Panorama Powiatu Nr 3/2014

sport

NR 3/2014(161) panorama powiatu 1NR 3

/201

4(16

1)

issn

1509

–065

5

Panorama P o w i a t u

kwartalnik społeczno-kulturalny gmin i powiatu lubelskiego

Nowa Rada Powiatu w Lublinie – wyniki wyborów samorządowych 2014 [4]

Remont DPS Matczyn zakończony [9]

Wyskubek – powrót do tradycji [14]

2 panorama powiatu NR 3/2014(161)

w numerzeNowa Rada Powiatu w Lublinie – wyniki wyborów samorządowych 2014 [3]

Wyniki wyborów do sejmiku województwa [3]

Władze Powiatu Lubelskiego V kadencji [4]

Gminy powiatu lubelskiego po wyborach [6]

Nasi drogowcy nie próżnują [6]

Kolejne drogi z NPPDL już w przyszłym roku [7]

Powiat Lubelski po raz kolejny doceniony [8]

Remont DPS Matczyn zakończony [9]

Termodernizacja Domu Dziecka w Przybysławicach [9]

Aktywne świetlice [10]

Wyjazd studyjny do Krakowa na targi gastronomiczne HORECA. Szkoły Dobrych Umiejętności [11]

Ciekawy sposób na naukę – wycieczka do Warszawy [13]

Wyskubek – powrót do tradycji [14]

V Konkurs Recytatorski Poezji Patriotycznej w „Hubalu” [16]

Jak Lusia, czyli Loesje zawędrowała na Bychawską [17]

„Kuszenie śmierci” Lech Dybik w ZSP Niemce [17]

Wspomnienia z Dożynek Powiatowych [18]

Tradycje wigilijne na Lubelszczyźnie [20]

Wpływ żywienia i ćwiczeń na rozwój człowieka [cz. 2] [22]

Panorama P o w i a t u

kwartalnik społeczno -kulturalny gmin i powiatu lubelskiego wydawca: Starostwo Powiatowe w Lublinie, ul. Spokojna 9, 20-074 Lublin, tel. (81) 52 86 606, fax (81) 52 86 601, [email protected] redaktor naczelny: Karolina Budoran Zespół: Tomasz Banaszek, Anetta Cygan Korekta i Skład: Arcana Polska Druk: Arcana Polska, kom. 509 170 015 Zdjęcie na okładce: VeerFancyRedakcja nie zwraca materiałów niezamawianych oraz zastrzega sobie prawo do skracania artykułów i zmiany ich tytułównakład 2000 egz.www.powiat.lublin.pl/panorama

Powiat Lubelski

Wesołych Świąt

Powiat Lubelski | www.powiat.lublin.pl

Z okaz ji nadchodz ących Świąt Bożego Narodzenia ż ycz ymy Państwu, aby wsz ystkie chwile spędzone w rodzinnym gronie były radosne i spokojne, a każ dy dzień Nowego Roku był pełen szcz ęścia i nadziei.

Antoni Skrabuchaprzewodniczący rady powiatu w lublinie

Paweł Pikula starosta lubelski

wywiad

NR 3/2014(161) panorama powiatu 3

Nowa Rada Powiatu w Lublinie – wyniki wyborów samorządowych 2014

Mieszkańcy Powiatu Lubelskiego po raz kolejny wybrali silny i sprawdzony samorząd. W nowej Radzie Powiatu w Lubli-nie w większości znalazły się osoby mające wieloletnie doświadczenie w pracy w strukturach samorządu.

W skład nowej rady weszli przedstawiciele dwóch ugrupowań politycznych. 17 mandatów uzyskał Komitet Wyborczy Pol-skie Stronnictwo Ludowe, Komitet Wyborczy Prawo i Spra-wiedliwość natomiast zdobyło 10 mandatów,.

O miejsca w nowej radzie ubiegało się 183 kandydatów, spośród których najwięcej – 2243 głosy – zdobył Paweł Pikula, 1487 wyborców poparło Mariana Golianka, 1372 Edwarda Jarzynkę.

Zarząd i prezydium Na I sesji Rady Powiatu w Lublinie, która odbyła się 28 listo-pada br., radni złożyli ślubowanie i wybrali nowe władze powiatu lubelskiego.

Starostą ponownie został wybrany Paweł Pikula, który pra-cuje we władzach powiatu od początku. W pierwszej kadencji był najpierw wicestarostą, a od grudnia 2001 roku, gdy ówcze-snego starostę Jana Łopatę wybrano wicewojewodą lubelskim, został jego następcą i pełni tę funkcję nieprzerwanie do dziś.

Wicestarostą lubelskim po raz kolejny został Robert Wój-cik, a skład zarządu powiatu uzupełniają Dariusz Gajo, który

pełnił tę funkcję także w poprzedniej kadencji oraz – po raz pierwszy – Anna Grzywaczewska i Edward Jarzynka. Anna Grzywaczewska pracuje jako dyrektor Samorządowego Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w gminie Głusk, natomiast Edward Jarzynka jest wieloletnim pra-cownikiem samorządowym, związanym z Urzędem Gminy w Borzechowie.

Nowym przewodniczącym Rady Powiatu w Lublinie został Antoni Skrabucha. To dyrektor Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, który został radnym powiatowym po raz pierwszy, a przez ostatnie cztery lata był przewodniczącym Rady Gminy Strzyżewice. Na wiceprze-wodniczących radni wybrali Konrada Banacha, dotychczaso-wego zastępcę wójta gminy Konopnica i Krzysztofa Chmielika, który pełnił tę funkcję także w poprzedniej kadencji.

Oprócz Krzysztofa Chmielika z Prawa i Sprawiedliwości, pozostali członkowie prezydium i zarządu reprezentują Pol-skie Stronnictwo Ludowe.

Red.

Wyniki wyborów do sejmiku województwa

Wybory w Sejmiku Województwa Lubelskiego V kadencji wygrało PSL, uzyskując 236 126 głosów poparcia. Metoda d'Hondta używana przy przeliczaniu poparcia na mandaty spowodowała jednak, że ostatecznie to właśnie PiS zdobyło najwięcej mandatów – 13. PSL ma ich natomiast 12. 7 man-datów zdobyła też Platforma Obywatelska oraz 1 mandat przypadł dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

Podczas pierwszej sesji sejmiku, która odbyła się 1 grudnia, marszałkiem Województwa Lubelskiego został ponownie wybrany Sławomir Sosnowski (PSL), który piastował to sta-nowisko od czerwca 2014 r. Wicemarszałkami zostali: ponow-nie Krzysztof Grabczuk (PO) oraz Artur Walasek (PSL), do tej pory sekretarz województwa. Do nowego zarządu weszli także: Arkadiusz Bratkowski (PSL) były europoseł i Paweł Nakonieczny (PO), wicestarosta puławski minionej kadencji.

Na przewodniczącego sejmiku radni wybrali Przemysława Litwiniuka, a wiceprzewodniczącymi zostali: Zofia Woźnica

z PO, Andrzej Pruszkowski z PiS i Riad Haidar, jedyny radny z SLD.

Radni Województwa Lubelskiego V kadencji:PiS reprezentują w sejmiku: Muszyński Grzegorz, Prusz-kowski Andrzej, Frania Jan, Podkański Zdzisław, Stawiarski Jarosław, Wojciechowski Marek, Głuchowski Krzysztof, Szwaj Jerzy, Panasiuk Ewa, Soboń Artur, Borowiec Agata, Gmyz Maria, Olborski Andrzej. Z ramienia PSL w sej-miku zasiadają: Kapusta Grzegorz, Kos Marek, Rzetelski Piotr, Walasek Artur, Kopeć Marek, Litwiniuk Przemysław, Sosnowski Sławomir, Cholewa Michał, Rychliczek Adam, Bratkowski Arkadiusz, Kowalik Jan, Misztal Stanisław. Radni PO to: Lisowska Bożena, Wasilewski Adam, Żuk Krzysztof, Gutowska Teresa, Bojarski Krzysztof, Grabczuk Krzysztof, Woźnica Anna. Natomiast SLD reprezentował będzie Haidar Riad.

Red.

fot. archiwum starostwa


Władze Powiatu Lubelskiego V K A D E N C J i

Pragniemy serdecznie podziękować Wyborcom, którzy obdarzyli nas zaufaniem. Dołożymy wszelkich starań. aby nie zawieść Państwa oczekiwań i pragniemy zapewnić,

że jako radni, będziemy pracować na wspólne dobro i rozwój naszego Powiatu.

Paweł Pikula (PSL), STAROSTA LUBELSKI, 54 lata, zamieszkały w Bychawie, od 2001 r. Starosta Lubelski, Prezes Zarządu Lokalnej Grupy Działania „Kraina wokół Lublina”, od 2007r. Przewod-niczący Konwentu Powiatów Województwa Lubelskiego (OKRĘG 1)

Anna Grzywaczewska (PSL), CZŁONEK ZARZĄDU POWIATU, 50 lat, zamieszkała w Abramowicach Prywatnych, pracownik samorządowy Gminy Głusk z ponad 20 letnim doświadczeniem, Dyrektor SZEAS przy Urzędzie Gminy Głusk, inicjatorka „Klubów Przedszkolaka na wsi”, radna powiatowa IV i V kadencji (OKRĘG 2)

Jan Król (PSL), lat 62, zamieszkały w Zakrzewie, wieloletni pracownik samorządowy na stanowisku Sekretarza Gminy Zakrzew, Radny Rady Powiatu w Lublinie II, III, IV i V kadencji (OKRĘG 1)

Robert Wójcik (PSL), WICESTAROSTA LUBELSKI, 50 lat, zamiesz-kały w Garbowie, Wicestarosta Lubelski IV i V kadencji, wcześniej Dyrektor Biura Posła Jana Łopaty, członek Towarzystwa Przyja-ciół Ziemi Garbowskiej oraz Towarzystwa Naukowego KUL (OKRĘG 3)

Edward Jarzynka (PSL),CZŁONEK ZARZĄDU POWIATU 49 lat, zamieszkały w Borzechowie, od 26 lat pracownik Urzędu Gminy w Borzecho-wie, w latach 2008–2010 pełnił funkcję Zastępcy Wójta, Radny Rady Powiatu w Lublinie IV i V kadencji (OKRĘG 6)

