ul. Czerwonego Krzyża 6 lok. 700-377 Warszawa www.apdk.pl

adwokat Agnieszka Pietrzakadwokat Dominika Kołodziejska –

Koza

NadwykonaniaJak ich unikać i jak ich dochodzić minimalizujac koszty w placówce?

Źródła prawa

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz.U. 2008r. Nr 164 poz. 1027) - dalej „Ustawa o świadczeniach”;

Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tekst jednolity: Dz. U. 2013 r. poz. 757) – dalej „u.p.r.m.”; (w zakresie definicji tzw. stanu nagłego”)

Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jednolity: Dz. U. 2013 r. poz. 217)  - dalej „Ustawa o działalności leczniczej”;

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jednolity: Dz. U. 2011 r. Nr 277 poz. 1634) – dalej „Ustawa o zawodzie lekarza”;

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. 2014 r. poz. 121) – dalej „k.c.”;

Źródła prawa

Załącznik do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U.2008.81.484) - dalej „OWU”;

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2013, poz.1447) – dalej „rozporządzenie informacyjne”;

Umowa zawarta przez podmiot leczniczy z właściwym Oddziałem Wojewódzkim NFZ o świadczenie usług zdrowotnych – dalej „Umowa”

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej Ustawa)

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego „kpc”

OWU – ZASADY UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ

Świadczeniodawca udziela świadczeń przez cały okres obowiązywania umowy, zgodnie z określonym w umowie harmonogramem pracy oraz planem rzeczowo-finansowym, stanowiącymi załączniki do umowy (§9ust.1)

OWU – ZASADY UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ

Fundusz jest zobowiązany do sfinansowania świadczeń udzielonych w okresie rozliczeniowym do kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy określonej w umowie (§14.1)

OWU - DEFINICJE

raport statystyczny – informacja o poszczególnych świadczeniach, ze wskazaniem świadczeń objętych rachunkiem, które zostały udzielone w okresie sprawozdawczym

Zobowiązanie Funduszu sfinansowania świadczeń -

ZASADA

udzielonych w okresie rozliczeniowym (np. w okresie roku, kwartału, miesiąca – tj. „zwierający się w ciągu roku kalendarzowego okres wskazany w umowie”)

maksymalna wartość – do kwoty zobowiązania określonego w umowie

Art. 15. Ustawy o działalności leczniczej

Podmiot leczniczy nie może odmówić udzielenia świadczenia zdrowotnegoosobie, która potrzebuje natychmiastowego udzielenia takiego świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia

Art. 19 Ustawy o świadczeniach

• W stanach nagłych świadczenia opieki zdrowotnej są udzielane świadczeniobiorcy niezwłocznie.

• W przypadku gdy świadczenia opieki zdrowotnej w stanie nagłym są udzielane przez świadczeniodawcę, który nie zawarł umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, świadczeniobiorca ma prawo do tych świadczeń w niezbędnym zakresie.

• W razie braku możliwości udzielania świadczeń opieki zdrowotnej określonych w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy lub w związku z wystąpieniem siły wyższej, świadczeniodawca zapewnia, w przypadku, o którym mowa w ust. 1, udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej przez innego świadczeniodawcę.

• Świadczeniodawca, który nie zawarł umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, ma prawo do wynagrodzenia za świadczenie opieki zdrowotnej udzielone świadczeniobiorcy w stanie nagłym. Wynagrodzenie uwzględnia wyłącznie uzasadnione koszty udzielenia niezbędnych świadczeń opieki zdrowotnej. 

Art. 19 Ustawy o świadczeniach

• W celu uzyskania wynagrodzenia, świadczeniodawca składa wniosek do podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej wraz z rachunkiem, wykazem udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej i ich kosztów oraz pisemnym przedstawieniem okoliczności udzielenia świadczeń uzasadniających ich sfinansowanie ze środków publicznych

• Podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych przysługuje prawo kontroli zasadności wniosku.

• Przepisy art. 64 stosuje się odpowiednio. 

