34
06/09/2011 1 Pleurale siektes Pleurale siektes Dr. JM Nel Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Departement Pulmonologie Pleurale siektes Pleurale siektes Anatomie Anatomie Fisiologie Fisiologie Pleurisie Pleurisie Pleurale effusies Pleurale effusies Empieem Empieem Spontane Spontane Pneumotoraks Pneumotoraks Asbestose Asbestose- verwante pleurale verwante pleurale siektes siektes

Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

1

Pleurale siektesPleurale siektes

Dr. JM NelDr. JM Nel

Departement PulmonologieDepartement Pulmonologie

Pleurale siektesPleurale siektes

�� AnatomieAnatomie

�� FisiologieFisiologie

�� PleurisiePleurisie

�� Pleurale effusiesPleurale effusies

�� EmpieemEmpieem

�� Spontane Spontane PneumotoraksPneumotoraks

�� AsbestoseAsbestose--verwante pleurale verwante pleurale siektessiektes

Page 2: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

2

AnatomieAnatomie

�� PleuraPleura–– ViseraalViseraal

�� Belyn buite Belyn buite oppervlak van longoppervlak van long

�� Verwyder lobbe Verwyder lobbe van long van van long van mekaarmekaar

–– PariëtaalPariëtaal�� Belyn binne Belyn binne oppervlak van oppervlak van borskaswandborskaswand

AnatomieAnatomie

��Pleurale belyningsPleurale belynings–– KostaalKostaal

–– MediastinaalMediastinaal

–– DiafragmatiesDiafragmaties

Page 3: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

3

AnatomieAnatomie

�� Pleura Pleura –– Dun membraanDun membraan

–– Belyningselle: mesoteliale selleBelyningselle: mesoteliale selle

–– Bindweefsel onder mesoteliale laagBindweefsel onder mesoteliale laag�� Bloedvate en limfvateBloedvate en limfvate

�� Vogformasie en resorpsie in pleurale spasieVogformasie en resorpsie in pleurale spasie

AnatomieAnatomie

�� Pariëtale pleuraPariëtale pleura–– Stomas (openinge) Stomas (openinge) tussen mesoteliale tussen mesoteliale selleselle

–– Stomas lei na Stomas lei na limfatiese kanalelimfatiese kanale

–– Vog beweeg van Vog beweeg van pleurale spasie na pleurale spasie na limfatiese sisteemlimfatiese sisteem

Page 4: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

4

FisiologieFisiologie

�� Pleurale spasiePleurale spasie–– 10ml vog10ml vog–– Smeer aanliggende Smeer aanliggende oppervlaktesoppervlaktes

�� Pleurale vog Pleurale vog formasie en formasie en resorpsieresorpsie

–– Aanhoudende Aanhoudende formasieformasie�� Pariëtale pleuraPariëtale pleura

–– ResorpsieResorpsie�� StomasStomas�� Limfatiese kanale van Limfatiese kanale van pariëtale pleurapariëtale pleura

FisiologieFisiologie

�� Pleurale vogPleurale vog–– Ultrafiltraat van pleurale Ultrafiltraat van pleurale kapillêreskapillêres

�� Vog filtrasieVog filtrasie–– KragteKragte–– Totale beweging van Totale beweging van kapillêres na pleurale kapillêres na pleurale spasiespasie

–– Hidrostatiese drukHidrostatiese druk�� Vog na pleurale spasieVog na pleurale spasie

–– Kolloïd osmotiese drukKolloïd osmotiese druk�� Vog na kapillêresVog na kapillêres

Page 5: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

5

PleurisiePleurisie

�� Nie ‘n diagnoseNie ‘n diagnose

�� Beskryf die Beskryf die resultaat van ‘n resultaat van ‘n siekte proses wat siekte proses wat pleura betrekpleura betrek

�� EtiologieEtiologie

–– Pulmonale infeksiePulmonale infeksie

–– Pulmonale infarksiePulmonale infarksie

–– MaligniteitMaligniteit

PleurisiePleurisie

�� Kliniese beeldKliniese beeld–– Pleuritiese borskaspynPleuritiese borskaspyn

–– Pleurale wryfPleurale wryf

�� HanteringHantering–– AnalgetikaAnalgetika

Page 6: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

6

Pleurale effusiePleurale effusie

�� Formasie van vog in pleurale spasieFormasie van vog in pleurale spasie

�� Pleurale vog formasie > pleurale vog Pleurale vog formasie > pleurale vog resorpsieresorpsie

