∆FC = +250 tys. zł CMN = 20 zł Q = 42 tys. hl
%7,33%1004200060
250000%9,42 −=×
×++−=LTBESC %1,57%100
4200020
250000%3,33 =×
×++=LTBESC
Źródło: Opracowanie własne.
144
7
�Czwarte przybli żenie cenowe –ustalenie ceny podstawowej
145
Ustalenie ceny podstawowej
Pozycjonowanie cenowe
Cele firmy na danym rynkuproduktowym
Górna granica
Warianty cenowe
Dolna granica
Cena podstawowa
Analiza i ocena wariantów cenowych
Źródło: Opracowanie własne.
Cele strategiczne firmy
Wartość firmy
Zadowolenie
Zadowolenie nabywców
Zadowolenie pracowników
Zadowolenie dostawców
Zachowanie kontroli nad
firmą NMC
146
Źródło: Opracowanie własne.
Cele marketingowe
Nastawienie na klientów
Wysokie Podejście klientowskie
Dostosowanie ceny do oczekiwań klienta
Podejście marketingowe
NMC
Niskie
Podejście kosztowe
NMC
Podejście konkurencyjneSpotkanie cen konkurentów Spotkanie cen rynkowych
Niskie Wysokie
Nastawienie na konkurencje
Źródło: Opracowanie własne.
147
Cele marketingowe – warunki� Zgodność
� Cele marketingowe muszą być zgodne z celami strategicznymi
� Realistyczność� Cele powinny wynikać z analizy możliwości i przewagi konkurencyjnej firmy (analizy SWOT),
a nie z pobożnych życzeń
� Jasność i konkretność� Precyzyjna definicja celu
� Mierzalność� Cele muszą być wyrażane w precyzyjnych wartościach ilościowych i w określonym horyzoncie
czasowym
� Hierarchiczność� Od najbardziej istotnego do najmniej istotnego – punkt wyjścia NMC
� Spójność� Cele muszą być wewnętrznie spójne i uwzględniać zależności ekonomiczne
148Źródło: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 106.
149
Cele – przykład (1)Piwo Pils – NMC powyżej 2000 tys. zł
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
100 45 4500 10,0 450,0 98,5 49,8 -10,8 250110 44 4840 20,0 880,0 192,5 29,6 32,7 680120 43 5160 30,0 1290,0 282,3 22,7 47,1 1090130 42 5460 40,0 1680,0 367,6 19,2 54,3 1480140 40 5600 50,0 2000,0 437,6 16,8 58,1 1800150 38 5700 60,0 2280,0 498,9 15,0 60,6 2080160 36 5760 70,0 2520,0 551,4 13,6 62,2 2320170 34 5780 80,0 2720,0 595,2 12,4 63,4 2520180 29 5220 90,0 2610,0 571,1 10,8 62,8 2410
Źródło: Opracowanie własne.
150
Cele – przykład (2)Piwo Sudeckie – NMC powyżej 2900 tys. zł
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
140 75 10500 10,0 750,0 164,1 76,4 -1,9 550
150 73 10950 20,0 1460,0 319,5 46,0 37,0 1260
160 68 10880 30,0 2040,0 446,4 34,9 48,7 1840170 63 10710 40,0 2520,0 551,4 28,8 54,3 2320180 58 10440 50,0 2900,0 634,5 24,7 57,4 2700190 52 9880 60,0 3120,0 682,7 21,4 58,9 2920200 47 9400 70,0 3290,0 719,9 18,9 59,9 3090210 40 8400 80,0 3200,0 700,2 16,3 59,4 3000
Źródło: Opracowanie własne.
151
Cele – przykład (3)Piwo Siłacz – NMC powyżej 1500 tys. zł
Cena w zł za hl
Wielkość sprzedaży w tys. hl
Wartość sprzedaży w tys. zł
Marża brutto w zł
Całkowita marża brutto w tys. zł
Narzut w tys. zł
Próg opłacalności w tys. hl
Wskaźnik bezpieczeństwa w %
NMC w tys. zł
170 46 7820 10,0 460,0 100,7 60,1 -30,6 360180 42 7560 20,0 840,0 183,8 34,2 18,6 740190 38 7220 30,0 1140,0 249,4 25,0 34,3 1040200 34 6800 40,0 1360,0 297,6 19,9 41,4 1260210 30 6300 50,0 1500,0 328,2 16,6 44,8 1400220 26 5720 60,0 1560,0 341,3 14,0 46,1 1460230 21 4830 70,0 1470,0 321,6 11,7 44,1 1370240 15 3600 80,0 1200,0 262,6 9,5 36,5 1100
Źródło: Opracowanie własne.
152
8
Piąte przybli żenie cenowe –odchylenia od ceny podstawowej
153
Cena ostateczna
Cena podstawowa
Odchylenia od ceny podstawowej
Cena ostateczna
+ / -
=
Źródło: Opracowanie własne.
154
Formy ró żnicowania cen
1. Relacje między produktami oferowanymi przez firmę
2. Ilość (wartość) kupowanych produktów 3. Lokalizacja klienta 4. Czas zakupu 5. Aspekt psychologiczny6. Typ nabywców7. Czas i warunki płatności8. Funkcje realizowane przez klienta
Źródło: Opracowanie własne.