Stan nagły- definicja w ujęciu historycznym(art. 3 pkt 3 Ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym

Ratownictwie Medycznym.

stan nagły - stan, w którym odroczenie w czasie pomocy medycznej może skutkować utratą zdrowia albo utratą życia

USTAWA z dnia 8 września 2006 r.  o Państwowym Ratownictwie Medycznym

stan nagłego zagrożenia zdrowotnego - stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia;

„NATYCHMIASTOWOŚĆ" i "BEZPOŚREDNIOŚĆ"

niezwłoczne udzielenie pomocy poprzez natychmiastowe udzielenie świadczenia

Przesłanki otrzymania zapłaty od NFZ w przypadku podmiotu, który nie ma zawartej umowy z OW NFZ

• Zaistniał tzw. stan nagły; • Świadczenie zostało udzielone niezwłocznie;• Podmiot leczniczy nie jest stroną umowy z OW NFZ na

świadczenia we właściwym zakresie, w którym świadczenie zostało udzielone;

• Został złożony wniosek o zapłatę do właściwego OW NFZ wraz z a) rachunkiem b) wykazem udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej i ich kosztów c) pisemnym przedstawieniem okoliczności udzielenia świadczeń uzasadniających ich sfinansowanie ze środków publicznych

Podstawa dochodzenia roszczeń-art. 19 Ustawy

Brak umowy- wniosek wraz z rachunkiem, wykazem udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej i ich kosztów oraz pisemnym przedstawieniem okoliczności udzielenia świadczeń uzasadniających ich sfinansowanie ze środków publicznych.

Art. 19 – kto może domagać się zapłaty ?

świadczeniodawca, który nie zawarł umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej

nie zawarł umowy

brak umowy z NFZ ma zawartą umowę z NFZ, jednak na inny zakres świadczeń

ma zawartą umowę z NFZ, jednak świadczenie to było wykonane ponad limit określony w umowie, a więc nie było świadczeniem objętym umową

NADWYKONANIA U ŚWIADCZENIODAWCÓW KTÓRZY

ZAWARLI UMOWY Z NFZ

Czym jest tzw. nadwykonanie?

Podstawą udzielania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez NFZ jest Umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawarta pomiędzy świadczeniodawcą a dyrektorem właściwego oddziału wojewódzkiego NFZ, (art. 132 ust 1 Ustawy)

Umowa zawarta pomiędzy świadczeniodawcą a NFZ określa warunki udzielania świadczeń oraz tzw. limit.

Czym jest „nadwykonanie”

NFZ jest zobowiązany do sfinansowania świadczeń udzielonych w okresie rozliczeniowym do kwoty zobowiązania NFZ wobec świadczeniodawcy określonej w Umowie (§ 14. 1OWU )

„Nadwykonanie” świadczenie udzielone ponad kwotę zobowiązania określoną w Umowie.

Niezależnie od tego, czy świadczenie opieki zdrowotnej w stanie nagłym zostało udzielone przez świadczeniodawcę, który ma zawartą z Funduszem umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, czy przez świadczeniodawcę, który nie zawarł takiej umowy, koszty takiego świadczenia w określonym zakresie finansowane są wprawdzie ze środków Funduszu, ale wyłącznie poprzez bezpośrednie ich skierowanie do świadczeniodawcy - w ramach zawartej umowy, o jakiej mowa w art. 132 ustawy o świadczeniach, a w razie braku takiej umowy, na podstawie indywidualnego wniosku świadczeniodawcy, o jakim mowa w art. 19 ust. 5 tej ustawy. Jest to jednoznaczne i wyczerpujące uregulowanie warunków, sposobu i zakresu sfinansowania przez Fundusz świadczenia udzielonego w stanie nagłym. Z regulacji tej wynika, że żaden świadczeniodawca nie może pobierać od świadczeniobiorcy wynagrodzenia za świadczenie opieki zdrowotnej udzielone w stanie nagłym, że wynagrodzenie to przysługuje mu wyłącznie od Funduszu oraz że nie ma podstaw prawnych dla sytuacji, aby koszty świadczenia udzielonego w stanie nagłym pokrywał bezpośrednio świadczeniobiorca a następnie Fundusz refundował mu te koszty (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 października 2006 r. II GSK 180/2006)

Przesłanki otrzymania zapłaty od NFZ w przypadku podmiotu, który ma zawartą umowę z OW NFZ

• Zaistniał stan nagły;• Świadczenia udzielone są niezwłocznie;• Podmiot posiada podpisaną umowę z właściwym OW NFZ w

danym zakresie świadczeń;• Wyczerpał się limit na dany zakres (rodzaj) świadczenia;• Świadczeniodawca przedstawi zgodnie z właściwymi

przepisami raport statystyczny oraz dokumenty rozliczeniowe;

Czym jest tzw. „Limit”?

