ISadržaj

NOVI KAZNENI ZAKON

II SadržajČlanci 1. i 2.

IIISadržaj

Ana Garačić

nOVi KaZnEni ZaKOn

Autorski pročišćeni teksts opsežnim komentarima,

sudskom praksom,prilozima i stvarnim kazalom

Zagreb, 2013.

IV Sadržaj

BIBlIOtEKA PRAVOKnjiga 82

Urednik bibliotekeIVICA CRNIĆ, dipl. iur.

CIP zapis dostupan u računalnome katalogu Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu

pod brojem 843682

ISBN 978-953-7585-48-8

VSadržaj

S a D r Ž a J

nOVi KaZnEni ZaKOn(NN 125/11 i 144/12)

OPći DiO

GLaVa PrVa (i.) - TEMELJnE ODrEDBE (čl. 1.-5.) ................... 3 Temelj i ograničenje kaznenopravne prisile (čl. 1.) ........................... 3 Načelo zakonitosti (čl. 2.) ................................................................... 3 Načelo primjene blažeg zakona i vremensko važenje kaznenog zakonodavstva (čl. 3.) ........................................................ 5 Načelo krivnje (čl. 4.) ......................................................................... 16 Načelo oduzimanja imovinske koristi (čl. 5.) ..................................... 17

GLaVa DrUGa (ii.) - PriMJEna KaZnEnOG ZaKOnODaVSTVa rEPUBLiKE HrVaTSKE (čl. 6.-19.) ............. 17 Primjena Općeg dijela Kaznenog zakona (čl. 6.) ............................... 17 Primjena kaznenog zakonodavstva prema mladim osobama (čl. 7.) ................................................................................................. 18 Vrijeme počinjenja kaznenog djela (čl. 8.) ......................................... 19 Mjesto počinjenja kaznenog djela (čl. 9.) ........................................... 21 Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela počinjena na području Republike Hrvatske (čl. 10.) ........................................... 22 Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela počinjena na brodu ili zrakoplovu Republike Hrvatske (čl. 11.) ........................ 23 Posebnosti glede pokretanja kaznenog postupka za kaznena djela počinjena na području Republike Hrvatske, njezinom brodu ili zrakoplovu (čl. 12.) ............................................................................ 24 Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela počinjena izvan Republike Hrvatske protiv njezinog pravnog interesa (čl. 13.) .......... 25 Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela koja izvan područja Republike Hrvatske počine njezini državljani (čl. 14.) ....... 28 Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela počinjena protiv državljanina Republike Hrvatske izvan njezina područja (čl. 15.) ................................................................................ 29

VI Sadržaj

Primjena kaznenog zakonodavstva za kaznena djela protiv vrijednosti zaštićenih međunarodnim pravom počinjena izvan područja Republike Hrvatske (čl. 16.) ...................................... 31 Primjena kaznenog zakonodavstva za ostala kaznena djela počinjena izvan područja Republike Hrvatske (čl. 17.) ..................... 32 Posebnosti glede pokretanja kaznenog postupka za kaznena djela počinjena izvan područja Republike Hrvatske (čl. 18.) ..................... 32 Uračunavanje oduzimanja slobode i izvršenih kaznenopravnih sankcija u stranoj državi (čl. 19.) ....................................................... 34

GLaVa TrEća (iii.) - KaZnEnO DJELO (čl. 20.-39.) ................ 35 Način počinjenja kaznenog djela (čl. 20.) .......................................... 35 Nužna obrana (čl. 21.) ........................................................................ 40 Krajnja nužda (čl. 22.) ........................................................................ 46 Sastojci krivnje (čl. 23.) ..................................................................... 50 Neubrojivost (čl. 24.).......................................................................... 51 Samoskrivljena neubrojivost (čl. 25.) ................................................. 53 Bitno smanjena ubrojivost (čl. 26.) .................................................... 55 Kažnjivost za postupanje s namjerom i s nehajem (čl. 27.) ............... 56 Namjera (čl. 28.) ................................................................................. 59 Nehaj (čl. 29.) ..................................................................................... 64 Zabluda o biću djela (čl. 30.) .............................................................. 66 Zabluda o okolnostima koje isključuju protupravnost (čl. 31.) .......... 70 Zabluda o protupravnosti (čl. 32.) ...................................................... 74 Beznačajno djelo (čl. 33.) ................................................................... 77 Pokušaj (čl. 34.) .................................................................................. 88 Dobrovoljni odustanak (čl. 35.) .......................................................... 95 Počiniteljstvo (čl. 36.) ........................................................................ 103 Poticanje (čl. 37.)................................................................................ 110 Pomaganje (čl. 38.) ............................................................................. 113 Kažnjavanje supočinitelja i sudionika (čl. 39.) .................................. 116

GLaVa čETVrTa (iV.) - KaZnE (čl. 40.-64.) ................................ 119 Vrste kazni (čl. 40.) ............................................................................ 119 Svrha kažnjavanja (čl. 41.) ................................................................. 122 Novčana kazna (čl. 42.) ...................................................................... 127 Zamjena nenaplaćene novčane kazne (čl. 43.) ................................... 136 Kazna zatvora (čl. 44.) ....................................................................... 138

