18
2015 nr. 2/3 december Schng Promoe Marieme Tradies Secr.: p/a Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht E-mail [email protected] Inschr. KvK 41174157 Mahu: fleet member of the Historical Naval Ships Associaon HNSA 175 rooms with all modern conveniences, English/Continental Breakfast Buffet, 24 hour reception, pleasant bar, sundeck/terrace, free ferry service to and from Central Railway Station, free hotel shuttle bus all night long. Welcome on board! De MAHU, tijdens de Wereldhavendagen afgemeerd achter Zr.Ms. Johan de Witt

Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

2015 nr. 2/3 december

Stichting Promotie Maritieme TraditiesSecr.: p/a Saturnus 42, 1115 TE DuivendrechtE-mail [email protected]. KvK 41174157

Mahu: fleet member of the Historical Naval Ships

Association HNSA

175 rooms w

ith all modern conveniences, English/C

ontinentalB

reakfast Buffet, 24 hour reception, pleasant bar, sundeck/terrace,

free ferry service to and from C

entral Railw

ay Station, free hotelshuttle bus all night long.W

elcome on board!

De MAHU, tijdens de Wereldhavendagen afgemeerd achter Zr.Ms. Johan de Witt

Page 2: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

Stichting Promotie Maritieme TraditiesOpgericht 22 september 1994 / KvK 41174157

F Het bewaren van het culturele en materiële erfgoed van de Koninklijke Marine.F Het bevorderen van de belangstelling voor het veelzijdige maritiem gebeuren.F Het versterken van de band tussen allen die het maritieme gebeuren een warm hart toedragen.F Het organiseren van reünies t.b.v. oud-opvarenden van Zr.Ms. & Hr.Ms. schepen en van inrichtingen.F Het ondersteunen van andere maritieme instellingen in de ruimste zin.

F Werven van donateurs, die door een jaarlijkse bijdrage helpen de exploitatie mede mogelijk te maken.F Benaderen van bedrijven om als sponsor op te treden in de vorm van financiële of materiële steun.F Aanvragen van financiële steun van de overheid c.q. subsidieverstrekkers.F Aanboren van kennis bij belangstellenden, waaronder oud-opvarenden. Zij kunnen bijdragen aan het

in stand houden van de schepen.F Het uitgeven van maritieme boeken.F Onze website actueel te houden die u altijd kunt raadplegen: www.mahu880.nl

Sinds oktober 2003 zijn wij in het bezit van de Hr.Ms. Mahu, een ondiepwatermijnenveger van de Van Straelen klasse en het landingsvaartuig de L9512.

Ter ondersteuning geven wij regelmatig een informatie magazine uit onder de naam MARITIEM AKTUEEL, of – indien nodig – een Nieuwsbrief. Tegen een minimum bijdrage van € 20,– per jaar verzenden wij deze naar onze donateurs. Losse verkoop € 3,50.Advertentietarieven op aanvraag.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd door druk, kopie, fotografie, film, internet of op enige wijze of gebruikt worden voor andere doeleinden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het bestuur van de stichting Promotie Maritieme Tradities.

2

Wie zijn wij?

Onze voornaamste doelstellingen:

Dat willen wij bereiken door:

WORD DONATEUR EN HELP MEE ONZE DOELEN TE VERWEZENLIJKEN !

In dit nummer:Nieuwe donateurs 4Van de voorzitter 5-7Van de penningmeester 8Machinekamer Journaal 11 9-10Berichtje van de Prik 11-12Veiligheid aan boord 12-13Asverstrooiing Willem Neugebauer 15Militair Hembrugweekend 16-17Scheveningen Volvo Ocean Race 20-21Marinenieuws 22Sail Amsterdam 23-25Wereldhavendagen 2015 26-27Geschiedenis van de Mijnendienst 28,29Marinekalender 2016 30RZN, Sponsoren en Zoektocht 31

Onze adverteerders 11,14,18,19,32,35,36

Agenda 2016 Deze wordt gepubliceerd in het voorjaarsnummer van Maritiem Aktueel 2016.Maar nu al aandacht voor de grote algemene reünie van de RZN in september 2016: zie pag. 31.

En... denk aan de betaling van uw con-tributie voor 2016

Mahu

Bestuur Stichting Promotie Maritieme Tradities

Beschermheer: Commandeur ir. C. Boelema Robertus

Voorzitter: G.J. Abels (Hans) Algemeen bestuursleden:T: 020 6370614 P. Aberkrom (Piet), penningmeester RZNE: [email protected] T: 06 511 61160 E: [email protected] L.T.J.M.A. Versteeg (Loek), sponsoring E: [email protected]: mw. I. Werkhoven (Inge) Interne communicatie: E: [email protected] M. van Tatenhove (Rinus) E: [email protected]: R. Goldsteen (Rob) PR-buitenland: T: 06 519 81558 H.C. Jongewaard (Henk)E: [email protected]

Donateursadministratie Beheer website: G.J. Voogd (Job) R. Goldsteen (Rob) E: [email protected]

Redactie Maritiem Aktueel H. Faber (Harry)DE Schoener 3, 7622EJ, T: 06 22443706 E: [email protected]

Stichting P.M.T.Postadres p/a Saturnus 42. 1115 TE Duivendrecht Rekeningnrs. Algemeen IBAN: NL 55 INGB 0005578761 Evenementen IBAN: NL 78 INGB 0004245373 Toko IBAN: NL 65 INGB 0006270482 Voor allen (ook RZN) geldt BIC: INGBNL 2 ATelefoon 020 221 7684 / 06 511 61160E-mail [email protected] www.mahu880.nl

Adres en routebeschrijving MahuDe Mahu en LCA9512 liggen afgemeerd aan NDSM-pier nr 4, 1033 RG Amsterdam-Noord. Als u een routeplanner gebruikt dan is het adres M.T. Ondinaweg.Met openbaar vervoer vanaf station Amsterdam-CS: Aan de IJ-zijde van het station neemt u de pont naar het NDSM-terrein, bij aankomst ziet u links het Botel. Dat is de NDSM-Pier en de MAHU ligt tegenover het Botel.

Aan boord zijn wij bereikbaar via e-mail: [email protected] of T: 020 221 7684Er is naganoeg altijd wel iemand aan boord, maar als u van ver komt, bel of mail ons dan eerst even, dan zetten wij de koffie klaar.

Reüniegroep Zeemacht Nederland IBAN NL 29 INGB 0005929884 t.n.v. RZN te Amsterdam

3

Page 3: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

Van de redactie

Beste Lezers,Om een aantal redenen moest de verschijning van het augus-tusnummer van MA worden uitgesteld. Een belangrijke oorzaakwaren de vele activiteiten die met de Mahu in de zomer zijn ondernomen. Reporta-ges en beelden in dit nummer van De Piratendag op de Bataviawerf, van onze aan-wezigheid bij het Militaire Hembrugweekend, het hoogtepunt van dit jaar SAIL en de Volvo Ocean Race in Scheveningen. Met als laatste de Wereldhavendagen. Omdat onze toetreding tot het Varend Erfgoed in de toekomst inhoudt dat we bij meerdere gelegenheden in dat kader acte de presence gaan geven, heeft het bestuur op mijn verzoek besloten om dit jaar het augustus/decembernummer te combineren tot een dubbelnummer. En omdat de activiteiten in het najaar en de winter voor wat be-treft de Mahu zich beperken tot het overigens heel noodzakelijke onderhoud van het schip is tevens besloten om met ingang van 2016 twee i.p.v. drie nummers per jaar uit te brengen en wel één in het voorjaar en één in de winter. Met in totaal hetzelfde aantal pagina’s nl. 72, maar omdat een aantal vaste pagina’s dan een keer minder behoeft te worden opgenomen betekent het een uitbreiding van de redactionele pagina’s en dus inhoudelijke winst. Vandaar dat uw redacteur u verheugd een goede jaarwisseling toewenst en een heel gelukkig 2016. Harry Faber, red.

