Organik Tarım ()

8/3/2019 Organik Tarm (www.etarim.net)

1/59

OrganikTanm


2/59

ORGAN IK TAR IM

i C i N D EK i L E R~----- ~------~ORGANiK TARIM VE ORGANIK TARIMA BA~LAMAESASLARI .ORGANIK ORONO TANIYALlM .ORGANiK TARIM METODUYLA BITKiSEL ORETiM .ORGANIK SEBZE YETI~TIRME TEKNIKLERi. .ORGANIK MEYVE YETI~TIRME TEKNIKLERI ..ORGANIK TARLA TARIMI .ORGANiK TARIMDA TOPRAK VERiMLiLiGiNiN KORUNMASIVE ORGANIK GOBRELER : ..ORGANIK TARIM METODUYLA HAYVANSAL ORETIM .ORGANIK TARIMDA KANATLI YETI~TiRiCiLlGI... ..ORGANIK ARI YETI~TIRICiLlGI .

7 I10

11111627

3138

4857

3


3/59

CFTCGTIMERS-1"_-=-i...----------------


4/59

ORGAN IK TAR IM

ORGANiK TARIM VE ORGANiK TARIMABA~LAMA ESASLARIOrganik tarim; hayvansal ve bitkisel Oretimi butun olarak tasarlayan,

oncelikle isletrne icinden saqlanan girdileri kullanrnayi hedefleyen en sonbilgi ve teknolojiden yararlanan bir Oretim tekniqidlr, Tohumdan topraqa,girdiden istemeye kadar belirli kurallan olan ve kontrol edilip sertifikalan-dmlan bir Oretim bicirnidtr. Kontrol ve Sertifikalandrrrna islemi Tarim veKoyisleri Bakanliq: tarafmdan ilgili mevzuatlar cercevesinde cahsrna yet-kisi verilen Yetkilendtrllrnls Kuruluslar tarafmdan yaptlrnaktadrr.

Organik tarim, belli tekniklerle donanmis bir Oretim disiplinidir. Orga-nik Oretimin ozelligi, her asarnasrmn kontrollO olmasi ve OrOnOnsertifika-landmlmasrdrr, Organik Tarim Kanun'u 03 Arahk 2004 tarihli ve 25659


5/59

9 1FT 91 EG IT IM SER IS I -1-

O rga n ik ta rim , b ellitekniklerle donanrms biruretlm disiplinidir.

sayrh Resmi Gazete' de, ve buKanunun uygulama usul veesaslanru belirleyen "OrganikTanrmn Esaslan ve Uygulan-masma lliskin Yonetrnelik" 10Haziran 2005 tarihli ve 25841sayrh Resmi Gazete'de, YO-netmelik degi~ikligi 17 Ekim2006 tarihli ve 26322 sayrhResmi Gazete'de yayrrnlana-rak yururluge qirrnistir.

Yetkilendirilmis Kurulus,basvuruda bulunan rnuteseb-bisin organik tarim metoduylauretirn yapip yaprnayacaqmakarar verir. Uygun bulunanrnutesebbls, basvurduqu Yet-kilendirilmi~ Kurulus ile sozles-me yapar. Mutesebbis organiktanrn faaliyetini bireysel olarak

yapabileceqi gibi,~bir proje dahilinde de yapabilir. Proje dahilinde yapar-,sa, projenin sahibi qercek veya Wzel kisi, mutesebbis adma bir Yetkilen-,dirilmi~nKurulu~ ile sozlesrne yapar. .

Mevzuat hukurnlerine gore, uru-nun quvence altma atmmasmdakl ikitemel yontern, kontrol ve sertifikas-yondur. Kontrol ve sertifikasyon isle-mi ayru kurulus tarafmdan yapilabile-cegi gibi ayn ayn kuruluslar taratmdan da yaprlabllir. Kontrol; organik ta-nrnrn, sozlesmeli tanrn seklinde yapr lmasi itibariyle uretimin basmdan so-

8


6/59

9

ORGAN IK TAR IM

nuna kadar muntazam kayrt lar tutma, uretirn surecini gozlem altma alma,qozlern sonuclanru rapor etme, urunun organik niteligini laboratuar ana-lizleri ile test etme ve denetlemelerdir. Sertifikasyon ise; butun kontrolyonternlerlnl uygulayarak elde edilen organik urunun geldigi asarnarunbelgelenmesidir. Yetkilendirilrnis Kurulus taraftndan "Organik Tanm Mu-tesebbis Sert i f ikasr" ve "Urun Sert i t lkasr" verilir.

Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluslan ureticiden llu bilgi ve bel-geleri ister:

1) Mute~ebbisin adi, adresi, T.C. kimlik numarasi ve vergi nurnarasi-ru iceren kimlik bilgi ve belgeleri,

2) lsletrnenin yeri ve konumu,3) Kadastro calrsmast tarnarnlanrrus alanlarda tapu kaydi, tamam-

lanrnarrus alanlarda ise araziye ait kroki,4) Muracaat edilen arazinin kullarurn hakki run kendine ait olduquna

dair bilgi ve belgeleri,5) Gida isleyen i:;;yeri ise "Oahsrna Izni ve Grda Sicili Belgesi", "Ure-

tim Izin Belgesi".Yetkilendlrilmis Kurulus, ureticiye ait yukandaki bilgileri deqerlendi-

rerek bu isletrnenin organik tanm yapmaya uygun olup olrnadrqma kararverir. Sonuc olumlu ise; Yetkllendirilmis Kurulus uretici ile sozlesrne ya-parak gegi:;; sureclni baslatir.

GECI~ SURECIYetkllendlrilmis Kurulus sozlesme yaptlgl; organik bitkisel, hayvansal

ve su urunten uretimi yapan, orman ve dogal alanlardan urun toplayanrnutesebblsi gegi:;; surecine ahr. Bitkisel uretirnde organik tanrna baslan-rnasmdan oniki ay sonra elde edilen urunler gegi:;; sureci urunu olarak de-gerlendirilir. Gecis sureci urunu, "Organik tanm gegi~ sureci urunudur" 1etiketiyle pazarlarur.


7/59

IF TC I E G IT IM S ER IS I 1

KONTROL VE SERTIFIKASYON KURULU$LARIYett2~1>moioOIu 1$IBl' ) 02322390907 0232-2390606 ~flIUflft.matMM6 ~Natfldefel lzmir

C ERES InO nO C ad.N o.7O S Y un us E mre A pt.K at1 /' 0232-24rn22 0232-24nOO1 InloOul._t nurpo igon- IZMIR

C U KozI ITI D I < i I < Malo. KII1Uye 3393787

EC OC ERT-SA 184 .Sok. .No :60 Ka t2 Da ir e: 3 0232 -3434360 0232-3433959 1 2 J D a 1 1 l t~ 1 X .1 Q Q W t ~35040 801110 . ,o ' ''ml r 343556Q

EKO-TAR Adnen Me_ .. BuIvan De(lIs ApI. 3811 0024 -3254964 0024-3271944 .kDtJtftAllrgptMm3 3110 M E R SI N~ube ; liml M iih. S i t e s i 4 . B i k. 51fA yl ldtz /ANKARA 0312440 54 3 2 0312-4409557

E T KO 16Q.SoI


8/59

'ORGAN IK TAR IM.15) OrOn icindeki maddeler, aqrrhklanrun azahs dOzenine gore liste

halinde siralanmahdtr.6) O r u n u n mensei belirtilmelidir.7) OrOnOnOretim yeri, Oretim ve son kullanma tarihi belirtilmelidir.8) Ithal edilrnis urunlerde Turkce etiket bilgilerl yer almahdrr.b) OrOn etiketinde organik kelimesinin kullarulmasr: ekolojik, biyolojik

kelimelerinin kullarurruyla esdeqerdir.

Organik Orun Logosu

11


9/59

C IF TC ;I E G IT IM S ER lsl -1 -

ORGANiK TARIM METODUYLABiTKisEL ORETiM

ORGANIK SEBZE VETI~TIRME TEKNIKLERIOrganik sebze ure-

timinde, toprak yaprsrrnen az seviyede bozanve toprak yaprsmm ko-runrnasmda faydaholan, hastallk ve zararhetkinliqini krran uretim

sistemleri tercih edilir. Bu uretirn sistemleri sunlardir:

Organ ik sebze L iretim inde, toprakyaplslm en az seviyede bozan ve

toprak yaplslm n korunmasmda faydallo lan , hasta llk ve z ara rll etkin ligin ikiran Liretim sistem leri terc ih edilir.

- Cok yrllrk ekim nobeti,- U ru n siralarna tek-

nigi,- Blrtikte-eszarnanh

uretirn sistemiEkim nobetlne all-

nacak sebze turununseclmlnde , U noktala-ra dikkat edilmelidir:

- Toprak verlrnliliqiniartrran (baklagil, sebzeturleri) ve asm besin to-keten sebzeleri (doma-tes) nobete almak,


10/59

- Yavas geli~en sebze tLirlerinden (domates, soqan, sanmsak) son-ra, hrzh geli~en sebze tUrlerine (rspanak, salata grubu sebzeler, turp) yervermek,

ORGAN IK TAR IM

- Farkh kok sistemlerine sahip turlere yer vermek, derin k6klu bitki-den sonra (domates, ruyar) yuzlek k6klu bitkiler (pirasa, rnarul.soqan, sa-nrnsak) uretrnek,

- Benzer hastahk ve zararlilardan etkilenen sebze tUrlerinin arasmdayeterli zaman arahq: brrakrnak,

- Su tOketimi fazla olan sebze tUrlerinden (Iahanagilier, patlrcan )sonra, su tOketimi az olan sebze turlerine (soqan, sanmsak, bezelye) yervermek,


11/59

C IF TC I E G IT IM S E R IS I -1-

- Kok kahntrsi ile topraqa fazla organik madde birakan sebze turle-rinden (baklagil, soqan, kereviz) sonra, az kalrntt birakan sebze tUrlerine(Iahanagiller, salata grubu sebzeler, rspanak) yer vermek,

- Ekim nobetinde yesll gObrelemeye yer vermek,- Yabanct otlara hassas turler ile yabanci etlan baskt altrna alan tur-

lere arka arkaya yer vermek,- Sebze ekim nobetlerinde uygun kosullarda tahillara da yer vermektir.

