KODGODINA X MART 2011.T 2011

2424

ČA

SO

PIS K

OM

OR

E D

OK

TO

RA

M

ED

IC

IN

E R

EPU

BLIK

E SR

PSK

E

KOD

C o r r u m p e r e

Latinska rije� u in� nitivu, a u prevodu pokvariti. U našem se je-ziku, kao i ve�ini evropskih (koji ne vuku korijene iz latinskog) i ne prevodi! Korumpirati, korupcija i korumpiran. I svi razumiju.

Naravno, u žargon nije ušla kao “medicinska latinka”. Došla je kažu, sa rimskim pravom, nakon što je uništila njegovo carstvo.

Formalno, korupcija zna�i zloupotrebu javne službe radi li�ne koristi.Ima li korupcije u zdravstvu? Nedavna (zvani�na) izjava, da je ima,

ali manje nego što se o njoj pri�a, biser je koji ima svijetlu i tamnu stranu. Svijetla jeste da kona�no, neko priznaje njeno postojanje, a crna strana jeste da je ima više nego što se pri�a.

Ja mislim da korupcije nema. Da postoji, podijelio bih ju na spo-radi�nu ili malu i sistemsku ili veliku. Svaka od njih je de� nitivno, nemoralna. Da li bi neko bio mali ili veliki „korumpiranko“, zavisi samo od prilike koja mu se ukaže, te bi se slobodnim jezikom mogla ozna�iti kao “prili�na” ili o prilici ovisna korupcija. Ako bi postojala, svako bi mogao razvrstati šta spada u koju grupu. Primjera radi, uzimanje 50€ za krevet u koji neki jadni�ak ostavlja bolesnu majku, mnogostruko ve�i iznosi za radna mjesta u DZ-a, bolnicama ili fondovima zdravstva, „lovica“ za brzopotezno penzionisanje, za kvarne odluke u procesu javnih nabavki ili silna „lovica“ za �udesne projekte organizacije i reorganizacije. Ali toga nema.

U dilemi je ostao i moj drug, ortoped. Pitao se, da li je mali ili veliki korupcionaš ako od pacijenta, kojem je uspješno izlije�io višestruke prelome noge nakon saobra�ajne nesre�e, dobije samo 200€, znaju�i da je pacijent za popravku (osiguranog) auta ošte�enog u istoj saobra�ajci limaru dao1000€. Ni ja nisam znao, ali mu je drug iz kafane rekao: „Eh, da si maznuo 1000€, bio bi mali, a ovako si jadan“.

RIJEČ UREDNIKABROJ 23

Izdava�Komora doktora medicine RSwww.komoradoktora rs.org

Glavni i odgovorni urednikProf. dr Gostimir Mika�

UrednikŽeljka Grabež Biukovi�

Gra� �ka pripremaVanesa Kova�

Marketing i distribucijaDr Siniša Stankovi�

LektorNedeljko Trivi�

Tehni�ki sekretarGoran Vuleta

Adresa redakcijeKOD, Prvog krajiškog korpusa 4/178000 Banja Luka, RS, BiHTel/fax: +387 51 32 93 63e-mail: casopiskod@blic.net

ŠtampaGrafomark d.o.o.

�asopis je oslobo�en poreza na promet na os novu �lana 33. stav 1. ta�ka 9, Zakona o akcizama i porezu na promet, rješenjem br: 06/6-61-882/02, Ministrastvo nauke i kulture RS.

KOD

SADRŽAJ

Rije� urednikaCorrumpere

Novosti

Me�unarodna saradnjaNapredak i obuka u medicini

35. interdisciplinarni forum Njema�ke komore doktora u Berlinu

IntervjuProf. dr Slobodan Kova�evi�

Aktivnosti KomoreOsma sjednica Izvršnog odbora

Komore doktora medicine RS

Sve�ana skupština

Nagra�eni �lanovi Komore doktora medicine RS u 2010. godini

Prve licence Sastanci komisija

Vijesti iz regiona MF Fo�a - Upisana 18. generacija studenata Druženje u dobroj atmosferi

Iz drugog uglaMedicina i politika

3

6

9

11

14

14

15

19

20

2122

23

Žute stranePravilnik o kontinuiranoj medicinskoj edukaciji i kontinuiranom profesionalnom razvoju Poslovnik o radu za kontinuiranu medicinsku edukaciju

VremeplovKlub le�enih alkoholi�ara Ljubija

In memoriam

Predavanja bodovana od strane KME

Stru�ni skupoviNovine u lije�enju bolesti srca Rane psihoze Mati�ne �elije Moje ameri�ko iskustvo

HobiUmjetnost oboga�uje penzionerske dane

Stru�ne knjigePrekanceroze i minimalni karcinomi dojki

Monografske publikacije u izdanju Medicinskog fakulteta u Banjoj Luci u 2010. godini

Knjige koje �itamoUsamljeni zajedno

Kongresi: Juni – oktobar 2011.

2538

43

43

45

53555658

60

61

61

62

67

6n

ov

osti novosti

Da bi se uskladili sa svjetskim, a posebno sa evropskim standardima, Izvršni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske na svojoj

sjednici održanoj 21.05.2010. godine donio je odluku o formiranju Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju doktora medicine Republike Srpske.

Komisija za kontinuiranu medicinsku edukaciju dobila je zadatak da napravi nove akte uskla�ene sa evropskim standardima. Prišli smo tom poslu vrlo ozbiljno, odr-žali nekoliko sastanaka, ostvarili kontakte sa U.E.M.S. (European Union of Medical Specialists), kao i sa European CME Forumom koji predstavljaju evropske lidere u kontinuiranoj medicinskoj edukaciji. Usvojili smo nove akte (Pravilnik o kontinuiranoj medicinskoj edukaciji i kontinuiranom profesionalnom razvoju i Poslovnik o radu) koje možete detaljno pregledati na našoj WEB stranici i u ovom broju �asopisa KOD. Zbog nezavidnog materijalnog stanja nismo u mogu�nosti u potpunosti ispoštovati sve evropske standarde, ali smo novim aktima napravili veliki pomak i približili im se.

Ulaskom kompjutera u naš svakodnevni život došlo je do revolucionarnog preokreta u sistemu kontinuirane medicinske edukacije i kontinuiranog profesionalnog razvoja. E-u�enje kao i web prezentacije su danas veoma popularne metode u�enja i prenošenja znanja. U novim dokumentima i mi smo prihvatili ovaj na�in u�enja i usavršavanja. U cilju razvoja e-u�enja sva naša

specijalisti�ka udruženja dobi�e neograni�en prostor na našim stranicama. Njihov zadatak je da formiraju male redakcije koje �e na njihove stranice postaviti najnovije stru�ne i nau�ne radove, video predavanja, testove koji, ako zadovolje odre�ene uslove predvi�ene Pravilnikom, mogu biti bodovani. Veoma je važno da se te stranice u odre�enim vremenskim razmacima ažuriraju.

Poseban prostor smo odvojili za naše �lanove koji žele prezentovati svoje knjige, snimljena predavanja, radove objavljene u �asopisima ili prezentovane na kongresima u zemlji i inostranstvu.

Sve ovo se prakti�no radi da bi se pacijentima pružila što bolja zdravstvena zaštita i zdravstvena njega, te je zbog toga kontinuirana medicinska edukacija bitna komponenta današnjih zdravstvenih sistema.

Radostan i sa zadovolojstvom mogu da konstatujem da naši doktori svakom danom poštuju sve više svjesni zna�aja i važnosti kontinuirane medicinske edukacije i kontinuiranog profesionalnog razvoja. Ako bilo kada u životu do�ete u dilemu vezano za kontinuiranu medicin-sku edukaciju, sjetite se velikog gr�kog � lozofa Sokrata koji je rekao: „Ako mislite da je obrazovanje skupo, iskušajte neznanje“.

Prof. dr Nebojša Jovani�Predsjednik Centra za KME

Kontinuirana medicinska edukacija

UČENJE PRIMJENOM INTERNETA

U cilju razvoja e-u�enja specijalisti�ka udruženja dobi�e neograni�en prostor na

našim stranicama

novosti

7

no

vo

sti

Intelektualni Forum

BIOETIČKI PROBLEMI DANAŠNJICE

NAUKA NA RASKRSNICI

Nau�na otkri�a i dostignu�a u bi-otehnologiji naviru takvom brzi-nom da je �ak i nau�nicima i spe-

cijalistima teško da prate razvoj doga�aja. Postavlja se sve �eš�e pitanje ho�emo li kao bi�a koja su kreatori takvog razvoja postati žrtve nau�nog imperijalizma. De-šifrovanje ljudskog gena, kloniranje viših sisara, istraživanja mati�nih �elija pred-stavljaju samo mali dio nau�nih uspjeha koji, kako se pretpostavlja, vode na put razotkrivanja tajne života. Oni su pobudili veliki entuzijazam kod ljudi i stvorili po-grešno uvjerenje da preuzimamo kontrolu nad životom. Takvo naglo približavanje do ju�e nedoku�ivoj nau�no-fantasti�noj oblasti pobu�uje nespokojstvo i strah u pogledu mogu�ih, nepredvi�enih i neže-ljenih posljedica.

Gdje su granice takvog uplitanja u ljudski život, sve �eš�a su pitanja koja se postav-ljaju u okviru još jedne nove nauke – bioe-tike, koja procjenjuje nau�na dostignu�a i približava nas zaklju�cima u vezi s pitanjem da li je ono što se postiže uz pomo� nauke,

istovremeno i pravilno s moralnog stanovi-šta, kao i da li uistinu koristi ljudima.

Raznolika uplitanja u ljudski život, ko-ja su kako je istakao predava� na ovoj Tribini prof. dr Žarko Pavi�, u zavisnosti od njihovog rezultata, sumnjiva sa moral-nog stanovišta, idu od onih koja vode ka prekra�ivanju života, kao što su abortus i eutanazija do onih koja pomažu formira-nje ljudskog života, kao što su vantjelesna oplodnja i kloniranje.

Ove dileme nisu jedine sa kojima se suo-�avamo; tu su još mnoga pitanja iz oblasti neuronauka, nanotehnologija, biometrije, zaga�enosti Planete te otu�enosti kao gu-bitka slobode. O nekima od njih bi�e više rije�i na budu�im sastancima Foruma.

Ž.G.B.

�ovje�anstvo �e u ovom vijeku iskusiti sveobuhvatne i temeljne promjene, a predvi�anja u vezi sa obimom, brzinom, uzrokom i prirodom takvog prevrata uzrokovanog ubrzanim tehnološkim

razvojem bila su predmet diskusije intelektualaca razli�itih profesija na novoformiranoj Tribini Komore doktora medicine

Prof. dr Žarko Pavi� je profesor iz oblasti zdravstvenog menad-žmenta, bioetike i poslovne komunikacije, rektor Univerziteta PIM

u Banjaluci, predsjednik Programskog saveta za KME Srpskog lekarskog društva, generalni sekretar Matice iseljenika Srbije i

spoljni �lan Bioeti�kog komiteta Vlade Francuske.

no

vo

sti novosti

8

Prisutni delegati usvojili su Statut, te izabrali organe Udruženja: Predsjedništvo i Upravni odbor. Za predsjednicu Udruženja nuklearne medicine Republike Srpske izabrana je prof. dr Zvez-

dana Rajkova�a. Na prijedlog predsjednice Udruženja za po�asnog �lana ovog Udruženja izabran je prof. dr Ilija Zubovi�. U sklopu Udruženja formirana je i sekcija medicinskih sestara/tehni�ara.

Udruženje nuklearne medicine Republike Srpske u svom radu zalaga�e se za kontinuirano i stru�no usavršavanje svojih �lanova, primjenu savremenih nau�nih dostignu�a u svakodnevnoj praksi, te organizovanje stru�nih i nau�nih skupova iz oblasti nuklearne medicine. Posebna pažnja bi�e posve�ena ostvarivanju saradnje sa univerzitetskim i drugim centrima unutar Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, kao i medicinskim i drugim odgovaraju�im institucijama, društvima i udruženjima u inostranstvu. Dr Dragi Stanimirovi�

Osnovano Udruženje

nuklearne medicine RS

BRIGA O

INTERESIMA ČLANOVA

U Banjaluci je 1. februara 2011. godine održana

Osniva�ka skupština Udruženja nuklearne medicine Republike

Srpske

Seminar

MEDICINSKA

ISTRAŽIVANJA I

PUBLIKOVANJA

U organizaciji Društva doktora medicine Republike Srpske, Klini�kog centra Banja Lu-

ka i redakcije me�unarodnog me-dicinskog �asopisa Scripta medica u Banjoj Luci �e se 04. i 05. marta 2011. godine održati seminar o me-dicinskom istraživanju i publikova-nju. Tom prilikom �e se polaznici seminara, izme�u ostalog, upoznati sa vrstama medicinkih publikacija i na�inu objavljivanja �lanaka.

9

međ

un

ar

od

na sar

ad

nja

Međunarodna saradnja

NAPREDAK I OBUKA U MEDICINI

Prva sesija, na ovom skupu, bila je posve�ena novinama u geneti-ci, genskoj dijagnostici i terapiji.

Najprije se govorilo o ljudskom genomu, strukturi, razli�itim genetskim poreme�a-jima, novim dijagnosti�kim postupcima me�u kojima je posebno pri�ano u FISH hibridizaciji i o prednostima mogu�nosti genske terapije. Posebno je naglašen veliki napredak u lije�enju monogenskih bolesti i na više primjera je prikazano kako bi se tretman ovih bolesti mogao vršiti. Problem predstavljaju poligenske bolesti gdje uz poreme�aj genetskog materijala imamo i veliki uticaj spoljnjih faktora. Predstavljen je koncept analize genoma �ovjeka i par ideja kako bi se pomo�u specijalnih aparata mogao u isto vrijeme odre�ivati genom pacijenata, trenutno stanje zdravlja odnosno bolesti

i uticaj spoljnih faktora. Nakon ovih prezentacija povela se duga�ka diskusija koja je bila vezana ne samo za medicin-ske aspekte izložene tokom sesija ve� i za eti�ke i � nansijske aspekte.

Drugi veliki blok predavanja bio je usjmeren na mikrobiološku dijagnostiku i problem intrahospitalnih infekcija. Tako-�e, kao i u prvom dijelu, je prikazan niz novih metoda kojima se prije svega vrši brža, a i preciznija dijagnostika naj�eš�ih intrahospitalnih infekcija. Kao poseban problem su ponovo izložene infekcije sa MRSA bakterijom i problem sve ve�e rezistencije na antibiotike. Dat je savjet za racionalno davanje antibiotika.

Uslijedila su predavanja posve�ena savremenom tretmanu i dijagnostici opekotina. Govorilo se o klasi� kaijama opekotina, stepenu ope�enosti i shodno

Berlin je bio doma�in 35. Interdisciplinarnog foruma Njema�ke komore doktora od 03. do 05. februara 2011. godine. Na skupu su u�estvovali

predstavnici svih njeme�kih komora doktora, predstavnici pet medicinskih asocijacija iz Evrope i predstavnici Svjetske medicinske asocijacije. Iz

regiona Zapadnog Balkana, na skupu su u�estvovali predstavnici Komore doktora medicine RS i Lekarske komore Srbije.

doc. dr Dejan Bokonji�

10m

eđ

un

ar

od

na sar

ad

nja

tome novim terapijskim protokolima. Kroz prikaze slu-�ajeva su pore�eni strani i novi protokoli koji se koriste prilikom tretmana ovih stanja.

Na ovom skupu posve�ena je pažnja i problemu komunikacije sa pacijentom i provo�enju procedura za pove�anje sigurnosti. Ukazano je na zna�aj promjene od-nosa ljekara i pacijenata, ulozi medija u cijelom procesu i uzrocima sve �eš�ih neželjenih dejstava kod pacijenta tokom izvo�enja razli�itih dijagnosti�kih i terapijskih procedura. Ponovljeno je više puta da je potrebno pre-venirati pojavu neželjenih efekata, omogu�iti da budu vidljivi i ublažiti njihove posljedice ako se dese.

U zaklju�ku je istaknuto da je izrazito važno pacijenta obavijestiti o svemu što �e mu se raditi tokom boravka u bolnici. Osim toga više govornika je istaklo da bez povjerljivog i iskrenog odnosa ljekara i pacijenata nema dobrog i uspješnog lije�enja.

Posebno interesantna predavanja su bila vezana za problem autizma kod djece i odraslih. Znatan broj pre-davanja je bio usmjeren ka metodama ranog otkrivanja i prepoznavanja simptoma autizma, bihejvioralne terapije i razli�itim oblicima rada sa roditeljima i djecom.

DOBRA SARADNJA NJEMAČKE I KOMORE DOKTORA

MEDICINE RS

Tokom sastanka ostvarerni su kontakti predstavnika naše komore sa predstavnicima ve-�eg broja komora iz Njema�-ke i Letonskom komorom. Na incijativu Njema�ke asocijacije doktora održan je sastanak sa gdin Ramin Parsa Parsijem, ko-ji je zadužen za me�unarodnu saradnju, oko nastavka ina�e uspješne i prijateljske saradnje.

Doc. dr Dejan Bokonji�

11

IN

TER

VJU

Sve�anoj skupštini Komore doktora medicine Republike Srpske prisustvovao je i prof.

dr Slobodan Kova�evi� iz Beograda koji je održao predavanje o Sudovi-ma �asti Lekarske komore Srbije. U razgovoru za naš �asopis pojasnio je ulogu i mehanizam djelovanja ovih organa �ije konstituisanje u našoj sredini tek predstoji.

Da li je formiranje sudova �asti Lekarske komore Srbije nova staleš-ka kontrola disciplinske odgovorno-sti ljekara?