Nieuwe donateurs

Na het verschijnen van het vorige Maritiem Aktueel zijn de volgendemensen donateur geworden:

Promotie Maritieme Tradities: T. van Ingen, Zaandam N. Waterman, Amstelveen R. Freitag. IJsselmuiden C. Bos, Amsterdam W.M. Renneberg, Selfkant (D) R. Rademaker, Scheveningen RZN: G. Bovenkamp, Barneveld

Voor eventuele fouten in namen, adressering, opzeggingen enz. kunt u contact op- nemen met de donateursadministratie: Stichting Promotie Maritieme Tradities t.a.v. Job Voogd, Beemsterstraat 515, 1024 BE Amsterdam E-mail: [email protected] Met vriendelijke groet, Job Voogd

Van de voorzitter

Wat zagen wij er naar uit. Het jaar 2015 zou een geweldig vaar-seizoen worden. Helaas ging het geplande bezoek aan Oosten-de niet door. Een toegezegde sponsoring werd geannuleerd.

Bij het Militair Weekend op het Hembrugterrein waren we opzondag 10 mei aanwezig. Het weekend stond in het teken van ‘De koude oorlog’. Aan de ene zijde Rusland en haar partners tegenover Amerika en West Europa met daar tussen in het ‘IJzeren Gordijn’ zoals Churchill de grens in 1946 noemde. Het bezoek aan Scheveningen voor de Volvo Ocean Race was een geweldige erva-ring. Zaterdag 20 juni met een aantal passagiers de deelnemende zeilschepen uit-gezwaaid. Een stuk met de Brunel opgevaren. Onze passagiers hebben genoten en we hebben heel wat complimenten gekregen voor onze gastvrijheid en het specta-culaire varen.

Ook bij de Marinedagen in Den Helder was de MAHU aanwezig. De tocht over zee op donderdag 2 juli jl. van Amsterdam naar Den Helder was heerlijk. Kalm zeetje en rustig gevaren. In Den Helder veel bezoekers aan boord gehad en ook onze stand werd druk bezocht.

Op vrijdag 3 juli jl. werd officieel het ‘Platform Varend Erfgoed Koninklijke Marine’ opgericht. Zondag 5 juli jl. ontvingen wij uit handen van de Commandant Zeestrijd-krachten, de Generaal der Mariniers Rob Verkerk, wimpels met certificaten voor de MAHU en de L9512. De twee schepen zijn dus nu officieel ‘Varend Erfgoed Konink-lijke Marine.’ Maandag 6 juli zijn we via het IJsselmeer en Markermeer terug naar de thuishaven gevaren.

Zondag 19 juli jl. hebben we vanaf de MAHU de as van Wim Neugebauer verstrooid. Een indrukwekkende ceremonie. Een waardig afscheid van onze eerste schipper.

Eindelijk was het weer zover. SAIL2015. Geweldig wat een spektakel. Het grootste nautische evenement dat je maar kunt bedenken. En al die zwartkijkers vooraf kre-gen ongelijk. Bij de organisatie zou niets deugen en al dergelijke onzin. Gewoon een onvergetelijk gebeuren. Met onze sponsoren en donateurs hebben we elke dag met de MAHU gevaren. ’s Middags en ’s avonds. De SAIL IN op woensdag 19 augustus was nog groter en met nog meer schepen en scheepjes dan ooit. Als je de luchtfoto’s op onze site www.mahu880.nl bekijkt lijkt het wel de Kalverstraat op een drukke za-terdag. Onze gasten hebben opnieuw genoten van het spektakel op het water, maar ook van wat de dames en heren van de catering aan boord presenteerden. Heerlijke hapjes en drankjes waren er. (Zie in dit nummer blz. 23 tot 25 voor mooie beelden)Vanwege problemen met bakboord hoofdmotor werd er door de machinisten Jakob en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar was en er moest besloten worden: of niet varen, of met alleen stuurboordmotor varen. Het was die dag SAIL UIT. En onze gas-ten van het Veteranen Instituut waren al aan boord. Onze schipper besloot dat we toch gingen varen. Manoeuvreren zou in dat gewoel van schepen en scheepjes wel eens een probleem kunnen geven. Maar rustig aan en pas voor de Oranjesluizen keren.

54

Page 4: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

Die zondagavond waren de bemanningsleden en de medewerk(st)ers van de cate-ring op en versleten. Elke dag van ’s morgens vroeg tot diep in de nacht ging zijn tol eisen. Maar een uurtje met z’n allen op het achterdek met ook voor ons een hapje en een drankje en we konden er weer tegen.

Veel tijd om het schip weer spic en span te krijgen, hadden we niet. Zaterdag 29 augus-tus werd bij de Bataviawerf in Lelystad de Piratendag gehouden. Een feest voor grote en kleine piraten waar de MAHU elk jaar bij is. Vrijdag 28 augustus via het Markermeer naar Lelystad gevaren. Een prachtige tocht. ’s Avonds heerlijk in het restaurant van de Bataviawerf gegeten. De Piratendag was weer onvergetelijk. Wat hebben we een pret

gehad met al die kleine en wat grote piraten. Telkens een stukje varen om na het afmeren de slechte piraten van de Batavia te verjagen. We zouden drie vaarten gaan maken, maar het werden er uiteindelijk vijf. Daarna met de bemanning en een aantal medewerkers van de werf heerlijk BBQ-en. Voor de bemanningsleden was er een geschenk van de Bataviawerf. Zondag 30 augustus weer trossen los en terug naar de NDSM-pier.

Opnieuw weinig tijd om tot rust te komen. De Wereldhavendagen in Rot-terdam waren tijdens het weekend van vrijdag 4 t/m zondag 6 september. Donderdag 3 september binnendoor naar Rotterdam. Wat een prachtige tocht. Beetje koud weer, maar geno-ten van het varen door een prachtig landschap. De Havendagen waren een geweldig gebeuren. We lagen aan een ponton achter de Johan de Witt. Een mooiplaatje daarvan siert het omslag van dit nummer. Ongelooflijk veel bezoekers aan boord gehad. Zondagmiddag werd er aan boord een looprichting ingesteld. Aan boord komend via bakboord naar het achterdek. Daar werd uitleg gegeven over de mijnenveger en het mijnenvegen. Via stuurboord naar het voordek. Hoeveel bezoe-kers op de foto gingen achter de oerlicon was niet te tellen en op de brug op de foto achter het roer staand doet het natuurlijk ook altijd goed. Maandag weer binnendoor terug naar de thuishaven. Een prachtig weekend en ze-ker voor herhaling vatbaar.

Het blad Maritiem Aktueel gaan we in het vervolg twee maal per jaar uitgeven. Tegen het einde van het jaar en aan het begin van het vaarseizoen. Komen er meer bladzij-den per uitgave en kunnen we ook meer informatie geven.

We zijn op dit ogenblik druk doende om het vaarprogramma voor volgend jaar vast te stellen. Zodra het programma bekend is zetten we dat op onze site www.mahu880.nl Daar vermelden wij ook de mogelijkheden om als donateur een keer een tocht met de MAHU mee te varen.

6

Bemanningsleden Mahu in nieuwe kleding

De stichting PMT heeft voor de bemanning van de MAHU en de L9512 kleding ver-zorgd. Ziet er natuurlijk goed uit als we ergens komen met de MAHU.

