Zaštićena područja ne predstavljaju samo važne instrumente očuvanja biodiverziteta, nego sadrže i ogroman potencijal socijalnog i

ekonomskog razvoja. Međutim, ovi potencijali nisu još dovoljno prepoznati, šta više, očuvanje prirode nije dovoljno dobro povezano sa

razvojem zaštićenih područja.

NATREG projekat upućuje na pomenuti izazov, čiji je glavni cilj potvrda i promocija potencijala prirodnih dobara i zaštićenih područja,

kao pokretača održivog regionalnog razvoja i povećanja percepcije zaštićene prirode kao vrednog dobra.

Upravljanje prirodnimdobrima i zaštićenim područjima kao

mogućnost za održivi regionalni razvoj

www.natreg.eu

www.natreg.eu NATREG

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj2

Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvojZaštićena područja ne predstavljaju samo važne instrumente očuvanja biodiverziteta, nego sadrže i ogroman potencijal socijalnog i ekonom-skog razvoja. Međutim, ovi potencijali nisu još dovoljno prepoznati, šta više, očuvanje prirode nije dovoljno dobro povezano sa razvojem zaštićenih područja.

NATREG projekat upućuje na pomenuti izazov, čiji je glavni cilj potvrda i promocija potencijala prirodnih dobara i zaštićenih područja, kao pokretača održivog regionalnog razvoja i povećanja percepcije zaštićene prirode kao vrednog dobra.

Projekat povezuje pet zaštićenih područja i jednu regiju u Adria-Alpe-Panonija regionu.

Ciljevi projektaGlavni cilj projekta je uspostavljanje transnacionalne i multi-sektorske saradnje i razvijanje zajedničke strategije za integrisano upravljanje zaštićenim područjima. U okviru projekta, brojne obuke i transferi znanja će se sprovesti. Pored toga, koristeći participativni pristup svi relevantni akteri regionalnog razvoja, prostornog planiranja, zaštite prirode, civilno društvo i drugi sektori će biti uključeni u zajednički rad na Integralnim planovima upravljanja za zaštićena područja i na Strategiji za razvoja ekoloških koridora. Nakon završetka projekta, predviđen do kraja jula 2011, iniciraće se pokretanje nekoliko novih projekata.

Projektni partneri• Zavod Republike Slovenije za zaštitu prirode, Vodeći partner• Republika Slovenija, Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja

3

• Kancelarija Vlade Koruške, Odeljenje 20 - Prostorno planiranje i razvoj, Odeljenje za zaštitu prirode • Kancelarija Vlade Štajerske, Odeljenje 16 - Planiranje i regionalni razvoj• Odeljenje prostornog planiranja i parkova Regiona Veneto• Regionalna agencija za zaštitu životne sredine - ARPA Emilija Romanja• Univerzitet u Klagenfurtu, Katedra ekonomike• Regionalni centar za životnu sredinu, Kancelarija u Sloveniji• Zavod za prostorno planiranje Koprivničko - Križevačke županije• Javna ustanova za upravljanje zaštićenim prirodnim vrednostima u Koprivničkoj – Križevačkoj županiji• Javno preduzeće Vojvodinašume Petrovaradin

NATREG pilot područjaProjekat povezuje šest zaštićenih područja u Adria-Alpe-Panonija teritoriji. • Specijalni rezervat prirode Deliblatska Peščara, Srbija• Pohorje, Slovenija• Parkovi Delta reke Po Veneto i Emilija Romanja, Italija• Regionalni park Mura-Drava, Hrvatska• Štajerska, Austrija• Vellacher Kotschna, Austrija

NATREG Projekat je finansiran od strane transnacionalnog programa saradnje jugoistočne Evrope (SEE Program). SEE Program ima za cilj da razvije transnacionalno partnerstvo o pitanjima od strateškog značaja, u cilju poboljšanja teritorijalnog, ekonomskog i socijalnog procesa in-tegracije i da doprinese koheziji, stabilnosti i konkurentnosti u regionu. Za ovu namenu, program pokušava da ostvari visok kvalitet, projektima orjentisanim ka rezultatima od strateškog karaktera, relevantnih za pro-gramsko područje.

