derestjes

red

kookboek restjes

Week van de smaak 2014: Duurzame verbeeldingD O N D E R D AG 1 3 T O T E N M E T Z O N D AG 2 3 N OV E M B E R 2 0 1 4

Exact inschatten hoeveel jij en je gezin zullen eten, het is moeilijk! Helaas gooien we dan ook veel te veel weg. Maar dat hoeft niet per sé: je kan creatief aan de slag en met een restje een volledig nieuw gerecht uit je mouw toveren... Bovendien is het handig en budgetvriendelijk.Samen met enkele bibgebruikers stelde de bibliotheek deze brochure ‘Red de restjes’ samen met handige ideeën over restjeskoken en bruikbare boekentips over duurzame voeding.

Met als titel ‘De Duurzame Verbeelding’ draait de achtste editie van de Week van de Smaak van donderdag 13 tot zondag 23 november 2014 rond duurzame voeding. Alle aspecten van duurzaam eten komen daarbij aan bod, dus ook koken met restjes.

De Week van de Smaak in Vlaanderen is een organisatie van vzw Vol-au-vent.Onderwijsstraat 126B, BE - 1070 Brussel info@volauvent.net www.volauvent.net T 02 527 28 00

info

inleidingOmdat het crisis is. Omdat

er eigenlijk nog zo veel in de

koelkast ligt. Omdat het een

gedroomd excuus is om te

experimenteren in de keuken.

Alleen al in de keuken gooit

elk huishouden fortuinen weg

en dit gaat over zo’n tien

procent van al ons kostbare

eten.

Restjeskoken is relaxed. Doe

gewoon boodschappen voor

de helft van de dagen en

kook op de andere dagen

met de overschotjes. Het

helpt om altijd wat lang

houdbare smaakmakers

in huis te hebben: peterselie,

knoflook, olie, oude kaas,

eieren, gedroogde tomaten en

broodkruim (ook een restje).

Het helpt ook om af te stappen

van de dwanggedachte dat

eten altijd vers moet zijn.

Veel dingen zijn veel

lekkerder als ze al even

gestaan hebben, of als er

iets in zit wat al even geleefd

heeft. Hierbij vind je al enkele

handige restjestips!

10RESTJES

TIPS

1. Aardappelschillen: maak ze schoon, frituur ze, zout ze en je hebt chips.

2. Kookwater van groente, aardappelen, peulvruchten, pasta en rijst doet het prima als bouillon voor soepen, sauzen en risotto. Zeker als je ook nog wat weekwater van gedroogde paddenstoelen bewaard hebt.

3. Over risotto gesproken: ook dat is een prima basis om overschotjes bereide groente te verwerken. Geroosterde pompoen, gebakken bloem- kool, bonen, asperges, tomatensaus: gewoon aan het eind toevoegen, als de rijst gaar is.

4. Nog zo’n Italiaanse tover- formule is minestrone, een maaltijdsoep waarin allerlei stukken groente gaan die je anders zou weggooien: broccolistronken, radijs- en selderijblaadjes, koolnerven. Vuistregel: alle harde groente moet je kleinsnijden en

samen met ui en selderij lang (lang!) stoven, tot je bijna een compote hebt. Alle tere blaadjes gaan er pas aan het eind in. En halverwege, nadat je water hebt toegevoegd aan de bijna-compote, kun je een parmezaankorst in de soep gooien en even laten meesudderen.

5. Oud brood kun je, als het kurkdroog is, verkruimelen tot paneermeel. Halfdroog laat het zich gewillig tot croutons verwerken: oven voorverwarmen op 200 °C, brood in blokjes snijden, scheutje olie en een snuif specerijen of kruiden in een kom doen, broodblokjes erdoor en tien minuten bakken op een bakplaat.

6. Het groen van prei en selderij, de steeltjes van paddenstoelen en peterselie, de botjes van kip en de graten en koppen van magere zeevis kun je bijhouden (desnoods in de diepvriezer) om bouillon te maken. Groentebouillon hoeft niet per se een klus te zijn: gooi wat groenterestjes, kruiden, ui en knoflook in het kookwater wanneer je bonen, kikkererwten of linzen kookt. Je kookwater wordt zo bouillon.

7. Steeltjes van verse koriander zijn smaakbommetjes. Bewaar ze (ook in de diepvriezer) en verwerk ze, fijngehakt, in curry’s of in hummus.

