Öğretimin Planlanması ve Uygulama

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

GÜNLÜK PLÂN ve DERS PLANIGÜNLÜK PLÂN ve DERS PLANI• Günlük ders plânı, o gün haftalık ders programında yer alan

derslerin plânlarının toplamından oluşur. • Diğer bir ifadeyle günlük plân birden fazla dersin plânlarının

bir araya gelmesinden oluşmuş bir plândır. Sınıf öğretmenleri bir günde birkaç çeşit ders verdiklerinden günlük plân, branş öğretmenleri ise ders plânı yaparlar.

• 2551 sayılı Tebliğler Dergisi’nde ders planı ile ilgili, geleneksel plan formatı ve çoklu zeka plan formatı olarak iki formata yer verilmiştir.

• Bunun yanında yeni program değişikliği ile birlikte okullarda yapılandırmacı yaklaşımı esas alan etkinlik plan formatı kullanılmaya başlanmıştır.


Bu bölümde, öğretmenin günlük planındaki “öğretim etkinliklerinin düzenlenmesi” bölümünde yapılması gerekenler üzerinde durulacaktır. Bir derste düzenlenen öğretim etkinlikleri (Öğretim durumları), niteliği ne olursa olsun şu ana bölümlerden oluşur:

Giriş Gelişme Sonuç

Ders Planı Hazırlama AşamalarıDers Planı Hazırlama Aşamaları


Dik

kat Ç

ekm

e

Güd

ülem

e

Göz

den

Geç

irm

e

Geç

iş

Alış

tırm

a Y

apm

a

İçer

iği

Sunm

a

Ara

Öze

tT

ekra

r Ger

i Bild

irim

Gen

elle

me

yapm

a

Tek

rar

Güd

ülem

e

SONUÇUYGULAMASUNUHAZIRLIK

Dik

kati

Sürd

ürm

e

Düz

ey B

elir

lem

e

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Dik

kati

Sürd

ürm

e

Son

Öze

t

GELİŞMEGİRİŞ

Ders Plânı Hazırlama Aşamaları(Bir Ders İçeriğinin Sunum Aşamaları)

1. Hazırlık/Giriş Basamağı1. Hazırlık/Giriş Basamağı

-Öğrencilerin dikkatlerini çekmeÖğrenme dikkatle başlar. Sınıfta öğrencilerin duyu organlarına çok sayıda uyarıcı gelir. Bu uyarıcılardan kendine uyan, ihtiyacını karşılayanlardan birine zihinsel olarak odaklaşır. Bu zihinsel olaya dikkat adı verilmektedir.

Duyu organlarına gelen bir uyaranın şiddeti (yüksek ses, renk vb.) dikkati etkiler. Öğrenme etkinliklerinin düzenlenmesinde yapılan ve öğrenciye ilginç gelebilecek uygulamalar dikkatin çekilmesi ve sürdürülmesini sağlar. Öğrencilerin dikkatleri üç değişik biçimde çekilebilir:


Sözel uyarıcılar: Öğrencilerin gelişim özelliklerine, kazandırılacak davranışlara göre derse giriş yaparken konuyla ilgi kurulabilecek günlük bir örnek olay, anı, fıkra anlatılabilir. Bir problem durumundan söz edilebilir. Cevabı dersin sonraki bölümlerinde olan dikkat çekici sorular sorularak “bunların cevabını bu dersi dikkatle takip ettikten verebileceksiniz” denebilir. Sorular kazandırılacak hedef davranışın seviyesine göre seçilmelidir.

Görsel uyarıcılar: Konu ile ilgili bir afiş, tepegözle yansıtılan bir ilginç bir şekil, grafik, şema veya slayt gösterimi ile derse başlanabilir.


Görsel ve sözel uyarıcılar: Hem görsel hem de sözel uyarıcılar bir arada sunulabilir. Bunu için dramatizasyon, oyun rol oynama yöntemleri kullanılabilir, sesli ve görüntülü video filmler gösterilebilir. Gösterilen film veya slaytlar en can alıcı yerlerinden kesilerek sorularla öğrencilerin dikkatleri çekilebilir. Bu etkinliklerin süresi 4-5 dakikayı geçmemelidir. Görsel ve sözel uyarıcıların aynı anda kullanılması diğerlerine göre daha dikkat çekicidir.

• Bunlardan başka dersin girişinde sessiz kalınarak da dikkatler çekilebilir. Ders süresi içinde öğrencilerin dikkatlerine süreklilik kazandırmak için zaman zaman kasıtlı yanlışlıklar yapılabilir.


Öğrencileri güdülemeBir Fransız atasözünde bu şöyle anlatılır; “Bir atı suya zorla götürebilirsiniz ama ona zorla su içiremezsiniz.” Bu şu anlama geliyor: Eğer karşınızdakinde öğrenme isteği yoksa ona hiç bir şey öğretemezsiniz. Öğrenme öğrenen merkezlidir. Dolayısıyla öğrenme sürecinin etkin düzenlenebilmesi öğrenenin aktif katılımına bağlıdır. Öğrencilerin başarılarını etkileyen başlıca nedenlerden biri de konuya ilgi duymamalarıdır. Öğretmen dersin ilk dakikalarında bir şekilde öğrencilerin konuya ilgili olmasını sağlamalıdır. Bu aşamada derste yapılacak etkinlikler hakkında bilgiler verilerek öğrencilerin merak ve ilgileri çekilebilir. İşlenecek konuyla ilgili olarak öğrencilerin bildikleri bilgilere zıt fikirler ortaya atılarak bir problem durumu oluşturulabilir. Öğrencilere derste edinecekleri bilgi ve becerilerin hayatta ve sonraki derslerde ne işe yarayacağının örnekleriyle ortaya konulması öğrencilere öğrenmeye istekli kılar.Motive olmuş bir öğrenci ilgi duyar, konu üzerine odaklaşır, kendini etkinliklere verir, bir gayret ortaya koyar ve öğrenmede ısrarcı davranır, kararlılık gösterir.


Gözden Geçirme (Hedeften haberdar etme)Öğrenciler dersin sonunda ne öğreneceklerini başta bilirlerse onu elde etmek için düzenlenen etkinlikleri takip eder ve bu etkinliklere isteyerek katılırlar. Bu amaçla ders sonunda öğrencilere duyurulur. Ancak dersin hedefleri ile ilgili olan bu öğrenmeleri öğrencilerin anlayacağı bir şekilde somut olarak ortaya koymak gerekir. Hedefin, öğrencilerin anlayabileceği somutlukta ifade edilemediği durumlarda motive edici olmazlar. Az rastlanan bu gibi durumlarda öğrencileri motive etmek için başka yollar bulunması gerekir.


Öğrenilenler arasında ilişki kurma(Geçiş)•Her yeni öğrenme bir önceki öğrenmeye dayalı bir sonraki öğrenmeye basamak oluştur. Öğretmenin yeni bilgileri verirken önceki öğrenmelerden hareket etmesi öğrenmeyi kolaylaştırır ve öğrenmede süreklilik sağlar. •Bu amaçla öğretme öğrenme etkinlikleri düzenlenirken öncelikle öğrencilerin konuyla ilgili ön şart öğrenmelerinin düzeyi bilinmeli, öğretim etkinlikleri her öğrencinin bulunduğu seviyeden hareket edilerek düzenlenmelidir.