Cizelge 1: Sebzelerde on ve art bitki ,TOr On B ltkl A rt B ltklIspanak P ata tes, B ez elye, F a sulye, H av uc, B ez elye, F a sulye, H iya r, D omates ,K am abahar, Lahana ve S alata lar P atates, S oQ an, LahanaLahana Lahanalar dl~ lndaki tOm s ebz e D ornates, F asulye, S alata, H iyar,tiirleri T urp, P irasa, Bez elye

M aydanoz , Ha vuc, I spanak , Bman seb ze ta rlen , en sa ns h s eb zeFasulye Lahana , SoQan , Pa ta te s, Domate s, grubu lahanagl llerK . p an ca rDoma tes, Pa ta tes, Lahana,H lya r, K av un , K arpuz $alg am , SoQan , I spanak , Tu rp , S a la ta , I sp an ak , L ah an a, SoQa n

SalatalarDoma te s, P ath c a n H iy ar, L ahana, Ke re vlz , $ a lg am , I spanak , Ha vu~ , Be zely e, Fa suly e,Baklag il Bakla , Kerev lzBiber Kabakg il, Bak lag il, S a la ta la r , I spanak , Ha vu~, Be zely e, Fa suly e,Ispanak, T urp Bakla, Kerev izCizelge 2: UrOn srralamast program ornegiU retim D onem E rken I lkbahar Vaz S onbaharS ebz e F am ilya la rl Lahanag iller Pathcangi l ler Kazayaglgi l ler

Tu rp 'Dornates PancarS e b ~e T u rlerl B iber Paz tSa lqam Patlican Ispanak


12/59

ORGAN IK TAR IM

Cizelge 3: Birlikte uretirn icln uygun sebze gruplanSebze Fam ilyasl M aydan ozglller Lahan aglller Kabakgll ler

Kok Kerev iz i Brokkoli Hiyar (ask Ida )Yaprak Kerev iz i Kamabahar Yazlrk Kabak lar

Seb ze TO r leri Havuc LahanaM aydanoz Harda lRe zene Turp

Sebzeler genel olarak tek ytlhk bitki tOrleridir (kuskonrnaz harlc), Ore-tim yaparken cok yrlhk bir ekim n6beti proqrarm uyqulanrnalrdrr. Ekim no-beti proqrarruru konulacak sebze turu, ureticinin yetistlrrne tekniqi bilgisi,secilen sebze.turunun toprak ve iklim istekleri, adaptasyon 6zelligi, pa-zarlama olanaklan g6z onune alinarak secilmelidir.

Organik Sebze Uretim MateryaliOrganik sebze uretiminde kullarulacak tohum, fide ve coqalnrn rna-

teryalinin; genetik yaprst degitirilmemi, hastalik ve zararlilara karst sen-tetik ilaclarla muamele qormernis olmasi gerekmektedir.

Organik Sebze Uretiminde Hastahk ve Zararh YonettmlOrganik sebze uretirninde hastalik ve zararh y6netimi;6ncelikle kul-

turel bnlemler, sonra bi-yolojik rnucadele, fizik-sel kontrol ve en sonasamada organik tanrn-da kullarurruna izin veri-len kimyasal rnucadelernetotlanrun kombineedilerek uyqulanmasi ilesaqlarur.

O rga n ik sebze uretim in de h asta llk v ezararh yonetim i; oncelikle kU ltu relon lem ler, son ra biyo lo jik mucadele,fiz iksel ko ntro l ve en so n asamadaorganik t anmda kullamm ma iz in

verilen kim yasa l mucadelemetodlarmm kombine edile rekuyguianmasl lle saglamr.

15


13/59

C IFTC I E G IT IM S ER IS I -1 -

I KLilturel onlemler, oncelik le saqhkh sebze uretirn materyali secirniile baslar, lkinci onemli nokta uretirn alaruna adapte olrnus, hastalik vezararhlara dayarukl i cesit seclmi yapr lrnahdrr . Bitkiler yeterli ve dengelibeslenerek guglu k rlm rna lr, h a sta lik h bitki art iklan uretim alanrndan uzak-lastmlrnahdrr .

Biyolojik mucadele, zararhlann dogal dusrnanlanrun gogalma veyasarna s an siru a rttrra ra k yaprlabilir. Bu nedenle, faydall zarar l r lann ko-nakladrqt bitkilerin yok edilmemesi gerekir.

Fiziksel kontrol, oncelikte zararhrun kultur bitkisine ulasrnasrru en-gellemektir. Ornegin, hryar uretlrn alanlannda problem olan kr r rmz i orurn-cekler icin, tuzak bitki olarak patlrcan tiretlmi yapihr . yunku, patlican klr-r r u z t orurncekler taratmdan oncelikle tercih edilen bitkilerden birisidir. Pat-licanlar krrrruzi orurncekler taratmdan tamamen istila edilince, sokulerekuretirn parselinden uzaklastmhp imha edilirler. Fidelikte yedekte bulunanpathcan fideleri getirilerek tekrar eskilerin yerine dikiler. Boylece anaurundeki krrrmzt orumcek zaran onemli olcude on lenmil? olur.

Kimyasal mucadele, en son basvurulan kontrol sistemidir. Organiktanm yonetrnetiqlnde kullarurruna izin verilen preperatlann kullarurm ileyaprhr, Kullarulacak preperat secimlnde oncelikle Yetkllendlrilmls Kuru-lusuna darusrnak fayda lrdrr,

16


14/59

17

ORGAN IK TAR IM

ORGANiK MEYVE YET i~T iRMETEKNiKLERi

ORGANIK MEYVE BAHCELERiNiN KURULMAESASLARI

Organik meyve yeti~tiriciligi amaciyla bahce kurmada dikkate almma-SI gerekli esaslar geleneksel esaslarla benzerlik qosterir. Organik meyvebahcelerinin kurulmasi asamasinda ele almmasi gereken taktorler:

1- Ekonomik Faktorler:Kurulacak meyve bahcesinde, ekonomik yonden avantajh olan ve

pazarda talebi olan urunlerin yetistiriciliqi yaprhr.2- Ekolojik Faktorler;Meyve aqaclanrun buyurne ve qellsmelerini etkileyen bircok faktor

bulunmaktadrr. Meyvelerde ge~itliligi belirleyen en onernf taktor genetikyapi ve cevredlr

Bitkilerin buyume ve geli~melerini etkileyen faktorler; degi~tirilemeztaktorler ve degi~tirilebilir faktorler olarak iki ayrr gruba ayrrlrrlar.

Toprak derinllqi, ruzqar yo-nu ve siddeti gibi faktorler de-gi~tirilemez taktorler grubunagirerler.

Bitki besin maddesi igerigigibi taktorler degi~tirilebilir fak-torlerdir. lIave bitki besin mad-deleri ile bu olumsuzluklar gide-rilebilir ya da elimine edilebilir.


15/59

- --- --

C IF T C ;1 E G I T IM S E R IS I 1

lkllrn Faktorleri ;Meyve yetistiriciliqine etki eden iklim taktorterinin meyve aga91annln

bOyOmeve qelisrneleri yarunda , meyve tutumundan olqunlasrnaya kadarolan donem icindeki lslevlerinln bilinmesi orqanik yetlstlrlclllqln basansiOzerine onernli derecede etkilidir. Meyve bahcelerinin kurulrnasmda bu-yOk onern gosteren bu faktorlerin cok iyi bilinmesi, buna gore tur ve cesitsecilrnesi gerekmektedir. Srcaklik, rstk, nem, rOzgar, toprak, yer ve yo-ney gibi faktorler, iklim taktorleri arasmda yer almaktadir. Meyve tur veceslt secimlnde bu Iaktorleri ve meyvenin ihtiyaci dikkate almmalrdrr.

FiDAN URETiM TEKNiKLERi;Organik meyve yetistiriciliqlnde fidan Oretiminde organik tanmda kul-

larurnma izin verilmeyen bOyOmeyi dOzenleyici maddelerin kullarulrnarna-Sl gereklidir. Bu nedenle tur ve cesitler ile kullarulan anaclara gore farkhOretim teknikleri uyqularur.

1-Generatif Oretim Teknikleri: C;ogOr elde edilmesi arnaciyla to-humlar cirnlendirillrler. C;imlendirilme asarnasmda cimlenmeyi uyartrci veluzlandmci hicblr kimyasal yontern uygulanmaz. Bunun yerine clrnlenrne-yi engelleyici maddelerin tohumdan uzaklastmlmasi ve tohumlann dl ka-buklanrun asmdmlrnast arnaciyla katlama uyqulamasi yaprhr. Tohumla90galtllan meyve tur ve cesitlerine ait tohumlar mekanik y6ntemle, suyadaldirma ve suda bekletme yonternleri ile clrnlendlrlleblllr. Elde edilen go-gOrlere as: yapilarak is-tenilen tur ve cesidin90galtlml yaprlabilir. Birdiger yontern de dikimyerine doqrudan tohumekimi ve asrlarna ile fi-

Genera tif O retim Tekn ik lerin inclmlendlrllme asamasmda ~imlenmeyiuyarnci ve hulandmct hleblr kimyasal

y on tem uygu la nma z.

18


16/59

ANAC SECIMI

ORGAN IK TAR IM

dan elde edilmesidir. Bu sekilde elde edilen meyve fidanlan daha daya-rukhdrr. Tohumdan gogur elde edilmesi ve asrlarna sonucunda a11Ibitkielde edilmesinin uzun zaman alrnasi bu yonternln olumsuz yonudur,

2-Vegetatif Oretim Teknikleri: Vegetatif uretirnde de generatif ure-timde olduqu gibi koklendirmeyi tesvik edici ve kolaylastmci hormonlarkullaruimarnahdrr. Hicbir madde kullarulmadan, koklenrnesi yuksek olannar, incir gibi meyve tur ve cesitleri ile elma ve baz: Prunus anaclan go-galtllabilir. Yine daldirrna ile bazi uzurnsu meyveler ile krzrlcrk fidan ure-timi qerceklestlrilebilir.

Meyvecilikte kullanllan anaclar; gogur anaci ve klon anaci olarak ikigruba aynlirlar. Bahce tesisinde anac secirni, urun ya da cesit secirni ka-dar, hatta bazi durumlarda daha fazla onem kazarur. Anac secirni ilemeyve yetitiriciligini strurlayan bazi Iaktorlere karst iyi ve etkili bir onlemahnrnts olunur.

