39
Prof. Dr. Hakkı Ünlügenç Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı ADANA POSTDURAL BAŞAĞRISI

POSTDURAL BAŞA - · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

  • Upload
    lamthuy

  • View
    234

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Prof. Dr. Hakkı Ünlügenç Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi

Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı ADANA

POSTDURAL BAŞAĞRISI

Page 2: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Sunu içeriği Tarihçe

Tanım

İnsidans / Risk faktörleri

Fizyoloji-Patofizyoloji

Dura perforasyonunda seçenekler

Önleme Prognoz

Klinik karekteri / Tanı Ayırıcı tanı

Sonuç

Tedavi

Uludağ Kış Sempozyumu (2)

Page 3: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Tarihçe

•  İlk kez 1800’lü yıllarda Wynter ve Quincke Tbc Menenjitli olgularda İKB’ı düşürmek için spinal ponksiyon.

•  Prof Dr August Bier tarafından 1898 Anton Hildebrandt; 9 hastadan 4’ünde PDBA.

Günlüğünde; “Tüm bu semptomların (başta basınç hissi, baş dönmesi, sersemlik) yatakta sırt üstü pozisyon ile kaybolduğunu fakat ayağa kalkınca geri döndüğünü” bildirmiştir.

•  MacRobert RG: J Am Med Assoc 1918; 70:1350 –  postdural başağrısının nedenlerini tanımlamıştır.

Uludağ Kış Sempozyumu (3)

Page 4: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Tanım •  Uluslararası baş ağrısı derneğine göre PDBA*

–  Dural perforasyonun gerçekleşmiş olması, –  Dura delinmesini takiben baş ağrısının 5 gün içerisinde başlaması, –  Ayağa kalkınca 15 dk. içerisinde ortaya çıkan veya kötüleşen, yatar

pozisyonda 15 dk’dan kısa bir süre içerisinde düzelen ve Aşağıdakilerden en az biri ile birlikte olan ağrı

•  Boyun sertliği, •  Kulak çınlaması, •  Seslere aşırı duyarlılık, •  Fotofobi, •  Bulantı

–  Başağrısı; •  1 hafta içerisinde spontan olarak •  Etkin tedavi ile (gn.le EBP) 48 saat içerisinde düzelen

*- Headache Classification Subcommittee of the International Headache Society. The International Classification of Headache Disorders: 2nd edition. Cephalalgia. 2004;24(Suppl 1):9-160.

Uludağ Kış Sempozyumu (4)

Page 5: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Fizyoloji •  Üretim: BOS koroid pleksuslarda 500

cc/gün, 21 mL/saat (0.3 mL/kg/saat), •  Total BOS volumü = 150 cc (yarısı

kraniyal kavitede) ve araknoid villiler tarafından abs.

•  Lumbal bölgede basınç= –  Yatar pozisyonda 5-15 cmH2O. –  Ayakta basınç 40 cmH2O’ya ulaşıyor;

intratekal basıncı artırarak BOS kaybını artırıyor.

•  BOS kaybı (%10) > üretimden fazla ise (duradaki delinme nedeniyle) semptomlar ortaya çıkıyor.

Uludağ Kış Sempozyumu (5)

Page 6: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Patofizyoloji

•  İntrakranial BOS volumünün azalması –  Serebrospinal sıvıdaki azalma;

•  Ağrıya duyarlı intrakranial yapıların çökmesine ve basıya maruz kalmasına neden olur

•  İntrakranial hipotansiyon; –  Kranial volüm sabit ve değişmediği için

(Monro-Kellie doktrini) •  Serebral damarlarda refleks vazodilatasyon •  Kompansatuar kan volumünde artış

Diffüz pakimeningeal

genişleme

Uludağ Kış Sempozyumu (6)