8. Gekookte aardappelen nemen in de koelkast soms storende smaken op. Je kunt ze ook minstens een dag op het aanrecht bewaren als je ze daarna bakt of in koekjes of soep verwerkt.

9. Stap af van het idee dat een klein overschotje het bewaren niet waard is. Enkele lepels pasta kunnen een smaakmaker zijn voor soep of frittata, een klein restje soep kan een stoofpot verrijken, een klein kommetje rijst wordt een heel bord nasi goreng.

10. Een restje verse kruiden kun je met wat olie en nootjes of pitten verhakken tot pesto, of met boter en zout tot kruidenboter. Tip: vries ze in in ijsblokjesbakjes, maak ze los en bewaar ze in zakjes, zodat je ze in kleine porties kunt gebruiken. Om pasta te pimpen, bijvoorbeeld.

10RESTJES

TIPS

Bron: De Standaard ‘Respect voor restjes’ 14 april 2012/ Dorien Knockaert

Tips van bibgebruikers

4. SPAGHETTISAUS Verse wortelen die over zijn, kan je toevoegen bij de spaghettisaus.

2. TORTIllA Biefstuk dat over is in kleine reepjes snijden en opnieuw aanbakken met een pikant pepertje en wat ajuin. Ideaal om met een tortilla te eten. 3.

WRAP Restjes kip, gerookte zalm, tomaten, sla, kruidenkaas … gebruiken met een tortilla om een koude wrap te maken. Wrap kan ook in stukjes worden gesneden om met een tandenstoker als voorgerecht gebruikt te worden.

1. WOKKEn Overgebleven groenten (boontjes, broccoli, sla, wortelen, bloemkool, …) kan je gebruiken in de wok.

met dank aan Roel Plessers

ZURE ROOM OVER?Maak er een dipsausje van! Voeg wat fijngesneden bieslook toe, een beetje knoflookpoeder, kruid met peper en (Himalaya)zout en/of 1 à 2 fijngesneden ansjovisfilets.

SPAGHETTI-bROODAls je zelf brood bakt, voeg er wat spaghettisaus aan toe. Smeer wat boter op je zelfgebakken warm brood en serveer!

met dank aan Linda Kwanten

APPElS In OVEnHeerlijk tijdens de wintermaandenNeem 1 of 2 appels en haal het klokhuis eruit. Deze holte vul je op met boter en erboven op leg je bruine suiker. Plaats de appels in een schotel in de oven. Vul de schotel met donker zoet bier in een voorverwarmde oven. Giet af en toe warm bier over de appels. De appel moet recht blijven staan tijdens het garen. Is je appel gaar? Serveer onmiddellijk deze warme appels!

RISOTTO OVER?Rol de volgende dag risottobolletjes en bak ze goudbruin in een met olijfolie verhitte pan. Je kunt deze bolletjes gebruiken als aperitiefhapje.

met dank aan Hugo Dirickx

boekentipsover duurzame voeding

Voedsel voor de wereldRichard Spilsbury en Louise SpilsburyDoorlichting

van de wereldvoedselindustrie. Tegen de achtergrond van armoede, milieuvervuiling en klimaatverandering wordt stilgestaan bij de problemen waarvoor de landbouw nu staat om de wereldbevolking te kunnen voeden. Met veel kleurenillustratie.

Groen leven in eigen huis en tuinSian BerryVijftig gemakkelijke, betaalbare

en creatieve huis-, tuin- en keukentips om minder belastend te zijn voor het milieu.

Wat de pot schaft : frisse recepten voor een duurzame keukenFilip FransenKookboek met

recepten om miliebewust te koken. Het bevat naast 70 recepten ook informatie over verwante thema’s zoals bv. het bewaren van groenten en fruit, fair trade etc.

Overleven op je eigen km2: stap voor stap naar een duurzame levensstijl

Dick Strawbridge en James StrawbridgeWe kunnen allemaal een beetje duurzamer gaan leven De meeste mensen zouden graag eenvoudiger leven en verantwoordelijkheid nemen

van de wereldvoedselindustrie. recepten om miliebewust

Dick Strawbridge en James

voor het milieu. Iedereen kan groener kan leven, of je nu een stukje land bebouwt, bijen houdt in de stad of vrij woont op het platteland. Iedereen vindt in dit boek wel iets om uit te proberen. Naast traditionele ambachten en kaas of brood maken worden technieken uit de 21e eeuw getoond om afval te verminderen en wind- en zonne-energie te benutten om je huis te verwarmen.