Lekarska komora Srbije pruža pro-fesionalnu podršku i zaštitu li�nosti svojih �lanova u društvu, ali tako�e

vrši i kontolu nad njihovim radom. Sudovi �asti Lekarske komore Sbi-je (LKS) su samostalni i nezavisni organi koji se pridržavaju Ustava, za-kona, Kodeksa profesionalne etike i drugih akata Komore. Njihov cilj je da zaštite instituciju lekara i pacijenta na temeljima morala, etike, struke i nauke. Sudovi nisu osnovani samo radi kažnjavanja, ve� da uspostave red, da zaštite i pacijenta i lekara. Su-dije sudova �asti vrše svoju funkciju po�asno i besplatno. Svim izabranim lekarima sudijama je �ast da obav-ljaju ovu odgovornu funkciju jer su predloženi od strane svojih kolega u

okviru regionalnih komora, a sudije Vrhovnog suda od Skupštine LKS.

Kako se formiraju i kako funkcio-nišu sudovi �asti?

Sudovi �asti se obrazuju kao sudo-vi �asti prvog stepena u okviru pet regionalnih komora: centralni region sa sedištem u Beogradu, Vojvodina sa sedištem u Novom Sadu, centralna i za-padna Srbija sa sedištem u Kragujevcu, jugoisto�na Srbija sa sedištem u Nišu, i Kosovo i Metohija sa sedištem u Ko-sovskoj Mitrovici. Pored toga Vrhovni sud �asti obrazuje se na nivou LKS.

Prof. dr SLOBODAN KOVAČEVIĆ, Predsjednik Vrhovnog suda časti Lekarske komore Srbije, predsjednik

Udruženja za Medicinsko pravo Srbije, profesor sudske medicine

PUT ISTINE IZMEĐU

PACIJENTA I LEKARA

Lekar je dužan, ne samo da pomogne pacijentu, ve� i

da u okviru svoje savesnosti sa�ini potpunu medicinsku

dokumentaciju koja je kamen temeljac sudsko-

medicinskog vješta�enja, kad se postavi pitanje lekarske odgovornosti

12IN

TER

VJU

Sud �asti prvog stepena je samo-stalan i nezavisan organ regionalnih komora koji pokre�e postupak po prijavi � zi�kog ili pravnog lica, ili organa Komore i odbacuje ili utvr-�uje odgovornosti �lana Komore.

Ukoliko utvrdi odgovornost, izri-�e mu meru za disciplinsku povredu profesionalne dužnosti ili ugleda �lana Komore. Vrhovni sud �asti u drugostepenom postupku odlu�uje o žalbama na prvostepene odluke sudova �asti regionalnih komora.

Kako se prijavljuju slu�ajevi i ima li mogu�nosti za posredovanje?

Postupak može pokrenuti paci-jent, tj.ošte�eno lice ili ga po služ-benoj dužnosti pokre�e Skupština Komore, Upravni odbor, direktor Komore ili Eti�ki odbor Komore. Radi vansudskog rešavanja sporo-va izme�u �lanova Komore, kao i izme�u �lana Komore i pacijenta, u vezi sa obavljanjem zdravstvene delatnosti vrši se posredovanje. Po-stupak posredovanja pokre�e se na zahtev strane u sporu. Ulogu posred-nika ima Komisija za posredovanje na nivou regionalnih komora od tri �lana, koja svoj zadatak izvršava na osnovu Pravilnika o posredovanju. Postupak posredovanja okon�ava se izmirenjem, tj. sporazumom strana u sporu ili konstatacijom da posredo-vanje nije uspelo.

Kada se pristupa vješta�enju i ko obavlja tu funkciju?

Radi utvr�ivanja ili ocene ne-ke �injenice, ponekad je potrebno pribaviti mišljenje osobe koja ras-

polaže stru�nim znanjem.Veštaci medicinske struke u postupku pred Sudom �asti su oni koje bira Skup-ština LK na predlog regionalnih ko-mora, kao i veštaci sa spiska stalnih sudskih veštaka.Lekar veštak mora da pristupa samostalno i nepristra-sno, bez obzira na interes naru�ioca, tj. ošte�enog. Veštak je dužan da poštuje lekarsku i službenu tajnu u delu vešta�enja koji se odnosi na bolesnika.Lekar koji le�i ne može biti angažovan kao veštak, dok u slu�ajevima kada je iskaz veštaka nejasan, pristupa se vešta�enju od strane stru�ne ili nau�ne organi-zacije.

Kakve su disciplinske mjere i ka-da se one izri�u?

Povrede profesionalne dužnosti ili ugleda �lana Komore mogu biti lake, teške i osobito teške.Za lake �lanu se izri�e opomena, javna opo-mena i nov�ana kazna. Za teške-nov�ana kazna, privremeno ograni-�enje obima i vrste posla kojim se �lan Komore bavi, privremeno odu-zimanje licence... Za osobito teške, �lanu se mogu izre�i privremeno ili trajno ograni�enje obima i vrste poslova kojima se bavi, privreme-no i trajno oduzimanje licence. Pri odre�ivanju disciplinske mere Sud �asti mora uzeti u obzir težinu i posledice u�injene povrede, zatim okolnosti pod kojima je do u�injene

Važnost medicinske

dokumentacije

U Kodeksu profesionalne etike Lekarske komore Srbije navedeno je da je u obavljanju svog poziva lekar u granicama svoje stru�ne osposobljenosti samostalan i nezavisan, tako da je za svoj rad odgovoran pred svojom saveš�u, pacijentima i društvom.Pod pojmom savesno-sti podrazumevamo svestranost i potpunost u odnosu lekara i pacijenata.Lekar je dužan, ne samo da pomogne pacijentu, ve� u okviru svoje savesnosti i da sa�ini potpunu medicinsku dokumentaciju iz koje se može sagledati odnos izme�u lekara i pacijenta u okviru dijagnosti�-ko-terapeutskih postupaka, jer je ona prakti�no kamen temeljac sudsko-medicinskog vešta�enja, kada se postavi pitanje lekarske odgovornosti. Dobro vo�ena i sa�injena medicinska doku-mentacija je put istine izme�u pacijenta i lekara.

intervju

13

IN

TER

VJU

povrede došlo, stepen krivice u�i-nioca i njegovo držanje nakon u�i-njene povrede i druge olakšavaju�e ili otežavaju�e okolnosti. Nov�ana kazna, pak, izri�e se u skladu sa Za-konom o komorama koji predvi�a da ona bude 20 posto od prose�ne mese�ne zarade po zaposlenom u Republici u mesecu koji prethodi mesecu u kome se kazna izri�e.

Možete li nam razgrani�iti poj-move: stru�na greška, nesavjesno lije�enje i neželjeni ishod lije�enja - pojmove koji se sve �eš�e susre-�u prilikom utvr�ivanja eventual-

ne odgovornosti ljekara za ishod lije�enja?

Lekarsku grešku je prvi de� nisao dr R. Virchow kao kršenje opštepri-znatih pravila veštine le�enja uz od-sustvo potrebne pažnje ili opreznosti.

Pravna teorija de� niše lekarsku grešku kao odstupanje od opšte-priznatih pravila medicinske nauke ili le�enje koje se ne obavlja lege artis. Me�utim, u svakodnevnoj medicinskoj praksi lekarska inter-vencija koja je izvršena lege artis ne mora da dovede do željenih re-zultata i pozitivnih efekata. Lekar

ne može da odgovara za negativne efekte svoga rada, ako je, kako to pravna praksa de� niše, svoju de-latnost vršio sa dužnom pažnjom i u okviru standarda svoje profesije. Gruba nepažnja podrazumeva zane-marivanje osnovnih dijagnosti�kih i terapijskih pravila koja se moraju poštovati. Ne nose sve lekarske greške u sebi obeležje krivi�ne od-govornosti, ve� samo ona koja je posledica grube nepažnje i koja prouzrokuje pogoršanje zdravstve-nog stanja, odnosno smrt pacijenta.

Željka Grabež Biukovi�

intervju

14A

KT

IV

NO

ST

I K

OM

OR

E

OSMA SJEDNICA

IZVRŠNOG ODBORA

KOMORE DOKTORA

MEDICINE RS

Svečana skupština

OBILJEŽENO DEVET GODINA

OD OSNIVANJA KOMORE

Na sjednici održanoj 26.11.2010. godine u Banjaluci, �lanovi Izvršnog odbora donijeli su slijede�e zaklju�ke:

1. Usvojen je zapisnik sa sjednice Izvršnog odbora održane 09.10.2010. godine.2. Formirana je Komisija za analizu ponuda osiguravaju�ih ku�a radi osiguranja ljekara od

ljekarske greške. �lanovi Komisije su: prim. dr Milan Peji�, mr sc. med. Saša Vojinovi� i Branko Tomi� iz Beograda, ekspert za pitanja osiguranja.

3. Usvojeni su Pravilnik i Poslovnik o radu Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju, Poslovnik o radu regionalnih zborova i Pravilnik o utvr�ivanju i dodjeljivanju stipendija i pomo�i �lanovima porodica preminulih doktora, �lanova Komore doktora medicine RS.

4. Usvojeni su prijedlozi Komisije za nagrade i odlikovanja.

Na Sve�anoj skupštini Komore, održanoj 26.11.2010. godine u Banjoj Luci, obilježeno je devet godina od osnivanja i rada ove institucije. Sve�anosti su prisu-

stvovali predstavnici Stomatološke i Farmaceutske komore, Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite, Fonda zdravstvenog osiguranja, Klini�kog centra Banja Luka, bolnica i specija-listi�kih udruženja. U ime Lekarkse komore Srbije, �estitke Komori doktora medicine RS uputio je prof. dr Slobodan Kova�evi� koji je održao predavanje: Sudovi �asti Lekarske komore Srbije i medicinsko pravo.

Na sve�anosti su uru�ena priznanja i povelje �lanovima Komore doktora medicine RS za 2010. godinu.

15

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E

Nagrađeni članovi Komore doktora

medicine RS u 2010. godini

Hipokratovo priznanje:

Akademik prof. dr Marko Vukovi�, Trebinje

Povelja za naučno-istraživački rad:

Prof. dr Rade Vilende�i�, Klini�ki Centar Banja Luka

Akademik prof. dr Marko Vukovi� ro�en je u Fo�i 1936. godine. Završio je Medicinski fakultet i specijalizaciju hirurgije i ortopedije u Sarajevu.

Radio je dvadeset godina u Medicinskom centru Fo�a, od toga deset godina kao direktor Regional-ne bolnice i šef hirurško-ortopedske službe.

Doktorirao je na na Medicinskom fakultetu u Sarajevu 1979.

Od 1982. do 1992. godine je medicinski direktor hirurških klinika u Sarajevu. Za docenta je izabran 1984, a za vanrednog profesora 1997. Redovni profesor je od 2002. godine. Dopisni je �lan Aka-demije nauka i umjetnosti RS od 2004.

Predavao je na Medicinskom i Stomatološkom

fakultetu u Sarajevu i u Isto�nom Sarajevu, na Fakultetu � zi�ke kulture u Isto�nom Sarajevu, a na Akademiji likovnih umjetnosti u Trebinju na diplomskim i postdiplomskim studijama.

Bio je �lan Organizacionog odbora za dva kon-gresa, kao i potpredsjednik Jugoslovenskog odbora za primjenu Ilizarov metoda.

Sada je mentor za specijalizacije hirurgije i ortopedije na Medicinskom fakultetu u Fo�i.

Objavio je oko 50 radova u zemlji i inostranstvu, sedam knjiga i bio vo�a dva zdravstvena projekta.

Dobitnik je više društvenih priznanja: Prve nagrade Ljekara BiH, Zlatnog drveta JUOT-a i Ordena rada drugog reda.

Prof. dr Rade Vilende�i� ro�en je 1947. godine u Maši�ima, opština Gradiška, Republika Srpska, BiH. Medicinski fakuletet je završio u Zagrebu 1971. godine. U toku studija je radio kao demon-strator na Katedri za � ziologiju.

Od 1971. do 1974. godine radio u Službi za zaštitu zdravlja djece i omladine u Medicinskom centru Bos. Gradiška. Rad nastavlja u Domu zdrav-lja Kneževo.

Specijalizaciju iz ginekologije i akušerstva za-vršio je u Medicinskom centru Banja Luka 1978. godine.

Kao specijalista ginekolog radio je u porodilištu Klinike za ginekologiju i akušerstvo u Banjaluci, potom na Odjeljenju patološke trudno�e, kao šef prijemno-dijagnosti�kog odsjeka, te od 1992. go-

dine kao šef porodilišta. Od 2001. do 2006. godine bio je na funkciji na�elnika Klinike za ginekologiju i akušerstvo, a potom je šef Odjeljenja za Akušerstvo sa neonatologijom.

Magistrirao je 1985. god. na Medicinskom fa-kultetu u Zagrebu, a doktorirao 1999. godine na Medicinskom fakultetu u Beogradu.

U zvanje vanrednog profesora na predmetu Gi-nekologija je izabran 2005. godine.

Od 2000. godine je predsjednik Udruženja gine-kologa i opstetri�ara Republike Srpske. Potpred-sjednik je Udruženja ginekologa i akušerstva Srbije, Crne Gore i Republike Srpske od 2008. godine.

Do sada kao autor ili koautor objavio 70 stru�nih i nau�nih radova u doma�im i stranim �asopisima i zbornicima.

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E16

Povelja za naučno-istraživački rad:

Dr sc. med. Lala �ekli�, KC I. Sarajevo, Klinike i bolni�ke službe u Kasindolu

Povelja za naučno-istraživački rad:

Mr sc. med. Rajkica Bambulovi�-Petrovi�, Opšta bolnica Doboj

Dr sc. med. Lala �ekli� ro�ena je 1976. godine u Sarajevu. Medicinski fakultet je završila 1999. godine u Novom Sadu.

Od 1999. godine radi u Klini�kom cen-tru Isto�no Sarajevo Klini�ke i bolni�ke službe u Kasindolu. Trenutno obavlja funkciju šefa O�nog odjela „Kasindo“ u Klini�kom centru Isto�no Sarajevo.

Specijalizaciju iz oblasti oftalmologije završila je 2003. godine.

Magistrirala i doktorirala je na Medi-cinskom fakultetu u Novom Sadu.

Kao autor objavila je 13 radova iz oblasti oftalmologije.

�lan je Nacionalnog medicinskog odbora pri Ministarstvu zdravlja i socijalne zaštite RS od marta 2000. godine, Nacionalnog odbora iz oftalmologije od decembra 2003. godine i International council of ophtamo-logy od marta 2003. godine.

Mr sc. med. Rajkica Bambulovi�-Petrovi� je ro�ena 1961. godine u Osje�anima Do-njim, opština Doboj. Medicinski fakultet je završila u Tuzli 1989 godine. Od 1989. godine do 1993. godine zapo-slena je u RMC “23 avgust” Dom zdravlja Doboj kao doktor medicine u Službi opšte medicine, a potom u Službi za patronažno i ku�no lije�enje. Od 1993. godine do danas radi na Internom odjeljenju Opšte bolnice Doboj. Od 2002. godine radi kao

šef Odsjeka “B” u Službi za unutrašnje bolesti Opšte bolnice Doboj. Specijalizaciju iz interne medicine je zav-ršila 1997. godine, a subspecijalizaciju iz gastroenterohepatologije 2002. godine na Medicinskom fakultetu u Beogradu.Magistrirala je 2005. godine na Medicins-kom fakultetu u Banjoj Luci.Objavila je više stru�nih radova i mono-gra� ja.

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E

17

Povelja za naučno-istraživački rad:

Mr sc. med. Sanja Mari�, KC I. Sarajevo, Klinike i bolni�ke službe u Fo�i

Mr sc. med. Sanja Mari� ro�ena je 1967. godine u Fo�i. Medicinski fakul-tet završila 1991. g. u Sarajevu.

Specijalizaciju iz ansteziologije sa reanimatologijom završila 1999. godine na VMA u Beogradu.

Od 1999. godine radi kao asistent na Medicinskom fakultetu u Isto�nom Sarajevu na predmetu hirurgija.

Magistrirala je na na Medicinskom fakultetu u Beogradu 2006. godine.

Kao autor i koautor objavila je 60 stru�nih radova i u�estvovala u tri pro-jekta od me�unarodnog zna�aja.

Od 1991. godine radi u KC Isto�no Sarajevo, Klinike i bolni�ke službe u Fo�i.