VIISadržaj

Iznimnost kratkotrajne kazne zatvora (čl. 45.) ................................... 139 Kazna dugotrajnog zatvora (čl. 46.) ................................................... 140 Odmjeravanje kazne (čl. 47.) ............................................................. 141 Ublažavanje kazne (čl. 48.) ................................................................ 145 Granice ublažavanja kazne (čl. 49.) ................................................... 149 Oslobođenje od kazne (čl. 50.) ........................................................... 151 Stjecaj kaznenih djela (čl. 51.) ........................................................... 157 Produljeno kazneno djelo (čl. 52.) ...................................................... 172 Izricanje jedinstvene kazne osuđenoj osobi (čl. 53.) .......................... 181 Uračunavanje pritvora, istražnog zatvora i ranije kazne (čl. 54.) ....... 182 Rad za opće dobro (čl. 55.) ................................................................. 183 Uvjetna osuda (čl. 56.) ....................................................................... 186 Djelomična uvjetna osuda (čl. 57.) ..................................................... 189 Opoziv uvjetne osude (čl. 58.) ............................................................ 190 Uvjetni otpust (čl. 59.) ........................................................................ 194 Obveze osuđenika i zaštitni nadzor za vrijeme provjeravanja (čl. 60.) ............................................................................................... 195 Opoziv uvjetnog otpusta (čl. 61.) ....................................................... 196 Vrste posebnih obveza (čl. 62.) .......................................................... 200 Izricanje posebnih obveza (čl. 63.) ..................................................... 203 Zaštitni nadzor (čl. 64.) ...................................................................... 204

GLaVa PETa (V.) - SiGUrnOSnE MJErE (čl. 65.-76.) ............... 205 Vrste sigurnosnih mjera (čl. 65.) ........................................................ 205 Svrha sigurnosnih mjera (čl. 66.) ....................................................... 206 Načelo razmjernosti (čl. 67.) .............................................................. 207 Obvezno psihijatrijsko liječenje (čl. 68.) ............................................ 207 Obvezno liječenje od ovisnosti (čl. 69.) ............................................. 210 Obvezan psihosocijalni tretman (čl. 70.) ............................................ 212 Zabrana obavljanja određene dužnosti ili djelatnosti (čl. 71.) ........... 212 Zabrana upravljanja motornim vozilom (čl. 72.) ............................... 215 Zabrana približavanja (čl. 73.) ........................................................... 216 Udaljenje iz zajedničkog kućanstva (čl. 74.) ...................................... 217 Zabrana pristupa internetu (čl. 75.) .................................................... 218 Zaštitni nadzor po punom izvršenju kazne zatvora (čl. 76.) .............. 219

VIII Sadržaj

GLaVa ŠESTa (Vi.) - ODUZiManJE iMOVinSKE KOriSTi, ODUZiManJE PrEDMETa i JaVnO OBJaVLJiVanJE PrESUDE (čl. 77.-80.) ........................................................................ 220 Uvjeti i način oduzimanja imovinske koristi (čl. 77.) ........................ 220 Oduzimanje imovinske koristi od kaznenog djela za koje je nadležan Ured za suzbijanje korupcije i organiziranog kriminaliteta (čl. 78.) .......................................................................... 224 Oduzimanje predmeta (čl. 79.) ........................................................... 226 Javno objavljivanje presude (čl. 80.) .................................................. 231

GLaVa SEDMa (Vii.) - ZaSTara (čl. 81.-86.) .............................. 231 Zastara kaznenog progona (čl. 81.) .................................................... 231 Tijek zastare kaznenog progona (čl. 82.) ............................................ 235 Zastara izvršenja kazne (čl. 83.) ......................................................... 240 Tijek zastare izvršenja kazne (čl. 84.) ................................................ 243 Zastara izvršenja sigurnosnih mjera, oduzimanja imovinske koristi i predmeta (čl. 85.) ................................................................................ 246 Primjena rokova zastare (čl. 86.) ........................................................ 247

GLaVa OSMa (Viii.) - ZnačEnJE iZraZa U OVOM ZaKOnU (čl. 87.) ................................................................................ 248 Članak 87. ....................................................................................... 248

POSEBni DiO

GLaVa DEVETa (iX.) - KaZnEna DJELa PrOTiV čOVJEčnOSTi i LJUDSKOG DOSTOJanSTVa (čl. 88.-109.) ..... 258 Genocid (čl. 88.) ................................................................................. 258 Zločin agresije (čl. 89.) ....................................................................... 261 Zločin protiv čovječnosti (čl. 90.) ...................................................... 262 Ratni zločin (čl. 91.) ........................................................................... 263 Povreda pregovarača (čl. 92.) ............................................................. 269 Zlouporaba međunarodnih znakova (čl. 93.) ...................................... 269 Neopravdana odgoda povratka ratnih zarobljenika (čl. 94.) .............. 270 Novačenje plaćenika (čl. 95.) ............................................................. 270 Odgovornost zapovjednika (čl. 96.) ................................................... 270 Terorizam (čl. 97.) .............................................................................. 271 Financiranje terorizma (čl. 98.) .......................................................... 273

