TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI4 Türkçe Dersi Ö retim Program Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda 1. Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma, eleştirel ve yenilikçi

47

Türkçe Dersi Öğretim Programı

Ankara - 2017

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Temel Eğitim Genel Müdürlüğü

TÜRKÇE DERSİÖĞRETİM PROGRAMI

(İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Temel Eğitim Genel Müdürlüğü

TÜRKÇE DERSİÖĞRETİM PROGRAMI

(İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)

ANKARA - 2017

Bu materyal Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretim programlarının güncellenmesiçalışmalarıkapsamındakamuoyunungörüş,öneriveeleştirilerinialmakamacıylahazırlanmıştır.Başkabiramaçlakullanılamaz.Öğretimprogramlarınınnihaihalideğildir.

ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ .............................................................................................. 3

ÖĞRETİM PROGRAMININ GENEL AMAÇLARI ............................................................................................. 4

ÖĞRETİM PROGRAMINDA TEMEL BECERİLER ........................................................................................... 5

ÖĞRETİM PROGRAMINDA DEĞERLER EĞİTİMİ .......................................................................................... 5

ÖĞRETİM PROGRAMINDA REHBERLİK ....................................................................................................... 5

ÖĞRETİM PROGRAMINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ...................................................... 6

ÖĞRETİM PROGRAMININ YAPISI ................................................................................................................. 8

ÖĞRENME ALANLARI ................................................................................................................................... 9

ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR ..................................... 10

Ders Kitaplarına Yönelik Açıklamalar ............................................................................................. 10

Ders Kitaplarına Alınacak Metinlerin Nitelikleri .............................................................................. 11

İLK OKUMA VE YAZMA SÜRECİ ................................................................................................................. 13

1. SINIF KAZANIM VE AÇIKLAMALARI ........................................................................................................16

2. SINIF KAZANIM VE AÇIKLAMALARI ....................................................................................................... 18







TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI KAZANIM VE AÇIKLAMALAR TABLOSU .................................... 37

İÇİNDEKİLER

3


ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ

Türkçe Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin hayat boyu kullanabilecekleri sözlü iletişim, okuma ve yazma ile ilgili dil becerilerini ve zihinsel becerileri kazanmaları, bu becerileri kullanarak kendilerini bireysel ve sosyal yönden geliştirmeleri, etkili iletişim kurmaları, Türkçe sevgisiyle, istek duyarak okuma ve yazma alışkanlığı edinmelerini sağlayacak şekilde bilgi, beceri ve değerleri içeren bir bütünlük içinde yapılandırılmıştır. Türkçe Dersi Öğretim Programı; dil becerilerinin ve yeterliliklerinin geliştirilmesini, diğer tüm alanlarda öğrenme, kişisel ve sosyal gelişme ile mesleki becerileri edinmenin ön şartı olarak kabul etmektedir. Bundan hareketle Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın temel amacı;

1. Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanan,

2. Kendini ifade eden, iletişim kuran, iş birliği yapan, girişimcilik ve sorun çözme kapasitesi gelişmiş,

3. Bilimsel düşünen, anlayan, araştıran, inceleyen, eleştiren, sorgulayan ve yorumlayan,

4. Haklarını ve sorumluluklarını bilen, öz güveni yüksek, çevresiyle uyumlu, millî, manevi ve evrensel değerlerle donanımlı, görüş ve tezlerini gerekçe ve kanıtlarla destekleyerek yazılı ve sözlü olarak ifade edebilen,

5. Okuduklarını anlayarak eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilen, sentezleyebilen, okuma ve öğrenmeden zevk alan,

6. Bilgi teknolojilerini güvenli bir şekilde kullanarak bilgi edinme, oluşturma ve paylaşma becerileri gelişmiş bireyler yetiştirmektir.

Öğrencilerin zihinsel becerilerini geliştirme, iletişim kurma, duygu ve düşüncelerini ifade etme ve bilgi edinmelerinde dilin yeri çok önemlidir. Dil ve zihinsel becerilerinin gelişimi; öğrencilerin olayları sorgulama, çok yönlü düşünme, değerlendirme, karar verme, sosyalleşme ve mesleki gelişim süreçlerini kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle öğrencilerin küçük yaşlardan itibaren dil ve zihinsel becerilerini geliştirmek gerekmektedir. Sözlü iletişim, okuma ve yazma öğrenme alanlarındaki beceriler birbiriyle ilişkili ve bütünlük içinde ele alınmaktadır. Konuşma ve dinleme becerileri sözlü iletişim öğrenme alanı içinde işlenmektedir. Öğrenme alanlarının her birinde edinilen bilgi ve beceriler öğrenme sürecinde birbirini etkilemekte ve tamamlamaktadır.

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda Türkçe öğretiminin yanında; düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, eleştirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma, değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar kazanımların yapısı ve hiyerarşisi, öğrencilerin “sözlü iletişim”, “okuma” ve “yazma” alanlarında temel becerileri kazanmaları ile birlikte üst düzey bilişsel becerileri geliştirecek şekilde düzenlenmiştir. Örneğin ilköğretimin ilk yıllarında sözlü iletişim alanında konu dışına çıkmadan, kurallara uyarak konuşma beklenirken sonraki yıllarda topluluk önünde konuşmalar veya sunumlar için hazırlık yapma, konuşmasını hazırlamak için okuduklarına atıf yapma, konuşma/tartışma içinde ana fikri belirleme, sorgulama, konuyu özetleme gibi sarmal bir şekilde ilerleyen bir kazanım hiyerarşisi oluşturulmuştur.

Türkçe Dersi Öğretim Programı ile basılı ve elektronik ortamlarda dinlediklerini ve okuduklarını anlayan, kendilerini yazılı ve sözlü olarak ifade eden; eleştirel, yansıtıcı ve yenilikçi düşünen, millî, manevi ve evrensel değerlere duyarlı bireyler yetiştirilmesi amaçlanmıştır. Program; öğrencinin birikim, beceri ve gelişimini göz önünde bulunduran ve öğrenciyi merkeze alan bir yaklaşımla hazırlanmış olup bütün kazanımlar sürekli gelişme ve ilerleme gösteren bir yapı içinde tasarlanmıştır. Programda öğrenme alanları, 1. sınıftan 8. sınıfa kadar bir bütün olarak düşünülmüştür. Program, öğrencilerin dil becerilerini geliştirmenin yanında “sözlü iletişim”, “okuma” ve “yazma” öğrenme alanlarındaki kazanımlarla farklı türlerden metinler üzerinde çalışmalar yaparak anlama, anlamlandırma, değerlendirme ve sentezleme becerilerini geliştirmeye de odaklanmıştır.

Programda öğrenme alanları “Sözlü İletişim”, “Okuma” ve “Yazma” olmak üzere üç ana başlık altında düzenlenmiştir. Bu Programda dil bilgisi ile ilgili kazanımlar, sınıf seviyesine uygun şekilde öğrenme alanları içerisine 5. sınıftan 8. sınıfa kadar aşamalı olarak dağıtılmıştır. Bu yaklaşımla dil bilgisi konularının ezberlenmesi yerine sezdirme ve uygulama yoluyla öğretilmesi amaçlanmıştır. Dil bilgisinin, öğrenme alanlarıyla ilişkilendirilerek metin bağlamı içerisinde ele alınması hedeflenmiştir.

4


Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda

1. Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma, eleştirel ve yenilikçi düşünme, iletişim kurma, problem çözme, araştırma, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimcilik ve karar verme gibi temel becerilere yer verilmiştir.

2. Düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, eleştirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma ve değerlendirme gibi zihinsel beceriler ön plana çıkarılmıştır.

3. Okuma ve yazma kazanımları metin içi, metin dışı ve metinler arası okuma yoluyla anlam oluşturmayı sağlayacak şekilde yapılandırılmıştır.

4. Öğrencilerin gelişim özellikleri göz önünde bulundurularak dil bilgisi, yazım kuralları, okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerileri ile ilgili kazanımlar artan bir yoğunluk ve derinlik içinde yapılandırılmıştır.

5. Tematik yaklaşım esas alınmış ve sınıf seviyeleri itibariyle temalar belirlenmiştir.

6. İlk okuma-yazma öğretiminde “ses temelli cümle yöntemi” benimsenmiştir.

7. Yazı öğretimine birinci sınıftan itibaren bitişik eğik yazıyla başlanması ve bütün yazı çalışmalarının bitişik eğik yazı harfleriyle yapılması ve bütün sınıf seviyelerinde sürdürülmesi benimsenmiştir.

ÖĞRETİM PROGRAMININ GENEL AMAÇLARI

Türkçe öğretiminin amacı, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda ifade edilen Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri doğrultusunda öğrencilerin;

1. Sözlü iletişim, okuma ve yazma becerilerini geliştirmek,

2. Türkçeyi, konuşma ve yazma kurallarına uygun olarak bilinçli, doğru ve özenli kullanmalarını sağlamak,

3. Düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, eleştirme, tahmin etme, yorumlama, analiz-sentez yapma ve değerlendirme becerilerini geliştirmek,

4. Okuduğu, dinlediği ve izlediğinden hareketle, söz varlığını zenginleştirerek dil zevki ve bilincine ulaşmalarını; duygu, düşünce ve hayal dünyalarını geliştirmelerini sağlamak,

5. Okuma ve yazma sevgisi ile alışkanlığını kazanmalarını sağlamak,

6. Duygu ve düşünceleri ile bir konudaki görüşlerini veya tezini sözlü ve yazılı olarak etkili ve anlaşılır biçimde ifade etmelerini sağlamak,

7. Bilimsel, yapıcı, eleştirel ve yenilikçi düşünme, kendini ifade etme, iletişim kurma, iş birliği yapma, problem çözme ve girişimcilik gibi temel becerilerini geliştirmek,

8. Bilgiyi araştırma, keşfetme, yorumlama ve zihinde yapılandırma becerilerini geliştirmek,

9. Basılı materyaller ile çoklu medya kaynaklarından bilgiye erişme, bilgiyi kullanma ve üretme becerilerini geliştirmek,

10. Çoklu medya ortamlarında aktarılanları sorgulamalarını sağlamak,

11. Kişisel, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmelerini sağlamak,

12. Millî, manevi, ahlaki, tarihî, kültürel, sosyal, estetik ve sanatsal değerlere önem vermelerini sağlamak; millî duygu ve düşüncelerini güçlendirmek,

13. Türk ve dünya kültür ve sanatına ait eserler aracılığıyla millî ve evrensel değerleri tanımalarını sağlamaktır.

5


ÖĞRETİM PROGRAMINDA TEMEL BECERİLER

Türkçe Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin hayat boyu kullanabilecekleri sözlü iletişim, okuma ve yazma ile ilgili dil becerilerinin ve düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, eleştirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma, değerlendirme gibi zihinsel becerilerin gelişimine odaklanmıştır. Program; dil becerilerinin ve yeterliliklerinin geliştirilmesini, diğer tüm alanlarda öğrenme, kişisel ve sosyal gelişme ile mesleki becerileri edinmenin ön şartı olarak kabul etmektedir.

Dil ve zihinsel becerilerinin gelişimi; öğrencilerin olayları sorgulama, çok yönlü düşünme, değerlendirme, karar verme, sosyalleşme ve mesleki gelişim süreçlerini kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle öğrencilerin küçük yaşlardan itibaren dil ve zihinsel becerilerini geliştirmek gerekmektedir. Sözlü iletişim, okuma ve yazma öğrenme alanlarındaki beceriler birbiriyle ilişkili ve bütünlük içinde ele alınmaktadır. Öğrenme alanlarının her birinde edinilen bilgi ve beceriler öğrenme sürecinde birbirini etkilemekte ve tamamlamaktadır.

Türkçe Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin “sözlü iletişim”, “okuma” ve “yazma” alanlarında temel dil becerileri kazanmaları ile birlikte üst düzey bilişsel becerileri geliştirecek şekilde düzenlenmiştir. Programdaki beceriler, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi’nde yer alan anahtar yeterlilikler (ana dilde iletişim, yabancı dilde iletişim, matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler, dijital yetkinlik, öğrenmeyi öğrenme, sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yeterlilik, inisiyatif alma ve girişimcilik algısı, kültürel farkındalık ve ifade) ile doğrudan ilişkili becerilerdir.

ÖĞRETİM PROGRAMINDA DEĞERLER EĞİTİMİ

Değer eğitiminin temel amaçlarından biri öğrencilerin sağlıklı, tutarlı ve dengeli bir kişilik geliştirmelerini sağlamaktır. Çünkü değerler, insanın tutum ve davranışlarını biçimlendirmede önemli bir role sahiptir. Millî eğitim sisteminin öncelikli hedefinin kültür aktarımını sağlamak olduğu göz önüne alındığında, değerler sisteminin eğitim süreci içerisinde kazandırılması ve yeni nesillere aktarılması kültür devamlılığı açısından da son derece önemlidir.

Millî, manevi ve evrensel değerleri tanıyan, benimseyen ve bunları içselleştirerek davranışa dönüştüren bireyler yetiştirmede Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın katkısı son derece büyüktür. Türkçe öğretiminde değerler, öğrencilere metinler aracılığıyla kazandırılmaktadır. Dolayısıyla ders kitaplarına seçilecek olan metinlerin millî, manevi, ahlaki ve evrensel değerleri yansıtması beklenmektedir. Metinlerin hangi değerleri aktaracağını da tema ve konu örnekleri belirlemektedir. Bu anlayıştan hareketle Türkçe derslerinde öğrencilere aktarılması beklenen değerlerin Programda somut bir şekilde Sınıf Düzeyine Göre Temalar ve Konu Örnekleri başlığı altında verilmesi uygun görülmüştür. Programda yer verilen değerler aşağıda belirtilmiştir:

Dostluk, arkadaşlık, aile birliğine önem verme, adalet, vefa, eşitlik, özgürlük (bağımsızlık), sadakat, merhamet, güven, saygı, sevgi, hoşgörü, sabır, paylaşma, dayanışma, yardımlaşma, sözünde durma, çalışkanlık, dürüstlük, cömertlik, iyilikseverlik, alçakgönüllülük, misafirperverlik, vicdanlı olma, tarihsel mirasa duyarlılık, cesaret, fedakârlık, vatanseverlik, sorumluluk, paylaşma, iş birliği, temizlik, özgüven vb.

Yukarıda verilen değerler dışında, Programın Sınıf Düzeyine Göre Temalar ve Konu Örnekleri başlığı altında yer alan maddelerin neredeyse tamamı, bir değerle ilişkilendirilebileceğinden Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın değerler eğitimi açısından zengin bir içeriğe sahip olduğu söylenebilir. Örneğin, “Vatandaşlık Bilinci” teması altında yer alan konu örneklerinden “görev bilinci, adalet, hukukun üstünlüğü, çalışma, üretme, emeğin değeri, vergi bilinci, tüketici bilinci” gibi kavramlar değerlerle doğrudan ilişkili konu örnekleridir.

ÖĞRETİM PROGRAMINDA REHBERLİK

Öğretim programlarında ele alınacak rehberlik çalışmalarının içeriği, okulun özellikleriyle öğrencilerin gelişim dönemleri ve ihtiyaçlarına göre farklılık göstermektedir. Çünkü programlardaki rehberlik çalışmalarının içeriği bu dönemdeki çocukların gelişim özelliklerine uygun, akademik başarılarını destekleyici ve eğitim amaçlarıyla uyumlu biçimde hazırlanmalıdır.

6


İlkokul süreci içinde öğrencinin kendini tanıması, ilgi, yetenek ve özelliklerini keşfetmesi, geliştirmesi amaçlanır. Bu yıllarda, kişisel ve sosyal rehberlik alanında özellikle benlik saygısı, öz yönetim, öz denetim, problem çözme ve karar verme gibi kişiliğin çeşitli yönlerini etkileyecek alanlarda bireysel gelişimi sağlamaya yönelik çalışmalar önemli bir yer tutar. Bu dönemde çocuklarda sosyal ilgi ve ait olma duygusunu geliştirme, başkalarının ihtiyaçlarına duyarlı olma, iletişim kurma, iş birliği yapma gibi sosyalleşme sürecini kolaylaştırma, rehberlik çalışmalarından beklenen yararlar içindedir. Eğitsel rehberlik alanında okula ilgi, zamanı iyi kullanma, planlı çalışma, eğitime değer verme gibi temel tutum ve becerilerin kazandırılması amacıyla uygun fırsatlar ve öğrenme yaşantıları kazandırılması çok önemlidir.

Ortaokulda ise kişisel ve sosyal rehberlik alanında, ergenin kişilik bütünlüğünü kazanması, yetişkinler dünyasına hazırlanması, yaşam felsefesini oluşturması, kendine güvenen, sosyal ilişkilerde başarılı, iletişim kurabilen, zamanı verimli kullanabilen, iş birliği yapabilen ve empati kurabilen güçlü bir birey olarak yaşadığı ortama, değişikliklere aktif uyum sağlaması amaçlanır. Eğitsel rehberlik alanında, ergenin kendini tanıması, çevrede kendine açık eğitim olanaklarını öğrenmesi, gizilgüçlerini geliştirmesi için uygun ortam ve fırsatlar sağlanması gerekir. Kendini gerçekleştirme yolunda vereceği tüm kararlarda kendi özellikleri ve çevre koşullarına duyarlı ve bilinçli olabilmesine çalışılır.

ÖĞRETİM PROGRAMINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI

Programda; öğrenme sürecinin başlangıcında öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi, süreç içinde öğrenme ve gelişiminin izlenmesi ile öğrenme sürecinin sonucunda kazanımların gerçekleşme düzeylerinin belirlenmesi birbirini destekleyen ve tamamlayan ölçme ve değerlendirme etkinlikleri olarak ele alınmıştır.

Birinci sınıfta öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesinde okul öncesi eğitim alıp almadıkları da dikkate alınarak özellikle okuma ve yazma ile ilgili kazanımların gerçekleştirilmesine yönelik etkinliklerde bilişsel ve psikomotor beceriler bakımından gelişim düzeyinin değerlendirilmesi gerekir. Gelişim özelliklerinin çeşitlilik gösterdiği gruplarda öğrencilerin okuma ve yazmaya hazırbulunuşluklarının üzerinde bir güçlüğe maruz bırakılmamalarına dikkat edilmelidir. Bazı öğrencilerin okuma ve yazmaya geçmeleri daha uzun zaman alabilir. Bu dönemde öğrencilerin gelişim düzeylerinin üzerinde zorlanmaları, okuma ve yazmaya karşı olumsuz tutum geliştirmeleri yanında kalıcı olarak okuma ve yazma bozukluklarına da neden olabilir.

İlkokulda öğrencilerin dil becerilerinin gelişiminin sürekli olarak izlenmesi, her bir öğrenme alanında öğretmenin resmî ölçme ve değerlendirme etkinliklerinden daha çok sınıf içi gözleme dayalı bir değerlendirme yapmasını gerektirir. Özellikle ilkokulun ilk üç sınıfında notla değerlendirme yapılmaması bu yaklaşımın uygulanmasını kolaylaştırır.

Süreç içinde, ölçme ve değerlendirme çalışmalarında 1. sınıfta yazma öğrenme alanında öğrencilerin harfler, rakamlar ve matematiksel işaretleri tekniğine uygun yazma becerisi üzerinde durulmalıdır. Bu nedenle 1. sınıfta öğrencilerin yazma çalışmalarında öğretim esnasında anlık olarak izleme, geri bildirimde bulunma ve yönlendirme önem taşır. İlk yıl yazma öğretiminde hiçbir şekilde resmî sınav biçiminde bir ölçme ve değerlendirme yapılmamalıdır. Öğrencilerin oluşturduğu metinler, öğretmen rehberliğinde kontrol edilerek metin üzerinde gerekli düzeltmelerin yapılması sağlanmalıdır. Ayrıca öğrencilerin kendilerinin ve akranlarının yazdıklarını kontrol ederek hatalarını belirleme ve düzeltmelerine yönelik uygulamalar yapılmalıdır. Yazma çalışmalarında öğretmenin yönlendirmesi ve desteği, ilk yıllarda daha fazla olmakla birlikte, sonraki yıllarda öğrencinin bağımsız çalışma ve karar verme becerilerini geliştirme amacıyla ihtiyatla ve kademeli olarak azaltılmalıdır.

Süreç içindeki ölçme ve değerlendirme çalışmalarında öğrenme eksikleri ve yanlışlıklar belirlendiğinde bu eksiklerin giderilmesi ve yanlışların düzeltilmesine yönelik düzenlemelerin öğrencilerin benlik algılarını olumsuz etkileyecek nitelikte ve yargılayıcı olmamasına dikkat edilmelidir. Bu nedenle eksiklerin giderilmesi ve yanlışların düzeltilmesi, öğrenciye müdahale şeklinde değil öğretim etkinliklerinin ve/veya içeriğin yeniden düzenlenmesi/öğretimi şeklinde olmalıdır. Örneğin T.1.2.7 ve T.2.2.2 kazanımlarında sözcükleri doğru telaffuz etme amaçlanmaktadır. Öğretmenin her yanlış telaffuza doğrudan müdahalesi ve bunun yanlış olduğunu

7


belirtmesi öğrencinin konuşmaktan kaçınmasına sebep olabilir. Bunun yerine öğretmen aynı sözcüğü doğru telaffuz ederek öğrenciyi rencide etmeden yanlışı düzeltebilir. İlk iki sınıfta yer alan kazanımların niteliği ve beceriler dikkate alınarak çoktan seçmeli testler kullanılmamalı; 3 ve 4. sınıfta ise olabildiğince az kullanılmalıdır. Bu durum öğretim materyallerinin hazırlanmasında da dikkate alınmalıdır.

