Embed Size (px)
DESCRIPTION
Monetary and Financial Sector Policies for Sri Lanka for 2013 and beyond by the Central Bank of Sri Lanka
Citation preview
2013 සහ ඉන ඉදරය සඳහා මදල සහ මලය අංශයේ ප‍රතපතත
1
ඉදරපත කරම අජත නවාඩ කබරාල
අධපත ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව
2013 ජනවාර 02
ප‍රතපතත පපරදැකම 2013
2
“2013 ප‍රතපතත පපර දැකම” මගන අඛණඩව සතවන වසරටත ශ‍ර
ලංකා මහ බැංකව ඉදර කාලපරචපේදය සඳහා වන එහ ප‍රතපතත
මාලාව ඉදරපත කරය...
පසගය වසපේ සතටදායක ප‍රතඵල අතකර ගතපත පබොපහෝ පදපනකපේ
දායකතවය තළණ. ඔවනට අප අපපේ හෘදයාංගම සතතය පද කරම...
3
• මදල හා කරම සමපාදන අමාත‍යතමන යල‍ස අපට ලබාදන වශෂඨ නායකතවය සහ
මඟයපනවම යවනයවන අතගර ජනාධපත මහනද රාජපකෂ ම තතමන යවත
• නරතරව ලබාදන මඟයපනවම සහ සහයයෝගතවය යවනයවන නයයෝජය මදල හා කරම
සමපාදන අමාත‍ය ගර ආචාරය සරත අමණගම ම තතමනට සහ හටප නයයෝජය අමාත‍ය
ගර ගත‍ාංජන ගණවරධන ම තතමන යවත
• ලබාදන සහයයෝගය, මඟයපනවම සහ උපයේශකතවය යවනයවන මදල මණඩල‍යේ
සාමාජකයන වන භාණඩාගාර යලකම ආචාරය ප.බ.ජයසනදර මහත‍ා, මයනෝ රාමනාදන
මහතමය, නමල යවලගම මහත‍ා සහ නල උමගලය මහත‍ා යවත
• මහ බ ංකයේ අරමණ සාකෂාත කරග නම සඳහා සය කාරයභාරය මනා ක පවයමන සහ
වෘතතය නපණතවයයන යතව ඉට කරම යවනයවන නයයෝජය අධපතතමන, ආචාරය
ප.එන.වරසංහ, බ.ඩ.ඩබ.ඒ. සලවා මහත‍ා සහ ස.යප‍රේමරතන මහතමය, සහකාර
අධපතවරන,යදපාරත‍යමනත ප‍රධානන සහ මහ බ ංකයේ සයළම නල‍ධාරන යවත
• ප‍රතපතතමය උපයේශන යවනයවන මදල ප‍රතපතත සහ මලය පේධත සථායතා උපයේශක
කමට සහ අයනකත සයළම කමට සාමාජකයන යවත
2013 සහ ඉන ඉදරය සඳහා වන අපපේ
උපායමාේග ඉදරපත කරමට පපර පශචාත
ගැටම සමය, එනම 2010,2011 සහ 2012
පළබඳව යම වවරණයක කරම
ප‍රපයෝජනවත පේ...
4
6.2
7.0
6.3
4.3
1.6
2.1
4.2
6.1
7.1
8.5
8.0
8.6
8.0 8.1
8.5 8.3
7.9
6.4
4.8
6.8
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
9.0
2008-Q
1
2008-Q
2
2008-Q
3
2008-Q
4
2009-Q
1
2009-Q
2
2009-Q
3
2009-Q
4
2010-Q
1
2010-Q
2
2010-Q
3
2010-Q
4
2011-Q
1
2011-Q
2
2011-Q
3
2011-Q
4
2012-Q
1
2012-Q
2
2012-Q
3
2012-Q
4 (
Est)
% Quarterly Economic Growth
2010 සහ 2012 පළම වසර පදක තළද ශකතමත ආේථක වේධනයක
දකනට ලැබණ අතර, 2012 වසපේ ද එය මඳ වශපයන මනදගාම වය…
5
• ‘සාමයේ’ පරතලාභ ප හ දලවම
දකනට ල බණ.
• ආරථකයේ සෑම ප‍රධාන අංශයකම
ක ප යපයනන ක‍රයාකාරතවයක
දකනට ල බණ.
• ගත ව වසර 3 තළද වයාපාරක
වශවාසය ව ඩ දයණ වය.
• සයළම ව දගත අංශ තළ යහපත
සාරව ආරථක මලකාංග සාකෂාත
කරගත හ ක වය.
ඉතහාසයේ පළම වත‍ාවට සයයට 8.3% ක වය. ( 2010 ද වාරත‍ා ව සයයට 8.0 ක වරධනයට අමතරව) ඉහළ ආරථක වරධනය
ද.යේ.න. න සයයට 29.9 ඉහළම අයයෝජන මටටම
වාරෂක සාමානය උේධමනය 2011 යදස මබර මාසයේ ද¸ සයයට 6.7 ක දකවා අඩ වය. (අඛණඩව තන අංකයක
ප වත දරඝත‍ම කාල‍පරචයේදය) අඩ උේධමනය
සයයට 4.2 ක වාරත‍ාගත අඩම මටටමක වය රැකයා වයකතය පහළයාම
අපනයන සයයට 22.4 කන සහ ආනයන සයයට 50.7 කන වරධනය වය. ද.යේ.න.යයන පරතශතයක යල‍ස
අපනයන සහ ආනයන පළයවළන 17.8 ක සහ 34.3 ක යේ. ශකතමත වයේශ යවයළඳාම
සයයට 25 කන වරධනය ව එ.ජ.යඩො. බලයන 5.1 වය. වයේශ යසේවා නයකතයනයේ යප‍රේෂණ යනොකඩවා වරධනය වම
එ.ජ.යඩො.මලයන 1,066 වය. වයේයය සෘ ආයයෝජන වාරත‍ා ඉහළම අගය වාරත‍ා වය
යගවමයශේෂය
ද.යේ.න. න සයයට 6.9 ක දකවා පහළ ව ටන. අයව ය හඟය අඩවම
සයයට 78.5 ක වය. 2010 ද යමය 81.9% ක වය. (වසර 30 ක ද වාරත‍ා ව අඩම අගය) ද.යේ.න. පරතශතයක යල‍ස රාජය ණය අනපාතය අඩ වය.
2011 වනවට පගෝලය අභපයෝග හමපේ වවද ශ‍ර ලංකා ආේථකය
ප‍රශංසනය වේධනයක පපනනම කපළේය...
6
සංචාරකයනයේ ප මණම සයයට 30.8 න 855,975 ක දකවා ද¸ සංචාරක ඉප යම සයයට 44 න
එ.ජ.යඩොල‍ර 830 දකවා ද ඉහළ ගයේය. සංචාරක අංශය යේගයයන වරධනය වම
වසර අවසානයේ ද එ.ජ.යඩො. බලයන 6 ක වය. (ආනයනක මාස 3.5) වයේශ සංචත යහපත මටටමක වය
වයාපාරක වශවාශය ව ඩවමත සමඟ යපෞේගලක අංශයේ ණය සයයට 34.5 කන වරධනය වය. යපොල අනපාතක සථායව ප වතම
එ.ජ.යඩො. මලයන 1,061 ක හඟයක වය. අසාමානය යල‍ස ඉහළ යන ලද ආනයන ඉලලම නසා සද වය.
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
102
00
0
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
Per
ce
nt
Real GDP Growth
World
Advanced economies
Euro area
Emerging market and developing economies
පකපසේ පවතත, පම කාලය වන වට 2011 ද යථා තතතවයට පත
පනොව පගෝලය ආේථකය 2012 ද වඩාත තයණ අවපාතයකට ගමන
කරන ලද...
7
Source : IMF, WEO Database, Oct 2012
ශ‍ර ලංකා ආේථකය ද, 2012 වසපේ ද පගෝලය සහ පේශය වශපයන
උේගත ව තයණ අභපයෝගවලට මහණ පදන ලද…
• පගෝලයව…
– යපරෝ කලාපපේ සවවරතව ණය අේබදය, ඇපමරකා එ.ජ. රාජය මලය අේබදය
(Fiscal cliff) ආදය
– පගෝලයව පවතන භ පේශපාලනක අවනශචතතාවයන, ඉරාන සමබාධක ආදය
– තවදරටත පවතන ඉහළ ඛනජ පතල මල ගණන
• පේශයව…
– ඉහළ ගය ණය ඉලලම සහ ඉහළ ආනයන
– කෘෂකාේමක අංශයට සහ ජල වදලබල උතපාදනයට ඉතාමත අහතකර පලස
බලපාන ලද නයඟ තතතවය
– අවසාන කාේතපේ ද ඇත ව අධක වේෂාව නසා ආහාර සැපයම අඩාල වම
8
පමම අභපයෝගවලට මහණ දම සඳහා 2012 වසර ආරමභපේ ද දැඩ
ප‍රතපතතමය තරණ කහපයක ක‍රයාවට නංවන ලද...
• මදල ප‍රතපතතය
– ප‍රතපතත යපොල අනපාතක ඉහළ ද මම
– යේයය බ ංකවල ණය ප‍රසාරණය මත
සයයට 18 ක උපරම ණය සමාවක ද,
වයේශ අරමදල ඉප යම සඳහා අමත‍ර 5%
ක ලබාදම.
• වනමය අනපාතක ප‍රතපතතය
– වඩාත නමයයල වමට ඉඩ හ රම
– වයේශ වනමය යවයළඳයපොළ තළ
සමයප‍රේකෂණ ක‍රයාකාරකම ඇතවම
ව ළ කවම.
• රාජය මලය ප‍රතපතතය
– යත‍ෝරාගත ආනයන සඳහා ඉහළ තර බද හා
නෂපාදන බද ප නවම.
• පාලන මල ප‍රතපතත
– බලශකත මල ගණන සහ ප‍රවාහන මල
ගණන යවයළඳයපොල මල ගණන අනව
ග ල‍පම
9
2012 පපබරවාර
2012 මාේත
2012 අපප‍රේල
මහ බ ංකයවහ
ප‍රතමල‍ද ග නම
හා ප‍රතවකණම
අනපාතක
පදනම අංක 50
බ ගන ඉහළ
දමන ලද.
බලපතරලාභ බ ංක
වසන ලබා යදන
රපයල ණය
වරධනය මත
ඉහළ සමාවක
පනවන ලද.
යමමගන මදල
ප‍රතපතත
සමයප‍රේෂණ
යානත‍රණයයහ
අතරම ද
ඉලකකය මත
සෘ වම බලපෑම
කරමක අයේකෂා
කරන ලද.
ප‍රතමල‍ද ග නම
අනපාතකය
පදනම අංක 25
කන ද,
ප‍රතවකණම
අනපාතකය
පදනම අංක 75
කන ද ඉහළ දමන
ලද.
ශ‍ර ලංකා ආේථකය ශකතමත ව පැවතණ අතර එම ක‍රයාමාේග වලට
සාේථකව අනගත වය...
10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
De
c-7
8
De
c-8
0
De
c-8
2
De
c-8
4
De
c-8
6
De
c-8
8
De
c-9
0
De
c-9
2
De
c-9
4
De
c-9
6
De
c-9
8
De
c-0
0
De
c-0
2
De
c-0
4
De
c-0
6
De
c-0
8
De
c-1
0
De
c-1
2
Per
cen
t
Inflation continued to remain in single digits...
-2
0
2
4
6
8
10
19
76
19
77
19
78
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
(E)
Per
cen
t
GDP growth was reasonably strong…
• පළම මාස 11 තළ සමචචත ආනයන වයදම 4.5 %
කන අඩ වය. යම අනව, – පාරයභෝගක භාණඩ ආනයන 17.2% කන අඩ
වය.
– අනත‍ර භාණඩ ආනයන 3.7% කන අඩ වය.
• ඉනධන ඇතල‍ත යනොව ආනයන 8.4 % කන අඩ
වය.
• යකයසේ නමත, ආයයෝජන භාණඩ ආනයන 4.8 %
කන ව ඩ වය.
අපේකෂත අනදමට ආනයන වයදම අඩ වය…
11
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
2007 2008 2009 2010 2011 2011(Jan-Nov)
2012(Jan-Nov)
US$ mn Import Performance (2007 - 2012)
-50-40-30-20-10
0102030405060708090
Jan
-08
Mar
-08
May
-08
Jul-
08
Sep
-08
No
v-0
8Ja
n-0
9M
ar-0
9M
ay-0
9Ju
l-0
9Se
p-0
9N
ov-
09
Jan
-10
Mar
-10
May
-10
Jul-
10
Sep
-10
No
v-1
0Ja
n-1
1M
ar-1
1M
ay-1
1Ju
l-1
1Se
p-1
1N
ov-
11
Jan
-12
Mar
-12
May
-12
Jul-
12
Sep
-12
No
v-1
2
(%) Contribution to y-o-y Change in Imports
Consumer goodsIntermediate goodsInvestment goodsOther
66.5 61.3
41.4
77.9
34.7
22.1
27.9
13.4 -3.4
-6.4 -15.0
-25.1 -4.7
-25.4
-10.0
-8.4
47.9 72.1
38.0
68.4
30.9
20.6
7.8
3.0
-6.5
-1.3
-23.1
-15.4
-6.8
-30.4
-11.5
-17.2
-40 -20 0 20 40 60 80
Aug-11
Sep-11
Oct-11
Nov-11
Dec-11
Jan-12
Feb-12
Mar-12
Apr-12
May-12
Jun-12
Jul-12
Aug-12
Sep-12
Oct-12
Nov-12
% Growth in Imports
Y-o-Y Growth in Imports
Y-o-Y Growth in Imports net of Petroleum
ආනයන ද.යේ.න.යේ පරතශතයක යල‍ස : 31.5%
පම අතරම, පගෝලය ඉලලම අඩවම පහේතපවන අපනයන ආදායම ද
අඩ වය...
12
• අපනයන ආදායම අඩවමට
– ජාතයනතර පරයභෝජන භාණඩ මල ගණන අඩ වම
යහේතයවන ප‍රධාන අපනයන භාණඩයනහ මල ගණන
පහළ යාම
– ප‍රධාන අපනයන යවයළඳයපොළවලවල යගෝලය ඉලලම
අඩ මටටමක ප වතම යහේත වය.
• 2012 පළම මාස 11 තළද අපනයන ආදායම 6.6% කන අඩ වය.
– කාරමක අපනයන 7.5% කන අඩ වය.
– කෘෂකාරමක අපනයන 8.7% කන අඩ වය.
• යකයසේ වවද, ඛනජ ද‍රවය අපනයන 68.1% කන ව ඩ වය.
0
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
2007 2008 2009 2010 2011 2011(Jan-Nov)
2012(Jan-Nov)
US$ mn Export Performance (2007 - 2012)
500
520
540
560
580
600
620
640
660
680
700
2011 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3
US$ mn
Agricultural Exports (2011 - 2012 Q3)
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
2011 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2012 Q1 2012 Q2 2012 Q3
US$ mn Industrial Exports (2011 - 2012 Q3) අපනයන ද.යේ.න.යේ පරතශතයක යල‍ස 16.5% ක වය
වැදගතම කරණ වනපේ පවපළඳ හඟය අඩ වමය ...
13
• 2012 පළම මාස 11 තළ සමචචත
යවයළඳ හඟය 2011 අනරප
කාල‍පරචයේදය හා සසඳන වට
එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 8,583 දකවා
2.1% කන අඩ වය.
• යවයළඳ හඟයයහ වරධන යේගය
පහත යාමට පාරයභෝගක භාණඩ
යමනම ඛනජයත‍ල යනොවන අනත‍ර
භාණඩ ආනයන පහත යාම මලක
වය.
පවපළඳ හඟය, 2011 ද පැවැත ද.පේ.
නෂපාදතපයන 16.4% ක මටටපම සට
2012 ද 15.1 % දකවා අඩ වන ඇතැය
අපේකෂා පකපේ.
-1200
-1000
-800
-600
-400
-200
0
Jan
Feb
Mar
Ap
r
May Jun
Jul
Au
g
Sep
Oct
No
v
De
c
US$
mn
Trade Balance
2011
2012
සංපකෝචනය ව පවපළඳ හඟය සහ අපනකත ඉපැයම වැඩ වපමහ
පරතඵලයක පලස වේතන ගණපම හඟය 2012 වසපේ ද සැලකය යත
පලස පහළ ගපේය...
වරත‍න ගණමට අදාල අයනකත ඉප යම
• සංචාරක කටයත යේගයයන ඉහළ යාම
• වයේශ යසේවා නයකතකයනයේ යප‍රේෂණ
තවදරටත පරධානතම වයේශ වනමය
ල බම
• වයාපාර ක‍රයාවල බාහර මලාශර යවත
ප වරයම (BPO) සහ ද නම පදනම
කරගත ක‍රයාවල බාහර මලාශර යවත
ප වරයම (KPO) කටයත තවදරටත
ඉහළ යාම තළන යසේවා යවයළඳාම
තවදරටත වරධනය වම
14
පම අනව, 2011 ද ද.පේ.න. පයන 7.8 % කව පැවත වේතන ගණපම හඟය, 2012 ද
එ.ජ.පඩො.බලයන 3.3 කට පහෝ ද.පේ.න. න 5.5 % ක දකවා අඩවන ඇතැය අපේකෂා
පකපේ.
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 P
Pe
r ce
nt
US$
bn
Trade Balance and the Current Account Balance
Trade Balance
Current Account Balance
Current Account Balance as a % of GDP (Right Axis)
...පම පහේතපවන 2012 තළ ද පගවම තලනය අතරකතයක වාේතා
කරන ඇත...
15
• 2011 ප වත එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන
1,061 ක යගවම තලන හඟයේ සට
2012 එ.ජ. යඩොල‍ර මලයන 100 ක
පමණ යගවම තලන අතරකතයක
දකවා වරධනය වය.
• යල‍ොව වටා යවයළඳ, යසේවා හා
ආයයෝජන හවලකරවන ක‍රමයයන
යථා තතතවයට පතවමත සමග 2013
සහ ඉන ඉදරයේ ද යගවම තලනය
තවදරටත වරධනය වන ඇත ය
අයේකෂා යකයර.
-2.0
-1.5
-1.0
-0.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 P
US$
bn
BOP Overall Balance
16
වසර තළද, ඉහළ ප‍රතපතත පපොල අනපාතක, ණය වේධනය මත පැන ව
ඉහළ සමාව සහ අඩ මටටමක පැවත ද‍රවශලතාව, පවපළඳපපොළ පපොල
අනපාතක මත වශාල බලපෑමක ඇත කරන ලද...
• 2010 අග භාගයේ සට 2012 පළම
කාරතව දකවා සඝ‍රයයන ඉහළ ගය
යපෞේගලක අංශයට ල‍බායදන ණයයහ
වරධනය ඉන පසව පහළ යන ලද. 5
7
9
11
13
15
Jan
-11
Feb
-11
Mar
-11
Ap
r-1
1
May
-11
Jun
-11
Jul-
11
Au
g-1
1
Sep
-11
Oct
-11
No
v-1
1
Dec
-11
Jan
-12
Feb
-12
Mar
-12
Ap
r-1
2
May
-12
Jun
-12
Jul-
12
Au
g-1
2
Sep
-12
Oct
-12
No
v-1
2
Dec
-12
Pe
r ce
nt
Movement of Selected Market Interest Rates
Repo
Rev Repo
Monthly AWPR
AWDR
AWFDR
6
8
10
12
14
6-F
eb
-11
23
-Mar
-11
7-M
ay-1
1
21
-Ju
n-1
1
5-A
ug-
11
19
-Se
p-1
1
3-N
ov-
11
18
-Dec
-11
1-F
eb
-12
17
-Mar
-12
1-M
ay-1
2
15
-Ju
n-1
2
30
-Ju
l-1
2
13
-Se
p-1
2
28
-Oct
-12
12
-Dec
-12
Pe
r ce
nt
Treasury Bill Rates and Policy Interest Rates RepoReverse Repo91- Day Treasury bill364- Day Treasury bill
8.5
33.7
60.2
24.1
-10
0
10
20
30
40
(20)
-
20
40
60
80
Jan
-09
Mar
-09
May
-09
Jul-
09
Sep
-09
No
v-0
9Ja
n-1
0M
ar-1
0M
ay-1
0Ju
l-1
0Se
p-1
0N
ov-
10
Jan
-11
Mar
-11
May
-11
Jul-
11
Sep
-11
No
v-1
1Ja
n-1
2M
ar-1
2M
ay-1
2Ju
l-1
2Se
p-1
2N
ov-
12
Pe
r ce
nt
Rs.
bn
Credit granted by Commercial Banks to the Private Sector
Monthly change in credit (Absolute terms) Growth of credit (y-o-y)
පකපසේ වවද, සැළකය යත මල ගණන ගැලපම මධයපේ වවද රාජය
සංසථා වසන 2012 ද ලබාගත ණය ප‍රමාණය ඉහළ ගපේය...
• රාජය සංසථා යවත ලබා දන ණය ප‍රමාණය ර.බලයන
63 කන පමණ ඉහළ ගයේ ය.
• ලංකා වදලබල මණඩලයට සහ ලංකා ඛනජපතල
සංසථාවට ලබාදන ණය ප‍රමාණය පමම ණය ඉහළ
යාමට පහේත වය. පම සඳහා
– අසථාවර කාලගණක රටාවන සහ අඛණඩව ප වත
නයගය යහේතයවන ලංකා වදලබල මණඩලයට
තාප වදලය මත රඳා ප වතමට සදවම.
– ඉනධන ග ල‍පම ගාසතව න වත ප නවවද, ලංකා
වදලබල මණඩල‍යේ ඉහළ ගය වදල ජනන පරව ය
හමයේ වයදම පරමසා ග නමට එය ප‍රමාණවත
යනොවම.
– ලංකා ඛනජපතල සංසථාව වසන ප‍රවාහන අංශය
පවත අලාභයකට ඉනධන වකණම පමනම
පරවැයට වඩා ඉතා අඩ අගයකට ලංකා වදල බල
මණඩලය පවත ඉනධන සැපයම පහේත වය.
17
145
198
261
-
50
100
150
200
250
300
Jan
-10
Mar
-10
May
-10
Jul-
10
Sep
-10
No
v-1
0
Jan
-11
Mar
-11
May
-11
Jul-
11
Sep
-11
No
v-1
1
Jan
-12
Mar
-12
May
-12
Jul-
12
Sep
-12
No
v-1
2
Rs.
bn
Credit Obtained by Government Corporations
-
1,500
3,000
4,500
6,000
7,500
9,000
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
(P
roj)
Hydro Thermal
Electricity Generation (GWh)
2012 වසපේ ද රාජය අංශයට ලබා දන ශේධ ණය ප‍රමාණය ද ඉහළ
ගපේය...
