Nait Soez'n 37-2

tel: 050-3634675www.groningerstudentenbond.nl

Lees het artikel op pagina 3

Opinieblad voor studerend Groningen december 2008/januari 2009 37e jaargang No. 2

pagina 8 & 9

Nait Soez’n

Nait Soez’n is een uitgave van

pagina 7 pagina 6 pagina 7

Nait Soez’n bezocht de Uni-versitaire Vredesdagen die dit jaar gingen over “de praktische dilemma’s bij vredesmissies.” Een discussie over wereldverbe-teraars en imperialisme.

Alternatieve medici

VredesdagenPoppema

Artsen die van de reguliere behandelpaden afwijken en ook alternatieve geneeswijzen prak-tiseren moeten vrezen voor hun artsentitel en voor BTW-heffi ng over hun consulten.

De nieuwe voorzitter van de RUG heeft andere opvattingen over medezeggenschap dan zijn voorganger. De gevolgen voor studenteninspraak.

Nait Soez’n 2 Nummer 2 37e jaargang

Harde knipMasteropleidingen op slot

Poppema en medezeggenschap RUG-bestuurder gooit roer om

InternationaliseringConcurrentie en de universiteit

TentamenwekenSpreiding beter voor kappers

Alternatieve geneeskunde BTW versus kwakzalverij

Universitaire Vredesdagen (1)Promoshow voor westers imperialisme

Universitaire Vredesdagen (2)Over George Clooney en oliebelangen

Oorlog in AfghanistanDefensie geeft onverwacht openheid

Ranglijst huisjesmelkersDe top drie

Culturele revolutieKCM promoot de klassenstrijd

3

5

6

7

8

9

10

11

12

RedactioneelIn dit nummer van Nait Soez’n geen artikel over de kredietcrisis. We heb-ben nou eenmaal geen economieredacteur. Wat we er wel over kwijt wil-len: als de hele economie binnenkort instort wordt het lastig werk te vinden,

maar is je schuld bij de IB-Groep ook niks meer waard.

Studeer dus maar lekker lang, leen maximaal bij en leef je uit. Aan uitspraken in Nait Soez’n kunnen geen rechten worden ontleend.Waar we ook niks over schrijven: de Amerikaanse verkie-zingen. Nait Soez’n maakt zich geen zorgen over Barack Obama en des te meer over de brakke bama (p. 3). Schreef LSVb-penningmeester Wimar Hebels in de vorige editie nog dat minister Plasterk een verademing was voor het hoger onderwijs omdat hij zo weinig plannen had, inmiddels is hij toch op dreef geraakt. Hebels noemde de harde knip in een eerste reactie “kut,” en na de mededeling dat het voor Nait Soez’n is, “een weinig doordacht plan” en “slecht voor het academisch onderwijs.”De huisvestingssituatie van studenten gaat ons ook nog steeds aan het hart. De deadline van dit blad was te vroeg om de uitkomsten van de jaarlijkse kamernoodenquête op te kunnen tekenen, maar de Huisjesmelker van het Jaar is al wel bekend; of eigenlijk, de Huisjesmelkers van het Jaar, want er is dit jaar een top drie uitgeroepen.De redactie vindt het leuk te weten dat we een groot lezerspu-bliek hebben: de oplage van het vorige nummer ging er zo hard doorheen, dat we nieuwe leden van de GSb geen exemplaar meer hebben kunnen opsturen. Excuses daarvoor.Tot slot nog een mededeling aan alle gemeenteraadsfracties: mochten jullie weer iets uit dit blad willen kopiëren, vraag het dan even netjes, en dit keer graag van tevoren. Alvast bedankt.

In dit nummer:

Verder nog:Kort nieuwsWiekes FilmblikGSb-paginaEarl & Meyer

4131516

6

Nait Soez’n is het onafhankelijke opinieblad van de Groninger Studentenbond (GSb). Leden krijgen het blad thuisgestuurd. Reac-ties en artikelen kunnen naar het redactieadres gestuurd worden. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren of in te korten. Ingezonden brieven zijn bij voorkeur niet langer dan 350 woorden. Advertentietarieven zijn op te vragen via het redac-tieadres.Nait Soez’n verschijnt zes maal per jaar en wordt gratis verspreid in alle gebouwen van de Hanzehogeschool Groningen en de Rijks-universiteit Groningen.Oplage: 1500 stuks (5500 stuks voor de KEI-editie)Ook online te lezen op:www.groningerstudentenbond.nl/ns

Redactieadres: St. Walburgstraat 22a 9712 HX Groningen Tel.: 050-363 4675 [email protected]: Marcel Trip en Lars Buitinck Eindredactie: Evelien BruinsRedactie: Bob de Greef, Joris Heijn, Anna van der Meulen, Wieke van ‘t Veer en Ruben Veldhuis Illustraties: Norna Ross, Annelies Stern, Paul de Vreede, Bas de Vries en RJOpmaak: Norna Ross en Annelies SternDuplicatie: ’t Hartje

Colofon

3Nait Soez’n Nummer 2 37e jaargang

Universitaire studenten die hun bacheloropleiding niet tot op het laatste puntje afhebben, mogen niet beginnen aan hun master. Dat is de strekking van de wettelijk verplichte ‘harde knip,’ die het kabinet-Balkenende IV per 2010 wil invoeren. De Groninger Studentenbond is fel tegenstander van de harde knip en heeft samen met de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) een petitie opgezet die op het moment van schrijven door bijna 1000 mensen is ondertekend.

GEEN HARDE KNIP!

door Lars Buitinck

Op dit moment staat het universiteiten vrij om zelf te bepalen of ze een harde knip hanteren of niet. De RUG en en-kele andere universiteiten hanteren nu een ‘zachte knip,’ waarbij studenten met een bepaald aantal punten achterstand aan een master mogen beginnen. In Groningen is dit tussen de 15 en 30 EC, afhankelijk van de faculteit. De RUG is dan ook tegenstander van de harde knip. Rector Magnificus Frans Zwarts heeft aangekondigd mee te doen aan studen-tenacties en bestuursvoorzitter Poppema heeft de GSb een ondertekende verkla-ring tegen de wettelijk verplichte harde knip gegeven.De ministerraad besloot op 31 oktober tot de invoering van de nieuwe maatregel. Volgens minister Plasterk van Onderwijs is de zachte knip slecht voor de mobili-teit: studenten wisselen te weinig tussen opleidingen en universiteiten, terwijl dit juist de bedoeling van het bachelor-masterstelsel was. “De zachte knip vormt naar mijn mening een (te) vanzelfspre-kende prikkel om voor de doorstroom-master [de eenjarige master] te kiezen en houdt daarmee de verdere differentiatie van de masters tegen,” schrijft Plasterk in de notitie ‘Naar een volwassen bachelor-

masterstructuur’ aan de Tweede Kamer. Alsof drie jaar bacheloronderwijs niet lang genoeg is om over de keuze van je master te beslissen.De harde knip wordt dus ingevoerd on-der het mom van een ‘volwassen bama-structuur.’ Dat het huidige stelsel inder-daad nog steeds niet op eigen benen kan staan, wordt wel duidelijk na een verge-lijking met de situatie in andere landen. Buitenlandse masterprogramma’s zijn vaak tweejarig, bachelorprogramma’s vierjarig. Universitaire bachelors zijn over het algemeen geen volwaardige op-leidingen, zoals Plasterk graag beweert: ze zijn niet praktijkgericht, zoals hbo-bachelors, maar juist bedoeld om stu-denten klaar te stomen voor een master. Masters zijn juist praktischer van aard (door bijvoorbeeld een stageonderdeel) dan bachelors en bieden de broodnodige specialisatie. Ook ondernemersorgani-satie VNO-NCW heeft al meermalen de bachelorfase bekritiseerd als te kort. De notitie van Plasterk rept wel van ander-halfjarige masters maar de driejarige ba-chelor “staat niet ter discussie,” schrijft de minister aan de Kamer.In plaats van de beide fasen uit te brei-den tot volwaardige opleidingen, kiest het kabinet voor de goedkoopste optie: de student op kosten jagen. De Gronin-

