117
1 weliwadis droni gazafxuli rogor gadioda Cvens sofelSi mTeli weliwadi, pirveli kvirtis gaRive- bidan Semodgomis yviTeli foTlebis Camocvenamde, rasac fexdafex TeTri zam- Taric moyveboda? amqveynad yvelas Tavisi sofeli aqvs. mec Cems sofels gavixseneb, Zvele- burs, Cemdroindel sofels. ra vqna, Tu zogjer davRondebi kidec, sevdac mome- Zaleba. adamians sevda ar gaemtyuneba. sevdas mogonebebi iwvevs da mec xom mo- gonebas viwyeb, Cemi soflis mogoneba minda. Tu qalaqelebi brZandebiT, vinatrebdi, Tqvenca gqondeT Tqveni sofeli... rogor ara gvaqvso, — metyviT gaamayebulni da gakvirvebulnic. aba zafxulo- biT rad davdivarT xan sad, xan sadao. magram zogjer guli rom ar migiwevT im sofelSi? zogjer ufro sxvagan rom gindaT gafrena? sakuTari sofeli maSin geqnebaT, roca iqiTken wasvla xSirad mogindebaT, roca uimisod veRar gasZlebT, iSoviT Tu ara erT-or dRes, im soflis gzas daadgebiT, SegiyvardebaT is sofeli da, roca Tqvenc karga xnisa moiyrebiT, moigonebT iqaur gazafxuls, zafxuls, Semodgomas, da bolos, rogorc giTxariT, TeTr zamTars. mec ase vigoneb... es Cveni bavSvobis sofelia. Cveni bavSvobis sofeli ki sxva iyo. bevri ram maSindeli daikarga, bevri ram gaqra. Cven gvgonia, rom namdvili sofeli is iyo, dRes ki soflad qalaqis magvari raRac Seiqmna, romelic verc imas ityvis qalaqi varo da veRarc soflobas daiCemebs. gava xani, dRevandeli sofelic mosagonari gaxdeba da Tqvenc dRevandelma ymawvilebmac, SeiZleba TqvaT, nam- dvili sofeli Cven dros iyo, axla ki veRar gaigeb ra aris, sofeli Tu qala- qio. amgvaria cxovreba. magram xsovnaSi araferi ar unda gaqres. Tu Cven ar giambeT Cveneul so- felze, Tqven ki odesme Tqveneulze ar mouTxreT momaval Taobas, xsovnaSi si- cariele daisadgurebs. xsovnis sicarielisa ki geSinodeT! yvelaferSi, rac mo- mavalSi unda Seiqmnas, guSindeli da dRevandeli igulisxmeba, guSindeli da dRevandeli saZirkvlis gareSe momavali ar aSendeba. amitomac mogiTxrobT Cemi drois sofelze. amitom iqneba alag-alag sevdiT Seferili es mogoneba, Tuki SevZeli da mogonebisaTvis aucilebeli sevda Tqvenc gadmogeciT. jer vidre warmovidgenT, rom ukve iqa varT, Cems sofelSi da ha, sacaa gazafxuli dadgeba, gaixseneT iakob gogebaSvilis `deda enaSi~ dabeWdili erTi moTxroba, romelsac `oTxi survili~ hqvia. ai, ra weria am moTxrobaSi: nikom yinulzed patara cigiT bevri icurava. mere, gawiTlebulma da gaxa- rebulma, mamasTan miirbina da uTxra: ax, ra kargia zamTari! netavi sul zamTa- ri iyoso. Seni survili Cems jibis wignakSi Cawereo, uTxra mamam. nikom Cawera. dadga gazafxuli. nikom peplebs bevri sdia, bevri yvavilebi mokrifa da lamazi konebi Sekra. mere mamasTan miirbina da uTxra: ra mSvenieria es gazaf- xuli, netavi sul gazafxuli iyoso. mamam nikos es survili Tavis jibis wignakSi Caawerina. movida zafxuli. niko da mama yanaSi wavidnen. niko mTel dRes did sixa- rulSi iyo: xan wyalSi banaobda, xan marwyvs hkrefda da xan mwyerebs dasdevda, saRamozed, mamasTan rom mivida, uTxra: ra kargi iqneboda sul rom zafxuli yofiliyoo! es survilic mamam Tavis jibis wignakSi Caawerina.

weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

  • Upload
    leanh

  • View
    256

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

1

weliwadis droni gazafxuli rogor gadioda Cvens sofelSi mTeli weliwadi, pirveli kvirtis gaRive-

bidan Semodgomis yviTeli foTlebis Camocvenamde, rasac fexdafex TeTri zam-Taric moyveboda?

amqveynad yvelas Tavisi sofeli aqvs. mec Cems sofels gavixseneb, Zvele-burs, Cemdroindel sofels. ra vqna, Tu zogjer davRondebi kidec, sevdac mome-Zaleba. adamians sevda ar gaemtyuneba. sevdas mogonebebi iwvevs da mec xom mo-gonebas viwyeb, Cemi soflis mogoneba minda.

Tu qalaqelebi brZandebiT, vinatrebdi, Tqvenca gqondeT Tqveni sofeli... rogor ara gvaqvso, — metyviT gaamayebulni da gakvirvebulnic. aba zafxulo-biT rad davdivarT xan sad, xan sadao.

magram zogjer guli rom ar migiwevT im sofelSi? zogjer ufro sxvagan rom gindaT gafrena? sakuTari sofeli maSin geqnebaT, roca iqiTken wasvla xSirad mogindebaT, roca uimisod veRar gasZlebT, iSoviT Tu ara erT-or dRes, im soflis gzas daadgebiT, SegiyvardebaT is sofeli da, roca Tqvenc karga xnisa moiyrebiT, moigonebT iqaur gazafxuls, zafxuls, Semodgomas, da bolos, rogorc giTxariT, TeTr zamTars.

mec ase vigoneb... es Cveni bavSvobis sofelia. Cveni bavSvobis sofeli ki sxva iyo. bevri

ram maSindeli daikarga, bevri ram gaqra. Cven gvgonia, rom namdvili sofeli is iyo, dRes ki soflad qalaqis magvari raRac Seiqmna, romelic verc imas ityvis qalaqi varo da veRarc soflobas daiCemebs. gava xani, dRevandeli sofelic mosagonari gaxdeba da Tqvenc dRevandelma ymawvilebmac, SeiZleba TqvaT, nam-dvili sofeli Cven dros iyo, axla ki veRar gaigeb ra aris, sofeli Tu qala-qio.

amgvaria cxovreba. magram xsovnaSi araferi ar unda gaqres. Tu Cven ar giambeT Cveneul so-

felze, Tqven ki odesme Tqveneulze ar mouTxreT momaval Taobas, xsovnaSi si-cariele daisadgurebs. xsovnis sicarielisa ki geSinodeT! yvelaferSi, rac mo-mavalSi unda Seiqmnas, guSindeli da dRevandeli igulisxmeba, guSindeli da dRevandeli saZirkvlis gareSe momavali ar aSendeba.

amitomac mogiTxrobT Cemi drois sofelze. amitom iqneba alag-alag sevdiT Seferili es mogoneba, Tuki SevZeli da

mogonebisaTvis aucilebeli sevda Tqvenc gadmogeciT. jer vidre warmovidgenT, rom ukve iqa varT, Cems sofelSi da ha, sacaa

gazafxuli dadgeba, gaixseneT iakob gogebaSvilis `deda enaSi~ dabeWdili erTi moTxroba, romelsac `oTxi survili~ hqvia. ai, ra weria am moTxrobaSi:

nikom yinulzed patara cigiT bevri icurava. mere, gawiTlebulma da gaxa-rebulma, mamasTan miirbina da uTxra: ax, ra kargia zamTari! netavi sul zamTa-ri iyoso. Seni survili Cems jibis wignakSi Cawereo, uTxra mamam.

nikom Cawera. dadga gazafxuli. nikom peplebs bevri sdia, bevri yvavilebi mokrifa da

lamazi konebi Sekra. mere mamasTan miirbina da uTxra: ra mSvenieria es gazaf-xuli, netavi sul gazafxuli iyoso.

mamam nikos es survili Tavis jibis wignakSi Caawerina. movida zafxuli. niko da mama yanaSi wavidnen. niko mTel dRes did sixa-

rulSi iyo: xan wyalSi banaobda, xan marwyvs hkrefda da xan mwyerebs dasdevda, saRamozed, mamasTan rom mivida, uTxra: ra kargi iqneboda sul rom zafxuli yofiliyoo!

es survilic mamam Tavis jibis wignakSi Caawerina.

Page 2: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

2

dadga Semodgoma. baRebi mwife xiliT iyo savse. venaxebSi damkvraxuli mtevnebi dneboda. nikom rTvelSi akidoebi aWra da saRamoTi mamas uTxra: Se-modgoma yvela dros sjobnebiao!

maSin mamam jibidan wigni amoiRo da nikos waakiTxa imisi Cawerili sit-yvebi.

niko cxadad mixvda, rom yvela dro Tavis rigze kargi yofila; yvelas Tavisi momxibvleloba aqvs, yvelas Tavisi sikeTe mohyveba. sofeli erTi didi skolaa bavSvebisaTvis. akaki wereTeli, rogorc ki da-

badebula, sofelSi gauZiZavebiaT. `ZiZaoba~ da ymawvilis sofelSi gabareba is-toriuli Cveuleba iyo Cvens qveyanaSio, — wers Semdgom akaki Tavis `Cem Tavga-dasavalSi~ da ganagrZobs: `ar SemiZlia ar gamovtyde, rom Tu ki ram darCa Cem-Si kargi da keTili, ufro imis wyalobiT, rom me sofelSi viyavi gabarebuli da glexis SvilebTan erTad vizrdebodi~. `xuTi-eqvsi wlisam Zalian kargad vi-codi, Tu rogor unda pirutyvis yuris-gdeba, frinvelis movla, sadil-vaxSamis mzadeba, gacra-gamtkicva, gamocxoba, sxvada-sxva gvari SeWamadis momzadeba da sxvani. Seswavlili mqonda, Tu rodis da rogor undoda: xvna-Tesva, Toxna, mka, sxvla da sxvani, ase rom, Cemi Sesaferi xelsawyo rom mqonoda, yvelafers mova-xerxebdi, ar vicodi mxolod winda-paWiWis qsova da kerva, da isic imitom, rom ambobdnen: `qalis xel-saqnari kacisTvis didi codva ariso~, da mec mejera~.

amiT yvelaferia naTqvami. axla ki gavyveT weliwadis oTx dros da davtkbeT am sikeTiT. vnaxoT,

rogor gaivlis Cvens Tvalwin — gazafxuli, zafxuli, Semodgoma, zamTari — da rogor aikinZeba erT grZel weliwadad.

am weliwads Tavisi dasawyisi eqneba da Tavisi dasasruli, radgan amqvey-nad yvelaferi ibadeba, izrdeba, berdeba da qreba. maradiulia mxolod usaz-Rvro samyaro, uTvalavi varskvlavebiT da planetebiT moWedili. maradiulia mxolod sicocxle, romelic am usazRvro samyaroSi xan aq, xan iq, xan erT planetaze, xan meoreze, aRmocendeba, ganviTardeba da ase, dausrulebliv...

samyaro vrcelia, Cveni dedamiwa ki — mzis erTi patara planeta. visac Cveni planetisaken, anu dedamiwisaken Soridan gamouxedavs, da am-

gvar xalxs kosmonavtebs eZaxian, erTxmad amboben, rom dedamiwa cisfer samo-selSi gaxveuli ulamazesi planetaa. kosmosSi gafrenilma pirvelma adamianma, rogorc ki Soridan gamoxeda dedamiwas, TiTqos mTeli samyaros gasagonad dai-Zaxa: `ra silamazea!~

da, ai, am ulamazes planetaze, sadac Cven, qarTvelebic vcxovrobT, er-TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari.

raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis droebze, erT vrcel weliwadze, soflad rom gaivlis, gazafxuliT unda daviwyoT.

gazafxulia yvelafris dasabami. gazafxulze iRviZebs buneba, iwyeba si-cocxle. gazafxuls mohyveba mziani dReebi da siTbo. ase unda vTqvaT, asea odiTganve naTqvami, Torem TviTon gazafxuli mohyveba mzes, mzidan modis siT-boc da alersic. `mze dedaa Cvenio~, xalxuri leqsi ambobs. Cven, yvelani, mzis Svilebi varT, mzis siTbo gvaTbobs, gvkvebavs da gvzrdis. mze ganagebs monac-vleobas droisa da Tanac mudam zustad da Seumcdarad.

ai, welsac didi zamTari iyo, didi yinvebi da siciveebi gamoviareT, da ha, Tebervali miiwura, zamTris ukanaskneli Tve, da gazafxuls veliT. sacaa mova, mova uCinrad (`Tebervali dadgao, xeSi wyali Cadgao~, — ambobs xalxuri leq-si). iqneb ukve mosula kidec da Cven, qalaqis mkvidrni, jer verafers vgrZnobT, jer verafers mivmxvdarvarT. iqneb soflelebi ukve mixvdnen ki ara, kargadac xedaven gazafxuls... ara, jer qalaqamde, etyoba, ar mouRwevia... maSin isRa dag-vrCenia, rom Cven wavideT gazafxulis Sesaxvedrad. is xom gzaSia, modis da Cvenc ise SevxvdeT, rogorc mis mobrZanebas ekadreba. SevxvdeT sadme qalaqidan Sors, tyeSi, WalaSi an mindorSi.

gazafxulis moaxloebas zogi rogor xatavs, zogi rogor. umetesoba ga-zafxulis maxaroblad enZelebs da yoCivardebs miiCnevs. Txel Tovlze, odnav,

Page 3: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

3

cisferi rom dasdebia (xalxi lilo-Wrilos eZaxis), alag-alag rom ukve gam-qrala da miwidan Tavwamoyofili balaxi mwvaned xasxasebs, alag ki TeTrad SerCenia, xo, swored am TeTrad Tu mocisfrod SemorCenil sifrifana TovlSi, Tavs amohyofen cisferi, yelmoRerebuli yvavilebi, romlebsac enZela hqviaT, Cveulebrivad ki gazafxulis maxaroblebs veZaxiT.

zogi gazafxulis maxaroblad SoSiebis mofrenas miiCnevs. aba gavixsenoT leqsi:

`rad mofrenilxar, SoSiav, Sen ase adrianada, ra vqna, ver vZlebdi uTqvenod, viyavi dardianada~. amas Tqvenodena ymawvilebs eubneba adrian gazafxulze Tbili qveynidan

mobrZanebuli SoSia. Tbil qveyanaSi rad wavida? zamTars gaerida. zogi frTo-sani zom zamTars sxva qveyanaSi atarebs, Semodgomaze gafrindeba sxvebTan er-Tad da gazafxulze isev CamobrZandeba. magram amaze cota mere vTqvaT, gazaf-xuli rom marTla dadgeba da Tbil qveynebSi wasuli frinvelebic marTla Ca-mobrZandebian. jer gazafxuli ar damdgara, jer buneba da Cvenc (Cvenc xom bu-nebis Svilebi gvqvia) mxolod gazafxulis molodinSi varT. zamTari wasvlas apirebs da gazafxuli unda mobrZandes, jer ki ar mobrZanebula, unda mobrZan-des. jer mxolod saxuravebidan Camodis wveTebi. es Tovli dneba saxuravze. mzec cotaTi gvaTbobs, ver ereva zamTris susxs, TiTqos tiris zamTari da `cremlebic~ Rapa-RupiT Camosdis (saxlebidan Camonadeni wveTebi).

