69
002 BAKARA Suresi 001 elif lam mim 001 Elif Lam Mim 002 zalike L kitabü la raybe fi hi hüden li L müttekıyn 002 İşte Kitap. Onda şüphe /çelişki /tutarsızlık yoktur. Sakınanlar için hüda /yol göstericidir. 003 elleziyne yu'minune bi L ğaybi we yukıymune L salate we mimma razakna hüm yünfikun 003 Onlar ki; gayba [gayb ile] inanırlar /iman ederler, salatı ikame ederler, kendilerini rızıklandırdıklarımızdan infak ederler. 004 we'lleziyne yu'minune bi ma ünzile iley ke we ma ünzile min kabli ke we bi L ahıreti hüm yu'kınun 004 Onlar ki; sana indirilene de senden önce indirilene de inanırlar /iman ederler. Onlar ahırete iykan ederler /yakindirler /ilmen inanırlar. 005 ulaike ala hüden min rabbi him we ulaike hüm L müflihun 005 İşte onlar Rablerinden hüda /yol gösterici üzeredirler. İşte onlar iflah olanlar /felah bulanlardır. 006 innelleziyne keferu sewaün aley him e enzerte hüm ew len tünzir hüm la yu'minun 006 Şüphesiz o küfredenleri uyarsan da uyarmasan da onlar için birdir /eşittir, onlar inanmazlar /iman etmezler. 007 hatemellahü ala kulubi him we ala sem'ı hüm we ala ebsari him ğışawetün we le hüm azabün azıym 007 Allah onların kalpleri, işitmeleri ve görüşleri üzerini sararak /kuşatarak kapatmıştır. Onlara azim bir azap vardır. 008 we min L nasi men yekulü amen na billahi we bi L yewmi L ahıri we ma hüm bi yu'miniyn 008 İnsanlardan kimisi der ki: Allah'a ve ahir güne inandık/iman ettik. Onlar inanıyor /iman ediyor değildir. 009 yühadiunellahe welleziyne amenu we ma yahdeune illa enfüse hüm we ma yeş'urun 1

turquran baqara

Embed Size (px)

Citation preview

002 BAKARA Suresi

001 elif lam mim001 Elif Lam Mim

002 zalike L kitab la raybe fi hi hden li L mttekyn002 te Kitap. Onda phe /eliki /tutarszlk yoktur. Saknanlar iin hda /yol gstericidir.

003 elleziyne yu'minune bi L aybi we yukymune L salate we mimma razakna hm ynfikun003 Onlar ki; gayba [gayb ile] inanrlar /iman ederler, salat ikame ederler, kendilerini rzklandrdklarmzdan infak ederler.

004 we'lleziyne yu'minune bi ma nzile iley ke we ma nzile min kabli ke we bi L ahreti hm yu'knun004 Onlar ki; sana indirilene de senden nce indirilene de inanrlar /iman ederler. Onlar ahrete iykan ederler /yakindirler /ilmen inanrlar.

005 ulaike ala hden min rabbi him we ulaike hm L mflihun005 te onlar Rablerinden hda /yol gsterici zeredirler. te onlar iflah olanlar /felah bulanlardr.

006 innelleziyne keferu sewan aley him e enzerte hm ew len tnzir hm la yu'minun006 phesiz o kfredenleri uyarsan da uyarmasan da onlar iin birdir /eittir, onlar inanmazlar /iman etmezler.

007 hatemellah ala kulubi him we ala sem' hm we ala ebsari him awetn we le hm azabn azym007 Allah onlarn kalpleri, iitmeleri ve grleri zerini sararak /kuatarak kapatmtr. Onlara azim bir azap vardr.

008 we min L nasi men yekul amen na billahi we bi L yewmi L ahri we ma hm bi yu'miniyn008 nsanlardan kimisi der ki: Allah'a ve ahir gne inandk/iman ettik. Onlar inanyor /iman ediyor deildir.

009 yhadiunellahe welleziyne amenu we ma yahdeune illa enfse hm we ma ye'urun009 Allah'a ve inananlara /iman edenlere hud' * edenler ancak kendi nefslerine hud' ederler de uurunda deiller.

[* "yHaDiUne" "yaHDeUne" HI-DAL-AYN kkl: Bkz. "inne L mnafikyne yHaDiUnellahe we hwe HaDiU hm we iza kamu ila L salati kamu ksala yraune L nase we la yezkrullahe illa kaliyl" "phesiz mnafklar Allah'a HuD' ettiler. O, onlara HuD' eder. Salat kalktklarnda, insanlara gstererek (gsteri yaparak) ksala halde (enerek, tembelce) salata kalkarlar. Allah' da ancak pekaz zikrederler." Nisa-142; "we in yriydu en yaHDeU ke fe inne haseb kellah hwe llezi eyyede ke bi nasr hi we bi L mu'miniyn" "Sana HuD' ederlerse, sana Allah yeter. O'dur seni yardmyla ve de mminlerle destekleyen." Enfal-62. Ayrca Maide-5 ve Nisa-25 ayetlerindeki "we la mttehzi aHDanin" ifadesi "gizli dost edinenler olmayn" diye evriliyor. Bir de bkz. "we la tsar hadde le li L nasi.." Lukman-18]

010 fi kulubi him meradun fe zade hmllah meradan we le hm azabn eliym bi ma kanu yekzibun010 Kalplerinde maraz /hastalk vardr. Allah marazlarn ziyade eder /hastal onlara arttrr. Yalanlarna karlk onlara elim bir azap vardr.

011 we iza kyle le hm la tfsidu fi L ard kalu inne ma nahn muslihun011 Onlara "Arzda fesad karmayn /ifsad etmeyin /bozgunculuk yapmayn" denildiinde, "phesiz biz slah edicileriz" derler.

012 ela inne hm hm L mfsidune welakin la ye'urun012 Dikkat! phesiz onlar fesad karanlarn ifsad edenlerin //bozgunculuk yapanlarn ta kendileridir. Ne var ki uur etmiyorlar /uurunda deiller.

013 we iza kyle le hm aminu ke ma amene L nas kalu e nu'min ke ma amene L sdeha ela inne hm hm L sfeha welakin la ya'lemun013 Onlara "nsanlarn inand /iman ettii gibi inann /iman edin" denildiinde, "Sfehann /sefihlerin /beyinsizlerin inand /iman ettii gibi mi inanalm /iman edelim?" derler. Dikkat! phesiz onlar sfehann /sefihlerin /beyinsizlerin ta kendileridir. Ne var ki bilmiyorlar.

014 we iza leku lleziyne amenu kalu amen na we iza halew ila eyyatyni hm inna mea km inne ma nahn mstehziun014 nananlara /iman edenlere rastladklarnda "nandk /iman ettik" derler. eyyatiyn'leri ile halvet olduklarnda /eytanlaryla babaa kaldklarnda ise derler ki: Biz sizinle beraberiz. phesiz biz mstehziler /oyun oynayanlar /istihza/alay edenleriz.

015 allah yestehziu bi him we yemdd hm fi tuyani him ya'mehun015 Allah onlarla istihza /alay ediyor ve aknlk ederlerken tuyan /azgnlklar iinde onlara /onlar uzatyor.

016 ulaike lleziyne eteru L dalalete bi L hda fe ma rabihaat ticaret hm we ma kanu mhtediyn016 te onlar hda /yol gstericiye karlk dalaleti /sapkl /sapknl satn alanlardr. Ticaretleri onlara bir art [RiBa, RaBeHa?] salamamtr ve onlar mhtediler /yola gelenler /klavuzlananlar deildir.

017 mesel hm ke meseli ellezi istewkade naren fe lemma edaet ma hawle h zehebellah bi nuri him we tereke hm fi zulumatin la yebsurun017 Onlarn misali /rnei, havlini /evresini /halesini aydtlatsn diye ate yakan kiinin misali /rnei gibidir. Allah nurlarn giderir ve onlar karanlklar iinde brakr /terk eder de basar edemez /gremezler.

018 summn bkmn umyn fe hm yerciun018 Sar, dilsiz, krdrler. Artk rcu edemez /dnemezler.

019 ew ke sayyibin min L semai fi hi zulumatn we ra'dn we berkun yec'alun asabia hm fi azani him min L sawak hazere L mewti wallah muhytun bi L kafiriyn019 Ya da gkten bir sayyib /saanak gibidir. Onda karanlklar, ra'd /gkgrlts ve berk /imek vardr. lme hazrlanr halde /lm korkusuyla saikalar /yldrmlardan dolay parmaklarn kulaklarna koyarlar. Allah kafirlere Muhit'tir /kafirleri kuatc /ihata edicidir.

020 yekadu L berku yahtuf ebsare hm kllema adae le hm meew fi hi we iza azleme aley him kamu we lew aellah le zehebe bi sem' him we'bsari him innellahe ala klli ey'in kadiyr020 Neredeyse berk /imek grlerini hatfedecek /kapp gtrecek. Onlar aydnlatnca, onda yrrler. Karanlk zerlerine olduunda, kalrlar. Allah dileseydi, iitmelerini ve grlerini giderirdi. phesiz Allah hereye Kadir'dir.

021 ya eyyha L nas a'bdu rabbe km llezi haleka km welleziyne min kabli km lealle km tettekun021 Ey hayat verdiim/verilen insanlar. Sizi ve sizden ncekileri yaratan Rabbinize kulluk edin. Olur ki saknrsnz. 022 ellezi ceale le km L arda firaen we L semae binaen we enzele min L semai maen fe ahrece bi hi min L semerati rzkan le km fe la tec'alu lillahi endaden we entm ta'lemun022 O'dur ki arz size bir firae /dek ve g de bina kld. Gkten bir su indirip onunla rnlerden size rzk kard. O halde bile bile Allah'a endad /nd'ler /menendler klmayn.

023 we in kntm fi raybin mimma nezzel na ala abdi na fa'tu bi suretin min misli hi we'd'u hedae km min dunillahi in kntm sadikyn023 Kulumuza indirdiimizden phe /eliki /tutarszlk iindeyseniz, onun misli /benzerinden bir sure getirin ve sadklardan iseniz Allah'n berisinden ahitlerinizi arn.

024 fe in lem tef'alu we len tef'alu fe'tteku L nare lleti wekud ha L nas we L hcaret ddet li L kafiriyn024 Yapamazsanz, ki yapamazsnz. O halde kafirler iin hazrlanan ve yakt talarla insanlar olan ateten saknn. 025 we beiri lleziyne amenu we amilu L salihati inne le hm cennatin tecri min tahti ha L enhar kllema rziku min ha min semeretin rzkan kalu haza llezi rzk na min kabl we tu bi hi mteabihen we le hm fi ha ezwacn mtahheretn we hm fi ha halidiyn025 nanp /iman edip amelleri salih olanlara mjdele: phesiz onlara altlarndan rmaklar akan cennetler vardr. Oralardan rnlerden bir rzk ile rzklandklarnda, "Bu nceden rzklandmzdr" derler. Onunla mteabih olarak verilir. Onlara tahharlanm iftler vardr. Onlar orada lmszdrler.

026 innellahe la yestahyi en yadribe meselen ma baudaten fe ma fewka ha fe emma lleziyne amenu fe ya'lemune enne h L hakku min rabbi him we emma lleziyne keferu fe yekulune maza eradellah bi haza meselen ydll bi hi kesiyren we yehdi bi hi kesiyren we ma ydll bi hi illa L fasikyn026 phesiz Allah bir sivrisinei de onun stnde olan da misal olarak darb etmekten ekinmez. nananlara /iman edenlere gelince, onlar onun Rablerinden hak olduunu bilirler. Kfredenlere gelince, "Allah bu misal ile ne murad etti?" derler. oklarn onunla saptrr. oklarn onunla yola sokar /klavuzlar. Onunla ancak fasklar saptrr.

027 elleziyne yenkudune ahdellahi min ba'di miysak hi we yaktaune ma emerellah bi hi en yusale we yfsidune fi L ard ulaike hm L hasirun027 Onlar misaklarnn ardndan Allah'n ahdini bozarlar. Allah'n onunla waslini /birletirilmesini emrettiini kat'a ederler /blerler /ayrrlar. Arzda fesad karrlar /ifsad ederler /bozgunculuk yaparlar. te onlar hasar grenler /hsrana urayanlardr.

028 keyfe tkfrune billahi we kntm emwaten fe ahya km smme ymiyt km smme yuhyiy km smme iley hi trceun028 Allah'a nasl kfrediyorsunuz? Sizler llerdiniz, size hayat verdi /sizi diriltti. Sonra sizi ldrd. Sonra sizi diriltti. Sonra O'na rcu edecek /dndrleceksiniz.

029 hwe ellezi haleka le km ma fi L ard cemian smme estewa ila L semai fe sewwa hnne seb'a semawatin we hwe bi klli ey'in aliym029 O ki arzda olanlar topluca size /sizin iin yaratt. Sonra ge istiva edip yedi gkler olarak onlar seviyeledi. O hereye Alim'dir.

030 we iz kale rabb ke li L melaiketi inni cailn fi L ard haliyfeten kalu e tec'al fi ha men yfsid fi ha we yesfik L dimae we nahn nsebbihu bi hamdi ke we nkaddis le ke kale inni a'lem ma la ta'lemun030 Rabbin meleklere demiti ki: phesiz ben arzda bir halife klcym /yapcym. Dediler ki: Orada fesad karacak /ifsad edecek /bozgunculuk yapacak ve kanlar aktacak bir kimse mi klacaksn /yapacaksn? Biz seni hamd ile tesbih ediyoruz. Seni takdis ediyoruz. Dedi ki: phesiz ben bilmediklerinizi biliyorum.

031 we alleme ademe L esmae kll ha smme arada hm ala L melaiketi fe kale enbiuni bi esmai halai in kntm sadikyn031 Adem'e isimlerin tmn retti. Sonra onlar meleklere arz etti /sundu. Dedi ki: Sadklar iseniz onlarn isimlerini bana haber verin.

032 kalu sbhane ke la lme le na illa ma allemte na inne ke ente L aliym L hakiym032 Dediler ki: Sbhane/mnezzehsin. Senin bize rettiinden baka bize ilim yok. phesiz sen, sen Alim'sin, Hakim'sin.

033 kale ya adem enbi' hm bi esmai him fe lemma enbee hm bi esmai him kale e lem ekul le km inni a'lem aybe L semawati we Lard we a'lem ma tbdune we ma kntm tektmun033 Dedi ki: Ey Adem. Onlara isimlerini haber ver. Onlara isimlerini haber verince, dedi ki: Size sylemedim mi? Gklerin ve arzn gaybn bilirim. Aa vurduklarnz da gizlediklerinizi de bilirim. 034 we iz kul na li L melaiketi iscdu li ademe fe secedu illa inliyse eba we'stekbere we kane min L kafiriyn034 Meleklere "Adem iin scud olun/secde edin" demitik. Adem iin secde ettiler. blis hari. Babaland, byklendi ve kafirlerden oldu.