155
Relacje mi ędzy produktami oferowanymi przez firm ę
156
Relacje komplementarne i substytucyjne - wska źnik elastyczno ści krzy żowej popytu (2)
� ek - elastyczność krzyżowa popytu
� ∆Q1 – zmiana popytu produkt 1
� Q1 - popyt na produkt 1 w okresie początkowym
� ∆P2 – zmiana ceny produkt 2
� P2 - cena produkt 2 w okresie początkowym
20
2
1
1 /P
P
Q
Qek
∆∆=
Źródło: A.J. Braff (1969). Microeconomic Analysis, John Wiley, New York, s. 16-17.
157
Relacje substytucyjne mi ędzy produktami - 1
� Q1P = 20 szt.� Q1K = 25 szt.� ∆Q1= 5 szt.� P2P = 10 zł� P2K = 15 zł � ∆P2 = 5 zł
� ek = 0,5
ek > 0 to Popyt substytucyjny
Źródło: Opracowanie własne.
158
Relacje substytucyjne mi ędzy produktami - 2
� wycenianie pozycji asortymentowych w linii produktów
� tworzenie grup (szeregów) cenowych
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s.246-257.
159
Wycenianie pozycji asortymentowych w linii produktów – Skoda
Fabia Roomster Octavia Superb
36
6247
7756
121
82
146
Ceny w tys. zł – IX 2007
160
Wycenianie pozycji asortymentowych w linii produktów – Skoda Superb
Wyposażenie
Silnik Classic Prestige Ambiente Elegance Patinum Laurin & Klement
B 2,0 /85kw (115 KM) 81,7 84,6
B 1,8 T 20V / 110 kw (150 KM)
87,3 90,2 94,7 108,3 111,5 114,3
B 1,8 T 20V / 110 kw (150 KM) A
98,1 101,0 105,6 118,4 121,6 124,4
B 2,8 T 30V / 142 kw (193 KM)
116,5 130,1 133,3 136,1
B 2,8 T 30V / 142 kw (193 KM) A
126,6 140,2 143,4 146,2
D 1,9 TDI PD /85 kw (115 KM)
89,8 92,7 97,2 110,8 114,0
Ceny w tys. zł – IX 2007
161
Grupy cenowe
Grupy cenowepolegają na tym, że przedsiębiorstwo (najczęściej firma handlowa) zamiast ustalać indywidualna cenę dla każdej pozycji asortymentowej, sprzedaje dwie lub więcej pozycji po jednakowej cenie – tworząc w ten sposób kilka grup cenowych. Takie działanie umożliwia: klientom lepszą orientację w cenach i czytelne kształtowanie wizerunku cenowego oferowanych produktów.
Źródło: Opracowanie własne.
162
Grupy cenowe – przykład
Krawaty z mikrofibra
59 zł
Krawaty z mikrofibraw pudełku
69 zł
Krawaty jedwabny
89 zł
Sklep Justa
163
Relacje komplementarne między produktami - 1
� Q1P = 20 szt.� Q1K = 25 szt.� ∆Q1= 5 szt.� P2P = 10 zł� P2K = 5 zł � ∆P2 = -5 zł
� ek = - 0,5
ek < 0 to Popyt komplementarny
Źródło: Opracowanie własne.
164
Relacje komplementarne mi ędzy produktami - 2
� wycenianie systemów produktów� wycenianie produktów uzupełniających � wycenianie wyposażenia dodatkowego� wycenianie produktów ubocznych
Źródło: Opracowanie własne.
165
Wycenianie systemów produktów
� Oddzielne ceny dla każdego elementu systemu produktu
� Wspólna cena dla systemu produktu� Oferta uwzględniająca zarówno wspólną i
oddzielne ceny
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s.258-264; P. Kotler (2003). Marketing Management, Pearson Educattion, Inc., Upper SaddleRiver, s. 494-395.
166
Oddzielne ceny dla ka żdego elementu systemu produktu
Zalety� Klient wie ile płaci za każdy
element produktu (usługi)� Klient płaci tylko za te
elementy z których skorzystał (lub korzysta)
� Klient może sam zaprojektować dla siebie odpowiadający mu zestaw produktów (usług)
Wady:� Oferta cenowa nie jest
czytelna dla klientów� Budowanie wizerunku firmy, że każdą rzecz (usługę) należy płacić
� Mniejsze dochody dla przedsiębiorstwa (nie wykorzystanie relacji komplementarnych)
Źródło: Opracowanie własne.