iqneb es aris gazafxulis dadgoma? an iqneb yvelaze adre ai, im moxuceb-ma — berikacebma da dedabrebma — igrZnes gazafxulis moaxloeba, saxlidan gamovidnen, WiSkarTan, mzis gulze, samfexa dabali skami gamoitanes (amgvar ad-gilze ityvian, myudro adgiliao, myudroze gavideTo), Camosxdnen da mzes mie-ficxnen. berikaci Tavisive gaTlil joxs Camoeyrdno da gamvlel-gamomvlelis Tvaliereba daiwyo (Saraze ki mihqrian da mohqrian manqanebi, aTasSi erTxel ga-Wendeba cxeni, an qveiTad momavali salams uboZebs moxucebs), dedaberma TiTis-tari amoiRo, kviristavi moargo (kviristavi imas hqvia, TiTistars boloSi mrgvalad rom wamoacmeven, raTa darTuli bawari ar Camoixvewos taridan da ar daiSalos) da darTva daiwyo. albaT SviliSvils mouqsovs windas an Tbil xelTaTmanebs, Tu aqve hyavs, aqve gaaxarebs, Tu qalaqSi — qalaqSi gaugzavnis. ityviT, zamTari aki gadis da Tbili winda-TaTmanic karga xans ar dagvWirde-bao, magram bebo swored imitom aris bebo, rom Tadarigi amTaviTve daiWiros. zamTari gadiso? gavides! aRar mova? bebom xom sxvebze kargad icis, rom gazaf-xuls zafxuli mohyveba, zafxuls Semodgoma da Semodgomas isev zamTari. moma-val zamTarSi ki xelTaTmanic isev dagvWirdeba da windac. an am Tbil myudro-ze, usaqmod ra gaaCerebs qveyanasac Tvals gaadevnebs da saqmesac ar moscdeba... da arTavs bebo bawars Tbili windebisaTvis, momavali zamTrisaTvis.

es zamTari ki jerac ar gasula... maS, sad veZeboT is adgili, sadac gazafxuls SevxvdebiT, SevegebebiT,

rogorc cocxals da vetyviT, rom misi mosvla Zalze gagvixarda? amgvari adgi-li, bevric rom veZeboT, arsad ar Segvxvdeba. gazafxuli erT adgilze, erTi saxiT, ara dgas. igi yvelaferSia, erTianad modis da misi CurCuli xan sad ga-ismis, xan sad, misi saxe xan sad gamokrTeba, xan sad. es Cvenzec aris damokide-buli, raSi davinaxavT gazafxuls, romeli suraTi mogvaxarebs mis mobrZanebas, aki ukve giTxariT, gazafxulis mosvlas zogi rogor xatavs, zogi rogor-meTqi.

erTi papa gvyavda mezoblad Cvens sofelSi, (ilia erqva, ilia papas veZax-diT), misTvis gazafxuli maSin dgeboda, roca xelSi sasxlavs aiRebda (sasxla-vi makratelia, riTac vazs zedmet rtoebs aWrian da sagazafxulod amzadeben, rom moRonivrdes da yurZenic blomad daisxas); xo, xelSi sasxlavs aiRebda da venaxisaken gaswevda. Cven am papas merec SevxvdebiT da, maSinac, raRa Tqma unda, venaxSi an tyeSi. ilia papas xom TeTri darbaisluri wveri efina, saxe mzisagan,

Page 4: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

4

qarisagan da im wlebisagan daRaroda, amqveynad rom gaatara (did xans ki icoc-xla, oTxmocisa iqneboda, didis pativiT rom gavacileT da davkrZaleT soflis patara sasaflaoze), xelebi ki jafisagan dakoJreboda. ai, am dakoJrebul xel-Si aiRebda sasxlavs da venaxis gzas daadgeboda. xalxi misZaxoda, ilia papav, ra dros sxvla ari, jer isev Tovli devs, yinvam ar mouWiros gasxlul vazs, ar gagifuWoso, ra geCqarebao? Cemi saqmisa me vicio, pasuxs ki ar iZleoda, gulSi fiqrobda ilia papa, muSaoba gezarebaT, zamTris netaryuCoba da ZilRvi-Ziloba gagitkbaT, arki iciT, rom venaxi raxania gelodebaTo. ai, ilia papa rom vazTan mividoda da pirvel ylortebs (anu lerwebs, ukve gafiCxianebulebsa da gamagrebulebs, zamTargamovlilsa da qereWdamskdars) CasWrida, im CamonaWrevi-dan rom pirveli Taflisferi sufTa wveTi CamoiRvenTeboda da gamdnar Tov-lze daecemoda, albaT ilia papasaviT swored im wams iwyeboda gazafxuli. is wami berikacisaTvis didebuli iyo, vazis tirilis dawyebis wami. xo, ase eZax-dnen da axlac eZaxian vazis ylortis gadanaWridan Camosul wveTebs, Camosul cremls — `vazis tirils~.

vazi tiris, vazis tiriliT modis gazafxuli... an iqneb sxvagvarad? iqneb, magaliTad, qalaqSi verca grZnobT, rogor mobrZandeba gazafxuli.

ise Caivlis mTeli Tebervali, ise miileva marti, rom manqanebis grialsa da xmaurSi, bolosRa, patara baRis kuTxeSiRa SeniSnavT ayvavebul xes (verc it-yviT, ra xea, radgan, Cvenda samwuxarod, Tavis droze verc es xe gagacaniT da verc misi saxeli dagamaxsovreT) da gaocebuli gaifiqrebT, rom gazafxuli uk-ve karga xania mosula.

Tu asea, Tqvens Tavs gamoutydiT, rom erTma gazafxulma ise Caiara, es gazafxuli TvaliTac ar ginaxavT.

es ki arcTu iseTi patara ubedurebaa... amaze cudi raRa bevri ram unda moxdes? isedac xanmokle wuTisofelSi

(aba daakvirdiT am erT sityvas: adamianis sicocxles, marTlac xanmokles, sa-Sualod raRac samocdaaT an didi-didi oTxmoc weliwads, xalxma wuTisofeli, anu erT wuTSi gavlili sicocxle uwoda, erT wuTSi gasavleli cxovreba) ise gavida erTi gazafxuli, Tvalic ver movkariT, misi arsebobac ver gavigeT, mar-to is vikmareT, rom qurqi gaviZreT da xalaTis anabara davrCiT. Cvens cxovre-bas erTi Zalze naTeli furceli CamovaglijeT, an sulac ar gadavSaleT es furceli, Sig Tvalic ar Cagvikravs, araferi wagvikiTxavs.

xo, visTvis rogor dgeba gazafxuli, visTvis rogor... am wignis damwerisaTvis rom ekiTxaT, gazafxuli maSin dgeba, roca sad-

Rac, tyeSi... Tumca jer, modiT, tyis gzas gavuyveT da im tyeSi, sadac `gazafxu-li unda dadges~, erTad wavideT... gzaze jer isev Tovli devs, magram mze ana-Tebs da Tovlis qveSidanac patara, amRvreuli ruebi gamodian, erTmaneTs uer-Tdebian, Cumad kiskiseben da bolos kisristexiT Carbian ReleSi. mze cxraTva-laa, ase eZaxdnen winaT, viTomcda ise kaSkaSebs, ise dagvnaTis, cxra Tvali ub-rwyinavso. ratom cxra da ara aTi, an rva? cxra ricxvi idumalia, am ricxvSi raRac sxva, ufro didi Sinaarsi Cado xalxma da droTa mdinarebam. `cxra~ mar-to `cxra~ ar aris, igi ufro bevrs, mniSvnelovans da raRac idumalebiT mo-culs itevs. amitomac, amaRlebulsa da ganzogadebuls, xSirad `cxras~ ukavSi-reben — `cxrawyaroo~, `cxramuxao~, `egeni cxrani ariano~, `kviraSi cxra paras-kevi aqvso~. SeiZleba wyaro cxra arc iyos, arc muxa iyos cxra, arc isini ar arian cxrani (romelime ojaxi igulisxmeba albaT) da, cxadia, kviraSi arc cxra paraskevia, magram cxra mainc sxvagvarad, ufro dafarulad da gansakuT-rebuli SinaarsiT, sagangebo mniSvnelobiT iTqmeba. es, ise, sityvam moitana (`sityvam moitanac~ — es ari: erT sityvaze sxvac rom gagaxsendeba, droebiT mTavar ambavs Segawyvetinebs da sxva ambavze gadagiyvans. Cvenc cxraTvala mze vaxseneT da `cxris~ mniSvnelobasa da Sinaarsze gadavitaneT sityva). davubrun-deT isev imas — `cxraTvala mzes~...

cxraTvala mze anaTebs da Cven jer isev TovliT dafarul gzas mivuyve-biT, tyis gzas. cxadia, mze ise ar acxunebs, rogorc marTla cxra Tvals ekad-

Page 5: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

5

reba, jer xom gazafxuli ar damdgara, magram mainc siTbo igrZnoba. ager, TiT-qos kvirtebic gamoberilan xis totebze, imaTac ugrZvniaT, rom sadRac axlo-maxlos gazafxuli trialebs da sacaa, aqac mova. da uceb, xis gaSiSvlebul totze Semoskupdeba patara tyis Citi. Cven ar viciT, ra hqvia am Cits. tyeSi mravlad arian amgvari erTi bewo Citebi, tyis Citebi. ai, Semoskupda totze, ra-Rac dastvina da boloc xalisiT SeaTamaSa. gana ra moxda iseTi, Citi totze zis da zemoT, mzisken iyureba. TiTqos Tvalebic minaba, isev dastvina da mainc ar viciT ratom, erTbaSad vigrZeniT: Citi gazafxuls elodeba. es patara tyis Citi gazafxulis mosvlas ganicdis, msubuq rtoze nazad irweva, dro da dro raRacas dastvens da kvlav zemoT, cisken iyureba.

albaT cidan unda Camovides gazafxuli. davimaxsovroT is Citi, saamo molodiniT Sepyrobili. davimaxsovroT is martivi, raRac didi sixaruliT gamTbari melodiac, Ci-

ti rom ustvens. Cven am Cits karga xnis mere, Semodgomazec SevxvdebiT. Citi ma-Sin albaT sxvagvari iqneba da molodinic — sxvagvari. axla mxolod ase vTqvaT:

tyis patara Citi martodmarto zis moqanave totze. ustvens. gaCumdeba da smenas TiTqos samyaros miapyrobs. gazafxuli modis. giyvarT cxovelebi da frinvelebi, giyvarT tyeebi da Walebi? ZaRlTan

Tu giTamaSiaT an katasTan? cxenze Tu mjdarxarT da WenebiT xeobaze Cagiqro-liaT? saxedari Tu gyoliaT, ai, iseTi, Zalze naRvliani Tvalebi rom aqvs da Tu gaqirze dadga (Tu gajiutda da adgilidan fexi aRar moicvala), Tqvens mters, guli gvian moubrundeba, raRacaze SemogwyraT, raRacaze atkineT guli. cxvari Tu gimwyemsiaT, Txebi Tu wagiyvaniaT nekerze?

ramdeni keTili saqme gaukeTebiaT im frinvelebs da cxovelebs, ramden-jer gamosdgomian adamianebs gasaWirSi. ZaRli xom Tqmula da Tqmula adamianis megobrad? axla kata? aba is ra saxlia, kata Tu ar krutunebs, mzis gulze Tu ar gaizmoreba da TaTiT pirs ar daibans, dilaadrian, Tqvenze da Cemze ufro adre. is ra ezoa, mamali Tu ar Sexteba medidurad Robeze da ar daiyivlebs — gavaTeneo. mere mamlis yivilze bombora ZaRli ar gamova mefurad ezoSi da Ta-vis ZvelisZvel `mters~, katas ar dauwyebs Zebnas, Tu dainaxavs, datuqsavs, dau-yefs, Tu ver dainaxa, raRac gulnaklulobas igrZnobs, sevdianad miwveba saCe-xis ZirSi (saCexs erTsarTuliani saxlis aivans eZaxdnen, Tixa miwiT koxtad ga-daglesils, zafxulSi grils da fexSiSvelad saamod sasiarulos), kata ki So-ridan Cumad uTvalTvalebs da fiqrobs, jer ar gamovCndebi, cota xans iyos eg-re, Tavs movanatrebo... da Tu saxlis sawveTqveS, muxis direze mercxlis budec aris mikruli, ai, maSin iqneba marTla saxli, sadac marTla didi ojaxi cxov-robs.

mercxlebs mzis amosvlidan mzis Casvlamde gaudiT WikWiki da JRurtu-li. didi misvla-mosvla aqvT, didi Zieba sarCo-sabadeblisa. bolos bartyebi wamoizrdebian, yviTeli niskartebi gauxundebaT, erT mSvenier dRes ki ise is-wavlian frenas, gagikvirdebaT, rodis moaswres, ratom Cven veraferi SevniSne-To. agvistos bolos ki... Tumca amazec mere vilaparakoT, mercxlebis budes me-re davakvirdeT. jer xom arc ki Camosulan Tbili qveynidan, jer xom mxolod erTi bewo tyis Citi qanaobs gaSiSvlebul rtoze da gazafxuls elodeba.

magram vinc qalaqSia? vinc meoTxe an meToTxmete sarTulze cxovrobs da arc CuqurTmiani aivani aqvs, arc ezoSi ZaRli daudis?

imasac Tvali mainc soflisken unda eWiros! Tu sofeli ar giyvars, arc adamiani xar. adamiani xom bunebis Svilia. sofeli ki swored bunebaa. soflisken wasvla mSobliur fesvebTan dabrunebas niSnavs. modiT, xSi-

rad davubrundeT am fesvebs. xSirad vestumroT bebos, deidas, mamidas, biZas... Tu arc bebo gveguleba sofelSi da arc mamida, keTili xalxi ram gamolia qve-yanaze, sofeli mainc Cvenad unda viguloT da cxovelebic da frinvelebic, we-

Page 6: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

6

Ran rom vaxsenebdiT, Cvens megobrad gavixadoT. megobrobam xom arc siSore icis, arc moucleloba, arc udrooba...

ra Tqma unda, Tu qalaqeli xar, yovelkvira sofelSi ver irben, magram televizori ras gveyofa. televizors Tu wignic ar SeaSveleT (ufro marTalni viqnebiT Tu vityviT — wigns SevaSveloT televizorio), ise araferi gamova. me-re ramdeni kargi wignia qveyanaze! asi sicocxlec ar gveyofa imaT wasakiTxad. da maT Soris bevrze bevri swored sofelze mogviTxrobs, sofels gvixatavs, gveubneba, rom Cven, yvelani, sadac ar unda davibadoT da gavizardoT, asfal-tze Tu qvafenilze, mainc soflis Svilebi varT... Tu es dagvaviwyda, ukve cu-dad yofila Cveni saqme da xsnaze unda vifiqroT. xo, waikiTxeT is wignebi da mTeli sofeli Tvalwin dagidgebaT, xan TovliT daibardnebiT, xan zafxulis gvalvian dReebSi, damskdar gzaze gasulebs, gadaxrukul velze wyaro mogenat-rebaT. Tqvens Tvalwin Caivlis weliwadis oTxi dro — Tavisi feriscvalebiT, Tavisi xvniTa da TesviT, rTvliTa da kaklis bertyviT, is oTxi dro, ramac mec TqvenTan erTad damsva da erT did weliwadze, weliwadis am `oTxTavze~ lapa-raki damawyebina.

gadaSli wigns da waikiTxav: `zamTaria, uberavs, siciviT vibuzebiT, Tu gagviRebT karebsa, TqvenTan SemovfrindebiT, da Tu ara, bavSvebo, miT mainc gagvaxareT, gamoaReT fanjara, sakenki dagviyareT~. amas beRurebi amboben, zamTrobiT CvenTan darCenili, erTguli beRurebi. `ar grcxvenia, umizezod qvas rom mesvri, biWo, sese~... amas mercxali Civis, patara biWs arcxvens, Cemi dabriyveba ra didi vaJka-

cobaao. `pawawa var, oboli, bedma damibriyva; cud dros davobldi. tanze macvia

patara, moklebewviani, TeTri TvlebiT mowinwkluli Txeli qaTibi~. — amas Svlis nukri SemogvCivis, vaJa-fSavelas Svlis nukri.

xalxis saukuneobrivi sibrZne dabejiTebiT gveubneba, rom gviyvardes de-dabuneba, rom adamianTa cxovreba, gareSe bunebisa, arc SeiZleba da arc warmo-idgineba; rom adamiani TviTonac bunebis Svilia da gana SeiZleba Svilma Tavis dedas umtros, marto imaze ifiqros, aba ra wavarTva, ras gamovrCeo, TviTon ki xelic ar gaanZrios mis mosavlelad da dasacavad? amitom gviTxra vaJa-fSave-lam, Cveni mTis Svilma, bunebis didma mgosanma da mesaidumlem, rom buneba ke-Tilic aris da gaborotebac icis. keTili maSin, roca dedaSvilobis sikeTiT gaaxareb, gaborotebuli maSin, roca mis uflebas xelhyof da udierad moeqcevi.

visac buneba uyvars, ufro laRad da Tavisuflad sunTqavs, radgan icis, es mTa da bari misia. isini am mTisa da baris Svilebi arian. dedabunebac mzad aris, Tavis Svilebs erTgulebis kalTa gadaafaros. da roca maT CaesmiT sai-danRac mosuli xma, visic ar unda iyos es xma — frinvelisa Tu nadirisa, xme-li wiflisa Tu verxvisa, iisa Tu enZelisa, Svlisa Tu irmisa, Tu maTi saxlis win aJivJivdnen zamTris yinvisagan gaToSili beRurebi, isini TavianT Svilebsa da SviliSvilebs etyvian:

— gamoaReT fanjara... gazafxuli ki modis. is Citi, romelic martodmarto mivatoveT tyeSi, SiSvel totze, kvlav ga-

zafxuls elodeba. da Tu kargad mivixed-movixedavT, im tyis gzaze, orRobis Zi-

Page 7: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

7

rebSi, SeiZleba iac SevniSnoT. iam ki SeiZleba gagvaxsenos, upirvelesi wigni Cvens wignTa Soris, romelsac `deda ena~ ewodeba da qarTveli ymawvilebisaT-vis iakob gogebaSvilma — mweralma da maswavlebelma Seqmna. aba warmovidgi-noT, didi zamTris mere Tovli rom dnobas iwyebs da gazafxuli moawevs, ga-zafxulis maxaroblad buCqis Zirebs moefineba lurjTvala ia. gamoCndeba ia da TiTqos masTan erTad iwyeba bunebis gamoRviZeba. es patara yvavili mTel yvavi-leTs win mouZRvis. mere da mere modian sxvebic — ufro maRlebic, ufro Zli-ernic, ufro Tavmomwonenic, magram ias mainc veravin jabnis, ias veravin utol-deba, sxva yvavili ia ver iqneba.