IXSadržaj

Javno poticanje na terorizam (čl. 99.) ................................................ 274 Novačenje za terorizam (čl. 100.) ...................................................... 274 Obuka za terorizam (čl. 101.) ............................................................. 275 Terorističko udruženje (čl. 102.) ........................................................ 275 Pripremanje kaznenih djela protiv vrijednosti zaštićenih međunarodnim pravom (čl. 103.) ....................................................... 276 Mučenje i drugo okrutno, neljudsko ili ponižavajuće postupanje ili kažnjavanje (čl. 104.) ..................................................................... 276 Ropstvo (čl. 105.) ............................................................................... 276 Trgovanje ljudima (čl. 106.) ............................................................... 278 Trgovanje dijelovima ljudskog tijela i ljudskim zamecima (čl. 107.) 279 Kloniranje i promjena ljudskog genoma (čl. 108.) ............................. 280 Zabrana miješanja ljudskih spolnih stanica sa životinjskim (čl. 109.) 280

GLaVa DESETa (X.) - KaZnEna DJELa PrOTiV ŽiVOTa i TiJELa (čl. 110.-124.) ...................................................................... 281 Ubojstvo (čl. 110.) .............................................................................. 281 Teško ubojstvo (čl. 111.) .................................................................... 283 Usmrćenje (čl. 112.) ........................................................................... 293 Prouzročenje smrti iz nehaja (čl. 113.) ............................................... 296 Sudjelovanje u samoubojstvu (čl. 114.) ............................................. 298 Protupravni prekid trudnoće (čl. 115.) ............................................... 300 Sakaćenje ženskih spolnih organa (čl. 116.) ....................................... 301 Tjelesna ozljeda (čl. 117.) .................................................................. 301 Teška tjelesna ozljeda (čl. 118.).......................................................... 304 Osobito teška tjelesna ozljeda (čl. 119.) ............................................. 306 Teška tjelesna ozljeda s posljedicom smrti (čl. 120.) ......................... 307 Teška tjelesna ozljeda iz nehaja (čl. 121.) .......................................... 308 Sudjelovanje u tučnjavi (čl. 122.) ....................................................... 308 Nepružanje pomoći (čl. 123.) ............................................................. 311 Napuštanje nemoćne osobe (čl. 124.) ................................................. 312

GLaVa JEDanaESTa (Xi.) - KaZnEna DJELa PrOTiV LJUDSKiH PraVa i TEMELJniH SLOBODa (čl. 125.-130.) ...... 313 Povreda ravnopravnosti (čl. 125.) ...................................................... 313 Povreda slobode izražavanja nacionalne pripadnosti (čl. 126.) ......... 314 Povreda slobode mišljenja i izražavanja misli (čl. 127.) .................... 314 Povreda prava na okupljanje i prosvjed (čl. 128.) .............................. 315

X Sadržaj

Povreda prava na udruživanje (čl. 129.) ............................................. 315 Povreda slobode vjere (čl. 130.) ......................................................... 315

GLaVa DVanaESTa (Xii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV raDniH ODnOSa i SOCiJaLnOG OSiGUranJa (čl. 131.-135.) 316 Povreda prava na rad (čl. 131.) ........................................................... 316 Neisplata plaće (čl. 132.) .................................................................... 316 Zlostavljanje na radu (čl. 133.) ........................................................... 317 Povreda prava iz socijalnog osiguranja (čl. 134.) .............................. 317 Protuzakonito zapošljavanje (čl. 135.) ............................................... 317

GLaVa TrinaESTa (Xiii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV OSOBnE SLOBODE (čl. 136.-140.) ................................................... 318 Protupravno oduzimanje slobode (čl. 136.) ........................................ 318 Otmica (čl. 137.) ................................................................................. 322 Prisila (čl. 138.) .................................................................................. 326 Prijetnja (čl. 139.) ............................................................................... 327 Nametljivo ponašanje (čl. 140.) ......................................................... 332

GLaVa čETrnaESTa (XiV.) - KaZnEna DJELa PrOTiV PriVaTnOSTi (čl. 141.-146.) ............................................................... 333 Narušavanje nepovredivosti doma i poslovnog prostora (čl. 141.) .... 333 Povreda tajnosti pisama i drugih pošiljaka (čl. 142.) ......................... 337 Neovlašteno zvučno snimanje i prisluškivanje (čl. 143.) ................... 339 Neovlašteno slikovno snimanje (čl. 144.) .......................................... 341 Neovlašteno otkrivanje profesionalne tajne (čl. 145.) ........................ 342 Nedozvoljena uporaba osobnih podataka (čl. 146.) ........................... 343