Page 7: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Patofizyoloji •  Substans-P hipersensitivitesi ile ilişkili Nörokinin 1

reseptörlerin (NK1R) up-regülasyonu.* –  Substans P’nin düşük BOS düzeyleri PDBA insidansını 3 kat

artırıyor.*

•  Posterior dura her kişide ve bireyler arasında farklı kalınlıktadır. Kalın dura bölgelerinde BOS kaybı daha az.** –  Dura ponksiyonu seviyesi (L1-2 ile L4-5)

•  L1-2 - 5.2% •  L2-3 - 9.2% •  L3-4 - 12.2% •  L4-5 - 16.2% Seviye; servikal düzeydeki dural delinmenin neden hiç postdural

başağrısına neden olmadığını açıklıyor. •  * Clark JW, Solomon GD, Senanayake PD, Gallagher C. Substance P concentration and history of headache in relation to postlumbar puncture

headache: towards prevention. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry 1996;60(6):681–3. •  ** Turnbull DK, Shepherd DB. Post-dural puncture headache: Pathogenesis, prevention and treatment.Br J Anaesth. 2003;91:718-721.

Uludağ Kış Sempozyumu (7)

Page 8: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Klinik karekteri / Tanı

 Köşe taşı baş ağrısının postüral yapıda olması •  Fronto-oksipital dağılım gösteren şiddetli başağrısı. •  Tipik başlangıç 48-72 saat içerisinde*.

•  Çok nadiren işlemden hemen sonra veya 5 -14 günler arasında

•  % 66’sı ilk 48 saat içerisinde •  % 90’ı ilk 72 saat içerisinde

•  * Weir EC. The sharp end of the dural puncture. Br Med J. 2000;320:127-128. •  * Leibold RA, Yealy DM, Coppola M, Cantees KK. Post-dural puncture headache: Characteristics, management and prevention. Ann Emerg Med.

1993;22:1863-1870. Uludağ Kış Sempozyumu (8)

Page 9: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  Ağrıya duyarlı serebral ve kranial yapıların sıvı desteğinden yoksun kalması; –  C1-3 deki sinirlerde gerginlik boyun ve

skapular ağrı –  5. kranial sinirlerdeki gerginlik frontal –  9 ve 10. kranial sinirlerdeki gerginlik

oksipital ağrı, –  3,4 ve 6 kranial sinirde görme ile ilgili –  8 duyma ile ilgili semptomlar

Klinik karekteri / Tanı

Uludağ Kış Sempozyumu (9)

Page 10: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  Eşlik eden semptomlar: –  Boyun sertliği ve skapular

ağrı, –  Bulantı ve kusma, –  Sersemlik, vertigo, diplopi

ve fotofobi (N. Abducens) –  Duyma kaybı ve kulak

çınlaması (5. 7. ve 8. kranial sinir pals)

Klinik karekteri / Tanı

Uludağ Kış Sempozyumu (10)

Page 11: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Ayırıcı Tanı •  Migren, gerilim tipi baş ağrısı.

–  İlk haftada % 39’unda başağrısı vardır (anesteziden bağımsız olarak)

– Migren hikayesi •  Kronik ve gebelikle ilişkili hipertansiyon. •  İnfeksiyöz hastalık (Sinuzit, menenjit gibi). •  İntrakranial yer kaplayan lezyon. •  Venöz sinüs trombozu, pnömosefalus •  Kafein geriçekilme başağrısı. •  Spontan intrakraniyal hipotansiyon

Uludağ Kış Sempozyumu (11)

Page 12: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

İnsidans •  Sıklığı yıllar içerisinde % 0,2 ile % 24 arasında değ. •  Epidural kateterizasyon sırasında kaza ile dura

perforasyonu sıklığı % 1.2-2.5* (Deneyime bağlı).