Povelja za organizaciju zdravstvene službe:

Dr Tanja Pleša, KC I. Sarajevo, Klinike i bolni�ke službe u KasindoluDr Slobodan Tomani�, Dom zdravlja DobojDr Jelena Firesku-Govedarica, KC I. Sarajevo, Klinike i bolni�ke službe u Fo�iPrim. dr Snežana Gliši�, Opšta bolnica BijeljinaDr Slavica Popovi�, Dom zdravlja PrijedorPrim. dr Milan Švraka, Opšta bolnica GradiškaDr Branislav Kuki�, Opšta bolnica GradiškaMr sc. med. Zoran Aleksi�, Klini�ki centar Banja LukaPrim. dr Saša Jungi�, Klini�ki centar Banja LukaPrim. dr Gordana Guzijan, Zavod za transfuzijsku medicinu RSPrim. dr Dobrinka Živani�, Zavod za � zikalnu medicinu i rehabilitaciju “Dr Miroslav Zotovi�”

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E18

Povelja za primarnu zdravstvenu zaštitu:

Prim. dr Dragan �aji�, Dom zdravlja SokolacDr Ankica Popovi�-Skenderovi�, Opšta bolnica DobojDr Milija Cvijetinovi�, Dom zdravlja BijeljinaDr Zemira Ahmi�, Dom zdravlja PrijedorDr Dragoslav Bošnjak, Dom zdravlja LaktašiPrim. dr Dušanka Šukalo, Dom zdravlja GradiškaPrim. dr Slavko Pavi�, Banja Luka

Povelja za najbolje rezultate

postignute na studiju medicine:

Dr Helena Mari�, Medicinski fakultet Fo�aDr Boris Pan�i�, Klini�ki centar Banja Luka

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E

19

PRVE LICENCE

IZDATE OD 01.11.2010. DO 01.03.2011. GODINE

1. Jelena �aji�, Fo�a2. Stanko Panti�, Banja Luka3. Vladimir Mr�a, Banja Luka4. Jelena Mr�a, Banja Luka5. Suzana Milutinovi�, Ljubinje6. Jelena Malinovi�, Banja Luka7. Sanja Jankovi�, Banja Luka8. Ružica Kos, Prijedor9. Milan Todorovi�, Bijeljina10. Gordana Ljolji�-Doli�, Banja Luka11. Ranko Savi�, Bijeljina12. Tatjana Ješi�, Laktaši13. Daliborka Savi�, Bijeljina14. Ana �ekli�, Isto�no Sarajevo15. Dragana Gatari�, Banja Luka16. Borjana Jugovi�, Banja Luka17. Goran Mitrovi�, Ugljevik18. Bojana Savkovi�, Gradiška19. Željka Stjepanovi�, Banja Luka20. Kristina Zrni�, Banja Luka21. Miljan Petkovi�, Banja Luka22. Sr�an Brstilo, Prijedor

23. Snežana Kojovi�, Berkovi�i24. Duško �urguz, Banja Luka25. Velibor Simeti�, Fo�a26. Biljana Trivun�evi�-Simeti�, Fo�a27. �or�e Veljovi�, Fo�a28. Mirela Guri, Bijeljina29. Slaviša Mitrovi�, Bijeljina30. Bojana Loza, Fo�a31. Goran Popovi�, Fo�a32. Miloš �eri�, Fo�a33. Zdravko Kalaba, Višegrad34. Dragana Dabi�, Doboj35. Tatjana Mileševi�, Banja Luka36. Adnan Tabakovi�, Derventa37. Aleksandra Virivijevi�, Bijeljina38. Pavle Arambaši�, Banja Luka39. Biljana Sofreni�, Bijeljina40. Sonja Bobi�, Banja Luka41. Nina �uri�, Banja Luka42. Sanja Imamovi�, Kotor Varoš43. Jela A�imovi�, Banja Luka44. Biljana Ivankovi�, Bijeljina

AK

TIV

NO

ST

I K

OM

OR

E20

SASTANCI KOMISIJA

KOMORE DOKTORA MEDICINE RS

MENTORSTVO

UZ NOVČANU

NAKNADU

- Komisija mladih ljekara, 07.02.2011. godine- Komisija za kontinuiranu medicinsku edukaciju, 16.12.2010. godine- Komisija za stru�ni nadzor, 07.12.2010. godine- Komisija sa saradnju sa državnim organima, 26.11.2010. godine- Komisija za priznanja i nagrade, 17.11.2010. godine- Komisija mladih ljekara, 16.11.2010. godine

Na sastanku Komisije mladih ljekara, održanoj 07.02.2011. godine, ponovo se raspravljalo o problemu mentorstva. „Kada smo na klinikama

pitali kolege specijaliste ko bi htio da bude mentor - svi smo dobili isti odgovor ili bolje re�eno pitanje: za koje pare?“ - kaže predsjednik Komisije dr Bojan Kozoma-ra. „�lanovi Komisije smatraju da je prekomplikovano mijenjanje mentora koje dodjeljuje Ministarstvo, pa smo se saglasili da dodijeljeni mentor to i ostane, a da se van toga na klinikama na kojima rade i specijaliziraju mladi ljekari prona�e specijalista koji �e ih u�iti. Naravno, mora se sistemski riješiti pla�anje mentora. Mentore trebaju odre�ivati specijalisti�ka udruženja, pošto ona imaju uvid u znanja i vještine svojih �lanova.“

Na sastanku Komisije donesena je odluka da se krajem maja mjeseca ove godine održi jednodnevni okrugli sto na temu «Položaj mladih ljekara u zdravstvenom sistemu 21. vijeka».

VIJEST

I IZ

R

EG

IO

NA

21

Medicinski fakultet Foča

Medicinski fakultet u Fo�i, ve� 18 godina, organizuje nastavu na �etiri studijska programa: Medicina, Stomatologija,

Specijalna edukacija i rehabilitacija i Zdravstvena njega. U teku�oj školskoj godini Medicinski fa-kultet u Fo�i je upisalo 80 studenata na studijskom programu Medicina, 55 je upisano na studijski program Stomatologija, 35 na studijski program Specijalna edukacija i rehabilitacija, a 50 studenata na studijski program Zdravstvena njega. Na ovom Fakultetu studiraju studenti iz Republike Srpske, Federacije BiH, Srbije i Crne Gore, Hrvatske.

Nastava se izvodi u zgradi Medicinskog fakul-teta koja raspolaže svim sadržajima neophodnim za kvalitetno izvo�enje fakultetske nastave. Na oko 5000 kvadratnih metara, koliko iznosi po-vršina iskoristivog prostora u zgradi, nalazi se 5 amfiteatara i 9 u�ionica opremljenih video projektorima, 2 biohemijske laboratorije, ana-tomska, mikroskopska i sala za klini�ke vještine, dva ra�unarska centra sa stalnom internet vezom, �itaonica, te biblioteka sa oko 8000 bibliote�kih

jedinica stru�ne medicinske literature. Nastavno – klini�ku praksu obezbje�uje Opšta bolnica u Fo�i, a sama zgrada Fakulteta se nalazi u krugu bolnice. Pored toga, ovu univerzitetsku cjelinu �ini i studentski internat, te sportski tereni nami-jenjeni za rekreaciju.

Nastavni kadar fakulteta �ini 40 nastavnika i 64 saradnika u radnom odnosu, te 94 honorarno angažovana nastavnika i saradnika. Pored studija prvog ciklusa, Fakultet je organizovao i studije drugog ciklusa. Do sada je na Medicinskom fa-kultetu u Fo�i magistriralo 24 doktora medicine i stomatologije, a odbranjeno je 17 doktorskih disertacija.

Fakultet organizuje i stru�ne skupove, seminare, nau�ne simpozijume sa me�unarodnim u�eš�em. Pored toga, Medicinski fakultet u Fo�i obavlja i izdava�ku djelatnost i pokreta� je stru�nog �aso-pisa Biomedicinska istraživanja, �iji je prvi broj u pripremi.

Zvani�ni web sajt Fakulteta se nalazi na adresi: www.mf-foca.com.

UPISANA

18. GENERACIJA

STUDENATA Od skromnih, ratnih, po�etaka 1993. godine, pa do danas, Fakultet je postao ozbiljna akademska institucija na koju je do sada upisano 2623 studenta

VIJEST

I IZ

R

EG

IO

NA

22

DRUŽENJE U DOBROJ ATMOSFERI

ISTOČNO SARAJEVO

PRIJEDOR

Regionalni zborovi doktora medicine RS organizovali su i ove

godine prazni�na druženja ljekara. Opušteni razgovori uz skromne zakuske bili su dobar na�in da se oprosti od stare i s puno dobrih želja u�e u novu godinu. Predsjednice zborova iz Isto�nog Sarajeva i Prijedora, dr Tanja Pleša i dr Vesna Vukoti�, poslale su nam fotogra� je na kojima je vidljiva dobra atmosfera.

Tom prilikom u Prijedoru su dr Ljiljani Miljuš i dr Aleksan-dru Bereti (posthumno) uru�e-ne ranije dodijeljene nagrade Komore.

23

iz d

ru

go

g u

gla

Iz drugog ugla

MEDICINA I POLITIKA(mali osvrt na ulogu ljekara u politici)

Da li su medicina i politika poput dvije paralelne linije

koje vode ostvarenju razli�itih i nepovezanih misija ili bi trebalo, ako ve� ne, da se

nadopunjuju u ostvarivanju zajedni�kog cilja? Kolika je i kakva treba da bude uloga

ljekara u politici?

Rudolf Virchov, njema�ki patolog, je sa samo 26 godina, 1847. ve� postao jedan od najve�ih nau�nika u Njema�koj. Od Vircho-

va je zatraženo da ispita epidemiju tifusa koja je iz-bila u Gornjoj Šleziji (Poljska). Virchov je zaklju�io da je uzrok epidemije:“Loše upravljanje berlinske vlade“.Virchov predlaže punu demokratiju za Šleziju, omogu�avanje poljskog kao zvani�nog jezi-ka regiona, odvajanje crkve od države, prebacuju�i teret oporezivanja od siromašnih na bogate, program

za izgradnju puteva, poboljšanje poljoprivrede, kao i osnivanje zemljoradni�kih zadruga.

Kao što se i o�ekivalo, u Berlinu je izvještaj Virchova iznervirao Savet koji ga je iskritikovao za pravljenje politi�kog izvještaja a ne nau�nog. Tada je Rudolf Virchov formirao svoju �uvenu izjavu, koja je ostala do danas: “Medicina je društvena (socijal-na) nauka i politika nije ništa drugo nego „medicina pisana velikim slovima“, tj. medicina je društvena nauka i politika nije ništa drugo nego dio velike

24iz d

ru

go

g u

gla

medicinske nauke. On je kategori�ki rekao da, ako medicina treba da bude uspješna, onda mora da bude dio politi�kog i društvenog života, jer bolesti su iza-zvane defektima (poreme�ajima) u društvu. Naglasio je da: „Ako je bolest izraz individualnog života pod nepovoljnim okolnostima, onda epidemija mora da bude pokazatelj masovnog poreme�aja (masovnih nepovoljnih okolnosti).

Može li se re�i da je zajedni�ki cilj medicine i politike opstanak �ovjeka i �ovje�anstva, doduše iz nešto razli�itih uglova? Dva pristupa, a isti cilj?

Jednostavnim rje�nikom, suština medicine je postizanje � zi�kog, mentalnog i socijalnog bla-gostanja pacijenta. Sli�no, glavna svrha politike je društveno-ekonomsko dobro i unapre�enje �ovjeka i društva. Medicina se bavi zdravim životom, pruža olakšanje umiru�im pacijentima, pruža vitalnost slabima i osobama narušenog � zi�kog zdravlja.

Uklju�uje i odnos povjerenja izme�u ljekara i paci-jenta. S druge strane politika je forum za društveni ugovor izme�u politi�ara i ljudi. Glasovi se razm-jenjuju za takve politi�ke performanse koje trebaju dovesti do društveno-ekonomskog napretka.

Drugim rije�ima, politika, baš kao i medicina, trebalo bi da bude �asno zanimanje jer politi�ki cilj bi trebao biti humanost. Me�utim, zbog na�ina koji se praktikuje u politici, teško da se može povezati sa plemenitom svrhom i javnom svijesti. Politi�ari se ne doživljavaju, za razliku od ljekara, kao samopoštovani ljudi koji rade ugledan posao, nego više kao ambiciozni, pohlepni ljudi koji o�ajni�ki traže vlast i li�no bogatstvo. Da li su ove negativne percepcije samo posljedica djelovanja politi�kih aktera?

Dr Danijela Todorovi�-Grbi�

25

žu

te str

an

e

I. OPŠTE ODREDBE

�lan 1.

Ovim Pravilnikom o kontinuiranoj medicin-skoj edukaciji i kontinuiranom profesionalnom razvoju (u daljem tekstu: Pravilnik) utvr�uju se na�ela, sadržaj, na�in, postupak, rokovi i dužina trajanja kontinuirane medicinske edukacije i kon-tinuiranog profesionalnog razvoja, kriterijumi na osnovu kojih se vrši akreditacija programa, kao i druga pitanja od zna�aja za sprovo�enje kon-tinuirane medicinske edukacije i kontinuiranog profesionalnog razvoja (u daljem tekstu jednim imenom: kontinuirana medicinska edukacija).

�lan 2.

Doktori medicine imaju pravo i obavezu da u toku rada kontinuirano prate razvoj medicinske nauke, kao i drugih odgovaraju�ih nauka, te da se stru�no i nau�no usavršavaju radi održavanja i unapre�enja kvaliteta svoga rada.

�lan 3.

Kontinuirana medicinska edukacija podrazu-mijeva stru�no i nau�no usavršavanje doktora medicine kroz:

- kontinuirano pra�enje razvoja medicinskih nauka;

- prikupljanje i sticanje novih znanja i vještina;- u�eš�e na stru�nim i nau�nim skupovima;- u�eš�e na kongresima, konferencijama, sim-

pozijumima, seminarima, kursevima i drugim programima kontinuirane medicinske edu-kacije.

II. NA�ELA KONTINUIRANE MEDICINSKE EDUKACIJE

�lan 4.

Usavršavanje doktora medicine predstavlja kontinuirani proces, koji ne prestaje završetkom studija ili specijalizacije, ve� predstavlja trajni proces nastavljen kroz programe kontinuirane medicinske edukacije.

Usavršavanje stru�nih znanja i vještina u oblasti medicine, ne predstavlja samo pravo ve� i obavezu svih doktora medicine.

Unapre�enje kvaliteta rada kroz kontinuiranu medicinsku edukaciju zasniva se na slijede�im na�elima i postulatima:- dostupnost stru�nog usavršavanja svima,

odnosno uklju�ivanje svih doktora medicine u

Na osnovu �lana 31. ta�ka 9. i �lana 36. Statuta Komore doktora medicine Republike Srpske, a u vezi sa Odlukom o formiranju Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju doktora medicine Republike Srpske od dana 21.05.2010. godine, Skupština Komore doktora medicine Republike Srpske na sjedni-ci održanoj dana 26. novembra 2010. godine donijela je

PRAVILNIKo kontinuiranoj medicinskoj edukaciji i kontinuiranom profesionalnom razvoju

26žu

te str

an

e

program kontinuirane medicinske edukacije;- jedinstvenost medicinske doktrine, što zna�i

da medicinska saznanja moraju biti svojina svih doktora medicine koji obavljaju poslove zdravstvene zaštite na primarnom, sekundar-nom i tercijarnom nivou;

- nau�na osnovanost i savremenost kontinuirane medicinske edukacije, kao i informisanost o novim svjetskim dostignu�ima iz oblasti medicinskih nauka;

- osposobljenost doktora medicine prema sv-jetskim standardima;

- slobodan izbor u postupku kontinuirane medi-cinske edukacije kroz mogu�nost i pravo svakog doktora medicine na slobodan izbor sadržaja i oblika kontinuirane medicinske edukacije.

III. VRSTE, SADRŽAJ I NA�IN KONTINUIRANE MEDICINSKE EDUKACIJE

�lan 5.

Doktori medicine mogu se stru�no usavršavati kroz razli�ite vrste kontinuirane medicinske edukacije i to: u�eš�em na kongresima/konfer-encijama, simpozijumima i drugim oblicima stru�nih sastanaka, u�eš�em na kursevima, semi-

narima, putem studijskih boravaka, objavljivan-jem �lanaka u stru�nim i nau�nim �asopisima ili publikacijama i rješavanjem testova u pisanoj ili elektronskoj formi.

U sadržaj kontinuirane medicinske edukacije uklju�eno je sticanje naziva primarijus, odbrana magistarskog rada i doktorske disertacije, sticanje statusa specijaliste odnosno užeg specijaliste, prijava nuspojava lijekova, prakti�nim radom u svrhu medicinskog usavršavanja te mentorstvom tokom specijalizacije, stažiranja, kao i drugim oblicima prakti�nog medicinskog usavršavanja.

3.1. Kongres/konferencija

�lan 6.

Kongres/konferencija je skup koji sveobuhvat-no obra�uje neki speci� �ni medicinski problem ili više problema u odre�enoj medicinskoj struci, koji se isprepli�u i za koje postoji zajedni�ki in-teres u�esnika.

Kongres/konferencija mora sadržati plenarna nau�no-istraživa�ka ili stru�na predavanja kao uvod u temu koja �e se dalje obra�ivati na predavanjima, radionicama, okruglim sto-lovima, poster sekcijama, raspravama i drugim oblicima rada.

27

žu

te str

an

e

Kongres/konferencija može biti doma�i, doma�i sa me�unarodnim u�eš�em i me�unarodni.

Doma�i kongres/konferencija s me�unarodnim u�estvovanjem mora imati najmanje dva predava�a iz inostranstva.

Me�unarodni kongres/konferenciju može or-ganizovati strano ili doma�e stru�no ili nau�no društvo, ili neka druga odgovaraju�a institucija. Me�unarodni kongres/konferencija, koju organizuje doma�e stru�no ili nau�no društvo, mora imati barem tri predava�a iz inostranstva.

Kongresi/konferencije se održavaju periodi�no u pravilnim razmacima. Doma�i kongres/konfer-encija održava se na teritoriji Republike Srpske i Bosne i Hercegovine.

3.2. Simpozijum

�lan 7.

Simpozijum je stru�no - nau�ni sastanak koji se bavi užom temom iz biomedicine i/ili zdravstva. Simpozijum mora imati uvodno predavanje stru�njaka za tu temu, usmena izlaganja, radion-ice ili postere uz mogu�nost rasprave.

Simpozijum može biti doma�i, doma�i s me�unarodnim u�estvovanjem i me�unarodni.

Doma�i simpozijum ima samo doma�e u�esnike i organizuje se na teritoriji Republike

Srpske i Bosne i Hercegovine.Doma�i simpozijum s me�unarodnim

u�estvovanjem mora imati najmanje jednog predava�a iz inostranstva.

Me�unarodni simpozijum u Republici Srp-skoj može organizovati neko me�unarodno, ali i doma�e stru�no ili nau�no društvo, kao i druge odgovaraju�e institucije. Me�unarodni simpozi-jum mora imati najmanje dva predava�a iz in-ostranstva.

3.3. Kursevi i seminari

�lan 8.

Kursevi i seminari kontinuirane medicinske edu-kacije predstavljaju organizovanu nastavu iz užeg podru�ja neke medicinske specijalnosti. Mogu biti doma�i, koji se organizuju na teritoriji Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, i me�unarodni, koji se organizuju van granica države, a prema vrijednosti se mogu podijeliti u tri kategorije.

