26
Stand van zaken promotieonderzoek naar het functioneren van de Nederlandse energievoorziening. Teus van Eck en Hans Rödel Begeleider Ad Verkooijen Energiecommissie VNO/NCW Den Haag, 4 december 2003

Stand van zaken promotieonderzoek naar het functioneren van de Nederlandse energievoorziening

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Stand van zaken promotieonderzoek naar het functioneren van de Nederlandse energievoorziening. Teus van Eck en Hans Rödel Begeleider Ad Verkooijen Energiecommissie VNO/NCW Den Haag, 4 december 2003. Auteurs. Teus van Eck Hans RödelAd Verkooijen. De balans. Milieu Voorzieningszekerheid. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Stand van zaken promotieonderzoek naar het

functioneren van de Nederlandse energievoorziening.

Teus van Eck en Hans RödelBegeleider Ad Verkooijen

Energiecommissie VNO/NCWDen Haag, 4 december 2003

AuteursAuteurs

Teus van Eck Hans Rödel Ad Verkooijen

Stakeholders

Gewenste Strategisch Doelen

"NU" "DAN"

Invloedsfactoren

Maatschappelijke Ontwikkelingen

KwantificerenBelangen

Analyse Modelvorming Ontwerp

StakeholdersMarkt/producten

EconomieTechniek/MilieuLeveringszekerheid

Wet

gevi

ng

Concrete Aanbevelingen

Sce

nario

's

“Economie”

De lange en korte termijn waarde???

Milieu

Voorzieningszekerheid

De balans

DoelstellingDoelstelling

Het presenteren van een aantal Het presenteren van een aantal scenario’s t.a.v. de gewenste scenario’s t.a.v. de gewenste balans tussen economie, milieu balans tussen economie, milieu en leveringszekerheid en hoe en leveringszekerheid en hoe deze het beste kunnen worden deze het beste kunnen worden gerealiseerd. De keuze is dan aan gerealiseerd. De keuze is dan aan de politiek.de politiek.

Wat is er gereed?Wat is er gereed?

Het inventariseren en analyseren Het inventariseren en analyseren van de actuele situatie t.a.v. van de actuele situatie t.a.v. economie, milieu en economie, milieu en leveringszekerheid.leveringszekerheid.

3 publicaties in ET over deze 3 publicaties in ET over deze onderwerpen.onderwerpen.

Enkele presentaties en korte Enkele presentaties en korte publicaties.publicaties.

Wat is er in bewerking?Wat is er in bewerking?

Een dispatch model voor economie, milieu en Een dispatch model voor economie, milieu en leveringszekerheid.leveringszekerheid.

De input voor het model.De input voor het model. De positie van WKK en Warmtedistributie.De positie van WKK en Warmtedistributie. De De financiëlefinanciële waardering van milieukosten. waardering van milieukosten. Regulering en gedrag van marktpartijen.Regulering en gedrag van marktpartijen. De relatie vraag/aanbod en infrastructuur.De relatie vraag/aanbod en infrastructuur. Een aantal publicaties.Een aantal publicaties.

PlanningPlanning

Met name vanwege de actualiteit Met name vanwege de actualiteit van het onderwerp willen wij het van het onderwerp willen wij het onderzoek uiterlijk medio 2004 onderzoek uiterlijk medio 2004 afronden.afronden.

Voorlopige constateringen en Voorlopige constateringen en conclusiesconclusies

Ter discussie geven wij een Ter discussie geven wij een aantal zwart-wit constateringen aantal zwart-wit constateringen en conclusies.en conclusies.

Wij zijn oplossingsrichtingen aan Wij zijn oplossingsrichtingen aan het uitwerken.het uitwerken.

11

Nederland is voor zijn voorzieningszekerheid Nederland is voor zijn voorzieningszekerheid afhankelijk van import.afhankelijk van import.

Er zijn geen lange termijn garanties t.a.v. Er zijn geen lange termijn garanties t.a.v. import.import.

Voorzieningszekerheid is niet alleen Voorzieningszekerheid is niet alleen afhankelijk van bechikbare productie en afhankelijk van bechikbare productie en transportcapaciteit , maar ook van de transportcapaciteit , maar ook van de bedrijfsvoering.bedrijfsvoering.