Öğrenilenler arasında ilişki kurma(Geçiş)•Burada konuyla ilgili önceden bilinenler gözden geçirilir. Bilinenden bilinmeyene doğru giderek yeni bilgilerin daha kolay ve anlamlı öğrenilmesi sağlanmış olur. Öğrenilenlerin tekrarı ile sunu bölümüne geçilmiş olur. Sunu bölümüne geçerken, “Şimdi esas konumuza gelelim”, “Hep beraber tahtaya bakalım.”, gibi yönergeler vererek dersin esas sunusuna geçilir.•Giriş bölümünde sözünü ettiğimiz etkinlikler birbirlerinden ayrılmaz bir bütün oluşturur. Bu bölümde yer alan etkinlikler, plân formatı ne olursa olsun her dersin girişinde yapılması gereken etkinliklerdir. Hazırlanan plânda yapılacak etkinliklere yer verilmelidir. Bu bölüme derse ve konuya göre değişmekle beraber toplam 4-5 dakika kadar bir süre ayrılır.


2. Sunu Basamağı

Karmaşık bilgileri anlamlı küçük parçalara bölünerek öğrencilere verilmesi bilginin daha kolay özümsenmesine yardımcı olur. Bilgilerin verilme hızı öğrencinin öğrenme hızını aşmamalıdır. Hızlı bilgi sunumu öğrencilerin bilgiyi işleme kapasitelerini aşacağından anlama olmaz ve öğrenme sürecinden kopmalar meydana gelir.

Bu amaçla derste kazandırılacak hedef ve hedef davranışları gerçekleştirmek için yapılacak etkinliklerin süresi çok iyi ayarlanmalıdır. Etkinlikler öngörülen ders saatini aşmamalıdır.

Ders süresince aşağıda belirtilen etkinliklerin yapılması öğrencilerin daha kolay öğrenmelerine yardımcı olur.


Ara Özetleme:Derste ara özetlemeler ve ders sonu genel özetleme olmak üzere iki tür özetleme yapılır. Ara özetlemeler, sunulan her konunu (her küçük adımın) arkasından yapılır. Özetleme belirli bir periyotta ve giderek artan bir aralıkta sonraki derslerde de yapılmalıdır. Araştırmalar aralıklı yapılan özetlerin bilgilerin hafızada kalma süresini artırdığını göstermiştir. Verilen önemli bilgiler sonraki derslerde de tekrarlanarak unutulmaları önlenmelidir.

Tekrarlar yapmaTekrar öğrenilenlerin daha uzun süre hafızada kalmasına yardımcı olur. Ders süresince verilen bilgiler zaman zaman tekrarlanmalıdır. Ayrıca tekrar ilk anlatışta öğrenemeyen öğrencilere yeniden öğrenme fırsatı verir. Özellikle zor konuların kavranmasında ve becerilerin kazandırılmasında tekrar gereklidir. İnsan bir beceriyi tekrarlamadan öğrenemez. Tekrar belirli zamanlarda değil dersin değişik zamanlarında yapılmalıdır. Konu niteliğine ve öğrenenin yeteneklerine bağlı olmakla beraber, ara sıra yapılan tekrarlar sık sık yapılanlara göre daha etkilidir. Bir de öğrenmenin başında yapılan tekrarların daha sonraki öğrenmeleri pekiştirmesi, konunun daha iyi kavranması açısından daha etkili olduğu ifade edilmektedir.


Genellemeler yapma

• Verilen örneklerin yaşamdan, öğrencinin çevresinden alınması öğrendikleri bilgileri karşılaştıkları durumlara daha kolay uygulamalarını sağlar. Örneklerin birbirinden farklı olması genellemelerini kolaylaştırır.

Dikkatleri sürdürme:• Öğrencilerin dikkatleri uzun süreli değildir. Ders süresince

dikkatler çeşitli iç ve dış faktörler nedeniyle dağılabilir. Düz bir anlatımla öğrencilerin dikkatleri uzun süreli olmaz. Dikkatte süreklilik sağlamak için farklı öğretim etkinlikleri düzenlemek gerekir.

• Bir öğretmen, dersin akışı içinde öğrencilerin dikkatlerini sürekli hale getirmelidir. Bunun için öncelikle iyi bir sınıf yönetim becerisine sahip olması gerekir. İkinci olarak öğretim etkinliklerini çok iyi plânlamalıdır. Ayrıca, dersini sunarken, öğretim etkinliklerini öğrencilerin ilgilerini çekecek şekilde düzenlemeli, öğrenciyi aktif yapan birden çok yöntem ve tekniği bir arada kullanarak çoklu bir öğrenme ortamı oluşturmalı, dersini öğretim materyalleriyle zenginleştirmelidir.

3. Uygulama Basamağı

Alıştırmaları PlanlamaUygulamada genel olarak öğrencilere bilgiler verilmekte, bunlarla ilgili alıştırmalar, ya yapılmamakta ya da dersin sonunda bir ölçme ve değerlendirme etkinliği olarak planlanmaktadır. Alıştırma bir ölçme ve değerlendirme etkinliği olmadığı için dersin sonunda yapılmamalıdır. Alıştırma, dersin sunuşunda her bilgi biriminden sonra öğrencilerin, öğrendikleri bilgiyi uygulayabilecekleri bir durumu ifade eder. Bu şekilde öğrencilere öğrendikleri bilgiyi uygulama fırsatı verilerek hem bilgileri kalıcı hale getirilir, hem de eksik ve yanlışlıklarını görmesi sağlanarak kendisine düzeltme imkanı tanınmış olur.


Alıştırmaları PlanlamaYapılan alıştırmalarla öğrenilen bilgiler daha uzun süre

bellekte kalırlar. Alıştırmalarda başarılı olan öğrencilerin kendilerine güvenleri gelişir ve yeni bilgileri öğrenme istekleri artar.

Planda beceriye yönelik davranışlar kazandırılıyor ise bu bölüme ayrılacak zaman sunu bölümünden daha fazla olacaktır. Çünkü, beceriye yönelik davranışların kazandırılmasında daha çok uygulama yapılması gereklidir. Resim, Beden Eğitimi, Müzik gibi becerileri geliştirmeye yönelik ders alanları ile deney ve problem çözümü gibi konularda da bu bölüm daha detaylı düzenlenir.


Geri Bildirimi Planlama- Öğrenciler yaptıkları alıştırmalar ve verdikleri cevaplarla

ilgili öğretmenin tepkisini bilmek, görmek isterler. Öğrenciler neyi doğru neyi yanlış yaptıklarını bilmesi yeni öğrenme ve alıştırmalarında daha dikkatli davranmalarına yardımcı olur.

- Geri bildirimler öğrenciyi kırıcı olmamalı, onları öğrenmeye güdülemelidir. Sınıf içinde öğrencilere sürekli geribildirimlerde bulunmak dikkat ve öğrenme isteğine süreklilik kazandırır.


Geri bildirimde dikkat edilecek hususlar

1. Alıştırmalardan sonra doğru çözümler öğrenciye verilmeli, gösterilmelidir.

2. Geri bildirim daha sonraya bırakılmamalı, alıştırmalardan hemen sonra verilmelidir.

3. Yapılan hatalar söylenmeli, doğru cevap gerekçeli olarak açıklanmalıdır.

4. Doğru cevap veren öğrencilere olumlu pekiştireçler verilmeli, yanlış cevap verenlere ise duygusal destek sağlanarak daha sonraki alıştırmalarda başarılı olmaları sağlanmalıdır.

