PUM Magazine zomer 2010

��

Better Business

Willem Lageweg, MVO Nederland:“Koppel duurzaamheid aan eigenbelang”

Synergie en rendement in Benin, Sri Lanka èn bij PUM

Better Business, more options

Hogere opbrengsten, betere resultaten: zeker, dat is ‘Better Business’. Maar wat is daar voor nodig? Valt ontwikkeling van het beroepsonderwijs, zodat er meer goede vakkrachten komen, ook niet onder beter zaken doen? Of het inbrengen van kennis en ervaring in de gezondheidszorg?

Voor een boer in India gaan de zaken misschien al beter als hij zijn vee gezond kan houden en goede gewassen kan produceren, zodat hij een opbrengst realiseert waarmee hij voor zijn gezin en arbeiders een goed huisvader kan zijn. Voor een botenbouwer op Sri Lanka, lezen we op pagina 12 in dit magazine, betekende een relatief eenvoudige ingreep in het pro-ductieproces dat hij nu boten exporteert.

Iedere ondernemer zoekt ‘Better Business’ en doet dat in iedere ontwik-kelingsfase van het bedrijf. Je kunt er de piramide van Maslow bijna naad-loos naast leggen: lichamelijke behoeften, veiligheid en zekerheid, sociaal contact, waardering en erkenning, zelfontplooiing.

Ontwikkeling, groei, expansieEerst zijn er de basale bestaansvoorwaarden, anders is een bedrijf niet levensvatbaar. Dan gaat een bedrijf groeien en professionaliseren, het verovert z’n plek in het sociaal-economische netwerk. Er komt feedback en marketing en PR doen hun intrede. Dan volgen vaak schaalvergroting, diversificatie of internationalisering. Een concreet voorbeeld is de fabriek van maalmachines in Benin op pagina 4.

Iedere overgang naar een volgende fase markeert ‘Better Business’. De meer dan 2000 missies die PUM-experts jaarlijks doen, betreffen even zovele ontwikkelingsfasen van bedrijven. De expert die wordt uitgezonden, moet zich bewust zijn van de fase waarin het bedrijf dat de assistentie van PUM vraagt, verkeert.

Passende instrumentenDan kan PUM de passende instrumenten aanreiken om aan ‘Better Business’ te werken. Allereerst de kennis en ervaring van onze experts. Maar ook het Business Link programma, steun van het Hans Blankert Fonds, het Vehicle programma voor hoger beroepsonderwijs en het Bankers for Bankers pro-gramma voor financiële instellingen.

‘Better Business’ is meer dan winst alleen. Het is vooruitgang en het begint met de mogelijkheden van vooruitgang.

John de Bruijn

Better Business is het thema van deze editie van PUM Magazine. Wat maakt business ‘better’ en wat kan PUM daar aan bijdragen? John de Bruijn, expert management en marketing, doet een voorzet.

John de Bruijn (1945): landencoördinator

Noord-India en Gujarat; actief voor PUM

sinds 1996.

Opleiding: HBO, gevolgd door automatiserings-,

management- en marketingopleidingen.

Werkervaring: (inter)nationale business-to-

business marketing in zakelijke dienstverle-

ning en ICT; de laatste 15 jaar via een eigen

management en marketing consultancy

bureau.

Voorwoord

6

PUM Magazine is een uitgave van PUM

Netherlands senior experts. PUM is gelieerd

aan werkgeversorganisatie VNO/NCW.

Productie PUM marketing en communicatie

Tekst en redactieGabriëlle ten Bokkel Huinink, Dénise ten Bokum, John de Bruijn, Leo Enthoven, Grisella Indemans, Karin Jensma, Marjo Kuilman, Karin Overtoom, Frank Steverink, Corien Unger, Hans van de Veen, Karin Verhaak

Ontwerp en illustratieI DON/T BUY ITwww.idontbuyit.biz

FotografieDénise ten Bokum, Arenda Oomen, Jeroen Poortvliet, privébezit

DrukDe Maasstad, Rotterdam

Bezuidenhoutseweg 12 2594 AV Den HaagNederlandt +31 (0)70 349 05 55f +31 (0)70 349 05 [email protected]

Inhoud

Colofon

Better Businessin Benin

4In gesprek met

Willem Lageweg

Thuisfront:Koeslag & Koeslag

Portret: lokale vertegenwoordiger

12Taallessen zonder

leraren

ITdonationsRavenswade 150G, 3439 LD Nieuwegein

DONEER UW AFGESCHREVEN

ICT-APPARATUUR EN STEUN EEN

GOED DOEL

16

Uw mening @ pum.nl

19

WRR en PUM

10

Veiligheid

Column

17Synergie: PUM

en IT Donations

18

PUM komt overal

20Landenfocus:

Zuid-Afrika

20

Voorwoord

3

8Actueel

9Máxima en PUM opinvesteerdersmarkt

8

15

assistance please read instructions carefully

don not open lid before dial 1for









































































14

@

4 PUM Magazine zomer 2010 5PUM Magazine zomer 2010

UpgradingDe huidige maalmachines worden gemaakt uit blikijzer en oude auto-onderdelen. Kees van Beijmerwerdt ziet kansen voor upgrading, en een mogelijke businesslink met Nederland. “Ik denk dat er voor een paar types die ze maken een markt is voor roestvrijstalen uitvoeringen.

Toepassingen voor keukens, bijvoorbeeld. Als de eigenaar wat verder is en met betere apparatuur werkt, zal ik hem voorstellen eens in Nederland te komen kijken. Dan introduceer ik hem bij een paar bedrijven waar ze soortgelijke dingen doen.”

Thema Better Business

‘Wie weet wat hij wil komt met een beetje steun een heel eind’

Niet bij één missie alleen Meer omzet en meer werkgelegenheid in ontwikkelingslanden en opkomende economieën, dat is de kerntaak van PUM. Voor het beste resultaat is het zaak langer bij een bedrijf betrokken te zijn. Zo ook in Benin. De eigenaar van het metaalbedrijf deed een aanvraag bij het Hans Blankert Fonds. Met succes: met 4.000 euro kan hij nu gereedschaps-sets voor het personeel aanschaffen, en een noodaggregaat. Kees van Beijmerwerdt: “Voor hem is dat een gigantisch bedrag, zijn winst van het afgelopen jaar. In onze ogen is het niet zo veel. Maar het geeft hem de kans te laten zien dat zijn visie op zakendoen de juiste is. Prachtig toch?”

In de tussentijd verloopt het contact met de eigenaar via e-mail. “Hij mailt me regelmatig hoeveel machines hij heeft verkocht. Toen ik er kwam moest hij dat eerst in z’n kasboekje nagaan. De meeste directeuren in Nederland weten het ook niet en bellen de boekhouding. Dan zeg ik: als je niet weet hoeveel je verkoopt, kan het ook niet goed gaan met je bedrijf.”