Pleurale effusie: PatogenesePleurale effusie: Patogenese

1. Verandering van Starling kragte1. Verandering van Starling kragte

2. Vog van peritoneum na pleurale spasie2. Vog van peritoneum na pleurale spasie

3. Inmenging met resorpsie3. Inmenging met resorpsie

Page 7: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

7

Pleurale effusie: PatogenesePleurale effusie: Patogenese

1. Veranderinge van Starling kragte1. Veranderinge van Starling kragte

–– Verandering in deurlaatbaarheid van Verandering in deurlaatbaarheid van pleurale oppervlaktepleurale oppervlakte�� Meer deurlaatbaar vir vog en groter molekulesMeer deurlaatbaar vir vog en groter molekules

–– Verandering in dryfkragVerandering in dryfkrag�� Verandering in hidrostatiese of kolloïd Verandering in hidrostatiese of kolloïd

osmotiese druk van pleuraosmotiese druk van pleura

Pleurale effusie: Patogenese Pleurale effusie: Patogenese (Verandering van Starling kragte)(Verandering van Starling kragte)�� Verandering in deurlaatbaarheid van Verandering in deurlaatbaarheid van pleurale oppervlaktepleurale oppervlakte

–– Pleura meer deurlaatbaar vir proteïenePleura meer deurlaatbaar vir proteïene

–– Vog wat versamel het hoë proteïen inhoudVog wat versamel het hoë proteïen inhoud

–– Inflammatoriese en neoplastiese siektesInflammatoriese en neoplastiese siektes�� Wat pleura betrekWat pleura betrek

–– EKSUDAATEKSUDAAT

Page 8: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

8

Pleurale effusie: Patogenese Pleurale effusie: Patogenese (Verandering van Starling kragte) (Verandering van Starling kragte) �� Verandering in dryfkragVerandering in dryfkrag

–– Vog wat versamel het lae proteïen inhoudVog wat versamel het lae proteïen inhoud�� Pleurale skans relatief ondeurlaatbaar vir proteïenePleurale skans relatief ondeurlaatbaar vir proteïene

–– Verhoogde hidrostatiese druk (pleurale kapillêres)Verhoogde hidrostatiese druk (pleurale kapillêres)�� Kongestiewe hart versakingKongestiewe hart versaking

–– Verminderde kolloïd osmotiese drukVerminderde kolloïd osmotiese druk�� HipoproteïnemieHipoproteïnemie

–– TRANSUDAATTRANSUDAAT

Pleurale effusie: PatogenesePleurale effusie: Patogenese

2. Vog van peritoneum na pleurale 2. Vog van peritoneum na pleurale spasiespasie

–– Askitis vog na pleurale spasie viaAskitis vog na pleurale spasie via�� Klein diafragmatiese defekteKlein diafragmatiese defekte�� Diafragmatiese limfvateDiafragmatiese limfvate

–– Intrapleurale druk meer negatief as Intrapleurale druk meer negatief as intraperitoneale drukintraperitoneale druk

Page 9: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

9

Pleurale effusie: PatogenesePleurale effusie: Patogenese

3. Inmenging met resorpsie 3. Inmenging met resorpsie

–– Blokkasie van limfdreinasie van pleurale Blokkasie van limfdreinasie van pleurale spasiespasie

–– Wanneer ?Wanneer ?�� Tumor selle infiltreer limfatiese kanale of Tumor selle infiltreer limfatiese kanale of dreinerende limfnodesdreinerende limfnodes

Pleurale effusie: EtiologiePleurale effusie: Etiologie

�� TransudateTransudate

–– Verhoogde hidrostatiese drukVerhoogde hidrostatiese druk�� Kongestiewe hart versakingKongestiewe hart versaking

–– Verlaagde plasma onkotiese drukVerlaagde plasma onkotiese druk�� Nefrotiese sindroomNefrotiese sindroom�� SirroseSirrose

–– Beweging van transudatiewe askitis vog deur Beweging van transudatiewe askitis vog deur diafragmadiafragma�� Sirrose Sirrose