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu - I Wydział Cywilny

z dnia 19 stycznia 2012 r.I ACa 1337/11

Limity świadczeń zdrowotnych określonych w umowach o świadczenie opieki zdrowotnej nie mogą skutkować odmową udzielania świadczenia w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu.

I ACa 1337/11

Świadczenia ratujące zdrowie lub życie w wypadkach nagłych mogą być udzielane zarówno w zakresie leczenia szpitalnego, jak i leczenia ambulatoryjnego.

W momencie kontraktacji usług medycznych żaden świadczeniodawca nie jest w stanie przewidzieć ile procedur w wypadkach nagłych ratujących życie i zdrowie będzie musiał zastosować. Te ostatnie procedury muszą być jednakże w momencie kontraktacji także przewidziane, ale w sytuacji, gdy wyczerpie się limit umowny są nadal realizowane. To niewątpliwie odróżnia procedurę planową od ratującej życie i zdrowie. Ta pierwsza nie zostanie zrealizowana po wyczerpaniu limitu, ta druga zawsze - w ramach posiadanych przez szpital środków zakontraktowanych lub poza nimi, o ile ulegną wyczerpaniu.

Przesunięcia pomiędzy zakresami- § 20 i § 21 OWU

Umowa zawarta na co najmniej na dwa z następujących rodzajów świadczeń:  1)   ambulatoryjna opieka specjalistyczna,  2)   leczenie szpitalne,  3)   opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień,  4)   rehabilitacja lecznicza,  5)   świadczenia zdrowotne kontraktowane odrębnie,  6)   świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej,  7)   opieka paliatywna i hospicyjna

Wniosek świadczeniodawcy składany po upływie kwartału kalendarzowego. Wniosek dotyczący ostatniego kwartału roku kalendarzowego należy złożyć do dnia 15 grudnia roku, którego dotyczy.

Przesunięcia pomiędzy zakresami- § 20 i § 21 OWU

Strony dokonają zmian zawartych umów, polegających na zwiększeniu kwoty zobowiązania ustalonej dla jednego lub kilku rodzajów świadczeń i jednoczesnym zmniejszeniu kwoty zobowiązania za ten kwartał ustalonej dla pozostałych rodzajów świadczeń, z uwzględnieniem art. 158 ustawy.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - V Wydział Cywilny

z dnia 16 kwietnia 2013 r. V ACa 99/13

Zawarcie umowy o wykonywanie określonych rodzajów świadczeń winno być poprzedzone wnikliwym rozeznaniem zapotrzebowania na poszczególne rodzaje świadczeń, tak aby zapewnić ich wykonywanie w zakresie odpowiadającym zapotrzebowaniom.Nie ulega wątpliwości, że może dojść w okresie kwartału do mniejszego zakresu wykonań określonych świadczeń, a większego zakresu wykonań innych świadczeń, np. w stanach nagłego zachorowania, wypadku czy potrzeby natychmiastowego leczenia. Tego typu sytuacjom mają służyć możliwości modyfikacji umowy, przez strony, po złożeniu wniosku odpowiadającego wymaganiom § 20 lub § 21 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 sierpnia 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 81, poz. 484 ze zm.). Przesunięcia środków, dokonywane w oparciu o § 20 i § 21 rozporządzenia, po złożeniu przez świadczeniodawcę wniosku dotyczącego danego kwartału kalendarzowego, nie są obwarowane wykazaniem potrzeby nadwykonań, w jednym zakresie świadczeń, lecz wymagają dokonania przez strony zmian zawartych umów.

 W sytuacji, gdy pozwany odmawia uwzględnienia wniosków dotyczących przesunięć środków i nie przystępuje do zmiany umów, stronie wnioskującej, w ocenie Sądu Apelacyjnego, nie służy roszczenie o zapłatę lecz o zobowiązanie pozwanego do złożenia oświadczenia woli o treści odpowiadającej wnioskowi.