Urszula Zdun (PSL), lat 52, zamieszkała w Giełczwi Drugiej, emerytowana nauczycielka, wieloletnia Dyrektor Szkoły Podstawowej w Giełczwi, wiceprzewodnicząca Komisji Budżetowej i sekretarz Komisji Rewizyjnej obecnej kadencji (OKRĘG 1)

Antoni Skrabucha (PSL), PRZEWODNICZĄCY RADY POWIATU, 54 lata, zamieszkały w Dębszczyźnie, Dyrektor Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, w kadencji 2010–2014 Przewodniczący Rady Gminy Strzyżewice (OKRĘG 2)

Krzysztof Chmielik (PiS),WICEPRZEWODNICY RADY POWIATU, lat 61, zamieszkały w Piotrowicach, zastępca wojewódzkiego inspektora w WIJHIARS w Lublinie, radny powiatowy I, III, IV i V kadencji (OKRĘG 2)

Henryk Krajewski (PSL), lat 64, zamieszkały w Bychawie, od 1990r. zatrudniony w PKO Bank Polski, Radny Rady Powiatu w Lublinie I, II, III, IV i V kadencji, przewodniczący Komisji Budżeto-wej obecnej kadencji (OKRĘG 1)

Dariusz Gajo (PSL), CZŁONEK ZARZĄDU POWIATU, 44 lata, zamieszkały w Lublinie, od 2001 pracował jako kierownik a następnie naczelnik Wydziału Edukacji, Ochrony Zdrowia i Kul-tury Starostwa Powiatowego w Lublinie. Członek Zarządu Powiatu w Lublinie od 2010 roku

Konrad Banach (PSL), WICEPRZEWODNICY RADY POWIATU, lat 36, zamieszkały w Motyczu Leśnym, aktywny samorządowiec, zastępca Wójta Gminy Konopnica, Członek Ochotniczej Straży Pożarnej w Motyczu Leśnym (OKRĘG 5)

Piotr Gęba (PiS),lat 41, zamieszkały w Bychawie, dyrektor Bychawskiego Centrum Kultury (OKRĘG 1)

inwestycje » nagrody


Urszula Paździor (PSL), lat 49, zamieszkała w Mętowie, dyplomo-wany nauczyciel z 25 letnim stażem pracy, od 1998r. Radna Gminy Głusk i jednocze-śnie członek Zarządu Gminnego, od 2003r. Zastępca Wójta, wiceprzewodnicząca Komisji Edukacji i Kultury obecnej kadencji (OKRĘG 2)

Grzegorz Kozioł (PiS),lat 49, zamieszkały w Piotrawinie, pro-wadzi własną działalność gospodarczą na terenie całego kraju, Radny Rady Powiatu w Lublinie II, III, IV i V kadencji (OKRĘG 3)

Sylwia Pisarek-Piotrowska (PiS), lat 38, zamieszkała w Rudce Kozłowieckiej, główny specjalista w Lubelskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, radna Rady Gminy Niemce w latach 2006–2010, radna Rady Powiatu w Lubli-nie IV i V kadencji, przewodnicząca Komisji Organizacyjno-Prawnej obecnej kadencji (OKRĘG 4)

Marian Pietraś (PSL), lat 58, zamieszkały w Niedrzwicy Dużej, od kilkunastu lat prowadzi własną działalność gospodarczą, Radny Rady Powiatu w Lublinie I, II i V kadencji, obecnie udziela się społecznie w Stowarzyszeniu „Emaus” oraz Fundacji Między Nami z siedzibą w Krężnicy Jarej, przewodniczący Komisji Infrastruktury obecnej kadencji (OKRĘG 6)

Henryk Salasa (PiS), lat 58, zamieszkały w Jabłonnie II, do 2010 roku prowadził gospodarstwo rolne, obecnie na rencie okresowej, Radny Rady Powiatu IV i V kadencji, wiceprzewodni-czący Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowi-ska obecnej kadencji (OKRĘG 2)

Jerzy Kotowski (PSL), lat 61, zamieszkały w Woli Krasienińskiej, właściciel gospodarstwa rolnego (sad), wieloletni Prezes Gminnego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Niemcach, radny Rady Powiatu w Lubli-nie I, II, IV i V kadencji, wiceprzewodni-czący Komisji Organizacyjno-Prawnej obecnej kadencji (OKRĘG 4)

Zbigniew Bernat (PiS),lat 58, zamieszkały w Niemcach, radny powiatowy kilku kadencji, aktualnie pracuje na stanowisku nauczyciela języka polskiego w Szkole Podstawowej w Zawie-przycach (OKRĘG 4)

Marek Peciak (PSL), lat 55, zamieszkały w Bełżycach, od 33 lat pracuje jako nauczyciel, obecnie pełni funkcję Dyrektora Szkoły Podstawowej w Radawczyku i Warszawiakach, Radny Rady Powiatu w Lublinie IV i V kadencji, przewodniczący Komisji Edukacji i Kultury obecnej kadencji (OKRĘG 6)

Jan Czubak (PSL),lat 67, zamieszkały w Panieńszczyźnie, zootechnik, pracował w Wojewódzkiej Stacji Oceny Zwierząt w Lublinie oraz Zakładzie Doświadczalnym IUNG w Jastko-wie, Radny Rady Powiatu w Lublinie I, II, III, IV i V kadencji, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska obecnej kadencji (OKRĘG 3)

Marian Golianek (PSL), lat 38, zamieszkały w Krasienin Kol., w latach 2004–2011 zatrudniony w Lubelskim Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, od 2011 roku dyrektor Zakładu Gospodarki Komunalnej w Niemcach, wiceprzewod-niczący Komisji Infrastruktury obecnej kadencji (OKRĘG 4)

Anna Rynkowska (PSL),lat 64, zamieszkała w Wojciechowie, Radna Rady Powiatu w Lublinie od dwóch kaden-cji, była Sekretarz Gminy w Wojciechowie, odznaczona Medalem „Za zasługi dla Ziemi Lubelskiej” , przewodnicząca Komisji Rewizyjnej obecnej kadencji (OKRĘG 5)

Ryszard Golec (PiS), 50 lat, zamieszkały w Niedrzwicy Dużej, nauczyciel matematyki w Gimnazjum nr 1 i Zespole Szkół w Niedrzwicy Dużej, od 2010 roku radny Rady Powiatu w Lublinie (OKRĘG 6)

Krzysztof Górecki (PiS),lat 58, zamieszkały w Mosznej, Prezes Stowarzyszenia „U źródeł Ciemięgi”, obecnie pracuje w Wojewódzkim Zarządzie Melioracji i Urządzeń Wodnych w Lublinie (OKRĘG 3)

Agnieszka Woźniak-Urban (PSL),lat 35, zamieszkały w Rudce Kozłowieckiej, obecnie pracuje w Ośrodku Pomocy Spo-łecznej w Niemcach, prezes Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych Gminy Niemce, organi-zatorka kolonii dla dzieci, wiceprzewodni-cząca Komisji Zdrowia i Pomocy Społecznej obecnej kadencji (OKRĘG 4)

Artur Markowski (PiS), lat 42, zamieszkały w Szerokiem, doktor nauk fizycznych w Instytucie Fizyki na Wydziale Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS, przewodniczący Komisji Zdrowia i Pomocy Społecznej obecnej kadencji (OKRĘG 5)

Zdzisław Antoń (PiS),59 lat, zamieszkały w Załuczu, pełnił funk-cję wójta gminy Niedrzwica Duża i wicewo-jewody lubelskiego, obecnie specjalista ds. sprawozdawczości i rozliczeń, konsultant ds. zarządzania energią, wiceprzewodni-czący Komisji Rewizyjnej obecnej kadencji (OKRĘG 6)


Gminy Powiatu Lubelskiego po wyborachNa 16 gmin w Powiecie Lubelskim tylko w 4 gminach zmienili się wójtowie lub burmistrzowie, w pozostałych wyborcy zaufali osobom doświadczonym na tym stanowisku. W 11 samorządach wybory rozstrzygnęły się w i turze, w 5 zaś potrzebna była dogrywka.

W prawie wszystkich gminach dotychczasowi włodarze starali się o reelekcję na kolejne 4 lata. Swoje stanowiska w I turze zachowali wójtowie: Edwin Gortat – Wólka, Krzysztof Urbaś – Niemce, Kazimierz Firlej – Garbów, Mirosław Żydek – Konop-nica, Zenon Madzelan – Borzechów, Jan Andrzej Dąbrowski – Strzyżewice, Jacek Anasiewicz – Głusk, Teodora Zaręba – Zakrzew.

Pozostali kandydaci ubiegający się o reelekcję musieli walczyć o stanowiska w II turze, z której zwycięsko wyszli:

burmistrz Bełżyc – Ryszard Góra, burmistrz Bychawy – Janusz Urban, wójt Niedrzwicy Dużej – Adam Kuna oraz wójt Woj-ciechowa Jan Czyżewski. Walkę w II turze przegrał natomiast dotychczasowy wójt Jastkowa Zbigniew Samoń, a nowym włodarzem gminy została Teresa Kot.

Zmiany nastąpiły również w gminach: Wysokie, Krzczo-nów i Jabłonna. W I turze w tych gminach kolejno wygrały: Anna Wojtas, Katarzyna Bryda i Magdalena Sałek.

Red.

Nasi drogowcy nie próżnująBlisko 27 milionów złotych na inwestycje drogowe wydano w 2014 r. w Powiecie Lubelskim. Dzięki aktywności władz w pozy-skiwaniu środków finansowych i bardzo dobrej współpracy z gminami udało się przebudować prawie 40 km dróg powiatowych.

Dzięki środkom z Narodowego Pro-gramu Przebudowy Dróg Lokalnych gruntownie zmodernizowany został ciąg dróg Jastków–Sieprawice–Toma-szowice i Bogucin–Sługocin–Sieprawki położony na terenie gminy Garbów i Jastków, o łącznej długości ponad 10 kilometrów.

W gminie Jastków wyremontowana została nawierzchnia na ponad 4-kilo-metrowym odcinku drogi. Oprócz tego powstało 400 metrów chodnika

w Tomaszowicach i Tomaszowi-cach Kolonii oraz parkingi o łącznej powierzchni prawie 700 metrów kwa-dratowych. Na terenie gminy Garbów zostało wykonane połączenie drogi powiatowej z krajową trasą nr 17. Wszystko kosztowało niespełna 4,5 miliona złotych. Połowę kosztów samo-rząd powiatowy otrzymał z budżetu państwa, natomiast resztę zapewnił razem z gminami, na których terenie znajdują się wspomniane odcinki dróg.

