Tbilisi.2010. August

04/22/23

The Institute for Polling and Marketing8, Baratashvili Str., 0105, Tbilisi, Georgia

Tel: +995 32 99 72 14; Fax: +995 32 99 85 06; E-mail: [email protected]; Web: www.ipm.ge

Tbilisi.2010. August

Georgia USAID DPK Project

რაოდენობრივი კვლევის ანგარიში

მომზადებულია

სასამართლოს მომხმარებელთა

კვლევა



2

ტექნიკური ანგარიში



3

ტექნიკური ანგარიში

კვლევის მიზანი სასამართლოს მომხმარებლების კმაყოფილების კვლევა

კვლევის მეთოდი რაოდენობრივი კვლევა

კვლევის არეალი , , , , , თბილისი ქუთაისი ბათუმი გორი რუსთავი მცხეთა

კვლევის მოცულობა 2000 დასრულებული პირისპირ ინტერვიუ

კვლევის მოცულობა რეგიონების მიხედვით

1014, – 90, 146, თბილისი მცხეთა თიანეთი ქვემო ქართლი 175, 232, 343 შიდა ქართლი იმერეთი აჭარა ინტერვიუ

კვლევის სამიზნეაუდიტორია

სასამართლოს მომხმარებლები

შერჩევის სტრუქტურა კვოტური შერჩევა

კვლევის ჩატარებისპერიოდი

12 – 30 აგვისტო აგვისტო



4

აღწერილობითიანგარიში



5

ინტერვიუების განაწილება რეგიონალური სასამართლოების მიხედვით საქართველოს მასშტაბით სიხშირე

1 თბილისი 10142 –მცხეთათიანეთი 90

3 ქვემო ქართლი 1464 შიდა ქართლი 1755 იმერეთი 2326 აჭარა 343ჯამი 2000

2000 რესპონდენტი

6 , კვლევა ჩატარდა რეგიონში კერძოდ კი, , , , თბილისის მცხეთის გორის რუსთავის ქუთაისისა

და ბათუმის სასამართლოს მომხამრებლებთან :შემდეგი პროპორციებით

რესპონდენტის სტატუსი შესწავლილი კვლევის აუდიტორიის 39,9%

წარმოადგენდა სასამართლოს პროფესიონალ ( , მომხმარებელთა სეგმენტს პროკურორი

, , ), 60,2% გამომძიებელი ადვოკატი ექსპერტი კი , არაპროფესიონალ მომხმარებელთა ანუ

.მოსახლეობის სეგმენტს

სიხშირევალიდურიპროცენტი

პროფესიონალი 797 39,9%არაპროფესიონალი 1203 60,2%

ჯამი 2000 100ინტერვიუების განაწილება სასამართლო პროცესის ტიპის მიხედვით

სიხშირე ვალიდური

პროცენტი1 სისხლის სამართლის საქმე 828 41,4%2 სამოქალაქო სამართლის საქმე 813 40,7%3 ადმინისტრაციუილ სამართლის საქმე 359 18%ჯამი 2000 100

41,4% შესწავლილი კვლევის აუდიტორიის სასამართლოში მოსული იყო სისხლის სამართლის, 40,7% , 18% საქმეზე სამოქალაქო სამართლის საქმეზე კი ადმინისტრაციული სამართლის.საქმეზე



რესპონდენტის როლი

6


შესწავლილი აუდიტორიის26,9% წარმოადგენს

სასამართლო პროცესის რომელიმე მხარის ოჯახის

, , წევრს ნათესავს ან, 18,1% მეგობარს

წარმოადგენს/ , მოსარჩელე მოპასუხეს

16,1% სამოქალაქო სამართლის საქმეში

, 5,1% ადვოკატს, 2,9% პროკურორს არის , 3,3% აუდიტორიის წევრი კი

. 5,2% მოწმე გამოკითხულთა .არის დაზარალებული

Q3. , ? ( )რა როლს ასრულებდით იმ კონკრეტულ საქმეში რის გამოც დღეს მობრძანდით სასამართლოში ერთი პასუხი



7

მომხმარებელთა მოტივაცია, სასამართლოში მისვლის მიზეზი


75,6% , 8,5% გამოკითხული აუდიტორიის სასამართლოში მისული იყო სხდომაზე დასწრების მიზნით , 5,5% .ინფორმაციის მისაღებად სასამართლოს გადაწყვეტილების წასაღებად