Page 10: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

10

Pleurale effusie: EtiologiePleurale effusie: Etiologie

�� EksudateEksudate

–– InflammatoriesInflammatories�� InfeksieInfeksie

–– TB/ PneumonieTB/ Pneumonie

�� Pulmonale embolus/ infarksiePulmonale embolus/ infarksie�� Bindweefsel siektesBindweefsel siektes

–– RA/ SLERA/ SLE

�� Aangrensende subdiafragmatiese siektesAangrensende subdiafragmatiese siektes–– Pankreatitis/ Subfreniese absessePankreatitis/ Subfreniese absesse

–– MaligniteiteMaligniteite

Pleural effusie: Kliniese beeldPleural effusie: Kliniese beeld

�� GeskiedenisGeskiedenis–– Pleuritiese borskaspynPleuritiese borskaspyn

–– DispneeDispnee

–– Onlangse respiratoriese Onlangse respiratoriese infeksieinfeksie

–– Aanwesigheid van siektesAanwesigheid van siektes�� HartHart

�� LewerLewer

�� RenaalRenaal

–– BeroepBeroep�� Asbes blootstellingAsbes blootstelling

–– TB kontakTB kontak

–– Risiko faktore vir PERisiko faktore vir PE

Page 11: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

11

Pleural effusie: Kliniese beeldPleural effusie: Kliniese beeld

�� OndersoekOndersoek

–– InspeksieInspeksie�� TagipneesTagipnees

–– BetastingBetasting�� ↓ ↓ UitsettingUitsetting

�� Tragea en apeks Tragea en apeks verplaasverplaas

–– BekloppingBeklopping�� SteendofSteendof

–– BeluisteringBeluistering�� Afwesige Afwesige asemhalingsklankeasemhalingsklanke

�� Brongiale asemhaling Brongiale asemhaling bokant effusiebokant effusie

Pleurale effusiePleurale effusie

�� Spesiale ondersoekeSpesiale ondersoeke–– 1. Radiologie1. Radiologie

–– 2. Pleurale tap2. Pleurale tap

–– 3. Pleurale biopsie3. Pleurale biopsie

–– 4. Video4. Video-- geassisteerde torakoskopiegeassisteerde torakoskopie

Page 12: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

12

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 1. Radiologie1. Radiologie–– Borskas xBorskas x-- straalstraal

�� Regop PARegop PA

�� Konkawe skaduwee by long basis (meniskus Konkawe skaduwee by long basis (meniskus teken)teken)

�� Afwesige kostofreniese hoekAfwesige kostofreniese hoek

�� Laterale dekubitusLaterale dekubitus

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 1. Radiologie1. Radiologie–– UltraklankUltraklank

�� Onderskei pleurale vog van verdikkingOnderskei pleurale vog van verdikking

�� Bepaal meer akkuraat die volumeBepaal meer akkuraat die volume

�� Veiliger naald aspirasieVeiliger naald aspirasie

�� Lokaliseer lokulasies Lokaliseer lokulasies

Page 13: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

13

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 1. Radiologie1. Radiologie–– RT skanderingRT skandering

�� Onderskei benigne van maligne siektesOnderskei benigne van maligne siektes

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 2. Pleurale tap2. Pleurale tap

–– Transudaat of eksudaatTransudaat of eksudaat

–– Onnodig in LVHV tensy Onnodig in LVHV tensy atipiese kenmerke atipiese kenmerke

�� Pleurale vog kenmerkePleurale vog kenmerke–– A. Voorkoms van vogA. Voorkoms van vog

–– B. Biochemiese B. Biochemiese

analiseanalise

–– C. Gram kleuringC. Gram kleuring

–– D. Predominante selle in D. Predominante selle in vogvog

–– E. AnderE. Ander

Page 14: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

14

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� A. Voorkoms van vogA. Voorkoms van vog

–– SereusSereus�� HartversakingHartversaking�� PTBPTB�� MaligniteiteMaligniteite�� Bindweefsel siektesBindweefsel siektes

–– BloederigBloederig�� MaligniteiteMaligniteite�� Pulmonale infarksiePulmonale infarksie�� Traumatiese tapTraumatiese tap�� Akute pankreatitisAkute pankreatitis

–– MelkerigMelkerig�� Chylotoraks (Obstruksie Chylotoraks (Obstruksie van ductus thoracicus)van ductus thoracicus)