Projekt menadžer, Gregor Danev, E-mail: gregor.danev@zrsvn.siMenadžer za komunikaciju Milena Marega, E-mail: milena.marega@guest.arnes.si

www.natreg.eu

Ova publikacija odražava stavove autora i Upravni organ SEE programa ne može biti odgovoran za bilo kakvu upotrebu, koji mogu biti sačinjeni od informacija koje su sadržane u njemu.

www.southeast-europe.net

Kontakti

“Pohorje, planinski kompleks koji pokriva 840 km2, leži u severoistočnom delu Slovenije, južno od reke

Drave. Smrča i bukva na kiselim zemljištima preovlađuju u ogromnim šumama Pohorja, dok duž potoka

u klisurama mogu biti nađene mešovite lišćarske šume. Usled nepropustljive podloge, formirane su

karakteristične tresave (tresetne bare) sa malim jezerima i močvarnim šumskim zemljištem. Planinske

šume predstavljaju staništa za mnogobrojne retke i ugrožene vrste ptica kao što su detlić, sova itd. Strmi

dolinski tokovi sa lišćarskim šumama su, takođe, važne kao staništa ugroženih vrsta leptira i amfibija.

Glavne ekonomske aktivnosti na Pohorju su korišćenje šuma, ruralna ekonomija (ruralni razvoj - razvoj

sela) i turizam. U 2001. godini potpisan je sporazum o razvoju Regionalnog parka Pohorje. U 2004. godini,

Pohorje je proglašeno kao Natura 2000 područje (SPA i SCI).

www.natreg.eu POHORJE

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj4

5

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjem Pohorje je danas preopterećeno negativnim uticajima koji ugrožavaju vrednosti područja usled ne koordiniranog upravljanja. Najveći konf-likti nastaju iz administrativne podeljenosti područja usled različitih inicijativa od strane prostornog planiranja, regionalnog razvoja i sektora očuvanja prirode. Prostor je teritorijalno podeljen između 16 opština, tri agencije regionalnog razvoja, četiri najvažnija turistička preduzeća i dve regionalne jedinice zaštite prirode, koji prebacuju odgovornosti sa jed-nog sektora na drugi. Prema tome, harmonizacija težnji (aspiracija) će biti jedan od glavnih ciljeva u NATREG projektu.

NATREG ciljevi u pilot oblastiOsnovna svrha je ohrabriti održivi razvoj u čitavom području Pohorja kroz prepoznavanje zaštićenog područja kao jednog od glavnih pokretača planova i investicija budućeg razvoja.

Specifični ciljevi ovog NATREG pilot područja su:• Široko prepoznavanje potencijala područja;• Uključivanje javnosti i NVO u procese planiranja upravljanja;• Razvoj integralan plana upravljanja za područja NATURA 2000;• Razvoj predloga projekata koji će uslediti, a koji potiču iz prepoznatih potencijala područja;• Inicirati (pokrenuti) proces usvajanja Regionalnog parka Pohorje.

Očekivani rezultatiGlavni rezultat projekta će biti harmonizacija aktivnosti ključnih sek-tora prisutnih na području prema integralnom planu upravljanja, da bi se eliminisale administrativne i druge prepreke. Biće ustanovljeno udruženje lokalnih interesnih grupa. Sporazum o razvojnim inicijativa-ma, kao i o merama očuvanja u ovom pilot području će biti ostvaren kroz seriju radionica. Održivi razvoj i zaštita prirode će biti implementirani kroz planove regionalnog razvoja Pohorja, a svest lokalnog stanovništva će biti značajno podignuta.

Zavod za zaštitu prirode Republike Slovenije, Ljubljana.Jurij Gulič, jurij.gulic@zrsvn.siUprava za prostorno planiranje, Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja Republike Slovenije, Ljubljana.Blanka Bartol, blanka.bartol@gov.siRegionalni centar za životnu sredinu, Kancelarija u Sloveniji, Ljubljana.Milena Marega, milena.marega@guest.arnes.si

www.zrsvn.si

Lokalni partneri

“Specijalni rezervat prirode (SRP) Deliblatska peščara je jedna od poslednjih i najvećih oaza peščane,

stepske, šumske i vegetacije vlažnih staništa u Panonskoj niziji. SRP Deliblatska peščara je locirana u

jugoistočnom delu Autonomne pokrajine Vojvodine duž regionalnog puta između Beograda i Temišvara

(Rumunija), kao i između Dunava i Karpata.

