ODDAJ KREW -

URATUJ KOMUŚ

ŻYCIE!

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych

im. Emilii Plater w Zgorzelcu

CZYM JEST KREW ? Jest to płynna tkanka łączna Jest mieszaniną płynnego osocza (ok. 55%

zawartości całej krwi), płytek krwi (trombocytów) oraz krwinek: czerwonych (erytrocytów) i białych (leukocytów).

Wypełnia wszystkie naczynia krwionośne w całym organizmie, tj. naczynia tętnicze, żylne i włosowate.

Średnia ilość krwi w organizmie dorosłego zdrowego człowieka to 5-5,5 l.

BUDOWA KRWICZYM JEST OSOCZE?

Jest to zasadniczy składnik krwi, o słomkowej barwie, składający się głównie z wody.

Transportuje cząsteczki niezbędne komórkom (białka i składniki odżywcze), ale również produkty ich przemiany materii.

Białka osocza: odpowiadają za równowagę kwasowo-zasadową, ciśnienie osmotyczne, regulują lepkość osocza oraz chronią organizm.

Osocze krwi daje się łatwo oddzielić od elementów upostaciowanych krwi poprzez wirowanie.

BUDOWA KRWIELEMENTY MORFOTYCZNE

erytrocyt (czerwona krwinka) odpowiedzialny za transport tlenu do wszystkich komórek organizmu. Zawierają hemoglobinę, która nadaje charakterystyczną czerwoną barwę krwi. 4,5-5 mln/mm3

trombocyt (płytka krwi) najmniejszy element morfotyczny (składnik krwi). To one zapoczątkowują proces krzepnięcia krwi. 150-350 tys/mm3

leukocyt (biała krwinka) krwinka wytwarzana głównie w szpiku kostnym czerwonym, najważniejszą jej funkcją jest obrona przed wirusami i innymi szkodliwymi ciałami obcymi. 4-10 tys/mm3

KRWIODAWSTWO Krwiodawstwo to akcja

społeczna mająca na celu pozyskiwanie krwi od osób zdrowych na rzecz osób wymagających transfuzji krwi lub do produkcji preparatów krwiopochodnych.

Jednorazowo pobiera się zwykle 450 ml krwi (około 10% zawartości układu krwionośnego).

Preparaty uzyskane z krwi przechowywane są w wyspecjalizowanych bankach tkanek zwanych bankami krwi.

Krew można oddawać honorowo lub odpłatnie.

GRUPY KRWI Grupa krwi jest niezmienna

w ciągu całego życia (o ile nie przeprowadzono allogenicznego przeszczepu szpiku - wówczas może dojść do zmiany grupy krwi u biorcy przeszczepu).

Procentowy udział grup krwi ludzkiej populacji:

A Rh + 32%   0 Rh + 31%    A Rh - 6%    AB Rh + 7% B Rh + 15% AB Rh - 1% B Rh - 2%  0 Rh - 6% 

       

DLACZEGO POWINNIŚMY ODDAĆ KREW?

Pomimo ogromnego postępu medycyny, jak dotąd nie udało się wytworzyć substancji, która w pełni zastąpiłaby ludzką krew.

Krew jest niezbędna w wielu sytuacjach np.: przy operacjach, przy przeszczepach narządów, przy transfuzji cierpiących na nowotwory.

Oddając krew możesz być pewny że ten cenny dar uratuje komuś życie.

KTO MOŻE ODDAĆ KREW? osoby od 18 do 65 roku życia,

które ważą, co najmniej 50 kilogramów;

osoby, u których w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie wykonano tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała;

osoby, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie miały wykonanych diagnostycznych badań i zabiegów endoskopowych (gastroskopii, panendoskopii, artroskopii, laparoskopii);

osoby, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie były leczone krwią lub jej składnikami.

OSOBY DOROSŁE MOGĄ ODDAĆ KREW PO OKRESIE: 6 miesięcy po dużych zabiegach

chirurgicznych; 2 tygodni po przebyciu grypy lub

infekcji z gorączką powyżej 38°C;

2 tygodni po zakończeniu leczenia antybiotykami;

7 dni po wykonaniu małego zabiegu chirurgicznego (np. usunięcie zęba);

48 godzin po szczepieniu przeciwko grypie i żółtaczce oraz anatoksyną przeciwtężcową;

3 dni po zakończeniu miesiączki; 6 miesięcy po porodzie lub

zakończeniu ciąży;

HONOROWE KRWIODAWSTWO

Honorowym Dawcą Krwi może zostać każdy, kto przynajmniej raz oddał honorowo krew. Przysługuje mu wtedy:

tytuł i legitymacja „Honorowy Dawca Krwi” ekwiwalent w wysokości 4500 kcal, zwykle

"wypłacany" w formie produktów żywnościowych. zwrot utraconego zarobku na zasadach

wynikających z przepisów prawa pracy, zwrot kosztów przejazdu do jednostki publicznej

służby krwi i z powrotem, zwolnienie z pracy, ze szkoły w dniu, w którym

oddawana była krew.

