Technische

ondersteuning en advies

op maat

Opleidingen en certificatie

van metaallassers

50 lascabines

Persoonlijk advies

& intensieve begeleiding

Ervaren lasinstructeurs

o 3-4 Lasinstructeurs metaal

o 3 Lasingenieurs, IWE

o 2 Werkvoorbereiders

o 1 Radioloog

Vervolmakingscentrum

Voor Lassers

Eigen RX toestellen

Keuringen door erkende

keuringsorganismen

We bepalen samen

welke certificaten u

nodig heeft

Uw lassers volgen een

opleiding om zich voor te

bereiden

Onze werkvoorbereiders

maken de proefstukken

vooraf klaar

De certificaten zijn

onmiddellijk na de

keuring beschikbaar

Making even the strongest better.

www.v-c-l.be

info@v-c-l.be

+32 2 520 56 58

Toelichting bij :ISO14341 voor massieve draad

ISO 17632 voor vuldraden

Leen Dezillie, IWE- VCL24/11/2015

Overzicht normen ivm

toevoegmaterialen

ISO 14341

Selecteren toevoegdraad

• Chemische samenstelling?

• Mechanische richtwaarden?

• Elasticiteitsgrens

• Treksterkte

• Kerftaaiheid

• Geometrie van het te lassen stuk

• Beschikbaar gas

• Volgens WPS!

• Een veilige constructie is :

– voldoende sterk

– voldoende taai ( voorbeeld : twijgje van een boom -ballon)

Elasticiteitsgrens of treksterkte

• Elasticiteitsgrens: ( Re in MPa of N/mm² )

• Max belasting waarbij de constructie enkel elastisch d.w.z. omkeerbaar vervormt ( rekker verlengt maar breekt niet)

• Vb : terugvering van een metalen plaat gebogen over een hoek .

• Treksterkte: ( Rm in MPa of N/mm² )

• Max belasting , bij overschrijding treedt breuk op

• DUS: bij metalen is er een ‘ veiligheidsmarge ‘ tussen blijvend van vorm veranderen en breken

• Bij glas en keramieken bestaat deze marge niet

Treksterkte of vloeigrens?

• St52 of S355

• 52 : staat voor een treksterkte van 520 MPa

• 355 : staat voor een vloeigrens van 355 MPa

Bros of taai?

KerfslagproefDoel: meten van de kans op brosse breuk bij testtemperatuur We meten het verlies aan energie / arbeid van de hamer (Joules)

EN ISO 14341:2010

• 2 systemen:- Systeem A: classificatie op basis van rekgrens en gemiddelde kerfslagwaarde van 47J- Systeem B: classificatie op basis van treksterkte en gemiddelde kerfslagwaarde van 27J

• Naam opgebouwd uit 5 delen:- 1) product/proces: G voor MIG/MAG- 2) symbool voor de sterkte en verlenging (zie tabel 1A en 1B)- 3) symbool voor de temperatuur waarop de kerfslagwaarde (47J of 27J) bereikt

wordt. (zie tabel 2)- 4) symbool voor het beschermgas :

Systeem A: M voor menggas M2 zonder Helium, A voor beschermgas M13 of Ar volgens EN ISO 14175 Systeem B: M voor menggas M21 beperkt tot Ar + 20% tot 25% CO2, A voor Ar + 1% tot 5% O2

- 5) symbool voor de chemische samenstelling (zie tabel 3A en 3B)

EN ISO 14341:2010

X kan zijn:A = as-weldedP = post weld heat-treated condition

EN ISO 14341:2010

• Voorbeelden:

• EN ISO 14341-A-G 46 4 M G3Si1– Systeem A MIG/MAG– Minimale rekgrens ReL = 460 N/mm²– Kerfslagwaarde min. gemiddeld 47J bij -40°C– Menggas M2– Chemische samenstelling draad volgens G3Si1

• EN ISO 14341-B-G 49A 3 M G3– Systeem B MIG/MAG– Minimale treksterkte 490 N/mm² (as-welded)– Kerfslagwaarde min. gemiddeld 27J bij -30°C– Menggas M21– Chemische samenstelling draad volgens G3