035 we kul na ya adem skn ente we zewc ke L cennete we kla min ha raaden hays i'tma we la takreba haza hi L ecerete fe tekuna min L zalimiyn035 Dedik ki: Ey Adem. Sen ve zevcin /ein cenneti iskan edinin /mesken tutun /cennete yerlein. Ondan dilediiniz yerde bol bol* yeyin. u aaca yaklamayn. Yoksa zalimlerden olursunuz.

[* "RaaDe" RE-AYN-DAL kkl: Bkz: Bakara-58; Nahl-112]

036 fe ezelle hma L eytan an ha fe ahrece hma mimma kanu fi hi we kul na ehbitu ba'du km li ba'dn adwwn we le km fi L ard mstekarrn we metaun ila hyn036 eytan onlar oradan azlettirdi /drd. inde olduklar /bulunduklarndan onlar kard. Dedik ki: Baznz baznza /kiminiz kiminize dmanlar olarak oradan inin*. Bir yere /sreye kadar arz size karargah ve metalanma -yeri- olacaktr.

[* "eHBiTu" HE-BE-TI kkl: Bkz. "kyle ya nuh uhbt bi selamin min na we berekati aley ke we ala memin mimmen mea ke we memn senmettiu hm smme yemessu hm min na azabn eliym" "Denildi: Ey Nuh. Bizden bir selam/bar ile inin.." Hud-48; "kale ehbitu.." "Dedi: nin.." Araf-24]

037 fe telakka adem min rabbi hi kelimatin fe tabe aley hi inne h hwe L tewwab L rahym037 Adem Rabbinden kelimeler telakki etti /ald /belledi. Ona tevbe ettirildi /tevbesi kabul edildi /tevbesini kabul etti. phesiz O, O, Tevvab'dr, Rahim'dir. 038 kul na ehbitu min ha cemian fe imma ya'tiyenne km min ni hden fe men tebia hdaye fe la hawfn aley him we la hm yahzenun038 Dedik ki: Oradan topluca inin. Size benden hda /yol gsterici gelince, kim hda /yol gstericiye uyarsa, onlara korku yoktur ve onlar hznlenmezler de.

039 welleziyne keferu we kezzebu bi ayati na ulaike ashab L nari hm fi ha halidiyn039 Kfredenler ve ayetlerimizi yalanlayanlar, ite onlar ate ashabdr. Onlar orada lmszdrler.

040 ya beni israiyle ezkru ni'metiye elleti en'amt aley km we ewfu bi ahdi ufi bi ahdi km we iyyaye fe'rhebun040 Ey srailoullar. Sizi nimetlendirmi olduum /size in'am ettiim nimeti zikredin. Ahdime vefal olun ki ahdinize vefa gstereyim. Ancak bana ruhbanlk edin /Yalnzca bana ruhbanlar olun.

041 we aminu bi ma enzelt musaddikan li ma mea km we la tekunu ewwele kafirin bi hi we la teteru bi ayati semenen kaliylen we iyyaye fe'ttekun041 Beraberinizdekini dorulayan olarak indirdiime inann /iman edin. Ona ilk/evvel kfreden olmayn. Ayetlerimi pekaz bir bedele /deere satmayn. Ancak /yalnzca benden saknn.

042 we la telbisu L hakka bi L batli we tektmu L hakka we entm ta'lemun042 Hakk batla /batl ile giydirmeyin. Hakk bile bile ketim etmeyin /gizlemeyin.

043 we ekymu L salate we atu L zekate we'rkeu mea L rakiyn043 Salat ikame edin. Zekat verin. Rakilerle /rku edenlerle beraber rku edin.

044 e ta'mrune L nase bi L birri we tensewne enfse km we entm tetlune L kitabe e fe la ta'klun044 Kendi nefslerinizi unutup da insanlara birri /iyiyi mi emrediyorsunuz? Kitab tilavet ediyorsunuz. Hala akllanmayacak msnz /akletmiyor musunuz?

045 we'steynu bi L sabri we L salati we inne ha le kebiyrern illa ala L haiyn045 Sabr ve salat ile yardm isteyin. phesiz o kebir /byktr. Ancak haiiler hari /hayet edenlerin zerine deil. 046 elleziyne yezunnune enne hm mlaku rabbi him we enne hm iley hi raciun046 Onlar ki Rablerine mlaki /kavuucu olduklarn ve O'na raciler /dncler olacaklarn zanneder /umarlar /dnrler.

047 ya beni israiyle izkru ni'metiye elleti en'amt aley km we enni faddalt km ala L alemiyn047 Ey srailoullar. Sizi nimetlendirmi olduum /size in'am ettiim nimetimi ve sizi alemlere fazlladm zikredin /sizi alemler zerine fazll /stn kldm hatrlayn.

048 we'tteku yewmen la teczi nefsn an nefsin ey'en we la yukbel min ha efaatn we la yu'haze min ha adln we la hm ynsarun048 O gnden saknn ki; bir nefs bir nefsten hibir ey deyemez; onlardan efaat kabul edilmez; onlardan adl* [fidye?] alnmaz; onlara yardm da edilmez.

[* "ADLn" AYN-ELF-DAL kkl: Bkz. Bakara-123; Maide-95,106; Enam-70; Talak-2]

049 we iz neccey na km min ali fir'awne yesumune km sue L azabi yzebbihune ebnae km we yestahyune nisae km we fi zalikm belan min rabbi km azym049 Sizi azabn ktsyle svayan /savmeden, oullarnz kesip* kadnlarnz sa brakan Firavun Ailesinden kurtarmtk. te bu Rabbinizden azim bir snama /olgunlatrma idi.

[* "yZeBbiHune" ZEL-BE-HA kkl; meZBaHa kelimesi ile ayn kk; yoksa KAT'A etmek kesmek deil. Bkz. Bakara-67,71; Maide-3; brahim-6; Neml-21; Kasas-4; Saffat-102,107]

050 we iz ferak na bi km L bahre fe encey na km we arak na ale fir'awne we entm tenzurun050 Bahri /denizi size ayrm, sizi kurtarm ve siz bakarken Firavun Ailesini bomutuk.

051 we iz waad ne musa erbeyne leyleten smme ettehaz tm L cle min ba'di hi we entm zalimun051 Musa'y krk gece vaadlemitik. Sonra onun ardndan zalimler olarak buzay edinmitiniz.

052 smme afew na an km min ba'di zalike lealle km tekrun052 Sonra bunun ardndan olur da kredersiniz diye sizden /sizi affetmitik.

053 we iz atey na musa L kitabe we L furkane lealle km tehtedun053 Yola gelirsiniz diye Musa'ya kitab ve furkan vermitik.

054 we iz kale musa li kawmi hi ya kawmi inne km zalem tm enfse km bi'ttihazi km L cle fe tubu ila barii km fa'ktlu enfse km zalikm hayrn le km nde barii km fe tabe aley km inne h hwe L tewwab L rahym054 Musa toplumuna demiti ki: Ey toplumum. phesiz buzay edinmekle nefslerinize zulmettiniz. Barii'nize tevbe edin. Nefslerinizi katledin /ldrn. Barii'niz indinde bu size daha hayrldr. Tevbe ettirildiniz. phesiz O, O, Tevvab'dr, Rahim'dir. 055 we iz kul tm ya musa len nu'mine le ke hatta nerallahe cehreten fe ehazet km L sakat we entm tenzurun055 Ey Musa, Allah' cehren [Nisa-153, Enam-47] grnceye dein sana inanmayz /iman etmeyiz, demitiniz. Siz bakarken saika* sizi almt /sizi yldrm tutmutu /yakalamt. [* Nasl ki SAYHA ses yani fonino ile ilgili ise, SAYKA da k yani fotino ile ilgili olabilir...]

056 smme beas na km min ba'di mewti km lealle km tekrun056 Sonra olur da kredersiniz diye lmnzn ardndan sizi baas etmitik.

057 we zallel na aley km L amame we enzel na aley km L menne we L selwa klu min tayyibati ma razak na km we ma zalemu na welakin kanu enfse hm yazlemun057 Sizi gamam ile glgelendirmitik. Size menne /helva ve selva /bldrcn indirmitik. Sizi rzklandrm olduklarmzn temizlerinden yeyin. Onlar bize zulmetmediler, ancak kendi nefslerine zulmediyorlard.

058 we iz kul na edhulu haza hi L karyete fe klu min ha hays i'tm raaden we'dhulu L babe scceden we kulu httatn nafir le km hataya km we seneziyd L muhsiniyn058 Demitik ki: u karyaya girin. Dilediiniz yerde ondan bol bol yeyin. Kapya secde ederek girin ve Htta* [NAALLAH] deyin. Size /sizin iin hatalarnz balarz ve muhsinlere ziyade ederiz /gzellik sergileyenlere arttrrz.

[* "HTTatn" HA-TI-TI kkl: HATTA kelimesi "NAALLAH"n eski biimidir. kisini kaynatran bir rnek: "Yarn hatta, yarndan da yakn" gibi. "TA" ki diye karl da var. Bkz. "we iz kyle le hm esknu hazi hi L karyete we klu min ha hays i' tm we kulu httatn we'dhulu L babe scceden nafir le km hatati km seneziyd L muhsiniyn" "Onlara demitik: u karyeyi iskanlayn. Dilediiniz yerde ondan yeyin. Htta (NAALLAH) deyin. Kapya secde ederek girin. Size hatalarnz balarz ve muhsinlere ziyade ederiz." Araf-161]

059 fe beddele lleziyne zalemu kawlen ayre lleziyne kyle le hm fe enzel na ala lleziyne zalemu riczen min L semai bi ma kanu yefsekun059 Fakat zulmedenler kendilerine sylenenin gayrs ile kawl /sz deitirdiler. Fasklk etmelerine karlk zulmedenlerin zerine gkten ricz indirdik. 060 we iz isteska musa li kawmi hi fe kul na adrib bi asa ke L hacere fe'nfeceret min h sneta arete aynen kad alime kll nasin merebe hm klu we'rebu min rzkllahi we la ta'su fi L ard mfsidiyn060 Musa toplumu iin sakilik /istiska /suculuk etmi /su aramt. Ona "Asanla taa darb et" dedik. Ondan on iki gze fecroldu. Her nasi merebini bildi /her insan soyu su kaynan rendi. Allah'n rzkndan yeyin, iin. Arzda mfsidler / fesad karanlar /ifsad edenler /bozgunculuk yapanlar olarak ta's etmeyin /karklk [?] karmayn.

061 we iz kul tm ya musa len nesbir ala taamin wahdin fe'd'u le na rabbe ke yuhric le na mimma tnbit L ardu min bakli ha we kssai ha we fumi ha we adese ha we besali ha kale e testebdilune llezi hwe edna bi'llezi hwe hayrn ihbitu msran fe inne le km ma seel tm we duribet aley him L zillet we L meskenete we ba' bi adabin minallahi zalike bi enne hm kanu yekfrune bi ayatillahi we yaktlune L nebiyyine bi ayr L hakk zalike bi ma asaw we kanu ya'tedune061 Demitiniz ki: Ey Musa. Tek bir taam /gda /yemee sabredemeyiz. Rabbine bizim iin dua et. Bize arzn yetitirdiklerinden bakli, ksaai, fumi, adese ve besali'sinden karsn. Dedi ki: Siz o yakn olan o hayrl olanla deitirmek mi istiyorsunuz? Msr'a inin. phesiz sorduklarnz /istedikleriniz size var. zerlerine zillet ve meskenet darb edildi. Allah'tan bir gazaba uradlar*. te bu, Allah'n ayetlerine kfretmeleri ve nebileri haksz yere katletmeleri sebebiyledir. te bu, isyan etmeleri ve ar gidiyor olmalar sebebiyledir. [* "Ba'" BE-elif-Elif/Waw gibi BA/BAE: Bkz. Bakara-90; Ali mran-112; Enfal-16; "e fe men ittebea rdwanellahi ke men BAE bi sahatn minallahi we me'wa h cehennem we bi'se L mesyr" "Allah'n rdvanna uyan kimse, Allah'tan sahat'a URAYAN kimse gibi midir? Onun yurdu cehennemdir. Ne kt bir dn." Ali mran-162]

062 innelleziyne amenu welleziyne hadu we L nasara we L sabiiyne men amene billahi we L yewmi L ahri we amile salihan fe le hm ecr hm nde rabbi him we la hawfn aley him we la hm yahzenun062 phesiz inananlar /iman edenler [Kur'an'a inananlar], Hadu olanlar [Alemlere stn klnan mutlu aznlk], Nasraniler [Biz Nasraniyiz, diyenler], Sabiiler [Gnmzde Kitap Ehli olmayanlar]; -onlardan- kim Allah'a ve ahr gne inanp /iman edip amelleri de salih olursa, onlarn ecirleri Rableri indindedir. Onlara korku yoktur ve onlar hznlenmezler de.

063 we iz ehaz na miysaka km we rafa' na fewka km L ture huzu ma atey na km bi kuvvetin we'zkru ma fi hi lealle km tettekun063 Sizden misaknz alm ve Tur'u stnze ykseltmitik. Size verdiimizi kuvvetle aln /edinin /tutun ve onda olan zikredin, ki saknabilesiniz.

064 smme tewelley tm min ba'di zalike fe lew la fadlllahi aley km we rahmet h le kn tm min L hasiriyn064 Sonra onun ardndan yz evirdiniz. zerinizde Allah'n fazl ve rahmeti olmasayd, hasar grenlerden /hsrana urayanlardan olurdunuz. 065 we le kad alim tm lleziyne a'tedew min km fi L sebti fe kul na le hm kunu kradeten hasiiyyn065 Sizden sebti'de [Cumartesi, yedinci gn] ar gidenleri bilirsiniz. Onlara dedik ki: Aalk maymunlar olun.

066 fe ceal na ha nekalen li ma beyne yedey ha we ma halfe ha we mew'zaten li L mttekyn066 Onu, nndekiler ve arkasndakiler iin bir nekale*, saknanlar iin de bir mev'izat kldk.

[* "NeKaLe" NUN-KAF-LAM kkl: Bkz. "we L sariku we L sarikat fa'ktau eydiye hma cezaen bi ma keseba nekalen minallahi wallah aziyzn hakiym" "BREYSEL hrszlk ve KAMU hrszl yapanlarn cezalar; Allah'tan bir nekale olmak zere kazandklarna karlk ellerindeki eklemlerden balayarak kat'a /boum eksiltme uygulanmasdr." Maide-38; "fe ehaze hllah nekale L ahreti we L ula" "Allah onu ahir ve evvelin bir nekal'i olarak ald /yakalad." Naziat-25; "inne ledey na enkalen we cehym" "phesiz yanmzda enkale ve cehim vardr." Mzemmil-12]

[BAKARA (BOA/NEK) SURES BURADA BALIYOR]

067 we iz kale musa li kawmi hi innellahe ya'mru km en tezbehu bi bakaraten kalu e tettehz na hzwen kale euz billahi en ekune min L cahiliyn067 Musa toplumuna "phesiz Allah size bir bakara /inek kesmenizi emrediyor" demiti. "Bizi elenceye mi alyorsun?" dediler. "Cahillerden olmaktan Allah'a snrm" dedi.