��


Senior expert Kees van Beijmerwerdt nam poolshoogte. “Uit zo’n vraag spreekt ambitie. En deze man weet wat hij wil. Met een beetje steun komt hij een heel eind.”Als zelfstandig organisatieadviseur heeft Kees van Beijmerwerdt zijn werkterrein tegenwoordig vooral in de directiekamer. Maar als het even kan, gaat hij tussen de machines staan. “Mij doe je geen groter plezier dan de metaalbewerking,” zegt de als werktuigbouwkundige opgeleide Brabander. Dat was ook een reden om zich aan te melden als senior expert bij PUM. “Lassen, frezen, boren - dat basiswerk heb ik in het verleden zoveel gedaan. Ik zie snel wat er aan de hand is. Tegelijkertijd ben ik bedrijfskundige en kan ik ook op dat niveau advies geven.”

IJzerdraad en plakbandBij de fabriek in Benin trof Kees van Beijmerwerdt versleten lasapparaten aan, en boormachines waarmee geen fatsoenlijk gat te boren viel. Allemaal honderd keer gerepareerd. “Ze zijn daar heel goed met ijzerdraad en plakband.” Ook de organisatie was niet optimaal. “Iedereen liep kriskras door elkaar.” Samen met de eigenaar bracht hij de productiehandelingen in kaart en maakte een nieuwe structuur voor de werkplaats.

Een volgende stap was het opstellen van een competentie-matrix van het personeel. “Daar kwam uit dat de enige met echt verstand van techniek de eigenaar was.” Ze togen naar de lokale technische school.

“Daar hebben we de competentiematrix laten zien en gezegd: kunnen jullie die en die basisopleidingen voor het bedrijf verzorgen? Vervolgens kunnen de medewerkers dan kennis aan elkaar overdragen.”

Processen en cijfersOok het productieproces van een maalmachine werd ontleed. “Een tekening hadden ze niet, dus die hebben we eerst gemaakt. Toen hebben we alle onderdelen genummerd en een complete calculatie gemaakt. Zo kan de eigenaar zien hoeveel uren per jaar nodig zijn om een x-aantal maalmachines te maken. Waar zitten de meeste uren in, hoeveel mensen heb je nodig, wat kan anders, waar kun je nog geld verdienen?” Voor de komende vijf jaar werd een businessplan opgesteld. Realistisch, gebaseerd op harde cijfers. Kees van Beijmerwerdt: “Als de eigenaar over twee, drie jaar een dubbele omzet maakt, ben ik dik tevreden. En hij waarschijnlijk ook.” Afzetmogelijkheden zijn er genoeg voor de door een motortje aangedreven schroefmaalmachines, waarmee maïs, groenten en fruit worden bewerkt. “Bijna iedereen werkt nog met vijzels. Een maalmachine kost een paar jaarsalarissen. Maar dat leggen mensen bij elkaar en dan zetten ze middenin het dorp zo’n machine neer. Daar kan iedereen dan tegen betaling gebruik van maken.”

Een vertienvoudiging van de omzet, in vijf jaar tijd.

Dat stond de eigenaar van een fabriekje van maal-

machines in het West-Afrikaanse Benin voor ogen.

Hoe dat te bereiken, was de vraag.

Better businessin Benin

De maalmachinefabriek in Benin


Thijs van Praag opent met de vraag die iedere PUMmer bezighoudt: hoe breng je verandering tot stand? “PUM-experts moeten in twee, drie weken een vertrouwens-relatie opbouwen, zodat mensen hun analyse en advies accepteren. Dat lukt niet door te zeggen ‘dit moet je wel en dat moet je niet doen’. MVO beslaat heel veel onder-werpen. Het heeft een tijdshorizon van jaren, terwijl on-dernemers waar PUM voor werkt bezig zijn met morgen. Hoe kun je MVO laten aansluiten bij de optiek van deze ondernemers?”

Willem Lageweg kent de PUM-aanpak. Hij ziet zichzelf later nog wel eens PUMmer worden en zet zich ook nu al in voor ontwikkelingsprojecten in Kenia, Sri Lanka, India en Zuid-Afrika. “Ik denk dat je heel erg bij de ander moet beginnen als je in een ander land komt” zegt hij. “Over kinderarbeid, slechte arbeidsomstandigheden of milieuproblemen kun je als westerling makkelijk zeggen ‘zo doen wij dat niet, hou daarmee op’. In de korte periode van een PUM-missie heeft dat geen enkel effect. Het miskent ook volledig wat er bij de ander zit aan kennis en ervaring.”

Verbinden en versterken“Als je het hebt over MVO, over People, Planet, Profit, denk ik dat veel culturen dichter bij de basis van het leven staan dan wij. We zijn weggegroeid van de natuur en van elementaire zaken als geboorte, groei, ziekte, dood. Elders is dat veel meer deel van het leven en weten mensen donders goed hoe het werkt en wat er kan. Die kennis erkennen, is een begin. En dan zou ik het proces ingaan vanuit verbinden en versterken, in plaats van veranderen. Want veranderen impliceert dat ik jou ga vertellen wat jij anders moet doen.”

Thijs van Praag: “Hoe moet ik dat zien, verbinden?”

Willem Lageweg: “Het betekent dat je uitgaat van ge-lijkwaardigheid en zoekt naar concepten in de cultuur van de ander die raken aan people en planet. Een mooi voorbeeld is de communicatie van MVO Nederland met Turkse en Marokkaanse ondernemers. Ons begrip duurzaamheid is niet hun eerste prioriteit. Maar het is arrogant en misplaatst te denken dat zij niet met people en planet bezig zouden zijn. De islam kent aller-lei concepten die daar aan raken. Bijvoorbeeld het delen van rijkdom, niet willen speculeren, halal en haram: wat is goed, wat is fout. Of het verbod op rente: iemand die al geld heeft niet nog rijker maken, maar alleen vergoeden wat mensen reëel toevoegen aan de economie.”

“Dat zijn begrippen die wij in MVO hanteren. Ze zitten in de cultuur, alleen niet zo expliciet in onze moderne termen. Als je dat ziet, kun je een verbinding aangaan en vind je overeenkomsten in waardepatronen. En dat levert wel degelijk een agenda naar duurzaamheid op.”

Thijs van Praag: “En hoe gaat versterken dan in zijn werk?”

Willem Lageweg: “Wat latent aanwezig is, maak je ma-nifest. Door het te koppelen aan de actualiteit, of aan een case, creëer je een gemeenschappelijk referentiekader. Typische MVO-onderwerpen als geen kinderarbeid, of zorgvuldig omgaan met milieu, water, grondstoffen of energie komen toch al snel in de buurt van eigenbelang.” Over kinderarbeid wordt vaak gezegd: het is een econo-mische noodzaak. Daar kun je vanuit het westen normatief naar kijken. Ik vind dat je er heel pragmatisch naar moet kijken.”