• 2012 මහ බ ංකව වසන රාජය අංශයට ලබා දන ණය ප‍රමාණය බලයන 3 ක පමණ වය.
• 2012 වසයරද බලපතරලාභ වාණජ බ ංක යවතන රාජය අංශයට ලබා දන ශේධ ණය
ප‍රමාණය රපයල බලයන 142 ක පමණ යේ ය ය අයේකෂා යකයර.
18
-
50
100
150
200
250
300
350
400
De
c-0
9
Feb
-10
Ap
r-1
0
Jun
-10
Au
g-1
0
Oct
-10
De
c-1
0
Feb
-11
Ap
r-1
1
Jun
-11
Au
g-1
1
Oct
-11
De
c-1
1
Feb
-12
Ap
r-1
2
Jun
-12
Au
g-1
2
Oct
-12
De
c-1
2
Rs.
bn
CBSL Treasury bill holdings and Provisional advances to the Government
Provisional Advances
Treasury Bill holdings
531 550
571
713
400
450
500
550
600
650
700
750
De
c-0
9
Feb
-10
Ap
r-1
0
Jun
-10
Au
g-1
0
Oct
-10
De
c-1
0
Feb
-11
Ap
r-1
1
Jun
-11
Au
g-1
1
Oct
-11
De
c-1
1
Feb
-12
Ap
r-1
2
Jun
-12
Au
g-1
2
Oct
-12
De
c-1
2 (
est
)
Rs.
bn
NCG by Licensed Commercial Banks (LCBs)
පේශය ආේථක කරයාකාරකමවලට පහසකම සැලසම සඳහා බැංක
වසන වපේශයනපගන ලබාගත අරමදල, භාවතා කරම පහේතපවන
ශේධ වපේශ වතකම සැලකය යත පලස පහළ වැටණ...
19
• 2012 වසයර පළම මාස එයකොල‍හ
තළද බ ංක අංශයේ ශේධ වයේශ
වතකම රපයල බලයන 122 කන
පමණ ස ල‍කය යත යල‍ස පහළ
ව ටණ අතර, වාණජ බ ංක සත
ශේධ වයේශ වතකම අඩවම යම
සඳහා මලකවම යහේත වය.
පමම පහළ වැටම වාණජ බැංකවල
වතකම “වපේශ” ප‍රභවයනහ සට
“පේශය” ප‍රභවයනට වසථාපනය
වම පහේත වය
-500
-400
-300
-200
-100
0
100
200
300
400
500
600
Jan
-10
Mar
-10
May
-10
Jul-
10
Sep
-10
No
v-1
0
Jan
-11
Mar
-11
May
-11
Jul-
11
Sep
-11
No
v-1
1
Jan
-12
Mar
-12
May
-12
Jul-
12
Sep
-12
No
v-1
2
Rs.
bn
.
NFA of Monetary Authorities NFA of Commercial Banks
NFA of the Banking System
Net Foreign Assets (NFA)
2012 වසර අග වන වට මලය ප‍රසාරණය මැඩ පැවැතව අතර,
අපේකෂත ඉලකක කරා ළඟාවමට හැක වය...
20
• පළල මදල ස පයයමහ වාරෂක ල‍කෂමය
වරධනය 2012 අයප‍රේල ප වත 22.9% ක
ඉහළ මටටයම සට 2012 යදස මබර
වනවට 16.2% ක දකවා අඩවන ඇත ය
අයේකෂා යකයර.
• සංචත මදල හ වේධනය 2012 වසර සඳහා
ව ඉලකකගත මටටම හා සමගාම වය.
Y-o-Y Growth of M2b (%)
Month 2011 2012
January 16.7 20.1
February 17.7 21.9
March 17.5 22.8
April 18.4 22.9
May 19.4 20.9
June 20.7 20.5
July 20.7 19.8
August 20.6 20.2
September 20.7 18.9
October 19.8 18.2
November 20.6 18.1
December 19.1 16.2 (proj)
10
12
14
16
18
20
22
24
De
c-1
1
Jan
-12
Feb
-12
Mar
-12
Ap
r-1
2
May
-12
Jun
-12
Jul-
12
Au
g-1
2
Sep
-12
Oct
-12
No
v-1
2
De
c-1
2
Pe
r ce
nt
Growth of Broad Money (M2b)
-30
-10
10
30
50
Jan
-10
Mar
-10
May
-10
Jul-
10
Sep
-10
No
v-1
0
Jan
-11
Mar
-11
May
-11
Jul-
11
Sep
-11
No
v-1
1
Jan
-12
Mar
-12
May
-12
Jul-
12
Sep
-12
No
v-1
2
Pe
r ce
nt
Contribution to Year-on-year growth of M2b
Net Foreign Assets Credit to the Private SectorCredit to Public Corporations Claim on Government (net)Other Items (net) Broad Money (M2b) growth
4.9 4.7
0
5
10
15
20
25
30
Jan-…
Mar…
May…
Jul-
08
Sep-…
Nov…
Jan-…
Mar…
May…
Jul-
09
Sep-…
Nov…
Jan-…
Mar…
May…
Jul-
10
Sep-…
Nov…
Jan-…
Mar…
May…
Jul-
11
Sep-…
Nov…
Per
cen
t
Core (xFFET+ RC) Headline (YoY)
-2
Jan
-09
Mar
-09
May
-09
Jul-
09
Sep
-09
No
v-0
9
Jan
-10
Mar
-10
May
-10
Jul-
10
Sep
-10
No
v-1
0
Jan
-11
Mar
-11
May
-11
Jul-
11
Sep
-11
No
v-1
1
Pe
r ce
nt
Contribution to Inflation (y-o-y)
Other
0
5
10
15
20
25
30
Jan
-08
Ap
r-0
8
Jul-
08
Oct
-08
Jan
-09
Ap
r-0
9
Jul-
09
Oct
-09
Jan
-10
Ap
r-1
0
Jul-
10
Oct
-10
Jan
-11
Ap
r-1
1
Jul-
11
Oct
-11
Per
cen
t
Headline Core (xFFET+ RC)
එහ පරතඵලයක පලස, සැපයම අංශපයහ පඩනයන තදබල පලස
පැවතය ද, වසර තළද උේධමනය (සහ පසගය මාස 47 ක පරා) තන
අගයක පවතවා ගැනමට හැක වය...
මතපට උේධමනය
• වාේෂක සාමානය : 2012 පදසැමබේ 7.6 %
• ලකෂයමය 2012 පදසැමබේ 9.2 %
මලක උේධමනය
• වාේෂක සාමානය : 2012 පදසැමබේ 5.8 %
• ලකෂයමය 2012 පදසැමබේ 7.6 %
21
වේෂය තළ ද උේධමනය ඉහළ යාමට බලපෑ පහේත:
• නයඟය නසා සැපයම අඩාල වම
• පරපාලත මල ගණන සහත භාණඩ පබොපහොමයක මල ඉහළ නැංවම
• ආනයනක භාණඩ ගණනාවක තර බද ඉහළ නැංවම
• රපයල අවප‍රමාණ වපමහ බලපෑම
• පපර පැවත ඉහළ ණය ප‍රසාරණය
• 2011 වසපරහ පැවත පහළ පදනම අගයන
9.2
7.6
0123456789
10
De
c-1
0Ja
n-1
1
Feb
-11
Mar
-11
Ap
r-1
1
May
-11
Jun
-11
Jul-
11
Au
g-1
1
Sep
-11
Oct
-11
No
v-1
1
De
c-1
1
Jan
-12
Feb
-12
Mar
-12
Ap
r-1
2
May
-12
Jun
-12
Jul-
12
Au
g-1
2
Sep
-12
Oct
-12
No
v-1
2
De
c-1
2
Per
ce
nt
Movement of Headline and Core Inflation
Headline (Y-o-Y) Headline (Annual Avg.)
Core (xFFET+ RC) (Y-o-Y)
මලය ප‍රතපතතය මගන අපේකෂත සථායකරණ අරමණ අතපත කර
ගැනමට හැකවම නසා වසර අවසානය වනවට ශ‍ර ලංකා මහ බැංකවට
සය ප‍රතපතත ලහල කරමට ඉඩකඩ සැලසමට හැක වය...
• ඒ අනව, 2012 යදස මබර මාසයේ ද මහ බ ංකව වසන ප‍රතමල‍ද ග නම
අනපාතකය සහ ප‍රතවකණම අනපාතකය පදනම අංක 25 කන අඩ කරන
ලද.
• 2012 වසර අවසානය වනවට ණය සමා අවශයතාවය ඉවත කරන බව
ප‍රකාශ කරන ලද.
22
පමම ක‍රයාමාේග තළන, වේෂය තළද ආේථකය ඉහළ වේධන මාවත පවත පයොම කරම උතපතජනය කරමන උේධමනය ඉලකකගත
මටටම තළ පවතවා ගැනමට අපේකෂා පකපේ.
2012 වසර මලද ක‍රයාතමක කරන ලද බහ - වධ ප‍රතපතත පැපකජය,
ආේථකය කඩනමන නයමත මාේගයට පගන ඒමට ඉවහල ව අතර, ඒ
මගන 2001 වසපේ සට ගතකල දැඩ මදල ප‍රතපතතයක පකටම
කාලයක තළ පවතවාපගන යාමට මහ බැංකවට ඉඩ සැලසණ...
• 2001 වසයර සට ප‍රතපතතමය යපොල
අනපාතක සමබනධව ශ‍ර ලංකාව ද ඩ
ප‍රතපතත අනගමනය කළ කාල‍සමා
යදකක සහ ලහල ප‍රතපතත අනගමනය
කළ කාල‍සමා යදකක සමපරණ කරන
ලද.
• කාපලෝචත ක‍රයා මාේගයක ව රපයල
ණය ප‍රසාරණය සඳහා උපරම සමාවක
පැනවම නසා සමපප‍රේෂණ කාලය පකට
වය.
23
0
5
10
15
20
25
Jan
-01
Jul-
01
Jan
-02
Jul-
02
Jan
-03
Jul-
03
Jan
-04
Jul-
04
Jan
-05
Jul-
05
Jan
-06
Jul-
06
Jan
-07
Jul-
07
Jan
-08
Jul-
08
Jan
-09
Jul-
09
Jan
-10
Jul-
10
Jan
-11
Jul-
11
Jan
-12
Jul-
12
Pe
r ce
nt
Key Policy Interest Rates
Repo rate Reverse Repo rate
වසර තළද, වපේශ සංචත රැසකර ගැනම වචකෂණශල ව සදකළ අතර
ඉතා වැඩ පහෝ ඉතා අඩ පනොවය ...
• වසයර ප‍රථම භාගයේද වයේශ අභයයෝගවල‍ට මහණ දමට, වයේශ වනමය යවයළඳයපොළට
ම දහතවම ස ඳහා භාවතා කළ සංචත, වසර අග වනවට ඉහළ නංවා ග නමට හ කවය.
• 2011 වසර අගද එ.ජ.යඩො. බලයන 6.0 ක ව දළ නල සංචත, 2012 වසර අගද එ.ජ.යඩො.
බලයන 6.8 ක දකවා ව ඩ වය. යමය ආනයනක මාස 4.4 කට සමාන වය.
24
ඉතරම - අයයෝජන පරතරය පයවම සඳහා අඛණඩව ධධරයමත කරන ල බ වයේශ
මල‍ාශ‍රයනයගන අරමදල රැසකරම, යහපත සංචත‍යක පවතවා ග නම සඳහා දායක
වය…
0
1
2
3
4
5
6
7
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Jan
-09
Feb
-09
Mar
-09
Ap
r-0
9M
ay-0
9Ju
n-0
9Ju
l-0
9A
ug-
09
Sep
-09
Oct
-09
No
v-0
9D
ec-
09
Jan
-10
Feb
-10
Mar
-10
Ap
r-1
0M
ay-1
0Ju
n-1
0Ju
l-1
0A
ug-
10
Sep
-10
Oct
-10
No
v-1
0D
ec-
10
Jan
-11
Feb
-11
Mar
-11
Ap
r-1
1M
ay-1
1Ju
n-1
1Ju
l-1
1A
ug-
11
Sep
-11
Oct
-11
No
v-1
1D
ec-
11
Jan
-12
Feb
-12
Mar
-12
Ap
r-1
2M
ay-1
2Ju
n-1
2Ju
l-1
2A
ug-
12
Sep
-12
Oct
-12
No
v-1
2D
ec-
12
Mo
nth
s
US$
bn
Gross Official Reserves and Months of Imports
Gross Official Reserves (Left Axis) Months of Imports (Right Axis)
4.4 mths
US$ 6.8 bn
වපශේෂපයනම, පසේවා නයකතකයනපේ පප‍රේෂණ සැළකය යත
පලස වැඩ වය... පප‍රේෂණ ඉහළයාමට පහේත:
• අයනවාසක වයේශ වයවහාර ගණම වවෘත
කරම සඳහා ශ‍ර ල‍ාංකක සංක‍රමණකයන දර
ග නවම.
• ශ‍ර ලංකාපේ වාණජ බැංකවල වපේශ ශාඛා
සහ සවයංක‍රය පටලේ යනත‍ර පේධතය ප‍රධාන
වශපයනම මැද පපරදග, ඕසපේලයාව,
ප‍රංශය, කැනඩාව සහ සංගේපරව යන
රටවල පළල කරම.
• ක නඩාව, ම යලසයාව, ජපානය, සයප‍රස සහ
සංගේපරව යන රටවල නව හවමාර
මධයසථාන පහටවම.
• නවන තාකෂණපයහ සහාය ඇතව
“Peoples e-Remittance” වැන නව
අනතේජාල පහසකම හඳනවාදම.
• 2012 වසයර ප‍රථම භාගයේද වයේශ යසේවා
නයකතය සඳහා පටතවම 139,092 ක ව
අතර එය 9.9 % ක වරධනයක.
• වෘතතය අංශයට අයත සංක‍රමණක
පසේවකයන 33% කන වැඩ වම..
25
2011 වසයර එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 5.1 ක ව යසේවා
නයකතකයනයේ යප‍රේෂණ 2012 වසයරද
එ.ජ.යඩො. බලයන 6.0 ක දකවා 16.8% කන
පමණ ව ඩ වන ඇත ය ඇසත‍යමනත කර ඇත.
- ද.යේ.න. යයහ පරතශතයක යල‍ස : 10%
- වයේශ වරත‍න ල බමවල පරතශතයක යල‍ස : 30%
2,161 2,502
2,918 3,330
4,116
5,145
6,007
0
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Est.
US$ mn Workers' Remittances
10.1% of GDP
නැගඑන පසේවාවන සඳහා වන වපේශ වනමය ලැබම ඉහළයාම, ජංගම
ගණම වේධනය වමට පහේත වය...
- අනතේජාතකව පළගත පතොරතර තාකෂණ සහ
පතොරතර තාකෂණය පදනම කරගත කේමානත
400 කට වැඩ සංඛයාවක ශ‍ර ලංකාව තළ දැනට
ක‍රයාතමක පේ.
- ශ‍ර ල‍ංකායේ යත‍ොරතර තාකෂණය (ICT), වයාපාර
ක‍රයාවල භාහර මලාශර යවත ප වරයම කරමානත
(BPO) 35,000 කට ව ඩ ඇසත‍යමනතගත ශ‍රම
බලකායක සමඟ එ.ජ.යඩො. මලයන 600 ක පමණ
අපනයන ඉප යමක සහතව පරධානතම අපනයන
මලාශර 5 අතර යේ.
26
ශ‍ර ලංකාපේ පතොරතර තාකෂණ (ICT/BPO), වයාපාර
ක‍රයාවල භාහර මලාශර පවත පැවරපම කේමානත, 2015
වනවට 80,000 කට වැඩ ඇසතපමනතගත ශ‍රම බලකායක
සහතව එ.ජ.පඩොලේ බලයන 1.0 ක අපනයන ඉලකකයක
ලඟාකර ගැනමට පපළ ගැස ඇත.
මෘදකාංග සහ යත‍ොරතර තාකෂණය පදනම කරගත න ග එන යසේවාවනයගන වන
වයේශ වනමය ල බම, ජංගම ගණයම වරධනයට වශාල වශයයන උපකාර වය.
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Est.
US$ bn Inflows to the Services Account
මට අමතරව, ප‍රාේධන සහ මලය ගණමට ලැබණ අපනකත වපේශය
මලය ප‍රවාහයන ද කාලානරප සහ සැලකය යත මටටමක වය...
• 2012 ද යකොටස යවයළඳයපොළ ශේධ වයේයය ආයයෝජන එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 305 ක වය.
(2011 වසයර ද එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 171.5 ක ශේධ යගවමක වාරත‍ා වය)
• රජපේ වයාපෘත ණය (සවවරතව බැ ඳමකර මගන ලත මදලවලට අමතරව): ජනවාර සට
ඔකපතෝබේ අතර කාලය තළ එ.ජ.පඩොලේ බලයන 1.6
• රජයේ සරැකමපත වකණයමන ලත ශේධ ල බම: 2012 ද භාණඩාගාර බලපත සහ
භාණඩාගාර බ ඳමකර: එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 843
• රජයට ලැබණ මළ ප‍රදානයන : ජනවාර සට ඔකපතෝබේ අතර කාලසමාව තළ එ.ජ.පඩොලේ
මලයන 124 (ජන.-ඔක.)
• වාණජ බ ංකවල වයේයය ණය ග නම : එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 973 (ජන.-යනොව .)
• සවවරතව බැඳමකර මත ලැබම : එ.ජ.පඩොලේ බලයන 1
• සාංගමක අංශයේ ල බම : එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 307(ජන.-ස ේ.)
27
ආේථකපේ සයලම අංශයන පකපරහ අවධානය පයොම කළ ශකතමත
සහ නමයශල වනමය අනපාත ප‍රතපතතයක ක‍රයාතමක කරන ලද... • ප‍රධාන වශපයන පතල ආනයනය පහේතපවන
වපේශ වනමය සඳහා ව අධක ඉලලම පළබඹ
කරමන සමසතයක පලස 2012 වසපේ ද
රපයල එ.ජ.පඩොලරයට සාපේකෂව සයයට
10.4% කන අවප‍රමාණය වය.
• යකයසේ වවත, 2012 වසයර න මස සට
රපයල 5.3% කන අධ ප‍රමාණය ව අතර, එය
ම දකාලනව සථාවර වන ඇත ය අයේකෂා
යකයර.
28
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
19
75
De
c1
97
6 D
ec
19
77
De
c1
97
8 D
ec
19
79
De
c1
98
0 D
ec
19
81
De
c1
98
2 D
ec
19
83
De
c1
98
4 D
ec
19
85
De
c1
98
6 D
ec
19
87
De
c1
98
8 D
ec
19
89
De
c1
99
0 D
ec
19
91
De
c1
99
2 D
ec
19
93
De
c1
99
4 D
ec
19
95
De
c1
99
6 D
ec
19
97
De
c1
99
8 D
ec
19
99
De
c2
00
0 D
ec
20
01
De
c2
00
2 D
ec
20
03
De
c2
00
4 D
ec
20
05
De
c2
00
6 D
ec
20
07
De
c2
00
8 D
ec
20
09
De
c2
01
0 D
ec
20
11
De
c2
01
2 D
ec
Rupee depreciation against the US$ 1975-2012
0
20
40
60
80
100
120
140
19
75
De
c1
97
6 D
ec
19
77
De
c1
97
8 D
ec
19
79
De
c1
98
0 D
ec
19
81
De
c1
98
2 D
ec
19
83
De
c1
98
4 D
ec
19
85
De
c1
98
6 D
ec
19
87
De
c1
98
8 D
ec
19
89
De
c1
99
0 D
ec
19
91
De
c1
99
2 D
ec
19
93
De
c1
99
4 D
ec
19
95
De
c1
99
6 D
ec
19
97
De
c1
99
8 D
ec
19
99
De
c2
00
0 D
ec
20
01
De
c2
00
2 D
ec
20
03
De
c2
00
4 D
ec
20
05
De
c2
00
6 D
ec
20
07
De
c2
00
8 D
ec
20
09
De
c2
01
0 D
ec
20
11
De
c2
01
2 D
ec
End-Month LKR/US$ Exchange Rate 1975-2012
105115125135145155165175185195205215
2-J
an-1
2
23
-Jan
-12
14
-Fe
b-1
2
6-M
ar-1
2
27
-Mar
-12
19
-Ap
r-1
2
11
-May
-12
31
-May
-12
21
-Ju
n-1
2
12
-Ju
l-1
2
2-A
ug-
12
22
-Au
g-1
2
12
-Se
p-1
2
2-O
ct-1
2
22
-Oct
-12
12
-No
v-1
2
4-D
ec-1
2
24
-Dec
-12
Rs.
LKR Movements against US$, GBP, and Euro
LKR/USD LKR/GBP LKR/EURO
දළඳකම පටදැකම සහ සාේව සහභාගතවයක සහත ආේථක වේධනය
පකපරහ වැඩ ප‍රමඛතාව ලබා දන අතර, සමාජ ආේථක සාධක
නරනතරපයන සහ සථායව වැඩ දයණ පවමන පවත...
29
ද.යේ.න.ය සඳහා බසනාහර පළායත‍න ව
දායකතවය අඩ යවමන පවතන අතර
අයනකත පළාතවල දායකතවය ඉහළ
යමන පවත...
පළාත ද.යේ.න.දායකතවය
පළාත 2000 2005 2011
බසනාහර 49.6 50.8 44.4
මධයම 9.4 8.5 9.8
දකණ 9.4 8.9 11.1
උතර 2.2 3.0 3.7
නැපගනහර 4.5 4.7 5.7
වයඹ 10.4 8.9 10.0
උතර මැද 3.9 4.3 4.6
ඌව 3.9 4.5 4.5
සබරගමව 6.7 6.4 6.2
28.8%
22.7%
15.2%
8.9%
0%
10%
20%
30%
40%
1995/96 2002 2006/07 2009/10
Poverty Headcount Ratio (% of Population)
පසෞභාගයතා දේශකපයන නරෑපණය වන පරද ශ‍ර ලංකාපේ පසෞභාගයය
පසගය වසර කහපය තළ ඉහළ පගොස ඇත...
30
• සයළ උප දරශකයනහ ව ඩ දයණවමක
සදව තයබ. නමත ඉහළම ප‍රගතයක සදව
ඇතයත සමාජ-ආරථක යටතල පහසකම
උප දරශකයයහය.
• යමම කාලය තළ, සයළම පළාතවල
සමෘේධමතභාවය ඉහළ යගොස ඇත.