KRWIODAWCA MOŻE UZYSKAĆ BEZPŁATNIE WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH:

oznaczenie grupy krwi w układzie A B 0 i Rh

pełnej morfologii krwi aktywności

aminotransferazy alaninowej – ALAT

znaczników wirusowego zapalenia wątroby typu B i C, AIDS (HIV-1/HIV-2) oraz zakażeń kiłą.

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ODDANIA KRWI? w ciągu doby

poprzedzającej oddanie krwi należy wypić ok. 2 l płynów (woda mineralna, soki)

być wyspanym spożyć lekki posiłek (np.

pieczywo, chuda wędlina, ser biały, dżem)

ograniczyć palenie papierosów

nie zgłaszać się do oddania krwi jeśli jesteś przeziębiony (katar) lub przyjmujesz leki

nie spożywać uprzednio (24 h) alkoholu!

JAKA KREW JEST NAJBARDZIEJ POTRZEBNA? Każda! Niezależnie od

częstości jej występowania.

Największe zapotrzebowanie jest oczywiście na najczęściej występującą, czyli A Rh+.

Z drugiej jednak strony najrzadziej spotykana grupa AB Rh- pomimo najmniejszego na nią zapotrzebowania musi stanowić bezpieczne rezerwy, aby nie zabrakło jej dla ratowania życia.

ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU

1. Zarezerwuj sobie około godziny czasu, weź dowód tożsamości oraz zjedz beztłuszczowy posiłek przed donacją.

2. Zgłoś się do rejestracji dawców i wypełnij kwestionariusz z pytaniami o twój stan zdrowia.

ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU

3. Na stanowisku do badania poziomu hemoglobiny zostanie pobrana od Ciebie próbka krwi. Badanie poziomu hemoglobiny następuje przy użyciu wyłącznie sprzętu jednorazowego, a odczyt trwa 3 minuty

4. Po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu lekarskiego, gdzie lekarz wykona badania i zakwalifikuje Ciebie do oddawania krwi lub jej składników, albo wyjaśni dlaczego dziś nie możesz oddać krwi.

ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU

5. Od momentu zakwalifikowania do poboru krwi musisz uzupełniać płyny w organizmie. Dawca otrzymuje wodę mineralną do spożycia.

6. Oddawanie krwi pełnej – wybierasz rękę, z której chcesz oddawać krew, siadasz wygodnie na fotelu i zanim minie 10 minut oddasz jedną jednostkę krwi (450ml).

ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU

7.Wypoczywasz jeszcze przez około 10-15 minut i odbierz czekolady, które mają uzupełnić ubytek energetyczny.

8. Możesz też otrzymać zaświadczenie zwalniające w dniu oddania krwi z pracy lub szkoły, a także zwrot kosztów podróży.

9. Panie po 3 miesiącach a panowie po dwóch mogą ponownie oddać krew

WAŻNE: oddawanie KRWI jest

bezbolesne; organizm w ciągu zaledwie kilku

godzin uzupełnia ilość KRWI, która została oddana; dawca nie odczuwa żadnych dolegliwości;

sprzęt do poboru KRWI jest jednorazowy, warunki poboru sterylne;

każdy dawca jest badany laboratoryjnie przed pobraniem, aby ustalić czy odpowiada wymaganiom zdrowotnym;

KREW każdego dawcy jest także badana na obecność zarazków chorób wenerycznych, AIDS czy żółtaczki zakaźnej;

o przydatności KRWI dawcy decyduje wynik badania i testy – profesjonalne zasoby techniczne pozwalają na szczegółową kontrolę dawcy.

POBIERANIE OSOCZA Osocze metodą plazmaferezy może być pobierane

nie częściej niż co 2 tygodnie (w uzasadnionych przypadkach lekarz może wyrazić zgodę na skrócenie tej przerwy). Jednorazowo pobiera się nie więcej niż 650 ml osocza, przy czym od jednego dawcy w okresie jednego tygodnia nie można pobrać więcej niż 1,5 litra osocza, natomiast w ciągu jednego roku objętość pobranego osocza nie może przekroczyć 25 litrów.

SKUTKI ZBYT CZĘSTEGO ODDAWANIA OSOCZA: Zdaniem Narodowego Centrum Krwi zwiększenie częstotliwości oddawania osocza może doprowadzić do negatywnych skutków ubocznych w dłuższym okresie czasu, gdyż w pewnym momencie składniki osocza, głównie białka, nie będą w stanie się w pełni odnawiać.

I TO JUŻ KONIEC!!!!

ZAPRASZAMY DO HONOROWEGO ODDAWANIA KRWI!!!!!!

OPRACOWAŁA: DOROTA HURYN