Welbegrepen eigenbelang“Je kunt ook het punt maken dat steeds meer markten duurzaamheid vragen. Deels doordat rijke consumenten zich dat kunnen permitteren. Maar steeds meer doordat zich schaarste aandient in grondstoffen die cruciaal zijn voor de hele wereld, ook de landen waar PUM werkt. Duurzaamheid koppelen aan eigenbelang kan een sterke boodschap zijn.

“Westerse bedrijven kopen steeds meer in op basis van duurzaamheid. Een ondernemer met een microproject in India staat daar misschien nog ver van af. Maar zodra hij wat meer verbonden is met een keten en ziet dat zijn activiteiten bijdragen aan de belevering van Westerse markten, dan is de koppeling duidelijk te maken.”

Het gesprek

De wil tot verbetering zit in elke cultuur

Het gesprek

Sluit aan bij lokale concepten, gebruik elementen uit de eigen cultuur, laat kansen

zien door concrete voorbeelden. Thijs van Praag sprak met Willem Lageweg, de

voorzitter van MVO Nederland, over ‘better business’ en maatschappelijk verant-

woord ondernemen (MVO) in de landen waar PUM actief is.

“Het is arrogant en misplaatst te denken dat anderen niet met people en planet bezig zouden zijn”

Thijs van Praag in gesprek met Willem Lageweg

8 9PUM Magazine zomer 2010

En daar moet verandering in komen, aldus PUM-bestuurs-lid Jeltje van Nieuwenhoven op de speciaal voor dat doel georganiseerde ontmoetingsdag voor vrouwelijke PUMmers. Maar liefst 120 deelneemsters deelden hun ervaringen en bespraken hoe zij meer vrouwelijke senior experts kunnen betrekken in de circa 2000 missies die PUM jaarlijks onderneemt.

‘Hoogleraren van PUM’Jeltje van Nieuwenhoven relativeerde de 8 procent vrouwelijke experts met de observatie dat het percentage vrouwelijke hoogleraren precies even groot is. “Wij zijn dus eigenlijk de hoogleraren van PUM.” Ze vertelde over haar eigen ervaringen die ze als bestuurslid van PUM had opgedaan, onder andere in Kenia. Daar vroeg een vrouw haar hoe ver zij moest lopen voor haar water. Ontwikkeling begint vaak in kleine stappen, concludeerde Jeltje van Nieuwenhoven: “Het is niet erg om klein te beginnen. Wij vergeten wel eens dat het zestig jaar geleden in Nederland in veel opzichten net zo was als nu in de ontwikkelingslanden.”

Democratie en duurzaamheidIn het WRR-rapport over ontwikkelingshulp had Jeltje van Nieuwenhoven graag meer gelezen over de rol van het bedrijfsleven. Met name hoe het bedrijfsleven democratie en duurzaam ondernemen kan bevorderen.

Versterking van de positie van vrouwen is daar onlosmake-lijk mee verbonden. Ze toonde zich kritisch over de stel-lingname dat een beperking van het aantal landen dat ontwikkelingshulp ontvangt tot meer focus zou leiden.

Vrouwelijke ondernemersIn de landen waar PUM actief is, zijn het vaak de vrouwen die ondernemer zijn. Alleen al daarom moeten er meer vrouwelijke senior experts bij PUM komen. Vrouwelijke experts zijn ook belangrijk omdat ze over het algemeen beter kunnen luisteren, praktischer zijn en meer geduld hebben dan mannen. Jeltje van Nieuwenhoven vat het nog maar eens samen: “PUM heeft meer vrouwen nodig - experts en stafvrij-willigers. En op ontwikkelingshulp moet helemaal niet bezuinigd worden. Er moet juist geld bij! Het geld dat PUM gebruikt, wordt effectief en nuttig besteed.”

Actueel

Maak kennis met Emplooi

Emplooi ondersteunt vluchtelingen die zijn toegelaten tot Nederland in hun traject naar werk door de koppeling van een mentor (bij Emplooi ‘Adviseur’ genaamd) aan de werkzoekende vluchteling. Om diverse redenen heeft een grote groep vluchtelingen moeite met werk vinden. Als adviseur helpt u hem/haar met het CV, met zoeken naar vacatures, hoe te solliciteren etc.

Emplooi Adviseurs zijn ‘zakelijk idealisten’ van 55+ die op vrijwillige basis gedurende acht tot twaalf uur per week, dicht bij huis, hun levens- en werkervaring inzetten om vluchtelingen op weg te helpen.Emplooi zoekt op dit moment in diverse delen van het land nieuwe Adviseurs.

Emplooi nodigt u uit vrijblijvend kennis te maken op donderdag 23 september van 10.30 tot 13.00 uur te Amsterdam. U kunt zich aanmelden via [email protected] september ontvangt u dan nader bericht. Uw reiskosten naar deze bijeenkomst worden vergoed. Informatie over Emplooi vindt u op www.emplooi.nl.

- werk voor vluchtelingen -

Sectordag vrouwelijke experts

Op 7 juli werd bij PUM een sectordag voor vrouwelijke experts gehouden.

Met slechts 8 procent vrouwelijke vrijwilligers is PUM op dit moment nog teveel

een mannenbolwerk.

Oproep

Het gesprek

Thijs van Praag: “PUM werkt vooral voor lokale bedrijven die nog niet verbonden zijn in ketens met het Westen.”

Willem Lageweg: “Ook die ondernemers kun je laten zien dat het belangrijk is zich te verplaatsen in de behoeften van de klant. Dat moet je dan wel begrijpelijk brengen en vooral niet als een dominee gaan preken. Adresseer eerst de stappen voor MVO en duurzaamheid: bekendheid met de klant, het besef deel te zijn van een grotere ont-wikkeling. Wat dat betreft is MVO een heel breed begrip.”

Thijs van Praag: Hoe verhoudt MVO zich tot duurzaam-heid? Gaat het om corporate social responsibility? Om People Planet Profit?

Willem Lageweg: “We gebruiken dat door elkaar; we werken voor ondernemers en die zitten meestal niet op academische discussies te wachten.”

“Winst is natuurlijk altijd het uitgangspunt van een ondernemer, daar is niks mis mee. MVO houdt in dat hij people, planet en profit in balans brengt. We noemen dat de 1.0-benadering. Het betekent dat je van bepaalde zaken afziet.”

Kansen en nieuwe markten“De ontwikkeling nu – de 2.0-benadering – is dat steeds meer ondernemers beseffen dat de grote problemen van deze tijd kansen bieden en nieuwe markten openen. Ze maken behoeftes expliciet waarvoor je producten en diensten kunt ontwikkelen. Grote bedrijven als AKZO, DSM en Unilever zeggen dit letterlijk zo en er zijn ook voorbeelden uit het MKB. De mindset wordt steeds meer dat je maatschappelijke problemen ziet als een kans, niet als bedreiging. Dat willen we ook in andere landen uitdragen. Het zijn natuurlijk betrekkelijk abstracte con-cepten. De kunst is die te koppelen aan wat er lokaal leeft, met concrete voorbeelden.”