5. Geribildirimler ikna edici olmalı, öğrencinin kafasında herhangi bir kuşku bırakmamalıdır.


4. Ölçme ve Değerlendirme Basamağı4. Ölçme ve Değerlendirme Basamağı

Plânın son aşaması öğrenci başarısının ölçülmesi ve değerlendirme aşamasıdır. Öğretmenler tarafında yapılan ölçme ve değerlendirme sonuçlarının farklı boyutları vardır. Bu sonuçlar, öğrencinin başarı seviyesini göstermesinin yanında, öğretmene öğrenme durumlarının düzenlenmesi bakımından da yol göstericidir.Son Özet: Bu bölüme kadar bir ders saati içinde sunulması planlanan konunu sunumu, uygulama ve alıştırmaları, geri bildirim ve düzeltmeleri yapılmıştır. Son bir özetleme ile dersin ana noktaları vurgulanır, burada dersin hedefi ile dersin ana noktaları arasındaki ilişkiyi öğrencinin görmesi sağlanır.


4. Ölçme ve Değerlendirme Basamağı

Düzey Belirleme: Değerlendirme çalışmaları öğrencilerin düzeylerinin belirlenmesi amacıyla da kullanılabilir. Bu amaçla alınan dönütler gözlem formlarına işlenerek öğrencilerin başarı gelişimleri, eksikleri izlenebilir. Davranışlara istenilen düzeyde ulaşılamaması durumunda, düzeltme işlemleri; Öğretme öğrenme durumunun tekrarıBireysel öğrenme ile eksikliği tamamlamaÖğrenme-öğretme durumunu düzeltme şeklinde yapılır. Tekrar Güdüleme: Dersin sonunda öğrencilere sonraki öğrenmeleri için istek uyandırılır. Güdülemedeki temel amaç sonraki öğrenmeler için ilginin devamlılığını sağlamaktır.


Dersin adıSınıf

Ünitenin Adı/No

KonuÖnerilen Süre

BÖLÜM I

DERS PLANI


Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar

Ünite Kavramları ve Sembolleri/Davranış Örüntüsü

Güvenlik Önlemleri (Varsa):

Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri

Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça

Öğretmen Öğrenci

Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri: Dikkati Çekme Güdüleme Gözden Geçirme Derse Geçiş Bireysel Öğrenme Etkinlikleri (Ödev, deney,

problem çözme vb.) Grupla Öğrenme Etkinlikleri (Proje, gezi,

gözlem vb.) Özet

BÖLÜM II


Ölçme-Değerlendirme Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-

Değerlendirme Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-

Değerlendirme Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde

öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi

BÖLÜM III

Plânın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

BÖLÜM IV

Ders/Sınıf Öğretmeni Uygundur .../.../...İmzaAdı Soyadı

Okul Müdürü


AÇIKLAMALAR

1. Örnek ders plânının içeriği aynı kalmak koşulu ile biçimsel olarak değiştirilebilir.

2. Bu ders plânı, öğretmeni ilgili ders programında yer alan birbiri ile ilgili kazanımlar, hedef ve hedef davranışlar dikkate alınarak aynı ders için bir günde işlenebilecek ders saatinden daha fazla ders saati için yapılabilir.

3. Bu plân dersin kapsamı, öğrenci özellikleri, okulun ve çevrenin özellikleri dikkate alınarak her ders için ayrı ayrı yapılabilir.

4. Bu ders plânı ilköğretim 1-5 sınıflar ile okul öncesi eğitim kurumlarında her bir ders için ayrı ayrı olmak kaydıyla günlük plân olarak yapılır.


Öğrenme-Öğretme Etkinliklerini Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Düzenleme

• Öğretme-öğrenme ekinliklerinin yapılandırmacı yaklaşıma dayalı olarak düzenlenmesinde farklı uygulama modelleri bulunmaktadır.

• Burada 5E Modeli kullanılacaktır. Bu modelin aşamaları aşağıda verilmiştir:

Yapısalcı Yaklaşıma Göre Bir Dersin Aşamaları (5E Modeli)

1. Girme (enter/engage) aşaması: Bu aşamada temel amaç öğrencilerin konuyla ilgili önceki bildiklerinin farkında olmalarını sağlamak ve konuyla ilgili bildiklerini tanımlamalarına yardımcı olmaktır. Merak uyandırıcı bir şekilde derse giriş yapılır ve öğrencilere sorular sorularak değişik fikirler ileri sürmeleri sağlanır.

2. Keşfetme (explore) aşaması: Öğrenciler birlikte çalışarak sorunu çözmek için düşünceler üretirler. Bu düşünceler öğretmenin yönetiminde olayı çözümlemek için beceriler ve çözüm yollarına dönüştürülür. Bu aşama öğrencilerin en aktif oldukları aşamadır.

3. Açıklama (explain) aşaması:Bu aşama öğrencilerin eksik ve yetersiz oldukları eski bildikleriyle yeni öğrendiklerini yer değiştirdikleri aşamadır. Modelin en öğretmen merkezli evresidir. Öğretmen tanımları ve bilimsel açıklamaları yapar. Öğrencilerin düşüncelerini açıklamalarına ve problemi çözmelerine yardımcı olur.

4. Derinleştirme (eleborate) aşaması:Bu aşamada öğrenciler kazandıkları bilgi ve problem çözme yaklaşımını yeni olaylara ve problemlere uygularlar. Bu yolla zihinlerinde daha önce var olmayan yeni kavramları öğrenmiş olurlar.

5. Değerlendirme (evalute) aşaması: Bu aşama, öğretmenin problem çözerken öğrencileri izlediği ve onlara açık uçlu sorular sorduğu bir aşamadır. Bu aynı zamanda yeni kavram ve becerileri öğrenmede, öğrencilerin kendi gelişimlerini değerlendirdikleri bir evredir.

ETKİNLİK PLAN FORMATI (Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre)

DERS : KimyaSINIF : 10/CYAKLAŞIK SÜRE : 40+40 dakikaÜNİTE : Kimyasal Denge KONU : Çözünürlük dengeleriTEMEL BECERİLER : Gözlem, karşılaştırma-sınıflama, tahmin etme, bilgi ve

veri toplama, verileri kaydetme, yorumlama ve sonuç çıkarma.

KAZANIMLAR : 1.5. Sıcaklığın çözünürlük dengesine etkisini deneylerle gösterir. 1.6. Sıcaklığın çözünürlük çarpımına etkisini açıklar. 1.7. Çözünürlük dengesi ve çözünürlük çarpımı ile ilgili problemleri çözer.

ÖĞRETME-ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Anlatım, Soru-cevap, ….EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ VE ARAÇ-GEREÇLER : KNO3(k), CaCO3(k), beher, su, ispirto ocağı, baget

GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (VARSA) :

KAYNAK : Ders Kitabı, Bilim ve Teknik Dergileri, Bilim Ansiklopedisi

1. Adım: Girme:• Öğretmen,’ şimdiye kadar çözünürlük dengesine etki eden

faktörlerden hangilerini gördük?’ sorusunu sorarak önceki derse yönelik hatırlatmalar yapar.