Z kolei z dotacji Ministerstwa Admi-nistracji i Cyfryzacji na usuwanie skut-ków klęsk żywiołowych zabezpieczone zostały osuwiska nasypów dróg powia-towych w Piotrowicach i Borkowiźnie w gminie Strzyżewice.

Kolejnych kilkanaście inwestycji drogowych powiat zrealizował wspól-nie z gminami. Dzięki ich finansowemu wsparciu udało się m.in. wyremontować drogi takie jak: » Olszowiec–Piotrków Kolonia

fot. zdp bełżyce

Przebudowana droga powiatowa Sobianowice–Pliszczyn

edukacja » kultura


Kolejne drogi z NPPDL już w przyszłym roku

Już wiadomo, że Powiat Lubelski będzie korzystać ze środków Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych także w przyszłym roku. Na ogłoszonej niedawno liście rankingowej projektów, które otrzymają dofinansowanie, jest przebudowa nawierzchni drogi Wola Gałęzowska – Majdan Starowiejski – Dębina – Baraki. Kosztorysowa wartość inwestycji, która będzie realizowana na odcinku o długości prawie 7,5 kilo-metra, to około 5 milionów złotych. Połowa środków ma pochodzić z budżetu państwa, a resztę wyłożą Powiat Lubelski oraz gminy Bychawa i Zakrzew.

www.ias24.eufot. zdp bełżyce

Droga powiatowa do przebudowy Jakubowice Konińskie–Majdan Krasieniński

Wyremontowany most w Borzechowie na rzece Chodelce

Wyremontowany most w Borzechowie na rzece Chodelce

Przebudowana droga powiatowa Bogucin–Sługocin–Sieprawki

Zabezpieczenie wąwozu w Borkowiźnie

» Strzyżewice–Franciszków » Chmiel Kol.–Czerniejów » Stryjno–Żuków » Sobianowice–Pliszczyn (droga

współfinansowana z NPPDL)Ponadto dzięki dotacji otrzymanej

z Ministerstwa Finansów z rezerwy subwencji ogólnej i wsparciu gminy Borzechów gruntownie przebudowany został most na rzece Chodelce wraz z drogami dojazdowymi w miejscowo-ści Borzechów.

Powstały też nowe chodniki w miej-scowościach takich jak: Piotrowice, Kiełczewice, Żabia Wola, Leonów, Lip-niak, czy też w ciągu dróg powiatowych: Nasutów–Dys, Nowy Staw–Niemce.

Również długo oczekiwana przebu-dowa drogi powiatowej Lublin–Jakubo-wice Konińskie–Majdan Krasieniński została rozpoczęta. Umowa z wyko-nawcą została podpisana w połowie listopada br.

Roboty prowadzone będą na odcinku o długości prawie 7 kilometrów. Jako pierwsze do wykonania zaplanowane zostały zadania: prace geodezyjno--pomiarowem, wycinka drzew, oraz budowa kanalizacji decszczowej. Cała inwestycja ma być zakończona do 30 czerwca przyszłego roku.

Jest to jeden z ostatnich projek-tów, współfinansowanych ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego

Województwa Lubelskiego jeszcze na lata 2007–2013. Koszt inwestycji to ponad 17 milionów złotych, z czego 14,5 miliona będą stanowić środki unijne. Reszta to wkład własny, który samorząd powiatowy ma zapewnić ze środków własnych oraz deklarowanej pomocy gmin Jastków i Niemce. Koszt inwestycji obejmuje nie tylko przy-gotowanie i wykonanie nowej jezdni, ale również wykup gruntów niezbęd-nych do poszerzenia pasa drogowego, budowę chodnika prawie na całej długo-ści modernizowanego odcinka i ścieżki rowerowej oraz remont mostu na Cie-międze i prace dokumentacyjne.

Red.


Powiat Lubelski po raz kolejny doceniony

Działania na rzecz rozwoju Powiatu Lubelskiego po raz kolejny zostały docenione na zewnątrz. W 2014 r. otrzy-maliśmy 2 prestiżowe nagrody – w rankingu czasopisma „Wspólnota” oraz w konkursie „Lider Eurofunduszy”, zor-ganizowanym przez pismo „Panorama Lubelska”.

i i iV miejsce w rankingu „Wspólnoty”W rankingu przygotowanym przez czasopismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” dotyczącym podsumowania wydatków samorządów Powiat Lubelski zajął I miejsce pod względem wykorzystania środków na infrastrukturę tech-niczną w latach 2011–2013 oraz IV miejsce w kategorii wykorzystania środków unijnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Uroczyste wręczenie wyróżnień odbyło się podczas XII Samorządowego Forum Kapitału i Finansów w Jachrance pod Warszawą, a odbierał je starosta lubelski Paweł Pikula.

Ranking, na zlecenie „Wspólnoty”, przygotowali na podsta-wie obiektywnych danych z GUS pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. Pawła Swianiewicza. Oceniający brali pod uwagę m.in: remonty i budowę dróg administrowanych przez samorządy, transport, gospodarkę komunalną, w tym inwestycje w sieci wodociągowe i kanali-zacyjne oraz gospodarkę mieszkaniową.

i miejsce w konkursie „Lider Eurofunduszy”Celem organizacji konkursu „Lider Eurofunduszy” było

wyłonienie samorządów, które najefektywniej pozyskują środki zewnętrzne. Zwycięzców konkursu wybrała Kapituła, w skład której weszli: prof. dr hab. Stanisław Michałowski, Rektor UMCS (przewodniczący), Arkadiusz Bratkowski, były poseł do Parlamentu Europejskiego, Andrzej Pruszkowski, członek Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, Krzysztof Szydłowski, prezes Stowarzyszenia Ini-cjatyw Samorządowych, były wicemarszałek Województwa

Lubelskiego i Senator RP oraz Cezary Sawulski, członek Zarządu Pracodawców Lubelszczyzny „Lewiatan” i prezes Centrum Medycznego Sanitas.

W jednej z najważniejszych kategorii – za pozyskanie największej ilości środków finansowych, najlepszym okazał Powiat Lubelski. Wartość wszystkich projektów, które zostały zrealizowane w latach 2007–2013 z wykorzystaniem środków zewnętrznych przekracza 300 mln zł. z czego unijne dofinan-sowanie to ponad 220 mln.

Oficjalne rozstrzygnięcie konkursu odbyło 21 października 2014 r. w Hotelu Luxor w Lublinie i połączone było z uroczy-stą Galą 20-lecia powstania czasopisma „Panorama Lubelska”. Nagrody przyznano w czterech kategoriach: powiat, gmina, gmina miejsko – wiejska i gmina wiejska. W imieniu władz Powiatu Lubelskiego statuetkę podczas gali odebrał starosta Lubelski Paweł Pikula.

Władze Powiatu na czele ze starostą Pawłem Pikulą dzię-kują wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że Powiat Lubelski został doceniony i zajął po raz kolejny wysokie miejsca w tak prestiżowych konkursach. To dla nas duże wyróżnienie i jednocześnie motywacja do dalszej pracy na rzecz społeczności lokalnej. Powiat Lubelski będzie dalej starał się aktywnie pozyskiwać fundusze zewnętrzne i sku-tecznie rozwijać region – podsumował starosta lubelski Paweł Pikula.

Red.


projekty


Remont DPS w Matczynie zakończony

We wrześniu 2014 r. zakończony został generalny remont Domu Pomocy Społecznej w Matczynie. Ta prawie 2,5 milio-nowa inwestycja została sfinansowana w 85 % ze środków Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, resztę kosz-tów zaś pokrył PFRON i Starostwo Powiatowe w Lublinie. Dzięki przeprowadzonym pracom placówka została lepiej przystosowana do potrzeb mieszkańców, zwiększyła się liczba miejsc ze 153 na 175, zainstalowano monitoring i zakupiono nowoczesny sprzęt do terapii.

Wyremontowana została przede wszystkim część budynku oddana do użytku w latach 90-tych ubiegłego wieku, gdzie przebudowane zostały pomieszczenia służące mieszkań-com. Ponadto DPS zyskał nowe okna, odnowione oddziały i łazienki, które są teraz bardziej funkcyjne i wygodniejsze.

Dużym udogodnieniem dla mieszkańców Domu Pomocy jest również nowa winda przeznaczona do transportu osób niepełnosprawnych. Dzięki zastosowanym nowoczesnym rozwiązaniom jest w stanie przewieźć około 20 osób, co jest szczególnie ważne, ponieważ w dotychczasowej windzie mie-ściła się 1 osoba na wózku inwalidzkim wraz z opiekunem, co było bardzo dużym utrudnieniem ze względu na liczbę mieszkańców placówki.

Ponadto w pomieszczeniach zaadaptowanych po pralni urządzono zaplecze rekreacyjno-sportowe ze ścianką wspi-naczkową i siłownią, pracownię komputerową oraz miejsce okolicznościowych spotkań i uroczystości, które do nie-dawna odbywały się na korytarzu. Zdaniem dyrektor Piela-chy wykorzystanie przebudowanych pomieszczeń jest tym bardziej uzasadnione, że wśród podopiecznych DPS-u są osoby sprawne fizycznie, które bardzo chętnie skorzystają z nowych rozwiązań.

Poważnym wyzwaniem było też zabezpieczenie ścian i fun-damentów budynku, który stoi na bardzo podmokłym terenie, z wodami gruntowymi już na poziomie zaledwie około 80 centymetrów. To powodowało, że jesienią czy wiosną w piw-nicach wybijała woda, i wykorzystanie tych pomieszczeń było bardzo utrudnione.