ger Studentenbond en de Landelijke Stu-denten Vakbond zijn tegen de harde knip omdat het effect is dat wie één vak niet gehaald heeft, een heel jaar stufi moet gebruiken om dat ene vak te halen. Dat zijn dure studiepunten.De harde knip is een ‘ja, tenzij.’ Plasterk: “Ik wil in de wet vastleggen dat instel-lingen in overleg tussen medezeggen-schap en instellingsbestuur de uitzonde-ringsmogelijkheden bepalen. Die zullen gebaseerd moeten zijn op persoonlijke omstandigheden van de student.” Ver-taald naar de Groningse situatie: toela-tingscommissies en medezeggenschap moeten samen de huidige situatie zien te herstellen, per individueel geval. Je zult maar in zo’n commissie zitten.Het GSb-standpunt komt niet zomaar uit de lucht vallen. Al in 2001 schreef de GSb-fractie (toen nog VOS geheten) in een notitie voor de universiteitsraad: “wanneer een masteropleiding voor-namelijk bestaat uit langdurige onder-zoekspractica, dan kan een student met een nog niet afgeronde bachelor lastig in-stromen. Zulke masters moeten dan op meerdere momenten in het jaar een in-stroommoment hebben. Op dit moment blijft de instelling in gebreke wanneer een student door blokkaderegelingen geen of nauwelijks vakken kan volgen en daardoor vertraging oploopt.” Meerdere instroommomenten per jaar zijn duur, waarschijnlijk té duur voor kleine, speci-alistische masteropleidingen.Wie overtuigd is van de noodzaak van de harde knip: je hoeft niets te doen, de minister regelt het wel. Voor wie niet overtuigd is, is er de LSVb-petitie www.geenhardeknip.nl. Als je niet houdt van internetpetities: de GSb gaat ook de fa-culteiten af met een papieren versie, die tot nu toe door tweehonderd mensen ondertekend is. Tot slot is er de aparte petitie www.zegneetegendehardeknip.nl; de makers hiervan zijn met de LSVb in gesprek over een fusie van beide on-line petities. De LSVb-petitie loopt in principe tot de Tweede Kamervergade-ring over onderwijs van 8 december, maar wordt indien nodig verlengd. Kijk toch maar even.


Kort nieuws

De GSb-fractie in de universiteitsraad pleit ervoor dat ook studenten gebruik kunnen maken van Ephorus, het com-puterprogramma dat RUG-docenten gebruiken om werk-stukken op plagiaat te controleren. Reden is dat het pro-gramma niet honderd procent betrouwbaar is en studenten hun docenten van repliek moeten kunnen dienen als het programma fouten maakt.De controleerbaarheid van de resultaten van Ephorus laat te wensen over. “Een open source-systeem met alleen open-baar toegankelijke artikelen zou natuurlijk ideaal zijn, maar ook erg duur om in te voeren. Studenten toegang geven tot Ephorus is een haalbaar compromis,” meent fractievoorzit-ter Van Viegen.

Plagiaatscanner voor studenten

De Woonwinkel Amsterdam, waarover in de vorige Nait Soez’n bericht werd, is op 14 oktober ontruimd. Bij de ont-ruiming van het gekraakte wooninformatiepunt van ROOD en DWARS werd alleen vreedzaam verzet geboden. Over het kraakverbod is weinig nieuws te melden: de Raad van State heeft een advies geproduceerd, maar dat is nog niet openbaar.

Woonwinkel Amsterdam ontruimd

In de universiteitsraad is eind oktober de discussie over po-litieke activiteiten opnieuw losgebarsten. De situatie blijft ongewijzigd: politieke organisaties kunnen de RUG niet ge-bruiken als ‘zaalverhuurbedrijf,’ zoals Rector Frans Zwarts het uitdrukte. De SOG-fractie haalde bakzeil met haar po-ging om een uitzondering te creëren voor het Groninger Po-litiek Jongeren Kontakt (GPJK), een koepelorganisatie van politieke jongerenorganisaties.

Nog steeds geen politiek op de universiteit

De titel ‘student van het jaar’ is toegekend aan de Nijmeegse informaticastudent Roel Verdult, die in maart ontdekte hoe de OV-chipkaart gekopieerd kan worden. Dit elektronische pasje moet de OV-studentenkaart in de toekomst gaan ver-vangen. Vanaf volgend jaar kun je in de Rotterdamse metro al niet meer met een gewone OV reizen. het moment van de landelijke invoering wordt door de regering aan de ver-voersmaatschappijen overgelaten. De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb), de Consumentenbond en reizigersbond ROVER hebben eind september hun vertrouwen in de OV-chipkaart opgezegd.De titel ‘student van het jaar’ wordt uitgereikt door de LSVb, het Interstedelijk Studenten Overleg en ScienceGuide.

Kraker OV-chipkaart student van het jaar

ABVAKABO FNV heeft een rechtszaak aangespannen tegen de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Inzet is de status van promovendi in het bursalenstelsel. In dat stelsel worden promovendi als studenten aangesteld op basis van een beurs. ABVAKABO vindt dat alle promovendi als werkne-mers moeten worden beschouwd, zodat zij recht hebben op bijvoorbeeld loon, eindejaarsuitkering en vakantiegeld. “Als dit de enige manier is om van dit stelsel af te komen, dan moet het maar,” aldus GSb-universiteitsraadlid Eva van Vie-gen in een reactie. Ook minister Plasterk heeft laten weten tegen het bursalenstelsel te zijn, maar wil niet aansturen op een verbod.ABVAKABO wist in 2006 een soortgelijke rechtszaak tegen de Universiteit van Amsterdam te winnen.

Vakbond daagt RUG voor de rechter

De Hanzehogeschool moet het Ministerie van OCW een be-drag van bijna anderhalf miljoen euro terugbetalen wegens ‘hbo-fraude,’ zo oordeelde de Raad van State. De Hanze had al rekening gehouden met de veroordeling, die daardoor volgens GSb-fractievoorzitter Paulien Vinke (HMR) geen ge-volgen voor het onderwijsbudget heeft.De Hanzehogeschool ontving tussen 1999 en 2003 bekos-tiging voor 15 medewerkers van Defensie, 168 Duitse stu-denten en 208 Finse studenten die in Groningen stonden ingeschreven maar hun opleiding in zijn geheel of gedeel-telijk in het buitenland doorliepen.

Hanzehogeschool moet ministerie terugbetalen

HNL Magazine, het onafhankelijke blad van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, wordt per 1 januari opgeheven. Bestuursvoorzitter Willem Smink, oud-locoburgemeester van Groningen, wil in plaats van het blad twee nieuwe, ‘ge-conditioneerd onafhankelijke’ bladen. Huidig hoofdredac-teur Anita Terpstra noemt deze constructie in De Journalist “net zoiets als een beetje zwanger.” Volgens NHL-woord-voerder Ageeth Huizinga is het niet de bedoeling dat hoge-schoolbladen “de vuile was buiten hangen.”

Smink draait hogeschool-blad de nek om

Happietaria is dit jaar gevestigd in de oude vestiging van Ni Hao, Hereweg 1 (in de buurt van het Centraal Station). Het restaurant wordt gerund door vrijwilligers van christelijke studentenverenigingen. De opbrengst gaat naar goede doe-len. Happietaria is tot 17 december open van maandag t/m zaterdag; aanschuiven kan om 17:30u en om 20:00u.