გამომდინარე კვლევის ძირითადი მიზნებიდან ( )სასამართლოს სისტემით კმაყოფილების კვლევა , კვლევის მოცულობის ფარგლებში სხდომაზე დასწრების მიზნით მოსული აუდიტორიის მასშტაბური მოცვა საკვლევი

, ცვლადების მიხედვით მიღებულ შედეგებს აძლევს მეტ სიმყარებს ვინაიდან ეყრდნობა სასამართლო .პროცესზე დასწრების უშუალო გამოცდილებას



8


City საშუალოკმაყოფილება

თბილისი 3,53–მცხეთა თიანეთი 3,78

ქვემო ქართლი 4,15 შიდა ქართლი 3,82

იმერეთი 3,69აჭარა 4,16

თბილისი(1014)

–მცხეთათიანეთი

(90)

ქვემოქართლი

(146)

შიდაქართლიi

(175)

იმერეთი(232)

აჭარა(343)

სრულიად უარყოფითი 1,40% 0,70% 1,70% 17,20% 1,70%უარყოფითი 7,50% 16,70% 6,80% 5,70% 4,30% 2,60%

არც უარყოფითი არცდადებითი

34,10% 11,10% 16,40% 20,00% 17,20% 16,30%

დადებითი 50,60% 50,00% 28,80% 53,70% 15,10% 36,20% სრულიად დადებითი 6,40% 22,20% 47,30% 18,90% 46,10% 43,10%

წინასწარი განწყობები

რესპონდენტთა წინასწარი განწყობები სასამართლო პროცესთან დაკავშირებით . , ზოგადად ოპტიმისტურია თუმცა ამგვარ ოპტიმიზმს წმინდად ფსიქოლოგიური

. , , საფუძვლებიც აქვს ამდენად რეკომენდირებულია რომ ანალიზისათვის ( გამოვიყენოთ მხოლოდ უკიდურესი მნიშვნელობები სრულიად

/ ). დადებითი სრულიად უარყოფითი დადებითი წინასწარი განწყობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი ფიქსირდება

(43%), პროკურორებში სხვადასხვა საქმეზე მომუშავე ადვოკატების მაჩვენებელი, მსგავსია თუმცა ყველაზე დადებითი განწყობები ფიქსირდება სამოქალაქო

(28%) საქმეზე მომუშავე ადვოკატებში და ყველაზე მცირე კი ადმინისტრაციულ (21%). / 25% საქმეებზე მომუშავე ადვოკატებში მოსარჩლე მოპასუხეთა ჰქონდა . წინასწარი დადებითი განწყობა წინასწარი განწყობის ყველაზე დაბალი

(12%) –მაჩვენებლი აქვს დაზარალებულებს და ოჯახის წევრებსა და ნაცნობ (4%) მეგობრებს

. წინასწარი განწყობები განსხვავებულ მაჩვენებელს გვაძლევს რეგიონების მიხედვით მოსალოდნელი 6,40% მომსახურების მიმართ განწყობა თბილისში გამოკითხული აუდიტორიის მხოლოდ ისათვის არის

, 18,90%, 22, 20%. , სრულიად დადებითი შიდა ქართლში მცხეთა თიანეთი ქვემო ქართლში იმერეთსა და აჭარაში კი : (47,30%, 46,10% 43,10% )სრულიად დადებითი განწყობის მაჩვენებლები ბევრად მაღალია და შესაბამისად



სასამართლოს ემოციონალური და რაციონალური ატრიბუტების შეფასება

9

არ ვეთანხმები

(1+2) ნაწილობრივ

ვეთანხმები (3)ვეთანხმები

(4+5) სასამართლო არის სანდო 9,50% 22,80% 63,20% სასამართლო არის მიუკერძოებელი 10,60% 21,70% 60,40% სასამართლო არის სამართლიანი 10,80% 21,00% 62,80% სასამართლო პროცედურები არის ოპერატიული 7,70% 18,50% 69,50% სასამართლო პროცესში ჩართული პირები არიან

კომპეტენტურები 3,80% 15,20% 77,00% კმაყოფილი ვარ სასამართლოს მომსახურებით 8,20% 16,60% 71,20%


, მოცემული კვლევის ფარგლებში სასამართლო სისტემა შეფასებული იყო როგორც კონკრეტული პროცესუალური, , მახასიათებლებით ასევე დასკვნითი ცვლადებით რომლებიც აღწერენ არა კონრკეტული მომსახურებიდან გამომდინარე