Öğrenme sürecinin sonunda yapılacak ölçme ve değerlendirme; kazanımların ne düzeyde gerçekleştiği, kazanımların kapsadığı bilgi ve becerilerin ne ölçüde edinildiği ile ilgili bilgi edinmemizi sağlar. Sonuç değerlendirmede kazanımların öngördüğü bilgi ve becerilerin dengeli bir şekilde temsil edilmesi gerekir. Sonuç değerlendirmenin daha çok bilgi yoğunluklu olması, okuldaki Türkçe öğretimi ve öğreniminin de daha çok bilgi odaklı hâle gelmesi sonucunu doğurur. Türkçe öğretiminin ve öğreniminin programın öncelik ve önem verdiği; anlam çıkarma, analiz, sentez ve değerlendirme yapmayı gerektiren üst düzey sözlü iletişim, okuma ve yazma becerilerine odaklanması, önemli ölçüde sonuç değerlendirme etkinliklerinin yöntemine ve içeriğine bağlı olacaktır. Bu nedenle sonuç değerlendirmede içeriğin hem öğrenme alanları arasındaki dağılımında hem de her bir öğrenme alanı içinde bilgi ve becerilerin temsilî dağılımında denge gözetilmesi gerekmektedir.

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda tüm sınıf düzeylerinde temel amaç; konuşma, yazma, dinleme, okuma ile görsel okuma becerilerinin istenilen düzeyde kazandırılmasıdır. Bu iletişimsel dil becerilerinin yanı sıra programda eleştirel düşünme, empati kurma, yenilikçi düşünme gibi temel becerilerin öğretimi tümleşik bir yapı içinde ele alınmıştır. İletişimsel dil becerileri ile diğer becerilerin kazandırılması sürecinde ölçme ve değerlendirme önemli bir yer tutmaktadır.

Dil becerilerinin öğretimi için belirlenen program kazanımları ve bu kazanımları şekillendiren genel öğretim kuramları ve yaklaşımları, ölçme ve değerlendirme süreçlerinin de pedagojik çerçevesini belirlemektedir. Dolayısıyla, iletişimsel dil becerilerinin ölçme ve değerlendirme süreçleri ağırlıklı olarak süreç ve performans odaklıdır. Bunun yanı sıra sonuç odaklı ölçme yaklaşımının da uygulanması gerekmektedir. Süreç odaklı ölçme araçları; öz değerlendirme, akran değerlendirme, grup değerlendirme varsa projeler ile dereceli puanlama anahtarlarıdır. Sonuç odaklı ölçme araçları ise klasik sınavlar, izleme testleri, tema sonu değerlendirme testleri vb. olarak sıralanabilir.

Aşağıdaki tabloda iletişimsel dil becerileri (konuşma,okuma,yazma ve dinleme) ve bu becerilerin ayrı ayrı veya tümleşik bir biçimde ölçülmelerinde kullanılabilecek ölçme teknikleri ve araçları sunulmuştur.

Tablo 1. İletişimsel Dil Becerileri ve Ölçme Araçları

Araçlar ve Teknikler Öneriler

Oku

ma

Eşleştirme soruları (cümle ile paragrafı, görsel ile cümleyi, kelime ile cümle/paragrafı vb.), metin içi kavrama ve tarama soruları (belirli bir bilgiyi bulma ve doğrudan çıkarım yap-ma), metne ilişkin doğrudan veya dolaylı çıkarım soruları; analiz, sentez ve değerlendirmeye yönelik üst düzey zihin-sel becerileri ölçen sorular (açık uçlu sorular), çoktan seç-meli madde türleri.

• Metne ilişkin sorular (metin içi, metin dışı ve metinler arası anlam kurma soru-ları) olabildiğince bütün düzeylerden ve farklı madde türlerinden oluşmalıdır.• Üst düzey zihinsel becerileri ölçmeye yönelik açık uçlu soruların puanlanmasın-da dereceli puanlama anahtarları kullanıl-madır.

Din

lem

e

Eşleştirme soruları (cümle ile paragrafı, görsel ile cümleyi, kelime ile cümle/paragrafı, vb.), metin içi kavrama ve tarama soruları (belirli bir bilgiyi bulma ve doğrudan çıkarım yap-ma), boşluk doldurma, doğru/yanlış tipi, çoktan seçmeli ve kısa yanıtlı dinleme soruları, performans görevleri, dinleme metnine ilişkin doğrudan veya dolaylı çıkarım soruları, metni analiz, sentez ve değerlendirmeye yönelik üst düzey zihin-sel becerileri ölçen sorular (açık uçlu sorular).

• Dinleme metnine ilişkin sorular (metin içi, metin dışı ve metinler arası anlam kur-ma soruları) olabildiğince bütün düzeyler-den ve farklı madde türlerinden oluşma-lıdır.

8


Araçlar ve Teknikler ÖnerilerK

onuş

ma Tartışma, rol yapma, drama, münazara gibi iş birliğine ve

grup çalışmasına dayalı süreç odaklı görevlerin dereceli pu-anlama anahtarı kullanılarak değerlendirilmesi.Öz, akran ve grup değerlendirme uygulamaları kullanılma-lıdır.

• Öğrencilere ilgi alanlarına yönelik sınıf içi ve sınıf dışı, bireysel veya grup çalış-maları ile konuşma becerisini ölçmeye yönelik görevler verilebilir.Bu görevlerin değerlendirilmesinde anali-tik puanlama anahtarları kullanılabilir.

Yazm

a

Bütün yazma etkinliklerinde (sınıf içi ve sınıf dışı) biçim ve içerik açısından çeşitli ölçütleri içerisinde barındıran kontrol listeleri, dereceleme ölçekleri, dereceli puanlama anahtarla-rı kullanılmalıdır.Özellikle yazma etkinlikleri süreci ve sonrasında öz, akran ve grup değerlendirmeleri kullanılmalıdır.

Yazma becerilerinin ölçülmesinde süreç odaklı değerlendirme esas alınmalıdır. Bu kapsamda öğrenci portfolyoları kullanıla-bilir.

Tüm

leşi

k B

ecer

iler Metni özetleme (dinleme, okuma, konuşma ve yazma), not

alma (dinleme ve yazma), doğrudan veya dolaylı aktarım yapma (dinleme, okuma, konuşma/yazma), zihin haritalama (okuma, dinleme ve yazma), dikte çalışmaları (dinleme, yaz-ma) gibi etkinlikler kullanılabilir. Bu etkinliklerin değerlendi-rilmesinde kontrol listeleri, dereceleme ölçekleri ve dereceli puanlama anahtarları kullanılmalıdır. Ayrıca etkinliklerden sonra öz, akran ve grup değerlendir-meleri kullanılabilir.

• Günlük yaşama ilişkin birden fazla ileti-şimsel dil becerilerinin bir arada kullanıl-dığı çeşitli görevler (röportaj yapma, dra-matize etme gibi) verilebilir.

İletişimsel dil becerilerinin ayrı ayrı veya tümleşik bir şekilde değerlendirilebilmesi için eğitim-öğretim yılı sürecinde öğrenci ürün dosyaları ile elektronik portfolyolar kullanılabilir. Ayrıca tüm dil becerilerinin değerlendirilmesinde öz, akran ve grup değerlendirmeleri kullanılabilir.

Öz, akran ve grup değerlendirmelerinin verimli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi, üç aşamada uygulanmasına bağlıdır. Buna göre ilk aşama öğrencinin sözel olarak (yansıtma), ikinci aşama ise yazılı olarak öğrenme sürecine, performansa ve ürüne yönelik değerlendirmelerde bulunmasıdır. Üçüncü aşamada ise dereceli puanlama anahtarı (rubric), öz değerlendirme formları, dereceleme ölçekleri gibi çeşitli araçlar kullanılarak puanlamalar yapılabilir. Bu aşamaların sırasıyla uygulanmasına dikkat edilmelidir.

Öz değerlendirme ve akran değerlendirme etkinlikleri, tüm öğrenme alanlarında kullanılabilir olmakla birlikte özellikle yazma öğrenme alanında yazma becerilerinin geliştirilmesinin ayrılmaz bir parçası olarak kullanılmalıdır. Öğrencilerin kendi yazdıklarını gözden geçirmeleri; yazdıklarını anlam, yazım ve noktalama, metin akışı, metnin iç tutarlılığı gibi yönleriyle değerlendirmeleri ve metni geliştirmeleri bir öz değerlendirme etkinliği olarak öğrenmeyi destekler ve yazma becerilerinin mükemmelleştirilmesine katkı sağlar. Benzer şekilde öğrenciler, öğretmen tarafından belirlenmiş ölçütler ve bir çerçeve dâhilinde akranlarının yazdıklarını değerlendirebilirler. Öz değerlendirme ve akran değerlendirme adına yapılan ancak öğrenme amaçlarına katkı sağlamayan, formlara veya derecelendirme ölçeklerine indirgenmiş uygulamalardan uzak durulmalıdır.

Açık uçlu soruların değerlendirilmesinde dereceli puanlama anahtarının kullanılması hem geçerlilik hem de güvenirlik açısından oldukça önemlidir.

ÖĞRETİM PROGRAMININ YAPISI

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda öğrenme alanları (1) Sözlü İletişim, (2) Okuma, (3) Yazma olmak üzere üç ana başlık altında düzenlenmiştir. Programın okunmasında “T” Türkçe dersini, T harfinin yanında yazılan ilk sayı sınıf seviyesini, ikinci sayı öğrenme alanı numarasını ve üçüncü sayı öğrenme alanı içindeki kazanım

9


numarasını/sırasını; bir kazanım ile ilişkili alt kazanımların belirlendiği durumlarda ise kazanım numarasından sonra gelen dördüncü sayı, alt kazanım numarası/sırasını göstermektedir. Kazanımlarla ilgili sınırlamalar ve açıklamalar kazanımı izleyen satırda ifade edilmiştir. Kazanımların yapısı aşağıda şematik olarak gösterilmiştir.

ÖĞRENME ALANLARI

Sözlü İletişim

Konuşma; bireyin sosyal hayatında iletişim kurmasını, bilgi ve birikimlerini paylaşmasını, duygu, düşünce, hayal ve gözlemlerini ifade etmesini sağlar. Programda, konuşma becerisinin geliştirilmesiyle; öğrencilerin, Türkçenin estetik zevkine vararak ve zengin söz varlığından faydalanarak kendilerini doğru ve rahat ifade edebilmeleri, sosyal hayatta karşılaşacakları sorunları konuşarak çözebilmeleri, yorumlayıp değerlendirebilmeleri amaçlanmaktadır. Bu amaçlarla sözlü iletişim öğrenme alanında birikimlerden, çeşitli görsel ve işitsel materyallerden yararlanma, düşüncelerini mantık akışı ve bütünlük içinde sunma, karşılaştırma yapma, sebep-sonuç ilişkisi kurma, sınıflandırma, değerlendirme, özetleme gibi anlamayı ve zihinsel becerileri geliştirici kazanımlara yer verilmiştir.

Sözlü iletişim öğrenme alanı, öğrencilerin çevreleriyle iletişim kurmaları, iş birliği yapmaları, ortak karar vermeleri ve karşılaştıkları sorunları çözmeleri açısından da önemlidir. Bu nedenle öğretmenin konuşma etkinliklerinde öğrencilerin her birinin ayrı ayrı söz almalarını sağlayarak onları bu çalışmalara katması gerekmektedir. Hayatın her alanında doğru, güzel, etkili konuşan ve konuşulanları doğru anlayıp yorumlayan bireylerin yetiştirilmesi, onların diğer dil becerilerinde de başarılı olmalarına bağlıdır. Bu nedenle sözlü iletişim öğrenme alanının okuma ve yazma öğrenme alanlarıyla desteklenmesi gerekmektedir.

Sınıf içinde konuşma veya tartışmalarda konuşma ve dinleme ile ilgili temel kurallara uyma, gerektiğinde ön hazırlıkların yapılması gibi konularda öğretmenlerin yeterli açıklamalarda bulunması ve yönlendirme yapması beklenir. Öğrencilerin zihinsel olarak hazırlanması ve yoğunlaşmasını sağlamak amacıyla çeşitli sorular sorulabilir. Öğrencilerin dinlediklerini iyi anlaması ve zihninde yapılandırması, dinleme sürecinin en önemli aşamalarıdır. Bu aşamalara gereken önem verilmeli ve çeşitli çalışmalar yapılmalıdır. Bu amaçla öğrencilere dinlediklerini zihninde canlandırma, dinlediklerinin konusunu, ana fikrini belirleme, dinlediklerinden hareketle ilişki kurma, çıkarımlar yapma, sonucu tahmin etme, dinlediklerini sınıflama, sorgulama, özetleme, değerlendirme ve arkadaşlarıyla paylaşma gibi etkinlikler yaptırılabilir. Bu etkinlikler öğrencilerin dinleme ve zihinsel becerilerini geliştirmede etkili rol oynar.

Okuma

Okuma becerisi, öğrencinin farklı kaynaklara ulaşarak yeni bilgi, olay, durum ve deneyimlerle karşılaşmasını sağlar. Dolayısıyla bu beceri; öğrenme, araştırma, yorumlama, tartışma ve eleştirel düşünmeyi sağlayan bir süreci de içine alır. Programda okuma öğrenme alanıyla öğrencilerin yazılı metinleri doğru ve akıcı bir biçimde okuyabilmeleri, okuduklarını değerlendirip okumayı bir alışkanlık hâline getirmeleri amaçlanmıştır.

10


Programda yer alan okuma öğrenme alanında; metinlerin anlaşılması ve çözümlenmesi, anlamlandırılması, okunan metinlerin değerlendirilmesi ve okumanın bir alışkanlık hâline dönüştürülmesine yönelik çeşitli kazanımlara yer verilmiştir. Okuma öğrenme alanındaki kazanımlar akıcı okuma, söz varlığı ve anlama olmak üzere üç alt grupta yapılandırılmıştır.

Yazma

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yazma becerisi kazanımlarıyla; öğrencilerin duygu, düşünce, istek, hayal, tasarı ve izlenimleri ile bir konu hakkındaki görüşlerini dilin imkânlarından yararlanarak yazılı anlatım kurallarına uygun şekilde anlatmaları, yazmayı alışkanlığa dönüştürmeleri ve yeteneği olanların bu becerilerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Uzun bir süreç isteyen yazma becerisinin kazanılması ve istenen amaçlara ulaşılması, ancak çeşitli ve özendirici yazma uygulamalarıyla mümkün olabilir.

Yazma becerisinin bilgi, birikim ve dili etkili kullanmayı gerektirdiği göz önüne alınarak bu sürecin konuşma ve dinleme, okuma ile ilgili çalışmalarla bütünleştirilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir. Hikâye, roman, şiir gibi türlerde ürün vermek, bireysel yetenek ve yenilikçilik gerektirse de öğrencilerin duygu, düşünce, istek, hayal ve izlenimlerini doğru, açık, anlaşılır ve yazma kurallarına uygun şekilde anlatmaları, yazma tekniğine uygun bilgi ve beceriler kazandırılarak sağlanabilir. Bu düşünceden hareketle programda yazmayla ilgili olarak farklı türlerde metinler yazma, kendi yazdıklarını değerlendirme, kendini yazılı olarak ifade etme alışkanlığı kazanma, yazım ve noktalama kurallarını kavrama ve uygulama ile ilgili kazanımlar yer almaktadır.

Öğretmen, farklı yöntemlere uygun etkinliklerle yazmayı öğrenciler açısından zevkli hâle getirerek öğrencilerin yazma alışkanlığı kazanmalarına yardımcı olmalı, öğrencilerin hangi türlerde yazmaya yetenekli olduğunu belirleyerek onları başarılı olduğu türlerde yazmaya yönlendirmelidir. Yazma sürecinde metni tamamlama, metne yeni bir son yazma, anlatıcıyı ve bakış açısını değiştirme, bir yazınsal türü başka bir türe dönüştürme, kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma, bir metni kendi kelimeleriyle yeniden oluşturma, duyulardan hareketle yazma vb. yenilikçi yazma yaklaşımları dikkate alınmalıdır.

Yazma çalışmalarının istenen amaçlara ulaşabilmesi için öğrenci tarafından gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi gerekir. Öğrenci yazdıklarını gözden geçirerek anlam bütünlüğünü bozan ifadeler, yazım ve noktalama hataları, anlatım akışında ve iç tutarlılığında uyumsuzluklar varsa bunları belirler, düzeltir ve metni yeniden yazar veya düzenler. Ayrıca akranlarının yazma çalışmalarını da öğretmen tarafından belirlenen kurallar ve ölçütler çerçevesinde inceleyerek yapıcı eleştiri ve öneriler geliştirebilir.

Yazma öğrenme alanında “süreç temelli yazma modeli” esas alınmıştır. Yazma kazanımları, birbiriyle ilişkili birçok becerinin art arda kullanılmasıyla gerçekleşen bir süreç şeklinde tasarlanmıştır. İlköğretimin ilk yıllarında serbest yazma etkinlikleri kapsamında öğrencilerin duygu, düşünce ve isteklerini yazılı olarak kurallara bağlı kalmadan anlatmalarını sağlamak esastır. 7 ve 8. sınıflarda ise hazırlıktan başlayıp paylaşmaya/yayımlamaya uzanan süreç dâhilinde yazma çalışmaları yaptırılmalıdır. Önemli olan, öğrenciye "süreç temelli yazma"nın aşamalarıyla ilgili beceriler kazandırmaktır.

ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Ders Kitaplarına Yönelik Açıklamalar

Hazırlanacak ders kitaplarının Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın öğretim yaklaşımını yansıtması ve Programdaki amaçlara, kazanım ve becerilere uygun olması son derece önemlidir.

Ayrıca kitapların hazırlanmasında aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulmalıdır:

1. Ders kitapları, Program yaklaşımına uygun olarak beceri temelli bir öğretim tasarımına sahip olmalıdır. Öğrencilerin sınıf içi etkinlikler vasıtasıyla metinleri anlamaları ve eleştirel bir bakış açısıyla çözümlemeleri önemlidir.

2. Ders kitabı; kazanımlara, temalara ve ders işleniş sürecine ilişkin açıklamalara uygun şekilde tasarlanmalıdır.

3. Kitaba alınan okuma ve dinleme/izleme metinlerinin uzunluğu konusunda ders işleme süresi, öğrencilerin

11


gelişim düzeyleri ve planlanan ders saati dikkate alınmalıdır. Metinlerin çok uzun olmamasına özen gösterilmelidir.

4. Kitaba alınan metinler, temalarda belirtilen değerlere ve konu örneklerine uygun olarak seçilmelidir.

5. Ders kitabına seçilen metinler, temaya uygun görsel unsurlarla desteklenmelidir.

6. Her temanın sonunda o ünitede kazandırılması amaçlanan bilgi ve becerileri değerlendirmeye yönelik olarak “Tema Sonu Değerlendirme Çalışmalarına” ilk üç sınıf seviyesi dışında yer verilmelidir.

7. Kitaba tamamı veya bir kısmı alınan eserlerin yazarı ve alındığı kaynak, metnin altında belirtilmeli; yararlanılan kaynakların listesi kitabın sonunda verilmelidir.

8. Ders kitaplarına alınacak olan metinlerin edebî ve estetik değer taşımasına özellikle dikkat edilmelidir.

Ders Kitaplarına Alınacak Metinlerin Nitelikleri

Türkçe ders ve öğretmen kılavuz kitabına alınacak metinlerin aşağıdaki nitelikleri sağlaması gerekir:

1. Metinler, dersin amaç ve kazanımlarını gerçekleştirecek özelliklere sahip olmalıdır.

2. Metinler, öğrencilerin sınıf düzeylerine ve yaş seviyelerine uygun olmalıdır.

3. Metinler, öğrencilerin ruh dünyalarını olumsuz yönde etkileyecek nitelikte olmamalıdır.

4. Ders kitaplarına alanda yaygın olarak kabul görmüş yazar ve eserlerden edebî değer taşıyan metinler alınmalıdır. Seçilen metinler ikincil aktarımlar yerine yazarın eserinden veya antolojilerden alınmalıdır. Ayrıca “Bu kitap için yazılmıştır.” ifadesini içeren metinler kullanılmamalıdır.

5. Aynı yayınevine ait kitapta bir sınıf seviyesi için seçilen bir metin, başka bir sınıf için kullanılmamalıdır.

6. Öğrencilerin duygu ve düşünce dünyasını zenginleştirmek amacıyla aynı yazar ve/veya şairlerden (serbest okuma metinleri hariç) en fazla iki metin seçilmelidir.

7. Dünya edebiyatından seçilen metinler, doğru ve nitelikli çevirilerden alınmalıdır.

8. Seçilen metinler, öğrencilerin duygu, düşünce ve hayal dünyalarını zenginleştirecek; bilgi, beceri, dil ve estetik zevk düzeylerini geliştirecek millî, manevi ve evrensel değerleri yansıtacak nitelikte olmalıdır.

9. Roman, hikâye, tiyatro, destan gibi türlerin tamamı kitaba alınamayacağı için metnin başında eserin seçilen bölümüne kadarki kısa özeti verilmeli, seçilen metnin eserin hangi bölümünden alındığına dair kısa bir açıklama yapılmalıdır.

10. Metinlerdeki eğitsel yönden uygun olmayan ifadeler (argo ve küfür, olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar, cinsellik, şiddet vb. içeren unsurlar) metnin bütünlüğünü bozmamak kaydıyla çıkarılmalıdır.

11. Gazete haberi, reklam, dilekçe, tutanak ve öz geçmiş türlerinde özgün metinlerin yanı sıra ders kitabının yazarı/yazarları tarafından üretilen metinler de kullanılabilir. Bu türler dışında ders kitabı yazarları tarafından yazılan metinlere yer verilmemelidir.

12. Bilgilendirici metinlerde tema ve kazanımlara uygun olarak metinlerin bütünlüğü ve tutarlılığı korunmak kaydıyla bazı bölümler çıkarılarak kısaltmaya gidilebilir. Çıkarılan bölümler parantez içinde üç nokta ile gösterilmelidir.