`ai, ia~, es aris Tavdapirveli sityva yvela qarTvelisa, vinc pirvelad gadaSlis `deda enas~, raTa qarTuli anbani gaicnos... mere ki mTis wyarosaviT wamova codna, gahyveba nakaduls, SeerTveba mdinareebs, gava enis did zRvaSi, sibrZnis ukidegano okeaneSi.

axla ki kvlav bunebis wigns davubrundeT. mixedv-moxedvac ver movaswariT da gazafxuli mosula. xalxuri leqsia: `Tebervali dadgao, xeSi wyali Cadgao; Citma Cioramao saZirkveli gadgao~. Tebervali zamTris Tved iTvleba, magram, rogorc es patara xalxuri

leqsi gvarwmunebs, xeSi wyali swored TebervalSi dgeba, anu gazafxuli Teber-vlidan iwyebs mosvlas. xeSi wylis Cadgomac Tovlis dnobasTan da xis gamoR-viZebasTan aris dakavSirebuli. xe TiTqos izmoreba, zamTris Zilis buranidan gamodis da, msgavsad cocxali arsebisa, mis ZarRvebSi `sisxli~ iwyebs moZrao-bas. aba im dros kargad daakvirdiT Tqveni ezos xeebs. Tu qalaqSi xarT, mowa-dinebuli kaci qalaqSic ipovis xes da gazafxulis mosvla Tu gindaT naxoT, xSirad SexedeT. jer TiTqos isev Tovli devs, magram Seirxa toti da Tovlis erTi fTila Zirs wamovida. mere meore toti Seirxa. TviTon xis tanic Tovlis nadnobisagan danamula. xe TiTqos tiris, Tumca satirali ra aqvs, gazafxuli modis, sicocxle Tavidan iwyeba. magram Cava mze da xe isev Tvlemas miecema, radgan mze uyvars, miT ufro axla, roca nazamTral totebs jer isev sicivisa-gan aJrJolebT. da Tu xvalac mziani Tebrvlis dRe dadga, xe kvlav gamococ-xldeba, isev gazafxulis Sesaxvedrad daiwyebs mzadebas. yvelaze ufro mainc nuSi da tyemlebi arian gulubryviloni. sakmarisia oriode dRiT gamoanaTos da, ianvaric rom iyos, maSinve daijereben, viCqaroT, gazafxuli mosulao, to-tebs sixaruliT gaSlian da ise daikvirtebian, TiTqos jer ianvris miwuruli ki ara, martis damdegi iyos. Tu erTi-ori Tbili dRec kvlav daemata, kvirtebi-dan yvavilebi gamovlen da nuSis xec amayad gamoanaTebs; mamlisa ar iyos, rom iyivla da daijera, me gavaTeneo, nuSsac hgonia, rom gazafxuli moiyvana. netamc ase iyos, magram Tebervali jer kidev ar aris gazafxuli, martic ki, gazafxu-lis Tved rom iTvleba, zogjer iseTi Wirveulia, imasTan zamTari rogor mova?! ai, wamova kvlav Savi Rrublebi, dauberavs qari (`Tebervali beravdao, marti ka-bas keravdao, aprili gacxarebuli saxnis-sakveTs kveravdao~ — ambobs xalxuri leqsi) da amayad gabrdRvialebuli nuSic totebs frTebiviT CamouSvebs, yvavi-lebi moibuzebian da isev kvirtebis Zebnas daiwyeben, iqneb ukan davbrundeT da CavTbeTo. magram ukve gviania, sawyalma nuSma gazafxuli ver moiyvana...

mainc rom hyvavian nuSebi? mainc rom ar gawyda nuSebis modgma? es ki nebaa sicocxlis didi Zalisa. sicocxle xom mudmiv moZraobas, brZolas, arsebobis uflebis mopovebas

niSnavs. nuSic cocxalia da ibrZvis.

Page 8: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

8

da Cvenda sasixarulod, es brZola umeteswilad gamarjvebiT mTavrdeba, Tu, ra Tqma unda, uTanasworo ar gamodga. im yvavilebidanac zogi iRupeba da Zirs cviva, zogi jiutad eWideba deda-xes, ar Tmobs sicocxles da imarjvebs kidec.

sicocxle imarjvebs... da, kacma rom Tqvas, Tavad gazafxulic sicocxlis xelaxla dawyebas, si-

cocxlis gamarjvebas niSnavs. nuSma daiyvavila. tyemlebic hyvavian. SoSiebi ukve mofrenilan da Cven verc ki SevniSneT. an rogor SeniSnav

frinvelTa mofrenas? erT mSvenier dRes gaixedav da ukve aq arian. im wuTs ki, roca isini `fexs Semodgamen~ da ityvian, `ukve movediTo~, Znelad Tu moixel-Tebs vinme kacTagani. ase mofrinavs mercxali. SoSiaze gamoTqmuli leqsi ukve gagaxseneT (`rad mofrenilxar SoSiav, Sen ase adrianada~) da vidre `mercxlis leqsebsac~ gagaxsenebdeT, Tavad mercxlebze vTqvaT oriode sityva:

ginaxavT mercxlis bude? Tu ar ginaxavT, aucileblad unda naxoT. Tu ar ginaxavT, verc verafers SevadarebT, rom cxadad warmoidginoT. mercxlis bude mxolod mercxlis budes hgavs da amitomaa, lamazi, sxve-

bisagan gamorCeuli. jer saerTod Citis budeze vTqvaT... arc Citis bude gina-xavT? amisi dajereba ki aRar SeiZleba. tyeSi erTxel mainc aravis wauyvani-xarT, arc ded-mamas, arc ufros da-Zmebs, arc papa-bebiebs? Tu ar wauyvanixarT, axlave gadadeT es wigni da xmamaRla TqviT, rom xval tyeSi apirebT wasvlas, rom, Tu gamogyvebian, xom kargi, Tu arada vinme tol-megobars gaiyolebT da ma-inc waxvalT, aucileblad waxvalT, ar unda laparaki! da vidre marTla waxvi-dodeT, vilaparakoT mercxalze, mercxlis budeze, Citis budeze. aba, daakvir-diT, Semodgomis gaSiSvlebul tyeSi xeze darCenil budes. kargad daakvirdiT da SeiZleba sevdac ki mogerioT. mitovebul saxlsa hgavs Citis bude, gamoke-til saxls. axla iq aravin cxovrobs. zafxulSi ki sicocxle duRda da gadmo-duRda. iyo erTi JRurtuli, stvena, galoba, sxva budeebSi gadafren-gadmofre-na. Semodgomaze Citis bude mitovebul sofelsac hgavs. erTi bude, meore, mesame da ukve sofelic iqneba... yvelaferi erTad ki sicocxlis xsovnas inaxavs: aq cxovrobdnen, daizardnen, frena iswavles da gafrindnen, raTa gazafxuli rom dadgeba, kvlav mobrundnen, an axali budeebi aSenon. mWidrodaa nagebi es budee-bi... vis rogor Wirdeba... zogi bude nazia da saTuTi, rbili Calisagan da bum-bulisagan nagebi, zogi ufro kaWaWebidan da ekal-bardebidan motanili `masa-liT~. did, uxeS budeebSi didi frinvelebi saxloben. patara budeebSi — wvril-wvrili Citebi. mercxlis bude ki mainc sul sxva aris. mercxali tyeSi ar cxovrobs, adamianis gverdiT uyvars umetesad yofna, saxlis saxuravebs, sax-lis kedlebs etaneba. saxuravqveS, aivnis aqeT rom cotaze gadmoSverila kox-tad naTali ficrebi (koWebs rom eZaxian), swored im koWebze uyvars mercxals `samosaxlo adgilis~ SerCeva.

ai, Tbili dReebi daiWira da im erT mSvenier dResa Tu saRamos, mercxle-bic mofrindnen. zogs SarSandeli bude xeluxleblad xvdeba. zogma axla unda aaSenos, ojaxi gamravlda da axali bude gamxdara saWiro; zogi Tavis Zvel patrons, anu saxlis mobinadres gabutvia, raRaca awyenines, raRaciT atkines guli, an bude ar daxvda imgvarad, rogoradac datova, an sulac CamouSliaT onavar bavSvebs. axla sxvagan unda ipovos adgili, sxvagan unda eZios keTili ojaxi.

mercxals keTili xalxi uyvars, iseTi, sul rom ar SeeSindeba imaTi, xels rom ar auqSeven, Tavs rom TviTonac ojaxis wevrad igrZnobs. jer ramde-nimejer mofrTxialdebian dedal-mamali mercxlebi da iqaurobas kargad dazve-raven. Tu maspinZels sikeTe SeamCnies, gafrindebian, magram isev male mobrunde-bian, mere iqve Camojdebian da WikWiks gaabamen, Cvenze `saubroben~, maspinZlebze — aba, ra xalxi varT, SeiZleba Tu ara Cvens gverdiT yofna, an ukve gegmas aw-

Page 9: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

9

yoben, sad ra iSovon, saidan ra moitanon, rom bude mkvidradac aagon da lama-zadac. mercxlis bude aucileblad lamazi unda iyos.

mere iwyeba Seneba. moaqvT bumbuli, balaxis Reroebi, namja. `uyrian~ saZirkvels (anu mkvidrad aSeneben), xisa da kedlis kuTxeSi, mi-

yuJul adgilze amohyavT `kedlebi~. kedlebi TiTqos gviristadaa nagebi, TiTqos uwvrilesi aguriT amouyvaniaT da mere ayalo miwiT SeulesiaTo. amodian ked-lebi da bude nel-nela emsgavseba ZvelisZvel cixis godols. Tu aqve, budis win, Camosajdomi lursmani an joxia, xom mTlad kargi, Camosxdebian mercxlebi da WikWikeben, TviTonve tkbebian TavianTi ostatobiT.

bude mzad aris! RamRamobiT am budeSi arxeinad sZinavT da vin icis, uTuod kvercxebic

gaCndnen budis bumbulian ZirSi. deda-mercxali budidan fexs aRar icvlis. da erT dRes, roca jer kidev aravin eloda, budidan ismis Wyipini. es patara mercxlebis — bartyebis xmaa. mercxlebma bartyebi daCekes. oriode dRec da bartyebi WyipiniT ikleben iqaurobas. jer budidan kar-

gad arc Canan, marto maT yviTel niskartsa da farTod dafCenil pirs vxedavT. mofrindeba deda mercxali da raRac `nugbars~ aucileblad moitans. isinic ga-aReben yviTel niskarts da Wyipineben ara me, ara meo, erTmaneTs ecilebian; co-tac da erTmaneTs mujlugunebs urtyamen, davaswro da me Cavikoklozino yelio. amasobaSi, am Jivil-xivilSi, am WyipinSi, am datuqsvasa da alersSi (mercxlebic mSoblebi arian da alersic ician da datuqsvac), bartyebi izrdebian.

da radgan mercxalic frinvelia, cxadia, Tavdapirvelad frena unda is-wavlos.

jer gaubedavad toveben patarebi budes. mSoblebic Relaven, rogorc Relavs ded-mama, roca patara pirvelad ga-

dadgams fexs. raRa Tqma unda, marcxic xdeba da zogjer sasacilo ambebic. bo-los ki mainc yvelaferi keTilad mTavrdeba, yvela wyena da faTeraki, mRelva-reba da fiqri fermkrTaldeba da bartyebic frenas swavloben.

saxlis aivanze mikruli bude da iq Casaxlebuli mercxlis ojaxi mSvene-baa mTeli kar-midamosi.

maxsovs, Cvens sofelSi, Cveni saxlis gverdiT, ori mezobeli cxovrobda, ori ojaxi. omis dro iyo da didi gaWirveba idga. xalxs lukma puric ki ar hqonda xSirad da am or ojaxsac Zalze uWirda. erTi ojaxi didi iyo, rom it-yvian, wvril-Sviliani — ded-mama da xuTi mozrdili Svili.

meore ojaxi patara da umweo, — moxuci col-qmari, Svili ki — omSi wa-suli da Sinmousvleli.

wliTiwlamde Tavi Zlivs gahqondaT. sarCos Sovna uWirdaT, magram erTi didi simdidre hqondaT: mTels Cvens

ubanSi mercxlebi budes mxolod imaT maranSi da saxlis erdoze iSenebdnen. am simdidriT orive ojaxi didad amayobda da, albaT, arCevanze rom mim-

dgariyo saqme sxva simdidreze verc gacvlidnen. isini Sehxarodnen cixis godoliviT Tu patara aivaniviT gadmokidebul

mercxlis budes. maSin sofelic ufro hgavda sofels, vidre dResa hgavs. miwas guTniT

xnavdnen da yanasac namgliT mkidnen. glex-kacs xar-kameCi daudioda, cxeni oja-xis nugeSi da Zala iyo, Zroxa da cxvari — ojaxis baraqa... Wirnaxuli marTla Wirnaxuli iyo, mka — vaJkacobis gamocda, rTveli — dResaswauli. endeT Cems mexsierebas, miT ufro, rom ymawvilis mexsiereba utyuaria. yvelafers ise mogiy-vebiT, rogorc namdvilad iyo da rogoradac CarCa xsovnaSi.

ginaxavT yviTeli, bumbula wiwilebi Tqvensa, an mezoblis ojaxSi? sad

wiwilebi, sad gazafxulio, — ifiqrebT da marTalnic iqnebiT, Tu odesRac bav-Svoba sofelSi ar gagitarebiaT.