167
Fortis – Pakiet Złoty (1)
Parametry pakietu
Wpływy na rachunek osobisty Min. 5.000 zł
lub
Aktywa od 50.000 do 100.000 zł
lub
Saldo kredytowe (bez limitu na karcie kredytowej oraz limitu overdraftu)
dowolne (z wyłączeniem Pakietu
Platynowego)
Oprocentowanie konta osobistego 0,50%
168
Fortis – Pakiet Złoty (2)Opłaty i prowizje za obsługę pakietu
Opłata miesięczna 0 zł
Opłata za zlecenia stałe4 1,50 zł
Automatyczna lokata overnight bez opłaty
Pl@net - system bankowości internetowej bez opłaty
Bankofon - system bankowości telefonicznej bez opłaty
Wpłaty i wypłaty gotówkowe z rachunków w Fortis Bank Polska SA bez opłaty
Przelew złotówkowy między rachunkami prowadzonymi w Fortis Bank Polska SA
bez opłaty
Przelew złotówkowy na rachunek w innym banku:
- przez Pl@net 0 zł
- przez Bankofon 0,50 zł
- za pośrednictwem Operatora Centrum Telefonicznego 3,00 zł
- w jednostce Banku 3,00 zł
169
Fortis – Pakiet Złoty (3)
Produkty kredytowe
Szybka pożyczka
Wysokość po pierwszym zasileniu konta osobistego
do 7.500 zł
Wysokość po 3 miesiącach posiadania konta osobistego
do 30.000 zł
Wysokość po 6 miesiącach posiadania konta osobistego
do 50.000 zł
Wysokość po 12 miesiącach posiadania konta osobistego
do 100.000 zł
Oprocentowanie stopa bazowa + marża
Przygotowanie i zawarcie umowy 1% udzielonej kwoty
Podwyższenie, prolongata 1% podwyższanej lub prolongowanej
kwoty
170
Fortis – Pakiet Złoty (4)
Karty płatnicze
Karta debetowa Visa Electron
Opłata roczna za wydanie karty 0 zł
Opłata miesięczna za obsługę karty 1 zł
Prowizja od transakcji bezgotówkowych bez prowizji
Prowizja od transakcji gotówkowych w kraju 3,90 zł
Prowizja od transakcji gotówkowych za granicą 3% min. 7 zł
Ubezpieczenie do karty Visa Electron bez opłaty
Karta kredytowa Visa Gold
171
Wspólna cena dla systemu produktów
Zalety� Oferta cenowa jest czytelna
dla klientów� Wyższe dochody
przedsiębiorstwa (wyniku włączenia produktów komplementarnych z których klienci mogą lub też nie korzystać, ale płacą za nie)
Wady:� Klienci nie wiedzą ile
kosztują poszczególne elementy (i tym samym nie mogą optymalizować sposobu korzystania z produktu)
� Klienci płacą za produkty (usługi) z których nie skorzystali
� Problemy natury etycznej i prawnej
Źródło: Opracowanie własne.
172
Wspólna cena dla systemu produktów - przykład
Wszystkie ceny klubów są TOTAL ALL INCLUSIVE . Oznacza to, że płacisz tylko raz i wszystko masz wliczone w cenę: •Trzy razy dziennie wspaniałe, bogate bufety i wyszukane potrawy, wina, piwo, napoje.•Bary - przekąski, drinki i markowe alkohole przez cały dzień.•Zakwaterowanie (pokoje z łazienkami, codziennie sprzątane).•Sport - sprzęt sportowy oraz kursy z instruktorami.•Kluby dla dzieci - całodzienna opieka w Mini Klubach, instruktorzy sportów oraz sprzęt dziecięcy.•Wieczorny program rozrywkowy.•Gry, zabawy, animacja, zespoły muzyczne itp.•Inne atrakcje, np. pikniki, przejażdżki statkiem, łodzią ze szklanym dnem, występy folklorystyczne oraz wiele innych niespodzianek.
Napitia (Włochy) Klub rodzinny
4259 zł za osobę(17.08-23.08)
173
Oferta uwzgl ędniaj ąca zarówno wspóln ą i oddzielne ceny
Zalety� Możliwość zachęcenia
do kupienia całego pakietu produktu (usług) – poprzez niższą cenę całego pakietu niż pojedynczych produktów (usług)
Wady:� Najniższy stopień
czytelności oferty cenowej
Źródło: Opracowanie własne.
174
Oferta uwzgl ędniaj ąca zarówno wspóln ą i oddzielne ceny - przykład
Oddzielne cenyBig Mac: 6,90 złŚrednie frytki: 3,90Średni napój: 4,20Łącznie: 14 zł
Wspólne ceny � Big Mac: 6,90 zł� + średnie frytki, średni
napój 5,30� Łącznie: 12,20 zł
175
Wycenianie produktów uzupełniaj ących� Niektóre produkty wymagają zakupu produktów i
usług uzupełniających. Wówczas ceny głównych produktów są określane na niskim poziomie, zaś wysokie marże zysku uzyskuje się w przypadku produktów uzupełniających
Skuteczność takiej polityki cen jest uzależniona od:� wysokiej elastyczności cenowej popytu na podstawowy
produkt� wysoki stopień komplementarności produktu
podstawowego i uzupełniającego � uzyskanie i utrzymywanie wyłączności na sprzedaż
produktów uzupełniających
Źródło: Opracowanie własne.
176
Wycenianie produktów uzupełniaj ących – przykład
29,89 zł 33,99 zł
177
Wycenianie wyposa żenia dodatkowego
� Często przedsiębiorstwa oferują wraz ze swoimi głównymi produktami wyposażenia dodatkowe. Najczęściej stosowaną praktyką jest ustalanie stosunkowo wysokich cen (z dużym narzutem) na to wyposażenie
Źródło: Opracowanie własne.
