Nait Soez'n 37-3

tel: 050-3634675www.groningerstudentenbond.nl

Lees het artikel op pagina 6

Opinieblad voor studerend Groningen februari/maart 2009 37e jaargang No. 3

pagina 13

Nait Soez’n

Nait Soez’n is een uitgave van

pagina 8 pagina 3

Regisseur Our Daily Bread wil politiek bedrijven, maar niet met argumenten.

De markt is fake Nikolaus Geyrhalter

Activist, politicus, activist Volgens filosoof René Boomkens

worden wetenschap en on-derwijs bedreigd door markt-denken en globalisering. Een interview.

Oud-Tweede Kamerlid Duy-vendak kwam naar Groningen om te spreken over burgerlijke ongehoorzaamheid. Mag je

wel of niet het huis van een staatssecretaris barricaderen?

Harde knip

Nait Soez’n 2 Nummer 3 37e jaargang

Wijnand Duyvendak Oud-Kamerlid over zijn actieverleden

Vriendjespolitiek in universiteitsraadWeg met nepkandidaten

Harde knipWe leggen het nog één keer uit

Wetenschap is geen marktInterview met René Boomkens

Medezeggenschap Hanzehogeschool Doe er eens wat aan

Gay student emancipationInterview with Ganymedes chairman

Al ZorroHuwelijk Máxima en Rodaan

Film zonder politiek is leeg Vindt regisseur Our Daily Bread

3

5

6

10

11

12

13

RedactioneelDe redactie verwelkomt verse gezichten. Onder hen de winnares van de co-lumnistenwedstrijd, onze nieuwe heldin Angelique. Lees haar column op de achterkant.Columns moet je hebben, maar verder in dit blad

geen spoortje van ironie. Alles wat we schrijven menen

we. De Hanzehogeschool heeft een beter gevoel voor ironie; die heeft een paar maanden geleden het Willem-Alexander Sportcentrum geopend. Je moet er maar opkomen.Willem-Alexander gaat met zijn vrouw (die onze columnist Rodaan ook blijkt te begeren) op reis naar de Zuidpool. Dat kwam Ronald Plasterk vertellen in Buitenhof. Of is hij toch maar weer columnist geworden?Het zou mooi zijn: dan is zijn hele masterplan (zie pagina’s 6 en 7) vast ook een absurde grap. Leuk Ronald! Nu weer braaf je stukjes voorlezen op Nederland 3. Als je er maar genoeg verzint krijg je vanzelf een keer gelijk. Dat moet je als minister niet proberen.Het is gelukkig niet alles politiek wat de klok slaat. Tijdens het samenstellen van dit blad ontstond discussie over de ver-kiezingen; die voor de Dichter des Vaderlands, welteverstaan. Eén redacteur (een D66’er natuurlijk) vond de procedure van deze verkiezingen maar ondemocratisch. Een commissie van wijzen had van tevoren al een selectie van geschikte kandi-daten gemaakt.De hoofdredactie is van mening dat je politiek best aan het volk kunt overlaten, maar poëzie is daar toch echt te belangrijk voor. Voor je ’t weet zit Nederland wéér vier jaar aan één of andere rijmelaar vast. Bij elke nationale ramp een bijpassend Sinterklaasgedicht. (Wat rijmt er trouwens op Plasterk?)

Tot slot nog een eigen gedichtje, gewoon omdat het kan.

Nooit meer rijm van Driek van WissenWat kan een volk zich toch vergissenLaatste kans om Driek te dissenIets met kiespijn.

In dit nummer:

Verder nog:Kort nieuwsGSb-paginaWiekes FilmblikEarl & MeyerColumn

414151616

8

Nait Soez’n is het onafhankelijke opinieblad van de Groninger Studentenbond (GSb). Leden krijgen het blad thuisgestuurd. Reac-ties en artikelen kunnen naar het redactieadres gestuurd worden. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren of in te korten. Ingezonden brieven zijn bij voorkeur niet langer dan 350 woorden. Advertentietarieven zijn op te vragen via het redac-tieadres.Nait Soez’n verschijnt zes maal per jaar en wordt gratis verspreid in alle gebouwen van de Hanzehogeschool Groningen en de Rijks-universiteit Groningen.Oplage: 1500 stuks (5500 stuks voor de KEI-editie)Ook online te lezen op:www.groningerstudentenbond.nl/ns

Redactieadres: St. Walburgstraat 22a 9712 HX Groningen Tel.: 050-363 4675 [email protected]: Marcel Trip en Lars Buitinck Eindredactie: Evelien BruinsRedactie: Bob de Greef, Joris Heijn, Anna van der Meulen, Wieke van ‘t Veer en Ruben VeldhuisColumnisten: Rodaan Al Galidi en Angelique Kroonen Illustraties: Robert-Jan Heyting, Norna Ross, Annelies Stern, Paul de Vreede en Bas de VriesOpmaak: Norna Ross en Annelies SternDuplicatie: ’t Hartje

Colofon

3Nait Soez’n Nummer 3 37e jaargang

Wijnand Duyvendak zat voor GroenLinks in de Tweede Kamer totdat hij bekend maakte in de jaren ’80 betrokken te zijn ge-weest bij een inbraak in het ministerie van Economische Zaken. Hij trad af en gebruikte zijn nieuwverworven vrije tijd onder andere om in Groningen mee te discussiëren over actievoeren. Het voortschrijdende inzicht van Duyvendak viel niet bij al zijn oude linkse kameraden even goed.

“Als je het er niet mee eens bent: gewoon niet betalen”

door Joris Heijn

Wat zijn de normen voor actievoeren en burgerlijke ongehoorzaamheid, en zijn die normen nu anders dan in de jaren ’80? Op die vraag wilde debatcentrum Dwars-Diep een antwoord hebben. Volgens Jaffe Vink, oud-hoofdredacteur van het ‘links-conservatieve’ blad Opinio, gelden er nu inder-daad andere normen: door de moord op Pim Fortuyn en Theo van Gogh wordt er an-ders tegen ‘burgeractivisme’ aangekeken en daarom moet er braver actiegevoerd wor-den. Voor Duyvendak is er een meer universele norm: je mag als actievoerder wel de wet overtreden, zolang het geweldloos is en niet tegen individuen is gericht, maar je moet altijd binnen de grenzen van de rechtsstaat blijven. Ac-tie voer je in de openheid en voor de rechter neem je je ver-antwoordelijkheid.Achteraf is Duyvendak minder tevreden over zijn betrokkenheid bij een inbraak in het ministerie van economische za-ken, in 1985. “Als we het in de openbaar-heid hadden gedaan dan had ik er geen problemen mee gehad, maar we deden het stiekem en daarmee legden we geen verantwoordelijkheid af. De actie was succesvol in termen van wat naar buiten is gebracht (geheime kernenergieplan-nen, red.), maar de achterliggende ideeën werkten contraproductief.” Veel actievoerders in de zaal waren het hier niet mee eens: als banken geen verantwoording afleggen over de kre-dietcrisis en het kabinet niet over Irak, waarom moeten actievoerders dat dan wel? Duyvendak, die eerder op de avond al het idee ‘durf te denken’ van Immanu-el Kant omarmde, toonde zich opnieuw van zijn kantiaanse kant: “het is juist andersom: als je wilt dat anderen verant-woordelijkheid nemen, moet je het juist

je het niet mee eens bent (bijvoorbeeld defensie) niet meer te betalen. De Haan betaalt liever niet voor defensie, “maar ook als je tegen de opvang van buiten-landers in asielzoekerscentra bent: ge-woon niet betalen.” Volgens Van Oenen zou dat niet moeten omdat dit het hele

belastingstelsel zou onder-graven. Duyvendak kwam praktisch uit de hoek: “dat kun je best doen, maar de consequentie is dat je in-boedel geveild wordt.”Blijft de vraag staan of je ac-tie moet voeren binnen het politieke systeem of juist daarbuiten. Hoe ver mag je gaan? Mag je het huis van staatssecretaris van Justitie Albayrak barricaderen? Duy-vendak beschreef hoe hij vroeger van elke klap van de politie radicaler werd, waardoor de politie weer harder ging slaan en hijzelf aan de rand van de maat-schappij kwam te staan.