Page 10: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

10

is wiwilebic gazafxulis maxaroblebi iyvnen, rogorc adre mofrenili SoSiebi da mercxlebi, rogorc liloWriloze amowverili cisferi enZelebi, rogorc Soreul kavkasionze aWrelebuli Tovlis safari. kruxs Tebervlis bo-los an Sua ricxvebSi dasvamdnen sabudarSi (mozrdili, mrgvali kalaTi iyo, Sig Tbilad Cagebuli TiviT). winaswar kvercxebs Caalagebdnen, saguldagulod SerCeulebs da romelime droul dedals sagangebod dasvamdnen, rom mokruxe-buliyo da sabudarSi daesvaT. dedali jiutobda da inazeboda, aqaoda dedobi-saTvis sada mcaliao, an ra dros Cemi dedobaao. bolos mainc daiyabulebdnen da dedalic sagangebo sidarbaisliT (amieridan dedobisaTvis emzadeboda da amsubuqeba aRar SeSvenoda) Cajdeboda sabudarSi. ijda da imisi arseboba TiT-qos yvelas aviwydeboda, aTasSi erTxel Tu mixedavdnen, raimes miawvdidnen. xa-ni gavidoda da jer Cami-Cumi ar ismoda. erT mSvenier dRes ki, rogorc mer-cxlebze giTxariT, atydeboda wivwivi. kruxi gamoCekas iwyebda. Signidan wiwi-lebi kawravdnen kvercxebs da farTxaliT cdilobdnen gareT gamosvlas, gare-dan dedali uniskartebda. bolos wivwivi mcire xniT miwydeboda da sabudari wiwilebiT gaivseboda. mcire xanic kidev da sabudaridan frTxilad cviodnen yviTlad da TeTrad gabumbluli wiwilebi. jer SiSiT ebRauWebodnen sabudris wnul kedlebs, bolos moefinebodnen oTaxs da dedac, sagangebod gaamayebuli da yelmoRerili, gauZRveboda Tavis amalas.

oTaxSi Tbiloda buxari an Rumeli RadRadebda. iataki miwuri iyo da wi-wilebi TavianT yviTel niskarts Tixaze scemdnen. gareT ki cioda, an Tovda isev, an qari qroda. jer gazafxuli Sors iyo da krux-wiwilasac aqve, am oTax-Si, CvenTan erTad, ymawvilebTan erTad unda gamoezamTrebina. cota mosuliere-buliyo da ise gasuliyo axlad amSralebul ezoSi, an mzis gulze.

magram ai, qari dacxra, Rrublebi mcire xniT mTebisken wavidnen da Te-bervlis mziani dRe dadga. rogorc giTxariT, es jer gazafxuli ar iyo, magram gazafxulis suni mainc trialebda. maSin aiRebda dideda Tavis saCeCels an sar-Tavs, gavidoda myudroze da Tavis krux-wiwilasac gairekavda. wivwivebdnen Se-bumbluli wiwilebi momTenTav siTboze da iwyeboda maT cxovrebaSi sruliad axali dro. maTTvis im wuTSi ukve gazafxuli idga.

didedas axla sxvebic SemouerTdebodnen. axla kacebic modgebodnen saidanRac da iwyeboda saubari amindze, gaWia-

nurebul zamTarze, gazafxulze, yvelaferze, rac mzis gulze pirvelad gamo-sulma, zamTrisagan daRlilma adamianma SeiZleba Tqvas.

mere mze dasavleTisaken ixreba, kvlav sicive wamova da didedac, Tavis krux-wiwilebianad, Sinisaken midis.

iqiT biWebi raRacas Tlian. biWebi karga mozrdilebi arian da sicivisa ar eSiniaT. ori grZeli joxi ukve gauTliaT. im joxebs TavSi orkapebi aqvT, gan-ganze gawvdili. boloSi ki, sadac jo-

xia gadaWrili, biWebi axla oTxkuTxa Rrus akeTeben... mere am orive joxis Rru-ebSi koxtad gamoTlil magar safexurs gauyrian.

Soriaxlos ymawvilebi dganan da Sescqerian. ician, rac keTdeba da sixaruliT elian im nanatr dRes, roca is `eSmakis

manaqana~ maT xelSi Cavardeba. biWebi axla wnelebs grexen, magar, sqel wnelebs da joxebs orkapa Taveb-

ze Camoacmeven. joxebi ise magrad eWidebian wnelebs, rom kacis simZimec veRar Camog-

lejs. wnelebi TavSi momrgvalebulia da im momrgvalebulSic TiTo magar kets

gauyrian. yvelaferi mzad ari? ara, jer ar ari mzad. biWebi axla kaklis did xeze da ganze gawvdil yvelaze Ronier totze

sagangebod mownul or wnels Semoaxveven. wnels ise gaamagreben, rom simagrec marTla hqondes da totzec Tavisuflad imoZraos. bolos asweven im orkapa jo-

Page 11: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

11

xebs Tavis safexurianad da erT joxs (winaswar sagangebod morgebuli ketiT) erTi wnelis gorgalze Camoacmeven, meores — meoreze.

vinc qvemoT dganan, joxebs moeWidebian da egreve erTad daixunZlebian, aba, gavigoT, magaria Tu ara, gagviZlebs Tu arao da roca darwmundebian, rom yvelaferi myarad gakeTda, iqve Camosxdebian.

saqanela! biWebma kaklis totze saqanela Camohkides! xval yvelieri iwyeba da yvelieris dResaswauls aucileblad saqanelaTi

unda Sexvdes ubani. erT ubanSi erTi saqanela Camoibmeba meoreSi — meore, da rogorc ki yvelieris kvira daiwyeba, yovel saRamos am saqanelasTan gaimarTeba taS-fandura, cekva-TamaSi, dainTeba didi koconi, iqneba Sejibri sityvasa da jomardobaSi. vidre getyodeT, ras niSnavs yvelieri, Tvali vadevnoT didedas, xSirad rom sadRac midis (es umetesad saRamoobiT xdeba) da mousvenrobaSia. Cven ar viciT ra aSoTebs, ratom surs, rom male davwveT da daviZinoT, ra xde-ba am gazafxulis piras SabaT-kviraobiT. aba Tvali movatyuoT, didedas egonos, rom daviZineT da karic gaixuros... Tu didedas ar ewyineba (didedas wyenineba ki aramc da aramc ar SeiZleba), frTxilad wamovdgeT, fexakrefiT mivideT kar-Tan da karis RriWoSi an gasaRebis WuWrutanaSi SeviWvritoT.

dideda aqeT-iqiT frTxilad ixedeba, mere zandukidan raRac amoaqvs da kamodis Tavze debs.

xati! es is xatia, romelzedac amas winaT mokrZalebuli CurCuliT Tqva:

RvTismSoblis xati... mere dideda ujridan sanTels iRebs, anTebs, pirjvars iwers da sanTels

RvTismSoblis xatis win amagrebs. sanTlis ali mkrTalad anaTebs idumal xats. dideda raRacas butbutebs da Cvenc sunTqva gvigubdeba.

Tqvenc unda icodeT: yoveli xalxi Tavis religias misdevs. qarTvelebi qristianuli religiis mimdevrebi, anu qristianebi varT. gadmocemiT qriste rwmenisaTvis jvarze acves. sikvdilis Semdeg ki mainc

mkvdreTiT aRdga. vin iyo qriste? namdvilad arsebobda Tu rwmenisaTvis wamebulze xalxis

saukuneobrivma ocnebam SeTxza igi? amaze dResac davoben da Cvenc sityvas aRar gavagrZelebT. marto daviT

guramiSvilis striqonebs gagaxsenebT, romelic ieso qristes eZRvneba: `vai, ra kargi saCino ra avad migiCnieso! borotisagan keTili SuriT ver ganarCieso, macxovrebeli Sen maTi wamwymedlad migiCnieso, dideba moTminebasa Sensa, ufalo ieso!~ didedac qristiania, qristes rjuli swams da pativi vceT mis rwmenas,

xels nu SevuSliT, simSvides nu davurRvevT, dae, Tavis gulSi esaubros RvTi-Sobel mariams da SesTxovos rac surs.

ra survili eqneba didedas? Cveni kargad yofna. qveynierebis kargad yofna. Cveni gamravleba da gaxareba... qristes Sobis dRe ocdaxuTi dekemberia. qristes aRdgomis dRe ki xan aprilSi modis, xan maisSi. aRdgomamde mravali religiuri dResaswaulia. dResaswauli mirqmisa. kvira yvelierisa. didmarxva, da kidev mravali. axla yvelieris kvira dgeba da dideda amitom loculobs Cvenze. yvelieri didmarxvis wina kviraa.

Page 12: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

12

didi marxva niSnavs mkacr cxovrebas. xorcisagan gandgomas, sulze fiqrs. adamiani mxolod mcenareuls ekareba, codvaTagan Tavs Sors iWers da ase emzadeba qristes aRdgomis Sesaxvedrad.

yvelieris kvira ki swored am mkacri cxovrebis winakviraa, laRi, mxiaru-li, Tavisufali, saxalxo zeimebis kvira... is zeimebi saqarTveloSi qristes sjulis SemoRebamdec imarTeboda da maSindelma uZvelesma wes-Cveulebebma axal religiaSic gadmoinacvla.

maT Soris erT-erTi zeimi, anu sanaxaobaa yeenoba. `yeenoba~ yvelierSi imarTeboda. sofelSi didi mzadeba iyo, rogorc war-

modgenisaTvis emzadebian xolme da `yeenoba~ marTlac xalxur sanaxaobad, xal-xur warmodgenad, namdvil Teatris winamorbedadac iTvleba. aq arian msaxiobe-bi (albaT `reJisoric~ igulisxmeba anu is, romelsac mTeli es sanaxaoba wes-rigSi mohyavs, anawilebs rolebs, gansazRvravs warmodgenis xasiaTs) aris `pie-sac~, xalxis mier odiTganve SeTxzuli, dakanonebuli siuJetiT da sasacilo ambebiT. mayureblebi `warmodgenis~ monawileni arian, SeuZliaT Caerion moqme-debaSi, Tavadac gauswordnen yeens, amoiyaron saukuneobrivi javri.

`yeeni dampyroblis simboluri saxea, dampyroblis niRabi. igi cxenze zis, Tanac ukuRma da Tanac marTla kaci ki ar aris, fitulia, safrTxobelaa, muTa-qisagan gakeTebuli da Tavzec gamuruli qoTani adgas nacvlad tradiciuli aR-mosavluri Calmisa.

da ai, yeeni unda gasasacilovdes. zogi goroxebs esvris. zogi wyals asxams. zogi Solts gadaawnavs. aris erTi sixaruli da sicil-xarxari. da, raRa Tqma unda, rom yeeni aucileblad unda damarcxdes, samarTlia-

nobam unda izeimos, gaimarjvos uZvelesma xalxurma moralma, romelic borot-ze keTilis uTuo gamarjvebas qadagebs.

axla Citifafoba?.. zamTari CitebisaTvis mSieri droa, aremare TovliT aris dafaruli da

sakvebi arsad moiZeveba. am dros adamiani valdebulia, frinvelebs xeli gauwodos, anu, rogorc dasawyisSi giTxariT, `gamoaRos fanjara~.

CitifafobisTvisac sagangebod emzadebian, ymawvilebs avaleben, natexrebi Seag-roveTo (natexari Tixis da faifuris WurWlis natexebia), balRebic didis xa-lisiT agroveben natexrebsa. mohfenen ezoSi, gzispirebze da Sig sakenks da saW-mlis narCenebs yrian, raTa Citebma akenkon da madlierni darCnen. unda naxoT maSin frinvelebi... ra madlierni arian adamianisa. ra ndobiT modian natexreb-Tan, aRarafrisa eSiniaT, radgan es dRe maTi dRea, `Citifafobaa~.

sofelSi vaSlis nafcqvensac ki ar gadaagdebdnen, cecxlze dawvavdnen da roca saamo surneleba vaSlisa dadgeboda, ityodnen, Citebs uyvarT, zogier-Ti Citi amisi suniT cocxlobso.

axla Wiakokona? didi koconi da mis irgvliv gaCaRebuli mxiaruleba? Wi-akokonobisTvisac sagangebod emzadebian.

Wiakokonas danTebas ra samzadisi sWirdebao — ityviT Tqven. Wiakokonasac Tavisi azri aqvs, baRebsa da bostnebSi darCenili kaWaWi,

simindis fuCeCi, xexilisa da vazis nasxlavi unda Segrovdes da daiwvas, raTa mavne mwerebi da Wia-Ruebic Tan mihyvnen. es TavisTavad, ise ki Wiakokona saga-zafxulo mxiarulebis sababia.

ai, Segrovda blomad kaWaW-fuCeCi. aizvina erTad. mogrovda xalxic. cxadia, umetesad gogo-biWebi da wvrilfexoba Warbo-

ben, magram arc darbaiseli moxucebi darCenilan Sin, Soriaxlos dganan da axalgazrdobis faci-fucs Tvals adevneben, Tan Tavisas igoneben, Tan raRacas arigeben. ai, ainTo cecxli da yiJinic dasces, cecxlis ali cas swvdeba da vi-Racam ukve daiZaxa is, rac am dros aucileblad unda daiZaxon:

— aliluli kudianebs!

Page 13: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

13

aliluli eSmaksao! gabeduli biWebi cecxls zed axtebian. da yvelas sjera, am weliwads eSmaki veravis veRarafers daaklebs, iqneba

mosavlis siuxve da sikeTis zeimi. rogorc giTxariT, saqanelebic ukve CamoubamT. yvelierSi saqanela auci-

lebelia, uamisod yvelieri ar iqneba. uamisod yveliers feri daakldeba. saqane-las mTeli ubani axvevia. didedac ki mosula. jer isev civa, binddeba kidec, magram Sin rogor gaCerdeboda, Tbil SalSi (Tavisive xeliTaa naqsovi) CafuT-nula da modis.

cecxli ukve gaCaRebula, didi Wiakokona anTia da didedas aqeT-iqidan eZaxian, axlos modi, cecxlTan, gaTbio. didedac modis da patara, danaoWebul xelebs cecxlisken iwvdis. saqanelaze gogo-biWebi cvlian erTmaneTs, ufro me-tad ki — biWebi. buqnas Cahkraven, saqanela win gaiwevs da Tu gabeduli biWi Sedga, safexurs xis romelime tots miawvdens. ai, es iTvleba vaJkacobad. am dros biWi TiTqos caSi dafrinavs, Tumca saqanelas xelnebi Ronivrad CaubRu-javs. da roca gaoflili biWi dacxreba da safexuridan gadmoxteba, gogoebma ukve kargad ician, vin aris yvelaze gabeduli da uSiSari. mere saidanRac fan-duri moaqvT. fanduri saTamaSos ukravs da axla mefandures irgvliv Seikvreba wre (oRond ise, rom Wiakokona mTel wres anaTebdes). jer viRaca gadmova gau-bedavad. im viRacas gaamxneveben, nu grcxvenia, gaubede, daiwyeo da male erTma-neTs mihyvebian cekvis msurvelni. gogoebic, ra Tqma unda, jer gainazebian, mere ki, Tu ded-mamisa da gansakuTrebiT ufrosi Zmebis damyoli mzerac igrZnes, ga-bedulad gadadian wreSi. da Tu am dros medole da megarmonec gamoCndnen, (me-dole da megarmone mainc iSviaTi iyo sofelSi da Tanac yvela saqanela unda CamoevloT, yvelgan SeewiaT TavianTi sacekvao), marTla yvelieri iqneba, mar-Tla jansaRi da mxiaruli kvira, mauwyebeli gazafxulisa...

