ouders over internet en hun kind - Kennisnet...Ouders over het internet en hun kind door stichting Mijn Kind Online en Motivaction in opdracht van KPN auteur: Peter Nikken Den Haag,

ouders over internet en hun kind

Ouders over het internet en hun kind

door stichting Mijn Kind Online en Motivaction in opdracht van KPN

auteur: Peter Nikken

Den Haag, 25 november 2009

Het onderzoek is tot stand gekomen met adviezen van Justine Pardoen van Ouders Online, en Marion Duimel, werkzaam voor onder meer het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Contact: Remco Pijpers, directeur stichting Mijn Kind Online, [email protected], 06-‐51436711


1

Inleiding Je hoort vaak dat ouders “eruit gesurft zijn door hun kinderen”, dat ze hun kinderen onvoldoende

begeleiden op internet, en dat ze op cursus zouden moeten om dat te leren. Deze kritische geluiden

stammen al van jaren geleden, toen Hyves nog niet eens bestond. De boodschap wordt echter wel

voortdurend doorgegeven, tot aan de dag van vandaag, zonder dat men eigenlijk weet hoe ouders nu

wérkelijk omgaan met het internet-‐gedrag van hun kinderen.

Hoog tijd dus om te onderzoeken wat ouders doen om hun kinderen op te voeden op internet.

Leggen ze hun beperkingen op, of laten ze hen vrij? Zijn ze inderdaad zo onzeker en onhandig als er

gesuggereerd wordt? Hebben ze ondersteuning nodig, en zo ja, waarover willen ze meer weten? KPN

gaf aan stichting Mijn Kind Online en Motivaction de opdracht om dat uit te zoeken. Het onderzoek

vond plaats in oktober 2009

De belangrijkste bevindingen:

1. Ouders zijn bewust bezig met de internetopvoeding van hun kind en zeggen goed te weten wat

hun kinderen op internet doen. Zowel voor het computeren in het algemeen, als voor hun

internetkennis, geven ouders zichzelf een ruime 7 als rapportcijfer.

2. Ouders met kinderen tussen 2 en 12 jaar zijn meer bezig met wat internet bij kan dragen aan de ontwikkeling

van hun kind, dan met de risico’s die het mee kan brengen. Een derde van de ouders zegt bang te zijn dat

hun kind achterop raakt als die niet vroeg leert omgaan met internet.

3. Van het onderwijs verwachten ouders meer steun dan ze nu krijgen. Meer dan de helft van de

ouders vindt dat basisscholen meer moeten praten óver internet, in plaats van de computer alleen te

gebruiken voor reken-‐ en taaloefeningen. Slechts een kwart van de ouders merkt dat de school van

hun kind aandacht besteedt aan verantwoord omgaan met internet.

Steekproefverantwoording In totaal hebben 3.675 ouders aan het onderzoek deelgenomen, waarvan 1.001 ouders een kind

tussen de 2 en 12 jaar hadden (27,6%). Van deze ouders hebben er 271 (27,1%) aangegeven dat hun

kind niet op het internet komt; 730 ouders rapporteerden dat hun kind wel het internet gebruikt en

hebben verder alle vragen over het internetgebruik van hun kind beantwoord. De uiteindelijke

steekproef bestond dus, tenzij anders vermeld, uit 730 ouders met kinderen van 2 tot 12 jaar die

actief zijn op het internet. Ouders van kinderen die niet op internet zitten verschillen overigens op

een belangrijk punt van de ouders in de uiteindelijke steekproef. Hun kinderen zijn beduidend jonger.


2

Mediabezit thuis Gemiddeld zijn er volgens de ouders ruim twee computers in huis. Drie kwart van de ouders zegt dat

de computer voor het kind in een gezamenlijke ruimte (meestal: de huiskamer) staat. Bij één op de

tien kinderen staat de computer op de kinderkamer.

Mobieltjes met de mogelijkheid om te kunnen internetten zijn nog tamelijk nieuw; nog maar 3% van

de kinderen heeft zo’n geavanceerd mobieltje, terwijl één op de drie kinderen een gewoon mobieltje

heeft. Op de gameconsole is internet inmiddels wel meer gangbaar; bijna de helft van de kinderen

heeft een spelconsole en bijna 39% heeft een geavanceerde console met internet. Het totaal aantal

apparaten wat de kinderen ter beschikking hebben is overigens nog wel beperkt; gemiddeld heeft elk

kind 1 en een kwart media-‐apparaten. Ruim een kwart van de kinderen heeft er twee en 8% van de

kinderen heeft drie of meer verschillende apparaten. Eén op de vijf ouders zegt dat hun kinderen

geen specifieke ‘nieuwe’ media hebben.