178
Wycenianie wyposa żenia dodatkowego – przykład
Fiat Linea 1,4
Cena: 39 990 zł
Fiat Linea 1,4
Wyposażenie dodatkowe•Centralny zamek•Czujnik parkowania tylny•Fotel kierowcy z regulacją wysokości•Listwy ochronne drzwi w kolorze nadwozia•Klimatyzacja manualna•Radioodtwarzacz CD•Boczne poduszki•Kurtyny powietrzne
Cena: 49 990
25% drożej
179
Wycenianie produktów ubocznych
� Przy wytwarzaniu wielu produktów spożywczych i chemicznych powstają produkty uboczne. Mają one najczęściej niewielką wartość praktyczną, a koszt ich neutralizacji jest wysoki. Wówczas każda cena przynosząca przychód powinna być akceptowana
Źródło: Opracowanie własne.
180
Produkty uboczne – KWB Bełchatów (1)
Wapna nawozowego i preparatów - luzem, produkowanych przez BOT KWB Bełchatów S.A.obowiązujący od 16 kwietnia 2007 r.
Lp. Nazwa VAT
cena loco-kopalnia
netto brutto
[zł/t] [zł/t]
1. Nawóz węglanowo-wapniowy 3 12,62 13,00
2. Eko-Lignite 0-10 mmPreparaty
22 73,77 90,00
3. Eko-Lignite dekoracyjny 22 73,77 90,00
181
Produkty uboczne – KWB Bełchatów (2)
Nawozów i preparatów konfekcjonowanych, produkowanych przez BOT KWB Bełchatów S.A.obowiązujący od 16 kwietnia 2007 r.
Lp. Nazwapoj.[l]
VAT[%]
Cena hurtowa Cena loco-kopalnia
Netto brutto netto brutto
[zł/szt] [zł/szt]
1. Eko-Calcium 10 3 1,17 1,20 1,26 1,30
2. Eko-Calcium 30 3 3,30 3,40 3,59 3,70
3. Eko-Lignite 10 22 1,15 1,40 1,31 1,60
4.Eko-Lignite dekoracyjny
30 22 3,85 4,70 4,34 5,30
5.Eko-Lignite dekoracyjny
50 22 5,25 6,40 5,57 6,80
182
Ilość (warto ść) kupowanych produktów
183
Ilość (warto ść) kupowanych produktów
� dyskonto ilościowe (wartościowe) nieskumulowane
� dyskonto ilościowe (wartościowe) skumulowane
� punkty cenowe (wielopaki)� taryfa składająca się z części stałej i zmiennej
Opracowanie własne na podstawie: R.I. Dolan, H. Simon (1996). Power Pricing, The Free Press, New York, s. 164-189.
184
Dyskonto ilo ściowe (warto ściowe) nieskumulowane 1
Jest to obniżka od ceny podstawowej związana z zakupem jednorazowo większej partii towaru
Korzyści dla sprzedawcy� niższe koszty sprzedaży, transportu
i magazynowania wynikające zmniejszania ilości transakcji handlowych
Źródło: Opracowanie własne.
185
Dyskonto ilo ściowe (warto ściowe) nieskumulowane 2
Kluczowe decyzje 1. Ilościowe czy wartościowe 2. Sposób rozliczania
� wszystkie taniej� blokowy� każdy następny taniej
3. Ilość progów � 2 � 3
� więcej
4. Wartość (wielkość) transakcji określającej progi 5. Wysokość obniżki (rabatu) dla każdego progu
TradycjaSpecyfika branży
Analiza sprzedażyAnaliza możliwości
Marża bruttoZysk brutto
Oferta towarowa
Źródło: Opracowanie własne.
186
Dyskonto ilo ściowe (warto ściowe) skumulowane 1
Jest to obniżka od ceny podstawowej związana z większymi zakupami dokonywanymi przez danego klienta w określonym przedziale czasowym
Korzyści dla sprzedawcy� silniejsze powiązanie klienta z danym dostawcą� niższe koszty sprzedaży
� mniej klientów – mniej kontaktów handlowych� wyższy wskaźnik utrzymania klientów
Źródło: Opracowanie własne.
187
Dyskonto ilo ściowe (warto ściowe) skumulowane 2
Kluczowe decyzje 1. Ilościowe czy wartościowe 2. Sposób rozliczania
� wszystkie taniej� blokowy� każdy następny taniej
3. Przedział czasowy 4. Ilość progów
� 2 � 3
� więcej
5. Wartość (wielkość) zakupów określającej progi 6. Wysokość obniżki (rabatu) dla każdego progu
TradycjaSpecyfika branży
Analiza sprzedażyAnaliza możliwości
Skala rabatu
Oferta towarowa
Źródło: Opracowanie własne.
188
Punkty cenowe
Niektóre produkty konsumpcyjne (można oferować w handlu detalicznym w opakowaniach zbiorczych, składających z kilku sztuk opakowań jednostkowych), wówczas klient płaci jednostkowo za takie opakowanie mniej niż w przypadku zakupu pojedynczego opakowania danego produktu
Źródło: Opracowanie własne.
