10
Hogeschool Rotterdam Civiele Techniek Minor Waterbouw Groep 4 Project Water – Opgave week 4 Uitwerking van de opgave m.b.v. MicroFEM Notitie week 4 Auteurs: Mark Havelaar 0831687 Joost den Hoedt 0836367 Joey Joha 0838275 Bart Janssen 0836173 Wouter Jaspers 0841502 Modulecode: igoDOI21p Docenten: J.Langedijk / W.Kuppen Datum: 02102013 Versie: 1

voorbeeld berekening doorlatendheid door een dam

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Verslag van een analytische berekening samen met de calculatie van MicroFEM. In deze berekening is de doorlatendheid van een dam berekend

Citation preview

 

 

   

H o g e s c h o o l   R o t t e r d a m   -­‐   C i v i e l e   T e c h n i e k   -­‐   M i n o r   W a t e r b o u w   -­‐   G r o e p   4  

Project  Water  –  Opgave  week  4  Uitwerking  van  de  opgave  m.b.v.  MicroFEM              

Notitie  week  4  

08  Fall  

Auteurs:  Mark  Havelaar   0831687  Joost  den  Hoedt   0836367  Joey  Joha     0838275  Bart  Janssen     0836173  Wouter  Jaspers   0841502    Modulecode:     igoDOI21p    Docenten:     J.Langedijk  /  W.Kuppen    Datum:     02-­‐10-­‐2013  Versie:       1    

 

Pagina  2  

1.     Inleiding  Deze  notitie  is  onderdeel  van  het  project  Water  deel  1.  Dit  project  heeft  als  doel  het  uitwerken  en  simuleren  van  een  aantal  opgaven  met  behulp  van  het  programma  MicroFEM.    MicroFEM  is  een  programma  om  grondwaterstromingen  te  simuleren.  Iedere  opgave  wordt  eerst  analytisch  uitgewerkt,  waarna  het  gesimuleerd  wordt  in  het  programma.  Uiteindelijk  worden  de  resultaten  met  elkaar  vergeleken.      Het  doel  van  de  berekening  is  aan  te  tonen  hoe  waterdicht  de  dam  is  en  waar  de  verbeterpunten  en  zwakke  punten  van  de  constructie  zitten.    Dit  rapport  is  Opdracht  4  van  de  7  te  maken  opdrachten  voor  deze  module.    Het  rapport  bevat  de  volgende  zaken;  

-­‐ Hfstk  2     Analytische  uitwerking  van  de  opdracht;  -­‐ Hfstk  3     Uitwerking  van  de  opdracht  m.b.v.  MicroFEM;  -­‐ Hfstk  4     Verklaring  van  de  verschillen  tussen  de  analytische  uitwerking  

en  de  MicroFEM  uitwerking;  -­‐ Hfstk  5     Conclusies  en  aanbevelingen;  

 Deze  opdracht  wordt  uitgerekend  conform  de  dwarsdoorsnede  die  weergegeven  is  in  figuur  1  van  Hoofdstuk  2.                                        

 

Pagina  3  

2.   Analytische  uitwerking      H1     =  10m  H2     =  8m  x   =  2m  +  4  =  6m  B     =  40m  k     =  1  +  4  =  5m/dag  L   =  1m          

A. Bereken  het  debiet  Q  in  m3/dag  en  het  verloop  van  de  stijghoogtelijn.    

(a)                  𝑄 = !∗!∗(!!!!!!!)!"

                     𝑄 = !∗!∗  (!"!!!!)

!∗!"    

                                         𝑄 = 𝟐,𝟐𝟓  𝒎𝟑/𝒅𝒂𝒈    

(b)   𝐻 =   𝐻!! − 𝑥

𝐵(𝐻!

! −𝐻!!)  

 

                       𝐻 =   10! − 𝑥!"(10! − 8!)        voor    x  =  0    tot  x  =  40.  

   Zie  de  grafiek  op  de  volgende  pagina  (figuur  2)  voor  het  verloop  van  de  stijghoogte  door  de  dam.      

Figuur  1  Schematische  doorsnede  

 

Pagina  4  

     

   B.   Hoe  lang  doet  het  water  er  gemiddeld  over  om  door  de  doorlatende  laag  in  de  dam  te  stromen?  

 De  stromingssnelheid  (q(x))  neemt  toe  naarmate  het  verder  door  de  dam  heen  stroomt.  Dit  komt  omdat  het  stroomoppervlak  kleiner  wordt  en  de  snelheid  dus  toe  neemt.  Om  de  stromingssnelheid  q(x)  met  x  =0  tot  x  =  40  uit  te  rekenen  dient  de  volgende  formule  te  worden  gehanteerd;    

𝑞   𝑥 = 𝑄𝐻(𝑥)

         invullen  geeft;  

𝑞   𝑥 =𝑄

𝐻! −𝑥𝐵(𝐻!

! −𝐻!!)  