–– EtterigEtterig�� EmpieemEmpieem

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� B. Biochemiese analiseB. Biochemiese analise

–– Transudaat vs EksudaatTransudaat vs Eksudaat

Page 15: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

15

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

LIGHT SE KRITERIALIGHT SE KRITERIA

�� Pleurale vog is ‘n eksudaat as een of meer Pleurale vog is ‘n eksudaat as een of meer van die kriteria positief is:van die kriteria positief is:

–– Pleurale vog proteïen: Serum proteïen ratio > 0.5Pleurale vog proteïen: Serum proteïen ratio > 0.5

–– Pleurale vog LDH: Serum LDH ratio > 0.6Pleurale vog LDH: Serum LDH ratio > 0.6

–– Pleurale vog LDH > 2/3 boonste limiet van normaal Pleurale vog LDH > 2/3 boonste limiet van normaal ss-- LDH LDH

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� C. Gram kleuringC. Gram kleuring

–– OrganismesOrganismes�� Parapneumoniese effusieParapneumoniese effusie

�� EmpieemEmpieem

�� M. tuberculosisM. tuberculosis

Page 16: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

16

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� D. Predominante selle in pleurale vogD. Predominante selle in pleurale vog

–– PolimorfsPolimorfs

–– LimfosieteLimfosiete

–– RooibloedselleRooibloedselle

–– EosinofieleEosinofiele

–– Maligne selle (stuur vir sitologie)Maligne selle (stuur vir sitologie)

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� E. AnderE. Ander–– Lae pHLae pH

�� Infeksie/ EmpieemInfeksie/ Empieem�� RA/ SLERA/ SLE�� MaligniteiteMaligniteite�� TBTB�� Geruptuurde esofagusGeruptuurde esofagus

–– Lae glukoseLae glukose�� Soos lae pHSoos lae pH

–– Hoë ADAHoë ADA

Page 17: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

17

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 3. Pleurale biopsie3. Pleurale biopsie

–– Abrams naaldAbrams naald�� PTBPTB

�� MaligniteiteMaligniteite

Pleurale effusie: Spesiale Pleurale effusie: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� 4. Video4. Video-- geassisteerde torakoskopiegeassisteerde torakoskopie

Page 18: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

18

Pleurale effusie: HanteringPleurale effusie: Hantering

�� Behandel onderliggende oorsaakBehandel onderliggende oorsaak

�� Diagnostiese tapDiagnostiese tap

�� Terapeutiese tapTerapeutiese tap

–– Erge dispneeErge dispnee

–– Nie meer as 1.5 literNie meer as 1.5 liter�� Heruitsettings pulmonale edeemHeruitsettings pulmonale edeem

Pleurale effusie: HanteringPleurale effusie: Hantering

Page 19: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

19

EmpieemEmpieem

�� Etter in pleurale spasieEtter in pleurale spasie

�� Hele pleurale spasie of gelokuleerdHele pleurale spasie of gelokuleerd

�� Byna altyd unilateraalByna altyd unilateraal

Empieem: EtiologieEmpieem: Etiologie

�� Sekondêr tot infeksie in naburige struktuur, Sekondêr tot infeksie in naburige struktuur, gewoonlik longgewoonlik long

�� Mees algemene oorsakeMees algemene oorsake–– Bakteriële pneumonieBakteriële pneumonie

�� GVP GVP —— parapneumoniese effusie parapneumoniese effusie —— sekondêre infeksie sekondêre infeksie ——empieemempieem

–– TBTB

–– Infeksie van ‘n hemotoraksInfeksie van ‘n hemotoraks

–– Ruptuur van subfreniese abses deur diafragma Ruptuur van subfreniese abses deur diafragma

Page 20: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

20

Empieem: Kliniese beeldEmpieem: Kliniese beeld

�� Hoë indeks van suspisieHoë indeks van suspisie–– Pulmonale infeksie behandel met AB, maar Pulmonale infeksie behandel met AB, maar persisterende of herhalende koorspersisterende of herhalende koors