189
Taryfa składaj ąca się z części stałej i zmiennej � Firmy usługowe pobierają opłatę stałą plus
zmienną za użytkowanie (korzystanie)Twój komfort Twój Czas Twój Darmowy Czas
Darmowe minuty 30 minut 60 min.Darmowe weekedy i wieczory od 18.00
Naliczanie minutowe sekundowe minutowe
Połączenia lokalne 0,06 zł / min. 0,02 zł / min. 0,02 zł / min
Połączenia strefowe0,12 zł / min.
Połączenia do sieci komórkowych0,73 zł / min
Połączenia międzynarodowe 0,37 zł/ min.
Wybrane połączenia międzynarodowe0,35 zł / min.
Abonament 32,99 42,99 74,99
190
Lokalizacja klientów
191
Ceny geograficzne –znaczenie Znaczenie cen geograficznych rośnie, gdy: � rynek z punktu geograficznego jest rozległy� firma sprzedaje znaczną część danego produktu na rynkach
zagranicznych� jest niski stopień koncentracji geograficznej nabywców� jest niski stopień koncentracji geograficznej dostawców� duże znaczenie ma konkurencja cenowa na poszczególnych
rynkach geograficznych (segmentach rynku)� jest wysoki stopień jednorodności produktu � produkt ma charakter masowy � klientem jest pośrednik handlowy lub nabywca instytucjonalny
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 285.
192
Ceny geograficzne - rodzaje
1. Cena punkt sprzedaży2. Cena punkt bazowy3. Cena strefowa4. Cena uwzględniająca średni koszt
transportu5. Cena absorbująca koszty transportu
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 285-293.
193
Cena punkt sprzeda ży 1
Zalety:� Sprawiedliwy sposób alokacji
kosztów transportu� Jednolita cena wyjściowa � Brak zróżnicowania marży
brutto
Wady:� Znaczne zróżnicowanie
ostatecznych cen zakupu dla klientów
� Słabsza pozycja firmy na dalej położonych rynkach geograficznych
Wówczas od wymienionego miejsca (najczęściej punkt sprzedaży producenta) wszystkie wydatki związane z transportem ponosi kupujący
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 288-289
194
Cena punkt sprzeda ży - 2
S
A
B
DC
10
40
50
80
Produkt
Cena 200
JKZ 100
Marża brutto 100
Źródło: Opracowanie własne.
195
Cena punkt sprzeda ży - 3
Cena Cena zakupu JKZ
Koszt transportu Marża brutto
Klient A 200 210 100 10 100
Klient B 200 240 100 40 100
Klient C 200 250 100 50 100
Klient D 200 280 100 80 100
Źródło: Opracowanie własne.
196
Cena punkt bazowy - 1
Zalety:� Wyeliminowanie konkurencji
cenowej bazującej na kosztach transportu
� Możliwość działania na rozległym rynku geograficznym
Wady:� Część klientów płaci mniej
a część więcej niż to wynika z rzeczywistych kosztów transportu
� Zróżnicowana marża brutto� Zróżnicowanie cen dla klientów
(każdy klient płaci różną cenę ze względu na jego lokalizację do punktu bazowego)
� Możliwość wystąpienia zmowy cenowej sprzedawców
Polega na tym, że sprzedawca (producent) określa punkt bazowy, od którego są obliczane koszty transportu do każdego nabywcy, bez względu na miejsce zakupu
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 289-290.
197
Cena punkt bazowy - 2
S
A
B
DC
10
40
50
80
Produkt
Cena 200
JKZ 100
Marża brutto 100
PB
5030
60
90
Źródło: Opracowanie własne.
198
Cena punkt bazowy - 3
Cena zakupu JKZ
Koszt transportu Marża brutto
Klient A 260 100 10 150
Klient B 290 100 40 150
Klient C 250 100 50 100
Klient D 230 100 80 50
Źródło: Opracowanie własne.
199
Cena strefowa - 1
Zalety:� Zmniejszenie ilości
wariantów cen
Wady:� Problemy
z wyznaczeniem stref cenowych
� Zróżnicowana marża brutto
Polega na ustaleniu dwóch lub więcej stref cenowych, w których obowiązują różne ceny
G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 291-292.
200
Cena strefowa - 2
S
A
B
DC
10
40
50
80
Produkt
Cena 200
JKZ 100
Marża brutto 100
PB
5030
60
90
I strefa -20
II strefa - 50
III strefa - 80
Źródło: Opracowanie własne.
201
Cena strefowa - 3
Cena zakupu JKZ
Koszt transportu Marża brutto
Klient A 220 100 10 110
Klient B 250 100 40 110
Klient C 250 100 50 100
Klient D 280 100 80 100
Źródło: Opracowanie własne.
202
Cena uwzgl ędniaj ąca średni koszt transportu - 1
Zalety:� Jednolita cena
sprzedaży dla wszystkich klientów
Wady:� Brak możliwości
stosowania tej ceny przy wysokich kosztach transportu
� Zróżnicowana marża brutto
Wówczas przedsiębiorstwo ustala taką samą cenę dla wszystkich odbiorców, zwierającą w sobie przeciętne koszty transportu
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 290-291.
203
Cena uwzgl ędniaj ąca średni koszt transportu - 2
S
A
B
DC
10
40
50
80
Produkt
Cena 200
JKZ 100
Marża brutto 100
PB
5030
60
90
I strefa -20
II strefa - 50
III strefa - 80
Średni koszt transportu
50 zł
Źródło: Opracowanie własne.