දේශකය 2009 2010 2011 වේධනය
2010/11
ශ‍ර ලංකා යසෞභාගයත‍ා දරශකය
56.5
58.2 60.6 4.1
ආරථක සහ වයාපාර වාත‍ාවරණය 66.0 67.4 70.1 4.0
පේගල දයණව 52.5 54.4 56.4 3.6
සමාජ-ආරථක යටතල පහසකම 50.9 52.8 55.4 4.9
14. ජනගහනයයන 100,000 කට අ.යපො.ස.
සා/යපළ සමත අනපාතකය සහ වශව
වදයාල‍යට ප‍රයේශවනනන සංඛයාව
15. ඉංග‍රස මාධය පනත සහත පාසල ප‍රතශත‍ය
16. ජනගහනයයන 1,000 කට ඇත වාහන
සංඛයාව
17. ජනගහනයයන මලයනයකට ඇත සපර
යවයළදස ල සංඛයාව
18. ජනගහනයයන පරතශතයක යල‍ස මසක
සාමානය සනමාගමකයන සංඛයාව
19. ජනගහනයයන 1,000 ශවසන යරෝග
සදහා ප‍රතකාර ලබා ගනනනයේ සංඛයාව
20. ඒක පේගල මදර දඟර භාවත‍ය
21. ඒක පේගල වදල පරයභෝජනය
22. ජනගහනයයන 1,000 ඇත දරකථන
ප‍රමාණය
23. මාරග ඝනතවය
24. ජනගහනයයන 1,000 කට වාරත‍ා වන
අපරාධ සංඛයාව
25. ආරකෂත පානය ජල පහසකම සහත
පාසල ප‍රතශත‍ය
26. පරගණක පහසකම සහත පාසල ප‍රතශත‍ය
ශ‍ර ලංකා යසෞභායගයත‍ා දරශකයේ ඇතල‍ත වචල‍යයන
1. ඒත පේගල ද.යේ.න.
2. යසේවා නයකත අනපාතය
3. අවධමත අංශයේ ව ටේ
4. දරද කටමභයනයේ ප‍රතශකය
5. සමසත දවයයන/පළාතබද පාරයභෝගක මල
දරශක
6. ජනගහනයයන 1,000 කට ඇත කාරමක
වයවසාය සංඛයාව (ඝනතවය)
7. ජනගහනයයන 1,000 කට ඇත බ ංක ශාඛා
සංඛයව
8. ජනගහනයයන 1,000 කට ඇත රජයේ යරෝහල
ඇදන සංඛයාව
9. ජනගහනයයන 1,000 කට සටන රජයේ ධවදය
නල‍ධාරන සංඛයාව
10. සජව දර උපත 1,000 සදවන අඩ බර උපත
සංඛයාව
11. වරග කයල‍ෝ මටරයකට ඇත පාස ල සංඛයාව
12. ශෂය ගර අනපාතය
13. ේවතකඅධයාපනයයන පාසල හ ර යන සංඛයාව
(ේවතයක පාසල සමාේතය)
0 20 40 60 80
Uva
Eastern
North Central
Northern
S'gamuwa
North Western
Central
Southern
Sri Lanka
Western
Province-wise Performance of SLPI: 2009 - 2011
2009
2010
2011
එපසේම, පසේවා වයකත අනපාතය දැනට වාේතා ව අවම මටටමට ළඟා
වය...
- ආරථක ක‍රයාකාරකමවල ප‍රසාරණය අඛණඩ රැකයා
උතපාදනයට යහේත වය.
- වයශේෂයයනම ඉදකරම කයෂේත‍රය ඇතල‍ත
කරමානත අංශයේ යසේවා නයකතකය ඉහළ ගයේය
- ඉහළ අධයාපනයක ලද කාණඩ (අ.යපො.ස.උසස
යපළ හා ඉහළ) අතර යසේවා වයකත අනපාතය අඩ වය.
- වයේශ රැකයා සඳහා පටතවන මළ ප‍රමාණය 2012
වසයර පළම භාගය තළද 2011 වසයර අනරප කාල
පරචයේදයට සායේකෂව 7.7% කන ඉහළ ගයේය.
31
යසේවා නයකතයේ යමම වරධනයන
අයනකත රටවල අතද කමවල‍ට වඩා
යබයහවන හතකර වය
6.0 5.4
5.8
4.9 4.2 3.9
0
1
2
3
4
5
6
7
2007 2008 2009 2010 2011 2012 FH
Unemployment Rate %
0
5
10
15
20
25
Au
stra
lia
Can
ada
Ch
ina
Cze
ch R
epu
blic
Fran
ce
Ger
man
y
Gre
ece
Ind
on
esi
a
Ire
lan
d
Ital
y
Jap
an
Ko
rea
Mal
aysi
a
New
Zea
lan
d
Pak
ista
n
Po
rtu
gal
Ru
ssia
Sin
gap
ore
Spai
n
Sri L
anka
Swed
en
Swit
zerl
and
Un
ite
d K
ingd
om
Un
ite
d S
tate
s
Unemployment Rates % – 2012 (Est)
• 2012 වසයර පළම භාගය තළද යසේවා වයකත අනපාතය 3.9% දකවා අඩ වය.
ශ‍රම ඵලදායතාව ද වැඩ දයණ ව නමත අඛණඩ ප‍රවේධන
වැඩපළපවළක අවශය පේ...
32
• එක ශ‍රමකයක සඳහා වන ද.යේ.න.ය අනව
මනන ලබන ශ‍රම ඵලදායතාවය ව ඩ යවමන
පවත. - කරමානත සහ යසේවා අංශයනහ
ඵල‍දායත‍ාවයේ වරධනයක වාරත‍ා වය. - යකයසේවවත, කෘෂකාරමක අංශයේ
ඵලදායතාවය අඩ මටටමක පවත.
පහළ යන රැකයා වයකතය සහ ඉහළ යන
සායේකෂ ව ටේ ස ල‍කයමද ආරථක
වරධනය යේගවත කරම සඳහා ශ‍රම
ඵලදායතාව වරධනය කරම වඩාත ව දගත
ව ඇත. 0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
Ind
ex
Po
ints
Labour Productivity of Selected Economies (2002=100)
USA Australia
Germany Japan
Singapore Taiwan
UK Sri Lanka
-
100
200
300
400
500
600
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
In R
s.'0
00
pe
r p
ers
on
Movement of Labour Productivity
Agriculture Industry Services Total labour productivity
තරසාර රාජය මලය ඒකාග‍රතා ක‍රයා මාේගයක සදහා රජය දැඩ කැපකරමක සද කර ඇත...
• 2012 වසයර සමසත අයව ය හගය ද.යේ.න.යයන 6.2% ක වන ඇත ය ඇසත‍යමනත කර
ඇත අතර, එය 2011 වසයර ද.යේ.න.යයන 6.9% ක ව අතර වයදම සමා කරයම ප‍රතපතත
යම සදහා මලකවම යහේත වය.
• පනරාවරත‍න වයදම අඩ ව අතර, රාජය ආයයෝජන ඉලකකගත යේගය ආරථක වරධන
යේගය පවතවා ග නමට අවශය මටටයම පවතවා ග නණ.
33
-9.9
-8.0
-6.9 -6.2
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2009 2010 20112012Est
% o
f G
DP
Budget Deficit
18.2 16.7
15.4 14.7
6.8 6.4 6.2 5.8
0
4
8
12
16
20
2009 2010 2011 2012Rev Est
% o
f G
DP
Government Expenditure
Recurrent Public Investment
රාජය ආපයෝජනපේ සෘජ පරතඵලයක පලස මහා පරමාණ යටතල
පහසකම වයාපෘත රපට ඉදර දැකම පවනසකර ඇත...
34
₋ මාේග සංවේධන වයාපෘත - දකෂණ අධයේග මාරග වයාපෘතය - ක.ම. 126 (පළම අදයර - නමකර ඇත, යදවන අදයර - 2013 ද නම කරමට)
- යකොළඹ කටනායක අධයේග මාරග වයාපෘතය - ක.ම. 26 (2013ද නම කරමට)
- යකොළඹ පටත වට රවම මහා මාරග වයාපෘතය - ක.ම. 29 ( පළම අදයර 2013 ද නම කරමට)
- යකොළඹ - උතර / න යගනහර මහා මාරග වයාපෘතය - (සකයත‍ා අධයයනය සද කරමන පවත)
- යකොළඹ - බදලල / වකලප මහා මාරග වයාපෘතය - ක.ම. 34 (සකයත‍ා අධයයනය සදකර ඇත)
₋ බලශකත වයාපෘත - යමගායවොට 900 ක යනොයරොචයචෝයල ගල අඟර බල‍ාගාරය (පළම අදයර යමගායවෝට 300 - අවසන, යදවන
අදයර - 2014 ද නම කරමට)
- යමගායවොට 120 ක උමා ඔය ජල වදලබල වයාපෘතය (2015 ද නම කරමට)
- යමගායවොට 500 ක සාමපර ගල අඟර බල‍ාගාර වයාපෘතය (2017 ද නම කරමට)
- යමගායවොට 20 ක යමොරගහකනද සහ කළ ගඟ ජල‍ාශ වයාපෘතය (ඉදයවමන පවත )
₋ වරාය සංවේධන වයාපෘත
- යකොළඹ දකණ වරාය වයාපෘතය (පළම අදයර 2013 නම කරමට)
- හමබනයත‍ොට වරාය සංවරධන වයාපෘතය (පළම අදයර - අවසන, යදව න අදයර - 2015 ද නම කරමට)
- ඔලවල වරාය සංවරධන වයාපෘතය (2013 ද නම කරමට)
- කනකසනතයර වරාය සංවරධන වයාපෘතය ( ඉදයවමන පවත)
₋ ගවනපතොටපපොල සංවේධන වයාපෘත - මතත‍ල යදවන ජාතයනතර ගවන යත‍ොටයපොල (2013 ද නම කරමට)
- බණඩාරණායක ජාතයනතර ගවන යත‍ොටයපොල පළල කරයම වයාපෘතය (ඉද යවමන පවත)
- අභයනත‍ර ගවනයත‍ොටයපොල සංවරධනය - අමපාර, යකොේගල, චන වරාය, යාපනය සහ රතමල‍ාන.
₋ සදපවමන පවතන ග‍රාමය යටතල පහසකම සංවේධන වයාපෘත - ගම න ඟම, මග න ඟම, කඩා වාරමාරග වයාපෘත සහ කර ගමමාන වයාපෘත
₋ දදලම ශ‍ර ලංකා (ඉලකකය- 2013 ද සැමට වදලය සැපයම)
₋ මහා පරමාණ පහෝටල වයාපෘත කහපයක, මහල නවාස, සාේප සංකේණ, උතර සහ
නැපගනහර පළාත සංවේධනය සහ ජල සමපාදන වයාපෘත.
පංච මහා පකනද‍ර සංකලපය වේධනය පවමන පවතන අතර සංචාරක
වයාපාරය පරධානතම කේමානතයක වශපයන ඉසමත පවමන පවත...
35
ගවන යකනද‍රය
නාවක යකනද‍රය සංචාරක යකනද‍රය
වාණජ යකනද‍රය
ද නම යකනද‍රය
බලශකත යකනද‍රය
• යකොළඹ වරාය-කනයටනර සඳහා මහා
පරමාණ මධයසථානය • හමබනයත‍ොට වරාය - නදහස වරාය,
යසේවා, කාරමක සහ බහකාරය • ගාලල වරාය - මග යාත‍රා මධයසථානය • ත‍රකණාමල‍ය - වරාය ආශ‍රත කරමානත • ඔලවල වරාය - වාණජ සහ ධවර • කනකසනතයර සහ යේදරතඩව ප‍රායේයය
වරාය
• මතත‍ල යදවන ජාතයනතර ගවන යත‍ොටයපොල • බණඩාරණායක ජාතයනතර ගවනයත‍ොටයපොල
නවකරණය කරම සහ යදවන ධාවන පථය ඉදකරම • අභයනත‍ර ගවන යත‍ොටයපොල සංවරධනය හා නවකරණය • යකොළඹ ස පයම සහ යසේවා යකනද‍රයක යල‍ස සංවරධනය
කරම සහ අඩ පරව ය ගවන ගමන සඳහා
යකනද‍රසථානයක කරම
• 2016 වනවට සංචාරක ප මණම මලයන 2.5
දකවා ඉහළ න ංවම
• 2016 වනවට සංචාරක කරමානත‍යයන
ලබන ආදායම එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන
2.8දකවා ඉහළ න ංවම
• වාණජ යසේවා, ජාතයනතර බ ංක කටයත සහ
ජාතයනතර ආයයෝජන කටයත ස පයම සඳහා
කල‍ාපයේ ප‍රමඛ මධයසථානයක බවට ශ‍ර ලංකාව
පත කරම • සංචාරක හා වරාය කයෂේත‍රයනහ සංවරධනයන
සමඟ ශ‍ර ල‍ංකායේ වාණජ අංශය නරායාසයයනම
දයණ වන ඇත
• පරඝනක සාක‍ෂරත‍ාව හා අනත‍රජාල ප‍රයේශය වයම හ කයාව සයළම යදනාට
ලබාදමට ඉලකක කරම • ද නම යකනද‍ර යකොටගත රැකරකෂා ඇත කරම • වයේශ සසන සෘ වම ඉලකක යකොටගත උපාධ ව ඩසටහන ආරමභ කරම • පළගත වයේශ වශව වදයාල ශ‍ර ල‍ංකායේ ශාඛා ආරමභ කරමට අවසථාව ස ල‍සම
• සනත‍ය බලශකත ප‍රභව සංවරධනය
• හමබනයත‍ොට නව යත‍ල පරපහදව
• ඛනජ යත‍ල ගයේෂණය සහ නෂපාදනය - සමද‍ර යද‍රෝණ
3 ක හඳනායගන ඇත (මනනාරම, කායේර, සහ
දකෂණ)
• ගෑස ඇතළ ඛණජයත‍ල යවයළඳාම ආශ‍රත අනබේධ
යසේවා සංවරධනය
දකණ
ආසයාතක
ආේථක
පකනද‍රය
සංචාරක පැමණම සහ ඉපැයම 2012 වසර සඳහා ව ඉලකක
සපරා ගනමන සට...
36
• 2012 සංචාරක ප මණම 1,003,000 දකවා සයයට 17% කන
ව ඩ වය.
• 2012 සංචාරක ඉපැයම එ.ජ.පඩොලේ මලයන 1,029 ක දකවා
සයයට 24% කන වැඩ වන ඇතැය අපේකෂා පකපේ.
• 2016 සංචාරක අංශයේ ඉලකක සපරා ග නම ද න පහස
යවමන තයබ.
- සංචාරක ප මණම : මලයන 2.5
- වයේයය සෘ ආයයෝජන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 3
- සංචාරක අංශය ආශ‍රත රැකයා : පේගල‍යන 500,000
- වයේශ වනමය ඉප යම : එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 3.5
පලොව පළගත මාධය ආයතන මගන පරනැම පගෞරවයන
o 2013 ද සංචාරය කරමට වඩාතම සදස සථානය - Lonely Planet
o 2012 යල‍ෝකයේ යහොඳම ගමනානත 6 අතර නම කරන ලද. -
National Geographic Traveler Magazine
o නවාඩ ගත කරම සඳහා ව නව ගමනානත සඳහා සථාන අත‍රන
2012 ද සංචාරය කරමට සදසම තනවන සථානය - Conde Nast
Traveler Magazine
o 2013 ද සංචාරය කරමට වඩාතම සදස ගමනානත‍ය - British
Airways
-
200
400
600
800
1,000
1,200
2009 2010 2011 2012 (Est)
Toursit Arrivals ('000)
0
20
40
60
80
100
120
140
Jan
Feb
Mar
Ap
r
May Jun
Jul
Au
g
Sep
Oct
No
v
De
c
US$
mn
Earnings from Tourism
2009 2010 2011 2012
එපසේම මානව සංවේධන දේශක පශ‍රේණගත කරම (HDI Ranking) අනව,
ශ‍ර ලංකාව දකණ ආසයාපේ පළම සථානයට දැන පතව ඇත අතර, එය
පලෝකපේ රටවලවල සාමානයයට වඩා මදක ඉහළය ...
• ශ‍ර ල‍ංකාවට දකණ ආසයායේ
ඉහළම යශ‍රේණගත කරම ල බ ඇත.
• රටවල 187 ක අත‍රන ශ‍ර ල‍ංකාවට
97 වන සථානය හම ව ඇත.
• යගෝලය යසෞභාගයත‍ා දරශකයයහ
ශ‍ර ල‍ංකායේ යශ‍රේණගත කරම ද 63
වන සථානපේ සට 58 වන
සථානය දකවා ඉහළ යගොස ඇත.
37
0.50
0.55
0.60
0.65
0.70
1980 1990 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
HD
I V
alu
e
Sri Lanka compared to Average World HDI
Sri Lanka World
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1980 1985 1990 1995 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
HD
I V
alu
e
National Trends in HDI
Afghanistan Bangladesh
India Nepal
Pakistan Sri Lanka
“වයාපාර පවතවාපගන යාම” (Doing Business) පළබඳ දේශක සහ
අනකත ජාතයනතර පශ‍රේණගත කරම සැළකය යත වේධනයන වාේතා
කර ඇත... • වයාපාර පවතවායගනයාම පළබ ඳ දරශකය (Doing
Business Index) 89 වන සථානපේ සට 81 වන
සථානය දකවා ඉහළට
• ශ‍ර ලංකාව 2013 වසයරද දකණ ආසයාපේ ඉහළතම
පශ‍රේණගත කරම ලද රට අතර, කලාපය තළ තම යශ‍රේණය
ඉහළ නංවාගත එකම රට ද යේ.
• වසර 7 ක කාලය තළ දකණ ආසයාතක රටක යශ‍රේණගත
කරයම වඩාත ඉහළ ප‍රගතයක ද කව ප‍රථම අවසථාව යේ.
38
2009 2010 2011 2012
පගෝලය තරඟකාරතවය
පළබඳ දේශකය 79 62 52 68
දෂණය, සංජානනය වම
පළබඳ දේශකය 97 91 86 79
ආේථක නදහස පළබඳ
දේශකය 111 120 107 97
2011/12 කාල‍යේ “ වයපාර පවතවායගන
යාම ” දරශකයේ සලකන ලබන කයෂේත‍ර 3
ක යහෝ ව ඩ ප‍රමාණයක තළ ඉහළම
ප‍රගතයක ද කව රටවල 10.
ජාතයනතරව පළගන ලබනදේශක තළ ශ‍ර ලංකාපේ සථානය
පබොපහෝ රටවල ණය පශ‍රේණගත කරම පහළ මටටමකට වැපටමන
තබයද, ශ‍ර ලංකාව තම ණය පශ‍රේණගත කරපම මටටම සථාවරව
පවතවාපගන යාමට සමත වය...
39
BB- stable
B+ stable
B1 positive B+
negative
B+ positive
BB- stable
2009 2010 2011 2012 2012 2012
B negative
B+ stable
B+ positive
2009 2010 2011
B1 stable
B1 positiv
e
2010 2011
ෆච යරටනස සටෑනටරඩ ඇනඩ පවරස මඩස
2012 වසර තළ සධවරතව ණය යශ‍රේණගත කරම පහත යහලම
ෆච පේටනස දකණ අප‍රකාව BBB+ සථාවර සට BBB+ සෘණාතමක
සපාඤඤය A සට BBB සයප‍රසය BBB සට BB- යසොලයේනයාව AA- සට A සෘණාතමක
යබලජයම සට AA+ සට AA ඊජේතව BB - සට B+ ග‍රසය CCC සට C
ජපානය AAA සට AA+
සටෑනඩේඩ ඇනඩ පවේස දකණ අප‍රකාව A + සට A -
ඉත‍ාලය A සට BBB+ ප‍රංශය AAA සට AA+ සෘණාතමක සපාඤඤය AA- සට BB- සයප‍රසය BBB සට B
පෘතගාල‍ය BBB - සට BB සෘණාතමක
යසොලයේනයාව AA- සට A
ඊජේතව B+ සට B
ආරජනටනාව B සට B-
මඩස දකණ අප‍රකාව A3 සට Baa 1 ප‍රංශය Aaa සට Aa1
සපාඤඤය A3 සට Baa3 සයප‍රසය Ba1 සට B3 ග‍රසය Ca සට C පකසථානය B3 සට Caa 1
Approval
First Tranche
US$321mn
First Review
Second Tranche
US$331mn
Second & Third Review
Third & Fourth Tranche
US$408mn
Fourth Review
Fifth Tranche
US$213mn
Fifth Review
Sixth Tranche
US$217mn
Sixth Review
Seventh Tranche
US$ 219mn
24
July
2009
6
November
2009
28
June
2010
24
September
2010
3
February
2011
4
April
2011
4
April
2012
Seventh Review
Eighth Tranche
US$426mn
Eighth Review
Ninth Tranche
US$414mn
20
July
2012
ජාතයනතර මලය අරමදපල සමපසථ ණය පහසකම සාේථකව
නමාවට පතවම ශ‍ර ලංකා ආේථක ඉතහාසපේ වැදගත සනධසථානයක
වය...
40
• 2012 ජල මස වන වට, යමම සමපසථ ණය පහසකම යටයත ජා.ම.අ. මඟන ප‍රගත සමායල‍ෝචන
අටක අවසන කරමන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 2.55 ක මළ වටනාකම ලබා යදන ලද.
• ශ‍ර ලංකාව සහ ජාතයනතර මලය අරමදල අතර ඉදර වැඩපළපවළ සමබනධපයන පම
වසපේ ද සාකචඡා පැවැතපවන ඇත.
පසපවන සවවරතව බැඳමකර නකතපේ සාේථකතවය මඟන
වපේශය ආපයෝජකයන ශ‍ර ලංකාව පකපරහ පවතන වශවාසය පළබඹ
ව අතර, එය ආපයෝජන පළබඳ නව මනම දණඩක බවට පතවය...
