Embed Size (px)
Citation preview
NEWSLETTER NVO GREEN HOME
No 4. JANUAR/FEBRUAR 2010
Uredjenje Stitarice
U Mojkovcu je 15. januara 2011. odrzana akcija
uredjenja podrucja oko rijeke Stitarice, koja
predstavlja nastavak aktivnosti uredjenja dvorista
organizovanih tokom decembra 2010. u okviru
projekta „Ucestvuj i mijenjaj“, koji je podrzala
Americka ambasada u Podgorici.
Naime, rijec je o podrucju koje je sluzilo za
nelegalno odlaganje otpada a prijetila je i
opasnost za njegovo dalje sirenje usled obilnog
kisnog perioda. Da napomenemo, odlaganje
otpada, van za to namijenjenih mjesta, predstavlja
ozbiljan problem za zivotnu sredinu i ljudsko
zdravlje. Stetne materije koje se oslobadjaju
razlaganjem odlozenog materijala dospijevaju u
vazduh, zemljiste, podzemne i povrsinske
vode,biljni i zivotinjski svijet ali covjeka kao
poslednjeg clana lanca ishrane.
Poseban problem predstavljaju plasticne kese.
Period njihovog raspadanja zavisi od spoljasnjih
uslova. Ukoliko se plasticne kese nalaze na
otvorenom i pod povoljnim uslovima (sunceva
svijetlost, kiseonik i vlaznost vazduha) vrijeme
raspadanja je od 400 do 1000 godina. Ako se pak,
plasticne kese nadju u zemljistu gdje sunceva
svijetlost ne dopire i nema kiseonika, njihov period
raspadanja se procijenjuje na milijardu godina.
Zasto su plasticne kese „opasne“?:
Ø Osnovna materija za njihovu proizvodnju,
polietilen dobija se iz nafte i prirodnog
gasa (velika potrošnja konvencionalnih
izvora energije)
Ø Zagadjenja okeana i mora prilikom izlivanja
nafte
Ø Njihovim spaljivanjem oslobadjaju se stetni
gasovi i teski metali
Ø Idealni su prenosioci bakterija
Ø Opasni za zivi svijet (izazivaju gusenje ili
se zapetljaju u organizmu).Oko 100 000
morskih sisara (kitovi,delfini, foke) godisnje
umre od gutanja kesa, za koje misle da su
njihova hrana-meduze.
Ø Lagane su i vodootporne, tako da ih vjetar
lako raznosi, pa se mogu vidjeti na
ulicama, u parkovima, obalama rijeka i
daju ružan izgled prostoru
Vise informacija na:
EKOPlan - Monitoring primjene principa
odrzivog prostornog razvoja i zastite zivotne
sredine u prostorno planskim dokumentima u
Crnoj Gori
NVO Green Home u saradnji sa NVO Expeditio iz
Kotora počela je sa realizacijom projekta
„EKOPlan - Monitoring primjene principa
održivog prostornog razvoja i zaštite životne
sredine u prostorno planskim dokumentima u
Crnoj Gori“ koji je podrzan od Fondacije Instituta
za otvoreno drustvo, kancelarija u Podgorici.
Cilj projekta je podsticanje primjene principa
održivog prostornog razvoja i zastite zivotne
sredine u prostorno planskim dokumentima u
Crnoj Gori.
Projektom zelimo da utvrdimo tacan stepen
razumijevanja savremenog evropskog pristupa
ocuvanju zivotne sredine i odrzivog razvoja
donosioca odluka. Jedan od ciljeva svakako je i
prepoznavanje stepena zastpuljenosti navedenih
principa u programskim zadacima, planovima i
projektima, legislativi, strategijama i procedurama
koje se sprovode na svim nivoima uz
komparativnu analizu sa EU iskustvima. Kroz
projektne aktivnosti planirano je podizanje nivoa
svijesti predstavnika drzavnih organa na svim
nivoima, institucija i obradjivaca planova o
osnovnim principima zastite zivotne sredine i
odrzivog prostornog razvoja.