204
Cena uwzgl ędniaj ąca średni koszt transportu - 3
Cena zakupu JKZ
Koszt transportu Marża brutto
Klient A 250 100 10 140
Klient B 250 100 40 110
Klient C 250 100 50 100
Klient D 250 100 80 70
Źródło: Opracowanie własne.
205
Cena absorbuj ąca koszty transportu - 1
Zalety:� Jednolita cena sprzedaży dla
wszystkich klientów� Duża atrakcyjność oferty dla
klientów – zwłaszcza dalej położonych
Wady:� Brak możliwości stosowania
tej ceny przy wysokich kosztach transportu
� Zróżnicowana marża brutto� Koszty transportu
w każdym przypadku zmniejszają zyski
W takiej sytuacji sprzedawca (producent) absorbuje część lub całość aktualnych kosztów transportu
Źródło: G. Karasiewicz (1997). Marketingowe strategie cen, PWE, Warszawa, s. 292-293.
206
Cena absorbuj ąca koszty transportu - 2
S
A
B
DC
10
40
50
80
Produkt
Cena 200
JKZ 100
Marża brutto 100
PB
5030
60
90
I strefa -20
II strefa - 50
III strefa - 80
Średni koszt transportu
50 zł
Źródło: Opracowanie własne.
207
Cena absorbuj ąca koszty transportu - 3
Cena zakupu JKZ
Koszt transportu Marża brutto
Klient A 200 100 10 90
Klient B 200 100 40 60
Klient C 200 100 50 50
Klient D 200 100 80 20
Źródło: Opracowanie własne.
208
Czas zakupu
209
Czas zakupu
� dyskonta sezonowe� yield management
Opracowanie własne na podstawie: R.I. Dolan, H. Simon (1996). Power Pricing, The Free Press, New York, s. 258-263, 267-268.
210
Dyskonto sezonowe
Korzyści:� utrzymanie stabilności w działalności
operacyjnej � zmniejszenie ryzyka działalności� zmniejszenie kosztów magazynowania
Umożliwia dostosowanie cen do zmian sezonowych w sprzedaży (popycie rynkowym) poprzez oferowanie tańszych lub droższych produktów w relacji do ceny podstawowej
Źródło: Opracowanie własne.
211
Dyskonto sezonowe - decyzje
Kluczowe decyzje 1. Określenie jednostek czasowych 2. Analiza sprzedaży
� Wyznaczenie wskaźnika sezonowości sprzedaży
3. Określenie okresów – kiedy będzie stosowany rabat
4. Wyznaczenie ilości progów 5. Określenie poziomu obniżki cenowej
(rabatu) dla każdego progu
Analiza opłacalności
Źródło: Opracowanie własne.
212
Jednostki czasowe
� godziny/pory dnia - ze względu na zmianę wartości usługi w godz. pracy i wypoczynku
� tańsze seanse w kinie rano i popołudniu, obniżenie taryf telefonicznych po godz. 22
� dzień tygodnia - - ze względu czy to jest dzień wolny od pracy czy też dzień roboczy
� podwyżka opłat za bilety do teatru i kina w dni wolne od pracy� tygodni - ze względu na typowe tygodnie świąteczne
� wyższe ceny w okresie Świąt Bożego Narodzenia / Sylwestra za pokoje hotelowe
� miesięcy - ze względu typowe miesiące urlopowe, warunki pogodowe i zakończenie sezonu sprzedaży danego produktu
� wyższe ceny za wycieczki w sierpniu i w lipcu w porównaniu z wrześniem i czerwcem
� specjalne wydarzenia - ze względu na specjalne wydarzenia najczęściej związane ze sportem
� usługi hotelarskie w Austrii / Szwajcarii w trakcie Mistrzostw Europy w Piłce nożnej
Specyfika branżowa
Źródło: Opracowanie własne.
213
Dyskonta sezonowe - przykład ceny standardowe poniedziałek – czwartek
RODZAJ BILETUCENA
Pn-Czw do godz. 17.00: Pn-Czw po godz: 17:00:
DOROŚLI 19 PLN 19 PLN
ULGOWY(Seniorzy; Dzieci poniżej 12 lat)
13 PLN 15 PLN
UCZNIOWIE, STUDENCI(za okazaniem ważnej legitymacji)
13 PLN 15 PLN
VIP 25 PLN 25 PLN
ceny standardowe piątek, sobota, niedziela
RODZAJ BILETU
CENA
Pt do godz. 17.00:Pt po godz. 17.00 Sb-Nd i Święta: cały dzień
DOROŚLI 19 PLN 24 PLN
ULGOWY(Seniorzy; Dzieci poniżej 12 lat)
13 PLN 15 PLN
UCZNIOWIE, STUDENCI(za okazaniem ważnej legitymacji)
13 PLN 17 PLN
VIP 25 PLN 30 PLN
214
Yield management - 1
Yield
= wykorzystane osobo-miejsca/dostępne osobo-miejsca
x przychody/wykorzystane osobo-miejsca
Maksymalizacja poprzez różnicowanie cen
Źródło: Opracowanie własne.