3.3.1. Kursevi I kategorije

�lan 9.

Na kursu I kategorije odre�ena tema mora biti obra�ena i prezentovana na savremeni na�in

28žu

te str

an

e

s najnovijim podacima iz svjetske literature, a predava�i moraju biti stru�njaci odre�enog podru�ja koje se obra�uje na kursu ili seminaru.

Pojedino predavanje ne može trajati kra�e od 15 minuta. Kurs I kategorije mora imati pisani materijal, po mogu�nosti in extenso. Na kraju kursa mora postojati pismeni ili usmeni ispit, ili mogu�nost rješavanja konkretnog problema. Ukupno trajanje kursa I kategorije ne smije biti kra�e od 20 školskih sati (1 sat = 45minuta).

Me�unarodni kurs I kategorije mora imati naj-manje tri predava�a iz inostranstva.

3.3.2. Kursevi II kategorije

�lan 10.

Na kursu II kategorije tema mora biti obra�ena i prezentovana na savremen na�in sa najnovi-jim podacima iz svjetske literature, a predava�i moraju biti stru�njaci odre�enog podru�ja koje se obra�uje na kursu.

Pojedino predavanje ne može trajati kra�e od 15 minuta. Kurs II kategorije mora imati pisani materijal za koji je preporu�ljivo da bude in ex-tenso. Kurs II kategorije ne mora obavezno imati

ispit. Ukupno trajanje kursa II kategorije ne smije biti kra�e od 10 školskih sati (1 sat = 45minuta).

Me�unarodni kurs II kategorije mora imati naj-manje dva predava�a iz inostranstva.

3.3.3. Kursevi III kategorije

�lan 11.

Na kursu III kategorije tema mora biti obra�ena i pre-zentovana na savremeni na�in s najnovijim podacima iz svjetske literature, a predava�i moraju biti stru�njaci odre�enog podru�ja koje se obra�uje na kursu.

Pojedino predavanje ne može trajati kra�e od 15 minuta. Kurs III kategorije ne mora imati pisani materijal. Kurs III. kategorije ne mora imati ispit. Ukupno trajanje kursa III kategorije ne smije biti kra�e od 6 školskih sati (1 sat = 45minuta).

Me�unarodni kurs III kategorije mora imati naj-manje jednog predava�a iz inostranstva.

3.4. Rješavanje testova u elektronskom obliku

�lan 12.Pod testom u elektronskom obliku podrazu-

mijeva se test prethodno odobren od Centra za

29

žu

te str

an

e

kontinuiranu medicinsku edukaciju, koji mora sadržati najmanje deset (10) pitanja.

Da bi test bio ocijenjen pozitivno, kandidat mo-ra ispravno odgovoriti najmanje na 60 % pitanja iz testa. Svaki pozitivno riješen test boduje se sa jednim bodom.

Organizatori testova dužni su s Komorom dok-tora medicine RS zaklju�iti ugovor o saradnji ko-jim �e se de� nisati me�usobna prava i obaveze.

IV. SPROVO�ENJE POSTUPKA KONTINUIRANE EDUKACIJE

�lan 13.Teme kontinuirane medicinske edukacije potvr�uje

Izvršni odbor Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju (u daljem tekstu: Izvršni odbor).

Nadležni organ dužan je vrednovati svaki pri-javljeni oblik kontinuirane medicinske edukacije odre�ivanjem odgovaraju�eg broja bodova, a svaki doktor medicine dužan je te bodove uredno saku-pljati.

�lan 14.

Postupak procjene kvaliteta programa kon-tinuirane medicinske edukacije (u daljem tekstu:

akreditacija programa) od strane Izvršnog odbora vrši se ako: 1) se radi o programu usavršavanja znanja,

vještine i stru�nosti polaznika;2) se program zasniva na najnovijim znanjima i

dostignu�ima struke;3) obra�uje teme od ve�eg socijalno – medicin-

skog zna�aja; 4) doprinosi unapre�enju kvaliteta stru�nog rada; 5) je jasno de� nisana tema, ciljna grupa, vrsta i

trajanje programa;6) je predava� akreditovanog programa/ stru�nog

skupa lice koje ima najmanje visoku stru�nu spremu i najmanje pet godina radnog iskustva u struci, doktor medicine ima zvanje specijali-ste, a lica koja imaju završenu višu ili srednju stru�nu spremu najmanje 10 godina radnog iskustva u struci;

7) Organizator mora da ima razvijen sistem evi-dencije prisustvovanja, sistem provjere znanja, sistem evaluacije organizovanog skupa, sistem za �uvanje dokumentacije, kao i druga pitanja zna�ajna za akreditaciju programa.

Izvršni odbor Centra za kontinuiranu medicin-sku edukaciju vrednuje svaki prijavljeni program kontinuirane medicinske edukacije dodjeljiva-njem odgovaraju�eg broja bodova.

30žu

te str

an

e

�lan 15.

Postupak kontinuirane medicinske edukacije mogu sprovoditi fakulteti, škole zdravstvene struke, zdravstvene ustanove, privatna praksa, udruženja i ustanove, instituti, farmaceutske kompanije i pojedinci (u daljem tekstu: Organizatori).

�lan 16.

Fizi�ka ili pravna lica koja namjeravaju organi-zovati akreditovani program/stru�ni skup moraju najkasnije petnaest (15) dana prije održavanja istog prijaviti skup Izvršnom odboru.

Prijava se vrši isklju�ivo putem odgovaraju�eg obrasca Komore doktora medicine Republike Srpske kojeg u pisanom ili elektronskom obliku Organizator skupa dostavlja Izvršnom odboru Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju.

U prijavi akreditovanog programa/stru�nog skupa taksativno su navedeni podaci koje Orga-nizator mora ispuniti kako bi se mogla donijeti odluka o kategorizaciji stru�nog skupa, akredi-tovanog programa i broju bodova za aktivne i pasivne u�esnike, odnosno predava�e i slušaoce. Prilikom ispunjavanja prijave, Organizator je dužan posebno obrazložiti satnicu stru�nog

skupa te navesti oblik ispita (pismeni/usmeni) uklju�uju�i i broj pitanja, ukoliko se radi o pismenom ispitu, kao i dati informacije o posto-janju i visini kotizacije.

�lan 17.

Nepotpuno ili pogrešno ispunjene prijave akreditovanog programa/stru�nog skupa Izvršni odbor ne�e uzeti u razmatranje, a nepravilno ispunjenu prijavu �e vratiti Organizatoru na do-punu.

Organizatoru �e se ostaviti rok od tri dana

za ispravku ili dopunu prijave. Ukoliko ni u dodatnom roku Organizator ne ispravi prijavu, smatra�e se da istu nije ni podnio.

�lan 18.

Odluka Izvršnog odbora o kategorizaciji akreditovanog programa/stru�nog skupa i broju bodova za predava�e i u�esnike dostavlja se Or-ganizatoru u pisanom obliku.

Protiv ove odluke Organizator može podnijeti žalbu Programskom savjetu Centra za kontinu-iranu medicinsku edukaciju u roku od osam (8) dana od dana prijema pisanog otpravka odluke.

31

žu

te str

an

e

V. DEFINISANJE KOTIZACIJE

�lan 19.

Organizator je dužan da prilikom podnošenja prijave akreditovanog programa/stru�nog sku-pa, kako je predvi�eno u �lanu 15. stav 3 ovog Pravilnika, obavijesti Izvršni odbor o posto-janju i visini kotizacije.

Izvršni odbor, uzimaju�i u obzir postojanje i visinu kotizacije za prijavljeni program i/ili stru�ni skup, do nosi odluku o visini naknade koju Organizator pla�a Komori doktora medi-cine RS za održavanje istog.

�lan 20.

Definisanje na�ina i uslova pla�anja, kao i visine kotizacije, visine naknada za izdavanje potvrda o u�eš�u na skupovima, kao na�in izdavanja potvrda regulisa�e se posebnim ak-tom, Procedurom o pla�anju kotizacije.

Izvršni odbor dužan je donijeti Proceduru o pla�anju kotizacije u roku od šest (6) mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Pravilnika.

�lan 21.

Centar za kontinuiranu medicinsku edukaciju izdaje potvrdu o u�estvovanju na akreditovanim programima i stru�nim skupovima, bodovanim od strane Izvršnog odbora.

Potvrda se izdaje doktorima medicine kao do-kaz o sakupljenim bodovima u postupku obnavl-janja licence.

�lan 22.

Potvrda sadrži sljede�e podatke:- službeni naziv Organizatora, - naziv teme, - mjesto i datum održavanja,- broj dodijeljenih bodova za u�estvovanje,- ime, prezime i broj licence doktora medicine

kome se izdaje potvrda,- pe�at i potpis Organizatora,- pe�at i potpis Centra za kontinuiranu medicin-

sku edukaciju.

�lan 23.

Potvrda se izdaje nakon što Izvršni odbor donese odluku o kategorizaciji i vrednovanju skupa, te poslije uplate iznosa kotizacije, a u sve-mu u skladu sa Procedurom o pla�anju kotizacije.

32žu

te str

an

e

VI. PROVJERA STRU�NOSTI I SISTEM BODOVANJA

�lan 24.

Sistem bodovanja kontinuirane medicinske edukacije, prema na�inu usavršavanja, vrši se na sljede�i na�in:

6.1. U�eš�e na kongresima

Redni broj Kongres U�eš�e Vrednovanje u bodo-vima

1. me�unarodni kongres aktivno u�eš�e

usmena prezen-tacija

prvi autor – 18 bodova

ostali – 10 bodova

posterprvi autor – 16 bodova

ostali - 9 bodovapasivno u�eš�e 8 bodova

2. doma�i kongres sa me�unarodnim u�eš�em

aktivno u�eš�e

usmena prezen-tacija

prvi autor – 15 bodovaostali – 8 bodova

posterprvi autor – 13 bodova

ostali - 7 bodovapasivno u�eš�e 6 bodova

3. doma�i kongres aktivno u�eš�e

usmena prezen-tacija

prvi autor – 12 bodovaostali – 7 bodova

posterprvi autor – 8 bodova

ostali – 6 bodovapasivno u�eš�e 5 bodova

4. u�eš�e u organizacionom ili nau�nom odboru kongresa 10 bodova

33

žu

te str

an

e

Pasivno u�eš�e na kongresu koje podrazumi-jeva prisustvo na predavanjima, dokumentuje se potvrdom o prisustvu i štampanim sažetkom ra-

da, a aktivno u�eš�e podrazumijeva prezentaciju rada u vidu postera ili usmenu prezentaciju.

Pasivno u�eš�e na simpozijumu koje podrazu-mijeva prisustvo na predavanjima, dokumentuje se potvrdom o prisustvu i štampanim sažetkom

rada, a aktivno u�eš�e podrazumijeva prezentaci-ju rada u vidu postera ili usmenu prezentaciju.

6.2. U�eš�e na simpozijumima

Redni broj Simpozijum U�eš�e Vrednovanje u bodovima

1. me�unarodni simpozijum aktivno u�eš�e 14 bodovapasivno u�eš�e 7 bodova

2. doma�i simpozijum sa me�unarodnim u�e-š�em

aktivno u�eš�e 12 bodovapasivno u�eš�e 6 bodova

3. doma�i simpozijum aktivno u�eš�e 10 bodovapasivno u�eš�e 5 bodova

4. u�eš�e u organizacionom ili nau�nom odbo-ru simpozijuma 6 bodova

6.3. U�estvovanje na kursevima

Redni broj Me�unarodni kurs U�eš�e Vrednovanje u bodovima

1. Kurs prve kategorijepredava� 20 bodovaslušalac 10 bodova

2. Kurs druge kategorije predava� 15 bodovaslušalac 7 bodova

3. Kurs tre�e kategorijepredava� 10 bodovaslušalac 5 bodova

34žu

te str

an

e

Redni broj Doma�i kurs U�eš�e Vrednovanje u bodovima

1. Kurs prve kategorijepredava� 12 bodovaslušalac 6 bodova

2. Kurs druge kategorije preda va� 10 bodovaslušalac 5 bodova

3. Kurs tre�e kategorijepredava� 8 bodovaslušalac 4 bodova

6.4. Studijski boravci

Redni broj Studijski boravci Vrednovanje u bodovima1. U Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini sa mentorom 3 boda sedmi�no2. U inostranstvu sa mentorom 5 bodova sedmi�no

Studijski boravak dokumentuje se potvrdom izdatom i potpisanom od strane direktora zdrav-stvene ustanove u kojoj je obavljen studijski bo-

ravak, kao i potvrdom mentora. Prilikom vrednovanja uzima se u obzir svaka

zapo�eta sedmica boravka.

6.5. Stru�ni sastanci

Redni broj Stru�ni sastanci Vrednovanje u bodovima

1. Stru�ni sastanci u zdravstvenoj ustanovi predava� - 2 bodaslušalac - 1 bod

2. Stru�ni sastanci u zdravstvenoj ustanovi sa predava�em po pozivu

predava� – 3 bodaslušalac – 2 boda

3. Stru�ni sastanci u okviru udruženja predava� – 6 bodovaslušalac – 3 boda

4. Godišnji stru�ni sastanak u okviru strukovnog udruženja u RS u BiH

predava� – 7 bodovaslušalac – 4 boda

5. Stru�ni sastanak koji organizuju i/ili � nansiraju farmace-utske kompanije

predava� – 4 bodaslušalac – 2 boda

35

žu

te str

an

e

Stru�ni sastanci ne mogu trajati manje od jednog sata. Prisustvo stru�nim sastancima dokazuje se potvr-

dom izdatom i potpisanom od strane direktora zdrav-stvene ustanove, odnosno predsjednika udruženja.

6.6. Rješavanje testova u elektronskom obliku

Rješavanje testova u elektronskom obliku 1 bod

6.7. Publikacije

R.b. Nau�ni i stru�ni �lanci Vrednovanje u bodovimaPrvi autor Ostali autori

1. �lanak objavljen u �asopisu koji se citira u „Current contents“ ili „Science citation index“ 60 bodova po 30 bodova

2. �lanak objavljen u �asopisu koji se citira u „Index medicus“ ili „Excerpta medica“ 40 bodova po 20 bodova

3. Štampan u stranim neindeksiranim publikacijama 20 bodova po 10 bodova

4. Štampan u doma�im neindeksiranim publikacijama 15 bodova po 7 bodova

5. Knjiga - udžbenik do 60 bodova6. Knjiga - monogra� ja do 40 bodova7. Urednik knjige do 40 bodova8. Poglavlje u knjizi 30 bodova po 20 bodova

6. 8. Nau�ni stepeni

Doktorat nauka 30 bodovaMagisterij nauka 15 bodova

U svakom pojedina�nom slu�aju vrši se bodo-vanje autorstva odnosno uredništva, o �emu se

izdaje potvrda.

36žu

te str

an

e

6.9. Specijalizacije

Specijalisti�ki ispit 20 bodovaSubspecijalisti�ki ispit 15 bodovaMentorstvo za specijalizacije 20 bodova

6.10. Primarijat

Primarijat 10 bodova

6.11. Prijava nuspojava lijekova

Prijava nuspojava lijekova 2 boda

6.12. Projekti

Redni broj Projekti Vrednovanje u bodovima1. Nosilac projekta republi�kog zna�aja 10 bodova2. U�eš�e u republi�kim projektima 5 bodova3. Nosilac me�unarodnog projekta 20 bodova4. U�eš�e u me�unarodnom projektu 10 bodova

6.13. Me�unarodno priznata nova metoda u dijagnostici ili terapiji

Redni broj1. Me�unarodno priznata nova metoda u dijagnostici ili terapiji 60 bodova2. Uvo�enje novih metoda u dijagnostici ili terapiji 30 bodova

Priznavanje bodova za svaku prijavljenu nuspo-javu obavlja se na osnovu izvještaja Agencije za lijekove koji se dostavlja Izvršnom odboru Cen-

tra za kontinuiranu medicinsku edukaciju jednom godišnje.

37

žu

te str

an

e

6.14. Ostali na�ini kontinuirane medicinske edukacije

Izvršni odbor može, nakon dobro obrazloženog prijedloga, dodijeliti godišnje najviše deset (10) bodova za u�estvovanje u nekim novim oblicima kontinuirane medicinske edukacije, a koji nisu posebno de� nisani ovim Pravilnikom.

VII. ROKOVI KONTINUIRANE MEDICINSKE EDUKACIJE

�lan 25.

Doktori medicine su obavezni svakih pet godina ob-navljati dozvolu za samostalan rad (u daljem tekstu: licencu) a po svemu u skladu sa ovim Pravilnikom. Radi kontinuiteta medicinske edukacije, a u cilju obnavljanja licence, doktori medicine moraju za de� nisani period od 5 godina sakupiti najmanje 60 bodova, od kojih 36 (60%) treba da budu vezani za profesionalnu djelatnost koju obavljaju, a za koju se izdaje, odnosno obnavlja licenca.

�lan 26.

�lan Komore koji je stekao nastavni�ku titulu na Medicinskom fakultetu (docent, vanredni ili redovni profesor) obnavlja licencu bez provjere znanja i sposobnosti, do kraja izbora u zvanje.

�lan 27.

�lan Komore koji u skladu sa Zakonom o radu koristi pravo na nepla�eno odsustvo, porodiljsko od-sustvo ili bolovanje, te iz objektivnih razloga ne u�e-stvuje u postupku kontinuirane medicinske edukacije, ne podliježe obavezi prikupljanja bodova za period u kome je bio odsutan, odnosno produžava mu se rok za obnavljanje licence u istom vremenskom periodu koji se podudara sa trajanjem opravdanog odsustva.

�lan 28.

Ukoliko doktor medicine iz objektivnih razloga nije uspio sakupiti dovoljan broj bodova u postupku kontinu-irane medicinske edukacije, dužan je da pristupi provjeri znanja pred Ispitnom komisijom koju obrazuje Izvršni odbor Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju.