41
8.25 7.4
6.25 6.25 5.875
0
3
6
9
0
250
500
750
1000
2007 2009 2010 2011 2012
Amount (USD mn) Rate
Progressive Reduction in Cost
135
260 310
315 425 1.6
6.8 6.5 7.5
10.5
0
4
8
12
0
200
400
600
2007 2009 2010 2011 2012
(USD bn) # Investors (LHS) Orderbook (RHS)
Increased Investor Base
0
2
4
6
8
10
Oct
-09
De
c-0
9
Feb
-10
Ap
r-1
0
Jun
-10
Au
g-1
0
Oct
-10
De
c-1
0
Feb
-11
Ap
r-1
1
Jun
-11
Au
g-1
1
Oct
-11
De
c-1
1
Feb
-12
Ap
r-1
2
Jun
-12
Au
g-1
2
Oct
-12
De
c-1
2
Pe
rce
nt
Strong Secondary Market
SL 7.40% due 2015 SL 6.25% due 2020
SL 6.25% due 2021 SL 5.875% due 20220
5
10
15
20
29
-Dec
-11
29
-Jan
-12
29
-Fe
b-1
2
31
-Mar
-12
30
-Ap
r-1
2
31
-May
-12
30
-Ju
n-1
2
31
-Ju
l-1
2
31
-Au
g-1
2
30
-Se
p-1
2
31
-Oct
-12
30
-No
v-1
2
31
-Dec
-12
Pe
r ce
nt
10-Year Sovereign Bond Yields Portugal Italy Ireland
Spain US Brazil
Philippines Sri Lanka
යම ප‍රමාණයකට මනදගාම ව නමද රජයට අයත ප‍රධාන වයවසායයන පදකක වන ලංකා ඛනජ පතල නතගත සංසථාව සහ ලංකා වදලබල මණඩලපයහ කරමක ගැලපම සදකරන ලද... ලංකා ඛනජ පතල නතගත සංසථාව
• 2012 යපබරවාර මාසයේ ද සහ න වත‍ත 2012 යදස මබර මාසයේ ද යේයය ඛනජ යත‍ල මල ගණන ත‍රමක වශාල යල‍ස ඉහළ
නංවන ලද. යමම ක‍රයාමාරග ලංකා ඛනජ යත‍ල නතගත සංසථායේ අලාභ අඩ කරමට දායක ව අතර, නමත ත‍වමත ස ල‍කය
යත අලාභ පවත.
• සැපයමකරවනපේ ණය දන 30 කට වඩා දේඝ කර ගැනමට සාකචඡා පැවැතපේ. එමගන බැංකවලන පවපළඳපපොළ පපොළ
අනපාතක යටපත වපේශ ණය ලබා ගැනපම අවශයතාවය වළකවාලමට / ප‍රමාද කරමට හැකවන ඇත.
• ඛනජ යත‍ල නෂපාදනය කරන රටවල සමග ේවපාරශවය ගවසම ඇත කර ග නයමන යබොරයත‍ල සහ ඛනජ යත‍ල යත‍ොග
වශයයන ල‍බාග නමට වධවධාන යයොදමන සට. එහ පරතඵලයක යල‍ස අනයේකෂත යටනඩර සහ මල ඉහළ යායම ත‍තතවයන
වළකවාගත හ ක වන ඇත.
• පවතනා පරපහදව තවදරටත වශාල කරමට සැලසම සකස කරමන සට.
• පරපහදයේ නෂපාදන මශ‍ර ඵල‍දාව වරධනය කරමට ක‍රයාමාරග ගන ල යබ. නදසනක යල‍ස ඩසල සහ යපට‍රල ව න ඉහළ නම
භාණඩ යල‍ස ව ඩ නම වමක ල‍බාග නම සඳහා යබොරයත‍ල පරවරත‍නය කරම.
ලංකා වදලබල මණඩලය (ලං.ව.ම.)
• නයඟ තතතවය යහේතයකොට යගන ඉනධන භාවත ගාසතව ආවරණය කර ග නමට ඉනධන ග ල‍පම ගාසතව හඳනවා යදන ලද.
යකයසේ යවත‍ත, සහනදාය මල‍කට වදලය සපයන අතර වශාල වශයයන අලාභ සදව ඇත.
• ජලය සහ ගල අඟර වැන පරවැය අඩ මලාශර පයොදාගත හැක වන පරද වදලබල නෂපාදන මශ‍රය පවනස කරමට සැලසම සකස
කරමන සට. එවැන වයාපෘත කටයත දැනටමත සදපවමන පවත.
42
එම ආයතනවල සවශකතත‍ාව සහතක කරමට සහ බ ංක අංශයේ ඇත යකයරන යම අසමතලත‍ත‍ාවයන ඉවතකරමට 2013 අග වන
වට යමම ආයතන යදක අවම වශයයන ලාභ/පාඩ යනොල‍බන මටටමට යගන ඒම සහතක කරමට කඩනම පයවර ග නම අවශය යේ.
අලාභයන අවම කර ගැනම සහ අලාභ ලබන ආයතන ලාභ ලබන
ආයතන බවට පරවේතනය කර ගැනපම අදහසන රජයට අයත
අපනකත වයාපාරවලට පවනසකම සදකර ඇත...
ජාතක ජල‍සමපාදන හා ජල‍පවහන මණඩලය
• පරව ය වඩා යහොඳන නරපණය වන පරද ජල
ගාසත ඉහළ නංවන ලද.
ශ‍ර ලංකා දමරය පදපාේතපමනතව
• යහපත කළමනාකරණ ශලපය කරම මගන වේතන
වයදම අඩ කරම.
• නව බලපේග දමරය කටටල 30 ක ධාවනපයහ
පයදවම.
• උතර දමරය මාේගය අලතවැඩයා කර ඕමනපත
දකවා සමපේණ කරම.
• අධපේග දමරය පසේවා සැපයමට හැකවන පරද
දකණ දමරය මාේගය වැඩදයණ කරම.
• දකණ දමරය මාේගය පබලඅතත දකවා දේඝ කරම
සද පකපරමන පවත.
43
ශ‍ර ලංකා ගමනා ගමන මණඩලය
• නව බස රථ 291 ක මලට ග නම සහ බස රථ 1,024 ක
අළතව ඩයා කරම.
• 2012 වසයර ද සයඛෝපයභෝග බස රථ 13 ක සහ අරධ
සයඛෝපයභෝග බස රථ 11 ක මාරග ධාවනයයහ යයදවම.
ස/ස ලංකා පපොසපේට
• 2011/2012 වසපේ ද මහාභාණඩාගාරය පවත පවරන
ලද ලාභ ප‍රමාණය වැඩ කරන ලද.
• ර.ම. 56 ක නව යනත‍රයක සථාපනය කරම
• නෂපාදන ධාරතාවය පදගණ කරම
ශ‍ර ල‍ංකන ගවන සමාගම
• ගමනානත සංඛයාව ව ඩ කරම සහ පවතනා
ගමනානත‍වල‍ට ගමන වාර සංඛයාව ව ඩ කරම
• න ග එන සංචාරක වයාපාරයට පහසකම ස පයම සඳහා
ගවනයානා සංඛයාව ද ව ඩකර ඇත.
අවම වශයයන 2014 අග වන වට යමම ආයතන මහා භාණඩාගාරයේ අරමදල මත රඳාප වතම
අඩ කරම / ඉවත කරම සඳහා යමම සංවරධන ක‍රයාවල යේගවතව සදකරම ඉතා ව දගත යේ.
රාජය ණය වචකෂණශලව කළමනාකරණය කළ අතර ද.පේ.න.පයහ
අනපාතකයක පලස රාජය ණය ප‍රමාණය අඩපවමන පවත...
44
• ද.යේ.න. යයහ පරතශතයක යල‍ස රාජය ණය
අනපාතය 2012 වසර සඳහා 81% ක යල‍ස
ඇසත‍යමනත කර ඇත අතර, යමය 2011
වසයර ප වත 78.5 %හා ස සමයමද සළ
ව ඩවමක.
102.3 102.3
90.6 87.9
85
81.4
86.2
81.9 78.5
81
72
76
80
84
88
92
96
100
104
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012(est)
Pe
r ce
nt
Outstanding Government Debt (as a % of GDP) – Sri Lanka
86.0 80.6
165.4
106.5 120.1
229.6
107.8 107.6
69.1 78.5 81.8 102.9
0
50
100
150
200
250
Fran
ce
Ger
man
y
Gre
ece
Ire
lan
d
Ital
y
Jap
an
Po
rtu
gal
Sin
gap
ore
Spai
n
Sri L
anka UK
USA
Selected Countries’ Debt to GDP ratios - 2011
90.0 83.0
170.7
117.7 126.3
236.6
119.1 106.2
90.7 81 88.7 107.2
0
50
100
150
200
250
Fran
ce
Ger
man
y
Gre
ece
Ire
lan
d
Ital
y
Jap
an
Po
rtu
gal
Sin
gap
ore
Spai
n
Sri L
anka UK
USA
Selected Countries’ Debt to GDP ratio estimates for 2012
යමම ව ඩවම ප‍රධාන වශයයන සදව ඇතයත
ශ‍ර ලංකා රපයල අවප‍රමාණය වම නසා රාජය
ණය ප‍රමාණය එකවරම රපයල බලයන 278
කන ව ඩවමය.
දේශකය UN- ESCAP නේණායක මටටම
ශ‍ර ලංකාව 2012 අඩ ණය ගැත
බව මධයසථ ණය ගැත
බව ඉහළ ණයගැත
බව
වයේශ ණය යනොපය ව යශේෂය/දළ ජාතක ආදායම <30% >30% and <50% >50% 37.0%
වයේශ ණය යනොපය ව යශේෂය/භාණඩ
අපනයනය හා සාධක යනොවන යසේවාවන <165% >165% and <275% >275% 112.6%
මළ වයේශ ණය යසේවා යගවම/භාණඩ අපනයන හා සාධක
යනොවන යසේවා <18% >18% and <30% >30% 10.7%
වයේශ ණය යපොල යගවම/භාණඩ අපනයන හා සාධක
යනොවන යසේවාවන <12% >12% and <20% >20% 3.7%
වයේශ ණයවල ශේධ වරත‍මාන අගය/දළ ජාතක ආදායම <48% >48% and <80% >80% 40.4% *
වයේශ ණයවල ශේධ වරත‍මාන අගය/භාණඩ අපනයන හා
සාධක යනොවන යසේවාවන <132% >132% and <220% >220% 130.0% *
මල‍ාශ‍රය: ඵල‍දාය ණය කළමනාකරණ අතයපොත, Un-ES CAP, 2006
.
45
පගෝලය අවදානම ඉහළ යමන පැවතය ද ශ‍ර ලංකාපේ රාජය ණය
අවදානම පළබඳ දේශකයන හ හතකර වේධනයක පවත...
පකපසේ පවතත, වසපේ වැඩ කාලයක පරා පේශය ණය කළඹ මත
පරවැය ඉහළ ගය නමත වසපේ අවසාන කාලය වන වට පරවැය
අඩවණ...
46
• මහ බ ංකව මඟන ක‍රයාතමක කළ ද ඩ මදල
ප‍රතපතත යහේතයවන යකට කාලන සරැකමපත
ආයයෝජන යකයරහ ඉහළ ඉලලමක ප වතම නසා
2012 මල මාස 4 තළ භාණඩාගාර බලපත හා
භාණඩාගාර බ ඳමකර සඳහා සමසත සාමානය
යපොල අනපාතක ඉහළ යන ලද.
• පකපසේ පවතත වසපේ අවසානය වන වට පමම
තතතවය ආපස පවනසවපම නැඹරතාවක
දකනට ලැබණ.
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Maturity Period (Years)
Primary Market Yield Curve
End Dec 08
End Dec 09
End Dec 10
End Dec 11
End Dec 12
වේෂය තළ ද ද.පේ.න.පයහ පරතශතයක පලස පපොල පරවැය සළ
වශපයන පහත වැටණ අතර, පේශය මදලන ලබාගත ණයවල
සාමානය කලපරම කාලය වේධනය වය...
2.17 2.25
2.10
2.35
3.32
0
1
2
3
4
5
6
7
2008 2009 2010 2011 2012
Years
Average Time to Maturity
T-bills T-bonds R-Loans Overall
47
වනමය අනපාතය අවප‍රමාණය වම හා වසර මළලයල යපොල
අනපාත‍යනහ සදව වචල‍නයන ප වතයදත ද.යේ.න.යයහ
පරතශතයක යල‍ස මළ යපොල පරව ය 5.43% දකවා සළ
වශයයන පහත ව ටණ.
4.90% 5.13% 5.10%
4.82%
6.42% 6.29%
5.45% 5.43%
0%
2%
4%
6%
8%
0
100
200
300
400
500
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Rs.
bn
Interest Cost as a % of GDP
Interest Cost (Rs bn) As a % of GDP
ආේථකයට එලල ව අභපයෝග හා කමපනයන පැවතයදත ශ‍ර ලංකාපේ
මලය පේධතපේ සථායතාවය පවතවා ගනමන තවදරටත පළල වය...
• බ ංක යක‍ෂේත‍රයේ සථායතාවය හා ශකතමත බව පවතවාගනනා ලද.
• මලය ආයතනවල ක‍රයාකාරතවය ව ඩදයණ වය.
• යගවම සහ පයවම පේධතයේ කාරයකෂමතාවය ඉහළ නංවන ලද.
• නයමයන හා යරගල‍ාස තවදරටත ශකතමත කළ අතර වඩාත කාරයකෂම කරන ලද.
• ආරකෂණ ජාල යානත‍රණය සහ පාරයභෝගක ආරකෂණය යනාදය තවදරටත ශකතමත කරම
හා සංවරධනය කරම
48
2008
2011 2012
(Provisional)
බැංක ශාඛා 1,782 2,130 2,193
අපනකත බැංක ඒකක 3,646 4,054 4,103
සවයංක‍රය පටලේ යනත‍ර 1,676 2,237 2,331
බැංක පසේවාපේ වයාේතය
ආේථක අවශයතාවයනට අනකල පලස බැංක ක‍රයාකළ අතර එමගන ඉහළ
පේගවත හා තරසාර ආේථක වේධනයක ළඟාකර ගැනමට උපකාර වය...
49
• මෑත වසරවල ද බ ංක අංශයේ තරගකාරතවය හා ශකතමතභාවය
ව ඩදයණ වය.
2.7 3.0 3.6 4.3 4.6 4.9 5.0
7.7
11.7
17.8 19.8
24.4 22.5
21.2
0
5
10
15
20
25
30
0
1
2
3
4
5
6
200
8
200
9
201
0
201
1
Mar
'12
Sep
'12
No
v'1
2
Gro
wth
, %
Am
ou
nt,
Rs
tn
Assets Growth
Assets Assets Growth
1.6 1.6 2.0 2.6 2.8 3.0 3.1
6.6
(2.3)
23.7
31.7
36.3
29.2
23.3
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
2008
2009
2010
2011
Mar
'12
Sep
'12
No
v'1
2
Gro
wth
, %
Am
ou
nt,
Rs
tn
Loans Growth
Loans Loans Growth
1.9 2.2 2.6 3.1 3.2 3.5 3.5
7.9
18.8
15.9
18.8
21.6
19.3 18.2
0
5
10
15
20
25
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
2008
2009
2010
2011
Mar
'12
Sep
'12
No
v'1
2
Gro
wth
, %
Am
ou
nt,
Rs
tn
Deposits Growth
Deposits Deposits Growth
බැංක අංශපේ සථායතාව පළබඹ කරන දේශක වේධනය ව අතර ප‍රගතය
තවදරටත ඒකාග‍ර කරන ලද...
50
• බ ංකවල ප‍රාේධන ප‍රමාණාතමත‍ා අනපාතය අවම අවශයත‍ා
මටටම වන සයයට 10 ට වඩා යබොයහෝ ඉහළ මටටමක
පවත.
• බාසල II ප‍රාේධන ප‍රමාණාතමත‍ා ප‍රමතන ක‍රයාතමක කරම
හා අධකෂණය අඛණඩව සදකරන ලද.
• බාසල II හ යදවන කළණ යටයත අනත‍රජාතක ප‍රාේධන
ප‍රමාණාතමත‍ාව ඇසත‍යමනත කරයම ක‍රයාවලය (ICAAP)
සහ අධකෂණ වමසම ක‍රයාවලය (SRP) පහටවම සඳහා
උපයේශන පත‍රකාවක නකත කරන ලද.
12.6 12.8
10.4 10.5
12.3 11.9 11.4
13.4 13.3 14.1 14.5
16.1 16.2 16.0 15.0
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
Sep
-12
Pe
r ce
nt
Capital Adequacy Ratio
4.4 4.6 4.6 4.2 4.1 4.1 4.1
1.1 1.0
1.8 1.7 1.8 1.7 1.7
13.4 11.8
22.0 19.7
21.1 20.0 19.6
0
5
10
15
20
25
0
1
2
3
4
5
2008 2009 2010 2011 Mar'12 Sep'12 Nov'12
Rat
io, %
Rat
io, %
Profitability maintained
Interest Margin Return on Assets Return on Equity
70.0
60.9 63.9
70.2 70.2 71.2 71.2
31.3
39.2 36.6 32.4 31.6 30.9 31.3
20
30
40
50
60
70
80
2008 2009 2010 2011 Mar'12 Sep'12 Nov'12
Rat
io, %
Liquidity improved
Credit to Deposits & Borrowings SLAR -DBU
වසර තළද මහ බැංකපේ උපපදසවලට අනව යමන බැංක ගණනාවක
ජාතයනතර ප‍රාේධන පවපළඳපපොළ පවත සාේථක පලස ප‍රපේශපවමන
තබණ...
• ජාතයනතර වශයයන පළගත සාධකයන යයොදාගනමන, සහ යශේෂපත‍රයන
වඩාත ශකතමත කර ගනමන බ ංක සය සමපත පරතරය පයවාග නමට
කටයත කරන ලද.
51
• බ ංක කහපයක වසන එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 973 ක ව මළ වයේශ ණය මදල
ප‍රමාණයක ල‍බාගනනා ලද අතර මන 70% ක දග කාලන ණය යේ.
US$ 1,100 mn - Approved
US$ 973 mn – Received
(88%)
Long Term Tenors – 70% Five to Ten Years
• දවයන පරා බ ංක ශාඛා
වවෘත කරම සඳහා අවශය
අනම තය කඩනමන
ලබාදම.
• අනම තය ල‍බාදයම
ක‍රයාමාරගයනහ
අනකල‍භාවය හා
ත‍ාරකකභාවය සඳහා
බ ංක ශාඛා පළබඳ
පවතනා වරගකරණයන
යළ සමායල‍ෝචනය කරන
ලද.
ආරකෂණ ජාල‍ය සහ පාරයභෝගක
ආරකෂාව ශකතමත කරන ලද.
• අනවාරය ත නපත රකෂණ යයෝජනා
කරමය අඛණඩව වරධනය ව අතර, 2012
අග වන වට රපයල බලයන 8.9 කට
පමණ ආසනන වය.
• පාරයභෝගක ප‍රඥේතයක ආකාරයට
පාරයභෝගකයනයේ සහ බ ංකවල
යතකම ප‍රසේධ කරන ලද.
• පාරයභෝගක ප‍රඥේතය පළප දම සහතක
කරම සඳහා අඛණඩව සපරකෂණය
ක‍රයාතමක වය.
52
අඛණඩ අධකෂණය සහ කඩනම මාේපගෝපපේශකතවය සථාවර මලය
පේධතයක පැවැතම සහතක කරම සඳහා උපකාර වය...
• මහජනත‍ාවයගන ත නපත බාර ග නමට
බලපතරලාභ ආයත‍නයන පළබඳ ල යසත
පවතපත ද නවමවල පළ කරම.
• වයශේෂයයනම, තහනම කළ මලය
යයෝජනාක‍රම වයාේතය මරධනය කරම සඳහා
උතර හා න යගනහර පළාත ඉලකක කර
ගනමන රපවාහන හා ගවන වදල ප‍රචාරණ
ව ඩසටහන දයත කරම.
• තහනම කළ මලය යයෝජනා ක‍රමවල‍ට
එයරහව කටයත කරමට ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව
ක‍රමකව ප‍රතපතත රාමවක ක‍රයාතමක කරම.
53
වසර තළ ද තහනම කළ මලය පයෝජනා ක‍රමයනට එපරහව සවශාල
ප‍රචාරණයක අඛණඩව සදකරන ලද ...
54
ආතත පරකෂාව/දේශකය එමගන සදවනපන ... පරකෂාව පාදකවනපන ...
සංයේදත‍ා ආතත පරකෂාව ණය අවදානම, යවයළඳයපොළ අවදානම,
ද‍රවයල‍ත‍ා අවදානම සහ වනමය අවදානම
සමබනධයයන කමපනවල පරමාණ
නමයයලභාවය. (කාරතමය)
සෑම අවදානමකට අදාළව තන තන බ ංක සහ
බ ංක කරමානත‍යයහ යත‍ොරතර
සාරව ආරථක පරකෂණය උපරම නමත වයාජ සාරව ආරථක කමපනවල‍ට
මලය පේධතයයහ
නමයයලභාවය ත‍කයසේර කරම. (කාරතමය)
යත‍ෝරාගත සාරව ආරථක වචල‍ය සහ බ ංක
අංශයේ වතකම ගරතවය මත ඒවායේ ඇත
බලපෑම
බ ංක මනා ක‍රයාකාරතව
දරශකය
බ ංක අංශයේ මනා ක‍රයාකාරතවය ත‍කයසේර
කරම. (මලය පේධත සථායතාවය) (කාරතමය)
යත‍ෝරාගත මලයමය මනා ක‍රයාකාරතව දරශක
(ප‍රාේධනය, වතකම ගරතවය, ල‍ාභදායත‍ාවය,
ද‍රවයල‍ත‍ාවය, යවළඳයපොළ අවධානමට
සංයේදත‍ාවය)
මලය යවයළඳයපොළ
සථායතා දරශකය
ඕනෑම ව ඩදයණ ව අවදානමක සඳහා
කාල‍පරචයේදයක පරා මලයමය
යවයළඳයපොයළේ සථාවරභාවය ත‍කයසේර කරම.
(මාසකව)
මදල සහ බ ඳමකර යවළඳයපොළ, වයේශ මදල
යවළඳයපොළ සහ යකොටස යවයළඳයපොළ හා
සමබනධත වචල‍යයන 10 ක වශයලෂණය
කරම.
සාරව ආරථක සථායතා
දරශයකය
සාරව ආරථක සථායතාවය ත‍කයසේර කරම.
(කාරතමය)
යේයය ආරථකයේ මරත, වයේයය,
රාජය මලය සහ මලය අංශයනයේ ප‍රධාන
දරශකයන වශයලෂණය කරම.
මලය පේධත සථායතා
දරශයකය
සංයකත දරශකයක තලන ශ‍ර ල‍ංකායේ සමසත
මලය පේධත සථායතාවය ම න ද කවම.
බ ංක නරයේකෂත‍ා දරශකය, මලයමය
සථායතා දරශකය, සාරව ආරථක සථායතා
දරශකය වශයලෂණය කරම.
මලය පේධත සථායතාවය වශපලෂණයට සහායවමට මලයමය අවදානම
තකපසේර කරපම ශලප කරම ගණනාවක සංවේධනය කරන ලද...
බැංක පනොවන මලය අංශපේ වතකම සහ තැනපත වේධනය වය...
55
• ත නපත , ප‍රධාන අරමදල මල‍ාශ‍රය ව අතර එය සමසත මලය
වගකම වලන 41%ක නරපණය කරය.
• ප‍රාේධන අරමදල රපයල බලයන 84 ක දකවා 24% කන ඉහළ
ගයේය.