Computergebruik thuis Ouders zijn zelf gemiddeld ruim negen uur per week actief op de computer en hun partner ruim zes

uur. Het zelfvertrouwen van de ouders in het computergebruik is groot: zowel voor het computeren

in het algemeen, als voor hun internetkennis geven ouders zichzelf een ruime 7 als rapportcijfer.

Ouders vinden ook dat ze een goed idee hebben van wat hun kinderen op de computer doen. Ruim

91% weet dat heel goed en bijna 8% redelijk goed. Slechts 1% heeft geen idee van wat hun kind

allemaal op de computer doet. Het vertrouwen van ouders in het computergedrag van hun kinderen

blijkt ook uit het feit dat de overgrote meerderheid van de kinderen (80%) zich volgens hun ouders

aan afspraken moet houden over hoe lang en wanneer er gecomputerd mag worden of dat ze eerst

toestemming moeten vragen om achter de computer te mogen zitten. Die afspraken hanteren de

ouders vaker bij jongere dan bij oudere kinderen.

Computeren is volgens 16% van de ouders de meest geliefde vrijetijdsbesteding van hun kind. Nog

eens 14% van de ouders geeft TV kijken op als meest geliefde activiteit voor hun kind. Voor bijna één

op de drie kinderen van 2 tot 12 jaar is de meest geliefde tijdbesteding dus voor een beeldscherm

zitten. Lezen is slechts bij bijna 5% van de kinderen meest favoriet. Daar staat tegenover dat 40% van

de ouders aangeven dat hun kind het liefst buiten speelt.


3

Volgens de ouders zitten kinderen die actief op het internet zijn gemiddeld 4,4 uur per week achter

de computer. Het computergebruik hangt wel sterk samen met de leeftijd van de kinderen. Kinderen

in de bovenbouw van het basisonderwijs besteden gemiddeld zes uur per week aan de computer;

kleuters nog geen drie uur. De twee-‐ en driejarigen die al actief op het internet zijn, zitten

respectievelijk ruim 1 en 2 uur per week achter de computer. Als we ook rekening houden met de 271

kinderen die niet actief zijn op de computer zakt de gemiddelde computertijd met ruim 1 uur per

week. Dat verschil komt vooral op het conto van de jongere kinderen. De ‘gemiddelde’ twee-‐ en

driejarige peuter is respectievelijk maar 7 en 35 minuten per week aan het internetten.

De helft van de ouders geeft aan dat hun kind meestal alleen achter de computer zit. De andere helft

van de ouders zegt dat er meestal iemand bij zit of direct in de buurt is. Het gaat dan hoofdzakelijk

om broertjes of zusjes (23%) of de ouders zelf (23%). Zelfstandig computeren is vooral gebruikelijk

bij de oudste kinderen. Ongeveer drie kwart van de 11-‐ en 12-‐jarigen computert alleen. Met de

ouders samen computeren is meer typisch voor de jongere kinderen. Samen computeren neemt

duidelijk af naarmate de kinderen ouder worden. Dan kruipen ze dus vaker alleen of met hun

broertjes of zusjes of soms met vriendjes achter de computer. De leeftijdgenootjes zijn het meest van

belang voor de 7-‐ tot 10-‐jarigen.

Figuur 1 -‐ Wijze waarop kinderen van verschillende leeftijden doorgaans achter de computer zitten

Internet-activiteiten van kinderen Aan ouders is gevraagd wat zij zelf en wat hun kinderen op de computer doen. De perceptie van het

nut van computers laat zien dat ouders een ander beeld hebben van hun eigen gebruik dan van het

gebruik door hun kinderen (zie Tabel 1). Volgens ouders gebruiken kinderen de computer vooral voor

entertainment, zoals spelletjes spelen, films kijken en muziek luisteren, en voor schoolwerk. Zaken

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

alleen met broertjes met vriendjes met ouders


4

die het meest door de ouders worden gedaan, zoals iets kopen of verkopen, foto’s bewerken, surfen

en mailen, zien de ouders aanzienlijk minder vaak bij hun kinderen.

