POLİSOMNOGRAFİ

Elektrodlar, Hasta hazırlanması, Kayıt protokolleri

Uz. Dr. Hikmet FıratUz. Dr. Hikmet FıratSSB Yıldırım Beyazıt DışkapıB Yıldırım Beyazıt Dışkapı E Eğğitit. ve Araş.. ve Araş.

HastanesiHastanesi

GGöğüöğüs Hastals Hastalııklarklarıı ve Tbc Klini ve Tbc Kliniğği i

&&

Uyku BozukluklarUyku Bozukluklarıı MerkeziMerkezi

TARİHÇETARİHÇE1929 Berger1929 Berger

1957 Dement & Kleitman1957 Dement & Kleitman

1968 Rechtschaffen & Kales1968 Rechtschaffen & Kales

1974 Jerome Holland1974 Jerome Holland

Polisomnografi (PSG) ; Polisomnografi (PSG) ; UUyku ile ilgili çeyku ile ilgili çeşşitli itli bozuklukların laboratuvar ortambozuklukların laboratuvar ortamıında kaynda kayııt t yapılarak tesbit etmeye yarayan bir uygulama yapılarak tesbit etmeye yarayan bir uygulama teknitekniğğidir.idir.

Uyku epizotlarıUykuda solunum bozukluklarıCPAP / BiPAP titrasyonuMSLTUykuda periyodik hareketlerİnsomniaİmpotans

PSG; Pahalı, zaman alıcı ve özel ekip gerektiren tanıda “altın standart” yöntemdir.

Uyku LaboratuvarıUyku Laboratuvarı / /Uyku MerkeziUyku Merkezi

> 12 m > 12 m 22

Optimum ısı – havalandırma - KlimaOptimum ısı – havalandırma - Klima Ses YalıtımıSes Yalıtımı (< 50 dB) (< 50 dB), ışık düzeni, ışık düzeni Yalıtılmış kablolama sistemiYalıtılmış kablolama sistemi Regüleli kesintisiz güç kaynağıRegüleli kesintisiz güç kaynağı Kapalı devre video görüntü / kayıt sistemi Kapalı devre video görüntü / kayıt sistemi

(infrared li - 0 lüx ışıkta çekim yapabilen)(infrared li - 0 lüx ışıkta çekim yapabilen) Dayanıklı yatakDayanıklı yatak Lavabo / tuvalet / banyoLavabo / tuvalet / banyo Teknisyen kontrol odası / düefon sistemiTeknisyen kontrol odası / düefon sistemi Uyku Bozuklukları eğitimi almış tıp doktoruUyku Bozuklukları eğitimi almış tıp doktoru

Tanıklı apne, Tanıklı apne, (± Horlama)(± Horlama)

NNedeni açıklanamayan GAUH ve /veyaedeni açıklanamayan GAUH ve /veya PPulmoner hipertansiyon ve /veya ulmoner hipertansiyon ve /veya PPolistemi ve /veya olistemi ve /veya HHiperkapniyle birlikte iperkapniyle birlikte seyreden alveolar hipoventilasyon seyreden alveolar hipoventilasyon varlığında PSG endikedir. varlığında PSG endikedir.

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA POLİSOMNOGRAFİ ENDİKASYONLARI

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA POLİSOMNOGRAFİ POLİSOMNOGRAFİ ENDENDİİKASYONLARIKASYONLARI(2)(2)

LAUPLAUP / UPF / MUPP / RF / UPF / MUPP / RF planlanan planlanan hastalarhastalarıın preop den preop değğerlendirilmesinde erlendirilmesinde (OSAS y(OSAS yöönnüünden)nden)

CPAP – BPAP titrasyonundaCPAP – BPAP titrasyonunda NNööromuskuler hastalromuskuler hastalıık + uykuda k + uykuda

solunum bozuklusolunum bozukluğğu ortaya u ortaya çıçıktktııysa ysa Takip amaTakip amaççllıı:: AAşşıırrıı kilo verme ve alma durumunda kilo verme ve alma durumunda Tedavi baTedavi başşararııssıınnıı takipte: (a takipte: (ağığız iz iççi arai araçç, ,

cerrahi, CPAP – BPAP)cerrahi, CPAP – BPAP)

PSG ÖNCESİ HAZIRLIKLARPSG ÖNCESİ HAZIRLIKLARAnketAnketFizik MuayeneFizik MuayeneGerekli görülen tetkiklerGerekli görülen tetkikler (AKG, SFT, PA AC, AKS, (AKG, SFT, PA AC, AKS, Tiroid fonksiyonlarTiroid fonksiyonlarıı,, ferritin, ferritin, kons konsüültasyonlar, vs)ltasyonlar, vs)PSG ortamının hastaya gösterilmesiPSG ortamının hastaya gösterilmesiRandevu günü banyo / traş / ojelerin silinmesiRandevu günü banyo / traş / ojelerin silinmesiAlkol – kafeinli içecekler içilmemeli, gün içi uyku Alkol – kafeinli içecekler içilmemeli, gün içi uyku engellenmeliengellenmeliHipnotik ilaçlar 5 - 10 gün önceden kesilmeliHipnotik ilaçlar 5 - 10 gün önceden kesilmeli