• වතකමවල පරතශතයක යල‍ස 80% ක ව ණය හා
අතතකාරමවල‍ට මලය කලබද හා කලපට ග නම 72 %කන
දායක වය.
• මලය කයෂේත‍රයේ වතකමවල ගණාතමකභාවය ව ඩදයණ වය.
2011 ද 5.5% ක ව අක‍රය ණය අනපාතය 2012 ද 5% ක දකවා
පහළ ගයේය.
• 2012 පළම මාස 9 තළ ද බ ංක ශාඛා ජාල‍ය ශාඛා 129 කන
833 ක දකවා ව ඩ වය.
22.7
1.9
21.8
29.6
24.0
-
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
35.0
-
100
200
300
400
500
600
30-Sep-08 30-Sep-09 30-Sep-10 30-Sep-11 30-Sep-12
(%) Rs.bn Total Assets - Amount & Growth
Amount (Rs.bn) Growth Rate (%)
18.0
(2.8)
25.3
48.3
26.6
(10.0)
-
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
60.0
-
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
30-Sep-08 30-Sep-09 30-Sep-10 30-Sep-11 30-Sep-12
(%) Rs.bn
Loans and Advances - Amount & Growth
Amount (Rs.bn) Growth Rate (%)
5.9
9.2 9.7
5.5 5.0
2.9
4.8 4.8
1.9 1.6
-
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
12.0
-
5
10
15
20
25
30-Sep-08 30-Sep-09 30-Sep-10 30-Sep-11 30-Sep-12
(%) Rs.bn Non Performing Advances - Amount & Ratios
Gross NPA (Rs.bn) Gross NPA Ratio (%)Net NPA Ratio (%)
කෂද‍ර මලය අංශය ඒකාබේධ කරම සඳහා කෂද‍ර මලය අංශය සමබනධ නතමය කටයත නම කරන ලද.
යම නත‍යානකල යනොවන ආයතන නතගත කරම හා තවත ආයතන වලට එයරහව ක‍රයාමාරග ග නම.
මහජනත‍ාව ද නවත කරයම ව ඩසටහන 27 ක, ගවන වදල ව ඩසටහන 14 ක, අතපත‍රකා 33,000 ක හා ද නවම 1,550 ක මදණය කර යබදාහ රම
අනවසර ආයතන පළඉබඳ වමරශනය කරම සඳහා ක‍රයාපටපාට අතයපොත‍ක සථාපත කරම
නත‍යානකල යනොවන මලය ආයතන වලට එයරහව කටයත කරම.
කෂද‍ර මලය අංශය සඳහා නයාමන යානත‍රණයක ආරමභ කරම
බලපතරලාභ මදල සමාගමවල යපොල අනපාත‍යනහ ඉහළ සමාව සංයශෝධනය කරන ලද.
පරඝණක යත‍ොරතර පේධත ආරකෂාව පළබඳ අවම අවශයත‍ාවයන සමබනධව වයශේෂත කලබද
මලයකරණ සමාගමවලට නකත කළ වධවධාන ;
වගණනයන සඳහා බාහර මණඩල‍යක යත‍ෝරාපතකර ග නම
අභයනත‍ර යශ‍රේණගත කරයම ක‍රමයක ස කසම.
කලන අවධානම හදනා ග නයම ක‍රමයක ස කසම.
ගන ල බ අධකෂණ ක‍රයාමාරග
ද‍රවයල‍ත‍ා අරබදයන යහේතයවන පඩනයට පත මලය සමාගම 07 ක ප‍රතවහගත කරන ලද.
අරබදයට පත මලය ආයතන නගාසටවම
• වයශේෂත කලබද සමාගම වසන පවතවා ගත‍යත හර
ප‍රාේධනය 2012 යදස මබර මස ව රැපයල මලයන 100
සට 2016 ජනවාර මස වන වට රැපයල මලයන 300
දකවා ක‍රමානකල‍ව ඉහළ න ංවම
• හර ප‍රාේධන අනපාතය සඳහා මලක ප‍රාේධනය මනමක
යල‍ස ග නම
• අධයකෂවරනයේ යථා යයෝගයත‍ාවය පරකසම
• ණය ලබාදම යනන නරවචනයට සංයශෝධනයක .....
56
...කාලන සහ පේව ක‍රයාකාර අධකෂණ ප‍රතපතත ක‍රයාමාේග
පහේතපවන අපේකෂත ප‍රතඵල ළඟාකර ගත හැක වය... මලය ආයත‍නවල‍ට නකත කරන ලද නව වධානයන
57
2012 ද හඳනවාදන නපවෝතපාදනයන පගවම හා පයවම කරමය
වැඩදයණ කරමට පහේතවය...
• බ රපත වයාපාර කටයතවල‍ට සමබනධවම සඳහා නව
යසේවා සපයන ආයතන 03 කට බල‍පත‍ර ල‍බායදනල‍ද.
• වදත මදල යයෝජනා කරමය යමයහයවම සඳහා ජංගම
දරකථන ජාල ක‍රයාකරයවකට බල‍පත‍ර ල‍බායදන ලද.
• වදත යගවම පේධත නෂකාෂණ හා පයවම කටයත
ජාතක මටටයම ද යමයහයවම සඳහා කාඩපත හා
අයනකත යගවම සඳහා ව යපොද යානත‍රණයක
යගොඩන ගම සඳහා Lanka Clear (Pvt.)Ltd සමාගමට
පහසකම සපයන ලද.
• යගවම හා පයවම පේධත කමටව යවනවට Lanka Settle System ආයත‍නය වසන සය කටයත ත‍මන
වසනම ඇගයම ආරමභ කරන ලද.
• යගවම හා පයවම කටයත පළබඳ මහජනත‍ාවයේ
ද නම ඉහළ න ංවම සඳහා ව ඩසටහන සංවධානය
කරන ලද.
Performance of the Payments System – 2012
System availability 99.8%
Average No. of RTGS Transactions per day (High value payments)
1,140
Average No. of Retail Payments per day
387,050
සාමාජක යසේවාවල කාරයකෂමතාවය දයණ කරම සඳහා ;
• යසේවා යයෝජකයනට සාමාජකයනයේ දායක මදල වදත
මාරගයයන ස පයමට අනබල‍ය සපයමන 1958 අංක 15
දරන යසේ.අ.අ. පනත සංයශෝධනය කරන ලද.
• සාමාජක අරමදල එකත කරන ලබන නයයෝජත‍යන යල‍ස
වාණජ බ ංක පතකරන ලද.
• සාමාජකයනට පළල යසේවාවක ල‍බාල‍ගත හ කවන පරද
යසේ.අ.අ. යවබ අඩවය ශ‍ර ලංකා රජයේ නල අනත‍රජාල
බහයදොර සමග සමබනධ කරන ලද.
• අලත සාමාජකයනට ලයාපදංචයේ ද, ඔවනයේ කලන
ප වත ගණමවල අංකයන හා සමබනධ කළ හ කවන පරද
අනනය හ ඳනම අංකයක ල‍බායදන ලද.
58
2012 වේෂය තළ ද පසේවක අේථසාධක අරමදල රපයල ට‍රලයන 1.15 ක
දකවා 13% කන වේධනය වය... • රාජය සරැකමපත යවයළඳයපොයළේ ප වත ඉහළ යපොල අනපාත‍යනයේ ප‍රතල‍ාභය ල‍බාග නම සඳහා රපයල බලයන 301 ක රාජය
සරැකමපත ආයයෝජනය කරන ලද.
• වසර තල‍ද රපයල මලයන 2,774 ක ඉප යම, යකොටස වල ආයයෝජනය කරයමන ලද ල‍ාභාංශ සහ ප‍රාේධන ල බම වය.
• යකොටස යවයළඳයපොළ තළ ඇත වය හ ක අනාගත ප‍රවණත‍ා තළන පරතලාභ ල‍බාග නයම අයේකෂායවන දගකාලන යකොටස කළඹක
පවතවායගන යන ලද.
• 2011 වසර සඳහා සමාජක යශේෂයන සඳහා යගවන ලද යපොල අනපාතය 11.5% ක වය.
Type
2011 2012
Value (Rs.bn)
Share %
Value (Rs.bn)
Share %
Govt. Securities 898 88.0 1,036 89.9
Equities 78 7.7 68 5.9
Corporate Debentures & Other
9 0.9 9 0.8
Reverse Repo 3 0.3 2 0.2
Fixed Assets & Net Current Assets
32 3.1 37 3.2
Total 1,020 100 1,152 100
59
• යබොයහොමයක ප‍රමඛ යපයළේ මහ බ ංක හා සසඳන
වට ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව, සංචත කළමනාකරණය
සමබනධයයන ඉදරයයන සට.
• 2010 – 2012 කාල‍පරචයේදය සඳහා ලද ඉප යම එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.0 ක ඉකමවය.
• පසගය වසර 3 තළ ඉප යම වාරත‍ාගත ඉහළම අගය වය.
අභපයෝග හමපේ වවද, 2010, 2011 සහ 2012 වසර වලද වපේශ සංචත
කළමනාකරණය තළන ලද ඉපැයම පැහැදල පලස ඉහළ ගපේය...
CBSL
0
1
2
3
4
5
6
7
Returns made in 2011(%)
0
100
200
300
400
500
19
88
19
90
19
92
19
94
19
96
19
98
20
00
20
02
20
04
20
06
20
08
20
10
20
12
US$
mn
Absolute Returns 1988 - 2012
Year Absolute Return
(US$ mn)
CBSL Return %
Benchmark return % (2 Yr Govt Treasuries
Average Rate)
2010 341 6.2% 0.7%
2011 430 6.6% 0.4%
2012 220 4.0% 0.3%
2012 වසපේ ද වයවහාර මදල කළමනාකරණය
තවදරටත වැඩදයණ වය...
• මහජන ද නවත කරයම ව ඩසටහන මගන මනා කාස සහ
යනෝටට පරහරණය පළබඳ ද නවත කරමට ක‍රයාමාරග
ගනනා ලද.
• බලපතරලාභ බ ංක සහ යපොද මහජනත‍ාව සමබනධයයන
පරසඳ මදල යනෝටට ප‍රතපතතය ක‍රයාතමක කරම.
• මදල යනෝටටවල ඇත ආරකෂත සල‍කණ පළබඳව යපොද
මහජනත‍ාව ද නවත කරම සඳහා නත සමපාදන අධකාරන
සමග සමප සමබනධත‍ාවයක යගොඩනගා ගනනා ලද.
• වයාජ යනෝටට හඳනාගත හ ක ගණනය කරයම/යතරයම
යනත‍ර යයොදාග නමට බලපතරලාභ බ ංකවල‍ට සහ මලය
සමාගමවලට උපයදස නකත කරන ලද.
• යේයය සහ වයේයය වශයයන, සාමානය සහ වයශේෂ පහණ
ව ඩසටහන, සමමනත‍රණ, ව ඩමළ සහ සාකචඡා ප ව තවම
සමග මානව සමපත අඛණඩව ව ඩදයණ වය.
• ශ‍ර ලංකා බාල‍දකෂ ශත සංවතසරය සහ ශ‍ර ලංකා - ජපාන
රාජය ත‍ානත‍රක සමබනධත‍ාවල‍ට 60 වසරක පරම
නමතයත‍න සමරකාස යදකක නකත කරන ලද.
60
රජපේ ආදායමට මහඟ පලස උපකාර පවමන ශ‍ර ලංකා මහ බැංකපේ ලාභ
පැවරම පසගය වසර 4 තළ කහපගණයකන වේධනය වය...
• 2006 – 2012 කාල‍පරචයේදයේ ද, ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව, ප‍රධාන වශයයනම එහ ජාතයනතර
කටයතවලන උපයන ලද අතරකත තළන රපයල බලයන 112 ක පමණ මදල‍ක රජයට ල‍බායදන
ලද.
61
• 1976 – 2005 අතර අවරද 30ක කාල‍පරචයේදයේ ද මහ බ ංකව රපයල බලයන 60 ක රජයට
ල‍බායදන ලද.
• 1950-1975 කාල‍පරචයේදය සඳහා යමම අගය රපයල මලයන 30 ක වය.
0 0 0 0 0 1.5 1.6 1.5 1.8 1.7 1.6 2
0.5 0.5 0.1 1 1 1.4 1.7 1.5 2.7 3 3.2 4
11
7.5
3.5 5.6
0
4
8
0
25
15
27
33
0
5
10
15
20
25
30
35
19
77
19
78
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
P
Rs.
bn
Profit Transfers by the Central Bank to the Government
ශ‍ර ලංකා මහ බැංකව සය පාේශවකරවන සමග නරතර සබඳතා
පවතවන ලද... • ද නමවත කරයම ව ඩසටහන - 45
• පවතපත ද නවම - 450
• පවතපත නයේදන නකතවම - 1,792
• මාධය හමවම - 36
• ග සට ද නවම - 19
• සතපත‍ා ආරථක දරශක - 52
• මාසපත‍ා ආරථක දරශක - 12
• අධපතතමායේ කථා ප ව තවම - 184
62
• 123.......
SMS Alerts: Our new initiative, since October 15th…
සමසත තතතවය සැලකලලට ගැනපම ද වේතමාන සාේව ආේථක
මලධේමයනපේ සමට පලස පවතන අතර සහ ඒවා නවැරද දශාවනට
ගමන කරය...
63
ඒකක 2000 2006 2011
2012 (ඇසත/පපරෝ.)
මේත ද.පේ.න.වේධනය % 6.0 7.7 8.3 6.5
2002 මලට ද.පේ.න. ර.බලයන 1,598 2,091 2,864 3,049
ද.පේ.න. එ.ජ.පඩො. මලයන 16,596 28,267 59,175 59,253
ඒක පේගල ද.පේ.න. (එ.ජ.පඩො.) එ.ජ.පඩො. 899 1,421 2,836 2,922
පසේවා වයකතය % 7.6 6.5 4.2 4.0
උේධමනය (සාමානය) % 6.2 10.0 6.7 7.6
පවපළඳ හඟය ද.පේ.න.% පලස -10.8 -11.9 -16.4 -15.1
සංචාරක පැමණම ‘000 400 560 856 1,003
පසේවා නයකතකයනපේ පප‍රේෂණ එ.ජ.පඩො. මලයන 1,160 2,161 5,145 6,007
වපේශ ඍජ ආපයෝජන ලැබම එ.ජ.පඩො. මලයන 175 604 1,066 1,000
ජාතයනතර සංචත එ.ජ.පඩො. මලයන 2,131 4,005 7,989 7,800
ජාතයනතර සංචත ආනයනක මාස 3.5 4.7 4.7 5.0
වනමය අනපාතක ර/එ.ජ.පඩො. 80.06 107.71 113.90 127.16
අයවැය හඟය ද.පේ.න.% පලස 9.5 7.0 6.9 6.2
රාජය ණය ද.පේ.න.% පලස 96.9 87.9 78.5 81
පළල මදල සැපයපම වේධනය % 12.9 17.8 19.1 16.2
පපෞේගලක අංශපේ ණය වේධනය % 11.8 24.0 34.5 18.6
පකොටස පවපළඳපපොළ ප‍රාේධනය රපයල බලයන 88.8 834.8 2,213.9 2,167.6
$981
$2,057
$2,400
$2,836
$2,922
2003
2009
2010
2011
2012
පම රාමව යටපත ඒක පේගල ආදායම බලාපපොපරොතත වණ පරද
වේධනය පවමන පවත....
64
65
එ.ජ.පඩොලේ බලයන 100 ක ආේථකයක
සහ එ.ජ.පඩොලේ 4,000+ ඉකමව
ඒකපේගල ආදායමක පවත නව
මහණවරකන යාමට අවශය පරශ‍රය දැන
සකසා තපබ...
එවැන තතවයක ළඟා කර ගැනම සඳහා මධයකාලන සාේව ආේථක
රාමව, ආේථක කටයත අපේකෂත පලස කඩනම කරමට හැකවන
අයරන සපරකෂාකාරව සැලසම කරගතයත පේ...
66
2013 සඳහා පයරෝකථනය පහත
සඳහන උපකලපයන මත පදනම
යේ...
• යල‍ෝක ආරථක වරධනය
සයයට 3.3කන වරධනය වන
ඇත ය අයේකෂා යකයර.
• පවපළඳ භාණඩ මල ගණන
වශාල පලස පනොපවනසව
පවතන ඇතැය අපේකෂා
පකපේ.
• දයණ ආරථකයනහ පවතනා
ලහල ප‍රතපතත තවදරටත
යනොයවනසව පවතවා ගන
ඇත ය අයේකෂා යකයර.
• පේශය කාලගණක තතතවය
යහපත මටටමක පවතන
ඇතැය අපේකෂා පකපේ.
Indicator Unit 2012 (Est)
Projections
2013 2014 2015
Real Sector
Real GDP Growth % 6.5 7.5 8.0 8.3
GDP Deflator % 8.5 7.0 6.0 5.0
Total Investment % of GDP 30.3 31.0 32.0 32.5
External Sector
Trade Balance % of GDP -15.1 -14.4 -13.3 -12.7
Current Account Balance % of GDP -5.5 -4.7 -3.3 -2.0
Overall Balance US$ mn 100 510 795 1,925
Fiscal Sector
Current Account Balance % of GDP -0.8 -0.1 0.8 1.4
Overall Budget Deficit % of GDP -6.2 -5.8 -5.2 -4.7
Government Debt % of GDP 81 78 75 71
Monetary Sector
Broad Money Growth (M2b) % 16.2 15.0 15.0 14.0
• ඉලලම පහේතකර පගන ඇත වන උේධමන පඩනයන මනාව පාලනය කරම පකපරහ
පමනම උේධමනය වපශේෂපයනම අපේකෂත මැද තන අංකයක පවතවා ගැනමට මහ
බැංකව වසන දගන දගටම අවධානය පයොම කරන ඇත.
• සැපයම අංශපේ ඇත ව දැඩ
කමපනයන මධයපේ වවද මාස
47 ක ම ළලපල උේධමනය තන
අගයක පවතවාගැනමට
හැකවම, අහතකර උේධමන
අපේකෂාවන හා උේධමනය හා
බැඳණ වැටේ වෂමතාවයන
පාලනය කරමට උපකාර වන
ඇත.
67
උේධමනපේ ඉදර වසර 5 ක කාලයක තළ ද මැද තන අංකයක
පවතවාපගන යාම සහතකවමට ප‍රමඛතාවයන දය යතය...
0
2
4
6
8
10
12
De
c-0
8
Mar
-09
Jun
-09
Sep
-09
De
c-0
9
Mar
-10
Jun
-10
Sep
-10
De
c-1
0
Mar
-11
Jun
-11
Sep
-11
De
c-1
1
Mar
-12
Jun
-12
Sep
-12
De
c-1
2
Pe
r ce
nt
Year-on-Year Headline and Core Inflation
Headline Inflation (y-o-y) Core Inflation (y-o-y)
68
සාේව ආේථක සථායතාවය පවතවාපගන යාමට මහ බැංකව ප‍රධාන
සාධක පදකක පකපරහ අවධානය පයොම කරන ඇත...
0
5
10
15
20
25
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
Pe
r ce
nt
Unemployment Rate - World
France
Germany
Greece
Iceland
Ireland
Italy
Japan
Portugal
Spain
United Kingdom
United States
0
5
10
15
20
25
19
90
20
00
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
1H
20
12
Pe
r ce
nt
Unemployment Rate
7.5 8.0
8.3 8.5
0
2
4
6
8
10
2013 2014 2015 2016
Pe
r ce
nt
Expected Real GDP Growth 2013-2016
• වයශේෂයයනම වරත‍මානයේ පවතනා යගෝලය ආරථක වාත‍ාවරණය යටයත, උේධමනය
සථායව ප වතම තරසාර ආරථක වරධනයක අතකරග නමට උපකාර වන ඇත.
• ඓතහාසකව ඉහළ මටටමක පවතන පසේවා නයකතය පමපලස පවතවා ගැනම පකපරහ
පරමඛතාවය දයයතතක බව සලකන අතර, වැටේ ඉහළ යාම තලන උේධමනය
ඇතවවපහොත ඒ පකපරහ කටයත කරමට හැකවන පලස අවධානයට පයොම කරන ඇත.
වපේශ වනමය අනපාතය නේණය කරපමද පවපළඳපපොල නමයශලතවය
එපලසම පවතවාපගන යන ඇත...
• වයේශ වනමය අනපාතය මඟන යවයළඳයපොළ ත‍තතවයන පළබඹ කරමට ඉඩ හරන ඇත.
• වයේශ වනමය යවයළඳයපොයළේ වනමය ඍ වම ස පයයමන සහ අවයශෝෂණය කරයමන
සදකරන මහ බ ංකයේ ම දහත වම, අධක උචඡාවචන අඩ කරම හා වයේශ සංචත
අයේකෂත මටටයම ත‍බා ග නම සඳහා පමණක සමාවන ඇත.
69
• බලපතරලාභ වාණජ බ ංකවල ශේධ අනාවරණ තතතවය (NOP) සඳහා වන
සමා 2013 ජනවාර 02 දන සට ඉහළ දමන අතර බලපතරලාභ වාණජ
බ ංකවල වයේශ වනමය ගනයදන සඳහා වඩා නමයයලතවයක ලබා දමට
යමයන බල‍ායපොයරොතත යේ.
• 2013 ජනවාර 02 දන සට ඉදර යවයළඳයපොළ ගනයදන සඳහා වන සමාවන
ලහල කරන ල යබ.
• 2013 වසයරද ප‍රකාශ කරමට අයේකෂත පළල මාරයගෝපයේශක වලට
යටතව යත‍ෝරාගත වතපනන උපකරණ තවදරටත ව ඩදයණ කරමට
අවසර යදන ල යබ.
70
මහ බැංකපේ මදල ප‍රතපතතය, වේතමාන මදල සමසතයන ඉලකක
කරපම රාමව තළම ක‍රයාතමක පකපරන ඇත...
ණය සමා ප නවම ව න මදල සමසතයන ඉලකක කරම තළන සමප‍රදායක
සමයප‍රේෂණ ක‍රයාවලය පරපරකයක යවමන පළල මදල ස පයයම අතරම ද
ඉලකකය ඍ වම පාලනය කරමට හ කයාවක මහ බ ංකවට ල බණ.
යගෝලය ආරථක යේ ප‍රධාන ප‍රතපතත යපොල අනපාතක ශනය මටටම කරා ළඟා වන වට, මහ බ ංක වසන මදල ප‍රතපතත සංඥා සනනයේදනය සඳහා මදල හා ද‍රවයල‍ත‍ා සමසතයන යයොදා ගනය. එංගල‍නත මහ බ ංකයේ යයෝජත නව අධපත නාමක ආදායම ඉලකක කරම පළබඳව මෑත‍ක ද කරන ලද ප‍රකාශය සාමප‍රදායක යනොවන උපායමාරගවල ප‍රයයෝජනවතභාවය සනාථ කරය.
