46
OP MIJN PLEK

OP MIJN PLEK

Embed Size (px)

DESCRIPTION

placemaking als strategie voor bloemkoolwijken

Citation preview

Page 1: OP MIJN PLEK

OP MIJN PLEK

Page 2: OP MIJN PLEK

WE ARCHITECTEN

Page 3: OP MIJN PLEK

placemaking als strategie voor bloemkoolwijken

Page 4: OP MIJN PLEK

2

INTROWE architecten en René Kuiken Urbanism revitaliseren in opdracht van Mitros de Rjituigenbuurt in Nieuwegein.

Onze betrokkenheid start in 2012 met het winnen van de prijsvraag ‘een nieuw elan voor woningen uit de jaren’70 en ‘80’. Hiervoor hebben wij placemaking als strategie toegepast.

Omdat in de crisis een aantal projecten uitgesteld werden, hebben we juist met minimale maar zich gerichte middelen samen met de bewoners een aantal cruciale punten in de wijk verbeterd.

In april 2016 wordt gestart met de grootschalige aanpak van de woningen. De gemeente gaat in 2017 ook de openbare ruimte aanpakken.

Page 5: OP MIJN PLEK
Page 6: OP MIJN PLEK

4

geschiedenis.....een labyrint van hoven en erven; meanderende straten. Variatie in grote eengezinswoningen met tuin gebed in een groene openbare ruimte waarin de kinderen vrij kunnen spelen. Dit met het stadscentrum in het vizier. Het is een protest tegen de anonieme monotone hoogbouw; een viering van de kleinschaligheid en herbergzaamheid........

Met deze visie zijn in de jaren 70 de zogenaamde bloemkoolwijken opgezet. Deze wijken omvatten op dit moment één derde van de totale woningvoorraad van Nederland.

Page 7: OP MIJN PLEK
Page 8: OP MIJN PLEK

6

30 jaar laterEen flink aantal bloemkoolwijken lijken nu ondergesneeuwd door auto’s, schuttingen, slecht onderhouden groen, gedateerde woningen. Het woonerf uit de jaren ´70 is getransformeerd van een collectief verblijfsgebied naar een openbaar parkeerterrein. Daarnaast zijn de woningen vaak, na ruim dertig jaar, aan groot onderhoud toe.

De bewoners zijn geen homogene groep meer zoals in de de jaren ´70. Het gebruik van de openbare ruimte is veranderd en verschilt in deze nieuwe samenstelling onderling veel meer.

Page 9: OP MIJN PLEK
Page 10: OP MIJN PLEK

8

opgaveEen strategie om de talrijke collectieve en publieke plekken van nieuwe betekenis, vorm en beheer te voorzien én de woningen up to date te maken en hierbij aan te laten sluiten.

Deze strategie moet niet alleen passen op de vraag van nu maar ook ruimte bieden aan toekomstige ontwikkelingen.

Page 11: OP MIJN PLEK
Page 12: OP MIJN PLEK

10

In onze aanpak richten wij ons niet op de verschillen tussen groepen bewoners maar juist op hetgeen wat hen bindt: de plek. De plek is het kader waarbinnen mensen zich bewegen en waarmee zij zich identificeren; het reikt verder dan je huis en beslaat de ruimte die je ervaart als jouw directe leefomgeving.

De nadruk ligt op de fijnmazigheid, hetgeen de woonerfwijk zo uniek maakt. Middels placemaking maken we de plekken ,en daarmee de hele wijk, weer betekenisvol.

aanpak

Page 13: OP MIJN PLEK
Page 14: OP MIJN PLEK

THE POWER of

12

Plekkenplan:erkenning van het feit dat een bloemkoolwijk is opgebouwd uit kleinere eenheden; focus op de directe leefomgeving.

placemakingPlacemaking gaat er vanuit dat de ruimtelijke kwaliteit niet alleen schuilt in de functionaliteit van een plek maar ook in de beleving ervan en geeft uitdrukking aan het principe dat plekken geen objectieve statische eenheden zijn, maar altijd en voortdurend door mensen gecreëerd worden.

Met de placemakingbenadering sporen wij samen met gebruikers de Genius Loci op; de eigenheid van de plek en de aanwezige potentie.

Page 15: OP MIJN PLEK

THE POWER of

Proces:geen traditioneel lineair proces maar de plek met haar direct omwonenden centraal in het proces.

The power of 10:iedere goede plek heeft 10 dingen te bieden of 10 redenen om er te zijn.