Kullanılmaması Gereken Kullanılmaması Gereken İlaçlarİlaçlar

Barbitüratlar Amfetaminler

Benzodiazepinler Kafein içeren preparatlar

Zolpidem Trisiklik antidepresanlar *

Hipnotikler (genel) Fenotiyazinler *

Antihistaminikler Haloperidol *

Kloral hidrat Öksürük kesiciler *

Monoamin oksidaz inhibitörleri

Psikoaktif ilaçlar (genel) *

*Özel durumlarda kullanımına izin verilebilir

HASTANIN PSG’ YE HASTANIN PSG’ YE HAZIRLANIŞIHAZIRLANIŞI

Hasta uyumu önemliHasta uyumu önemli

Yapılacak işlem anlatılmalıYapılacak işlem anlatılmalı

Pijema / gecelik / eşofman Pijema / gecelik / eşofman

Bilgisayar kaydı / kayıt numarasıBilgisayar kaydı / kayıt numarası

TEMEL PROTOKOLTEMEL PROTOKOL

EEG (Elektroensefalografi)EEG (Elektroensefalografi)

EOG (Elektrookulografi)EOG (Elektrookulografi)

EMG (Elektromyelografi)EMG (Elektromyelografi)

±±

EKG (Elektrokardiyografi)EKG (Elektrokardiyografi)

DİĞER PROTOKOLLERDİĞER PROTOKOLLER

Uyku Apne ProtokolüUyku Apne Protokolü: Temel protokol + : Temel protokol + airflow/nazal kanül + karın – göğüs airflow/nazal kanül + karın – göğüs pletismografi + oksimetrepletismografi + oksimetre + Trakeal mikrofon + Trakeal mikrofon + Body position+ Body position

Periyodik Bacak Hareketleri ProtokolüPeriyodik Bacak Hareketleri Protokolü: : Temel protokol + Her iki bacak EMG (Ant. Temel protokol + Her iki bacak EMG (Ant. Tibialis)Tibialis)

UARSUARS Protokolü Protokolü: Uyku Apne Protokolü: Uyku Apne Protokolü + + ÖÖzafagus balonuzafagus balonu

TEMEL TEKNİKLERTEMEL TEKNİKLER

EEGEEGAltın elektrod (tercih) / karşılıklı Altın elektrod (tercih) / karşılıklı

elektrodlar aynı özellikli olmalıdırelektrodlar aynı özellikli olmalıdırJel / spanç / % 4 lük Collodion / AsetonJel / spanç / % 4 lük Collodion / AsetonC3 – A1, C4 – A2, O1 – O2 veyaC3 – A1, C4 – A2, O1 – O2 veya C3 – A2C3 – A2, , C4 – A1C4 – A1, , O1 – A2O1 – A2, , O2 – A1O2 – A1İmpedans < 5000 İmpedans < 5000 Uluslararası 10 – 20 sistemiUluslararası 10 – 20 sistemi

En Önemli DeğişikliklerEn Önemli Değişiklikler

3 noktadan uyku EEG kaydı3 noktadan uyku EEG kaydı: (: (F4-M1, C4-F4-M1, C4-M1, O2-M1, Yedek : F3-M2, C3-M2, O1-M1, O2-M1, Yedek : F3-M2, C3-M2, O1-M2)M2) K kompleksler ve yavaş dalgalar K kompleksler ve yavaş dalgalar frontaldefrontalde, , uyku iğleri uyku iğleri santraldesantralde, , alfa ritmi alfa ritmi oksipitaldeoksipitalde en iyi görüntülenir en iyi görüntülenir

Yeni evre isimleriYeni evre isimleri: : W, N1, N2, N3, RW, N1, N2, N3, R3 ve 4. dönemler3 ve 4. dönemler N3 N3 olarak bir arada olarak bir arada

EEGEEG

F4-M1, C4-M1, O2-M1

Yedek : F3-M2, C3-M2, O1-M2

ALTERNATİFALTERNATİF

Fz-Cz, Cz-Oz, C4-M1

Yedek: Fpz-Fz, C3/Cz-C4, 01-Oz, M1-M2

EOGEOG

Sol Göz – A2Sol Göz – A2

Sağ Göz – A1Sağ Göz – A1

Veya Veya

Sol Göz – A2Sol Göz – A2

Sağ Göz – A2Sağ Göz – A2

EMGEMG

Çene EMG: M. Mentalis / M. MasseterÇene EMG: M. Mentalis / M. Masseter Bacak EMG: M. Tibialis AnteriorBacak EMG: M. Tibialis Anterior Kol EMG: M. DeltoideusKol EMG: M. Deltoideus