Rest mij u en uw dierbaren fijne kerstdagen, een geweldig oudejaarsfeest en voor 2016 een gelukkig en vooral een gezond jaar.Hans Abels

7

Page 5: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

8 9

Machinekamer Journaal 11

Het is inmiddels alweer een tijdje geleden dat ik in de pen ben geklommen, dus ik zal m’n best doen.Wat is er allemaal gebeurd? Nah, heel veel. We hebben gevaren, heel veel, voor ons doen. We hebben de verstuivers van de hoofdmotoren waar ik het de vorige keer over had nu op reserve nadat we deze hadden getest en afgesteld. Dit alles is gedaan met con-serveringsvloeistof, dat is helemaal voor elkaar, alleen bleek dat één verstuiver toch niet goed was, dus is deze vervangen.

We hadden ook problemen met een van de vleugel-pompjes van de hoofdmotoren. Dat is achteraf een enorm gemartel geweest om het weer werkend te krijgen. Het gebeurde in Scheveningen tijdens de Volvo Ocean Race waar we eerste avond zelf moes-ten dieselen. We lagen aan een kant in de haven waar geen walstroom was en ons was toegezegd dat we in de loop van de avond naar de andere kant zouden verhuizen waar wel stroom was. Nou nee dus. Volgende dag verhuisd en stroom gekregen. Nadat we op de zaterdag hadden gevaren bleven we in de binnenhaven liggen, weer dieselen dus, dit is best wel leuk eigenlijk om het doorzettingsver-mogen van ‘oude’ mannen te testen.Aan alle goede dingen komt een eind: zondag-morgen ging de draaiende omvormer stuk; anker doorgebrand, aldus Job. Gelukkig zijn we daar niet helemaal van afhankelijk en zijn we creatief, dus motoren op de oude manier met de winch starten kon ook nog. En hadden we nog echt oude man-nen aan boord, die wisten hoe je koffie moet zetten zonder koffiezetmachine. Wat ben je als jong mens dan dankbaar voor deze prehistorische kennis.

In de aanloop naar de Marinedagen hebben we een noodaggregaat gekocht dat soelaas moestbieden. Dat deed ie ook, dus hebben we nu een goede noodvoorziening aan boord. Nu ik dit schrijf word de omvormer weer terug geplaatst, guttegut wat worden hier weer blij van.Verder hebben we een aantal lekkages van de hulpmotoren, met name stuurboord is nogal hardnekkig, maar dat gaan we winnen. Het probleem is dat je met onze goed-gevormde lichamen vrijwel nergens tussen kunt komen.Een van de brandstofvoorraadtanks was lek en aangezien deze van polyester zijn en oud, is het materiaal doordrenkt met diesel. Dit te repareren was niet simpel maar

Maak uw donateurbijdrage over 2016 s.v.p. per omgaande over in verband met onze krappe kaspositie! Bij voorbaat heel hartelijke dank !

Van de penningmeester

In verband met kostenbesparing zullen we vanaf heden geen acceptgiro’s meer versturen voor het innen van de donaties. We verzoeken onze donateurs dan ook om de minimum donatie van € 20,00 voor 2016 over te maken met behulp van internetbankieren of over te schrijven op bankrekening

NL 57 INGB 0005578761t.n.v. Stichting Promotie Maritieme Tradities

met de vermelding: donatie 2016, naam en e-mailadres.

De donateurs die € 50 of meer overmaken voor 2016 zullen worden uitgenodigd om een van onze vaardagen als passagier mee te varen. Dit aanbod geldt ook nog voor de donateurs die voor 2015 € 50 of meer hebben overgemaakt en er nog geen gebruik hebben gemaakt. Zij kunnen zich alsnog aanmelden voor een van onze vaar-dagen. Per e-mail zullen wij u dan ook op de hoogte houden op welke dagen we met de MAHU zullen varen.

De vernieuwing van de schroefasl-agers (waarover u in Maritiem Aktueel alles hebt kunnen lezen) en o.a. het uitvallen en repareren van de hoofdomvormer heeft zoveel gekost, dat zonder de extra donaties van de donateurs en sponsoren de Mahu niet meer vaarklaar gemaakt had kunnen worden voor SAIL 2015. Veel van onze dona-teurs en sponsoren hebben we dan ook een geweldig vaartocht kunnen aanbieden tijdens Sail.

In 2016 zullen we weer een aantal evenementen in Nederland en mogelijk België bezoeken. Tijdens de heen- en terugreis kunnen altijd een aantal opstappers mee-varen. De kosten voor zo’n vaart, die vaak een hele dag duurt en soms over zee gaat bedragen € 50,– en dat is inclusief eten en drinken. Wij zullen de donateurs waarvan we het e-mailadres hebben tijdig op de hoogte brengen van de data waarop we heen- en terugvaren, Zodat u daarop kunt inschrijven. Let op! Het aantal meevaren-den is beperkt: vol = vol.

Het bestuur zal nog dit jaar de aanvraag voor de ANBI-status indienen bij de Belastingdienst. Als wij de ANBI-status als culturele instelling verkrijgen dan kan uw donatie belastingvoordeel opleveren. Wij houden u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.Rob Goldsteen, [email protected]

Page 6: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

1110

met een hoop doorzettingsvermogen en goed advies is het gelukt. Er was alleen een klein probleempje: de tank was afgedopt zodat we hem als ballasttank konden ge-bruiken en dat moest dus weer terug gebouwd worden. Aangezien echter de een wat minder omvangrijk is dan de ander is dit samen opgelost. Fijn zo’n scheepsvlak, erin gaat, maar eruit wordt lastiger.

De Marinedagen waren uniek, niets kapot.

Sail was geweldig maar op de zaterdagavond bleek dat twee koppakkingen van de bakboordhoofdmo-tor lekten. Omdat we de volgende dag moesten varen, was er maar één oplossing: direct repareren. Om 01.30u zijn we begonnen met z’n tweetjes zodat een ander de volgende dag de machinekamer kon doen. We waren om 11.00 u klaar, gestart, helaas bleek een kop gescheurd waardoor er water via het uitlaatkanaal uit werd geperst. Waarom dit niet eer-der gezien? Nou heel simpel omdat de pakkingen onder de koppen stonden te bubbelen maar door het loshalen en weer op spanning brengen en weer verwarmen van de motor wordt zoiets zichtbaar. Ba-len dus. En toen? Na onderling overleg is er die dag toch gevaren. Ik neem m’n pet af voor onze schipper: dat hij het aandurfde omdat het schip op één motor nogal trekt. Maar we hadden 110% vertrouwen in deandere motor. Later in week hebben we de betreffende kop vervangen vervolgens proefgedraaid en alles bleek weer oke en iedereen blij.

Toen naar Lelystad voor de piratendag van de Bataviawerf ook weer zonder proble-men.

Onze laatste trip was naar Rotterdam voor de We-reldhavendagen waar we aan een ponton direct achter Zr. Ms. Johan de Witt lagen en we ons wel heel klein voelden achter dit grote schip. Omdat het schip zondagsavonds vertrok en tevens de pontons, moesten we naar een andere ligplaats waar we ook moesten dieselen.

Dit alles is maar een kleine samenvatting wat er is gebeurd. We zitten nu we in de winterperiode waar we aantal punten hebben die om onze aandacht vragen.Tot zo ver, Jakob Schuitema

De Wereldhavendagen werden afgesloten met een schitterend vuurwerk

Berichtje van de Prik (Elec.)

Beste Lezers,

Hier van de prik (elec) weer een berichtje over de afgelopen periode.Onze trip naar de Ocean Volvorace is goed gegaan tot de laatste dag, Ik zat met de machinist Jan aan mijn eerste kopje koffie toen in eens het licht uit ging.Machinist jan vloog de generatorkamer in maar daar was alles oké wat de gelijk-stroom aanging.Ik dook op de draaiende omvormer die van 220V= 3x220V~ maakt en ja hoor een doorgebrand anker.De verlichting weer terug gezet op 220V= en toen zijn wij toch vertrokken buitenom naar IJmuiden, de nieuwe accu-installatie heeft het goed uitgehouden en zo zijn wij toch thuis gekomen.De vraag om koffie konden wij bijhouden door op de oude manier water te koken en opgieten van de koffie.In Amsterdam de omvormerset gedemonteerd en weggebracht naar Het wikkelbe-drijf ‘de Vier’. De eerste conclusie was erg negatief, even afwachten.