19


17/59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

'C IF T C I E G IT IM S E R lsl -1 -

1- ~ogOr Ana~lan : yogur anaclan meyve tohumlanrun cimlendlrll-mesi sonucunda elde edilirler. Bu sekilde elde edilen anaclar kazik koksistemi olusturduklan icln ozellikle hem su stresinin baskm olduqu vehem de kok boqulrna riskinin fazla oldugu kosullara uyum gosterirler.

2- Klon Anaclan : Klan anaclan ise kolay koklenrne ozelligindekianaclann vegetatif y6ntemlerle uretilmesi ile elde edilirler. Klon anaclan-run, kitlesel uretimlerinin kolay olusu yanmda farkll toprak ozelliklerineuyum qosterebilrnelen en belirgin avantajtarmdandrr. Ancak vegetatifanaclar toprak kokenli bazi hastahk ve zararhlara hassastrrlar.

Organik meyve yetlstiriciliqinde ana hedef; agaclann erken meyveyeyatrnasi, bir baska deyisle qencllk klslrllgl donerninln krsaltt lmasrdtr,Mevcut kosullarda en yuksek verim almrnasr, uretirn maliyetlerini dUl?uru-cu ve islernleri kolaylastmct bir dikim yaprnaktrr.

yel?it Secimini Etkileyen Faktorler ise verim, meyve iriligi, irilik, agacqelisrne kuweti ve hacim, olqunlasrna zarnaru, meyve kalitesi, hastallkve zararillara dayarukhhktrr. Bu faktorler pazar isteklerine gore farklihkqosterirler.

Verim ve meyve iriligi,geleneksel meyvecilikte 01-dugu gibi, organik meyve-cilikte de onernii bir yeresahiptir. Ancak, verimin ro-lu dayarukh, lokal cesitlerin

kullarulma durumunda tartrsrlabllir. Agac gelil?me kuweti ve hacim isebahce tesisinde sira arahk ve mesafesininbelirlenmesinde belirleyicidir.Nemli bolqelerde gereginden cok _srk dikim, havalanmay: engelleyecek

U R U N I ~E~IT SE~IMI

Mevcut kosullarda en yuksek v erimahnmasi , iiretim m al iyetlerin i

du~iiriicuve lslemlerl koiayla~tlrlcibir dikim yapm aktlr ..


18/59

ORGAN IK TAR IM

ve fungal hastallklara ortam hazirlayacaktrr. Hasat ve olqunlasrna zama-rurun zararli populasyonunun yada aktivitesinin minimum oldugu donernegelirse Hay kullarurruna gerek kalmrnayacaktrr, Meyve tur ve cesitlerininhastalik ve zararhlara dayarukh yada tolere edici olmalan da cok onernlibir taktordur. Meyve kalitesi ise degif?ken bir kavrarndrr. Kalite pazann, tu-keticinin istedigi ozellik olarak tanrmlanabillr. Geleneksel meyvecilikte iri-lik bir kalite gostergesiyken organik meyvecilikte ise hicbir inorganik mad-de kullarulrnadan elde edilmls kOyuk meyve kaliteli olarak adlandmlabilir.

1- Ticari Ce,itlerTam ve eksiksiz kulturel islernler gerektirirler. Bu cesltlerln ozellikle-

rinin tamrru yaprlirken, uygulanacak kulturel if?lemelere gore ahnacak so-nuclar tarumlanmaktadtr. Aynca ticari cesitlerin belirli kosullara gore ta-rurnlanrms bir adaptasyonu bulunrnaktadrr. Bukosullarda yOksek verim

21


19/59

iF T C I E G IT IM S E R IS I 1

verirler. Renk, irilik gibi albeni ozellikleri kendini qosterlr. Vine, belirlenenkosullarda belli hastalik ve zararhlara karst dayarukh yada tolerans qos-

- terirler.2-Yerel (Lokal) Tipler I Ce~itlerYerel tip yada cesitler belirli bir yere lokalize olrnus, bir tur halk se-

leksiyonlandrr. Bunlar, opti-Meyve tur ve ge~itlerininhasta llk ve mum kulture! islern isterler,z ara rilla ra da yan ikll y a da to lera n t hatta bazi durumlarda hie-olmalan da 90k onemll bir faktordur. bir uygulama yaprlmaz, Ye-rei bir adaptasyonlan sozkonusudur. Yani sadece bulunduklan yoreye uyum qosterirler. Farkh biryorede ayru pertormanst qostermeyebilirler. Verim oldukca du~uk olup,meyveler kucuktUr. Tat ve aroma bakrmmdan kendilerine has ustun ozel-likleri vardrr. Bulunduklan yerlerde hastahk ve zararhlara karst dayaruklr-drrlar.

Organik meyve yetistiriciliqinde, klasik meyvecilikte kullarulan kare,dikcortqen veya ucgen di-kim sekillerinden biri kulla-nrlabilir. Meyve aqaclanruntaban suyundan, asm ya-gl~lardan etkilenmelerinionlernek arnacryla olustu-rulan setlere ya da turnsek-lere dikim yaprlabilir. Dikimmesafeleri tur, cesit, anac,arazi yapisma bagli olarak

BAHCE resist


20/59

Organik meyve yetlstiricillqinde kulturel islemlerin verim ve kaliteyeolduqu kadar hastahk ve zararhlarla rnucadelede populasyonu bnleyici,azaltrci ve tedavi edici blrcok 6nemi vardrr, Oneriler doqrultusunda turnkultUrel islernieri uyguladlglmlz ticari cesiner gibi yerel cesitlere de gerek-Ii uygulamalann yaprlrnasr, verim ve kaliteyi etkili bir sekilde arttrracaktrr.

ORGAN IK TAR IM

farkhhk g6sterir. Organik meyve yetistlricllinde hastahk ve zararh riskinien aza indirecek bir dikim mesafesinin uyqulanmasi gerekmektedir. Bah-ce tesisi yapilacak yerde yuksek nemden kaynaklanan bir durum varsa;neme dayarukh bir ceslt yada tip seellrneli, yada yuksek rakrrnlara glkll"malt, g6vdenin yuksek ka-lacagl bir terbiye sistemisecilrneli, agag tag izduu-rnunun kesinlikle yabanciot ya da bitkiler bakrrnm-dan temiz olrnasma ozen g6sterilmelidir. Yuksek nem Kayrsida Monilya,Elmada Karaleke, Zeytinde Halkah leke hastaliklanna yol agar. Kararnur-sel Su zeytin cesidi halkah lekeye, Demir Elrnast Karalekeye, Batum Ozu-mu Kullerneye dayarukhdtr. Yine Kieffer Armudu ates yarukhqrna karst

Bah~e tesisinde kullamlacak fldan-la rm bir y a !}!! ve o rgan ik sertifikaho lmasma ozen gosterilmelidir.

daha dayaruklrdrr.Soquk zaranrun olduqu yerlerde, yuksek g6vde olusturacak bir terbi-

ye sekli, du~uk rakrrn veya meyilli arazi yada mikroklima alanlan bnerilir.Bahce tesisinde kullarulacak fidanlann bir yash ve organik sertifikah

olmasma 6zen g6sterilmelidir. Daha bnceden organik olmayan ybntem-lerle elde edilerek kurulrnus bahceterde, organik uretirn bakrmmdan en-gelleyici bir uygulama bulunmarnaktadrr,

KOLTORELI~LEMLER

23


21/59

C I F T C lE G I T I M S . , : ; E ; : , R I : , ; S , ; , . I. . , ; - 1 " , , -"""",....,=====-===="'====="="_

1- BudamaOrganik meyve yetlstirlclllqlnde budarnarun en 6nemli fonksiyonu

vegetatif ve generatif dengeyi kurmak yarunda aqaclarda hastahkh ve za-rar g6rmO~ bitki parcalanrun bahceden uzaklastmlrnasrdrr. Organik mey-vecilikte budamada g6z onunde almacak en 6nemli fakt6rler; budama za-rnaru ve budama teknlqidir. Budama zaman I iklim ve hasat zaman Inabagll olarak degi~ir. Yapraqrru d6ken meyve tur ve cesitlerinde; erken ha-sat edilen cesitlerde hasattan hemen sonra yaptlacak yaz budamasi iyisonuc verirken, geg hasat edilen meyve tur ve cesltlerinde yaz budama-Sl tavsiye edilmez. KI~ budarnasr, dinlenme d6neminde yapiur. Yapraqr-ru d6kmeyen meyvelerde ise; kl~ soquklan riskinin olrnadiqr yerlerde ha-sattan hemen sonra, kl~ soquklanrnn etkili ve tehlikeli olduqu yerlerdegey ilkbaharda yapihr. Budama tekniqi bakrrrundan; turn budamalardakahn dal kesimlerinde cok dipten yaprlacak kesimler enfeksiyonlara, trr-

24


22/59

ORGAN IK TAR IM

nak brrakmak da kurumalara yol acar, Ozeliikle kahn dal kesimlerinde bu-dama sonrasr, kesim yerleri koruyucu maddelerle kapanlrnahdrr.

2- Toprak YonetimiMeyve bahcslerinde toprak isleme: su ve bitki besin maddelerinin ail-

nunda aga~larla rekabete giren yabanci etlan elimine etmek, yagmur su-yunun topraqa intiltrasyonunu arnrmak, organik materyalin ve gubrelerintopraqa kansrnasim saqlarnak, topraq. havalandrrmak arnac: ile yaprhr,Ancak topraqm derin ve asm islenmesi ozellikle aga~ lzdusumundekt ak-tit koklerin zarar gormesine neden olur.

Organik meyve yetlstirlctliqlnde su ve bitki besin maddelerinin ahrmn-da aga;larla rekabete giren yabanct otlar denildiginde, aga~ i zdusurnun-de bulunana yabanc i otlar anlasr lmalrdrr . Bunlarla rnucadelede kesinlikleherbisit kut lannmarnahdrr . Bunun yerine mekanik yonternler, ekim nobe-ti ve male kullaruirnahdtr. Mekanik yontern olarak; rekabete giren yaban-


23/59

Organik yeti~tiricilikte suyun kokbo lgesinde birikerek kok~urumelerineneden o lmayacak

dogru su lama ve dikim tekn iklerin inve sulam a slkh gmm uygula nm a sl

gerekmektedir.