Uiteindelijk werden zijn acties radicaler en in het geheim uitgevoerd. Als je je bui-ten de maatschappij plaatst is het geen maatschappelijk protest meer en ook niet effectief. Hij vindt nu dat “het resul-taat telt” en dat je daarom moet knokken met instrumenten van de parlementaire democratie. Burgerlijke ongehoorzaam-

heid hoort daar bij, maar niet als het contra-productief gaat werken. Zaken

als de klimaatproblemen zijn daar vol-gens hem te belangrijk voor.“The times they are a-changin” was de titel van de avond, maar de conclusie was een andere. Eigenlijk gelden nu nog steeds dezelfde normen als in de jaren ’80: Durf te denken, wees ongehoor-zaam, voer geweldloos actie, maar wees wel een vent en durf daar verantwoor-ding over af te leggen.

zelf ook doen.”Volgens filosoof Gijs van Oenen is dat ‘durf te denken’-principe de basis van het actievoeren. Het hele activisme komt voort uit het idee dat de staat niet heilig is en ook wel eens fout kan zitten. Daar-mee wordt ‘durf te denken’ een morele

plicht. Uit de zaal kwam daarop de vraag of de vrijheid van meningsuiting en het actievoeren niet te ver zijn doorgescho-ten. Is het niet te veel een vrijheid van ‘zeggen’ geworden in plaats van ‘den-ken’? “Dat is de akelige waarheid” vol-gens Van Oenen. Zelfexpressie staat in deze mediasamenleving centraal, waarin beroemdheid het doel van uitings-vrijheid is gewor-den. De mensen in de zaal hielden erg van hun ‘uitingsvrijheid’ en onder het mom van burgerlijke ongehoorzaam-heid trotseerden zij met enige regelmaat de debatleider om eindeloze (vaak linkse) verhalen op te hangen.Ook meer praktische problemen van actievoeren passeerden de revue. Zo-als de oproep van anarchist Willem de Haan om het deel van je belastinggeld dat wordt uitgegeven aan zaken waar

Mag je het huis van Albayrak barricaderen?


Kort nieuws

De Amsterdamse studentenvakbond ASVA heeft volgens minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken “geen onac-ceptabele handelingen verricht” door een cursus kraken te geven. PVV-Kamerlid Hero Brinkman had de minister ver-zocht de ASVA op de vingers te tikken en bij herhaling van de cursus uit te laten sluiten van UvA-subsidie.Volgens het Studenten Kraakspreekuur, medeorganisator van de cursus op 24 november jl., trok de kraakles twaalf studenten aan.

ASVA overleeftaanval PVV

Minister Plasterk wil het volgen van een tweede studie na het afronden van de eerste studie duurder maken. De be-doeling is dat studenten niet langer het wettelijk college-geld betalen (€1565), maar het instellingscollegegeld (circa €9000).De LSVb heeft afkeurend gereageerd op dit plan. Aan de ene kant heeft de overheid de mond vol over het stimule-ren van de kenniseconomie en inzetten op excellente stu-denten, maar tegelijk ontmoedigt men het volgen van een tweede studie.

Tweede studie duurder

De Tweede Kamer heeft zich in december in meerderheid uitgesproken tegen het bursalenstelsel, het systeem waarin promovendi geen werknemers zijn maar studenten met een speciale beurs. De RUG heeft op vragen van de GSb ge-antwoord dat het stelsel niet wordt afgeschaft.Intussen loopt er een rechtszaak van ABVAKABO FNV tegen de RUG. Ook ABVAKABO wil het systeem afgeschaft zien, omdat het rechtsonzekerheid voor de promovendi met zich meebrengt. De universiteit heeft geprobeerd de zaak onder-uit te halen op een vormfout; de vakbond had namelijk het eigen postadres verkeerd opgeschreven. De rechter zag de vormfout door de vingers.

RUG trotseert Tweede Kamer

De huurprijzen van (studenten)kamers in Groningen zijn in 2008 gemiddeld met 5,9% gestegen. Dat blijkt uit onder-zoek van Kamernet.nl, gebaseerd op het aanbod op de site. Landelijk ligt de stijging op 6,9%.De Groninger Studentenbond begint rond februari een ei-gen onderzoek naar de kamerprijzen, waarin onderzocht zal worden hoe ver de huurprijzen boven het wettelijk maximum liggen. In 2007 betaalde 48% van de Groninger studenten te veel huur.

Huurprijzen studenten-kamers fors gestegen

De Hanzehogeschool wil het leegstaande Natuurmuseum kopen als extra locatie voor kunstacademie Minerva. Dat heeft bestuursvoorzitter Henk Pijlman in november bekend gemaakt. Aankoop zou waarschijnlijk het einde betekenen van de aanhoudende ruimteproblemen van Minerva, waar studenten en GSb in september actie tegen voerden.

Ruimteprobleem Minerva opgelost (?)

De GSb heeft in de universiteitsraad gepleit voor meer pro-motie voor de studieversnellingsgroepen aan de RUG. Deze groepen zijn er voor studenten die niet goed kunnen plan-nen. Rector Frans Zwarts reageerde positief op het idee van dergelijke groepen en was blij verrast toen hem werd uitge-legd dat dergelijke groepen al bestaan.

Studieversnellings-groepen weinig bekend

Op voorstel van de GSb-fractie in de universiteitsraad krijgt Nestor, de digitale leeromgeving van de RUG, waarschijnlijk een knop waarmee studenten klachten over hun onderwijs kunnen indienen. Het bestuur van de RUG “staat in prin-cipe positief” tegenover het idee. Het Bureau van de univer-siteit noemt de knop “technisch prima te regelen”.

Nestor krijgt klachtenknop


door Lars Buitinck

Tijdens de afgelopen verkiezingen voor de universiteitsraad sprak ik een stu-dente die op de steunlijst van één van de deelnemende partijen bleek te staan. Waarom? Omdat er vrienden van haar op de lijst stonden. Standpunten? Had ze geen idee van. Het leverde me een naar gevoel op. Bij het lezen van Ruggegraat nr. 2 van 2008 kwam dit gevoel terug. Van de zeven mensen die de redactie van het SOG-blaadje geïnterviewd heeft, hebben er zes gestemd. Daarvan hebben er twee op een vriendje gestemd.Vriendjes vind je terug op de steunlijst van de verschillende partijen: het onder-ste deel van de lijst, waar geen serieuze

Drie studentenpartijen met elk zestig mensen op de lijst: dat zijn 180 kandidaten voor twaalf zetels. De steunlijsten voor de universiteitsraadverkiezingen zijn te lang en dat werkt vriendjespolitiek in de hand.

Vriendjespolitiek in de universiteitsraad

onderkop

kandidaten staan maar alleen ‘stemmen-trekkers’ die goed kunnen Facebooken. De lijsten zijn momenteel elk zestig plaatsen lang. Dat aantal is in het verkiezingsre-glement ook als maximum vastgesteld. Verstandig, zo’n maximum, maar lang niet streng genoeg.Besturen en fracties van studentenpar-tijen besteden veel van hun tijd aan het werven van mensen voor hun steunlijs-ten, hetgeen vaak gebeurt in het borrel-circuit, dé plek waar ‘old boys networks’ gevormd worden. Voor wie dit fenomeen niet kent: stel je een aantal bestuurders van verenigingen voor in te grote pakken. Plaats deze in een krappe kroeg met bier

op kosten van de organise-rende vereniging, laat

de heren en dames brallen dat het een lieve lust is (‘in welk

bestuuwr zit jij dit jaawr?’) en je hebt het

borrelcircuit. Probeer je dan voor te stellen wat dit te maken heeft met de universitaire de-mocratie, vertegenwoordiging en alles wat naar onderwijs en overige inhoud riekt. En zoek gerust eens uit hoeveel geld jouw studie- of studenten-vereniging hieraan uitgeeft. (Tot mijn schaamte moet ik bekennen dat de GSb tijdens mijn bestuursperiode ook een borrel voor andere besturen organiseerde. GSb-leden, sorry van de verspilling. Ik vond het

Nait Soez’n

Schrijvers gezocht!Nait Soez’n is dringend op zoek naar nieuw schrijftalent.Wil jij voor meer mensen schrijven dan alleen je docent?Mail dan naar [email protected]

zelf ook niet leuk en heb mijn opvolgers aangeraden hier geen tijd of geld aan te besteden.)De mensen op de steunlijst zijn goed voor een flink aantal zetels. Een hoop hiervan weten echter niks van de verschillen in standpunten en werkwijze van de ver-schillende partijen. Op deze manier stel-len de verkiezingen weinig voor, want de

machtsverhoudingen binnen de medezeg-genschap zullen niet zomaar verschuiven.

