31
Hasar Belirleme, Onarım ve Güçlendirme Dr. Zeki Özcan 1 BA Yapılarda Hasar Belirleme Onarım ve Güçlendirme Dr. Zeki ÖZCAN Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü [email protected] 07.03.2013 Dr. Z. Özcan Hasar Belirleme, Onarım ve Güçlendirme 2 Bosna Caddesi, Adapazarı, Ağustos 1999 07.03.2013 Dr. Z. Özcan Hasar Belirleme, Onarım ve Güçlendirme 3 07.03.2013 Dr. Z. Özcan Hasar Belirleme, Onarım ve Güçlendirme 4 Onarım ve Güçlendirme Onarım: Hasar görmüş bir yapı veya yapı elemanını önceki durumuna getirmek için yapılan işlemlerdir (rijitlik, süneklik ve dayanımın arttırılması gibi). Güçlendirme: Bir yapının taşıma gücünü, rijitliğini, sünekliğini veya stabilitesini önceki durumunun üzerine çıkarmak amacıyla yapılan değişikliktir. Bu işlem için yapının hasar görmüş olması gerekmez.

Onarım Ve Güçlendirme

  • Upload
    zentino

  • View
    45

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Onarım ve Güçlendirme Ayrıntılı anlatım. Güçlendirme yöntemleri

Citation preview

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    1

    BA Yaplarda Hasar Belirleme Onarm ve Glendirme

    Dr. Zeki ZCANSakarya niversitesiMhendislik Fakltesinaat Mhendislii Blm

    [email protected]

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 2

    Bosna Caddesi, Adapazar, Austos 1999

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 3 07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 4

    Onarm ve Glendirme

    Onarm: Hasar grm bir yap veya yap elemann nceki durumuna getirmek iin yaplan ilemlerdir (rijitlik, sneklik ve dayanmn arttrlmas gibi).

    Glendirme: Bir yapnn tama gcn, rijitliini, snekliini veya stabilitesini nceki durumunun zerine karmak amacyla yaplan deiikliktir.

    Bu ilem iin yapnn hasar grm olmas gerekmez.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    2

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 5

    Hasarn Belirlenmesi En nemli zorluk depremden sonra hemen yaplmas alma ortam afet blgesi, alma koullar snrl Ksa zamanda yaplmas gerekir Hasar byk ise yeterli eleman bulmak zordur Bu nedenle hasar belirlemenin mmkn olduu kadar

    uyuumlu ve abuk ortaya kmas kolay olmayabilir Bilgi toplama formlar, kolay kullanma ve sistematik

    olmalar ynnden ou zaman bu amaca uygun der Elde edilen bilgilerin onarm ve glendirmede

    kullanlmas genellikle daha rahat bir ortamda yaplr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 6

    Hasar belirlenmesi ve deerlendirmesindeki amalar

    Deprem sonucu gmeye yaklaan veya gen binalar belirlenip; buralarda oturanlar baka yerlere tayarak can kayb nlenebilir.

    Genellikle ykc ana depremi, birka ay bile geciken daha az iddetli depremler izler ve dayanm zayflayan binalar gme durumuna getirebilir.

    Toplanan bilgilerin deerlendirilmesi ile depremin iddeti, eitli derecelerde hasar grm ve kullanlabilir binalarn says belirlenebilir.

    Bunun sonucu olarak insanlarn esas faaliyetleri dzenlenebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 7

    Hasar belirlenmesi ve deerlendirmesindeki amalar

    Bilgiler sistematik snflandrlarak yardm ileri organize edilebilir.

    Deprem tehlikesi olan blgeler gereki anlamda belirlenebilir.

    Grlen eksikliklerin belirlenmesiyle gelecekte bu tr faaliyetlerin daha az eksikli olmas salanabilir.