C I F T C I E G l r l M S E_ R . ; . ; : I S ;. ; . I _ .1 ; . . .. . . . . . . . ._ . . . . _ " ~ ~ ~I

CI otlar makine ya da el ile elimine edilir. Organik meyve yetistlrlcitiqindeacik toprak yonetimi, yan ortulO toprak yonetirni ve ortOlu toprak yonetlmiolmak uzere u9 farkll yontern uyqularur.

3- SulamaSulama meyve tur ve cesltlerlnde verim artrsrru saqlar, vegetatif ge-

lismeyi tesvik eder. Tomurcuklann ayrim ve qelismesinde etkilidir. MeyvedokumOnO azaltrr. Meyveiriliginde artrsa neden olur.Ancak ciceklenrne zaman Iolumsuz etkide bulunur.

ybntemlerine gbre de fark-IIl1k gosterir. Organik yetlstlrlcillkte suyun kok bolqeslnde birikerek kbkcururnelertne neden olrnayacaqt dogru sulama ve dikim tekniklerinin vesulama slkllglnln uyqutanmasi gerekmektedir.

4-Hasat ve AmbalajOrganik esaslara gore uretilrnls ve tescil edilmls urunler tekniqine uy-

gun olarak hasat edilrneli, tOketiciye ulasana kadar hicbir kimyasal mu-ameleye maruz brrakr lmarnahdrr. Ambalajlamada, urunu koruma yarundaalbeni ve urunun ozelligini belirtrneye onern verilmelidir. Kullarulan amba-laj malzemeleri cevre dostu olrnah, kimyasal katkt igermemelidir. Amba-lajlarna, ozeltikle lokal yada yerel urunler icin iyi bir pazarlama ve koruma'aracidrr.

Sulama teknikleri, tur veceside gore degi~tigi gibiuygulanan toprak yonetirnl


24/59

ORGANiK TARLA TARIMI

OR G AN IK T AR IM

ORGANIK TARLA BITKILERI YET I ~ T I R I C I L I G I :1- Organik yetistirtcilik yaptlacak bitkilerin en onemli hastahk ve za-

rarhlanna gore plan lama yaprlrnahdrr .2- Organik olarak yetistlrllecek bitkilerin ekolojileri jyi bilinmeli ve en

ekonomik bir sekilde uretirnleri yaprlmahdrr.3- Organik bitki yetistlricillqinde bitkilerin dollenrne biyolojileri iyi bilin-

melidir. Orneqin; 28 C'nin uzerindeki sicaklrklarda organik kuru fasulyedollenernemekte, cicek acrnaya devam etmektedir. Bu durumda dollen-me donernindeki asm sicaklrklardan kurtulmak lcin yuksek alanlarda ku-ru fasulye yetlstirilmelidir.

27


25/59

C IF T C I E ~IT IM S ER IS I 1

Uretim Alanmm HazrrlanmasiTopraqm alt ust edilmeden kabartr lmas: ve hava landmtmast esastir.

Bunun icin topragl diptenkabartan ve yl rtarak i~leyen trrrruk, kazayaqr , dipkazan, yayli ve yaysrz cl-zer, dik rotovator gibi aletler kullarulrnahdrr.Topraktaki organik

Topra kta ki o rga n ik m adde mlktanmve mlk roorqan lzma lan a rn rmakleln, uygun baklag il b itk ile riyeti,tirilm eli, kom post, flnd lk

curufu kompostu, v s. gibi o rga nikm addeler uygulanm a lld lr.madde rniktanru ve rnikro-organizmalan artirrnak icin, uygun baklagil bitkileri yetlstirllmell, kompost,fmdlk curufu komposttu, vs. gibi organik maddeler uyqulanmahdrr. Ge-rektiqlnde ye~il gubreleme yapilarak, topraktaki azotlpotasyum, azot/tos-for ve azot/karbon dengesi kurulrnahdrr,


26/59

ORGAN IK TAR IM

Tohumluk Se~imiTohumlar, herhangi bir kimyasal madde ile muamele edilmemeli ve

genetik yaprsi degil?tirilmemil? olmalrdir. Ayru zamanda, yorenin toprakve iklim kosullanna uygun, murnkunse hastalik ve zararhlara dayarukh 01-rnaudrr.

Bitki BeslemeOrganik tarla bitkileri yetlstlrilecek her tarla icln toprak ve yaprak ana-

lizi yaptmlmahdtr. Analizi yapilacak toprak ve yaprak ornekleri, uygun do-nemde ahnmahdrr . Bu analizler sonunda; Organik besin maddesi ihtiya-C I, tarla bitkisinin durumu ve toprakta allnabilir formda bulunan bitki besinmaddeleri tespit edilir.

Hastallk ve Zararll YonetimiFaydall boceklerln ve omurgall hayvanlann ortarnlanmn muhafaza

edilmesi de zararh yonetirninde bir stratejidir. Dana burnu problemi ha-linde kulturel tedbir olarak, zararhnm gubreli ve steak topraklan sevme-

29


27/59

sinden dolayt tarlarun uygunyerlerine yaz sonuna dogru gGb-re kGmelerinin btrakilarak ilkba-har baslannda burada bulunanyavru ve erginlerin oldurulmesi onerilir. Bunun yarusira topraqm iyi ve za-rnarunda islenrnesiyle de zararhrun toprak altmda bulunan yumurta, yav-ru ve erginleri yok edilebilmektedir. Genel bir ifade ile hastalik ve zararhdurumuna gore gerekirse organik Gretimde kullarulrnasma izin. verilen veBakanhqrrruz tarafmdan hazrrlanan "Organik Tarrrrun Esaslan ve Uygu-lanrnasma lliskin Yonetrnelik" te yer alan ilaclar kullarulmalrdrr.

Ba~arlh bir organ ik uretlrndeya ba n ci o t mucadelesi a n ah ta r

rolundedlr.

glF T gl E G IT IM S ER IS I -1 -- -

Basanh bir organik Gretimde yabanci ot mGcadelesi anahtar rolunde-dir. Bu nedenIe yabanci ot mGcadelesi icin, bitki crkrsmdan hemen sonrave bitki crkismdan 5 gGn sonra donerli capa ile sira aralan birer kez ca-patanmalrdrr, Organik kulturel islemin bir parcasi olarak buyuk yabanciotlar rnayis aymda elle temizlenmelidir.

Hasat ve Hasat Sonras. lslemlerOrganik tarla bitkileri urunleri pazannda kalite ozellikle onernli oldugu

icin hasat ve hasat sonrasi islemlere dikkat etmek gerekmektedir. Yapi-Ian islernler organik olmayan tarla bitkileri yetistiriciliqindekiyle ayrudir.Kullarulacak alet ve ekipmanlann temizliql onernlldir. Hasat oncesi yesilyabanci otlann uzaklastmlmasi ve daneye toprak kanstmlmamast onernarz etmektedir. Bunun yarn srra tohumda catlamayt ve porsurneyi onle-mek icln danenin hasat neminin %13-14 dGzeyinde olmasi onerilmektedir.

DepolamaTarla bitkileri urunleri depoya konulmadan once kGflGve porsurnus

daneler uzaklastmlrnahdrr. Daneler depolara temiz kaplar icersinde esittane srcakhqrru saqlarnak icin silrne sekilde konulrnalrdtr.


28/59


29/59

CIFTCI E~ I T IM SERlsl " 1_ "_~=====........- __,..==-~Elementel kukurt uygulamasma o rgan ik standa rtla r iz in v erm ekted ir.

Organik tanrn yapilan to pra kla rda eleme n tel to z kukurt toprak tavmdaiken sacihp topraqa kanstrrrnak suretiyle kullarulmaktadir.Noksanhk Belirtilerine Gore Bazi Organik Giibrelerin Kullamnu

Toprakta GarGlen Bltklde Garulen Bellttlsl OUzeltme Vollar,EkslkllkToprak Asltll!)1 Toprak yak asttse, P, Ca, Mg allnabill~llli - Aragonitduser, Fe, Cu, Mn toksisltesi gOrOleblllr - Dolomltlk klree te~180r Yavas bOyOme, zamklanma, meyve IClnde -80r(%10)rnantartasma - 80r (%14,3)

- Jips (alkalin topraklar leln)Kalslyum Kmmlzlmsl-kahverengl yepraklar, - Kirse ta~1yapraklarda kenar kurumasi - Kaya loslat

- Dolomitlk klree ta~1(Aslt lopraklar ieln)8aklr Yapraklar IIncan glbi kivnlma ve kuruma - Baktr sOllat- Azotlu gObrelemenin azatturnasi

- Demir selat (%)Demir Damarlar arasi kloroz - Demir sOilat

- Fosforlu gObrelemenln azaltumasrMagnezyum Ait yapraklarda kloroz, klrmlzlya dOnme - Epsom tuzu (Alkalln topraklar i,in)- Dolomitik kiree ta~1 (Aslt topraklar iein)Mangan Once gene yapmklarda baslayan kloroz - Mangan sOilatMollbden Sararml~ ve solgun yapraklar - Dolomitik kirel' ta~1 (Asit topmklar il' in)- - Kan unu

- Pamuk eekirde!ji unuAzot Aelk ye~1Iveya sanrnsi ye~1Iyapraklar - MISIr nlsastasr unu (10-0-0)

- TOy unu- Derl unu- pl-l'run yOkseltilmesi

Fosfor Yapraklar Once koyu ye~1Isonra k,rm,z, - Kemik unumor - Kaya loslat- Yarasa gObresi- Deniz yosunu

Potasyum Yaprak kenartannda kurumalar - Gmnitunu- Odun kulu- Potasyum sOllat (0-0-52)

Cinko KOeOksan yapraklar - C;:lnkosOlfat- C;:lnko~elat, Kaya fosfat

KOkOrt sanmsr yapraklar - Jips- Elemental kOkOrt

32

d


30/59

ORGANiK GOBRELERAHIR GOBRESi

ORGAN IK TAR IM

Ahrr gObresi, bir yandan topraqrn yaprsrm olumlu yonde etkilerken,diger yandan bitkiler icln gerekli besin elementlerini saqlayarak unln mik-tan uzerine olumlu etki yapar. Bu etkileri su sekilde srralayabillriz:

t-Topraqrn su tutma kapasitesini artmr,2-Suyun toprak yuzeyinde baqrmsrzca akmasma, buharlasrnasma

ve tanrna elverlsll topraklann tasimp qoturulrnesine engel olur.3-Topragm kolay tava gelmesini saqlar.4-Toprak isrstru bitki qelismesi igin uygun duruma getirir.5-Topraklann pl-l'si Ozerinde etkili olmaktadrr,s-Atur gObresi, organik yaprsi nedeniyle toprak havalanrnasma

olumlu etki yapar. ate yandan ahrr qubresinin toprakta parcalanrnasi so-nucu olusan karbondioksit ve organik asitler, bitki besin elementlerini bit-kiler lcin yarayrsh ~ekle sokarlar.