Przesunięcia pomiędzy zakresami- § 20 i § 21 OWU

Zmiany umów nie mogą spowodować: 1)   zwiększenia łącznej kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy, z tytułu wszystkich zawartych z nim umów; 2)   zmniejszenia kwot zobowiązań ustalonych dla poszczególnych rodzajów świadczeń, o więcej niż 15 %, dla każdego rodzaju świadczeń, określonych w umowach na pierwszy dzień okresu rozliczeniowego; 3)   zmniejszenia kwot zobowiązań ustalonych dla poszczególnych zakresów świadczeń w ramach danego rodzaju świadczeń, o więcej niż 20 %, dla danego zakresu świadczeń, określonych w umowach na pierwszy dzień okresu rozliczeniowego;4)   ograniczenia dostępności do świadczeń.Przepisów nie stosuje się do umów, których przedmiotem jest wyłącznie stosowanie leków.

Przesunięcia pomiędzy zakresami- § 20 i § 21 OWU

§ 21 OWU - strony umowy, na wniosek świadczeniodawcy złożony po upływie kwartału kalendarzowego, dokonają zmian zawartych umów, polegających na zwiększeniu kwoty zobowiązania ustalonej dla jednego lub kilku zakresów świadczeń przy jednoczesnym zmniejszeniu kwoty zobowiązania za ten kwartał ustalonej dla pozostałych zakresów świadczeń, z uwzględnieniem art. 158 ustawy. Wniosek dotyczący ostatniego kwartału roku kalendarzowego jest składany do dnia 15 grudnia roku, którego dotyczy.2. Zmiany nie mogą spowodować:• zwiększenia łącznej kwoty zobowiązania Funduszu wobec

świadczeniodawcy, z tytułu zawartej umowy;• zmniejszenia kwot zobowiązań ustalonych dla poszczególnych

zakresów świadczeń, o więcej niż 20 %, dla każdego zakresu świadczeń, określonych w umowach na pierwszy dzień okresu rozliczeniowego

• ograniczenia dostępności do świadczeń.

§ 22- zrzeczenie się roszczeń

W przypadku dokonania zmiany w umowach w trybach określonych w § 20 i 21 świadczeniodawcy nie przysługuje roszczenie przeciwko Funduszowi o zapłatę za świadczenia wykonane ponad kwotę zobowiązania odpowiednio w rodzajach albo zakresach świadczeń, których dotyczyło zmniejszenie kwoty zobowiązania.

Świadczenia nagłe czy planowe? Pierwszeństwo przy rozliczeniach

Narodowy Fundusz Zdrowa przy pomocy tzw. Portalu Świadczeniodawcy oraz Komunikatów NFZ publikowanych na stronach internetowych „wymusza” następującą kolejność rozliczania świadczeń:1. Świadczenia nagłe2. Świadczenia planowe

pkt 3.1. W komunikatach rozliczania świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (II fazy) należy wykazywać świadczenia w następującej kolejności:

• W pierwszej kolejności świadczenia ratujące życie dla świadczeniobiorców z tytułem uprawnienia innym niż ubezpieczony,

• Następnie świadczenia inne niż ratujące życie dla świadczeniobiorców z tytułem uprawnienia innym niż ubezpieczony,

• Następnie świadczenia ratujące życie dla świadczeniobiorców z tytułem uprawnienia ubezpieczony,

• Następnie świadczenia inne niż ratujące życie dla świadczeniobiorców z tytułem uprawnienia ubezpieczony.

załącznik nr 2 do zarządzenia Nr 103/2012/DSOZ z dnia 24 grudnia 2012 r.

nagły - zapłata

planowy

planowy nagły nagły

Limit 3

• zarządzenie Prezesa NFZ nie są źródłem prawa w rozumieniu art. 87 Konstytucji RP;

• zarządzenia zmieniają postanowienia Umowy o ile zostały wprowadzone do jej treści (np. w formie aneksu);

ważne

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 sierpnia 2012 r. I

ACa 512/2012

Skoro powód nie mógł rozliczyć świadczeń ponadlimitowych ratujących życie i zdrowie w przypadkach nagłych, w kolejnych okresach sprawozdawczych, bowiem osiągnięte zostały zakładane w nich limity, a zapisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie nakazywały w pierwszym rzędzie rozliczania świadczeń zrealizowanych, lecz niezapłaconych w poprzednich okresach sprawozdawczych, to wykazywanie przez stronę powodową świadczeń z okresów sięgających kilku miesięcy wstecz, wbrew twierdzeniom pozwanego nie stanowi dowodu praktyk akumulowania świadczeń nagłych, na okres po całkowitym wyczerpaniu limitów, obejmujących w głównej mierze zabiegi planowe.