VIII. ZAVRŠNE ODREDBE

�lan 29.

Ovaj Pravilnik stupa na snagu i proizvodi prav-na dejstva od 01. januara 2011. godine, a bi�e objavljen na oglasnoj tabli i internet stranici Ko-more doktora medicine Republike Srpske. Broj: 440/10Banja Luka, 26.11.2010. god.

Predsjednik Komore doktora medicine Republike Srpske

Doc. dr Mom�ilo Biukovi�

38žu

te str

an

e

I. OPŠTE ODREDBE

�lan 1.

Polaze�i od postulata i na�ela koji proizilaze iz Zakona o zdravstvenoj zaštiti Republike Srpske, statutarnih ciljeva i zadataka Komore doktora medicine Republike Srpske, kao i Strategije ra-zvoja zdravstvenog sistema u Republici Srpskoj, Izvršni odbor Komore doktora medicine na sjed-nici održanoj 21.05.2010. godine donio je Odluku o formiranju Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju doktora medicine Republike Srpske (u daljem tekstu: Centar).

�lan 2.

Ovim Poslovnikom o radu Centra za kontinui-ranu medicinsku edukaciju doktora medicine Re-publike Srpske (u daljem tekstu: Poslovnik), ure-�uju se osnovne aktivnosti Centra, organi Centra, djelokrug rada, prava i dužnosti �lanova Centra, organizacija rada stru�nih službi Centra.

II. OSNOVNE AKTIVNOSTI CENTRA

�lan 3.

Osnovne aktivnosti Centra su: - planiranje oblika i obima kontinuirane

medicinske edukacije doktora medicine Republike Srpske;

- saradnja sa svim sistemima kontinuirane medicinske edukacije u zemlji i inostranstvu;

- saradnja na me�unarodnim projektima u oblasti edukacije;

- registracija svih organizatora kontinu-irane medicinske edukacije u Republici Srpskoj;

- formiranje i vo�enje Nacionalnog regis-tra organizatora kontinuirane medicinske edukacije;

- nadzor nad programima kontinuirane medicinske edukacije u zdravstvenom i obrazovnom sistemu Republike Srp-ske i podnošenje inicijativa za dopunu i

Na osnovu �lana 31. ta�ka 9. i �lana 36. Statuta Komore doktora medicine Republike Srpske, a u vezi sa Odlukom o formiranju Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju doktora medicine Republike Srpske od dana 21.05.2010. godine, Skupština Komore doktora medicine Republike Srpske na sjednici održanoj dana 26. novembra 2010. godine donijela je

POSLOVNIK O RADU CENTRA ZA KONTINUIRANU MEDICINSKU EDUKACIJU

DOKTORA MEDICINE REPUBLIKE SRPSKE

žu

te str

an

e

39

poboljšanje u programu edukacije;- uobli�avanje zajedni�kog sistema kon-

tinuirane medicinske edukacije, licenci-ranja i akreditacije na nivou Republike Srpske, a u saradnji sa medicinskim fakultetima, zdravstvenim ustano-vama, Društvom doktora medicine i specijalisti�kim udruženjima Republike Srpske;

- organizacije stru�nih skupova (seminara, kongresa, kurseva, škola) u cilju stalne edukacje:

- organizovanje izdava�ke i informativne djelatnosti za potrebe kontinuirane medi-cinske edukacije;

- formiranje trajne baze podataka o održanim edukacijama, kao i stvaranje uslova za njihovo arhiviranje, a u cilju stvaranja Nacionalnog registra programa kontinuirane medicinske edukacije Re-publike Srpske;

- predlaganje uskla�ivanja planova i pro-grama edukacije na osnovu stru�nih i nau�nih �injenica;

- podsticanje razvoja medicinske profesije u Republici Srpskoj, kroz edukativne ak-tivnosti;

- razmjena literature i cjelokupne pisane i elektronske gra�e u vezi sa kontinu-

iranom medicinskom edukacijom u doma�im i me�unarodnim okvirima;

- ostali poslovi u vezi sa kontinuiranom medicinskom edukacijom.

- III. ORGANI RUKOVO�ENJA

�lan 4.

Organe rukovo�enja Centra �ine:- Rukovodilac Centra;- Programski savjet Centra;- Izvršni odbor Centra;- Sekretarijat Centra.

�lan 5.

Rukovodilac Centra rukovodi radom Centra.Rukovodilac Centra istovremeno obavlja i

funkciju predsjednika Programskog savjeta.Rukovodioca Centra bira Izvršni odbor Komore

doktora medicine Republike Srpske na sjednici, ve�inom glasova.

Mandat rukovodioca Centra, odnosno predsjednika Programskog savjeta je pet godina, sa mogu�noš�u ponovnog izbora, uz izuzetak zabrane prava na biranje na dva uzastopna mandata.

žu

te str

an

e40

�lan 6.

Programski savjet ima 20 �lanova, od �ega 15 �lanova iz Republike Srpske i 5 �lanova iz inostranstva, koji se biraju na period od pet godina, sa mogu�noš�u ponovnog izbora, uz izuzetak zabrane prava na biranje na dva uzastopna mandata.

�lanove Programskog savjeta bira Izvršni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske i to rukovode�i se sljede�im principima:

- 5 �lanova - bira se na prijedlog Izvršnog odbora Komore doktora medicine Republike Srpske;

- 5 �lanova - bira se na prijedlog Društva doktora medicine i specijalisti�kih udruženja Republike Srpske;

- 2 �lana - iz reda zaposlenih na medicinskim fakultetima Republike Srpske;

- 3 �lana - �ine najeminentniji stru�njaci u oblasti medicine i srodnih nauka iz Republike Srpske, a koji se biraju na prijedlog Izvršnog odbora Komore doktora medicine RS;

- 5 �lanova – bira se, po pozivu Komore doktora medicine RS, iz reda eksperata iz inostranstva.

U Programski savjet �lanovi se biraju po kriteriju ostvarenih profesionalnih, stru�nih i nau�nih rezultata rada.

Uloga eksperata iz inostranstva u Programskom savjetu isklju�ivo je savjetodavnog karaktera.

�lan 7.

Programski savjet Centra u najboljem interesu Centra obavlja sljede�e poslove i zadatke:

- utvr�uje godišnji program rada i plan aktivnosti Centra;

- utvr�uje strategije obavljanja i razvoja kontinuirane medicinske edukacije u Republici Srpskoj;

- donosi strateške odluke o pravcima funkcionisanja Centra;

- prati sve programe kontinuirane medicinske edukacije u Republici Srpskoj i predlaže nove oblike edukacije u skladu sa evropskim standardima i normama;

- utvr�uje � nansijski plan aktivnosti Centra;

- podnosi godišnji izvještaj o radu Izvršnom odboru Komore doktora medicine Republike Srpske;

žu

te str

an

e

41

- donosi sve bitne odluke u vezi sa funkcionisanjem Centra.

Godišnji izvještaj o radu Centra usvaja Skupština Komore doktora medicine Republike Srpske na svojoj redovnoj godišnjoj sjednici.

�lan 8.

Programski savjet Centra svoje odluke donosi prostom ve�inom glasova prisutnih �lanova Programskog savjeta.

�lan 9.

Izvršni odbor Centra ima sedam �lanova koje bira Izvršni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske, na period od pet godina, sa mogu�noš�u ponovnog izbora na osnovu ostvarenih rezultata, uz ograni�enje reizbora dva uzastopna mandata.

�lanovi Izvršnog odbora Centra biraju se po sljede�em principu:

- 4 �lana - biraju se na prijedlog Komore doktora medicine Republike Srpske;

- 3 �lana – na prijedlog Društva doktora medicine i specijalisti�kih udruženja Republike Srpske.

�lan 10.

Izvršni odbor Centra, u skladu sa datim ovlaštenjima, obavlja sljede�e poslove i zadatke:

- sprovodi odluke Programskog savjeta Centra;

- daje saglasnost na sve programe kontinu-irane medicinske edukacije;

- utvr�uje prijedloge aktivnosti i odluka koje usvaja Programski savjet;

- arhivira gra�u u vezi sa edukacijom u saradnji sa Stru�nom službom;

- razvija sistem koji podrazumijeva evidenciju prisustva, sistem provjere znanja, sistem evaluacije organizovanog skupa, sistem za �uvanje dokumentacije, kao i druga pitanja od zna�aja za akreditaciju programa.

Izvršni odbor Centra sa�injava Izvještaj o radu za period pra�enja od šest mjeseci; i isti podnosi na usvajanje Izvršnom odboru Komore doktora medicine Republike Srpske.

�lan 11.

Izvršni odbor Centra svoje odluke donosi prostom ve�inom glasova �lanova.

žu

te str

an

e42

�lan 12.

Predsjednika Izvršnog odbora Centra bira Izvršni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske na period od pet godina, sa mogu�noš�u reizbora sa izuzetkom reizbora na dva uzastopna mandata.

Predsjednik Izvršnog odbora Centra dužan je da o svom radu i aktivnostima Odbora obavještava Rukovodioca Centra i Izvršni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske.

IV. STRU�NE I TEHNI�KE SLUŽBE

�lan 13.

Poslove stru�ne, pravne i � nansijske, izdava�ke, te administrativno - tehni�ke pomo�i u vezi sa sprovo�enjem kontinuirane medicinske edukacije u Republici Srpskoj provodi�e Sekretarijat Komore doktora medicine Republike Srpske.

�lan 14.

Pravila organizovanja, rada i obaveza Sekretarijata de� nisana su Statutom Komore

doktora medicine RS i u cijelosti se primjenjuju u vezi sa provo�enjem kontinuirane medicinske edukacije.

Ukoliko se ukaže opravdana potreba za dodatno kadrovsko poja�anje u smislu administrativno – tehni�ke pomo�i, prilikom zapošljavanja radnika primjenjiva�e se direktno odredbe važe�eg Zakona o radu Republike Srpske.

�lan 15.

Sve obaveze i odgovornosti, kao i me�usobna prava Sekretarijata Komore doktora medicine Republike Srpske i Centra ostvaruju se sporazumom, u cilju unapre�enja saradnje i pružanja pomo�i Centru.

V. ZAVRŠNE ODREDBE

�lan 16.

Ovaj Poslovnik stupa na snagu i proizvodi pravna dejstva od 01. januara 2011. godine, a bi�e objavljen na oglasnoj tabli i internet stranici Komore doktora medicine Republike Srpske.

Broj: 440/10Banja Luka, 26.11.2010. god.

Predsjednik Komore doktora medicine Republike Srpske

Doc. dr Mom�ilo Biukovi�

43

vr

em

eplo

v

Prvi KLA otvoren je 05.02.1967. u Ljubiji na inicijativu dr Davorke Hajdaš i dr Tomisla-va Švaba, uz svesrdnu materijalnu podršku

na�elnika Odelenja za upravno-pravne poslove Š�epana Tepav�evi�a pri SO Prijedor i stru�nu podršku prof. V. Hudolina iz Republike Hrvatske. Ubrzo iza toga dolazi do formiranja KLA i u dru-gim gradovima pa i manjim mestima.

KLA u Ljubiji imao je veliku materijalnu i mo-ralnu podršku od direkcije RŽR (rudnici železne rude) koji je obezbedio veoma pristojan prostor za okupljanje rudara na �asovima edukacije kao

i njihovih porodica. Ljubija je, treba napomenuti, do otvaranja kluba, a i nakon otvaranja Odelenja neuropsihijatrije bila zdravstveno zapuštena zbog nedostatka stru�nih pro� la, u prvom planu neuro-psihijatara, soc. radnika i psihologa. Zbog toga je bilo u�estalih inicidenata kako na radnim mestima rudnika, tako i u gradu i u kafanama. Veliki dopri-nos dala je socijalna radnica Pavica Cviji� koja je uz samopregoran rad, kako prema rudarima tako i prema njihovim porodicama, doprinela apstinen-ciji alkoholi�ara. Bila je karika izme�u Odelenja i rudnika.

Iz knjige Šapat vekovaTomislav Elenkov

Arijana Elenkov

Otvaranje klubova lečenih

alkoholičara (KLA)

u Prijedoru i okolini

„Loša je ona ku�a u kojoj se uspeh zaliva �ašom, a tuga rasteruje ašom“

Bugarska poslovica

DR BRANKO JELI�I�

Šesnaestog januara ove godine napustio nas je dr Branko Jeli�i�, hirurg prijedorske Opšte bolnice, vrstan stru�njak, dobar kolega i brižan roditelj.

Ro�en je u Kikindi 22.10.1955. godine. U ranom djetinjstvu s porodicom se doseljava u Banjaluku gdje završava osnovnu i srednju školu.

Medicinski fakultet je završio u Novom Sadu, a svoje prvo radno mjesto pronalazi u Domu zdravlja u Sanskom Mostu. Specijalizaciju iz hirurgije okon�ao je u Klini�kom centru u Ljubljani.

U toku otadžbinskog rata dr Jeli�i� je me�u prvima stekao iskustva ratne hirurgije i osjetio težinu rada u uslovima poljske bolnice. Dobio je visoko priznanje: Krst milosr�a, dodijeljen od najviših organa Republike Srpske.

DR VESNA PLAVŠI�

�etrnaestog februara ove godine, na radnom mjestu, preminula je dr Vesna Plavši�, ro�ena 1958. godine u Banjoj Luci.

Diplomirala je na Medicinskom fakultetu u Tuzli 1984. godine, a

svoj radni vijek vrijedno je provela u prijedorskom Domu zdravlja.

Svojim vedrim duhom pomagala nam je da mnoge teške zadatke riješavamo sa lako�om.

Bila je �lan Izvršnog odbora i Skupštine Komore dok-tora medicine Republike Srpske.

IN

M

EM

OR

IA

M

Klub Ljubija

45

KM

E

PREDAVANJA BODOVANA

OD STRANE CENTRA ZA KME

Tema Vrijeme održavanja

Mjesto održavanja

Broj bodova

Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske (Odjeljenje medicinskih nauka)- Reproduktivno zdravlje u Republici Srpskoj

29. 10. 2010. Banja Luka 3

Udruženje ginekologa i opstreti�ara Republike Srpske- Epidemiologija malignih oboljenja genitalnih organa- Primjena akušerskih operacija u poro�aju

29-30.10. 2010.

Banja Vru�ica Tesli� 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Banja LukaUdruženje neurologa Republike SrpskeKlinika za neurologiju, Klini�ki centar Banja LukaMedicinski fakultet Banja Luka- Novine u Parkinsonovoj bolesti Akademik prof. dr Vladimir Kosti�,

Direktor Instituta za neurologiju KC Srbije, Beograd

05. 11. 2010. Banja Luka 3

Udruženje ljekara porodi�ne medicine Republike Srpske- V dani porodi�ne medicine

05-06. 11. 2010.

Banja Vru�ica Tesli� 4

Sekcija neonatologa Republike Srpske- Reanimacija novoro�en�eta

07-08. 11. 2010. Banja Luka 8

Udruženje kardiologa Republike Srpske- Zbrinjavanje bolesnika u akutnom infarktu miokarda sa

st elevacijom

12-13. 11. 2010. Jahorina 6

Udruženje pedijatara Republike Srpske- Odabrane teme iz pedijatrije

12-14. 11. 2010. Jahorina 6

Društvo doktora medicine Republike SrpskeUdruženje medicinskih mikrobiologa i parazitologa Republi-ke Srpske- Nove i prijete�e bolesti Mr sc. dr Aleksandra Šmitran – mikrobiolog, Medicinski fa-

kultet Banja Luka- Novosti u imunološkoj dijagnostici – xMAP tehnologija Mr sc. dr Maja Travar – mikrobiolog, Klini�ki centar Banja

Luka

19. 11. 2010. Banja Luka 3

46K

ME

Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike SrpskeDruštvo doktora medicine Republike SrpskeKlini�ki centar Banja LukaSIMPOZIJUM: REUMATOIDNI ARTRITIS I OSTEOPOROZA - POVEZANOST, ZNANJA I IZAZOVI- Reumatoidni artritis - rana dijagnostika

i modaliteti lije�enja Prof dr Nemanja Damjanov,

predsjednik Udruženja reumatologa Srbije- Sadašnjost i perspektive u lije�enju osteoporoze Prof. dr Aleksandar Dimi�,

predsjednik Udruženja za osteoporozu Srbije- Reumatoidni artritis - faktor rizika

za nastanak osteoporoze Doc. dr Nenad Prodanovi�,

nacionalni koordinator za reumatologiju RS-a

22. 11. 2010. Banja Luka 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskeUdruženje za osteoporozu Republike SrpskeUdruženje � zijatara Republike Srpske- Biomehanika normalne i osteoporoti�ne kosti Prof. dr Dušan Šuš�evi�, Medicinski fakultet B.Luka- Komplikacije osteoporoze i prevencija padova Prof. dr Gordana Stefanovski, Zavod za � zikalnu medicinu i

rehabilitaciju “Dr M. Zotovi�” Banja Luka- Magnetoterapija u lije�enju osteoporoze Dr sc. med. Tamara Popovi�, Institut Mlje�anica- Kineziterapija u prevenciji i lije�enju osteoporoze Prim. dr Vera Aksenti�, Zavod za � zikalnu medicinu i reha-

bilitaciju “Dr M. Zotovi�” Banja Luka

26. 11. 2010. Banja Luka 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Trebinje- Savremeni pristup lije�enju multiple skleroze Dr Sanja Grgi�, Klinika za neurologiju,

Klini�ki centar Banja Luka

02. 12. 2010. Trebinje 2

47

KM

E

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Banja LukaUdruženje neurologa Republike SrpskeEPILEPSIJE- Da li je lamotrigin pravi AEL za sve uzraste Doc. dr Duško Ra�i�, Klinika za neurologiju,

Klini�ki centar Banja Luka- Lamotrigin i reproduktivno doba Prof. dr Vlado �aji�, Klinika za neurologiju,