• යමම රාමව තල මදල ප‍රතපතතය ක‍රයාතමක කරයම ද වයශේෂයයනම
අසර කාල‍වල‍ද වඩා වනවදභාවයක හා නමයයලතවයක ලබා ද ඇත.
ප‍රතපතතක පපොල අනපාතක පකොරපඩෝව පකටකාලන පපොල
අනපාතක සඳහා දගන දගටම මග පපනවන ඇත...
• යකටකාලන යපොල අනපාතක,
ඉලකක වචල‍යයන යල‍ස ස ල‍කම,
අනාගත‍යේද නශචත‍වම උේධමනය
ඉලකක කර ග නම යවත ආරථකය
යයොම වයමද උපකාර වන ඇත.
• පාදක ඵල‍දා අනපාතකයනහ
සථායතාව වරධනය වන ඇත අතර
යමය මදල ප‍රතපතත සමයප‍රේෂණයේ
සඵල‍ත‍ාව ව ඩදයණ කරමට උපකාර
වන ඇත.
• යේයය ඉතරම ව ඩ කරයමත ඵල‍දාය
ක‍රයාකාරකම දරමත කරයමත
අරමයණන මරත යපොල අනපාතක
මත ව ඩ අවධානයක යයොම කරන
ඇත.
71
පමපහයම කටයත සමබනධපයන බලන වට
වේෂය තළද පහත සඳහන පවනසවම සලකා
බලන ලැපබ...
• සංචත පවතවායගන යායම ද නට පවතන සතයක සට
සත යදකක කාලය දකවා දරඝ කරයමන බ ංක සඳහා
තම එදයනදා ද‍රවයල‍ත‍ාව කළමනාකරණයේ ද ඉහළ
නමයයලතවයක ලබා දම.
• වහාතමක ද‍රවයල‍ත‍ා ත‍තතවයනට මහණදම සහ
දගකාලන යවනයේස ප ව තවම ක‍රමානකල‍ව සදකරම.
• යවයළඳයපොළ ද‍රවයල‍ත‍ාවයේ යවනසවම පළබඳ
එදයනදා ද‍රවයල තතතවය වඩාත කාරයකෂම අයරන
කළමනාකරණය කරම තළ යමයහයම හ කයාවන
වරධනය කරම.
මහ බැංකපේ සනනපේදන ප‍රතපතතය මදල ප‍රතපතතපයහ ප‍රධාන
උපකරණයක පලස ක‍රයා කරන ඇත...
• මදල ප‍රතපතත නයේදන සදකරන දන දකවන පරව දන දරශනය නකත
යකයරන ඇත.
• මාධය හමවම සහ සමමඛ සාකචඡා නරනත‍රයයන ප ව තයවන ඇත.
• ජනමාධයකරවන පහණ කරයම පාඨමාල‍ාවන තවදරටත ප ව තයවන ඇත.
• ද නවත කරයම ව ඩසටහන තවදරටත ක‍රයාතමක යකයරන ඇත.
• නල යවබ අඩවය මාධය සහ ජංගම ජාල හරහා අනත‍රජාල ආශ‍රත ක‍රයාකාරකම ව ඩ
දයණ යකයරන ඇත.
72
යවයළඳයපොළ අයේකෂාවන මදල ප‍රතපතත සමයප‍රේෂණයේ ව දගත අංගයක බවට
පතව ඇත.
මහ බ ංකයේ ඉදර සනනයේදන තළන වඩාත පළල ව වයේශ වනමය ඉප යයම
ක‍රයාකාරකමයවත ආරථකයේ සදවන වහාතමක පරවරත‍නය පළබඹ යකයරන ඇත.
පම අතරතරම, ලහල හා සථාවර වපේශ වනමය අනපාත නේණය කරමය
ප‍රධාන සථායතා සාධකයක පලස සලකා වපේශ වනමය අනපාතය පකපරහ
සෘජ බලපෑමක දකවන අපනකත ප‍රධාන ක‍රයාකාරකම පකපරහ මහ බැංකව
පහසකම සපයන ඇත... • ඍ වයේශ ආයයෝජන, යකොටස යවයළඳයපොළ වයේශ ආයයෝජන සහ බ ඳමකර යවයළඳයපොළ ආයයෝජන
දරගනවන ඇත.
• බ ංක වයේශ මල‍ාශ‍රවලන ණය ප‍රාේධන රැසකරම දරගනවන ඇත.
• යපෞේගලක අංශය වයේශවලන ණය ග නම පහස කරමට කටයත කරන ඇත.
• යපෞේගලක හා යසේවා නයකතකයනයේ යප‍රේෂණ යනොකඩවා දරගනවන ඇත.
• වයශේෂයයනම ආහාර ආනයන ආයේශක ක‍රයාමාරග දරමත කරම.
• වශාල වශයයන ආනයනක යයදවම යයොදාගන ලබන ඉනධන භාවත‍ය සහ වදලබල උතපාදන අංශයන
වඩාත කාරයකෂමව සදකරමට සහ ආනයනක යයදවම මත වන රැදයාව අඩ කරමට අවශය සහයයෝගය
ලබාදම.
• වශාල පරමාණයේ වයේශ වනමය ඉප යයම ක‍රයාකාරකම දරග නවම
උදාහරණ : සංචාරක කරමානත‍ය, ද නම පදනම කරගත ක‍රයාකාරකම, යගෝලය වාණජ කටයත,
අධයාපන, යසෞඛයය, වරාය හා ගවන යසේවාවට අදාළ ක ටයත ආදය
• වචකෂණයලව රාජය ණය කළමනාකරණය කරමට අයේකෂා කරන අතර, එය යපෞේගලක අංශයේ
ආයයෝජන කරයාකාරකමවලට ද උපකාර වන ඇත.
• ඵලදායතා මටටම ඉහළ න ංවම යකයරහ කටයත කරන ඇත.
73
පගවම පශේෂය සහ වපේශ වනමය අනපාතය මත අධක පඩනයක ඇත
පනොවම සඳහා පවපළඳ පශේෂය ක‍රයාකාර පලස කළමනාකරණය
කරන ඇත...
• සංචාරක කරමානත‍යයන හා
වයේශ යසේවක යප‍රේෂණ ල බම
යහේතයවන යවයළඳ යශේෂය නසා
ඇතවන බලපෑම තවදරටත
සමනය වන ඇත.
74
අපේකෂත ප‍රාේධන ප‍රවාහ ලැබම
පගවම පශේෂය පකපරහ
සතටදායක අනදමන බලපාන
ඇත. -40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
(E)
20
13
(P
)
20
14
(P
)
20
15
(P
)
Pe
r ce
nt
External Current Account Balance (% of GDP)
Bangladesh
India
Maldives
Nepal
Pakistan
Sri Lanka
මට අමතරව, මලයනයන සඳහා උේධමනකාර පනොවන වකලපයන
සංවේධනය කරම පළබඳව අවධාරණය පකපේ...
• ආරථකයේ මලයන අවශයත‍ාවනට සහය ස පයම සඳහා ඉහළ කාරයභාරයක
ඉටකරමට යකොටස යවළඳයපොළ සහ සාංගමක බ ඳමකර යවළඳයපොළ කටයත
ධධරයමත කරන අතර එමඟන යකටකාලන බ ංක ණය මත රඳා ප වතම අඩ
යකයර.
• වයේශ මල‍ාශ‍රයනයගන ඍ මලයනයන කරම ධධරයමත යකයර.
75
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2012 2013 2014 2015 2016(Target)
US$
bn
Expectations for the Stock Market
Stock Market Capitalisation
0
2
4
6
8
10
12
2012 2013 2014 2015 2016(Target)
US$
bn
Expectations for the Corporate Debt Securities Market
Size of Corporate Debt Securities Market
ආේථකයට එහ සතය වභව හැකයාව පවත ළඟාවම සඳහා දැනට
පවතනා ඉහළ ඉතරම-ආපයෝජන පරතරය පයවම සඳහා මධය හා
දගකාලන වැඩපළපවළවල ක‍රයාතමක කරන ඇත...
• ධන මරත යපොළ අනපාතක
වශ‍රාම අරමදල හා ජවත
රකෂණ ආදය දරග නවම
තළන දගකාලන යේයය
ඉතරම ධධරයමත කරන
ඇත.
• ප‍රාේධන යවයළඳයපොල
සංවරධනය තළන ආයයෝජන
දරමත කරන ඇත.
• හතකර ප‍රතපතතමය
පරසරයක සහ දරගනවන සළ
පරසරයක ඇත කරම තළන
වයේශ ආයයෝජන දරමත
කරන ඇත.
76
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
19
80
19
82
19
84
19
86
19
88
19
90
19
92
19
94
19
96
19
98
20
00
20
02
20
04
20
06
20
08
20
10
As
a %
of
GD
P
Domestic Savings-Investment Gap
Investment Domestic Savings Savings-Investment Gap
තවදරටත මලය ආයතන ශකතමත කරම සහ මලය පවපළඳපපොළවල
ප‍රසාරණය කරවම, 2013 සහ ඉන ඉදරපේ ද ප‍රධාන උපායමාේගයක
වන ඇත... • එහල‍ා, පහත සඳහන කටයත සමබනධයයන වනමය පාල කයේ අනම තය
ල‍බාග නම අවශය යනොයේ:
- සංසථාපත ආයත‍නවල‍ට ඉදර වසර 3 තළ වසරකට එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 10 දකවා ණය ල‍බාග නමට
- ලයාපදංච වාණජ බ ංකවල‍ට ඉදර වසර 3 තළ වසරකට එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 50 දකවා වයේශයනයගන ණය ල‍බාග නමට
- අයනවාසකයනට යසේවා සපයන සයලම යනවාසකයනට ලයාපදංච වාණජ බ ංකවල ත‍මන ක මත මදල වරගයකන වයේයය වනමය ලාභ ගණම පවතවායගන යාමට
- ශ‍ර ල‍ාංකක යනවාසකයනට යමනම පටරට යවයසනනනට වයේයය ඉතරම එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 5 දකවා හවමාර කරමට
• සළ පරමාණ ගනයදනකරවනයේ යකටකාලන ත නපත මත‍ම රඳා යනොසට සථාවර වශාල මලයකරණ මලාශර යවත ප‍රයේෂ වමට වාණජ බ ංකවල‍ට අනබල යේ.
• සළ හා මධය පරමාණ වයවසාය, ව වල, ඉදකරම සහ නමවම කරමානත මල‍යකරණය සඳහා වසර 10 ක කාල‍සමාවකට එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 250 ක බ ගන අරමදල රැසකරමට ජාතක සංවරධන බ ංකවට සහ DFCC බ ංකවට අවසර ලබා යේ.
• බ ංක වඩා ශකතමත යශේෂපත‍රයන යගොඩනගමන තම පළම යපළ හා යදවන යපළ ප‍රාේධනයයන ස ල‍කය යත යකොටසක වයේශ මල‍ාශ‍රයනයගන රැසකර ග නම යකයරහ අවධානය යයොම කරන ඇත ය බල‍ායපොයරොතත යේ.
77
දැනට පවතන වනමය පාලන ප‍රතපතත පබොපහොමයක 2013 සහ ඉන
ඉදරයට ලහල කරන ඇත...
• ආයයෝජන සහ වයාපාර කටයත සඳහා සමාගම වසන වයේශ ණය ල‍බාග නම වයේශ වාණජ ණය කරමය යටයත
අනමත යකයරන ඇත.
• යනවාසකයන වසන කරන ලබන වයේශ ආයයෝජනයන මත ද නට පනවා තයබන සමාවන ඉහළ ද යමන ඇත.
78
• “ඉදර වයේශ වනමය” ගනයදන සඳහා පවතන කාල‍සමාවන 2013 ජනවාර 02 සට ක‍රයාතමක වන පරද
ඉවත යකයර.
• ද නට බලපතරලාභ වාණජ බ ංක වසන පවතවායගන යන ලබන යනොයයකත ආයයෝජන ගණම ඒකාබේධ
කරමන අයනවාසකයන සඳහා නව ආයයෝජන ගණමක 2013 ජනවාර 02 සට හඳනවා යදන ඇත.
• වයේයයව යසේවා සපයන ල‍බනනනයේ ඉප යම මදාහ රයම ද නශකාෂණ ගණමක වශයයන පවතවායගන
යාම සඳහා වයේයය යප‍රේෂණ යබදාහ රම ගණමක 2013 ජනවාර 02 සට හඳනවා යදන ඇත.
• වයේශ මදල ත නපත වයාපාරයන සඳහා බ ංක යනොවන ආයත‍නයනට අවසර ල‍බාදයම නරණායකයන
හඳනවා යදන ඇත. • ජංගම දරකථන හරහා එයත‍රන යප‍රේෂණ ල‍බාග නම සඳහා පහසකම ස ල‍යසන ඇත. • බලපතරලාභ වාණජ බ ංකවල සවයංක‍රය යටල‍ර යනත‍ර හරහා වයේශ මදල මාර කරග නයම ක‍රමයක හඳනවා
යදන ඇත. • න ේ සමාගම, වරාය කටයත සහ වරාය යසේවාවන අතර අරමදල හවමාර කරමට පහසකම ස ළයසේ
රාජය මලය ඒකාග‍රතාව තවදරටත පවතවාපගන යාම සඳහා රජපේ කැපවම
පළබඳ ප‍රසේධ ප‍රකාශය මදල ප‍රතපතතය සඵල පලස ක‍රයාතමක කරම
සඳහා උපකාර වන ඇත...
අයනකත යබොයහොමයක රටවල රාජය මලය
පරහමකට ල‍කයවමන පවතන යමව න
වකවානවක යමම ක පවම ප‍රසංශනය යේ.
79
7.0%
9.9%8.0%
6.9% 6.2% 5.8% 5.2%
0
3
5
8
10
2006-08
Average
2009 2010 2011 2012E 2013P 2014P
(%) Fiscal deficit (as a % of GDP)
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
Pe
r ce
nt
General Government Fiscal Balance to GDP Ratio in Selected Economies
2006
2012
මල සහ මලය පේධතපේ සථායතාව පවතවා ගැනපමහලා රාජය ණය
ගතකය ඉතා වශාල බලපෑමක ඇත කරන පහයන රාජය ණය වේධනය
වමසලමතව පරකෂා කරන ඇත...
80
• රාජය ණය කළමනාකරණයේ වනවදභාවය සහතක
කරම
• රාජය ණය කළමනාකරණය සඳහා දයණ අවදානම
කළමනාකරණ පේධත හඳනවාදම
• සධවරතව ණය යශ‍රේණගත කරම තවදරටත ඉහළ
මටටමකට යගන ඒමට කටයත කරම
දේශකය 2011 2012
(ඇසතපමනත)
සංපශෝධත වාේෂක
ඉලකක*
2013 2014 2015
ද.පේ.න.පයහ පරතශතයක පලස ණය (%) 78.5 81 78 75 71
පේශය ණය කලපරම සඳහා වන සාමානය කාලය (වසර) 2.4 3.2 3.5 3.7 4.0
මළ පේශය ණයවලන පකටකාලන පේශය ණය (%) 25 24 23 22 21
මළ ණයවලන වේශය මදල මගන ලබාගත ණය ප‍රමාණය (%) 44 47 42 40 38
81 78 75 71 68 65
0
20
40
60
80
100
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Projection of Outstanding Public Debt (as a % of GDP)
රජපේ සරැකමපත පවපළඳපපොළ 2013ද සහ ඉන ඉදරයට තවදරටත
වේධනය කරම සඳහා පයවර ගන ඇත...
ප‍රාථමක යවනයේස ක‍රමයේ කාරයකෂමතාවය තවදරටත වරධනය කරන ඇත.
• භාණඩාගාර බ ඳමකර සඳහා අරධ වාරෂක දන දරශනයක යවයළඳයපොළට නකත කරම.
• ආයත‍නක ආයයෝජකයනයේ සහභාගතවය ඉහළ න ංවම මගන ප‍රාථමක යවයළඳයපොල තරඟකාරතවය ඉහළ
න ංයවන ඇත.
• ප‍රාථමක අයල‍වකරවනට ද‍රවයල‍ත‍ා ස පයම ඇතළව යයෝගය ක‍රමයේදයක සකස කරම මගන නකතවල
සමපරණ ප‍රතරකෂණය සහතක යකයර.
81
ේවතයක යවයළඳයපොළ පළල කරන ලබන අතර එහ වනවදභාවය වරධනය කරන ඇත.
• වදත ගනයදන ක‍රමයක සථාපත කරන අතර සයළම රාජය සරැකමපත ගනයදන වාරත‍ා කරම අනවාරය
යකයර.
• ප‍රතපාරශවය ණය අවදානම ඉවත කරමන සහභාග වනනනයේ ධදනක ද‍රවයල‍ත‍ාවනහ
කාරයකෂමතාවය න ංවම සඳහා ශේධ පයවම කරමය මත (රපයල අංශය සහ සරැකමපත අංශය) වගකම
සහත මධයම නෂකාශන ක‍රමයක සථාපත යකයර.
• සයලම සහභාග වනනනට ේවතව මල (ග නම සහ වකණම) ගණන ඉදරපත කරම අනවාරය යකයර.
• ආවෘත යකට වකණම ක‍රමයක හඳනවා යදන ඇත.
• යත‍ොරතර අසමමතකත‍ාව ඉවත යකයරන ඇත අතර එමගන ඵල‍දා අතර පරතරය අඩ යකයර.
• මදල යවයළඳයපොළ දයණ ව වගස සහභාගවනනනට ඔවනයේ පරතලාභ ඉහළ න ංවමට උපකාර වන
ආකාරයේ වතපනන යවයළඳයපොළක සඳහා සදස නෂපාදන හඳනවා යදන ඇත අතර, මදල
යවයළඳයපොයළේද ඇත වය හ ක අවදානම සඳහා ඉදර සරැකම ලබා ගත‍හ ක වන ඇත.
දගකාලනව සැලකපම ද, ඵලදායතා වේධනය තරගකාරතවය සහ
ජවන තතතවය ඉහළ නැංවපම ප‍රධාන උපකරණයක වන ඇත...
• මෑත‍කාල‍යේ සට ශ‍ර ල‍ංකායේ රැකයා වයකතයේ දගන දගටම ප වත පහත ව ටම, අනාගත
රැකයා ක‍රයමෝපායන පළබඳව න වත සලකා බ ලයම අවශයතාවය යපනවා යදය. යම අනව
සලකා බ ලයම ද, ශ‍රමබල‍කා සංයකනද‍රණය පළබඳව වයශේෂ අවධානය යයොම කළයතය.
82
– පසගය කාලය පරා කෘෂකාේමක අංශපේ දායකතවය
අඩව තබණ ද, ඊට සමානපාතකව එම අංශපේ පසේවා
නයකතකයනපේ දායකතවය පහළ පගොස නැත.
– කෘෂකරමානත‍ය ආරථකයේ ව දගත අංශයක වන
බ වන එය ප‍රසාරණය සඳහා ආයේනක සමාවන
ප වතය ද එම අංශය දයණ කරම සඳහා වයශේෂ
අවධානය යයොම කළයත ය.
අදාළ බලධාරන වසන පහත කරණ පකපරහ සාමහක ප‍රයතනයක දැරම
තළන කෘෂකාේමක නමැවම ඉහළ දැමමටත, මල උචචාවචනය අඩ
කරමටත හැක වන ඇත:
– යත‍ොරතර යබදාහ රම
– අසව නන ල‍බාග නම පළබඳ දන දරශනයක හඳනවා දම
– ගබඩා පහසකම ව ඩ දයණ කරමට සහාය වම
– කෘෂකාරමක නෂපාදන සඳහා යේයය වශයයන ඉදර
යවයළඳයපොළවල ශකතමත කරම,
30
27
43
12
31 57
Share of Key Sectors in GDP and Labour Force
Agriculture Industry Services
Share of Labour Force
Share of GDP
ආේථකපේ ප‍රධාන අංශ ඒකාබේධව කටයත කරම මගන ද
ඵලදායතාවය ඉහළ නැංවය හැක...
• ශ‍ර ලංකාපේ වපේශ පවපළඳාම හා සමබනධ
මලක ගැටලවක ව ඇතපත පේශය එකත කළ
අගය පහළ මටටමක පවතන ප‍රාථමක භාණඩ
අපනයනය කරමය.
• ශ‍ර ල‍ංකායේ පළලව ප තරණ කෘෂකාරමක
පදනමක ප වතම නසා කෘෂකරමානත‍ය හා
බ ඳණ කරමානත අතර සමබනධත‍ා ව ඩදයණ
කරම කෘෂකාරමක අංශයේ යසේවකයන සඳහා
පහසයවන ගත‍හ ක ඉදර පයවරක වන ඇත.
දගකාලනව ඇතවන ඵලදායතා වරධනයන
මගන ස පයම අංශයට ධනාතමක බලපෑම
ඇත වන ඇත.
• බහල‍ව සාකචඡා වනයන වවධ
මල‍ාශ‍රවලන ආරථකයට සදවන අහතකර
බල‍පෑමය.
• යකයසේ යවත‍ත ආරථකයේ ප‍රධාන අංශ
තයනහම ඇතවන ඵලදායතා වරධනයන
මගන උේධමනය අඩ ව දගකාලන මල
සථායතාව පවතවා ගත‍හ ක වන ඇත.
• යමමගන ශ‍ර ල‍ංකාවට යගෝලය
ආරථකයේ ත‍රගකාර ස පයමකරයවක
යල‍ස තවදරටත රැදසටමට හ ක වන
ඇත.
83
ශකතමත පේශය නෂපාදන පදනමක
පැවතම වඩාත තරසාර ආේථක වේධනයක
සඳහා මගපාදන ඇත.
පභෞතක සමාජ ආේථක සහ යටතල පහසකම දයණ කරම මගන
ඵලදායතාවය ඉහළ නැංවමට මනා පටබලයක සපයාගත හැක... • මහා මාරග හා දමරය මාරග ජාල‍ය සමබනධ කරම අඛණඩව ව ඩ
දයණ කරම.
• ප‍රවාහන පහසකම සැලසම සඳහා වරාය හා ගවන පතොටපපොළවල
අඛණඩව වැඩ දයණ කරම.
• ආරථක කටයතවල‍ට පහසකම ස ල‍සම සඳහා බල‍ශකතය, වදල
සංයේශ යසේවා තවදරටත සංවරධනය කරම.
• රපට අවශයතාවයට ගැලපපන අයරන අධයාපනය හා පසෞඛය
පහසකම අඛණඩව ඉහළ නැංවම.
• තාකෂණය භාවත‍ය ප‍රවරධනය කරම.
• ක‍රමපයන දයණවන සමාජයක සඳහා අතයවශය සමාජ හරපරද
හඳනවාදම.