Happietaria weer open


door Marcel Trip

Dit jaar staat Sibrand Poppema voor het eerst aan het roer van de RUG. Hij heeft de taak van voorzitter van het College van Bestuur overgenomen van Simon Kuipers, die deze functie acht jaar vervulde. Pop-pema was hiervoor vice-voorzitter van het Universitair Medisch Centrum Groningen en decaan van de Faculteit Medische Wetenschappen. Bestuurlijke ervaring te over dus. Waarschijnlijk heeft een groot deel van de studenten aan de RUG de wisseling van de wacht niet bewust meegemaakt. Aangezien een andere voorzitter ook een andere lijn kan betekenen voor de instel-ling waaraan je studeert, is het echter wel van belang.Tot nu toe is de verandering in het bestuur-lijke proces van de universiteit de duide-lijkste koerswijziging. De RUG heeft een actieve universiteitsraad die zeggenschap en inspraak heeft over meer zaken dan wet-telijk is vereist. Het Groningse harmonie-model geeft studenten en personeel meer inspraak. Daarnaast is de insteek van dit model dat raad en College door veel overleg en wederzijdse concessies overeenstem-ming proberen te bereiken. Dit betekent automatisch ook heel veel praten. Zo heeft de discussie over de universiteitsbrede blokkaderegelingen vorig collegejaar maan-den geduurd. Poppema stuurt nu juist aan op een slagvaardiger bestuur. Poppema heeft wat medezeggenschap betreft zeker een andere koers voor ogen dan zijn voorganger Kuipers. Dit blijkt uit de nieuwe werkwijze van het College van Bestuur. In oktober werd de universiteits-raad geconfronteerd met deze werkwijze van het College. In hoofdlijnen komt deze werkwijze neer op meer zaken afhandelen in vergadercircuits buiten de universiteits-raad en dus buiten de medezeggenschap om. Deze circuits zijn het portefeuillehou-dersoverleg en het College van Decanen. Zaken die besproken worden in het porte-feuillehoudersoverleg hoeven niet gemeld aan de universiteitsraad. Aangezien er in dit overleg ook onderwijsinhoudelijke zaken die studenten aan gaan zoals internationa-lisering op de agenda staan, kan dit beteke-nen dat de raad buitenspel wordt gezet op onderwerpen waar deze wel over hoort te

Het eerste collegejaar met Sibrand Poppema, als voorzitter van het College van Bestuur van de RUG is inmiddels een flink eind op weg. Voor de medezeggenschap is nu al gebleken dat er flink wat gaat veranderen.

Poppema gooit het roer om

onderkop

spreken. De universiteitsraad heeft het in-formatierecht, wat inhoudt dat het College van Bestuur de raadsleden op de hoogte moet houden van alle relevante zaken. De uitvoering van dit recht wordt meer afhan-kelijk van de interpretatie van het College. Na kritiek van de universiteitsraad is toege-zegd dat het presidium (de voorzitters van de raad) de dossiers van het portefeuille- houdersoverleg mogen inzien.Bijzonder is het feit dat er in de nieuwe werkwijze een grotere rol wordt gegeven aan het College van Decanen. Zo moeten de decanen ‘nadrukkelijker worden betrok-ken bij de strategiebepaling en de strategie uitvoering van de instelling’. Door decanen eerder te betrekken in het bestuursproces zullen besluiten kunnen rekenen op een groter draagvlak bij de faculteiten. Dit draagvlak was bij de vorig jaar ingevoerde blokkaderegeling namelijk ver te zoeken. Belangrijke dossiers zullen daarom eerst met de decanen en daarna pas met de universiteitsraad besproken worden. Dit alles in het kader van een slagvaardiger bestuur. Op zich is dit een logische redene-ring, het brengt echter wel wat problemen met zich mee. Het College van Decanen is een orgaan zonder wettelijke basis. Dat wil zeggen dat de wet niet voorschrijft dat een universiteit een dergelijk orgaan hoeft te hebben. De vergaderingen van dit College zijn niet openbaar, die van de universiteitsraad wel. De transparantie van het bestuurlijke proces is met deze machtsverschuiving dus niet gediend.

Daarnaast heeft het overlegorgaan geen de-mocratische legitimatie. De extra invloed die zij krijgt mag misschien in dienst staan van een slagvaardigere besluitvorming, de universitaire democratie is er niet perse mee geholpen.De grotere invloed van decanen en zaken buiten de vergadercyclus van de univer-siteitsraad besluiten is niet noodzakelijk desastreus voor de medezeggenschap. De universitaire democratie is niet direct uitgehold en er is dan ook nog geen reden om moord en brand te schreeuwen. Wel is de raad minder vanzelfsprekend een spin in het universitaire web. Ook is het mogelijk dat de raad, doordat zaken al dichtgetikt zijn in een eerder stadium, voor voldongen feiten komen te staan. Zo is er minder ruimte om nog invloed te heb-ben. Op een vraag van Eva van Viegen van de GSb-fractie hierover, werd geantwoord dat dit niet de bedoeling is van de nieuwe structuur. Feit blijft dat de raad meer afhankelijk wordt van de welwillendheid van het College van Bestuur. De RUG heeft zich altijd op de borst ge-klopt over de actieve medezeggenschap in Groningen. Het Groningse harmoniemodel is ook altijd een bron van trots geweest van het bestuur. Dat bestuur en raad er samen uit proberen te komen, ook in zaken waar instemming van de raad wettelijk niet ver-eist is, werd gezien als een groot goed. De eerste tekenen van de lijn Poppema wijzen niet direct op een zelfde waardering voor de medezeggenschap.


Tentamenweek and the City

Internationalisering aan de universiteit

De planning van tentamens in de jaarkalender van de RUG is al enige tijd inzet van discussie in de universiteitsraad. Geen van de partijen heeft hierbij tot nog toe oog gehad voor culturele en economische implicaties.

Op 27 oktober vond in Huis de Beurs een debatavond over internationalisering plaats, georganiseerd door de Onderwijswerk-groep van de GSb. Aanleiding voor de avond was het uitkomen van het boek Topkitsch en Slow Science van René Boomkens, hoogleraar aan de faculteit Wijsbegeerte van de RuG.

door Gerrit Duits

Bij mijn veel te hippe buurtkapper kun je meestal zonder afspraak meteen ge-holpen worden. Zaterdag is altijd wat drukker, maandag altijd rustig. Een tijd geleden liep ik op een maandag bij mijn buurtkapper naar binnen, waar het toch compleet vol zat.Kappers praten graag tegen klanten. Ik vind het dan wel zo netjes om toch maar terug te praten. De universele kappers-vraag “dit weekend iets leuks gedaan?” werd maar twee keer gesteld. Ik ant-woordde keurig dat ik mijn tentamen heb zitten leren, dus dat het wel mee viel. Volgens de kapper was het daarom ook zo druk vandaag. “Tijdens de tenta-menperiode zitten we altijd hélemaal vol”. Naar de kapper gaan is blijkbaar po-pulair als studieontwijkend gedrag.Niet alle faculteiten hebben in dezelfde weken tentamens gepland. Wie ooit met een groep van tien studenten van ver-schillende faculteiten van de RUG en de Hanze iets probeert te plannen, merkt dit. Er heeft altijd wel iemand tentamen.Als we alles op hetzelfde moment plan-nen, dan hebben we meteen twee extra tentamenhallen nodig. De UB zit nu in

door Lotte Grooten (coördinator onder-wijswerkgroep)