13. Çeşitli metinler içinde yer alan kimi bağımsız ve kendi iç bütünlüğüne sahip anı, fıkra, anekdot vb. bölümler metin olarak seçilebilir. Seçilen bölümün künye bilgileri açık olarak verilmelidir.

14. Metinler, yazar ve şairlerin yalnızca edebî yönlerini ön plana çıkarmalıdır.

15. Ders kitabında tercihen temaları destekler nitelikte edebî ve estetik değer taşıyan serbest okuma metinlerine yer verilebilir.

12


Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki temalar ve hangi temanın hangi sınıf seviyesinde işleneceği aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Tablo 2. Sınıf Düzeyine Göre Temalar ve Konu Örnekleri

Sınıf 1 2 3 4 5 6 7 8

Ders Saatleri10 10 8 8 6 6 5 5

Tema Konu Örnekleri

Erdemlerimiz

Dostluk, vefa, sadakat, merhamet, güven, say-gı, sevgi, hoşgörü, sabır, paylaşma, dayanışma, yardımlaşma, arkadaşlık, sözünde durma, çalış-kanlık, dürüstlük, cömertlik, iyilikseverlik, alçak-gönüllülük, misafirperverlik, vicdanlı olma vb.

X X X X X X X X

Dünya ve ÇevreÇevre, doğa, doğal afetler, bitkiler, hayvanlar, evren, zaman bilinci, mevsimler, gece, gündüz vb.

X X X X X X X X

MillîKültürümüz

Yurdumuz, özellikli şehirler, yerler, kültürel, ta-rihî vb. önemli mekânlar, geleneksel sporlar, gelenekler, dinî bayramlar, vatan, bayrak, millî bayramlar, tarihî şahsiyetler, tarihsel mirasa du-yarlılık, aile, büyüklerimiz, insan ilişkileri vb.

X X X X X X X X

Millî Mücadele ve Atatürk

Atatürk, millî mücadele, kahramanlık, cesaret, fedakârlık, vatanseverlik, Çanakkale vb. X X X X X X X X

VatandaşlıkBilinci

Eşitlik, özgürlük, sorumluluk, görev bilinci, ada-let, hukukun üstünlüğü, çalışma, üretme, pay-laşma, iş birliği, emeğin değeri, vergi bilinci, tüketici bilinci vb.

X X X X X X X X

Sağlık, Spor ve Oyun

Temizlik, beslenme, ilk yardım, hastalıklardan korunma, ilaç kullanımı, spor, spor kültürü, din-lenme, eğlenme, oyun, geleneksel çocuk oyun-ları, bilgisayar oyunları vb.

X X X X X X X X

Sanat ve Toplum Sanat, estetik, insan ve toplum, müzik, resim, tiyatro, mimari eserler, sinema vb. X X X X

Bilim veTeknoloji

Teknoloji, ulaşım, iletişim, haberleşme, sosyal medya, merak duygusu, keşif ve icatlar vb. X X X X X X X X

Tablo 3. Sınıf Düzeylerine Göre Ders Kitaplarında Yer Alacak Okuma ve Dinleme/İzleme Metinlerinin Türleri ve Dağılımı

METİNTÜRLERİ

1. SINIF 2. SINIF 3 VE 4. SINIF 5 VE 6. SINIF 7 VE 8. SINIF

Din

lem

e/

izle

me

Oku

ma

Din

lem

e/

izle

me

Oku

ma

Din

lem

e/

izle

me

Oku

ma

Din

lem

e/

izle

me

Oku

ma

Din

lem

e/

izle

me

Oku

ma

Hikâye edici 19 10 8 16 8 16 8 16 8 16

Bilgi verici 6 4 4 8 4 8 4 8 4 10

Şiir 10 4 2 12 2 12 4 12 4 10

Toplammetin sayısı 35 18 14 36 14 36 16 36 16 36

13


Birinci sınıfta haftada en az iki, sonraki sınıflarda en az bir ders saatinin dinleme ve konuşmaya ayrılması önerilir. Ancak öğretmen, dinleme/izleme ve konuşma etkinliğinin niteliğine bağlı olarak bir haftada iki ders saatini dinleme/izleme ve konuşma etkinliğine ayırabilir. Dinleme/izleme metinleri öğretmen kılavuz kitabında yer alır. Öğretmen kılavuz kitabında dinleme/izleme ve okuma metinlerinin işlenişine ilişkin stratejiler verilerek kazanımların gerçekleştirilmesini sağlayacak biçimde yönlendirmeler yapılmalıdır.

Birinci sınıfta ilk okuma ve yazma aşaması tamamlandıktan sonra işlenmek üzere ders kitabında Tablo 2’de belirtilen tür dağılımına uygun olarak 18 metin yer almalıdır. Diğer sınıflarda ise yıl boyunca her hafta için bir adet olmak üzere 36 metin yer almalıdır. Metinlerin sayı dağılımları hikâye edici metinler, bilgi verici metinler ve şiirler olmak üzere Tablo 3’te verilmiştir. Tablo 2’de belirlenen temalar için sınıf seviyesine göre hangi konularda metin işleneceği yazar tarafından belirlenecektir. Ayrıca Tablo 2’de belirtilen metin sayıları içinde kalmak kaydıyla hangi temada hangi metin türlerinin yer alacağı yazarın tercihine bağlıdır. Örneğin, “Bilim ve Teknoloji” temasında şiir yerine bilgi verici ve hikâye edici metin daha fazla olabilir. Başka bir temada ise şiir türündeki metinlere daha fazla yer verilebilir. Ancak ilke olarak metin türlerinin temalar arasında dengeli bir şekilde dağılımının sağlanması esastır.

Metinler işlenirken sınıf düzeylerine göre türlerin dağılımına dikkat edilecektir. 1-4. sınıflar düzeyinde hikâye edici metinler kapsamında hikâye, masal, fabl, anı türlerinden; bilgi verici metinler kapsamında kronolojik sıralamaya, tanımlamaya/betimlemeye, karşılaştırmaya, sebep-sonuca ve problem çözmeye dayalı metin yapılarından örneklere olabildiğince yer verilecektir. 5-8. Sınıflar düzeyinde hikâye edici metinler kapsamında hikâye, masal, fabl, anı, destan, efsane, roman, tiyatro türlerinden; bilgi verici metinler kapsamında kronolojik sıralamaya, tanımlamaya/betimlemeye, karşılaştırmaya, sebep-sonuca ve problem çözmeye dayalı metin yapılarından ve gezi yazısı, deneme, eleştiri, söyleşi, köşe yazısı, makale, biyografi, otobiyografi, mülakat vb. türlerden örneklere olabildiğince yer verilecektir. Bütün sınıflarda düzeye uygun şiirlere yer verilecektir.

İLK OKUMA YAZMA SÜRECİ

İlk okuma yazma öğretimi, basit düzeyde okuma ve yazma becerileri ile sınırlı değildir. Düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, analiz-sentez yapma ve değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliştirilmesinde de ilk okuma yazma öğretiminin önemli bir işlevi vardır. Bu bağlamda Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaya dönük becerilerin kazandırıldığı bir okuma yazma öğretimi amaçlanmaktadır.

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda ilk okuma yazma öğretimine ayrı bir önem verilmiş ve “ses temelli cümle yöntemi” esas alınmıştır. Programda ilk okuma yazma öğretimi, Türkçe öğretiminin üç öğrenme alanı ile birlikte ele alınmış; içerik, yöntem ve uygulamaya ilişkin bilgiler verilmiştir.

“Ses temelli cümle yöntemi”ne göre ilk okuma yazma öğretimi aşağıdaki aşamalar izlenerek gerçekleştirilir:

1. İlk okuma yazmaya hazırlık

2. İlk okuma yazmaya başlama ve ilerleme

- Sesi hissetme, tanıma ve ayırt etme

- Harfi okuma ve yazma

- Harflerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturma

- Metin oluşturma

3. Bağımsız okuma ve yazma

İlk okuma yazma çalışmaları; sözlü iletişim, okuma ve yazma ile birlikte ele alınmalıdır. Bütün çalışmalar, 1. sınıf düzeyindeki kazanımların gerçekleştirilmesine yönelik olarak düzenlenmelidir. Bütün yazı çalışmaları 8. sınıfın sonuna kadar bitişik eğik yazıyla yapılmalıdır.

Seslerin tamamı kavratıldıktan sonra ve temaya başlamadan önce en az iki hafta süreyle öğretmenin rehberliğinde akıcı okuma düzeyini geliştirmek amacıyla okuma çalışmaları (sesli okuma, sesleri doğru çıkarma,

14


vurgu-tonlama, anlamlı okuma, koro hâlinde okuma, metin üzerinde konuşma vb.) yapılmalıdır. Bu süreçte öğretmenler, bireysel farklılıkları göz önüne alarak akıcı okuma becerileri uygun düzeyde olan öğrencilerle tema çalışmalarını yürütebilir.İlk okuma yazma öğretimi sürecinde; dört çizgi, üç aralıktan oluşan ve orta aralığı üst ve alt aralıktan daha geniş olan satırlar kullanılmalıdır. Kılavuz çizgili defter üzerinde bitişik eğik yazı harflerinin yazımı aşağıdaki gibidir:

Harflerin yazım çalışmaları yapılırken ilk aşamada dış iki çizgi arası 1.7 cm, orta boşluk 7 mm, üst ve alt boşlukları 5 mm olan satır ölçüleri kullanılabilir.

Yazma çalışmalarında aşamalı olarak dış iki çizgi arası 1.3 cm, orta boşluğu 5 mm, üst ve alt boşlukları 4 mm olan satır ölçülerine inilmelidir.

Birinci ve ikinci sınıflarda yazma çalışmalarında, kılavuz çizgili yazı defterleri; üçüncü sınıftan itibaren normal çizgili defter kullanılmalıdır. Birinci sınıftan itibaren diğer derslerde farklı defterler tercih edilebilir.

15


SES HARF GRUPLARI GÖRSEL

SES/HARF GRUPLARI

1. Grup e, l, a, n E, L, A, N

2. Grup i, t, o, b, u, İ, T, O, B, U,

3. Grup k, ı, r, ö, s, ü K, I, R, Ö, S, Ü

4. Grup m, d, ş, y, c, z M, D, Ş, Y, C, Z

5. Grup ç, g, p, h Ç, G, P, H

6. Grup f, v, ğ, j F, V, Ğ, J

Okuma yazma çalışmalarında bazı harflerin yazım şekillleri değiştirilmiştir:

* Küçük “f” harfi, örnekte gösterildiği gibi yazılmalıdır (Örnek: f ).

* Küçük “r” harfi, örnekte gösterildiği gibi yazılmalıdır (Örnek: r ).

* Küçük “s” ve “ş” harfleri, örnekte gösterildiği gibi yazılmalıdır (Örnek: s ve ş ).

* Büyük “L” harfi, örnekte gösterildiği gibi yazılmalıdır (Örnek: L ).

* Büyük “S” ve “Ş” harfleri, örnekte gösterildiği gibi yazılmalıdır (Örnek: S ve Ş ).

* Büyük “T” harfi, “kuyruğu sağa kıvrılarak” kendisinden sonra gelen küçük harfe bağlanmalıdır (Örnek: T ).

* Büyük “D” harfi, tek hareketle yazılmalı, kendisinden sonra gelen küçük harfe bağlanmalıdır (Örnek: D ).

* Büyük harflerin yazımının özel isimlerle öğretilmesi önerilir.

Örnek: Ela, Lale, Ata, Ankara...

* Bitişik eğik yazıda “D, F, N, P, V” harfleri yazılış özelliği bakımından kendisinden sonra gelen küçük harfle bağlanmaz.

Örnek: Demet, Fatma, Nevin, Papatya, Vatan...

* Bitişik eğik yazıda büyük harflerle kelime yazılırken harfler birleştirilmez.

Örnek: A N K A R A

* İlk okuma yazma öğretiminde birinci grup sesler verilirken ses-harf ilişkisi kavratılarak ağırlıklı olarak hece, ikinci grup sesler verilirken ağırlıklı olarak kelime, üçüncü grup sesler verilirken ağırlıklı olarak cümle, dördüncü grup seslerden sonra ağırlıklı olarak metin çalışmaları yapılmalıdır.

* Hece oluşturmada işlek hecelere öncelik verilmelidir.

* Bu yöntemde, hece ve kelime oluşturmayla ilgili yeterince çalışma yapılmalı ve Türkçenin sahip olduğu

hece türlerinin tamamı kolaydan zora doğru (a, al, la, yel, alt, Türk) tanıtılmalıdır.

* Kelime türetmede Türkçenin ses özelliklerine uygun doğru hecelemeyi sağlayabilmek için açık heceye (le, te, ta, ob) ulaşılıp daha sonra kelime oluşturmaya geçilmelidir (l+e=le, e+le=ele, e le).

16


1. SINIF KAZANIM VE AÇIKLAMALARI

T.1.1. SÖZLÜ İLETİŞİM

T.1.1.1. Düşüncelerini, duygularını ve isteklerini ifade eden, seviyesine uygun cümleler kurar.

T.1.1.2. Tanıdığı kişileri, yerleri ve bildiği olayları anlatır; bunlarla ilgili düşünce ve duygularını ifade eder.

Olayları oluş sırasına göre anlatması sağlanır.

T.1.1.3. Akranlarıyla ve yetişkinlerle bir konuyu kurallara uygun şekilde konuşur/tartışır.

Göz teması kurarak, işitilebilir bir ses tonuyla, konu dışına çıkmadan, kelimeleri doğru telaffuz ederek konuşur.

T.1.1.4. Konuşmalarında nezaket kurallarını uygular.

Başkalarını dinleme, konuşmasında uygun hitap ifadeleri kullanma, başkalarının sözünü kesmeme, konuşmanın bitmesini bekleme, akış içinde söz alarak konuşmaya katılma, karşısındakini saygıyla ve sabırla dinleme vb.

T.1.1.5. Topluluk önünde konuşur.

Öz güven gelişimi desteklenir.

T.1.1.6. Konuşmacının sözlü olmayan (jest ve mimik) mesajlarını anlar.

T.1.1.7. Konuşmanın akışı içinde sorular sorar ve sorulara cevap verir.

T.1.1.8. Dinlediklerinde/izlediklerinde vurgulanan sesi tanır, ayırt eder; seslerle harfleri, heceleri, sözcükleri ve görselleri eşleştirir.

T.1.1.9. Dinlediği/izlediği bir metin, sözel sunum veya medya içeriği hakkında sorular sorar ve sorulan sorulara cevap verir.

T.1.1.10. Dinlediklerini/izlediklerini zihninde canlandırarak olayın nasıl gelişeceğini ve sonucunu tahmin eder.

T.1.1.11. Dinlediği/izlediği bir metni ana hatlarıyla anlatır.

Metinlerle birlikte görselleri de kullanarak bir olayı, düşünceyi ve duyguyu ifade etmesi sağlanır.

T.1.1.12. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu belirler.

T.1.1.13. Hikâye edici metinleri dramatize eder.

T.1.2. OKUMA

İlk Okuma

T.1.2.1. Sesleri hisseder, tanır ve ayırt eder.

T.1.2.2. Harfleri tanır ve doğru seslendirir.

T.1.2.3. Hece, kelime ve cümleleri akıcı bir şekilde okur.

T.1.2.4. Kısa metinleri akıcı bir şekilde okur.

T.1.2.5. Düzeyine ve konuya uygun görsel okuma yapar.

İlk okumada metinler, öğrenci okumaya geçinceye kadar öğretmen tarafından okunur ve kazanımlar okunan metin üzerinden işlenir. Bu metinler hikâye edici, bilgilendirici metinler ve/veya şiir olabilir.

Akıcı Okuma

T.1.2.6. Düzyazı ve şiirleri okur, grup okumalarına aktif olarak katılır.

17


T.1.2.7. Kelimeleri doğru telaffuz eder ve noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.

T.1.2.8. Vurgu ve tonlamalara dikkat ederek işitilebilir bir ses tonuyla okur.

T.1.2.9. Parmakla takip etmeden uygun hızda okur.

Söz Varlığı

T.1.2.10. Anlamını bilmediği sözcükleri öğrenir.

Sözcükleri öğrenmek için görseller, resimli sözlük, kelime haritası, kelime duvarı, kelime kartları ve benzer araçlar kullanılacaktır.

Anlama

Anlama ile ilgili kazanımlar öğretmenin yönlendirmesi ve desteği ile gerçekleştirilir.

T.1.2.11. Düzyazı ve şiiri ayırt eder.

T.1.2.12. Okuduklarının konusunu belirler.

T.1.2.13. Okuduğu metinlerdeki olay örgüsü, mekân, zaman, şahıs ve varlık kadrosu gibi hikâye unsurlarını belirler.

T.1.2.14. Metinle ilgili sorular sorar ve sorulan sorulara cevap verir.

T.1.2.15. Okuduğunu anlamlandırmada görsellerden yararlanır.

Görsellerin metinde aktarılan anlama nasıl katkı sağladığını (duygu oluşturma, kahramanların veya yerlerin özelliklerini vurgulama vb.) açıklaması sağlanır.

T.1.2.16. Okuduğu metindeki olayları oluş sırasına göre ana hatlarıyla anlatır.

T.1.3. YAZMA

Öğretmenin desteği ve yönlendirmesi ile;

T.1.3.1. Yazma materyallerini uygun biçimde kullanarak çeşitli boyama/çizgi çalışmaları yapar.

T.1.3.2. Harfleri, rakamları ve matematiksel işaretleri tekniğine uygun yazar.

T.1.3.3. Bitişik eğik yazıyı kullanarak okunaklı hece ve kelimeler yazar.

T.1.3.4. Anlamlı ve kurallı cümleler yazar.

Duygu, düşünce ve isteklerini yazmaları sağlanır.

T.1.3.5. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.

Nokta, soru işareti, kısa çizgi ve kesme işaretlerinin en sık kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

T.1.3.6. Harfler, kelimeler ve cümleler arasında uygun boşluklar bırakır.

T.1.3.7. Basit resimlerden anlamlar çıkarır ve bunları birbirine bağlayarak bir olayı açıklar/yazar.

T.1.3.8. Dikte yoluyla, bakarak ve serbest yazma çalışmaları yapar.

Sayfa ve yazım düzeni ile sayfa temizliğinin sağlanmasına dikkat edilir.

T.1.3.9. Yazdıklarını harf hatası, hece eksikliği ile yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirir ve düzenler.

Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.

T.1.3.10. Yazdıklarını paylaşır.

Zorlayıcı olmamak kaydıyla öğrenciler, yazdıklarını paylaşmaya teşvik edilir.

18














T.2.1.7. Konuşmanın akışı içinde sorular sorar ve sorulan sorulara cevap verir.







T.2.2. OKUMA

Akıcı Okuma

T.2.2.1. Hikâye edici ve bilgilendirici metinlerle şiiri türün özelliklerine uygun biçimde anlayarak okur.

Öğrenciyi zorlamamak kaydıyla seviyeye uygun, edebî değeri olan bazı şiirleri ezberleme çalışmaları yaptırılır.

T.2.2.2. Kelimeleri doğru telaffuz eder ve noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.

T.2.2.3. Vurgu ve tonlamalara dikkat ederek işitilebilir bir ses tonuyla okur.

T.2.2.4. Parmakla takip etmeden uygun hızda okur.

T.2.2.5. Heceleme, tekrar ve geri dönüşler yapmadan okur.

T.2.2.6. Bir diyaloğu içindeki kahramanları canlandırarak okur.

Söz Varlığı


Sözcükleri öğrenmek için görseller, resimli sözlük, sözlük, kelime haritası, kelime duvarı, kelime kartları ve benzer araçlar kullanılacaktır.

19


T.2.2.8. Kelimelerin eş ve zıt anlamlılarını bulur.

Anlama

T.2.2.9. Hikâye edici ve bilgilendirici metinlerle şiiri ayırt eder.

T.2.2.10. Okuduklarını ana hatlarıyla anlatır.




Metin içi anlam kurar.



T.2.2.15. Bir bilgiye veya içeriğe erişmek için başlıklar, sözlük ve içindekiler gibi ögeleri bilir ve kullanır.

T.2.2.16. Okuduğu metinlerdeki olayları ve işlemleri oluş sırasına ya da işlem basamaklarına göre açıklar.

T.2.3.YAZMA

T.2.3.1. Anlamlı ve kurallı cümleler yazar.



Nokta, virgül, ünlem, soru işareti, kısa çizgi ve kesme işaretlerinin en sık kullanılan işlevleri üzerinde durulur.


T.2.3.4. Basit resimlerden anlamlar çıkarır ve bunları birbirine bağlayarak bir olayı açıklar/yazar.

T.2.3.5. Dikte yoluyla, bakarak ve serbest yazma çalışmaları yapar.

Sayfa ve yazım düzeni ile sayfa temizliğinin sağlanmasına dikkat edilir.

T.2.3.6. Düş gücünü kullanarak şiir veya fantastik ögeler barındıran metin yazar.

T.2.3.7. Herhangi bir işi ve olayı işlem basamaklarına ya da oluş sırasına göre yazar.

T.2.3.8. Soru ekinin yazımını bilir.

T.2.3.9. Yazdıklarını harf hatası, hece eksikliği ile yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirir ve düzenler.


Kendisinin ve akranlarının yazma çalışmalarını belirlenmiş ölçütlere göre değerlendirir.



20





















T.3.2. OKUMA

Akıcı Okuma



T.3.2.2. Noktalama işaretlerine dikkat ederek uygun hızda sesli veya sessiz okur.

T.3.2.3. Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur.

T.3.2.4. Parmakla takip etmeden uygun hızda sesli veya sessiz okur.


T.3.2.6. Bir diyaloğu içindeki kahramanları canlandırarak okur.