GLaVa PETnaESTa (XV.) - KaZnEna DJELa PrOTiV čaSTi i UGLEDa (čl. 147.-151.) ....................................................... 344 Uvreda (čl. 147.) ................................................................................. 344 Sramoćenje (čl. 148.) .......................................................................... 350 Kleveta (čl. 149.) ................................................................................ 351 Pokretanje kaznenog postupka za kaznena djela protiv časti i ugleda (čl. 150.) .................................................................................. 353 Javno objavljivanje presude za kaznena djela protiv časti i ugleda (čl. 151.) .................................................................................. 353

XISadržaj

GLaVa ŠESnaESTa (XVi.) - KaZnEna DJELa PrOTiV SPOLnE SLOBODE (čl. 152.-157.) ................................................... 354 Spolni odnošaj bez pristanka (čl. 152.) .............................................. 354 Silovanje (čl. 153.) ............................................................................. 357 Teška kaznena djela protiv spolne slobode (čl. 154.) ......................... 358 Bludne radnje (čl. 155.) ...................................................................... 362 Spolno uznemiravanje (čl. 156.) ......................................................... 363 Prostitucija (čl. 157.) .......................................................................... 364

GLaVa SEDaMnaESTa (XVii.) - KaZnEna DJELa SPOLnOG ZLOSTaVLJanJa i iSKOriŠTaVanJa DJETETa (čl. 158.-166.) ........................................................................ 367 Spolna zlouporaba djeteta mlađeg od petnaest godina (čl. 158.) ....... 367 Spolna zlouporaba djeteta starijeg od petnaest godina (čl. 159.) ....... 373 Zadovoljenje pohote pred djetetom mlađim od petnaest godina (čl. 160.) ............................................................................................. 375 Mamljenje djece za zadovoljenje spolnih potreba (čl. 161.) .............. 376 Podvođenje djeteta (čl. 162.) .............................................................. 377 Iskorištavanje djece za pornografiju (čl. 163.) ................................... 377 Iskorištavanje djece za pornografske predstave (čl. 164.) .................. 379 Upoznavanje djece s pornografijom (čl. 165.) ................................... 380 Teška kaznena djela spolnog zlostavljanja i iskorištavanja djeteta (čl. 166.) ............................................................................................. 380

GLaVa OSaMnaESTa (XViii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV BraKa, OBiTELJi i DJECE (čl. 167.-179.) ..................... 381 Dvobračnost (čl. 167.) ........................................................................ 381 Omogućavanje sklapanja nedozvoljenog braka (čl. 168.) .................. 382 Prisila na sklapanje braka (čl. 169.) ................................................... 382 Omogućavanje izvanbračnog života s djetetom (čl. 170.) ................. 382 Ostavljanje u teškom položaju blisku osobu (čl. 171.) ....................... 383 Povreda dužnosti uzdržavanja (čl. 172.) ............................................ 384 Neprovođenje odluke za zaštitu dobrobiti djeteta (čl. 173.) ............... 386 Oduzimanje djeteta (čl. 174.) ............................................................. 387 Promjena obiteljskog stanja (čl. 175.) ................................................ 391 Napuštanje djeteta (čl. 176.) ............................................................... 392 Povreda djetetovih prava (čl. 177.) .................................................... 392 Povreda privatnosti djeteta (čl. 178.) .................................................. 397 Rodoskvrnuće (čl. 179.) ..................................................................... 398

XII Sadržaj

GLaVa DEVETnaESTa (XiX.) - KaZnEna DJELa PrOTiV ZDraVLJa LJUDi (čl. 180.-192.) ....................................... 400 Širenje i prenošenje zarazne bolesti (čl. 180.) .................................... 400 Nesavjesno liječenje (čl. 181.) ........................................................... 400 Nedozvoljeno uzimanje i presađivanje dijelova ljudskog tijela (čl. 182.) ............................................................................................. 403 Nepružanje medicinske pomoći u hitnim stanjima (čl. 183.) ............. 403 Nadriliječništvo (čl. 184.) ................................................................... 404 Krivotvorenje lijekova ili medicinskih proizvoda (čl. 185.) .............. 405 Proizvodnja i stavljanje u promet štetnih proizvoda za liječenje (čl. 186.) ............................................................................................. 405 Nesavjesno postupanje pri pripravljanju i izdavanju lijekova (čl. 187.) ............................................................................................. 406 Proizvodnja i stavljanje u promet proizvoda štetnih za ljudsko zdravlje (čl. 188.) ................................................................... 406 Nesavjesni pregled mesa za prehranu (čl. 189.) ................................. 408 Neovlaštena proizvodnja i promet drogama (čl. 190.) ....................... 409 Omogućavanje trošenja droga (čl. 191.) ............................................ 419 Neovlaštena proizvodnja i promet tvari zabranjenih u sportu (čl. 191.a) ............................................................................................ 424 Teška kaznena djela protiv zdravlja ljudi (čl. 192.)............................ 425