De grootste partij (op dit moment de SOG met acht zetels) heeft meer mankracht om zich al borrelend en netwerkend van een steunlijst vol populaire studenten te verzekeren.Het is dan ook hoog tijd om dit systeem aan te pakken. Kortere steunlijsten zijn een begin: ze dwingen deelnemende par-tijen zich meer op inhoud te richten en minder op Facebooken en brallen in de kroeg. Dit zorgt misschien voor een lagere opkomst bij verkiezingen, maar is dat erg? De RUG is altijd erg trots op het hoge per-centage stemmers bij de verkiezingen in Groningen, maar degenen die misschien niet meer gaan stemmen zijn immers de vriendjes-van. De partijen moeten gaan knokken om de oprecht geïnteresseerde student, die op inhoud bepaalt op welke partij hij stemt. De kandidatenlijsten kunnen dus beter teruggebracht worden tot, pak ’m beet, maximaal twintig mensen. Dat voorkomt vriendjespolitiek en geeft partijen toch ruimschoots de kans reservekandidaten te werven om eventuele uitvallers te kunnen vervangen.

Standpunten? Geen idee


Opgedrongen keuzevrijheid

Bama: niet knippen maar groeienBachelor niet af, dan niet aan je master mogen beginnen: de harde knip blijft aanstaande masterstudenten bedreigen. Ook de acties gaan door. Nait Soez’n brengt je een update en legt nog één keer uit waarom de harde knip geen goed idee is.

door Marcel Trip

Rond 2002 is het Nederlands hoger onderwijs overgestapt op het bachelor-mastersysteem. Dit in het kader van be-tere erkenning van het Nederlands hoger onderwijs in het buitenland. ‘Mobiliteit’ is het toverwoord.Zo kun je als student na het behalen van je bachelor lekker rondshoppen in het masteraanbod, wat je bij voorkeur in het buitenland doet, nu we in het interna-tionale stelsel meedraaien. Tenminste, dat was het idee. Uit onderzoek van het ministerie van OCW blijkt de mobiliteit van studenten niet hoog. Tachtig procent van de studenten kiest voor de bij hun bachelor horende doorstroommaster. Niks rondshoppen en al helemaal niet massaal naar het buitenland.Om hier verandering in te brengen wil Plasterk universiteiten de ‘harde knip’ opdringen. Alle bachelorpunten moeten binnen zijn voordat een student aan de master begint, zodat er niet automatisch wordt doorgestroomd van bachelor naar master. Keuzevrijheid wordt opgedron-gen met een blokkade. Volgens SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk zitten er hele andere redenen achter de harde knip. “De logica van het minis-terie van financiën, die het beslist niet erg zal vinden als er wat minder studen-ten zijn die een master gaan doen. De harde knip heeft geen bal met mobiliteit te maken. Het is puur een selectiemo-ment. Mobiliteit stimuleer je met goede voorlichting, niet met een harde knip.”In een overleg van de onderwijscommis-sie van de Tweede Kamer op 8 december 2008, bleek de SP als enige partij prin-cipieel tegen de blokkade. GroenLinkser Tofik Dibi benoemde een hele rits voor-waarden waaraan de knip zou moeten voldoen, zoals meerdere instroommo-menten voor de masters, ook bij kleine opleidingen, en goede herkansingsmoge-lijkheden.De andere partijen deelden het belang van enkele van die voorwaarden, maar zagen verder geen grote bezwaren tegen een harde knip. Met name het belang van meerdere instroommomenten werd vaak genoemd. Op dit moment heeft slechts één op de zes masters meerdere

instroommomenten. Interessant was wel dat PvdA’er Marianne Besselink te kennen gaf dat ze achter de motieven voor de harde knip staat, maar de protes-ten van studenten serieus neemt. Ze wil dat er gekeken wordt naar ‘varianten’ die de mobiliteit onder studenten vergroten zonder onnodige studievertraging en ho-gere studiekosten in de hand te werken. De Tweede Kamerfractie van de PvdA lijkt open te staan voor alternatieven.De overgrote meerderheid van de Kamer zal achter de harde knip staan als Plas-terk met een verder uitgewerkt voorstel komt. Dat zal waarschijnlijk begin febru-ari gebeuren. Studentenorganisaties blij-ven intussen protesteren. Het Landelijk Actie Comité tegen de harde knip komt met nieuwe acties en blijft handtekenin-gen tegen de harde knip ophalen (www.geenhardeknip.nl).

Harde knip via de achterdeurHoewel zelfs Plasterks eigen PvdA aan-gegeven heeft open te staan voor alter-natieven, doen er geruchten de ronde over een nieuwe manier van bekostiging, waardoor de harde knip langs de achter-deur alsnog kan worden ingevoerd. Nu ontvangen universiteiten het grootste deel van het geld van de overheid per di-

ploma. Plasterk werkt nu aan een wets-voorstel om universiteiten maandelijks per student te gaan betalen. In principe is dit logisch, want nu krijgen universi-teiten pas aan het eind van de loopbaan van een student geld. Als het aantal stu-denten groeit kost dit universiteiten ja-renlang geld. De letterenfaculteit van de RUG is hierdoor een paar jaar geleden bijna failliet gegaan.Onduidelijk is nog hoe het verschil tus-sen bachelor- en masterstudenten mee-genomen wordt in het wetsvoorstel. Als instellingen pas een mastervergoeding krijgen voor studenten die de bachelor helemaal afgerond hebben, lopen ze door een ‘zachte knip’ geld mis. Het nieuwe bekostigingsstelsel zou dus een effectief pressiemiddel kunnen zijn om de lande-lijke invoering van de harde knip door te drukken. Volgens de LSVb is er echter nog te weinig bekend over het voorstel om hier al vanuit te gaan.

Investeren in plaats van knippenMeerdere partijen geven aan dat het erop lijkt dat de harde knip impliceert dat we de bachelor als een afgeronde opleiding moeten gaan zien. Plasterk liet weten dat, hoewel het denkbaar is dat meer studen-ten met een bachelorpapiertje afzwaaien


richting de arbeidsmarkt, hier niet direct op aangestuurd wordt. Toch lijkt de scheiding tussen master en bachelor, naast een duidelijker begin-punt voor de master, tegelijk ook een duidelijker eindpunt van de bachelor te betekenen. Een driejarige opleiding, afgesloten met een scriptie. Het is aan-nemelijk dat het aantal studenten dat met slechts een bachelor op zak werk gaat zoeken zal groeien. Dit terwijl de arbeidsmarkt, bij monde van werkgeversorganisatie VNO-NCW, een universitaire bachelor niet als een volwaardige opleiding ziet.“Naar een volwassen bachelor-master-structuur.” Zo luidt de titel van minister Plasterks notititie ter verbetering voor het wetenschappelijk onderwijs en zo wordt de harde knip verkocht. Wat een onzin.Een volwassen bachelor-masterstructuur impliceert groei. Kwaliteitsverbetering. Duidelijkere grenzen zijn systematische aanpassingen, die niks te maken hebben met de kwaliteit van bachelors en mas-ters. In internationale context gezien zijn de Nederlandse bachelors nogal kort. Drie in plaats van vier jaar, zoals bijvoor-beeld in Amerika het geval is. Als we het

dan toch over bachelors willen hebben in het kader van groei, lijkt dit een no brai-ner. Tel een jaar bij de bachelor op, zodat het inderdaad uit kan groeien tot een vol-waardige wetenschappelijke opleiding. Dat is ook nog eens goed voor de inter-