Ovo prostrano elipsoidno područje ukupne površine od 34.829,32 ha sa mnogobrojnim peščanim

masivima okruženih plodnim poljoprivrednim zemljištem jedan je od najvećih centara biodiverziteta u

Evropi i region izvanrednih jedinstvenih vrednosti zaštite prirode. Lokalitet Labudovo okno je Ramsarsko

područje i to stanište ptica močvarica, kao i najveće migratorno područje u ovom delu Evrope. Usled

njegovog bogatstva flore (900 biljnih vrsta, od kojih su neke reliktne i raritetne vrste) i mnogo vrsta ptica

(posebno orla krstaša i stepskog sokola), ovo područje je označeno kao IBA područje (Important Bird Area).

www.natreg.eu DELIBLATSKA PEŠČARA

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj6

7

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjem Zbog nerazumevanja i nedovoljne komunikacije između odgovarajućih institucija, nepostoji odgovarajući plan upravljanja za ovo zaštićeno područje. Području, takođe, nedostaje zajednička promocija i strate-gija razvoja turizma, kao i odsustvo konsenzusa između upravljača JP Vojvodinašume i Zavoda za zaštitu prirode Srbije o ključnim turističkim punktovima. Participativno uključivanje lokalnog stanovništva i lokalnih zajednica u upravljanju zaštićenim područjem je slabo, kao i učešće u pronalaženju mogućnosti za razvoj i rast prihoda generisanih (proiz-vedenih) od turizma. Negativni demografski trendovi su, takođe, evi-dentirani unutar i oko granica ovog rezervata prirode.

NATREG ciljevi u pilot oblasti• Početak intenzivne komunikacije i saradnje između institucija i sektora i postizanje (dostizanje) sporazuma o zajedničkim principima i merama upravljanja;• Uključivanje lokalnih zajednica u proces upravljanja i promocija SRP Deliblatska peščara na širem području kao jedinstvenom mestu od lokalne i globalne važnosti;• Predstavljanje dobrih praksi saradnje i učešća relevantnih institucija vlasti i poziv da učestvuju u razvoju novih ideja za dalje investicione projekte, posebno da zaustave negativne demografske trendove.

Očekivani rezultati• Jačanje saradnje, bolji transfer znanja i podela iskustava između relevantnih institucija i vlasti, kao i kreiranje pogodnih uslova za promotivne i edukativne aktivnosti koje će se dovesti u vezu sa očuvanjem prirode i zaštićenim područjem;• Povećanje svesti o važnosti prirodnih resursa i biodiverziteta, povećanje kapaciteta za njihovo održivo korišćenje, povećanje participacije (uključivanja) interesnih grupa.

Javno preduzeće Vojvodinašume, PetrovaradinMiljan Velojić, mvelojic@vojvodinasume.rsIvana Grujičić, grujicic@vojvodinasume.rs

www.vojvodinasume.rs

Lokalni partneri

“Regionalni park Delte reke Po, koji se prostire se na 70.500 hektara u italijanskim regijama Veneto i Emilia-

Romanja, oblikovan je rukavcima reke koji se ulivaju u Jadransko more. Zbog posebnog izgleda predela i

bogatog biodiverziteta ovaj region je jedan od najvažnijih močvarnih sistema na Mediteranu, kao i u Evropi.

Glavni izvor prihoda za luke Ravena i Porto Viro su poljoprivreda, turizam i lov. Takođe, lovstvo predstavlja

prihod ali i faktor koji ima ključnu ulogu u očuvanju Natura 2000 mreže. Delta se danas suočava sa problemima

kao što su smanjivanje broja stanovništva, ekonomska nesigurnost i uticaj klimatskih promena. Ali, uprkos

činjenici da je ovo područje ranjiva oblast, Delta reke Po pruža mogućnosti za razvoj niza aktivnosti.

www.natreg.eu REGIONALNI PARK DELTE REKE PO

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj8

9

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjem Prirodni uslovi i ekonomski indikatori izazvali su sukob koegzisten-cije upravljanja biodiverzitetom i ekonomskog razvoja. Glavne teme razgovora su proširenje površina parka gde će biti dozvoljena gradnja, projekat nove trase postojećeg Rimskog puta, proširenje lovišta, sma-njenje broja ptica koje se hrane ribom, upravljanje rekom, kanalima i obalom. U nekim slučajevima, različite vizije i nedostatak komunikacije na različitim administrativnim nivoima imaju važnu ulogu. Glavni prob-lem je kako uključiti sve zainteresovane strane u pronalaženju rešenja i usklađivanju različitih mišljenja.