Eco hero : de weg naar gezond eten en duurzaam levenPamela PeetersPleidooi voor een

duurzame samenleving aan de hand van een beschrijving van het leven van de Vlaamse auteur.

Genoeg, moderne gids voor duurzaam levenTom PetherickLeidraad voor

een duurzame levenswijze door het zelf kweken van biologisch voedsel en het spaarzaam benutten van water en energiebronnen.

Groen leven : water en energie besparenSian BerryVijftig concrete tips om als consument en in het huishouden water en energie te besparen.

Start to veggieEvy GruyaertDe Vlaamse tv-presentatrice met praktische informatie over

vegetarisch, biologisch en ecologisch leven.

low impact man : praktische tips voor een ecologisch leven van wieg tot grafSteven VrommanIn dit boek gaat Steven Vromman (ook bekend als de Low Impact Man) op een overzichtelijke en praktische manier in op concrete mogelijkheden om je ecologische voetafdruk te verkleinen. Van wieg tot graf, van poetsen tot feesten: alle belangrijke domeinen van het leven komen aan bod. In een oogopslag wordt duidelijk wat je kunt doen voor een beter en vaak ook goedkoper leven mét respect voor onze planeet.

duurzame samenleving aan de

De keuken van SofieSofie DumontElke dag verrast Sofie met een nieuw recept - van de klassieke

keuken tot de wereldkeuken. Maar ook koken met restjes of het bereiden van lichte, gezonde maaltijden komt aan bod, en Sofie geeft aan elk gerecht haar eigen twist.

bespaar met JamieJamie OliverKookboek met recepten die allemaal goedkoper zijn dan een

afhaalmaaltijd.

lekker ecologisch! : ruim 500 recepten en een schat aan informatieDiane Lauwers en Luc Naets

Informatie over ecologische voeding en biologische producten; met recepten.

Maak het verschil : het red onze wereld handboekAli CroninHoe kun je

verantwoord winkelen en met voeding omgaan? Weetjes en tips over milieu en milieuvriendelijk leven. Met veel kleurenillustraties. Vanaf ca. 11 t/m 14 jaar.

De natuurlijke keukenNicola GraimesMeer dan honderd vegetarische recepten, voorafgegaan

door informatie over gezonde voedingsmiddelen

Handboek ecologische voedingDiana LauwersVoedingsleer en productinformatie i.v.m. ecologische

voeding met een uitgebreide receptuur terzake.

lifestyle : bewust lekker levenLynda BrownInspiratie en ideeën voor het creëren van een biologisch verantwoorde leefomgeving.

verantwoord winkelen

voeding met een uitgebreide

MiniFOOD gelooft in de ecologische noodzaak van entomofagie en wil meewerken aan het promoten van het eten van insecten in onze westerse maatschappij. Onze planeet verdient een herstructurering wat betreft het aanwenden van dierlijke eiwitten.De mondiale vraag naar dierlijke eiwitten stijgt elk jaar. Een groeiende welvaart in vooral China en India zorgen ervoor dat er meer vee geteeld wordt. Tegen 2030 zal onze aarde echter de vraag naar dierlijke eiwitten niet meer aankunnen. Als we willen dat onze kleinkinderen ook kunnen genieten van een goeie steak, dan kunnen we beter vandaag leren zuiniger om te springen met energie(voedsel)-bronnen.

Het kweken van insecten is milieuvriendelijk, het vergt minder voedsel, ruimte. Het eten van insecten levert een alternatieve bron van dierlijke eiwitten, omega-3 vetzuren, ijzer en vezels. Daarom is het gebruik van insecten in onze gastronomie een gezonde verrijking is. Het koken met nieuwe producten geeft zuurstof aan een creatieve kok.

eating insectsMiniFOOD

Aperitiefglaasje lente: daslook – bieslook of Chinese bieslook – sjalot – guacamole met sprinkhaan

Voor 1 tot 3 stuks:Fruit de sprinkhaantjes in olie met de sjalotjes. Decoreer de blaadjes

daslook en stengeltjes bieslook in een glaasje. Bedek de bodem met de gebakken sjalotjes, vul verder op met een laagje guacamole. Plaats de sprinkhaantjes in het glaasje.