�� Sistemiese kenmerkeSistemiese kenmerke

�� Lokale kenmerkeLokale kenmerke

Empieem: Kliniese beeldEmpieem: Kliniese beeld

�� Sistemiese kenmerkeSistemiese kenmerke–– KoorsKoors

�� Hoog Hoog

�� AfwisselendAfwisselend

–– RigorsRigors

–– SweetSweet

–– MalaiseMalaise

–– GewigsverliesGewigsverlies

–– Polimorf leukositosePolimorf leukositose

–– Hoë CRPHoë CRP

�� Lokale kenmerkeLokale kenmerke–– Pleurale pynPleurale pyn

–– DispneeDispnee

–– Produktiewe hoesProduktiewe hoes�� Onderliggende long Onderliggende long siektesiekte

–– Volumeuse purulente Volumeuse purulente sputumsputum�� Bronchopleurale fistula: Bronchopleurale fistula: empieem ruptuur na empieem ruptuur na brongus)brongus)

–– Kliniese tekens van vog in Kliniese tekens van vog in pleurale spasiepleurale spasie

Page 21: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

21

Empieem: Spesiale ondersoekeEmpieem: Spesiale ondersoeke

�� RadiologieRadiologie–– Borskas xBorskas x-- straalstraal

�� Lyk soos pleurale effusieLyk soos pleurale effusie

�� Pyopneumotoraks (as lug en etter)Pyopneumotoraks (as lug en etter)–– Horisontale vogvlakHorisontale vogvlak

Empieem: Spesiale ondersoekeEmpieem: Spesiale ondersoeke

�� RadiologieRadiologie–– UltraklankUltraklank

�� Posisie van vogPosisie van vog

�� Graad van pleurale verdikkingGraad van pleurale verdikking

�� Enkele kolleksie of veelvuldige lokkulasiesEnkele kolleksie of veelvuldige lokkulasies

Page 22: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

22

Empieem: Spesiale ondersoekeEmpieem: Spesiale ondersoeke

�� RadiologieRadiologie–– RT skanderingRT skandering

�� Onderliggende long parenchiemOnderliggende long parenchiem

�� Patensie van major brongiPatensie van major brongi

Empieem: Spesiale ondersoekeEmpieem: Spesiale ondersoeke

�� Aspirasie van etterAspirasie van etter

–– Bevestiging van empieemBevestiging van empieem�� 1. Voorkoms van vog: etter1. Voorkoms van vog: etter

�� 2. Neutrofiele2. Neutrofiele

�� 3. Positiewe gram kleuring3. Positiewe gram kleuring

�� 4. Lae pH < 7.24. Lae pH < 7.2

�� 5. Lae glukose < 3.35. Lae glukose < 3.3

Page 23: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

23

Empieem: HanteringEmpieem: Hantering

�� IKDIKD

Empieem: HanteringEmpieem: Hantering

�� NonNon-- tuberkuleustuberkuleus–– IKDIKD

�� Konnekteer aan Konnekteer aan waterseel drein waterseel drein sisteemsisteem

�� Suiging (5Suiging (5--10cm H2O)10cm H2O)

�� Spoel gereeld met Spoel gereeld met 20ml Saline 20ml Saline

–– Intrapleurale Intrapleurale fibrinolitiese terapiefibrinolitiese terapie�� Onsekere voordeleOnsekere voordele

–– AntibiotikaAntibiotika�� 22--4 weke4 weke

–– ChirurgieChirurgie�� Dik of gelokkuleerde Dik of gelokkuleerde etteretter

�� Kaviteit reinig van Kaviteit reinig van etter en adhesies, IKDetter en adhesies, IKD

�� Dekortikasie van longDekortikasie van long–– Verdikking van Verdikking van viserale pleura viserale pleura voorkom uitsetting voorkom uitsetting van longvan long

Page 24: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

24

Empieem: HanteringEmpieem: Hantering

�� TuberkuleusTuberkuleus–– IKDIKD

–– TB behandelingTB behandeling

–– ChirurgieChirurgie�� Soms nodigSoms nodig

�� Uitwis van residuele empieem spasieUitwis van residuele empieem spasie

PneumotoraksPneumotoraks

�� Lug in pleurale spasieLug in pleurale spasie

Page 25: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

25

Pneumotoraks: KlassifikasiePneumotoraks: Klassifikasie

�� SpontaanSpontaan–– PrimêrPrimêr

�� Geen long siekteGeen long siekte�� Ruptuur van subpleurale Ruptuur van subpleurale bullus of pleurale blebbullus of pleurale bleb–– Lang, jong rokende Lang, jong rokende mansmans