Voor vertrek naar de vlootdagen een generatorset aangeschaft, deze heeft gewerkt tot halverwege de terugreis, daarna liet hij het afweten. Terug naar de leverancier: kon niet gemaakt worden (een fout in de wikkelingen), maar we kregen op garantie-basis een nieuwe set. Tot op heden houdt deze het uit.

Na de vlootdagen kwam Sail 2015, alle dagen varen, ook ’s avonds met tot besluit vuurwerk. Het waren dagen van 10.00 uur ’s morgens tot 00.30 ‘s nachts . Dit varen met Sail heeft mij weer een klus opgeleverd, namelijk dimbare verlichting in de sla-gentellers te maken, want die waren met ’s avonds varen moeilijk afleesbaar.

Het weekend erop naar Lelystad voor de piratendag. Een groots feest met al die

ADVERTENTIE

Page 7: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

12 13

ukkies verkleed als goede piraat die de kwade piraat moesten vangen op de Bata-via.

Het volgende weekend naar Rotterdam voor de Havendagen. Wij lagen aan een pon-ton dwars achter de Johan de Wit. In goede samenwerking daarmee aangesloten op hun electranet. Zoals je ziet op de bijgevoegde foto met een gestreken mast zou de Mahu bij de Johan de Wit naar binnen kunnen. Maar alle gekheid op een stokje wij zijn echt een dinkytoy.Na vier grandioze dagen in Rotterdam maandagochtend vertrokken en via Vreeswijk naar Amsterdam.Volgende keer een nieuw praatje, nu de groetjes van Job Voogd

Veiligheid aan boord

Gedurende de laatste maanden hebben we het nodige gedaan om de veiligheid aan boord te verbeteren. Allereerst werden alle brandblussers gecontroleerd en is over-jarig materiaal vervangen. Ook werden de EHBO-trommels gecontroleerd en daar waren ook wat verbandmiddelen aan vervanging toe in verband met de uiterste ge-bruiksdatum.

Daarnaast werd ook aan het praktisch oefenen gedacht: op 12 juni j.l. gingen we naar Den Helder om te trainen met vuur en blusmiddelen om zo wat ervaring op te doen. We werden met veel enthousiasme ontvangen op de NBCD-school (voor vele ouderen onder ons de Pyromaan) waar we onderricht kregen in de gevaren des levens. Een flink aantal lichamelijke bedreigingen in de vorm van planten en beestjes passeerden daar de revue. Daarna nog de praktijktraining met vuur en dan nog de gezamenlijke lunch. Kortom een boeiende en leerzame dag.

Twee weken later hebben we aan boord van de Mahu EHBO- en reanimatie-onder-richt gehad. Wederom een zeer vruchtbare dag, het kostte wel haast een tafel van 2 bij 1 meter die nagenoeg bezweek onder het gewicht van de instructeur maar het was zeer leerzaam en zonder dat wij pijn in onze ruggen of knieën kregen. Ook

brachten de heren instructeurs het nieuwste van het nieuwste snelverband met zich mee en hebben ze ons daarmee leren omgaan. EHBO-trommels werden nagekeken en waar nodig aangevuld met vers materiaal.

Na enige tijd kregen we het bericht dat er kans was op een gratis AED-defibrillator voor aan boord. Een voorwaarde was natuurlijk dat er een aantal mensen mee moest leren omgaan en dat houdt tevens een les reanimatie in. Deze training konden we volgen in het gebouw van de firma Falck, dichtbij ons schip. De trainingsavond op 18 augustus werd geheel gratis en in eigen tijd uit-gevoerd door mevrouw Trap van de firma Falck. Helaas konden er door omstandigheden maar zes medewerkers aan deelnemen i.v.m. voorberei-dende werkzaamheden voor Sail en de enorme verkeersdrukte. Maar met de belofte dat deze lesvan de winter nog wel een keer georganiseerd kan worden, gingen we terug aan boord met een goed bruikbare AED en gewapend met praktische kennis in het ge-bruiken hiervan.

Veel van het geleerde kon gelijk in praktijk gebracht worden toen op de eerste avond van de Sail een passagier nogal ongelukkig gevallen was met als gevolg een flinke scheur in de hoofdhuid. Het was dusdanig dat de wond gehecht moest worden in het ziekenhuis. Hiertoe zijn we de Oranjesluis ingevaren en hebben we de man overge-dragen aan de zorg van de inmiddels gearriveerde ambulance-medewerkers. Hierbij werd perfect samengewerkt door de sluis medewerkers, bemanning en ambulance-dienst. Tijdens de piratendagen in Lelystad heeft één van onze eigen medewerkers getracht met zijn hoofd de loop van het kanon te verbuigen waardoor zijn hoofdhuid behoor-lijk beschadigd raakte. Hier konden we met eigen middelen de wond goed bedekken en was geen tussenkomst van andere hulpdiensten noodzakelijk. Op dinsdag 1 september j.l. moest met de LCA naar het Marine-etablissement Am-sterdam gevaren worden om een valreep op te halen voor onze trip naar de Wereld-havendagen in Rotterdam. Na terugkomst moest weer afgemeerd worden op het vertrouwde plekje tussen de Pollux en de Mahu. Bij het afmeren van het landings-vaartuig viel één van de medewerkers tussen de wal en het schip, gelukkig zonder iets te raken waardoor hij niet gewond of bewusteloos te water ging. Bij de poging om weer aan boord te komen werkte hij hard mee, maar zonder trap in de nabijheid en met een losse ladder lukte het niet. Als laatste idee hebben we de klep van de LCA laten zakken en zo kwam hij weer aan boord met een nat pak en een niet meer functionerende telefoon.

Uit dit incident valt een les te trekken waardoor het veilig werken verbetert, te weten:

l de bemanning van de LCA moet altijd een automatisch zwemvest dragenl er moet gekeken worden hoe een te water geraakt slachtoffer zo snel mogelijk

aan boord of op de wal geholpen kan worden (ook als hij buiten kennis is)l dit zal ook voor de Mahu moeten gelden indien medewerkers over de railing

op de wal stappen bij het aanmeren.

Page 8: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

14 15

ADVERTENTIESPlaats ook uw advertentie in Maritiem Aktueel

Holland Batteries Loggerstraat 15 1976 CX IJmuiden T 0255 577467

3000 m²OUTDOOR

WATERSPORTKLEDING

SPORTVISSENSCHOENENWEBSHOP

Papaverweg 43 1032 KE Amsterdam-NoordT 020 6361996 / M 06 [email protected]

Holland Batteries is een onafhankelijke Nederlandse onderneming die zich richt op zowel stationaire als op startbatterijen voor backup systemen en voor het starten van motoren/ systemen.Holland Batteries zorgt, na een gedegen inventarisatie en een goed advies, dat uw batterij doet waarvoor u hem heeft aangeschaft, namelijk stroomvoorziening gedurende een door uzelf bepaalde tijdsduur.Zonder uitzondering heeft iedereen die in onze overigens zelf nog jonge onderneming werkzaam is veel ervaring in de batterijwereld. Hierdoor hebben zelfs de meest complexe, bedrijfskritische en stationaire batterijtoepassingen geen geheimen voor ons.

Holland Batterieszorgt voor de juiste spanningop momentendat het erop aankomt

[email protected]

Holland Batteries volop spanning!