068 kalu d'u le na rabbe ke ybeyyin le na ma hiye kale inne h yekul inne ha bekaratn la faridun we la nikrn awann zalike fe'f'alu ma tu'mirun068 Dediler ki: Rabbine bizim iin dua et /Rabbini bizim iin davet et/ar da bize onun ne/nasl olduunu beyan etsin. Dedi ki: phesiz O diyor ki; phesiz o bakara /inek, ne farizun ne de nikrn, awann /ne yal ne de gen, bunun arasnda. O halde emrolunduunuzu yapn /yerine getirin.

069 kalu d'u le na rabbe ke ybeyyin le na ma len ha kale inne h yekul inne ha bekaratn safra fakun lewn ha tesrr L nazriyn069 Dediler ki: Rabbine bizim iin dua et /Rabbini bizim iin davert et /ar da bize onun rengini beyan etsin. Dedi ki: phesiz O diyor ki; phesiz o bakara, safra(n)dr, onun levni faku /rengi sardr; bakanlar etkiliyor /mesrur klyor /bakanlara tesir ediyor.

070 kalu d'u le na rabbe ke ybeyyin le na ma hiye inne L bekara teabehe aley na we inna in aellah le muhtedun070 Dediler ki: Rabbine bizim iin dua et /Rabbinibizim iin davet et /ar da bize onun ne/nasl olduunu beyan etsin. phesiz bakara /inek bize mteabih geldi. Allah inaa /Allah dilerse biz mutediler /yola gelenler /klavuzlananlar oluruz.

071 kale inne h yekul inne ha bekaratn la zeluln tsiyr L arda we la tesk L harse msellemetn la iyete fi ha kalu L ane ci'te bi L hakk fe zebehu ha we ma kadu yef'alun071 Dedi ki: phesiz O diyor ki; phesiz o bakara /inek, zelul yok, arza srlmemi, ekinlik sulamam, msellem, onda iy'e yok. Dediler ki: imdi hakk getirdin. Artk onu kestiler. Neredeyse /az kalsn yapmayacaklard.

072 we iz katel tm nefsen fe'ddare' tm fi ha wallah muhricn ma kn tm tektmun072 Bir nefsi katletmi /ldrmtnz. Onda geitiriyordunuz*. Allah ketim ettiklerinize Muhric'dir /gizliyor olduklarnz ortaya karcdr.

[* ""eDDeRE'" DAL-RE-elif/ayn kkl: Bkz. "yedreune" Rad-22; Kasas-54; "yedreu" Nur-8]

073 fe kul na adribu h bi ba'd ha kezalike yuhyillah L mewta we yriy km ayati hi lealle km ta'klun073 Dedik ki: Ona onun [bakarann] bir ksm ile darb edin /vurun. te Allah lleri byle diriltiyor. Olur ki akledersiniz diye size ayetlerini gsteriyor.

[BAKARA (BOA/NEK) SURES BURADA BTYOR]

074 smme kaset kulub km min ba'di zalike fe hiye ke L hcareti ew eedd fe kasweten we inne min L hcareti le ma yetefeccer min h L enhar we inne min ha le ma yeakkaku fe yahruc min h L ma we inne min ha le ma yehbitu min hayetillahi we mallah bi afilin amma ta'melun074 Sonra bunun ardndan kalbleriniz katlat. Onlar talar gibidir ya da daha iddetli. phesiz talardan vardr, ondan rmaklar fecrolur. phesiz onlardan vardr, akkollur da ondan su kar. phesiz onlardan vardr, Allah'n hayetinden iner/der. Allah, ilediiniz amellerden gafil deildir.

075 e fe tatmeune en yu'minu le km we kad kane feriykun min hm yesmeune kelamellahi smme yharrifune h min ba'di ma akalu h we hm ya'lemun075 Size inanacaklarn /iman edeceklerini mi umuyorsunuz? Onlardan bir frka vardr ki, Allah'n kelamn /kelimelerini iitirler, sonra onu akletmelerinin ardndan ve de bile bile onu tahrif ederler.

076 we iza leku elleziyne amenu kalu amen na we iza hala ba'du hm ila ba'dn kalu e thaddisune hm bi ma fetehallah aley km li yhaccu km bi hi nde rabbi km e fe la ta'klun076 nananlara /iman edenlere rastladklarnda "nandk /iman ettik" derler. Birbirleriyle halvet olduklar /babaa kaldklarnda ise derler ki: Allah'n size atn, Rabbiniz indinde size onunla hccet etsinler /sizinle tartsnlar /akl yartrsnlar diye mi onlara hadis ediyor /hikayelendiriyor /dillendiriyor /anlatyorsunuz? Hala akllanmayacak msnz?

077 e we la ya'lemune ennellahe ya'lem ma ysirrune we ma yu'linun077 Sr ettiklerini de aleni /ak ettiklerini de Allah'n bildiini bilmiyorlar m?

078 we min hm mmiyyune la ya'lemune L kitabe illa emaniyye we in hm illa yezunnun078 Onlardan mmiler vardr. Kitab /yazy /yazmay bilmezler. Yalnzca emaniyye /mniyeler -kurarlar- ve onlar ancak zannederler.

[* "emaniyye" Ayrca bkz. Nisa-123; Bakara-111]

079 fe weyln lilleziyne yektbune L kitabe bi eydiy him smme yekulune haza min ndellahi li yeteru bi hi semenen kaliylen fe weyln le hm mimma ketebet eydiy him we weyln le hm mimma yeksibun079 Veyl o kitab elleriyle yazp da sonra onu pekaz bir bedele /deere satmak iin "Bu Allah'n indindendir" diyenlere. Veyl o elleriyle yazdklarndan dolay onlara. Veyl o kazandklarndan dolay onlara.

080 we kalu len temesse na L nar illa eyyamen ma'dudeten kul ettehaz tm ndellahi ahden fe len yuhlifellah ahde h em tekulune alellahi ma la ta'lemun080 Derler ki: Ate bize ancak adetlenmi/sayl gnler dokunur. De ki: Allah indinde bir ahid mi aldnz? yleyse Allah ahdine muhalefet etmez. Yoksa bilmediklerinizi Allah'a m sylyorsunuz?

081 bela men kesebe seyyieten we ehatat bi hi haty'et h fe ulaike ashab L nari hm fi ha halidun081 Bela! Kim ktlk kazanrsa hatalar onu kuatr ve artk o ate ashabdr. Onlar orada lmszdrler.

082 welleziyne amenu we amilu L salihati ulaike ashab L cenneti hm fi ha halidun082 nanp /iman edip amelleri salih olanlar cennet ashabdr. Onlar orada lmszdrler.

083 we iz ehaz na miysaka beni israiyle la ta'bdune illallahe we bi L walideyni hsanen we zi L kurba we L yetame we L mesakiyni we kulu li L nasi husnen we ekymu L salate we atu L zekate smme tewelley tm illa kaliylen min km we entm mu'ridun083 "Allah'tan bakasna kulluk etmeyin; anababaya gzellik edinin, yaknlk sahiplerine, yetimlere ve miskinlere de; insanlara gzel olan syleyin; salat ikame edin; zekat verin" diye srailoullarndan misak almtk. Sonra sizden pekaznz hari yz evirdiniz. Siz uzaklaanlar /arazi olanlar oldunuz. 084 we iz ehaz na miysaka km la tesfikune dimae km we la tuhricune enfse km min diyari km smme akrar tm we entm tehedun084 "Kanlarnz aktmayn, nefslerinizi diyarlarndan karmayn" diye misaknz almtk. Sonra ahidlik ederek ikrar* ettiniz.

[* "aKRaR tm" Bkz. "we iz ehazellah miysaka L nebiyyine lema ateyt km min kitabin we hkmetin smme cae km rsuln msaddikun li ma mea km le yu'minnne bi hi we le tensurnne h kale e akrar tm we ehaz tm ala zalikm sri kalu akrar na kale fe'hedu we ena mea km min L ahidiyne" "fe men tewella ba'de zalike fe ulaike hm L fasikune" "Allah nebilerden misak ald zaman: Size kitaptan ve hikmetten ne verdiysem, sonra size beraberinizde olan tasdikleyen bir rsul geldiinde, ona iman edin ve ona yardm edin. Dedi: krar ettiniz mi? Bu ar* yk zerinize aldnz m? Dediler: krar ettik. Dedi: O halde ahid olun. Ben de sizinle beraber ahidlerdenim. Bunun ardndan yz eviren kimse var ya, ite onlar fasklardr." Ali mran-81,82]

085 smme en tm halai taktlune enfse km we tuhricune feriykan min km min diyari him tezaherune aley him bi L ismi we L udwani we in ya'tu km sara tfadu hm we hwe mharremn aley km hrac hm e fe tu'minune bi ba'd L kitabi we tekfrune bi ba'dn fe ma ceza men yef'al zalike min km illa hzyn fi L hayati L dnya we yewme L kyameti yreddune ila eeddi L azabi we mallah bi afilin amma ta'melun085 Sonra siz onlarsnz ki neflserinizi katlettiniz /ldrdnz. Sizden /kendinizden bir frkay diyarlarndan kardnz. SM /uzak durmanz gerekenler ve dmanlk ile onlarn zerine zahir oldunuz /ste ktnz. Esirler olarak size varrlarsa, onlar fidyelediniz /onlardan faydalandnz. Size o haramlatrlm /haram klnmt, ki onlar kardnz. Kitabn bir ksmna inanp /iman edip bir ksmna kfr m ediyorsunuz? yleyse sizden bunu yapan kimselerin cezas, dnya hayatnda bir hzye**den bakas deildir. Onlar kyamet gn azabn en iddetlisine dndrlrler. Allah ilediiniz amellerden gafil deildir.

[* "tFaDu" FE-elif-DAL kkl: "yewme nahr L mttekyne ila L rahmani weFDen" "O gn saknanlar Rahman'a doru weFDe halinde harederiz." Meryem-85; "we FeDey na h bi zibhn azym" "Ona azim bir kesimlik FiDyeledik." Saffat-107; "fe L yewme la yu'haz min km fidyetn.." "O gn sizden fidye [fiDye/DiYet] alnmaz.." Hadid-15. Ayrca NFD iin bz. "inne haza le rzku na ma le h min NeFaDin" "phesiz bu bizim rzkmz. Ona hibir tkenme olmaz." Sad-54. "ma nde km yeNFeD we ma ndellahi bakn we le necziyenne lleziyne saberu ecre hm bi ahseni ma kanu ya'melun" "Sizin indinizdekiler tkenir. Allah'n indindekiler bakidir. lediklere amellere karlk sabredenlere ecirlerini deriz. "Nahl-96; "kul lew kane L bahr midaden li kelimati rabbi le nefide L bahr kable en tenfede kelimat rabbi we lew ci' na bi misli na mededen" "De: Rabbimin kelimeleri iin deniz uzatlsa/mrekkep olsa, Rabbimin kelimeleri tkenmeden deniz tkenir ve onun mislini uzatp/destek getirsek bile." Kehf-109; "we lew enne ma fi L ard min eceretin aklamn we L bahr yemdd h min ba'di hi seb'at ebhurin ma nefidet kelimatllahi innellahe aziyzn hakiym" "Arzdaki aalardan kalemler olsa, deniz de uzatlsa/mrekkep olsa, onun ardndan yedi deniz daha, Rabbinin kelimeleri tkenmez*. phesiz Allah, Aziz'dir, Hakim'dir." Lukman-27. Ayrca DYET kelimesi de Kur'an'da kullanlmaktadr. rnein Nisa-92 ayetinde "we diyetn" ve "fe diyetn" denir.]

[** "HZye" HI-ZE-ye kkl; "rezillik, rsvalk vb." Bkz. Deep.Note: HI-Ze-ye]

086 ulaike llezi etereu L hayate L dnya bi L ahrete fe la yhaffef an hm L azab we la hm ynsarun086 te onlar ahrete karlk dnya hayatna mteri olanlardr. Onlardan azap hafifletilmez. Onlara yardm da edilmez.

087 we le kad atey na musa L kitabe we kaffey na min ba'di hi bi L rusli we atey na ysa ebne meryeme L beyyinati we eyyed na h bi ruh L kuddsi e fe kllema cae km rsuln bi ma la tehwa enf km stekber tm fe feriykan kezzeb tm we feriykan taktlun087 Musa'ya Kitab' verdik. Onun ardndan rsulleri kaffe(t)ledik /baaba kldk /sraladk. Meryem olu sa'ya beyanatlar verdik ve onun Ruhl Kuds ile destekledik. Nefslerinizin nehyettikleri /vazgetikleri /nihayete erdirdikleri ile size rsuller her geldiinde, byklenerek, bir frka[y] yalanlayacak ve bir frka[y] katledecek misiniz?

088 we kalu kulub na ulfen bel leanehmllah bi kfri him fe kaliylen ma yu'minun088 Dediler ki: Kalplerimiz gulf /klfl [Nisa-155] haldedir. Bel! Kfrleri sebebiyle Allah onlar lanetlemitir. Onlarn ancak pekaz inanr /iman eder.

089 we lemma cae hm kitabn min ndillahi musaddikun li ma mea hm we kanu min kabl yesteftihune ala lleziyne keferu fe lemma cae hm ma arefu keferu bi hi fe la'netllahi ala L kafiriyn089 Allah'n indinden, beraberlerinde olan dorulayan bir kitap gelince, kfredenlere kar fetih elde etmelerinden nce o tandklar kendilerine gelince, ona kfrettiler. O halde Allah'n laneti kafirlerin zerinedir.

090 bi'se ma eterew bi hi enfse hm en yekfru bi ma enzelellah bayen en ynezzilellah min fadli hi ala men yea min badi hi fe ba bi adabin ala adabin we li L kafiriyne azabn mhiyn090 Allah'n fazlndan kullarndan diledii kimseye indirmesini kskanp Allah'n indirdiklerine kfrederek ona karlk nefslerine mteri olmalar /onunla nefslerini satmalar ne ktdr. O halde gazap stne gazaba uradlar*. Kafirler iin alaltlm bir azap vardr.