Klini�ki centar Banja Luka- Lamotrigin u lije�enju starih osoba sa epilepsijom Doc. dr Zoran Vujkovi�, Klinika za neurologiju,

Klini�ki centar Banja Luka- Lijek lamotrigin - kona�no rješenje jedne problemati�ne

epilepsije: prikaz slu�aja Dr Danka Obradovi�, Klinika za neurologiju, Klini�ki centar

Banja Luka- Izještaj sa Epileptološke škole Rtanj Dr Davorka Katana, Klinika za neurologiju, Klini�ki centar

Banja Luka

03. 12. 2010. Banja Luka 3

Udruženje ortopeda i traumatologa Republike Srpske- Osnovni kurs artoskopije koljena

03-04. 12. 2010. Banja Luka 7

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Doboj- Registar malignih bolesti za Republiku Srpsku Prim. mr sc. med. Marin Kvaternik, Institut za zaštitu zdrav-

lja RS – Regionalni zavod Doboj- Rano otkrivanje malignih bolesti u okviru Programa pre-

vencije i kontrole nezaraznih bolesti u Republici Srpskoj Dr Nada Janjetovi�, dr Biljana Janji�, Institut za zaštitu

zdravlja RS – Regionalni zavod Doboj

07. 12. 2010. Doboj 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Trebinje - Prostata – �est uzrok zdravstvenih problema u odmakloj

dobi Dr Zvonko Sovti�, Opšta bolnica Trebinje

09. 12. 2010. Trebinje 2

48K

ME

Udruženje ginekologa i opstreti�ara Republike Srpske- Mati�ne �elije iz krvi pup�anika - Teorija i klini�ka praksa krioprezervacije István Balogh, Szabolcs Mátyás

10. 12. 2010. Banja Luka 3

Udruženje hirurga Republike Srpske- Aktuelnosti u abdominalnoj hirurgiji 10. 12. 2010. Banja Luka 6

Udruženje � zijatara Republike Srpske Udruženje radnih i � zioterapeuta Republike Srpske- Rehabilitacija sportskih povreda

10. 12. 2010. Banja Luka 3

Udruženje specijalizanata i mladih psihijatara/neuropsihija-tara BiH- Afektivni poreme�aji u svakodnevnoj klini�koj praksi

10-11. 12. 2010. Banja Luka 4

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Bira�Opšta bolnica Zvornik- Akutni infarkt miokarda Prof. dr Mihajlo Mati�, Klinika za kardiologiju, Klini�ki cen-

tar Srbije, Beograd- Klini�ka slika, dijagnoza i terapija plu�ne embolije Prof. dr Jovan Peruni�i�, Klinika za kardiologiju, Klini�ki

centar Srbije, Beograd

14. 12. 2010. Zvornik 3

49

KM

E

Društvo doktora medicine Republike SrpskeUdruženje pulmologa Republike SrpskeKlini�ki centar Banja LukaSIMPOZIJUM: POMJERAMO LI GRANICU U LIJE�ENJU KARCINOMA BRONHA?- Dostignu�a savremene kirurgije u tretmanu karcinoma

bronha Prof. dr Zoran Slobodnjak, Klinika za plu�ne bolesti Jorda-

novac, Zagreb- Lije�enje uznapredovale bolesti – prva linija hemoterapi-

je NSCLC Dr Lora Novakovi�, Klini�ki centar Banja Luka- Lije�enje uznapredovale bolesti – druga linija hemotera-

pije NSCLC Dr Mirko Turi�, Klini�ki centar Banja Luka- Radioterapijski pristup u lije�enju NSCLC Prof. dr Jovan Babi�, Centar za radioterapiju, Banja Luka- Promjena stava u lije�enju karcinoma bronha – umjesto

zaklju�ka Prof. dr Mirko Staneti�, Klini�ki centar Banja Luka

14. 12. 2010. Banja Luka 3

Udruženje ljekara porodi�ne medicine Republike Srpske- Arterijska hipertenzija, hiperlipoproteinemija, atrijalna

� brilacija, update vodi�a Prim. dr Milenko Krneta, Intermedik, Banja Luka;

dr Tatjana Bošnjak, Dom zdravlja Trebinje

14. 12. 2010. Trebinje 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Doboj- Udruženost � broadenoma i karcinoma dojki- Stres kao faktor rizika za nastajanje malignoma dojke Mr sc. med. Biljana Maksimovi�,

Ambulanta Maksimovi�, Doboj

15. 12. 2010. Doboj 3

Udruženje hematologa Republike Srpske- Transplantacija mati�nih �elija hematopoeze Prof. dr Dragana Stamatovi�

15. 12. 2010. Banja Luka 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskeUdruženje kardiologa SrbijeUdruženje kardiologa Republike SrpskeKARDIOVASKULARNE BOLESTI I TERAPIJA U TRUD-NO�I- Principi farmakoterapije kardiovaskularnih oboljenja Prof. dr Svjetlana Stojisavljevi�-Šatara,

Medicinski fakultet u Banjoj Luci- Uro�ene sr�ane mane u trudno�i Prof. dr Ida Jovanovi�, Univerzitetska de�ja klinika,

Beograd- Valvularne mane u trudno�i Prof. dr Bosiljka Vujisi�-Teši�, IKVB KC Srbije- Poreme�aji ritma i njihova terapija u trudno�i Dr sc. med. Tatjana Potpara, IKVB KC Srbije- Karakteristike hipertenzije u trudno�i i terapija Doc. dr Branislava Ivanovi�, IKVB KC Srbije

16. 12. 2010. Banja Luka 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskeUdruženje radiologa Republike Srpske- Embolizacija tumora jetre Prof. dr Petar Bošnjakovi�, Klini�ki centar Niš, Niš- KT dijagnostika malignih tumora jetre Doc. dr Zoran Radovanovi�, Klini�ki centar Niš, Niš - KT dijagnotika benignih tumora jetre Mr sc. med. Saša Vujnovi�, Zavod za radiologiju, Klini�ki

centar B. Luka, Banja Luka

21. 12. 2010. Banja Luka 3

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Doboj- Metformin od Metaboli�kog sindroma do Dijabetesa tipa 2 Dr Marina Tomani�, Opšta bolnica Doboj

22. 12. 2010. Doboj 2

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Doboj- Zna�aj i uloga magnetne rezonance (MR) u dijagnostici i

ocjeni efekata terapije perianalnih � stula Dr Jovica Brki�, Specijalisti�ka ambulanta “Dr Brki�” Do-

boj; Dr Nenad Spasi�, Zavod za zaštitu zdravlja Srbije, Beo-grad

28. 12. 2010. Doboj 2

KM

E50

KM

E

51

Udruženje pulmologa Republike Srpske- Akutna respiratorna insu� cijencija u primarnoj zdrav-

stvenoj zaštiti Doc. dr Pe�a Kova�evi�- Tuberkuloza-multirezistentna tuberkuloza, uloga tima

porodi�ne medicine u pristupu ovoj bolesti Dr Mladen Duronji�

28. 12. 2010. Derventa 2

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Fo�a- Nove metode neinvazivne dijagnostike tumora jetre

20. 01. 2011. Fo�a 3

Udruženje ortopeda i traumatologa Republike Srpske- Mogu�nosti lije�enja perifernih paraliti�kih lezija tran-

spozicijom tetiva28. 01. 2011. Banja Luka 2

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Bijeljina- Bayerovi antibiotici – Terapija urinarnih infekcija Dr Mirjana Boškovi�, Bolnica Br�ko, Br�ko- Moderna oralna kontracepcija Prim. dr Vladimir Perendija, Klini�ki centar Banja Luka

10. 02. 2011. Bijeljina 2

Društvo doktora medicine Republike SrpskePodružnica Bijeljina- Bayerovi antibiotici – Terapija urinarnih infekcija Dr Mirjana Boškovi�, Bolnica Br�ko, Br�ko- Moderna oralna kontracepcija Prim. dr Vladimir Perendija, Klini�ki centar Banja Luka

10. 02. 2011. Zvornik 2

53

ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

Glavne teme su bile novi-ne u lije�enju koronarne bolesti srca, valvularnih

mana srca i oboljenja perifernih arterija. Prikazane su optimalne strategije lije�enja kompleksnih lezija koronarnih arterija. Ove go-dine je prikazano i dosta visoko-

rizi�nih bolesnika sa strukturnim oboljenjima srca, u prvom redu valvularnih lezija aortne i mitral-ne valvule, kod kojih nije mogu�e uraditi kardiohirurški zahvat. Kod ovih bolesnika je ura�ena implan-tacija aortne valvule perkutanim putem (TAVI – transcatheter aortic valve impantation) pristupom iz femoralne arterije, ili alternativnim pristupom iz arterije sublakvije ili arterije aksilaris. Prikazane su i hibridne operacije transapikalnim putem. Imaju�i u vidu rezultate PARTNER studije (Placement of Aortic Transcatheter valve Trial), TAVI procedura je postala kom-plementarna hirurškom lije�enju aortne stenoze ili insuficijencije kod visoko rizi�nih bolesnika.

Prezentovani su, tako�e, i slu�ajevi lije�enja visokorizi�nih bolesnika sa funkcionalnom mitralnom regurgi-

tacijom uz pomo� MitraClip ure�aja kojim se pravi sutura prednjeg i za-dnjeg listi�a i na taj na�in smanjuje mitralna regurgitacija; kompleksni bolesnici sa atrijalnom � brilacijom kod kojih je ura�ena ugradnja ure�aja za zatvaranje aurikule lijeve pretko-more, kao i najsavremenije metode lije�enja perivalvularne regurgitacije i zatvaranja perzistentnog foramena ovale. Upoznali smo se i sa najnovijim generacijama stentova, uklju�uju�i i one bez polimera, biodegradabilnim i stentovima tre�e generacije.

Ovom izvanrednom kongresu ko-jem su predsjedavali prof. dr Antonio Colombo, iz Milana, prof. dr Eberhard Grube iz Bona, dr Martin Leon, dr Jeffrey Moses iz Njujorka i prof. dr Cardlo di Mario iz Londona, prisu-stvovalo je više od 1700 u�esnika iz 65 zemalja.

Prof. dr Aleksandar Lazarevi�

11. Internacionalni sastanak interventnih

kardiologa „Joing international meeting“

NOVINE U LIJEČENJU BOLESTI SRCA

Dr Leon Finci (Ženeva) i prof. dr Aleksandar Lazarevi�

Gl bil i

Ovaj prestižni kongres,održan u Rimu od 10. do

12. februara 2011. godine,predstavlja kombinaciju

prakti�nih demonstracijaputem satelitskih prenosa

iz sala za kateterizacijusrca bolnica u Milanu

(Columbus Hospital Center i St. Raffaele Hospital),

Bonu (Univerzitetskabolnica u Bonu) i u

Londonu (Royal BromptomHospital) i „state-of.-the

art“ simpozijuma

55

ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

Ove godine imali smo izvan-rednu priliku da u plenar-nim sesijama slušamo

vrhunske evropske predava�e iz Njema�ke (prof. H. J. Moeller, predsjednik Evropske psihijatri-jske asocijacije), Austrije (prof. M. Musalek), Švajcarske (A. Riecher), Velike Britanije (G. Milavi�), po-zvane predava�e iz Bosne i Her-cegovine (akademik prof. S. Loga i prof. A. Ku�ukali�) i Hrvatske (prof. M. Jakovljevi� i doc. M. Herceg). Zna�ajan doprinos dali su i eminentni predava�i iz dru-gih akademskih ustanova u Srbiji (akademik prof. D. Le�i�-Toševski, Institut za mentalno zdravlje Beo-grad i prof. S. �uki�-Dejanovi�, Medicinski fakultet Kragujevac).

U sklopu simpozijuma održana su �etiri okrugla stola, sa ak-tuelnom tematikom vezanom za osnovnu temu simpozijuma, a kao posebnost i novina oba radna dana u paralelnom programu održavane su trosatne radionice: prvoga dana Radionica o deluzijama (prof. M. Musalek - Austrija), a drugoga dana

Radionica o elektrokonvulzivnoj terapiji (dr P. Gligorovi� - SAD), naro�ito fokusirane na rad sa dok-torima medicine na specijalizaciji iz psihijatrije i mladim psihijatrima, kao nosiocima novih doktrina i nji-hovog provo�enja u klini�koj praksi. Simpozijum i radionice ponaosob su serti� kovani i akreditovani bodovima kontinuirane medicinske edukacije Lekarske komore Srbije.

Tokom simpozijuma predstavljeni su svi aspekti ranog prepoznavanja i ranih intervencija kod psihoti�nih poreme�aja, uz svestrano povezivan-je aktuelnih stavova, ali i predstavl-janje novih stavova u ovoj izuzetno važnoj i aktuelnoj oblasti. Na�injen je odli�an presjek dokle se stiglo i ko-jim pravcima bi trebalo da se ide u di-jagnostikovanju i terapijsko-rehabili-tacionom smislu u ranim psihoti�nim poreme�ajima, sa prvim polemi�kim osvrtima na predstoje�e izmjene, dva za psihijatriju, najzna�ajnija dijagnosti�ka klasi� kaciona sistema: DSM V (2012) i MKB-11 (2014).

Dr Goran Ra�etovi�, Specijalista psihijatrije

XXXVIII edukativni simpozijum

u Beogradu,

novembar 2010. godine

“RANE PSIHOZE: IZAZOV ZA PREVENCIJU,

DIJAGNOSTIKU I TERAPIJU”

Posljednjih godina simpozijum dobija sve naglašenije mjesto na listi me�unarodnih doga�aja iz psihijatrije, sa pozvanim

predava�ima iz razli�itih zemalja

56ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

Me�u predava�ima na kon-ferenciji bio je i jedan od vode�ih evropskih i

svjetskih stru�njaka iz oblasti istra-živanja mati�nih �elija i pionira regenerativne medicine, profesor Colin McGuckin koji je prvi razvio “mini-jetru” iz krvi pup�ane vrpce. Njegov je tim, zatim, nastavio svoj rad na razvijanju �elija iz krvi iz pup�anika u mnoga druga ljudska tkiva, uklju�uju�i, izme�u ostalog, nervno tkivo i krvne sudove. Ne-davno je njegov tim stvorio vješta�-ke “guštera�ne insulocite” – proi-zvo�a�e insulina insu� cijentne kod pacijenata oboljelih od dijabetesa, što može imati zna�ajne implika-cije za razvijanje mati�nih �elija u lije�enju dijabetesa.

„Naš cilj je da terapije mati�-nim �elijama u�inimo dostupnim svim dijelovima svjetske zajednice bez osvrtanja na geoekonomska ograni�enja. �vrsto vjerujemo da lije�enja mati�nim �elijama treba da budu dostupna cijelom svijetu a ne samo ograni�enom broju ze-malja. Posve�eni smo promovisa-nju dobre prakse na polju mati�nih �elija. Pomaci u biomedicinskim istraživanjima zajedno �e dopri-nijeti razvoju klini�kih studija u

svrhe terapije mati�nim �elijama. Nau�nici i klini�ari ne smiju imati „hematocentri�no“ shvatanje do-mena koriš�enja mati�nih �elija iz pup�anika na polju regenerativne medicine, pošto nedavne klini�ke studije pružaju širu sliku poten-cijala neonatalnih mati�nih �elija na polju klini�ke primjene, npr. kod dijabetesa tip 1, epidermolize buloze, nasljednih metaboli�kih poreme�aja ili neonatalne as� ksije i cerebralne paralize.“, izjavio je Colin McGuckin, profesor regene-rativne medicine na Univerzitetu u Njukaslu.

“Upotreba mioblasta u lije�enju stres urinarne inkontinencije“ bila je tema koju je prezentovao prof. dr Adolf Lukanovi�, šef Klinike za ginekologiju Univerzitetskog klini�kog centra u Ljubljani.

„Lije�enje urinarne stres inkon-tinencije mati�nim �elijama u Lju-bljani se radi ve� tri godine. Ako znamo da je stres urinarna inkon-tinencija problem koji se ne može izbje�i zbog poro�aja i poro�ajne traume zdjeli�nog dna, onda nam je jasno da ova metoda, pored kon-zervativne i hirurške, doprinosi bo-ljem kvalitetu života majki nakon poro�aja. Svaka �etvrta žena boluje

Korak dalje

MATIČNE ĆELIJE – DAROVI PRIRODE

Kompanija FAMILY-PLUS

ekskluzivni i ovlašteni zastupnik „Cryo-Save

Group“, vode�e evropske banke za

mati�ne �elije u Bosni i Hercegovini nedavno je

organizovala Prvu me�unarodnu

konferenciju pod nazivom „Mati�ne

�elije, sadašnja praksa i pogled u budu�nost“.

Partneri konferencije bili su Udruženje

ginekologa i opsteti�ara Republike Srpske,

Udruženje ginekologa i perinatologa Federacije

Bosne i Hercegovine i Ljekarska komora

Kantona Sarajevo.

57

ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

od inkontinencije, a istraživanja ukazuju da je taj broj u porastu“, rekao je Lukanovi� te pojasnio sam proces lije�enja:

„Uzeli smo mati�ne �elije iz tkiva bicepsa i u saradnji sa labo-ratorijom iz Insbruka, koja nam iz nekoliko kubnih centimetara materijala razvija stotine miliona �elija, implantiramo te �elije speci-jalnim metodama u miši� zatvara� mokra�nog mjehura. Do sada smo uradili 50 zahvata i sa sigurnoš�u možemo re�i da samo kod jedne že-

ne postupak nije uspio, dok je 86% žena u potpunosti bilo zadovoljno tretmanom. U Sloveniji se godišnje potroši preko 13 miliona evra za tretiranje stres urinarne inkonti-nencije i mi vjerujemo da �e ovo u skorijoj budu�nosti biti glavni tre-tman stres urinarne inkontinencije“.