PUM Magazine zomer 2010

Twee ondernemers waren door PUM uitgenodigd om deel te nemen, het Indiase bedrijf XMold Polymers PVT Ltd en Hell’s Gate restaurant & Lodge uit Kenya. Prinses Máxima sprak in haar hoedanigheid van VN Secretary -General’s Special Advocate for Inclusive Fi-nance for Development. Thijs van Praag beet de spits af voor de pitches door in twee minuten duidelijk te maken waarom MKB-ers uit ontwikkelingslanden en opkomende economieën bij PUM moeten zijn voor expertise en kennis. De investeerdersmarktplaats werd georganiseerd door BiD Network onder de noemer ‘Growing SMEs: It’s Time to Invest’.

Máxima en PUM op investeerdersmarkt

Op 2 juni opende prinses Máxima in Den Haag de SME Investment Marketplace.

Meer dan 50 ondernemers uit opkomende economieën zochten daar financiering

bij zo’n 100 financiers.

Actueel

PUM Magazine zomer 2010

Nog onlangs wijdde demis-sionair minister Maria van der Hoeven van Economi-sche Zaken een speciale dag aan het WRR-rapport en merkte op:

“De WRR erkent dat het Nederlands bedrijfsleven met zijn activiteiten, kennis en expertise kan bijdragen aan plaatselijke economische

groei. Ook gepensioneerde managers uit het bedrijfsleven helpen ondernemers in ontwikkelingslanden, onder meer via het programma ‘PUM’. Als minister van Economische Zaken juich ik dit toe.”

Juiste keuzeDe grote lijnen van het WRR-rapport spreken over minder landen, minder verspilling, meer concentratie en meer synergie. Hoe steekt PUM daar bij af?

Alex Meerkerk: “De boodschap is positief voor PUM, al zijn er zeker aandachtspunten. De door de WRR voorgestelde shift van armoedebestrijding naar zelf-redzaamheid is voor ons van groot belang. Het rapport onderschrijft dus dat economische ontwikkeling heel belangrijk is voor een land. Met de ontwikkeling van de private sector creëer je banen en daarvoor is kennis nodig. PUM sluit daar met zijn werk prima op aan, zeker ook omdat we vraaggestuurd werken.”

“Maar het rapport zegt ook: kijk wat er in een land nodig is. Dat is voor een ondernemer op microniveau anders dan wat er op macroniveau nodig is; daar gaat het om de grote lijnen en zaken als infrastructuur of wetgeving. De WRR zegt: je moet keuzes maken. Dat mag PUM zich aantrekken. We zijn afhankelijk van onze lokale vertegenwoordigers en dus van hun netwerk. Soms doen we extra inspan-ningen om een bepaalde sector te bereiken, maar dat zou beter kunnen. PUM is een organisatie die veel zaait en regelmatig oogst, maar we zouden nog wat gerichter kunnen zaaien.”

Actueel

Kiezen delenPUM en het WRR-rapport

Minder pretentie, meer ambitie - het WRR-rapport* over ‘ontwikkelingshulp

die verschil maakt’ houdt de gemoederen in beweging. Bij PUM leidt het

tot “kritische zelfreflectie”, zegt Alex Meerkerk, hoofd Analyse & Monitoring

(Anamon). Een gesprek over de implicaties van het rapport voor PUM.

“PUM zou nog wat gerichter kunnen zaaien”

Hoe kan PUM er voor zorgen maximaal effectief te zijn in een land? “Door de goede vragen te stellen,” zegt Alex Meerkerk. “Welke sectoren zijn belangrijk? Welke experts moet je daar naar toe sturen? De keuze voor een lokale vertegenwoordiger met een specifiek netwerk in horeca, retail of juist de industriële sector is dan heel bepalend. Zo kun je een gerichter landenbeleid voeren. Je kunt dan ook een sectorcoördi-nator inzetten voor meer gerichte acquisitie.”

Goede diagnose“Maar voor je dat doet, moet je weten wat je wilt. Voor actie komt diagnose. Het ligt voor de hand dat er per land kennis wordt opgebouwd, bijvoorbeeld via PUM-net, door zowel de landenteams als de experts. Kennis verzamelen is nog relatief makkelijk, kennis effectief gebruiken vereist strategie en kennismanagement. Hier valt nog veel terrein te winnen voor PUM. Dat gaat niet van vandaag op morgen, maar onze experts kunnen dan wel beter geoutilleerd op pad.” Niet alle conclusies van het WRR-rapport gelden voor PUM. Zo belasten de PUM-missies de lokale instituties vrijwel niet; voor andere NGO’s is dat veel meer een issue. En PUM werkt al veel samen met andere organisaties. Maar daar valt nog wel meer synergiewinst te halen, zegt Alex Meerkerk.

Scherpe focus“Beter weten wat er in een land nodig is en daar op focussen. Weten wie er nog meer actief zijn met een vergelijkbaar of complementair product. Zowel in Nederland als internationaal zou samenwerking prima kunnen. Zolang het de effectieve, resultaatgerichte aan-pak van PUM maar niet in de weg gaat staan.”

En hoe zit het met minder landen en minder verspilling? Alex Meerkerk: “PUM zit nu in 70 landen; komend van 85 landen een paar jaar geleden hebben we dat al enigszins teruggebracht. Onze overheadkosten per land zijn zeer gering, dankzij de inzet van vrijwilligers en door ons

geavanceerde projectinforma-tiesysteem. We hebben onze omvang in landen wel nodig om een zeker volume aan missies te halen. En dat volume is nodig om een heel breed scala aan expertise bij PUM betrokken

te houden; met onbetaalde krachten, maar met een enorme ervaring. Dat maakt het uiteindelijke rendement op onze inzet zo groot.”

Duidelijke positioneringDat moet dan wel zichtbaar zijn. Hoe moet PUM zich profileren? “We doen dat al, door deelname in allerlei fora, publicaties in vakbladen en via onze eigen contacten bij ministeries en politiek. De missie en aanpak van PUM zijn onveranderd sterk en relevant. Ondertussen kijken we wel kritisch naar onszelf, sommige dingen moeten en kunnen anders. Onze grote kracht blijft dat we met vrijwilligers werken. We moeten beter vertellen wie we zijn en waarom ontwikkeling van de private sector zo goed werkt.”

* Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

De kracht van PUM: gerichte ontwikkeling van de private sector

PUM Magazine zomer 2010 PUM Magazine zomer 2010 1110

Actueel


Elk jaar haalt hij 25 tot 30 projecten voor PUM binnen en dat doet hij nog steeds met grote inzet: “I enjoy doing it,” zegt hij enthousiast. “Mensen ontmoeten, mensen helpen, zorgen dat de zaken goed worden geregeld. Problemen oplossen. Om te zien dat mensen tevreden zijn. Dat geeft me een goed gevoel.”

Double DutchWe spreken Kumar tijdens zijn vierde bezoek aan Neder-land. Nederland heeft al 400 jaar historische banden met Sri Lanka. De bijzondere relatie tussen de twee landen is nog terug te vinden in de taal en de cultuur. In de 21e eeuw komen de Nederlanders niet iets halen, maar zijn de rollen omgedraaid: de PUM-experts komen iets brengen in Sri Lanka.