[* "Ba'" BE-elif-Elif/Waw gibi BA/BAE: Bkz. Bakara-61 aklamasna]

091 we iza kyle le hm aminu bi ma enzelellah kalu nu'min bi ma nzile aley na we yekfrune bi ma werae h we hwe L hakku musaddikan li ma mea hm kul fe lime taktlune enbiyaellahi min kabl in kntm mu'miniyn091 Onlara "Allah'n indirdiine inann /iman edin" denildiinde, "Bize indirilene inanrz /iman ederiz" derler ve onun ardnda olana kfrederler. O onlarn beraberinde olan dorulayan haktr. De ki: Mminler /inanmlar iseniz, Allah'n nebilerini nceden nasl oluyor da katlediyordunuz /ldryordunuz?

092 we le kad cae km musa bi L beyyinati smme ettehaz tm L cle min ba'di hi we entm zalimun092 Musa size beyyineler ile geldi. Sonra onun ardndan buzay edindiniz. Siz zalimlersiniz.

093 we iz ehaz na miysaka km we rafa' na fewka km L ture huzu ma atey na km bi kuwwetin we'smeu kalu semi' na we asay na we ribu fi kulubi him L cle bi kfri him kul bi'se ma ya'mr km bi hi iyman km in kntm mu'miniyn093 Sizden misaklarnz alm ve Tur'u stnze kaldrmtk. Size verdiimizi kuvvetle aln /tutun ve iitin /dinleyin. "ittik ve isyan ettik" dediler. Kfrleri sebebiyle buza onlarn kalpleri iine /kalplerine iirildi. De ki: Siz mminler /inanmlar iseniz, imanlarnzn ona dair size emrettii ne ktdr!

094 kul in kanet le km L dar L ahret ndellahi halisaten min duni L nasi fe temennu L mewte in kntm sadikyn094 De ki: nsanlarn berisinden Allah'n indinde ahret diyar size halis /has /mahsus /zg ise; o halde lm temenni edin, sadklardan iseniz.

095 we len yetemennew h ebeden bi ma kaddemet eydi him wallah aliymn bi L zalimiyn095 Ellerinin takdim ettikleri /sunduklar /gnderdiklerinden dolay onu ebedi temenni etmezler. Allah zalimlere Alim'dir /zulmedenleri bilir.

096 we le tecidenne hm ahrasa L nasi ala hayatin we min lleziyne ereku yewedd ehad hm lew yammer elfe senetin we ma hwe bi mzahzih hi min L azabi en yammere wallah basyrn bi ma ya'melun096 nsanlarn hayata en hrsl olan /dkn ve mriklerden de [hrsl] olarak onlar bulursun. Umarlar ki onlardan biri bin yl mrlensin. mrlenmesi onu azaptan uzaklatrc* deildir. Allah iledikleri amellere Basir'dir /amellerini grendir.

[* "mZaHZiH" Ze-Ha-Ze-Ha. Bkz. "kll nefsin zaikat L mewt we innema tweffewne cure km yewme L kyameti fe men ZuHZiHu an L nari we dhle L cennete fekad faze we ma L hayat L dnya illa metaun L urur" "Her nefs mevti tadar. Ecirleriniz kyamet gn denir. Her kim ateten uzak tutulup cennete sokulursa fevze ermitir. Dnya hayat aldatc bir meta'dan baka ey deildir." Ali mran-185]

097 kul men kane adwwen li cibriyle fe inne h nezzele h ala kalbi ke bi iznillahi musaddikan li ma beyne yedey hi we hden we bren li L mu'miniyn097 De ki: Kim Cibril'e dman olursa; phesiz o Allah'n izniyle onu senin kalbine indirdi, nndekini dorulayc olarak. Hda /yol gsterici ve bra /mjdedir mminlere /inanm olanlara.

098 men kane adwwen lillahi we melaiketi hi we rusli hi we cibriyle we miykale fe innellahe adwwn li L kafiriyn098 Kim dman olursa Allah'a, meleklerine, rsullerine, Cibril'e, Mikail'e; phesiz Allah kafirlere dmandr.

099 we le kad enzel na iley ke ayatin beyyinatin we ma yekfr bi ha illa L fasikun099 Sana beyyinati /apak beyan edilmi ayetler indirdik. Onlara fasklardan bakas kfretmez.

100 ewe kllema a'hedu ahden nebeze h feriykun min hm bel ekser hm la yu'minun100 Bir ahid ile her ahidlemelerinde, onlardan bir frka onu atmad m? Bel! Onlarn enou /ezici ounluu inanmaz /iman etmez.

101 we lemma cae hm rsuln min ndillahi musaddikun li ma mea hm nebeze feriykun min lleziyne utu L kitabe kitabellahi werae zuhuri him ke enne hm la ya'lemun101 Allah'n indinden beraberlerinde olan dorulayan bir rsul onlara gelince; kitap verilenlerden bir frka Allah'n kitabn bilmezlermi gibi zahir etti /srtlarnn ardna att.

102 we'ttebeu ma tetlu L eyyatyn ala mlki sleymane we ma kefere sleyman welakinne L eyyatyne keferu yallimune L nase L shre we ma nzile ala L melekeyni bi babile harute we marute we ma yallimani min ehadin hatta yekule inne ma nahn fitnetn fe la tekfr fe yeteallemune min hma ma yferrikune bi hi beyne L mer'i we zewci hi we ma hm bi darriyne bi hi min ehadin illa bi iznillahi we yeteallemuna ma yedurr hm we la yenfeu hm we le ka alimu le men istera h ma le h fi L ahreti min halakn we lebi'se ma erew bi hi enfse hm lew kanu ya'lemun

102 Sleyman'n mlk hakknda eyyatiyn'in /eytanlarn tilavet ettikleri /okuduklar /dillendirdiklerine uydular /ittiba ettiler. Sleyman kfretmedi. Ne var ki o eyyatiyn /eytanlar kfretti. nsanlara sihri ve de iki melee indirileni retiyorlard. Babil'[d]e, Harut ve Marut [olarak indirilen iki melek] "phesiz biz fitneyiz, sakn kfretme" demedike kimseye -bir ey bile- retmiyordu. Onlardan mer'i [ifti olan] ile onun e[leni]inin arasn ayrmay /tefrika etmeyi reniyorlard. Allah'n izni olmadka onunla kimseye -bir ey bile- darlk veremezler. Kendilerine darlk verip de fayda salamayanlar reniyorlard. Bilin ki, her kim ona mteri olursa /onu satn alrsa, ahrette ona hibir halak/halkn* [yaradl/nasib?] yoktur. Ona karlk nefslerini sattklar ne ktdr. Keke bilselerdi.

[* "HaLaK" HI-LAMelif-KAF kkl: Bkz. Bakara-200; Ali mran-77]

[* "En bata ben, kimse CENNETN TAPUSUNU cebine koyamaz! Bu da bir ipotektir. Biz Hanifler yola karken unu biliyoruz: EN AZINDAN CEHENNEMN tapusu cebimizde! Beni hissettiniz mi? Hissediniz ki bizlerin ishalyla onlarnki arasndaki FARKI biliniz. Onlar cennet tapularn aldlar. Bizim byle bir iddiamz yok. En azndan CEHENNEM garantiledik. Bundan daha kts var: H YARATILMAMAK. Evet, hi yaratlmamak cehennemden daha ktdr! teki dnyada UYANMAMAK! Bundan daha kt bir cehennem olabilir mi? Bin kr ki BZLER en azndan CEHENNEMN TAPUSUNU elde ettik! Cennetin tapusu? Onu da RABBM bilir! Biz MH byle yanaacaz Allah KORKUSUNA (itteka'ya...) OK?" Kaynak: 30 Ekim 2005, Hva]

[* "H YARATILMAMAK milyarlarca SEKAR'a eittir. Kalu Bela'da yaratldnz, sonra da size "Vazgetim yaratmayacam" diyen bir TANRI iin ne dnrdnz? Pazarlk ederdiniz: BEN SEKAR'a razym, BEN LTFEN batan yarat! Haksz mym? Emin ol bunu DERDK... NEFSN ZET BUDUR: "illa yaayacam, ama ebedi cehennemde olsa bile LLA YAAYACAIM!" Nefs ALLAH ile pazarlk etmek iin yaratld. nk o kck bir tanrdr." Kaynak: 9 Kasm 2005, Hva]

103 we lew enne hm amenu we'ttekaw le mesubetn min ndillahi hayrn lew kanu ya'lemun103 Onlar inanp /iman edip saknsalard, Allah'n indinden bir sevaplanma daha hayrlyd. Keke bilselerdi.

104 ya eyyha lleziyne amenu la tekulu ra na we kulu unzur na we'smeu we li L kafiriyne azabn eliym104 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. RANA /BZ GR demeyin. UNURNA /BZ GZET /BZEBAK deyin de iitin /dinleyin. Kafirlere elim bir azap vardr.

105 ma yewedd lleziyne keferu min ehli L kitabi we la L mrikiyne en ynezzele aley km min hayrn min rabbi km wallah yahtassu bi rahmeti hi men yea wallah zu L fadli L azym105 Ne Kitap Ehli ne de mrikler, Rabbinizden size bir hayr indirilmesini ummazlar /istemezler. Allah rahmetini diledii kimseye mahsus /zg klar. Allah azim fazl sahibidir.

106 ma nensah min ayetin ew nnsi ha na'ti bi hayrn min ha ew misli ha e lem ta'lem ennellahe ala klli ey'in kadiyr106 Bir ayetten neshetmeyiz ya da onu silmeyiz /unutturmayz. Ki ondan hayrlsn getiririz ya da onun mislini.* Allah'n hereye Kadir olduunu bilmiyor musun?

[* ncelikle SE yani F nermesi var, ki bu OLDU/YAPTI anlamna gelmez. Kur'an boyunca benzeri nermeler vardr ve SE denir ancak eylemin gerekletii sonucuna ulalamaz. kincisi, AYET kelimesinden ne anlalddr. Meryem ss ile sa ss AYET'tir. Firavun'un cesedi de AYETlerdendir. Neden srarla ve inatla Kur'an'daki BAB'lar AYET olarak zihinlerde artlandrlyor?]

107 e lem ta'lem ennellahe le h mlk L semawati we L ard we ma le km min dunillahi min weliyyin we la nasyr107 Gklerin ve arzn mlknn O'nun, Allah'n olduunu bilmiyor musun? Size Allah'n berisinden ne bir Veliyy vardr ne de bir Nasr!

108 em triydune en tes'elu rsule km ke ma sile musa min kabl we men yetebeddeli L kfre bi L iymani fe kad dalle sewae L sebiyl108 Yoksa nceden Musa'nn sorguya ekilmesi gibi rsulnz sorguya ekmek mi istiyorsunuz? Kim imana karlk kfr deitirirse /imann yerine kfr koyarsa yolun seviye /dengesinden sapmtr.

109 wedde kesiyrn min ehli L kitabi lew yerddune km min ba'di iymani km kffaren haseden min ndi enfsi him min ba'di ma tebeyyene le hm L hakku fa'afu wa'sfehu hatta ya'tiyellah bi emri hi innellahe ala klli ey'in kadiyr109 Kitap Ehlinden ou, hak kendilerine beyan /apak edildikten sonra srf nefsleri indinde olan hasedden /ileri derece kskanlktan dolay, imannzn ardndan sizi kffara dndrmeyi umar /ister. Allah'n emri gelinceye dein onlar affet ve onlara hogrl /melami /alakgnll ol. phesiz Allah hereye Kadir'dir.

110 we ekymu L salate we atu L zekate we ma tkaddimu li enfsi km min hayrn tecidu h ndellahi innellahe bi ma ta'melune basyr110 Salat ikame edin. Zekat verin. Nefsleriniz iin hayrdan ne takdim eder /sunar /gnderirseniz onu Allah'n indinde bulursunuz. phesiz Allah ilediiniz amellere Basir'dir /amellerinizi bilendir.

111 we kalu len yedhule L cennete illa men kanu huden ew nesara tilke emaniyy hm kul hatu brhane km in kntm sadikyn111 Ancak Hadu [alemlere stn klnan mutlu aznlk] ya da Nasrani olan kimseler cennete girebilir, dediler. Bu onlarn -kendi- eminlikleridir. De ki: Sadklardan iseniz haydi brhannz ortaya koyun.

112 bela men esleme weche h lillahi we hwe muhsinn fe le h ecr h nde rabbi hi we la hawfn aley him we la hm yahzenun112 Bela! Kim muhsin halde /gzellik sergileyerek yzn /ynn Allah'a teslim ederse, onun ecri Rabbinin indindedir. Onlara korku yoktur ve onlar hzzlenmezler de.

113 we kaleti L yehud leyseti L nesara ala ey'in we kaleti L nesara leyseti L yehud ala ey'in we hm yetlune L kitabe kezalike kale lleziyne la ya'lemune misle kawli him fa'llah yahkm beyne hm yewme L kyameti fi ma kanu fi hi yahtelifun113 Hadu olanlar "Nasraniler hibir ey zere deil" dediler. Nasraniler "Hadu olanlar hibir ey zere deil" dediler. Onlar kitab tilavet ediyor /okuyor /dillendiriyorlar! te bilmeyenler de onlarn kawl /szlerinin mislini /byle bir benzerini sylyorlar. Muhalefet ettikleri konularda kyamet gn Allah aralarnda hkm verecektir.*

[* Ali mran-113 ayeti ile birlikte u iki ayet zerinde de tefekkr edilebilir: Tevbe-30; Maide-68]

114 we men azlemu mim men menea mesacidellahi en yzkere fi ha esm h we sea fi harabi ha ulaike ma kane le hm en yedhulu ha illa haifiyne le hm fi L dnya hzyn we le hm fi L ahreti azabn azym114 lerinde O'nun isminin zikredildii Allah'n mescidlerinden men edip onlarn harap olmalar iin alan kimseden daha zalim kim olabilir? te onlar, onlar oralara ancak korkarak girebilirler. Onlara dnyada hzye* /rezillik /alaklk vardr. Onlara ahrette azim bir azap vardr. [* "HZye" HI-ZE-ye kkl; "rezillik, rsvalk vb." Bkz. Deep.Note: HI-Ze-ye]

115 we lillahi L meriku we L marib fe eyne ma twellu fe smme wechllahi innellahe wasiun aliym115 Dou da Bat da Allah'ndr. O halde nereye dnerseniz, sonra /ite o Allah'n vechi /yz /yndr. phesiz Allah, Wasi'dir, Alim'dir.

116 we kalu ettehazellah weleden sbhane h bel le h ma fi L semawati we L ard klln le h kanitun116 Dediler ki: Allah ocuk edindi. Sbhan/mnezzehtir O. Bel! Gklerde ve arzda olanlar O'nundur. Hepsi O'na kanidir.

117 bediu L semawati we L ard we iza kada emren fe innema yekul le h kn fe yekun117 Gklerin ve arzn Bedi'sidir. Bir emri /ii yerine getirecei zaman, ona OL der, o da OLur.