–– SekondêrSekondêr�� Onderliggende longsiekteOnderliggende longsiekte�� KOLS, TB, PCP, asma, KOLS, TB, PCP, asma, long abses, pulmonale long abses, pulmonale infarkte, brongogene CA, infarkte, brongogene CA, fibrotiese en sistiese fibrotiese en sistiese long siekteslong siektes

�� TraumatiesTraumaties–– IatrogeenIatrogeen

�� Na torakale chirurgie of Na torakale chirurgie of biopsiebiopsie

–– NonNon-- iatrogeeniatrogeen

Pneumotoraks: Kliniese beeldPneumotoraks: Kliniese beeld

�� SimptomeSimptome–– Skielike aanvang van unilateral pleuritiese Skielike aanvang van unilateral pleuritiese borskaspynborskaspyn

–– DispneeDispnee

Page 26: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

26

Pneumotoraks: Kliniese beeldPneumotoraks: Kliniese beeld

�� OndersoekOndersoek–– Normaal as klein Normaal as klein (<15%)(<15%)

–– BesigtigingBesigtiging�� TagipneesTagipnees

–– BetastingBetasting�� ↓ ↓ UitsettingUitsetting

–– BekloppingBeklopping�� HiperresonantHiperresonant

–– BeluisteringBeluistering�� Geen Geen asemhalingsklankeasemhalingsklanke

Pneumotoraks: Spesiale Pneumotoraks: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� Borskas xBorskas x-- straalstraal

–– Goed gedefinieerde rand Goed gedefinieerde rand van gekollabeerde longvan gekollabeerde long

–– Geen longmerkeGeen longmerke

–– Mediastinale verplasingMediastinale verplasing

–– Onderliggende long siekteOnderliggende long siekte

–– Differensieer van Differensieer van emfisemaseuse bullaeemfisemaseuse bullae

Page 27: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

27

Pneumotoraks: Spesiale Pneumotoraks: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� RT borskasRT borskas–– Onderskei van bullaeOnderskei van bullae

Pneumotoraks: HanteringPneumotoraks: Hantering

�� Spontane primêre Spontane primêre pneumotorakspneumotoraks

–– < 2cm en geen dispnee< 2cm en geen dispnee�� Klaar spontaan op Klaar spontaan op

�� O2 per masker (lug O2 per masker (lug word herabsorbeer word herabsorbeer deur pleura)deur pleura)

–– Groot Groot �� IKDIKD

�� Onderliggende Onderliggende longsiektelongsiekte

–– Klein kan Klein kan respiratoriese respiratoriese versaking veroorsaakversaking veroorsaak

–– IKDIKD

Page 28: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

28

SpanningspneumotoraksSpanningspneumotoraks

�� Klein kommunikasie tussen Klein kommunikasie tussen lugweg en pleuralugweg en pleura

�� Eenrigting klepEenrigting klep

�� Lug na pleurale spasie met Lug na pleurale spasie met inspirasieinspirasie

�� Kannie ontsnapKannie ontsnap met met ekspirasieekspirasie

�� Lug vasgevangLug vasgevang

�� Verhoogde intrapleurale drukVerhoogde intrapleurale druk

�� Met spanningspneumotoraks Met spanningspneumotoraks kan lug NIE ontsnap niekan lug NIE ontsnap nie

�� Bo:Bo: trauma, lug ontsnap weltrauma, lug ontsnap wel

SpanningspneumotoraksSpanningspneumotoraks

�� Mediastinale verplasingMediastinale verplasing

�� Kompressie van Kompressie van teenoorgestelde longteenoorgestelde long

�� Ingekorte sistemiese Ingekorte sistemiese veneuse terugvoerveneuse terugvoer

�� Kardiovaskulêre kollapsKardiovaskulêre kollaps

Page 29: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

29

Spanningspneumotoraks: Kliniese Spanningspneumotoraks: Kliniese beeldbeeld

�� Vinnig progressiewe dispneeVinnig progressiewe dispnee

�� TagikardieTagikardie

�� HipotensieHipotensie

�� SianoseSianose

�� Tragea verplaasTragea verplaas

MEDIESE NOODGEVALMEDIESE NOODGEVAL

Spanningspneumotoraks: Spanningspneumotoraks: HanteringHantering

�� Dik naald word in pleurale spasie Dik naald word in pleurale spasie ingedrukingedruk–– 22ee anterior interkostale spasieanterior interkostale spasie