nationale mobiliteit, want studenten met een Nederlandse bachelor zullen dan niet geweigerd worden om door te studeren in landen waar de bachelor vier jaar duurt.Daarnaast betekent dit dat er ruimte komt om de bachelor de kwaliteit van een afgeronde opleiding te geven. Nu is het zo dat in de drie jaar ook veel ruimte wordt opgeslokt door vakken buiten de specialisatie. Door minoren, bijvakken en vrije ruimte heb je als je klaar bent met je bachelor niet voldoende specialisatie in huis. Verbreding van kennis is natuurlijk ook academisch verantwoord, maar door een extra jaar specialisatie kan de bache-lor ook de verdieping brengen die nodig is voor een fatsoenlijke opleiding. Daarnaast zal de bachelorscriptie een be-

ter ingevulde rol moeten krijgen. Op dit moment is het een soort generale repeti-tie voor de masterscriptie. Een andere optie is het verlengen van de master, zodat hier meer ruimte voor verdieping is. Over welke variant beter

is, zullen de meningen in het onderwijsveld verdeeld zijn. Het ver-beteren van de bama is dan ook ingewikkeld, en wordt niet bereikt met maatregelen als de harde

knip. De harde knip is, in het kader van een volwassen bama, een compleet on-zinnige discussie. Het zal ervoor zorgen dat meer studenten stoppen met stude-ren na het behalen van een bachelor. Je kunt je onderwijsstelsel wel hetzelfde noemen als in Amerika, je kunt erop aan-sturen dat studenten na hun bachelor de arbeidsmarkt opgaan, zodat het lijkt als-of ons stelsel gelijk is aan het Angelsak-sische model, maar dat is het dus niet. It walks like a duck, it talks like a duck, maar het is nog maar een kuikentje. Als Plasterk serieus naar een volwassen bama wil en wil aansturen op mobiliteit moeten we zorgen dat er meer ruimte komt voor verdieping. En dat betekent fors investeren. Geen harde knip, maar trekken die knip.

(advertentie)

“De harde knip heeft geen bal met mobiliteit te maken”


“De markt is fake”In zijn nieuwste boekje Topkitsch en slow science beklaagt RUG-filosoof René Boomkens zich over de stroom ‘vernieuwingen’ die de afgelopen twintig jaar zijn doorgevoerd in het hoger onderwijs en onderzoek. Universiteiten staren zich blind op concur-rentie, wetenschappers moeten internationaal presteren en onderwijs is een ondergeschoven kindje geworden. Nait Soez’n sprak met Boomkens over onderwijshervormingen en het protest daartegen.

door Lars Buitinck en Lotte Grooten

Vanuit de academische wereld klinken steeds meer kritische geluiden over de koers van het hoger onderwijs en de wetenschap in Nederland. De Utrechtse filosoof en scheikun-dige André Klukhuhn spreekt in zijn boek Alle mensen heten Janus zorgen uit over de vanuit Den Haag opgelegde bedrijfs- en marktprocessen voor de wetenschap. Toe-val past niet in deze bedrijfsmatige manier van denken, terwijl toeval volgens Kluk-huhn een grote rol speelt bij wetenschap-pelijke vondsten. Zijn conclusie laat aan helderheid niets te wensen over: “De universiteiten en de markt, dan liever de gifbeker”.De filosoof Menno Lievers publiceerde in NRC van 22 december een aanklacht tegen de bachelor-master structuur. “Uni-versiteiten zijn veranderd in opvangcen-tra waar je je kinderen niet wilt laten stu-deren.” Lievers heeft geen idee waar het bachelordiploma in het Nederlandse stel-sel voor dient, en belangrijker: de univer-siteiten en beleidsmakers ook niet.Ook de RUG heeft in de figuur van fi-losoof René Boomkens een criticus van twintig jaar onderwijsvernieuwingen.Hoger onderwijs en wetenschap hebben te lijden onder meetdwang: niet kwaliteit telt, maar kwantiteit. Wetenschappers moeten zo veel mogelijk wetenschap-pelijke hits scoren met korte, herken-bare artikeltjes. Voor kritische reflectie is geen plek meer. Niemand heeft nog tijd om een boek te schrijven of zich in het publieke debat te mengen, want dat telt niet mee voor de internationale ran-kings; daarvoor tellen alleen publicaties in (Engelstalige) vaktijdschriften. Het ergst is het gesteld met de sociale weten-schappen (letteren, filosofie, GMW) waar afwijkende standpunten en onderwerp-keuze worden afgestraft. Dit alles stelt

René Boomkens in Topkitsch en slow sci-ence. Hij is boos.‘Internationalisering’ is een groot deel van de kwaal. Om met universiteiten in andere landen te kunnen concurreren is het bachelordiploma ingevoerd, dat ech-

ter geen enkele waarde heeft. Concurren-tie, dat kan helemaal niet: “het grootste verschil tussen enerzijds Grolsch en Hei-neken en de universiteiten anderzijds is dat bier een echte markt vormt en de we-tenschap niet”. Wetenschap hoort niet te concurreren, wetenschap moet vrij zijn. Boomkens ontving ons in zijn werkka-mer om zijn frustraties nog eens toe te lichten. Waarom heeft u het boek geschreven?Om er vanaf te zijn. De afgelopen tien jaar heb ik, werkzaam aan universiteiten en hogescholen, een verandering op zien treden in de manier waarop met onder-wijs en onderzoek wordt omgegaan. Hier heb ik vaak protest tegen aangetekend, maar dat heeft simpelweg geen zin ge-had. Nu heb ik het van me afgeschreven. Het grappige is dat ik veel reacties heb ge-kregen, vanuit mijn omgeving maar ook van bijvoorbeeld een Haagse bestuurder die het helemaal met me eens is. Ik merk dat meer, dat bestuurders het vaak met me eens zijn, maar dat ze stellen dat het ‘nu eenmaal niet anders kan’.Welke geleidelijke verandering is dat dan?Het begon bij de afschaffing van de WUB [Wet Universitaire Bestuurshervorming,

red.] en de invoering van de MUB [Wet Modernisering Universitaire Bestuursor-ganisatie, red.], omdat men blijkbaar de-mocratie moe was. Hier is toen nauwe-lijks tegen geprotesteerd, ook studenten lieten het afweten.

Sindsdien zijn er ieder jaar nieuwe herstructureringen geweest. Nu is er bij-voorbeeld weer die hele rendements-discussie. Ik heb tij-dens mijn loopbaan aan de universiteit in veel verschillende visitatiecommissies en ook in besturen daarvan gezeten, maar ben er op een gegeven moment uitgestapt, omdat je

er toch niks mee verandert. Nu is er weer dat gedoe met de harde knip, maar dat is samen met het bindend studieadvies onderdeel van symbolische regelgeving.Door nadruk op sturing en controle is de inhoudelijke discussie over het curricu-lum helemaal weggezakt. De jaarlijkse vergadering van onze vakgroep vind ik spannend en interessant, de rest van het jaar draait het allemaal om evaluatie, visitatie en van boven opgelegde maatre-gelen. Zo zijn we de afgelopen twee jaar verwikkeld geweest in een discussie over minoren. Nu zijn de minoren ingevoerd en hebben we op dit moment 5 studen-ten die deze volgen.Visitaties zijn belangrijk, maar nu praten we in de eerste plaats over de contro-leurs die langskomen in plaats van over de inhoud van het onderwijs of van het onderzoek. Dat doet wat mij betreft geen recht aan waar we mee bezig zijn.Onderzoek wijst uit dat middelbare scho-lieren helemaal niet kiezen aan de hand van rankings of visitaties. In de eerste plaats kijken ze naar de universiteit en de stad waar ze willen studeren en niet of filosofie in Groningen het beter doet dan filosofie in Amsterdam. Ik betwijfel of het voor de werkgevers wat uitmaakt. Onderzoek onder studenten naar voor-

“In Groningen hebben we tenminste nog een namaakdemocratie.”


zieningen en dergelijke zijn nog best betrouwbaar, maar andere onderzoeken zijn allemaal onzin.Is het wel mogelijk om niet langer mee te doen aan die rankings?Nee, dat zal wel niet. Maar het is een imaginaire race. In de Times Higher Edu-cation Supplement- en de Shanghai Jiao Tong-ranking [de belangrijkste rankings die er zijn op het gebied van universitei-ten, red.] komt de RUG op totaal verschil-lende plaatsen terecht. De vergelijking met universiteiten als Cambridge of Har-vard is bovendien compleet onzinnig. De rankings zijn van belang om studenten uit het buitenland of masterstudenten te trekken, maar zo’n ranking voor de hele universiteit geeft geen goed beeld. Filosofie in Groningen geldt als één van de beste, Bedrijfskunde als één van de slechtste opleidingen van Nederland; dan is het toch niet te meten?U ziet verschillende nadelen met betrek-king tot de internationalisering van de wetenschap. Één daarvan is dat de rol van de ‘publieksintellectuelen’ in het ge-drang komt. Wat bedoelt u daarmee?