𝑞   𝑥 =𝑄

 (𝐻! − (𝑥 ∗𝐻!!!𝐻!

!

𝐵))!/!

 

 Deze  formule  bevat  een  aantal  constanten,  daardoor  is  de  formule  te  herleiden  tot;    

𝑞   𝑥 =𝐶1

 (𝐶2+ 𝐶3 ∗ 𝑥)!/!  

     

0  

2  

4  

6  

8  

10  

12  

0   2   4   6   8   10   12   14   16   18   20   22   24   26   28   30   32   34   36   38   40  

 Stijghoogte  (H

)  

Plaats  in  de  dam  (m)  

Verloop  stijghoogte  

Stijghoogtelijn  

Figuur  2  Stijghoogte  lijn  

 

Pagina  5  

Met  daarin  de  constanten;    

𝐶1 = 𝑄 = 2,25𝑚3𝑑𝑎𝑔

 

 𝐶2 = 𝐻!

! = 10! = 100𝑚    

𝐶3 =𝐻!! −𝐻!

!

𝐵=10! − 8!

40 =  0,9    Herschrijven  van  de  formule  geeft;    

𝑞   𝑥 = 𝐶1 ∗ 𝐶2+ 𝐶3 ∗ 𝑥!!/!

 

 Differentiëren  geeft  dan;    

𝑞   𝑥 =2 ∗ 𝐶2+ 𝐶3 ∗ 𝑥

!! ∗ 𝐶1

𝐶3  

 De  integraal  wordt  nu  over  een  afstand  van  x=0  tot  x  =40;    

𝑞 𝑥 =  2 ∗ 𝐶2+ 𝐶3 ∗ 40

!! ∗ 𝐶1

𝐶3 −  2 ∗ 𝐶2+ 𝐶3 ∗ 0

!! ∗ 𝐶1

𝐶3

!"

!

 

 

𝑞 𝑥 =  2 ∗ 10+ 0,9 ∗ 40

!! ∗ 2,25

0,9 −  2 ∗ 100+ 0,9 ∗ 0

!! ∗ 2,25

0,9

!"

!

 

 

𝑞 𝑥 = 58− 50 = 8  𝑚/𝑑𝑎𝑔  !"

!

 

   Het  aantal  dagen  die  het  water  er  maximaal  over  doet  is  dan;    

𝑡 =𝐵

𝑞(𝑥)!"!

=408 = 𝟓  𝒅𝒂𝒈𝒆𝒏  

     

 

Pagina  6  

3.     MicroFEM  uitwerking  De  dam  zoals  uitgewerkt  in  de  analytische  uitwerking  is  gecontroleerd  met  behulp  van  een  simulatie  in  het  programma  MicroFEM.  Bij  deze  uitwerking  is  er  voor  gekozen  om  de  dam  niet  per  strekkende  meter  uit  te  rekenen  maar  voor  een  stuk  van  10  meter.  Dit  om  het  model  duidelijker  te  maken.  Wel  moet  rekening  worden  gehouden  met  een  debiet  dat  dus  een  factor  10  verschaalt  is.    Na  het  invoeren  van  het  model  in  MicroFEM  wordt  er  een  calculatie  uitgevoerd.  Het  invullen  van  het  model  in  MicroFEM  gebeurt  via  een  aantal  stappen;  

-­‐ Stap  1   Invoeren  afmetingen  bovenaanzicht  model;  -­‐ Stap  2   Generen  model  met  behulp  van  het  invoeren  van  knopen;  -­‐ Stap  3   Toewijzen  van  paramaters  aan  de  verschillende  knopen  in  het  model;  -­‐ Stap  4   Opzetten  calculatie;  -­‐ Stap  5   Uitvoeren  van  de  calculatie.  

 De  calculatie  (stap  5)  heeft  als  eerste  resultaat  de  stijghoogtelijn  (figuur  3),  deze  is  hieronder  weergegeven;    

 Figuur  3  Stijghoogte  lijn,  microFEM  

     De  stijghoogtelijn  (zie  figuur  3)  verloopt  van  +10m  krommend,  dalend  naar  +8m.  De  lijn  loopt  niet  lineair.  Wat  in  zowel  figuur  3  als  in  de  stijghoogtelijn  van  de  analytische  uitwerking  te  zien  is,  is  dat  de  lijn  een  krommend  verloop  heeft.  Dit  komt  door  de  verandering  van  doorstroomoppervlak.  Ook  komt  dit  door  de  in-­‐  en  uitstroom  van  de  dam.    

Stijghoogte  (H)  (meter)  

Plaats  in  dam  (meter)  

 

Pagina  7  

Een  andere  uitkomst  van  stap  5,  de  calculatie  (figuur  4)  is  het  debiet  door  de  dijk.  Hierbij  is  een  debiet  af  te  lezen  van  2.135  m³/dag.    Dit  betekend  dat  het  debiet  dus  redelijk  groot  is.                      Om  de  laatste  uitkomst  te  verkrijgen  moeten  nog  een  aantal  vervolgstappen  worden  genomen;  

-­‐ Stap  6   Genereren  flowlines;  -­‐ Stap  7   Tellen  van  het  aantal  stappen  die  de  flowlines  ondernemen.  