Asverstrooiing

Graag wil ik het bestuur, de bemanning en de dames bedanken voor de verzor-ging van deze dag. Ook wil ik Bas bedanken voor de fotoreportage die hij heeft gemaakt. Dit is voor ons een heel mooie herinnering.Het was een droevige, maar ook mooie dag. Met ‘mooi’ bedoel ik een dag met een lach en een traan.Het was een waardig afscheid dat Wim zeker verdient heeft.Nogmaals bedankt allemaal.Ria Neugebauer

Page 9: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

16 17

Militair Hembrugweekend

Op 9 en 10 mei j.l. werd voor de tweede maal het Militair Weekend Hembrug-Zaandam geor-ganiseerd. Na het succes van de vorige (eerste)editie in 2014, waarin 3.500 bezoekers werden ontvangen, wilde de organisatie dit jaar groter uitpakken. Dat betekende meer voertuigen en meer groepen. De bedoeling is bezoekers op het historische hembrugterrein deel te laten maken van een stuk militaire geschiedenis.

Eerste Wereldoorlog Kampement, Checkpoint FoxtrotOp het Hembrugterrein bij Zaandam was het tijdens de Eerste Wereldoorlog van 1914 tot 1918 altijd een drukte van belang. Op het terrein werden wapens en muni-tie voor de forten gemaakt. Hembrug was het kloppend hart van de Stelling van Am-sterdam een verdedigingslinie, gelegen op 15-20 km rond het centrum van de stad. De stelling is 135 km lang en bevat 45 forten, aangelegd tussen 1880 en 1920.Het Eerste Wereldoorlog kampement is op dit terrein in 2014 opnieuw tot leven gewekt om een beeld te geven hoe Nederlandse militairen in die tijd leefden. Ne-derland was als neutraal land niet direct betrokken bij die oorlog maar alle militairen werden langdurig opgeroepen en gemobiliseerd. Bij de herinrichting is aan alles gedacht: natuurlijk worden er wapens onderhouden en gerepareerd, maar er is ook een postkantoortje, een veldkeuken, een kleermaker en dames die zorgden dat het de soldaten aan niets ontbrak.Tijdens de tweede editie van het ‘Militair Weekend Hembrug’ waren drie nieuwe elementen aan het soldatenleven toegevoegd: er staat een vliegtuig in aanbouw

tentoongesteld, er is plaats gemaakt voor oude ambachten en en rijdt nu een smal-spoortreintje uit die tijd over het terrein. Alles staat onder regie van Frits Duinkerke, die een groep van re-enactors om zich heen verzameld heeft om tekst en uitleg te geven.Net als vorig jaar was de Mahu van de partij en afgemeerd op het marinedeel van het terrein. Ook dit jaar heeft het aan belangstelling niet ontbroken en was speciaal de jeugd geïnteresseerd in de geschiedenis van ons schip.Weliswaar stamt de Mahu uit de periode van na de Tweede Wereldoorlog maar in de halve eeuw na WO I is er voor de oorlogsschepen niet vele veranderd en wordt de aandacht voor de marine in die dagen goed verbeeld met onze Mahu.Met de landing van een Catalina watervliegtuig en een kanonschot werd het evene-ment op 9 mei geopend en na twee gezellige dagen afgesloten met het vertrek van het watervliegtuig. [Bron o.a.: Wikipedia]

Hieronder enkele foto’s van het Hembrug weekend, o.a. Jan van Dijk

Page 10: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

Dennis Felderhoff duikwerken, laswerk, afdichting, video-inspectie, Operational Manager damwanden, berging, metingen, thermisch branden, hydrauliek, sloopwerk, waterhuishouding, constructie,Archangelkade 27 1013 BE Amsterdam baggeren, kernboren, diamantboren, injecteren, lekkage,T: 020 475 00 70 / M: 06 450 701 96 onderwaterbeton, sluizen, stuwen, scheepsschroeven,F: 020 684 20 55 binnenvaart, kustwater, snijden, zagen, branden,E: [email protected] opruiming, reiniging, onderwaterconstructies,www.duikbedrijf.com duikassistentie, gemalen, waterwegmarkering

KOOS JONKAutotel. 06 - 22 49 76 81

www.jonk-parts.nl

Malerstraat 4 Tel. 075 - 642 77 771501 NW Wormer Tel. 075 - 642 77 61

18 19

ADVERTENTIES Adverteren in Maritiem Aktueel: € 50,– per jaar

ScheepvaartassurantiekantoorDMW

Voor al uw zeil- en plezierjacht-verzekeringen en financieringen

Postbus 323, 8250 AH DrontenAmbachtshof 64, 8251 KV Dronten

T 0321 333 443 F 0321 332 629www.dmw.nl

RIETDEKKERSBEDRIJFH. DEMMER

ROOPOORT 38011 CH ZWOLLE

Tel.: 038 - 42 16 476

SCHOONMAAKBEDRIJFGROOS V.O.F.

V.E.V. VRIESLANDSTRAAT 683069 WC ROTTERDAM

TEL.: 010 455 7191FAX: 010 456 3458

Stichting Historisch Archief T.O.Z.HATO

Museumwoning Tuindorp-OostzaanMeteorenweg 174 1033 HJ AmsterdamGeopend 2e zondag van de maandvan 11.00 tot 17.00 uur. Entree € 2,– p.p.

Wandeling op afspraak (minimaal 8 personen)incl. bezoek museumwoning € 5,–Zie ook onze website:historischarchief-toz.nl

MJMMr. M.J. Meijer c.s.Notarissen

Keizersgracht 695 Tel.: 020 531 7070 E-mail: [email protected]

Buiksloterdijk 431 - 1034 ZA AmsterdamTel/Fax 020 632 94 12 - Autotel. 06 51 45 22 76

ADVERTENTIES Plaats ook uw advertentie in Maritiem Aktueel

Common Sense Solutions voor al uw ICT infrastructuur-en beveiligingsproblemen.

Comsenso B.V. Toetsenbordweg 55-2 | 1033 MZ Amsterdam +31 88 266 66 66 general | +31 20 707 49 19 faxP.O. Box 56678 | 1040 AR AmsterdamChamber of Comments Netherlands 34222074

For Common Sense Solutions,please visit http://www.comsenso.com

INSTRUMENTATIEPROCESFILTRATIEOLIEREINHEIDONDERHOUD

C. Verolmelaan 130, 1422 ZB UithoornPostbus 563, 1420 CB Uithoorn NederlandTelefoon +31 101297 522 [email protected] www.solinas.nl / www.solinas.be

Industrieweg 15 C 1566 JN Assendelft www.promotional-industries.nlTel. 075-6470790 E-mail: [email protected]

Speciaal transportKraanverhuur

Verhuur van o.a.:Toiletten KarweicontainersHeftrucks OpslagcontainersSchaftunits

B.Q. de RUYTER B.V. Hardwareweg 20 Postbus 37046 1030 AA Amsterdam Tel. (020) 636 02 0 Fax (020) 636 34 12 E-mail: [email protected]

jachtwerfr h e b e r g e n m u l t i h u l l y a c h t sspecialist in composiet-, polyester- en houtbouw

voor: l aluwreparaties l onderhoud l stalling, ligplaatsen l kort op de wal l controlesenantifouling l zelfwerkentoegestaan

t.t. neveritaweg 23, 1033wb amsterdam, [email protected] 020-6312104, 06-51960878

AmbAchtelijke SchoenmAker SindS 1964

50 JAAR VAKMANSCHAP

SPATOE IN DEN HELDERVAN ORIGINE KM SPATOE

St. Diensten en recr. Complex “De Witte Raaf”Nieuwe Haven - MarinePostbus 10.000 / MPC 10A 1780 CA Den HelderC.T. [email protected]. 0223 652197 / Privé 0223 641844