Red.

fot. DPS Matczyn


Aktywne ŚwietliceZakończyła się realizacja projektu „Aktywne Świetlice” współfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Oby-watelskich Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej za pośred-nictwem Fundacji Fundusz Lokalny Ziemi Biłgorajskiej realizującej projekt „Lubelskie Lokalnie – Mikrodotacje FIO”. Celem projektu było zaktywizowanie mieszkańców gmin: Bychawa, Zakrzew, Wysokie do wykorzystania potencjału jakim są świetlice wiejskie (wyremontowane i doposażone w ramach środków z programu LEADER) i stworzenia na ich bazie oferty kulturalnej, sportowej, edukacyjnej. Udział w pro-jekcie wzięło 12 osób, które uczestnicząc w cyklu warsztatów nt. animacji społecznej i kulturalnej przygotowały propozycję programów funkcjonowania dla świetlic wiejskich działają-cych w ich miejscowości/gminie. Z pomysłami i dobrymi przykładami działalności świetlic uczestnicy zapoznali się podczas wizyty studyjnej. Najciekawszym elementem pro-jektu było zorganizowanie, w każdej ze świetlic biorących w nich udział, spotkań dla mieszkańców, które odbyły się w październiku, miały zróżnicowany charakter i kierowane były do różnych grup wiekowych. Łącznie wzięło w nich udział blisko 150 osób. Te wydarzenia zorganizowane były w całości dzięki wolontariuszom – uczestnikom projektu, którzy poświęcili swój czas i zaangażowali się w działalność na rzecz lokalnej społeczności.

W Świetlicy Wiejskiej w Giełczwi zorganizowany został pokaz kulinarny pieczenia drożdżowych pierogów, warsz-taty tradycyjnego rękodzieła (wytwarzanie kwiatów z bibuły i krepiny) oraz turniej gier planszowych. Spotkanie odbyło się w niedzielne popołudnie i miało charakter międzypo-koleniowy. Dzieci i młodzież uważnie „podglądały” panie z KGW w Giełczwi, które zgodnie z wieloletnią tradycją krok po kroku uczyły jak wykonać pieróg drożdżowy oraz pre-zentowały techniki i wzory ręcznie wykonywanych kwiatów z bibuły. Spotkanie zorganizowały Panie: Urszula Zdun, Edyta Rachwał, Renata Karaś.

W nowo oddanej po remoncie Świetlicy w Bychawce Pierwszej, w ramach obchodów „Dnia rodziny” dzieci wraz z rodzicami mogły uczestniczyć w zajęciach plastycznych oraz konkursach. Każdy mógł wygrać drobną nagrodę biorąc udział we wspólnym malowaniu plakatów prezentujących miejscowość, konkursach kulinarnych i warsztatach plastycz-nych. Spotkanie zorganizowali Pani Anna Krusińska, Pani Katarzyna Szewczyk, Pan Jerzy Augustynowicz.

W Świetlicy Wiejskiej w Zakrzewie odbyło się spotkanie dla dzieci pt. „Zabawy z jesienią”. Zainteresowanie ze strony mieszkańców było bardzo duże. W spotkaniu udział wzięło blisko 80 osób, które mogły podziwiać najmłodszych, biorą-cych udział w konkursie na najpiękniejszy strój „Pani Jesieni” lub dorosłych, którzy próbowali pobić rekordy w długości

obierek z jabłka. Spotkanie zorganizowały Panie: Urszula Tkaczyk, Jolanta Sulowska, Agnieszka Ołówka.

Natomiast w Świetlicy Wiejskiej w Bychawce Drugiej pod okiem fachowców osoby zainteresowane – zarówno doro-śli jak i dzieci – uczyły się trudnej ale bardzo efektowanej sztuki carvingu – czyli artystycznego dekorowania potraw z wykorzystaniem warzyw i owoców. Warsztaty zorganizo-wały Panie: Justyna Ładoszek, Agata Rosołowska. Wniosko-dawcą i realizatorem projektu była Lokalna Grupa Działania „Kraina wokół Lublina”.

Małgorzata Olechowska

fot. Lokalna Grupa Działania „Kraina wokół Lublina”

informacje » wydarzenia


„szkoły dobrych umiejętności”

Wyjazd studyjny do Krakowa na targi gastronomiczne HORECA

W dniach 6–8 listopada 2014 r. uczniowie dwóch naszych szkół tj. Zespołu Szkół Technicznych im. T. Kościuszki w Beł-życach oraz Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształce-nia Praktycznego w Pszczelej Woli, którzy uczęszczają na zajęcia Atelier Smaku w ramach projektu „Szkoły dobrych umiejętności” wzięli udział w 22. edycji Międzynarodo-wych Targów Wyposażenia Hoteli i Gastronomii HORECA, połączonych z 13. edycją Targów Artykułów Spożywczych i Napojów dla gastronomii GASTROFOOD oraz 8. edycją Targów Wyposażenia i Usług SPA&WELLNESS. W tym roku targi odbyły się w jednym z najnowocześniejszych w Polsce obiektów w Międzynarodowym Centrum Targowo-Kongre-sowym EXPO Kraków.

Na targach prezentowana była pełna oferta wyposażenia dla restauracji, barów, kawiarni, cukierni, stołówek, pizzerii oraz hoteli i innych obiektów noclegowych, a także artykuły spo-żywcze i napoje dla gastronomii.

Nasi uczniowie brali udział w pokazach gastronomicz-nych prowadzonych przez szefów kuchni najlepszych hoteli i restauracji w Polsce oraz pokazach barmańskich, somelier-skich i baristycznych, w czasie których mieli możliwość zapo-znania się z najnowszymi metodami parzenia kawy i herbaty oraz technikami Alternative Spirit i Latte Art. Uczestniczyli w seminariach i warsztatach otwartych na temat projekto-wania i aranżacji nowoczesnej kuchni, sali restauracyjnej, barów, pokojów hotelowych, dzięki czemu mogli zapoznać się z najnowszymi trendami i uzyskać praktyczne wskazówki. Uczniowie brali udział też w prezentacjach najnowszego wyposażenia stosowanego w gastronomii połączonych ze zdobyciem fachowej wiedzy dotyczącej zasady działania i eks-ploatacji sprzętów i urządzeń prezentowanych przez kilkaset firm produkujących w kraju i zagranicą. Poznali również żywność producentów eksponujących wyroby oryginalne, regionalne, tradycyjne takie jak: wyjątkowe w skali światowej sery, wędliny, pieczywa, miody, soki i przetwory.

Wyjazd studyjny na targi okazał się niezwykle cennym doświadczeniem umożliwiającym uczniom zapoznanie się z najnowszymi technologiami gastronomicznymi i bardzo pozytywnie wpłynął na zawodowy rozwój wszystkich uczest-ników zajęć w ramach Atelier Smaku. Udział w tak prestiżo-wej imprezie dał im możliwość poszerzenia wiedzy i zdobycia umiejętności niemożliwych do osiągnięcia w czasie zajęć sta-cjonarnych realizowanych w szkołach. Wyjazd na długo pozo-stanie w ich pamięci, był też okazją do poznania i zwiedzenia Krakowa. Grupa w ramach projektu miała zagwarantowany transport, noclegi i wyżywienie.

Katarzyna Petryszak fot. archiwum starostwa

Projekt realizowany w ramach Programu Ope-racyjnego Kapitał Ludzki Priorytet iX. Rozwój

wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości

szkolnictwa zawodowego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


„Przepustka na rynek pracy” 27 września 2014 r. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Niemcach odbyła się konferencja podsumowująca projekt – „Przepustka na rynek pracy”, który był realizowany w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” program sektorowy Leonardo Da Vinci, typ Praktyki zawodowe, akcja mobilność.

Projekt był realizowany przy wsparciu finansowym Unii Euro-pejskiej za pośrednictwem Agencji Narodowej w Warszawie.

Budżet projektu to 53 342 tys. euro.W projekcie uczestniczyli uczniowie klas II i III Technikum

w zawodach » technik architektury krajobrazu – 12 osób » technik agrobiznesu – 2 osoby » technik informatyk – 6 osób

Razem staż odbyło dwudziestu uczniów w 2 grupach po 10 osób oraz opiekunowie. Mobilność miała miejsce w czerwcu i lipcu 2014. Praktyki były realizowane we Włoszech w fir-mach i przedsiębiorstwach miasta Spoleto.

W konferencji uczestniczyli p. Dariusz Gajo członek Zarządu Powiatu Lubelskiego, p. Elżbieta Kozik naczelnik Wydziału Edukacji, Ochrony Zdrowia i Kultury Starostwa Powiatowego w Lublinie, p. Krzysztof Urbaś wójt gminy Niemce, p. Jerzy Wójcik dyrektor Zespołu Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach. A także rodzice uczestników projektu, młodzież miejscowego gimnazjum oraz uczniowie naszej szkoły wraz z gronem pedagogicznym. Gościliśmy również przedstawiciela prasy „Wspólnota Lubartowska”.

Celem ogólnym projektu było podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestników, a także ich umiejętności komuni-kowania się w języku obcym, umiejętności osobistych, nie-zbędnych do osiągnięcia powodzenia na rynku pracy, oraz zaspokojenie potrzeb pracodawców odnośnie zatrudnienia pracowników z doświadczeniem międzynarodowym.

Celem twardym projektu było natomiast odbycie stażu przez uczestników w określonym wymiarze godzin oraz otrzyma-nie przez nich dokumentu Europass Mobilność, certyfikatów ukończenia kursu językowego i certyfikatów o odbyciu stażu.

Rezultaty miękkie to: uzyskanie wiedzy i umiejętności praktycznych; poznanie nowego języka, poznanie kultury, historii i zwyczajów kraju goszczącego, podniesienie aspiracji zawodowych i osobistych uczestników.

Budżet projektu obejmował: kursy języka włoskiego – 120 godzin, słowniki, rozmówki, przewodniki po kraju doce-lowym dla każdego uczestnika, przygotowanie kulturowe i pedagogiczne i inne oraz gadżety promocyjne w tym przy-padku u uczniowie otrzymali torby które służą im do dziś.

Można stwierdzić, że zakładane cele zostały osiągnięte. Program stażu dostosowano do wiedzy i umiejętności uczest-ników przewidywał też poszerzenie ich umiejętności o ele-menty, których nauczanie w kraju byłoby utrudnione.

Podczas konferencji uczestnicy projektu, przy zastosowa-niu prezentacji multimedialnej, zaprezentowali przedsiębior-stwa i firmy, w których odbywali praktyki, wskazując przy tym na umiejętności, które nabyli podczas zagranicznego stażu. Uczennice prowadziły konferencją w języku włoskim i polskim.

W trakcie konferencji uczestnikom zostały wręczone doku-menty Europass Mobility (w j. angielskim i polskim) i Certi-ficato di Partecipacione al Corso (Certyfikaty potwierdzające odbycie stażu) wystawione przez partnera projektu.