GLaVa DVaDESETa (XX.) - KaZnEna DJELa PrOTiV OKOLiŠa (čl. 193.-214.) ....................................................................... 427 Onečišćenje okoliša (čl. 193.) ............................................................ 427 Ispuštanje onečišćujućih tvari s plovnog objekta (čl. 194.) ............... 429 Ugrožavanje ozonskog sloja (čl. 195.) ............................................... 430 Ugrožavanje okoliša otpadom (čl. 196.) ............................................ 430 Ugrožavanje okoliša postrojenjem (čl. 197.) ...................................... 431 Ugrožavanje okoliša radioaktivnim tvarima (čl. 198.) ....................... 432 Ugrožavanje bukom, vibracijama ili neionizirajućim zračenjem (čl. 199.) ............................................................................................. 432 Uništavanje zaštićenih prirodnih vrijednosti (čl. 200.) ...................... 433 Uništavanje staništa (čl. 201.) ............................................................ 433 Trgovanje zaštićenim prirodnim vrijednostima (čl. 202.) .................. 434 Protuzakonito unošenje u okoliš divljih svojti ili GMO-a (čl. 203.) .. 434 Protuzakoniti lov i ribolov (čl. 204.) .................................................. 435 Ubijanje ili mučenje životinja (čl. 205.) ............................................. 436

XIIISadržaj

Prenošenje zaraznih bolesti životinja i organizama štetnih za bilje (čl. 206.) ............................................................................................. 437 Proizvodnja i stavljanje u promet štetnih sredstava za liječenje životinja (čl. 207.) ................................................................ 437 Nesavjesno pružanje veterinarske pomoći (čl. 208.) .......................... 437 Pustošenje šuma (čl. 209.) .................................................................. 438 Promjena vodnog režima (čl. 210.) .................................................... 439 Protupravna eksploatacija rudnog blaga (čl. 211.) ............................. 439 Protupravna gradnja (čl. 212.) ............................................................ 441 Djelotvorno kajanje (čl. 213.) ............................................................. 441 Teška kaznena djela protiv okoliša (čl. 214.) ..................................... 442

GLaVa DVaDESET PrVa (XXi.) - KaZnEna DJELa PrOTiV OPćE SiGUrnOSTi (čl. 215.-222.) .................................... 443 Dovođenje u opasnost života i imovine općeopasnom radnjom ili sredstvom (čl. 215.) ........................................................................ 443 Uništenje ili oštećenje javnih naprava (čl. 216.) ................................ 445 Uništenje ili oštećenje zaštitnih naprava na radu (čl. 217.) ................ 446 Uništenje, oštećenje ili zlouporaba znakova za opasnost (čl. 218.) ... 447 Zlouporaba radioaktivnih tvari (čl. 219.) ........................................... 448 Rukovanje općeopasnim tvarima (čl. 220.) ........................................ 449 Opasno izvođenje građevinskih radova (čl. 221.) .............................. 449 Teška kaznena djela protiv opće sigurnosti (čl. 222.) ........................ 450

GLaVa DVaDESET DrUGa (XXii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV SiGUrnOSTi PrOMETa (čl. 223.-227.) ........................... 455 Napad na zrakoplov, brod ili nepokretnu platformu (čl. 223.) ........... 455 Ugrožavanje prometa opasnom radnjom ili sredstvom (čl. 224.) ...... 456 Ugrožavanje posebnih vrsta prometa (čl. 225.) .................................. 458 Obijesna vožnja u cestovnom prometu (čl. 226.) ............................... 459 Izazivanje prometne nesreće u cestovnom prometu (čl. 227.) ........... 460

GLaVa DVaDESET TrEća (XXiii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV iMOVinE (čl. 228.-245.) ....................................................... 467 Krađa (čl. 228.) ................................................................................... 467 Teška krađa (čl. 229.) ......................................................................... 471 Razbojništvo (čl. 230.) ....................................................................... 481 Razbojnička krađa (čl. 231.) ............................................................... 485 Utaja (čl. 232.) .................................................................................... 488

XIV Sadržaj

Pronevjera (čl. 233.) ........................................................................... 492 Neovlaštena uporaba tuđe pokretne stvari (čl. 234.) .......................... 494 Oštećenje tuđe stvari (čl. 235.) ........................................................... 495 Prijevara (čl. 236.) .............................................................................. 497 Nedozvoljena igra na sreću (čl. 237.) ................................................. 501 Zlouporaba osiguranja (čl. 238.) ........................................................ 503 Zlouporaba čeka i platne kartice (čl. 239.) ......................................... 504 Zlouporaba povjerenja (čl. 240.) ........................................................ 505 Povreda tuđih prava (čl. 241.) ............................................................ 506 Lihvarski ugovor (čl. 242.) ................................................................. 507 Iznuda (čl. 243.) .................................................................................. 508 Prikrivanje (čl. 244.) ........................................................................... 511 Kazneni progon za kaznena djela protiv imovine (čl. 245.) ............... 513