In Topkitsch en Slow Science plaatst Boomkens kritische kanttekeningen bij de toenemende mate van internationa-lisering van de universiteiten in Neder-land. Rector Magnificus Frans Zwarts is daarentegen een fervent voorstander van internationalisering. Kortom, een ideale combinatie voor een stevig debat over de voor- en nadelen van internationalise-ring aan de universiteit. Het debat begon echter wat slapjes. De he-ren waren het over het beleid van andere universiteiten en van onderwijsminister Plasterk voortdurend eens. Maar gelukkig waren de meningen wel verdeeld over de invloed van de internationalisering op de

alle tentamenperioden bom-vol, dus daar hebben we er ook drie of vier extra van no-dig. Waarschijnlijk moeten we dan ook extra kappers gaan zoeken.De invloed van studenten op de stad Groningen is enorm groot. Wij studenten maken Gronin-gen leuker dan Leeuwarden, Zwolle en Emmen. Ongeveer de helft van alle Groningse stu-denten woont in de Stad. De andere helft woont meestal in de omgeving en maakt gebruik van de stedelijke faciliteiten en horeca. Een RUG/Hanzebrede tentamen-periode zou dus merkbaar van invloed moeten zijn op het leven in de stad.In Groningen kun je het bijvoorbeeld ook goed merken wanneer half augustus de KEI-week begint. De spookstad verandert dan in een openluchtfestival. De meeste energie en inzet in die week komt bij de studentenverenigingen vandaan, die via acties en feesten leden werven. Het nachtleven springt hier dan meteen op in. Als we de tentamenweken gelijktrek-ken, dan zullen de verenigingen hier ook wel wat omheen organiseren. Met

kwaliteit van het onderwijs.Wereldwijd gaan drie miljoen studen-ten studeren in het buitenland, volgens Zwarts zal dit leiden tot een verbetering van de onderwijskwaliteit. Omdat deze studenten zullen kiezen voor de beste universiteiten zal op basis van hun oor-deel een schifting van universiteiten plaats vinden. Boomkens ziet dit echter juist als een onderdeel van het probleem: als een universiteit zich slechts richt op de wensen van de klant in plaats van op de continuïteit, zullen niet-rendabele op-leidingen, waar weinig vraag naar is maar die wel maatschappelijk nut hebben, ver-dwijnen. Daarnaast stelt Boomkens dat een ne-veneffect van de internationalisering is dat universiteiten zich meer op interna-

tionale rankings gaan richten. Voor deze rankings zijn voornamelijk de publicaties in gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften van belang. Boomkens zegt te merken dat nieuw personeel daardoor steeds meer wordt geselecteerd op hun vermogen om veel publicaties te genere-ren en minder op hun onderwijskwalitei-ten. Bovendien tellen alleen publicaties in specialistische Engelstalige tijdschrif-ten mee voor de rankings. Zo hebben we-tenschappers geen tijd meer om zich be-zig te houden met maatschappelijk debat, bijvoorbeeld door stukken voor een krant te schrijven. De rol van ‘publieksintellec-tuelen’ komt daarmee in het gedrang.Voor het volgende nummer van Nait Soez’n staat een interview met René Boomkens gepland.

zijn allen vieren dat de tentamens erop zitten bijvoorbeeld. De horeca volgt dan vanzelf wel en dit wordt dan vier keer per jaar carnaval!Bij gelijktijdige tentamenweken zit de UB vol, en is het in de kroeg wat rustiger. Dit is een veilige voorspelling, maar ik denk dat het op meer plekken zichtbaar zal zijn. Zijn de callcenters dan totaal on-derbemand? Waarschijnlijk zien we tege-lijk nog meer studieontwijkend gedrag, wordt het nog gezelliger bij de Hoornse Plas en zitten de kappers elke maandag vol. Het lijkt me geweldig!


Alternatieve artsen bedreigdDe redactie van dit blad ontving een brief van een geneeskundestudente, die anoniem wenst te blijven, over ‘verontrustende’ regeringsmaatregelen tegen alternatieve artsen. Wat is er aan de hand? Nait Soez’n zocht het uit.

door Joris Heijn

Met enige regelmaat laait de discussie rond alternatieve geneeswijzen weer op. Meestal gebeurt dit naar aan-leiding van nieuws over Joman-da. Het gaat hier echter niet om paranormale excessen, maar om mensen die hun artsenopleiding hebben afgerond en daarnaast niet-reguliere behandel-wijzen gebruiken, zoals bijvoorbeeld acupunctuur of homeopathie. Critici verwijten deze artsen dat ze niet wetenschappelijk werken, maar uit onder-zoek van de consumenten-bond blijkt op zijn minst dat mensen behoefte hebben aan, en tevreden zijn over deze alter-natieve geneeswijzen.Nu is er echter ook een meer prakti-sche discussie op gang gekomen rond dit onderwerp: dreigen alternatieve artsen hun artsentitel kwijt te raken? En moe-ten alternatieve artsen BTW betalen? Een wetsvoorstel en een belastingmaatregel geven aanleiding tot deze discussie.

ArtsentitelAlle artsen staan ingeschreven in het BIG-register. Er ligt nu een wetsvoorstel om artsen periodiek te laten herinschrij-ven in dit register. Bij die herregistratie wordt aan de hand van bijscholing en werkervaring gekeken of een arts nog steeds voldoende kan functioneren. De uren die een arts aan niet-reguliere be-handelwijzen (zowel complementaire als alternatieve geneeswijzen) besteed worden hierbij echter niet meegere-kend. Veel alternatieve artsen zijn daar-door bang dat ze hun artsentitel kwijt zullen raken. Praktisch gezien roept dit bijvoorbeeld ook vragen op over hoe je beoordeelt welk deel van een consult ‘re-gulier’ en welk deel ‘alternatief’ is. Kan de tijd die dit nieuwe rekenwerk gaat kosten niet beter aan patiënten worden besteed? Artsen die zich geheel hebben toegelegd op complementaire behandel-wijzen zouden hun herregistratie dan alleen via bijscholing kunnen bewerk-stelligen. Voor alternatieve genezers die

geen arts zijn verandert er met dit wets-voorstel niets.Voorstanders van de wetswijziging wij-zen op het belang van veiligheid voor de patiënten. Het is echter de vraag wat er voor een patiënt verandert die kiest voor een alternatieve arts. De arts wordt regulier bijgeschoold, behoudt de artsen-titel en blijft alternatief behandelen. Het enige dat wellicht verandert is dat de arts minder tijd over heeft voor de patiënt, omdat die tijd aan papierwerk en/of bij-scholing moet worden besteed.

BTW heffingDaarnaast is er een plan van de staats-secretaris van Financiën om over de dien-sten (niet de medicijnen) van niet-regu-lier werkende artsen 19% BTW te heffen. Nu zijn artsen gevrijwaard van BTW over al hun diensten, als die maar gericht zijn op de ‘gezondheidskundige verzorging van de mens’. De staatssecretaris vindt echter dat de alternatieve behandel-methoden niet wetenschappelijk zijn bewezen en daarom niet onder de me-dische BTW vrijstelling zouden hoeven vallen. Door deze maatregel krijgen ook

reguliere artsen veel administratiewerk, en dilemma’s. Heeft een borstvergroting

bijvoorbeeld niets met de gezondheid te maken, of is het goed voor de

geestelijke gezondheid? Daar-naast kan de vraag gesteld wor-

den hoe wetenschappelijk bewezen (evidence-based)

diensten überhaupt zijn. Is een consult bij een huisarts bewezen effec-tief, of komt dat slechts door het placebo-effect? Daar valt tegenin te brengen dat regulier be-handelende artsen me-dicijnen voorschrijven die wél evidence-based zijn, maar het weekblad

Medisch Contact van art-senvereniging KNMG meldt

dat ongeveer de helft van de voorgeschreven medicijnen off

label worden voorgeschreven. De arts schrijft dan medicijnen voor,

in situaties die niet wetenschappelijk getest zijn. Denk bijvoorbeeld aan het voorschrijven aan kinderen terwijl op volwassenen is getest, of aan het verdub-belen van de dosis omdat het gewenste effect uitblijft (zonder dat deze dosis we-tenschappelijk is onderzocht of effectief is gebleken). Bijwerkingen zijn in deze gevallen niet bekend. De kritiek op het voorschrijven van bijvoorbeeld homeo-pathische medicijnen is juist dat ze niet kunnen werken omdat er geen werkza-me stof in zit (niets gevaarlijks aan dus), maar het handelen van reguliere artsen is hier net zo min evidence-based en po-tentieel gevaarlijker. Bij de Hoge Raad is bezwaar aangetekend tegen de BTW-heffing en de Tweede Kamer heeft de minister van Volksgezondheid gevraagd wat de consequenties zullen zijn van het plan. Ondanks dat is de staatssecretaris van plan om de BTW-heffing vanaf 2009 in te laten gaan.