• Bugün sıcaklığın etkisini inceleyeceklerini söyler. • Öğrencilerin dikkatini derse çekmek için aşağıdaki günlük

hayatla ilişkili soruları öğrencilere yöneltir.– Bir bardak sıcak çayda mı yoksa soğuk çayda mı daha fazla

şeker çözebilirsiniz? Neden?– Ütülere musluk suyu koymamız neden sakıncalıdır? Saf su

koymamızın nedeni nedir?– Zamanla çaydanlıkların dibinde tortu oluşmasının nedeni

nedir?

31

• Bu aşamada öğretmen, öğrencileri zihinlerinde oluşan sorulara cevap bulabilmeleri için gruplara bölerek serbest bırakır. Öğrencilerin zihinlerinde oluşan sorulara cevap bulabilmelerine yardımcı olmak amacıyla öğretmen rehberliğinde aşağıdaki deneyler yapılır.

Deney 1.• Bir behere 10ml su doldurup üzerine KNO3(potasyum nitrat) ilave

ediniz. Katısı ile dengede olan doygun bir çözelti elde ediniz.• Çözeltiyi ispirto ocağında ısıtınız ve gözlemlerinizi not ediniz.

Deney sonu soruları• 1. KNO3’ ün çözünme denklemini yazınız.• 2. Sıcaklığın çözünürlük dengesine etkisini açıklayınız.

32

2. Adım: Keşfetme:

• Sonuç: Öğrencilerden deneyden elde ettikleri sonuçları yazmaları istenir.

• Her grup deneyleri yapar. Öğretmen ise soruları sorarak öğrencileri yönlendirir.– Katının çözünme tepkimesi endotermik mi, yoksa ekzotermik

midir? Nasıl anlarsınız?– Hazırladığınız çözeltinin çözünürlüğünü nasıl değiştirebilirsiniz?– Sıcaklığı arttırır ya da azaltırsanız denge nasıl değişir?

33


Deney 2:• Bir behere 10 ml su koyup, CaCO3(k)’ı beherde çözerek doymuş

çözeltisini hazırlayınız.• Doymuş çözeltiyi katısından ayırarak çözeltiyi ısıtınız. Gözlemlerinizi

not ediniz.

Deney sonu soruları1. Çözünme olayı endotermik mi yoksa ekzotermik midir?2. CaCO3’ ın çözünme denklemini yazarak sıcaklık artışının dengeyi

nasıl etkilediğini açıklayınız.3. Çökelmenin nedeni nedir? Sonuç : Öğrencilerden elde ettikleri sonuçları yazmaları istenir.

34


• Öğrencilerden yaptıkları deneyler sonucunda elde ettiklerini açıklamaları istenir.

• Bunun için grupların kendi içlerinde seçtikleri birer temsilci yaptıkları deneyleri ve sonuçlarını sınıfa sunar.

• Yapılan etkinlikte öğrenciler katıların çözünürlüklerinin sıcaklıkla arttırılabileceğini (endotermik çözünmelerde), veya azaltılabileceğini (ekzotermik tepkimelerde), ayrıca dengedeki (doymuş) çözeltinin sıcaklıkla dengesinin nasıl değişebileceğini öğrenirler. Bunu Le Chatelier ilkesine göre açıklarlar.

• Deneyler sonucunda öğrendiklerini teşvik etme aşamasında tartıştıkları sorularla ilişkilendirirler.

• Bütün bu etkinlikler sonucunda dengedeki bir çözeltinin sıcaklıkla dengesinin (çözünürlüğünün) nasıl değiştiğini kavrarlar.

35

3. Adım: Açıklama

• Öğrenciler öğretmenlerinin konuyla ilişkili farklı sorularına cevaplar ararlar, keşfetme basamağında üzerinde durulan duruma yeni örnekler sunarlar.

• Öğretmen öğrencilerin konuyla ilgili bilgilerini genişletmek amacıyla şu soruyu sorar:’Yaptığınız iki deneyde de çözünürlük çarpımının nasıl değişeceğini yorumlayınız?’

• Öğrenciler sıcaklık değişimi ve buharlaştırmaya bağlı kristallenme sureciyle ilgili problemleri çözer.

36

4. Adım: Derinleşme

• Bu aşamada öğretmen yapılan etkinliklerle ilgili öğrencilerde meydana gelebilecek davranış değişikliklerini inceler ve onlara bazı sorular sorar.

– Çaydanlığın dibinde kireç birikmesinin nedeni nedir?– Pamukkale travertenleri nasıl oluşmuştur? şeklindeki sorular öğrencilere yöneltilerek veya ödev/araştırma

konusu olarak verilerek ders bitirilir.

37

5. Adım: Değerlendirme:

38

Çoklu ZEKA: Öğrenmenin 8 Yolu

39

TANIM:Anadili veya başka bir dili

kullanma kapasitesi ve düşüncelerini başkalarının anlayacağı

şekilde ifade edebilme

kapasitesidir.

Özellikleri:

Meslekler: Şair, Yazar, Öğretmen Gazeteci, Politikacı Hukukçu

Yazılı-sözlü dil.Dilin kullanımını. Semantik, (anlambilim)Ezberleme ve hatırlama.Esprilidir.Konuşmayı sever.Hitabeti iyidir. İkna edicidir.

Öğrenmenin 8 Yolu: Sözel-Dil Zekası

40

İsimleri yerleri tarihleri iyi ezberler.

Söyleyerek, duyarak ve görerek öğrenir.

Hikayeleri sever

Okuma yazmayı sever.

Olur olmaz şeyleri ezberlemeyi sever.

Sözel Düşünen/Öğrenen

41

TANIM:

Neden-sonuç ilişkisi

kurabilme, bir şeyin çalışma

ilkelerini ortaya koyabilme ve numaralarla

oynama kapasitesidir .

Özellikleri:

Meslekler: Matematikçi, Bilim Adamı Muhasebeci, Bilgisayarcı

Soyut düşünme.Tümevarım/tümdengelim. Bilimsel düşünür. Kategorize etme / sınıflandırmada.Muhakeme yeteneği.Formül ve örüntülerle düşünme/çalışma. Karışık hesap işleri.

Öğrenmenin 8 Yolu: Mantıksal

42

Deneysel çalışmalara ilgi duyar

Gruplayarak, sıralayarak ve soyutlayarak öğrenir.

Soru sormaya bayılır.

İlişkileri, örüntüleri yakalama peşindedir.

İlişkisel düşünmeyi, problem çözmeyi mantık yürütmeyi

sever.

Mantıksal Düşünen/Öğrenen

43

TANIM:

Boşluğu zihinde canlandırabilme yeteneğidir.

İnsanın dış dünyayı doğru

bir şekilde algılaması ve

tekrar yaratabilme

kapasitesidir.

Özellikleri:

Meslekler: Ressam, Mimar, İzci, Rehber, Fotoğrafçı

Nesneleri doğru bir şekilde algılama.Nesneler arasındaki ilişkileri fark etme. Görselleştirme yeteneğiGörüntü yaratma/değiştirmeBoşlukta yönünü bulma (Çöl, orman, uzay)Renk, şekil ve çizgilere duyarlılık Değişim ve dönüşümü fark etme

Öğrenmenin 8 Yolu: Görsel-Uzamsal

44

Film seyretmeyi, ev aletleriyle oynamayı sever.