    Hasarlarn belirlenmesi ve snflandrlmasyla, bunun sonucunda yaplacak onarm ve glendirme sistematik bir ekilde gerekletirebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 8

    Hasar belirlenmesi ve deerlendirmesindeki amalar

    Hasar gren binalarn ve bunlarn elemanlarnn zellikleri belirlenerek, yeni yaplacak binalarn plan ve projelendirilmesinde bu bilgilerin kullanlmasyla deprem tehlikesinin azaltlmas salanabilir.

    Mevcut deprem, projelendirme ve inaat ynetmelikleri gelitirebilir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    3

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 9

    Hasar derecelerinin snflandrlmas 1. Yok: Tayc elemanda grnr atlak yok. Duvar ve

    duvar ile erevenin birleim izgilerinde atlak var.2. Hafif: Duvar ve tavanda atlaklar. Sva dklmesi.

    Tayc elemanlarda deprem dayanmn etkilemeyen kk atlaklar.

    3. Orta: Tayc duvarlarda kegen veya dier atlaklar. Kolon, kiri ve perdelerde byk atlaklar.

    4. Ar: Duvarlarda ezilmeli byk atlaklar. Kolon, kiri ve perdelerde kk ayrlmalar.

    5. ok Ar: Tayc elemanlar ve birleim blgelerinde ok fazla hasar ve ayrlmalar. Binann tmnde arplma. Ksmen veya tamamen gme.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 10

    Hasarn Deerlendirilmesi ve Glendirmeye Karar Verilmesi

    Hasarl Yaplarn Deerlendirilmesi Az Hasarl Orta Hasarl (Glendirme) Ar Hasarl

    Mevcut Yaplarn Deerlendirilmesi - DBYBHY 2007 Blm 7 de verilen esaslara gre yaplr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 11

    Hasarn Deerlendirilmesi ve Glendirmeye Karar Verilmesi

    Yap depremde ok sk bir deneye tabi tutulur.

    Ynetmelik eksiklikleri zmleme eksiklikleri Boyutlama ve inaat hatalar ortaya

    kar.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 12

    Hasarn Deerlendirilmesi ve Glendirmeye Karar Verilmesi

    Deprem hasarlarnn saysal olarak belirlenmesi,

    ve

    Belirli bir sebebe balanmaszordur.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    4

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 13

    Deprem Hasar Trleri

    Duvarlar Demeler Kiriler Kolonlar Kiri-kolon birleim blgeleri Perdeler Temeller

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 14

    Duvar Hasarlar

    Duvarlarda meydana gelen hasarlar tayc sistemin davrannn daha gereki anlalmasna yardmc olur.

    Deprem yk altnda duvarlar kesme kuvveti ile zorlanr.

    Malzemenin ekme dayanm dk olmasndan X eklinde atlaklar grlr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 15

    Duvar Hasarlar

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 16

    Deme Hasarlaratlaklar; demenin altnda aklkta ve kirile birletii yerde stte mesnette,grlr.Bu durum; donatnn yetersiz olmasna, donat yksekliinin salanamadna, kalbn erken alndna iaret eder.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    5

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 17

    Deme Hasarlar

    Byk deme boluklarnn bulunmas durumunda kelerde gerilme ylmalar nedeni ile atlaklar

    Kirisiz demenin kolona veya perdeye birletii blgeler ar zorlanr ve atlaklar gzlenebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 18

    Kiri Hasarlar

    a) Eilmeb) Kaymac) Eilmed) Kaymae) Kayma

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 19

    Kiri Hasarlar

    Eer ksa aklkl bir kiri perdeye birleiyorsa mesnet blgesinde X eklinde kayma atla grlebilir.

    zellikle iki perde arasnda bulunan ba kirilerinde kesme atlaklar grlebilir.

    Ksa kolona benzer bir davrantr.07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 20

    Kiri Hasarlar

    Kirilerde meydana gelen eilme atlaklarbyk olmadklar srece tayc sistemin gvenliini etkilemez.

    Snek olmayan zellikleri dolays ile kayma atlaklarnn zerinde daha ok durulmaldr.

    Ancak kayma atlak geniliinin ok byk olmas durumunda sistemin gvenliini tehlikeye debilir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    6

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 21

    Kolon Hasarlar

    Kolonlarda normal kuvvet hakim iken yn deitiren eilme momenti ve kesme kuvveti hasara neden olur.