118 we kalu elleziyne la ya'lemune lew la ykellimnallah ew ta'ti na ayetn kezalike kale elleziyne min kabli him misle kawli him teabehet kulub hm kad beyyen na L ayati li kawmin yu'knun118 Bilmeyenler "Allah bizimle konumal /bize teklim /kelam etmeli ya da bize bir ayet verilmeli" dediler. te kendilerinden ncekilerin kawl /szlerinin misli /benzerini sylyorlar. Kalpleri tebih ediyor /birbirlerine benziyor. ykan eden /ilmen inanan bir toplum iin ayetlerimizi beyan ediyor /apak ediyoruz.119 inna ersel na ke bi L hakk beiyren we neziyren we la ts'el an ashabi L cehiym119 Biz seni hak ile mjdeci ve uyarc olarak gnderdik. Cehim sahabndan sorgulanmayacak /sual olunmayacaksn /sorumlu deilsin.

120 we len terda an ke L yehud we la L nesara hatta tettebia millete hm kul inne hdallahi hwe L hda we lein itteb'te ehwae hm ba'de ellezi cae ke min L lmi ma le ke minallahi min weliyyin we la nasyr120 Onlarn milletlerine uymadka, Hadu olanlar da Nasraniler de senden raz gelmezler honut olmazlar. De ki: Allah'n hda /yol gstermesi, odur hda /yol gsterici. Sana ilimden gelenden sonra onlarn hevalarna uyarsan, artk Allah'tan sana ne bir Veliyy vardr ne de Nasr.

121 elleziyne atey na hm L kitabe yetlune h hakka tilaweti hi ulaike yu'minune bi hi we men yekfr bi hi fe ulaike hm L hasirun121 Kendilerine kitap verdiklerimiz onu hak tilavet ile tilavet ederler /okurlar /dillendirirler ve ona inanrlar /iman ederler. Kim ona kfr ederse ite onlar hasar grenler /hsrana urayanlardr.

122 ya beni israiyle izkru ni'metiye elleti en'amt aley km we inni faddalt km ala L alemiyn122 Ey srailoullar. Sizi nimetlendirmi olduum /size in'am ettiim nimetimi ve sizi alemlere fazlladm zikredin /fazll /stn kldm hatrlayn.

123 we'tteku yewmen la teczi nefsen an nefsin ey'en we la yukbel min ha adln we la tenfeu ha efaatn we la hm ynsarun123 O gnden saknn ki, bir nefs bir nefsten hibir ey deyemez, ondan adl* [fidye?] kabul edilmez, ona ne bir efaat fayda salar ne de onlara yardm edilir.

[* "ADLn" AYN-ELF-DAL kkl: Bkz. Bakara-48; Maide-95,106; Enam-70; Talak-2]

124 we iz ibtela ibrahiyme rabb h bi kelimatin fe etemme hnne kale inni cal ke li L nasi imamen kale we min zrriyyeti kale la yenal ahdi L zalimiyn124 Rabbi brahim'i kelimelerle snam /olgunlatrmt. Onlar tamamlad. Dedi ki: phesiz ben seni insanlara imam /nder klacam. Dedi ki: Zrriyyetimden de. Dedi ki: Ahdim zalimlere erimez /nail olmaz.

125 we iz ceal na L beyte mesabeten li L nasi we emnen we'ttehzu min mekami ibrahiyme musalla we ahid na ila ibrahiyme we ismaiyle en tahhira beytiye li L taifiyne we L akifiyne we L rukke L scudi125 Beyti /evi insanlar iin bir sevab [sabitlenme] yeri ve emin klmtk. brahim Makam'ndan bir msalla /salatgah /salat yeri edinin. brahim ve smail'e "Tavaf edenler, akifler, secde ve rku edenler iin beytimi /evimi tahharlayn" diye ahid etmitik.

126 we iza kale ibrahiyme rabbi ec'al haza beleden aminen we'rzuk ehle h min L semerati men amene min hm billahi we L yewmi L ahri kale we men kefere fe mettiu h kaliylen smme adtarr h ila azabi L nari we bi'le L mesyr126 brahim "Rabbim, bu beldeyi emin kl ve onlardan Allah'a ve ahir gne inanan /iman eden kimseler iin rnlerden ehlini rzklandr" demiti. Dedi ki: Kfreden kimseyi pekaz metalandrrm. Sonra onu ate azabna zorunlu /mecbur* tutarm. Ne kt dntr.

[* aDTaRru hm" DAD-TI-RE-re kkl: Bkz. Lukman-24 aklamasna]

127 we iz yerfeu ibrahiym L kawaide min L beyti we ismaiyl rabbe na tekabbel min na inne ke ente L semiu L aliym127 brahim beytten temelleri [kawaide] /evin temellerini ykseltiyordu ve de smail: Rabbimiz, bizden kabul et. phesiz sen, sensin, Semi, Alim.

128 rabbe na we'c'al na mslimeyni le ke we min zrriyyeti na mmeten mslimeten le ke we eri na menasike na we tb aley na inne ke ente L tewwab L rahym128 Rabbimiz. Bizi senin iin iki mslim /Baraa girmi kl ve zrriyyetimizden de mslim bir mme* [kl]. Bize kulluk yntemlerimizi [meNaSiKe] gster. Bize tevbe ettir. [Bizden tevbe eyle.] phesiz sen, sensin, Tevvab, Rahim.

[* MME iin bkz. Ali mran-104]

129 rabbe na we'b'as fi him rsulen min hm yetlu aley him ayati ke we yallim hm L kitabe we L hkmete we yzekki him inne ke ente L aziyz L hakiym129 Rabbimiz. lerinde, onlara ayetlerini tilavet eden /okuyan /dillendiren, onlara kitab ve hikmeti reten, onlar tezkiyeleyen /ilmen temizleyen /arndran, onlardan bir rsul baas et. phesiz sen, sensin, Aziz, Hakim. 130 we men yerab an milleti ibrahiyme illa men sefihe nefse h we le kad stafey na h fi L dnya we inne h fi L ahreti le min L salihyn130 Nefsini sefih* /beyinsiz klan kimseden baka kim brahim'in MilletinDEN rabet eder. Onu dnyada setik. phesiz o ahrette de salihlerdendir.

[* "Sefih" kelimesi Cin-4 ayetinde blis iin kullanlmaktadr. "Beyinsiz, aklsz, ahmak vb" anlamlarda kullanlyor. Dolaysyla; brahim'in MilletinDEN BAKA ynlere rabet etmenin yani ynelmenin sefihlik olduu iaret edilmektedir.]

131 iz kale le h rabb h eslim kale eslem t li rabbi L alemiyn131 Rabbi ona "teSLiM ol" demiti. "Alemlerin Rabbi iin teSLiM oldum" dedi.

132 we wassa bi ha ibrahiyme beni hi we ya'kub ya beniyye innellahe astafa le km L diyne fe la temutnne illa we entm mslimun132 brahim onu oullarna vasiyet etti ve de Yakub: Ey oullarm. phesiz Allah size dini seti. Sakn siz mSLiM* olmann dnda mevt olmayn /lmeyin.

[* Ayrca bkz. Ali mran-19,85,102 ayetleri. Burada ALT LMT vurgulanmaktadr. Allah'n gemiten bugne -deiime uramayan ve telenemeyen- Snneti BARI temeli zerinedir. Tm dinler SLAM'dr. Rabbimiz, SLAM'a girmeyen yani BARI'mayanlar istememekte ve NDMDE DN SLAM/BARI'TIR diyerek de bu ASGARYETN altn izmektedir. Paydas SLAM/BARI olan btn dinlerin zerine zahir edilen HAK DN olan HANF DN ise Tevbe-33, Fetih-28, Saf-9 ayetlerinde iaret edilmektedir.]

133 em kn tm hedae iz hadare ya'kube L mewt iz kale li beni hi ma ta'bdune min ba'di kalu na'bd ilahe ke we ilahe abai ke ibrahiyme we ismayle we ishaka ilahen wahden we nahn le h mslimun133 Yoksa siz Yakub lme hazrlanrken ahitler miydiniz? Oullarna "Benden sonra neye kulluk edeceksiniz?" demiti. Dediler ki: Senin lah'na, atalarnn lah'na, brahim'in, smail'in, shak'n, LAHen WAHD'e /TEK olan LAH'a kulluk ederiz. Biz O'na mSLiMleriz.

134 tilke mmetn kad halet le ha ma kesebet we le km ma keseb tm we la ts'elune amma kanu ya'melun134 te onlar bir mme idi, gelip geti. Onlarn kazandklar onlara, sizin kazandklarnz size. Siz onlarn iledikleri amellerden sorgulanmayacaksnz.

135 we kalu kunu huden ew nesara tehtedu kul bel millete ibrahiyme haniyfen we ma kane min L mrikiyn135 Hadu ya da Nasara olun ki yola gelesiniz, dediler. De ki: Bel! Hanif brahim'in Milleti*. O mriklerden deildi.

[* Bkz. Deep.Note: MiH]

136 kulu amen na billahi we ma nzile iley na we ma nzile ila ibrahiyme we ismayle we ishaka we ya'kube we L esbat we ma utiye musa we ysa we ma utiye L nebiyyune min rabbi him la nferriku beyne ehadin min hm we nahn le h mslimun136 Deyin ki: nandk /iman ettik; Allah'a, bize indirilene, brahim'e indirilene, smail'e, shak'a, Yakub'a, eSBaT*a (SOY/ALE -zel gen- deil SOP/BOY -kanba- olan SBTlara, torunlara), Musa'ya verilene, sa'ya, nebilere Rablerinden verilene. Onlardan hibiri arasnda ayrm yapmayz ve biz O'na mSLiMleriz.

[* "eSBaT" SN-BE-elif-TI kkl: Bkz. Bakara-140; Ali mran-84; Nisa-163; "we katta' na hm snetey aerete eSBaTan memen.." "Onlar meme halde oniki SBT'a kat'a ettik.." Araf-160]

137 fe in amenu bi misli ma amen tm bi hi fe kad ihtedew we in tewellew fe innema hm fi ikakn fe seyekfiyke hmllah we hwe L semiu L aliym137 Sizin inandnz /iman ettiinizin misli /benzeri ile inansalar /iman etseler, o halde yola gelirler. Yz evirirlerse, phesiz ikak /ayrlk iindedirler. Onlara kar Allah sana kafi gelecek /yetecektir. O, Semi'dir, Alim'dir.

138 sbatellahi we men ahsen minallahi sbaten we nahn le h a'bidun138 Allah'n SB*dr. SB* olarak Allah'tan daha/en gzel olan kimdir? Biz O'na kulluk edenleriz.

[* "SB" SAD-BE-AYN kkl: Bkz. "we ecereten tahrc min turi seynae tenbt bi L dhni we SBn li L akiliyn" "Bir aa, ki Tur-u Sina'dan kar, dhni (ya) ve SB [katk] yetitirir, yiyenler iin." Mminun-20]

139 kul e thacune na fillahi we hwe rabb na we rabb km we le na a'mal na we le km a'mal km we nahn le h muhlisun139 De ki: Allah hakknda bize hccet * mi ediyorsunuz /bizimle tartyor /akl yartryorsunuz? O, bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbiniz. Bizim amellerimiz bize, sizin amelleriniz size. Biz O'na muHLiSleriz /Dini O'na has/halis klanlar /zgleyenleriz.

[* "tHaCcune" HuCcet kelimesi; "uslamlama, akl yartrma vb" anlamlarda. Bkz. Deep.Note: HuCcet]

140 em tekulune enne ibrahiyme we ismayle we ishaka we ya'kube we L esbata kanu huden ew nesara kul e entm a'lem emillah we men azlem mimman keteme ehadeten nde h minallahi we mallah bi afilin amma ta'melun140 Yoksa "brahim, smail, shak, Yakub ve esbat/torunlar; Hadu'dur ya da Nasara'dr" m diyorsunuz? De ki: Siz mi biliyorsunuz yoksa Allah m? Allah'tan bir ahitlii indinde gizleyen kimseden daha zalim kim olabilir? Allah ilediiniz amellerden gafil deildir.

141 tilke mmetn kad halet le ha ma kesebet we le km ma keseb tm we la ts'elune amma kanu ya'melun141 te onlar bir mme idi, gelip geti. Onlarn kazandklar onlara, sizin kazandklarnz size. Siz onlarn iledikleri amellerden sorgulanmayacaksnz. 142 seyekul L sfeha min L nasi ma wella hm an kbleti him lleti kanu aley ha kul lillahi L meriku we L marib yehdi men yea ila sratn mstekym142 nsanlardan sfeha /sefihler /beyinsizler, "zerine olduklar kblelerinden onlar kim evirdi" diyeCEKler. De ki: Dou da Bat da ALlah'ndr. Diledii kimseyi dosdorultulmu yola klavuzlar /kyam/kaim edilmi srata hidayetler. 143 we kezalike ceal na km mmeten wasatan li tekunu hedae ala L nasi we yekune L rsul aley km ahiyden we ma ceal na L kblete lleti knte aley ha illa li na'leme men yettebiu L rsule mimmen yenkalib ala akbey hi we in kanet le kebiyreten illa ala lleziyne hedellah we ma kanellah li ydy'a iymane km innellahe bi L nasi le raufn rahym143 te bylece sizi vasati /ortalama bir mme* kldk; ki insanlara ahitler olun, rsul de size ahit olsun. Senin zerinde bulunduunu, ancak rsule uyan kimselerle akbesi zere evrilenler /gerisin geriye dnenler bilinsin diye kble kldk. Elbette bu byktr. Ancak Allah'n hidayeti /klavuzu /yol gstermesi zere olanlara deil. Allah imanlarnz zayi edecek deildir. phesiz Allah insanlara, Rauf'tur, Rahim'dir. 144 kad nera tekallbe wechi ke fi L semai fe le nwelliyenne ke kbleten terda ha fe welli weche ke atra L mescidi L harami we hays ma kn tm fe wellu wcuke km atra h we innelleziyne utu L kitabe le ya'lemune inne h L hakku min rabbi him we mallah bi afilin amma ya'melun144 Yznn /ynnn gkte dnp durduunu gryoruz. Seni ondan raz olacan kbleye evireceiz. O halde ynn haram mescidin atrna evir. Nerede olursanz ynnz onun atrna evirin. phesiz kitap verilenler, onun phesiz Rablerinden hak olduunu bilirler. Allah ilediiniz amellerden gafil deildir.

145 we lein ateyte lleziyne utu L kitabe bi klli ayetin ma tebiu kblete ke we ma ente bi tabin kblete hm we ma ba'du hm bi tabin kblete ba'dn we lein itteba'te ehwae hm min ba'di ma cae ke min L lmi inne ke izen le min L zalimiyn145 Kitap verilenlere her ayeti getirsen de senin kblene uymazlar. Sen de onlarn kblesine uyacak deilsin. Onlarn bazs bazsnn /birbirlerinin kblesine uymaz. limden sana gelenden sonra onlarn hevalarna uyarsan, o zaman sen zalimlerden olursun.