Söz Varlığı


Sözcükleri öğrenmek için görseller, resimli sözlük, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, kelime haritası, kelime duvarı, kelime kartları ve benzer araçlar kullanılabilir.

21



Anlama






Metin içi ve metin dışı anlam kurar.



T.3.2.15. Okuduğu metindeki kahramanların özelliklerini belirler ve kahramanları karşılaştırır.

T.3.2.16. Bir bilgiye veya içeriğe erişmek için basılı ve dijital içeriklerde içindekiler ve sözlük bölümünü kullanmayı bilir.


T.3.3.YAZMA

T.3.3.1. Bilgilendirici ve hikâye edici paragraflar yazar.



Nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, soru işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretinin en sık kullanılan işlevleri üzerinde durulur.


T.3.3.4. Görsellerden anlamlar çıkarır ve bunları birbirine bağlayarak bir olayı açıklar/yazar.



T.3.3.7. Gerektiğinde anlatımı zenginleştirmek için uygun çizim, grafik ve görseller kullanır.

T.3.3.8. Yazdıklarını anlam bütünlüğünü bozan ifadeler ile yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirir ve düzenler.





22











T.4.1.5. Hazırlıklı konuşma/sunu yapar.

Topluluk önünde konuşulacak/tartışılacak konu/sunu için hazırlık yapması; gerekli sözel ve görsel bilgileri inceleyerek gelmesi, konuşmasını edindiği bilgiler üzerine kurgulaması, prova yapması ve sunması sağlanır.



T.4.1.8. Bir konuşma/tartışmadaki bakış açılarını ayırt eder ve kendi düşüncelerini ifade eder.

Farklı bakış açılarına karşı hoşgörüyle yaklaşması sağlanır.





T.4.1.12. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu ve ana fikrini/ana duygusunu belirler.

T.4.1.13. Dinledikleri/izledikleriyle ilgili çıkarımlar yapar.

Neden-sonuç, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme vb. çıkarımlar üzerinde durulur.


T.4.1.15. Not alarak dinler.

T.4.2. OKUMA

Akıcı Okuma





23



T.4.2.5. Hikâye edici metinleri dramatize ederek okur.

Söz Varlığı

T.4.2.6. Anlamını bilmediği sözcük ve sözcük gruplarını öğrenir.

Sözcük ve sözcük gruplarını öğrenmek için görseller, resimli sözlük, sözlük, atasözleri ve deyimler sözlüğü, kelime haritası, kelime duvarı, kelime kartları ve benzer araçlar kullanılacaktır.

T.4.2.7. Okuduğu metindeki sözcük ve sözcük gruplarının cümle içinde kazandığı anlamı fark eder.


T.4.2.9. Eş sesli kelimelerin anlamlarını ayırt eder.

Anlama



T.4.2.12. Okuduklarının konusunu, ana fikrini/ana duygusunu belirler.



Metin içi, metin dışı ve metinler arasında anlam kurar.


Grafik, tablo, çizelge ve benzeri biçimlerde sunulan görsellerin metinde aktarılan anlama nasıl katkı sağladığını (duygu oluşturma, kahramanların veya yerlerin özelliklerini vurgulama vb.) açıklaması ve yorumlaması sağlanır.


T.4.2.17. Metinler arasında karşılaştırma yapar.

Metinlerde konuları, olayları, karakterleri karşılaştırması sağlanır.

T.4.2.18. Yazarın olaylara/konuya bakış açısını belirler ve kendi bakış açısını ifade eder.



T.4.2.21. Okuduğu metindeki gerçek anlamlı, mecaz anlamlı ve terim anlamlı sözcükleri belirler.

T.4.3. YAZMA

T.4.3.1. Bilgilendirici ve hikâye edici türde paragraflar yazar.



Yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi, soru işareti, nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretinin en sık kullanılan işlevleri üzerinde durulur.


24



T.4.3.5. Herhangi bir olayı ve işi oluş sırasına ya da işlem basamaklarına göre yazar.

T.4.3.6. Gerektiğinde anlatımı zenginleştirmek için uygun çizim, grafik ve görseller kullanır.

T.4.3.7. İçeriğe uygun, doğru kelimeler seçerek kelimelerin gerçek, mecaz ve terim anlamlarını kullanır.

T.4.3.8. “de” ve “ki” bağlaçları ile sayıları doğru yazar.

T.4.3.9. Kısaltmaları ve kısaltmalara gelen ekleri doğru yazar.

T.4.3.10. Yazdıklarını anlam bütünlüğünü bozan ifadeler ile yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirir ve düzenler.








Göz teması kurarak, uygun hitap ve nezaket ifadeleri kullanarak, vurgu ve tonlamalara dikkat ederek, işitilebilir bir ses tonuyla, akıcı ve anlaşılır bir şekilde konuşur.


Topluluk önünde konuşulacak/tartışılacak konu/sunu için hazırlık yapması; konuşmasını/sunumunu, bilgiyi daha net aktarabilmek için uygun durumlarda grafikler, görseller ve benzeri çoklu medya araçları ile desteklemesi; gerekli metinleri inceleyerek gelmesi; konuşmasını edindiği bilgiler üzerine kurgulaması; konuşmasını konuya, ortama ve konuşmayı yapacağı kişi veya gruba göre ayarlaması; prova yapması ve sunması sağlanır.

T.5.1.3. Konuşmacının sözlü olmayan (jest ve mimik) mesajlarını anlar ve konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.


T.5.1.5. Bir konuşmadaki/tartışmadaki bakış açılarını ayırt eder ve kendi düşüncelerini ifade eder.


T.5.1.6. Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.



T.5.1.9. Dinlediklerini/izlediklerini özetler.

Özetleme stratejilerine (ana fikri tespit etme, ayrıntılara girmeme, önemsiz bilgiyi ayırt etme, kendi cümleleriyle ifade etme, yorum katmama, hâkim bakış açısını tercih etme vb.) uygun yapılması sağlanır.

25



Neden-sonuç, amaç-sonuç, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma, nesnel ve öznel çıkarımlar vb. üzerinde durulur.

T.5.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu ve ana fikrini/ana duygusunu belirler.



T.5.2. OKUMA

Akıcı Okuma

T.5.2.1. Farklı türdeki metinleri uygun hızda anlayarak okur.

Öğrenciyi zorlamamak kaydıyla seviyeye uygun, edebî değeri olan bazı şiirleri ve kısa yazıları ezberleme çalışmaları yaptırılır.

T.5.2.2.Noktalama işaretlerine dikkat ederek uygun hızda sesli veya sessiz okur.



Söz Varlığı

T.5.2.5. Anlamını bilmediği sözcükleri ve sözcük gruplarını öğrenir.

Sözcükleri ve sözcük gruplarını öğrenmek için görseller, sözlük, atasözleri ve deyimler sözlüğü vb. araçlar kullanılabilir.


T.5.2.7. Kelimelerin eş ve zıt anlamlarını bulur.

T.5.2.8. Eş sesli kelimelerin anlamlarını ayırt eder.

T.5.2.9. Yapım ekinin işlevlerini fark eder.

Yapım ekleri ezberletilmez, işlevleri sezdirilir. Kelime türetmenin mantığı kavratılır.

Anlama

T.5.2.10. Okuduğu metnin türünü belirler.

T.5.2.11. Metnin özetini yapar.

Özetleme stratejilerine (ana fikri tespit etme, ayrıntılara girmeme, önemsiz bilgiyi ayırt etme, kendi cümleleriyle ifade etme, yorum katmama, hâkim bakış açısını tercih etme vb.) uygun özet yapılması sağlanır.


T.5.2.13. Okuduğu metinlerdeki hikâye unsurlarını belirler.

Olay örgüsü, mekân, zaman, şahıs ve varlık kadrosu, anlatıcı vb. gibi hikâye unsurları üzerinde durulur.



26



Grafik, tablo, çizelge ve benzeri biçimlerde sunulan görsellerin metnin anlaşılmasına nasıl katkı sağladığını açıklayarak bu bilgileri yorumlaması sağlanır.

T.5.2.16. Okuduklarındaki yönlendirici ifadelerin anlamda yaptığı değişikliği fark eder.

Ama, fakat, oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak gibi yönlendirici ifadeleri bulması sağlanır.

T.5.2.17. Metinlerdeki örnekler ve ayrıntılara gerektiğinde atıflar yaparak metni yorumlar.



Metinlerde konuları, olayları, karakterleri, değerleri karşılaştırması sağlanır.


T.5.2.21. Çoklu medya kaynaklarının güvenilirliğini sorgular.

Medya kaynakları; edu, gov, com, org vb. ele alınacaktır.


T.5.2.23. Gerçek ve kurgu olanı ayırt eder.

T.5.2.24. Okuduklarında anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yollarını fark eder.

T.5.2.25. Okuduğu metinlerdeki söz sanatlarını bulur.

Benzetme (teşbih), kişileştirme (teşhis), konuşturma (intak), zıtlık (tezat), abartma (mübalağa) söz sanatları verilir.

T.5.2.26. Okuduğu metindeki gerçek, mecaz ve terim anlamlı sözcükleri belirler.

T.5.3. YAZMA




Yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi, soru işareti, nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi, kesme işareti, noktalı virgül ve köşeli ayraç işaretlerinin en sık kullanılan işlevleri üzerinde durulur.




T.5.3.6. İçeriğe uygun atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.

T.5.3.7. “de” ve “ki” bağlaçları ile sayıları doğru yazar.

T.5.3.8. Yazma çalışmalarında anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yollarını kullanır.

T.5.3.9. Yazdıklarını dil ve anlatım yönünden gözden geçirerek düzenler.


27


Kendisinin ve akranlarının yazma çalışmalarını belirlenmiş ölçütlere göre değerlendirir. Bu çalışmalarda dereceli puanlama anahtarı kullanılır.

T.5.3.10. Yazdıklarını, yazılı/basılı olarak veya imkân ve fırsatlar ölçüsünde çoklu medya ortamlarını kullanarak paylaşır.


T.5.3.11. Yazılarında ses olaylarına uğrayan kelimeleri doğru kullanır.

Hece düşmesi, ünlü daralması, ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması, ünsüz türemesi ses olayları üzerinde durulur.

T.5.3.12. Ek ve kökü ayırt eder, aralarında ilişki kurar.

6. SINIF KAZANIMVE AÇIKLAMALARI





Topluluk önünde konuşulacak/tartışılacak konu/sunu için hazırlık yapması; konuşmasını/sunumunu, bilgiyi daha net aktarabilmek için uygun durumlarda grafikler, görseller ve benzeri çoklu medya araçları ile desteklemesi; gerekli metinleri inceleyerek gelmesi; konuşmasını edindiği bilgiler üzerine kurgulaması; konuşmasını konuya, ortama ve konuşmayı yapacağı kişi veya gruba göre ayarlaması; prova yapması ve sunması sağlanır.


T.6.1.4. Konuşmanın akışı içinde içerikle ilgili sorular sorar ve içeriği sorgular.

T.6.1.5. Konuşmacının görüşlerinin kanıtlarla desteklenip desteklenmediğini ayırt eder.








T.6.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu, ana fikrini/ana duygusunu belirler.


Neden-sonuç, amaç-sonuç, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma, nesnel ve öznel çıkarımlar vb. üzerinde durulur.

28


T.6.1.13. Dinlediklerindeki/izlediklerindeki bilgi ve düşüncelerin tutarlılığını sorgular.



T. 6. 2. OKUMA

Akıcı Okuma






Söz Varlığı




T.6.2.7. Çekim eklerinin işlevlerini fark eder.

Çoğul eki, hâl ekleri, ilgi ve iyelik ekleri üzerinde durulur.

T.6.2.8. Cümlede geçen isim ve sıfatların anlama olan katkısını fark eder.

T.6.2.9. Cümlede geçen isim ve sıfat tamlamalarının anlama olan katkısını fark eder.

T.6.2.10. Cümlede geçen zamirlerin anlama olan katkısını fark eder.

T.6.2.11. Cümlede geçen edat, bağlaç ve ünlemlerin anlama olan katkısını fark eder.

Anlama










Grafik, tablo, çizelge vb. biçimlerde sunulan görsellerin metnin anlaşılmasına nasıl katkı sağladığını açıklayarak bu bilgileri yorumlaması sağlanır.

29



Ama, fakat, oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak gibi yönlendirici ifadeleri bulması sağlanır.

T.6.2.19. Metinlerdeki örnekler ve ayrıntılara gerektiğinde atıflar yaparak metni yorumlar.



Metinlerdeki temaları, konuları, olayları, karakterleri ve değerleri karşılaştırması sağlanır.


T.6.2.23. Çoklu medya kaynaklarının güvenilirliğini sorgular.

Medya kaynakları; edu, gov, com, org vb. ele alınacaktır.






T.6.3. YAZMA




T.6.3.3. Görsel ve işitsel ögelerden anlamlar çıkarır ve bunları ilişkilendirerek bir olayı açıklar/yazar.



T.6.3.6. Yazma çalışmalarında anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yollarını kullanır.


Anlam bütünlüğünü bozan ifadeleri belirlemesi ve düzeltmesi sağlanır. Ancak kavramsal olarak anlatım bozukluğu konusuna değinilmez. Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur. Kendisinin ve akranlarının yazma çalışmalarını belirlenmiş ölçütlere göre değerlendirir. Bu çalışmalarda dereceli puanlama anahtarı kullanılır.



T.6.3.9. Basit, türemiş ve birleşik kelimeleri ayırt eder.

30







Topluluk önünde konuşulacak/tartışılacak konu/sunu için hazırlık yapması; konuşmasını/sunumunu, bilgiyi daha net aktarabilmek için uygun durumlarda grafikler, görseller ve benzeri çoklu medya araçları ile desteklemesi, gerekli metinleri inceleyerek gelmesi, konuşmasını edindiği bilgiler üzerine kurgulaması, konu ile ilgili kanıtlara atıflar yapması; konuşmasını konuya, ortama ve konuşmayı yapacağı kişi veya gruba göre ayarlaması, prova yapması ve sunması sağlanır.











T.7.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu, ana fikrini/ana duygusunu ve yardımcı fikirlerini belirler.


Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma, nesnel ve öznel çıkarımlar vb. üzerinde durulur.




T.7.2. OKUMA

Akıcı Okuma



31


T.7.2.2.Noktalama işaretlerine dikkat ederek uygun hızda sesli veya sessiz okur.

T.7.2.3. Vurgu ve tonlamalara ve telaffuza dikkat ederek okur.


Söz Varlığı


Sözcükleri öğrenmek için görseller, sözlük, atasözleri ve deyimler sözlüğü vb. araçlar kullanılabilir.


T.7.2.7. Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder.

Kip ve kişi ekleri üzerinde durulur.

T.7.2.8. İmge olarak kullanılan sözcüklerin veya deyimlerin metinde kullanılan anlamlarını belirler.

T.7.2.9. Cümlede geçen zarfların anlama olan katkısını fark eder.

T.7.2.10. Fiillerin cümleye kattığı anlam özelliklerini fark eder.

T.7.2.11. Basit, türemiş ve birleşik fiilleri ayırt eder.

Anlama




T.7.2.14. Okuduklarının konusunu, ana fikrini/ana duygusunu ve yardımcı fikirlerini belirler.








Aksi takdirde, ama, fakat, oysaki, özellikle, ilk olarak, son olarak, tersine, o hâlde vb. yönlendirici ifadeleri bulması sağlanır.

T.7.2.19. Metinden anlam çıkarırken anlamı desteklemek için metnin içeriğine birkaç kez doğrudan ya da dolaylı atıf yapar.

T.7.2.20. Bir eserin yazılı metni ile aynı eserin medya sunumunu karşılaştırır.

Filme alınan bir eseri kahramanlar, mekân, zaman ve içerik yönünden karşılaştırması sağlanır.


Metinlerdeki temaları, konuları, olayları, karakterleri ve değerleri karşılaştırması sağlanır.

32



T.7.2.23. Çoklu medya kaynaklarındaki mesajları anlar ve değerlendirir.



T.7.2.26. Bilgilendirici metinde bir yazarın konuyu sunuşunu başka bir yazarın sunuşuyla karşılaştırır.

Bilimsel bir konuda farklı gerekçe ve kanıtlardan hareketle farklı sonuçlara gidilebileceğinin anlaşılması sağlanır.


T.7.2.28. Şiirin şekil özelliklerini bilir.

Şiirde kafiye, redif gibi ahenk unsurları fark ettirilir, bunların türlerine değinilmez.

Serbest şiire ve hece ölçüsüne değinilir. İstiklâl Marşı’nın aruz ölçüsü ile yazıldığı belirtilir ancak aruz ölçüsü bilgisine girilmez.



T.7.3. YAZMA

T.7.3.1. Diyalog ve tasvir paragrafları yazar.

T.7.3.2. Hikâye edici metinler yazar.

T.7.3.2.1. Belirlediği konu ve amaç etrafında bir taslak oluşturur.

T.7.3.2.2. Oluşturduğu taslakta serim, düğüm, çözüm bölümlerine yer verir.

T.7.3.2.3. Yazma çalışmalarında anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yollarını kullanır.

T.7.3.2.4. Metne uygun bir başlık belirler.

T.7.3.3. Bilgilendirici metinler yazar.

T.7.3.3.1. Belirlediği konu ve amaç etrafında bir taslak oluşturur.

T.7.3.3.2. Hazırladığı taslakta giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine yer verir.







Anlama dayalı anlatım bozuklukları bakımından yazdıklarını gözden geçirmesi ve düzeltmesi sağlanır. Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur. Kendisinin ve akranlarının yazma çalışmalarını belirlenmiş ölçütlere göre değerlendirir. Bu çalışmalarda dereceli puanlama anahtarı kullanılır.

33




T.7.3.9. Basit, türemiş, birleşik fiilleri ayırt eder.

T.7.3.10. Ek fiili işlevlerine uygun olarak kullanır.






Topluluk önünde konuşulacak/tartışılacak konu/sunu için hazırlık yapması; konuşmasını/sunumunu, bilgiyi daha net aktarabilmek için uygun durumlarda grafikler, görseller ve benzeri çoklu medya araçları ile desteklemesi, gerekli metinleri inceleyerek gelmesi, konuşmasını edindiği bilgiler üzerine kurgulaması, konu ile ilgili kanıtlara atıflar yapması; konuşmasını konuya, ortama ve konuşmayı yapacağı kişi veya gruba göre ayarlaması, prova yapması ve sunması sağlanır.











T.8.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu, ana fikrini/ana duygusunu ve yardımcı fikirlerini belirler.


Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma, nesnel ve öznel çıkarımlar vb. üzerinde durulur.


T.8.1.14. Dinlediği/izlediği bir metnin, medya içeriğinin veya sözel sunumun örtülü anlamını belirler.

Örtülü anlam oluşturan unsurlar kapsamında mecaz, metafor, aktarma, deyim, atasözü, imge, çağrışım, bağdaştırma, söz sanatları vb. ele alınır.

34




T.8.2. OKUMA

Akıcı Okuma






Söz Varlığı




T.8.2.7. İmge olarak kullanılan sözcüklerin veya deyimlerin metinde kullanılan anlamlarını belirler.

Anlama




T.8.2.10. Okuduklarının konusunu, ana fikrini/ana duygusunu ve yardımcı fikirlerini belirler.








Özetle, kısacası, başlıca, son olarak, aksi takdirde, ama, fakat, oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, tersine, o hâlde vb. yönlendirici ifadeleri bulması sağlanır.

T.8.2.15. Metinden anlam çıkarırken anlamı desteklemek için metnin içeriğine birkaç kez doğrudan ya da dolaylı atıf yapar.

35


T.8.2.16. Bir eserin yazılı metni ile aynı eserin medya sunumunu karşılaştırır.

Okudukları ile izlediklerini; kahramanlar, mekân, zaman, değerler ve içerik yönünden karşılaştırması sağlanır. Filme alınan bir eseri kitabıyla mukayese etmesi teşvik edilir.


Metinlerdeki konuları, olayları, karakterleri ve değerleri karşılaştırması sağlanır.


T.8.2.19. Çoklu medya kaynaklarındaki mesajları anlar ve değerlendirir.



T.8.2.22. Bilgilendirici metinde bir yazarın konuyu sunuşunu başka bir yazarın sunuşuyla karşılaştırır.

Bilimsel bir konuda farklı gerekçe ve kanıtlardan hareketle farklı sonuçlara gidilebileceğinin anlaşılması sağlanır.


T.8.2.24. Kurgu metinler ile anonim eserleri karşılaştırır.

Kurgu metinlerin; geleneksel masallar, kahramanlar, temalar, inançlar veya değerlerden nasıl yararlandığını veya etkilendiğini fark etmesi sağlanır.

T.8.2.25. Şiirin şekil özelliklerini ve şiir türlerini bilir.

Konusuna göre şiir türleri verilir. Şiirde kafiye, redif gibi ahenk unsurları fark ettirilir, bunların türlerine değinilmez. Serbest şiire ve hece ölçüsüne değinilir. İstiklâl Marşı’nın aruz ölçüsü ile yazıldığı belirtilir ancak aruz ölçüsü bilgisine girilmez.



T.8.2.27. Okuduklarında anlama ve dil bilgisine dayalı anlatım bozukluklarını fark eder.

T.8.3. YAZMA

T.8.3.1. Diyalog ve tasvir paragrafları yazar.

T.8.3.2. Hikâye edici metinler yazar.

T.8.3.2.1. Belirlediği konu etrafında bir taslak oluşturur.

T.8.3.2.2. Hazırladığı taslakta serim, düğüm, çözüm bölümlerine yer verir.



T.8.3.3. Bilgilendirici metinler yazar.

T.8.3.3.1. Belirlediği konu ve amaç etrafında bir taslak metin oluşturur.

T.8.3.3.2. Hazırladığı taslakta giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine yer verir.