    Narin kolonlarda byk eilme momenti normal kuvvetle beraber beton basn blgesinde ezilme ve paralanmalara sebep olur.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 22

    Kolon Hasarlar

    Kolon u blgelerinde etriyenin seyrek olmas hasarn artmasna ve donatnn burkulmasna sebep olur.

    Donatnn burkulmas ve kolon bann dalmas kolonda bir ksalmaya neden olur.

    Bunun sonucunda komu tayc elemanlarda yeni bir kuvvet dalm ortaya kar.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 23

    Kiri-Kolon Birleim Blgesi

    Hasarlar

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 24

    Kiri-Kolon Birleim Blgesi Hasarlar

    Betonun ezilip kopmas blgenin dayanmn azaltr.

    Birleim blgesinde etriyenin bulunmamas veya betonda boluklarn bulunmas bu blgenin dalmasna neden olur.

    Bu durumda blge mafsal durumuna gelerek sistemin toptan gmesine neden olabilir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    7

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 25

    Perde Hasarlar En ok rastlanan atlak ve hasar tr X eklindedir.

    Snek olmayan ve eik ekme gerilmelerinin oluturduu g tkenmesine iaret eder.

    Perde u blgelerinin iyi dzenlenmi olmas durumunda bu hasara ramen perde eilme momenti tamaya devam eder.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 26

    Perde Hasarlar

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 27

    Glendirme Projesinin Hazrlanmas

    Binann mimari rlevesinin hazrlanmas Tayc sistem rlevesinin hazrlanmas Hasar rlevesinin hazrlanmas Beton kalitesinin belirlenmesi Donat kalite ve dzeninin belirlenmesi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 28

    Glendirme Projesinin Hazrlanmas

    Geoteknik bilgilerin belirlenmesi Tayc sistemin yeterli olup olmadnn

    kontrol DBYBHY, Blm 7 Glendirme sistemine karar verilmesi Glendirilmi sistemin analizi Uygulama detaylarnn hazrlanmas

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    8

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 29

    BLM 77.1.1 Deprem blgelerinde bulunan mevcut ve glendirilecek tm binalarn ve bina tr yaplarn

    deprem etkileri altndaki davranlarnn deerlendirilmesinde uygulanacak hesap kurallar,

    glendirme kararlarnda esas alnacak ilkeler ve glendirilmesine karar verilen binalarn glendirme

    tasarm ilkeleritanmlanmtr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 30

    Mevcut Binalarn Deerlendirilmesi ve Glendirilmesi

    Bu ksmda verilen hesap yntemleri ve deerlendirme esaslar elik ve yma yaplar iin geerli deildir.

    Ancak mevcut elik ve yma binalarn bilgileri bu blme gre toplanacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 31

    BA Binalar Glendirmek iin neler yaplabilir

    Deprem hasarlarna neden olacak kusurlarn giderilmesi,

    Deprem gvenliini arttrmaya ynelik olarak yeni elemanlar eklenmesi,

    Ktle azaltlmas, Mevcut elemanlarnn deprem davranlarnn

    gelitirilmesi, Kuvvet aktarmnda srekliliin salanmas.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 32

    Glendirilen Binalarn Deprem Gvenliinin Belirlenmesi

    Glendirilen binalarn ve elemanlarnn deprem gvenliklerinin hesaplanmasnda,

    mevcut binalar iinbu blmde verilen hesap yntemleri

    ve deerlendirme esaslarkullanlacaktr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    9

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 33

    Binalara Eklenecek Yeni Elemanlarn Tasarm

    Bu blmde verilen zel kurallarla birlikte Blm 3 ve/veya Blm 4e

    Ayrca yrrlkte olan dier standart ve ynetmeliklere uyulacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 34

    Glendirme Trleri

    Glendirme uygulamalar,

    eleman ve bina sistemi dzeyinde

    olmak zere iki farkl kapsamda deerlendirilecektir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 35