Het wordt steeds belangrijker om het aan-tal publicaties te tellen die geplaatst zijn in tijdschriften die peer reviewed zijn. Hiervoor tellen de Amerikaanse en En-gelse tijdschriften mee, dus is het belang-rijk om in het Engels te publiceren. Ook wordt wat onderzocht wordt aangepast aan de Engelse situatie en problematiek. Zo wordt er steeds minder in het Neder-lands gepubliceerd over onderwerpen die voor Nederland interessant zijn, en kun je moeilijker deelnemen aan lokale discussies in Nederlandse kranten of tijd-schriften. Sommige discussies worden nou eenmaal niet in het Engels gevoerd.Studenten zijn over al die veranderingen niet kritisch genoeg?De LSVb laat de laatste jaren wel weer een inhoudelijk geluid horen; in de jaren negentig was het een echte belangenorga-nisatie die zich verre van politiek hield.In Groningen hebben we tenminste nog een namaakdemocratie, maar door het gebrek aan goede medezeggenschapsor-ganen is het niet gek dat studenten wei-nig van zich laten horen. Bovendien moeten ze tegenwoordig har-

der studeren met minder beurs. Vroeger waren studenten meer geneigd als collec-tief op te treden, tegenwoordig zitten ze in een soort ratrace om maar te worden geselecteerd voor bijvoorbeeld honours-trajecten.En medewerkers, komen die wel in opstand?Er zijn inderdaad verschillende onder-zoekers en docenten die een kritisch geluid laten horen, zoals in het boek If you’re so smart why aren’t you rich van Chris Lorenz e.a. Als de kredietcrisis langer dan een jaar duurt zal de discussie sterker worden. Nu zie je dat bijvoorbeeld al over de ont-wikkelingen in de zorg en rondom huis-vesting, en dat moet zeker ook omtrent de huidige ontwikkelingen in het onder-wijs plaatsvinden. Er is sprake van een zelfde soort teneur als met de topsalaris-sen, iedereen zegt: ‘we moeten wel mee’. Als de crisis z’n werk doet – al klinkt dat misschien wat cynisch – zal het gelóóf in de bedrijfsmatigheid afnemen. Er ís geen ‘markt’ voor geografen, sociologen, enzo-voorts. Die markt is fake.

(advertentie)


Mijn SLB-er begrijpt me niet!

De koffie is

te duur!

Stop met zeuren en doe er wat aan

door Paulien Vinke

De medezeggenschap van de Hanzeho-geschool op school- en opleidingsniveau functioneert momenteel niet optimaal. School Medezeggenschapsraden (SMR) en opleidingscommissies (OC) horen onderling zaken te bespreken die op dat moment binnen hun schools of oplei-dingen spelen. In de praktijk blijkt dat echter niet of nauwelijks te gebeuren. Schools hebben vaak moeite studentle-den te vinden om de vacatures binnen deze organen te vullen Verkiezingen vinden zelden plaats. Nog schokken-der is het feit dat, hoewel het wette-lijk verplicht is, een aantal opleidingen zelfs geen opleidingscommissie heeft. Daarnaast speelt er het probleem dat de OC en SMR binnen de opleidingen en schools weinig zichtbaar zijn. Reden te over voor de Groninger Studentenbond om zich hiermee bezig te houden.Uit eigen ervaring in de opleidingscom-missie van Voeding en Diëtetiek heb ik gemerkt dat studentleden in de OC niet of nauwelijks geschoold of zelfs maar ge-informeerd worden over hun taken. Dat leidt ertoe dat studenten in de OC hun recht om problemen binnen de opleiding aan de orde te stellen niet (kunnen) ge-bruiken. Vaak worden ze alleen gevraagd het meeste noodzakelijke te doen, zoals het beoordelen van het onderwijs- en examenreglement (OER). Het is geen uitzondering als een OC maar tweemaal

per jaar bijeen komt, terwijl dat veel vaker zou moeten gebeuren.

Opleidingscommissies, medezeggenschap: op Hogescholen zijn er manieren genoeg om als student je opleiding te beïnvloeden. Volgens Paulien Vinke, fractievoorzitter van de GSb in de hogeschool medezeg-genschapsraad, worden deze in de praktijk slecht benut.

Daarnaast is het vaak zo dat studenten niet eens weten dat er een opleidingscommissie is waar ze met hun pro-blemen of kritiek naartoe kunnen. Of ze weten wel dat er een is, maar kunnen vervolgens geen contact krijgen met de leden van de commissie. Soms wordt er niet gereageerd op ingebrachte punten van studenten. En zo zijn er nog tal van voorbeelden te vinden van de onzicht-baarheid en onbereikbaarheid van de op-leidingscommissie. Dit is een probleem, omdat studenten met hun klacht of pro-bleem verder nergens naartoe kunnen en studentleden in de OC niet weten dat zij de mogelijkheid hebben om echt zaken te veranderen binnen hun op-leiding. Iedereen zeurt, maar niemand neemt initiatief om veranderingen te bewerkstelligen.

Van een aantal studentleden uit ver-schillende School Medezeggenschaps-raden (SMR) hebben wij vernomen dat soortgelijke problemen spelen binnen hun raden. De scholing van studenten in de SMR is gelukkig wel beter geregeld, zodat zij vaak wel weten wat hun rech-ten en plichten zijn. Toch loopt het ook hier niet zoals het zou moeten. Er schijnt binnen veel ra-den vooral oppervlakkig gesproken te worden over procesmatige zaken, waardoor er weinig tijd overblijft voor de inhoud van de stukken. De studen-ten lijken überhaupt maar hooguit een kwart van de tijd aan het woord in de vergaderingen. In een zogenoemd ‘kritische kijk op zichzelf’ zegt de hogeschool dat zowel

de Hanze zelf als de betrokken orga-nen vinden ‘dat het op efficiënte wijze gebruik maken van de inzet van mens en middelen belangrijk is’. Jam-mer dat dit in de praktijk vrijwel nergens terug te vinden is.Ook is er weinig contact tussen de OC en de SMR. Dat is jammer, omdat de groot-ste knelpunten binnen de opleiding vaak wel bekend zijn, maar de school dat overzicht niet heeft. Hierdoor komen deze zaken dan ook niet aan het licht op het niveau waar ze opgelost zouden kun-nen worden. Door beter contact tussen OC en SMR kunnen problemen in een vroeg stadium worden aangepakt.

De GSb-fractie in de Hogeschool Mede-zeggenschapsraad wil hier iets aan doen. Voor bovenstaande zaken is aandacht gevraagd in de raad. De GSb-fractie zal binnenkort een onderzoek starten on-der alle medezeggenschappers in OC’s en SMR-en om hun ervaringen te horen. Met deze informatie hopen we in de HMR te zorgen dat er serieus wordt om-gesprongen met de medezeggenschap door studenten op de Hanze.De GSb-fractie is naarstig op zoek naar goede ideeën van studenten om mede-zeggenschap meer in dienst van de stu-dent te stellen. Zo kwam het idee van een student voor een duidelijk zichtbare postbus voor opleidingscommissies waar studenten hun klacht, idee of probleem kwijt kunnen, zodat er binnen de OC iets mee gedaan kan worden. Een heel goed idee, maar we kunnen er nog veel meer gebruiken. Laat ons dus snel horen hoe medezeggenschap op de Hanze vol-gens jou beter kan.