Vise informacija na:
Ekoloski forum
Podgorica 17. februar 2011. - odrzan je
pripremni sastanak Ekoloskog foruma
(Environment forum) u Crnoj Gori.
Rijec je o projektu koji se realizuje u zemljama
zapadnog Balkana i Turskoj, a podrzan je od
Evropske komisije, generalnog direktorata za
zivotnu sredinu. Kroz Forum za zivotnu sredinu
nevladine organizacije koje se bave zivotnom
sredinom imaju priliku da predstave svoja
misljenja, iskustva, preporuke i primjere dobre i
(ili) loše prakse Evropskoj komisiji.
Sastanak je obuhvatio dvije teme:
• Energetska efikasnost i obnovljivi izvori
energije i
• Ucesce javnosti u procesu donosenja
odluka
Pored predstavnika nevladinih organizacija,
sastanku su prisustvovali i predstavnici delegacije
Evropske komisije u Crnoj Gori, Ministarstva
odrzivog razvoja i turizma, Agencije za zastitu
zivotne sredine, Ministarstva ekonomije, javnih
institucija i lokalnih samouprava.
Više informacija na:
IPA prekogranicni projekat Crna Gora –
Albanija
NVO Green Home u saradnji sa partnerskom
organizacijom INCA – Institut za zastitu prirode u
Albaniji i zajednickim partnerom TSLF -
Prekogranicni forum za Skadarsko jezero, pocinje
sa realizacijom projekta – „Podrska predlozenom
prekogranicnom rezervatu biosfere Skadarskog
jezera“.
Kroz projekat se zeli ukazati na postojecu
problematiku prekogranicnog upravljanja
Skadarskim jezerom, kao i procijeniti njegov
potencijal za stavljanje ovog podrucja pod
UNESCO zastitu .
Osnovni ciljevi ovog projekta su doprinos samoj
zastiti biodiverziteta jezera kroz promociju
prekogranicne saradnje kao i podrska
dosadasnjim naporima drzavnih institucija ka
uspjesnijem pristupu i efikasnijoj politici u oblasti
zivotne sredine, a sve u cilju vece informisanosti i
strucnosti civilnog sektora i drzavnih institucija.
Ove aktivnosti vode ka upotpunjavanju
institucionalnih praznina u prekogranicnom
upravljanju prirodnim resursima, u cilju
ispunjavanja standarda Evropske Unije.
Projekat je podrzala Delegacija Evropske
Komisjie u Crnoj Gori i Albaniji.
Vise informacija na:
Partnerske akcije za zastitu biodiverziteta
zapadnog Balkana
Green Home je u partnersrvu sa Mladim istrazivacima Srbije, Sunce iz Splita i WWF Mediteranskim programom pokrenula projekat „Partnerske akcije za zastitu biodiverziteta zapadnog Balkana“, ciji je cilj da se doprinese zastiti biodiverziteta Crne Gore i Srbije kroz promociju i podrsku kljucnih politika EU za zastitu prirode, ukljucujuci mrezu Natura 2000 i podrsku regionalnim inicijativama za podizanje svijesti o energetskoj efikasnosti. U okviru ovog projekta otvoren je Regionalni program malih grantova namijenjen ekoloskim nevladinim organizacijama na kojem je ucestvovalo 9 organizacija iz mreze Natura 2000 info centar, sa prijedlozima projekata za lokalne akcije na ocuvanju biodiverziteta i organizovanju kampanje „Sat za planetu“. Nakon sto je komisija odabrala 6 projekata koji ce biti podrzani finansijski u max iznosu 3000 eura, u ponedeljak 21 februara 2011 organizovan je konsultativni sastanak sa organizacijama pobjednicama, kako bi se dogovorile na medjusobnoj saradnji i saslusale sugestije koje je pripremila komisija. Organizacije koje su dobile grantove su: Breznica – Pljevlja, Ozon – Niksic, Ozeleni.me – Budva, Priroda – Niksic, Centar za zastitu i proucavanje ptica – Podgorica, Drustvo Mladih ekologa – Niksic. Akcije ce se realizovati u periodu od Marta –Septembra 2011. Vise informacija na:
U ovom broju Newslettera objavljujemo tekst nase koleginica Jelene Marojevic o vlaznim stanistima…povodom 02.februara Svjetskog dana vlaznih stanista… Svjetski dan mocvarnih stanista Svjesni opasnosti koja prijeti mocvarnim stanistima pod naletom urbanizacije, melioracije u cilju stvaranja obradivog zemljista i neodrzivog koriscenja vodnih resursa eksperti u iranskom gradu Ramsaru 2. februara 1971. godine usvajaju "Konvenciju o zastiti mocvarnih podrucja od medunarodnog znacaja", poznatiju kao Ramsarska konvencija. Danas ona predstavlja najznacajniji dokument koji regulise upravljanje i zastitu ovih specificnih ekosistema. Od tada se taj datum obiljezavau svijetu kao međunarodni dan mocvarnih podrucja.