Page 11: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

20 21

Scheveningen Volvo Ocean Race. Reportage

De Mahu op weg naar de start

In de voorgaande edities van Marine Aktueel kwam steeds Scheveningen ter sprake in de plannen.Voor de eerste keer heeft de legendarische Volvo Ocean Race Nederland en wel Den Haag aangedaan: 18, 19 en 20 juni was Scheveningen het episch centrum voor alle liefhebbers van deze internationale extreme oceaanrace.In de ‘Race Vollage’ lagen de boten van de Volvo Ocean Race aangemeerd en kon men ze van dichtbij bekijken. Maar de organisatie had voor deze dagen ook een groots festival georganiseerd rondom de havens.Wij, PMT (Mahu), werden uitgenodigd mee te doen aan de festiviteiten, waarvan één was om op zaterdag de deelnemers te escorteren naar de start. De Mahu was verzocht dit te doen bij de Nederlandse boot van Brunel.Hoe dit is gegaan is nauwelijks te beschrijven. Alle superlatieven schieten haast te kort om het weer te geven. De organisatie kreeg waar het om had gevraagd: spek-takel. De gasten aan boord waren lovend, de oude dame (onze Mahu) hield zich kranig. Alle hulde aan de bemanning, met windkracht 5 en een behoorlijke deining voeren we samen met de Brunel naar de start. Waarbij we volgens mij soms ook een beetje in het vaarwater van andere deelnemers hebben gezeten.Een van de mails, die overigens nagenoeg allemaal waarderend waren, wil ik u niet onthouden: “Jullie zijn piraten, muiters.... maar wel de top”.

Na de enerverende dag meerden wij weer af in de 2e binnenhaven, waar we met muziek en zang de dag besloten.We hadden de Mahu weer eens op de kaart gezet.Voor herhaling vatbaar!Loek Versteeg

De Brunel die wij tijdens de start met de Mahu escorteerden. Hier is de Brunel op weg naar de tweede plaats in de eindrangschikking van de etappe.

In de binnenhaven van Scheveningen lagen de prachtige boten afgemeerd en had men over bekijks niet te klagen.

Page 12: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

22 23

Marinenieuws

Wereldprimeur voor de Koninklijke Marine

‘Zr. Ms. De Zeven Provinciën’ heeft als eerste marineschip ooit met zijn Smart-L Extended Long Range radar een ballistische raket buiten de dampkring gevolgd en gelijktijdig zichzelf en het eskader verdedigd tegen inkomende antischeepsraket-ten.’

Dit was een wereldprimeur tijdens de At Sea Demonstration (ASD) eind oktober voor de kust van Schotland. Het luchtverdedigings- en commandofregat Zr. Ms. De Zeven Provinciën volgde een vijandelijke raket die met 7.000 kilometer per uur door de ruimte vloog en gelijktijdig een vlootverband beschermde tegen antischeepsraketten met een gemodificeerde Smart-L radar. Deze in Nederland door Thales ontwikkelde radar stelt het schip in staat om vroegtijdig een ballistische raket waar te nemen en gelijktijdig in de eigen luchtverdediging te voorzien. Alle vier luchtverdedigings- en commandofregatten (LCF) van de Koninklijke Marine zullen vanaf 2019 voorzien zijn van deze radar.

Tijdens de At Sea Demonstration testten landen de NAVO Integrated Air and Missile Defense capaciteit. Er deden fregatten en destroyers uit Nederland, de Verenigde Staten, Canada, Engeland, Frankrijk, Italië, Noorwegen en Spanje aan mee, in to-taal ging het om tien schepen. De landen maakten gedurende het event gebruik van nieuwe technologie voor het uitvoeren van gelijktijdige lucht- en raketverdediging. De demonstratie werd geleid door de Nederlandse commandeur Frank Sijtsma sa-men met een internationale staf aan boord van Zr. Ms. De Zeven Provinciën.[Bron: Angelique Bosman]

Zr.Ms. De Zeven Provinciën met de zwarte Smart-L radar

SAIL Amsterdam, 19-23 aug.: een beeldreportage

Zoals Hans Abels al rapporteert in ‘Van de voorzitter’ is SAIL 2015 een grandioos spektakel, maar ook succes voor ons ge-worden. We kunnen dit beter illustreren met een aantal willekeurige foto’s dan met woorden. In totaal heeft de MAHU tijdens SAIL negen keer gevaren; steeds met een ‘volle bak’ donateurs en genodigden. In totaal hebben 350 personen – samen met de bemanning – genoten van de drukte. Uw redacteur heeft het ook ervaren, want ik ben met een vijftal ‘regionale’ donateurs ook een tocht mee gaan varen. En na afloop hebben we nog genoten op de Pollux van een voortreffelijke Indische maaltijd! Per-fect en een aanrader!

Bezoek ook eens onze websitewww.mahu880.nl.

Daar vind je een mooie foto van de SAIL-bemanning en onder Sail2015 ook een film van 6 minuten!

Page 13: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

24 25

SAIL 2015

De Mahu-keuken en de Mahu ‘kitchenettes’ draaiden op volle toeren Genieten op de Mahu en dan plaats maken voor de volgende groep bij SAIL 2015

Page 14: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

26 27

Wereldhavendagen 2015 reportage

De wereldhavendagen Rotterdam 4, 5 en 6 september 2015 waren voor de Mahu M880 een groot succes. De Mahu M880, het enige varend museum wereld erfgoed en sinds dit jaar Varend Erfgoed Koninklijke Marine. Dit is alleen tot stand gekomen door onze vrijwilligers, zij verdienen een grote pluim. Ook de donateurs en sponso-ren hebben een grote steen bijgedragen en niet te vergeten de Koninklijke Marine, die hulp biedt waar het nodig en mogelijk.Op donderdag 3 september is het schip om 10.00 uur van de NDSM-pier naar Rotterdam vertrokken. Wij zijn binnen-door via het Amsterdam Rijnkanaal, door de sluis van Ewijk, via de rivier de Waal naar Rotterdam gevaren. Dat was genieten van de mooie oevers. Om 16.00 uur in Rotterdam aangekomen. Loek Versteeg had bij de instanties voor een prachtige ligplaats aan het ponton gezorgd, waar ook Zr. Ms. Johan de Wittlag. (zie ook de foto op de voorzijde van dit nummer). Onze dank aan de Konink-lijke Marine, zijnde Ltz. Walter!! en Smj. Metcaf. Zij hebben er voor gezorgd dat enkele medewerkers aan boord van de Johan de Witt konden slapen. KLASSE!Ondanks de weersomstandigheden, die niet al te best waren, werd onze toko aan de valreep van de Mahu geplaatst; het ponton was in de ochtend nog droog, maar begin van de middag veel regen, dus koud en nat. Wij kregen toestemmening om binnen op Zr. Ms. Johan de Witt te staan. Dat was een enorme meevaller en ook de andere dagen mochten wij hier staan. Het bezoek aan de Mahu M880 was groots, volgens mij het grootste aantal bezoekers aan het Varend Erfgoed ooit: op vrijdag ±2.700 personen, veelal scholieren, zaterdag ±2.500 mensen en zondag ±2.800, dus in totaal

bijna 8.000 personen over deze drie dagen. Veel lof was er voor de rondleidingen en de uitleg over de Mahu, er is geen onvertogen woord gevallen, alleen maar positieve reacties. De vrijwilligers aan de valreep hebben de stroom bezoekers in goede banen geleid; terwijl de veiligheid van de mensen aan boord altijd voorop stond.Op 7 september zijn wij om 10.00 uur weer vertrokken over de binnen Rotte en om ±16.00 uur aangemeerd aan de NDSM-pier.