Ganymedes is the newly founded association in Groningen for LGBT students: Students that are lesbian, gay, bisexual or transsexual. Nait Soez’n interviewed Sean Smith, founder of Ganymedes about the necessity for this organization and what it wants to achieve.

by Marcel Trip

With the birth of Ganymedes, the association for lesbian, gay, bisexual and transgender (LGBT) students, Gronin-gen has become home to the second Dutch student organi-zation of this type. Sean Smith is the founder and first president of the newly created association. He has been a member of LGBT orga-nizations in Durham (England) and Maastricht, and decided Gronin-gen needed one too.

Why did you start Ganymedes?Well, I studied at the Univer-sity of Durham in England and later at Maastricht Uni-versity, and both universities had an LGBT-association. When I came to Groningen I wanted to join a similar association here, but I found that there weren’t any. So I figured I would start one.The association in Durham had at least a hundred members. They have been around for fifteen or twenty years. Kaleidoscope, the association in Maas-tricht, had about nineteen members when I left. But they were not that com-mited. I think we can do better.

But for what purposes did you start Ganymedes?It’s hard to categorize ourselves; we want to be both a social association and a defender of LGBT rights. So Ganyme-des could have a number of purposes, depending on what the members want to make of it. First of all it is an oppor-tunity for LGBT students to meet. But it could also be more political, discussing LGBT issues on a higher level. At one of our first meetings I heard about a male student who was thrown out of a bar by the doorman for kissing another male student. We could have a role in such af-fairs as well. We want to unite students so they can have more power. We also want to provide welfare, like drop-in sessions for students with questions or problems.

Ganymedes

How do you see the political aspect of Ganymedes?Well, we could for example try to in- crease the pressure from the Dutch go-vernment on EU members that are not too interested in promoting gay rights. But our activities will depend on the in-put of our members.

What do you want to do as President?My job as president will be to give people an opportunity to meet and do what they want. The first order of business is to promote ourselves, through poster cam-paigns etc. But because we want to be more than a social gathering, I intend to also defend the rights of LGBT students as much as I possibly can.

Are you an alternative for LGBT-students to ‘traditional’ fraternities? And don’t you think this will cause segregation?It is not my intention for Ganymedes to be a fraternity, such as Vindicat or Diz-kartes. They take up most of the free

time of their members. Ganymedes is not like that. In England I never heard about fraternities like the ones you have here. There were more debating and dancing clubs in England, that would not take up as much time of their members. Ganymedes will be more like that. I would say that we offer a place where LGBT students can converse about com-mon interests. For some members it might just be an opportunity to meet other gay students once or twice a week. There is no reason why our members can’t be part of other associations. It is like the establishment of the African Stu-dents Community in 2005. I don’t think that caused segregation between African and European students.

For more information about the activities of Ganymedes: http://ganymedes-lgbt.nl


Als iemand de keel van zijn dochtertje doorsnijdt en haar hoofd in een meertje langs de snelweg gooit, waar het zwemt in ijskoud water, terwijl zij zou moeten zwemmen in fijne sprookjes. Als iemand in één straat in Utrecht zeventien studen-tes verkracht. Wanneer iemand een vrese-lijke misdaad begaat en wordt opgepakt, wordt zijn familie schuw voor camera’s en journalisten en trekt ze de jas over het hoofd. Logisch. Maar een angstige familie die zich als een vleermuis voor de zon of als een konijn in een bos verstopt omdat hun dochter koningin zal worden, snap ik niet. Waarom is Máxima’s familie zo bang voor camera’s? Heeft hun dochter Willem Alexander vermoord of is ze met hem getrouwd? Er wordt gepraat over ‘de samenleving voor iedereen’. Als de ouders van Máxima geen kans krijgen, terwijl hun dochter koningin wordt, hoe kan ik deze samenleving dan binnenko-men met twee zonden: buitenlander en asielzoeker? Toen het duidelijk werd dat Máxima niet alleen verliefd was op Willem Alexan-der, maar ook met hem wilde trouwen, huilde haar vader en viel flauw. “Wil jij je vader blootstellen aan deze wereld?”, zei hij, toen hij weer was bijgekomen. “Nederlanders zijn beschaafd, hoor”, ant-woordde Máxima, “Zij zullen niet kijken naar wat u gedaan hebt.” “Mijn dochter”, zei hij met betraande ogen. “Ik ben bang dat ze zullen denken dat jíj in het regime van de dictator werkte en niet ik.” “Maar pappa”, zei Máxima. “Ik zal koningin worden. Niemand zal onbeleefd zijn.” “Mijn lieve kind, luister goed. Een bij-enkoningin heeft meer macht dan de koning in Nederland. Daar regeert alleen de gulden. Dat is waar de Nederlanders bang voor zijn, niet voor hun koningin. Zij zijn bang dat ze in de supermarkt bij een product 99 cent zetten, maar wel één gulden nemen.” Máxima begon te hui-len. Haar vader kon niet tegen haar tra-nen en ging naar de keuken. Zijn vrouw was bezig met de salade. “Waarom ben je zo zenuwachtig?”, zei ze tegen hem. “Máxima heeft haar hele leven op een prins met het witte paard gewacht. Jij verpest haar droom.” “Hou op”, zei hij en sloeg met zijn vuist op tafel, zodat de

Column door Rodaan Al Galidi

Al Zorro

salade op de grond viel. “Moest ze per se die Nederlander op een witte koe ne-men? Ze wroeten in mijn geschiedenis, maar denken zelf alleen aan hun toe-komst. Waar is hun verleden, waar zijn hun zwarte bladzijden? Is het Oranjehuis altijd zo schoon geweest? Ze zullen zeg-gen dat ze veranderd zijn. Ik toch ook? Zij waren piraten met grote schepen en nu zijn het mensen met een grote mond. Als hun verleden hun pijn doet, waarom laten ze het verleden van anderen dan niet met rust?” Zijn vrouw gaf hem een glaasje water met een kalmeringstabletje. “Ik heb ze een koningin gegeven. En wat krijg ik terug? Opspraak, schaamte, pijn. Ze verzieken mijn leven en dat van mijn familie.” Zorreguieta plofte vermoeid in zijn stoel. “Op het moment dat ik hen een koningin geef, maken ze van mijn leven een hel. Ze achtervolgen me zelfs als ik ga plassen. “Hij is de crimineel, de vader van onze koningin”, zeggen ze. Schamen ze zich dan niet voor zichzelf?” Zorreguieta huilde tranen, groter dan die van Máxima. “De Nederlanders zetten de kroon op het hoofd van mijn dochter en hangen de strop om mijn nek.” “Ga maar een stukje lopen, dat is goed voor je”, zei zijn vrouw. Hij keek naar het raam, zag de Nederlandse camera’s en microfoons en zuchtte.

Als Máxima met mij –een asielzoeker- was getrouwd, was dat makkelijker voor haar geweest. Als zij met mij was getrouwd, zou niemand het over haar vader heb-ben, waar ik nu eigenlijk meer van weet dan van Máxima. Als zij met mij was ge-trouwd, had ze haar haar niet blond hoe-ven te verven, zwart is ook goed. Dan had ze geen Nederlands hoeven te leren en het Spaans niet hoeven te vergeten. Haar ouders waren hartelijk welkom geweest op onze bruiloft. Er was niet op potten en pannen geslagen of met verf gesme-ten en ze had haar katholieke geloof niet af hoeven zweren.Maar ik had nooit zo’n dure jurk voor haar kunnen kopen. Ik had me misschien drieduizend asielzoekers kunnen veroor-loven, maar geen drieduizend politie-agenten. En die koets en de paarden zou-den helemaal te hoog gegrepen zijn. Als zij met mij getrouwd was, moest ze in een studentenhuis wonen en was ze uitgepro-cedeerd. Maar het mooiste is dat ik mijn naam Al Galidi meteen zou veranderen in Al Zorro, de grootvader van Zorreguieta, wat de Nederlanders niet weten, omdat ze de geschiedenis niet kennen.

Rodaan Al Galidi stelt alle reacties op deze column op prijs. Hij is te bereiken via e-mail: [email protected]


“Ik voel een film graag met alle zintuigen.”