Zasto su vazna mocvarna stanista?
Mocvarna podrucja predstavljaju jedinstvo kopna i vode i kao takva cine stanista sa najvecom bioloskom raznolikoscu buduci da je za njih vezano vise od 40 posto ukupnog broja biljnih i zivotinjskih vrsta i u tome se ogleda njihov globalni znacaj. Ova su podrucja stanista velikog broj ptica, od kojih se mnoge nalaze na listama rijetkih i ugrozenih vrsta. Vise od 10% svjetske ornitofaune, tacnije 868 vrsta vezano je za mocvare. Ova podrucja predstavljaju i prirodne preciscivace otpadnih voda i regulatore poplava. Takođe, ucestvuju u kontroli poplava, prirodnoj regulaciji klime i odrzavanju ravnoteze ekosistema akumulisanjem gasova staklene baste i zadrzavanjem hranjivih supstanci i sedimenta. Njihova, mozda i najvaznija funkcija je da predstavljaju izvore pijace vode, koji ce u skoroj buducnosti biti izuzetno vazni za odrzavanje zivota na planeti. Zbog toga je i njihova zastita od vaznosti ne samo za ocuvanje stanista vodenihptica i bioloske raznovrsnosti, vec i kao rezervoara vode, uloge koju imaju u obnavljanju podzemnih voda, ublazavanju posledica klimatskih pojava, rekreativnih, kulturnih i edukativnih vrednosti.
Mocvarna stanista u Crnoj Gori
Najznacajniji ekosistem mocvarnog tipa u Crnoj
Gori je Skadarsko jezero, najvece jezero na Balkanu i jedno od najznacajnijih stanista ptica u citavoj Mediteranskoj regiji. Ono je i najveci slatkovodni ihtioloski objekat na Balkanu. Od 1983. je Nacionalni park a od 1995. godine upisano je na Ramsarsku listu međunarodno znacajnih mocvarnih podrucja. Zivopisno i po mnogo cemu jedinstveno smjestilo se u zetsko-skadarskoj kotlini, zadrzavajuci rekom Bojanom kontakt sa Jadranskim morem, od kojeg ga je u dalekoj proslosti odvojio lanac visokih planina. Njegova povrsina se mijenja od 350km2 do 540km2, zavisno od vodostaja a nalazi se na 4 – 10 mnv i u geoloskom smislu predstavlja kriptodepresiju jer je njegovo dno znatno ispod nivoa mora sto predstavlja rijedak prirodni fenomen. Jezero posjeduje veliku raznovrsnost biljnog i zivotinjskog svijeta: oko 1900 biljnih vrsta, 54 riblje vrste, 16 vrsta vodozemaca, 28 vrsta gmizavaca, 57 sisarskih vrsta. Ono sto ovo jezero izdvaja od drugih podrucja je, do sada registrovanih, 281 vrsta ptica, zbog cega je u ornitoloskim krugovima poznato kao "Evropski pticji aerodrom", jer u zimskom cenzusu njihov broj dostize i do 250.000 jedinki. No, ovo jezero je nista manje znacajno i kao njihova tacka na migraciji, a posebno i kao podrucje za gnjezdenj. Ono je najzapadnije gnjezdiliste dalmatinskog pelikana (Pelecanus crispus) i najvece gnjezdiliste na planeti globano ugrozenog fendaka (Phalacrocorax pygmeus). Osim toga, na jezeru gnijezdi i znacajan broj caplji i cigri. Neophodnost ocuvanja i mudrog upravljanja ovim osjetljivim ekosistemima postaje imperativ, narocito u svijetlu sve izrazenijeg globalnog zagrijavanja i pesimistickih prognoza njegovog negativnog uticaja na prirodu, uopste. Upravo je ocuvanje mocvara slamka spasa za biodiverzitet, regulaciju klime i opstanak covjeka na pojedinim djelovima nase planete. Nama samo ostaje da se nadamo da ce i Crna Gora prepoznati potrebu „hvatanja” za tu slamku. Jelena Marojevic