* is sofeli, sadac Cveni weliwadis `oTxTavi~ gaTamaSdeba, kaxeTSia, saqar-

Tvelos erT lamaz da Ronier kuTxeSi. kaxeTs Tavze kavkasionis mTebi dascqe-rian. qvemoT cisfrad gadaSlili alaznis velia, zemodan ki gadmomxobila mTe-bi. devebiviT mTebio, — ityvian xolme. galaktion tabiZem amgvar mTebze Tqva — dabinduli qliavis feriao (`ginaxavT feri dabindul qliavis, es Cemi samSob-los mTebia~). cisfers ki, albaT, sivrce qmnis, Rrma sivrce, romelic Soridan cisfrad aRiqmeba.

swored am mTebze kiTxulobs glexkaci weliwadis droTa cvalebadobas. mTebs `didi kalendari~ vuwodoT. ar iqneba mTlad lamazi Sedareba, magram zusti ki iqneba. zafxulSi mTebi mokrialebulia, mwvane balaxsac ki gaarCevs Tvali. mere mTa nel-nela fers Seicvlis, TiTqos zafxulis mzeze gadaxundeba da ase gastans Semodgomis Sua xanebamde. Tu Semodgoma civi daiWira da zam-Tarmac adre moiwadina mobrZaneba, noemberSi, erT mSvenier dRes, davinaxavT, rom qedis wverebi pirvel Tovls daufaravs. mzian dReSi es wverebi TeTrad qaTqaTeben da imas gvauwyeben, rom zamTari ukve Sors aRar aris, wamosula, daZrula da axla, qedis Tavze wamomdgari, Tavis dros elis, rom nel-nela qve-moT Camovides. es dRe, kavkasionis qedze pirveli CamoTovlisa, SeuniSnavi ara-vis darCeba. gansakuTrebiT moxucebs uyvarT iqiT gaxedva da Tqma, rom kavkasi-onze ukve CamoTova da sadacaa zamTari mova. es Tovli niSania da am niSanze, sofelSi ra xdeba, maSin getyviT, roca Semodgomamde mivalT, roca Semodgoma dadgeba. axla marto is gavixsenoT, rom yvelani erTmaneTs eubnebian, Tovli ga-moCndao. mere da mere Tovli ufro qvemoT Camodis, mTebisa marto wverebi ki ara, kalTebic ifareba, bolos sul qvemoT, alaznis velamde Camosdevs da ha, sacaa Cvenamdec mova. ai, maSin dgeba zamTari.

mTeli zamTari, raRa Tqma unda, kavkasioni TovliTaa dafaruli (anu kav-kasionis is nawili, romelic kaxeTidan moCans da romelsac zogjer daRestnis mTebs uwodeben). gazafxulze ki Tovli dnobas iwyebs da axla gazafxuli qve-modan zemoT miiwevs. jer veli gadamwvandeba, mere nel-nela tyeebs ahyveba, bo-

Page 14: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

14

los qedis kalTebi gadaWreldeba, liloWriloebi qedis wverebsac miswvdeba da ivnisis bolosaTvis Tovli ukve aRar moCans. kalendris erTma ciklma, kavka-sionis bumberaz (esec Zveli epiTetia) qedze aRbeWdilma Cvens Tvalwin Caiara.

axla swored is droa, roca qedi aWrelda, ferdobebze Tovlma dnoba iw-yo, mdinareebi aimRvra...

axla saxnis-sakveTi unda gavmarToT, gavafxianoT, raTa mindvrad ise ga-videT, iaraRma ar gviRalatos. saxnis-sakveTs ki Cvens bavSvobaSi samWedloSi afxianebdnen da, rac ufro cnobiswadils aRgviZravs, cxenebsac iq nalavdnen.

modiT, gavswioT samWedlurisaken. jer Soridan xalxs davinaxavT. umravlesoba kacebi iqnebian. gazafxulze sofeli mudam gareT gamoefineba xolme. zamTarma mainc sax-

lebSi gamoketa xalxi, erTmaneTTan misvla-mosvla ki iyo, magram TiTo-orolad Tu Sexvdeboda sofleli soflels. axla cota Tbila, gareT dgoma SeiZleba. SeiZleba ki ara, gulma gagviwia gareT da raki samWedluric swored soflis SuagulSia, swored iq, sadac salaybo ewyoba (salaybo, anu adgili, sadac xal-xi ikribeba samaslaaTod da imitomac, rom gaixed-gamoixedos, rogorc ityvian, Tvals wyali daalevinos). am gaxsenebaze, aqve axlosaa wyaroc. iqiT, moSore-biT, soflis Zveli eklesia moCans, Zveli ki ara, ZvelTaZveli, bazilika, anu ugumbaTo eklesia.

xalxi mogrovilia samWedluris win. axlos mivdivarT da ukve wkara-wku-ric gvesmis, dro da dro ki uro mZimed daecema grdemlze. grdemli gaxurebu-li foladia. uro Tqvenc iciT, ra aris da am gavarvarebul folads Ronieri mWedlebi kveriTa da uroTi ebrZvian, raTa forma miscen, imad aqcion, rac Ta-vad surT, rac sofels gamoadgeba. sofels ki, gazafxulda da, bevri ram sWir-deba: Toxi, bari, namgali, guTani. uamaTod vervin gava verc venaxSi da verc min-dorSi. aki giTxariT, rom mWedeli Ronieri kaci unda iyos, rkinas rom dale-wavs xeliT, imgvari, da mxiaruli kacic. mWedeli iRimeba da saxeze TeTri, qaT-qaTa kbilebi mouCans. jansaRi kacia, rkinismkvneteli. aTasSi erTxel Sublze ofls Camoiwmends winsafriT (Tumca winsafaric, cxadia, gaxurebuli aqvs) da saxes ufro CamoiTxvris. mere ra, gava dRe, najafs da naoflars Camoirecxavs da erTi kargi vaJkaci mogvevlineba, namdvili Sromis kaci, gamoewyoba da an qorwilSi wava, an naTlobaSi, an dReobaze. magram axla mWedels arc erTisTvis scalia, arc meorisTvis, mWedeli Tavis vals asrulebs: Sromobs, raRacas qmnis da yalibad asxams. is imisTvisaa dabadebuli.

gareT ki kacebi bWoben. mWedeli fardulSia. am farduls hqvia samWedluri. eubnebian, geyofa, daisveneo, xvalac am Tvisaao. magram mWedelma icis, rom dasveneba maSin Seergeba, roca saqmes moaTa-

vebs, `xvale~ ki yovelTvis ar aris am Tvisa... davaneboT Tavi mWedels, sanam saqmes ar morCeba, mainc sityvas ver vaT-

qmevinebT da iqve, ezoSi gavideT. ai aq, am SemoRobilSi, romelsac baks veZaxiT, cxeni unda danalon. esec mTeli ambavia, veeba cxenis danalva. am ambisTvisac TiTqosda sagangebod emzadebian, TiTqosda Relaven cxenis

patronic da nalbandic. ai, nel-nela miuaxlovdnen... erTma cxens fafarze gadausva xeli da miualersa, swored iman, visTanac

ufro SeCveulia cxeni. cxens uyvars alersi. is erTgulia adamianisa da Senganac erTgulebas moiTxovs. cxenic, iseve rogorc yvela suldgmuli, kargad grZnobs, samtroda xar

misuli Tu samoyvrod. mere ra, rom fexi aukres da arc nalis dakvraa sasiamovno, albaT asea

saWiro, amqveynad ra ar xdeba. aqvea cxenis patroni. es biWebic arc Tu is So-reblebi arian, cxeni yvelas icnobs, rac undaT, is gaakeTon...

Page 15: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

15

amas ficxi cxeni fiqrobs, umetesad axalgazrda, jer isev mouTokavi da miuCveveli, Torem xandazmulma, visac qveynad ra ar gadaxdenia, nalic kargad icis da arc danalva awuxebs.

Tu cxeni giyvars, Tu mraval cxenze mjdarxar, Tu erTxel mainc giocne-bia amxedreba da did, mwvane velze an mTis bilikebze Weneba, gecodineba, rom xandazmuli cxeni Wirveulobas ar ikadrebda, is mSvidad daanebebda cal fexs nalbands (nalbandi swored imas hqvia, vinc cxens nals aWedebs), Tavad sam fex-ze dgomas irCevda da an fiqrian mogonebebSi wavidoda (beber cxens ki ramdeni ram aqvs mosagonari), an zantad dauwyebda Tvalierebas yvelafers, rac samWed-loSi xdeboda.

cxeni adamianis didi megobaria. cxeniT Camodioda Carglidan vaJa fSavela da xurjiniT mohqonda is moT-

xrobebi, dResac rom vkiTxulobT da Zalian mogvwons: `Svlis nukris naambobi~, `saTaguri~, `CxikvTa qorwili~, da romeli aRar.

ai, ras igonebs cxenis Taobaze vaJa fSavelas Svili vaxtang razikaSvili. `mamas yovelTvis kargi cxeni hyolia. cud, jaglag cxens Sin ar gaaCereb-

da. me nikori maxsovs, Savi, iorRa cxeni, mxolod Cems xsovnaSi ukve beberi iyo, imdenad beberi, rom zamTarSi gomuris win wylidan mosuli daeca da veRarc adga. mamam bevri utriala, magram veRaraferi uSvela. mamas cremli moeria im cxenis sikvdilze. Seaxvia fardagSi da ise damarxa.

ver gavimete adreve gasayidad, — ityoda xolme mamaCemi, — didi amagi hqonda Cemzeo!

nikoris Semdeg kvici iyida, wiTeli ferisa iyo da saxelad `cecxlas~ eZaxda. `cecxla~ TviTon gaxedna. Sejda Seukazmav cxenze da arbenina. dedaCemma da sxvebmac dauSales: qviani xurjini ahkide da ise miaCvie unagirsao, magram ar daiSala, saxe da xelebi sul dausisxlianda, mainc ar gaaneba Tavi, sanam ar moRala~...

aseTi iyo didi poeti vaJa fSavela: cxenis sikvdilis gamo Tvalze crem-li moeria.

itira didma vaJkacma. da vidre cxenis ambavs davamTavrebdeT, barem imasac getyviT, rom vaJkacs

zogjer cremlic Svenis. ucremlod ver dawerda vaJkaci amgvar striqonebs: `kidevac vnaxav gazaf-

xuls~. modiT, isev soflis Saraze gavideT, iqneb iqac SevxvdeT gazafxuls. xee-

bi gzispirebzec gamokvirtulan. nuSebi TeTrad gadapentilan, magram amisi nax-va sxvaganac SeiZleba. soflis Saragza sxvaa, gazafxuli iq adamianis saxeebze unda amoivikTxoT. sagazafxulo ganwyobilebas aq adamianebi ise gamoxataven, amaze arca fiqroben. ganwyobileba TavisTavad ibadeba, gazafxuls Tavisi gaaqvs da win veraferi daudgeba.

soflis moedanze darbaiseli kacebi Seyrilan. wyarosTan isev dedakacebi laparakoben. jeeli biWebi calke dganan da gamvlel-gamomvlels aTvaliereben. mze aTbobs midamos da yvelas qurqi gadauZvria. dedaberi sadRac miiCqaris. berikacs saxedriT safqvavi moaqvs wisqvilidan. ezos gadaRmidan culis xma ismis. eg ra ario, ras akeTebo, — iZaxian kacebi da Robes miadgebian. vera xedavT, ras vakeTebTo? — icinian Robis gadaRmidan da sxva pasuxs

aRar iZlevian. ras akeTeben da xexilsa sxlaven: xmel totebs aWrian da totebi kvnesiT

emxobian miwas. dedaberi RobesTan dgas da qalebs eubneba, roca xesa sWrian, ase mgonia, cocxaliviT tiriso. maS ar moWran, Tu gaxmao? — icinian qalebi. totebi ki marTla, dedabris Tqmisa ar iyos, cocxlebiviT kvnesian.

Cven ymawvilebi varT. vdgevarT da SevcqeriT. iqiT gadiT balRebio, — gveZaxian kacebi — emand TavSi toti ar dageceT, codvaSi ar CagvayenoTo, mag-

Page 16: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

16

ram ra wagviyvans? aq `raRaca~ xdeba, swored is, rac gazafxulze SeiZleba mox-des da Tu kargad ar vnaxeT, ar iqneba. kacebi isev gviwyrebian, moSordiT maqe-dan, ver gaigoneT, ra giTxariTo?

amis Tqma da gzidan yiJina ismis. (es marTla gazafxulis yiJinia). gzaze unda gavvardeT, iq ufro didi ambavi xdeba. ager, cxenosani moaWenebs cxens. TiTqos viRacas ejibrebao, miuSvia cxeni da Tan dasWyivis, aba, Sen ici,

ar Semarcxvinoo. mWedlis Segirdia... Tmebi qarze gasCeCia. guli gadauReRia da pirdapir mofrinavs, xalxs ainunSiac ar agdebs, is

ki ara, xalxis dasanaxad igiJianebs Tavsa, SemomxedeT, ra biWi varo. xalxi momdgara gzaze da qariviT Caqrolil mxedars gasZaxis: — moSinaurdi, arsen! viTomda, romeli arsena Sena gvyevxar, da Tu marTla arsena ggonia Tavi,

ra gare-gare dadixar, raRa dros eg ari, moSinaurdio. magram mWedlis Segirdis moSinaureba, vidre TviTon mWedeli ar gadaud-

geba gzaze da Tvalebs ar daubrialebs, Zneli iqneba. Caiqrola da velodebiT... viciT, isev amoiqrolebs. cota xanic da gzis boloSi isev avardeba mtveri. jer cxeni gamoCndeba,

mere mxedris gaCeCili Tma. mohqris da moaqvs mTeli gza. xalxi axla ufro met yiJinas scems (namdvili gazafxulia) da lamis ari gzazec Cauxtnen, aba, Sen ici, guli ar dagvwyvitoo.

mxedari Tvals efareba da isev velodebiT. naxeT, Tu kvlav ar Camoiqroloso, — amboben berikacebi, — SarSanac eg-

re ara qnao? kacebi mWedels eZaxian, gamodi, Tavi gaanebe mag uros, aba naxe, Se-ni Segirdi ra dReSiao. mWedeli Tavs ar iRebs, raRacas burdRunebs da etyoba, ukve imuqreba. maS ra? sigiJesac Tavisi bolo aqvs. gagiJda? axla unda dawynar-des. magram mWedlis Segirdma ar icis, ras fiqrobs ostati da axla isev gzis TavSi avardeba mtveri, gagiJebuli cxeni da imisi mxedari isev gamoCndebian.

xalxic ukve giJdeba: — aba, Sen icio! — aravin dagewios, icode, mogdeveno! Caaqrola da Caaqrolos... maSin gamodis mWedeli Saraze (jer wyliT xelebs gadaibans), Sua gzaze

gaCerdeba da elodeba. xalxi axla mWedelze icinis: raRa drosia, Tavis gulis Wia moiklao. ai, naxeT, Tu kidev Camoiqroloso. mWedeli dgas da viciT, gulSi rasac fiqrobs. sofelmac icis: netavi aRar Camoiqrolebdeso... mWedeli mainc mWedelia da Tavis Segirdze da Tavis xelobazec sakuTari

azri aqvs: lamazad dahqris, Tqma ar unda. gazafxulis mzian dResac uxdeba es cxen-

ze gasuli gadareuli biWi. magram mWedlis Segirdi xval mainc mWedeli unda gaxdes da sidarbaisle marTebs. ras vizamT, Zmao, amgvaria Cveni xeloba.

— samWedloSi Sedi, aRar Camoivlis. — isev icinis xalxi. — netavi marTla ar Camoivlides. — isev fiqrobs mWedeli. mWedlis Segirdi aRarsada Cans... axla vfiqrob: ar vici ratom da im cxenis qrolvac gazafxulis mauwyebe-

li iyo. es xma ki marTla pirvelad gavigoneT.

Page 17: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

17

jer gvegona, rom romeliRac Citi ustvenda da erTmaneTs veubnebodiT, aba yuri daugde, es ra Citi mofrinda, amisTana xma jer ar gvsmeniao. dedam ga-icina da Tqva, Citi ki ara, salamuriao, salamurs ukravs viRacao. bebom Tqva, es giJi maxare iqnebao. papam saCexidan daatana, giJi eZaxeT da vera Tlis sala-murebs da ver akvnesebso? advili xom ar ggoniaT an gamoTla salamurisa, an dakvrao. Cem biWobaSi mTel sofelSi erTi mesalamure gvyavda, sosanas eZaxdnen da isic mgoni maxares papad ergebodao. axla bebo iZaxis, aki sosanasac giJs eZaxdnen, magram arc is iyo giJi, dianbegi rom Cvens sofelze Camoivlida, dam-xvdurebSi salamurs marto sosana ukravdao.

Cvenc gvinda vnaxoT es salamuri. saidan modis es xma, mainc sad iqneba es mxare, netavi erTi, rogor uk-

ravs. maxare soflis TavSi kunZze ijda da salamurs iq ukravda. aqedan salamuris xma mTel sofels edeboda. mocinari biWi iyo maxare da Cvenc advilad SevbedeT. garSemo movusxediT

da isev daukario, vTxoveT. imanac aiRo salamuri, erTi Cahbera da daiwyo... garSemo mze idga. axlad amosuli jejili mwvaned xasxasebda. buCqebSi

iebi hyvaodnen. mTebs ukve lurji feri dasdebodaT. mwvervalebze SerCenili Tovli TeTrad qaTqaTebda da maxares salamuris xma mTel am are-mares wkria-liT edeboda. ase gvegona, marTla Citi kvnesiso da aqeT-iqiT viyurebodiT. ara gvjeroda, rom am maxares, CvensaviT axaluxi rom emosa, qalamnebi rom ecva da nabdis qudi exura, amgvari saswaulis moxdena SeeZlo. Cven gaocebuli Sevcqe-rodiT da gvsurda, rom es saswauli did xans gagrZelebuliyo. es ra ario, Ta-vi gamoido maxarem, Tqven isic ver SeniSneT, roca vukravdi, frTosnebi gaCum-dnen, mzem swored maSin gamoixeda Rrublebidan da nakadulebmac suli ganabe-so. nakadulebi rodis gaCumdneno, — vdavobdiT Cven da maxares vTxovdiT, aba erTic daukari, marTla gaCumdebian nakadulebio?

magram maxarem aRar daukra. rogorc axla vatyob, Tavisi xelovneba ar gaaufasura, samagierod guda-

Si xeli Cayo da stvirebi da salamurebi amoalaga, zogi dudgulisa (mcenarea dudgula da imiT stvirebs akeTeben), umetesoba ki lerwmisa.