•  Spinal iğne ile perforasyon sonrası PDBA sıklığı –  Spinal iğne tipi ve kalınlığına göre %1.5-%11.2

•  Epidural iğne perforasyonu ile PDBA gelişme oranı (% 16 – 86)

Uludağ Kış Sempozyumu (12)

Page 13: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

İnsidans Epidural iğne

Uludağ Kış Sempozyumu (13)

Page 14: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

İnsidans; Spinal iğne

Uludağ Kış Sempozyumu (14)

Page 15: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Spinal iğne tipi •  Duradaki elastik liflerin kesilmesi yerine yırtılması

–  Kesik uçlu iğneler (quincke) yerine –  Kesik olmayan iğneler (sprotte veya whitacre)

geçilmesi –  PDBA sıklığını yaklaşık % 50 azaltmakta

Strupp M, Schueler O, Straube A, Von Stuckrad- Barre S, Brandt T. “Atraumatic” Sprotte needle reduces the incidence of post-lumbar puncture headaches. Neurology. 2001;57:2310-2312.

Uludağ Kış Sempozyumu (15)

Page 16: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Risk faktörleri

•  Cinsiyet (kadın >>> erkek) •  Yaş (sıklığı ileri yaşta azalır)

–  18-30 yaşları arasında en sık (<13 - 60> nadir)

•  Gebelik (öz.le vaginal doğum) –  Dural perf.da doğum şekli (ıkınma riski artırıyor)

•  Düşük vücut kitle indeksinde risk yüksek – Obes ve morbid obeslerde risk düşük

•  PDBA ve kronik başağrısı hikayesi •  Kişinin deneyimi ve dural girişim sayısı

Uludağ Kış Sempozyumu (16)

Page 17: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Risk faktörleri

•  Lokal anestetik ajan ve konsantrasyonu •  İğne ile ponksiyon tekniği

–  Dural delinmenin şekli (horizontal/vertikal) –  Median & paramedian yaklaşım

•  Dura ponksiyonu seviyesi (L1-2 ile L5-S1) •  Hava yolu seyehati (Dura perforasyonu sonrası) •  Povidon iyodür ile cilt dezenfeksiyonu ?? •  Loss of rezistans’ın hava ile uygulanması ??

Uludağ Kış Sempozyumu (17)

Page 18: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Tedavi

•  Konservatif tedavi •  Yoğun medikal tedavi •  Konvansiyonel invaziv girişimler

– Epidural enjeksiyonlar

Uludağ Kış Sempozyumu (18)

Page 19: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Lybecker Sınıflaması Aberdeen Maternity Hospital PDBA Klavuzu (2009) •  Hafif PDBA (VAS skoru 1 - 3)

– Günlük aktiviteyi hafif kısıtlayan, hastayı yatağa bağımlı kılmayan,

– Eşlik eden semptom yok, non-op. ted.ne yanıt + •  Orta PDBA (VAS skoru 4 - 7)

– Günlük aktiviteyi kısıtlayan – Hastayı günün büyük kısmında yatağa bağlayan – Eşlik eden semptom olabilir / olmayabilir, opi.+

•  Şiddetli PDBA (VAS skoru 8-10) – Dayanılmaz baş ağrısı, oturmak mümkün değil – Eşlik eden semptomlar devamlı var – Konservatif tedaviye yanıt yok. Uludağ Kış Sempozyumu (19)

Page 20: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Konservatif Tedavi

•  Sıvı tedavisi ve horizontal yatak istirahati – PDBA ‘nı önlemez, erteler

•  Pron pozisyonu; – subaraknoid mesafede basıncı azaltarak ve dura

üzerine bası oluşturarak •  Abdominal sargı

– Artmış İntraabdominal P= artmış BOS basıncı •  Semptomatik tedavi

– Analjezikler (NSAI ajanlar, asetaminofen) – Antiemetikler

Uludağ Kış Sempozyumu (20)

Page 21: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Yoğun Farmakoterapi •  Metilksantinler, (Adenozin reseptörlerin blokajı = Ser. Vazokons. ve

sodyum-potasyum pompasını stimüle ederek BOS üretimini artırmak) •  Oral kafein (300-500 mg /2); kontrol’e göre düşük VAS değerleri. (48 saat &) •  Kafein sodyum benzoat (i.v bolus veya infüzyon 500 mg) •  Aminofilin (200 mg)

•  Sentetik ACTH; (Cosyntropin 60 Ü IM veya 1.5 U/kg) •  Plaseboya göre VAS ve PDBA sıklığı açısından fark yok.