Görselleştirerek, hayal kurarak, resim ve renklerle

çalışarak öğrenir.

Öğretmenin kıyafetindeki değişiklik gözünden kaçmaz.

Sevmediği derslerde şatolar kurar

Sevdiği derslerde resim/ karikatür çizer.

Görsel Düşünen/Öğrenen

45

TANIM:Ritimleri

“algılama”, “ayırdetme”,

“aranje etme” ve “yorumlama” kapasitesidir.

1.Dinleme, 2.yorumlama 3.besteleme

Özellikleri:

Meslekler: Şarkıcı, Besteci, Müzisyen,

Ses tonu kalitesine duyarlılık.Güfte yazma, beste yapmaSeslere duyarlılık Ritim, nota, ahenke karşı duyarlılık Müzik türlerini ayırdetmeTempo tutmaRitimleri yakalama/ tekrar yaratma

Öğrenmenin 8 Yolu: Müziksel

46

Sesleri algılama ve ritimleri yakalamada ustadır.

Ritim, melodi ve müzik ile öğrenir.

Sınıfta ayakları veya parmaklarıyla tempo

tutanlardır.

Şarkı söylemeyi müzik aleti çalmayı sever.

Çoğu zaman ya bir şarkı söylüyordur ya da bir melodi

mırıldanıyordur.

Ritmik Düşünen/Öğrenen

47

TANIM: Vücut hareketlerini kontrol edebilme ve ellerini ustaca kullanabilme kapasitesidir.

Özellikleri:

Meslekler: Atlet, Dansçı, Heykeltraş, Cerrah, Aktör,

Beyin ve beden irtibatı.Ustaca taklit etme Koordinasyon, kas hareketleri Denge EsneklikGüçlü dokunma duyusuEl becerileri.

Öğrenmenin 8 Yolu: Bedensel

48

El becerileri iyidir.

Duyu organlarıyla dokunarak, tadarak koklayarak...

öğrenir.

Çok iyi öğretmen taklidi yapar.

Sportif etkinlikleri sever

Beden dilini iyi kullanır.

Bedensel Düşünen/Öğrenen

49

TANIM:İnsanların hislerini,

niyetlerini motivasyonlarını, karakterlerini, ilgi, ihtiyaç ve beklentilerini

anlama ve değerlendirme kapasitesidir.

Özellikleri:

Meslekler: Psikolog, rehber uzman, Öğretmen, Siyasetçi

Sinerji meydana getirme/sürdürme.Başkalarının bakış açısıyla bakabilmeGrup içinde başarılı ilişkiler kurma . İnsanlar arasındaki farklılıkları fark eder Diğer insanların ihtiyaç ve beklentilerini fark etme.Yüz ifadesi, jest ve sese duyarlılık

Öğrenmenin 8 Yolu: Sosyal

50

Sınıfın Güzin ablası / “baba”sıdır.

Paylaşarak, işbirliğiyle, karşılaştırarak,

ilşkilendirerek öğrenir.

Sınıfın gevezesidir.

Sosyal etkinliklerin düzenleyicisidir.

Çok akadaşı vardır. Bir çok grubun üyesidir. .

Sosyal Düşünen/Öğrenen

51

TANIM:İnsanın kendi

duygu ve düşüncelerinin farkında olma, sınırlılıklarını

bilme, kendi iç dünyası ile

irtibatlı olma, kim olduğu

üzerine yoğunlaşabilme kapasitesidir.

Özellikleri:

Meslekler: Şanatçı, Din adamı Psikoterapist, Sosyal

Odaklaşma, yoğunlaşmaDüşünmeyi düşünme. Yüksek düzeyde (ilişkisel) düşünme. Düşünceli / duyarlı.Hislerdeki değişimi fark etmek/ifadeKendi kendini motive/disipline etme. Sağlıklı benlik algısı.

Öğrenmenin 8 Yolu: İçsel

52

Kendini tanımada iç dünyası üzerine yoğunlaşmada ustadır.

Kendi başına, bireysel projelerle, kendi hızında öğrenir.

Yalnızdır; kendi özel ilgileri peşindedir.

İçgüdüleriyle hareket eder.

İçsel Düşünen/Öğrenen

53

Özellikleri:

Meslekler: Biyolog, Jeolog, Çiçekçi Arkeolog, Meteorolog

Araştırma, inceleme; gezi - gözlem.Hayvanlara ilgi. Toprakla oynama. Bitki yetiştirme.Çevre bilinci .Mevsim ve iklim olaylarına ilgiKeşfetme.

TANIM:Doğayı, doğal kaynakları ve doğal olayları

izleme, anlama;

bitkileri ve hayvanları

anlama, ayırt etme, ve sınıflama

kapasitesidir.

Öğrenmenin 8 Yolu: Doğa Zekası

54

Sınıfın meteoroloji uzmanıdır.

Araştırarak, inceleyerek, gözlem

yaparak öğrenir.

Okulun bahçesindeki kedilerin sorumlusudur.

Konuşmasında bol bol doğal hayattan örnekler vardır

Doğa ile ilgili koleksiyonu vardır

Doğacı Düşünen/Öğrenen

55

HOWARD GARDNER’ a göre zekanın özellikleri:

Her insan çeşitli zeka alanlarının tümüne sahiptir.Her insan, zeka alanlarından her birini belli bir

düzeyde geliştirebilir.Çeşitli zeka alanları, genellikle bir arada belli bir

uyum içinde çalışırlar.Bir insanın her alanda zeki olabilmesinin birçok yolu

bulunmaktadır.Her insan kendi zekasını artırma ve geliştirme

yeteneğine sahiptir.

56

ÇOKLU ZEKA ENVANTERİ

Öğrencinin Adı Soyadı: Tarih:Cinsiyeti: Sınıfı:

Lütfen formda yer alan her ifadenin sizin için ne derece uygun olup olmadığını aşağıdaki beşli dereceleme ölçeği üzerinde belirtiniz. Bunun için uygun gördüğünüz rakamın altına X işareti koymanız yeterlidir. Her bir rakamın ifade ettiği anlam aşağıda verilmiştir. Burada X işareti konulan seçeneklerin karşılığı olan rakamlar, bu formun sonunda yer alan “Çocuklar için çoklu zeka gözlem formunu değerlendirme profili” nde ilgili boşluğa işaretlenmeli ve toplam puanlara ulaşılmalıdır. Bu puanların ne anlama geldiği adı geçen profilde belirtilmiştir.

___________________________________________________0= Benim için hiç uygun değil1= Çok az Uygun2= Kısmen uygun3= Oldukça uygun4= Tamamen uygun

57

0SÖZEL / DİLSEL ZEKA 1 2 3 4

Resimlerde çok yazılar dikkatini çeker.İsimler, yerler, tarihler konusunda belleği iyidir. Kitap okumayı sever.Kelimeleri doğru şekilde telaffuz eder.Bilmecelerden, kelime oyunlarından hoşlanır.Dinleyerek daha iyi öğrenir.Yaşına göre kelime hazinesi iyidir. Yazı yazmaktan hoşlanır.

Öğrendiği yeni kelimeleri kullanmayı sever.

Sözel tartışmalarda başarılıdır.