Następnie gościom i młodzieży szkolnej został zaprezen-towany interesujący materiał filmowy dotyczący kulturowych i społecznych aspektów projektu. Stażyści pokazali miasta Włoch – Rzym, Asyż, Spoleto, które mieli możliwość zwiedzić podczas pobytu i podzielili się wrażeniami odnoszącymi się do różnic kulturowych narodów Unii Europejskiej.

Na zakończenie konferencji uczestnicy projektu „Prze-pustka na rynek pracy” zachęcili młodszych kolegów i kole-żanki do udziału w następnych projektach dotyczących mobilności zawodowych gdyż otwierają one przed młodymi ludźmi nowe rynki pracy i ułatwiają skuteczne konkurowanie o pracę na rynku krajowym.

Zaprosili również wszystkich uczestników konferencji do obejrzenia wystawy fotograficznej związanej z zakończonym projektem.

Elżbieta Rudnicka, dyrektor ZSP Niemce

fot. ZSP Niemce

projekty


Ciekawy sposób na naukę – wycieczka do Warszawy

W dniu 22 października wraz z opie-kunami uczestniczyliśmy w wycieczce do Warszawy. Program wycieczki w pierwszej kolejności obejmował zwiedzanie Zamku Królewskiego – rezydencji królów i jednego z naj-ważniejszych historycznych gmachów w Polsce. Wraz z przewodnikiem odby-liśmy spacer po apartamentach zamku doprowadzonych do stanu świetności za czasów ostatniego króla Polski Sta-nisława Augusta. Następnie udaliśmy się do Centrum Nauki Kopernik, gdzie choć przez chwilę mogliśmy poczuć się jak prawdziwi odkrywcy uczestnicząc w eksperymentach naukowych, które były połączeniem nauki z emocjo-nującą zabawą. W dalszej kolejności odbyliśmy ekskluzywną wycieczkę po Stadionie Narodowym, gdzie poczu-liśmy przedmeczową atmosferę zwie-dzając piłkarskie szatnie. Weszliśmy też na płytę stadionu, zobaczyliśmy salę konferencji prasowych oraz loże VIP. Ostatnim punktem programu była wizyta w gmachu Sejmu Rzeczypospo-litej Polskiej – rolę przewodnika pełnił Pan Poseł Henryk Smolarz. Zwiedza-jąc zabudowania Sejmu udało nam się spotkać kilku polityków znanych nam z telewizji. Podczas spaceru korytarzami parlamentu Pan Poseł Smolarz przybli-żył nam pracę posłów i senatorów RP.

Mieliśmy również możliwość przez chwilę przysłuchiwać się obradom Sejmu zwiedzając salę obrad. Klucząc licznymi korytarzami doszliśmy do holu głównego, gdzie znajduje się tablica upa-miętniająca posłów II Rzeczypospolitej, którzy zginęli w czasie II wojny świato-wej. Zaraz potem zeszliśmy na parter pięknymi, szerokimi schodami i idąc w kierunku Sali Kolumnowej zatrzy-maliśmy się przy makiecie budynków Sejmu i Senatu. Na zakończenie jeszcze jedno wspólne zdjęcie przed budyn-kiem parlamentu i podróż do domu. Wycieczka była połączeniem lekcji historii i wiedzy o społeczeństwie, także ci uczniowie, którzy interesują się przed-miotami przyrodniczymi mieli możli-wość odbycia lekcji w niecodziennym laboratorium.

Uczniowie LO i Technikum ZSP w Niemcach

fot. ZSP Niemce


Wyskubek – powrót do tradycji W drugiej połowie 2014 Powiat Lubelski podpisał umowę na realizację projektu „wYSKuBEK” promocja kultury ludowej na przykładzie zwyczajów i obrzędów powiatu Lubelskiego. Projekt ten uzyskał dofinansowanie w ramach „małych projektów” w konkursie LGD Kraina wokół Lublina.

Celem tego projektu była promocja kultury ludowej na przy-kładzie zwyczajów i obrzędów Powiatu Lubelskiego.

Przegląd widowisk obrzędowych odbył się 28 listopada br. w Gminnym Ośrodku Kultury w Piotrkowie w gminie Jabłonna.

Na uwagę zasługuje fakt, że podczas prezentacji obrzędów wykorzystano teksty piosenek opracowane przez Członkinie Zespołu na podstawie ustnych przekazów z pokolenia na pokolenie, w danej miejscowości.

Obrzędy prezentowane były w następującej kolejności:

Weselny obrzęd „Zakładanie wianków” – Zespół Śpiewaczy z Tuszowa.„…Obrzęd „zakładania wianków” – jest to zwyczaj bardzo stary obchodzony w czasach naszych dziadków. Ceremonia

ta odbywała się w drugi dzień wesela. Rodzicom zakładano wianki a młodzi dziękowali za wychowanie. Obrzęd ten utrzy-mał się aż po dzisiejsze czasy…”

Obrzęd „Darcie Pierza” – Kiełczewicki Klub Seniora przy Publicznej Szkole Podstawowej w Kiełczewicach Górnych (gmina Strzyżewice).„…W wielu polskich chatach gromadziły się wówczas licznie zebrane kobiety i skubały pierze, aby potem móc zrobić pie-rzynę i poduchy. Przy pracy rozmawiały, opowiadały niezwykłe historie, wspominały, a nawet plotkowały, jak to w środowisku kobiet czasem bywa. Praca kończyła się poczęstunkiem lub zabawą, zwanymi „wyskubkiem”, co stanowiło formę zapłaty za pracę…”




Obrzęd „Kiszenie kapusty” – Zespół Śpiewa-czy ze Skrzynic (gmina Jabłonna).„…Kiszenie kapusty, musiało być wykonane najpóźniej do końca października, gdyż później kapusta mogłaby się zepsuć a nie ukisić. Zespół ze Skrzynic przedstawił obieranie i szatko-wanie kapusty przez gospodynie. Poszatkowaną kapustę wrzu-cano warstwami do beczki, posypywano solą a dzieci deptały kapustę by dobrze ukisła…”

Obrzęd „Ubijanie masła” – Klub Seniora Gminy Krzczonów przy Regionalnym Ośrodku Kultury i Sportu w Krzczonowie oraz Stowarzyszenie Kobiet Aktywnych Gminy Krzczonów. „…Przepis na masło …Do wyparzonej maśniczki wlewamy 2 litry kwaśnej śmietany o temperaturze pokojowej. Do ubi-jania masła siadamy pod środkowym belkiem izby. Ważne jest zachowanie odpowiedniej temperatury śmietany. Z zimnej śmietany masło nie wybije się, z za ciepłej zarobi się i nie da się zbić w osełkę. Po wyrobieniu masła płuczemy je w wodzie i ubijamy w osełkę, ozdabiając wyciskarką…”

Obrzęd „Pieczenie chleba” – Zespół Śpiewaczy KGW Jabłonna ii (gmina Jabłonna).„…Upieczenie dobrego chleba wymaga dużo wysiłku, a także dokładnego wykonania poszczególnych czynności. Przed roz-czynianiem ciasta trzeba mieć zakwas, który dodaje się do rozczynu. Mąka musi być przegotowana, przesiana i musi stać w ciepłym miejscu wtedy ciasto lepiej rośnie i chleb jest bar-dziej puszysty. Do przygotowanej dzieży wsypujemy mąkę, do mąki dodajemy zakwas, mieszany z wodą żeby nie było grudek, następnie gdy mamy serwatkę dolewamy do rozczynu, jeżeli jej nie mamy dolewamy wodę – z serwatką chleb jest bardziej kwaśny. Wszystko dobrze mieszamy na jednolitą masę. Rozczyn nie może być gęsty. Gdy rozczyn jest już dobrze rozmieszany odstawiamy go w ciepłe miejsce i dokładnie okrywamy żeby rósł. Taki rozczyn przeważnie robimy z jednego dnia na drugi. Bywało również tak że chleb się piekło w jednym dniu, ale wtedy rozczyn musiał być robiony bardzo rano, wtedy mówiło się że się piecze „chleb za dnia”. Rozczyn rósł tak długo aż ciasto się podwoiło a następnie mięsiło się i wieczorem piekło.

Na drugi dzień rano bierzemy ten rozczyn i mięsimy ciasto do którego dodajemy rozmieszane drożdże, sól, wodę lub mleko. W zamożniejszych rodzinach dodawano do ciasta mleko, w biedniejszych tylko wodę. Ciasto na chleb powinno być dość gęste i długo mieszane. W czasie mieszania, gdy ciasto odstaje od ręki znaczy to, że ciasto jest już dobrze wymieszane. Następ-nie posypujemy ciasto mąką po wierzchu i nakrywamy lnianym obrusem, a następnie kocem lub kożuchem i dzieżę z ciastem ustawiamy w ciepłym miejscu. Czekamy aż ciasto wyrośnie.

Gdy ciasto rośnie w dzieży wtedy układamy drewno w piecu i rozpalamy. Drewno do napalenia w piecu na chleb powinno być suche i najlepiej dębowe, żeby się dobrze napaliło w piecu.