Tabel 1 -‐ Gebruik van de computer door ouders (in percentage) en kinderen (frequentie nooit-‐vaak)

Ouders % Kinderen 1-‐5 Spelletjes online spelen 49,6 % 3,76 Info opzoeken / schoolwerk 82,6 % 2,85 Spelletjes offline spelen 22,3 % 2,80 Films bekijken 9,6 % 2,79 Filmpjes kijken YouTube 45,5 % 2,78 Muziek luisteren 40,5 % 2,57 Social networking, profileren op Hyves 51,0 % 2,35 Zomaar surfen 73,3 % 2,26 Contacten leggen via mail 73,6 % 2,16 Contacten leggen via MSN 29,0 % 2,03 Tv kijken 39,2 % 1,65 Virtuele werelden bezoeken 1,1 % 1,63 Muziek downloaden 33,0 % 1,47 Foto’s bewerken 53,2 % 1,39 Films downloaden 15,9 % 1,14 Kopen 77,1 % 1,14 Verkopen 57,3 % -‐ Huishoudelijke administratie 46,3 % -‐

De bezigheden van de kinderen op de computer typeren ouders overigens als twee verschillende

hoofdactiviteiten: 1) spelletjes spelen (offline en online) en 2) communiceren/content gebruiken. Bij

het laatste gaat dan om schoolactiviteiten en MSN’en, mailen, social networking, surfen, muziek

beluisteren of downloaden, filmpjes bekijken op YouTube en virtuele werelden als Habbo bezoeken.

Opvattingen over mogelijke effecten Ouders hebben een genuanceerd idee van het nut van de computer en internet voor hun kinderen,

wanneer hen gevraagd wordt in hoeverre ze het eens of oneens zijn met een twintigtal uitspraken

over mogelijke effecten van internet op kinderen. Aan de ene kant onderkennen ouders de positieve

effecten, waarbij het om twee typen invloeden gaat. Door het internet doen kinderen a) op allerlei

terreinen kennis op en kunnen zij b) via het internet nieuwe vrienden en sociale vaardigheden leren.

Aan de andere kant onderkennen ouders ook mogelijk negatieve effecten voor hun kinderen, zoals


5

de veiligheid die in het geding kan komen, foute mensen waarmee ze in contact kunnen komen,

sluikreclame, ongeschikte websites, compulsief computergebruik etc.

De zorgen van ouders over mogelijk negatieve effecten van het computeren op hun kinderen vallen

in het algemeen wel mee. Op het punt van veiligheid maken ouders zich eerder weinig dan veel

zorgen. Ook als het gaat om een positief effect op de sociale vaardigheden van kinderen zijn ouders

gereserveerd. Als het gaat om de positieve leereffecten van de computer zijn ouders meer

optimistisch. Daar zijn ouders het gemiddeld genomen meer mee eens.

Figuur 2 -‐ Mate waarin ouders effecten van de computer op hun kinderen zien; geen (1) tot veel (5)

Technische maatregelen Ouders hebben in verschillende mate diverse maatregelen genomen om hun kinderen te

beschermen op de computer (Tabel 2). De bekende applicaties, zoals virusscanner, firewall, popup-‐

killer en spamfilter, worden redelijk frequent toegepast. De mogelijkheid om de computertijd van de

kinderen te reguleren en te monitoren, en om een veilige internet-‐omgeving te creëren met voor

kinderen geschikte websites met filters, zijn minder verbreid. Een kwart van de ouders heeft geen

specifieke maatregelen getroffen.

Tabel 2 -‐ Percentage ouders dat een technische applicatie voor veiliger internet heeft

Virusscanner 56 % Firewall 47 % Popup-‐ en reclame-‐killer 33 % Spamfilter 31 % Filter om websites te blokkeren 30 % Monitor om het internetgedrag bij te houden 8 % Filter voor chatrooms, MSN etc. 6 % Tijdslimiet 6 % Whitelist-‐filter (zoals MyBee) 6 % Geen 25 %

1

2

3

4

5

positief op cognities

positief op sociale contacten

negatief voor veiligheid


6

Ouders die veiligheidsmaatregelen hebben genomen zijn niet meer of minder bezorgd over de

mogelijke negatieve effecten van het internet voor hun kinderen dan ouders zonder maatregelen.