Meer informatie:Stichting voor Innovatief Onderzoek en Onderwijs van Complementaire Behan-delwijzen:www.iocob.nlVereniging tegen de Kwakzalverij:www.kwakzalverij.nl


Gewapende VredesdagenDe vijfentwintigste editie van de Universitaire Vredesdagen had als thema ‘De praktische dilemma’s bij vredesmissies.’ Deze insteek doet geen recht aan het publieke debat over vredesmissies zoals dat de afgelopen jaren is gevoerd.

door Jelle Bruinsma en Lars Buitinck

‘De praktische dilemma’s bij vredesmis-sies’ was dit jaar het thema van de Uni-versitaire Vredesdagen. Er blijken nogal wat dilemma’s te zijn: “Interventies verstoren belangrijke politieke, sociale en economische processen ter plaatse waardoor goedbedoelde maatregelen ongewenste effecten sorteren,” zo stelt de flyer. Noodhulp ruïneert de lokale voedselproductie, politieke verhoudin-gen worden verstoord en interventies kunnen conflicten zelfs aanwakkeren in plaats van verhelpen.Reden genoeg voor een kritische discus-sie over gewapende interventies. Helaas blijft het bij praktische problemen. De motieven van ‘humanitaire’ oorlogvoe-ring zijn nicht im Frage: “Dat je gewapen-derhand mag ingrijpen als de onderdruk-king in een land de spuigaten uitloopt, is onderhand gemeengoed geworden.” Nog in dezelfde alinea van de flyer wordt de vraag beantwoord wie er bedoeld wordt met het verraderlijke woordje ‘je:’ het vrije westen.De vergissing van deze insteek werd al duidelijk bij het eerste debat van de Vre-desdagen. Dr. Jaïr van der Lijn van Insti-tuut Clingendael verbaasde zich hardop over het onderwerp, de huidige strijd in Afghanistan, want: “Afghanistan is geen vredesoperatie.” Volgens hem is het be-stempelen van de missie als vredesmis-sie een “definitievervaging,” door poli-tiek Den Haag bedacht om D66, de PvdA en de publieke opinie te beïnvloeden.De Vredesdagen missen aansluiting bij het recente debat over vredesmissies dat twee jaar geleden weer eens werd aan-gezwengeld door de Franse intellectueel Jean Bricmont. In zijn boek Humanita-rian Imperialism (dit jaar verschenen in Nederlandse vertaling bij uitgeverij EPO) stelt Bricmont dat het interventiebeleid van westerse staten een vorm van hu-manitair imperialisme is: oorlogvoering voor eigen belangen, gelegitimeerd met een beroep op mensenrechten, democra-tie en een vertekening van buitenlandse leiders als ‘nieuwe Hitlers.’ Ook links trapt in deze val; denk aan de steun van GroenLinks voor de oorlogen in Kosovo (1999) en Afghanistan.

Bricmonts stelling is niet nieuw. Al in 2000 stelden Michael Hardt en Antonio Negri in Empire (in 2002 in vertaling ver-schenen bij Van Gennep) dat hulpverle-ners en mensenrechtenorganisaties als Amnesty en Oxfam Novib functioneren als “de krachtigste pacifistische wapens van de nieuwe wereldorde.” Dergelijke organisaties mobiliseren de publieke opi-nie om een interventie mogelijk te ma-ken. Noch Hardt en Negri, noch Bricmont trekken daarbij de integere bedoelingen van de deelnemers van die organisaties in twijfel.

Wél in het olierijke Irak en het strate-gisch gelegen Afghanistan (denk Iran in het westen) maar níet in Israël, waar de mensenrechten van de Palestijnse bevol-king systematisch geschonden worden. Integendeel: Israël wordt nog steeds door westerse mogendheden bewapend.Drs. Allard Wagemaker van de Neder-landse Defensie Academie, ook spreker op de Vredesdagen, gaf zelfs (schoor-voetend) toe: “Alle landen die meedoen [aan de missie in Afghanistan], doen dat natuurlijk voor de goede zaak, voor de toekomst van Afghanistan, maar ze hebben ook hun eigen agenda.” De eigen

Vraagtekens bij de intenties van regerin-gen om te interveniëren zijn overigens niet beperkt tot de linkse literatuur. Ook in het lesboek voor Internationale Betrekkingen The Globalization of World Politics (Baylis e.a. 2008) vinden we: “the line between interventionist strategies to defend liberal values and privileges and imperialism is very finely drawn.” Het loont derhalve de moeite om onze “goede bedoelingen” eens nader te onderzoeken in plaats van die voor zoe-te koek aan te nemen. De oorlogen in Kosovo en Afghanistan zijn representa-tief voor deze bedoelingen.De hypocrisie van het westen wordt het duidelijkst wanneer we kijken in welke landen “vredesmissies” plaatsvinden.

agenda bestaat volgens hem uit het vei-ligstellen van de olie- en gaspijpleidingen en grondstoffen van Afghanistan voor westerse belanghebbers.De Universitaire Vredesdagen 2008 leden onder een ernstige vorm van ideologische blikvernauwing die Bricmont en eerder Noam Chomsky beschreven: de werke-lijke, morele vraag naar de redenen van oorlogvoering werden vervangen door de praktische vraag naar de effectiviteit ervan. De Vredesdagen werden daardoor een promoshow voor westers imperialis-me. Leonard Cohen zong al in 1974 over “a war between the ones who say there is a war and the ones who say there isn’t.” Een discussie over déze oorlog had de naam Vredesdagen eer aangedaan.


Praktische Vredesdagen

door Joris Heijn

Op de eerste avond van de Universitaire Vredesdagen verzamelde zich een panel van experts in de aula van het Academie-gebouw om te praten over vredesmissies. Het panel bestond uit dr. Van der Lijn van Instituut voor Internationale Betrek-kingen Clingendael, drs. Kamminga van denktank Senlis Council en drs. Wage-maker, docent aan de Defensie Academie in Breda. Waar Van der Lijn het vooral wilde hebben over brede begrippen als ‘vertrouwen’ en de definities van ‘vredes-

Er komt steeds meer aandacht voor de ne-gatieve consequenties van goed bedoelde ontwikkelingshulp. Het is alleen jammer dat rechtse partijen hierin een argument zien om op deze hulp te bezuinigen. Met goed doen is immers niets mis. Waar Bruinsma en Buitinck niet twijfelen aan de integere bedoelingen van organisaties als Oxfam Novib en GroenLinks wanneer zij interventies steunen, zien zij in het optreden van George Bush het westers imperialisme aan het werk; “Bush es El Diablo,” zei de Venezolaanse president Hugo Chavez al. Het is waarschijnlijker

“We zijn aan het bijleren in de praktijk” zei Kamminga over de missie in Afgha-nistan. Een bittere constatering voor de burgerbevolking die lijdt in “proeftuin Uruzgan”. In het vervolg zou het handi-ger zijn om na te denken vóór je een land besluit te gaan ‘helpen.’ Er zijn men-sen die inderdaad vooruitdenken, “You break it, you own it” zou Colin Powell tegen Bush hebben gezegd voor hun re-gering Irak aanviel in 2003. Jammer dat hij weinig gehoor vond. Is het dan altijd de arme derdewereldbevolking die lijdt onder de Westerse wil tot interventie?Waarschijnlijk blijft het westen wel even doorgaan met interveniëren in de rest van de wereld, al was het maar omdat we de militaire capaciteiten hebben om dictators te verjagen. Met de mondialise-ring van de media zal het zielige nieuws uit Afrika eerder méér dan minder wor-den: we kunnen nu zelfs via Google Earth de platgebrande dorpen in Darfur bekijken. De publieke opinie, onder aan-voering van types als George Clooney

en Jan Pronk, zal verontwaardigd blijven zolang we deze mensen

niet helpen terwijl we daar wel de mogelijkheden toe heb-

ben. Wat dat betreft is het slechts een kwes-

tie van tijd voor Nederland weer eens troepen le-vert aan de VN of de NAVO voor

een volgende vredes-missie. En wat is er eigenlijk mis met zo’n missie als we de mensen daar echt kunnen helpen? De kans dat Nederland en de rest van de wereld zullen stoppen met het uitzenden van vredesmissies is klein. De academi-sche wereld kan daarom beter nadenken over de praktische problemen daarvan dan “bijleren in de praktijk” als het al te laat is. En laten we eerlijk zijn: als we de mensen in Darfur echt kunnen helpen, maakt het dan uit of we dat doen om hu-manitaire redenen, om de charmes van George Clooney, of om de oliebelangen? Het thema van de Vredesdagen was dus goed gekozen, al mag de organisatie vol-gend jaar wel een thema kiezen waar ook niet-IB/IO-studenten op af komen.

De weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen en daarom mogen ontwikkelingsorganisaties en anderen die denken dat ze de wereld kunnen verbeteren door Westers ingrijpen, zoals George Bush en Bert Koenders, best eens kritisch bekeken worden. Op de Universitaire Vredesdagen was dan ook aandacht voor de meer praktische kant van interventies.

missie’ en ‘counter-insurgency’, bekeek Wagemaker vooral de kant van Westerse militairen en hoe zij kunnen handelen om vooruitgang te boeken. De zaal was gevuld met voornamelijk studenten In-ternationale Betrekkingen (IB/IO) en een enkele verdwaalde militair. De interesse bij een breder publiek ontbreekt kenne-lijk en daar ligt ook het probleem: er is teveel naïviteit over de praktische kant van vredesmissies. Daarom is hierover nadenken juist nuttiger dan discussies over motieven als westers imperialisme waar Bruinsma en Buitinck (zie hiernaast) voor pleiten.

dat Bush gewoon een domme, niet-ratio-nele en naïeve president is die daardoor gigantische fouten heeft gemaakt in Irak. De mensen in Irak, Afghanistan en al die andere landen waar ‘vredestroepen’ of ‘wederopbouwmissies’ actief zijn, wor-den er niet beter van als wij discussiëren over de vraag of de invallen nou gingen om eigenbelang, gaspijpleidingen of Is-raël. Als wij echter lering trekken uit de fouten die worden gemaakt, zoals het ontbinden van het Irakese leger of van de talloze burgerdoden in Afghanistan door luchtbombardementen, kunnen we de levens van mensen daar wel degelijk verbeteren.


Een veertigtal studenten Internationale Betrekkingen en Internationale Organisaties (IB/IO, RUG) bezocht op 11 november de militaire basis in Assen. De open sfeer tijdens het bezoek van zowel soldaten als de commandant maakte het voor de studenten een interessante dag, omdat ze dingen te horen kregen die vaak niet in de krantenkolommen terecht komen.

door Niels Jongerius

De ontvangst op de basis was sfeer-vol, de lunch karig. Studenten werden getrakteerd op een overlevingspakket bestaande uit crackers, beleg in poeder-vorm en veel suiker, met kauwgom na ter vervanging van tandpasta. Militairen

Open vizier

Kredietcrisis

worden geacht op een dergelijk pakket een dag te teren.Het echte programma begon met een discussie tussen de studenten en com-mandant Groen van de Luchtmobiele Brigade. De openhartigheid waarmee de commandant het onderwerp Uruz-gan aansneed verschilt hemelsbreed

van de veelkleurige wervingsfolders die Defensie verspreidt en waarin toch vooral het verbeteren van het lot van de Afghaanse bevolking als reden voor de missie in Uruzgan wordt vermeld. “De internationale gemeenschap zou niet in Afghanistan hebben ingegrepen als er geen enorme economische belangen in de regio zouden zijn met betrekking tot olie- en gasvelden en strategische pijplei-dingen,” vertrouwde Groen ons toe.

“De aanwezigheid van de internationale troepenmacht moet er op gericht zijn om zichzelf zo snel mogelijk overbodig te ma-ken maar zal in ieder geval twintig jaar nodig zijn. Een militaire overwinning is niet de oplossing voor de situatie in Af-ghanistan, de gehele maatschappij moet worden opgebouwd alvorens er sprake is van echte vrede en veiligheid.” Die lijkt, volgens de studenten, verder weg dan ooit: er wordt meer en meer gevochten en de internationale troepenmacht kan al jaren rekenen op afnemende steun van de Afghaanse bevolking.

Intussen loopt in Nederland de animo om dienst te nemen terug. Het vooruit-zicht op een gevaarlijke uitzending draagt hieraan bij. De militairen die in Afghani-stan geweest zijn kijken met gemengde gevoelens terug. “Niet omdat het niet succesvol is, maar vanwege de constante mix tussen verveling en spanning, van-wege aan de ene kant het isolement van het leven op een compound en aan de andere kant de kameraadschap van de soldaten onderling,” aldus één van de al uitgezonden militairen.

Terwijl ik in de bak van een legertruck de basis verlaat vrees ik dat de openheid die wij binnen mee maakten, in de buiten-wereld weer zal omslaan in gelikte pro-mo. We zijn niet in Afghanistan vanwege de enorme economische belangen, maar voor vrede en veiligheid. Yeah right.

“De waan, de straatstenen en hoe er niets nieuws onder de zon is”


De verkiezing van de Huisjesmelker van het Jaar door GSb en ROOD leverde dit jaar maar liefst honderd klachten over huisbazen op. Daarom wordt er dit jaar niet één winnaar uitgeroepen maar een heuse top drie.

door Lars Buitinck

Jaarlijks houden ROOD en de GSb de huisjesmelker-van-het-jaar verkiezing. Een ludieke actie, waarbij door mid-delvan het verkiezen van de slechtste huisbaas aandacht wordt gevraagd voor huisjesmelkers en de problemen die zij veroorzaken. Te hoge huren, slecht on-derhoud of huurbazen die opeens on-aangekondigd midden in je slaapkamer staan. Deze keer richtte de actie zich ook op bemiddelaars, die je voor een aardig bedrag aan een kamer helpen, maar zelf geen huurbaas zijn.Elk jaar krijgen ROOD en de GSb meer nominaties binnen, dit jaar waren het er ongeveer honderd. Er is dan ook be-sloten uit de inzendingen een top drie samen te stellen. Op plaats drie vinden we dhr. Vroom. ROOD bezocht een huis van hem en trof “een dikke bende” aan, aldus woord-voerder Daan Brandenbarg. “De gang werd steeds smaller, want elke keer als er een gat in de muur zat gooide Vroom er een nieuwe rits gipsplaten tegenaan. Alle kamers waren ongeveer uit gips-plaat vervaardigd zonder isolatiemate-riaal ertussen, en voor 18m² betaalden de huurders ruim €300. Bovendien was er geen vluchtgang in het huis, behalve naar een plat dak waar je niet vanaf kon. Ook hadden sommige bewoners alleen een stuk touw gekregen om mee te vluchten, anderen helemaal niks. Ze hadden een badkamer waarin het bad halverwege was verdwenen in de muur. Er zat bij de wasmachines een kraantje vlak boven een stopcontact.”Op plaats twee vinden we Housing Of-fice, de organisatie van RUG en Hanze die internationale studenten huisvest. Housing Office is moeilijk een huisjes-melker te noemen en de stichting is een vorm van dienstverlening naar interna-tionale studenten. Dat de Housing Of-fice op de tweede plek staat is dan ook bijzonder, maar de instantie leverde wel zo’n dertig nominaties op; vandaar dat GSb en ROOD zich genoodzaakt zagen deze stichting tot nummer twee te be-noemen.In het studentenhuis aan de Van Hou-tenlaan is de situatie het ergst, als we de