Page 16: OP MIJN PLEK

14

FASE 1Tijdens de crisis hapert de grootschalige aanpak en revitalisatie van de bloemkoolwijken. Met slimme/kleine interventies die een grote impact hebben, willen we toch verbetering in de wijk aanbrengen.

Allereerst hebben we daarvoor een INFO-dag georganiseerd waar de bewoners konden meebesluiten over de ingrepen. Middels een verkiezing werd zo o.a. besloten om een grote boom te schilderen op de kopgevel bij de wijkentree.

Page 17: OP MIJN PLEK
Page 18: OP MIJN PLEK

16

doe dagSamen met de bewoners hebben we tijdens de DOE-dag een start gemaakt met de verbetering van het voetgangersgebied Landauerdrift/Karosdrift.

De voorstellen zijn erop gericht de eentonigheid te doorbreken en daarmee een expressie van de buurtidentiteit te geven. Van het project kan een voorbeeldfunctie uit gaan voor de rest van de Rijtuigenbuurt, waarbij de bewoners worden betrokken, gestimuleerd en geïnspireerd.

Page 19: OP MIJN PLEK
Page 20: OP MIJN PLEK

18

boomDe aanblik van de wijk vanaf de Karosbrug, naar het winkelcentrum Cityplaza, wordt bepaald door een hoge kopgevel.

Op de INFO-dag hebben de bewoners gekozen om hier een boom op te schilderen volgens het principe van Ravensburger.

Na vele ‘blokjes’ wilde een bewoner op de DOE-dag een bewoner graag twee vogels toevoegen.

Page 21: OP MIJN PLEK
Page 22: OP MIJN PLEK

20

onderhoudHet geplande onderhoud van het schilderwerk hebben aangegrepen om deze woningen een frisse nieuwe aanblik te geven.

Page 23: OP MIJN PLEK
Page 24: OP MIJN PLEK

22

karakterDe gestapelde maisonette-woningen werden hiermee veranderd van galerijblok tot chique geschakelde woningen.

De entreehallen hebben ook een herkenbare schildering en nummering gekregen,

Page 25: OP MIJN PLEK
Page 26: OP MIJN PLEK

24

De centrale wandelroute in de wijk, de Landauerdrift, is in de loop der jaren dichtgeslibd met prikkelbosjes. De woningen grenzen met tuinen en schuttingen aan de route en deze zijn op veel plekken vervallen.

Ons voorstel voor de centrale wandelroute was om te beginnen met opruimen van de openbare ruimte en deze weer goede doorzichten geven.

stofkam

Page 27: OP MIJN PLEK
Page 28: OP MIJN PLEK

26

De prikkelbosjes zijn uit het hart van de wandelroute gehaald en de bergingen hebben een groene zone met struiken gekregen. De doorzichten zijn hersteld waarmee de route weer het hart van de wijk kan worden.

groen

Page 29: OP MIJN PLEK
Page 30: OP MIJN PLEK

28

bestaande situatie:• energetisch sterk verouderd• langsgevels Mitros grijs, koop heeft kleur• grijze / anonieme kopgevels• bergingen Mitros grijs, koop heeft kleur• soms rommelige schuttingen

FASE 2In 2015 zijn we gestart met de plannen voor de aanpak van de eengezinswoningen in de Rijtuigenbuurt. In een bouwteam met Mitros en aannemer Salverda hebben we de plannen gemaakt voor een nieuwe buitenschil voor alle 117 eengezinswoningen.

Page 31: OP MIJN PLEK

nieuwe situatie:• diverse energetische ingrepen• kleur op de gevels• verschil tussen de woningen• diverse kopgevels krijgen frisse uitstraling• eenheid in de wijk door uniforme uitstraling

Page 32: OP MIJN PLEK

30

oudGevelbeeld wordt bepaald door de vervuilde grijze asbestplaatjes tegen de gevels. De witte kolommen tussen de woningen maken een heldere scheiding tussen de verschillende woningen.

Page 33: OP MIJN PLEK
Page 34: OP MIJN PLEK

32

nieuwDe nieuwe gevels geven een levendig en uitgesproken gevelbeeld met geschakelde individuele woningen. Voor een natuurlijke uitstraling hebben we gevelplanken geselecteerd van Resysta, een duurzaam circulair materiaal. Het levendige beeld wordt versterkt door met verschillende kleurpaletten te werken.