Ook zien ze niet meer of minder positieve effecten op sociaal gebied. Ouders die meer overtuigd zijn

van de positieve leereffecten neigen er wel naar om wat vaker technische maatregelen te nemen,

zoals filters voor chatrooms, een firewall, een popup-‐killer, een spamfilter en een virusscanner. Ook

ouders van oudere kinderen hebben meer beveiligingsmaatregels genomen.

De meest voorkomende reden om over te gaan tot veiligheidsmaatregelen is voorzorg (87%). Bij de

ouders die geen maatregelen hebben getroffen zijn de meest voorkomende argumenten dat ze het

niet nodig vinden (40%), dat ze zelf toezicht houden (20%) en dat ze de standaardinstellingen

voldoende vinden (16%). Andere redenen zijn: Niet aan gedacht (8%), Te ingewikkeld (6%) en Mijn

kind is te jong (6%).

Tabel 3 -‐ Begeleiding van het computergebruik; gemiddelde scores van nooit (= 1) tot vaak (= 5).

Standby staan 3,54 In de buurt blijven zodat ik kan helpen wanneer nodig 3,79 Met de computer in de woonkamer alles in de gaten houden 3,78 Mijn kind alleen op de computer laten als ik erbij ben 3,28 Mijn kind niet volledig vrijlaten om zelf te onderzoeken en ontdekken** 2,74 Gedeelde interesse 2,94 Vragen wat mijn kind op internet doet 3,51 Vertellen wat leuk is om op internet te doen 3,13 Mijn kind waarschuwen voor sites die niet goed of leuk zijn 3,08 Met mijn kind samen surfen omdat ik dat belangrijk vind 2,87 Uitleggen hoe je iets op internet kunt vinden met een zoekmachine 2,83 Met mijn kind samen surfen omdat hij zij dat graag wil 2,81 Restrictief: grenzen stellen 2,47 Zeggen hoe lang, wanneer, hoe vaak mijn kind mag internetten 3,38 Vertellen waarom bepaalde spelletjes geschikt zijn voor mijn kind 3,09 Zeggen welke spelletjes gespeeld of gedownload mogen worden 2,90 Zeggen welke websites bezocht mogen worden 2,78 Aangeven wat mijn kind moet doen bij IM (MSN, Skype) 2,27 Zeggen welke chatrooms bezocht mogen worden 2,09 Zeggen welke muziek beluisterd of gedownload mag worden 1,93 Aangeven welke online producten gekocht mogen worden 1,86 Bepalen welke films gedownload mogen worden 1,64 Zeggen wat voor poppetje mijn kind mag hebben (Habbo, Stardoll) 1,63 Sociaal weerbaar maken 2,46 Bespreken wat mijn kind moet doen bij contact met onbekenden 2,71 Gedragsregels bespreken waar mijn kind zich aan moet houden op internet 2,65 Bespreken wat mijn kind mag doen op profielsites 2,59 Ook op Hyves zitten en in de gaten houden wat gebeurt 2,52


7

Bespreken wat mijn kind moet doen bij pesten en lastig vallen 2,46 De MSN gespreken lezen 1,86 **item is omgepoold

Mediaopvoeding thuis Ouders oefenen in meer of mindere mate vier typen begeleiding uit (Tabel 3). Die begeleidingstypen

stemmen deels overeen met eerder vastgestelde begeleidingsvormen bij TV kijken en gamen.

• Als eerste geven ouders aan op de achtergrond betrokken te zijn bij het computergebruik; dit

houdt in dat kinderen zelfstandig maar onder het toeziend oog van de ouders op internet surfen

of spelletjes mogen spelen.

• In de tweede plaats zijn ouders ook geïnteresseerd in het computergebruik van de kinderen

waarbij zij bewust samen achter de computer zitten. Deze begeleiding komt iets minder vaak voor.

• In de derde plaats geven ouders aan tot hoe ver hun kinderen bij het computeren en bij bepaalde

inhouden of websites mogen gaan (restricties). Dat betekent dat ouders zeggen wat wel of niet op

de computer is toegestaan.