Waterkers-huiskrekel-soep afgewerkt met een toefje slagroom en een blaadje kleine pimpernel

Voor 4 personen:Snijd 1 wit van prei en 2 witte selderstengels in stukjes en stoof

deze in een beetje boter. Voeg 1 liter groentebouillon toe en laat 15 minuten koken. Voeg 2 pakjes waterkers toe, laat die even mee sudderen en mix het geheel dat een fijne soep. Kruiden doe je verder volgens eigen behoefde.Rooster enkele (tot 1 eetlepel) huiskrekels of meelwormen in een pannetje zodat ze knisperig worden.Afwerking: decoreer de soep met de geroosterde insecten, een toefje (slag)room en een blaadje pimpernel.

Chocolaatjes met onzichtbare inzet van sprinkhaantjes

Smelt chocolade in de microgolfoven, au bain marie of met een chocolade fondue. Giet een laagje chocolade

in een chocolade-vorm. Leg een Locusta Medium (onvolwassen, medium sprinkhaantje) in de vorm

KnAbbElsuggesties

en overgiet verder met chocolade.De smaaksensatie door de sprinkhaan, van buitenaf niet zichtbaar, middenin kunt u vergelijken met het bijten in een Lion. Knisperigheid ten top!

MiniCHOC

Smelt chocolade au-bain-marie, houdt hierbij te temperatuur in de gaten. Een te hoge temperatuur zal

de chocolade doen harden. Leg een bakpapier in een ovenplaat als basis om de chocolaatjes op te gieten. Giet de vloeibare chocolade in een spuitzak en giet druppelgewijs cirkeltjes chocolade naast elkaar, die u snel dient te bestrooien, vooraleer de chocolade stolt.

buffalo-pannenkoeken

Doe 250 gr zelfrijsende bloem in een kom en maak een kuiltje in het midden. Breek hierin 2 eieren,

voeg 25 cl melk toe en roer met een garde van het midden naar de buitenkant van de bloem toe, giet geleidelijk opnieuw 25 cl melk erbij en blijf roeren tot je een gladde deeg bekomt. Roer 50 gr gesmolten of vloeibare boter + 2 eetlepels suiker door het deeg.

Laat het deeg een uur rusten op een koele plaats alvorens je pannenkoeken begint te bakken. Wanneer u pannenkoeken begint te bakken, rooster dan even snel (2 minuutjes) 10 gr (of meer of minder volgens wens) buffalo’s in een pan en voeg ze toe aan het deeg. Roer zodat de buffalo’s gelijkmatig verdeeld zijn, op die manier krijgt u knisperige, pittige pannenkoeken

Gekaramel- iseerde sprinkhaan

Gebruik voor dit recept volwassen of medium sprinkhanen. Volwassen sprinkhanen

ontdoe je eerst van vleugels en poten.Warm een pan en giet er noten- of arachideolie in, samen met de sprinkhanen.Zorg ervoor dat de sprinkhanen mooi in de olie bakken én niet te snel opwarmen. Ze verbranden heel snel en zwartgeblakerd smaken ze zoals ze eruit zien. Eens opgewarmd overgiet je de sprinkhaantjes met bruine suiker en laat deze nog even op een warm vuur karameliseren.Wie popcorn lust, zal dit recept zeker weten te appreciëren! De geur en smaak komen in de buurt van popcorn.

Gemarineerde sprinkhaan in chocolade

Een gevriesdroogde sprinkhaan kan je heel gemakkelijk gebruiken in een saus of marinade om zo verder te gaan verwerken. Je kan de sprinkhaan te baden leggen in een limoensap,muntsap, cognac, .. vocht naar keuze, om dan vervolgens met een chocolade-fondue een jasje te geven. De bereiding kan een activiteit op zichzelf zijn! De smaak is fantastisch.

buffalo-amandel- macarons (een groot bord vol)

Meng 100 gram suiker met 100gram gevijzelde amandelschilfers of amandelpoeder.

Klop 3 eiwitten tot schuim en voeg 25 gram buffalowormen toe. Meng alles samen en giet op een bakplaat uit op een bakpapier. 16 minuten in de oven op 175 graden en u bekomt een mooie harde koek. Met een mes kunt u het geheel in vormpjes of vierkantjes snijden om zo te presenteren.Dit is een heel eenvoudig zelf-te-maken ‘koekje’. Wegens groot succes op onze infostand opgenomen in ons productassortiment en eigenlijk heel gemakkelijk zelf te maken ook.

Tip: Vijzel de wormpjes als je die liever niet zichtbaar hebt in je macaron, maar toch alle smaak- en inhoudsstoffen wil genieten.

bibliotheek beringenGraaf Van Loonstraat 2

3580 BeringenT 011 45 08 10

bibliotheek@beringen.bewww.beringen.be/bibliotheek