215
Yield management - 2
Baza danych
Cześć prognostyczna
Cześćoptymalizująca
Potencjałusługowy
Rezerwacjew przeszłości
Aktualnerezerwacje
Rezygnacjew przeszłości
Prognoza popytuPrognozyrezygnacji
Przyporządkowaniedo klas cenowych
Nadmierne rezerwacje
Optymalizacja i zalecenia
Kontrola Przekazanie do baz danych
216
Aspekt psychologiczny
217
Ceny psychologiczne - 1
� Ceny prestiżowe� są stosowane w przypadku produktów luksusowych, pełniących rolę symboli statusu społecznego i
odznaczającymi się wysokimi parametrami jakościowymi, wówczas ustala się cenę na bardzo wysokim
poziomie
� Ceny o nierównych końcówkach� polegają na ustaleniu poziomu ceny finalnej odbiegającej
od równej wartości, np. 49 tys. zł., 598 tys. zł
� Ceny wabiące (loss leader)� polegają na tym, że dany produkt jest sprzedawany poniżej ceny zapewniającej zwyczajową marżę
zysku lub nawet pokrycie kosztów produkcji. W takiej sytuacji próbujemy za pomocą tego produktu przyciągnąć nabywców do danego punktu sprzedaży
� Grupy cenowe� towary należące do tej samej grupy asortymentowej są plasowane w kilku (lub więcej) poziomach
cenowych
� Ceny zwyczajowe� jest związana z utrzymaniem ceny przez długi czas na stałym poziomie
Opracowanie własne na podstawie: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 491.
218
Ceny psychologiczne - 2
� Ceny promocyjne� jest to specjalna obniżka ceny w krótkim okresie
� Dyskonta porównawcze� związane z obniżką cenową poprzez wyraźne jej przedstawienie
za pomocą informacji „obecna cena 60 zł, a była 90 zł”
� Kupony� są to certyfikaty upoważniające potencjalnego klienta do zakupu określonego produktu po obniżonej
cenie
� Oferty refundowane� stosowane są zwykle przy zakupie drogich produktów (np. samochody, sprzęt AGD). Przesyłając do firmy
dowód zakupu otrzymuje się zwrot części ceny towaru
� Ciągłe obniżanie ceny (demand probing)� polega na tym, iż w początkowym okresie ustalana jest wysoka cena wyjściowa, która następnie jest
stopniowo obniżana jeśli produkt nie zostanie sprzedany
Opracowanie własne na podstawie: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 491.
219
Ciągłe obni żanie cen Sklepy odzieżowe Filene’s Basement stosują to rozwiązanie w sposób następujący:
� jeśli dany produkt nie zostanie sprzedany w ciągu:
� 7 dni to obniżka ceny o 25%
� 14 dni to obniżka ceny o 50%
� 21 dni to obniżka ceny o 75%
� 28 dni to jest przekazywany dla biednych
220
Typ nabywcy
221
Dyskonta segmentacyjne 1
� stopień zamożności klientów
� ceny za usługi lekarzy, adwokatów w przypadku biedniejszychmogą być niższe
� wiek nabywców
� darmowy przejazd komunikacją miejską dla osób mającychpowyżej 70 lat, ulgowe bilety kolejowe dla młodzieży uczącej się
� zdolność nabywcza i siła przetargowa
� duzi klienci kluczowi uzyskują specjalne obniżki
Opracowanie własne na podstawie: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 491-492.
222
Dyskonta segmentacyjne - 2� stopień rentowności klientów
� klienci towarzystw ubezpieczeniowych nacechowani większymryzykiem płacą podwyższone składki
� pozycja w kanale dystrybucji klienta
� hurtownicy uzyskują niższe ceny niż detaliści
� pozycja lidera opinii publicznej
� dziennikarze, politycy, wojskowi i policjanci mogą uzyskaćobniżkę od ceny podstawowej przy zakupie samochodówosobowych u niektórych dealerów
� stopień znajomości (pewności)
� klienci pierwszorazowi płacą wyższe cenyOpracowanie własne na podstawie: P. Kotler (2003). Marketing Management. Prentice Hall, Upper Saddle River, s. 491.
223
ZTM Warszawa Do bezpłatnych przejazdów środkami lokalnego transportu zbiorowego w m.st. Wars zawie uprawnieni s ą:
1. uczestnicy Powstania Warszawskiego odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym - na podstawie legitymacji o przyznaniu odznaczenia wraz z dokumentem tożsamości lub zaświadczenia o uprawnieniach kombatantów i osób represjonowanych z wpisem uznającym Powstanie Warszawskie jako okres zaliczony do uprawnień
2. odznaczeni medalem "Za Warszawę 1939-1945" - na podstawie legitymacji o przyznaniu odznaczenia wraz z dokumentem tożsamości
3. osoby urodzone w środkach lokalnego transportu zbiorowego w m.st. Warszawie organizowanego przez Zarząd Transportu Miejskiego
4. dzieci do czasu objęcia obowiązkiem szkolnym5. dzieci z rodzin, w których jest pięcioro i więcej dzieci uczących się i będących na utrzymaniu rodziców (opiekunów
prawnych), mieszkające stale na terenie m.st. Warszawy, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 20 roku życia6. dzieci i młodzież dotknięta inwalidztwem lub niepełnosprawnością, nie dłużej niż do ukończenia 26 roku życia 7. opiekun dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 6, który: podróżuje z uprawnionym lub podróżuje po
uprawnionego lub po odwiezieniu uprawnionego8. ociemniali wraz ze wskazanym przez nich przewodnikiem - na podstawie legitymacji Polskiego Związku
Niewidomych,upośledzeni umysłowo wraz z opiekunem - na podstawie legitymacji Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym,
9. obywatele polscy poszkodowani przez III Rzeszę będący zwyczajnymi członkami Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę - na podstawie legitymacji stowarzyszenia wraz z dokumentem tożsamości,
10. honorowi dawcy krwi, 11. osoby, które ukończyły 70 rok życia - na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu ze zdjęciem
zawierającego datę urodzenia12. Itd.