    Eleman Glendirmesi

    Binann kolon, kiri, perde, birleim blgesi gibi deprem yklerini karlayan elemanlarnda dayanm ve ekil deitirme kapasitelerinin arttrlmasna ynelik olarak uygulanan ilemler,

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 36

    Sistem Glendirmesi

    Binann tayc sisteminin dayanm ve ekil deitirme kapasitesinin arttrlmas,

    i kuvvetlerin dalmnda srekliliin salanmas,

    binaya yeni elemanlar eklenmesi,birleim blgelerinin glendirilmesi,deprem etkilerinin azaltlmas amacylabinann ktlesinin azaltlmas ilemleridir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    10

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 37

    Betonarme Binalarn Glendirilmesi

    Bu blmde verilen eleman ve sistem glendirme yntemleri uygulamada ska kullanlan teknikleri kapsamaktadr.

    Ancak burada bahsedilmeyen glendirme trleri bu blmn genel yaklamna ve ilkelerine uymak kouluyla uygulanabilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 38

    Kolonlarn GlendirilmesiBetonarme mantoelik mantoLifli Polimer (LP) sarg

    Kirilerin GlendirilmesiDtan etriye eklemeLifli Polimer (LP) ile sarma

    Betonarme Binalarn Glendirilmesi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 39

    Yma dolgu duvarlarnn glendirilmesiHasr elik donatl sva ile glendirmeLifli polimerler ile glendirmePrefabrike beton paneller ile glendirme

    Yerinde dkme betonarme perdelerle glendirmeereve dzlemi iine betonarme perde eklenmesiereve dzlemine bitiik betonarme perde

    eklenmesi

    Sisteme yeni erevelerin eklenmesi

    Betonarme Binalarn Glendirilmesi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 40

    Kolonlarn Glendirilmesi

    Bu Yntem, kolonlarn snekliini arttrmak, kesme ve basn dayanmlarn arttrmak, kayma ve basn gerilmelerini azaltmak bindirmeli eklerin zayflklarn gidermek iin kullanlr. Mantolama ile kolonun eilme kapasitesi

    arttrlamaz.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    11

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 41

    Betonarme Manto

    Kolonun pas pay syrlarak veya yzeyleri rselenerek uygulanr.

    Betonarme manto kalnl, Yatay ve dey donatnn yerletirilmesini, Beton dklmesini, Minimum pas payn salamaldr. En az manto kalnl 100 mmdir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 42

    Betonarme Manto

    rneklerProf. Dr. Z. Celepden

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 43

    Betonarme Manto

    rneklerProf. Dr. Z. Celepden

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 44

    Betonarme MantoProf. Dr. Z. Celepden

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    12

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 45

    Kolon mantolamasnda katlar arasnda kesitin ve srekliliin salanmas

    Prof. Dr. Z. Celepden

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 46

    Betonarme Mantolama uygulamas

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 47

    elik MantoDikdrtgen BA kolonun; kelerine 4 adet boyuna kebent

    yerletirilir, kebentler belirli aralklarla, yatay

    plakalarla kaynaklanr. kebentler ile betonarme yzeyler

    arasnda boluk kalmamaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 48

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    13

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 49 07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 50

    elik Manto Yatay plakalar drt yzde de srekli olmaldr. Eksenel yk kapasitesini arttrmak iin

    korniyerler alt ve st demeler arasnda srekli olmaldr (boluklar alnmaldr)

    Demelere balk plakalar ile basn aktarmas salanmaldr.