Anetta Cygan

Projekt dofinansowany ze środków Programu LEADER w ramach PROW 2007–2013 w zakresie Małych projektów

Lokalnej Grupy Działania „Kraina wokół Lublina”


V Konkurs Recytatorski Poezji Patriotycznej w „Hubalu”

14 listopada 2014 r. w Zespole Szkół Zawodowych Nr 1 im. mjr H. Dobrzańskiego odbył się Konkurs Recytatorski Poezji Patriotycznej pod hasłem: „Żadne miejsce nie powinno być milsze dla Ciebie od Ojczyzny”. W tym roku honorowy patronat nad konkursem objął Starosta Lubelski P. Paweł Pikula. Swoje umiejętności recytatorskie zaprezentowali uczniowie: Gimnazjum Nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie, Gimnazjum Publicznego w Zespole Szkół im. S. Staszica w Wysokiem, Gimnazjum w Tarnawce, Gimnazjum im. Jana Pawła ii w Mętowie, Zespołu Szkół Technicznych im. T. Kościuszki i Zespołu Szkół im. M. Kopernika w Bełżycach oraz Zespołu Szkół Zawo-dowych Nr 1 im. mjr. H. Dobrzańskiego w Bychawie. Konkurs odbył się w dwóch turach: dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

Recytację uczniów oceniało jury w składzie: » p. Barbara Cywińska-dyrektor Miejskiej Biblioteki

Publicznej w Bychawie » p. Urszula Pytlak – nauczyciel bibliotekarz ze Szkoły

Podstawowej w Bychawie » p. Anna Siek – nauczyciel języka polskiego w Gim-

nazjum Nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w BychawieJury miało bardzo trudne zadanie, ponieważ ucznio-

wie(zwłaszcza gimnazjów) zaprezentowali bardzo wysoki i wyrównany poziom. Po długiej naradzie komisja przy-znała :

I miejsce – Oskarowi Mituła z Gimnazjum Nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie

II miejsce – Agacie Smerdel z Gimnazjum w TarnawceIII miejsce –Gabrieli Paździor z Gimnazjum im. Jana

Pawła II w MętowieIII miejsce – Karolinie Grodzińskiej z Gimnazjum

Nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w BychawieWyróżniła też:Kingę Wierzbicką z Gimnazjum im. Jana Pawła II

w MętowieDominikę Łukaszczyk z Gimnazjum Publicznego

w Zespole Szkól im. S. Staszica w WysokiemW grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych komisja

przyznała :I miejsce – Małgorzacie Minik z Zespołu Szkół im.

Mikołaja Kopernika w BełżycachII miejsce – Konradowi Małek z Zespołu Szkół Zawo-

dowych Nr 1 w BychawieIII miejsce – Justynie Iwaniak z Zespołu Szkół im.

Mikołaja Kopernika w BełżycachWyróżniła też: Weronikę Kręgiel z Zespołu Szkół im. Mikołaja

Kopernika w BełżycachPrzemysława Zdybla z Zespołu Szkół Zawodowych

Nr 1 w BychawieKatarzynę Matuszewską z Zespołu Szkół im. Mikołaja

Kopernika w BełżycachCelem konkursu jest pielęgnowanie wśród młodzieży

postaw patriotycznych, popularyzowanie piękna i warto-ści narodowej kultury, rozwijanie recytatorskich umie-jętności uczniów. W dzisiejszym świecie młodzi ludzie mogą uczyć się, pracować za granicą, poznawać kulturę innych państw, ale zawsze powinni pamiętać o tym, że

żadne miejsce nie powinno być im milsze od Ojczyzny. Serdecznie dziękujemy paniom: Beacie Kamińskiej, Mar-cie Zięba, Annie Matysek, Magdalenie Konefał, Annie Misztal-Trzcińskiej, Magdalenie Miszczak, Amelii Dziurda-Multan, Marii Kalińskiej, Beacie Jeleniewskiej, Elwirze Martys-Górna za czas poświęcony na przygo-towanie uczniów do konkursu i propagowanie wśród młodzieży poezji patriotycznej. Dziękujemy pani Joan-nie Mendykowskiej za przygotowanie dekoracji, panu Robertowi Skoczylasowi, Robertowi Jarzynie za przygo-towanie dyplomów, panu Januszowi Saganowi za pomoc techniczną.

Jolanta SzpytmaAnna Prajsnar

fot. ZSZ Nr 1 im. mjr H. Dobrzańskiego w Bychawie



„Kuszenie śmierci” „Kuszenie śmierci” – program profilaktyczny w wykona-niu Lecha Dyblika w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Niemcach

Dnia 12 listopada 2014 roku w Zespole Szkół Ponadgim-nazjalnych w Niemcach odbył się program profilaktyczny z udziałem aktora Teatru Narodowego w Warszawie Lecha Dyblika.

Lech Dyblik jest aktorem filmowym i telewizyjnym, który swoją popularność i sympatię widzów zyskał między innymi dzięki rolom w filmach „Czas honoru”, „Szpilki na Giewoncie”, „Niania”, „Ranczo”, „Klan”, „Świat według Kiepskich”, „Pod Mocnym Aniołem”.

Program odbył się dzięki funduszom uzyskanym od Komi-sji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych działającej przy urzędzie gminy Niemce.

W czasie spotkania aktor wspominał o początkach swojej drogi zawodowej, o marzeniach, o aktorskiej karierze i drodze do osobistej katastrofy moralnej. Mówił o własnych prze-życiach z okresu staczania się w uzależnienie, oraz trudnej walki z alkoholizmem. Śpiewał o tym, jak nałóg niszczy całe życie człowieka. Zainteresowanie uczniów wzbudził rów-nież słowami o własnej bezradności i słabości w konfrontacji z chorobą alkoholową. Pan Dyblik w swoich opowieściach podkreślał znaczenie rodziny, która nie zawsze być może jest wzorowa, ale jest „moja”. Mówił o wzajemnych relacjach, które w rodzinie ciągle trzeba budować i doskonalić, o szacunku do drugiego człowieka i pokorze, która jest warunkiem spo-kojnego i pełnego życia.

Program miał na celu uświadomienie młodym ludziom tego, że nie warto marnować sobie życia nadużywając alko-holu i narkotyków. Młodzi ludzie zapominają i nie zdają sobie sprawy, że imprezy zakrapiane alkoholem mogą stać się początkiem dużych problemów z nałogiem. Historia z życia aktora zobrazowała problem w sposób bardzo przy-stępny i z pewnością pozostanie w pamięci naszej młodzieży. Uczniowie z zainteresowaniem uczestniczyli w spotkaniu. Na zakończenie ustawiła się długa kolejka po autograf i pamiąt-kowe zdjęcie z aktorem.

Spotkanie zorganizowała pedagog Agnieszka BudzyńskaZSP Niemce

„Jak Lusia, czyli Loesje, zawędrowała na Bychawską…”

„Gdyby ktoś mnie szukał jestem w siódmym niebie”, „Pana Tadeusza można kupić nie tylko w monopolowym” – to tylko dwa przykłady z wielu haseł z czarno-białych plaka-tów krążących w internecie, które często przerabiane są na murale i zdobią ściany budynków. Do Lublina chyba jeszcze nie dotarły, ale uczniom i nauczycielom z Zespołu Szkół im. Mikołaja Kopernika w Bełżycach znane są doskonale. Wszystko to za sprawą warsztatów kreatywnego pisania, które zostały przeprowadzone w szkole przy ul. Bychawskiej w dniu 16 października 2014r. przez animatorki z z między-narodowej grupy Loesje. Warsztaty, realizowane w ramach projektu CZY BURCZY Ci CZASEM W GŁOWiE, przy wspar-ciu finansowym Narodowego Centrum Kultury, są częścią programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych.”

W spotkaniu wzięło udział 30 uczniów ZS im. M. Kopernika w Bełżycach. Łamiąc struktury gramatyczne, posługując się skojarzeniami i metaforami, uczestnicy warsztatów próbo-wali opisać otaczający ich świat. Efektem tej twórczej pracy były zaskakująco trafne i oryginalne definicje typowych pojęć. Okazało się, że porażka może być „podatkiem od doświadcze-nia”, „zabijać można tylko nudę”, a uczniowie witają się hasłem: „Zrób komuś dzień dobry”. Praca nad ostatecznym kształtem stworzonych przez uczniów haseł ciągle trwa. Wynik końcowy będzie można oglądać na wystawie w szkole, a także, mamy wielką nadzieję, niektóre staną się hasłami Loesje.

Nie tylko uczniowie mieli okazję ćwiczyć kreatywność pod okiem animatorek. Specjalne szkolenie zostało przeprowa-dzone również dla nauczycieli, którzy mogli poznać tajniki metody pracy Loesje, by potem wykorzystywać ją w pracy dydaktycznej.

Warsztaty Loesje to nie tylko zajęcia, które uczą umiejęt-ności pisania krótkich i twórczych tekstów. Jest to doskonale spędzony czas, okazja do tego, by poznać własne możliwości, uruchomić drzemiące w nas pokłady oryginalnego definio-wania rzeczywistości. Zdecydowanie polecamy – uczniom i nauczycielom!

Anna Sierpińska i Marta Fronczek w ramach programu „Którędy do kultury?!”

fot. ZSP Niemcefot. Zespół Szkół im. M. Kopernika w Bełżycach


Zima zawitała na dobre… za oknami mróz i pewnie nieba-wem spadnie śnieg. Z szafy wyciągnęliśmy ciepłe kurtki, czapki i szaliki. Dla ogrzania atmosfery postanowiliśmy powspominać jedną z najważniejszych letnich imprez jaką są Dożynki Powiatowe.

Dożynki 2014 rozpoczęły się tradycyjnie korowodem delega-cji poszczególnych gmin i obrzędami dożynkowymi. Funk-cje starostów pełnili Dorota Wójtowicz z Pawlina w gminie Konopnica i Adrian Kałkus z miejscowości Olszowiec w gmi-nie Bychawa. To oni podczas obrzędu dożynkowego przeka-zali tradycyjny bochen chleba, wypieczonego z tegorocznych zbóż, staroście lubelskiemu Pawłowi Pikuli i wójtowi gminy Konopnica Mirosławowi Żydkowi.

Część obrzędową zakończyła msza święta w intencji rol-ników, po której odbył się pokazowy skok spadochronowy «antyGrawitacja Radawca», a na plenerowej scenie wystę-powali: zespoły regionalne, takie jak Orkiestra Dęta „Hen-ryczki”, Zespół Pieśni i Tańca „Apis” z Pszczelej Woli, Zespół śpiewaczy „Nadwarcianki” z Konopnicy w województwie łódzkim i regionalny zespół folklorystyczny z Węgier, disco-polowy zespół Cliver, hiphopowy zespół Chonabibe, nato-miast gwiazdą wieczoru był Zakopower.

Tradycyjnie, jak co roku odbył się konkurs wieńców dożyn-kowych, którego laureatami zostali:

W kategoria wieńców tradycyjnych:I miejsce Koło Gospodyń Wiejskich w Stasinie (gmina

Wojciechów) wieniec nr 25. Wieniec tradycyjny w kształcie korony zwieńczony krzyżem. Uwity z kłosów zbóż – psze-nicy, pszenżyta, jęczmienia, owsa pochodzących z własnych pól, udekorowany owocami, kwiatami z przydomowych ogródków.

