115Tijdschrif t voor prakti jkondersteuningoktober 2012 | nr 5

J O U R N A A L

Wel of geen sekseverschil bij statines?Wie kent niet de discussie met patiënten over het nut van een statine slikken ter preventie van hart- en vaatziekten? Een discus-sie waar geen einde aan lijkt te komen. We weten dat bij secun-daire preventie het risico op een recidief kleiner wordt. Maar is dat effect gelijk voor mannen en vrouwen? Onderzoekers pro-beerden hier duidelijkheid over te krijgen door middel van een meta-analyse.De onderzoekers zochten in Pubmed naar gerandomiseerde onderzoeken. Ze vonden 878 cita-ties van onderzoeken. Uiteindelijk bleven er 11 geschikte onderzoe-ken over (totale onderzoekspopu-latie 43.193 patiënten) met de focus op secundaire preventie. Ze bekeken van elk onderzoek het aantal hart-en vaatziekten (onder andere myocardinfarct en CVA), doodsoorzaken, cardiale interven ties zoals een PTCA of CABG. Als bij de onderzoeken geen sekse-onderverdeling bekend was, werd dit per mail opgevraagd. Alle onderzoeken wijzen uit dat het gebruik van statines effect heeft op het risico op een recidief, zowel bij man-nen als bij vrouwen. De auteurs stellen echter dat er geen signi-ficant verschil is in het risico op het krijgen van een CVA en op overlijden tussen vrouwen die

een statine slikken en vrouwen met een placebo. We moeten wel voorzichtig zijn met deze bevin-dingen, aangezien het aandeel van vrouwen maar 20% van de onderzoekspopulatie betreft. Dit kan tot vertekende resultaten lei-den. Daarnaast is er maar 1 data-base gebruikt voor het vinden van publicaties. Wie weet zijn andere relevante onderzoeken daardoor niet opgenomen, zo stellen Taylor en Ebrahim in een commentaar op deze meta-analyse. Als deze onderzoeken in deze meta-ana-lyse waren meegenomen, zouden de man-vrouwresultaten verge-

lijkbaar zijn. Voorlopig zullen we de discussies over het gebruik van statines nog wel blijven voeren, misschien is deze meta-analyse zelfs een reden voor een portie nieuwe discussies in de praktijk. Vooralsnog zijn er geen redenen om ons beleid bij secundaire pre-ventie aan te passen.

Jacolien de Ruiter-Potkamp

Gutierrez J, et al. Statin therapy in the prevention of recurrent cardiovascular events. A sex-based meta-analysis. Arch Intern Med 2012;172:909-19.

Taylor F, et al. Statins work just as well in women as in men. Arch Intern Med 2012;172:919-20.

Metformine continueren bij insuline-afhankelijke diabeet?

Bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 wordt bij stap 3 gestart met insuline. Daarnaast is het advies om metformine te continueren, vanuit de gedachte dat metformine positieve meta-

bole effecten heeft. Is de com-binatie van insuline en metfor-mine inderdaad beter voor de patiënt dan alleen het gebruik van insuline?

Deense onderzoekers probeerden deze vraag te beantwoorden in een systematic review, waarin de primaire uitkomstmaat de cardio-vasculaire mortaliteit was. Secun-daire uitkomstmaten waren onder

Illus

tratie

: kol

a-ko

la/S

hutte

rsto

ck