    Gerekirse kebentlere n ykleme yaplabilir. elik manto ile bindirmeli eklerin zayflklar

    giderilebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 51

    elik MantoProf. Dr. Z. Celepden

    Kolon-kiri birleim blgesinin elik levha ve ngerilmeli bulonlarla glendirilmesi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 52

    Lifli Polimer (LP) SargLifler; kolonlarn evresine, enine donatlara

    paralel olacak ekilde, sarlmas ve yaptrlmas

    ile sarglama salanr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    14

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 53

    Lifli Polimer (LP) SargBu yntem ile betonarme kolonlarn; sneklik kapasitesi, kesme ve basn kuvveti dayanmlar boyuna donat bindirme boyunun yetersiz

    olduu durumlarda donat kenetlenme dayanm

    arttrlr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 54

    Lifli Polimer (LP) SargLP ile yaplan uygulamada; tam sarg yaplmaldr, (tm kesit evresinin

    sarlmas) sarg sonunda en az 200 mm bindirme

    yaplmaldr, kolon keleri en az 30 mm yarapnda

    yuvarlatlmaldr. Uygulama retici firma nerilerine uygun olarak

    yaplmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 55

    Lifli Polimer (LP) Sarg

    Kesme kuvveti dayanm eritler halinde yaplan LP sarg ile de arttrlabilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 56

    Lifli Polimer (LP) SargLP ile sarglanan kolonlarda elde edilen kesme, eksenel basn ve kenetlenme dayanmlarnn art ile sneklik artnn hesap yntemleri

    Bilgilendirme Eki 7Ede

    verilmektedir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    15

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 57

    Kolonlarn Eksenel Basn Dayanm ve Snekliinin Arttrlmas

    Kolon kesitinin uzun boyutunun ksa boyutuna oran ikiden fazla olmamaldr.

    Kolonlarn enkesitleri dikdrtgenden elipse dntrlerek LPnin etkinlii arttrlabilir.

    Elips kesitlerde uzun boyutun ksa boyuta oran en fazla olabilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 58

    Kolonlarn Eilme Kapasitesinin Arttrlmas

    Kolon kesiti bytlebilir. Bu ilem ayn zamanda kolonun kesme ve

    basn kuvveti kapasitelerini de arttrr. Eklenen boyuna donatlarn katlar arasnda

    sreklilii salanmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 59

    LP ile Kolon Glendirme Uygulamas

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 60

    LP ile Deme Glendirme Uygulamalar

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    16

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 61

    Uygulama Esaslar

    Yzey hazrl ok nemlidir. Dtan uygulanan malzemeler olduu iin

    syrlma veya beton paspay tabakas ile birlikte ayrlma grlr.

    Hasarl blgeler epoksi enjeksiyonu ile veya tamir harlar ile onarlmaldr.

    Yzeydeki yapmay engelleyen toz, ya, kir gibi tabakalar kumlama ve yksek basnl su pskrtlerek temizlenmelidir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 62

    Uygulama Esaslar

    Yzey hazrlklar yaplr. Temiz yzeye fra veya rulo ile astar

    srlr. Astar kuruduktan sonra birinci kat epoksi

    srlr ve karbon lifler sarlr, daha sonra ikinci kat epoksi ile yzey kaplanr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 63

    Uygulama Esaslar

    Epoksiler, reine ve sertletiriciden oluan ift komponentli malzemelerdir.

    Epoksiler normal hava artlarnda (20 C) mukavemetini 7 gnde kazanr.

    Reine ve sertletirici kartrldktan sonra kristallemeye balamadan nce uygulanmasna dikkat edilmelidir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 64

    Kirilerin Sarlmas

    Betonarme kirilerin sarlmasnn amac,

    kirilerin kesme dayanmlarnn ve

    sneklik kapasitelerinin arttrlmasdr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    17

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 65

    Dtan Etriye Ekleme

    Kesme dayanm yetersiz olan kiriin mesnet blgelerine gerekli sayda etriye kiriin iki yzne ekildeki gibi dtan eklenebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 66

    Dtan Etriye Ekleme

    Betonda alan boluklar beton ile doldurulur Bu yntem ayn esaslarla farkl detaylar

    kullanlarak da uygulanabilir. Dtan eklenen etriyelerin sarglama etkisi

    yoktur, kiri kesitinin snekliini arttrmaz. Bu uygulamada profil ve bulonlar d etkilere

    kar korunmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 67 07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 68