II miejsce Koło Gospodyń Wiejskich z Garbowa (gmina Garbów) wieniec nr 7. Wieniec tradycyjny w kształcie kuli zakończony koroną, uwieńczoną krzyżem wyplecionym ze słomy. Kula wykonana z kłosów z owsa, pszenżyta, psze-nicy i jęczmienia browarnego i lnu. Korona wykonana z lnu oraz kwiatów i owocostanów kilku rodzajów czarnuszek:

czarnuszki orientalnej, damasceńskiej i hiszpańskiej. Korona ozdobiona jest kulkami ze słomy, imitującymi berło w koronie.

III miejsce Koło Gospodyń Wiejskich Olszanka (gmina Krzczonów) wieniec nr 16. Wieniec tradycyjnyw kształcie potrójnej korony, zwieńczony krzyżem uwity jest ze wszyst-kich rodzajów zbóż, udekorowany kaliną, jarzębina, orze-chami, jabłkami.

W kategoria wieńców współczesnych:I miejsce Koło Gospodyń Wiejskich z Marynina (gmina

Konopnica) wieniec nr 37. Wieniec współczesny przedstawia strudzonego ciężką pracą rolnika siedzącego przy stole. Żona przygotowuje dla męża posilającą strawę. Całość wykonana ze zbóż, owoców i kwiatów.

II miejsce Koło Gospodyń Wiejskich w Zabłociu (gmina Wysokie) wieniec nr 33. Wieniec współczesny w kształcie łodzi wyklejonej z kłosów pszenicy i ziaren soczewicy, ryba w sieci wykonana ze słomy i Pismo Święte wyklejone z ziaren lnu.

III miejsce Koło Gospodyń Wiejskich w Zalesiu (gmina Niemce) wieniec nr 21

„Trzy Wiatry” – Nowoczesny wieniec dożynkowy o formie trójpostaciowej rzeźby pełnej.

Obrotowa podstawa wieńca wprawia w ruch trzy postaci, z których każda wykonana jest z innego zboża. Obracające się postaci łączą się ze sobą w odwiecznym tańcu wiatrów, którego kulminacją są żniwa.

Powiatowy konkurs publiczności na „najładniejszy wie-niec dożynkowy”Największą liczbę głosów (177 głosów) w Konkursie Publicz-ności na „Najładniejszy wieniec dożynkowy” wygrał wie-niec dożynkowy wykonany przez Koło Gospodyń Wiejskich z Marynina (gmina Konopnica) wieniec nr 37.

W programie dożynek nie zabrakło też innych atrakcji. Goście m.in. mogli obejrzeć pokazy futbolu amerykańskiego, uczestniczyć w biegu ze Stokrotką, czy też skorzystać z oferty bogatego programu Wioski LGD „Kraina wokół Lublina”.

Mamy nadzieję, że kolejne dożynki będą równie udane jak te, które odbyły się 31 sierpnia 2014 r. w Radawcu Dużym.

Red.

Wspomnienie Dożynek Powiatowych





Tradycje wigilijne na LubelszczyźnieWigilia Bożego Narodzenia zamykająca adwent była zawsze dniem szczegól-nym, wyjątkowym, a samo Boże Narodzenie świętem pojednania, umacniania i odradzania więzi międzyludzkich.

Bardzo ważnym elementem wigilii jest opłatek, znak komunii między Bogiem a człowiekiem i ludźmi między sobą. Już od średniowiecza opłatek wypieka się z ciasta sporządzonego z mąki pszen-nej i wody, w specjalnych szczypcach, będących zarazem matrycami odbijającymi sym-bole chrześcijań-skie. Z reguły ma kolor śnieżno-biały, jednakże w tradycji

regionu Lubelszczyzny zapisał się rów-nież opłatek różowy dla zwierząt, który po posiłku wigilijnym gospodarz zanosił zwierzętom wraz z resztkami jedzenia. Legendy głosiły, że w tę noc wigilijną można usłyszeć co mówią zwierzęta, że woda zaczerpnięta ze studni może

zmienić się w wino, że dzień wigilijny jest zapowiedzią przy-szłych wydarzeń na cały rok – aż do następnej wigilii. Nie można

było też zaspać tego dnia, by przyszły rok był

pomyślny i nie brakowało chęci do pracy. Rów-nież zachowania d o m o w n i k ó w były zapowiedzią na przyszły rok, w związku z czym

tego dnia dzieci powinny być g r z e c z n e ,

gospodarze pracowici, a wszyscy dla siebie mili i życzliwi. Już od rana wypa-trywano osoby płci męskiej – co miało związek z oczekiwaniem na Narodzenie Jezusa. O świcie zaś do okien gospoda-rzy pukali mali kolędnicy – chłopcy tzw. „szczęściarze” chodzący ze świątecz-nymi życzeniami od domu do domu.

Zwykle też przez cały wigilijny dzień poszczono – często o chlebie i wodzie. Wypatrując na niebie pierwszej gwiazdy, wnioskowano po pogodzie, jaki będzie urodzaj w najbliższym roku. Ludowe porzekadło mówi: „Jak na niebie jasno to w stodole ciasno”. Niebo zakryte chmurami wróżyło, że krowy będą się dobrze doiły, a wygwieżdżone zapo-wiadało wysoką nośność kur. Pierwsza gwiazdka dawała znak by zasiąść do stołu wigilijnego. W okolicach Biłgo-raja, Janowa i innych podlubelskich miejscowościach wigilię spożywano na dzieży, która zasłana była słomą, sianem i śnieżnobiałym obrusem. Gdzie indziej gromadzono się tradycyjnie przy stole – symbolizującym czystość, odświętność.

Najważniejsze miejsce na stole zaj-mował opłatek, a na Lubelszczyźnie także czosnek i miód. Wierzono, że zapewniał zdrowie, chronił od ukąsze-nia pcheł i od „złego”. Czasem czosnek sadzono później w polu, aby burza nie zniszczyła zasiewów. Miód jedzony razem z opłatkiem miał zapewnić powo-dzenie. W Lubelskiem pod stołem usta-wiano też dzieżkę do chleba, maselnicę i sierp lub żelazo pługa, aby w przyszłym

roku było co jeść i czym żąć. Na rogu stołu zostawiano wolne nakrycie dla dusz zmarłych. Wierzono bowiem, że w tę

noc wigilijną dusze bliskich zmarłych mogły odwiedzać żywych. Ich przybycie było pożądane i oczekiwane, ponieważ miało zapewnić urodzaj w roku przy-szłym. Nie tylko zostawiano dla nich dodatkowe nakrycia na stole, ale nie

sport


sprzątano na noc wieczerzy i nie gaszono ognia. Do stołu zasiadano według starszeń-stwa i pozycji w rodzinie: najpierw dziadkowie, rodzice – gospodarze, goście, dzieci. Ceremoniałom wieczerzy wigilijnej przewodniczył ojciec rodziny, najstarszy mężczyzna, lub gdy go nie było, najstarsza kobieta.

Wieczerza składała się z ustalonego zestawu potraw. Na Lubelszczyźnie gospody-nie gotowały zawsze niepa-rzystą ich ilość: 7, 9 lub 13. W niektórych miejscowo-ściach zwracano uwagę by biesiadników było do pary, gdyż jak sądzono liczba nie-parzysta wróżyła komuś z ich grona śmierć. Stąd zapra-szano kogoś z sąsiedztwa by dopełnić liczby. Do najpo-pularniejszych do dziś dań wigilijnych w naszym regio-nie należą między innymi: barszcz z grzybami, kasza gry-czana z sosem grzybowym, kapusta z grochem, pierogi z grzybami, kutia z pszenicy z cukrem, miodem i orze-chami, pieczona lub gotowana ryba, kompot z suszonych jabłek i śliwek. Podstawą dań wigilijnych była i jest ryba.

Wiele potraw wigilijnych ma ciekawą przeszłość. Kutia jest pradawną potrawą obrzę-dową, która przygotowy-wano miażdżąc ziarna zboża, zazwyczaj pszenicy, miesza-jąc z miodem, a następnie gotując. Była to potrawa popularna w południowo--wschodnich regionach Pol-ski, a i dziś często spotykana w niektórych domach.

Podczas kolacji wigilij-nej śpiewano kolędy, kosz-towano kolejnych potraw, snuto wigilijne opowieści, wróżono dla zabawy. Zwra-cano uwagę, aby ani na chwile nie odkładać łyżki, aby głód nie doskwierał w ciągu nad-chodzącego roku i nie łupało w krzyżu. Po kolacji dziecko, które pasało krowy, zbierało

ze stołu wszystkie łyżki i wią-zało je rzemykiem, aby bydło nie rozbiegało się po pastwi-sku (lubelskie, parczewskie, biłgorajskie, kraśnickie). Pod miskę, z której jedzono układano wszystkie rodzaje ziarna i srebrną monetę. Jeżeli do dna przykleiło się dużo ziaren wierzono, ze zbiory będą obfite. Czasami gospo-darz uderzał wiązką słomy o ścianę i podłogę, by z ilości zaczepionych słomek wnio-skować o wielkości zbiorów w roku przyszłym lub ilości kop zboża w polu. Pod miski z różnymi potrawami wigilij-nymi układano też kawałek opłatka. Jeśli opłatek przykleił się do którejś z nich, potrawy tej miało nie zabraknąć przez cały rok (południowa zamojszczyzna). Podczas wieczerzy wigilijnej zgro-madzeni wyciągali kolejno siano spod obrusa: najdłuż-sze źdźbło oznaczało długie życie (chełmskie, lubartow-skie, lubelskie). Aby ustrzec się przed chorobami, należało pod obrus z siana włożyć kilka ząbków czosnku (lubelskie).

Do obyczaju wigilij-nego dawniej należały także wróżby panieńskie. Dziew-częta nasłuchiwały, z któ-rej strony zaszczeka pies – ponieważ z tej miał przyjść narzeczony: liczyły drwa lub sztachety w płocie, bo ich parzysta liczba wróżyła szyb-kie zamążpójście (lubartow-skie, lubelskie).

W Lubelskiem również bar-dzo powszechne było „cho-dzenie z gwiazdą”. Zazwyczaj była to grupa miejscowych chłopców, która oprócz śpiewu, recytowała specjal-nie ułożone teksty, puszczając w ruch oświetloną wewnątrz gwiazdę. Serdeczny, podnio-sły nastrój udzielał się wszyst-kim, a wspólna pasterka, na którą szła cała wioska wień-czyła niezapomniane przeży-cia tej cudnej nocy.