NATREG ciljevi u pilot oblastiKrajnji cilj Regije Veneto i ARPA Emilija-Romanja, NATREG Partnera na projektu je da se smernice sadržane u trans-nacionalnoj strategiji ugrade u okvir lokalne politike u cilju razvoja zajedničkog plana za upravljanje Parka Delte reke Po. Park se nalazi u nadležnosti dve regionalne adminis-tracije Veneto i Emilija-Romanja i kroz projekat je postavljen ambiciozan cilj stvaranja inter-regionalna parka Delte reke Po. Ovaj cilj se odnosi na potrebe pojednostavljenja komplikovanog planiranja u okviru Delta Po područja, uz prisustvo različitih planskih instrumenata koje su predložile različite lokalne vlasti.

Očekivani rezultati Očekivan rezultat koji je zajednički definisan od strane Veneto i Emilija-Romanja je da se kroz međuregionalni plan upravljanja dođe do pomire-nja mera koje treba da se usklade sa potrebama očuvanja ekološke i prirodne ravnoteže zaštićenih područja i garantuje uslove da se obezbedi privredni rast i razvoj zona u blizini parkova, gde stanovništvo određene restrikcije zbog blizine osetljivim oblastima često vide kao prepreku za razvoj, a ne priliku za rast.

Odeljenje za prostorno planiranje i parkove Veneto regiona, VenecijaTiziana Quaglia, tiziana.quaglia@regione.veneto.it u saradnji sa Veneto Delta Po Park, Manuela Finesso, info@ parcodeltapo.orgRegionalna agencija za zaštitu životne sredine – ARPA Emilija Romanja, BolonjaIrene Montanari, imontanari@arpa.emr.it u saradnji sa Emilija Romanja Delta Po Park, Lucilla Previati, direttore@ parcodeltapo.it

www.parcodeltapo.org www.PTRC.it www.arpa.emr.it

Lokalni partneri

“Regionalni park Mura - Drava je privremeno zaštićen 2008. godine. On se proteže od granice sa Republikom

Slovenijom kroz 5 županija do granice na Dunavu. NATREG Pilot područje obuhvata samo jedan deo

privremeno zaštićenog regionalnog parka Mura - Drava u Koprivničko-križevačkoj županiji. Drava ima

prirodno korito sa mnogo meandara i rukavaca i raznovrsnim životinjskim i biljnim svetom. Pilot područje

obuhvata 12 sela (razbacana naselja -“konaki”) i 3.000 stanovnika.

Gradovi Koprivnica i Đurđevac se nalaze 10 km od reke Drave. Podravina je poljoprivredno područje sa

razvijenom prehrambenom industrijom (Podravka) i ima najveće zalihe prirodnog gasa u Hrvatskoj (2/3

nacionalne proizvodnje), kao i veliki geotermalni potencijal, zbog brojnih lokaliteta sa geotermalnom

vodom. Ovo područje je takođe domovina naivnog slikarstva.

www.natreg.eu REGIONALNI PARK MURA – DRAVA

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj10

11

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjemZbog nedostatka komunikacije između odgovornih institucijama na nacionalnom i regionalnom nivou (razvoj, prostorno planiranje, zaštita prirode i ekonomija), plan upravljanja za zaštićeno područje nije još uvek pripremljen. Takođe, nedostaju naučni podaci o biodiverzitetu kao i pros-torni plan za sliv reke Drave. Dosadašnje i trenutne strategije razvoja u zaštićenom području predviđaju izgradnju hidroelektrane, plovnost reke od Osijeka do Ferdinandovaca, korišćenje geotermalne energije i razvoj turizma, intenzivnu poljoprivredu, kao i 3 prirodna zaštićena područja bez obzira na nedostatak investicija. Pored problema depopulacije ob-lasti nedostaje odgovarajuća komunikacija i konsenzus između lokalnih zajednica i institucija za održivi razvoj.

NATREG ciljevi u pilot oblasti• Pokretanje intenzivne komunikacije i saradnje između institucija i dogovor o zajedničkom planu upravljanja.• Započeti uključivanje lokalne zajednice u planiranje upravljanja, kao i predstavljanje dobre prakse saradnje i učešća nadležnih organa.• Promovisanje Parka, povezivanje sa drugim relevantnim institucijama duž reke Drave u Mađarskoj, Austriji i Sloveniji.• Razvijanje ideja za dalje investicione projekte za Regionalni park.