Huisjesmelkers: de top drie

klagers mogen geloven. In januari 2007 berichtte De Hanze (nu HanzeMag, het tijdschrift van de Hanzehogeschool) al over slechte voorzieningen in dit ge-bouw: onbetrouwbare elektriciteit, traag internet en slecht (of niet) verlichte ge-meenschappelijke ruimtes. Nu is vooral het gebrek aan douches nijpend, zeker als je moet wonen op de zogenaamde ‘piekgang’, een gang die pas gebruikt wordt wanneer alle andere gan-gen bezet zijn. De piekgang heeft geen eigen douche, dus moeten de bewoners de andere douches in het pand gebruiken; tot ongenoegen van de overige bewoners.Ook uit het huis aan de Don-derslaan, het voormalige Martini Hotel, komen klachten. Hier zijn de kamers ruim, met bad-kamers en zelfs ligbaden. De maandelijkse huur is alleszins redelijk (gezien deze voorzieningen) en is waarschijnlijk onder de wettelijke minimum-huur. Hier blijkt de ver-warming echter al weken kapot te zijn. De GSb heeft geprobeerd de student ma-nager van het huis te spreken, maar die verwees terug naar Housing Office. Voornaamste klacht bij het Housing Of-fice is echter het inschrijfgeld à €325, dat bovenop de borg van €300 komt. Dat is dus al €625 die je lichter bent als stu-dent, alleen maar om een kamer te kun-nen krijgen.Housing Office zit in een lastige situatie omdat het met te weinig middelen te veel wil doen voor internationale stu-denten. De Hanzehogeschool is hierin overigens verstandiger dan de RUG: ter-wijl de RUG vrijwel alle studenten een plek probeert te geven, met soms we-kenlange wachttijden als gevolg, heeft de Hanze een numerus fixus opgesteld voor het aantal kamers dat het aanbiedt. Zijn er te veel aanvragen, dan worden studenten uit Duitsland en België het eerst geweigerd op basis van een nabij-heidsprincipe. Jammer voor hen, maar begrijpelijk voor wie uit Nigeria naar Groningen komt.Met stip op één: Eduard Koenz. Deze

verhuurder van woonboten kreeg acht nominaties, wegens slecht onderhoud, onbereikbaarheid. Ook zou hij honder-den euro’s borg vragen en deze nooit te-ruggeven, aldus een ex-huurder. Maar het blijft niet bij hoge huren en slecht onderhoud. “Sommige huurders hebben aangegeven dat er sprake was van fysieke bedreiging,” aldus Brandenbarg. “Een aantal boten is lek, en langzaam aan het zinken. Verder hebben we zelfs van huurders gehoord waarvan, zonder dat dat gemeld was, de hele boot opeens was verdwenen omdat ie opgeknapt moest worden. ” Wegens de ernst van de klach-ten sleept Koenz dit jaar de titel huisjes-melker van het jaar in de wacht.

Vanwege het verrassingseffect van de uitreiking van de ‘prijzen’ en de deadline van dit blad was het niet mogelijk de betreffende verhuur-ders om een reactie te vragen. Op het moment van schrijven heeft de uitreiking nog niet plaatsgevonden.


door Lars Buitinck

Is het doel van de studies KCM en Prakti-sche Filosofie het omverwerpen van het kapitalisme? Wie de lezing van Hardt en Mouffe bijwoonde, zou het bijna gaan denken. De twee radicale filosofen kop-pelden cultuur expliciet aan de strijd tegen de gevestigde orde. De dubbellezing begon met een inleiding door Pascal Gielen die kort de theorie uiteenzette van Richard Florida: steden die zich weten te profileren als creatieve centra zijn volgens deze Amerikaanse socioloog de grote winnaars in de heden-daagse economie. Florida is de held van ‘progressieve’ stadsbestuurders, ook in Nederland, die voor economisch gewin de ‘creatieve klasse’ naar hun gemeenten willen trekken.Hardt haakte in op Florida’s theorie, maar gaf deze een marxistische draai. Waar Florida droomt over een elite van kunstenaars, techneuten en managers, stelt Hardt zich een nieuwe arbeiders-klasse voor, waarin de ‘affectieve arbei-der’ de centrale figuur is. Hij bedoelt de werkers in gezondheidszorg, reclame, cultuur en verkoop: iedere sector waarin mensen een goed gevoel verkocht wordt. Affectieve arbeid is “being friendly to people who are really jerks.” Zijn stelling: economische productie, uitbuiting en klassenstrijd vinden te-genwoordig plaats in de ‘creatieve stad.’Hardt geeft het voor-beeld van kunste-naars die goedkope ruimte huren (in Nederland meestal via anti-kraak), cultuur en leven-digheid in de stad brengen en daarmee de grondprijs opdrijven: dit is de productie van een stad. Vervolgens stijgen de

De radicale denkers Michael Hardt en Chantal Mouffe waren op 17 oktober in Groningen op uitnodiging van Studium Generale en de vakgroepen Kunst, Cultuur & Media (KCM) en Praktische Filosofie van de RUG. Nait Soez’n hoorde beide denkkanonnen aan over ‘Cultural Politics and Creative Cities’.

De stad, de kunst en de klassenstrijd

grondprijzen en de huren en moeten de kunstenaars verkassen. De vastgoedsector strijkt de winst op over de ruggen van de kunstenaars: je reinste uitbuiting. En de strijd dan? Hier moeten nieuwe vormen voor gevonden worden, meent Hardt. De klassieke vakbondsactie bij de fabriekspoorten heeft geen zin, want er is geen fabriek meer. In plaats daarvan moet de strijd in de stad plaatsvinden. Hardt verwijst naar de Argentijnse pique-teros, de vakbonden van werklozen die in 2001 hun regering naar huis wisten te sturen door picketlines op te zetten in de steden. Blijkbaar moet de creatieve sector hier inspiratie uit putten; hoe werd niet duidelijk.De inbreng van Chantal Mouffe viel tegen. Zij sprak in zeer abstracte termen over een ‘agonistische strijd’ waarbij antikapitalis-ten gebruik moeten maken van liberale instituties voor het vestigen van een so-cialistische orde. Ergens in haar verhaal, dat door haar Engels met zwaar Frans accent nog moeilijker te volgen werd, viel ook nog een opmerking over de creatieve sector: kritische kunst moet de publieke ruimte gebruiken om de nieuwe orde te

ondersteunen. Het hoe en waarom was ook hier ver te zoeken, maar de piqueteros doen het volgens Mouffe in ieder geval verkeerd: zij hebben geen politiek alterna-tief gevonden. De Argentijnse regering viel door hun acties, maar de eerstvolgende verkiezingen waren een strijd tussen de oude partijen. De boodschap waar beide denkers het wel over eens zijn is de mogelijkheid van een alternatief voor het kapitalisme, terwijl neoliberalen dit de afgelopen decennia om het hardst ontkend hebben: in de jaren negentig heerste de gedachte dat de keuze bij economische politiek niet tussen links en rechts is, maar tussen verschillende technische opties binnen een bestaand (kapitalistisch) kader. Hoe desastreus deze keuze is blijkt volgens Mouffe wel uit de voortslepende kredietcrisis. Links en rechts blijven belangrijke politieke concepten waar een levende democratie niet zonder kan.De dubbellezing was bij vlagen interessant, maar verder grotendeels luchtfietserij. Dat links de creatieve sector moet activeren is voor beide denkers duidelijk, hoe dit moet gebeuren blijkbaar nog niet.