36






Anlama dayalı anlatım bozuklukları bakımından yazdıklarını gözden geçirmesi ve düzeltmesi sağlanır. Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur. Kendisinin ve akranlarının yazma çalışmalarını belirlenmiş ölçütlere göre değerlendirir. Bu çalışmalarda dereceli puanlama anahtarı kullanılır.



T.8.3.9. Fiilimsilerin cümledeki işlevlerini fark eder.

T.8.3.10. Cümlenin ögelerini tanır ve işlevlerine uygun kullanır.

T.8.3.11. Yazma çalışmalarında anlama ve dil bilgisine dayalı anlatım bozukluklarını fark eder.

37


T.1.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.1.

1.1.

Düş

ünce

lerin

i, du

ygul

arın

ı ve

iste

kler

ini

ifade

ede

n, s

eviy

esin

e uy

gun

cüm

lele

r kur

ar.

T.1.

1.2.

Tan

ıdığ

ı kiş

ileri,

ye

rleri

ve b

ildiğ

i ola

ylar

ı an

latır

; bun

larla

ilgi

li dü

şünc

e ve

duy

gula

rını

ifade

ede

r.O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gö

re a

nlat

mas

ı sağ

lanı

r.

T.1.

1.3.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/ ta

rtışı

r.G

öz te

mas

ı kur

arak

, iş

itile

bilir

bir

ses

tonu

yla,

ko

nu d

ışın

a çı

kmad

an,

kelim

eler

i doğ

ru te

laffu

z ed

erek

kon

uşur

.

T.1.

1.4.

Kon

uşm

alar

ın-

da n

ezak

et k

ural

ların

ı uy

gula

r.Ba

şkal

arın

ı din

lem

e,

konu

şmas

ında

uyg

un

hita

p ifa

dele

ri ku

llanm

a,

başk

alar

ının

söz

ünü

kesm

eme,

kon

uşm

anın

bi

tmes

ini b

ekle

me,

akı

ş iç

inde

söz

ala

rak

konu

ş-m

aya

katıl

ma,

kar

şısı

n-da

kini

say

gıyl

a ve

sab

ırla

dinl

eme

vb.

T.1.

1.5.

Top

lulu

k ön

ünde

ko

nuşu

r. Ö

z gü

ven

geliş

imi d

es-

tekl

enir.

T.1.

1.6.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

.

T.1.

1.7.

Kon

uşm

anın

akı

şı

için

de s

orul

ar s

orar

ve

soru

lara

cev

ap v

erir.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.5.

1.1.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

uygu

n hi

tap

ve n

ezak

et

ifade

leri

kulla

nara

k, v

ur-

gu v

e to

nlam

alar

a di

kkat

ed

erek

, işi

tileb

ilir b

ir se

s to

nuyl

a, a

kıcı

ve

anla

şılır

bi

r şek

ilde

konu

şur.

T.5.

1.2.

Haz

ırlık

lı ko

nuş-

ma/

sunu

yap

ar.

Topl

uluk

önü

nde

konu

şula

cak/

tartı

şıla

cak

konu

/sun

u iç

in h

azırl

ık

yapm

ası;

konu

şmas

ını/

sunu

mun

u, b

ilgiy

i dah

a ne

t akt

arab

ilmek

için

uy

gun

duru

mla

rda

grafi

k-le

r, gö

rsel

ler v

e be

nzer

i ço

klu

med

ya a

raçl

arı i

le

dest

ekle

mes

i; ge

rekl

i m

etin

leri

ince

leye

rek

gelm

esi;

konu

şmas

ını

edin

diği

bilg

iler ü

zerin

e ku

rgul

amas

ı; ko

nuşm

a-sı

nı k

onuy

a, o

rtam

a ve

ko

nuşm

ayı y

apac

ağı k

işi

veya

gru

ba g

öre

ayar

la-

mas

ı; pr

ova

yapm

ası v

e su

nmas

ı sağ

lanı

r.

T.5.

1.3.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

ve

kon

uşm

alar

ında

be-

den

dilin

i etk

ili bi

r şek

ilde

kulla

nır.

T.5.

1.4.

Kon

uşm

anın

akı

şı

için

de s

orul

ar s

orar

ve

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.5.

1.5.

Bir

konu

şmad

aki/

tartı

şmad

aki b

akış

açı

-la

rını a

yırt

eder

ve

kend

i dü

şünc

eler

ini i

fade

ede

r.Fa

rklı

bakı

ş aç

ıların

a ka

r-şı

hoş

görü

yle

yakl

aşm

ası

sağl

anır.

T.3.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.3.

1.1.

Düş

ünce

lerin

i, du

ygul

arın

ı ve

iste

kler

ini

ifade

ede

n, s

eviy

esin

e uy

gun

cüm

lele

r kur

ar.

T.3.

1.2.

Tan

ıdığ

ı kiş

ileri,

ye

rleri

ve b

ildiğ

i ola

ylar

ı an

latır

; bun

larla

ilgi

li dü

şünc

e ve

duy

gula

rını

ifade

ede

r.O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gö

re a

nlat

mas

ı sağ

lanı

r.

T.3.

1.3.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

işiti

lebi

lir b

ir se

s to

nuyl

a,

konu

dış

ına

çıkm

adan

, ke

limel

eri d

oğru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

ur.

T.3.

1.4.

Kon

uşm

alar

ın-

da n

ezak

et k

ural

ların

ı uy

gula

r.Ba

şkal

arın

ı din

lem

e,

konu

şmas

ında

uyg

un

hita

p ifa

dele

ri ku

llanm

a,

başk

alar

ının

söz

ünü

kesm

eme,

kon

uşm

anın

bi

tmes

ini b

ekle

me,

akı

ş iç

inde

söz

ala

rak

konu

ş-m

aya

katıl

ma,

kar

şısı

n-da

kini

say

gıyl

a ve

sab

ırla

dinl

eme

vb.

T.3.

1.5.

Top

lulu

k ön

ünde

ko

nuşu

r. Ö

z gü

ven

geliş

imi d

es-

tekl

enir.

T.3.

1.6.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

.

T.3.

1.7.

Kon

uşm

anın

akı

şı

için

de s

orul

ar s

orar

ve

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.7.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.7.

1.1.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

uygu

n hi

tap

ve n

ezak

et

ifade

leri

kulla

nara

k, v

ur-

gu v

e to

nlam

alar

a di

kkat

ed

erek

, işi

tileb

ilir b

ir se

s to

nuyl

a, a

kıcı

ve

anla

şılır

bi

r şek

ilde

konu

şur.

T.7.

1.2.

Haz

ırlık

lı ko

nuş-

ma/

sunu

yap

ar.

Topl

uluk

önü

nde

konu

şula

cak/

tartı

şıla

cak

konu

/sun

u iç

in h

azırl

ık

yapm

ası;

konu

şmas

ını/

sunu

mun

u, b

ilgiy

i dah

a ne

t akt

arab

ilmek

için

uy

gun

duru

mla

rda

grafi

k-le

r, gö

rsel

ler v

e be

nzer

i ço

klu

med

ya a

raçl

arı i

le

dest

ekle

mes

i; ge

rekl

i m

etin

leri

ince

leye

rek

gelm

esi;

konu

şmas

ını

edin

diği

bilg

iler ü

zerin

e ku

rgul

amas

ı; k

onu

ile

ilgili

kanı

tlara

atıfl

ar y

ap-

mas

ı; ko

nuşm

asın

ı kon

u-ya

, orta

ma

ve k

onuş

may

ı ya

paca

ğı k

işi v

eya

grub

a gö

re a

yarla

mas

ı; pr

ova

yapm

ası v

e su

nmas

ı sa

ğlan

ır.

T.7.

1.3.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

ve

kon

uşm

alar

ında

be-

den

dilin

i etk

ili bi

r şek

ilde

kulla

nır.

T.7.

1.4.

Kon

uşm

anın

ak

ışı i

çind

e iç

erik

le il

gili

soru

lar s

orar

ve

içer

iği

sorg

ular

.

T.7.

1.5.

Kon

uşm

acın

ın

görü

şler

inin

kan

ıtlar

la

dest

ekle

nip

dest

ekle

n-m

ediğ

ini a

yırt

eder

.

T.2.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.2.

1.1.

Düş

ünce

lerin

i, du

ygul

arın

ı ve

iste

kler

ini

ifade

ede

n, s

eviy

esin

e uy

gun

cüm

lele

r kur

ar.

T.2.

1.2.

Tan

ıdığ

ı kiş

ileri,

ye

rleri

ve b

ildiğ

i ola

ylar

ı an

latır

; bun

larla

ilgi

li dü

şünc

e ve

duy

gula

rını

ifade

ede

r. O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gö

re a

nlat

mas

ı sağ

lanı

r.

T.2.

1.3.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

işiti

lebi

lir b

ir se

s to

nuyl

a,

konu

dış

ına

çıkm

adan

, ke

limel

eri d

oğru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

ur.

T.2.

1.4.

Kon

uşm

alar

ın-

da n

ezak

et k

ural

ların

ı uy

gula

r.Ba

şkal

arın

ı din

lem

e,

konu

şmas

ında

uyg

un

hita

p ifa

dele

ri ku

llanm

a,

başk

alar

ının

söz

ünü

kesm

eme,

kon

uşm

anın

bi

tmes

ini b

ekle

me,

akı

ş iç

inde

söz

ala

rak

konu

ş-m

aya

katıl

ma,

kar

şısı

n-da

kini

say

gıyl

a ve

sab

ırla

dinl

eme

vb.

T.2.

1.5.

Top

lulu

k ön

ünde

ko

nuşu

r.Ö

z gü

ven

geliş

imi d

es-

tekl

enir.

T.2.

1.6.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

.

T.2.

1.7.

Kon

uşm

anın

akı

şı

için

de s

orul

ar s

orar

ve

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.6.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.6.

1.1.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

uygu

n hi

tap

ve n

ezak

et

ifade

leri

kulla

nara

k, v

ur-

gu v

e to

nlam

alar

a di

kkat

ed

erek

, işi

tileb

ilir b

ir se

s to

nuyl

a, a

kıcı

ve

anla

şılır

bi

r şek

ilde

konu

şur.

T.6.

1.2.

Haz

ırlık

lı ko

nuş-

ma/

sunu

yap

ar.

Topl

uluk

önü

nde

konu

şula

cak/

tartı

şıla

cak

konu

/sun

u iç

in h

azırl

ık

yapm

ası;

konu

şmas

ını/

sunu

mun

u, b

ilgiy

i dah

a ne

t akt

arab

ilmek

için

uy

gun

duru

mla

rda

grafi

k-le

r, gö

rsel

ler v

e be

nzer

i ço

klu

med

ya a

raçl

arı i

le

dest

ekle

mes

i; ge

rekl

i m

etin

leri

ince

leye

rek

gelm

esi;

konu

şmas

ını

edin

diği

bilg

iler ü

zerin

e ku

rgul

amas

ı; ko

nuşm

a-sı

nı k

onuy

a, o

rtam

a ve

ko

nuşm

ayı y

apac

ağı k

işi

veya

gru

ba g

öre

ayar

la-

mas

ı; pr

ova

yapm

ası v

e su

nmas

ı sağ

lanı

r.

T.6.

1.3.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

ve

kon

uşm

alar

ında

be-

den

dilin

i etk

ili bi

r şek

ilde

kulla

nır.

T.6.

1.4.

Kon

uşm

anın

ak

ışı i

çind

e iç

erik

le il

gili

soru

lar s

orar

ve

içer

iği

sorg

ular

.

T.6.

1.5.

Kon

uşm

acın

ın

görü

şler

inin

kan

ıtlar

la

dest

ekle

nip

dest

ekle

n-m

ediğ

ini a

yırt

eder

.

T.4.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.4.

1.1.

Düş

ünce

lerin

i, du

ygul

arın

ı ve

iste

kler

ini

ifade

ede

n, s

eviy

esin

e uy

gun

cüm

lele

r kur

ar.

T.4.

1.2.

Tan

ıdığ

ı kiş

ileri,

ye

rleri

ve b

ildiğ

i ola

ylar

ı an

latır

; bun

larla

ilgi

li dü

şünc

e ve

duy

gula

rını

ifade

ede

r.O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gö

re a

nlat

mas

ı sağ

lanı

r.

T.4.

1.3.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

işiti

lebi

lir b

ir se

s to

nuyl

a,

konu

dış

ına

çıkm

adan

, ke

limel

eri d

oğru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

ur.

T.4.

1.4.

Kon

uşm

alar

ın-

da n

ezak

et k

ural

ların

ı uy

gula

r.Ba

şkal

arın

ı din

lem

e,

konu

şmas

ında

uyg

un

hita

p ifa

dele

ri ku

llanm

a,

başk

alar

ının

söz

ünü

kesm

eme,

kon

uşm

anın

bi

tmes

ini b

ekle

me,

akı

ş iç

inde

söz

ala

rak

konu

ş-m

aya

katıl

ma,

kar

şısı

n-da

kini

say

gıyl

a ve

sab

ırla

dinl

eme

vb.

T.4.

1.5.

Haz

ırlık

lı ko

nuş-

ma/

sunu

yap

ar.

Topl

uluk

önü

nde

konu

şula

cak/

tartı

şıla

cak

konu

/sun

u iç

in h

azırl

ık

yapm

ası;

gere

kli s

özel

ve

görs

el b

ilgile

ri in

cele

ye-

rek

gelm

esi,

konu

şmas

ını

edin

diği

bilg

iler ü

zerin

e ku

rgul

amas

ı, pr

ova

yapm

ası v

e su

nmas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

1. S

ÖZL

Ü İL

ETİŞ

İM

T.8.

1.1.

Akr

anla

rıyla

ve

yetiş

kinl

erle

bir

konu

yu

kura

llara

uyg

un ş

ekild

e ko

nuşu

r/tar

tışır.

Göz

tem

ası k

urar

ak,

uygu

n hi

tap

ve n

ezak

et

ifade

leri

kulla

nara

k, v

ur-

gu v

e to

nlam

alar

a di

kkat

ed

erek

, işi

tileb

ilir b

ir se

s to

nuyl

a, a

kıcı

ve

anla

şılır

bi

r şek

ilde

konu

şur.

T.8.

1.2.

Haz

ırlık

lı ko

nuş-

ma/

sunu

yap

ar.

Topl

uluk

önü

nde

konu

şula

cak/

tartı

şıla

cak

konu

/sun

u iç

in h

azırl

ık

yapm

ası;

konu

şmas

ını/

sunu

mun

u, b

ilgiy

i dah

a ne

t akt

arab

ilmek

için

uy

gun

duru

mla

rda

grafi

k-le

r, gö

rsel

ler v

e be

nzer

i ço

klu

med

ya a

raçl

arı i

le

dest

ekle

mes

i; ge

rekl

i m

etin

leri

ince

leye

rek

gelm

esi;

konu

şmas

ını

edin

diği

bilg

iler ü

zerin

e ku

rgul

amas

ı; k

onu

ile

ilgili

kanı

tlara

atıfl

ar y

ap-

mas

ı; ko

nuşm

asın

ı kon

u-ya

, orta

ma

ve k

onuş

may

ı ya

paca

ğı k

işi v

eya

grub

a gö

re a

yarla

mas

ı; pr

ova

yapm

ası v

e su

nmas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

1.3

Konu

şmac

ının

sö

zlü

olm

ayan

(jes

t ve

mim

ik) m

esaj

ların

ı anl

ar

ve k

onuş

mal

arın

da b

e-de

n di

lini e

tkili

bir ş

ekild

e ku

llanı

r.

T.8.

1.4.

Kon

uşm

anın

ak

ışı i

çind

e iç

erik

le il

gili

soru

lar s

orar

ve

içer

iği

sorg

ular

.

T.8.

1.5.

Kon

uşm

acın

ın

görü

şler

inin

kan

ıtlar

la

dest

ekle

nip

dest

ekle

n-m

ediğ

ini a

yırt

eder

.

38


T.1.

1.8.

Din

ledi

kler

inde

/ iz

ledi

kler

inde

vur

gula

nan

sesi

tanı

r, ay

ırt e

der;

sesl

erle

har

fleri,

hec

eler

i, sö

zcük

leri

ve g

örse

lleri

eşle

ştiri

r.

T.1.

1.9.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.1.

1.10

. Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.1.

1.11

. D

inle

diği

/izle

diği

bir

met

-ni

ana

hat

larıy

la a

nlat

ır.

Met

inle

rle b

irlik

te g

örse

l-le

ri de

kul

lana

rak

bir o

la-

yı, d

üşün

ceyi

ve

duyg

uyu

ifade

etm

esi s

ağla

nır.

T.1.

1.12

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.1.

1.13

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.5.

1.6.

Yab

ancı

dille

rden

al

ınm

ış, d

ilimiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş k

elim

eler

in

Türk

çele

rini k

ulla

nır.

T.5.

1.7.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.5.

1.8.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.5.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

Öze

tlem

e st

rate

jilerin

e (a

na fi

kri t

espi

t etm

e,

ayrın

tılar

a gi

rmem

e,

önem

siz

bilg

iyi a

yırt

etm

e, k

endi

cüm

lele

riyle

ifa

de e

tme,

yor

um k

atm

a-m

a, h

âkim

bak

ış a

çısı

nı

terc

ih e

tme

vb.)

uygu

n öz

et y

apılm

ası s

ağla

nır.

T.5.

1.10

. Din

ledi

kler

i/izl

e-di

kler

iyle

ilgi

li çı

karım

lar

yapa

r.N

eden

-son

uç, a

maç

-so-

nuç,

kar

şıla

ştırm

a, b

en-

zetm

e, ö

rnek

lend

irme,

du

ygu

belir

ten

ifade

ler,

abar

tma,

nes

nel v

e öz

nel

çıka

rımla

r vb.

üze

rinde

du

rulu

r.

T.5.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u ve

an

a fik

rini/a

na d

uygu

su-

nu b

elirl

er.

T.5.

1.12

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.5.

1.13

. Not

ala

rak

dinl

er.

T.3.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.3.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.3.

1.10

. Din

ledi

ği/iz

ledi

-ği

bir

met

ni a

na h

atla

rıyla

an

latır

.M

etin

lerle

birl

ikte

gör

sel-

leri

de k

ulla

nara

k bi

r ola

-yı

, düş

ünce

yi v

e du

yguy

u ifa

de e

tmes

i sağ

lanı

r.

T.3.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.3.

1.12

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.7.

1.6.

Bir

konu

şmad

aki/

tartı

şmad

aki b

akış

açı

-la

rını a

yırt

eder

ve

kend

i dü

şünc

eler

ini i

fade

ede

r.Fa

rklı

bakı

ş aç

ıların

a ka

r-şı

hoş

görü

yle

yakl

aşm

ası

sağl

anır.

T.7.

1.7.

Yab

ancı

dille

rden

al

ınm

ış, d

ilimiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş k

elim

eler

in

Türk

çele

rini k

ulla

nır.

T.7.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.7.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.7.

1.10

. Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

Öze

tlem

e st

rate

jilerin

e (a

na fi

kri t

espi

t etm

e,

ayrın

tılar

a gi

rmem

e,

önem

siz

bilg

iyi a

yırt

etm

e, k

endi

cüm

lele

riyle

ifa

de e

tme,

yor

um k

atm

a-m

a, h

âkim

bak

ış a

çısı

nı

terc

ih e

tme

vb.)

uygu

n öz

et y

apılm

ası s

ağla

nır.

T.7.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u,

ana

fikrin

i/ana

duy

gusu

-nu

ve

yard

ımcı

fiki

rlerin

i be

lirle

r.

T.7.

1.12

. Din

ledi

kler

i/izl

e-di

kler

iyle

ilgi

li çı

karım

lar

yapa

r.N

eden

-son

uç, a

maç

-so-

nuç,

koş

ul, k

arşı

laşt

ırma,

be

nzet

me,

örn

ekle

n-di

rme,

duy

gu b

elirt

en

ifade

ler,

abar

tma,

nes

nel

ve ö

znel

çık

arım

lar v

b.

üzer

inde

dur

ulur

.

T.2.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.2.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.2.

1.10

. Din

ledi

ği/iz

ledi

-ği

bir

met

ni a

na h

atla

rıyla

an

latır

.M

etin

lerle

birl

ikte

gör

sel-

leri

de k

ulla

nara

k bi

r ola

-yı

, düş

ünce

yi v

e du

yguy

u ifa

de e

tmes

i sağ

lanı

r.

T.2.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r. T.

2.1.

12. H

ikây

e ed

ici

met

inle

ri dr

amat

ize

eder

.

T.6.

1.6.

Bir

konu

şmad

aki/

tartı

şmad

aki b

akış

açı

-la

rını a

yırt

eder

ve

kend

i dü

şünc

eler

ini i

fade

ede

r.Fa

rklı

bakı

ş aç

ıların

a ka

r-şı

hoş

görü

yle

yakl

aşm

ası

sağl

anır.

T.6.

1.7.

Yab

ancı

dille

rden

al

ınm

ış, d

ilimiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş k

elim

eler

in

Türk

çele

rini k

ulla

nır.

T.6.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.6.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.6.

1.10

. Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

Öze

tlem

e st

rate

jilerin

e (a

na fi

kri t

espi

t etm

e,

ayrın

tılar

a gi

rmem

e,

önem

siz

bilg

iyi a

yırt

etm

e, k

endi

cüm

lele

riyle

ifa

de e

tme,

yor

um k

atm

a-m

a, h

âkim

bak

ış a

çısı

nı

terc

ih e

tme

vb.)

uygu

n öz

et y

apılm

ası s

ağla

nır.

T.6.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u,

ana

fikrin

i/ana

duy

gusu

-nu

bel

irler

.

T.6.

1.12

. Din

ledi

kler

i/izl

e-di

kler

iyle

ilgi

li çı

karım

lar

yapa

r.N

eden

-son

uç, a

maç

-so-

nuç,

kar

şıla

ştırm

a, b

en-

zetm

e, ö

rnek

lend

irme,

du

ygu

belir

ten

ifade

ler,

abar

tma,

nes

nel v

e öz

nel

çıka

rımla

r vb.