• Tot slot zijn ouders actief door hun kinderen te wijzen op wat ze bij het aangaan van sociale

contacten op het internet moeten doen. Deze actieve begeleidingsvorm waarbij met de kinderen

wordt overlegd is toegespitst op het weerbaar worden.

De mate waarin ouders de vier typen mediaopvoeding toepassen hangt samen met kenmerken van

het kind, kenmerken van de ouder en het gezin, en met de ideeën die ouders hebben over de

mogelijke effecten van het computeren op de kinderen (Tabel Bijlage).

Bij het stellen van grenzen en het sociaal weerbaar maken van kinderen is een vergelijkbaar patroon

zichtbaar. Beide vormen van mediaopvoeding komen meer voor bij oudere kinderen en bij kinderen

die bezig zijn met content downloaden en contacten onderhouden via de computer. Verder doen

moeders en hoger opgeleide ouders meer aan restricties stellen en veilig internetten uitleggen. Tot

slot zijn de opvattingen van ouders over mogelijke effecten duidelijk van belang. Ouders maken vaker

afspraken over het computeren en geven meer uitleg over verstandig internetgedrag wanneer zij

meer overtuigd zijn van de positieve leereffecten van het internet en als zij meer zorgen hebben over

de mogelijke negatieve effecten op de veiligheid hun kind.

Op afstand een oogje in het zeil houden doen ouders minder vaak naarmate er meer computers in

huis zijn. Deze opvoedingstijl komt wel vaker voor bij jongere kinderen en bij kinderen die nog niet zo


8

vaak muziek of filmpjes downloaden of profielsites bezoeken. Ouders die op de achtergrond opletten

hebben ook meer kennis van wat hun kinderen op het internet doen. Verder neigen ouders ook hier

meer naar mediaopvoeding als ze duidelijke ideeën hebben over de effecten van de computer.

Ouders houden het computeren op afstand in de gaten wanneer zij meer zorgen hebben over

negatieve effecten en als ze minder overtuigd zijn van de sociale effecten van het internet.

Samen met de kinderen internetten en interesses delen doen ouders vaker met kinderen die minder

lang internetten, maar ook met kinderen die tijdens het internetten vaker downloaden of contacten

onderhouden. Verder zijn jongere ouders en ouders met minder kennis van het internetgedrag van

hun kind meer geneigd samen te internetten. Samen internetten komt verder meer voor bij ouders

die overtuigd zijn van positieve leereffecten en bij ouders die zorgen hebben over negatieve

interneteffecten. Gezamenlijk achter de computer zitten kan dus gunstig zijn om de leereffecten te

stimuleren en om negatieve effecten tegen te gaan.

Uit de geanalyseerde verbanden is overigens ook gebleken dat de verschillende stijlen van

mediaopvoeding wel in gelijke mate worden toegepast bij zonen en bij dochters. Daarnaast maakt

het voor de ouders ook niet uit of hun kind veel of weinig spelletjes speelt op de computer, of zij zelf

wel of niet verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse boodschappen, of ze met een partner of alleen de

kinderen opvoeden, of ze zichzelf meer of minder vaardig vinden op de computer en of er wel of

geen webcam in huis is.

Zelfverantwoordelijkheid van de ouders Iets meer dan de helft van de ouders (51%) vindt het vooral een taak van de ouders om hun kinderen

wegwijs te maken op het internet. Daarnaast vindt 46% dat school en ouders samen verantwoordelijk

zijn voor de mediaopvoeding. Nog geen 2% zegt dat alleen de school verantwoordelijk is.

Ouders hebben ook een duidelijke mening over de rol die internet in het gezinsleven en op school

zou moeten spelen (Tabel 4). Die meningen van ouders over kinderen en internet vallen uiteen in vier

typen:

• Internet is niet meer weg te denken is uit de huidige samenleving. Kinderen moeten daarom via

het onderwijs internet-‐opvoeding krijgen. Ouders zijn het hier duidelijk mee eens.

• Er moet meer aandacht komen op school voor internet om kinderen veilig te kunnen laten

internetten. Ook met deze opvatting zijn ouders het eerder eens dan oneens.


9

• Kinderen moet (ook) op de positieve kanten van het internet gewezen worden. Met deze opvatting

zijn ouders het eens noch oneens.