De kozijnen worden in een regelmatig gevelgrid geplaatst. Daardoor is het mogelijk om per woning verschillende gevelopeningen te maken, en toch de samenhang binnen het blok te handhaven.

Page 35: OP MIJN PLEK
Page 36: OP MIJN PLEK

1) berken / populier 3) teak / meranti / wengé2) eiken / noten / kersen

A B C D EC E

34

kleurenpallet gevelmateriaal

keuzeoptiesTijdens het ontwerptraject zijn verschillende klankbordsessie belegd met een groep bewoners. Zo is gezamenlijk bepaald in welke onderwerpen de individuele huishoudens een keuze krijgen bij de aanpak van hun woning;• Kleur gevelplanken: per erf zijn drie

opties waar de bewoners een keuze uit kunnen maken voor hun eigen woning. Zo gaan enerzijds de woningen onderling verkleuren, en anderzijds de erven onderling ook.

• Gevelindeling: per woningtype zijn een viertal opties opgesteld voor de gevelopeningen.

• Voordeur: drie opties

Page 37: OP MIJN PLEK

3) teak / meranti / wengé

F G

optie 1 optie 2 optie 3

kleurenpallet gevelmateriaal opties voordeur

Page 38: OP MIJN PLEK

36

in uitvoeringAlle 117 huishoudens hebben binnen drie weken hun keuze gemaakt en ingediend bij Mitros. De bouwaanvraag is daarmee gereed gemaakt en verleend.

In april is gestart met de proefwoning. In mei 2016 wordt gestart met de aanpak van alle eengezinswoningen van Mitros.

De koopwoningen in de wijk krijgen ook de mogelijkheid om mee te doen met de woningverbetering.

Page 39: OP MIJN PLEK
Page 40: OP MIJN PLEK

38

Placemaking betekent een rigoureus einde aan het maakbaarheidsideaal dat een goed ontwerp van bovenaf geïmplementeerd dient te worden.

Ons uitgangspunt is geen blauwdruk maar een strategisch raamwerk: fysieke en structuuringrepen die initiatieven op kleiner schaalniveau mogelijk maken. Beleving en gebruik verschillen namelijk per plek. Een raamwerk is essentieel om de verschillende plekken als één mozaïek te profileren.

De ingrepen voor het raamwerk voor de openbare ruimte worden samengevat onder; ‘verhelderen, verbinden en verbijzonderen’. Dit raamwerk was de leidraad voor de gerichte ingrepen in de crisis, en ook voor de grootschaliger aanpak van de openbare ruimte in 2017.

FASE 3Eentonigheid tegengaan en de ervenstructuur versterken.

verhelderen

Page 41: OP MIJN PLEK

Verwijderen snippergoen en verbinden van de groenstruc-turen.

Orde maken in hoofd- en subontsluitingen

verbijzonderenverbinden

Verplaatsen van een aantal par-keerplaatsen naar de hoofdont-sluitingsweg maakt ruimte voor verblijfsplekken

Page 42: OP MIJN PLEK

40

Nieuwe vormen van beheer en inrichting bij placemaking bieden perspectief. Het collectieve domein, de ruimte binnen de erven, moet opnieuw herwonnen worden als plek die mensen zich toe-eigenen en waar een vorm van uitwisseling plaatsvindt.

Wanneer bewoners een rol spelen bij de inrichting van de plekken ontstaat er betrokkenheid. De plekken zullen daardoor beter gebruikt en beheerd worden. Er kan daarnaast ook nagedacht worden over nieuwe beheersvormen voor de openbare ruimte zoals bijvoorbeeld zelfbeheer of beheer door een v.v.e.

toe-eigenen

Page 43: OP MIJN PLEK
Page 44: OP MIJN PLEK

42

eenvoudVerplaatsen parkeerplaatsen biedt ruimte voor verblijfsruimte tussen de woningen. Deze kan eenvoudig ingericht worden, of zoals een van de bewoners het verwoordde: “er stond vroeger gewoon één boom waar wij iedere middag rond speelden”.

Page 45: OP MIJN PLEK
Page 46: OP MIJN PLEK

44

COLOFON

WE ARCHITECTEN

WE architectenwww.WEarchitecten.nl

De Wittenstraat 113-H1052 AR [email protected]+31 (0)20 30 800 19

Met dank aan woningbouwvereniging Mitros, bewonerscommissie Het Karrespoor en aannemer Salverda (‘t Harde).

Copyright © 2016