•  Triptanlar (Sumatriptan sc. 6 mg=serotonin tip 1-d reseptör agonisti) •  (KAH’da KE)

•  Pregabalin; 50 mg, •  Gabapentin; 900 mg, •  Hidrokortizon 200 mg yükleme + 100 mgX3 •  Diğer semptomatik tedaviler;

•  Mirtazapin 30 mg, Meterjin, Metoklopramid, •  Oksipital sinir bloğu

Uludağ Kış Sempozyumu (21)

Page 22: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

İlaçlar; Oral-iv kafein Oral teofilin

sc. Sumatriptan Oral gabapentin İv Hidrokortizon İm ACTH

2011 7 RKÇ

200 PDBA % 88 kadın

%90 obstetrik

Uludağ Kış Sempozyumu (22)

Page 23: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  Kafein plaseboya göre PDBA tedavisinde etkin ve konservatif veya girişimsel tedavi ihtiyacını azaltıyor.

•  Teofilin plaseboya göre ortalama ağrı düzeyini azaltıyor •  Plaseboya göre gabapentin 4 gün süresince etkin ( VAS ). •  Konservatif tedaviye ek olarak uygulanan hidrokortizon 6, 24

ve 48 saat süresince yalnızca konservatif tedaviye göre daha düşük VAS değerleri sağlıyor

•  Sumatriptan and ACTH’ın günümüzde halen etkin oldukları yönünde bir sonuç çıkaracak veriler yetersizdir

Uludağ Kış Sempozyumu (23)

Page 24: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

2013 10 RKÇ

1611 PDBA % 72 kadın

913 obstetrik

Epidural ve spinal morfin Spinal fentanil Oral kafein Rektal indomet. İV cosyntropin İV aminofilin İV deksametazon

Uludağ Kış Sempozyumu (24)

Page 25: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  Epidural morfin ve iv cosyntropin plaseboya göre dura perforasyonu sonrası PDBA’sı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBA’sı gelişen hastaların sayısını azalttığı

•  İV deksametazonun’un PDBA’sı gelişen hastaların sayısını artırdığı

•  Spinal morfin plaseboya göre kaşıntı gelişen hastaların sayısını artırdığı

•  Epidural morfin plaseboya göre bulantı – kusma gelişen hastaların sayısını artırdığı

•  Oral kafeinin plaseboya göre uykusuzluk gelişen hastaların sayısını artırdığı Uludağ Kış Sempozyumu (25)

Page 26: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Konvansiyonel invaziv girişimler Epidural Enjeksiyonlar

•  Epidural kan yaması •  Epidural kan ürünü olmayan ajanlar

•  (epidural alanda kitle etkisi yaparak epidural basıncı artırıp, BOS kaybını ve dolayısıyla baş ağrısını tedavi etmeyi hedefliyor)

– Dextran-40 (20 ml) – Salin; bolus (40-60 ml) veya infüzyon (40 ml/

saat) 24-36 saat süresince – Fibrin glue.

•  Epidural morfin Uludağ Kış Sempozyumu (26)

Page 27: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Epidural Kan Yaması (EKY) •  İlk kez Dr. Cormley tarafından 1960 yılında uygulanmış •  Orijinal dural delinme seviyesinden veya üzerinden •  Kan volumü: 15 - 20 ml (ağrı veya hasta konforu

bozulmadıkça). •  Optimal zaman: PDBA gelişmesinden 24 saat sonra** •  Profilaktik kan yaması ?! •  Komplikasyonlar ve yan etkiler:

–  Geçici paresteziler –  Sırtta sertlik, sırtağrısı, boyunda ağrı –  Akut septik menenjit –  Subdural hematom, arachnoidit.