, , , მიღებულ გამოცდილებას არამედ უფრო მეტს საკუთარი და სხვათა გამოცდილების საინფორმაციო ველის და , . წარმოდგენების საფუძველზე ფორმირებულ განწყობას ანუ სასამართლოს სისტემის ხატს მომხმარებლის ცნობიერებაში

, განსხვავებით კონკრეტული ატრიბუტებისგან ეს მახასიათებლები აღწერენ სასამართლოს ზოგადი მახასიათებლების, , , , , მიხედვით როგორიცაა სანდოობა მიუკერძოებლობა სამართლიანობა ზოგადი კმაყოფილება მათ შორის შესულია ასევე

– . 5 პროცესუალური მახასიათებელი ოპერატიულობა და რაციონალური პარამეტრი თანამშრომლების კომპეტენტურობა , 60%– . ბალიან შკალაზე ყველა პარამეტრმა აუდიტორიის მინიმუმ ში მიიღო დადებითი შეფასება თუმცა სიხშირული ანალიზის, , , 10– 6 დონეზე ამ მაჩვენებლების ბუნება კარგად არ ჩანს იქმნება განცდა რომ დან მინიმუმ გამოკითხული ყველა აღნიშნული

. .პარამეტრით კმაყოფილია ეს საკითხი უფრო დეტალურად განვიხილოთ ანალიტიკური ანგარიშის პარაგრაფში



10


მოვიგე წავაგე

?რამდენად სამართლიანად აფასებთ გადაწყვეტილებას

სრულიად სამართლიანად 96,20% 12,10% ნაწილობრივ 3,00% 38,70%უსამართლოდ 0,20% 46,00%

/ ? თუ განგიმარტეს და წერილობით დაგისაბუთეს მოგების წაგების მიზეზი

დაწვრილებით განმიმარტეს 79,90% 43,50% ნაწილობრივ განმიმარტეს 19,30% 39,50%

საერთოდ არ განმიმარტეს 0,80% 16,10% ?იყო თუ არა საქმის თქვენს სასარგებლოდ წარმართვის შესაძლებლობა

, დარწმუნებული ვარ რომ იყო მოგების შესაძლებლობა 26,60%

სავარაუდოდ იყო მოგების შესაძლებლობა 34,70%

, დარწმუნებული არ ვარ რომ იყო მოგების შესაძლებლობა 15,30%

, მჯერა რომ არ იყო მოგების შესაძლებლობა 8,90%

არ მსურს პასუხის გაცემა 14,50%



განაჩენის შეფასებები

11


განაჩენის სიცხადე სისხლისამოქალ

აქოადმინისტრაცი

ული

დაწვრილებით განმიმარტეს 79,2% 65,3% 73,9% ნაწილობრივ განმიმარტეს 16,7% 30,2% 22,5%