• Internet draagt bij aan sociale contacten en onderlinge communicatie. In het algemeen zijn ouders

het eerder oneens dan eens met deze stelling.

Tabel 4 -‐ Meningen over kinderen, internet en school; van Zeer oneens (1) tot Zeer eens (5)

Internet hoort in het kinderleven en op school 3,79 In het kinderleven past computer of internet** 4,05 Kind heeft internet-‐opvoeding nodig** 4,03 Internet moet logischerwijs op school aandacht hebben 3,95 School moet goede ICTvoorziening hebben 3,94 Leven zonder internet is onvoorstelbaar 3,54 Kind loopt achterstand op tenzij vroeg leren internetten 3,20 Meer onderwijsaandacht voor veilig internetten 3,43 Kind moet kunnen internetten zonder risico’s te lopen 3,68 School moet meer aandacht geven aan internet-‐opvoeding 3,51 Er is te weinig aandacht voor kind en internet 3,11 Positieve kanten van internet benadrukken 3,13 Kinderen beter wijzen op wat leuk is aan internet 3,21 Negatieve kanten van internet worden teveel benadrukt 3,04 Internet bevordert sociale communicatie 2,22 Hyves en zo zijn belangrijk voor sociale contacten 2,52 Door nieuwe media communiceert gezin beter 2,22 Ik heb zelf behoefte aan internet-‐opvoeding 2,17 Internet is voor mij manier om met kind contact te hebben 1,97 **omgepoolde items

Mediaopvoeding op school Volgens de ouders doet de school meer aan het inzetten van media voor het onderwijs dan aan

onderwijs geven over de media (zie Tabel 5). Bij bijna twee op de drie kinderen wordt de computer

op school gebruikt voor taal-‐ en rekenonderwijs en bij bijna de helft van de kinderen worden de

media ingezet voor het kunnen volgen van de lessen. Slecht 5 tot 25% van de ouders rapporteert

daarentegen dat de school van hun kind aandacht geeft aan veilig gedrag op het internet of het zelf

kunnen produceren van mediaproducten. Verder heeft 5 tot 14% van de ouders geen idee of weten

ze zeker dat de school helemaal geen aandacht geeft aan de media in het onderwijs.


10

Tabel 5 -‐ Percentage ouders dat aangeeft of de school aandacht besteedt aan media

Computer als hulpmiddel (rekenen en taal) 61 % Computerlessen volgen 44 % Les met een digitaal leerbord 43 % Leren over veiligheid en bescherming op internet 25 % Zelf media leren maken 17 % Veilig Internet Diploma halen 5 %

Conclusies Uit het bovenstaande valt op te maken dat ouders de internet-‐opvoeding redelijk goed tot stand

brengen. Ze hebben een goed zelfvertrouwen in hun eigen internet en computervaardigheden, ze

onderkennen positieve en negatieve effecten aan het internetten voor hun kinderen en ze passen

diverse mediaopvoeding stijlen toe die in overeenstemming zijn met hun opvattingen over de

effecten en de ontwikkeling van hun kind.

Toch wil dat niet zeggen dat ouders daarmee geheel tevreden zijn en dat de internet-‐opvoeding

thuis altijd op rolletjes verloopt. Ouders zien een taak voor zichzelf en een gezamenlijke

opvoedingstaak met de school. Daarbij kunnen ouders extra ondersteuning gebruiken. Desgevraagd

hebben de ouders aangegeven uitdrukkelijk behoefte te hebben aan drie typen extra ondersteuning

om hun kinderen te kunnen begeleiden op het internet (Tabel 6).

Tabel 6 -‐ Percentage ouders dat behoefte heeft aan ondersteuning

Geschikte content Welke spelletjes wel of niet geschikt zijn 16 % Welke websites wel of niet bezocht mogen worden 13 % Sociale contacten Contact met onbekenden 15 % Invullen van persoonsgegevens 13 % Publiceren van gegevens op Hyves 12 % Gedragsregels (als schelden, over anderen praten) 12 % Gebruik van chatrooms 10 % Geld uitgeven op internet 7 % Gebruik van de webcam 7 % Gebruik van email 7 % Gebruik van IM tools (MSN, Skype) 6 % Downloaden


11

Downloaden/spelen van games 5 % Downloaden/bekijken van films 2 % Downloaden/luisteren van muziek 2 %

Drie typen ondersteuning gewenst

• In de eerste plaats gaat het om informatie over geschikte websites en games. Van de ouders zegt

13 tot 16% behoefte te hebben aan praktische tips over wat geschikte content voor hun kinderen

is.