7-Ahlr gObresiyle topraqa fazla rniktarda mikroorganizma verilir. Bay-Ieee toprakta biyolojik degi~imlerin hrz: artar.

33


31/59

CIFTCIEGITIMSERISI-1-

Ahrr gubresinde bulunan bitki besin elementlerinin buyuk bir bolurru;suda cozunebllir haldedir. Bitkiler lcin ahrr qubresindeki fosfor, kimyasal.gubrelerdeki fosfora gore c;:okdaha yararhdir.

DENiz YOSUNLARIDeniz yosunu bir toprak iyilestirici olup, ekstraktlanrun yapraktan

sprey olarak kullarurm oldukca yayqmdir. Ic;:erdigi auxinler gibi buyurnehormonlan ve mikro besin elementleri sayesinde verimde artis saqlarnak-tadrr. Deniz yosunu ekstraktlan yaprak spreyleri yarunda SIVI qubre ola-rak da uygulanabilmektedir.

HUMIK ASITLEROrganik tanmda ham humik as it tuzu (Ieonardit) ve bunun %1 'Iik

KOH cozeltisinden elde edilen ekstraktm kullarumma izin verilmektedir.t-Topraqrn yaprsrru lyilestirirler,2-Kuc;:uk toprak parcalanru birlestlrerek topraqrn catlarnasrm, suyun

yuzeyden akrp gitmesini engeller,3-Topragm gev~ekligini artirarak havalanmasrru ve lslenebilirtiqini

artrnrlar,4-Su tutma kapasitesini a rtrrdiqrn da n k ura klrqa mukavemet saqlarlar,5-Toprak rengini iyilestirirler v_edaha cok gune~ enerjisi emiliminisaqlarlar,6-Toprak pl-l 'stru duzenlerler,7-Besinlerin ve suyun kokler tarafmdan almmasrru tesvik ederler,8-Bitkiler icln cok onemli olan organik maddeleri ve mineralleri sag-

larlar,


32/59

35

ORGAN IK TAR IM

9-Demir, cinko gibi iz elementlerin bitkiler taratrndan kulianllabilecekforma donrnelerlni saqlarlar,

1O-Topraktaki azotun bitkiler taratindan almabilmesini en yuksek du-zeye cikanrlar,

11-Bitkilerdeki klorozun giderilmesine yardrm ederler,12-Bitki enzimlerini uyanrlar,13-Biyolojik surecte katalizor gorevi yaparlar,14-Bitki koklerinin buyumesini desteklerler,15-Kok hucre zarlanrun gec;:irgenligini artirarak, bitkilerin topraktan

daha fazla besin maddesi alrnalanru saqlarlar,16-Bitkilerde klorofil, seker ve amino asitlerin olusmasrru tesvik eder-

ler, vitamin ve mineralierin rniktanrun artrnasrru saqlarlar ve fotosenteziartrnrlar. Genel olarak urun kalitesini artmrlar,

YE$IL GOBRELEMEGubrelenecek tarlada bir YII yesil qubre bitkisi yetistirtlir. Boylece tar-

ladan 0 YII baska bir urun kaldmlrnaz. Bu sistem ulkernizde nadasa br-rakilan tarlalar ic;:induunulebilir. Sonbaharda krslrk olarak ekilebilecekbir baklagil, nadasm ikileme done-mine kadar tarlada kalabilir. Budonerne kadar bitki oldukca yuk- GObrelenecek ta rlada bir Y IIye~iIgubre bitk is i yeti~tirilir.sek oranda kuru madde olustura-bileceqi gibi yetistirilen baklagil bitkisi tarafmdan azotta fiske (tutulrnus)edilmis olacaktrr. Orta Anadolu gibi kurak bir bolqede bu sistemle yetisti-rilecek baklagil bitkisinin Mayrs aymin sonuna kadar topraqa qornulmesigereklidir.


33/59

CIFTCIEGlrlM SERlsl 1

Esas bitkinin geli~me suresi krsa olrnah ve bu bitki tarlayi oldukca ca-buk terk etmelidir. Bu arnacla yetistirilecek en uygun bitki cavdardir. Cav-dardan sonra srrasryla arpa ve krshk buqday daha uygundur.


34/59

-, . . . . . .

r ORGAN IK TAR IM~Yesll gubre b itk ilerin in qornulrne i ii farklr sekillerde olab ilm ektedir.

B unlar; doqrudan dogruya surrnek, b icildikten sonra surrnek ve merdanegeg irildik ten soma surrn ek seklinde yaplia bilmektedir.

Yesil gubrelemede arnac, yesil gubre b itkileri vasitasiyla topraqaI murnkun alan azami miktarda organik madde ve azot kazandrrrnaktrr,

Cizelge 5: Yesil gubre b itkisi olarak yetistlrlleb ilecek uygun bitkiler

K l fh k B a k l a g i l l e rB a k l a g i l O lm a y a n la r

Y a z h k B a k l a g i l l e rB a k l a g i l O lm a y a n la r

( K l f h k ) ( Y a z h k )T iiy lii F ig C avdar Yonea Yulaf !T iiys iiz F ig Bugday CaYlrGii l i i Arpa iIYabaniT iiy lii F i g K I~hkYula f T a s Y o n c a s t BugdayKlrmlz lO~gOI KIhkArpa Baralee S udanOtu.AkMOrdOmOk C im S oya F asulyesi DanlarArap Y o n c a s i JaponO~gGIQ G5 kDa nSertYonea Ge~TGyl i iFasulye KaraBugday

KanadaYemB ezelyesi Ko lzaMls l r

r 37


35/59

ORGANiK TARIM METODUYLAHAYVANSAL ORETiMORGANIK HAYVANSAL ORETiM i~LETMELERININKURULMASIOrganik hayvansal uretirn yapmak isteyen rnutesebbls herhangi bir

Yetkilendirilrnis Kurulusa dilekce ile basvurur. Yetkilendlrilmis Kurulusmutesebbisten istedigi


36/59

____~~~---------=--J....--==R G A N IK T AR I Mvanlar sacilrnelidir. Bu arnacla, bolqeye adapte olrnus yerli irklar ve me-lezleri oncelikle dusunulrnelidir, Bolqeye uyum saqlayan yabanc: rrklar dakullanllabilir, fakat embriyo transferi sonucunda elde edilrnls hayvanlannkullanllmasl kesinlikle yasaktir. Organik bir suru otusturabilrnek icin, orga-nik i~letmelerden hayvan qetiritebileceql gibi konvansiyonel isletrnelerdende Qizelge 6'da verildigi gibi belli bir yasm altmda clmasi kosulu ilehayvan getirilebilir.Cizelge 6: Organik bir suru olusturabilmek icin konvansiyonel

isletmelerden getirilecek hayvanlann yasiBOyUkba~ ve kii~iikba~ hayvanlar

Buzag i (dana besisinde) ve taylar en fazla.......... ......... 6 ayhkKuzu ve oglak besisinde en fazla.... ............... 2 ayhk

Kanatb kiimes hayvanlanEtlik civciv en fazla .................... 3gUnliikYumur tac i pilic en fazla ..:................. 18 haftahkOrganik Tanrmn Esaslan ve Uygulanmasma lllskin Ybnetmelik, 2005

Organik surunun buyutulmesi veya surunun yenilenmesi icln organikolarak yetistiriien hayvanlann bulunarnarnast halinde, her Y II yetiskin bu-yukba~ hayvanlann % 1O'u, domuz ve kucukbas hayvanlann maksimum% 2D'si di~i olarak organik olmayan uretirn yerlerinden ahrup saqnk kont-rollerinden gegirilerek suruye katrlabillr. Bu oranlar onernli olcude buyu-me yaprlrnast ve tur degi~ikligine gidilmesi gibi durumlarda Yetkilendiril-mi~ Kurulus onayi ile % 4D'a crkanlabilir, Fakat surunun buyumesi cevrekirliligine yol acrnarnahdrr. Yani, hayvan sayrsma bagll olarak artan gub-re miktan isletrnenin kullarulan tanrnsal alarunda nitrat kirliligine neden 0 1 -rnarnalrdrr. Hayvan sayrsi artnqinda mutesebbis depoladrqi gubreyi bas-

39


37/59

Organik hayvansal uretirnebaslanrnasmdan, urunun orga-nik olarak kabul edilmesine ka-dar qecen suredir ve hayvan to-

Ge~i~surecl u runun o rgan iko la ra k kabul edilmesine kada r

ge~ensuredlr,

C I F T C l E G I T I M . , ; ; 5 " " E . . 1 " " 5 " , , , 1. , ; " 1 = -==""===~"=""=======----,,==""""

ka isletrnelerde degerlendirmelidir. Aksi durumda Yetkllendlrllrnis Kurulusnitrat kirliligini onlernek arnacryla hayvan sayrsiru azalttrrabilir .

Ge~i!} Sureci

ru (SI!;W, koyun, keel, tavuk gibi) ile yeti~tiriciligin verim yonune gore Qi-zelge Tde verildigi gibi degi~mektedir. Yetkilendiritmis Kurulus geci~ su-recini yonetrnelik cercevesinde krsaltabilir veya uzatabilir ve bu durumgerekli surenin yansmdan fazla olamaz.


38/59

OR G AN IK TAR IM

Cizelge 7: Hayvan tOru ve verim yonune gore ger;:i~sureyleriBllyllkba~ ve kll~lIkba~bayvanlar(SIg.r, koyun ve keel)- Slgtr eti Uretiminde 12 ay (Slit S1grrcW W isle tmeler inden

siirUdenet amacli aynlacak hayvanlar i~in yasam suresinin 3/4'ii kadarj

- Koyun ve keci eti uretiminde 6 ay

- Sigir, koyun ve keci siitii uretiminde 6 ayKanath kllmes bayvanlan (Tavuk)- Pili~ eti Uretiminde ( 3 g i i n l i i k y ~ t a n b t i y i i k ) 2.5 ay (10 hafta)-Yumurta uretiminde o l m a m a k k a y d i y l a 1.5 ay (6 hafta)Organik Tanrmn Esaslan ve Uygulanmasma lliskin Yonetmelik, 2005ORGANiK HAYVAN Y E T I ~ T i R I C i L i G iOrganik hayvan yeti~tiriciliginde, urernenln dogal olrnast oncellklidir.