Opgesteld vermogen, gemiddelde en maximum vraag

22

In een echt Europees Level Playing Field In een echt Europees Level Playing Field heeft Nederland de potentie voor heeft Nederland de potentie voor exporteur.exporteur.

Extra investeringen in Extra investeringen in grensoverschrijdende verbindingen voor grensoverschrijdende verbindingen voor import zijn zinloos, tenzij er groot import zijn zinloos, tenzij er groot verschil in vraagpatronen of verschil in vraagpatronen of aanbodopties zijnaanbodopties zijn

33

Het Nederlandse en Europese energiebeleid gaat niet Het Nederlandse en Europese energiebeleid gaat niet verder dan: Het moet zo goedkoop en schoon mogelijk verder dan: Het moet zo goedkoop en schoon mogelijk zijn en de voorzieningszekerheid moet worden zijn en de voorzieningszekerheid moet worden gegarandeerd. Concrete invulling van doelstellingen gegarandeerd. Concrete invulling van doelstellingen ontbreekt.ontbreekt.

Nederland heeft belang bij een Europees Level Playing Nederland heeft belang bij een Europees Level Playing Field, Nederland “delevelt” naar een zwakke Field, Nederland “delevelt” naar een zwakke Nederlandse positie, andere landen “delevelen”naar Nederlandse positie, andere landen “delevelen”naar een maximale benutting van de eigen positie.een maximale benutting van de eigen positie.

44

De traditionele prijsvormingstheorie De traditionele prijsvormingstheorie werkt niet in de elektriciteitsmarkt werkt niet in de elektriciteitsmarkt voor de peak periodes.voor de peak periodes.

De huidige marktstructuur geeft De huidige marktstructuur geeft structureel in de peak periodes sterk structureel in de peak periodes sterk fluctuerende en vaak hoge prijzen.fluctuerende en vaak hoge prijzen.

55

Concurrentie vraagt om veel aanbieders.Concurrentie vraagt om veel aanbieders. Met veel aanbieders functioneert het systeem Met veel aanbieders functioneert het systeem

alleen met een centrale aansturing en lange alleen met een centrale aansturing en lange termijn contracten.termijn contracten.

De huidige marktstructuur is te riskant voor De huidige marktstructuur is te riskant voor nieuwe aanbieders.nieuwe aanbieders.

Afzonderlijke aanbieders zijn niet Afzonderlijke aanbieders zijn niet verantwoordelijk voor de totale verantwoordelijk voor de totale voorzieningszekerheid.voorzieningszekerheid.

66

De actuele strikte scheiding tussen De actuele strikte scheiding tussen productie/netten en tussen productie/netten en tussen netten/aanbieders demotiveert een netten/aanbieders demotiveert een optimalisatie over de gehele keten t.a.v. optimalisatie over de gehele keten t.a.v. investeringen en bedrijfsvoering.investeringen en bedrijfsvoering.

Deze scheiding stimuleert afschuifgedrag Deze scheiding stimuleert afschuifgedrag en hokjesdenken.en hokjesdenken.

77

De actuele situatie met De actuele situatie met optimalisatie per marktpartij optimalisatie per marktpartij geeft een extra CO2 emissie die geeft een extra CO2 emissie die groter is dan de reductie t.g.v. de groter is dan de reductie t.g.v. de totale duurzame productie in totale duurzame productie in Nederland.Nederland.

88

We nemen het milieu pas serieus als:We nemen het milieu pas serieus als: Er een uniforme methode komt voor Er een uniforme methode komt voor

bepaling van milieuprestaties en bepaling van milieuprestaties en milieuwaardering.milieuwaardering.

De milieukosten een integraal De milieukosten een integraal onderdeel worden van de kostprijs.onderdeel worden van de kostprijs.

99

De Kyoto intentie is prima, terugdringen De Kyoto intentie is prima, terugdringen van de CO2 emissie op de meest van de CO2 emissie op de meest kosteneffectieve wijze op wereldschaal.kosteneffectieve wijze op wereldschaal.