Na deze dagen is er niet meer gevaren, dus is het nu winterklaar maken van het schip en wachten tot het voorjaar 2016. Wij hopen dat wij op deze Wereldhavendagen weer terug mogen komen. Het was een van onze mooiste trips!Piet Aberkrom

Page 15: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

2928

officier. Ze opereerden wel onder Nederlandse vlag maar onder Brits bevel.In 1942 werden de gevorderde trawlers vervangen door houten mijnenvegers met dieselmotoren die in Groot-Brittannië gebouwd werden. Nederland kocht in totaal 19 Britse mijnenvegers: 11 Ameland-klasse motormijnenvegers van 105 voet en 8 Duiveland-klasse van 126 voet. De schepen konden verankerde mijnen vegen maar ook worden ingezet tegen magnetische en akoetische mijnen.

Hr.Ms. Ameland van de Amelandklasse Hr.Ms. IJsselmonde van de Duiveland-klasse

Tijdens WO II opereerden de Nederlandse mijnenvegers eerst vanuit Falmouth en later vanuit Milford Haven en Harwich. Helaas kon niet worden voorkomen dat bij deze zeer intensieve veegoperaties slachtoffers vielen.

Op 21 april 1941 liep de hulpmijnenvegertrawler Hr.Ms. Caroline bij het vegen van akoestische mijnen op een mijn en zonk zij met medeneming van haar hele 15-koppige bemanning in de baai van Milford Haven. Op 27 januari 1942 werd eveneens in die baai Hr.Ms. Eveline, ten anker liggend, aangevaren door de Britse mijnenveger HMS Shera en zonk, waarbij één dode te betreuren viel. Hr.Ms. Terschelling gingzes dagen na haar indienststelling op 12 juli 1942 bij een Duitse luchtaanval in de baai van Brixham verloren, gelukkig zonder verlies van mensenlevens. Tenslotte liep Hr.Ms. Marken op 20 mei 1944 nabij het lichtschip Sunk op en mijn en ging verloren, waarbij slechts één van de 17 opvarenden de ramp overleefde.

Na de invasie van Europa namen Nederlandse mijnenvegers begin november 1944 deel aan het zuiveren van de kustwateren voor het bevrijde Nederlandse kustgebied tijdens de Operatie Calender. Zij waren daarbij o.a. zeer actief bij het vegen van de aanlooproutes van Oostende en de toegangswateren tot de Schelde. In een tijdsbe-stek van 22 dagen (6 minder dan was voorzien) werden 229 grond- en 38 verankerde mijnen opgeruimd. Hr.Ms. Putten werd voor deze werkzaamheden door de Britse Admiraliteit onderscheiden met een Mention in Dispatches. De Putten was tevens het eerste Nederlandse oorlogsschip dat sinds het uitbreken van de vijandelijkheden in bevrijd (Oostende)-gebied afmeerde.

In het volgend nummer o.a. de Mijnendienst in Nederlands-Indië voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Harry Faber

Hr.Ms. Caroline

De geschiedenis van de Mijnendienst

In een serie over de geschiedenis van de Mijnendienst worden alle facetten van dit eertijds zo boeiend bedrijf in herinnering gebracht en zullen – naast de ‘broertjes’ van de Mahu – de mijnen zelf, de mijnenleggers en –jagers en nieuwe ontwikkelingen aan de orde komen. Basis hiervoor was een serie artikelen die indertijd in ‘Onze Vloot’ is verschenen.

2

Tijdens de meidagen van 1940 maakte de Koninklijke marine voor het eerst kennis met magnetische mijnen die door Duitse vliegtuigen in IJmuiden, de Nieuwe Waterweg en de monding van de Schelde waren uitgegooid. Omdat de mijnendienst hier niet op berekend was, werden de meeste van die mijnen later door de geallieerden geruimd.

Na de evacuatie van de KM in 1940 naar Engeland werd meteen begonnen met de opbouw van een mijnenveegdienst. Niet alleen moesten de Nederlandershelpen bij het mijnenvrij houden van de Britse wateren, maar zodra Nederland be-vrijd zou zijn moest de mijnendienst ook gereed zijn om de Nederlandse wateren van explosieven te zuiveren.Tijdens de mobilisatie in 1939 beschikte Nederland over 16 mijnenvegers: 8 stalen die verdeeld waren over dienst in Nederland en de Ned.-Oostindische wateren, 4 A-klasse mijnenvegers opereerden ook in de Nederlandse gebiedsdelen en het Verre Oosten, terwijl de 4 van de M-klasse haar werkzaamheden verrichtte vanuit IJmuiden. De 16 waren niet voldoende om de waterwegen vrij te houden van vij-andelijke mijnen. Daarom werd al in 1939 een aanvang gemaakt met het vorderen van visserstrawlers, die omgebouwd werden tot hulpmijnenveger of boeienlegger. Toen de Duitsers Nederland in mei 1940 binnenvielen weken tientallen uit naar Engeland,waar een groot aantal, in overleg met de Britten werden omgebouwd om mijnen te kunnen vegen. Dat ombouwen betekende overigens niet meer dan dat ze werden uitgerust met een Oropesatuig om verankerde mijnen te kunnen ruimen. Vanaf 1941 werd een aantal vissersvaartuigen ook uitgerust met een tuig tegen akoestische mijnen en werden de bemanningen van deze schepen in de meeste ge-vallen gemilitariseerd en kwamen de trawlers onder commando van een marine-

Het gebouw van de Mijnenbestrijdingsschool Eguermin in Oostende [foto NIMH]

Hr.Ms. M1, één van de 4 oorspronkelijk als sleepboten ge-bouwde mijnenvegers van de M-klasse. De M1 werd tot zinken gebracht in de visserijhaven op 14 mei 1940. De M2 liep op 13 mei 1940 op een mijn in het Noordzeekanaal, 7 van de 16 opvarenden lieten het leven. De M3 werd op 14 mei 1940 als blokschip naast SS Jan Pietersz Coen tussen de pieren tot zinken gebracht en Hr.Ms. M4 werd op 14 mei 1940 in het Zuiderkanaal tot zinken gebracht. Zij werd in juli 1940 gelicht, gerepareerd en later overgedaan aan het Bergungsschiffe Ver-band, waar het schip dienst deed als BS9.

Page 16: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

31

Reüniegroep Zeemacht NederlandRZN, Postbus 37670, 1030 BH [email protected]

De RZN heeft er voor gekozen om in 2016 maar één reünie te organiseren en wel voor alle oud-opvarenden van alle schepen van de KM. Ook degenen die nu varen zijn daarbij welkom.

Alle informatie hierover komt in het volgende Maritiem Aktueel te staan, op Facebook en in Alle Hens, Checkpoint en de Defensiekrant.

Dus hou dit goed in de gaten om u tijdig voor de reünie in te schrijven.