GLaVa DVaDESET čETVrTa (XXiV.) - KaZnEna DJELa PrOTiV GOSPODarSTVa (čl. 246.-265.) ......................................... 514 Zlouporaba povjerenja u gospodarskom poslovanju (čl. 246.) .......... 514 Prijevara u gospodarskom poslovanju (čl. 247.) ................................ 516 Povreda obveze vođenja trgovačkih i poslovnih knjiga (čl. 248.) ..... 520 Prouzročenje stečaja (čl. 249.) ........................................................... 521 Pogodovanje vjerovnika (čl. 250.) ..................................................... 522 Primanje i davanje mita u postupku stečaja (čl. 251.) ........................ 523 Primanje mita u gospodarskom poslovanju (čl. 252.) ........................ 524 Davanje mita u gospodarskom poslovanju (čl. 253.) ......................... 524 Zlouporaba u postupku javne nabave (čl. 254.) ................................. 525 Zavaravajuće oglašivanje (čl. 255.) .................................................... 525 Utaja poreza ili carine (čl. 256.) ......................................................... 525 Izbjegavanje carinskog nadzora (čl. 257.) .......................................... 528 Subvencijska prijevara (čl. 258.) ........................................................ 529 Zlouporaba povlaštenih informacija (čl. 259.) ................................... 530 Zlouporaba tržišta kapitala (čl. 260.) .................................................. 531 Neovlaštena uporaba tuđe tvrtke (čl. 261.) ......................................... 532 Odavanje i neovlašteno pribavljanje poslovne tajne (čl. 262.) ........... 533 Nedozvoljena proizvodnja (čl. 263.) .................................................. 534 Nedozvoljena trgovina (čl. 264.) ........................................................ 535 Pranje novca (čl. 265.) ........................................................................ 535

XVSadržaj

GLaVa DVaDESET PETa (XXV.) - KaZnEna DJELa PrOTiV račUnaLniH SUSTaVa, PrOGraMa i PODaTaKa (čl. 266.-273.) ........................................................................................... 540 Neovlašteni pristup (čl. 266.) ............................................................. 540 Ometanje rada računalnog sustava (čl. 267.) ..................................... 540 Oštećenje računalnih podataka (čl. 268.) ........................................... 541 Neovlašteno presretanje računalnih podataka (čl. 269.) ..................... 541 Računalno krivotvorenje (čl. 270.) ..................................................... 541 Računalna prijevara (čl. 271.) ............................................................ 542 Zlouporaba naprava (čl. 272.) ............................................................ 542 Teška kaznena djela protiv računalnih sustava, programa i podataka (čl. 273.) .............................................................................. 543

GLaVa DVaDESET ŠESTa (XXVi.) - KaZnEna DJELa KriVOTVOrEnJa (čl. 274.-283.) ...................................................... 544 Krivotvorenje novca (čl. 274.) ........................................................... 544 Krivotvorenje vrijednosnih papira (čl. 275.) ...................................... 549 Krivotvorenje znakova za vrijednost (čl. 276.) .................................. 551 Krivotvorenje znakova za obilježavanje robe, mjera i utega (čl. 277.) 553 Krivotvorenje isprave (čl. 278.) ......................................................... 553 Krivotvorenje službene ili poslovne isprave (čl. 279.) ....................... 562 Zlouporaba osobne isprave (čl. 280.) ................................................. 564 Ovjeravanje neistinitog sadržaja (čl. 281.) ......................................... 565 Izdavanje i uporaba neistinite liječničke ili veterinarske svjedodžbe (čl. 282.) .......................................................................... 566 Izrada, nabavljanje, posjedovanje, prodaja ili davanje na uporabu sredstava za krivotvorenje (čl. 283.) .................................................. 566

GLaVa DVaDESET SEDMa (XXVii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV inTELEKTUaLnOG VLaSniŠTVa (čl. 284.-290.) ......... 567 Povreda osobnih prava autora ili umjetnika izvođača (čl. 284.) ........ 567 Nedozvoljena uporaba autorskog djela ili izvedbe umjetnika izvođača (čl. 285.) .............................................................................. 568 Povreda drugih autorskom srodnih prava (čl. 286.) ........................... 569 Povreda prava na izum (čl. 287.) ........................................................ 570 Povreda žiga (čl. 288.) ........................................................................ 571 Povreda registrirane oznake podrijetla (čl. 289.) ............................... 572 Javna objava presude (čl. 290.) .......................................................... 573

XVI Sadržaj

GLaVa DVaDESET OSMa (XXViii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV SLUŽBEnE DUŽnOSTi (čl. 291.-300.) .............................. 573 Zlouporaba položaja i ovlasti (čl. 291.) .............................................. 573 Nezakonito pogodovanje (čl. 292.) .................................................... 576 Primanje mita (čl. 293.) ...................................................................... 577 Davanje mita (čl. 294.) ....................................................................... 583 Trgovanje utjecajem (čl. 295.) ............................................................ 586 Davanje mita za trgovanje utjecajem (čl. 296.) .................................. 588 Iznuđivanje iskaza (čl. 297.) ............................................................... 589 Protuzakonita pretraga (čl. 298.) ........................................................ 590 Protuzakonito oslobođenje osobe kojoj je oduzeta sloboda (čl. 299.) 591 Odavanje službene tajne (čl. 300.) ..................................................... 591