    Lifli Polimer (LP) ile Sarma Kiri kesme dayanmnn arttrlmas iin

    tam sarg kullanlmaldr. Kiri keleri en az 30 mm yarapnda

    yuvarlatlmaldr. Sarg sonunda en az 200 mm bindirme

    yaplmaldr. retici firma nerileri dikkate alnmaldr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    18

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 69

    Sakarya niversitesiLP ile kiri glendirmesi deneyleri

    Numunelerin hazrlanmas

    8 adet 150x250x2200 mmC14-BIII

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 70

    Sakarya niversitesiLP ile kiri glendirmesi deneyleri

    0 10 20 30 40Yerdegistirme (mm)

    0

    40

    80

    120

    160

    Y

    u

    k

    (

    k

    N

    )

    0 10 20 30 40

    KA1KB1KC1KD1

    Art:Akma yknde %50-70Kopma yknde %65-110

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 71

    Sakarya niversitesiLP ile kiri glendirmesi deneyleri

    Krlma modu

    0 0.4 0.8 1.2 1.6Uzama Sekildegistirmeleri (%)

    0

    40

    80

    120

    160

    Y

    u

    k

    (

    k

    N

    )

    KB1KC1KD1Donat

    akmas

    lkatlak

    FRPkopma

    Davran erisi

    yerdeitirme 18 mm, FRP de kopma

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 72

    Dolgu Duvarlarn Glendirilmesi

    Bodrum hari en fazla katl binalarda varolan ve temel stnden yukarya kadar st ste sreklilik gsteren betonarme ereve iindeki dolgu duvarlarn rijitlii ve kesme dayanm, duvar yzne uygulanan ve aada tanmlanan glendirme yntemleri ile arttrlr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    19

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 73

    Dolgu Duvarlarn Hasr elik Donat ile Glendirilmesi

    Dolgu duvarlarn rijitlii ve kesme dayanm, Duvar yzne uygulanan hasr elik donatl sva ile

    arttrlr. Sva kalnl en az 30 mm, Hasr donat pas pay ise en az 20 mm Karm; 4 hacim kum, 1 hacim imento ve 1 hacim

    kire Basn dayanm 5 MPa, kayma dayanm ise 0.5 MPaalnacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 74

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 75

    Dolgu Duvarlarn Hasr elik Donat ile Glendirilmesi

    Duvarn kegen uzunluunun glendirme ncesi kalnlna oran 30dan kk olmaldr.

    Bu trl uygulamalarda mevcut ereve iinde basn ubuu oluumu salanmal ve ereveye yk aktarm iin gerekli ankrajlar dzenlenmelidir.

    ereve ankraj ubuunun en kk ap 12 mm, En az ankraj derinlii ubuk apnn on kat En geni ubuk aral 300 mm olmaldr

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 76

    Dolgu Duvarlarn Hasr elik Donat ile Glendirilmesi

    Ayrca, duvar dzlemine dik ynde, her bir metrekare duvar alannda drt adet gvde ankraj yaplmaldr.

    Gvde ankraj ubuklar duvarn har derzleri iine gmlmelidir.

    Tm ankraj ubuklar alacak deliklere epoksi esasl bir malzeme ile ekilecek ve ular L eklinde 90 derece bklerek hasr donatnn iine geirilecektir.

    Kuvvetlerin zemine gvenle aktarlmas iin gerekli olan temel dzenlemesi yaplmaldr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    20

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 77

    Dolgu Duvarlarnn Lifli Polimerler ile Glendirilmesi

    Dolgu duvarlarn rijitlii ve kesme dayanm, duvar yzne uygulanan lifli polmerler (LP) ile arttrlabilir.

    Uzunluunun yksekliine oran 0.5 ile 2 arasnda olmaldr.