Očekivani rezultati • Pripremljen nacrt plana upravljanja za najvrednija vlažna zemljišta u pilot području. • Sprovedene studije održivog razvoja turizma i biodiverziteta.• Poboljšanje regionalne i lokalne politike u vezi zaštite prirode u regionalnom parku.• Uspostavljanje međusektorske mreže.Uspostavljanje web sajta za promociju prirodnih bogatstava u Koprivničko-križevačkoj županiji, pripremljene brošure o Regionalnom parku . • Pripremljeni novi predlozi projekata.

Zavod za uređenje Koprivničko - Križevačke županije, Koprivnica Mladen Matica, mladen.matica@kckzz.hr Javna ustanova za upravljanje zaštićenim prirodnim vrednostima na području Koprivničko – Križevačke županije, Koprivnica Željka Kolar, zastita.prirode.kk-zupanije@kc.t-com.hr

www.zastita-prirode-kckzz.hr

Lokalni partneri

“Štajerska je po veličini druga najveća pokrajina Austrije sa površinom od oko 16,400 kvadratnih

kilometara i sa vrlo raznolikim pejsažom - od alpskog regiona na severozapadu (Dachstein 2.995m) do

brdovitog regiona na jugoistoku. “Zeleno srce “ Austrije (61% zemljišta je pokriveno šumama) je poznato

po atraktivnosti za zimske sportove, kao i po termalnim oblastima i “Weinland” (zemljišta vina) na južnoj

granici sa Slovenijom. Štajerska je prekrivena velikim brojem zaštićenih područja, na primer Nacionalni

park “Gesause”, takozvani “Europaschutzgebiete” (Natura 2000) i područja sa zaštićenom prirodom ili

pejsažom, sa mnogo različitih vrednih prirodnih bogatstava.

Stanovništvo (1,207,000 stanovnika) koncentriše u širem regionu grada Grac i alpskom regionu u glavnom

u dolinama reka Mur, Murc i Ens.

www.natreg.eu ŠTAJERSKA

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj12

13

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjemU centralnoj oblasti Štajerske, na primer oko Graca, ekonomskom re-gionu Leoben-Bruck-Kapfenberg, Aichfeld-Murboden ili Veiz-Gleis-dorf, stanovanje, privreda i infrastruktura su u porastu i fragmentiraju staništa. Osim toga, glavni koridori za sisare (na evropskom nivou) prese-caju Štajersku od jugozapada do severoistoka. Većina razvojnih aktivnosti nalaze se izvan zaštićenih područja, tako da sa aspekta prostornog planiranja fokus mora biti na obezbeđivanju veze između kroz izgradnju “zelene mreže”.

NATREG ciljevi u pilot oblasti• Definisanje relevantnih “zelenih zona” (staništa) u zaštićenim i ne-zaštićenim područjima širom celog kantona i susednih država (Slovenija, Koruška, Salcburg, Gornja i Donja Austrija i Burgenland). • Identifikovanje “zelene mreže” (glavni ekološki koridori između staništa) u regionalnim razmerama 1:50,000. • Analiza glavnih prepreka za povezivanje prouzrokovane naseljima i infrastrukturom.• Obezbeđivanje održive funkcionalnosti zelenih površina kroz koordinaciju različitih funkcija kao što su ekologija, zaštita od prirodnih opasnosti, rekreacije i turizma. • Razvijanje mera u oblasti prostornog planiranja na regionalnom nivou.

Očekivani rezultati Rezultati NATREG projekta će biti osnova za donošenje regionalnih pros-tornih planova, odnosno propisa pokrajinske Vlade Štajerske. Ovi planovi uzimaju u vezu ekologiju, pejsaž, prirodna bogatstva, naselja, industriju i slično i moraju da budu praćeni od strane prostornog planiranja vlasti na lokalnom nivou. Osnovni cilj je da se izbegne nova zone izgradnje u takozvanim “vrućim tačkama” zbog funkcija povezivanja. Drugi cilj je da se izgradi kapacitet u oblasti povezivanja staništa za plan-ere i nadležnih u oblasti saobraćajne infrastrukture, vodoprivrede i pros-tornog planiranja na lokalnom i regionalnom nivou.

Kancelarija Vlade Štajerske, Odeljenje 16 – Planiranje i Regionalni razvoj, Graz Martin Wieser, martin.wieser@stmk.gv.at

www.raumplanung.steiermark.at

Lokalni partneri

“Zaštićeno područje se geografski nalazi na teritoriji koruških opština Bad Eisenkappel. Nalazi se u alpskoj

dolini u najjužnijem delu Austrije.