Cvenc mogvecio, vTxoveT da Tavi daifasa, jer patarebi xarT, rogor iqne-bao, ver iswavliTo.

— Tu ar gveqneba, rogor viswavliTo, — Tqva CvenSi yvelaze ufrosma. maSin maxarem dudgulas stvirebi amoiRo da Camogviriga. sxvas ukeTess

vis mivcem, TqvenTvis gavakeTe da aba Sin gaiqeciTo. Cven marTla gaviqeciT. stvirebi gvqonda da mTeli soflisaTvis unda

gveCvenebina. maxare ki isev Camojda jirkze, gaxeda sofels da salamuri aakvne-sa (`aakvnesao~ — mere gavigeT, salamurze ambobdnen xolme amgvarad).

maSin ki maxarem marTla dagvajera, rom, roca is salamurs ukravda, frinvelebi gaCumdnen, mzem swored maSin gamoixeda Rrublebidan da nakaduleb-mac suli ganabes.

* stviris danaxvaze Sin yvelas gaaxsenda, rom amodenebi moviyareT da jer

erTi xeiriani simRerac ar vicodiT. dedam saqmidan Tavi aiRo da Tqva: maxare marTla Wkviania. giJebi es balRebi arian, simRera ar ician, sadme lxinSi rom egre gamoCndnen, Tavs Seircxvenen, rame unda viRonoTo.

Cvenc gvewyina: ratom ar viciTo?! papa icinis da ambobs: aba, daiwyeTo... Cven sulsa vnabavT, dabneulebi erTmaneTs gadavxedavT (marTla gundiviT

ki vdgevarT) da viRimebiT usaqcielo RimiliT. ar viciT, ra unda daviwyoT... maSin isev papa icinis da zurgs ukan Cumad bubunebs: `mravaluuu!~

Page 18: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

18

Cven gvixaria da egreve, kaWkaWebiviT vimeorebT: `mravaluuu~... — jer gau-bedavad, mere da mere ufro Tamamad.

mTeli ojaxi xarxarebs. `mravaluuu!~ — kvlav gaviZaxiT da aRar viciT, am `mravalus~ mere ra

movayoloT. isev xarxarebs yvela da isev gvirCevnia sadme gadavikargoT. roca sicili dacxreba, mama gverdiT mogvisvams da TviTon iwyebs: `mravaluuu!~ — da Tan gvaniSnebs, amyeviTo. Cvenc vyvebiT. mama gvaCerebs da jer gvameorebinebs, mere erTad vmReriT: mamac, dedac,

Cvenc... bebo papas eCxubeba, Senc ahyevio da papac gvierTdeba. yvelani `mravalJamiers~ vmReriT. roca suls moviTqvamT, mama ambobs, xSirad unda vimReroTo. esec axali ambavi: Turme usimRerod cxovreba ar SeiZleba. es ramdeni rame yofila saswavli, an imgvari, ris gareSec cxovreba ar

SeiZleba. mainc ra aris es `cxovreba~, rad unda vicodeT yvelaferi? ra moxde-ba, didebi rom gavizrdebiT, mamasaviT gavWaRaravdebiT da papasaviT davberde-biT? an amaT raT undaT, rom yvelaferi gvaswavlon da Cvenc iseTiveni gavxdeT, rogorebic TviTon arian?

TviTon gvaswavlian `cxovrebas~ Tu CveniT viswavliT? xo, marTla, es xom guSinac gviTxres, yvelaferi unda icodeTo, patara

gogias naTlobaSi rom viyaviT da xeli ver gagvaSlevines, atyda sicil-xarxa-ri, cekva ara gcodniaTo. ukravda dol-garmoni, Cven xeli gvkres, wreSi Segvag-des da egreve avituzeniT, xeli ver gavSaleT, dol-garmons fexi ver avayoleT.

Segvrcxva, ar vicodiT, sad gavqceuliyaviT. mama gagviwyra. deda mamas Seeba, ras eCxubebi, vaswavleT da ar iswavle-

so? gadawyda: cekva unda viswavloT. Tanac sxvebma ki ar unda gvaswavlon, CveniT unda viswavloT. gavdivar soflis Saraze da CvenebianT vanuas veZaxi, raRac maqvs saTqme-

li-meTqi. vanua im wuTSi xvdeba, rom saidumlo ram gamomCenia. bebo ityvis xolme, magisTana eSmaki am are-mareSi erTic ar ario da axla es vanua swored saeSmako saqmeze modis. cekva unda viswavloT-meTqi, veubnebi da vanua icinis, rogor unda viswavloTo? Cumad unda viswavloT-meTqi — vpasuxob da uceb va-nua imedze wyals gadamisxams: medole vin iqnebao?

xo, marTla, cekvas dolic sWirdeba. maSin vanua ambobs, rom vasikosac davuZaxoT da doli iman daukraso. magram arc doli gvaqvs. vasikos marTla veZaxiT da is ki, roca yvelafers Seityobs, Robis iqiT

gadaxteba, iqve migdebul Jangian taSts aiRebs da sixaruliT ambobs: doli ar ario?

dolic gvaqvs. medolec gvyavs, mocekvaveebic aqa varT da cekvac unda viswavloT.

sabZelSi gavrbivarT. gazafxulia da sabZeli ukve carielia. Sig SevdivarT, kars movixuravT, vasiko marTla medolesaviT Camojdeba,

taSts aiRebs da iwyebs: dimpitauri-dampitauri... dimpitauri-dampitauri. Cven xelebs vSliT da erTbaSad vgrZnobT, rom araferi gamodis. mTavari dagvviwynia: cekvas gogo sWirdeba. maSin vanua wamoxteba, sabZlidan gadis da saiTkenRac mirbis. Cven velodebiT da ar viciT, ra moxdeba. vanuam gogo unda moiyvanos...

Page 19: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

19

gadis xani da aravina Cans. bolos WuWyuni gvesmis, gareT vixedebiT da hoi, sawyalo, vanua sul muj-

luguniT moaTrevs CvenebianT Tmagawewil naTelas. naTela fSrukunebs, inazeba da ambobs, Tavi damanebeT, Torem am wuTSi dedaCems davuZaxebo, cekva ara is ar gindaTo? vanua TmaSi eWideba da sabZlisken eqaCeba, risa geSinia, guSin Seni bi-ZaSvili mayvala ara cekvavda naTlobaSio? is didiao, — CurCulebs naTela da Tan aqeT-iqiT ixedeba, etyoba mSviddeba, etyoba cekva, mayvalas xsenebaze, ima-sac mounda da gadawyvetiT ambobs:

maSin Txili maWameTo. vanua erT jam Txils hpirdeba da naTelac (axla rom maxsendeba) dedof-

lurad Semodis sabZelSi. naTelas Semosvlaa da vasiko `dols~ dascxebs. Cven xelebs vSliT da naTelas win sariviT vSeSdebiT. (rogorc guSin

iyo, rogorc guSin gaSeSdnen biWebi mayvalas win). da Tu yvelaferi guSindeli-viT unda moxdes, ase iyos, — naTelac inazeba, Tavs Zirsa xris, gadmoCeCil ka-wawebs ukan gadaiyris, mere erTbaSad moiRerebs yels da wreSi gadmodis.

wreSi bzis korianteli dgeba. maSinRa vfxizldebiT, roca Soridan ismis: naTel! naTel! es naTelas deda iZaxis. naTela SeSfoTdeba, erT wamSi kabidan da kawawebidan bzes Camoibertyavs,

sabZlis kars aRebs da Sinisaken garbis. `dolic~ erT wamSi Cawynardeba. Cven ukve viciT cekva... gazafxuli ki modis, ufro da ufro axlovdeba, TiTqos misi xma aSkarad

gvesmis. TiTqos yvelaferSi sunTqavs: yoCivardebSi da enZelebSi; kvirtebSi, sa-dacaa rom daskdebian da foTlebad gadaiSlebian.

aba gavyveT soflis orRobeebs da Robis ZirebSi kargad mivixed-movixe-doT, sacaa iebic gamoCndebian. cotaRa darCa, oriode Tbili dRe da yvelaferi gadaiSleba. manamde ki erTi sixarulic gvewvia: wuxel Cvens boselSi patara fuCina daibada, anu Zroxam xbo moigo. xvalidan ezoSi marto Cveni Zroxa ki aRar gamova, Tan patara Svilic gamohyveba, patara fuCina, Subli TeTrad rom SehRebia, rac imas niSnavs, rom niSa Zroxad gaizrdeba. Tavad wablisferi an ruxi iqneba, marto Subli eqneba qaTqaTa TeTri. jer ki pataraa, dedam ukve miu-alersa, TviTon wamodgomas cdilobs da gaocebuli TvalebiT Semogvcqeris: ra saintereso yofila samyaro, Tanac is dro, roca gazafxuli dgeba! Cqara, mivu-marjveT saTbilobeli, garSemo Tivis bululi SemovuwyeT, jer kidev civa da Cveni fuCina ar gagvicivdes! ra davarqvaT? fuCinas aucileblad sWirdeba saxe-li. `niSa!~ Tavad es qaTqaTa Subli gvkarnaxobs saxels.

Cveni dedaZroxac ra amayad dgas! Svilis dedaa... ra Rirseulad Semog-vcqeris! male amgvarive RirsebiT gauZRveba Tavis fuCinas balaxisaken. dilao-biT Zroxa naxirSi wava, Tavis tolebs gahyveba. diliT menaxire Camoivlis da sxva ZroxebTan erTad Cvens dedaZroxasac gaiyolebs. mTeli dRe balaxze iqneba da fuCina Sin marto darCeba, CvenTan iTamaSebs, Cven viqnebiT misi erTguli me-gobrebi. xandaxan daibRavlebs da WiSkrisken gaixedavs: guSin diliTac am WiS-kridan gavida deda da saRamo xans amave WiSkriT mobrunda. da raki guSin mob-runda, dResac, Sebinddeba Tu ara, aucileblad mobrundeba; jer WiSkarTan da-izmuvlebs, movedio, mere rZiT savse curiT pirdapir Tavis Svilisken gamoswevs.

magram patara fuCinas rad unda amdeni rZe. fuCinas sul cotac hyofnis. jer dedaZroxas xeze gamoabamen, kardaliT Camoitanen Tbil wyals da ZuZuebs kargad Camobanen, mere ZuZuebis qveS Seudgamen kardals da daiwyeben rZis Ca-mowvelas. fuCinas uyvars rZe, magram bavSvebsac uyvarT. ai Camodis kardalSi ZafiviT wyrili, TeTri, qafqafa, Tbili rZe. kardala nel-nela ivseba. deda-Zro-xa ki malimal gaxedavs Tavis fuCinas, SiSobs, vai Tu aRaraferi damrCes imis-Tviso. fuCina miiwevs misken. ukve gaeSmakda da, Tavisi wili rom ergeba, kargad icis. adamianebi xom keTilebi unda viyoT. Cvenc guls ar davwyvetT dedaZro-xas, gavuSvebT fuCinas da isic sixaruliT garbis, ecema dedis Tbil jiqans da

Page 20: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

20

swovs, swovs, gamalebuli swovs Tbil, noyier rZes, xandaxan drunCsac ahkravs, viTomda ara myofnis, cota baraqianad masvi rZeo. rogor ar hyofnis, magram, aki giTxariT, gaeSmakda da ras aRar igonebs. Tanac xedavs, rom marto ar aris, ma-yureblebic hyavs: ZaRli, kata da, raRa Tqma unda, mamali. mamali sagangebod ar SebrZanda saqaTmeSi, dedlebi Sereka, TviTon ki gareT darCa. axla damdgaran da fuCinas Senatrian, vnaxoT, ra moxdebao, bolos da bolos, aRar ijerebs gulsao?

fuCinas TamaSs ki marTla bolo aRar eqneba, Tu cotaze ar movqaCeT To-ki da ar avuxseniT, rom amqveynad yvelafers Tavisi sazRvari aqvs da, dedis rZec ki, Tu is zomaze meti miirTvi, ar Segergeba.

axla fuCina dgas da dedas ealerseba. deda kocnis, patara drunCze efereba. mere binddeba. Tbili, momTenTavi saRamoa. dideda da papa cas Sescqerian. caze mTvare amodis. mTvare didia, kaklis kenweroebis gadaRmidan ise mo-

Cans, rogorc didi, yviTeli daira, Zvel droSi rom hqondaT, dolis magvari da patara garmonTan (`buzikas~ eZaxdnen) erTad ukravdnen, ufro Zvelad ki fan-durTan erTad. xval kargi dari iqneba, namdvili gazafxulis dRe. xval pirve-lad daiwyebs Zaxils guguli. guguli ki gaiZaxis: `kafeTese!~ anu Tesva daiwye-To, jagnari gakafeT, miwa dabareT, Tesli moabnieT da Semodgomaze mosavali moiwieTo. davelodoT xvalindel dRes, gugulis Zaxils.

sofeli iZinebs da danamdvilebiT jer aravin icis, xval daiwyebs Tu ara guguli Zaxils. da vidre sofeli marTla daiZinebdes, Cvens papas didedasaTvis raRac moumzadebia, eSmakurad Sescqeris, kalaTisken iwvdis xels da iebis pa-tara konas awvdis, rogorc odesRac, rogorc bavSvobaSi. didedac iRimeba. iebi ayvavebula! — gaiZaxis xmamaRla da bavSvebs uxmobs. mTeli ojaxi Zilispiris Tvlemidan gamodis da erTxmad aJivJivdeba: iebi ayvavebula! sad mohkrife papav, romel orRobeSi? gana amaTi mokrefa SeiZleboda — sinanuliT dascqeris bebo da Tan eamayeba, rom iebi moarTves. es erTxel vapatioT papasac, bolos da bo-los iebi bebos moarTva, rogorc didi xnis winaT, rogorc maSin, roca axal-gazrda iyo. xval ki gogo-biWebi TviTon gasweven orRobisaken iebis sanaxavad.

magram ratom daRonda deda? iebis sevdam daaRona... mixvda da Cvenc migvaxvedra, rom amqveynad yvela-

fers imaze maRali azri aqvs, vidre zogjer Cven warmogvidgenia. TviT iis amos-vlaSic didi mizani Cauqsovia bunebas.

pativi vceT bunebis am did mizans... gugulma `kafe-Tese~ daiZaxa. dadga is dro, roca mTeli sofeli gareT

unda gamovides. aki leqsadac iTqva: `balRebs uxariT, darbian, papas gauTba Zvlebia~. as wels miRweuli papa Tbil mzes mificxebia, da iqve didedac Camom-jdara miwaze gaSlil nabdis Zvelaze. ufro mxne da muxlCauxreli papa ki gza-ze miiCqaris, venaxi uxmobs, nasxlavs unda daxedos, aki jer kidev maSin gasxla vazi, roca aqa-iq isev Tovli ido. gaxsovT, maSin vazi tiroda...

da rac ufro mniSvnelovania, venaxidan papa yanaSi Caivlis, yanas unda ga-daxedos, Semodgomaze rom daiTesa da axla jejilad iqneba abibinebuli. xo, xorbali Semodgomaze daTeses, moxnes miwa, dafarcxes (anu gaafxvieres) da me-re xorbali moabnies, raTa jejilad amosuliyo. jejili mere, zafxulisTvis iqceva namdvil yanad da Cvenc sxvebTan erTad daveswrebiT yanis mkas. jer mka Sorsaa. jer mxolod gazafxulia da papamac is gaakeTa, rac gazafxulze unda gakeTdes: nergebi Cayara. ormoebi TviTonve gaTxara da Robis pirebze Caariga xexilis nergi. gaivlis wlebi da Cveni moxuci papa ukve amqveynad aRar iqneba. es Tavadac kargad icoda, roca nergebs yrida. nayofs me TviTon moveswrebio, amaze arc ufiqria, nergebi TqvenTvis Cayara da roca warmoidgina, rogor Seeq-ceviT papis dargul xexilze mosxmul gemriel nayofs, sixarulisagan gaibadra. ra Tqma unda, sevdac moeZala, TviTon xom TqvenTan erTad aRar iqneba, magram Tqvenze zrunvis sixarulma mainc ajoba sevdas. ara, rogorc erT arakSia Tqmu-