146 elleziyne atey na hm L kitabe ya'rifune h ke ma ya'rifune ebnae hm we inne feriykan min hm le yektemune L hakka we hm ya'lemun146 Kendilerine kitap verdiklerimiz, kendi oullarn tanr gibi onu tanrlar. phesiz onlardan bir frka bile bile hakk gizliyor.

147 eL hakku min rabbi ke fe la tekunenne L mmteriyn147 Hak Rabbindendir. Sakn mmterilerden /pheye denlerden olma.

148 we li kllin wichetn hwe mwelliy ha fe'stebiku L hayrati eyne ma tekunu ya'ti bikmllah cemian innellahe ala klli ey'in kadiyr148 Herkesin bir yz /yn vardr; o, ona evrilidir. O halde hayrlarda ne gein /sabk olun. Nerede olursanz olun Allah sizi topluca getirir. phesiz Allah hereye Kadir'dir.

149 we min hays haracte fe welli weche ke atra L mescidi L harami we inne h le L hakku min rabbi ke we mallah bi afilin amma ta'melun149 Nereden karsan ynn haram mescidin atrna evir. phesiz o Rabbinden hak olandr. Allah ilediiniz amellerden gafil deildir.

150 we min hays haracte fe welli weche ke atra L mescidi L harami we hays ma kn tm fe wellu wcuhe km atra h li ella yekune li L nasi aley km huccetn illa elleziyne zalemu min hm fe la tahew hm wa'hewni we li timme ni'meti aley km lealle km tehtedun150 Nereden karsan ynn haram mescidin atrna evir. Nerede olursanz olun ynlerinizi onun atrna evirin, ki insanlar iin size kar bir huccet olmasn. Ancak onlardan zalimler hari. Onlardan hayet etmeyin, benden hayet edin. Ki zerinizdeki nimetimi tamamlayaym da yola gelesiniz.

151 kema ersel na fi km rsulen min km yetlu aley km ayati na we yzekki km we yallim km L kitabe we L hkmete we yallim km ma lem tekunu ta'lemun151 Gnderdiimiz gibi, sizden bir rsul ki; size ayetlerimizi tilavet ediyor /okuyor /dillendiriyor, sizi tezkiyeliyor /ilmen temizliyor, size kitab ve hikmeti retiyor, size bilmiyor olduklarnz retiyor.

152 fe'zkru ni ezkr km we'kru li we la tekfruni152 O halde zikredin beni, zikredeyim sizi. kredin bana, sakn kfretmeyin.

153 ya eyyha elleziyne amenu esteynu bi L sabri we L salati innellahe mea L sabiriyn153 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. Sabr ve salat ile yardm isteyin. phesiz Allah sabrllar /sabredenlerle beraberdir.

154 we la tekulu li men yuktel fi sebiylillahi emwatn bel ahyan welakin la te'urun154 Allah yolunda katl edilenlere /ldrlenlere ller demeyin. Bel! Diridirler. Ne var ki uur edemiyorsunuz.

155 we le nebluwenne km bi ey'in min L hawfi we L cu we naksn min L emwali we L enfsi we L semerati we beiri L sabiriyn155 Sizi korkudan, alktan bir eyle ve de mallardan, nefslerden, rnlerden eksiltmeyle snarz /olgunlatrrz. Sabrllara /sabredenlere mjdele.

156 elleziyne iza asabet hm musiybetn kalu inna lillahi we inna iley hi raciun156 Onlar ki kendilerine bir musibet isabet ettiinde "Biz Allah'nz /Allah iiniz ve O'na racileriz /dncleriz" derler.

157 ulaike aley him salawatn min rabbi him we rahmetn we ulaike hm L muhtedun157 te onlar; Rablerinden salavat /salatlar ve rahmet onlaradr. te onlardr muhtediler /yola girenler /gelenler /klavuzlananlar.

158 inne L safa we L merwete min eairillahi fe men hacce L beyte ew 'temere fe la cnaha aley hi en yattawwefe bi hima we men yatawwea hayran fe innellahe akirn aliym158 phesiz Safa ve Merve Allah'n iarlarndandr. Kim beyti /evi hacceder ya da umrederse, onlar tavaf etmesinde ona gnah yoktur. Kim bir hayr tavvederse /tava gelirse /gnllyse, phesiz Allah, akir'dir [ekur'dur], Alim'dir. 159 inne elleziyne yektmune ma enzel na min L beyyinati we L hda min ba'di ma beyyenna h li L nasi fi L kitabi ulaike yel'anhmllah we yel'ane hm L lanu159 phesiz beyyinelerden /beyanatlardan ve hda/yol gstericiden indirileni, kitapta insanlar iin onu beyan /apak etmemizin /aklamamzn ardndan gizleyenler var ya; ite Allah onlara lanet eder ve lanetleyenler de lanet ederler.

160 illa elleziyne ta'bu we aslehu we beyyenu fe ulaike etub aley him we ena L tewwab L rahym160 Ancak tevbe edip slah olarak beyan eden /aklayan hari. te onlara /onlar iin tevbeleri kabul ederim. Ben, Tevvab'm, Rahim'im.

161 inne elleziyne keferu we matu we hm kffarn ulaike aley him la'netllahi we L melaiketi we L nasi ecmayn161 phesiz kfredip kffar halde lenler var ya; ite onlaradr Allah'n laneti, meleklerin ve insanlarn, topluca.

162 halidiyne fi ha la yhaffef an hm L azab we la hm ynzarun162 Onda/orada lmszdrler. Onlardan ne azap hafifletilir ne de onlar gzetilirler.

163 we ilah km ilahn wahdetn la ilahe illa hwe L rahman L rahym163 lah'nz LAHn WAHD / TEKLAH'tr. lahe yoktur ancak Rahman Rahim olan O vardr. [we LAHkm LAHn WAHDetn LA LAHE LLA HWE R RAHMAN R RAHM]

164 inne fi halk L semawati we L ard wa'htilafi L leyli we L nehari we L flki elleti tecri fi L bahri bi ma yenfeu L nase we ma enzelellah min L semai min main fe ahya bi hi L arda ba'de mewti ha we besse fi ha min klli dabbetin we tasriyfi L riyah we L sehabi L msahhari beyne L semai we L ard le ayatin li kawmin ya'klun164 phesiz gklerin ve arzn yaradlnda, gece ile gndzn ihtilafnda, insanlara faydalar salayarak denizde akp giden gemilerde, Allah'n gkten bir su(dan) indirip onunla lmnn ardndan arz diriltmesinde, onda/orada her dabbeden baas etmesinde, rzgarlar ve gkle arz arasnda musahhar klnan bulutlar savu(tu)rmasnda, akleden bir toplum iin ayetler vardr.

165 we min L nasi men yettehz min dunillahi endaden yhbbune him ke hubbillahi we elleziyne amenu eedd hubben lillahi we lew yera elleziyne zalemu iz yerewne L azabe enne L kuwwete lillahi cemian we ennellahe ediyd L azab165 nsanlardan kimisi Allah'n berisinden endad /NDler edinir ve onlar Allah' sever gibi sever. nananlarn /iman edenlerin Allah'a sevgisi ise daha/en iddetlidir. O zulmedenler, azab grdklerinde kuvvetin tmyle Allah'n olduunu ve Allah'n azabnn iddetli olduunu keke grselerdi.

166 iz teberra elleziyne ettbiu min eleziyne ettebeu we raewu L azabe we tekattaat bi him L esbab166 Kendilerine uyulanlar /ittiba edilenler, onlara uyanlardan beri/uzak durduklarnda azab grrler ve onlarla olan sebepleri kat'a edilir /blnr /ayrlr.

167 we kale elleziyne ettebeu lew enne le na kerreten fe neteberree min hm ke ma teberreu min na kezalike yriyhimllah a'male hm haseratin aley him we ma hm bi hariciyne min L nar167 Onlara uyanlar "Keke bize bir kere daha [dn] olsa da bizden beri durduklar gibi biz de onlardan beri dursak" derler. te Allah hasretlenirlerken onlara amellerini byle gsterir. Onlar ateten hari klnanlar deildir. 168 ya eyyha L nas klu mimma fi L ard halalen tayyiben we la tettebiu hutuwati L eytani inne h le km adwwen mbiyn168 Ey hayat verdiim/verilen insanlar. Arzdakilerin temiz helal olanlarndan yeyin. eytann admlarna [hutuve'sine] uymayn. phesiz o size apak bir dmandr.

169 innema ya'mru km bi L sui we L fahai we en tekulu alellahi ma la ta'lemun169 phe yok ki o size ktl, irkinlii ve Allah hakknda bimediklerinizi sylemenizi emreder.

170 we iza kyle le hm ettebiu ma enzelellah kalu bel nettebiu ma elfey na aley hi abae na ewe lem kane aba hm la ya'klun ey'en we la yehtedun170 Onlara "Allah'n indirdiine uyun" denildiinde, "Bel! Biz atalarmz zerinde rastladmza uyarz" derler. Atalar bir eye akl erdirememi ve de yola gelmemi olsalar da m?

171 we mesel elleziyne keferu ke meseli elleziyne yen'ku bima la yesmeu illa daen we nidaen summn bkmn umyn fe hm la ya'klun171 O kfredenlerin misali nak*edenin misali gibidir ki, davet ve nidadan bakasn iitmez. Sar, dilsiz, krdrler ve onlar akletmezler.

[* "yeN'IKu" NUN-ayn-KAF kkl; "Na'Ka" yani "dii deve" denen kelime var ki -rnein- ems-13; Araf-73; Hud-64; uara-155 ayetlerinde geiyor; "NaKate/NaKat ve" NUN-elif-KAF kkl olarak. Bakara-171. ayette kelime fiil olarak kullanlyor. Yani bir deveye ve/ya hayvana seslenme eylemine iaret ediliyor. Bir deve ve/ya hayvan nasl arlrsa yle arlyorlar vb.]

172 ya eyyha elleziyne amenu klu min tayyibati ma razak na km we ekru lillahi in kntm iyya h ta'bdun172 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. Sizi rzklandrdklarmzn temizlerinden yeyin ve yalnzca O'na kulluk ediyorsanz Allah'a kredin.

173 innema harrame aley km L meytete we L deme we lahme L hnzyri we ma hille bi hi li ayrllahi fe men dturre ayra ban we la a'din fe la isme aley hi innellahe afurn rahym173 phesiz size l/le, kan, hnzr [domuz vb hayvanlarn] eti ve Allah'tan bakas[ad]na helallenenler haram klnd. Kim zorda /mecbur kalrsa, hak yememek ve snr amamak artyla, ona SM [uzak durmas gerekenler] yoktur. phesiz Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

174 inne elleziyne yektmune ma enzelellah min L kitabi we yeterune bi hi semenen kaliylen ulaike ma ye'klune fi btuni him illa L nare we la ykellim hmllah yewme L kyameti we la yzekki him we le hm azabn eliym174 phesiz kitapta Allah'n indirdiini gizleyip de onu pekaz bir deere satanlar var ya; ite onlarn yedikleri ancak karnlarndaki bir atetir. Kyamet gn Allah onlara kelam etmez /onlarla konumaz ve onlar tezkiyelemez /ilmen temizlemez. Onlara elim bir azap vardr.

175 ulaike elleziyne etereu L dalalete bi L hda we L azabe bi L mafireti fe ma asbere hm ala L nar175 te onlar, hda/yol gstericiye karlk sapknla, balanmaya karlk azaba mteri olanlardr. Onlar atee /ate zere ne de sabrldrlar!

176 zalike bi ennellahe nezzele L kitabe bi L hakk we inne elleziyne ahtelefu fi L kitabi le fi ikakn bayd176 Bu, Allah'n kitab hak ile indirmesi sebebiyledir. phesiz kitap hakknda muhalefet edenler, uzak bir ikak /ayrlk iindedirler.

177 leyse L birre en twellu wcuhe km kbele L merik we L maribi we lakinne L birre men amene billahi we L yewmi L ahri we L melaiketi we L kitabi we L nebiyyine we ate L male ala hubbi hi zewi L kurba we L yetama we L miskiyne we'bne L sebiyli we L sailiyne we fi L rkabi we ekame L salate we ate L zekate we L mu'fune bi ahdi him iza a'hedu we L sabiriyne fi L ba'sati we L darrai we hyne L ba'si ulaike elleziyne sadeku we ulaike hm L mttekun177 Yz /ynlerinizi dou ve bat kblesine evirmeniz BRR deildir. BRR kimse odur ki; Allah'a, ahir gne, meleklere, kitaba, nebilere inanr /iman eder; yaknlk sahiplerine, yetimlere, miskinlere, yolun ebni'sine /yolcuya, saillere, rkab iindekilere mal sevgi zere verir; salat ikame eder; zekat verir; ahidletiinde ahdine vefaldr; genilikte, darlkta ve ba's halinde sabrldr. te onlar sadktrlar ve ite onlar saknanlardr.

178 ya eyyha elleziyne amenu ktibe aley km L ksasu fi katla L hurr bi L hurri we L abd bi L bdi we L nsa bi L nsa fe men ufiye le h min eh hi ey'n fe'ttibaun bi L ma'rufi we edan iley hi bi hsanin zalike tahfiyfn min rabbi km we rahmetn fe men 'teda ba'de zalike fe le h azabn eliym178 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. Size katla hakknda ksas yazld: Hre hr, abde abd, nsaya nsa. Her kim onun kardeinden kendisine bir ey /ksmen balanrsa; o halde marufa uymal ve ona gzellikle [adet, iddet, diyetini vb] demelidir. Bu size Rabbinizden bir hafifletme ve rahmettir. Kim bunun ardndan ar giderse, ona elim bir azap vardr.

179 we le km fi L ksas hayatn ya uli L elbabi lealle km tettekun179 Size ksasta hayat vardr ey elbab ewla's /zl akl sahipleri [leb demeden leblebiyi anlayanlar]; olur ki saknrsnz.

180 ktibe aleykm iza hadara ehade km L mewt in tereke hayren L wasyyet li L walideyni we L akrabiyne bi L ma'rufi hakkan ala mttekyn180 Sizden biri lme hazrlandnda, bir hayr brakacaksa; anababaya ve yaknlara maruf ile vasiyetlemesi, hak olarak saknanlarn zerine olmak zere size yazld.

181 fe men beddele h ba'de ma semia h fe innema ism h ala elleziyne ybeddilune h innellahe semiun aliym181 Onu iittikten sonra kim onu deitirirse, phesiz onun SM'i onu deitirenin zerinedir. phesiz Allah, Semi'dir, Alim'dir. 182 fe men hafe min mu'sn cenefen ew ismen fe asleha beyne hm fe la isme aley hi innellahe afurn rahym182 Kim vasiyet edenin bir cenef*inden ya da ism'inden korkar /endie ederse, aralarn slah etmesinde ona ism yoktur. phesiz Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

[* "CeNeFe" CM-NUN-FE kkl. Kelime CNaH olabilir mi???]