58

0MANTIKSAL / MATEMATİKSEL ZEKA 1 2 3 4

Makinelerin nasıl çalıştığına dair sorular sorar.Aritmetik problemleri kafadan hesaplar Matematik ve fen derslerinden hoşlanır.Satranç ve benzeri strateji oyunları sever.Mantık bulmacalarını, beyin jimnastiğini sever.Bilgisayara oyunlarından hoşlanır.Deneylerden, yeni denemeler yapmaktan hoşlanır.

Arkadaşlarına oranla daha soyut düşünebilir.

Matematik oyunlarından hoşlanır.

Sebep - sonuç ilişkilerini kurmaktan zevk alır.

59

0GÖRSEL VE UZAMSAL ZEKA 1 2 3 4

Renklere karşı çok duyarlıdır.Harita, tablo türü materyalleri daha kolay algılar. Arkadaşlarına oranla daha fazla hayal kurar.Resim yapmayı ve boyamayı çok sever.Yap-boz, lego gibi oyunlardan hoşlanır.Daha önce gittiği yerleri kolayca hatırlar.Bulmaca çözmekten hoşlanır. Riyalarını çok net ve ayrıntılarıyla hatırlar.

Resimli kitapları daha çok sever.Kitaplarını, defterlerini, diğer materyalleri çizer.

60

0MÜZİKSEL / RİTMİK ZEKA 1 2 3 4

Şarkıların melodilerini rahatlıkla hatırlar.Güzel şarkı söyler. Müzik aleti çalar ya da çalmayı çok ister.

Müzik dersini çok sever.Ritmik konuşur ya da hareket eder.Farkında olmadan mırıldanır.Çalışırken eliyle ya da ayağıyla ritim tutar.Çevredeki sesler çok dikkatini çeker.

Çalışırken müzik dinlemek çok hoşuna gider.

Öğrendiği şarkıları paylaşmayı sever.

61

0BEDENSEL / KİNESTETİK ZEKA 1 2 3 4

Koşmayı, atlamayı ve güreşmeyi çok sever.Oturduğu yerde duramaz, kımıldanır. Düşüncelerini mimik-davranışlarla rahat ifade eder.

Bir şeyi okumak yerine yaparak öğrenmeyi sever.

Merak ettiği şeyleri eline alarak incelemek ister.

Boş vakitlerini dışarıda geçirmek ister.Arkadaşlarıyla fiziksel oyunlar oynamayı sever. El becerileri gelişmiştir.

Meramını anlatırken vücut hareketlerini kullanır.

İnsanlara ve eşyalara dokunmaktan hoşlanır.

62

0DOĞA ZEKASI 1 2 3 4

Hayvanlara karşı çok meraklıdır.Doğaya karşı duyarsız olanlara kızar. Evde hayvan besler ya da beslemeyi çok ister.Bahçede toprakla, bitkilerle oynamayı çok sever.

Bitki beslemeyi sever.Çevre kirliliğine karşı çok duyarlıdır.Bitki ya da hayvanlarla ilgili belgesellere ilgi duyar.

Mevsimlerle ve iklim olaylarıyla çok ilgilidir.

Değişik meyve ve sebzelere karşı ilgilidir.

Doğa olaylarıyla çok ilgilidir.

63

0KİŞİLERARASI ZEKA 1 2 3 4

Arkadaşlarıyla oyun oynamaktan hoşlanır.Çevresinde bir lider olarak görülür. Problemi olan arkadaşlarına öğütler verir. Arkadaşları onun fikirlerine değer verir. Organizasyonların vazgeçilmez elamanıdır.Arkadaşlarına bir şeyler anlatmaktan hoşlanır.Arkadaşlarını sık sık arar. Arkadaşlarının sorunlarına yardımcı olmaktan hoşlanır.

Çevresindekiler onunla arkadaşlık kurmak ister.

İnsanlara selam verir, hatır sorar.

64

0İÇSEL ZEKA 1 2 3 4

Bağımsız olmayı sever.Kendisinin güçlü ve zayıf yanlarını bilir. Yalnız çalışmayı daha çok sever.Yalnız oynamayı sever.Yaptığı işleri arkadaşlarıyla paylaşmayı sevmez.Yaptığı işlerin bilincindedir.Pek kimseye akıl danışmaz.Kendine saygısı yüksektir.Yoğun olarak ulaştığı bir ilgi alanı, hobisi vardır.

Yardım istemeden kendi başına ürünler ortaya koyar.

0-7 Gelişmemiş; 8-15 Biraz; 16-23 Orta düzey; 24-31 Gelişmiş; 32-40: Çok gelişmiş

DoğaH

BenlikG

SosyalF

BedenselE

MüzikselD

GörselC

MantıksalB

SözelA

10987654321

Toplam Puan

Envanterdeki BölümlerZEKA ALANI

Öğrenme Ortamının ÇZK’na Dayalı Öğrenme Ortamının ÇZK’na Dayalı DüzenlenmesiDüzenlenmesi

• Öğretmenlerin, öğretim etkinliklerinin düzenlenmesinde bilimi ölçüt alma yerine kişisel görüşünü veya baskın olduğu zeka alanını ölçüt alması durumunda çok farklı öğretme sitilleri ortaya çıkacaktır. Çünkü öğretmenlerin kişisel görüş ve deneyimleri birbirinden farklı olduğu gibi zeka alanları da farklıdır.

• Örneğin, sözel zekası baskın olan bir öğretmen sözel ağırlıklı sunmakta, kinestetik olanlar ise daha çok hareketli sunmaktadır. Oysa sınıfında sekiz zeka alanından öğrenciler bulunmaktadır. Sözel zekası baskın olan öğrenciler öğretmenin sunuş biçiminden memnun kalırken, diğer zeka alanlarına sahip olan öğrenciler derste sıkılacaklardır. Sıkılan öğrenci istenmeyen davranışa yönelebilecek bunun sonucu olarak da öğretmen tarafından uyarılacak ve güdülenme düzeyleri düşecektir.

• Öğrenme ortamı düzenlenirken öğrencilerin sahip oldukları tüm yetenekler bir öğrenme aracı olarak kullanılmalıdır.


Çoklu Zeka Kuramına Dayalı Plan HazırlamaÇoklu Zeka Kuramına Dayalı Plan HazırlamaÇoklu zeka kuramı, öğrencilere kazandırılması düşünülen bilişsel, duyuşsal ve devinişsel hedeflerin sekiz yol geliştirilerek sunulmasını öngörür. Planlama aşamasında bir hedef etrafında birbirleriyle ilişkilendirilmiş sekiz etkinlik hazırlanır. Plan şu aşamalar izlenerek hazırlanır :

1. Belli bir konu ve amaç belirleyin ve onu boş bir kağıdın ortasına yazın.

2. Belirlenen konu ve amaca ilişkin çoklu zeka alanlarına ait sorular yöneltin.

3. Konunun işlenmesinde her zeka alanı ile ilgili öğretim materyalleri, stratejileri, yöntem ve teknikleri boş kağıda yazın.

4. Her zeka alanı için mümkün olabilecek en fazla sayıda öğretim yaklaşımlarını belirlemek veya konunu işlenişi ile ilgili daha çok seçenek oluşturmak için meslektaşlarınızla beyin jimnastiği yapın.