GLaVa DVaDESET DEVETa (XXiX.) - KaZnEna DJELa PrOTiV PraVOSUĐa (čl. 301.-313.) ................................................. 591 Neprijavljivanje pripremanja kaznenog djela (čl. 301.) ..................... 591 Neprijavljivanje počinjenog kaznenog djela (čl. 302.) ....................... 592 Pomoć počinitelju nakon počinjenja kaznenog djela (čl. 303.) .......... 593 Lažno prijavljivanje kaznenog djela (čl. 304.) ................................... 597 Davanje lažnog iskaza (čl. 305.) ........................................................ 600 Sprječavanje dokazivanja (čl. 306.) ................................................... 604 Povreda tajnosti postupka (čl. 307.) ................................................... 606 Otkrivanje identiteta ugrožene osobe ili zaštićenog svjedoka (čl. 308.) 607 Pobuna osoba kojima je oduzeta sloboda (čl. 309.) ........................... 607 Omogućavanje bijega osobi kojoj je oduzeta sloboda (čl. 310.) ........ 608 Neizvršenje sudske odluke (čl. 311.) .................................................. 608 Prisila prema pravosudnom dužnosniku (čl. 312.) ............................. 609 Nadripisarstvo (čl. 313.) ..................................................................... 610

GLaVa TriDESETa (XXX.) - KaZnEna DJELa PrOTiV JaVnOG rEDa (čl. 314.-332.) ............................................................. 612 Prisila prema službenoj osobi (čl. 314.) ............................................. 612 Napad na službenu osobu (čl. 315.) ................................................... 618 Lažna uzbuna (čl. 316.) ...................................................................... 621 Skidanje i povreda službenog pečata i znaka (čl. 317.) ...................... 621 Oduzimanje ili uništenje službenog pečata ili službenog spisa (čl. 318.) ............................................................................................... 623 Oštećenje i nedozvoljeni izvoz kulturnog dobra (čl. 319.) ................. 623

XVIISadržaj

Nedozvoljeno obavljanje istraživačkih radova i prisvajanje kulturnog dobra (čl. 320.) ................................................................... 625 Uništavanje ili prikrivanje arhivskog gradiva (čl. 321.) ..................... 626 Neovlašteno obavljanje službene radnje (čl. 322.) ............................. 626 Protupravna naplata (čl. 323.) ............................................................ 626 Izazivanje nereda (čl. 324.) ................................................................ 629 Javno poticanje na nasilje i mržnju (čl. 325.) ..................................... 630 Protuzakonito ulaženje, kretanje i boravak u Republici Hrvatskoj (čl. 326.) ............................................................ 631 Dogovor za počinjenje kaznenog djela (čl. 327.) ............................... 634 Zločinačko udruženje (čl. 328.) .......................................................... 636 Počinjenje kaznenog djela u sastavu zločinačkog udruženja (čl. 329.) 640 Izrada i nabavljanje oružja i sredstava namijenjenih počinjenju kaznenog djela (čl. 330.) .................................................................... 642 Nedozvoljeno posjedovanje, izrada i nabavljanje oružja i eksplozivnih tvari (čl. 331.) ................................................................ 643 Povreda mira pokojnika (čl. 332.) ...................................................... 650

GLaVa TriDESET PrVa (XXXi.) - KaZnEna DJELa PrOTiV BiračKOG PraVa (čl. 333.-339.) ..................................... 651 Povreda slobode odlučivanja birača (čl. 333.) ................................... 651 Uskrata biračkog prava (čl. 334.) ....................................................... 651 Zlouporaba biračkog prava (čl. 335.) ................................................. 652 Povreda tajnosti glasovanja (čl. 336.) ................................................ 652 Uništenje i krivotvorenje izbornih isprava (čl. 337.) .......................... 653 Izborna prijevara (čl. 338.) ................................................................. 653 Podmićivanje zastupnika (čl. 339.) .................................................... 653

GLaVa TriDESET DrUGa (XXXii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV rEPUBLiKE HrVaTSKE (čl. 340.-351.) ........................... 654 Veleizdaja (čl. 340.) ............................................................................ 654 Priznavanje okupacije i kapitulacije (čl. 341.) ................................... 655 Sprječavanje borbe protiv neprijatelja (čl. 342.) ................................ 655 Služba u neprijateljskoj vojsci (čl. 343.) ............................................ 655 Pomaganje neprijatelju (čl. 344.) ....................................................... 657 Podrivanje vojne i obrambene moći države (čl. 345.) ........................ 657 Prisila prema najvišim državnim dužnosnicima Republike Hrvatske (čl. 346.) ............................................................. 658