Page 21: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

21

li, gzad aravis Cauvlia da arc papasTvis ukixavs, Sen xom mainc ver moeswrebi magis nayofs, raze wvalobo, magram papam es Tavadve gaifiqra, erTi wamiT gai-fiqra da, rogorc giTxariT, is sevdac mcire xniT moeria.

modiT, wamiT gavCumdeT da yuri mivapyroT gazafxulis mziani dRis musi-kas, ara frinvelTa WikWiks, ara futkrebis zuzuns, aramed sxva musikas. mousmi-neT, Soriaxlodan raRac kakuni ismis, ritmuli, erT azrSi moqceuli kakuni. TiTqos dasartymel instrumentze iqmneba musikaluri bgera. ager zanzalakeb-mac misces xma da SeTrToldnen. mere doli da zanzalakebi erTad agrZeleben ritmul bgerebs, xan erTmaneTs enacvlebian, xan erTi uswrebs win, xan meore. es Toxis xmaa, Toxi wkarunobs wvril qviSaze, Toxi gamoscems bansac. zogi axlo-saa, Robis gadaRma (bostanSi TavCarguli qoCora biWi Toxnis sabostnes). zogi — cota moSorebiT, orRobis gadaswvriv, zogi ki — Soreul ferdobze. aqeT qali muSaobs, TeTrdolbandiani, iqiT — isev berikaci, ferdobs ki biWebi miuy-vebian. movusminoT am musikas, kargad movusminoT da saxelic Tavad daibadeba. es Sromis musikaa! da Tumca melodia ar gvesmis, Tumca mxolod ritmuli bge-rebi enacvlebian erTmaneTs, musika Cven TviTon gveubneba, rom Sroma adamianis maRali daniSnulebaa, rom Sromis gareSe amodena samyaroSi araferi iqmneba. rom Sromoben TviT mzeca da planetebic, dauRalavad, erTi wamis daukargavad Sromoben. rom barva, Toxna, morwyva, gafurCvna, Seyelva sWirdeba yvelafers, rasac TiTqos mxolod buneba gvTavazobs. Cven ki zogjer gvgonia, rom sufraze motanili xili Tu bostneuli mxolod bunebis boZebuli saCuqaria, mxolod mzisa da miwis nobaTi. gvgonia da gvaviwydeba xalxSi yvelaze zustad Serqmeu-li saxeli — `Wirnaxuli~. aki giTxariT am sityvis mniSvnelobaze, da es musi-kac, axla rom CagesmiT, `Wirnaxulis~ musikaa. kidev erTxel kargad movusminoT da davimaxsovroT, rom gazafxuli ar aris mxolod Citebis mofrena da Jivil-xivili, arc Tbili mze da ayvavebuli tyemlebi, arc mxolod iebi da yoCivarde-bi. is, rasac Tqven xedavT, (garSemo ki marTlac yovelive hyvavis da iRviZebs) garegnuli samoselia gazafxulisa. mis iqiT ki igulisxmeba swored miwasTan Widili, miwis wiaRSi Zebna yovelivesi, ramac SesaZlebeli gaxada Cvens patara planetaze sicocxlis aRmoceneba.

vidre Cven yvavilebad qceuli are-mareTi vtkbebiT, mTeli ojaxi Saragza-ze gasula, papas xelSi Rvinis xelada uWiravs, didedas SoTi purebi mouCans Tavisi winsafridan. dedas jami mwniliT gauvsia. damdgara surneli nivrisa, wi-wakisa, kitris da pamidvris mwnilisa. mama amayad dgas da suyvelani erTad ra-Racis molodinSi arian. `modian!~ — iZaxis viRaca da Cven kidev ar viciT, vin modis, ra unda, ratom elodebian ase xeldamSvenebulni, ratom gamosulan Sara-ze sxvebic. aba Cvenc gavixedoT da SeiZleba Cvenc davlandoT Soridan rame.

marTla modian! cxvris farebi modian! cxvari daZrula da mTebisken midis! zafxuli mTaSi unda gaataron. roca zafxuli dadgeba, Cvenc vewvioT

mTaSi, Cvenc gavaTioT erTi Rame mecxvareTa patara qoxSi. axla ki, vidre zaf-xuli dadgebodes, mTaSi mimavlebi, sxvebTan erTad, Cvenc gavaciloT. fara ki axlovdeba da axlovdeba. faras win rqagadagrexili vaci mouZRvis, TeTri, qaT-qaTa vaci. Tovlisferi wveri mkerdamde Camohfenia, amayad modis da saamayodac aqvs saqme: amodena fara mis fexis xmas ahyolia; is gamxdara Tavi da Tavi; saca is wava, morCili farac iqiT gahyveba. vacs gverdiT Wabuki mwyemsi mohyveba, kom-bali mxrebze gardigardmo gaudvia da orive xeliT zed Camohkidebia. Tan vacs aqezebs, Tan aqeT-iqiT iyureba da xalxs ucinis. cota moSorebiT sxva mwyemse-bic modian. xalxi ukve Saraze gamofenila da mwyemsebic mcire xniT unda Se-Cerdnen. mama aqamde damalul jams iRebs. papa im jams RviniT avsebs. mama mwyem-sebs gzas ulocavs da jams (cxadia, RviniT savses) axla imaT awvdis. aris erTi xumroba, gadaZaxil-gadmoZaxili. rZlebs xelSi balRebi autatiaT da mwyemse-bic xan erT bavSvs CamoarTmeven, xan meores, xan erTs kocnian, xan meores. axalgazrda mwyemsebi gogoebs gascqerian da gogoebic darcxvenilni iWvritebi-an Robis gadaRmidan. cxvari ki gzas ganagrZobs. vaci ar Cerdeba, ukan arc ki

Page 22: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

22

ixedeba da farac morCilad misdevs. `mee! — gaiZaxian batknebi da dedas uxmo-ben. balRebic gverdigverd misdeven faras da imas eZaxian, rasac balRebi aseT dros mudam iZaxdnen:

— yelSi dana vis unda? — mee! — pasuxoben batknebi da balRebis Jriamuli ezoebs edeba. Seacdines batknebi! bolos ki faras avi qofakebi mosdeven. magram CvenTvis moCanan avebi, To-

rem uamaTod fara ver iqneboda fara. eseni arian am cxvrebisa da mecxvareTa mTeli binis patronni. amaTi SiSiT faras mgeli Znelad Tu mietaneba da, Tu ga-bedavs, Zviradac daujdeba. eseni mohyvebian faras mSvidi RirsebiT, zogs kiser-ze basri Canglebiani `mZivic~ hkidia. swored imitom, rom mgeli ar eces kiserSi dasaxrCobad da Tu ecema, sananeblad gauxdes. modian da TiTqos gverdze arc ixedebian, erTxel Tu moatareben mzeras da isic imitom rom maTi aq yofna ar dagvavwydes.

Caivlis cxvari da Saragzaze mtvris korianteli rCeba. am mtvris korian-telSi TiTqos burusidan gamoikveTeba ramdenime cxeni, didi sapalneebi (anu bargi) rom gadaukidiaT, zogisaTvis ki xurjini. kargad SexedeT am xurjins, esec ar dagaviwydeT: xurjinis erT TvalSi TeTri, qaTqaTa batknebi sxedan da gaocebulni mzeras ar gvaSoreben, meore TvalSi ki — erTi bewo, mura lekvebi. es lekvebi im qofakis Svilebi arian, zantad rom Cagviara win da gadmogvxeda, batknebic, albaT, gzaSi daRlilan, Zalze patarebs amodena gzaze veRar uvli-aT.

im axalgazrda mwyemss raRa uWiravs xelSi, ra miuxutebia gulze? esec erTi cida, Wreli batkani! axla mwyemsis alersisa da siTbos garda mas araferi unda. mihxutebia

gulze, gaocebuli TvalebiT gviyurebs da fiqrobs: ra didi yofila qveyniereba... — yelSi dana vis unda?! — kvlav gaiZaxian gaTamamebuli balRebi (qofa-

kebma ukve Caiares). magram maT Zaxils aRaravin exmaureba. fara mTisaken daiZra... vidre fara mTaSi midis, Cvenc gadavxedoT jejils, romelsac papa imediT

gadascqeroda, karga xans idga jejilis TavSi da Cvenc, Tu imden xans ara, mci-re xniT mainc gavCerdeT. aba naxeT, ra simwvanea, ra xasxasa feri. mcire xans moiTmineT da jejils niavic Camouqrolebs. ai, niavze jejilis Camoqrolebas, xalxi `mzekabans~ uwodebs. am dros jejili TiTqos zRvas hgavs, mRelvare zRvas ki ara, mSvids, romlis simSvidec mxolod patara sios wamoqrolvam da-arRvia da livliva talRebma wyalze uwyinari, Zlivs gasagoni SrialiT gadaia-res. `mzekabani~ — am sityvis daviwyeba ar SeiZleba. aq bevri ramaa nagulisxme-vi. TiTqos Cvens jejils mzem axali, sagazafxulo kaba Caacva da gamoawyo, ra-Ta movsuliyaviT da bunebis sidiade erTxelac SegvegrZno. mze aSuqebs mwvane, livliva talRebs da gulSi did imedebs gvinergavs.

jejili bevr rames gamoxatavs, imaze mets, vidre miwis gulidan amosuli mcenarea. jejili yanad unda iqces, yanam xorbali unda mogvces, xorbali ki puria. purs zafxulSi moviwevT. gazafxulis am dRes ki, roca garSemo yvelafe-ri hyvavis, roca galoben frTosnebi da Cvenc sicocxlis sidiade suls gvifo-riaqebs, aq, jejilis piras mosulebma, gavixsenoT cnobili Tqma:

puri Cveni arsobisa. am jejilis piras, im imediT vdgavarT, rom jejilma unda mogvces swo-

red `puri Cveni arsobisa~. magram Cven xom sxva ramec gviTxres: `ara puriTa erTiTa!~ mxolod puri ar kmarao adamianis cxovrebisTvis. amitom gviforiaqebs suls gazafxulis silamaze. amitom vusmenT frinvelTa galobas. amitom gvsurda musikis daWera kenWebze Toxis wkarunSi, romelic xan da-

sartymeli instrumentis ritmebs SevadareT, xan zanzalakebis wkaruns. yovelive erTad ki gazafxulia!

Page 23: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

23

da raki mTeli aremare ukve yvavilebiT aris mofenili, TeTri, iisferi da pirisferi yvavilebis fantelebi aTovs baRebs, raki gazafxulis surneliT gaJRenTila ca da dedamiwa, futkrebi totebs Soris bzuian, mze ki mSvidi siT-boTi ualersebs yovelives, barem davucadoT mzis Casvlasac da SevigrZnoT ki-dev erTi saswauli: gazafxulis Rame!

ai, TiTqos yovelive miwynarda, futkrebma monaxes TavianTi skebi, miwyda soflis Jriamuli da is droa, roca kaklis kenweroebs miRma unda amovides ga-zafxulis savse mTvare, ai, gamoCnda kidec brinjaosferi disko mTvarisa, TiT-qos nel-nela veeba koconi enTebao. `koconi~ ufro da ufro maRldeba da aRmo-savleTis caze amodis mTvare, Cveni dedamiwis Svili Tu Tanamgzavri. axla mTvaris mkrTali naTeli edeba yvelafers da TeTrad gadaqaTqaTebuli ayvave-buli baRebi idumal mocisfro Suqs aRviveben. gaviaroT baRSi, ayvavebul to-tebs Soris, frTxilad mivixed-movixedoT, Tvali SevavloT Cvens Tavze gadmom-xobil cas da, Tu odnav mainc Rvivis CvenSi bunebis saocrebaTa SegrZnebis una-ri, ar SeiZleba ar gavifiqroT:

— araferia qveyanaze sicocxleze ufro Zvirfasi. amgvar dros gvaviwydeba qveynis amao fusfusi, aTasi wvrilmani, riTac

savsea yoveldRiuri Cveni cxovreba, gvaviwydeba, rom arsebobs boroteba, Suri, mtroba, rom qveyniereba asparezia ganuwyveteli Widilisa, sikeTesa da borote-bas Soris sisxlismRvreli omisa da wamiT, yvelafrisagan gaTavisuflebuls, gjera:

— samyaroSi didebuli harmonia sufevs... davimaxsovroT harmoniiT aRsavse es gazafxulis Rame da es mTvlemare,

idumali yvavilebi, romlebic CagvCurCuleben: — adamiani amqveynad didebuli harmoniis saZebnelad modis... ager mTvare Tavisi gziT iswrafvis. varskvlavebic Tavisi gziT midian da erTmaneTs ar ejaxebian. gazafxulis am didebul Rames aucileblad mohyveba gaTeneba. es aris samyaros harmonia, romelsac Cven SevigrZnobT da romelic Cven-

Sia. magram aris ki CvenSi? amis garkvevaSi TviTon buneba unda dagvexmaros. Cven ki, Cvenis mxriv, sul mis ZiebaSi unda viyoT, unda davicvaT, unda Se-

vinarCunoT igi, radgan TviT adamianTa cxovrebaa warmoudgeneli harmoniis ga-reSe.

* gazafxuli vardobisTviT, anu maisiT dasruldeba. Caivlis aRdgoma... albaT, gaxsovT, ieso qristes ambavze rom mogiTxrobdiT. da im Zvelis-

Zveli ambis Tanaxmad, ieso qriste swored gazafxulze aRsdga mkvdreTiT. marTalia Tu ara es ambavi? marTali is aris, rom yovel ZvelTaZvel ambavSi Tu gadmocemaSi didi

sibrZnea Caqsovili da xalxis saukuneobrivi gamocdilebaa dagrovili. yovel Zvel wes-CveulebaSi da maT Soris qristianulSic, aris dReisaT-

vis gamosadegi sulis, sxeulis da gonebis savarjiSo ram, risi gadagdebac ar SeiZleba.

mTavrdeboda didmarxva, miileoda ukanaskneli dReebic da mTeli sofeli aRdgomisaTvis emzadeboda.

aRdgoma `qristes aRdgomis~ dResaswaulia. xom gaxsovT jvarze gakruli, rwmenisaTvis wamebuli qriste? Semdeg ki — qristes aRdgoma? swored am dRis zeimia aRdgomis dResaswaulic. aRdgomis kvira gazafxulis erT romelime dRes ar emTxveva, igi moZra-

obs da gazafxulis buniobas mosdevs, Cveulebrivad erT romelime kviras, oTxi aprilidan rva maisamde.