*Loeser EA, et al. Time vs. success rate for epidural blood patch. Anesthesiology 1978;49:147-8. *Darvish B, et al. Management of accidental dural puncture and post-dural puncture headache after labour: a Nordic survey. Acta Anaesthesiol Scand

2011;55:46-53.

Uludağ Kış Sempozyumu (27)

Page 28: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Uludağ Kış Sempozyumu (28)

Page 29: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Epidural kateterizasyon sırasında gelişen perforasyonda yol?

•  Epidural kateterin yeniden yerleştirilmesi –  Epidural salin –  Epidural morfin

•  Epidural kateterin intratekal aralığa ilerletilmesi* –  Kısa süre intratekal salin

•  travay süresince analjezi/anestezi amacıyla kullanmak, doğumu takiben 10 ml SF vererek kateteri çekmek

–  Uzun süre intratekal salin •  24 saat süresince kateteri yerinde tutarak (BOS basıncını

artırmak ve fibrotik proliferasyonu hızlandırmak)

•  Profilaktik epidural kan yaması * Dennehy KC, Rosaeg OP. Intrathecal catheter insertion during labour reduces the risk of post-dural puncture headache. Can J Anaesth.

1998 Jan;45(1):42-5.

Uludağ Kış Sempozyumu (29)

Page 30: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Uludağ Kış Sempozyumu (30)

Page 31: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Uludağ Kış Sempozyumu (31)

Page 32: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Uludağ Kış Sempozyumu (32)

Page 33: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Anlamlı değil

Anlamlı değil

PDBA sıklığını azaltmıyor

RKÇ’lara ihtiyaç var

Yalnızca 1 RKÇ var ve etkin

Veriler yetersiz, riskleri var, önerilmiyor.

Al-Metwalli RR. Epidural morphine injections for prevention of post dural puncture headache. Anaesthesia 2008; 63: 847–50 Uludağ Kış Sempozyumu (33)

Page 34: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Profilaktik EKY etkin olduğu konusunda veriler elde edilmesine karşın RKÇ sayısının

yetersiz olması nedeniyle

henüz önerilmiyor

2011 9 Çalışma

3 RKÇ 77 PDBA

% 100 obstetrik

Uludağ Kış Sempozyumu (34)

Page 35: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Profilaktik epidural kan yaması

Uludağ Kış Sempozyumu (35)

Page 36: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

PDBA’nın Önlenmesi •  En iyi iğnenin seçimi:

–  Keskin/kesik uçlu yerine kalem uçluların tercih edilmesi –  İnce spinal iğne tercih edilmesi (25-26 G) –  Doğru teknik ile girişimin uygulanması

•  Lokal anestetik – Seçim ve konsantrasyon •  Multipl spinal girişimden kaçınmak •  Morbid obes hastalarda ve spinal deformitesi

olanlarda ultrasound eşliğinde girişimin yapılması •  Yatak istirahati – tahmin edilir bir etkisi yok. •  Sıvı Tedavisi – tatminkar veriler yok.

Uludağ Kış Sempozyumu (36)

Page 37: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Prognoz

Uludağ Kış Sempozyumu (37)

Page 38: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Sonuç •  Doğru spinal ve epidural teknik ile anestezinin

yapılmasını sağlamak (tedaviden daha önemli) •  PDBA olgularında ilaç tedavisini öncelikle seçmek •  Semptomların;

–  Tedaviye rağmen 24-48 saatten uzun sürdüğü veya –  Başağrısının şiddetli ve eşlik eden semptomların mevcut olduğu

olgulara epidural kan yamasını düşünmek.

•  Her zaman baş ağrısının dural perforasyon dışında diğer daha ciddi patolojilerle de meydana gelebileceğini akılda tutmak önemlidir.

Uludağ Kış Sempozyumu (38)

Page 39: POSTDURAL BAŞA -  · PDF file• İV aminofilin uygulanan olgularla uygulanmayanlara göre PDBAʼsı gelişen hastaların sayısını azalttığı

Uludağ Kış Sempozyumu (39)