Red.fot. gettyimages


Wpływ żywienia i ćwiczeń na rozwój człowieka [cz.2]

Potoczne twierdzenie : „JESTEŚ TYM, CO JESZ” wcale nie jest dalekie od prawdy. Ludzkie ciało zbudowane jest z komó-rek potrzebujących do życia i wzrostu składników odżywczych, których źródłem jest spożywany pokarm. Dlatego to, jak wyglądamy oraz jakie jest nasze samopoczucie i zdrowie, zależy od naszej codziennej diety.

Składniki i rola pożywieniaOkreślenie składu naszego pożywienia stało się możliwe dzięki rozwojowi chemii i stosowanych w niej metod ana-litycznych. Poznanie roli, jaką spełniają poszczególne skład-niki pożywienia, zawdzięczamy biologii i fizjologii, a ostatnio również biochemii, która zajmuje się badaniem przemian zachodzących w żywych organizmach. Wielką pomocą w tym zakresie były doświadczenia przeprowadzone na zwierzętach. Dzięki tym badaniom przekonano się, że w żywym organi-zmie przebiega tysiące różnorodnych i bardzo skompliko-wanych przemian, objętych nazwą przemiany materii, które nigdy, nawet podczas snu, nie ustają. Za pomocą odpowied-nich badan i obliczeń możemy określić wielkość przemiany materii, wyrażając ją w kaloriach na jedną godzinę i na jeden kilogram ciężaru ciała, wzrostu, wieku, płci, klimatu, ilości i jakości spożywanego posiłku, rodzaju, charakteru i ilości wykonywanej pracy itp.

Pokrycie zapotrzebowania kalorycznego nie wystarcza jednak do prawidłowego funkcjonowania organizmu, musi on otrzymywać w pokarmach, w odpowiednich ilościach i proporcjach, inne niezbędne składniki. Należą do nich przede wszystkim białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i składniki mineralne, przy czym istotna jest nie tylko ilość, ale także jakość i wzajemne proporcje.

Białka są to związki chemiczne stanowiące niezbędny element budowy każdej komórki. Z nich organizm buduje nowe lub odnawia zużyte komórki, hormony, enzymy, ciała odpornościowe. Pożądane jest, aby źródła białka w naszym organizmie były pod postacią różnych produktów, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, wówczas bowiem wysoka jest wartość biologiczna białka. Zapotrzebowanie organizmu człowieka na białko waha się w pewnych grani-cach. Człowiek dorosły potrzebuje od 0,4 do 1,2 g białka na 1kg ciężaru ciała. U dzieci i młodzieży zwiększa się prawie dwukrotnie, gdyż w okresie dojrzewania i rozwoju białko zużywane jest do budowy nowych komórek i tkanek. Głów-nym źródłem białka pochodzenia zwierzęcego są mięso, ryby, sery i mleko, zaś źródłem białka pochodzenia roślinnego są głównie nasiona roślin strączkowych.

Tłuszcze są składnikiem o najwyższej wartości kalorycznej. Dodatek tłuszczu pozwala na podniesienie wartości kalorycz-nej pożywienia bez zbędnego zwiększania jego objętości, co ma duże znaczenie dla osób pracujących fizycznie, których zapotrzebowanie kaloryczne jest szczególnie wysokie. Naj-cenniejsze biologicznie są tłuszcze nasycone pochodzenia zwierzęcego. Głównym źródłem tłuszczu w naszym poży-wieniu są: smalec, oleje jadalne (tran), masło.

Pożądane jest, aby w naszym organizmie występowały zarówno tłuszcze zwierzęce, jak i roślinne. Brak tłuszczów roślinnych może powodować poważne schorzenia, m.in. choroby skóry i włosów. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego należy spożywać w umiarkowanej ilości, gdyż nadmierne ich spożywanie ma duży wpływ na zdrowie człowieka, powodując wzrost poziomu cholesterolu.

Co jeść, by być „wielkim”?Nie każdy ma takie geny jak Jay Cutler, który podczas swoich pierwszych dwóch treningów „wrzucił” na siebie 20 kg mię-śni. Oraz nie wszystkie kobiety mogą wyrzeźbić swoje ciało jak królowa Fitness Olympia’98 – Monica Brant. W gruncie rzeczy ciężko większości z nas powiększyć masę, mimo regu-larnego chodzenia na siłownię, silnej motywacji do treningów i zdrowego odżywiania.

ile kalorii wystarczy?Masa powinna przyrastać w tempie 0.25 do 1 kg na tydzień, Jeśli przyrost nie następuje, należy po prostu zwiększyć liczbę spożywanych kalorii. Jeśli natomiast efekt mamy odwrotny i podczas rosnącej tkanki rośnie jednocześnie tkanka tłusz-czowa trzeba zmniejszyć ilość spożywanych kalorii.

Rola ćwiczeń aerobowychOsoba o zawartości ponad 15% tkanki tłuszczowej musi uważać i kontrolować ilość kalorii. Więcej wysiłku, mniej kalorii. Dwie do trzech sesji 30–40-minutowych tygodniowo powinno na dobry początek zmusić ciało do pracy. Wia-domo, iż trening trzeba zacząć od podstawowego i w miarę łatwego, aby móc przystosować ciało do wysiłku i poprawić nasz system wydajnościowy. Jednak należy pamiętać, by nie przesadzić, gdyż zbyt duża ilość ćwiczeń aerobowych może ograniczyć przyrost mięśni, gdy zużyje zbyt dużo kalorii.

Gdy poczujesz, że tracisz siłę podczas treningów to praw-dopodobnie przesadzasz z ćwiczeniami. Jeśli ani nie zwięk-szasz, ani nie tracisz siły to przypuszczalnie spalasz tkankę tłuszczową i jednocześnie zwiększasz masę mięśniową.

Węglowodany – kiedy je jeść?Istnieje stwierdzenie, iż jedzenie węglowodanów późnym wie-czorem prowadzi do tycia, jednak są i tacy, którzy twierdzą, iż pora ich spożycia nie ma żadnego znaczenia. To, co naj-lepsze dla danej osoby zależy od jej indywidualnych potrzeb. Szczupłe osoby powinny jeść kilka godzin przed snem, gdyż ich szybki metabolizm stwarza niebezpieczeństwo ujemnego bilansu podczas snu.

sport


Znaczenie ma również rodzaj węglowodanów. Węglowo-dany o szybkim działaniu, tzw. proste lub o wysokim indeksie glikemicznym, takie jak miód, cukier, białe pieczywo czy biszkopty, szybciej wchłaniają się do krwi niż węglowodany złożone o niskim wskaźniku glikemicznym. Te ostatnie to nic innego jak ziemniaki, płatki owsiane, brzoskwinie, ciecierzyca lub jogurty, które dają dłuższe uczucie sytości i skutecznie ograniczają apetyt.

Przedtreningowy posiłek, oparty na węglowodanach złożo-nych, będzie najlepszy dla tych osób, które pracując nad masą powinny stracić troszkę tłuszczu. Jednym z przykładów jest jedzenie płatków owsianych zmieszanych z proszkiem prote-inowym. Taka mieszanka jest wolno trawiona i dostarczając stały dopływ energii, oszczędza zapas glikogenu w mięśniach. Nasycone rezerwy glikogenu wiążą się z przyrostem mięśni, natomiast ich zmniejszenie skłania organizm do czerpania energii z białka. Przed treningiem sięgnij po białko serwatki, gdyż zawiera ono dużo aminokwasów o rozgałęzionych łań-cuchach węglowych.

Inaczej jest z osobami szczupłymi. Podobnie jak w poprzed-nim wypadku: nie dość, że potrzebują większych zapasów kalorii jak i węglowodanów, to jeszcze potrafią dać sobie z nimi radę. Dlaczego? Otóż wytwarzają mniej hormonu oczyszczającego krew z cukru, czyli insuliny, albo ich mię-śnie mają nadzwyczajną zdolność do wychwytywania z krwi glukozy. W rezultacie węglowodany proste szybciej dostają sie do krwi, a insulina uwalnia się w stały i kontrolowany sposób, dzięki czemu mają nadal sporo cukru potrzebnego do trenin-gów. Ponadto osoby, które mogą zjeść dodatkowo 1000 kalorii dziennie prawdopodobnie mają większe zasoby glikogenu w mięśniach, dzięki czemu mogą ćwiczyć dłużej i intensyw-niej. Oczywiście zawsze są wyjątki od reguły. Po treningu

powinno się jeść węglowo-dany proste, gdyż uzupełniają one zapas glikogenu w mięśniach. Wtedy osoby próbujące pozbyć się tkanki tłuszczowej mogą, o dziwo, sięgnąć np. po biszkopty. Generalnie, węglowodany zjedzone w potreningo-wym posiłku powinny odłożyć się w postaci glikogenu, zanim zostaną przerobione na tkankę tłuszczową.

ilość białka na kilogram wagi ciałaKolejnym czynni-kiem powodującym zmiany w naszym ciele (spalanie tkanki tłuszczowej, przy-rost mięśni) są produkty pochodzenia białkowego. Znane nam pod postacią mięsa, dro-biu, ryb oraz różnego rodzaju produktów mleczarskich stają się częścią nowej tkanki oraz zapewniają przyrost mięśni. Są ważnym budulcem w tym procesie.

Im więcej węglowodanów się je tym nasz organizm będzie bardziej skłonny sięgnąć po energię z białka zatem osoby szczupłe, które usiłują zrobić masę i jedzą dużo energetycz-nych węglowodanów potrzebują oczywiście więcej białka niż osoby prowadzące siedzący tryb życia, jednak mniej niż osoby o wolniejszym metabolizmie.

Stanisław LisKierownikStudium Wychowania Fizycznego i Sportu KUL

fot. gettyimages


StyczeńP W Ś C P S N

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

LutyP W Ś C P S N

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28

MarzecP W Ś C P S N

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

KwiecieńP W Ś C P S N

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

MajP W Ś C P S N

1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

CzerwiecP W Ś C P S N

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30

LipiecP W Ś C P S N

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31

SierpieńP W Ś C P S N

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

31

WrzesieńP W Ś C P S N

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30

PaździernikP W Ś C P S N

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

ListopadP W Ś C P S N

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30

GrudzieńP W Ś C P S N

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Powiat lubelski 2015

Documents

Panorama Powiatu Nr 3/2014