5. Belirlediğiniz materyal, strateji, yöntem ve tekniklerden hedefe en uygun olanları seçin.

6. Seçtiğiniz öğretim materyalleri, strateji ve teknikleri kullanarak bir plan hazırlayın.

7. Planı sınıfta uygulayarak görülen eksikleri not alın.


KonuAmaç


Zekâ Alanı Temel Sorular Hedef ile ilgili etkinlikler

Sözel-Dilsel

Zekâ

Görsel-UzamsalZekâ

SosyalZekâ

İçselZekâ

Konuşma ve yazıdaki sözcükleri nasıl kullanabilir, yaratıcı cümleler nasıl oluşturabilirim?Görsel sunuları, afişleri, resimleri, şekilleri, diyagramları, zihin haritalarından nasıl yararlanabilirim?Öğrencileri grup çalışmalarına, işbirlikçi öğrenmeye ve paylaşmaya nasıl yönlendirebilirim?Öğrencilerin kişisel duygularını, hatıralarını canlandırmak için neler yapabilirim?

Deneyde izlenen olayların açıklanması.Erime, donma, kaynama ve buharlaşmanın ne olduğunun söylenmesi.

Yapılan deneyi gözleyip deney sonuçlarının yorumlanması.Deneye uygun şekil çizilmesi.Deneyde izlenen ilgili akış haritası hazırlanması.

Deney öncesi tahminlerinin veya sonuçların tartışılması

Hangi durumlarda maddenin hallerinin değiştiğinin söylenmesi.Doğadaki hal değişikliklerine ilişkin duygularını ifade etmeleri.

Zekâ Alanı Temel Sorular Hedef ile ilgili etkinlikler

Mat.-Mantıksal Zekâ

Bedensel-KinestetikZekâ

Müziksel-RitmikZekâ

DoğacıZekâ

Sayı, hesap, mantık, sınıflama, eleştirel düşünme becerilerini nasıl kullanabilirim?

Vücudu, organları, el becerilerini kullanmayı gerektiren yaşantıları nasıl düzenleyebilirim?

Müziği, ritmi, melodiyi, çevredeki sesleri sınıfa nasıl getirebilir, bunlardan nasıl yararlanabilirim?Doğayla, canlı ve cansız varlıklarla, çevreyle, doğa olaylarıyla nasıl ilişki kurabilirim?

Doğada yaşanan hal değişiklikleri ile ilgili olarak “Neden-Sonuç” çalışması yapılması.Erime ve yoğunlaşma arasındaki benzer ve farklılıkların söylenmesi.Konuyla ilgili problemlerin çözülmesi.

Erime, buharlaşma, kaynama ve yoğunlaşmayı gösteren deney düzeneği kurup deneyin yapılması.

Katı sıvı ve gaz maddelerin çıkardığı seslerden fon müziği oluşturulması.

Buharlaşmaya doğada yaşanan olaylardan örnekler verilmesi.Konunun doğa olayları ile ilişkilendirilmesi.

Dersin adıSınıf

Ünitenin Adı/No

KonuÖnerilen Süre

BÖLÜM I

DERS PLANI(Çoklu Zeka)


Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar

Ünite Kavramları ve Sembolleri/Davranış Örüntüsü

Güvenlik Önlemleri (Varsa):

Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri

Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça

Öğretmen Öğrenci

Sözel-DilselDoğacıSosyal-Kişiler ArasıMantıksal-Matematikselİçsel-BireyselGörsel- UzamsalMüziksel-RitmikBedensel- Kinestetik

Özet

BÖLÜM II

Öğr

etm

e Ö

ğren

me

Etk

inlik

leri


Ölçme-Değerlendirme Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-

Değerlendirme Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-

Değerlendirme Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri

düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri


BÖLÜM III

Plânın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

BÖLÜM IV

Ders/Sınıf Öğretmeni Uygundur .../.../...

İmzaAdı Soyadı

Okul Müdürü ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

BÖLÜM IDersin Adı Fen BilgisiSınıf 6/AÜnitenin Adı/No

CANLILARIN YAPISINA YOLCULUK

Konu A.En Küçük Olanından En Büyük Olanına Kadar Tüm Canlıların Yapısını Oluşturan Birim: Hücre

Süre 6 ders saati

BÖLÜM II

Öğrenci Kazanımları/Hedef ve Davranışlar

Amaç: Hücrenin yapısını ve görevlerini, bitki ve hayvan hücresi arasındaki benzerlik ve farklılıkları kavrayabilmeKazanımlar:Hücrenin yapısını şema üzerinde açıklarHücreyi çevreleyen yapıyı(hücre zarı) ve işlevlerini açıklar.Sitoplazmayı ve farklı canlılık olaylarının gerçekleştiği sitoplazmadaki yapısal birimleri 8organelleri) işlevleriyle tanı.

BÖLÜM IIÜnite Kavramları ve Sembolleri/Davranış Örüntüsü

Hücre, çekirdek, sitoplazma, organel, zar, endoplazmik retikulum, koful, klorofil, lizozom, ribozom, kloroplast

Güvenlik Önlemleri (Varsa)

-

Öğretme-Öğrenme Yöntem ve TeknikleriKullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç Gereçler ve Kaynakça*Öğretmen*Öğrenci

Soru-cevap, problem çözme, tartışma,gösteri, beyin fırtınası, eğitsel oyunlar, gözlem.Ders kitabı, hücre modeli, poster, tepegöz saydamı, resim, levha, kavram hartası, oyun kartları, yardımcı kaynak kitap, dergiler


Sözel Dilsel

1. Hücre zarının yapısını ve hücredeki görevlerini kendi cümleleri ile ifade etme.

2. Organelin ne olduğunu açıklama.3. Sitoplazma ve sitoplazmada bulunan organellerin yapıları ve

işlevleriyle ilgili sözel açıklama yapma; ilgili metinleri bir haber programıyla okuma.

4. Şiir yazma (organeller, yapıları, özellikleri ve görevleri)5. Kavramlardan senaryo yazma veya yazdırma

Matematiksel-Mantıksal

1. Hücre zarının görevlerinin neler olabileceğinin tartışılması2. Stoplazmada gerçekleşen farklı canlılık olaylarının neler

olabileceğinin tartışılması3. Bitki ve hayvan hücrelerinde bulunan organelleri görevleriyle

birlikte sıralama4. Hücre ile ilgili bulmaca ve problem çözme

Sosyal-Kişilerarası

1. Sitoplazma ve hücre zarı ile ilgili kart oyunu oynama

2. Hücreyi bir devlete benzetip organelleri kişileştirme şeklinde bir drama yazılması ve rollerin dağıtılması

3. Organellerle ilgili toplantı(hayali) düzenleyip birbirlerini tanıma; görevlerini ve ne iş yaptıklarını söyleme.

4. Bitki ve hayvan hücresinde “Nesi var?” oyununu oynanması. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

Görsel-Uzamsal

1. Hücre zarının yapısının, şekil resim ve tepegöz yardımıyla gösterilmesi

2. Sitoplazmanın kısımlarını şekil resim,model, levha ile gösterme.

3. Hücreyi fabrika veya devlete benzetme4. Hücre ile ilgili kavram haritası yapma.

Bedensel-Kinestetik

1. a) Oyun hamuru, iplik, renkli kalem, sünger, köpük vb. araçlar kullanarak hücre modeli yapma.