- වයශේෂයයනම කානත‍ා ශ‍රම බල‍කා සහභාගතවය ඉහළ
න ංවම සඳහා රැකයා සථානයේ දවා සරැකම/ළමා සරැකම
පහසකම ස ල‍සම.
- නමයශල වැඩ පැය ගණන / ක‍රපමෝපායන
- ශ‍රම බල‍කාය සඳහා යවනස හ කයාවන ඇත පරව සයන
බඳවා ග නම
84
2013 ජනවාර 01 දන සට
පසේවයට බඳවා ගනනා ලද
පවනස හැකයාවන ඇත
උපාධධාරන 9 පදනා
පගෞරවපයන පළගනම.
ඛනජ පතල ආනයන දැනට පවතන ආනයනවලන 25% කට වඩා අධක
වන බැවන තරසාර සහ පනේජනනය බලශකත ප‍රභවයන පවත ගමන
කරම ආේථකපේ අනාගත අභවෘේධය සඳහා අතයවශය සාධකයක පවය... ශ‍ර ලංකාපේ බලශකත මශ‍රණපයන පනේජනනය බලශකත ප‍රභවපේ දායකතවය
ඉහළ නැංවම නැවතත අවදානයට පයොම ව ඇත.
85
• කඩා ජල‍වදල බල‍ාගාර ජාතක ජල‍වදලබල ජාල‍යට නරනතරව ඇතල කරම.
• 2014 වන වට මනනාරයම පහට යමගායවොට 100 ක ධාරත‍ාවයක සහත සළං වදල බල‍ාගාරය
සමපරණ කරම.
• උතයර යමගායවොට 10 ක ධාරත‍ාවයකන යත සරයත‍ාප බල කල‍ාපයක ඉදකරම සඳහා අධයයනය
කටයත යකයරමන පවත.
පනේජනනය බලශකත මලාශර ප‍රවේධනය සඳහා අයවැය පයෝජනා : • පනරජනනය බල‍ශකතය ල‍බාගත‍හ ක වගාවනවලන ල යබන ලාභ සහ ආදායම බදවලන නදහස
කරම.
• කඩා ජල‍වදල බල‍ාගාර/වකලප බලශකත වයාපෘත සඳහා සහනදාය ආදායම බද අනපාත ලබාදම.
• වදලබල‍ය ඉතර කරන බලබ නෂපාදනය සඳහා ආනයනය කරන /සපයන අමද‍රවය එකත කළ අගය
මත බේයදන නදහස කරම.
• සරයත‍ාප ඒකක, උපාංග යහෝ සරයත‍ාප ගෘහ පේධත බදවලන නදහස කරම.
• බලශකත කාරයකෂමත‍ා බල‍ාගාර යනත‍රසත‍ර යහෝ උපකරණ සඳහා ඉහළ කෂයවම ප‍රමාණයකට
ඉඩදම.
• ඉහළ ගය ජල මටටම
කලපනාකාරව භාවතා කළ යතය.
• 2013 වසර මළලපලම හතකර
ජල හා තාප වදල උතපාදන
අනපාතයක සහතක කරම.
• කාලගණක වපේයාසයන
පහේතපවන ඇතවය හැක
අලාභයන අවම කරම.
• වදල උපකරණවල කාේයකෂමතාව ඉහළ නැංවමට දරගනවන බලශකත පලබල කරපම වැඩසටහන අධකෂණය කරම.
• වාණජ ආයතනවල බලශකත වගණනය සහ බලශකත කාේයකෂමතා ක‍රයාමාේග හඳනවාදම.
• පපොද වැඩසටහන: “ වදලබල ඉලලම වැඩ කාලපේ ද අවම වශපයන එක වදලබලබයකවත නවා දැමම”, පාසලවල, මහා මාේග අසල සදකරන දැනවත කරපම වැඩසටහන
බලශකත සංරකෂණය පළබඳව දැනවත කරම සඳහා රජය ක‍රයාකාර වැඩසටහනක ක‍රයාතමක කරන අතර, පමම කටයත තවදරටත පවතවාපගන
යායත පේ.
86
බලශකත අංශපේ පවතනා සමපත කළමනාකරණය කරම ඉදරය
සඳහා අතයවශය සාධකයක වන ඇත...
0
20
40
60
80
100
Jan Feb Mar Apr May June July Aug Sep Oct Nov Dec
Pe
r ce
nt
Reservoir Water Level
2010
2011
2012
මදල ප‍රතපතතය ක‍රයාවට නැංවපමද පගෝලය වේධනයන ද සමප පලස
සැලකලලට ගන ඇත...
• යේයය කරණ හ රණ වට, මදල ප‍රතපතතය යගෝලය වයාපාර
චක‍රය හා සමපව සහ අනරපව ක‍රයාතමක කරන ඇත.
• යේයය ප‍රතපතත ස ල‍සම කරයමද, වරධනය හා උේධමන
ත‍තතවයන යමනම යවයළඳ හවලකරවනයේ සහ ත‍රඟකාර
ආරථකයනහ ප‍රතපතතමය තරණ පළබඳව සලකා බලන ඇත.
• වයශේෂයයනම බලශකත මල ගණන ඇතළව ජාතයනතර යවයළඳ
භාණඩ මල ගණන පළබඳව වයශේෂ ස ල‍කලල‍ක දකවන ල යබ.
87
සාරාංශ වශපයන මදල ප‍රතපතත තරණයන පහත සඳහන දෑ සැලකලලට
ගනමන බහමාන ප‍ර පේශයක මත පදනම වන ඇත...
88
• අතකරගත යත ප‍රතපතත ප‍රමඛතා
- උේධමනය ම ද - තන අගයක පවතවායගන යාම
- අඛණඩ ආරථක වරධනය සහතක කරම
- යසේවා වයකත අනපාතය පහළ මටටමක පවතවායගන යාම
- වනමය අනපාත‍යයහ නමයයල භාවය සහ සථායතාවය පවතවායගන යාම
• පයොදාගන ලබන ඍජ උපකරණ
- යකටකාලන යපොල අනපාතක යමයහයවම සඳහා ප‍රතපතත යපොල අනපාතක යකොරයඩෝව සහ ද‍රවයල‍ත‍ාව කළමනාකරණය කරම සඳහා
වවට යවයළඳකටයත යයොදාගනමන මදල ඉලකක කරයම යමයහයම කටයත
- අඛණඩ ප‍රතපතත සංවාද සහ ශකතමත සනනයේදන ප‍රතපතත මගන උේධමන අයේකෂා කළමනාකරණය කරම
• බලපෑම සදකළ යත ප‍රධාන සථායතා ක‍රයාමාේග
- ව ටේ උේධමනය සමාකරම සඳහා සදස ක‍රයාමාරග දරමත කරම
- වනමය අනපාත‍වල‍ට බලපාන කරයාකාරකමවලට අඛණඩව පහසකම ස ල‍සම
- වයේයය අංශයේ ගණමවල ප‍රධාන අංශවල‍ට බලපෑම කරම
- උේධමනාතමක යනොවන මලයකරණ මලාශර ධධරයමත කරම
- රාජය මලය ඒකාබේධත‍ාවය අඛණඩව පවතවායගන යාම ධධරයමත කරම සහ වචකෂණයල රාජය ණය කළමනාකරණයක අඛණඩව
කරයගන යාම
- අඛණඩව ඵලදායතා වරධනය ධධරයමත කරම
- තරසාර බලශකත පරචයක ප‍රවරධනය කරම
• සලකා බැලය යත බාහර සාධක
- දයණ ආරථක, ත‍රඟකාර ආරථක සහ යවයළඳ-හවලකාර ආරථකයනහ වරධනය, උේධමනය, වනමය අනපාත සහ ප‍රතපතතමය තරණ
- වයශේෂයයනම බලශකත ඇතළ අනත‍රජාතක යවළඳ භාණඩ මල ගණන
පමම අපේකෂාවන සහ සැලකය යත කරණ සැලකලලට ගනමන 2013
ද ප‍රධාන මදල සමසතයන පහත ආකාරයට පවතවා ගැනමට අපේකෂා
පකපේ...
89
පහත සඳහන පහේත මත මදල ප‍රතපතතය තව දරටත
ලහල කරමට සදවන ඇත:
• උේධමනය හා උේධමන අයේකෂාවන පහත යාම
• ආරථක වරධනය වභව ආරථක වරධනයට වඩා
පහළ යාම
• අඩ සමාහාර ඉලලම
• මදල හා ණය සමසතයන පයරෝකථනය කළ
අගයනට වඩා අඩ යේගයකන වරධනය වම
පහත සඳහන යහේත මත මදල ප‍රතපතතය ද ඩ කරමට
සදවය හ ක:
• ඉලලයමන ඇදන උේධමනය සහ අහතකර උේධමන
අයේකෂාවන යගොඩන ගම
• ආරථකයේ අධ ප‍රසාරණයක ඇත වන බවට සල‍කණ
• සමාහාර ඉලලම ඉහළ යේගයකන වරධනය වම
• මදල හා ණය සමසත‍යනහ අධ ප‍රසාරණයන ඇත
වම
2012 අවසානයේ ද ප‍රතපතත පරාමතන
ප‍රතමල‍ද ග නම 7.50%
ප‍රතවකණම අනපාතකය 9.50%
වයවසථාපත සංචත අනපාතය 8.00%
Dec-11
Dec-12
(Est) Dec-13 (Proj)
පළල මදල
වාරෂක ල‍කෂමය
% යවනස 19.1 16.2 15.0
සංචත මදල
වාරශක ල‍කෂමය
% යවනස 21.5 10.2* 14.5
පේගලක අංශයට ලබාපදන ණය
වාරෂකල‍කෂයමය
% යවනස 34.5 18.5 18.5
*සත‍යය
ඒකපේගල ආදායපම වේධනය සහ කලාපය වෂමතාවයන අඩවමත
සමගම ඉදර වසර කහපය තළ ආේථකපේ තවදරටත සැලකය යත
වහාතමක පවනසකම සදවන ඇත...
• 2016 වසර වන වට ඒක පේගල ආදායම එ.ජ.යඩොල‍ර 4,000 ක කරා ළඟාවයම අයේකෂාවකන යත
ආරථකයේ යදවන වරධන අදයර සඳහා වන ප‍රතපතතන "ම ද ආදායම උගල‍ට" හසවයම
අවදානයමන මදම සඳහා පරකෂාකාර යල‍ස ස ල‍සම කළයත යේ.
90
යබොයහොමයක ආරථක ඒකපේගල
ආදායම එ.ජ.යඩොල‍ර 4,000 ක මටටමට
ළඟාවයමන පස ඔවනයේ ඒකපේගල
ආදායම තවදරටත ඉහළ ගයද ඇත ම
ආරථකයනට යදවනවරට තම
ඒකපේගල ආදායම යදගණ කරම සඳහා
වසර 10 කට අධක කාලයක ගත‍වය...
0
2000
4000
6000
8000
10000
t-1
0
t-9
t-8
t-7
t-6
t-5
t-4
t-3
t-2
t-1 t
t+1
t+2
t+3
t+4
t+5
t+6
t+7
t+8
t+9
t+10
US$
pe
r ca
pit
a
Barbados BrazilChile Costa RicaDominica GabonGreece Iran, Islamic Rep.Lebanon MalaysiaMexico St. LuciaSt. Vincent & Grenad. Trinidad & TobagoUruguay Venezuela, RB
යමම ආරථක තවදරටත වරධනය යනොවම සඳහා පරධානතම
යහේතව ඔවනයේ ආරථක කටයත වවධාංගකරණය අඩමටටමක
ප වතමය.
පමම බාධකය තලන ශ‍ර ලංකාව ඉදරයට පගන යාම සඳහා 5 + 1
පකනද‍ර සංකලපය ව ඩාත වැදගත වනපන එබැවන...
91
යමම
දකණ ආසයාන ආේථක
පකනද‍රය
ගවන පකනද‍රය
දැනම පකනද‍රය
වාණජ පකනද‍රය
බලශකත පකනද‍රය
නාවක පකනද‍රය
සංචාරක
පකනද‍රය
යමම ආරථක
ක‍රයාදාමයනයේ
පරණත‍භාවයට පතවම ශ‍ර
ලංකා ආරථකය එහ
යදවන වරධන අදයර
යවත රැයගන යාමට
අවශය වවධාංගකරණය
සපයන ඇත...
පමම වවධාංගකරණ කටයත සදවන වට රපටහ ඉපැයම වහය
පවනසවන ඇත...
92
• යමම යවනසවම මගන වයේශ අංශයේ
වයශේෂයයනම යසේවා අපනයන ඉප යමවල‍ට
පරමඛතාවය ල යබන
- සංචාරක ඉප යම
- යත‍ොරතර තාකෂණ/ වයාපාර ක‍රයාවල බාහර මලාශර
යවත ප වරම
- ගවන යසේවා
- නාවක යසේවා
- ද නම ආරථකයකන ල බය හ ක ආදායම
වාරෂක අගය
භාණඩ අපනයන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 15.2
එයන,
යත එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.9
රබර එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 0.2
යරදපළ හා ඇඟළම එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 5.6
රබර නෂපාදන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.2
ම ණක දයමනත හා සවරණාභරණ එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.0
යසේවා අපනයනයන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 9.8
එයන,
සංචාරක ඉප යම එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 3.5
යත‍ොරතර තාකෂණ/ වයාපාර ක‍රයාවල
බාහර මලාශර යවත ප වරම එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.0
යසේවා නයකතකයනයේ යප‍රේෂණ එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 10.0
වයේශ ඍ ආයයෝජන (දළ) එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 5.0
ශේධ කළඹ ආයයෝජන එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.0
දගකාලන ණය ල බම :
රජය : එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 1.8
යපෞේගලක අංශය : එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 0.5
2016 සඳහා වයේශ ගණමට අදාළ ඉලකක සහ පයරෝකථන
21
22
23
24
25
0
5
10
15
20
25
30
20
11
20
12 (
E)
20
13 (
Pro
j)
20
14 (
Pro
j)
20
15 (
Pro
j)
20
16 (
Pro
j)
% o
f G
DP
US$
bn
Projected Receipts from the Export of Goods and Services
Service Receipts (US$ bn)
Merchandise Exports (US$ bn)
Total Receipts from the Export of Goods and Services (% of GDP)
එ.ජ.පඩොලේ බලයන 100 ක ආේථකයක කරා ළඟා වපම ද සදවන
වහාතමක පවනසකම 2016 ද ද.පේ.න.පේ ආංශක සංයතය තළන
පළබඹ වන අතර තවත සනධසථාන ගණනාවකට ළඟාවය යතය...
93
දරද‍රත‍ාව : 2% ට වඩා අඩ
යසේවා වයකතය : 3% ට වඩා අඩ
වයස අව.5 ට අඩ ළමන අතර
තයණ මනදයපෝෂණය : 5% ට අඩ
වදලබල ආවරණය : 100%
රාජය ආයයෝජනය : ද.යේ.න.යයන 6%
ජාතක ඉතරම හා ආයයෝජනය පරතරය : ද.යේ.න.යයන 0.5%
ජාතක සනධසථාන
වටනාකම
යකොටස යවයළඳයපොළ ප‍රාේධනකරණය එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 70
සාංගමක බ ඳමකර යවයළඳයපොළ එ.ජ.යඩොල‍ර බලයන 10
බ ංක අංශයයහ වතකම රපයල රලලයන 10
යවයළඳයපොළ පදනම ව ඉලකක
45
.0
30
.7
12
.7
10
19
.1
28
.7
29
.7
32
35
.9 4
0.6
57
.6
58
0
10
20
30
40
50
60
70
1950 1977 2009 2016 (Proj)
Pe
r ce
nt
Sectoral Share of GDP - Actual and Projected
Agriculture Industry Services
පම අතරම, 2016 වන ව ට එ.ජ.පඩොලේ බලයන 100 ක ආේථකයක වම
සඳහා බැංක සහ බැංක පනොවන මලය ආයතන වලට ද ඉතා වැදගත
කාේය භාරයක ඉට කරමට සද වන ඇත. පම සඳහා මහ බැංකව...
94
• බ ංක හා බ ංක යනොවන මලය ආයතනවල වයාපාර ආකෘතවල‍ට උපකාර වන පරද
නයාමන රාමව වවරණය යකොට සංයශෝධනය කරන ඇත.
• ගාසත පදනම ව පසේවාවන තළන වයාපාර කටයත හා ආදායම වවධාංගකරණය වන
ප‍රතපතත ක‍රයාවට නැංවම දරමත කරන ඇත.
• බ ංක හා බ ංක යනොවන මලය ආයතන අංශයේ ඒකාබේධවම දරමත කරන ඇත.
• ප‍රධාන වශපයන වපේශය මලාශර තළන අරමදල මලයකරණ මලාශර සහ වයාපාර
කටයත වවධාංගකරණය දරමත කරන අතරම නයාමන රාමව සවමත කරන ඇත.
• බ ංක සහ බ ංක යනොවන මලය ආයතන පරකෂණ කරයම ගණාතමක භාවය ව ඩ
දයණ කරම සහ වාර ගණන ව ඩ කරම.
• මලය අංශපේ සථායතාව සරැකව පවතවාගැනම සහ මහජන වශවාසය රැක ගැනම
සඳහා බැංක හා බැංක පනොවන මලය ආයතනවල පවතනා අවදානම හඳනා ගැනම
සහ නයාමනය සද කරන ඇත.
95
බල‍ප ව තයවන
දනය
බලපතරලාභ
වාණජ බ ංක (ර.බලයන)
බලපතරලාභ
වයශේෂත බ ංක
(ර.බලයන)
31.12.2011 3.0 2.0
31.12.2013 4.0 2.5
31.12.2015 5.0 3.0
වසර බලපතරලාභ වාණජ බැංක
(ර.බලයන)
බලපතරලාභ වපශේෂත
බැංක (ර.බලයන)
2010 3.0 2.0
2012 4.0 2.5
2014 5.0 3.0
දැනට පවතන බැංක
වපශේෂපයනම ශ‍ර ලංකාපේ බැංක කරමය තළ පවතන ප‍රාේධන පදනම
අඛණඩව ශකතමත කරන ඇත...
• ණය සඳහා පවතන ඉලලම ඉහළ න ංවම සහ
පවතන අවදානම අවම කරයම අරමණන
බ ංකවල ප‍රාේධන පදනම ඉහළ න ංවය යත යේ.
• බැංක කපෂේත‍රපේ වේධනයන සමග කඩා
බැංකවලට මහා පරමාණපේ බැංක සමග තරග
කරමට අපහස බැවන එම බැංක සමග
ඒකාබේධවම සහ අතපත කරගැනම දරමත
කරන අතර, එමගන වපේශ තරගකාරතවයට
මහණ දය හැක මහා පරමාණ මලය ආයතන රට
තළ ඇත කරමට අපේකෂා කරය.
• වතකම යදගණකරයම ක‍රයාවලය මල‍යනය
කරයම ද බ ංක වසන යත‍ෝල‍න යශේෂපත‍ර
යයොදාග නමට අයේකෂා කරය.
නව බැංක
බාසල III යටයත ප‍රාේධන සහ ද‍රවයල‍ත‍ා
ප‍රමතන වරධනය වන ඇත.
ආේථකපේ පවනස වන අවශයතාවලට අනකල වන පරද බැංක තම
වයාපාර ආකෘත සහ ක‍රයාවලන නැවත පපළගැසවය යත වන ඇතැය
අපේකෂා පකපේ. බැංක පවත ඉදරපත කළ “අවධානය පයොම කළයත
කරණ 21” ඇතළත සැලැසම ඔවනට උපකාර වන ඇත...
1. යේයය හා ජාතයනතර සාරව ආරථක සාධකයන සමබනධව අඛණඩව ද නවතව සටම
2. මහ බ ංකව වසන නකත කරන සයළම නයාමන වධානයන යනොවල‍හා පළපඳන බව
සහතක කර ග නම
3. වරත‍මානයේ යමනම අනාගත‍යේ බ ංකවල ප‍රාේධනයේ ප‍රමාණාතමත‍ාවය පළබඳව
වමසලයල‍න සටම
4. වයශේෂයයන අධයකෂ මණඩල‍යේ ක‍රයාමාරග, ඉහළ කළමනාකාරතවයේ කටයත සහ
නයාමන අවශයත‍ාවයන යවත සදකරන ප‍රතචාර පළබඳවද සල‍කමන, සාංගමක පාලනය
පළබඳව ද ඩ අවධානයක යයොම කරම
5. වකාශනය වන ආරථකයේ නව බ ංක ප‍රවරධනයනට සදානමවම සඳහා කාරය මණඩලය
අඛණඩව පහණ කරම
6. නව වයාපාර මටටමවල‍ට ග ල‍යපන යල‍ස යත‍ොරතර පේධත ව ඩදයණ කරම
7. තන ත‍නව සදවන සේධනට අවධානය යයොම කරනවා යවනවට යේයය හා ජාතයනතර
උපනතනට ව ඩ අවධානයක යයොම කරමන අවදානම කළමනාකරන පේධතන ව ඩ දයණ
කරම
96
“අවධානය පයොම කළ යත කරණ 21” තවදරටත ...
8. සාංගමක ස ළසම සකස කරයම සංසකෘතයක ආරමභ කරම සහ ඒවා මනාව
ක‍රයාතමක කරම
9. බ ංකව වයාපාර සමහයකට අයත යේ නම යහෝ එයට ආශ‍රත සමාගම තයබ නම
සාමහක අවදානම පළබඳව අවයබෝධයයන සටම
10. ඔයබ ගණයදනකර හඳනා ග නයම යත‍ොරතර ක‍රමවතව යාවතකාලන කරගනමන,
බ ංකයේ ජාතයනතර සබ ඳත‍ා සහ වයාපාරක හවලකරවන පළබඳව වමසලයල‍න
සටම
11. සෑම වසරකම අඩම ත‍රයම එක යශ‍රේණයකන වත, බ ංකයේ ණය යශ‍රේණය ඉහළ
න ංවමට කටයත කරම
12. ආයයෝජනය, බ ංකකරණය, පේගලක බ ංකකරණ යසේවා, ගාසත මත යසේවා ස පයම
ව න නව වයාපාරක අවසථාවන ග න සලකා බල‍මන, නව බ ංක යසේවා ක‍රමයයන
හඳනවාදම
13. කළමනාකාරතවයේ අනප‍රාේතන පතකරම වයශේෂත ප‍රයතනයක යල‍ස යනොසල‍කා,
සාමානය කටයතත‍ක යල‍ස ඒ සඳහා ස ළසම කරම
14. කාරයකෂමතාවය ඉහළ න ංවයම මාරගයන පළබඳව නරනත‍රයයන යසෝදසයයන
සටම සහ ල‍ාභදායතවය යහපත මටටමක පවතවාග නම සඳහා යපොල ආනතකයන
අඩ කරම
97
"අවධානය පයොම කළ යත කරණ 21" තවදරටත ...