• In de tweede plaats hebben ouders behoefte aan ondersteuning bij sociale internetactiviteiten,

zoals contact met onbekenden en gepast gedrag in chatrooms, op Hyves, via de mail en via

Instant Messaging (MSN). Van alle ouders wil 6 tot 15% tips over hoe kinderen veilig met anderen

kunnen omgaan op het internet.

• In de laatste plaats willen ouders graag informatie hebben over het downloaden van content zoals

muziek, films en games.

Inspanningen in het kader van mediawijsheid en gericht op ouders zouden zich dus vooral op deze

drie typen behoeftes moeten concentreren.

Daarbij is het ook van belang om rekening te houden met de opvattingen die ouders kunnen

huldigen over interneteffecten. Ouders die meer overtuigd zijn van de negatieve effecten van

internet op kinderen hebben meer behoefte aan informatie over veilig en sociaal gedrag op het

internet en over geschikte content. Met de leeftijd van de kinderen zijn er overigens geen verbanden.

De informatiebehoefte is dus bij ouders van jonge en oudere kinderen gelijk.

Laagdrempelige informatiebronnen

De bronnen die ouders het meest van belang vinden voor het vergaren van informatie over

mediaopvoeding zijn te kenmerken als laagdrempelig. Ouders hebben weinig behoefte aan experts

en boeken met informatie over mediaopvoeding. Informatie uit onderzoek en landelijke campagnes

zijn ook niet het meest belangrijk. Contact met andere ouders op het schoolplein of op internet en

ouderavonden op school zijn daarentegen het meest geliefd. Het onderwijs kan hierin dus een

belangrijke mediërende rol vormen. Voor het bevorderen van de mediaopvoeding bij ouders is het

daarom verstandig de informatie zo laagdrempelig mogelijk aan te bieden en het onderwijs of andere

ontmoetingsplaatsen van ouders daarbij in te schakelen.


12

Bijlage Tabel -‐ Samenhang tussen achtergrondkenmerken en opvattingen en vier begeleidingsvormen Restrictief Weerbaar Stand-‐by Interesse Leeftijd kind 0,21*** 0,29*** -‐0,19*** 0,03 Geslacht kind -‐0,05 0,03 -‐0,01 -‐0,06 Computertijd kind 0,02 -‐0,08* -‐0,13*** -‐0,08* Frequentie gamen 0,05 -‐0,03 -‐0,04 0,02 Frequentie content/contacten 0,19*** 0,39*** -‐0,20*** 0,14** # computers thuis -‐0,02 0,02 -‐0,16*** -‐0,07 Leeftijd ouder -‐0,01 -‐0,05 -‐0,07 -‐0,12** Geslacht ouder 0,10* 0,11*** 0,06 0,07 Opleidingsniveau ouder 0,12*** 0,13*** 0,02 0,01 Boodschapper -‐0,03 -‐0,03 -‐0,07 0,03 Alleenstaand ouderschap -‐0,01 -‐0,02 -‐0,00 -‐0,03 Computertijd ouder -‐0,07* 0,02 0,01 -‐0,02 Eigen computervaardigheid 0,04 -‐0,08 0,09 0,08 Eigen internetvaardigheid -‐0,00 0,10* -‐0,03 -‐0,07 Kennis over het kinds computergebruik 0,04 0,02 0,15*** -‐0,10** Webcam-‐bezit 0,03 0,01 -‐0,05 0,01 Cognitieve effecten 0,14*** 0,10** 0,05 0,30*** Negatieve effecten 0,28*** 0,20*** 0,10** 0,21*** Sociale effecten -‐0,07 0,04 -‐0,11** -‐0,01 F(19,710) 15,66 34,86 19,05 7,84 R2 0,28 0,47 0,32 0,15


13

Documents

ouders over internet en hun kind - Kennisnet...Ouders over het internet en hun kind door stichting Mijn Kind Online en Motivaction in opdracht van KPN auteur: Peter Nikken Den Haag,