üze

rinde

du

rulu

r.

T.4.

1.6.

Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an (j

est v

e m

imik

) mes

ajla

rını a

nlar

.

T.4.

1.7.

Kon

uşm

anın

akı

şı

için

de s

orul

ar s

orar

ve

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.4.

1.8.

Bir

konu

şma/

tar-

tışm

adak

i bak

ış a

çıla

rını

ayırt

ede

r ve

kend

i dü-

şünc

eler

ini i

fade

ede

r.Fa

rklı

bakı

ş aç

ıların

a ka

r-şı

hoş

görü

yle

yakl

aşm

ası

sağl

anır.

T.4.

1.9.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.4.

1.10

. Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.4.

1.11

. Din

ledi

ği/iz

ledi

-ği

bir

met

ni a

na h

atla

rıyla

an

latır

.M

etin

lerle

birl

ikte

gör

sel-

leri

de k

ulla

nara

k bi

r ola

-yı

, düş

ünce

yi v

e du

yguy

u ifa

de e

tmes

i sağ

lanı

r.

T.4.

1.12

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u ve

an

a fik

rini/a

na d

uygu

su-

nu b

elirl

er.

T.4.

1.13

. Din

ledi

kler

i/izl

e-di

kler

iyle

ilgi

li çı

karım

lar

yapa

r.N

eden

-son

uç, k

arşı

laş-

tırm

a, b

enze

tme,

örn

ek-

lend

irme

vb. ç

ıkar

ımla

r üz

erin

de d

urul

ur.

T.4.

1.14

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.4.

1.15

. Not

ala

rak

dinl

er.

T.8.

1.6.

Bi

r kon

uşm

adak

i/tar

tış-

mad

aki b

akış

açı

ların

ı ay

ırt e

der v

e ke

ndi d

ü-şü

ncel

erin

i ifa

de e

der.

Fark

lı ba

kış

açıla

rına

kar-

şı h

oşgö

rüyl

e ya

klaş

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

1.7.

Yab

ancı

dille

rden

al

ınm

ış, d

ilimiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş k

elim

eler

in

Türk

çele

rini k

ulla

nır.

T.8.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

bir m

etin

, söz

el s

unum

ve

ya m

edya

içer

iği

hakk

ında

sor

ular

sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ve

rir.

T.8.

1.9.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i zih

nind

e ca

nlan

dıra

rak

olay

ın n

asıl

geliş

eceğ

ini v

e so

nucu

nu

tahm

in e

der.

T.8.

1.10

. Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

Öze

tlem

e st

rate

jilerin

e (a

na fi

kri t

espi

t etm

e,

ayrın

tılar

a gi

rmem

e,

önem

siz

bilg

iyi a

yırt

etm

e, k

endi

cüm

lele

riyle

ifa

de e

tme,

yor

um k

atm

a-m

a, h

âkim

bak

ış a

çısı

nı

terc

ih e

tme

vb.)

uygu

n öz

et y

apılm

ası s

ağla

nır.

T.8.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u,

ana

fikrin

i/ana

duy

gusu

-nu

ve

yard

ımcı

fiki

rlerin

i be

lirle

r.T.

8.1.

12. D

inle

dikl

eri/i

zle-

dikl

eriy

le il

gili

çıka

rımla

r ya

par.

Ned

en-s

onuç

, am

aç-s

o-nu

ç, k

oşul

, kar

şıla

ştırm

a,

benz

etm

e, ö

rnek

len-

dirm

e, d

uygu

bel

irten

ifa

dele

r, ab

artm

a, n

esne

l ve

özn

el ç

ıkar

ımla

r vb.

üz

erin

de d

urul

ur.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

39


T.7.

1.13

. Din

ledi

kler

inde

-ki

/izle

dikl

erin

deki

bilg

i ve

düşü

ncel

erin

tuta

rlılığ

ını

sorg

ular

.

T.7.

1.14

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.7.

1.15

. Not

ala

rak

dinl

er.

T.6.

1.13

. Din

ledi

kler

inde

-ki

/izle

dikl

erin

deki

bilg

i ve

düşü

ncel

erin

tuta

rlılığ

ını

sorg

ular

.

T.6.

1.14

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er. T.

6.1.

15. N

ot a

lara

k di

nler

.

T.8.

1.13

. Din

ledi

kler

inde

-ki

/izle

dikl

erin

deki

bilg

i ve

düşü

ncel

erin

tuta

rlılığ

ını

sorg

ular

.

T.8.

1.14

. Din

ledi

ği/iz

le-

diği

bir

met

nin,

med

ya

içer

iğin

in v

eya

söze

l su

num

un ö

rtülü

anl

amın

ı be

lirle

r.Ö

rtülü

anl

am o

luşt

uran

un

surla

r kap

sam

ında

m

ecaz

, met

afor

, akt

arm

a,

deyi

m, a

tasö

zü, i

mge

, ça

ğrış

ım, b

ağda

ştırm

a,

söz

sana

tları

vb. e

le

alın

ır.

T.8.

1.15

. Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

er.

T.8.

1.16

. Not

ala

rak

dinl

er.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

40


T.1.

2. O

KU

MA

İlk O

kum

a

T.1.

2.1.

Ses

leri

hiss

eder

, ta

nır v

e ay

ırt e

der.

T.1.

2.2.

Har

fleri

tanı

r ve

doğr

u se

slen

dirir

.

T.1.

2.3.

Hec

e, k

elim

e ve

cü

mle

leri

akıc

ı bir

şeki

lde

okur

.

T.1.

2.4.

Kıs

a m

etin

leri

akıc

ı bir

şeki

lde

okur

.

T.1.

2.5.

Düz

eyin

e ve

ko

nuya

uyg

un g

örse

l ok

uma

yapa

r.İlk

oku

mad

a m

etin

ler,

öğre

nci o

kum

aya

geçi

n-ce

ye k

adar

öğr

etm

en

tara

fında

n ok

unur

ve

kaza

nım

lar o

kuna

n m

etin

üz

erin

den

işle

nir.

Bu

met

inle

r hik

âye

edic

i, bi

lgile

ndiri

ci m

etin

ler v

e/ve

ya ş

iir o

labi

lir.

Akı

cı O

kum

a

T.1.

2.6.

Düz

yazı

ve

şiirl

eri

okur

, gru

p ok

umal

arın

a ak

tif o

lara

k ka

tılır.

T.1.

2.7.

Kel

imel

eri d

oğru

te

laffu

z ed

er v

e no

kta-

lam

a iş

aret

lerin

e di

kkat

ed

erek

oku

r.

T.1.

2.8.

Vur

gu v

e to

n-la

mal

ara

dikk

at e

dere

k iş

itile

bilir

bir

ses

tonu

yla

okur

.

T.1.

2.9.

Par

mak

la ta

kip

etm

eden

uyg

un h

ızda

ok

ur.

Söz

Varlı

ğı

T.1.

2.10

. Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

kler

i öğr

enir.

T.6.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.5.

2.1.

Far

klı t

ürde

ki

met

inle

ri uy

gun

hızd

a an

laya

rak

okur

. Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

ezbe

rlem

e ça

lışm

alar

ı ya

ptırı

lır.

T.5.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.5.

2.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.5.

2.4.

Hik

âye

edic

i me-

tinle

ri dr

amat

ize

eder

ek

okur

.

Söz

Varlı

ğı

T.5.

2.5.

Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

kler

i ve

sözc

ük

grup

ların

ı öğr

enir.

Sözc

ükle

ri ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

görs

elle

r, sö

zlük

, ata

söz-

leri

ve d

eyim

ler s

özlü

ğü

vb. a

raçl

ar k

ulla

nıla

bilir

.

T.5.

2.6.

Oku

duğu

met

in-

deki

söz

cük

ve s

özcü

k gr

upla

rının

cüm

le iç

inde

ka

zand

ığı a

nlam

ı far

k ed

er.

T.5.

2.7.

Kel

imel

erin

eş

ve

zıt a

nlam

ların

ı bul

ur.

T.5.

2.8.

Eş

sesl

i kel

imel

e-rin

anl

amla

rını a

yırt

eder

.

T.5.

2.9.

Yap

ım e

kini

n iş

levl

erin

i far

k ed

er.

Yapı

m e

kler

i ezb

erle

til-

mez

, işl

evle

ri se

zdiri

lir.

T.3.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.3.

2.1.

Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

türü

n öz

ellik

lerin

e uy

gun

biçi

mde

anl

ayar

ak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ezb

erle

me

çalış

-m

alar

ı yap

tırılır

.

T.3.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.3.

2.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.3.

2.4.

Par

mak

la ta

kip

etm

eden

, uyg

un h

ızda

se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.3.

2.5.

Hec

elem

e, te

krar

ve

ger

i dön

üşle

r yap

ma-

dan

okur

.

T.3.

2.6.

Bir

diya

loğu

iç

inde

ki k

ahra

man

ları

canl

andı

rara

k ok

ur.

Söz

Varlı

ğı

T.3.

2.7.

Anl

amın

ı bilm

edi-

ği s

özcü

kler

i öğr

enir.

Sözc

ükle

ri öğ

renm

ek iç

in

görs

elle

r, re

sim

li sö

zlük

, sö

zlük

, dey

imle

r ve

ata-

sözl

eri s

özlü

ğü, k

elim

e ha

ritas

ı, ke

lime

duva

rı,

kelim

e ka

rtlar

ı ve

benz

er

araç

lar k

ulla

nıla

bilir

.

T.3.

2.8.

Kel

imel

erin

eş

ve

zıt a

nlam

lıların

ı bul

ur.

Anl

ama

T.3.

2.9.

Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

ayı

rt ed

er.

T.7.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.7

.2.1

. Far

klı t

ürde

ki

met

inle

ri uy

gun

hızd

a an

laya

rak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

ezbe

rlem

e ça

lışm

alar

ı ya

ptırı

lır.

T.7.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.7.

2.3.

Vur

gu v

e to

nla-

mal

ara

ve te

laffu

za d

ikka

t ed

erek

oku

r. T.

7.2.

4. H

ikây

e ed

ici

met

inle

ri dr

amat

ize

eder

ek o

kur.

Söz

Varlı

ğı

T.7.

2.5.

Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

kler

i ve

sözc

ük

grup

ların

ı öğr

enir.

Sözc

ükle

ri ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

görs

elle

r, sö

zlük

, ata

söz-

leri

ve d

eyim

ler s

özlü

ğü

vb. a

raçl

ar k

ulla

nıla

bilir

.

T.7.

2.6.

Oku

duğu

met

in-

deki

söz

cük

ve s

özcü

k gr

upla

rının

cüm

le iç

inde

ka

zand

ığı a

nlam

ı far

k ed

er.

T.7.

2.7.

Çek

im e

kler

inin

iş

levl

erin

i ayı

rt ed

er.

Kip

ve k

işi e

kler

i üze

rinde

du

rulu

r. T.

7.2.

8. İm

ge o

lara

k ku

llanı

lan

sözc

ükle

rin

veya

dey

imle

rin m

etin

de

kulla

nıla

n an

lam

ların

ı be

lirle

r.

T.2.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.2.

2.1.

Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

türü

n öz

ellik

lerin

e uy

gun

biçi

mde

anl

ayar

ak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ezb

erle

me

çalış

-m

alar

ı yap

tırılır

.

T.2.

2.2.

Kel

imel

eri d

oğru

te

laffu

z ed

er v

e no

kta-

lam

a iş

aret

lerin

e di

kkat

ed

erek

oku

r.

T.2.

2.3.

Vur

gu v

e to

n-la

mal

ara

dikk

at e

dere

k iş

itile

bilir

bir

ses

tonu

yla

okur

.

T.2.

2.4.

Par

mak

la ta

kip

etm

eden

sın

ıf dü

zeyi

ne

uygu

n hı

zda

okur

.

T.2.

2.5.

Hec

elem

e, te

krar

ve

ger

i dön

üşle

r yap

ma-

dan

okur

.

T.2.

2.6.

Bir

diya

loğu

iç

inde

ki k

ahra

man

ları

canl

andı

rara

k ok

ur.

Söz

Varlı

ğı

T.2.

2.7.

Anl

amın

ı bilm

edi-

ği s

özcü

kler

i öğr

enir.

Sö

zcük

leri

öğre

nmek

için

gö

rsel

ler,

resi

mli

sözl

ük,

sözl

ük, k

elim

e ha

ritas

ı, ke

lime

duva

rı, k

elim

e ka

rtlar

ı ve

benz

er a

raçl

ar

kulla

nıla

cakt

ır.

T.2.

2.8.

Kel

imel

erin

eş

ve

zıt a

nlam

lıların

ı bul

ur.

Anl

ama

T.2.

2.9.

Hik

âye

edic

i ve

T.6.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.6.

2.1.

Far

klı t

ürde

ki

met

inle

ri uy

gun

hızd

a an

laya

rak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

ezbe

rlem

e ça

lışm

alar

ı ya

ptırı

lır.

T.6.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.6.

2.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.6.

2.4.

Hik

âye

edic

i m

etin

leri

dram

atiz

e ed

erek

oku

r.

Söz

Varlı

ğı

T.6.

2.5.

Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

kler

i ve

sözc

ük

grup

ların

ı öğr

enir.

Sözc

ükle

ri ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

görs

elle

r, sö

zlük

, ata

söz-

leri

ve d

eyim

ler s

özlü

ğü

vb. a

raçl

ar k

ulla

nıla

bilir

.

T.6.

2.6.

Oku

duğu

met

in-

deki

söz

cük

ve s

özcü

k gr

upla

rının

cüm

le iç

inde

ka

zand

ığı a

nlam

ı far

k ed

er.

T.6.

2.7.

Çek

im e

kler

inin

iş

levl

erin

i far

k ed

er.

Çoğ

ul e

ki, h

âl e

kler

i, ilg

i ve

iyel

ik e

kler

i üze

rinde

du

rulu

r.

T.6.

2.8.

Cüm

lede

geç

en

isim

ve

sıfa

tların

anl

ama

olan

kat

kısı

nı fa

rk e

der.

T.4.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.4.

2.1.

Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

türü

n öz

ellik

lerin

e uy

gun

biçi

mde

anl

ayar

ak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ezb

erle

me

çalış

-m

alar

ı yap

tırılır

.

T.4.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.4.

2.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.4.

2.4.

Hec

elem

e, te

krar

ve

ger

i dön

üşle

r yap

ma-

dan

okur

.

T.4.

2.5.

Hik

âye

edic

i me-

tinle

ri dr

amat

ize

eder

ek

okur

.

Söz

Varlı

ğı

T.4.

2.6.

Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

k ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enir.

Sözc

ükle

ri ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

görs

elle

r, re

sim

li sö

zlük

, sö

zlük

, ata

sözl

eri v

e de

yim

ler s

özlü

ğü, k

elim

e ha

ritas

ı, ke

lime

duva

rı,

kelim

e ka

rtlar

ı ve

benz

er

araç

lar k

ulla

nıla

cakt

ır.

T.4.

2.7.

Oku

duğu

met

in-

deki

söz

cük

ve s

özcü

k gr

upla

rının

cüm

le iç

inde

ka

zand

ığı a

nlam

ı far

k ed

er.

T.4.

2.8.

Kel

imel

erin

eş

ve

zıt a

nlam

lıların

ı bul

ur.

T.8.

2. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.8.

2.1.

Far

klı t

ürde

ki

met

inle

ri uy

gun

hızd

a an

laya

rak

okur

.Ö

ğren

ciyi

zor

lam

amak

ka

ydıy

la s

eviy

eye

uygu

n,

edeb

î değ

eri o

lan

bazı

şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

ezbe

rlem

e ça

lışm

alar

ı ya

ptırı

lır.

T.8.

2.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k uy

gun

hızd

a se

sli v

eya

sess

iz o

kur.

T.8.

2.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

. T.

8.2.

4. H

ikây

e ed

ici m

e-tin

leri

dram

atiz

e ed

erek

ok

ur.

Söz

Varlı

ğı

T.8.

2.5.

Anl

amın

ı bilm

e-di

ği s

özcü

kler

i ve

sözc

ük

grup

ların

ı öğr

enir.

Sözc

ükle

ri ve

söz

cük

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

görs

elle

r, sö

zlük

, ata

söz-

leri

ve d

eyim

ler s

özlü

ğü

vb. a

raçl

ar k

ulla

nıla

bilir

. T.

8.2.

6. O

kudu

ğu m

etin

-de

ki s

özcü

k ve

söz

cük

grup

ların

ın c

ümle

için

de

kaza

ndığ

ı anl

amı f

ark

eder

.

T.8.

2.7.

İmge

ola

rak

kulla

nıla

n sö

zcük

lerin

ve

ya d

eyim

lerin

met

inde

ku

llanı

lan

anla

mla

rını

belir

ler.

Anl

ama

T.8.

2.8.

Oku

duğu

met

nin

türü

nü b

elirl

er.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

41


Sözc

ükle

ri öğ

renm

ek iç

in

görs

elle

r, re

sim

li sö

zlük

, ke

lime

harit

ası,

kelim

e du

varı,

kel

ime

kartl

arı v

e be

nzer

ara

çlar

kul

lanı

-la

cakt

ır.

Anl

ama

Anla

ma

ile il

gili

ka-

zanı

mla

r öğr

etm

enin

yö

nlen

dirm

esi v

e de

steğ

i ile

ger

çekl

eştir

ilir.

T.1.

2.11

. Düz

yazı

ve

şiiri

ay

ırt e

der.

T.1.

2.12

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

bel

irler

.

T.1.

2.13

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

lay

örgü

sü,

mek

ân, z

aman

, şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osu

gibi

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

T.1.

2.14

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ver

ir.

T.1.

2.15

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

lerd

en y

arar

lanı

r. G

örse

llerin

met

inde

ak

tarıl

an a

nlam

a na

sıl

katk

ı sağ

ladı

ğını

(duy

gu

oluş

turm

a, k

ahra

man

ların

ve

ya y

erle

rin ö

zellik

lerin

i vu

rgul

ama

vb.)

açık

lam

a-sı

sağ

lanı

r.

T.1.

2.16

. Oku

duğu

m

etin

deki

ola

ylar

ı olu

ş sı

-ra

sına

gör

e an

a ha

tlarıy

la

anla

tır.

Kelim

e tü

retm

enin

man

tı-ğı

kav

ratıl

ır.

Anl

ama

T.5.

2.10

. Oku

duğu

met

-ni

n tü

rünü

bel

irler

.

T.5.

2.11

. Met

nin

özet

ini

yapa

r.Ö

zetle

me

stra

tejile

rine

(ana

fikr

i tes

pit e

tme,

ay

rıntıl

ara

girm

eme,

ön

emsi

z bi

lgiy

i ayı

rt et

me,

ken

di c

ümle

leriy

le

ifade

etm

e, y

orum

kat

ma-

ma,

hâk

im b

akış

açı

sını

te

rcih

etm

e vb

.) uy

gun

özet

yap

ılmas

ı sağ

lanı

r.

T.5.

2.12

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

, ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.5.

2.13

. Oku

duğu

met

in-

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını

belir

ler.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân,

zam

an, ş

ahıs

ve

varlı

k ka

dros

u, a

nlat

ıcı v

b. g

ibi

hikâ

ye u

nsur

ları

üzer

inde

du

rulu

r.

T.5.

2.14

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Met

in iç

i, m

etin

dış

ı ve

met

inle

r ara

sınd

a an

lam

ku

rar.

T.5.

2.15

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

lerd

en y

arar

lanı

r.G

rafik

, tab

lo, ç

izel

ge v

e be

nzer

i biç

imle

rde

su-

nula

n gö

rsel

lerin

met

nin

anla

şılm

asın

a na

sıl k

atkı

sa

ğlad

ığın

ı açı

klay

arak

bu

bilg

ileri

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

2.16

. Oku

dukl

arın

daki

yö

nlen

diric

i ifa

dele

rin a

n-

T.3.

2.10

. Oku

dukl

arın

ı an

a ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

T.3.

2.11

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

bel

irler

.

T.3.

2.12

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

lay

örgü

sü,

mek

ân, z

aman

, şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osu

gibi

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

T.3.

2.13

. Met

inle

ilgi

li so

ru s

orar

ve

soru

lan

soru

lara

cev

ap v

erir.

M

etin

içi v

e m

etin

dış

ı an

lam

kur

ar.

T.3.

2.14

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

lerd

en y

arar

lanı

r. G

örse

llerin

met

inde

ak

tarıl

an a

nlam

a na

sıl

katk

ı sağ

ladı

ğını

(duy

gu

oluş

turm

a, k

ahra

man

ların

ve

ya y

erle

rin ö

zellik

lerin

i vu

rgul

ama

vb.)

açık

lam

a-sı

sağ

lanı

r.

T.3.

2.15

. Oku

duğu

m

etin

deki

kah

ram

anla

rın

özel

likle

rini b

elirl

er v

e ka

hram

anla

rı ka

rşıla

ştırı

r. T.

3.2.

16. B

ir bi

lgiy

e ve

ya

içer

iğe

eriş

mek

için

ba

sılı

ve d

ijital

içer

ikle

rde

için

deki

ler v

e sö

zlük

bö-

lüm

ünü

kulla

nmay

ı bilir

.

T.3.

2.17

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

layl

arı v

e iş

lem

leri

oluş

sıra

sına

ya

da iş

lem

bas

amak

ların

a gö

re a

çıkl

ar.

T.7.

2.9.

Cüm

lede

geç

en

zarfl

arın

anl

ama

olan

ka

tkıs

ını f

ark

eder

.

T.7.

2.10

. Fiill

erin

cüm

leye

ka

ttığı

anl

am ö

zellik

lerin

i fa

rk e

der.

T.7.

2.11

. Bas

it, tü

rem

iş

ve b

irleş

ik fi

illeri

ayırt

ed

er.