EN ISO 14175:2008 Gassen en gasmengsels

• Scope:Classificatie en aanduiding van beschermgassen, backinggassen(inert) en procesgassen (actief) volgens hun chemischeeigenschappen en metallurgisch gedrag.Acetyleen en propaan zijn niet opgenomen in deze norm

• Definities:

– Basisgas: enige of belangrijkste gas, indien het eenmenggas betreft

– Component: gas dat essentieel is voor de prestatievan een gasmengsel

EN ISO 14175:2008

• Hoofdgroepen:– I: inerte gassen en gasmengsels– M1, M2 en M3: oxiderende gasmengsels die O2 en/of CO2

bevatten– C: zeer oxiderende gassen en gasmengsels– R: reducerende gasmengsels– N: zwak reagerende of reducerende gasmengsels die N2

bevatten– O: zuurstof– Z: andere gasmengsels die niet vermeld zijn in de tabel van

deze norm

• Subgroepen:cijfer afhankelijk van het gehalte van de componenten

ISO 17632

ISO 17632

ISO 17632

ISO 17632 : overzicht 2 klassen/systemen

A-klasse : Re-waarde + impactwaarde min 47 JB-klasse : Rm-waarde + impactwaarde min 27 J

Naamgeving op basis:

van 6 opgelegde delen 1. T ( tubular ) gevulde draad2. Sterkte en verlenging3. impactwaarde 4. Chemische samenstelling5. fluxtype ( R-B-M )6. Type beschermgas

2 optionele gedeelten 1. Laspositie2. Waterstofgehalte

ISO 17632 :sterkte en verlenging Deel 1 : voor enkelvoudig en meerlagige lassen

Klasse A Klasse B

De sterkte slaat hier steeds op de neersmelt in neergesmolten toestand

ISO 17632 sterkte en verlengingDeel 1 : voor enkelvoudig en meerlagige lassen

De waarden in onderstaande tabel slaan op de sterkte van de lasverbinding

ISO 17632 : Impactwaarden

???Ook voor een 1-lagige las?

ISO 17632: chem samenst.

ISO 17632: chem samenst.

ISO 17632: vuldraadtype

ISO 17632: vuldraadtype

ISO 17632: beschermgas

• Systeem A :

– Symbool M , voor menggas – type ISO 14175-M2

– Symbool C , voor gas type ISO 14175-C1 ( CO2)

– Symbool N voor gasloze draad

• Systeem B :

– Symbool M enkel en alleen voor Ar + 20-25 % CO2

– Symbool G om aan te duiden dat een ander gas dan M21 wordt gebruikt

ISO 17632: Lasposities

Klasse A Klasse B

ISO 17632: waterstofgehalte

VERKLAAR

• ISO 17632-A T46 3 1Ni B M 1H546 : Re min 460 – A min 20%

3 : KCV-waarde van 47 J bij -30° C

1Ni : chemische samenstelling

B : basische vuldraad

M : te lassen met menggas

1 : te lassen in alle posities

H5 : max 5 ml/100mg waterstof

• ISO 17632-B T55 4 T5-1M A-N2-UH5

• ISO 17632-A T 38 Z Z M M 2 H5

Verklaar

• ISO 17632-B T55 4 T5-1M A-N2-UH5

• Resulteert deze draad in een ‘ taaiere las’?

• Mag ik deze draad gebruiken als een KCV van 47 J vereist is bij -30°C?

• Wat betekent : T5

• Waar staat T5 voor?

• Waar A voor

• ….

Antoon Van Osslaan 11120 Neder-over-Heembeekwww.v-c-l.be02/520.56.58

Leen Dezillie, IWELeen.dezillie@v-c-l.be

Normspecificatie

EN ISO 2560- A E 42 3 B 1 2 H10Klasse A

E = Beklede Elektroden

42 = elast.gr. min 420 /trekst.500 N/mm² - min rek : 20 %-3 = min. Kerftaaiheid van 47 joule bij - 30C°

B = type bekleding basisch

1 = rendement ≤ 105 % en stroomsoort AC/DC

2 = alle posities / behalve neergaand

H10 = H/DM (ml 100g) H10= max. 10

AWS 5.1

• E 7016= benaming elektrode volgens AWS

• E = Elektrode

• 70 staat voor de sterkte in kilo square inches

• 16 : rutiel/basische elektrode

• ( De echte basische elektrode = 7018 )