b) Üç boyutlu hücre modelleri oluşturulması(Örnek:Buzdolapı poşetleri içerisine jöle, ip, pinpon topu kullanarak)

2. Organellerle ilgil yaratıcı hareketler bulma ve dramatize edip oynama (Önüne organellerin isim ve resimlerini asarak)

İçsel-Öze Dönük

1. Ben hücre olsaydım……………..

2. Ben………organeli olsaydım……………

3. Hangi hücresel yapı ve organeli olmak isterdiniz?

gibi düşünceler oluşturma ve kompozisyon yazdırmaÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

Doğacı

1. Organellerin doğadaki benzer noktaları Yollar = E.Retikulum Güneş = Mitokondri Beyin = Çekirdek zarı

Müziksel- Ritmik

1. a) Konuyla ilgili şiir, şarkı sözü yazma-söyleme

HÜCRE ZARIYağ ve proteinlerden oluşurumCanlı esnek ve saydamımDışardan maddeleriHücreye seçerek alırımBir de hücreyi yorgan gibiSımsıkı sarar kucaklarımTanımışsınızdır beniHücre zarıdır adım

Özet

Bu bölüme konunu özeti yazılır.

GOLGİ CİSİMCİĞİGolgi cisimciğidir adımSalgı maddelerini ben yaparımBitkilerde koku salgılarHer dokuda ben varım


BÖLÜM III

Ölçme ve DeğerlendirmeBireyselGruplaÖğrenme güçlüğü ve İleri öğrenme hızında olanlar için ek ölçme değerlendirme etkinlikleri

1. Hücrede hangi yaşamsal olaylar gerçekleşir?2. Hücre zarının yapısı nasıldır?İşlevleri nelerdir?3. Sitoplazmada hangi organeller bulunur?Bu organellerin

görevleri nelerdir?4. Bitki ve hayvan hücrelerindeki organelleri karşılaştırınız?5. Çok energi gereksimi olan olan hücrelerin hangi organellerinin

fazla sayıda olmasını beklersiniz6. Aşağıdaki hücre organellerinden hangisinin görevi yanlış

verilmiştir?a) Kloroplast-Fotosentezb) Sentrozom-Hcre bölünmesic) Ribozom-Hücre içi sindirimd) Mitokondri-Enerji üretme



1. Türkçe dersinde; konuyla ilgili yazılı metin okuma parçası olarak kullanılabilir. Resim dersinde; organellerle ilgili resimler çizdirilebilir. İngilizce dersinde; organellerin İngilizce karşılıkları öğretilebilir. İş Eğitimi dersinde konuyla ilgili modeller yaptırılabilir

BÖLÜM IV

Bir Sonraki Derse Hazırlık Etkinliği

1. Hücrede bulunan organellerin düzenli çalışması nasıl sağlanıyor? Bununla ilgili bilgi toplayınız

Planın Uygulamasına İlişkin Açıklamalar

Ahmet ÇOKBİLİRFen Bilgisi Öğretmeni

Uygundur……/…./200.İmzaAdı ve SoyadıOkul MüdürüÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı 81

1. Resim yorumlama çalışması2. Yaratıcı yazma çalışması3. Reklam-slogan yazma çalışması4. Anı yazma çalışması5. Cümle tamamlama çalışması6. Gazete haberi yazma çalışması7. Örneklendirme çalışması8. A-Z çalışması9. Tanımlayıcı cümle çalışması10. Cümle üretme çalışması11. Sözcük türetme çalışması12. Akrostiş çalışması13. Venn şemasında verilen bilgileri listeleme14. Kavram haritası15. Çift sütun çalışması16. Soru bankası oluşturma çalışması17. Bulmaca çözme çalışması 18. Bireysel okuma (sesli ve sessiz)

SÖZEL-DİLSEL ZEKA GÖRSEL-UZAMSAL ZEKA

1. Zihin haritası çalışması

2. Resimleme çalışması

3. Resim yorumlama çalışması

4. Akış haritası çalışması

5. Tanıma dayalı resimleme çalışması6. Hikaye haritası çalışması

7. Kupür sergileme çalışması

8. Poster oluşturma çalışması

9. Slogan yazma çalışması

10. Zaman çizelgesi çalışması

11. Grafik yorumlama çalışması

12. Gözlem çalışması


KİŞİLERARASI (Sosyal)

ZEKA 1. Röportaj yapma çalışması2. Çatışma çözme çalışması3. Kişiyi-nesneyi bul çalışması4. Diyalog tamamlama çalışması5. Telefon etme çalışması6. Eşli tartışma çalışması7. Grup paslaşması çalışması8. Tek kelime söyle çalışması9. Nesi var çalışması10. Eşli öğrenme çalışması11. Akvaryum çalışması12. Evet-hayır çalışması13. Grup portfolyo çalışması14. Beyin fırtınası çalışması15. Altı şapka çalışması16. Toplu okuma çalışması

İÇSEL ZEKA

1. Önceliklerin listelenmesi

2. Sen olsaydın çalışması

3. Durum savunma çalışması

4. Hoşlandığım-hoşlanmadıklarım çalışması5. Ne hissediyorsun çalışması

6.Kişisel deneyimle ilişkilendirme çalışması7. Alternatif değerlendirme çalışması8. Alternatif oluşturma çalışması9. Neler öğrendim çalışması

10. Benzerlikler oluşturma çalışması11. Bireysel portfolyo çalışması


MANTIKSAL MATEMATİKSEL ZEKA 1. Venn şeması çalışması2. Neden sonuç çalışması3. Kavram eşleştirme çalışması4. Kuralı bul çalışması5. Çift kutulu tüme varım çalışması6. Grafik yapma çalışması7. Problem üretme ve çözme çalışması8. Kronolojik sıralama çalışması9. Kanıt yazma çalışması10. İlişkiler oluşturma çalışması11. Yalanı bul çalışması12. Kör sıralama çalışması13. 5N 1K çalışması14. Balık kılçığı çalışması15. Hikaye problemi oluşturma çalışması16. Talimat yazma çalışması

BEDENSEL KİNESTETİK ZEKA

1. Vücut grafiği çalışması

2. Nesneyi tanı çalışması

3. Mimle canlandırma çalışması

4. Rol canlandırma çalışması

5. Kesme, yapıştırma çalışması

6. Deney yapma çalışması

7. İşaret dili kullanma çalışması

8. Oyun hamuru çalışması

9. Yap-boz çalışması

10. Kukla çalışması

11. Farklı mekanda ders yapma çalışması


MÜZİKSEL-RİTMİK ZEKA 1. Ritimlerle ilişkilendirme çalışması

2. Ritimle tanıma çalışması

3. Besteleme çalışması

4. Efekt oluşturma çalışması

5. Konuyla ilgili şarkı çalışması

6. Efekt dinleme çalışması

7. Fon müziği kullanma çalışması

DOĞA ZEKASI

1. Kategorilere ayırma çalışması2. Matris çalışması

3. Hat düzeninde kategori çalışması4. Özellik yazma çalışması

5. Gezi-gözlem sonuçlarını yazma çalışması6. Koleksiyon hazırlama çalışması7. Doğa ile ilişkilendirme çalışması8. Dinle-yaz-tartış çalışması

9. Grid çalışması

10. Kümeleme çalışması

Documents

Öğretimin Planlanması ve Uygulama