15. පංච මහා යකනද‍රයන සහ සංචාරක වයාපාරය යන අංශයන සඳහා අරමදල සමපාදනය
දරමත කරම
16. සළ හා මධය පරමාණ වයාපාර කයෂේත‍රය යකයරහ අවධානය පවතවා ග නම සහ 2013
වසයර අයව යයන එම කයෂේත‍රය සඳහා දකවන ලද අනග‍රහයන ඵල‍දාය යල‍ස භාවතා කරම
17. යවනනා සහ ල‍බනනා යන අංශ යදකම ඇතළතව, වයේශ වනමය යප‍රේෂණ කටයතවල‍ට
සහායවම
18. වයශේෂයයන උතර , න යගනහර සහ ඌව පළාත ඇතළත පසගාම පළාතවල ආරථක
වරධනයට දායකවම
19. යශේෂ පත‍රයේ ශකතමතභාවය කාරයකෂම යල‍ස උපයයෝග කර ගනමන, බ ංකයවහ පළම
යපළ සහ යදවන යපළ ප‍රාේධනය සඳහා වයේශ ප‍රභවයනයගන අරමදල ලබා ග නම
20. 2013 අයව ය මගන හඳනවායදන ලද නව වනමය පාලන ලහල කරම උපරම යල‍ස යයොදා
ගනමන, රයට පවතනා ඉතරම පරතරය පයවා ග නම සහ බ ංක ගණයදනකරවන යවත
වයේශ ප‍රාේධන ගල‍ාඒම ප‍රවරධනය කරම
21. යේයය වයවසායකයන සඳහා අනග‍රහය ද කවම සහ වයාපාරක යල‍ොයේ අනාගත නායකයන
බහ කරම
98
නයාමන තනත‍රය ශකතමත කරම අඛණඩව සදකරන ඇත...
• ජාතයනතර සහ පේශය පවපළඳපපොපළහ වේධනයන සැලකලලට ගනමන බැංක පනත
සංපශෝධනය කරමට කටයත පකපේ.
- බ ංක මලක ව මලය ආයතන අධකෂණය ශකතමත කරම.
- බ ංක ඒකාබේධ කරම සහ අතපතකර ග නම සඳහා පහසකම ස ල‍යසන ප‍රතපාදන
හඳනවාදම.
- බ ංක යබරමකරයම කටයත ශකතමත කරම
• බැංක සහ බැංක පනොවන මලය ආයතන තවදරටත ශකතමත කරම අවශය වන ඇත.
- අලාභ අවයශෝෂණය කරයම හ කයාව ඉහළ යන පරද ප‍රාේධනයේ ප‍රමාණාතමකභාවය
හා ගණාතමකභාවය ව ඩ දයණ කරම
- බාසල II ප‍රාේධන රාමවට අදාල වන පරද, ක‍රමයේදයන සහ ක‍රයාවලනට යයොම වම
සදහා අවශය ප‍රයේශයන සකස කරම.
- බ ංකවල අවදානම කළමනාකරණය වඩාත ඒකාබේධ අයරන සද කරම
- යමයහයම කටයතවල වගකවයතභාවය ඇත කරම උයදසා අධයකෂ මණඩලය සහ
යජයෂඨ කළමනාකාරතවයේ යහපාල‍නය, යයෝගයත‍ාවය සහ උචත‍බව කහවර කරම
99
මලය සමාගම සහ කලබද සමාගමවලට මහ බැංකපේ අවධානය
නරනතරව පයොම වන ඇත... • බ ංක යනොවන මලය ආයතනවල ඒකාබේධ අවදානම කළමනාකරණ ක‍රමයක හඳනවාදම මඟන
කාරය සාධනය පදනම ව නව වමරශන ක‍රයාවලයක ඇත කරම මගන අවදානම යකනද‍රගත ව
නයාමන සහ අධකෂණ පේධතය ශකතමත කරම.
• එතැන පරකෂණ සංඛයාව සහ පරකෂා කරන ප‍රමාණය වැඩ කරම.
• බ ංක යනොවන මලය ආයතනවල ඇත වය හ ක අවදානම හඳනා ග නම සඳහා පරගණක මාරගගත ව
යපර ද නමදයම ක‍රමයක භාවතා කරම.
• බලපතරලාභ මලය සමාගමවල පශ‍රේණගත කරම කාේතමය පදනමකන ඇගයම.
• බ ංක යනොවන මලය ආයතනවල සමහ අවදානම ත‍කයසේර කරම සඳහා සාරව වචකෂණයල නයාමන
රාමවක ක‍රයාවට න ංවම.
• සමහයක තළ සෘණාතමක වේධනයනපේ පස බලපෑම අවම කරම සඳහා අපනකත නයාමකයන
සමඟ පතොරතර පබදා ගැනම.
• දරවල බ ංක යනොවන මලය ආයතන තවදරටත ශකතමත කරමට පයවර ගනනා අත‍රතර ඉදර වසර
යදක ස ඳහා බ ංක යනොවන මලය ආයත‍නවල‍ට නව බල‍පත‍ර නකත කරම නවත‍ා ද මම.
• නව වචකෂණශල නයාමනයන සහ මාේපගෝපපේශයන හඳනවා දම.
• ආයත‍නක යහ පාලනය පළබඳ වධානවල ප‍රමාණවතබව සහ සඵල‍ත‍ාවය වමරශනය කරම.
• වපශේෂත කලබද සමාගම බලපතරලාභ මලය සමාගම බවට පත කරම සඳහා දර ගැනවම.
• අනවසර මලය වයාපාර වමරෂණය කරයම ක‍රමයේදය කඩනම කරම
• කෂද‍ර මලය ආයතන සඳහා නයාමන සහ අධකෂණ යානත‍රණය හඳනවාදම
100
ශ‍ර ලංකාපේ මදල පනෝටට තලන නැගඑන පසෞභාගයමත සමාජයක
පළබඹ වන බව සහතක කරමට අවශය ක‍රයාමාේග ගන ඇත...
101
• කළට ව මදල යවනවට නව මදල නකත කරම මගන වඩාත
කාරයකෂමව සහ ඵල‍දාය යල‍ස වයශේෂයයනම පරසද මදල
යනෝටට ප‍රතපතතය ද ඩව ක‍රයාතමක යකයර.
යම මගන මදල ගනයදන ප‍රයත‍ාවයකන යතව සදකරන අතර
රට පළබඳව පවතන ප‍රතරපය යහපත යකයර මට අමතරව, • කාරයකෂමතාවය ව ඩ කරම, යමයහයම අවදානම අඩ කරම
සහ ව ඩ කරන පරසරය යහපත කරම සඳහා දයණ සවයංක‍රය
මදල ස කසම ක‍රමයක ක‍රයාතමක කරම. • සංසරණයයන ඉවත කරන මදල වනාශ කරම සඳහා පරසර
හත‍කාම ක‍රමයක සකස කරම. • සෑම දසත‍රකකයකම ව දගතකම වදහා ද කයවන පරද, 2013 ද
නව රපයල 10/- වටනාකමන යත කාස යපළක නකත කරම
• ද නට සංසරණය යනොව පවතන කාස එකත කර ඒවා න වත
සංසරණ පේධතයට යයොම කරවම සඳහා සංසරණය යනොව
රැසකර යගන ඇත කාස ආපස ග නයම ව ඩසටහනක
ක‍රයාතමක කරම.
සළ හා සළ පරමාණ වයවසායක අංශය සඳහා අවශය මලය පහසකම
ලබාදම උපදසා සැකසන වසතේණ ප‍රාපේශය සංවේධන උපාය
මාේගයක 2013 ද ක‍රයාතමක කරන ඇත...
102
• වයාපාර ආරමභ කරම සඳහා ආධාර කරම හා අවශය දැනම
ලබා දම
• කඩා වයාපාර සඳහා කඩනම සළ ණය ලබා දම
• සළ හා මධය පරමාණ වයාපාර වරධනයට ආධාර
කරම
• සළ හා මධය පරමාණ වයවසායකය අංශ සඳහා යහපත මලය පදනමක
ත‍හවර කරම
• යේයය හා ප‍රායේයය ආරථකයන නඟාසටවමට
ආධාර කරම • යගොවනට ආධාර කරම සඳහා
කෘෂකාරමක අංශයට සහ ධවර අංශයට කඩනම ණය ලබා දම
• කෘෂකාේමක අංශය සහ ආහාර කේමානත අංශය අතර
සහපයෝගතාවය නේමාණය කරම
• කළමනාකරණය සහ පහණවම වැන තාකෂණක ආධාර පසේවා
සැපයම
• සළ හා මධය
පරමාණ අංශය
සඳහා මධයකාලන
වයාපාර අරමදල
ලබා දම
• නවයතා සහ
වයාපාරක
පවනසවම සඳහා
ආධාර කරම
ආරථක වරධනයට සහ
සංවරධනයට දායකතවය
ලබාදම සඳහා යමහ ද
පහත කරණ
සමබනධයයන අවධානය
යයොම කරන ඇත. • වයාපාර ඇරඹයම
උපයේශන
• අරමදල ලබා ග නයම
පහසව
• උචත ආරකෂණ ජාල
• නවයතා කළමනාකරණය • මහා පරමාණ වයාපාර සමඟ
සමබනධත‍ා ඇතකරම
• ප‍රායේයය මලක අවශයත‍ා
ස පයම
• අපනයන යවයළඳයපොල
පවසම
• වයාපාරක පනරජවනය
අඩ සංවේධත ප‍රපේශ/ආධාර අවශය අංශ පකපරහ අවධානය පයොම
කරමන ප‍රාපේශය සංවේධන කටයත සළ හා මධය පරමාණ අංශය හා
සහනදාය මලය පහසකම සැපයම සඳහා පයොමවන ඇත...
2013 වසපේද ලබාදමට නයමත ණය
• 2013 වසපේද, මහ බැංකව හරහා
ක‍රයාතමක වන සහනදාය මලය ක‍රමයන
යටපත රැපයල මලයන 17 ක වටනා ණය
මදා හැපරන ඇත.
103
අංශය ප‍රමාණය (රපයල
මලයන)
ප‍රමාණය (රපයල
මලයන)
නව වයාපාර 7,000 53,700
කෘෂකාරමක අංශ
වවධාංගකරණය
කරම 9,900 117,300
වැඩ සටහන වැඩ සටහන
ගණන පරතලාභන
මලය
සාකෂරත‍ාවය/පාස ල
හ රයනනන/ණය
පරතලාභන
552 21,670
වයවසායකතව
සංවරධනය 32 1,280
පහණකරවනනන සහ
බ ංකකරවන පහණ
කරම 38 640
පශචාත සහ පරව
ඵල‍දා තාකෂණය 12 600
එකතව 634 24,190
2013 ද සළ හා මධයපරමාණ අංශය ද නවත කරයම හා
පහණ කරයම ව ඩසටහන පවතවන ඇත.
අරමදලවල සරකෂතභාවය පවතවාපගන යාම සහ අවදානම සහගත
පගෝලය මලය පරසරයක තබයද වවද පරතලාභ උපරම කර ගැනම
පකපරහ වපේශ සංචත කළමනාකරණ ක‍රපමෝපාය පයොම වන ඇත...
යමම අරමණ ඉටකර ග නම සඳහා ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව:
- සංචත කළඹ තවදරටත වවධාංගකරණය කරම හරහා වඩාත පළල පරාසයක
වතකම සමහයක යවත ක‍රමකව සහ වදයාතමකව යයොම වම.
- වයේශ වනමය, පාරයභෝගක භාණඩ, සරැකමපත, ඉදර වනමය ගවසම, වකලප සහ
අයනකත වතපනන උපකරණ යනාද ගනයදන කරයම වවධ ප තකඩයනහ
ප‍රවනතවය අඛණඩව වරධනය කරම.
- වශාල ණය වගකම සහ සංචත මදල වරගවල අයේකෂත ඉදර යවනසවම යකයරහ
අවධානය යයොම කරමන වයේශ සංචත තළ යයෝගය වයේශ වනමය සමමශ‍රණයක
පවතවායගන යාම.
104
රට තළ පගවම සහ පයවම ක‍රමපේදය අනාගතයට ද පයෝගය වන
අයරන පවතවා ගන ලැපබ...
• යගවම සහ පයවම පේධත සංවරධනය කරයමද ජාතක යගවම
පේධතයේ වරධනයන සඳහා පහසකම ස ල‍සම සහ බ ංක සහ බ ංක
යනොවන යසේවා සපයනනනයේ යසේවා සහභාගතවය වරධනය කරම.
• සපරකෂණ රාමව ශකතමත කරම සහ යගවම කාඩපත සපයන
බලපතරලාභ යසේවා යයෝජකයන අඛණඩව සපරකසණය කරම.
• නයාමන රාමව ද සමඟ යගවම පේධතනහ නව සංවරධනයන
ක‍රයාතමක කරම පහස කරම උයදසා නයාමන යලඛන සංයශෝධනය
කරම.
• පේධතමය වශයයන ව දගත ලංකා යසටල පේධතයේ යමයහයම
කාරයයනහ වශවාසනයතවය සහතක කරම සඳහා ශ‍ර ලංකා මහ
බ ංකයේ වයාපාර තර ප ව තම ප‍රතපතතය 2013 වසයරද ක‍රයාවට
න ංවම.
• යගවම සහ පයවම පේධතයේ සථායතාවය සහතක කරම සඳහා
අවදානමවල‍ට යහේත සාධක හඳනාග නම සහ එම අවදානම ම ඩලම
සඳහා ප‍රතපතතමය පයවරයන ග නම.
• අඩ ලහඩකම යසොයා ග නමට සහ ඊට පළයම යයදම සඳහා ලංකා
යසටල පේධතය CPSS සේධානත සමඟ ග ල‍පම කරම.
105
Expectations for the Payments System in a US$ 100 bn
Economy
Average No. of RTGS Transactions per day (High value payments)
1,500
Average No. of Retail Payments per day
500,000
RTGS/SSSS System Availability
99.9%
106
පපරෝකථනය කරන ලද අඩ පපොල වාතාවරණයක යටපත පසේවක
පරතලාභ උපරම කරම හා සාමාජක පසේවාවල කාේයකෂමතාවය වේධනය
කරම සඳහා පසේවක අේථසාධක අරමදල නව ආපයෝජන කළමනාකරණ
වධ අනගමනය කරන ඇත...
• රාජය මලය ඒකාග‍රත‍ාවය ත‍හවරවම සහ අයේකෂත උේධමනය පහළ යාමත සමඟ
ඉදරයේද යපොල අනපාතක තවදරටත පහළ යන ඇත ය අයේකෂා කරන අතර
එමගන ම ද හා දගකාල‍යේ ද යසේ.අ.අ. ට ඉහළ පරතලාභ ඉප යම යකයරහ
අභයයෝගයක වන ඇත.
• ඒ අනව, සාමාජකයනට වඩාත ඉහළ පරතලාභ අතකර දමට ආයයෝජන කළඹ
වවධාංගකරණ ප‍රතපතත ක‍රමකව ක‍රයාතමක කරන ඇත.
• යමව න වවධාංගකරණ ක‍රයාවලයකද
• දරඝකාලන වරධනය සහ ආදායම සඳහා යකොටස යවයළඳයපොළ ආයයෝජනය
• දරඝකාලන ඉහළ පරතලාභ ල‍බායදන යපෞේගලක යකොටස ආයයෝජනය
• සමාගම ණයකර, අරමදල සහතක (Trust Certificates) ව න උපකරණ සහ
වාණජ පත‍ර මත ආයයෝජනයයන ඉහළ වාරෂක පරතලාභ අතකර යදන ඇත.
107
පසේවක අේථ සාධක අරමදපල කාේයකෂමතාවය තවදරටත
වේධනය කරම සඳහා...
• යසේවාදායකයන 50 කට වඩා ව ඩ පරසක සටන යසේවා යයෝජකයන
සඳහා සාමාජක ගණම කෂණකව යාවතකාලන කරම සඳහා වදත
පරතලාභ එවයම කරමය අනවාරය කරම.
- යමම කරමය මගන මලයන 2.3 ක පමණ වන සාමාජකයනයගන
80% ක පමණ ආවරණය යකයර.
- එය ශ‍ර ල‍ංකායේ “වයාපාර පවතවායගන යායම” යගෝලය
දරශකය වරධනය කරමට උපකාර යේ.
• යසේවාවන තවදරටත ව ඩ දයණ කරම සඳහා සයළම සාමාජකයනයේ
ප‍රධාන වාරත‍ා වදත ඡායාකරණ (Image Scanning) පටපත ල‍බාග නම.
• 2014 වසර වනවට ද නට පවතනා සයළම ප‍රධාන වාරත‍ා ලපයගොන
යවනවට වදත වාරත‍ා සටහන ක‍රමයක සථාපත කරම.
PhD +Professional
3
PhD
6
Masters
129
Masters +Professional
40
First Degree
325
First Degree +Professional
104
Professional
49
108
පලෝකපේ පවතන අනගතම ක‍රපමෝපායයන හා අනගත පවමන ශ‍ර ලංකා මහ
බැංකව සත නපණතා අඛණඩව වැඩ දයණ කරන ඇත... • ප‍රතපතත වශයලෂනයට ආධාර වන පණස ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව එහ
යසේවක හ කයාවන සහ වශයලෂණ හ කයාවන තවදරටත ශකතමත
කරන ඇත.
යමම මානව සමපත පදනම,
₋ රපයල බලයන 1,300 ක ඉකමවා යන ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකයේ
යශේෂ පත‍රය කළමනාකරණය කරය.
₋ ආරථක සහ මල සථායතාව සාකෂාත කර ග නම සඳහා මදල
ප‍රතපතතය ක‍රයාතමක කරය.
₋ රපයල බලයන 6,000කට අධක වතකමවලන යහබ මලය අංශය
නතගත කරම සහ අධකෂණය කරම තළන මලය අංශයේ
සථායතාව පවතවා ග නම.
₋ රපයල බලයන 6,100ක පමණ රාජය ණය කළමනාකරණය
කරම.
₋ එ.ජ.යඩොල‍ර මලයන 6,800 කට අධක වයේශ සංචත
කළමනාකරණය කරම
₋ රපයල බලයන 1,100ක පමණ වන යසේවක අරථ සාධක අරමදල
කළමනාකරණය
₋ රපයල බලයන 300කට අධක වයවහාර මදල සංසරණය
කළමනාකරණය කරම
₋ රපයල බලයන 65,000 ක ඉකමවා යන ගණයදන පහසකම
ස පයම සඳහා වන යගවම පයවම පේධත කළමනාකරණය
₋ රපයල බලයන 23 ක පමණ වන වටනා යේපල සහ වතකම
පාලනය කරම
Classification of Professional Qualifications
Qualification Total CA, CIMA, ACCA, CMA 133
Law 27
IBSL 20
BCS 11
CFA 2
AAT 3
මහ බැංකව එහ "සථායතාවය සමග වේධනය" යන පතමාව ඔසපසේ එහ
භාරදර කාේයය පනොකඩවා පමපහයවය... • පසගය වසර කහපය තළ ශ‍ර ල‍ංකායේ දකනට ල බණ ආරථක පනරදය තළ ව දගත කාරය භාරයක ශ‍ර ලංකා මහ බ ංකව වසන ඉට කර ඇත.
109 • මෑත කාලපේද ආේථක සමාජයය සහ පභෞතක පරසරයන සඝ‍ර පරනාමනයකට ලක වය.
Unit 1980 1990 2000 2010 2012 (Prov/Est)
GDP US$ mn 4,025 8,033 16,596 49,565 59,253
GDP Per Capita US$ 273 494 899 2,400 2,922
GDP Growth % 5.8 6.2 6.0 8.0 6.5
Unemployment Rate % 17.9 15.9 7.6 4.9 3.9
GDP Deflator % 18.1 20.0 6.7 7.3 8.5
Exports US$ mn 1,065 1,984 5,522 8,626 9,751
Imports US$ mn 2,051 2,686 7,320 13,451 18,679
Workers’ Remittances US$ mn 152 401 1,160 4,116 6,007
Current Account Balance % of GDP -16.4 -4.7 -6.4 -2.2 -5.5
Tourist Arrivals ‘000 317 298 400 654 1,003
Foreign Direct Investment US$ mn 42.9 41.6 175 516 1,000
Overall Balance US$ mn -191.9 118.7 -521.9 921.0 100.0
Gross official Reserves US$ mn 245.5 435.0 905.5 6,610.2 6,845.0
Gross official Reserves Months of Imports 1.4 1.9 1.5 5.9 4.4
Total External Debt % of GDP 41.4 72.0 54.5 43.3 43.7
End Year Exchange Rate Rs/US$ 18.00 40.24 80.06 110.95 127.16
Budget Deficit % of GDP 19.2 7.8 9.5 8.0 6.2
Government Debt % of GDP 77.2 96.6 96.9 81.9 81
Interest Rate (91-day T-Bill) % per annum 13.00 17.41 17.77 7.24 10.0
ශ‍ර ලංකාව ඉදර වසර තන තළ සාේථක වවපහොත, අනවාේයපයනම ශ‍ර
ලංකාව ඊළඟ “බාධක බඳල පේශය”සහ ආසයාපේ ආශචේය වන
ඇත...
• 2012 සවයශේෂ වසරක වය…
- වයේයය සහ යේයයව ප න න ගන අභයයෝගයන, ආරථකය සථාය මටටමක
පවතවා ග නම සඳහා ද ඩ ක‍රයා මාරග අනගමනය කරමට මහ බ ංකව යයොම
කරවය.
- යමම ක‍රයා මාරග යහේතයවන ඇත ව කඩනම ප‍රතචාර හමයේ වසර අවසානයට
යපර ප‍රතපතත සථාවරය ලහල කරමට මහ බ ංකවට හ කයාව ල බණ.
• අද වන වට මහ බැංකව වඩා සථාය හා තරසාර මාවතක ඔසපසේ ගමන කරමන,
ආේථක හා මල සථායතාවය සහ මලය පේධතපේ සථායතාවය පවතවා ගැනම
තළන තරසාර සහ සාේවසහභාගතවයක සහත වේධනයක ලඟාකර ගැනම සඳහා
පටවහලක සැපයපමන සය පමපහවර ප‍රකාශය සාකෂාත කර ගැනමට හැකයාව
ලැබ ඇත.
110
20
12
20
11
20
08
20
09
20
10
111
20
07
Growth with Stability
පසගය වසර 6 තළ අප සැලසම
සහගත සහ වධමත මාවතකට
අවතේණ ව ඇත...
To Deliver Prosperity to
දැන කාලය එළඹ ඇතපත...
112