ÇENE EMGÇENE EMG

EMG kayıdı için 3 EMG kayıdı için 3 elektrod elektrod (1) Çene Orta hat 1 (1) Çene Orta hat 1 cm üsttecm üstte(2) Orta hattın 2 (2) Orta hattın 2 cm sağ yanında ve cm sağ yanında ve 2 cm altta 2 cm altta (3) Orta hattın 2 (3) Orta hattın 2 cm sol yanında ve cm sol yanında ve 2 cm altta2 cm altta

EKGEKG

Sol 7. İnterkostal (meme altı)Sol 7. İnterkostal (meme altı) / sağ / sağ subklavikuler / sol subklavikulersubklavikuler / sol subklavikuler

SolunumSolunum

Thermistor / Thermocouple (airflow) / Nasal Thermistor / Thermocouple (airflow) / Nasal kanül: Apne – hipopne ayırımıkanül: Apne – hipopne ayırımı yap yapııllıırr

Karın – Göğüs Pletismograf (solunum hareketi) Apne tipleri belirlenir

Diğer KanallarDiğer Kanallar Oksimetre (parmak ucu / kulak memesi) Oksimetre (parmak ucu / kulak memesi)

(% 40 ın altı gerçek değildir)(% 40 ın altı gerçek değildir) Body PositionBody Position Trakeal mikrofonTrakeal mikrofon Özafagus balonuÖzafagus balonu COCO22 düzeyi düzeyi Özafagial pH – meterÖzafagial pH – meter Penil tumescencePenil tumescence CPAP/BPAP basınç göstergesiCPAP/BPAP basınç göstergesi Video kayıtıVideo kayıtı

JACK KUTUSUJACK KUTUSU

Konfigürasyon (Ekranda görmek Konfigürasyon (Ekranda görmek istediğimiz kanallar)istediğimiz kanallar)

İmpedans Ölçümü (Elektrodların İmpedans Ölçümü (Elektrodların sağlam ve geçirgenliğinin uygunluğu)sağlam ve geçirgenliğinin uygunluğu)

Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon)Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon)

KalibrasyonKalibrasyon

Bio-KalibrasyonBio-Kalibrasyon

Hastaya sözlü komutlar verilerek yapılırHastaya sözlü komutlar verilerek yapılır

Örneğin: Örneğin:

Gözlerinizi sağa-sola yukarı-aşağı bakınGözlerinizi sağa-sola yukarı-aşağı bakın

Hafif-orta-ileri derece horlayınHafif-orta-ileri derece horlayın

Bacaklarınızı gerdirinBacaklarınızı gerdirin

Sağa-sola dönerek yatın vs vsSağa-sola dönerek yatın vs vs

Polisomnografi Kanallarının Önerilen Polisomnografi Kanallarının Önerilen Kalibrasyon Değerleri*Kalibrasyon Değerleri*

PSG kayıt hızı 10 mm / snPSG kayıt hızı 10 mm / sn Epok (sayfa) 30 sn (tercih edilir)Epok (sayfa) 30 sn (tercih edilir) 50 Hz Notch filtre50 Hz Notch filtre 6 – 8 saat kayıt 6 – 8 saat kayıt En az 16 kanallı polisomnografEn az 16 kanallı polisomnograf Skorlama : Manuel / Bilgisayar destekli / Skorlama : Manuel / Bilgisayar destekli /

OtomatikOtomatik PSG raporunun hazPSG raporunun hazıırlanmasrlanması ı Arşivleme (Dosya çıktısı / CD / DVD / EDF tipi Arşivleme (Dosya çıktısı / CD / DVD / EDF tipi

kayıt)kayıt)

Polisomnografik KayPolisomnografik Kayııt t ÖÖncesincesi

CPAP UygulamasıCPAP Uygulaması

Polisomnografik KayıtPolisomnografik Kayıt ÖÖrnerneğğii

Histogram ÖrneğiHistogram Örneği

CPAP Titrasyonlu CPAP Titrasyonlu HistogramHistogram

POLİSOMNOGRAF ÇEŞİTLERİ

Poligraf (içinde EEG kanalı yoktur)

Polisomnograf

Portabl (online görüntüleme yoktur / evde de kayıt yapabilir / hafıza kartı ile kayıt bilgileri okunur)

Laboratuvar Tipi

(Kablolu / kablosuz)

Analog PolisomnografAnalog Polisomnograf

PSG ALTERNATİFLERİPSG ALTERNATİFLERİ

Portabl poligraflar Portabl poligraflar

Parmak ucu OParmak ucu O22 saturasyon takibi saturasyon takibi

Homosistein / ürik asit:kreatinin Homosistein / ürik asit:kreatinin oranı / FABP / VEGF…oranı / FABP / VEGF…

Split – nightSplit – night Ortak görüş yokOrtak görüş yok PSG altın standart / özel şartlarda PSG altın standart / özel şartlarda

alternatif yöntemler uygulanabilir.alternatif yöntemler uygulanabilir.

SAYGILARIMLASAYGILARIMLA