 De  uitkomst  van  stap  7  is  de  tijdsduur  uitgedrukt  in  deze  flowline.  De  stapgrootte  was  1  dag.  Het  aantal  ondernomen  stappen  is  5,  de  tijdsduur  komt  daarmee  op    5  x  1  =  5  dagen.      

                                 

Figuur  4  Debiet,  microFEM  

Figuur  5  Flowlinen’,  microFEM  

 

Pagina  8  

   Om  het  wat  overzichtelijker  te  maken  is  er  een  3D  model  van  het  microFEM  model  gemaakt.  Deze  is  hieronder  (figuur  6)  weergeven;                                                Het  oppervlak  van  de  dam  verloopt  schuin  naar  beneden.  Dit  komt  omdat  de  dikte  van  de  laag  inherent  is  aan  de  stijghoogte  (h).        

Figuur  6,  3-­‐D  model’,  microFEM  

 

Pagina  9  

4.     Vergelijking  uitwerkingen  Voor  de  dijk  uit  deze  opgave  is  via  twee  manieren  het  debiet  en  de  stijghoogte  uitgerekend.  De  calculatie  dient  hierbij  als  controle  op  de  analytische  uitwerking.      De  resultaten  uit  de  analytische  uitwerking  zijn:    Debiet:       𝑄 = 2,25  𝑚!/𝑑𝑎𝑔  Stijghoogtelijn:     zie  figuur  2  (loopt  krommend  steil  af  naar  +8  m,  behalve  bij  het  in  en  uitkomen  van  de  dam  loopt  de  lijn  iets  steiler)  Doorstromingstijd:     𝑡 =5  𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛    De  resultaten  uit  de  calculatie  van  microFEM  zijn:    Debiet:       𝑄 = 2.135  𝑚!/𝑑𝑎𝑔  Stijghoogtelijn:     Zie  figuur  3  (loopt  krommend  steil  af  naar  +8  m,  behalve  bij  het  in  en  uitkomen  van  de  dam  loopt  de  lijn  iets  steiler)  Doorstromingstijd:     𝑡 =5  𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛    Overeenkomsten  en  Verschillen  Voor  het  debiet  zijn  er  kleine  verschillen  te  zien  in  de  resultaten.  Doordat  microFEM  automatisch  denkt  dat  er  boven  de  dam  een  ondoorlatende  laag  zit  is  verschil  waarschijnlijk  opgetreden.  Er  zit  in  namelijk  in  werkelijkheid  geen  ondoorlatende  laag  boven  de  dam.      De  stijghoogte  is  zowel  analytisch  als  gesimuleerd  nagenoeg  hetzelfde.  In  de  analytische  versie  zie  je  dat  je  stijghoogtelijn  steiler  loopt  bij  het  in  en  uitgaan  van  de  dam.  Dit  is  wat  minder  goed  te  zien  in  de  stijghoogtelijn  van  microFEM,  maar  dat  is  daar  ook  het  geval.      Als  laatste  is  er  de  doorstromingstijd.  De  uitkomsten  zijn  gelijk.                      

 

Pagina  10  

5.     Conclusies  &  aanbevelingen  De  dam  die  in  deze  opgave  beschreven  staat  bevat  een  doorlatende  dam  met  geen  slecht  doorlatende  laag  ervoor  en  erachter.  Ook  is  er  geen  ondoorlatende  laag  aan  de  bovenkant  van  de  dam.  Met  een  waterstand  aan  de  ene  kant  van  10m  en  aan  de  andere  kant  van  8m  is  er  door  de  gehele  dam  vrij  veel  stroming.  Dit  heeft  te  maken  met  de  hoge  k  factor.  Doordat  het  waterstandverschil  niet  heel  groot  is,  is  de  stroming  gelukkig  niet  bijzonder  groot.    Doordat  er  redelijk  veel  stroming  in  de  dam  plaatst  vind  is,  zal  de  dam  sneller  bezwijken  dan  bij  een  dam  waar  een  slecht  doorlatende  laag  of  meerdere  slecht  doorlatende  lagen  zijn  toegepast.  Doordat  er  geen  slecht  doorlatende  lagen  zijn  is  deze  dam  niet  stevig.  De  processen  die  onder  andere  kunnen  optreden  zijn  piping    en  onderloopsheid.    Dit  kan  leiden  tot  het  bezwijken  van  de  dam.    De  conclusie  is  dat  dit  een  erg  zwakke  dam  is,  het  advies  is  om  aan  weerszijden  van  de  dam  slecht  doorlatende  lagen  te  plaatsen.