De Oostenrijkse filmmaker Nikolaus Geyrhalter maakte naam met de schokkende documentaire Our Daily Bread, over de verwerking van dieren in de voedselindustrie. Hij gaf op het laatste International Documentary Festival Amsterdam (IDFA, november 2008) een masterclass voor geïnteresseerde bezoekers. Nait Soez’n was erbij.

door Milou de Boer

Geyrhalter (1972) maakt opvallende do-cumentaires, waaronder Pripyat (1999), Our Daily Bread (2005), en zijn nieuwste film 7915 Km (2008). Het gesprek met hem, gezellig samen met zijn editor Wolfgang Widerhofer (“want ik ben licht autistisch”), vindt plaats in de Escape. De Escape ziet eruit als een te hippe danstent waar je normaalgesproken met verkeerde schoenen niet naar binnen komt, vol lounge-hoekjes, enorme dansvloeren en donker gebloemd behang. In een grote zaal, waar rijen kleine stoeltjes klaar staan en de temperatuur ergens onder nul ligt, staan grote videoschermen klaar en Jan des Bouvrie-achtige banken waarop de filmmakers en de interviewer al klaar zitten. Geyrhalter schijnt zich zelden te laten interviewen, omdat hij vindt dat zijn films duidelijk genoeg zijn om voor zichzelf te spreken. Dit maakte hij he-lemaal goed in de masterclass, die meer leek op een urenlang interview met een wat aanval-lende interviewer die ook nog vol slechte grapjes bleek te zitten (“Nikolaus! Dat klinkt als Sint Nicolaas, ha ha”). Het gesprek werd daardoor helaas nooit echt boeiend. Pas toen de zaal vragen mocht stellen kwam Geyrhalters interessante blik op filmmaken naar voren. Zijn bekendste film Our Daily Bread bestaat enkel uit een registratie van de grootschaligheid, anonimiteit en industri-ele opzet van de Europese voedselproduc-tie, zonder voice-over of ander commen-taar. Voor deze film had Geyrhalter eerst verschillende interviews opgenomen, maar na het schieten van meters film bedacht hij dat een conventionele docu-mentaire niet de beste manier was om de voedselindustrie weer te geven. Alleen beelden waren voldoende, even anoniem, mechanisch en onpersoonlijk als de reali-teit. Geyrhalter moest nogmaals met zijn camera op pad, waarna editor Widerhofer er bij de montage voor koos om ruimte tussen de beelden te laten. “Film gaat

“Kunst zonder politieke motieven is leeg”

over ervaringen, niet over argumenten.” Een betogende documentaire is in hun ogen streng verboden. Deze afkeer van de bij documentaire veel-gebruikte vorm van overtuigen betekent niet dat Geyrhalter niets met zijn films be-oogt. Hoewel zijn filmstijl te zien is als het belangrijkste aspect van zijn films, deze stijl is niet leeg. In een eerder afgenomen interview met de IDFA-dagkrant vertelt Geyrhalter dat een goede documentaire

en andersom.” Kunst, en daar vallen zijn documentaires beslist onder, is volgens Geyrhalter zonder politieke of maatschap-pelijke motieven leeg en oninteressant. Als kunstvorm biedt de documentaire volgens hem dan ook als geen ander “de mogelijkheid om iets te maken met een politiek-maatschappelijke relevantie en daarmee de mogelijkheid om dingen te kunnen veranderen.”Geyrhalters manier van filmmaken is

geïnteresseerd en ongehaast. Hij heeft voor Nederlandse begrippen een luxepositie opgebouwd in zijn thuisland Oostenrijk. Dat blijkt uit het feit dat hij zijn films redelijk gemakkelijk gefinancierd krijgt zon-der vooraf een scenario te moeten overhandigen. De tijd die hij voor zijn onderwerp wil en ook móet nemen, krijgt hij ook, waardoor zijn films alleen maar beter worden. Een vraag die vanuit de zaal wordt gesteld, is waarom Geyrhalter ervoor kiest naar onherbergzame, toch wat ongezellige oorden af te reizen om iets unieks te registreren. Iets wat op andere plaatsen in de wereld misschien totaal niet geldt of op filmkijkers van toepassing is. Een voorbeeld van zo’n film is Pripyat, een zwart-wit document over het leven in de kerncentrale in Tsjernobyl – ja, die bestaat én werkt nog. Geyrhalter meent dat juist het zoeken naar onooglijke hoekjes in de wereld, naar plaat-

sen en situaties die eigenlijk buiten de maatschappij en de geschiedenis worden gehouden, je iets kan vertellen over hoe deze maatschappij eigenlijk in elkaar zit. In Das Jahr Nach Dayton (1997) is er ook sprake van vergeten of bewust genegeerde delen van de geschiedenis. In deze film geeft Geyrhalter een kijk op overlevenden van de oorlog in Bosnië na de Dayton-overeenkomst in 1995. Door te laten zien hoe het identificeren van overledenen nog jarenlang door moet gaan, maakt Geyrhalter op pijnlijke wijze zichtbaar hoe het leven na oorlog door moet, terwijl de rest van de wereld zijn ogen al lang weer heeft afgewend.

Bron: Dagkrant IDFA, Masterclass IDFA met Nikolaus Geyrhalter.

de tijd neemt. “Snelle informatie krijg je al genoeg in andere media – moeiteloos, en zonder een bioscoopkaartje te hoeven betalen. Een cinematografische beleve-nis heb je, met wat geluk, uitsluitend in een bioscoop. Het gaat bij film niet in de laatste plaats om voelen, zoeken en be-zinning. Dat gaat mij het beste af in een rustige, serieuze gemoedstoestand. Ik voel een film graag met alle zintuigen.” Hij stelt daarom hoge eisen aan zijn cinematogra-fie: de artistieke vormgeving en techniek moeten absoluut kloppen en de vorm van zijn film moet aansprekend zijn, maar niet op zo’n manier dat de stijl het onderwerp in de weg gaat zitten. ‘In het ideale geval’, zo beantwoordt hij de vraag of hij liever kunstenaar of activist is, “zijn kunstenaars activisten


www.groningerstudentenbond.nl/lidworden

De ALV is op donderdag 26 februari om 19:30u op het pand. Alle leden zijn uitgenodigd aanwezig te zijn. Na afloop is er een GSborrel.

Wil je problemen oplossen op de RUG, de Hanze, de woningmarkt of het milieu? Dan zoekt de GSb jou! De vakbond voor studerend Gronin-gen bestaat alleen dankzij de inzet van studenten voor hun belangen en die van medestudenten. Hou je van…

Het Studentensteunpunt is onze hulplijn voor studenten. Het Steun-punt helpt studenten die problemen hebben met hun opleiding, huisbaas of bijbaan. Mail naar [email protected] of bel 050-318 78 98.

De ICT-commissie houdt de GSb-computers draaiende, de website in de lucht en de mailboxen spamvrij. Interesse? Mail naar [email protected]. Studiepunten verkrijgbaar in overleg met je docent.

Als je meer informatie wilt over de activiteiten van de GSb en wat jij voor ons kunt doen (of wij voor jou), mail dan naar één van de boven-staande adressen of bel (050) 363 4675 (ma t/m do, tussen 12:00 en 17:00u).

De Groninger Studentenbond (GSb) behartigt de be-langen van alle studenten in Groningen. Nieuwsgierig? Kom een keer langs! Actief worden is heel makkelijk. Je kunt schrijven voor de Nait Soez’n, maar je kunt je ook bezig houden met studentenhuisvesting, milieu of medezeggenschap.De Groninger Studentenbond is van maandag tot en met donderdag geopend van 12 tot 17 uur.