Suni tohumlama ise anlasma yapllan Yetkllendirilmls Kurulus bilgisi dahi-linde izin verilirse yaprhr. Embriyo transferi kesinlikle yapilarnaz. Ovulas-yonun kontrolu icln hormon vb. maddelerin kullarurm yasaktrr.

41


39/59

CIFTCIEGITIMSERlsl 1

BarmakBannaklar hayvanlara yeterli temiz hava ve gun 1~lgl saqlayarak, her

tUrlu hava sartlanndan koruyacak sekilde insa edilmeli, kullarulan yapimateryalleri ve yetlstirrne ekipmanlan da hayvan ve insan sagllgma zararCizelge 8: Hayvan turleri icln onerilen bannak alan Ian

A, lillyllk ve kll~llk bas hayvantarHayvanlara AYfilan Net Alan (I~alan) Mera DIJlndaki Serbe.tTur ve C;e~lt Dolasrm AlaR!En 8Z canh al!lrhk M'/ba, M'lba~100 kg'. kadur 1.5 1 .1Darruzhk YO besiyc 200 kg'a kudar 2.5 1.9

ahnrrus SI~ ve tek 350 kg'a kadar 4.0 3.0tirnnkhlar 350 kg' dan fazla 5.0 3.7En z I m'1I00kg En HZ 0.75 m' 1I00kgSlit slglrlarl 6.0 4.5Darmzhk bogalar 10.0 30.0Koyun ve keciler 1.5 koyun/keci 2.50.35 kuzu/oglak kuzu/oglak basma 05ache domuzlar ve 40gunluge kadar domuz 7.5 2.5[yavrulan S o kg'a kadar 0.8 0.6Besiye ahnnus domuzlar 85 kg'a kadar 1.1 0.8110 kg'. kadar 1.3 1.0Oomuz yavrulan 40 gun Iukten bUyUk 0.6 0.4ye 30 Kg'a kadarDamizhk domuzlar 2.5 disi 1.96.0 erkek 8,0B, Kumes Hayvonlon

Hayvanlara Aynlan Net Alao (I~Alan) Serbest DoI""m Alam .Tnr Hayvan/Alan TUnek genisligi m'lbayvao(adet/m'') (cmlbayvan) Folluk8 tavuk icin I 4,0folluk tavukYumurta tavugu 6,0 18,0 basma Ztl cmfolluk alaru 170KgN/ha/YII

4,0 Et ve Hint tavuguBesiye almrms 10,0 20,0 4,50rdekkumes hayvanlan cnfazla21 Kg yalmzca Hint 10,0 Hindi(Sabit Barmaklarda) canh aguhkl m' tavugu iein 15,0 KaztUm cecnler icin

170 Kg N I ha ZyrlBesiye ahnnns 16,0 2.5kumes hayvanlari enfazla 30Kg 170KgNlbalYII(Tasinabilir ~annaklarda) canh aglfhklm'

Organik Tanrnm Esaslan ve Uyqulanmasma lliskin Yonetrnellk, 2005


40/59

ORGAN IK TAR IM

vermemelidir. Bannaklarda Qizelge 8'de verildiqi gibi butun hayvan tUrle-ri icin bir iy alan ile korunakh ve g61gelikli bir dll? alan (gezinme alaru) ay-rrlmalrdrr. Buyukbas hayvanlann baqh tutulmalan yasaktir. Ancak, emni-yet ve hayvarun rahat etmesi gibi nedenlerden Yetkilendirilmis Kurulussrrurh bir sure iyin hayvanlann baqlanrnasma izin verir. Bannaklardakihayvan yogunlugu hayvan turunun davraruslanru engellememelidir.

BaktrnOrganik hayvan yetistlriciliqinde, hayvan sagllgmm korunrnasi icln,

veteriner hekim onerileri ile dezenfeksiyon ve as: gibi her tUrlu hijyeniktedbirlere rnusaade edilir. Ancak, yeterli hijyenik kosullar saqlandrktansonra da, saqhk problemi cikarsa, hayvansal urunlerde kalmti birakma-yan alternatif tedavi teknikleri ve preperatlanndan yararlarulrnahdrr (bitki-sel ilaclar, probiyotikler, homeopatik, biyodinamik, akapunktur gibi). Acildurumlarda sentetik ilac verilmesi gerekirse, kullarulan son ilac dozun-dan itibaren belli bir sure geymesi beklenir. Bu sure, organik yetlstlriclllk-


41/59

ORGANiK HAYVAN BESLEME

C I F T ~ I EG lrlM SER ISI 1

te, konvansiyonel yetlstiriclllktekl uygulamanm iki katrdrr, herhangi bir SU-re beurturnemls ise 48 saattir. A~I uygulamalan ve parazit tedavileri dr-srnda bir Y II icerisinde ikiden fazla, sentetik ilaclann kullarulrnast halindeurun organik olarak satilarnaz. Hayvanlann tasmmasi, hayvanlarda en azstresi olusturacak ve en krsa zamanda gergekle~tirilecek sekilde yapr lrna-II ve nakil srrasmda sakinlestirici kullamlmarnaltdrr. Organik hayvanlar ilekonvansiyonel hayvanlann kesimi rnurnkunse ayn mezbahalarda, mum-kun degilse ayru mezbahalarda farkll zamanlarda yapr lrnahdrr .

Su ve Vern Kalitesi, Miktarl ve Verilili $ekilleriHayvanlann icrne suyu temiz olmahdrr,Yem kalitesi hayvan sagllglnl o_nemlide recede etkilediqinden, orga-


42/59


43/59

~IFT~I EG IT IM SER ISI -1-

I di isletrnelerinden veya yakm isletrnelerden temin etmelidir. Organik islet-melerin ekonomik organik kaba yem temini bakrrnmdan cayrr ve mer'aalanlanna sahip olmasi da onernlidir.

Organik bitkisel kaynakil yemler genetik modifiye edllmis olmadrkla-n, sentetik kimyasal gObre ve tanm ilaci kalmtrlan icerrnedikleri icin, hay-van ve insan sagilglnl tehdit etmemektedirler. Kaba yemlerden organiksilaj yemlerinin hazirlanmastnda sadece fermentasyona yardrrnci katktmaddelerinden izin verilenler kullarulrnahdrr. Yoqun yemlerden organikprotein' kaynagl olarak kullarulacak kOspeler, Oretimleri veya istenrneleriasamasinda kimyasal ile muamele edilmls olmarnahdir. Organik hayvanbeslemede, hayvansal kaynakil yem maddesi olarak sut ve sut urunleriile balrk, diger deniz hayvanlan, bunlann urunler] ve yan urunleri kullaru-labilir. Fakat, mezbaha yan urunleri ve kadavra unlanrun kullarurru yasak-tir. KOmes hayvaru yetlstlricltiqlnde hayvansal kaynakil yem olarak, terci-han ayru hayvan gurubundan yumurta ve yumurta urunler' kulianliabilir.

Organik Tanrnm Esaslan ve Uygulanmaslna lliskin Yonetrnelik' e go-re, ortalama olarak rasyon formOlierinin kuru maddesinin % 30'una kada-

n, gegi~ sOrecindekimaddeleri icerebilir.Gecis surecindekiyem maddeleri hay-vanlann yeti~tirildigiisletrneden teminediliyorsa bu oran %60'a kadar cikanla-bilir.


44/59

( ORGAN IK TAR IM j~viftQi yemlerini yalruzca organik uretirnden saqlayamarnast duru-

munda, konvansiyonel yem maddelerinin srrurh oranda kullarulrnasrnaizin verilir. Her YII izin verilen konvansiyonel yem maddeleri oraru, gevii?getiren hayvanlarda izin verilen %1O'dan 31/121200Tye kadar %5, digerhayvanlarda ise %20'lik oran; 31/12/200Tye kadar %15, 1/1/2008'den31/12/2009'a kadar olan d6nemde %10, 1/1/2010'dan 31/12/2011'e ka-dar olan d6nemde %5'dir. Bu uygulamalar Yetkltendirl lrnls Kurulusun iz-niyle yapihr.

Doqal afetler nedeniyle yernurettrninin azalmasi halinde, afetb61gesinde krsa bir sure iQin Komi-tenin belirleyeceqi oranda konvan-siyonel yem maddelerinin hayvanbeslenmesinde kullarurruna izinverilebilir.

O rgan ik bes lernederasyon la rda , yern katkr

rnaddes i o la rak ~e~itlirnakrove mlkro elem en tler ile doga l

kaynakll v itam in le rkullamlabilir. I

Vem Katkl MaddeleriOrganik beslemede rasyonlarda, yem katkt maddesi olarak cesltli

makro ve mikro elementler ile dogal kaynakli vitaminler kullarulabilir. Pro-biyotik (mikroorganizma), enzim, organik asitler, tahll kmntrlan, melas vetuzun kullamlmalanna da izin verilmektedir. Organik beslemede izin veri- Ilen yem katkt maddelerinin tarnarm ilgili y6netmelikte listeler halinde bil-dirilmektedir .Organik hayvan beslemede, organik bitkisel kaynakli yetnlereolan ihtiyacm fazlaligl, 6zellikle organik buyukbas ve kucukbas hayvan-sal uretim tsletmelerinde organik bitkisel uretirnin de yer almasirun 6nem-Ii olduqunu g6stermektedir.

I

47\


45/59

C IF TC I E G IT IM ssars: 1

ORGANiK TARIMDA KANATLIYETi~TiRiCiLiGi

Organik kanatli yetistiriciliqinde, tur ve Irk seyiminde yerel kosullarg6z onune ahru r, dogal olarak hastahqa dayaru kh tur ve Irk secirnlne dik-kat edilir.

Organik kanath yetistinciliqinde, organik tanrn metoduyla uretlrn ya-pan isletrnelerden getirilen ve tamamen organik yemlerle beslenen, ge-netik yaprst degi~tirilmemi~, cevreye, iklim kosullanna ve hastaliklara da-yarukh hayvanlar darmzhk olarak kullanrhr.