Anl

ama

T.7.

2.12

. Oku

duğu

met

-ni

n tü

rünü

bel

irler

.

T.7.

2.13

. Met

nin

özet

ini

yapa

r.Ö

zetle

me

stra

tejile

rine

(ana

fikr

i tes

pit e

tme,

ay

rıntıl

ara

girm

eme,

ön

emsi

z bi

lgiy

i ayı

rt et

me,

ken

di c

ümle

leriy

le

ifade

etm

e, y

orum

kat

ma-

ma,

hâk

im b

akış

açı

sını

te

rcih

etm

e vb

.) uy

gun

özet

yap

ılmas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

2.14

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

, ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u ve

yar

dım

cı

fikirl

erin

i bel

irler

.

T.7.

2.15

. Oku

duğu

met

in-

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını

belir

ler.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân,

zam

an, ş

ahıs

ve

varlı

k ka

dros

u, a

nlat

ıcı v

b. g

ibi

hikâ

ye u

nsur

ları

üzer

inde

du

rulu

r.

T.7.

2.16

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Met

in iç

i, m

etin

dış

ı ve

met

inle

r ara

sınd

a an

lam

ku

rar.

T.7.

2.17

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

ayı

rt ed

er.

T.2.

2.10

. Oku

dukl

arın

ı an

a ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

T.2.

2.11

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

bel

irler

.

T.2.

2.12

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

lay

örgü

sü,

mek

ân, z

aman

, şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osu

gibi

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

T.2.

2.13

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Met

in iç

i anl

am k

urar

. T.

2.2.

14. O

kudu

ğunu

an

lam

land

ırmad

a gö

rsel

-le

rden

yar

arla

nır.

Gör

selle

rin m

etin

de

akta

rılan

anl

ama

nası

l ka

tkı s

ağla

dığı

nı (d

uygu

ol

uştu

rma,

kah

ram

anla

rın

veya

yer

lerin

öze

llikle

rini

vurg

ulam

a vb

.) aç

ıkla

ma-

sı s

ağla

nır.

T.2.

2.15

. Bir

bilg

iye

veya

içer

iğe

eriş

mek

iç

in b

aşlık

lar,

sözl

ük v

e iç

inde

kile

r gib

i öge

leri

bilir

ve

kulla

nır.

T.2.

2.16

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

layl

arı v

e iş

lem

leri

oluş

sıra

sına

ya

da iş

lem

bas

amak

ların

a gö

re a

çıkl

ar.

T.6.

2.9.

Cüm

lede

geç

en

isim

ve

sıfa

t tam

lam

alar

ı-nı

n an

lam

a ol

an k

atkı

sını

fa

rk e

der.

T.6.

2.1

0. C

ümle

de

geçe

n za

mirl

erin

anl

ama

olan

kat

kısı

nı fa

rk e

der.

T.6.

2.11

. Cüm

lede

geç

en

edat

, bağ

laç

ve ü

nlem

le-

rin a

nlam

a ol

an k

atkı

sını

fa

rk e

der.

Anl

ama

T.6.

2.12

. Oku

duğu

met

-ni

n tü

rünü

bel

irler

.

T.6.

2.13

. Met

nin

özet

ini

yapa

r.Ö

zetle

me

stra

tejile

rine

(ana

fikr

i tes

pit e

tme,

ay

rıntıl

ara

girm

eme,

ön

emsi

z bi

lgiy

i ayı

rt et

me,

ken

di c

ümle

leriy

le

ifade

etm

e, y

orum

kat

ma-

ma,

hâk

im b

akış

açı

sını

te

rcih

etm

e vb

.) uy

gun

özet

yap

ılmas

ı sağ

lanı

r.

T.6.

2.14

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

, ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.6.

2.15

. Oku

duğu

met

in-

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını

belir

ler.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân,

zam

an, ş

ahıs

ve

varlı

k ka

dros

u, a

nlat

ıcı v

b. g

ibi

hikâ

ye u

nsur

ları

üzer

inde

du

rulu

r. T.

6.2.

16. M

etin

le il

gili

soru

lar s

orar

ve

soru

lan

soru

lara

cev

ap v

erir.

Met

in iç

i, m

etin

dış

ı ve

met

inle

r ara

sınd

a an

lam

ku

rar.

T.6.

2.17

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

T.4.

2.9.

Eş

sesl

i kel

imel

e-rin

anl

amla

rını a

yırt

eder

.

Anl

ama

T.4.

2.10

. Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

rle

şiiri

ayı

rt ed

er.

T.4.

2.11

. Oku

dukl

arın

ı an

a ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

T.4.

2.12

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

, ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.4.

2.13

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

lay

örgü

sü,

mek

ân, z

aman

, şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osu

gibi

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

T.4.

2.14

. Met

inle

ilgi

li so

ru s

orar

ve

soru

lan

soru

lara

cev

ap v

erir.

Met

in iç

i, m

etin

dış

ı ve

met

inle

r ara

sınd

a an

lam

ku

rar.

T.4.

2.15

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

lerd

en y

arar

lanı

r.G

rafik

, tab

lo, ç

izel

ge v

e be

nzer

i biç

imle

rde

sunu

-la

n gö

rsel

lerin

met

inde

ak

tarıl

an a

nlam

a na

sıl

katk

ı sağ

ladı

ğını

(duy

gu

oluş

turm

a, k

ahra

man

ların

ve

ya y

erle

rin ö

zellik

lerin

i vu

rgul

ama

vb.)

açık

la-

mas

ı ve

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.4.

2.16

. Oku

duğu

m

etin

deki

kah

ram

anla

rın

özel

likle

rini b

elirl

er v

e ka

hram

anla

rı ka

rşıla

ştırı

r.

T.4.

2.17

. Met

inle

r ara

sın-

da k

arşı

laşt

ırma

yapa

r.M

etin

lerd

e ko

nula

rı,

olay

ları,

kar

akte

rleri

karş

ı-la

ştırm

ası s

ağla

nır.

T.8.

2.9.

Met

nin

özet

ini

yapa

r.Ö

zetle

me

stra

tejile

rine

(ana

fikr

i tes

pit e

tme,

ay

rıntıl

ara

girm

eme,

ön

emsi

z bi

lgiy

i ayı

rt et

me,

ken

di c

ümle

leriy

le

ifade

etm

e, y

orum

kat

ma-

ma,

hâk

im b

akış

açı

sını

te

rcih

etm

e vb

.) uy

gun

özet

yap

ılmas

ı sağ

lanı

r.

T.8.

2.10

. Oku

dukl

arın

ın

konu

sunu

, ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u ve

yar

dım

cı

fikirl

erin

i bel

irler

.

T.8.

2.11

. Oku

duğu

met

in-

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını

belir

ler.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân,

zam

an, ş

ahıs

ve

varlı

k ka

dros

u, a

nlat

ıcı v

b. g

ibi

hikâ

ye u

nsur

ları

üzer

inde

du

rulu

r.

T.8.

2.12

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar v

e so

rula

n so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Met

in iç

i, m

etin

dış

ı ve

met

inle

r ara

sınd

a an

lam

ku

rar.

T.8.

2.13

. Oku

duğu

nu

anla

mla

ndırm

ada

görs

el-

lerd

en y

arar

lanı

r.G

rafik

, tab

lo, ç

izel

ge

vb. b

içim

lerd

e su

nula

n gö

rsel

lerin

met

nin

anla

şılm

asın

a na

sıl k

atkı

sa

ğlad

ığın

ı açı

klay

arak

bu

bilg

ileri

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

2.14

. Oku

dukl

arın

daki

yö

nlen

diric

i ifa

dele

rin a

n-la

mda

yap

tığı d

eğiş

ikliğ

i fa

rk e

der.

Öze

tle, k

ısac

ası,

başl

ıca,

so

n ol

arak

, aks

i tak

dird

e,

ama,

faka

t, oy

saki

, baş

ka

bir d

eyiş

le, ö

zellik

le, i

lk

olar

ak, t

ersi

ne, o

hâl

de

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

42


lam

da y

aptığ

ı değ

işik

liği

fark

ede

r.Am

a, fa

kat,

oysa

ki, b

aşka

bi

r dey

işle

, öze

llikle

, ilk

ol

arak

, son

ola

rak

gibi

yö

nlen

diric

i ifa

dele

ri bu

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.5.

2.17

. Met

inle

rdek

i ör

nekl

er v

e ay

rıntıl

ara

ge-

rekt

iğin

de a

tıflar

yap

arak

m

etni

yor

umla

r. T.

5.2.

18. O

kudu

ğu

met

inde

ki k

ahra

man

ların

öz

ellik

lerin

i bel

irler

ve

kahr

aman

ları

karş

ılaşt

ırır.

T.5.

2.19

. Met

inle

r ara

sın-

da k

arşı

laşt

ırma

yapa

r.M

etin

lerd

e ko

nula

rı, o

lay-

ları,

kar

akte

rleri,

değ

erle

ri ka

rşıla

ştırm

ası s

ağla

nır.

T.5.

2.20

. Ya

zarın

ola

y-la

ra/k

onuy

a ba

kış

açıs

ını

belir

ler v

e ke

ndi b

akış

aç

ısın

ı ifa

de e

der.

T.5.

2.21

. Çok

lu m

edya

ka

ynak

ların

ın g

üven

ilirli-

ğini

sor

gula

r.M

edya

kay

nakl

arı;

edu,

go

v, c

om, o

rg v

b. e

le

alın

acak

tır.

T.5.

2.22

. Bir

bilg

iye

veya

iç

eriğ

e er

işm

ek iç

in

bası

lı ve

dijit

al iç

erik

lerd

e iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ö-lü

mün

ü ku

llanm

ayı b

ilir.

T.5.

2.23

. Ger

çek

ve

kurg

u ol

anı a

yırt

eder

.

T.5.

2.24

. Oku

dukl

arın

da

anla

tım b

içim

lerin

i ve

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını f

ark

eder

.

T.5.

2.25

. Oku

duğu

me-

tinle

rdek

i söz

san

atla

rını

bulu

r.

lerd

en y

arar

lanı

r.G

rafik

, tab

lo, ç

izel

ge

vb. b

içim

lerd

e su

nula

n gö

rsel

lerin

met

nin

anla

şılm

asın

a na

sıl k

atkı

sa

ğlad

ığın

ı açı

klay

arak

bu

bilg

ileri

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.7.

2.18

. Oku

dukl

arın

daki

yö

nlen

diric

i ifa

dele

rin a

n-la

mda

yap

tığı d

eğiş

ikliğ

i fa

rk e

der.

Aksi

takd

irde,

am

a, fa

kat,

oysa

ki, ö

zellik

le, i

lk o

la-

rak,

son

ola

rak,

ters

ine,

o

hâld

e vb

. yön

lend

irici

ifa

dele

ri bu

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

2.19

. Met

inde

n an

lam

çık

arırk

en a

nlam

ı de

stek

lem

ek iç

in m

etni

n iç

eriğ

ine

birk

aç k

ez

doğr

udan

ya

da d

olay

lı at

ıf ya

par.

T.7.

2.20

. Bir

eser

in y

azılı

met

ni il

e ay

nı e

serin

med

-ya

sun

umun

u ka

rşıla

ştırı

r. O

kudu

klar

ı ile

izle

dik-

lerin

i; ka

hram

anla

r, m

ekân

, zam

an v

e iç

erik

yö

nünd

en k

arşı

laşt

ırmas

ı sa

ğlan

ır. F

ilme

alın

an b

ir es

eri k

itabı

yla

muk

ayes

e et

mes

i teş

vik

edilir

.

T.7.

2.21

. Met

inle

r ara

sın-

da k

arşı

laşt

ırma

yapa

r.M

etin

lerd

eki t

emal

a-rı,

kon

ular

ı, ol

ayla

rı,

kara

kter

leri

ve d

eğer

leri

karş

ılaşt

ırmas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

2.22

. Ya

zarın

ola

y-la

ra/k

onuy

a ba

kış

açıs

ını

belir

ler v

e ke

ndi b

akış

aç

ısın

ı ifa

de e

der.

T.7.

2.23

. Çok

lu m

edya

ka

ynak

ların

daki

mes

ajla

rı an

lar v

e de

ğerle

ndiri

r.

lerd

en y

arar

lanı

r.G

rafik

, tab

lo, ç

izel

ge

vb. b

içim

lerd

e su

nula

n gö

rsel

lerin

met

nin

anla

şılm

asın

a na

sıl k

atkı

sa

ğlad

ığın

ı açı

klay

arak

bu

bilg

ileri

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

T.6.

2.18

. Oku

dukl

arın

daki

yö

nlen

diric

i ifa

dele

rin a

n-la

mda

yap

tığı d

eğiş

ikliğ

i fa

rk e

der.

Ama,

faka

t, oy

saki

, baş

ka

bir d

eyiş

le, ö

zellik

le, i

lk

olar

ak, s

on o

lara

k gi

bi

yönl

endi

rici i

fade

leri

bulm

ası s

ağla

nır.

T.6.

2.19

. Met

inle

rdek

i ör

nekl

er v

e ay

rıntıl

ara

ge-

rekt

iğin

de a

tıflar

yap

arak

m

etni

yor

umla

r.

T.6.

2.20

. Oku

duğu

m

etin

deki

kah

ram

anla

rın

özel

likle

rini b

elirl

er v

e ka

rşıla

ştırı

r.

T.6.

2.21

. Met

inle

r ara

sın-

da k

arşı

laşt

ırma

yapa

r.M

etin

lerd

eki t

emal

a-rı,

kon

ular

ı, ol

ayla

rı,

kara

kter

leri

ve d

eğer

leri

karş

ılaşt

ırmas

ı sağ

lanı

r.

T.6.

2.22

. Ya

zarın

ola

y-la

ra/k

onuy

a ba

kış

açıs

ını

belir

ler v

e ke

ndi b

akış

aç

ısın

ı ifa

de e

der.

T.6.

2.23

. Çok

lu m

edya

ka

ynak

ların

ın g

üven

ilirli-

ğini

sor

gula

r.M

edya

kay

nakl

arı;

edu,

go

v, c

om, o

rg v

b. e

le

alın

acak

tır.

T.6.

2.24

. Bir

bilg

iye

veya

iç

eriğ

e er

işm

ek iç

in

bası

lı ve

dijit

al iç

erik

lerd

e iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ö-lü

mün

ü ku

llanm

ayı b

ilir.

T.4.

2.18

. Ya

zarın

ola

y-la

ra/k

onuy

a ba

kış

açıs

ını

belir

ler v

e ke

ndi b

akış

aç

ısın

ı ifa

de e

der.

T.4.

2.19

. Bir

bilg

iye

veya

iç

eriğ

e er

işm

ek iç

in

bası

lı ve

dijit

al iç

erik

lerd

e iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ö-lü

mün

ü ku

llanm

ayı b

ilir.

T.4.

2.20

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki o

layl

arı v

e iş

lem

leri

oluş

sıra

sına

ya

da iş

lem

bas

amak

ların

a gö

re a

çıkl

ar.

T.4.

2.21

. Oku

duğu

m

etin

deki

ger

çek

an-

lam

lı, m

ecaz

anl

amlı

ve

terim

anl

amlı

sözc

ükle

ri be

lirle

r.

vb. y

önle

ndiri

ci if

adel

eri

bulm

ası s

ağla

nır.

T.8.

2.15

. Met

inde

n an

lam

çık

arırk

en a

nlam

ı de

stek

lem

ek iç

in m

etni

n iç

eriğ

ine

en a

z bi

rkaç

kez

do

ğrud

an y

a da

dol

aylı

atıf

yapa

r.

T.8.

2.16

. Bir

eser

in y

azılı

met

ni il

e ay

nı e

serin

med

-ya

sun

umun

u ka

rşıla

ştırı

r.O

kudu

klar

ı ile

izle

dikl

eri-

ni; k

ahra

man

lar,

mek

ân,

zam

an, d

eğer

ler v

e iç

erik

yö

nünd

en k

arşı

laşt

ırmas

ı sa

ğlan

ır. F

ilme

alın

an b

ir es

eri k

itabı

yla

muk

ayes

e et

mes

i teş

vik

edilir

.

T.8.

2.17

. Met

inle

r ara

sın-

da k

arşı

laşt

ırma

yapa

r.M

etin

lerd

eki k

onul

arı,

olay

ları,

kar

akte

rleri

ve

değe

rleri

karş

ılaşt

ırmas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

2.18

. Yaz

arın

ola

yla-

ra/k

onuy

a ba

kış

açıs

ını

belir

ler v

e ke

ndi b

akış

aç

ısın

ı ifa

de e

der.

T.8.

2.19

. Çok

lu m

edya

ka

ynak

ların

daki

mes

ajla

rı an

lar v

e de

ğerle

ndiri

r.

T.8.

2.20

. Bir

bilg

iye

veya

iç

eriğ

e er

işm

ek iç

in

bası

lı ve

dijit

al iç

erik

lerd

e iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ö-lü

mün

ü ku

llanm

ayı b

ilir.

T.8.

2.21

. Ger

çek

ve

kurg

u ol

anı a

yırt

eder

.

T.8.

2.22

. Bilg

ilend

irici

m

etin

leri

çözü

mle

r.

T.8.

2.23

. Bilg

ilend

irici

m

etin

de b

ir ya

zarın

ko

nuyu

sun

uşun

u ba

şka

bir y

azar

ın s

unuş

uyla

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

43


Benz

etm

e (te

şbih

), ki

şile

ştirm

e (te

şhis

), ko

nuşt

urm

a (in

tak)

, zıtl

ık

(teza

t), a

bartm

a (m

übal

a-ğa

) söz

san

atla

rı ve

rilir.

T.5.

2.26

. Oku

duğu

me-

tinde

ki g

erçe

k, m

ecaz

ve

terim

anl

amlı

sözc

ükle

ri be

lirle

r

T.7.

2.24

. Bir

bilg

iye

veya

iç

eriğ

e er

işm

ek iç

in

bası

lı ve

dijit

al iç

erik

lerd

e iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ö-lü

mün

ü ku

llanm

ayı b

ilir.

T.7.

2.25

. Ger

çek

ve

kurg

u ol

anı a

yırt

eder

.

T.7.

2.26

. Bilg

ilend

irici

m

etin

de b

ir ya

zarın

ko

nuyu

sun

uşun

u ba

şka

bir y

azar

ın s

unuş

uyla

ka

rşıla

ştırı

r.Bi

limse

l bir

konu

da fa

rklı

gere

kçe

ve k

anıtl

arda

n ha

reke

tle fa

rklı

sonu

çlar

a gi

dile

bile

ceği

nin

anla

şıl-

mas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

2.27

. Oku

dukl

arın

da

anla

tım b

içim

lerin

i ve

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını f

ark

eder

.

T.7.

2.28

. Şiir

in ş

ekil

özel

likle

rini b

ilir.

Şiird

e ka

fiye,

redi

f gib

i ah

enk

unsu

rları

fark

et

tirilir

, bun

ların

türle

rine

deği

nilm

ez.

Serb

est ş

iire

ve h

ece

ölçü

süne

değ

inilir

. İst

iklâ

l M

arşı

’nın

aru

z öl

çüsü

ile

yazı

ldığ

ı bel

irtilir

anc

ak

aruz

ölç

üsü

bilg

isin

e gi

rilm

ez.

T.7.

2.29

. Oku

duğu

me-

tinle

rdek

i söz

san

atla

rını

bulu

r.Be

nzet

me(

teşb

ih),

kişi

leşt

irme

(teşh

is),

konu

ştur

ma

(inta

k), z

ıtlık

(te

zat),

aba

rtma

(müb

ala-

ğa) s

öz s

anat

ları

veril

ir.

T.6.

2.25

. Ger

çek

ve

kurg

u ol

anı a

yırt

eder

.

T.6.

2.26

. Oku

dukl

arın

da

anla

tım b

içim

lerin

i ve

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını f

ark

eder

.

T.6.

2.27

. Oku

duğu

me-

tinle

rdek

i söz

san

atla

rını

bulu

r.Be

nzet

me(

teşb

ih),

kişi

leşt

irme

(teşh

is),

konu

ştur

ma

(inta

k), z

ıtlık

(te

zat),

aba

rtma

(müb

ala-

ğa) s

öz s

anat

ları

veril

ir.

karş

ılaşt

ırır.

Bilim

sel b

ir ko

nuda

fark

lı ge

rekç

e ve

kan

ıtlar

dan

hare

ketle

fark

lı so

nuçl

ara

gidi

lebi

lece

ğini

n an

laşı

l-m

ası s

ağla

nır.

T.8.

2.24

. Oku

dukl

arın

da

anla

tım b

içim

lerin

i ve

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını f

ark

eder

.

T.8.

2.25

. Kur

gu m

etin

ler

ile a

noni

m e

serle

ri ka

r-şı

laşt

ırır.

Kurg

u m

etin

lerin

; ge

lene

ksel

mas

alla

r, ka

hram

anla

r, te

mal

ar,

inan

çlar

vey

a de

ğerle

r-de

n na

sıl y

arar

land

ığın

ı ve

ya e

tkile

ndiğ

ini f

ark

etm

esi s

ağla

nır.

T.8.

2.26

. Şiir

in ş

ekil

özel

likle

rini v

e şi

ir tü

rlerin

i bi

lir.

Konu

suna

gör

e şi

ir tü

rleri

veril

ir.

Şiird

e ka

fiye,

redi

f gib

i ah

enk

unsu

rları

fark

et

tirilir

, bun

ların

türle

rine

deği

nilm

ez.

Serb

est ş

iire

ve h

ece

ölçü

süne

değ

inilir

. İst

iklâ

l M

arşı

’nın

aru

z öl

çüsü

ile

yazı

ldığ

ı bel

irtilir

anc

ak

aruz

ölç

üsü

bilg

isin

e gi

rilm

ez.