XVIII Sadržaj

Odavanje tajnih podataka (čl. 347.) .................................................... 658 Špijunaža (čl. 348.) ............................................................................. 659 Povreda ugleda Republike Hrvatske (čl. 349.) ................................... 660 Pripremanje kaznenih djela protiv Republike Hrvatske (čl. 350.) ..... 661 Kažnjavanje za najteže oblike kaznenih djela protiv Republike Hrvatske (čl. 351.) ............................................................. 662

GLaVa TriDESET TrEća (XXXiii.) - KaZnEna DJELa PrOTiV STranE DrŽaVE iLi MEĐUnarODnE OrGaniZaCiJE (čl. 352.-356.) ........................................................... 663 Ubojstvo osobe pod međunarodnom zaštitom (čl. 352.) .................... 663 Otmica osobe pod međunarodnom zaštitom (čl. 353.) ....................... 663 Napad na osobu pod međunarodnom zaštitom (čl. 354.) ................... 664 Prijetnja osobi pod međunarodnom zaštitom (čl. 355.) ...................... 664 Povreda ugleda strane države i međunarodne organizacije (čl. 356.) 664

GLaVa TriDESET čETVrTa (XXXiV.) - KaZnEna DJELa PrOTiV OrUŽaniH SnaGa rEPUBLiKE HrVaTSKE (čl. 357.-380.) ........................................................................................... 665 Neizvršenje i odbijanje izvršenja zapovijedi (čl. 357.) ...................... 665 Odbijanje primanja i zlouporaba oružja (čl. 358.) .............................. 665 Protivljenje stražaru ili straži (čl. 359.) .............................................. 666 Odbijanje poslušnosti (čl. 360.) .......................................................... 667 Blaže kažnjavanje za kaznena djela iz članka 357. i članka 360. (čl. 361.) .......................................................................... 667 Zlostavljanje i ponižavanje podređenog ili mlađeg u službi (čl. 362.) 668 Povreda stražarske, unutarnje ili druge slične službe (čl. 363.) ......... 668 Podnošenje neistinitih izvješća i neizvješćivanje (čl. 364.) ............... 669 Nepoduzimanje mjera za zaštitu vojne postrojbe (čl. 365.) ............... 669 Neosiguranje na vojnim vježbama (čl. 366.) ...................................... 670 Neodazivanje pozivu i izbjegavanje vojne službe (čl. 367.) .............. 671 Izbjegavanje vojne obveze onesposobljenjem ili prijevarom (čl. 368.) 672 Protuzakonito oslobođenje od vojne službe (čl. 369.) ........................ 673 Nepropisan i nesavjestan odnos prema povjerenom naoružanju i vojnoj opremi i drugim sredstvima za potrebe obrane (čl. 370.) ....... 673 Neovlašteni ulazak u vojne objekte i izradba skica ili crteža vojnih objekata i borbenih sredstava (čl. 371.) .................................. 674 Prijelaz i predaja neprijatelju (čl. 372.) .............................................. 674

XIXSadržaj

Neispunjavanje ili napuštanje dužnosti za vrijeme borbenog djelovanja (čl. 373.) ............................................................................ 674 Napuštanje položaja protivno zapovijedi (čl. 374.) ............................ 675 Napuštanje oštećenog broda ili zrakoplova prije vremena (čl. 375.) . 675 Ostavljanje neprijatelju neoštećenih bojnih sredstava (čl. 376.) ....... 675 Slabljenje borbenog morala i borbene situacije (čl. 377.) .................. 676 Neizvršenje materijalne obveze (čl. 378.) .......................................... 676 Neispunjenje dužnosti pri provedbi mobilizacije (čl. 379.) ............... 677 Odgovornost za kazneno djelo počinjeno po zapovijedi nadređenog (čl. 380.) ............................................................................................. 677

GLaVa TriDESET PETa (XXXV.) - PriJELaZnE i ZaVrŠnE ODrEDBE (čl. 381.-387.) ...................................................................... 678 Članak 381. ........................................................................................ 678 Članak 382. ........................................................................................ 679 Članak 383. ........................................................................................ 679 Članak 384. ........................................................................................ 679 Članak 385. ........................................................................................ 680 Članak 386. ........................................................................................ 680 Članak 387. ........................................................................................ 681

PriLOZi

i. Zakon o sudovima za mladež ....................................................... 685

ii. Zakon o Uredu za suzbijanje korupcije i organiziranog kriminaliteta ....................................................... 733

iii. Zakon o odgovornosti pravnih osoba za kaznena djela ............. 763

iV. Zakon o probaciji .......................................................................... 775

V. Zakon o pravnim posljedicama osude, kaznenoj evidenciji i rehabilitaciji ............................................... 789

Vi. Pravna shvaćanja o neodređenim vrijednostima koje su zakonsko obilježje kaznenog djela ................................... 803

LiTEraTUra .......................................................................................... 815

STVARNO KAZALO .............................................................................. 821

XX Sadržaj

XXISadržaj

nOViKaZnEni ZaKOn

XXII Sadržaj