Kumar heeft in Deventer gestudeerd. Als voorzitter van een vereniging van meer dan 600 Sri Lankanen die in Nederland een studie hebben gevolgd, onderhoudt hij contacten met Velsen, de zustergemeente van Galle op Sri Lanka. En op zijn revers prijkt een koninklijke onder-scheiding: Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

In 1994 kwam Kumar voor het eerst in contact met PUM. Hij was directeur van een melkfabriek en wilde graag weten hoe hij moderne oplosmelk moest produceren. De ingeroepen PUM-expert kwam net een dag te laat. De nieuwe regering zorgde voor grote veranderingen en Kumar verliet zijn positie in de fabriek. Een paar jaar later begon hij zijn opmars als lokale vertegenwoordiger, op voordracht van de landencoördinator, die hem en zijn fabriek kende.

Zijn werk beschrijft Kumar als het matchen van de aanvraag en de expert. Zo moet hij bijvoorbeeld uitleg geven over de CV’s van PUM-experts. Als er iemand hulp nodig heeft die weinig ervaring heeft met internationale contacten, is de rol van Kumar als tussenpersoon van groot belang, zowel voor PUM als voor de aanvrager. Better businessMet gepaste trots vertelt Kumar dat 98 procent van zijn projecten succes heeft en dat de klanten tevreden zijn. Het begrip ‘better business’ kan hij op vele manieren illustreren.


Lokale vertegenwoordiger S.P.S Kumarashinghe

Als een PUM-expert op reis gaat, krijgt hij in het land van bestem-ming als eerste te maken met de lokale vertegenwoordiger. In Sri Lanka is S.P.S. Kumara-singhe, of Kumar zoals hij door iedereen wordt genoemd, al 15 jaar het gezicht van PUM.

Sri Lanka

Colombo

Gulf of Mannar

De beste reclame is de klant die goed geholpen is

Een hoog in de bergen gelegen kwekerij, bijvoorbeeld, waar in kassen chrysanten werden geteeld. De bloemen kwamen niet goed tot bloei en het bedrijf leed behoorlijke verliezen. Na een aantal relatief eenvoudige adviezen van PUM-expert Piet Koenen, een van de besten op het gebied van chrysanten, is het nu een florerend bedrijf.

Kumar: “Samen met de landencoördinator heb ik het bedrijf naderhand bezocht en we kregen als dank een paar grote guirlandes! Het is echt fijn als je iemand zo profijt ziet hebben van onze dienstverlening.”

De projecten zijn niet aan een bepaalde sector gebonden. Een greep: havenmanagement, bakkerijen, een melk- en yoghurtfabriek, energiebeheer, milieuvriendelijke productiesystemen, schoonmaakproducten, dierenvoeding, meubelmakerijen, hotelmanagement, opleidingen. Ook zijn er al meer dan 100 Sri-Lankanen getraind in Nederland.

Zo leerde een Sri Lankaanse bouwer van polyester boten van een Friese jachtontwerper en -bouwer hoe hij de boten sneller uit de vormen kon halen. Daardoor nam de productie exponentieel toe. De botenbouwer is nu een succesvolle zakenman die zijn boten zelfs exporteert naar Noorwegen.

Vinger aan de polsSucces – ‘better business’ - kan op veel verschillende manieren tot stand komen. Hogere productie, tijds-besparing, minder personeel, lagere kosten en betere kwaliteit. Daar zijn onze experts goed in, vindt Kumar.

Om better business te realiseren, houdt hij de vinger aan de pols van de lokale industrieën. Hij heeft, na 15 jaar, een aanzienlijk netwerk van contacten door het hele land. “Soms hebben mensen een klein bedrijfje dat min of meer per ongeluk goed loopt,” zegt Kumar. “Maar ze hebben geen ervaring in management of tech-nologie. Ik ga altijd zelf naar bedrijven toe om te kijken of ze hulp nodig hebben. En dan bespreek ik met de aanvrager: wat is je probleem, wat wil je ontwikkelen, welke assistentie heb je nodig?”

Persoonlijke contactenTot nu toe is Kumar betrokken geweest bij zo’n 400 projecten voor PUM. Dit jaar heeft hij er alweer 12 projecten opzitten. De beste reclame, weet hij, is de tevreden klant. “De belangrijkste aanbeveling komt van een klant die goed geholpen is, door de expert, maar ook door de lokale vertegenwoordiger. Mensen die mij kennen, weten dat ik doe wat ik beloof.”

Dat bevestigt oud-landencoördinator Jan Kuilman: “Ik heb drie jaar met Kumar mogen samenwerken. Hij is waarschijnlijk een van de beste lokale vertegen-woordigers die PUM heeft. Zeer competent, met een enorm netwerk en daarbij is hij ook nog heel erg aardig. Wat wil je nog meer?”


“Better business op veel

verschillende manieren:

daar zijn PUM-experts

goed in”

Bay of Bengal


Koos Kruit, landencoördinator Marokko en Libië, con-cludeert na een Babylonische spraakverwarring tijdens een project in het Rifgebergte: “Het kernprobleem is dat niet alle experts de taal spreken van het land waar zij naartoe gaan.” In Marokko is het zeldzaam als leiding of personeel van een bedrijf, associatie of coöperatie Engels spreekt. Frans is er de tweede taal. “Maar veel PUM-experts spreken beperkt of geen Frans,” weet Koos Kruit. “We moeten dus met tolken werken.” Dat lost niet alle problemen op, zoals de realiteit leerde.

Babylonische spraakverwarringIn Marokko zijn Berbers de dominante bevolkingsgroep. Een Berber-boer in het Rifgebergte had problemen met zijn koeien. Een kolfje naar de hand van een PUMmer uit Nederland, koeienland bij uitstek, zou je denken. Koos Kruit: “De oude baas spreekt alleen Berbers, zijn zoon spreekt Berbers en Frans. Onze expert spreekt geen Frans. En op het Marokkaanse platteland, zeker in het Rifgebergte, is het moeilijk om een tolk Engels/Frans te vinden. ”PUM stond op het punt om het project te an-nuleren.

Toen kwamen de Marokkanen met een oplossing. Ze hadden een landgenoot opgespoord die in Nederland had gewerkt en zowel het Nederlands als het Frans machtig zou zijn.

De Marokkanen bleken te optimistisch. Koos Kruit: “Het leek de gouden oplossing. Maar na drie dagen hebben we het project stopgezet. De Marokkaan bleek zeer beperkt Nederlands te spreken, nauwelijks Frans, maar vloeiend Berbers. Het leidde tot een Babylonische spraakverwarring en werkte absoluut niet.”Hij heeft zijn les geleerd: “Wij vragen nu meer door over de kwaliteit van tolken. De laatste tijd hebben we een aantal Marokkaanse studenten en leerkrachten Engels als tolk kunnen inzetten. Dat is goed voor de bedrijven maar ook voor de studenten,” stelt Koos Kruit tevreden vast.