De afgelopen maanden hebben veel ge-vergd van het bestuur. Er moesten jaar-verslagen, een jaarrekening, een beleids-plan en een begroting komen. Met veel tijd en moeite van de actieve leden lijkt het nu allemaal toch op orde te komen. Waarvoor heel veel dank! Als bestuur kij-ken we nu uit naar het komende half jaar waarin we nog veel leuks en goeds kun-nen doen voor de Groningse studenten. In het bestuur is er echter nog wel een grote wijziging gekomen. Wegens persoon-lijke omstandigheden is Cristina terug- getreden als penningmeester. Harm, die tijdens de vorige ledenvergadering is aan-genomen als algemeen bestuurslid, zal vanaf nu de rol van penningmeester op zich nemen. Het jaarplan voor 2009 “Terug naar de ba-sis van progressie” is in januari goedge-keurd door de leden. De vele activiteiten die de GSb in staat is te organiseren zul-len dit jaar goed worden afgewogen naar doelmatigheid, te verwachten resultaat en prioriteit. Het zal er concreet op neer komen dat we minder maar kwalitatief betere activiteiten organiseren en onder-zoeken doen.Natuurlijk zijn we niet alleen bezig ge-weest met stukken schrijven en vergade-ren. De GSb is nog steeds hard aan het werk om de actie tegen de harde knip voort te zetten door handtekeningen op te halen. Ook hopen we binnenkort met kamerleden en bonden uit andere uni-

versiteitssteden alternatieven te presen-teren die de harde knip overbodig ma-ken. Daarnaast lopen de enquêtes over stages op de Hanzehogeschool goed.Het steunpunt heeft veel medewerkers geworven. Zij hebben de gebruikelijke trainingen over huurrecht en andere juridische zaken achter de rug. Vervol-gens zijn ze enthousiast aan de slag ge-gaan met het informeren van studenten die de studentenlijn bellen. Deze wordt elke werkdag, behalve vrijdag, van twaalf tot vijf bemand. Heb je een klacht over je huisbaas of lig je overhoop met je examencommissie over een bindend studieadvies? Bel dan met de GSb: 050-3187898.Het SMOG organiseert elke week op dinsdag om 13:00 een biologisch verant-woorde lunch voor €2,-. Hier kunnen we als bestuur en actieve leden op informele wijze spreken over de gang van zaken en natuurlijk ook gezellig bijkletsen. Verder zijn we druk in de weer om de continuïteit van de Groninger Studen-tenbond te waarborgen. De fracties zijn druk bezig om kandidaten te werven en het bestuur is ook op zoek naar mensen die het leuk lijken om een jaar bondsbe-stuurder te zijn. Kortom het is doorgaans zeer levendig op het GSb-pand aan de Sint Walburgstraat en er wordt druk ge-werkt aan een vakbond met nog meer slagkracht!

De inhoud van deze pagina valt onder de verantwoordelijkheid van het GSb-bestuur.

Berichten van het Bondsbestuur

St. Walburgstraat 22atel: 050-3634675 [email protected]

Algemene ledenvergadering

Wil je actief worden naast je studie?

Mensen helpen?

Hardware en software?

Meer weten?


Weerwolven en korsettenWiekes filmblik

Afgelopen kerstvakantie werd Van Hel-sing (Somers, 2004) uitgezonden. Destijds heb ik hem in de bioscoop gezien en ik vond hem voor herhaling vatbaar, dus was ik van de partij.In een tijd, lang gele-den in een land, ver weg, werkt iemand in een groot, duister kas-teel aan zijn uitvinding. Nog één bliksemschicht en dan leeft het! Maar helaas, de werkzaam-heden worden verstoord, de uitvinder sterft en de uitvinding verdwijnt. Ergens anders jaagt iemand op monsters. De monsterjager is Van Helsing (Hugh Jackman). In dienst van het Vaticaan en wordt hij uitgezonden naar het land dat ver weg ligt. Daar is namelijk een bijna uitgestorven familie die wordt belaagd door vampiers. Eenmaal aangekomen komt hij er achter dat er nog maar één familielid over is: De uitermate sexy Anna Valerious (Kate Beckinsale), die de hele film zonder uitzondering te zien zal zijn in kittige laarsjes en krappe korset-jes. Haar broer is net veranderd in een weerwolf en ze wordt belaagd door de slechte graaf Vladislaus Dracula (Richard Roxburg) en zijn geile, kirrende en nog schaarser geklede ‘bruiden’. Van Helsing en Anna worden in de strijd echter niet alleen bijgestaan door sidekick- monnik Carl (die Cedric zou moeten heten), maar ook door eerstgenoemde uitvinding, die bestaat uit meerdere lichaamsonderde-len die eerst van iemand anders waren.En zo worden in Van Helsing twee klassieke verhalen ineengevlochten met een sausje van snelle actie en montage, begeleid door aangename muziek met snelle Spaanse gitaren (geen voor de hand liggende keuze bij een horrorfilm!). De hele plot uit de doeken doen zou wat teveel ruimte innemen, want er wordt nogal wat bijgehaald en niet alles wordt even netjes aan elkaar verbonden. Eigen-lijk is alles over the top bij deze actiefilm: het plot, het acteerwerk, de settings, de actie en de grappen.

Van Helsing lijkt opgezet als familiefilm voor mensen die niet al te hard willen nadenken. Maar wat een fijne film is het als je dat even buiten beschouwing laat! De film doet eenvoudigweg niet méér dan hij belooft. Wie gaat er zeuren over

realistische verhaallijnen en karakteront-wikkeling bij een vampierfilm? Dat is net zoiets als klagen dat er teveel actie zit in een James Bondfilm. Door de snelle actie weet Van Helsing meer dan twee uur te boeien alsof je in een aangename achtbaan zit. Alles is precies zoals het moet zijn: de graaf is sexy, intelligent en wreed, de laatste erfgename is een actievrouw waar Catwoman nog een puntje aan kan zuigen en Van Helsing is niet alleen stoer en

onfeilbaar (in tegenstelling tot de sidekick natuurlijk), maar heeft ook zo zijn eigen identiteitsissues. De decors zijn sfeervol en duister, de dialogen zijn leuk geschre-ven en het camerawerk is verrassend. Er is veel gewerkt met digitale animatie (cgi), waardoor alles er prachtig uitziet: het duis-tere kasteel, de vliegende vampierbruiden en allerlei andere vreemde wezens. De klassieke verhalen worden uitgevoerd met interessante wendingen. Natuurlijk zitten er tenenkrommende scenes en voorspel-bare plotwendingen in, maar overall is het een vermakelijke film die ik zeker nog een derde keer zou zien als ik de kans kreeg. Sexy Dracula for the win!

wie gaat er zeuren over karakterontwikkeling


www.groningerstudentenbond.nl

Allemaal willen we graag een keertje voor held spelen. Wie heeft nog nooit op die manier met zijn gedachten ge-speeld? In onze fantasie staan we al op de cover van Time magazine: de persoon van het jaar 2009. Hij heeft de pro-blemen opgelost tussen Israël en de Palestijnen, zij heeft door haar inzet de millenniumdoelen verwezenlijkt.Dat niveau zullen we niet snel bereiken. Het worden van de nieuwe Barack Obama is voor de meesten van ons te hoog gegrepen. Liever stellen we ons tevreden met een plaatsje in Idols, Popstars of X-Factor. Duizenden mensen doen auditie voor deze programma’s, miljoenen mensen kijken ernaar. De winnaar wordt ons nieuwe popidool: per sms verkozen tot held. Over een paar jaar zijn de meeste mensen je naam alweer vergeten.We zijn helden in het diepst van onze gedachten, maar als we nadenken over wat het door ons zo graag gewilde heldendom inhoudt, schrikken we snel terug. Een bekende sporter zijn is leuk, maar die trainingen! Voor politicus spelen is oké, maar die drukte! In gedachten zou iedereen weigeren op te staan in de bus, maar wie van ons zou in werkelijkheid het voorbeeld van Rosa Parks durven vol-gen? We houden onze persoonlijke weblogs bij, leesbaar voor de hele wereld. Al dan niet anoniem oefenen we grove kritiek uit op de regering van ons land. Zouden we dat ook doen als we in China of Iran woonden? Zouden we het hebben aangedurfd? We willen zo graag een held zijn, maar we grijpen niet in bij een vechtpartij op straat. De volgende dag lopen we mee in de stille tocht voor de dode die bij zinloos geweld is gevallen. Moeten we vaker ingrijpen of gegronde kritiek leveren, met alle risico’s van dien? Of verschuilen we ons liever achter onszelf wanneer het om de praktijk gaat?Misschien zijn juist onze kleine heldendaden belangrijk. In een drukke bus opstaan voor ouderen, een glimlachje of een groet op het juiste moment. Het kost nauwelijks tijd, tot we alles bij elkaar optellen. Dan zijn we in ons leven allemaal helden voor één dag.

Column

Helden

Documents

Nait Soez'n 37-3