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu - I Wydział Cywilny

z dnia 3 kwietnia 2012 r.I ACa 181/12

Zakładowi opieki zdrowotnej przysługuje roszczenie o zapłatę za udzielone świadczenie, jeżeli wykaże, że nastąpiło to w sytuacji określonej w art. 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tj. Dz.U. z 2007 r., Nr 14, poz. 89).

Od obowiązku zapłaty za udzielone w takiej sytuacji świadczenie ponadlimitowe NFZ mógłby się jednak uchylić, gdyby wykazał, że zakład opieki zdrowotnej naruszył postanowienia łączącej strony umowy w taki sposób, że pozbawił NFZ możliwości uregulowania należności za te świadczenia w ramach kontraktu.

Odmowa zapłaty za nadwykonania.

Sposoby dochodzenia roszczeń. 

Wezwanie do zapłaty

Odsetki naliczane od dnia następującego po dniu wymagalności a nie od dnia wyrokowania

Ważne: wezwanie do zapłaty wysyłamy jak najwcześniej

Sposoby dochodzenia zapłaty

Ugoda

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać (art. 917 k.c.)

Uchylenie się od skutków prawnych ugody art. 918 k.c.

Uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego, który według treści ugody obie strony uważały za niewątpliwy, a spór albo niepewność nie byłyby powstały, gdyby w chwili zawarcia ugody strony wiedziały o prawdziwym stanie rzeczy.  

Nie można uchylić się od skutków prawnych ugody z powodu odnalezienia dowodów co do roszczeń, których ugoda dotyczy, chyba że została zawarta w złej wierze.

Postępowanie sądowe

Sądem właściwym jest sąd powszechny właściwy miejscowo z uwagi na siedzibę OW NFZ

Powództwo o zapłatę

Pozwanym jest NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA nie Dyrektor właściwego OW NFZ

Ciężar dowodu spoczywa na podmiocie leczniczym, który domaga się wynagrodzenia za świadczenia ponadlimitowe (art.6 k.c.)

Art. 6 k.c.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne

Źródła dowodowe

opinia biegłego (właściwej specjalizacji, anestezjologii i intensywnej terapii, z zakresu rozliczeń z NFZ, inne);

dowód z dokumentów (dokumentacja medyczna, dokumentacja rozliczeniowa, umowa wraz z aneksami, dokumentacja księgowa, korespondencja stron, inne, szczegółowe wyliczenie należności);

dowód z zeznań świadków (osób odpowiedzialnych za organizację i udzielania świadczeń np. ordynatorów oddziałów) ale także lekarzy udzielających świadczeń;

dowód z wyjaśnień stron;

inne;

Zarzuty NFZ - przykłady

Świadczenia nie były świadczeniami nagłymi

Błędne rozliczenie świadczeń (kumulacja świadczeń nagłych w danym okresie rozliczeniowym);

Błędna organizacja świadczeń;

Zrzeczenie się roszczeń w ugodzie bądź aneksie do umowy – najczęściej w przypadku zastosowania tzw. przesunięć (22 OWU);

Koszty postępowania sądowego

5% wartości przedmiotu sporu

zaliczka na koszty opinii biegłego

koszty sądowe

koszty zastępstwa prawnego

koszty zastępstwa prawnego Funduszu (w przypadku przegranej)

Zwolnienie od kosztów sądowych

Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie (art. 103 u.k.s.c.)

Dokumenty uzasadniające zwolnienie od kosztów

bilans, rachunek zysków i strat

wydruk z konta na dzień składania wniosku

umowy kredytowe, zestawienia pożyczek, długów

opis kondycji finansowej podmiotu leczniczego, koszty bieżącej działalności

Dziękujemy za uwagę

APDK AdwokaciAdwokat Agnieszka PietrzakAdwokat Dominika Kołodziejskaul. Czerwonego Krzyża 6 lok. 7 00-377 Warszawa

www.apdk.pl e-mail: ap@apdk.pl

dkk@apdk.pl