Valkuil: handleidingenRies de Winter, sectorcoördinator Pharma-ceutical Products, heeft in Moldavië een taallesje geleerd. In januari 2008 bezocht hij een kruidenextractiebedrijf in hoofdstad Chisinau. “Een probleem daar is dat ze hun producten niet analyseren. Als je niet kunt aantonen dat er bijvoorbeeld geen pesticiden in je producten zitten, maak je in het buitenland geen kans.” Hij heeft het bedrijf aan een analyse-apparaat geholpen. Ook kon hij bij zijn vorige werkgever een bijna volledige set gebruikt equipment losweken. Een recorder die niet twee-dehands was te krijgen is via het Hans Blankert Fonds aangeschaft voor 3.726 euro.

over veeteelt moet praten, of als een ontvangende partij Engelstalige handlei-

Leren uit ervaring

Je moet iemand hebben die

die taal machtig is. Een

goede tolk is goud waard.

Taal – we kunnen niet zonder. PUMmers weten dat als geen ander.

Goede communicatie is een sleutel tot succes. Maar wat als je in het Berbers

dingen niet begrijpt?

De tweedehands spullen vertegenwoordigen een waarde van 20.000 euro. Ries de Winter: “Ik had ze gewaarschuwd: alle beschrijvingen en bedieningscursussen zijn in het Engels. Je móét iemand hebben die die taal machtig is. ‘Geen probleem,’ zeiden ze, ‘dat gaan we regelen, als jij nou maar voor de apparaten zorgt’.”

Die zijn in de herfst van 2008 vervoerd. “Van de lokale vertegenwoordiger hebben we gehoord dat het bedrijf niet over een persoon beschikt die het Engels machtig is. De apparatuur staat waarschijnlijk nog in krimpfolie op pallet. Hoe ze dat gaan oplossen moeten we nog horen”

FinaleMaar het zijn en blijven aardige mensen, vindt Ries de Winter. Via de Kamer van Koophandel onderzocht hij enkele potentiële handelsrelaties. De kosten zouden ze terugbetalen. Dat gebeurde, maar wel in natura: “Een maand of wat geleden kreeg ik een mailtje dat een kennis als violiste met de Opera van Moldavië op tournee was door Nederland. Ze had vrijkaartjes. We hebben genoten van Mozart’s Requiem. De violiste had een paar mooie flessen meegebracht. Daar had ze de hele tour-nee mee gesjouwd.”

Ik ken een Nederlandse marktkoopman die schoenen verkocht. Hij constateerde dat vrouwen gemiddeld zo’n zes paar schoenen per jaar kopen. En liefst meer, maar dan mogen ze niet te duur zijn. Hij besloot schoenen te gaan ontwerpen en ze in het buitenland goedkoper te laten produceren.

Zijn onderneming werd zeer succesvol en groeit nog elk jaar. De schoenen worden in China en India geproduceerd. Regelmatig worden de bedrijven daar bezocht en de productieprocessen gecontroleerd, evenals de arbeids-omstandigheden.

Nooit heb ik deze man iets horen zeggen over moeizame samenwerking of slecht werk. Zijn doel was duidelijk: schoenen produceren in een lage prijsklasse. Dat heeft hij goed gecommuniceerd: de ondernemers in China en India weten wat hij wil. Ook gunt hij zijn zakenpartners een redelijke prijs.

Productie in Azië is algemeen geaccepteerd in de mode-wereld. En in de transportwereld is het heel normaal om vanuit kantoren in bijvoorbeeld Polen of Rusland een deel van de logistiek te regelen. Omgekeerd opereren ZZP’ers uit die landen hier. Er zijn mogelijkheden te over voor samenwerking en versterking van de positie van ondernemingen en mensen, hier en in het buitenland. Neem China, waar het principe geldt: samenwerken met buitenlandse ondernemingen, op voorwaarde dat beide partners een bepaald percentage van de aandelen bezitten.

In het verleden was er vaak sprake van eenzijdige on-dernemingsdrang, waarbij buitenlandse ondernemingen volledig afhankelijk waren van Amerikaanse of Europese bedrijven. Dat wordt nu als onwenselijk beschouwd. Om een respectabele en langdurige samenwerking te ontwikkelen moeten de betrokken partners allebei kunnen investeren. En uiteraard ook allebei in de winst delen. Noem het Better Business 4 all!

PUM-expert Karin Verhaak-Kersten is sinds 1980 werkzaam in de journalistiek.

Zij werkt als freelance journalist in binnen- en buitenland en was mede-eigenaar en

hoofdredacteur van Peel en Maas uitgevers, uitgever van vijf nieuwsbladen in Noord-

oost-Brabant. Sinds 2006 staat ze ingeschreven bij PUM.

BetterBusiness 4 all!

Column












































































ITdonationsRavenswade 150G, 3439 LD Nieuwegein

DONEER UW AFGESCHREVEN

ICT-APPARATUUR EN STEUN EEN

GOED DOEL

Afgeschreven computers en ICT-randapparatuur zijn geld waard. Gerard Aldus is er groot mee geworden. Zijn NEG-itsolutions is een logistiek ICT bedrijf dat zich richt op de totale lifecycle: ondersteuning bij migraties en verhuizingen, levering van hardware en milieuvrien-delijke verwerking van oude apparatuur.

Twee en een half jaar geleden richtte Gerard Aldus IT Donations op. Deze onafhankelijke stichting, een spin-off van het moederbedrijf, laat de opbrengsten van afgeschreven computers ten goede komen aan goede doelen. Hij werd vaak benaderd door bedrijven die oude ICT-apparatuur wilden doneren. In de praktijk heeft dat nogal wat haken en ogen.

Ongeschreven regels“Alle klantgegevens moeten bijvoorbeeld verwijderd worden,” zegt Gerard Aldus. Maar er is meer. “Heel veel bedrijven maken de denkfout dat ze oude apparatuur fysiek naar bijvoorbeeld Afrika willen sturen. Alleen al de transportkosten zijn hoger dan de waarde van de ap-paratuur. En vervolgens zijn er vaak nog problemen met de douane. Egypte bijvoorbeeld laat geen monitoren binnen die ouder zijn dan zes jaar. Ze willen geen chemisch afval. Er zijn veel ongeschreven regels en het is lastig te achterhalen wat wel en wat niet mag.”

Synergie

Breng een nieuwe klant aan voor de

afvoer van oude IT-apparatuur.

En verdien geld voor het Hans Blankert

Fonds van PUM!

Gecertificeerde afvoerIT Donations is niet op zoek naar die ene, oude computer. Er worden contracten afgesloten met bedrijven en or-ganisaties met minimaal 300 werkplekken. Er is sprake van een structurele afvoer, met rapportages en certificaat. Op een afschrijfperiode van 3 jaar kan dat zo’n 30-35.000 euro opleveren.