Yumurta uretirni icln pllicler 18 haftadan buyuk olamaz.Etlik pillcler geldikleri yiftlikten aynldiklannda Uy gunlukten buyuk 0 1 -

rnarnahdrr .

I)I. j I


46/59

ORGAN IK TAR IM

Kanath Hayvanlarm Baklml ve Barmaklar- Kurnesler sih-

hi bir yapi malze-mesinden insa edil-meli, hayvanlar yemve suva kolayca eri-sebilmelidirler. Bi-

ismmast ve hava-landmlmasi iyi 01-mall, binalara cokiyi bir sekilde dogalhava ve 1~lk girebilmelidir.

- Binalardaki hayvan sayisi hayvanlann rahatca ve dogal olarak du-rabilecekleri, kolayca yatabilecekleri, donebilecekleri, kendilerini temizle-yebilecekleri, gerinme ve kanat cirpma gibi turn dogal hareketleri yapabi-lecekleri yeterli buyuklukte yer saqlayacak sekilde olmalidrr.

- Kanatillar dogal otlaklarda yetistirilrnelidir ve kafeslerde tutulamaz-lar. Su kanatlilan iklim sartlannm elverdiqi zamanlarda akarsulara, qoletveya qollere erlsebilmelidlrler.

- Kurneslerin asgari uc;:tebiri duz yap Ida olmah ve sap-saman, talas,kum veya krsa elm gibi maddelerle kaph olmahdrr, zeminin buyuk bir krs-rn t d rs kt toplanrnasma elverisli olmahdrr.

- Kurneste yeterli tUnek bulunrnah, tavuk sayisma gore giri~/C;:lkl~de-likleri olrnah ve bu delikler kumesin her 100 m2si ic;:inasgari 4 m toplamuzunluqa sahip olmahdrr.

nalarm yalmrru,

49


47/59

elF T el E G lrlM S E R IS I -1 ' -

Yetlstirllen her kan a tll gurubuarasmdakl surede bina la r sagllk

neden leriy le hayvan lardanbosaltilmahdir,

4800 adet pllic, 3000 adetyumurta tavuqu, 5200 adet afri-ka tavuqu, 4000 adet di~i Mus-covy veya Pekin ordegi, 3200adet erkek Muscovy veya Pekin

- Her kanatlt bannaq: asaqrdakiterden fazla hayvan banndrrmamalrdrr.

ordegi veya diger ordekler, 2500 adet etlik horozu, kaz veya hindi- Eflik pilicler igin toplam kullantlabilir kumes alaru 1600 rrr'yi asrna-

maltdtr.- Her bir yetistirrne donerni arasmdaki surede, binalar sagltk neden-

leriyle hayvanlardan bosaltrlrnahdrr. Bu sure icerisinde binalar ve tesisattemizlenmeli ve dezenfekteedilmelidir.

Kanath hayvanlarmsaghgl ve veteriner mu-dahalesi

1) Organik kanatlt ye-tistirtciltqinde, hayvanlanngenetik yaprsi degi~tirile-mez ve genetik yaprsi de-gi~tirilmi~ organizmalar vebunlardan urefilrnis urunlerorganik tanrn metodunauygun olmadiqmdan, orga-nik hayvansal uretirnde kul-lantlamaz. Antibiyotikler,koksidiyostatikler ve diger

50


48/59

ORGAN IK TAR IM

buyumeye yardrrnci suni maddeler ve baska amaclar icin hormonlann ve-ya benzer maddelerin kullarulmasi yasaktir.

2) Gaga kesme, kanatlan yolma gibi yonternler uygulanmaz.Organik tarrmda

veteriner llac uygula-malar! a~agldaki pren-siplere uygun olmah-dir,

2- Yukanda bahsedilen maddelerin kullarurrurun hastallkla veya ya-ralanmayla rnucadelede yetersiz kalrnasi veya hayvarun aCI gekmemesilcin tedavinin gerekli olduqu durumlarda veteriner sorurnluluqunda kimya-sal bileslrnll ilaclar veya antibiyotikler kullarulabilir.

3- Onleyici tedavi olarak kimyasal bilesirnli veteriner ilaclan veya an-tibiyotiklerin kullarulrnast yasaktir.

4- Uretim biriminin bulunduqu belirli bir alanda bir hastaliqm ortayacrkmasi halinde, bagllkllk saqlayan veteriner ilaclan kullarulabilir.

5- Veteriner ilaclan kullarulacaq: zaman konulan teshis, rnudahale

1- Tedaviye annankanath tUru uzerindekimyasal bilesimli ilacuygulamalan yerine, bit-ki ahntrlan ve bitki 6zlerigibi bitkisel ilaclar, bitki,hayvan veya mineralkaynakll maddeler kulla-rulmahdtr.

51 I


49/59

Sabun, su ve buhar, kirec kayrnaqr, kirec, sonrnernis kirec, sodyumhipoklorit (6rnegin carnasrr suyu),kostik soda, oksijenli su, dogal bitki oz-leri, sitrik, parasitik asit, formik, laktik, oksalik ve asetik asit, alkol, forma-lin, sodyum karbonat.

C I F T C I E G l r lM S E R I S I 1

y6ntemi, tedavi surest ve iiacm yasal kesil-me suresi ile birlikte kullarulan urun tipiacikca kayrt edilmelidir.

6- Sir hayvana normal kosullarda veri-len veteriner ilaclanrun son uygulandlgl ta-rih ile bu hayvanlardan organik urun eldeedilme tarihi arasmdaki sure ilacm tarurn-lanrrus kesilme suresinin iki katt olacak ve-ya kesilme suresi bellrtllmemis hallerde 48

saat olacakttr.7- A~I uygulamalan, parazit tedavisi, bir hayvana veya hayvan gru-

buna bir YII icerisinde ikiden fazla veya azami ug kez kimyasal blleslrnliveteriner ilaclanrun veya antibiyotiklerin uyqulanmasi halinde, soz konu-su hayvanlar veya bu hayvanlardan elde edilen urunler yonetmeliqe uy-gun olarak organik uretilmis urtln sitatryla satrlarnazlar ve gegi~ surecineahrurlar.

8- Yumurta uretlrninde, 5 gun icerisinde sentetik ilac verilmls ise or-ganik urun olarak satr larnaz.

9- Kanatillarda yumurttarnayi ve yumurta sansrru artmci yada kaliteduzenleyici sentetik maddeler ile dogal olmayan y6ntemler kullarulamaz.

Kanatll isletmelerindeki binalann, ekiprnarun temizlenmesi ve dezen-fekte edilmesi arnaciyla izin verilen urunler:


50/59

4- Ortalama olarak rasyon forrnullerinin % 30'una kadan gec;:i1?ure-cindeki maddeleri icerebilir. Donusurndekl yem maddeleri ayru isletrne-den geliyorsa bu oran % 60'a crkanlabllir.

ORGAN IK TAR IM

Organik Kanath Uretiminde Vem Temini ve Hayvan Besleme1- Yem kullarurrundaki arnac, uretimin azami duzeye crkanlrnasm-

dan cok, hayvanlann muhtelif geli~im evrelerindeki beslenme ihtlyaclankarsrlarurken kaliteli uretlrnin saqlanmasrdrr.

2- Hayvanlar organik olarak uretilrnls yemler ile beslenmelidir.3- Hayvanlar, tercihen yetistlrlldlklen isletrneden saqlanan yemlerle,

buna imkan clrnamasi halinde Y6netmelik kurallanna uygun hareketeden diger birimlerden veya isletrnelerden sag Ianan yemlerle beslenme-lidirler.

53


51/59

7- Antibiyotikler, koksidiyostatlar, uac maddeleri, sentetik buyutuctl-ler veya buyumeyi veya uretimi qelistlren diger maddeler kanath beslen-mesinde kullarulmaz,

9 1 F T C I E G I T I M , , ; ; S ; , ; : E , ; , ; , R ; , : : ; I S . , : . . . . I. . . . ; . 1 ; , . . , . ==:l,...------.....,........._ ........__.................,....

5- Qiftgi yemlerini yalruzca organik uretimden saqlayamarnast duru-munda, konvansiyonel yem maddelerinin siruru oranda kullarulmasmaizin verilir. Her YII izin verilen konvansiyonel yem maddeleri oraru olan%20'lik oran; 31/12/200Tye kadar %15, 01 /01 /2008'den 31 /1 2/2009'akadar olan donernde %10, 01 /01 /201 0'dan 31 /1 2/201 1 'e kadar olan do-nemde %5'dir. Bu uygulamalar Yetkilendirilrnis Kurulusun izniyle yaprlrr.

6- Kanatll rasyonlanna kaba yem, taze veya kuru ot veya silaj eklen-melidir.

8- Sentetik yem katki maddeleri, sentetik amino asitler, yem islerne-ye mahsus yardrrnct maddeler ve genetik deqisimden gegirilmil? organiz-malar kullarularnaz.

9- Mezbaha artrklan (et-kemik unu, kan unu, et unu vb.), heksan gi-bi solventler. veya diger kimyasallarla ekstrakte edilrnls yagll tohum kus-peieri, ure, hayvan gubresi kanath beslenmesinde kullarularnaz.

Organik Kanatli Yetil?tiriciliginde Uretim Modelleri1- Organik Kanatli Yetlstlrlclllnde Serbest Uretim ModeliSerbest uretirn tavuklann yapay ortamdan uzak olacak sekilde bann-

dmlrnasi ve acrk alanda otlattlrnasr seklinde tarumlanrnaktadrr.Gecici bir kurneste veya agllda banndmlan tavuklann hasat sonrasi

tarlada kalan daneleri topladrq: veya tarlada bulunan zararlilan temizledi-gi bilinen bir uygulama olarak qozukrnektedir. Yetlstirlcller tarafmdan ya-sarnalarina izin verilmeyen kabuklu ve zararh bocekleri ortadan kaldiranve doqal olarak biyolojik rnucadele yapan tavuklar ozellikle giftligin karmaekonomisine katkida bulunrnaktadrrlar.