183 ya eyyha elleziyne amenu ktibe aley km L syami ke ma ktibe ala elleziyne min kabli km lealle km tettekun183 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. Syam /sawm /oru, sizden ncekilere yazld gibi sizin zerinize de yazld. Olur ki saknrsnz.

184 eyyamen ma'dudatin fe men kane min km meriydan ew ala seferin fe ddetn min eyyamin uhara we ala elleziyne ytykune h fidyetn taam miskiynin fe men tetawwea hayren fe hwe hayrn le h we en tesumu hayrn le km in kn tm ta'lemun184 Sayl /adetlenmi gnlerdir. Sizden kim hasta /maraz /arzal ya da yolculuk zere ise, dier gnlerden [adedi/saysnca] iddetlesin, ona dayanabilenler /takat /g yetirebilenler zerine bir miskin doyumu [taam, yemei] fidyelesin /diyet versin. Kim hayr olarak [gnllce] tavvederse, o ona daha hayrldr. Eer bilirseniz, savm etmeniz de /oru tutmanz size hayrldr.*

[* Bireysel bazda salk, genelde ise fakir doyurmak szkonusudur. BEN deil BZ daha ncelikli olduundan esas -olmazsa olmaz- olan ihtiya sahiplerini doyurmaktr. Bunun zerine oru tutmamz ise bizim iin daha hayrldr. Ama ncelik A olanlar TOK klmaktr.]

185 ehr ramadane ellezi nzile fi hi L kur'an hden li L nasi we beyyinatin min L hda we L furkani fe men ehide min km L ehre fe'l yesum h we men kane meriydan ew ala seferin fe deetn min eyyamin uhare yriydllah bi km L ysre we la yriyd bi km L usra we li tkmilu L ddete we li tkebbirullahe ala ma heda km we lealle km tekrun185 Ramazan ay' ki; insanlara hda/yol gsterici olan Kur'an, hda'dan beyyineler ve furkan onda indirildi. Sizden kim o ay'a ahit olursa, onu savm etsin. Kim hasta ya da sefer zere ise, dier gnlerden iddetlesin. Allah size kolaylk istiyor, size zorluk istemiyor. Ki iddeti /sayy ikmal edin ve yol gsterildiiniz zere Allah' bykleyin /tekbir edin. Olur ki kredersiniz.

186 we iza seele ke badi an ni fe inni kariybn ciyb da'wete L da' iza dea'ni fe'l yesteciybu li we'l yu'minu bi lealle hm yerdun186 Kullarm sana benden sorduklarnda; phesiz ben Karib /yaknm, bana dua ettii zaman duacnn duasna icabet ederim /Beni davet ettii zaman davetinin davetine cevap veririm. yleyse bana icabet etsinler /bana cevap versinler, bana inansnlar, ki rde ersinler /irad olsunlar.

187 hlle le km leylete L syami L rafes ila nisai km hnne libasn le km we entm libasn le hnne alimellah enne km kn tm tahtanune enfse km fetabe aley km we afa an km fe'l'ane bairu hnne we'bteu ma ketebellah le km we klu we'rebu hatta yetebeyyene le km L haytu L ebyadu min L hayt L eswedi min L fecri smme etimmu L syame ila leyli we la tbairu hnne we entm a'kifune fi L mesacidi tilke hududllahi fe la takrebu ha kezalike ybeyyinllah ayati hi li L nasi lealle hm yettekun187 Syam gecesi nisalarnza rafsetmeniz* size helal klnd. Onlar size libas, siz onlara libassnz. Allah sizin nefslerinize ihanet edeceinizi bildiinden, size tevbe nasib etti ve sizden affetti. O halde onlara mbaere edin ve Allah'n size yazdn arayn /isteyin. FECRN ak iplii kara ipliinden size beyan /apak oluncaya dein yeyin iin, sonra da savm /orucu GECEYE kadar tamamlayn. Siz mescidlerde akifler iken onlara mbaere etmeyin. te Allah'n snrlar, ona yaklamayn. te Allah ayetlerini insanlara byle beyan /apak ediyor. Olur ki saknrsnz.

[* "RaFeS" RE-FE-peltekSE kkl: Bkz. Bakara-197]

188 we la te'klu emwale km beyne km bi L batli we tdlu bi ha ila L hukkami li ye'klu feriykan min emwali L nasi bi L ismi we entm ya'lemun188 Mallarnz aranzda batl ile yemeyin. nsanlarn mallarndan bir frkay SM ile ve de siz bile bile yemeleri iin hakimlere sarktmayn /rvet vermeyin.

189 yes'elune ke an L ehilleti kul hiye mewakyt li L nasi we L hacci we leyse L birr bi en ta'tu L byute min zuhuri ha welakinne L birre men itteka we'tu L byute min ebwabi ha we'ttekullahe lealle km tflihun189 Sana hilallerden sorarlar. De ki: Onlar insanlar ve Hac iin vakitlendirilmitir. BRR, beyt /evlere zuhurundan /zahirlerden /srtlarndan varmanz deildir. Ancak BRR saknan kimseninkidir, ki beyt /evlere kaplarndan varr. Allah'tan saknn, ki felah bulasnz.

190 we katilu fi sebiylillahi elleziyne ykatilune km we la ta'tedu innellahe la yhbb L mu'tediyn190 Sizinle savaanlarla Allah yolunda savan ve ar gitmeyin. Allah mu'tedileri /ar gidenleri sevmez.

191 wa'ktlu hm hays sekftmu hm we ahricu hm min hays ahrecu km we L fitnet eedd min L katli we la tkatilu hm nde L mescidi L harami hatta ykatilu km fi hi fe in katelu km fa'ktlu hm kezalike cezan L kafiriyn191 Onlar nerede yakalarsanz* /onlarla nerede istiskaf eder /olursanz onlarla savan. Sizi kardklar yerden onlar karn. Fitne, savatan daha iddetlidir. Onlar orada sizinle savamadka siz de haram mescid indinde onlarla savamayn. Sizinle savarlarsa onlarla savan. te byledir kafirlerin cezas.

[* "SeKFtmu" peltekSE-KAF-FE kkl: Bkz. "SKFu" Ali mran-112; Ahzab-61; "SeKFtmu" Nisa-91; "teSKaFenne" Enfal-57; "yeSKaFu" Mmtehine-2]

192 fe in intehew fe innellahe afurn rahym192 Nehyeder /nihayete erdirir /vazgeerlerse, phesiz Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

193 we katilu hm hatta la tekune fitnetn we yekune L diyn lillahi fe in intehew fe la udwane illa ala L zalimiyn193 Fitne kalmayp din Allah iin oluncaya dein onlarla savan. Eer vazgeerlerse, dmanlk ancak zalimleredir.

194 eL ehr L haram bi L ehri L harami we L hurumat ksasun fe men a'teda aley km fa'tedu aley hi bi misli ma a'teda aley km we'ttekullahe wa'lemu ennellahe mea L mttekyn194 Haram ay haram ay'a karlktr ve haramlar ksastr. Kim size ar giderse siz de misli ile ona ar gidin, size /sisin iin -daha- ar gitmek olmaz. Allah'tan saknn ve bilin ki Allah saknanlarla beraberdir.

195 we'nfiku fi sebiylillahi we la tlku bi eydi km ila L tehlketi we ahsinu innellahe yhbb L muhsiniyn195 Allah yolunda infak edin. Kendi ellerinizle tehlikeye [helaklenmeye] atlmayn ve ihsan edin /gzellik sergileyin. phesiz Allah muhsinleri /gzellik sergileyenleri sever.

196 we etimmu L hacce we L umrete lillahi fe in uhsr tm fe ma esteysere min L hedyi we la tahliku ruruse km hatta yeblea L hedy mehlle h fe men kane min km meriydan ew bi hi ezen min ra'si hi fe fidyetn min syamin ew sadekatin ew nskin fe iza amin tm fe men temettea bi L umreti ila L hacci fe ma esteysere min L hedyi fe men lem tecid fe syam selaseti eyyamin fi L hacc we seb'atin iza reca' tm tilke aeretn kamiletn zalike li men lem yekn ehl h hadri L mescdi L harami we'ttekullahe wa'lemu ennellahe ediyd L kab196 Hacc ve umreyi Allah iin tamamlayn. Mahsur durumdaysanz hediyeden kolaylk edinin. Hediye yerine eriinceye dein balarnz tahlik etmeyin. Sizden kim hasta olursa ya da ona bandan bir eziyet varsa; o halde syamdan ya da sadakadan ya da nsukundan /kulluk ynteminden fidyelesin. Emin /emniyet /gvende olduunuzda, kim hacca kadar umre ile metalanrsa, hediyeden kolay olan edinsin. Kim bulamazsa, hacda gn ve dndnde yedi syam eder. te bu kamil olarak on'dur. Bu, ehli, haram mescid hazrnda olmayan kimseler iindir. Allah'tan saknn ve bilin ki phesiz Allah, edid L kab'dr.

197 eL haccu ehrn ma'lumatn fe men ferada fi hinne L hacca fe la refese we la fsuka we la cidale fi L hacc we ma tef'alu min hayrin ya'lem hllah we tezewwedu fe inne hayre L zadi L takwa we'ttekuni ya uli L elbab197 Hac bilinen aylardr. Kim onlarda hacc farz ederse; refes [Bakara-187] de fsuk da cidal de yoktur hacda. Hayrdan yaptklarnz Allah bilir. Zade*lenin. phesiz zade*nin hayrls takvadr. Saknn ey elbab ewla's /zl akl sahipleri /leb demeden leblebiyi anlayanlar. [* "teZewweDu" "eL ZaDi" ZE-DAL kkl; "ZiyaDe, ZaDe vb" ile ayn/yakn kkten]

198 leyse aley km cnahun en tebteu fadlen min rabbi km fe iza efad tm min arafatin fe'zkrullahe nde L me'ari L harami we'zkru h ke ma heda km we in kn tm min kabli hi le min L dalliyn198 Rabbinizden fazl aramanzda /istemenizde size gnah yoktur. Arafat'tan ifaz* ettiinizde /aktnzda /kartnzda, Me'ar-i Haram indinde Allah' zikredin. Size yol gsterdii gibi O'nu zikredin. Siz nceden sapknlardandnz.

[* "eFaDa" FE-DAD kkl: Bkz. "lew la fadlllahi aley km we rahmet h fi L dnya we L ahreti le messe km fi ma efad tm fi hi azabn aziym" "zerinizde Allah'n fazl ve rahmeti olmasayd, iine aktnz /karm olduunuz durumda, size dnyada ve ahrette azim bir azab dokunurdu." Nur-14; "we keyfe ta'huzune h we kad eFDa ba'du km ila ba'dn we ehazne min km miysakan aliyz" "Onu nasl alrsnz? Birbirinize kartnz. Sizden galiz bir misak almlard." Nisa-121; "yewme yahrcune min L ecdasi siraan ke enne hm ila nsubin yu'FiDun" "O gn nsub'a doru iFaZ eder gibi ecdase'den sratle karlar." Mearic-43]

199 smme efiydu min hays efaza L nas we'stafirullahe innellahe afurn rahym199 Sonra insanlarn ifaz ettii /akt /kart gibi siz de ifaz edin. Allah'tan balanma dileyin. phesiz Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

200 fe iza kaday tm menasike km fe'zkrullahe ke zikri km abae km ew eedde zikren fe min L nasi men yekul rabbe na ati na fi L dnya we ma le h fi L ahreti min halak200 Kulluk yntemlerinizi [meNaSiKe] yerine getirdiinizde, atalarnzn zikrettii gibi hatta daha iddetli bir zikir ile Allah' zikredin. nsanlardan kimisi "Rabbimiz bize dnyada ver" der. Onlara ahrette halak'tan /yaratl yoktur.

201 we min hm men yekul rabbe na ati na fi L dnya haseneten we fi L ahreti haseneten wek na azabe L nar201 Onlardan kimisi de "Rabbimiz bize dnyada da gzellik ahrette de gzelik ver, bizi ate azabndan koru" der.

202 ulaike le hm nasybn mimma kesebu wallah seriu L hsab202 te onlara kazandklarndan dolay nasib vardr. Allah, Seriul Hisab'dr.

203 we'zkrullahe fi eyyamin ma'dudatin fe men teaccele fi yewmeyni fe la isme aley hi we men teahhare fe la isme aley hi li men itta we'ttekullahe wa'lemu enne km iley hi tuherun203 Sayl gnlerde Allah' zikredin. Kim iki gnde acele ederse ona ism yoktur. Kim ahirler /tehir eder /telerse ona da ism yoktur. Saknan kimse iindir. Allah'tan saknn ve bilin ki O'na harolunacaksnz.

204 we min L nasi men yu'cib ke kawl h fi L hayati L dnya we yhidllahe ala ma fi kalbi hi we hwe L edd L hsam204 nsanlardan kimisi vardr; dnya hayat hakkndaki kawli /sz tuhafna /acayibine /garibine gider ve kalbinde olana Allah' ahid klar; ki o hsam /hasmlarn en arsdr.

205 we iza tewella sea fi L ard li yfside fi ha we yhlike L harse we L nesle wallah la yhbb L fesad205 Yz evirdiinde, arzda; onda fesad karmak /ifsad etmek /bozgunculuk yapmak, ekini ve nesli helak etmek iin alr. Allah fesad /bozgunculuu sevmez.

206 we iza kyle le h ettekllahe ehazet h L zzet bi L ismi fe hasbe h cehennem we le bi'se L mihad206 Ona "Allah'tan sakn" denildiinde, onu ism ile bir izzet yakalar. Ona cehennem yeter. Ne kt bir mihad /yatak.

207 we min L nasi men yeri nefse h ebtiae merdatillahi wallah raufn bi L bad207 nsanlardan kimisi, nefsine karlk Allah'tan razlk aramaya mteri olur /nsanlardan yle kimseler vardr ki, Allah'n rzasna /Allah'n rzas iin nefsini satar. Allah kullarna Rauf'tur.

208 ya eyyha elleziyne amenu dhulu fi L silmi kaffeten we la tettebiu hutuwati L eytani inne h le km adwwn mbiyn208 Ey hayat verdiim/verilen inananlar /iman edenler. Kaffeten /babaa /baaba /kafa kafaya /topyekn SiLM'e /BARI'a girin ve eytann adlmlarna [hutuve'sine] uymayn. phesiz o size apak bir dmandr.

209 fe in zelel tm min ba'di ma caet km L beyyinat fa'lemu ennellahe aziyzn hakiym209 Size beyyineler geldikten sonra kayarsanz /zelil olursanz /zillete derseniz, biliniz ki Allah, Aziz'dir, Hakim'dir.