Synergie:IT Donations en PUM

Oproep

Gerard Aldus roept de PUM-gemeenschap op om nieuwe klanten voor IT Donations aan te brengen. Kent u een bedrijf met minimaal 300 werkplekken dat zijn gebruikte, afgeschreven ICT apparatuur wil doneren voor een goed doel? Neem dan contact op met Gerard Aldus ([email protected]). Als het tot een contract leidt, gaat de opbrengst naar een goed doel naar keuze, bijvoorbeeld naar het Hans Blankert Fonds dat PUM projecten financieel ondersteunt. — www.itdonations.nl

Twee mannen, twee levens, één naam: Koeslag. Gerrit en Johan zijn alle twee

sectorcoördinator bij PUM. Ze zijn elkaars plaatsvervanger. En ze zijn achterneven.

Koeslag & Koeslag, PUM-experts

Thuisfront

What’s in a name?De naam Koeslag kom uit het Gelderse Laren. Daar zijn de neven het over eens. Maar wat de oorsprong is van de naam? Er zijn verschillende verklaringen. Een slag is een stuk akkerland dat tussen het wisselen van gewassen begraasd werd door koeien. En een slach is een aandeel in het grondbezit waar iemand verantwoordelijk voor was. Het is in elk geval een naam die nauw verwant is aan hun beroepen.

JohanNa zijn studie aan de universiteit Wageningen vertrok Johan naar het buitenland. Hij werkte als ontwikkelings-werker in de tropische veehouderij en woonde met zijn jonge gezin in Peru, Uruguay, Mexico en Colombia.Na 15 jaar pionieren keerde hij terug naar Nederland.

Hier werkte Johan aan de hogere agrarische school in Deventer. Hij begeleidde studenten, gaf gastlessen in ontwikkelingssamenwerking en werd coördinator voor Chinese studenten, van selectie tot huisvesting.Sinds 2004 is Johan senior expert bij PUM en sectorcoör-dinator Vee Fokkerij. Daarnaast is hij actief molenaar, ook als vrijwilliger, en besteedt hij een dag in de week aan het schrijven van boekjes over de tropische veehouderij.

GerritGerrit doorliep de Hogere Landbouwschool in Ede en maakte carrière als technisch adviseur voor de veehouderij. Daarna ging ook hij het onderwijs in.

In de vroege jaren tachtig werkte Gerrit in Tanzania. Daar maakte hij kennis met PUM, door experts die informatie kwamen vragen. Toen PUM drie jaar geleden een sectorcoördinator Pluimvee zocht heeft hij zich aangemeld. Hij is ook sectorcoördinator Varkenshouderij, Bijenhouderij en Agrarische Techniek.

Voor PUM is hij verschillende keren op reis geweest. Twee keer naar Indonesië, waar zich tijdelijk nog een Koeslag bij hem voegde om zijn afstudeeronderzoek te doen: zijn zoon.

VerwarringBij PUM komt er nog wel eens een mailtje bij de verkeerde Koeslag terecht. Daar kijken ze niet vreemd van op. Dat deden ze wel toen Gerrit in Tanzania en Johan in Mexico woonde en ze elkaars belastingaanslagen ont-vingen. Blijkbaar was het de belastingdienst te machtig: twee Koeslagen in het buitenland.


Aardbevingen, orkanen en vulkaanuit-

barstingen, niemand wil ze meemaken.

Toch kan het gebeuren dat u voor PUM

in het buitenland bent en er een natuur-

ramp plaatsvindt.

VulkaanuitbarstingOnlangs nog werd een PUM-expert geconfronteerd met een vulkaanuitbarsting in Guatemala, gevolgd door een zware tropische depressie. Hij was hierdoor genoodzaakt zijn missie bij een producent van aromatische oliën te staken. De luchthaven was gesloten, dus hij moest de nodige maatregelen treffen om huiswaarts te kunnen keren.

AardbevingWat is erg, wat is erger? Een aantal jaren geleden maakte een PUMmer een aardbeving mee in Yogyakarta, Indonesië. Het hotel waar hij verbleef werd zwaar beschadigd door brand en ingestorte muren. In Yogyakarta en omgeving vielen vele doden en gewonden en talloze mensen raakten hun huis en al hun bezittingen kwijt.

De expert kwam met de schrik vrij en kon na een aantaldagen geëvacueerd worden uit het gebied.

Indirecte gevolgenOok indirect kan een natuurramp voor veel problemen zorgen. Menig PUM-expert heeft dit helaas moeten ervaren door de vulkaanuitbarsting op IJsland. Door de aswolk werd het Europese luchtruim afgesloten. Een aantal experts kwam hierdoor vast te zitten in het buitenland. De medewerkers van BCD Travel, de reisaf-deling van PUM, hebben al het mogelijke gedaan om deze experts zo snel mogelijk weer veilig thuis te krijgen. Zo vertrokken er experts met een door BCD Travel ge-charterde bus vanuit Madrid. Andere experts bereikten met alternatieve vervoersmiddelen zoals de trein of een huurauto uiteindelijk hun bestemming.

TipsEen natuurramp blijft een onverwachte gebeurtenis waar u zich lastig op kunt voorbereiden. Belangrijk is in elk geval: •

•

Veiligheid

De natuur laat zich niet dwingen

In geval van een natuurramp zal PUM de meeste actuele informatie op PUMnet plaatsen.Neem het boekje Veilig & Gezond op Reis goed door voor u op missie gaat en neem het mee op reis. Dit boekje bevat enkele nuttige adviezen over wat u kunt doen in geval van een calamiteit als een natuurramp. Ook staan er de belangrijkste telefoon-nummers in die u kunt bellen in geval van nood. Experts krijgen Veilig & Gezond op Reis uitgereikt bij de briefing met de landencoördinator.

Heeft u goede ideeën om de PUM dienstverlening te verbeteren? Deel uw mening en verbetersuggesties

met andere PUMmers en stuur uw mail voor publicatie naar [email protected].

Uw mening

Van: Chantal M Diepenheim Duursma (DOWN TO EARTH BV, Interim Management / Organisatieadvies)

Aan: [email protected]

Betreft: C02 neutraal vliegen

Beste redactie,

Mijn complimenten voor de aandacht voor duurzame ontwikkeling in het vorige PUM Magazine. Duurzame ontwikkeling voor

mens èn milieu, in binnen- en buitenland. Daar pleit ik als zelfstandig organisatieadviseur/interim manager al 10 jaar voor.

Dit jaar is mijn derde jaar als PUMmer, met gemiddeld één uitzending per jaar. Deze vervul ik met veel plezier. Het gaat me

echter bijzonder aan het hart dat de vluchten van PUM (nog) niet CO2-neutraal worden uitgevoerd. Dit is ons eigen, volgens mij

veruit meest vervuilende, minst duurzame gedrag. Ik pleit er zeer voor CO2-neutraal vliegen zo snel mogelijk in te voeren.