–– Gas ontsnap: diagnose bevestigGas ontsnap: diagnose bevestig

�� IKDIKD

Page 30: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

30

Asbes verwante pleurale siektesAsbes verwante pleurale siektes

�� Drie tipes asbes word gebruikDrie tipes asbes word gebruik

–– Crocidolite (blou) Crocidolite (blou)

–– Amosite (bruin) Amosite (bruin)

–– Chrysotile (wit) Chrysotile (wit)

Asbes verwante pleurale siektesAsbes verwante pleurale siektes

�� 1. Benigne pleurale plake1. Benigne pleurale plake

�� 2. Benigne pleurale effusie2. Benigne pleurale effusie

�� 3. Diffuse pleurale fibrose3. Diffuse pleurale fibrose

�� 4. Mesotelioom4. Mesotelioom

Page 31: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

31

Benigne pleurale plakeBenigne pleurale plake

�� Areas van pleurale verdikkingAreas van pleurale verdikking

�� Geen simptomeGeen simptome

�� Roetine borskas xRoetine borskas x-- straalstraal

�� Dikwels gekalsifiseerdDikwels gekalsifiseerd

�� Algemeen op diafragma en anteriolaterale Algemeen op diafragma en anteriolaterale pleurale oppervlaktespleurale oppervlaktes

Benigne pleurale effusieBenigne pleurale effusie

�� Pleuritiese borskaspyn, Pleuritiese borskaspyn, koors, leukositosekoors, leukositose

�� Pleurale vogPleurale vog–– Kan bloederig weesKan bloederig wees

�� Moeilik om van maligne Moeilik om van maligne effusie agv mesotelioom effusie agv mesotelioom te onderskeite onderskei

�� Klaar self opKlaar self op

�� As diffuse pleurale As diffuse pleurale fibrose veroorsaakfibrose veroorsaak–– DispneeDispnee

Page 32: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

32

Diffuse pleurale fibroseDiffuse pleurale fibrose

�� Verminder borskas uitsettingVerminder borskas uitsetting

�� DispneeDispnee

�� ProgressieProgressie

MesotelioomMesotelioom

�� Maligne tumorMaligne tumor–– PleuraPleura–– Peritoneum (minder)Peritoneum (minder)

�� TipesTipes–– AlmalAlmal–– Crocidolite meer algemeenCrocidolite meer algemeen

�� Asbes blootstellingAsbes blootstelling–– 20 jaar na blootstelling20 jaar na blootstelling

Page 33: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

33

Mesotelioom: Kliniese beeldMesotelioom: Kliniese beeld

�� Pleuritiese borskaspynPleuritiese borskaspyn

�� DispneeDispnee–– Pleurale effusiePleurale effusie

Mesotelioom: Spesiale Mesotelioom: Spesiale ondersoekeondersoeke

�� Pleurale vogPleurale vog–– BloederigBloederig

�� Pleurale biopsiePleurale biopsie–– Histologiese diagnoseHistologiese diagnose

Page 34: Pleurale siektes - Learninglearning.ufs.ac.za/INTERNAL_MEDICINE_ON/Resources/3. ACADEMIC... · 06/09/2011 1 Pleurale siektes Dr. JM Nel Departement Pulmonologie Pleurale siektes Anatomie

06/09/2011

34

Mesotelioom: HanteringMesotelioom: Hantering

�� Chirurgiese reseksieChirurgiese reseksie–– Meestal onsuksesvolMeestal onsuksesvol

�� ChemoterapieChemoterapie–– Meestal weerstandigMeestal weerstandig

GEEN GENESENDE GEEN GENESENDE BEHANDELING NIEBEHANDELING NIE

�� RadioterapieRadioterapie–– Voorkom tumorgroei deur Voorkom tumorgroei deur vorige IKD of biopsie vorige IKD of biopsie areasareas

�� AnalgetikaAnalgetika–– Moeilik om Moeilik om borskaswandpyn te borskaswandpyn te hanteerhanteer