Cryo-Save Group N.V., vode�a evropska banka mati�nih �elija, ove godine slavi desetu godiš-njicu od prvih pohranjenih uzo-raka u njihovim laboratorijama. Tim povodom generalni direktor Cryo-Save Group, Arnold van Tulder, izjavio je: “Od naših po-�etaka od 2000. godine osnovni stubovi na kojima smo izgra-dili ovu kompaniju bili su kva-litet i pouzdanost naše usluge i na ovim osnovama nastavljamo dalje. Važnost pohranjivanja ma-ti�nih �elija nastavlja da raste u skladu sa napretkom medicine. Smatramo da je podrška istraži-vanjima i razvoju tehnologija u oblasti mati�nih �elija naša duž-nost i obaveza. Cryo-Save �e na-staviti saradnju sa institucijama i centrima koji rade na razvoju tre-tmana mati�nim �elijama i na taj na�in pomažu da se mnogi životi spasu.”

„Nakon uspješne godine, u ko-joj je preko 600 parova odlu�ilo pokloniti povjerenje Cryo-Save-u i FAMILY-PLUS-u, odlu�ili smo da organizujemo nau�ni skup na kojem smo okupili svjetske i do-ma�e stru�njake kako bi podijelili prakti�na iskustva u terapeutskoj primjeni mati�nih �elija“, rekla je Sanja Todorovi�-Vuji�i�, direktor kompanije FAMILY-PLUS.

SIGURNE I EFIKASNE

U Cryo-Save-u kažu da se mati�ne �elije iz krvi pup�anika upotrebljavaju preko 20 godina i da je njihova sigurnost i e� kas-nost dokazana u mnogim tretm-anima i trenutno se više upotre-bljavaju za transplantacije nego mati�ne �elije iz koštane srži i da su u prethodnim godinama uzorci pohranjeni u njihovim labora-torijama spasavali živote djece oboljele od leukemije. Nedavno su mati�ne �elije pohranjene u ovoj banci upotrijebljene za lije�enje cerebralne paralize. Doktori i nau�nici sa Duke univerziteta u Sjedinjenim Ameri�kim Državama u ovom jedinstvenom poduhvatu koristili su dje�akove sopstvene mati�ne �elije (autologne) iz krvi pup�ane vrpce koje su sa�uvane u banci mati�nih �elija Cryo-Save-a nakon poro�aja. Veoma jednostavnom i sigurnom meto-dom, autologne mati�ne �elije iz krvi pup�anika vra�aju se u tijelo dje�aka.

ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

58

MOJE AMERIČKO ISKUSTVODr sc. med. Lala �ekli�

Ove godine sam imala �ast da u�estvujem u ovom programu i budem spon-

zorisana od ameri�ke Fondacije za retinu (Retina Research Fo-undation) i ameri�kog Udruženja oftalmologa. Edukativni program je trajao 3 sedmice, od 30.09. do 21.10.2010. godine. Prve sedmi-ce sam bila li�ni gost dr Tuc-ka i to vrijeme sam provela na njegovoj klinici, upoznala se s metodom, organizacijom i efi-kasnoš�u rada, uprili�ena mi je i posjeta Univerzitetu u Virdžiniji. Sljede�ih sedam dana bila sam

Svake godine direktor programa za internacionalnu saradnju ameri�kog Udruženja oftalmologa (American

Academy of Ophthalmology) i njihov doskorašnji pred-sjednik, dr Keneth Tuck, ugosti u svome domu 2-3 per-

spektivna i najbolja mlada oftalmologa iz raznih dijelova svijeta. Tom prilikom organizuje intenzivni edukativni

program koji se sastoji u posjeti, obilasku poznatih ame-ri�kih o�nih klinika na kojima se organizuje bogat prak-

ti�ni i teorijski program, posjetu kornealnim bankama, istraživa�kim centrima, kao i univerzitetima, gdje u�esnik programa ima za obavezu da prikaže usmenom prezenta-cijom organizaciju oftalmološke službe u svojoj domovini

i najinteresantnije i najizazovnije slu�ajeve iz svoje kli-ni�ke prakse. Nakon te dvije sedmice, u�esnik programa nastavlja svoj edukativni program na ameri�kom Nacio-

nalnom kongresu, gdje su organizovani subspecijalisti�ki simpozijumi (subspeciality day), wetlabovi po izboru,

predavanja i prakti�ni kursevi.

Prof. Keneth Tuck, dr Lala �ekli�, prof. Straatsma Bradley, prof. Marko Hawlina (s lijeva na desno)

ST

RU

ČN

I SK

UPO

VI

59

gost na Wake Forest Univerzite-tu, Winston-Salem, u Sjevernoj Karolini, gdje sam tako�e imala organizovan edukativni program na klinici i bila gost direktora kli-nike prof. dr Craig M. Grevena, prof. dr Madisona Slushera i dr Shree Kurupa. S obzirom da su sva tri imena �uvena u svijetu retine, imala sam jedinstvenu pri-liku da pratim njihov klini�ki rad, asistiram njihovim operacijama (vitrektomijama) i da prikažem najteže slu�ajeve uspješno tretira-ne anti VEGF terapijom i drugim standardnim metodama lije�enja u bolnici „Kasindo“, gdje sam stalno zaposlena kao šef službe i specijalista oftalmolog. Tako-�e, tom prilikom sam uprili�ila i predavanje o organizaciji oftal-mološke službe u bolnici Kasindo, kao i naj�eš�im uzrocima sljepila i slabovidosti u ovoj regiji.

Predavanja i diskusije su pota-kle veliko interesovanje za našu bolnicu, podršku za moje dalj-nje usavršavanje i edukovanje u oblasti oftalmologije. Prilikom boravka na Univerzitetu u Sje-

vernoj Karolini, organizovan mi je obilazak i upoznavanje sistema kornealnih banki, centra za re-generativnu medicinu, hirurškog bloka univerzitetske klinike, kao i gostovanje u privatnoj praksi pojedinih oftalmologa. Tre�u sed-micu mi je omogu�eno u�eš�e na Nacionalnom ameri�kom kongre-su u �ikagu, gdje sam dobila nov-�anu nagradu, diplomu za u�eš�e u ovom programu, kao i veliku koli�inu edukativnog materijala (knjige, DVD). U�estovala sam na subspecijalisti�kom danu za retinu i upoznala se sa najnovijim trendovima u lije�enju i dijagno-stici senilne degeneracije makule, dijabeti�ne retinopatije, nasljednih distro� ja retine, hirurškog rješava-nja ablacije retine i drugih sli�nih stanja.

U sklopu predavanja i diskusija, imala sam priliku da upoznam i razmijenim mišljenje s �uvenim ameri�kim i evropskim eksper-tima iz ove oblasti i veoma sam sretna da standarde i principe u lije�enju pojedinih bolesti retine e� kasno tretiramo i u našoj Re-

publici Srpskoj, a posebno sam ponosna na bolnicu „Kasindo“ koja, uprkos svim teško�ama s kojima se susre�e, ima kvalitetan mladi kadar i ve� �etvrtu godi-nu relativno uspješno iskustvo u primjeni najsavremenijeg metoda lije�enja oslijepljuju�ih promjena u makuli-intravitrealne aplikacije anti-VEGF terapije.

U organizaciji AAO pozivana sam na razne prijeme, simpoziju-me kao i u�eš�a na wetlabovima, gdje sam posebno naglasila isku-stvo na kursu fakoemulzi� kacije u organizaciji prof. Kenetha Ro-senthala. Imala sam, tako�er, mo-gu�nost da vježbam nove metode operacija katarakte, kao i da se upoznam s najnovijim modelima mašina za fakoemulzi� kaciju i im-plantacije najsavremenijih intrao-kularnih so�iva i implanta. Utisci i kontakti s ovog studijskog puto-vanja su zaista vrijedni i bogati, i otvaraju dalje mogu�nosti razvoja i napredovanja oftalmolške službe u našem regionu i u mojoj daljnjoj edukaciji.

HO

BI

60

U trenucima odmora

UMJETNOST OBOGAĆUJE

PENZIONERSKE DANE

Slikati možete onda kada riješite važne stvari u životu... kaže dr Brane Kon�ar, penzionisani specijalista anestezije iz

Prijedora, nagovještavaju�i nam tako svoje budu�e preokupacije. Tre�e životno doba za mnoge umjetni�ki nadarene ljude predstavlja pravi trenutak za osloba�anje talenata. Sada kada ima mnogo više slobodnog vremena i kada su se stvari postavile na svoja mjesta, dr Kon�ar se posvetio svojoj davnašnjoj ljubavi. I ne samo slikarstvu, ve� i muzici koju obavezno sluša dok slika. Voli klasike:Betovena, Hajdna i Mo-carta. Ni poezija nije strana ovom svestranom �ovjeku koji �esto recituje Njegoša i Du�i�a!

Od najranijeg djetinjstva pokazuje sklonost ka umjetnosti, posebno slikarstvu. Prve prave

boje i platna nabavio je kao student Medicin-skog fakulteta u Beogradu, kad je i zapo�eo svoju slikarsku pri�u. Tehnikom ulja na platnu slikao je pretežno pejsaže, portrete i mrtvu prirodu. Proširivao je znanja �itaju�i stru�nu literaturu i analiziraju�i radove drugih, poznatih i manje poznatih umjetnika. Me�u umjetni�kim pravcima prednost daje impresionizmu i djeli-ma Ogista Renoara.

Svoje penzionerske dane dr Kon�ar provodi na porodi�nom imanju podno Kozare, gdje nalazi mir i inspiraciju. Naporan rad ljekara zamijenio je slikanjem koje mu je uljepšalo novo životno doba.

Dr Vesna Vukoti�

Dr Brane Kon�ar

ST

RU

ČN

E K

NJIG

E

61

Mr Biljana Maksimovi�PREKANCEROZE I MINIMALNI

KARCINOMI DOJKI, Zadužbina Andrejevi�, 2010. god.

PRVA KOMPARATIVNA

STUDIJA

Ova knjiga namijenjena je svima koji su zaintereso-vani za ranu dijagnostiku

promjena u dojkama, prvenstveno onih grani�nih, koje predstavljaju prekanceroze i po�etne stadijume raka dojke. Rezultat je višegodiš-njeg rada u okviru dijagnostike promjena u dojkama i daje in-formacije i uputstva prvenstveno dijagnosti�arima koji rade mamo-gra� ju i ultrazvu�nu dijagnostiku.

U monografiji su dati osnovni podaci o epidemiologiji raka doj-

ke, karcinogenezi i prekanceroznim promjenama u dojkama i minimal-nim karcinomima dojke.

Imaging dijagnostika bolesti doj-ke obra�ena je samo u okviru mamografije i ehotomografije sa dopler dijagnostikom i elasto-grafijom, dok u ovoj monografiji nisu razmatrane ostale imaging dijagnosti�ke metode: magnetna rezonanca, termovizija, scinti-mamografija, kao ni invazivne dijagnosti�ke metode FNAB i CNB.

Obra�eni su na�ini rada sa uput-stvima za dijagnostiku i dati sli-kovni prilozi pojedinih promjena u dojkama.

Recezenti knjige, doc. dr Zdenka Gojkovi� i doc. dr Predrag Lazi�, isti�u da je ova Monogra� ja prva kompara-tivna studija iz ove oblasti u RS i bi�e od koristi specijalistima koji se bave dijagnostikom promjena u dojkama, radiolozima, onkolozima, hirurzima, patolozima, ginekolozima, lekarima u domovima zdravlja i bolnicama. Ž.G.B.

MONOGRAFSKE PUBLIKACIJE U IZDANJU MEDICINSKOG FAKULTETA U BANJOJ LUCI U 2010. GODINI

– Predrag Grubor, Hirurški pristupi u ortopediji– Predrag Grubor, Hirurgija i njega hirurškog bolesnika– Predrag Grubor, Zdravstvena njega u vanrednim uslovima– Božo Krivoku�a, Multidisciplinarna intenzivna zdravstvena njega– Jasminka Nikoli�, Priru�nik za prakti�nu nastavu iz biohemije– Radoslav Gajanin, Patologija za studente zdravstvene njege– Sanja Špiri�, Otitis media secretoria u dje�ijem uzrastu

62k

njig

e k

oje č

itam

o

Internet kao aktuelni komunikacioni krvotok planete, fenomen opšte po-vezanosti, predmet je u posljednje

vrijeme sve ve�eg broja istraživanja kao i dobro prodavanih knjiga za �itanje u dokolici. Tako nam je jedan uravnote-žen i objektivan doprinos razumijeva-nju sajber ere predo�ila ameri�ka nau�-nica i spisateljka (što je u ovom slu�aju idealna kombinacija) Sherry Turkle u knjizi pod naslovom Usamljeni zajedno. U formi pi-sma jedne digitalno pismene majke �erki koja digitalno odrasta, Turklova je nastojala da odgovori na pitanje: Zašto više o�ekujemo od tehnologije nego jedni od drugih?

Osnova knjige su empirijska istra-živanja, klini�ke studije, mnoštvo in-tervjua i, naravno, zapažanja. Pruženi su i neki konkretni odgovori, ali kao u pravoj zabavnoj literaturi, ostalo je dosta mogu�nosti za naslu�ivanja �i-talaca. Ono na šta nas autorka navodi je, me�utim, razmišljanje o tome šta su sve posljedice �injenice da su mnogima simulirani, virtuelni odnosi - oni koji se uspostavljaju preko imejla, fejsbuka,

instant poruka - važniji od onih pravih. Ovaj fenomen se analizira i na primjeru interakcije ljudi sa robotima programi-ranim tako da simuliraju osje�anja i reaguju na ljudsku pažnju.

„Mi ve� filtriramo druženja kroz mašine, a sljede�a faza je druženje sa mašinama”, kaže autorka. „Svaka

tehnologija postaje naš partner zato što je na-še djelo, a onda nas, u povratnoj vezi obli-kuje, pa je neophodno izvjesno vrijeme da bi se vidjelo kako te�e ovaj proces me�usob-nog prilago�avanja”. Ali ako se život u sve ve�oj mjeri organizuje posredstvom digitalnih tehnologija, koje su sa-zrele tokom života sa-

mo jedne generacije, onda je neizbjež-no pitanje može li �ovje�anstvo da promijeni na�in na koji komunicira, a da na nekom nivou ne promijeni i sopstvenu prirodu? Jer, ljudi su društvana bi�a koja se tako�e mije-njaju. Internet je nešto �ije koriš�e-nje moramo da prilagodimo svojim stvarnim potrebama na na�in koji je najadekvatniji i u našem najboljem interesu“.

Sherry Turkl:USAMLJENI ZAJEDNO (“Alone Together”),Basic Books, Masa�usets, 2011.

ZAŠTO VIŠE OČEKUJEMO OD TEHNOLOGIJE NEGO JEDNI OD DRUGIH?

Internet je nešto �ije koriš�enje moramo

da prilagodimo svojim stvarnim

potrebama na na�in koji je najadekvatniji i u našem najboljem

interesu

TEHNOLOGIJA I BIĆE

Sherry Turkle je profesor psi-hologije i antropologije sa �u-venog MIT-a (Masa�usets in-stitut za tehnologiju) i na �elu je “Inicijative za tehnologiju i bi�e”, što ukazuje da dobro po-znaje oblast o kojoj piše. Izdala je još dvije knjige sa sli�nim temama:”Život na ekranu” i “Drugo ja“.

Ž.G.B

63

KO

NG

RESI

5TH ANNUAL OSTEOARTHRITIS IMAGING WORKSHOPJUNE 8TH TO 11TH AUSTRIA/SALZBURG RADIOLOGY/IMAGING, RHEUMATOLOGY Contact: Anthony Celenza, CMP, Meeting Manager, Osteoarthritis Research Society International Phone: 856-642-4431; 856-642-4431 Email: acelenza@ahint.comWebsite: http://www.oarsi.org/

WORLD PSYCHIATRIC ASSOCIATION THEMATIC CONFERENCEJUNE 9TH TO 12TH TURKEY/ISTANBUL PSYCHIATRY Contact: Ayse Askin Erten, Project Coordinator, Serenas Tourism Phone: 011-90-212-282-3373Fax: 011-90-212-282-6049Email: wpaist2011@serenas.com.trWebsite: http://www.wpaist2011.org

21ST EUROPEAN MEETING ON HYPERTENSION AND CARDIOVASCULAR PREVENTIONJUNE 17TH TO 20TH ITALY/MILAN CARDIOLOGY Contact: European Society of Hypertension, AIM Group - AIM DMC Phone: 011-39-06-330-531Fax: 011-39-06-2332-5630Email: esh2011@aimgroup.euWebsite: http://www.esh2011.org/

13TH WORLD CONGRESS ON GASTROINTESTINAL CANCERJUNE 22ND TO 25TH SPAIN/BARCELONA GASTROENTEROLOGY, ONCOLOGY Contact: Imedex Phone: 770-751-7332; 770-751-7332 Fax: 770-751-7334Email: meetings@imedex.comWebsite: http://worldgicancer.com/WCGI/WGIC2011/index.html

15TH CONGRESS OF THE INTERNATIONAL HEADACHE SOCIETYJUNE 23RD TO 26TH GERMANY/BERLIN ANESTHESIOLOGY, NEUROLOGY, PAIN MANAGEMENT Contact: Secretariat, IHS2011, Kenes International Phone: +41 22 908 0488; +41 22 908 0488 Fax: +41 22 906 9140Email: ihc2011@kenes.comWebsite: http://www.kenes.com/ihs2011

10TH INTERNATIONAL CONGRESS OF PEDIATRIC PULMONOLOGYJune 25th to 27th France/Versailles Pediatrics Contact: Dr Anne F. Bidart, Congress Secretariat Phone: 011-33-497-038-597Fax: 011-33-497-038-598Email: cipp@cipp-meeting.orgWebsite: http://www.cipp-meeting.org

10TH WORLD CONGRESS ON INFLAMMATIONJUNE 25TH TO 29TH FRANCE/PARIS RHEUMATOLOGY Contact: In� ammation 2011, MCI Phone: 011-33-1-5385-8271Fax: 011-33-1-5385-8283Email: info@in� ammation2011.comWebsite: http://www.in� ammation2011.com/index.php

79TH EUROPEAN ATHEROSCLEROSIS SOCIETY (EAS) CONGRESSJUNE 26TH TO 29TH SWEDEN/GOTHENBURG ENDOCRINOLOGY, GERIATRICS, NUTRITION Contact: Secretariat, EAS2011, Kenes International Phone: 011-41-22-908-0488Fax: 011-41-22-906-9140Email: eas@kenes.comWebsite: http://www.kenes.com/eas2011

KONGRESIJUNI OKTOBAR 2011.