52/59

ORGAN IK TAR IM

Eger serbest broyler yetistirlciliqi yapilacaksa kullarulacak hayvanla-nn buna uygun olrnas: gerekmektedir. Onerilen suru bOyOklOgObir ku-meste 200 adet broyler olrnasma karsm izin verilen sayt 500 adede ka-dar ctkrnaktadir. Eger organik serbest broyler Oretimi sertiflkah olarak ya-pilacaksa gOnlOkyasta civciv almak gerekmektedir. Hangi yolla olursa 01-sun hicbir sekilde enfeksiyonlara karsi asrlarnaya ve herhangi bir veteri-ner uyqularnasma izin verilmemeli, kayrtlar dOzenli ve yeterli olacak sekil-de tutulrnalrdrr.

Dogal olarak otlatilan sofrallk tavuklar 12 haftahk yasta kesime hamduruma gelecektir. Bu zaman sonunda canh aglrllklan yaklasrk olarak1.8-2.3 kg arasinda degimektedir. Ticari organik tavuk Oreticileri tavuk-Ian kendi giftliklerinde kesip isleyebillr veya lisansh kesimhanelere qonde-rebilirler.

Serbest yumurta tavuk-gulugu modelinde, 0.5 x 0.3 mebatlannda, romorklara yer-iestlrilebilen kafesler yapila-rak 100-200 tavukluk bir haraketli bannaklar olusturulrnakta ve rornorklaryardrrmyla havarun uygun olduqu durumlarda 3-4 gOnde bir yer deqistlrl-

Otla tm a m odelinde, gUn lUkolarak yer degi,t ir ilebilenhareketli ka fesler lnsa edllmlstlr.

lerek tavuklar otlatrlrnaktadrr.Bu bOyOklOkteki bir haraketli bannak, 50 donurne ihtiyac duymakta

ve 1 ay sonra tekrar ayrn yere donulebilrnektedir. Gece konaklarnast mo-bil icertsinde olmakta ve soquk havalarda yatakllk serilmektedir. Otlatma-ya ilaveten tavuklara dane olarak rrusrr, buqday ile soya ve istiridye ka-bugu serbest secrneli olarak verilmektedir.

55


53/59

Otlatma modelinde,gunluk olarak yer degi~tiri-lebilen hareketli kafeslerinsa edllrnistir. Her bir ka-feste 50 tavuk bulunur vefolluklar kafeslere asilrrus-trr. Otlatmaya ilaveten

yem Wketiminin en az % 30' u kadar karma yem tavuklara verilmektedir.3- Organik Kanatli Yetlstlrlchlnde Yan Yogun Oretim ModeliBu uretirn modelinde 500 tavukluk bannaklar insa edilmekte ve 4

bolrneye aynlrrus 90 metrekarelik bir gezinme alan I olusturulmaktadrr,Havarun uygun olduqu gunlerde sira ile otlatma yapumaktadir ve ilaveolarak karma yem verilmektedir.

56

Bu modelde emekaz, maliyet du~uktur. Ga-galama ve yumurta yemedaha az tespit edilrnistir.Otlatma modeline goreyumurta sanst rengi mev-sime gore dalgalanmayapmaz, ancak bu modelyrrtrcrlara kars: daha has-sastrr. Krsm hareket dur-durulmaktadi r.

2- Organik KanatliYetlstiricilinda OtlatmaModeli


54/59

ORGAN IK TAR IM

ORGANiK ARI YETi~TiRiCiLiGiAncilrk urunlerlnin organik olarak nitelendirilmesi; kovanlann ozellik-

lerine, c;:evrekalitesine, ancruk urunlerlnln ozenle elde edilmesine, isien-mesi ve depotanrnast kosuilanna baglldlr. Bir an i~letmesinin, ayru bolqe-de birc;:okancihk birimini isletrnesi durumunda butun birimlerin organikancrlrk uretiminin kosutlanna uygun olrnasi gerekmektedir.

Organik ancilrkta dikkateallnacak ozetlikler:

1- Gecis donerni,2- Anlann orijini,3- An kolonilerinin bulundu-

gu b61ge,4- Besleme,5- Hastallklara karst all nan

tedbir ve rnucadeleler,

Arlca lak urun lerin in organ ikuretlm olarak nitelendirilm esi;kovanlarm Qzellik lerine , ~evre. kalitesine, ancihk urunlerinin

ozen le elde edilm esine,iflenmesi ve depotanmasi

kO fulia rm a baghdlr.

6- Kovanlann ve diger ancruk malzemelerinin ozellikterl.~ Iang l~ ta rih i o la rak uygun olm ayang ird ilu in son kullanma ta rih lerid ik ka te a hM ir.

G e len eksel an cih k

L~ : : ;r ; i~suresinde ureti lenurun org an lK urun snvr lmc;

T o nmso l ure tim y ap dma ya na lan la rda ge~ i~ su res iuygu lanmaz .

1Y I I Organ ik cricihk

57


55/59

F TC I E G lr lM S :. . : E : . : .R : . .: .I S :.. : I ~. . : . . 1 _ .-.......1.-- ~_~~

cecrs SURECI: Geleneksel ancihktan organik ancrhqa geyi~ sure-si 1 (bir) yrldir. Ancak tanrnsal uretirn yapilmayan alanlarda geyi~ suresiuygulanmaz. Gecis suresinde kovanlardaki butun petekler organik balmumundan yapilrrus olmahdrr,

ARILARIN ORIJINIOrganik ancrlrk uretirninde kutlarulacak an r r k r , uretirn yaprlacak cev-

reye uyumlu olmalrdrr. An kolonisi, organik olarak uretirn yapilan isletrne-lerden suni ogul olarak veya geleneksel lsletmelerden organik peteklicercevelere aktarma sureti ile elde. edilir.

Kolonilerin yenilenmesi amac: ile, %10 orarunda ana an ve erkek anorganik olmayan birimlerden almabilir. Bu durumda qecim sureci uygu-lanmaz. Ana anlarin kanatlanrun kesilmesi yasaktir.Ana anlann yenilen-mesi esnasmda eski ana anrun oldurulmesine y6netmelikte izin verilmek-tedir.

1IIII


56/59

ORGAN IK TAR IM

ORGANIK ARICILIK SAHASIOrganik an yetitiriciligi yapilacak alan, asgari ucus yan capt 3 km.

olmak kosuluyla 1 YII onceden kontrol altrna ahrur ve harita Ozerinde ye-ri belirtilir. Kovanlann yertestirildlqi yerde, yeterli nektar, polen ve temiz sukaynagl bulunmalrdrr,

Organik ancrlrk yapilacak alanda kimyasal mOcadele yontemleri kul-larulmarnaltdrr. Karantina tedbirleri uygulanan alanlarda organik ancihkyapilamaz.

ARILARIN BESLENMESI ~eker, pekmez, sut, melas,gliko z v e diger kon va nsiy onelm addeler kesin l ik lekullarutrnamahdrr.

Anlarrn yasarrurun yapay bes-lenmeye bag II oldugu durumlardayapay besleme, son OrOnhasadm-dan sonra baslarularak, mOteakip nektar akrrmndan 15 gOn onceslne ka-dar yaprlabilir. Yaprlan besleme ile ilgili kovan siciline, kullarulan OrOnOnti-pi, tarihi, rniktan ve besleme yapilan kovan numaralan kaydedilmelidir.

$eker, pekmez, sut, melas, glikoz, ve diger konvansiyonel madde-ler kesinlikle kullanrlmamahdrr.

O RGAN :i:K AR IC IUKT A BESLEM E ZAM AN I

SonOrOnhasadl BESLEME


57/59

I F T C I E G I T I M ~ S , = . E ; : , ; R I ; , ; S , ; " , I, ; - 1 = -=~ _ -.......,.,...... _ _ " ..-.,...~ _KOVANLARIN VE OIGER ARICILIK MALZEMELERIN

bZELLlKLERI

Kovanlar, aqactan veya diger dogal malzemelerden yaprlrnahdrr. Ko-vanlarda kimyasal boya yerine propolis, balmumu, bitki yaglan gibi dogalurunler kultarulmahdrr. Kovana verilecek yeni petekli cerceve i9in temelpetek, organik uretirn yapan birimlerden saqlanmahdr r. Kaba rtrlrr us pe-Am ba la jla r; c am , ta h tadan uretilm ifm a lz em eler, o zel uretilm if u yguno rgan ik kaplam a m addelerinden

yapllmalldlr.

tekleri guve zararusmdankorumak i9in defne yapraglkuliarulrnah, gerekiyorsa 50-guk hava depolannda bek-letilmelidir. Ambalajlar; cam,tahtadan uretllmis maize me-

ler, 6zel uretilmi~ uygun organik kaplama maddelerinden yaprlmahcrr.


58/59

I1

ORGAN IK TAR IM

ORGANIK ARICILIKTA HASTALlKLARLA MOCADELEHastallklarm Onlenmesi lcln;Dayanlkll Irk ve hatlar secilrnell, ana anlar duzenli olarak yenilen-

meli, kovandaki petekli cerceveler duzenf olarak yenilenmeli kovanlarda-ki erkek yavru anlar kontrol edilmell,

Kovanlarda yeterli miktarda polen ve bal brrakr l rnah, an sagllgl icinkovanlar sistematik olarak denetlenmeli, anliklarda kullarulan malzeme-ler, duzenli olarak organik y6ntemlerle dezenfekte edilmeli, klrlenrnismaddeler veya kaynaklar zarars iz bir sekitde imha edilmelidir .

Varroa Mucadelesinde :a- Organik k6kenli formik asit, laktik asit, asetik asit, oksalik asit,

mentol, timol, okaliptol veya kafur kullarulablllr.b- Biyolojik y6ntem olarak erkek an g6zlu cerceveler kullarulabilir.

Y6netmelik bu amacla erkek an g6zlu peteklerin imha edilmesine izinvermektedir.

Kovanlann dezenfeksiyonu, pururnuz ile yakilarak yaprlir. Ancihktakullarulan ekiprnanm,kovarun temizlenmesive dezenfekte edilme-si amaciyla kaynar su,potasyum ve sodyumsabunu, su ve buhar,kirec kayrnaqr, kirec,sonrnernis kirec, sod-. yum hipoklorit (cama-srr suyu), kostik soda,

61


59/59

" I

C IF T C I E G IT IM S E R ls l -1-

kostik potas, oksijenli SU, dogal bitki ozleri, sitrik, parasitik, formik, laktik,oksalik ve asetik asit, alkol, formol, ve sodyum karbonat kullarulabilir.

Documents

Organik Tarım ()