არ განმიმარტეს 3,7% 4,5% 3,6% არ მსურს პასუხის გაცემა 0,5%

განაჩენის სამართლიანობა სისხლისამოქალა

ქოადმინისტრაცი

ული სრულიად სამართლიანად 77,3% 81,0% 76,8% ნაწილობრივ

/ სამართლიანად ნაწილობრივუსამართლოდ

9,7% 11,2% 10,1%

სრულიად უსამართლოდ 10,6% 7,4% 12,3% არ მსურს პასუხის გაცემა 2,3% 0,4% 0,7%

განაჩენის მიღება სისხლისამოქალა

ქოადმინისტრაცი

ული , დარწმუნებული ვარ რომ იყო მოგების

შესაძლებლობა22,0% 23,1% 37,1%

სავარაუდოდ იყო მოგებისშესაძლებლობა

32,0% 43,6% 28,6%

, დარწმუნებული არ ვარ რომ იყო მოგების შესაძლებლობა

18,0% 17,9% 8,6%

, მჯერა რომ არ იყო მოგებისშესაძლებლობა

14,0% 11,4%

არ მსურს პასუხის გაცემა 14,0% 15,4% 14,3%

სასამართლოს გადაწყვეტილება

განუმარტებელი დარჩა 3,7%– , სისხლის საქმეების ში

4,5%– სამოქალაქოს ში და 3,6%– .ადმინისტრაციულის ში

სასამართლოს გადაწყვეტილება

უსამართლოდ მიიჩნია სისხლის საქმეების

ფარგლებში შესწავლილი 10,6%– , აუდიტორიის მა

7,4%– სამოქალაქოს მა და ადმინისტრაციული საქმეების

12,3%– .სეგმენტის მა

წაგებული საქმეებიდან მოგების შესძლებლობებში

დარმწუნებულია სისხლის სამართლის საქმის სეგმენტის

22%, 23,1% სამოქალაქოს და37,1% ადმინისტრაციული

.საქმეებიდან



განაჩენის შეფასებები

12


განაჩენის მოლოდინი სისხლისამოქალაქო

ადმინისტრაციული

, ვიცი რომ წავაგებ 2,9% 0,4% წავაგებ 3,3% 2,2% 0,9%

უფრო წაგებას ველი 6,5% 3,0% 6,4% , შეძლება მოვიგო შეიძლება

წავაგო30,2% 20,7% 30,3%

უფრო მოგების იმედი მაქვს 33,5% 33,2% 27,5%მოვიგებ 16,3% 19,6% 23,9%

, დარწმუნებული ვარ რომ მოვიგებ 7,3% 21,0% 11,0%

625 , , რესპონდენტიდან ვინც ელოდება სასამართლოს გადაწყვეტილებას მოგებაში 7,3%, – 21% დარწმუნებულია სისხლის სამართლის საქმეების სეგმენტის სამოქალაქოს და

11%. ადმინისტრაციულის მეტნაკლებად მოგების იმედი კი აქვს სისხლის საქმეების49,9%– , 52,8%– 51,4%– . ს სამოქალაქოს ს და ადმინისტრაციულის ს წაგების მოლოდინი კი

12,7%– , აქვს სისხლის საქმეების ფარგლებში შესწავლილი აუდიტორიის ს სამოქალაქოს5,60%– 7,30%– . ს და ადმინისტრაციულის ს

გაურკვეველი აუდიტორია სისხლისა და ადმინისტრაციული საქმეების სეგმენტების ერთ , მესამედს შეადგენს სამოქალაქოში კი გაურკვეველი დამოკიდებულება აქვს ამ 20,7%– .სეგმენტის მხოლოდ ს


Tel: +995 32 99 72 14; Fax: +995 32 99 85 06; E-mail: [email protected]; Web: www.ipm.ge 13

ანალიტიკური ანგარიში ინდექსური სისტემა


Tel: +995 32 99 72 14; Fax: +995 32 99 85 06; E-mail: [email protected]; Web: www.ipm.ge 14

ხარისხის შეფასება , , შენობის ადგილმდებარეობა განლაგება კომფორტი

მზადყოფნა დახმარებისთვის; თავაზიანობა სასამართლოს პროცედურების სიმარტივე, პროცედურების ოპერატიულობა

აზრის გამოთქმის შესაძლებლობა / /სასამართლო პროცესში ჩართული პირების თანამშრომლების კვალიფიკაცია კომპეტენცია



15

Variable of Competence was factored on 4 Group: Competence/qualification of judge, of court personal, of prosecutor and lawyer.

კმაყოფილების ინდექსები ხარისხის თითოეული ატრიბუტის მიხედვით

41 , 10 სასამართლოს მომსახურების ხარისხის შეფასებისათვის გამოყენებული იყო დებულება რომელიც ქმნიდა პარამეტრების / ჯგუფს ფაქტორული ანალიზის საფუძველზე სასამართლო პროცესში ჩართული პირების თანამშრომლების

/ 4 , , , კვალიფიკაცია კომპეტენციის ცვლადში გამოიყო ფაქტორი მოსამართლის პესრონალის ადვოკატისა და პროკურორის. . კვალიფიკაცია კვალიფიკაციის ინდექსი შესაბამისად დათვლილი იქნა ოთხივე ფაქტორისთვის ინდივიდუალურად საერთო

ინდექსი შეადგენს 62,6–ს. 1–100. 10 , ინდექსის მნიშვნელობა განისაზღვრება დიაპაზონში სულ ნაწარმოებია ინდექსი მაქსიმალური კმაყოფილების ინდექსი არის 73,13 , . და ის მიენიჭა სასამართლოს ადგილმდებაორების განლაგებისა და კომფორტის ატრიბუტებს

