Salmonella Enfeksiyonları

Prof Dr Neşe SaltoğluCerrahpaşa Tıp FakültesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mİkrobiyoloji

Salmonella infeksiyonları

Salmonella Enterobacteriaceae ailesinde 2000’ den fazla serotip Salmonelloz dünyada yaygın hayvanlarda

ve insanlarda infeksiyon nedeni S. typhi: enterik ateş yapar, sadece insanlarda

hastalık nedeni

İnsanlarda Enterik ateş Gastroenterit Sistemik infeksiyonlar yapar.

gram (-), sporsuz bakteri Hareketli, (S. gallinarum hariç) O somatik antijen (6 serogrup), H flajellar antijen, Önemli serovarlar: S. typhi, S. choleraesuis, S. typhimurium, S. enteritidis S. paratyphi A, S. schottmuelleri (S. paratyphi B), S. hirschfeldii (S. paratyphi C), S. sendai

Bulaş yolu

Kontamine hayvansal gıda ürünleri Yumurtalar, et ve et ürünleri

Kontamine eller Su veya besinlerin kontaminasyonu

Predispozan faktörler Gastrik asidite ve intestinal motilite bozukluğu

H2 reseptör blokeri vb. Yaşlılık Gastrektomi, vagotomi, gastroenterostomi Antimotilite ilaçlar

Barsak florasının antibiyotikler nedeniyle bozulması Salgınlar Orak hücreli anemi Bartonelloz Lenfoma, lösemi Sıtma Şistozomiyazis AIDS İleri yaş, immun yetersizlik diabet

Patogenez

Salmonella gıda ile alınır Mide asidinden etkilenir. Engeli aşar

ise ince barsağa geçer. İnce barsak mukozasınea

penetrasyon ve toksin salınımı Proinflamatuvar sitokinler salınır İnflamatuvar yanıt ishale neden olur Barsakta Peyer plaklarında çoğalma,

RES ‘e geçiş, bakteriyemi

This web page was produced as an assignment for an undergraduate course at Davidson CollegeImmunology Homepage

Patogenez

Suşun virülansı Mikroorganizma sayısı 107

Gastrik asidite

Etkenin tipi S. cholerasuis bakteriyemi,

S. typhi ve S. paratyphi A, S. scholtmuelleri enterik ateş, kr. taşıyıcılık

S. typhimurium enterokolit

Klinik tablolar-Enterik ateş

Halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısı Kontinü ateş, rölatif bradikardi,

konstipasyon ya da kansız ishal, splenomegali, hepatomegali, rose spot

(göğüs-karında basmakla solan makülo papüler döküntü)

Metastatik infeksiyon Üriner sistem, MSS, kemik-eklem, kalp,

plevra, akciğerler

Tedavi edilemeyen bir tifoid ateşte 4 haftalık bir seyir görülür.

İlk haftada ateş, relatif bradikardi, halsizlik, baş ağrısı, Abdominal ağrı, epistaksis görülebilir. Lökopeni (rölatif lenfositoz),

bu dönemde Kan kültürü pozitif

Gruber Widal negatif

İkinci haftada

40 °C ateş, bradikardi Deliryum görülebilir.

Rose spot Abdomern distansiyonu ve

sağ alt kadran ağrısı Alt loblarda akciğerde ronküs Diyare günde 6-8 kez

karakteristik kokulu, bezelye çorbası tanımlanmış

Kabızlık ta görülebilir. Hepato-splenomegali ALT, AST artışı

Gruber Widal testi pozitif anti O ve antH antikorları

Kan kültürleri halen pozitif olabilir.

Üçüncü haftada komplikasyonlar görülebilir. Bu dönemde düşmüş olan ateş yeniden yükselir. Barsak kanaması ciddi ancak genellikle ölümcül

değil Barsak Perforasyonu Distal ileumda ciddi ve

öldürücü komplikasyon Fokal komplikasyonlar Ensefalit Metastatik apseler Kolesistit Endokardit Osteit

Enterik ateş tanı Anemi, lökopeni, rölatif lenfositoz,

trombositopeni, ALT, AST yüksekliği İlk 2 hafta kan kültürü pozitif 2. haftadan sonra gaita kültürü

pozitif İdrar kültürü, kemik iliği kültürü

Kültürde Salmonella bakterisi

Gruber Widal agl. Testi O ve H antijenine karşı antikor araştırılır O Antikor pozitifliği 1/80 veya üzerinde , 2

hafta aralıklı farklı 2 serum örneğinde 4 kat titre artışı varsa akut infeksiyon lehine

Yanlış pozitif ya da yanlış negatif sonuçlar alınabilir

Dışkıda Vi ag. Kronik taşıyıcılık saptanmasında

Ayırıcı tanı: Sıtma Hepatit Bruselloz Tifüs Leishmaniyaz Non-tifoid salmonelloz Şigelloz İ. mononükleoz Tüberküloz Leptospiroz Amip karaciğer apsesi

Enterik ateş

Tedavi: 10-14 gün süreli Lokalize enfeksiyon var ise (Kalp kapak

infeksiyonu, osteomyelit gibi uzun süreli)

Siprofloksasin(2x400mg i.v) 3. Kuşak sefalosporin (seftriakson)(2g/gün i.v) Azitromisin Duyarlı ise Ampisilin veya TM-SMZ kullanılabilir

Klinik tablolar -Enterokolit

Enfekte gıdalar ile sıklıkla bulaşır.(Tavuk, yumurta v.b)

KS: 12-48 saat Ateş, kramp tarzı karın ağrısı ve mukuslu

bazen kanlı ishal (sulu, miktarı değişken) Dışkıda PNL Bulantı, kusma Tanı: Dışkı kültürü

www.bact.wisc.edu/.../Salmonella.XLD.jpg

Enterokolit ayırıcı tanı: Şigella EİEC, C. jejuni Yersinia enterocolitica ETEC,

Tedavi: semptomatik yaklaşım, sıvı ve elektrolit kaybının yerine konulması yeterlidir.

Antibiyoterapi önerilen durumlar: AIDS, immunosupresif durumlar, lenfoma,

lösemi, orak hücreli anemi, yaşlılar greft uygulanması, transplantasyon, protez

kullanımı (kalp kapağı, eklem),

Kinolon3-5 gün süre ile önerilir.

malnutrisyon,inflamatuvar barsak hastalığında ağır seyir.

Komplikasyonu reaktif artrit

Sistemik Hastalıklar

Menenjit Endokardit Osteomyelit Septik artrit

Klinik tablolar

Asemptomatik intestinal taşıyıcılık %3 oranlarında sessiz infeksiyondan sonra ya da klinik hastalığı

takiben görülebilir. Kronik taşıyıcılık: 1 yılı aşkın infeksiyonun sürmesi

Tanı: Pozitif dışkı kültürü

Taşıyıcılarda tedavi: 4-6 hafta amoksisilin 4 g/gün oral veya 4 hafta florokinolon 2x500mg/gün oral

Safra kesesi taşıyıcılığı (Kolesistektomi önerilir)

Korunma

Aşı ile korunma S. typhi için aşı oral Ty 21 a (gün aşırı toplam 4

kapsül) veya Tifoid Vi polisakkarid aşı (tek doz i.m

Genel önlemler Su ve gıda kaynaklarının temizliği Kanalizasyonların uygun hale getirilmesi Hayvansal gıdaların uygun pişirilmesi Pastörize süt ve süt ürünleri Seyahatlerde buzlu içecekler, çiğ yiyeceklere

dikkat edilmesi Yiyecekleri elledikten sonra ellerin yıkanması