224
Czas i warunki płatno ści
225
Czas i warunki płatno ści
� warunki płatności i typowy czas płatności � dyskonto progotówkowe (np. 2/10 net 30)
Źródło: Opracowanie własne.
226
Warunki płatno ści � przedpłata gotówkowa (cash in advance)
� wówczas producent uzyskuje zapłatę gotówkową przed wysłaniem towaru od nabywcy
� list kredytowy (letter of credit) � jest to dokument wystawiony przez bank nabywcy na żądanie
kupującego, oznacza on przyrzeczenie zapłacenia określonej sumy pieniędzy po przedstawieniu określonych dokumentów przez sprzedającego np. faktury
� kredyt na rachunku otwartym (open account) � polega na tym, że producent wysyła nabywcy towar wraz z fakturą
handlową, a przypadającą należność otrzymuje w umówionych terminach, np. z końcem miesiąca albo po upływie określonego czasu od daty wysyłki (najczęściej stosowane rozwiązanie)
� konsygnacja (consigment selling) � wówczas nabywca dokona zapłaty za dostarczony towar po jego
sprzedaniu
Źródło: Opracowanie własne.
227
Dyskonto progotówkowe
Korzyści:� Poprawa płynno ści gotówkowej� Zmniejszenie ryzyka związanego z kredytowaniem klientów� Niższe koszty związane z realizowaniem przeterminowanych
należności
Zachęcanie nabywców do szybszej
zapłaty za nabywany produkt
Skonto
Źródło: Opracowanie własne.
228
Dyskonto progotówkowe -przykład
OprocentowanieWpływy z lokaty Rabat
5,0 0,27 2
10,0 0,55 2
20,0 1,10 2
30,0 1,64 2
36,5 2,00 2
40,0 2,19 2
2 /10 net 30
100 zł
Źródło: Opracowanie własne.
229
Funkcje realizowane przez klienta
230
Dyskonto funkcjonalne
Korzyści:� Budowanie trwałych relacji w systemie dystrybucji� Zachęcanie klientów do realizacji określonych funkcji
Płacenie klientom za wykonywanie określonych dodatkowych funkcji w kanale dystrybucji
Rabat:•Procentowy•Kwotowy
Źródło: Opracowanie własne.
231
Dyskonta funkcjonalne - 1� bonifikata promocyjna
� związana z opłatą za zorganizowanie i przeprowadzenie przez pośrednikaakcji promocyjnej (reklamowej)na jego rynku regionalnym lub opłata za możliwość przeprowadzenia akcjipromocji sprzedaży w sklepie
� bonifikata za aktywną sprzedaż
� jest to opłata za lepszą pozycję na półce sklepowejw handlu samoobsługowym i pierwszą rekomendacjęw handlu tradycyjnym
� bonifikata za wprowadzenie nowego produktu dosprzedaży
� jest to opłata za wprowadzenie nowego produktu (pozycji asortymentowej)przez firmę handlowądo sprzedaży
Źródło: Opracowanie własne.
232
Dyskonta funkcjonalne - 2
� bonifikata za otwarcie nowego sklepu� jest to opłata za uruchomienie nowej placówki handlowej
� bonifikata za wejście do sieci handlowej� jest to opłata za rozpoczęcie współpracy z siecią handlową
� bonifikata handlowa� oznacza obniżenie ceny przy zakupie nowego produktu, kiedy
nabywca zwraca stary produkt
Źródło: Opracowanie własne.
233
Za co dostawcy płac ą sieciom handlowym (przykładowe płatno ści)
Towar
Akcja promocyjnamiesiąca15 tys. zł
Od dostawcy od każdej akcji
Promocja artykułu określonego asortymentu
15 tys. złOd dostawcy od każdej akcji
Za każde otworzenie nowego sklepu
6 tys. złOd dostawcy za każdy kolejny
sklep
Rabat promocyjny10% od obrotu bruttoPublikacja w gazetkach
sklepowych
Rabat wyprzedażowy 38% od obrotu brutto
Gdy towar żle się sprzedaje
Rabat logistyczny 3% od obrotu brutto
Gdy towar jest dostarczany do magazynu centralnego
Rabat za usługimarketingowe
13% od obrotu bruttoZa wystawienie
na półce
Źródło: Opracowanie własne.
234
To ju ż jest koniec !