T.8.

2.27

. Oku

duğu

me-

tinle

rdek

i söz

san

atla

rını

bulu

r.Be

nzet

me(

teşb

ih),

kişi

leşt

irme

(teşh

is),

konu

ştur

ma

(inta

k), z

ıtlık

(te

zat),

aba

rtma

(müb

ala-

ğa) s

öz s

anat

ları

veril

ir.

T.8.

2.28

. Oku

dukl

arın

da

anla

ma

ve d

il bi

lgis

ine

daya

lı an

latım

boz

uklu

k-la

rını f

ark

eder

.

1. S

INIF

TÜ

RK

ÇE

DER

Sİ Ö

ĞR

ETİM

PR

OG

RA

MI K

AZA

NIM

VE

AÇ

IKLA

MA

LAR

TA

BLO

SU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

44


T.1.

3. Y

AZM

A

Öğr

etm

enin

des

teği

ve

yönl

endi

rmes

i ile

;

T.1.

3.1.

Yaz

ma

mat

erya

l-le

rini u

ygun

biç

imde

kul

-la

nara

k çe

şitli

boy

ama/

çizg

i çal

ışm

alar

ı yap

ar.

T.1.

3.2.

Har

fleri,

raka

m-

ları

ve m

atem

atik

sel

işar

etle

ri te

kniğ

ine

uygu

n ya

zar.

T.1.

3.3.

Biti

şik

eğik

yaz

ıyı

kulla

nara

k ok

unak

lı he

ce

ve k

elim

eler

yaz

ar.

T.1.

3.4.

Anl

amlı

ve k

ural

lı cü

mle

ler y

azar

.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.1.

3.5.

Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.N

okta

, sor

u iş

aret

i, kı

sa

çizg

i ve

kesm

e iş

aret

-le

rinin

en

sık

kulla

nıla

n iş

levl

eri ü

zerin

de d

urul

ur.

T.1.

3.6.

Har

fler,

kelim

eler

ve

cüm

lele

r ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

r bıra

kır.

T.1.

3.7.

Bas

it re

sim

lerd

en

anla

mla

r çık

arır

ve b

unla

-rı

birb

irine

bağ

laya

rak

bir

olay

ı açı

klar

/yaz

ar.

T.1.

3.8.

Dik

te y

oluy

la, b

a-ka

rak

ve s

erbe

st y

azm

a ça

lışm

alar

ı yap

ar.

Sayf

a ve

yaz

ım d

üzen

i ile

sa

yfa

tem

izliğ

inin

sağ

lan-

mas

ına

dikk

at e

dilir

.

T.1.

3.9.

Yaz

dıkl

arın

ı har

f ha

tası

, hec

e ek

sikl

iği i

le

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı aç

ısın

dan

gözd

en

geçi

rir v

e dü

zenl

er.

T.5.

3. Y

AZM

A

T.5.

3.1.

Bilg

ilend

irici

ve

hikâ

ye e

dici

par

agra

flar

yaza

r.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.5.

3.2.

Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.Ya

y ay

raç,

üç

nokt

a, e

ğik

çizg

i, so

ru iş

aret

i, no

kta,

vi

rgül

, iki

nok

ta, ü

nlem

, tır

nak

işar

eti,

kısa

çiz

gi,

konu

şma

çizg

isi,

kesm

e iş

aret

i, no

ktal

ı virg

ül v

e kö

şeli

ayra

ç iş

aret

lerin

in

en s

ık k

ulla

nıla

n iş

levl

eri

üzer

inde

dur

ulur

.

T.5.

3.3.

Gör

selle

rden

an-

lam

lar ç

ıkar

ır ve

bun

ları

birb

irine

bağ

laya

rak

bir

olay

ı açı

klar

/yaz

ar.

T.5.

3.4.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.5.

3.5.

Her

hang

i bir

işi

ve o

layı

işle

m b

asam

ak-

ların

a ya

da

oluş

sıra

sına

gö

re y

azar

.

T.5.

3.6.

İçer

iğe

uygu

n at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.5.

3.7.

“de

” ve

“ki”

bağl

açla

rı ile

say

ıları

doğr

u ya

zar.

T.5.

3.8.

Yaz

ma

çalış

ma-

ların

da a

nlat

ım b

içim

lerin

i ve

düş

ünce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı kul

lanı

r.

T.5.

3.9.

Yaz

dıkl

arın

ı dil

ve

anla

tım y

önün

den

göz-

den

geçi

rere

k dü

zenl

er.

Sını

f düz

eyin

e uy

gun

T.3.

3. Y

AZM

A

T.3.

3.1.

Bilg

ilend

irici

ve

hikâ

ye e

dici

par

agra

flar

yaza

r.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.3.

3.2.

Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.N

okta

, virg

ül, i

ki n

okta

, ün

lem

, tırn

ak iş

aret

i, so

ru

işar

eti,

kısa

çiz

gi, k

o-nu

şma

çizg

isi v

e ke

sme

işar

etin

in e

n sı

k ku

llanı

lan

işle

vler

i üze

rinde

dur

ulur

.

T.3.

3.3.

Har

fler,

kelim

eler

ve

cüm

lele

r ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

r bıra

kır.

T.3.

3.4.

Gör

selle

rden

an-

lam

lar ç

ıkar

ır ve

bun

ları

birb

irine

bağ

laya

rak

bir

olay

ı açı

klar

/yaz

ar.

T.3.

3.5.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.3.

3.6.

Her

hang

i bir

işi

ve o

layı

işle

m b

asam

ak-

ların

a ya

da

oluş

sıra

sına

gö

re y

azar

. T.

3.3.

7. G

erek

tiğin

de

anla

tımı z

engi

nleş

tirm

ek

için

uyg

un ç

izim

, gra

fik

ve g

örse

ller k

ulla

nır.

T.3.

3.8.

Yaz

dıkl

arın

ı an

lam

büt

ünlü

ğünü

bo

zan

ifade

ler i

le y

azım

ve

nok

tala

ma

kura

lları

açıs

ında

n gö

zden

geç

irir

ve d

üzen

ler.

Sını

f düz

eyin

e uy

gun

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Kend

isin

in v

e ak

ranl

arı-

nın

yazm

a ça

lışm

alar

ını

T.7.

3. Y

AZM

A

T.7.

3.1.

Diy

alog

ve

tasv

ir pa

ragr

aflar

ı yaz

ar.

T.7.

3.2.

Hik

âye

edic

i m

etin

ler y

azar

. T.

7.3.

2.1.

Bel

irled

iği k

onu

ve a

maç

etra

fında

bir

tasl

ak o

luşt

urur

.

T.7.

3.2.

2. O

luşt

urdu

ğu

tasl

akta

ser

im, d

üğüm

, çö

züm

böl

ümle

rine

yer

verir

.

T.7.

3.2.

3. Y

azm

a ça

lışm

alar

ında

anl

atım

bi

çim

lerin

i ve

düşü

n-ce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı ku

llanı

r.

T.7.

3.2.

4. M

etne

uyg

un

bir b

aşlık

bel

irler

.

T.7.

3.3.

Bilg

ilend

irici

m

etin

ler y

azar

.

T.7.

3.3.

1. B

elirl

ediğ

i kon

u ve

am

aç e

trafın

da b

ir ta

slak

met

in o

luşt

urur

.

T.7.

3.3.

2. H

azırl

adığ

ı ta

slak

ta g

iriş,

gel

işm

e ve

so

nuç

bölü

mle

rine

yer

verir

.

T.7.

3.3.

3. Y

azm

a ça

lışm

alar

ında

anl

atım

bi

çim

lerin

i ve

düşü

n-ce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı ku

llanı

r.

T.7.

3.3.

4. M

etne

uyg

un

bir b

aşlık

bel

irler

.

T.7.

3.4.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.7.

3.5.

Gör

sel v

e iş

itsel

T.2.

3. Y

AZM

A

T.2.

3.1.

Anl

amlı

ve k

ural

lı cü

mle

ler y

azar

.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.2.

3.2.

Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.N

okta

, virg

ül, ü

nlem

, so

ru iş

aret

i, kı

sa ç

izgi

ve

kes

me

işar

etle

rinin

en

sık

kul

lanı

lan

işle

vler

i üz

erin

de d

urul

ur.

T.2.

3.3.

Har

fler,

kelim

eler

ve

cüm

lele

r ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

r bıra

kır.

T.2.

3.4.

Bas

it re

sim

lerd

en

anla

mla

r çık

arır

ve b

unla

-rı

birb

irine

bağ

laya

rak

bir

olay

ı açı

klar

/yaz

ar.

T.2.

3.5.

Dik

te y

oluy

la, b

a-ka

rak

ve s

erbe

st y

azm

a ça

lışm

alar

ı yap

ar.

Sayf

a ve

yaz

ım d

üzen

i ile

sa

yfa

tem

izliğ

inin

sağ

lan-

mas

ına

dikk

at e

dilir

.

T.2.

3.6.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.2.

3.7.

Her

hang

i bir

işi

ve o

layı

işle

m b

asam

ak-

ların

a ya

da

oluş

sıra

sına

gö

re y

azar

.

T.2.

3.8.

Sor

u ek

inin

ya

zım

ını b

ilir.

T.2.

3.9.

Yaz

dıkl

arın

ı har

f ha

tası

, hec

e ek

sikl

iği i

le

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı aç

ısın

dan

gözd

en

geçi

rir v

e dü

zenl

er.

Sını

f düz

eyin

e uy

gun

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

T.6.

3. Y

AZM

A

T.6.

3.1.

Bilg

ilend

irici

ve

hikâ

ye e

dici

par

agra

flar

yaza

r.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.6.

3.2.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.6.

3.3.

Gör

sel v

e iş

itsel

ög

eler

den

anla

mla

r çı

karır

ve

bunl

arı i

lişki

len-

dire

rek

bir o

layı

açı

klar

/ya

zar.

T.6.

3.4.

Her

hang

i bir

işi

ve o

layı

işle

m b

asam

ak-

ların

a ya

da

oluş

sıra

sına

gö

re y

azar

. T.

6.3.

5. İç

eriğ

e uy

gun

atas

özle

ri, d

eyim

ler v

e öz

deyi

şler

kul

lanı

r. T.

6.3.

6. Y

azm

a ça

lışm

a-la

rında

anl

atım

biç

imle

rini

ve d

üşün

ceyi

gel

iştir

me

yolla

rını k

ulla

nır.

T.6.

3.7.

Yaz

dıkl

arın

ı dil

ve

anla

tım y

önün

den

göz-

den

geçi

rere

k dü

zenl

er.

Anla

m b

ütün

lüğü

nü b

o-za

n ifa

dele

ri be

lirle

mes

i ve

düz

eltm

esi s

ağla

-nı

r. An

cak

kavr

amsa

l ol

arak

anl

atım

boz

uklu

ğu

konu

suna

giri

lmez

. Sın

ıf dü

zeyi

ne u

ygun

yaz

ım

ve n

okta

lam

a ku

ralla

rı ile

sı

nırlı

tutu

lur.

Bu ç

alış

ma-

lard

a de

rece

li pu

anla

ma

anah

tarı

kulla

nılır

.

T.6.

3.8.

Yaz

dıkl

arın

ı, ya

zı-

lı/ba

sılı

olar

ak v

eya

imkâ

n ve

fırs

atla

r ölç

üsün

de

çokl

u m

edya

orta

mla

rını

kulla

nara

k pa

ylaş

ır.

T.4.

3. Y

AZM

A

T.4.

3.1.

Bilg

ilend

irici

ve

hikâ

ye e

dici

par

agra

flar

yaza

r.D

uygu

, düş

ünce

ve

iste

k-le

rini y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.4.

3.2.

Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.Ya

y ay

raç,

üç

nokt

a,

eğik

çiz

gi, s

oru

işar

eti,

nokt

a, v

irgül

, iki

nok

ta,

ünle

m, t

ırnak

işar

eti,

kısa

çi

zgi,

konu

şma

çizg

isi

ve k

esm

e iş

aret

inin

en

sık

kulla

nıla

n iş

levl

eri

üzer

inde

dur

ulur

. T.

4.3.

3. G

örse

llerd

en a

n-la

mla

r çık

arır

ve b

unla

rı bi

rbiri

ne b

ağla

yara

k bi

r ol

ayı a

çıkl

ar/y

azar

.

T.4.

3.4.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.4.

3.5.

Her

hang

i bir

ola-

yı y

a da

işi o

luş

sıra

sına

ya

da

işle

m b

asam

akla

rı-na

gör

e ya

zar.

T.4.

3.6.

Ger

ektiğ

inde

an

latım

ı zen

ginl

eştir

mek

iç

in u

ygun

çiz

im, g

rafik

ve

gör

selle

r kul

lanı

r.

T.4.

3.7.

İçer

iğe

uygu

n,

doğr

u ke

limel

er s

eçer

ek

kelim

eler

in g

erçe

k, m

e-ca

z ve

terim

anl

amla

rını

kulla

nır.

T.4.

3.8.

“de”

ve

“ki”

bağ-

laçl

arı i

le s

ayıla

rı do

ğru

yaza

r.

T.4.

3.9.

Kıs

altm

alar

ı ve

kısa

ltmal

ara

gele

n ek

leri

doğr

u ya

zar.

T.8.

3. Y

AZM

A

T.8.

3.1.

Diy

alog

ve

tasv

ir pa

ragr

aflar

ı yaz

ar.

T.8.

3.2.

Hik

âye

edic

i m

etin

ler y

azar

.

T.8.

3.2.

1. B

elirl

ediğ

i kon

u ve

am

aç e

trafın

da b

ir ta

slak

olu

ştur

ur.

T.8.

3.2.

2. H

azırl

adığ

ı ta

slak

ta s

erim

, düğ

üm,

çözü

m b

ölüm

lerin

e ye

r ve

rir.

T.8.

3.2.

3. Y

azm

a ça

lışm

alar

ında

anl

atım

bi

çim

lerin

i ve

düşü

n-ce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı ku

llanı

r.

T.8.

3.2.

4. M

etne

uyg

un

bir b

aşlık

bel

irler

.

T.8.

3.3.

Bilg

ilend

irici

m

etin

ler y

azar

.

T.8.

3.3.

1. B

elirl

ediğ

i kon

u ve

am

aç e

trafın

da b

ir ta

slak

met

in o

luşt

urur

.

T.8.

3.3.

2. H

azırl

adığ

ı ta

slak

ta g

iriş,

gel

işm

e ve

so

nuç

bölü

mle

rine

yer

verir

.

T.8.

3.3.

3. Y

azm

a ça

lışm

alar

ında

anl

atım

bi

çim

lerin

i ve

düşü

n-ce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı ku

llanı

r.

T.8.

3.3.

4. M

etne

uyg

un

bir b

aşlık

bel

irler

.

T.8.

3.4.

Düş

güc

ünü

kul-

lana

rak

şiir

veya

fant

astik

ög

eler

bar

ındı

ran

met

in

yaza

r.

T.8.

3.5.

Gör

sel v

e iş

itsel

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

45


Sını

f düz

eyin

e uy

gun

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Kend

isin

in v

e ak

ranl

arı-

nın

yazm

a ça

lışm

alar

ını

belir

lenm

iş ö

lçüt

lere

gör

e de

ğerle

ndiri

r.

T.1.

3.10

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Zorla

yıcı

olm

amak

ka

ydıy

la ö

ğren

cile

r, ya

zdık

ların

ı pay

laşm

aya

teşv

ik e

dilir

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Bu ç

alış

mal

arda

der

e-ce

li pu

anla

ma

anah

tarı

kulla

nılır

.

T.5.

3.10

. Yaz

dıkl

arı-

nı, y

azılı/

bası

lı ol

arak

ve

ya im

kân

ve fı

rsat

lar

ölçü

sünd

e ço

klu

med

ya

orta

mla

rını k

ulla

nara

k pa

ylaş

ır.Zo

rlayı

cı o

lmam

ak

kayd

ıyla

öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını p

ayla

şmay

a te

şvik

edi

lir.

T.5.

3.11

. Yaz

ıların

da s

es

olay

ların

a uğ

raya

n ke

li-m

eler

i doğ

ru k

ulla

nır.

Hec

e dü

şmes

i, ün

lü

dara

lmas

ı, ün

süz

ben-

zeşm

esi,

ünsü

z yu

muş

a-m

ası,

ünsü

z tü

rem

esi s

es

olay

ları

üzer

inde

dur

ulur

.

T.5.

3.12

. Ek

ve k

ökü

ayırt

ed

er, a

rala

rında

iliş

ki

kura

r.

belir

lenm

iş ö

lçüt

lere

gör

e de

ğerle

ndiri

r.

T.3.

3.9.

Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.Zo

rlayı

cı o

lmam

ak

kayd

ıyla

öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını p

ayla

şmay

a te

şvik

edi

lir.

ögel

erde

n an

lam

lar

çıka

rır v

e bu

nlar

ı iliş

kile

n-di

rere

k bi

r ola

yı a

çıkl

ar/

yaza

r.

T.7

.3.6

. İçe

riğe

uygu

n at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.7.

3.7.

Yaz

dıkl

arın

ı dil

ve

anla

tım y

önün

den

göz-

den

geçi

rere

k dü

zenl

er.

Anla

ma

daya

lı an

latım

bo

zukl

ukla

rı ba

kım

ında

n ya

zdık

ların

ı göz

den

geçi

rmes

i ve

düze

ltmes

i sa

ğlan

ır.Sı

nıf d

üzey

ine

uygu

n ya

zım

ve

nokt

alam

a ku

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Bu ç

alış

mal

arda

der

e-ce

li pu

anla

ma

anah

tarı

kulla

nılır

.

T.7.

3.8.

Yaz

dıkl

arın

ı, ya

zı-

lı/ba

sılı

olar

ak v

eya

imkâ

n ve

fırs

atla

r ölç

üsün

de

çokl

u m

edya

orta

mla

rını

kulla

nara

k pa

ylaş

ır.Zo

rlayı

cı o

lmam

ak

kayd

ıyla

öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını p

ayla

şmay

a te

şvik

edi

lir.

T.7.

3.9.

Bas

it, tü

rem

iş,

birle

şik

fiille

ri ay

ırt e

der.

T.7.

3.10

. Ek

fiili i

şlev

lerin

e uy

gun

olar

ak k

ulla

nır.

Kend

isin

in v

e ak

ranl

arı-

nın

yazm

a ça

lışm

alar

ını

belir

lenm

iş ö

lçüt

lere

gör

e de

ğerle

ndiri

r.

T.2.

3.10

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Zorla

yıcı

olm

amak

ka

ydıy

la ö

ğren

cile

r, ya

zdık

ların

ı pay

laşm

aya

teşv

ik e

dilir

.

Zorla

mam

ak k

aydı

yla

öğre

ncile

r, ya

zdık

ların

ı pa

ylaş

may

a te

şvik

edi

lir.

T.6.

3.9.

Bas

it, tü

rem

iş v

e bi

rleşi

k ke

limel

eri a

yırt

eder

.

T.4.

3.10

. Yaz

dıkl

arın

ı an

lam

büt

ünlü

ğünü

bo

zan

ifade

ler i

le y

azım

ve

nok

tala

ma

kura

lları

açıs

ında

n gö

zden

geç

irir

ve d

üzen

ler.

Sını

f düz

eyin

e uy

gun

yazı

m v

e no

ktal

ama

ku-

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Kend

isin

in v

e ak

ranl

arı-

nın

yazm

a ça

lışm

alar

ını

belir

lenm

iş ö

lçüt

lere

gör

e de

ğerle

ndiri

r.

T.4.

3.11

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.Zo

rlayı

cı o

lmam

ak

kayd

ıyla

öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını p

ayla

şmay

a te

şvik

edi

lir.

ögel

erde

n an

lam

lar

çıka

rır v

e bu

nlar

ı iliş

kile

n-di

rere

k bi

r ola

yı a

çıkl

ar/

yaza

r.

T.8

.3.6

. İçe

riğe

uygu

n at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.8.

3.7.

Yaz

dıkl

arın

ı dil

ve

anla

tım y

önün

den

göz-

den

geçi

rere

k dü

zenl

er.

Anla

ma

daya

lı an

latım

bo

zukl

ukla

rı ba

kım

ında

n ya

zdık

ların

ı göz

den

geçi

rmes

i ve

düze

ltmes

i sa

ğlan

ır.Sı

nıf d

üzey

ine

uygu

n ya

zım

ve

nokt

alam

a ku

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

Bu ç

alış

mal

arda

der

e-ce

li pu

anla

ma

anah

tarı

kulla

nılır

.

T.8.

3.8.

Yaz

dıkl

arın

ı, ya

zı-

lı/ba

sılı

olar

ak v

eya

imkâ

n ve

fırs

atla

r ölç

üsün

de

çokl

u m

edya

orta

mla

rını

kulla

nara

k pa

ylaş

ır.Zo

rlayı

cı o

lmam

ak

kayd

ıyla

öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını p

ayla

şmay

a te

şvik

edi

lir.

T.8.

3.9.

Fiili

msi

lerin

cü

mle

deki

işle

vler

ini f

ark

eder

.

T.8.

3.10

. Cüm

leni

n ög

e-le

rini t

anır

ve iş

levl

erin

e uy

gun

kulla

nır.

T.8.

3.11

. Yaz

ma

çalış

-m

alar

ında

anl

ama

ve d

il bi

lgis

ine

daya

lı an

latım

bo

zukl

ukla

rını f

ark

eder

.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

46


Bu materyal Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretim programlarının güncellenmesiçalışmalarıkapsamındakamuoyunungörüş,öneriveeleştirilerinialmakamacıylahazırlanmıştır.Başkabiramaçlakullanılamaz.Öğretimprogramlarınınnihaihalideğildir.

Documents

TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI4 Türkçe Dersi Ö retim Program Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda 1. Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma, eleştirel ve yenilikçi