Ik wens u allen hele prettige Kerstdagen, een goed uiteinde en gezond 2016.Inge Werkhoven, secretaris RZN Amsterdam

Sponsoren

In vervolg op het vorige artikel over onze sponsoren raden wij u nogmaals aan om daar uw daarvoor geschikte aankopen te doen. En laat dan even weten dat u lid/donateur bent van de PMT (Mahu), zodat er een soort wisselwerking optreedt. Wij zijn van plan om in de volgende nummers van Maritiem Aktueel iets meer over onze adverteerders c.q. sponsoren te laten weten. Ons plan is om dat middels een interview met de betrokkenen te doen. Waarmee we hopen op een super samen-werking, zodat er interessante, gezellige en onderhoudende artikelen zullen worden geplaatst.Groetend,Loek Versteeg

Zoektocht Jan Postmus is op zoek naar informatie van en over Hr.Ms. Gieten. Hij probeert meer te weten te komen over schip en bemanning.Hr.Ms. Gieten M805 was een mijnenveger van de Wildervankklasse (14 schepen), die identiek was aan de voorgangers van de Dokkumklasse (18 schepen), allen gebouwd in de vijftiger ja-ren.Postmus heeft inmiddels één adres gekregen. Hij meent dat de Gieten zelfs gefungeerd heeft als vlaggenschip van Squadron 127. Ook heeft

Prins Bernard ooit een zilveren miniatuur van de Gieten geschonken, maar die is niet meer te vinden.Iedereen die informatie heeft kan contact opnemen met:Jan Postmus (Postmus B.V.), Gasselterweg 8, 9461 BH Gieten, T 0592 261287, E [email protected]

Marinekalender Verleden en Heden 2016

De Marinekalender Ver-leden en Heden is weer verschenen.De 2016-editie van deze populaire kalender kijkt op elk van de 12 maand-bladen dit jaar terug in de tijd. Na het thema Radar van vorig jaar is nu geko-zen voor bewapening in de loop van de geschiedenis van de marine. Een oor-logsschip kan immers niet zonder kanons en ander geschut.Nieuw is dit jaar dat ter aanvulling van de afbeel-dingen op de voorzijde van de maandbladen, op de achterzijde veel gedetail-leerde informatie is opge-nomen.De marfinehistorie in een notendop!

De kalender is samenge-steld door Harry Faber en Ad de Kruijf.ISBN 978-90-820600-8-9

De kalender is een uitgave van Artisan Publishing in samenwerking met o.a. de Stichting Promotie Maritieme Tradities.

Speciaal voor de donateurs van PMT, leden van RZN en de lezers van Marine Aktueel is de kalender, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar voor € 10,–, incl. verzend-kosten (Nederland)! (Normale prijs € 13,00).

De kalender kan worden besteld bij Artisan Publishing per e-mail: [email protected] of per post: De Schoener 3, 7622 EJ Borne,steeds met vermelding: Mahu.

U krijgt de kalender dan franco thuis toegezonden met factuur.

30

Page 17: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

3332

AanmeldingsformulierStichting Promotie Maritieme Tradities

Ja, ik doe meeIk wil bijdragen aan het bewaren van het culturele en materiële erfgoed van de maritieme sector in Nederland in de ruimste zin.

Noteer mij tot wederopzegging als:

c Donateur à € 20,– per kalenderjaar (minimale bijdrage), meer mag ook! inclusief abonnement op Maritiem Aktueel*)c donateur voor het leven à € 300,–, alles inclusief*)

Mijn / onze donatie is € ________ per kalenderjaar

c Ik heb mijn bijdrage gestort op rek. nr. NL55 INGB 0005578761 t.n.v. Stichting P.M.T. te Amsterdam

*) Aankruisen wat van toepassing is.

Naam Voornaam

Adres Huisnr.

Postcode Woonplaats

Telefoon E-mail

Geboortedatum

Handtekening Plaats

Datum

Ik heb wel / geen maritieme achtergrond.Eventuele mededelingen / korte vermelding maritieme achtergrond gaarne hieronder of op apart blad vermelden. Wij willen graag weten op welke schepen en/of bij welke inrich-tingen u gediend hebt. Dit i.v.m. het organiseren van reünies, excursies etc.

Opsturen in gefrankeerde envelop aan:Stichting Promotie Maritieme Tradities, Saturnus 42, 1115 TE Duivendrecht

De S.M.T. is ingeschreven te Amsterdam: 41174157 zk205

Page 18: Stichting Promotie Maritieme Tradities - vriendenvandemahu.nl · en Jan van zaterdag op zondagnacht doorgewerkt. Helaas werd bij het starten van de motor duidelijk dat deze niet bruikbaar

INDO ~ ASIAN RESTAURANT

NDSM-Pier 21033 RE Amsterdam

Telefoon: + 31 20 - 492 28 47www.polluxpacific.nl

35

Bestellijst Promotie Maritieme Tradities

BoekenAan

talNaam

Prijs€

p.ex.Porto€

Hr.M

s.Mahu,vernieuw

den

bijgewerkt

15,006,50

Ondiepw

atermijnenvegers

VanStraelenklasse

(MAHU)

30,006,50

100jaar

Werkpaarden

Mijnendienst

25,006,50

Alle

schepenMijnendienstin

woord

enbeeld

15,006,50

Amerikaanse

fregattenAmstelen

Wolfklasse

15,006,50

Hr.M

s.Drenthe

15,006,50

Hr.M

s.Groningen

15,006,50

Hr.M

s.JohanMaurits

vanNassau

15,006,50

Hr.M

s.KarelDoorm

anR81

vliegveldinzee

27,006,50

Hr.M

s.Korvetten,Ambon

klasser15,00

6,50Hr.M

s.KruiserZevenProvinciën

19361976,

nieuwedruk

15,006,50

Hr.M

s.KruiserDeRuyter,1936

197315,00

6,50Hr.M

s.Onderzeebootjagers

Holland/Friesland

kl.15,00

6,50Hr.M

s.Overijssel

15,006,50

Hr.M

s.Snelliusen

Hr.M

s.Luymes

witte

marine

15,006,50

Hr.M

s.Soemba

enFlores

15,006,50

Hr.M

s.Tonijn18,00

6,50Hr.M

s.Tromp/DeRuyter

F801F806

GW

fregatten15,00

6,50

Hr.M

s.DeZeeuw

19511968

15,006,50

Hr.M

s.ZeelandD809

(nieuw)

15,006,50

FlottieljeleidersHr.M

s.Trompen

Jacobvan

Heem

skerck15,00

6,50

InstructieboekKruiserH

r.Ms.D

eRuyter

15,006,50

Kleinevaartuigendienst

15,006,50

KoninklijkeMarine

inbeeld,deel

2,3,4,5,perdl.(bijbestelling

deel……..aangeven

16,006,50

KoninklijkeMarine

19501975

23,006,50

M.T.B.M

otorTorpedoBoten

15,006,50

Nederlandse

Torpedobootjagers15,00

6,50Onderscheidingstekens

Kon.Marine

deel1opaanvraag

Aan

talNaam

Prijs€

p.ex.Porto€

Patrouilleboteninactie

19471948

15,006,50

Schepenvan

devan

Speijkklasse

19631990

15,006,50

Standaardfregatten,Kortenaerklasse15,00

6,50Boeggolfvoor

Korea15,00

6,50M.O.K.H

ilversum15,00

6,50Devalreep

beklimmen

20,006,50

BoekVan

Straelenklasse

–speciaalpakket

30,004,00

Diversen

Aan

talNaam

Prijs€

p.st.Porto€

Mahu

pet/cap10,00

3,50Prom

otiefilmHr.M

s.Mahu

4,005,00

BadgePM

T,RZNofN

NG

1,506,50

ReversspeldRZN

ofPMT

1,505,00

SchildjePM

TofRZN

ofHr.M

s.Mahu

ofNNG

20,006,50

StickersRZN

ofPMT

1,501,50

StickersKM

rood/wit/blauw

metanker

1,501,50

Wapenschildje

LPDHr.M

s.Johande

With

20,006,50

ModelKarelD

oorman

inSchoonhoven

zilver30,00

6,50ModelW

Umijnenveger,speciale

prijs30,00

6,50ModelA

enBjagers

30,006,50

ModelVan

StraelenklasseMAHU

30,006,50

Indischerecepten

(herdrukPM

T)15,00

6,50

95%van

allewapenschildjes

vanHooym

ayerszijn

televeren

voorde

prijsper

stuk€20,00

excl.verzendkostenà€6,50.

Prijswijzigingen

voorbehouden.Vooralle

bestellingenzenden

wiju

eennota,incl.acceptgiro.

Bestellingenzenden

naarStichting

P.M.T.,Postbus

37670,1030BH

Amsterdam

ofperemail:prom

otiemaritiem

@xs4all.nl

34