64k

on

gr

esi

FEMS 2011 - 4TH CONGRESS OF EUROPEAN MICROBIOLOGISTSJUNE 26TH TO 30TH SWITZERLAND/GENEVA INFECTIOUS DISEASE Contact: Secretariat, FEMS2011, Kenes International Phone: 011-41-22-908-0488Fax: 011-41-22-906-9140Email: fems@kenes.comWebsite: http://www.kenes.com/fems

14TH WORLD CONFERENCE ON LUNG CANCERJULY 3RD TO 7TH NETHERLANDS/AMSTERDAM ONCOLOGY Contact: International Conference Services Ltd. Phone: 604-681-2153; 604-681-2153 Fax: 604-681-1049Email: WCLC2011@icsevents.comWebsite: http://2011worldlungcancer.org

27TH ANNUAL MEETING OF THE EUROPEAN SOCIETY OF HUMAN REPRODUCTION & EMBRYOLOGY (ESHRE)JULY 3RD TO 6TH SWEDEN/STOCKHOLM OTHER SPECIALTIES Contact: ESHRE Central Of� ce Phone: 011-32-2-269-0969Fax: 011-32-2-269-5600Email: info@eshre.comWebsite: http://www.eshre.com

2011 PLASTIC SURGERY CONGRESSJULY 6TH TO 10TH AUSTRALIA/BROADBEACH PLASTIC SURGERY Contact: 2011 Plastic Surgery Congress Secretariat, 2011 Plastic Surgery Congress Secretariat, Conference Action Pty Ltd Phone: 011-61-2-9431-8699Fax: 011-61-2-9431-8677Email: 2011psc@conferenceaction.com.auWebsite: http://www.plasticsurgerycongress.org.au/

18TH INTERNATIONAL MEETING ON ADVANCED SPINE TECHNIQUESJULY 13TH TO 16TH DENMARK/COPENHAGEN ORTHOPEDICS Contact: Scoliosis Research Society Meetings Department Phone: 414-289-9107; 414-289-9107 Fax: 414-276-3349Email: meetings@srs.orgWebsite: http://srs.org/imast/2011/

3RD INTERNATIONAL TRAUMA CONFERENCEJULY 13TH TO 17TH NEW ZEALAND/QUEENSTOWN EMERGENCY MEDICINE Contact: Taylored Images, Conference Secretariat Phone: 011-61-7-3366-2205Fax: 011-61-7-3366-5170Email: L&L@tayloredimages.com.auWebsite: http://www.learningandleisure.com.au/

3RD WORLD CONGRESS OF THE INTERNATIONAL ACADEMY OF ORAL ONCOLOGY 2011JULY 14TH TO 17TH SINGAPORE/SINGAPORE ONCOLOGY, OTOLARYNGOLOGY, SURGERY Contact: Jason Leng, Marketing Manager, Elsevier Phone: 65 6349 0201Fax: 65 6733 1817Email: j.leng@elsevier.comWebsite: http://www.iaoo.elsevier.com/

12TH INTERNATIONAL LUNG CANCER CONGRESSJULY 21ST TO 24TH CALIFORNIA/CARLSBAD INTERNAL MEDICINE, ONCOLOGY, RADIOLOGY/IMAGING, RESPIROLOGY, SURGERY Contact: Customer Support, Physicians’ Education Resource Phone: 888-949-0045; 888-949-0045 Fax: 214-367-3402Email: brian.waggoner@pergrouplp.comWebsite: http://www.cancerlearning.com/index.cfm/fuseaction/conference.showOverview/id/5/conference_id/676

65

ko

ng

resi

16TH WORLD CONGRESS ON HEART DISEASEJULY 23RD TO 26TH BRITISH COLUMBIA/VANCOUVER CARDIOLOGY Contact: Cardiology Online Phone: 310-657-8777; 310-657-8777 Fax: 310-659-4781Email: klimedco@ucla.eduWebsite: http://cardiologyonline.com/wchd11/index.htm

PEDIATRIC EMERGENCY MEDICINE- REVIEW FOR PRIMARY CARE AUGUST 10TH TO 22ND ITALY/ROME FAMILY MEDICINE Contact: Orly Light, Director, MCE Conferences Phone: 888-533-9031; 888-533-9031 Fax: 858-777-5588Email: info@mceconferences.comWebsite: http://www.mceconferences.com/

5TH INTERNATIONAL TRI TINNITUS CONFERENCE: THE NEUROSCIENCE OF TINNITUSAUGUST 19TH TO 21ST NEW YORK/GRAND ISLAND OTOLARYNGOLOGY Contact: Dr. Richard Salvi, Association for Research in Otolaryngology Phone: 716-829-5310; 716-829-5310 Email: salvi@buffalo.eduWebsite: http://wings.buffalo.edu/faculty/research/chd/

2011 INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON AUDITORY & AUDIOLOGICAL RESEARCHAUGUST 24TH TO 26TH DENMARK/NYBORG OTOLARYNGOLOGY Contact: Ture Andersen Email: ture@dadlnet.dkWebsite: http://www.isaar.eu

6TH WORLD CONGRESS FOR PSYCHOTHERAPYAUGUST 24TH TO 28TH AUSTRALIA/SYDNEY PSYCHIATRY Contact: Meeting Planners Phone: 011-61-2-9265-0890

Fax: 011-61-2-9265-0880Email: wcp2011@meetingplanners.com.auWebsite: http://www.wcp2011.org

3RD EUROPEAN PLASTIC SURGERY RESEARCH COUNCIL MEETINGAUGUST 25TH TO 28TH GERMANY/HAMBURG PLASTIC SURGERY Contact: Isabelle Laerz, Conventus GmbH Phone: 011-49-364-1311-6320Fax: 011-49-364-131-6241Email: info@epsrc.euWebsite: http://www.epsrc.eu/

8TH SINGAPORE INTERNATIONAL CONGRESS OF O&GAUGUST 25TH TO 27TH SINGAPORE/SINGAPORE OBSTETRICS/GYNECOLOGY Contact: Sarah Ten, Congress Secretariat, Meeting Lab Phone: 011-65-6346-4402Fax: 011-65-6346-4403Email: info@sicog2011.comWebsite: http://www.sicog2011.com/

FIFTH ANNUAL CONFERENCE OF THE INTERNATIONAL LIVER CANCER ASSOCIATION (ILCA)SEPTEMBER 2ND TO 4TH CHINA/HONG KONG GASTROENTEROLOGY, ONCOLOGY Contact: ILCA Phone: 011-32-2-789-2345Fax: 011-32-2-743-1550Email: info@ilca-online.orgWebsite: http://www.ilca2011.org/

11TH WORLD CONGRESS ON ENDOMETRIOSISSEPTEMBER 4TH TO 7TH FRANCE/MONTPELLIER OBSTETRICS/GYNECOLOGY Contact: MCI France Phone: 011-33-4-6761-9414 Fax: 011-33-4-6763-4395 Email: info@wce2011fr.comWebsite: http://www.wce2011.com/default.html

66k

on

gr

esi

15TH CONGRESS OF THE EUROPEAN SOCIETY FOR ORGAN TRANSPLANTATION (ESOT)SEPTEMBER 4TH TO 7TH UNITED KINGDOM/GLASGOW OTHER SPECIALTIES, SURGERY Contact: Congrex UK, Congress Administrative Secretariat Phone: 011-44-141-331-0123Fax: 011-44-141-331-0234Email: esot2011@congrex.comWebsite: http://www.esot.org

XXV TRIENNIAL WORLD CONGRESS OF THE INTERNATIONAL SOCIETY OF ORTHOPAEDIC SURGERY AND TRAUMATOLOGY (SICOT)SEPTEMBER 5TH TO 12TH CZECH REPUBLIC/PRAGUE EMERGENCY MEDICINE, ORTHOPEDICS, OTHER SPECIALTIES, SURGERY Contact: SICOT AISBL Phone: 011-32-2-648-6823Fax: 011-32-2-649-8601Email: hq@sicot.orgWebsite: http://www.sicot.org

15TH INTERNATIONAL CONGRESS OF INTERNATIONAL PSYCHOGERIATRIC ASSOCIATION (IPA)SEPTEMBER 6TH TO 10TH NETHERLANDS/DEN HAGUE GERIATRICS, PSYCHIATRY Contact: IPA Phone: 847-501-3310; 847-501-3310 Fax: 847-501-3317Email: membership@ipa-online.orgWebsite: http://www.ipa-online.org

15TH CONGRESS OF THE EUROPEAN FEDERATION OF NEUROLOGICAL SOCIETIES SEPTEMBER 10TH TO 13TH HUNGARY/BUDAPEST NEUROLOGY Contact: Secretariat, EFNS2011, Kenes International Phone: +41 22 908 04 88; +41 22 908 04 88 Fax: +41 22 732 28 50Email: efns2011@kenes.comWebsite: http://www.efns.org/efns2011

17TH INTERNATIONAL MEETING OF THE EUROPEAN SOCIETY OF GYNAECOLOGICAL ONCOLOGY SEPTEMBER 10TH TO 14TH ITALY/MILAN OBSTETRICS/GYNECOLOGY, ONCOLOGY Contact: Secretariat, ESGO2011, Kenes International Phone: +41 22 908 0488 +41 22 908 0488 Fax: +41 22 906 9140Email: esgo17@esgo.orgWebsite: http://www.kenes.com/esgo

INTERNATIONAL CONGRESS OF ENDOSCOPYSEPTEMBER 10TH TO 14TH CALIFORNIA/LOS ANGELES SURGERY Contact: Juliane Heinicke, CPO Hanser Service Phone: 011-49-30-3006-6923Website: http://www.ice2011.org

2011 WORLD CONGRESS ON OSTEOARTHRITISSEPTEMBER 15TH TO 18TH CALIFORNIA/SAN DIEGO RHEUMATOLOGY Contact: Anthony Celenza, CMP, Meeting Manager, Osteoarthritis Research Society International Phone: 856-642-4431; 856-642-4431 Email: acelenza@ahint.comWebsite: http://www.oarsi.org/

27TH INTERNATIONAL PAPILLOMAVIRUS CONFERENCE SEPTEMBER 17TH TO 22ND GERMANY/BERLIN OBSTETRICS/GYNECOLOGY Contact: Silke Hagenstedt, CPO Hanser Service Phone: 011-49-30-3006-6915Email: hpv2011@cpo-hanser.deWebsite: http://www.hpv2011.org

7TH NATIONAL LASER AND COSMETIC MEDICINE CONFERENCESEPTEMBER 17TH TO 18TH AUSTRALIA/SYDNEY DERMATOLOGY Contact: Dr Sharron Phillipson, Convenor, DC Conferences Phone: 61 2 99292566

67

ko

ng

resi

Fax: 61 2 99292577Email: info@cosmeticmedicine.org.auWebsite: http://www.cosmeticmedicine.org.au/

8TH CONGRESS OF INTERNATIONAL SOCIETY FOR ADOLESCENT PSYCHIATRY & PSYCHOLOGYSEPTEMBER 17TH TO 21ST GERMANY/BERLIN PSYCHIATRY Contact: Anika Kastner, CPO Hanser Service Phone: 011-49-30-300-6690Website: http://www.isapp2011.org

WORLD PSYCHIATRIC ASSOCIATION (WPA) WORLD CONGRESSSEPTEMBER 18TH TO 22ND ARGENTINA/BUENOS AIRES PSYCHIATRY Contact: WPA Secretariat Phone: 011-41-22-305-5737Fax: 011-41-22-305-5735Email: wpasecretariat@wpanet.orgWebsite: http://www.wpanet.org

YALTA NEURO SUMMIT 2011: MODERN PRACTICAL ASPECTS OF NEUROLOGYSEPTEMBER 19TH TO 21ST UKRAINE/YALTA NEUROLOGY Contact: Kristina, Dr., NBScience Phone: 011-380-44-233-2770Email: ukraine@nbscience.comWebsite: http://www.nbscience.com/reestre.html

25TH ANNUAL MEETING OF EUROPEAN SOCIETY FOR VASCULAR SURGERYSEPTEMBER 22ND TO 25TH GREECE/ATHENS SURGERY Contact: Linda Nielsen, Administrator Phone: 011-45-2681-6186Fax: 011-45-3332-1390Email: administration@esvs.orgWebsite: http://www.esvs.org

35TH CONGRESS & 19TH ADVANCED COURSE OF EUROPEAN SOCIETY OF NEURORADIOLOGY (ESNR)SEPTEMBER 22ND TO 25TH BELGIUM/ANTWERP NEUROLOGY, RADIOLOGY/IMAGING Contact: ESNR Central Of� ce Email: esnr@aimgroup.itWebsite: http://www.esnr.org

EUROPEAN CANCER CONFERENCE - ECCO 16SEPTEMBER 23RD TO 27TH SWEDEN/STOCKHOLM ONCOLOGY, OTHER SPECIALTIES Contact: Federation of European Cancer Societies (FECS) Phone: 011-32-2-775-0201Fax: 011-32-2-775-0200Email: ECCO16@fecs.beWebsite: http://www.fecs.be

50TH ANNUAL MEETING OF THE EUROPEAN SOCIETY FOR PAEDIATRIC ENDOCRINOLOGYSEPTEMBER 25TH TO 28TH UNITED KINGDOM/GLASGOW ENDOCRINOLOGY, PEDIATRICS Contact: Congrex Sweden Phone: 011-46-8-459-6600 Fax: 011-46-8-661-9125Email: espe2011@congrex.comWebsite: http://www.espe2011.org

50TH EUROPEAN SOCIETY FOR PAEDIATRIC ENDOCRINOLOGY MEETINGSEPTEMBER 28TH TO OCTOBER 1ST UNITED KINGDOM/GLASGOW ENDOCRINOLOGY, PEDIATRICS Contact: European Society of Pediatric Endocrinology Phone: 011-44-1454-642208Email: espe@eurospe.orgWebsite: http://www.eurospe.org/meetings/

ko

ng

resi

68

5TH INTERNATIONAL MEETING OF SOCIETY FOR ACUTE CARESEPTEMBER 29TH TO 30TH UNITED KINGDOM/LONDON EMERGENCY MEDICINE Contact: Christine Lawson, Conference Secretariat, Eventage Phone: 011-44-141-639-8123Email: christine.lawson@eventage.co.ukWebsite: http://www.acutemedicine.org.uk/

2011 CONGRESS OF EUROPEAN ASSOCIATION FOR VISION & EYE RESEARCH (EVER)OCTOBER 5TH TO 8TH GREECE/CRETE OPHTHALMOLOGY Contact: EVER Of� ce Phone: 011-32-16-233-849Fax: 011-32-16-234-097Email: ever@ever.beWebsite: http://www.ever.be

2011 MEETING OF EUROPEAN SOCIETY FOR MAGNETIC RESONANCE IN MEDICINE & BIOLOGY (ESMRMB)OCTOBER 6TH TO 8TH GERMANY/LEIPZIG RADIOLOGY/IMAGING Contact: Ms Szilvia Csóka, Conference Management, ESMRMB Phone: 011-43-1-535-1306Fax: 011-43-1-535-7041Email: scsoka@esmrmb.orgWebsite: http://www.esmrmb.org

14TH EUROPEAN CONGRESS OF NEUROSURGERYOCTOBER 9TH TO 14TH ITALY/ROME NEUROLOGY, SURGERY Contact: , Kenes International Phone: 011-41-22-908-0488 Fax: 011-41-22-906-9140Email: eans@kenes.comWebsite: http://www2.kenes.com/eans2011/pages/home.aspx

51ST ANNUAL MEETING OF THE EUROPEAN SOCIETY FOR PAEDIATRIC RESEARCH - ESPROCTOBER 14TH TO 17TH UNITED KINGDOM/NEWCASTLE PEDIATRICS Contact: Secretariat, ESPR2011, Kenes International Phone: 011-41-22-908-0488 Fax: 011-41-22-906-9140Email: espr@kenes.comWebsite: http://www.kenes.com/espr2011

5TH WORLD CONGRESS ON CONTROVERSIES IN NEUROLOGY: LIFE COURSE RELATED CONDITIONSOCTOBER 14TH TO 17TH CHINA/BEIJING NEUROLOGY Contact: Comtec International Medical Congresses, Conference Organisers Phone: 011-972-3-566-6166Fax: 011-972-3-566-6177Email: Info@comtecmed.comWebsite: http://www.comtecmed.com/

31ST CONGRESS OF THE SOCIÉTÉ INTERNATIONALE D’UROLOGIE (SIU)OCTOBER 16TH TO 20TH GERMANY/BERLIN UROLOGY Contact: SIU Central Of� ce Phone: 514-875-566Fax: 514-875-020Email: congress@siucongress.orgWebsite: http://www.siucongress.org/

EUROSPINE 2011OCTOBER 19TH TO 21ST ITALY/MILAN NEUROLOGY, ORTHOPEDICS Contact: Rossella Salvoni, Congress Organising Secretariat, AIM Congress srl Phone: 011-39-025-660-1233Fax: 011-39-027-004-8578Email: eurospine2011@aimgroup.euWebsite: http://www.eurospine.org/

696969696969