    Uygulamalarda mevcut ereve iinde basn ubuu oluumu salanmaldr.

    ereveye yk aktarm iin gerekli ankrajlar dzenlenmelidir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 78

    Dolgu Duvarlarnn Lifli Polimerler ile Glendirilmesi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 79

    Dolgu Duvarlarnn Lifli Polimerler ile Glendirilmesi

    Ke blgelerde yk dalmn salayabilmek, Betonarme ereve ile LP eritler arasnda yeterli sayda

    ankraj yerletirebilmek iin, erit geniliinin 1,5 katndan az olmayan genilikte, Kare LP levhalar kullanlacaktr. Lifli polimer uygulamas duvarn iki tarafndan yaplacak, LP eritler duvar kalnlnca geen LP bulonlar ile

    duvara sabitlenecektir. LP bulonlar arasndaki mesafe 600 mmden fazla, Bulonun kegen erit kenarna uzakl ise 150 mmden

    fazla olamaz.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 80

    Dolgu Duvarlarnn Lifli Polimerler ile Glendirilmesi

    Yk aktarmn salamak iin LP ankrajlar kullanlacaktr. Ankrajlar LP eritlerin epoksi ile doyurulmas ve bir

    silikon ubuk etrafna sarlmas ile oluturulacaktr. Ankraj deliinin ap 10 mmden, derinlii ise 150

    mmden kk olmayacaktr. Bir ankrajn ekme dayanm, 20 kN veya silikon ubuk

    etrafna sarlan LPnin ekme kapasitesinin %30undan kk olandr.

    Kuvvetlerin zemine gvenle aktarlmas iin gerekli olan temel dzenlemesi yaplmaldr.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    21

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 81

    BA Tayc SistemlerinYerinde Dkme Betonarme Perdeler ile

    Glendirilmesi

    Yanal rijitlii ve dayanm yetersiz olan betonarme tayc sistemler, yerinde dkme betonarme perdelerle glendirilebilir.

    Betonarme perdeler mevcut ereve dzlemi iinde veya ereve dzlemine bitiik olarakdzenlenebilir.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 82

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

    Eklenecek perdeler; ereve aksnn iinde dzenlenmelidir, Temelden balayarak perde st kotuna kadar

    srekli olmaldr. Perde u blgesindeki boyuna donatlarn ve Gerei durumunda perde gvdesindeki boyuna

    donatlarn perde ykseklii boyunca srekliliisalanmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 83

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

    Perdeler, iinde bulunduklar ereveye ankraj ubuklar ile balanarak birlikte almalar salanacaktr.

    Ankraj ubuklar, mevcut ereve elemanlar ile eklenen betonarme perde eleman arasndaki ara yzlerde deprem kuvvetleri altnda oluan kayma gerilmelerini karlayacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 84

    Perde eklenmesinde minimum artlar

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    22

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 85

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

    En kk ankraj ubuu ap 16 mm, En az ankraj derinlii ubuk apnn on

    kat En geni ubuk aral 400 mm

    olmaldr. Perde ucunda kolon yoksa perde u

    blgesi oluturulmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 86

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

    Perde ucunda mevcut kolon bulunmas durumunda mevcut kolondan u blgesi olarak yararlanlabilir.

    Her iki durumda da perde u blgesine eklenecek dey donatlarn katlar arasnda sreklilii salanmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 87

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

    Perde temeli, perde tabannda oluan i kuvvetleri temel zeminine gvenle aktaracak ekilde boyutlandrlmaldr.

    Perde temelinde oluabilecek d merkezlii azaltmak amacyla perde temeli komu kolonlar ierecek ekilde geniletilerek mevcut kolonlarn eksenel basn kuvvetlerinden yararlanlabilir.

    Perde temelinin mevcut temel sistemi ile birlikte almas iin gerekli nlemler alnmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 88

    ereve Dzlemi inde Betonarme Perde Eklenmesi

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    23

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 89

    Mevcut kiri ve kolonlar ile balant

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 90

    ereve Dzlemine Bitiik Betonarme Perde Eklenmesi

    Betonarme sisteme eklenecek perdeler d ereve aksnn dnda, ereveye bitiik olarak dzenlenebilir.

    Temelden balayarak perde st kotuna kadar srekli olmaldr.

    Perdeler bitiik olduklar ereveye ankraj ubuklar ile balanarak birlikte almalar salanacaktr.