210 hel yenzurune illa en ya'tiye hmllah fi zulelin min L gamami we L melaiket we kudye L emr we ilallahi trceu L mur210 Gamam'dan glgeler iinde kendilerine Allah'n ve meleklerin gelmesini mi gzetiyorlar? bitirilmitir /Emir tamamlanm /yerine getirilmi /kaza edilmitir. Emir/iler Allah'a dndrlr.

211 sel beni israiyle kem atey na hm min ayetin beyyinetin we men ybeddil ni'metellahi min ba'di ma caet h fe innellahe ediyd L kab211 Onlara beyyine /apak halde ayetten ne verdiimizi ve kendisine geldikten sonra Allah'n nimetini kimin deitirdiini srailoullarna sor. phesiz Allah, edidl kab'dr.

212 zyyine elleziyne keferu L hayat L dnya we yesharune min elleziyne amenu we elleziyne ettekaw fewka hm yewme L kyameti wallah yerzuku men yea bi ayr hsab212 Kfredenlere dnya hayat tezyin edildi /zeyyinelendi /sslendi. man edenlerden tashr ederler /inananlarla elenirler. Saknanlar kyamet gn onlarn stndedirler. Allah diledii kimseyi gayr hsab ile /hesapszca rzklandrr.

213 kane L nas mmeten wahdeten fe beasellah L nebiyyine mbeiriyne we mnziriyne we enzele mea hm L kitabe bi L hakk li yahkme beyne L nasi fi ma ahtelefu fi hi we ma ahtelefe fi hi illa elleziyne utu h min ba'di ma caet hm L beyyinat bayen beyne hm fe hedallah elleziyne amenu li ma ahtelefu fi hi min L hakk bi izni hi wallah yehdi men yea ila sratn mstekym213 nsanlar tek bir mme idi. Allah, nebileri mjdeciler ve uyarclar olarak baas etti. Hakknda muhalefet ettikleri konularda insanlar arasnda hkm vermeleri iin onlarla beraber hak ile kitab indirdi. Kitap verilenler, ancak kendilerine beyyineler geldikten sonra aralarndaki kskanlk yznden onda ihtilafa dtler. Allah, haktan yana hakknda ihtilafa dtkleri konuda inananlar /iman edenleri izniyle yola sokar /klavuzlar. Allah diledii kimseyi mstakim srata /dosdorultulmu /kayyim klnm /kaim olan yola klavuzlar.

214 em hasib tm en tedhulu L cennete we lemma ya'ti km mesel elleziyne halew min kabli km messet hm L ba'sa we L darra we zlzilu hatta yekule L rsul we elleziyne amenu mea h meta nasrullahi ela inne sasrallahi kariyb214 Yoksa sizden nce gelip geenlerin misali /benzeri size /banza gelmeden cennete gireceinizi mi sandnz? Onlara ba's'lar, darlklar ve sarsntlar [zlzilu] dokundu; hatta rsul ve beraberindeki inananlar /iman edenler "Allah'n yardm ne zaman?" diyorlard. Dikkat! phesiz Allah'n yardm karib /yakndr.

215 yes'elune ke maza ynfikune kul ma enfak tm min hayrn fe li L walideyni we L akrabiyne we L yetama we L mesakiyni we'bni L sebili we ma tef'alu min hayrn fe innellahe bi hi aliym215 Sana neyi infak edeceklerini soruyorlar. De ki: Hayrdan ne infak ederseniz; anababa, yaknlar, yetimler, miskinler ve yolun ebni'si /yolcular iindir. Hayrdan her ne infak ederseniz, phesiz Allah ona Alim'dir /onu bilendir.

216 ktibe aley km L ktal we hwe kerhn le km we asa en tekrehu ey'en we hwe hayrn le km we asa en thbbu ey'en we hwe errn le km wallah ya'lem we entm la ta'lemun216 Size ho gelmese /ikrah etseniz de ktal zerinize yazld. Umulur /olur ki hounuza gitmeyen /ikrah ettiiniz bir ey size hayrldr. Umulur /olur ki sevdiiniz bir ey size erdir. Siz bilmezsiniz ama Allah bilir.

217 yes'elune ke an L ehri L harami ktalin fi hi kul ktaln fi hi kebiyrn we saddn an sebiylillahi we kfrn bi hi we L mescidi L harami we hrac ehli hi min h ekber ndellahi we L fitnet ekber min L ktali we la yezalune ykatilune km hatta yerddu km an diyni km in istetau we men yertedid min km an diyni hi fe yemt we hwe kafirn fe ulaike habitat a'mal hm fi L dnya we L ahreti we ulaike ashab L nari hm fi ha halidiyn217 Sana haram aydan ondaki ktal' [sava] soruyorlar. De ki: Onda ktal byktr. Allah'n yolundan alkoymak, ona ve haram mescide kfredip onun ehlini oradan karmak ise Allah indinde daha /en byktr. Fitne, ktal'dan da byktr. G yetirebilseler /genilik gzterebilseler sizi dininizden dndrnceye dein sizinle savamaktan zul etmezler /usanmazlar /geri durmazlar. Sizden kim dininden dnp kafir olarak lrse, ite onlarn amelleri dnya da da ahrette de habt olmu /boa gitmitir. te onlar ate ashabdr. Onlar orada lmszdrler.

218 inne elleziyne amenu we elleziyne haceru fi sebiylillahi we ulaike yercune rahmetellahi wallah afurn rahym218 phesiz inananlar /iman edenler ve Allah yolunda hicret edenler; ite onlar Allah'n rahmetini umarlar /Allah'n rahmetine rcu ederler. Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

219 yes'elune ke an L hamri we L meysiri kul fi hima ismn kebiyrn we menafiu li L nasi we ism hma ekber min nef' hima yes'elune ke maza ynfikune kul L afwe kezalike ybeyyinllah le km L ayati lealle km tetefekkerun219 Sana hamr ve meysir'den soruyorlar. De ki: Bu balamda [bu ikincisi*] ism ierir ki, byk SM ieriyorsa kanlmas /alkanln terk edilmesi gerekir. Ve insanlara fayda** vardr. Eer SM'i faydasndan byk /ya da faydas SM'inden kk kalrsa, kann. [KAININ BYK bir biimde NAF olmayandan.] Ve sana neyi infak*** edeceklerini soruyorlar. De ki: El Afwe. te Allah ayetleri size byle beyan /apak ediyor. Olur ki tefekkr edersiniz.

[* UYUTURUCUnun her eidi (arab yok) ve KUMAR >>> Bu ikincisinde (KSNDE DEL, KNCSNDE).. EYN varsa her ikisi demektir. rnein "SM+EYN" "HER KS DE kanlmal" gibi. "SMha" demek, "Onda GNAH vardr" deil, "Eer faydalar zararndan kk kalrsa TERK EDN" anlamndadr, "kann, imtina edin" anlamndadr.]

[** MENAF/NAF faydal demek. "Kul fihima" BU BALAMDA (ikisinde deil) DE K anlamndadr. VE NSANLARA FAYDA vardr. Bahsi mterek, piyango, loto vb. Bunlarda "meNAF" >>> YARAR vardr. Beden terbiyesi, fak-fuk-fon, ilk renime yardm, stadyum, spor sahalar vb. Hatta hkmet a kapatlr. Fayda nedir? Zarar grmemektir ve grmediinden te, ektiini bimektir. Ama fayda ve zarar BAABA olursa (rnein ikiliyken) salata durursunuz. (Salat iki yznden bile terk edilemez.) Fakat ZARAR FAYDA'y geerse, rnein SARHO (sekret) haldeyken SALATA DURMAYINIZ! Niye durulmaz? nk Maun suresinde de yazar: "Grdn m salattan men edeni?" lla insan deil, nesne de insan men eder!]

[*** GEREK NFAK NEDR? Mesela Vakflar NFAK'n GEREK olan deildir. NEDEN? Vakf kurarak neyi kurtarrsnz? VERG! O kurtardnzdan daha be vakf da yapabilirdiniz. O yl ve on yl VERG vermiyorsunuz. BU NFAK m? Yoksa bilmem ne Holding'in dmenden.. Dikkat! ZEKAT infak deildir. Zekat bir mali ibadettir. NFAK ise ALLAH'A BOR VERMEKTR! Hani "Onlar da Allah'tan raz oldular" deniyor ya ayette.. Allah'dan raz olmaya hak kazanmak iin NCE NFAK ediniz. (Tekrar ediyorum: ZEKAT deil). Zekatn ls vardr. 14de biridir. (Yezidilikte 40da birdir.) nfak udur >>> KEND RIZKINDAN (ocuun vb deil) >>> KEND rzkndan, a kalmak bahasna ALLAH'a BOR VERMEK, kendi nafakasndan bile FERAGAT ile kendi nafakasndan >>> ve sadece ALLAH'a bor verendir. nfak niyetle yaplr; namaz, oru gibi. Mesela birine bir milyon mu gnderdiniz. Onu ona gndermiyorsunuz. Byle olursa ad sadaka olur; filtre/fitre olur. Onu o kiiye deil de [tm isimleri unutun] ALLAH'a verdiniz. Verdiiniz kii sadece NFAKINIZ ulatracak bir ARACIDIR.]

220 fi L dnya we L ahreti we yes'elune ke an L yetama kul slahun le hm hayrn we in thalitu hm fe nwan km wallah ya'lem L mfside min L muslih we lew aellah le a'nete km innellahe aziyzn hakiym220 Dnya ve ahret hakkndadr. Sana yetimlerden soruyorlar. De ki: Onlara /onlar slah etmek hayrldr. Onlarla htilat eder /karrsanz, kardelerinizdir. Allah muhlis olandan mfsid olan bilir /ayrr. Allah dileseydi sizi skntya [Tevbe-128] sokard. phesiz Allah, Aziz'dir, Hakim'dir.

221 we la tenkihu L mrikati hatta yu'minne we le emetn mu'minetn hayrn min mriketin we lew a'cebet km we la tnkihu L mrikiyne hatta yu'minu we le abdn mu'minn hayrn min mrikin we lew a'cebe km ulaike yed'une ila L nari wallah yed'u ila L cenneti we L mafireti bi izni hi we ybeyyin ayati hi li L nasi lealle hm yetezekkerun221 nanncaya /iman edinceye dein mrikati /mrikeler ile nikaylanmayn. Mmine bir emet, ilginizi ekse bile bir mrikeden hayrldr. nanncaya /iman edinceye dein mrikler ile nikahlanmayn. Mmin bir abd, ilginizi ekse bile bir mrikten hayrldr. te onlar atee davet eder /arrlar. Allah ise cennete ve izniyle balanmaya davet eder. nsanlara ayetlerini beyan /apak ediyor, ki tezekkr etsinler.

222 yes'elune ke an L mehyd kul hwe ezen fa'tezilu L nisae fi L mehyd we la takrebu hnne hatta yathrne fe iza tetahherne fa'tu hnne min hays emerekmllah innellahe yhbb L tewwabiyne we yhbb L mtettahhiriyn222 Sana hayz /regl /ayba halinden soruyorlar. De ki: O eza /eziyet /skntdr. Hayz hallerinde kadnlar azledin /onlara sorumluluk, i vb yklemeyin /stlerine gitmeyin. Tahharlanncaya* dein onlara yaklamayn. Tahharlannca onlara Allah'n size emrettii zaman /yerden varn. phesiz Allah tevvablar /tevbe edenleri sever, mtahhirleri /taharlananlar sever.

[* Tahharlanmak iin bkz. Maide-6 ve Nisa-43 ayetlerine]

223 nisa km harsn le km fa'tu harse km enna i' tm we kaddimu li enfsi km we'ttekullahe wa'lemu enne km mlaku h we beiri L mu'miniyn223 Kadnlarnz size hars*tir [OVER]. Hars'inize dilediinizce* varn. Neflseriniz iin takdimde bulunun /nceden gnderin. Allah'tan saknn. O'na kavuacanz** /O'nunla karlaacanz bilin. Mminlere /inanmlara mjdele.

[* Bkz. Deep.Note: Bakara 223]

[** "mLaK" Bakara-46,249; Hud-29]

224 we la tec'alullah urdaten li eymani km en teberru we tetteku we tuslihu beyne L nasi wallah semiun aliym224 Berr [beri?] olmanz, saknmanz ve insanlarn arasn slah etmenizde, Allah' yeminlerinize maruz klmayn.

225 la yahz kmallah bi L lawi fi eymani km welakin yahz km bi ma kesebet kulub km wallah afurn haliym225 Allah yeminlerinizdeki bolaf ile sizi almaz /sorumlu tutmaz. Ancak kalplerinizin kazand ile alr /sorumlu tutar. Allah, Gafur'dur, Halim'dir.

226 lilleziyne yu'lune min nisai him terebbusu erbeati ehrin fe in fa' fe innellahe afurn rahym226 Kadnlardan yalnz /uzak kalmak isteyenler, drt ay gzetirler*. Snmak /yuvalanmak isterlerse; phesiz Allah, Gafur'dur, Rahim'dir.

[* Deep.Note: Bakara 226-237 ve Deep.Note: Eza-Zina-Fuhus]

[* "teReBBSu" Bkz. "yeteReBBasne" Bakara-228,234; "yeteReBBeSune" Nisa-141; "teReBBeSune" Tevbe-52; "teReBBesu" Tur-31]

227 we in azemu L talaka fe innellahe semiun aliym227 Boanmaya /Talak'a azmederlerse; phesiz Allah, Semi'dir, Alim'dir.

228 we'L mtallakat yeterebbasne bi enfsi hinne selasete kuruin we la yehll le hnne en yektmne ma halakallah fi erhami hinne in knne yu'minne billahi we L yewmi L ahri we bulet hnne ehakku bi reddi hinne fi zalike in eradu slahan we le hnne misl ellezi aley hinne bi L ma'rufi we li L ricali aley hinne derecetn wallah aziyzn hakiym228 Talak etmi /boanm kadnlar nefsleri ile kuruin /kerre /evre gzetirler. Allah'a ve ahir gne inanyor /iman ediyorlarsa, Allah'n, rahimlerinde yarattn gizlemeleri onlara helal olmaz. Islah isterlerse, bunun iinde elerinin onlara dnmeleri haktr. Bunun misli /benzeri maruf ile onlarn da zerinedir. Rical iin onlar zerinde bir derece vardr. Allah, Aziz'dir, Hakim'dir.

229 eL talaku merretani fe imsak bi ma'rufin ew tesriyhun bi hsanin we la yehll le km en ta'huzu mimma ateytmu hnne ey'en illa en yehafa ella ykyma hududellahi fe in hf tm ella ykyma hududellahi fe la cnaha aley hima fi ma eftedet bi hi tilke hududllahi fe la ta'tedu ha we men yeteadde hududellahi fe ulaike hm L zalimun229 Talak /boanma iki keredir.