BUDUCE AKTIVNOSTI
EKOPlan - Monitoring primjene principa
odrzivog prostornog razvoja i zastite zivotne
sredine u prostorno planskim dokumentima u
Crnoj Gori
U okviru projekta „EKOPlan - Monitoring primjene
principa odrzivog prostornog razvoja i zastite
zivotne sredine u prostorno planskim
dokumentima u Crnoj Gori“ planirano je anonimno
anketiranje zaposlenih u opstinskim sluzbama o
poznavanju pojma odrzivog razvoja i principa
zastite zivotne sredine, kao i anketiranje gradjana
o direktnim i indirektnim posledicama
sprovodjenja/nesprovodjenja zakona u oblasti
zastite zivotne sredine i prostornog planiranja.
Radionice o reciklazi-o uspjehu radionica koje se
ticu reciklaze i separatnog odlaganju otpada, koje
smo odrzali tokom 2009/10 godine najbolje govori
velika zainteresovanost vrtica za njihovo ponovno
organizovanje sa kojim cemo poceti od marta ove
godine.
Sat za planetu Zemlju – globalna akcija koja se
obiljezava sirom svijeta gasenjem svijetla na
prepoznatljivim objektima bice obiljezena i ove
godine 26.marta u 20.30h. Ove godine, nakon
samog dogadjaja nastavice se sa promocijom
koriscenja mjera energetske efikasnosti, sto
potvrdjuje i novi slogan kampanje Earth Hour
2011: It's time to go beyond the hour
(http://www.earthhour.org/)
O svim nasim aktivnostima u okviru ove kampanje
bicete blagovremeno obavijesteni.
Ekoloski kalendar – Februar
02.02. Svjetski dan vlaznih stanista 14.02. Svjetski dan ocuvanja energije 18.02. Medjunarodni dan bioloske kontrole 19.02. Medjunarodni dan zastite morskih sisara
Dragi volonteri,
Pozivamo vas da se aktivnije ukljucite u rad i djelovanje Green Homa i da nam
saljete vase ideje, razmisljanja i predloge za aktivnosti koje bi ste zeljeli da
zajedno realizujemo.
Kao predlog za pocetak pozivamo vas da zajedno sa nama uredjujete rubriku Eko
patrola koju upravo pokrecemo. Saljite nam informacije i fotografije divljih
deponija, neuredjenih i devastiranih lokacija, rijecnih tokova, ali i neke dobre
primjere gradjanske ekoloske svijesti i savjesti, a mi cemo se potruditi da te
informacije dospiju i do sire javnosti Crne Gore, kao i da pokusamo da zajedno
doprinesemo rjesavanju takvih problema..
Podsjećamo vas da nas mozete posjetiti svakog radnog dana na adresi Radosava
Burica 31, u periodu od 9 – 17h .
Ostajemo otvoreni za sve vase predloge, sugestije i ideje
Srdacan pozdrav,
Green Home
www.greenhome.co.me