Het einde van een eraToen ik ging studeren in Groningen, kwam ik terecht op een kamer van acht vierkante meter in de Steentilstraat. Op zondagavond huurden mijn huisgenoten en ik vaak een film bij Sleaze, de beste videotheek van de stad. Ze wisten er al-tijd wat we al hadden gezien en welke films we goed zouden vinden. Maar na drie jaar verhuisde ik en kwam ik er niet zo vaak meer. Vorige week echter wilde ik Persepolis (Paronnaud & Satrapi, 2007) zien, één van de favorieten van het Inter-nationaal Filmfestival Rotterdam. Ik kon

Wiekes fi lmblik

maar één videotheek bedenken die deze wat onbekende film zou hebben: Sleaze. Maar toen ik donderdags om 17 uur bij de videotheek aankwam, was die dicht. En het zag er niet naar uit dat hij bin-nenkort open zou gaan. Toevallig kwam ik één van de Sleazemensen tegen, die me vertelde dat de videotheek al vier maanden gesloten was. Hoe kan de beste videotheek van Groningen nou gesloten zijn? Ik ben nog niet helemaal van de schrik bekomen, geloof ik.Ik was gedwongen om de film via een andere weg te verkrijgen (hoewel video-theek Rush nog een goede kandidaat zou kunnen zijn om hem te hebben). Persepo-lis is een autobiografische animatie (te-ken)film, grotendeels in zwart-wit, over het eigenzinnige Iraanse meisje Marjane. Ze groeit op tijdens het regime van de

laatste sjah, draagt gympen, speelt met jongens en luistert naar de Bee Gees. Het regime van de sjah, dat veel politieke ge-vangenen had waaronder Marjane’s oom, wordt in 1979 omver geworpen door isla-mitische fundamentalisten en Marjane’s familie hoopt dat alles nu beter wordt. Het wordt echter snel duidelijk dat de nieuwe politieke situatie de vrijheid van de Iraniërs alleen maar verder inperkt. Marjane moet een hoofddoek dragen, feesten met alcohol zijn verboden en als ze Iron Maiden-cassettebandjes wil ko-

pen, gebeurt dat bij mannen die stiekem ergens staan en “Psst! Cassettebandjes!” fluisteren. De progressief opgevoede Mar-jane krijgt steeds meer problemen met het strengere regime waarmee ze ondere andere op school wordt geconfronteerd. Om te kunnen zeggen en denken wat ze wil, laat haar familie haar op haar veer-tiende naar Wenen gaan. Ze geniet daar van alle vrijheid, maar kan er uiteindelijk niet mee leven dat haar familie in oorlog leeft en keert terug naar Iran. Maar ook daar kan ze, gewend aan haar Westerse leven, moeilijk wennen aan de onder-geschikte positie die ze heeft als vrouw. Persepolis is een vrij sombere film, zowel politiek drama als een

coming of age document. Hoewel alles is getekend in twee dimensies, laat het ge-toonde oorlogsgeweld je niet koud. Ook Marjane’s vergaande problemen bij het vinden van haar eigen identiteit stem-men niet vrolijk. Toch zitten er ook veel mooie en grappige momenten in de film. De scene met een headbangend Iraans meisje is prachtig. Goed vormgegeven is ook het uiterlijk van haar vriendje in Wenen, die er voor het verbreken van de relatie beslist anders uit ziet dan erna. Over het acteerwerk kun je in een teken-

film weinig zeggen, maar het is in ieder geval aan te raden de film in het Frans te zien in plaats van Engels nagesyn-chroniseerd. De stijl van de animatie is origineel, wat waarschijnlijk grotendeels te danken is aan het feit dat de film is gebaseerd op Satrapi’s autobiografische graphic novel. De film heeft dan ook te-recht prijzen gewonnen op meerdere in-ternationale filmfestivals, waaronder de juryprijs op het filmfestival in Cannes en de publieksprijs op het IFFR van 2008.

Screenshot Persepolis, Paronnaud & Satrapi, 2007


(advertentie)

(advertentie)


Voor al je vragen over:studiefi nanciering - onderwijs - huisvesting - bijbaantjes

www.groningerstudentenbond.nl/lidworden

De algemene ledenverga-dering (ALV) is op donderdag

18 decemberom 19:30u op het pand. Alle leden wordt aangeraden aan-wezig te zijn. Na afl oop is er een GSborrel.

050-318 78 98GSb-studentensteunpunt:

De Groninger Studentenbond (GSb) behartigt de be-langen van alle studenten in Groningen. Nieuwsgierig? Kom een keer langs! Actief worden is heel makkelijk. Je kunt schrijven voor de Nait Soez’n, maar je kunt je ook bezig houden met studentenhuisvesting, milieu of medezeggenschap.De Groninger Studentenbond is van maandag tot en met donderdag geopend van 12 tot 17 uur.

Sinds de laatste Nait Soez’n heeft het bestuur zich andermaal ingezet om het pand van de GSb op orde te houden. Koelkasten omdraaien, kasten bouwen, archieven archiveren en de stofzui-ger van onze buren in het pand aan de Sint Walburgstraat, de SIB lenen (zij ge-bruiken immers onze vaatwasser) zijn daarbij onontbeerlijk. De energie die dit heeft veroorzaakt, komt van Ameland, alwaar de GSb eind september haar be-leidsweekend heeft gehouden. Een goed moment voor het bestuur om te laten zien welke kant zij op wil en om te spar-ren met actieve leden over het komende jaar. Consensus was snel bereikt over het punt dat de bond in Groningen zich meer wil profileren op onderwijsinhoudelijke zaken. Dit gaat de GSb dit jaar doen door onder-steuning te bieden aan studenten in me-dezeggenschapsorganen als opleidings-commissies (OC) en faculteitsraden (FR). Aan de andere kant gaan we studenten

Berichten van het Bondsbestuur

meer betrekken bij beleidskeuzes van de colleges van bestuur en het ministerie. Het onderwijsjaar is afgetrapt met een ‘Over onderwijs gesproken’-avond over internationalisering op de RUG. Hoogle-raar Filosofie René Boomkens ging onder de bezielende leiding van P.G. Kroeger (hoofdredacteur van ScienceGuide.nl) in debat met Rector Magnificus Frans Zwarts. Ondersteuning aan student-leden van OC’s en FR’en gebeurt via de fracties. De fractieleden van de GSb praten regelma-tig met deze studenten over zaken die op de instelling en op de faculteiten spelen. Daarnaast organiseren we op 3 december het 7e medezeggenschapscongres, dit jaar voor zowel Hanze als RUG-studenten. De inschrijving is nog geopend!Lokaal realiseert de GSb actief visie en oplossingen van studenten in het beleid van de instellingen. De GSb inventari-seert problemen en doet daar vervolgens onderzoek naar. Via het initiatiefrecht

De inhoud van deze pagina valt onder de verantwoordelijkheid van het GSb-bestuur.

Berichten van het Bondsbestuurkunnen de fracties dit terugkoppelen naar de RUG en de Hanzehogeschool. Vanuit dit perspectief start de GSb deze week op de Hanzehogeschool met enquê-tes over stages en randvoorzieningen.Landelijk reageert de GSb vooral op de beleidskeuzes van minister Plasterk. Veel studenten zijn verontwaardigd over zijn voorstel om de harde knip wettelijk ver-plicht te stellen. Daarom initieerde de GSb samen met AKKU (studentenbond uit Nijmegen) het landelijke actiecomité tegen de harde knip. De Tweede Kamer lijkt verdeeld over dit voorstel, dus er is veel ruimte om Kamerleden goed op de hoogte te stellen en hun mening te laten bijstellen.Hopelijk barst hiermee ook een bredere discussie over de bachelor-master (bama) structuur los. Het bama-evaluatierapport van onderzoeksbureau CHEPS was niet om over naar huis te schrijven. Daar-naast is het bama-systeem in Nederland niet te vergelijken met een systeem met dezelfde naam uit het buitenland. Om maar te zwijgen over de doelen, zoals rendementen en mobiliteit die absoluut niet gehaald zijn.

St. Walburgstraat 22atel: 050-3634675 [email protected] Word lid van

de GSb!


www.groningerstudentenbond.nl

COLUMNISTGEZOCHT

Na

it S

oez’n

Doe dan mee aan de columnistenwedstrijd van

Nait Soez’n, opinieblad voor studerend Groningen.

De winnaar krijgt een vaste column in het blad dat twee-

maandelijks een groot publiek van studenten bereikt.

Stuur je columns (max. 3) van ongeveer 300 woorden op naar:[email protected]. De deadline van de wedstrijd is 5 januari.

Heb je al wel een mening, maar nog geen column?

Documents

Nait Soez'n 37-2