Sa površinom od 586 ha jedno je od najvećih zaštićenih područja u okviru Natura 2000 mreže u Koruškoj.

Vellacher Kotschna je proglašena od strane koruške Vlade zaštićenim područjem 1959. god. Godine 2002.

je određeno kao PSCI (zaštićeno područje od posebnog interesa) NATURA 2000 područje. Glavni cilj je

zaštita očuvanje jedinstvenog biotičkog skupa u ovoj oblasti.

www.natreg.eu VELLACHER KOTSCHNA

NATREG Upravljanje prirodnim dobrima i zaštićenim područjima kao mogućnost za održivi regionalni razvoj14

15

Ključna pitanja i izazovi u upravljanju zaštićenim područjem Do današnjeg dana, nije napravljen sveobuhvatni plan upravljanja za Vellacher Kotschna. Opadajući trend poljoprivrede uzrokovan je širenjem grmlja i šumske vegetacije. U regionu južne Koruške, posebno ruralnih područja u blizini granice sa Slovenijom, primećene su jake emigracije i povećanje starenje stanovništva. Posledice su smanjenje ekonomske moći i smanjenje lokalne infrastrukture.Veće interesovanje za aktivnosti na otvorenom, kao što su planinarenje i planinski biciklizam, ipak, otkrivaju nove mogućnosti za budući razvoj, ukoliko se vrši održivo upravljanje.

NATREG ciljevi u pilot oblastiGlavni cilj projektnog područja je usklađivanje upravljanja aktivnos-tima zaštite prirode u koordinaciji sa razvojnim merama u zaštićenom području kroz:• Razvoj smernica za ekonomsko vrednovanje prirodnih dobara i razvoj potencijala - Prirodni resursi računovodstvu.• Analiza postojećih problema i neslaganja između ciljeva očuvanja prirode i drugih sektora (razvoj, prostorno planiranje, ...) kao ulaza za dalji razvoj i implementaciju zajedničke strategije.• Prikupljanje i procena primera dobre prakse kao ulaza za razvoj zajedničke strategije• Uspostavljanje platforme znanja.

• Razvoj regionalnih, međuregionalnih i prekograničnih strategija razvoja zasnovanim na povezanosti zaštićenih područja i integracija zaštite prirode i ekonomike.

Očekivani rezultati • Procena trenutnog stanja zaštićenog područja (staništa, zaštićene biljake i divlje životinje). • Izrada plana upravljanja za zaštićeno područje. • Izgradnja kapaciteta: organizovanje obuke za obezbeđivanje veština za participativni i integrisani pristup procesu planiranja i sprovođenju zajedničke strategije. • Uspostavljanje međusektorske mreže, priprema regionalne, međuregionalne i prekogranične razvojne strategije i mreža za zaštićena područja prema različitim potrebama pilot oblasti.

Univerzitet u Klagenfurtu, Katedra ekonomike, Klagenfurt Michael Getzner, michael.getzner@uni-klu.ac.at Kancelarija Vlade Koruške, Odeljenje 20 – Prostorno planiranje i razvoj, Odeljenje za zaštitu prirode, Klagenfurt Bernhard Gutleb, bernhard.gutleb@ktn.gv.at

www.ktn.gv.atwww.bad-eisenkappel.info

Lokalni partneri

NATREG Projekat je finansiran od strane transnacionalnog programa saradnje jugoistočne

Evrope (SEE Program). SEE Program ima za cilj da razvije transnacionalno partnerstvo o

pita njima od strateškog značaja, u cilju poboljšanja teritorijalnog, ekonomskog i socijalnog

procesa integracije i da doprinese koheziji, stabilnosti i konkurentnosti u regionu. Za ovu

namenu, program pokušava da ostvari visok kvalitet, projektima orjentisanim ka rezultatima

od strateškog karaktera, relevantnih za programsko područje.

www.southeast-europe.net

Ova publikacija odražava stavove autora i Upravni organ SEE programa ne može biti odgovoran

za bilo kakvu upotrebu, koji mogu biti sačinjeni od informacija koje su sadržane u njemu.

Izradu ove brošure je sponzorisao Zavod za zaštitu prirode Republike Slovenije.

MINISTRSTVO ZA OKOLJE IN PROSTOR

Prevod sa engleskog:Grujičić I., Velojić M., Seratlić B.

Dizajn i prelom:AvantGuarde Design, Beograd

Štampa:Zlatna Knjiga, Jagodina