    Ankraj ubuklar, arayzlerde oluan kayma gerilmelerini karlamak iin yeterli dayanma sahip olmaldr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 91

    ereve Dzlemine Bitiik Betonarme Perde Eklenmesi

    Perde ucunda mevcut kolon bulunmamas durumunda perde u blgesi oluturulmaldr.

    Perde ucunda mevcut kolon bulunmas durumunda mevcut kolondan u blgesi olarak yararlanlabilir.

    Perdenin altna temel yaplacak, perde temeli, perde tabannda oluan i kuvvetleri temel zeminine gvenle aktaracak ekilde boyutlandrlacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 92

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    24

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 93

    D perdelerde temel dzeni

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 94

    DURUM ALIMASI RNEKMevcut Bir Betonarme ereveli Binann Glendirilmesi

    Prof. Dr. Haluk Sucuolundan

    fc= 10 MPa Bakrky

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 95

    Alternatif 1: ten GlendirmeProf. Dr. Haluk Sucuolundan

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 96

    Alternatif 2: Dtan GlendirmeProf. Dr. Haluk Sucuolundan

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    25

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 97

    Glendirme maliyetinin yeniden yapm maliyetine oran

    Alternatif 1- zm: % 39 (4 ay boaltma)

    Alternatif 2- D zm: % 19 (boaltma yok)

    Prof. Dr. Haluk Sucuolundan

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 98

    Betonarme Sisteme Yeni ereveler Eklenmesi

    Betonarme sistemin dna yeni ereveler eklenerek yatay kuvvetlerin paylam salanabilir.

    Sisteme eklenecek erevelerin temelleri mevcut binann temelleri ile birlikte dzenlenecektir.

    Yeni ve eski erevelerin birlikte almas iin bu ereveler mevcut binann demelerine gerekli yk aktarmn salayacak ekilde balanacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 99

    Betonarme Sistemin Ktlesinin Azaltlmas

    Ktle azaltlmas bir yap glendirme yntemi deildir.

    Ancak yapya etki eden dey yklerin ve deprem kuvvetlerinin azalan ktle ile orantl olarak azalacak olmas yap gvenliini arttracaktr.

    Azaltlacak veya kaldrlacak ktle ne kadar yap st kotlarna yakn ise, deprem gvenliini arttrmadaki etkinlii de o kadar fazla olacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 100

    Betonarme Sistemin Ktlesinin Azaltlmas

    En etkili ktle azaltlmas trleri; Binann st katnn veya katlarnn iptal edilerek

    kaldrlmas, Mevcut atnn hafif bir at ile deitirilmesi, atda bulunan su deposu vb tesisat arlklarnn

    zemine indirilmesi, Ar balkonlarn, parapetlerin, blme duvarlarn,

    cephe kaplamalarnn daha hafif elemanlar ile deitirilmesidir.

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    26

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 101

    Problem

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 102

    Problem

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 103

    neriler

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 104

    neriler

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    27

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 105

    neriler

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 106

    Tamir Harlar

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 107 07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 108

    Tamir Harlar

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    28

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 109

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 110

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 111

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 112

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    29

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 113

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 114

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 115

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 116

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    30

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 117

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 118

    Epoksi enjeksiyonu ile atlak onarm

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 119

    Uygulama

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 120

    Filiz Ekimi

  • Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme Dr. Zeki zcan

    31

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 121

    Filiz Ekimi

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 122

    Uygulama

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 123

    Son Sz

    Binada hasara neden olan bir deprem sonrasnda hasarl binann glendirilmesive daha sonra glendirilmi binann deprem performansnn belirlenmesi iinBlm 7de verilen esaslar uygulanacaktr.

    07.03.2013 Dr. Z. zcan Hasar Belirleme, Onarm ve Glendirme 124

    Son Sz

    Hasarl binann glendirilmesinde mevcut elemanlarn dayanm ve rijitliklerinin hangi

    lde gz nne alnacana projeden sorumlu inaat mhendisi

    karar verecektir.