De kosten zijn relatief laag en wat mij betreft beslist te prefereren boven uitgaven zoals reizen per business class.

Ik hoop van harte dat mijn volgende PUM-vlucht CO2-neutraal mag zijn!

Vriendelijke groet,

Van: Ir Lon van der Zon; PUM-expert Energietechniek, Voorzitter werkgroep CO2

Aan: Chantal M Diepenheim Duursma

Betreft: RE: C02 neutraal vliegen

Beste Chantal,

De footprint van de vliegbewegingen van PUM is 6122 ton CO2 per jaar, heeft de Climate Neutral Group uitgerekend. Zonder

vliegen kan PUM zijn werk niet doen, niet vliegen is dus geen optie. Ongeveer 25 procent van onze 2000 vluchten per jaar is

business class (alleen naar Zuid-Amerika en het Verre Oosten - meer dan 9 uur vliegen); daar zouden we op zich iets aan

kunnen doen. De overige vluchten zijn allemaal economy class. Volgens de Gold Standard zou 6000 ton CO2 per jaar te com-

penseren zijn door € 80.000 in een van de compensatiefondsen te storten. Daarmee zouden we voldoen aan de maatschappe-

lijke norm. Maar dat is wel de makkelijkste weg. Daarom is gekozen voor de insteek: PUM gaat groen. PUM gebruikt die

€ 80.000 liever om eigen projecten te stimuleren, zoals zonne-energieprojecten, vervuiling terugdringen enzovoort. Dat wordt

helder uitgelegd in het vorige PUM Magazine, op pagina 4. Maar alle suggesties om het beter te doen, zijn natuurlijk welkom.

Gaat het je alleen om niet meer business class vliegen, of zie je meer gedrag dat anders kan? Ik hoor het graag.

Vriendelijke groet,

Van: Chantal M Diepenheim Duursma (DOWN TO EARTH BV, Interim Management / Organisatieadvies)

Aan: Ir Lon van der Zon;PUM-expert Energietechniek, Voorzitter werkgroep CO2

Betreft: RE:RE: C02 neutraal vliegen

Beste Lon,

Dank je voor je uitgebreide en genuanceerde reactie. Voor mij is belangrijk dat wij ons als PUMmers bewust zijn van ons eigen

gedrag, inclusief vliegen, en hier de consequentie aan verbinden om de milieu-impact te compenseren; zeker ook als voorbeeld-

gedrag. Ik begrijp dat PUM geld vrijmaakt om extra en langdurige projecten te initiëren, buiten ons reguliere advieswerk, die

een positieve impact op het milieu hebben èn de lokale economie ondersteunen. Als hiervoor bewust wordt gekozen in plaats

van CO2-compensatie omdat het een grotere impact heeft, vind ik dat positief. Zeker als het leidt tot klimaatneutraal opereren.

Daarnaast blijft economy class vliegen een middel om kosten te besparen, die we vervolgens voor ons werk in kunnen zetten. Ik

heb dit al eens gesuggereerd, maar begrijp dat er deals met travel agents zijn waar business class in zit. We zouden ook kunnen

stimuleren om vervolgtrajecten meer op afstand te ondersteunen, bijvoorbeeld door Skype. Al werkt dat niet altijd overal even

goed, het is een krachtig middel om goedkoop persoonlijk ‘live’ contact te hebben.

Vriendelijke groet,

U W M E N I N G @ P U M . N L

Rob Harrems, landencoördinator Zuid-Afrika, wist waar hij aan begon. Hij was als expert al zeven keer op mis-sie geweest in Zuid-Afrika. “Wij Nederlanders kwamen er vroeger met bijbel en geweer. Nu komen we kennis brengen.” Het land maakt een geweldige ontwikkeling door. Gekleurde managers steken hun nek uit als ze een Nederlander in de arm nemen, Nederland is er toch vooral bekend vanwege de historische onderdrukking en het kolonialisme. Er zijn nog veel Nederlandse namen: “In Kaapstad ligt de wijk Helmond naast de wijk Weert, en die ligt weer naast Eindhoven. En het Afrikaans klinkt als oud-Nederlands.”

“Zuid-Afrika is een echte rainbow country waarin iedere bevolkingsgroep zijn eigen cultuur heeft. In Durban leeft de grootste Indiase populatie buiten India, meer dan een miljoen mensen. Business loopt heel sterk via etnische lijnen. Wit met wit. Coloured met coloured.

Indiërs met Indiërs. Indiase mensen zijn heel kritisch, ze besteden veel aandacht aan schoolopleiding. Zwarte Afri-kanen hebben te lijden van grote werkloosheid, ze leven in getto’s, townships. Wanneer ze werk hebben, werken ze hard, maar ze verstaan de kunst om te leven naast het werk, om plezier te maken, te lachen. Plezierig met je medemens omgaan, dat is belangrijk. Ze bouwen een persoonlijke band op met jou als expert. Ga je daarin mee, dan accepteren ze makkelijker je advies.”

De kloof tussen rijk en arm neemt toe, constateert Rob Harrems. Het land kent grote problemen: werkloosheid, hiv en armoede. “Maar het is ook het enige Afrikaanse land dat van een koloniale situatie naar democratie is gegaan zonder revolutie en zonder massaal bloedvergieten. Ze verdienen het zo ontzettend. Dat is ook mijn motivatie om er via PUM wat aan te doen. Mijn hart ligt er helemaal.”

Hans Baljet, expert Bedrijfskunde, was medio januari op missie in Sri Lanka. Een ballonnenfabrikant had advies gevraagd voor een plan voor toekomstige ontwikkelingen.

In het kantoor van de lokale vertegenwoordiger in Colombo werd Hans verwelkomd met de vertrouwde Nederlandse vraag: ‘Wil je koffie?’ S.P.S. Kumarasinghe [pag 12] is de taal van zijn studietijd nooit helemaal vergeten. Hij woont en werkt in een karakteristiek huis in koloniale stijl dat al 100 jaar in de familie is.

In juli 2010 was Hans Baljet op missie in Rusland. Door een misverstand had hij geen PUM-vlag bij zich. Als hij mag kiezen, wat wordt dan de volgende plek waar hij een PUM-vlag neerzet? “Zuid-Amerika!”

Waar bent u geweest?De redactie zoekt foto’s van experts op bijzondere plekken in de wereld. Het leukste is als u er zelf met de PUM vlag op staat. Stuur uw foto naar [email protected].

Landenfocus

Altijd in contact

Er zijn momenten dat een vrijwilliger contact wil hebben met PUM. De vaste staf is altijd bereikbaar op kantoor voor vragen rond een missie.

Voor vragen over een land of een sector kunt u terecht bij de landen- en sectorcoördinatoren. Zij zijn doorgaans niet op het PUM-kantoor

aanwezig. U kunt contact met hen opnemen via het algemene e-mailadres van PUM, [email protected].

PUM komt overal

Sri Lanka

Colombo

Gulf of Mannar

Bay of Bengal

Documents

PUM Magazine zomer 2010