De nu voorliggende concrete invulling De nu voorliggende concrete invulling leidt voor Nederland tot een groot leidt voor Nederland tot een groot concurrentienadeel en import van vuilere concurrentienadeel en import van vuilere elktriciteit dan we zelf kunnen elktriciteit dan we zelf kunnen produceren.produceren.

1010

De nu bestaande convenanten en plannen De nu bestaande convenanten en plannen voor CO2 handel sluiten niet aan op een vrije voor CO2 handel sluiten niet aan op een vrije markt, maakt de markt ondoorzichtig en markt, maakt de markt ondoorzichtig en leiden alleen maar tot discussies over in het leiden alleen maar tot discussies over in het verleden verworven rechtenverleden verworven rechten

We moeten terug naar de basis “Wat willen We moeten terug naar de basis “Wat willen we bereiken en hoe kunnen we op een we bereiken en hoe kunnen we op een simpele wijze milieukosten in het simpele wijze milieukosten in het marktsysteem integreren?”marktsysteem integreren?”

1111 De warmtemarkt is geen vrije markt.De warmtemarkt is geen vrije markt. Kies voor de warmteinfrastructuur het Kies voor de warmteinfrastructuur het

netbeheerdersmodel.netbeheerdersmodel. Wettelijke bescherming t.a.v. tarieven en Wettelijke bescherming t.a.v. tarieven en

voorzieningszekerheid.voorzieningszekerheid. Simpele regulering en stimulering op basis Simpele regulering en stimulering op basis

echte milieuprestaties in combinatie met goede echte milieuprestaties in combinatie met goede planologie.planologie.

Warmtedistributie en WKK; de vergeten Warmtedistributie en WKK; de vergeten snelweg naar Kyoto.snelweg naar Kyoto.

1212

Lange termijn investeringen op basis Lange termijn investeringen op basis verschil in regulering tussen landen is verschil in regulering tussen landen is structureel fout.structureel fout.

Voorbeelden: import groene elektriciteit Voorbeelden: import groene elektriciteit en de handel in afval en biomassa.en de handel in afval en biomassa.

Met name voor afval en bepaalde soorten Met name voor afval en bepaalde soorten biomassa moet de volgorde blijven; biomassa moet de volgorde blijven; voorkomen, recyclen, optimaal voorkomen, recyclen, optimaal energetisch benutten.energetisch benutten.

1313

Er zullen in de vrije markt grote Er zullen in de vrije markt grote inspanningen moeten worden inspanningen moeten worden verricht om de extra kosten t.o.v. verricht om de extra kosten t.o.v. de nutssituatie t.a.v. financiering de nutssituatie t.a.v. financiering en de vele nieuwe functies en en de vele nieuwe functies en marktspelers te compenserenmarktspelers te compenseren

1414

Er is zeer weinig aandacht voor research.Er is zeer weinig aandacht voor research. Het op korte termijn afrekenen op Het op korte termijn afrekenen op

financiële resultaten geeft een slecht financiële resultaten geeft een slecht researchklimaat.researchklimaat.

Zowel binnen de energiebedrijven als Zowel binnen de energiebedrijven als binnen de binnen de toeleveringstoeleveringsindustrie, voor industrie, voor zover deze nog bestaat, neemt de zover deze nog bestaat, neemt de kenniscapaciteit af.kenniscapaciteit af.

1515

De gehele energiemarkt met bijbehorende De gehele energiemarkt met bijbehorende regulering is dermate ingewikkeld geworden dat het regulering is dermate ingewikkeld geworden dat het oplossen van een probleem vaak nieuwe problemen oplossen van een probleem vaak nieuwe problemen veroorzaakt.veroorzaakt.

Er is nauwelijks meer overzicht over het Er is nauwelijks meer overzicht over het totaalgebeuren.totaalgebeuren.

Hierdoor leent het onderwerp zich niet meer voor Hierdoor leent het onderwerp zich niet meer voor openbare debatten.openbare debatten.

Herbezinning is noodzakelijk.Herbezinning is noodzakelijk.

1616

Gewetensvraag: waar heeft de Gewetensvraag: waar heeft de industrie meer belang bij, een industrie meer belang bij, een industriebeleid inclusief industriebeleid inclusief energievoorziening of een energievoorziening of een volledig vrije energiemarkt?volledig vrije energiemarkt?