მინიმალური ინდექსია 56,62 .და ის აღწერს სასამართლოს პროცედურების ოპერატიულობით კმაყოფილებას

Descriptive Statistics

10 69,98 86,51 5,31998

10

Quality_Index

Valid N (listwise)

N Minimum Maximum Std. Deviation



16

win loose not decreed76 66,7 76,1

win loose not decreed

73,3 54,4 69,5Winე loose not decreed

76,7 57,5 73,2win loose not decreed


65,2 41,6 55,8

win loose not decreed


65,2 53,3 61,9Win loose not decreed


58,3 46,9 59,2Win loose not decreed

63,6 57 61,6

კმაყოფილების ინდექსები ჭრილებში

, , თითოეული კმაყოფილების ინდექსი განსხვავდება იმის მიხედვით რესპონდენტმა პროცესი მოიგო წააგო თუ გადაწყვეტილება . , .ჯერ არ არის გამოტანილი ყველა ინდექსი იკლებს როდესაც საქმე გვაქვს წაგებულ საქმეებთან

, ასეთი სურათი იმაზე მიუთითებს რომ სასამართლოს მიმართ არ არსებობს რაციონალურ და ობიექტურ საფუძვლებზე .აგებული განწყობები , 10–15 , თუ საქმე მოგებულია კმაყოფილების ინდექსი საშუალოდ ერთეულით მაღალია თუ საქმე

, . წაგებულია დაბალი საქმე გვაქვს სასამართლოს შეფასების მთლიანად სუბიექტურ რეალობასთან. წაგებული საქმეების , შემთხვევაში კმაყოფილების ინდექსი ნაკლებია ისეთ ცვლადებშიც კი რომელთაც თავად პროცესის შედეგთან არავითარი

: / / , .კავშირი არა აქვს ადგილმდებარეობა განლაგება კომფორტი თანამშრომელთა თავაზიანობა და მზადყოფნა დახმარებისათვის , თუ სასამართლოს გავიაზბთ როგორც გარკვეული მოთხოვნილებისა თუ საჭიროების დაკმაყოფილების პროდუქტს მისი აღქმა

, მომხმარებლის გონებაში უბრალოდ არ არსებობს და კონსტრუირებას იწყებს მას შემდეგ რაც საქმე მოგებულია ან წაგებულია და / . , კონსტრუირდება მოგება წაგების შესაბამისად კმაყოფილების ინდექსები იმ საქმეებზე რომლებზეც განაჩენი ჯერ გამოტანილი

, , არ არის შემთხვევების უმეტესობაში ოდნავ დაბალია მოგებული საქმეების კმაყოფილების ინდექსებზე რაც კანონზომიერია 65,2%– ( 19) ( რადგან ს იხ სლაიდი მოგების იმედი აქვს და ეს იმედი ახდენს გავლენას შეფასებებებზე გამონაკლისია მხოლოდ

) სასამართლოს პროცედურის ოპერატიულობა და აზრის გამოთქმის შესაძლებლობა



კმაყოფილების ინდექსების შედარება 2008 და 2010 წლის კვლევებში

2008 წელთან შედარებით სასამართლოთი კმაყოფილების ზოგადი ინდექსი უმნიშვნელოდ

59% 62,6% მომატებულია დან მდე

2008 2010 , , შენობის ადგილმდებარეობა განლაგება კომფორტი

64% 73,13 თანამშრომლების მზადყოფნა დახმარებისთვის

62% 67,53 სასამრთლოს თანამშრომლების თავაზიანობა

64% 70,55

სასამართლოს პროცედურების სიმარტივე და ინფორმაციით უზრუნველყოფა 61% 63,42 სასამართლო პროცედურების ოპერატიულობა 54% 56,62

/ აზრის გამოთქმის შესაძლებლობა გავლენა56% 59,04

. (9 ) კმაყოფილების ინდექსებში ზრდა შეინიშნება ყველა ფაქტორში მნიშვნელოვნად ერთეულით გაზრდილია , . შენობის ადგილმდებარეობით განლაგებითა და კომფორტით კმაყოფილება ყველაზე უმნიშვნელო ზრდა ფიქსირდება სასამართლოს პროცედურების სიმარტივისადა ინფორმაციით

, უზრუნველყოფის პროცედურების ოპერატიულობისა და აზრის გამოთქმის შესაძლებლობების. ფაქტორებისათვის

Documents

Tbilisi.2010. August