Page 24: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

24

dResaswauli erT kviras grZeldeboda da es `naTel kvirad~ iTvleboda, vidre ar dadgeboda axalkvira, anu `kviracxoveli~.

mzadeba didi iyo, didi cxoba paskebisa, wiTlad Rebva kvercxebisa. wiT-lad imitom, rom es iyo feri qristes mier danTxeuli sisxlisa. kvercxi ki, cxadia imitom, rom kvercxia maradiuli nayofierebis simbolo.

kvercxebs endroTi Rebavdnen. dabali mcenarea, gazafxulze amodis, grZe-li, xorkliani foTlebi miwaze aqvs garTxmuli. endro rom amoglijoT da Re-ro gadatexoT, xelebi wiTlad SegeRebebaT. am endros Zirebs xarSaven da na-xarSi muq wiTel fers iRebs. mere am naxarSSi agdeben kvercxebs da imasac kar-ga xans xarSaven.

am kvercxebiT davdiodiT aRdgoma dRes. am kvercxebiT mogvqonda Tavi... raki kvercxebze Camovarda sityva, `alilo~, anu `Wona~ unda gavixsenoT,

Wonas Rame... raRa Tqma unda, Rame Tbili da mTvariani unda iyos, idumali Su-qiT ganaTebuli, radgan mTeli Sinaarsi `Wonasi~ idumalia. es winasaaRdgomo Ramea, Camovla soflisa, milocvisa da sixarulis Rame. biWebi ikribebian, aTio-deni, zogi romel ubanSi, zogi romelSi, da rac mTavaria, kargi xmisani. `Wona~ simReracaa, mTeli rituali simReriT sruldeba da, Tu vinmem auria, silamaze `Wonaobisa~ gaqreba.

biWebi mouTmenlad elian daRamebas, iwyeba Camovla. Wonas monawileebs Cveulebrivad niRbebic unda ekeToT da niRbebi mravalgvar xasiaTs unda gamo-xatavdnen. xasiaTTa es mravalgvaroba ki samxiarulo da saxumaro elfers sZen-da Wonas.

simRera ki mainc simwyobres moiTxovda. daagugunebdnen banebi da ori xma dasWeqda. am xmebSi jer milocva ismoda, aRdgomis mosvlas ulocavdnen ojaxs, romlis WiSkarTanac mividodnen. bolos ki teqsti iumoriTac ifereboda: `ala-Tasa, balaTasa, Camovkideb kalaTasa, gogo erTi kvercxi Cade, RmerTi mogcems baraqasa~. da, raRa Tqma unda, gaxarebuli maspinZeli, raki meWoneebma aRdgoma miuloces, kalaTaSi wiTel kvercxebs Cadebda, Tavadac dalocavda da axla sxva ojaxisken gaistumrebda.

im Rames ar eZina sofels. yvela Wonas eloda, yvelas yuri iqiT hqonda mipyrobili, romel ubanSi aiares da vis WiSkarTan mividnen momRerlebi.

Tu vinmes meWoneebi uneburad gverds auvlidnen, maspinZeli nawyeni rCebo-da, raRac akldeboda im weliwads mis `aRdgomas~.

da, raRa Tqma unda, mTvarec SuaRamemde kardakar dahyveboda meWoneebs. * aRdgoma dRe wiTeli kvercxebiT iwyeboda. kvercxebs erTmaneTs vurtyam-

diT da visi jilakvercxic ufro magari gamodgeboda, is iyo magari biWi. dam-rec adgilas am kvercxebs vagrovebdiT da visi kvercxic ufro Sors wavidoda, gamarjvebulic, cxadia, is rCeboda. ikvleboda saaRdgomo batkani, ixdeboda sa-aRdgomo zedaSe, anu RviniT savse qvevri, romelsac patronma sagangebod CauT-qva (zogma ris gamo, zogma — risi, zogma sixaruls daukavSira es CaTqma, zog-ma mwuxarebas, zogma Tqva, oRond Cemi biWi jaridan saRsalamaTi Camovides da erT zedaSes CavuTqvamo, zogma viRacis xsovnisaTvis gadainaxa sufTa, Tavankara Rvino). axla am zedaSes moxdian da sadRegrZeloebic, cxadia, sadResaswaulo da sazeimoa.

meore dRes mivdivarT sasaflaoze. Tan migvaqvs is wiTeli kvercxebi. Cumad varT. winaparTa saflavebs dumiliT unda mieaxloT. aseve Cumad

vdebT wiTel kvercxebs saflavebze. aRdgomis dResaswauli dasrulda. sevdianad dasrulda, mama-papaTa saflavebze... Cvenc davemSvidoboT aRdgomas da male — TviT gazafxulsac. axla ki imasRa davsZenT, rom aRdgoma marto qristianul religias ar Se-

uTxzavs.

Page 25: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

25

msgavsi dResaswaulebi manamdec yofila. Zveli xalxebis rwmeniT, RmerTebi kvdebodnen da gazafxulze kvlav coc-

xldebodnen, anu aRdgebodnen. aseTi iyo osirisi egvipteSi... TamuSi — babilonSi... mas Semdeg didi xani gavida. saukuneebma gadaiara. dro win wavida. Cveni droc, odesme kacobriobis xsovnasRa SemorCeba. * amgvaria vardobisTve, maisi — miwuruli gazafxulisa. ayvavebul yvavilebSi futkrebi zuzuneben. mercxlebi Tavis bartyebs Tavs dahxarian. xeze mReris molaRuri da, rogorc Cveni winaprebi gvarwmuneben, `biWo-go-

giao~, gaiZaxis. sacaa bali da TuTa damwifdeba. qveyanas wiTeli yayaCoebi mosdebia. balaxi aTqvirebula. glexkacebi ukve TibvisTvis emzadebian. magram roca Tibva daiwyeba, aRar iqneba gazafxuli. Tibva zafxulisaa,

Tibvis ambavi zafxulis ambavi unda gaxdes. jer mainc isev molaRurs movuminoT: marTla gaiZaxis `biWo-gogias?!~ xom ar mogewyinaT? xom ar gagvigrZelda Cveni moTxroba? Tu bolomde CaikiTxeT es pirveli Tavi, Tqvenc, cnobili arakis gmiriviT,

erTxel mainc xom ar gaifiqreT, netav sul gazafxuli iyoso? arc minda rom gaifiqroT... sul gazafxuli ver iqneba... dro swrafad midis, weliwadis droni erTmaneTs cvlian, wlebi wlebs

misdeven, saukuneebi — saukuneebs, aTaswleulebi — aTaswleulebs. isRa damrCenia SegaxsenoT, rom Cveni patara planeta, romelsac qarTve-

lebi dedamiwas veZaxiT (xedavT, ra didebuli saxelia, dedis saxels ukavSir-deba — deda da miwa...), mzis irgvliv brunavs, uzarmazari kaSkaSa cecxlis burTis irgvliv. mze gvawvdis siTbos, sinaTles, mzis wyalobiT icvlebian dro-nic da qarTvelebi mzesac dedas vukavSirebT. aseTi leqsic aris xalxSi SeT-xzuli:

`mze dedaa Cemi, mTvare mama Cemi, gundi da gundi varskvlavi da da Zmaa Cemi~. dedamiwa Tavisi RerZis garSemo brunavs da erTi Semobruneba erTi dRe-

Ramea. dedamiwa mzis garSemoc brunavs da erTi Semovla mzis irgvliv erTi we-liwadia.

mze, Tavis mxriv, weliwadSi Tormet Tanavarskvlaveds gaivlis. am Tana-varskvlaveds xalxma ZvelTagan cxovelebis da misTvis nacnobi sagnebis saxe-lebi Searqva, raki dedamiwidan maTi ganlageba raRac sagnebs da cxovelebs mi-amsgavsa. es saxelebia: verZi, kuro, marCbivi, kirCxibi, lomi, qalwuli, saswori, Rriankali, mSvildosani, Txis rqa, merwyuli, Tevzi.

berZnebma am Tanavarskvlavedis gzas `zodiaqo~, anu `cxovelTa wre~ Sear-qves, raki maTi umravlesoba cxovelTa figurebs miamsgavses.

yovel TanavarskvlavedSi, am TormetTagan Cveni mze TiTo Tves `dahyofs~ da dedamiwis weliwadic Tormet Tved iyofa.

weliwadi ki oTx drod iyofa.

Page 26: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

26

pirveli ukve gaviareT — gazafxuli. sacaa zafxulic dadgeba. da vidre marTla dadgebodes zafxuli, barem esec ar dagvaviwydes: gazafxulis Tveebia: marti, aprili, maisi. TveTa saxelebis darqmevasac, raRa Tqma unda, Tavisi mizezi hqonda: marti romaul RvTaebas marss ukavSirdeba, marsi ki omis RmerTad iTvle-

boda, maincdamainc weliwadis am Tves ratom daukavSirda omis RmerTis saxeli, albaT, aravin icis.

aprili — laTinur sityvas `aperires~ ukavSirdeba. `aperire~ — gaxsnas niSnavs, albaT wlis gaxsnas, dasawyiss, radgan Zvel romSi gazafxuli swored aprilidan iwyeboda.

`maisic~ romauli warmoSobis sityvaa. qalRmerT maias ukavSirdeba. da arc aris gasakviri: maia ganaxlebuli bunebis RvTaebad iTvleboda da maisSi buneba xom marTlac sruliad ganaxlebuli saxiT warmogvidgeba.

yovel Tves Zvel saqarTveloSic Tavisi saxeli erqva da Tavis mxriv, xalxuri saxelwodebac arsebobda. asea gazafxulis Tveebic: marts, ZvelqarTu-lad `mirkani~, xalxur saxelad ki mainc `marti~ erqva; aprils `igrika~ erqva, xalxuri TqmiT, ki mainc aprili; `maiss~ ki Zvelad `vardobisa~, anu vardobis-Tve erqva.

axla imasac gagaxsenebT, rom Tveebi kvireebisagan Sedgeba. TiTo TveSi oTxi kviraa. Tavad sityva `kvira~ berZnuli, `uflisas~, `sauflos~ niSnavs. qar-Tulad iTqmeboda `msgefsi~, `Svideuli~, raki kviraSi Svidi dRea: orSabaTi, samSabaTi, oTxSabaTi, xuTSabaTi, paraskevi, SabaTi, kvira.

ZvelqarTulad orSabaTi iyo `mTovarisa~, samSabaTi — `ariasi~, oTxSaba-Ti — `ermisa~, xuTSabaTi — `afroditisa~, paraskevi — `diosisa~, SabaTi — `kronosisa~, Tavad kviradRe — `mzisa~.

raki giTxariT, rom Tavisi wriuli moZraobis gzaze Cveni mze yovel Tves ama Tu im TanavarskvlavedSi `imyofeba~, am gazafxulze, Cven rom TqvenTan er-Tad gaviareT, mzem sami Tanavarskvlavedi movlo: `verZisa~, `kurosi~ da `marCbi-visa~.

male zafxuli dadgeba. Cveni mze `kirCxibis~ TanavarskvlavedSi Sedis. davemSvidoboT am Cvens gazafxuls, romelic erTad gaviareT. momaval wels sxva gazafxuli mova, msgavsi am gazafxulisa da mainc

sxva. dro mudam win miiswrafvis. misi Semobruneba ar SeiZleba. da Cven, adamianebs, isRa dagvrCenia, rom gavyveT droTa dinebas. zafxuli `zurmuxtis taxtzed dajda zafxuli~... es qarTveli poetis, daviT guramiSvilis sityvebia, `mxiaruli zafxuli-

dan~ amoRebuli. poeti zamTar-zafxulis brZolas aRwers, romelic, cxadia, zafxulis gamarjvebiT mTavrdeba.

Zvelad, CvenSi xSirad iwereboda imgvari poemebi da leqsebi, romelSic weliwadis droni erTmaneTs ejibrebodnen. iyo Tveebis gabaaseba, aprili marts umtkicebda, me Senze ufro lamazi varo, aprils maisi ejibreboda.

axla zafxuli dgeba. zafxulSi ki uamravi sazunavi gveqneba. yoveldRiur xalxur metyvelebaSi da zogjer literaturaSic, weliwadi (raRa Tqma unda, pirobiTad), or drodac, zamTar-zafxulad iyofa. amgvari dayofa weliwads or naxevrad warmogvidgens da albaT mixvdiT, rom zamTarSi is Tveebi igulisxme-ba, roca civa, an roca jer mxolod gamozafxulda (daakvirdiT am sityvas — gamozafxulda da gazafxulda), zafxulSi ki daTbobidan acivebamde, rac ka-lendarul Tveebs SeiZleba arc daemTxves da imis mixedviT meryeobdes, Tavad weliwadi rogori gamodgeba (aki vityviT xolme, cudi weliwadi gamodgao —

Page 27: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

27

anu Wirveuli, roca gazafxuli gazafxuls ar hgavs da TiTqos siciveebsac bo-lo ar uCans). aba axla amgvar gamoTqmebs daakvirdiT: mwyemsis coli ityvis, `venaxs vin gamiToxnis, Cemi qmari zamTar-zafxul cxvarSiao~. anda fexSiSvela biWs etyvian, `zamTar-zafxul erTnairad rogor dadixar biWoo~. Tu civa da cota Tbilad ar CavicviT, gvisayvedureben, `zamTari Sen ar ici da zafxulio~. amgvar gamoTqmebSi ori dro batonobs, ori mTavari dro — zamTari (civi) da zafxuli (Tbili, cxeli). gazafxuli da Semodgoma TiTqos amaT Soris rCebian, amaT mijnaze, raTa es ori mTavari dro erTmaneTTan daakavSiron da erTi didi weliwadi Seqmnan.

axla didi weliwadis erTi `mTavari~ droa — zafxuli. aba gavxedoT im Tvalsawiers da isev mzera Cveni saqarTvelos mTavar

qedze kavkasionze movataroT. Tu kavkasions isev Cemi soflidan gavxedavT, vna-xavT, rom qedebze Tovli sul damdnara da yvelafers erTi mTavari feri — `dabinduli qliavis feri~ dasdebia. magram Tu qedebidan cota qvemoTac Camo-valT, alaznis vrceli veli dagvxvdeba gadasxvaferebuli. gazafxulze erTnai-rad mwvaned xasxasebda da am simwvanes dasdeboda mocisfro burusi, axla ki ferebi erTmaneTSi areulan, mwvanesa da cisferSi aqa-iq SemoWrila yviTeli. es ukve yanebis feria. mwvane jejilma yviTeli feri miiRo. daTavTavda yana. damZi-mebuli Tavi dabla daxara, rac imis niSania, rom male albaT mkac daiwyeba. ya-nebis garda, saTibebmac feri icvales. wiTeli yayaCoebi sxva balaxebSi Seeriv-nen da mTelma mindorma, msgavsad sayaneebisa, sxva feri miiRo. esec imas niS-navs, rom male Tibva daiwyeba. zamTarSi saqonels Tiva sWirdeba sakvebad da Tu amTaviTve ar movTibeT, ukve gvianRa iqneba.

diax, gvianRa iqneba da sofelic sacinlad agvigdebs. zafxuli axla dgeba da jer mxolod saTibad gasulan mindorSi. aTiode

vaJkaci Camdgara balaxSi. erT rigze gamwkrivebula. xelSi celebi uWiravT da yiJiniT miuyvebian mindors. balaxi miwaze efineba. mcelavebis kvals qalebi mih-yvebian, qalebs fiwlebi uWiravT da im mocelil balaxs kargad Slian, nesti rom ar aiRos, ufro kargad gamoSres da dabululebuli zvinebad dadgan.

ginaxavT Tivis zvini, `Tivis saxli~, mindorSi aqa-iq amowvdili, TiTqos `karaviao?~ `karvis~ Tavze joxis wversac amouyvia Tavi. es grZeli Woki amag-rebs zvins, erT veeba, zogjer saxlistola gorgalad aqcevs da icavs, qar-wvi-misagan rom ar daiSalos. TibaTvisa da mkaTaTvis mzeSi (anu ivnis-ivlisSi) bu-lulebi sabolood gamoSreba.

mere Camoivlian saZne urmebi... Tumca raRa urmebi... sul dagvaviwyda, rom dRes urmebi aRarsad aris, urmebis nacvlad manqa-

nebi Camoivlian, am veeba zvinebs daSlian, Tivas manqanebze aitanen da fermebi-saken waiReben. dRes asea, dRes urmebs veRar naxavT. esec drom moitana da nu-ravis davemdurebiT. manqanebis droSi vcxovrobT. manqanebs versad gaveqceviT. an ratom unda gaveqceT? magram aki SevTanxmdiT, rom me Cemi bavSvobisdroin-del weliwadze mogiTxrobT, maSindeli weliwadis oTx droze, weliwadis `oT-xTavze~, raTa Tqven, Tqvenis mxriv, dRevandel droze mouTxroT Tqvens Svileb-sa da SviliSvilebs.

Cvens droSi ki uremi iyo mTavari. urmis droSi vcxovrobdiT. yvelaferi urmiT mihqondaT soflisken.

amitom Seiqmna taatiT mimaval uremze amdeni leqsi da simRera. amitomaa ase cnobili, dRemde SemorCenili `urmuli~. manamde ra xdeba sofelSi? manamde didi mzadeba iqneba da es mzadeba yanasTan da mkasTanaa dakavSi-

rebuli. manamde leqsebi da simRerebic ki iTxzveba, radgan TaobiTve (anu odiTve, anu didi xnidan mokidebuli) ase yofila: leqsi da simRera garjis gverdi-gverd dabadebula. bevri leqsi da simRera oflis Rvris dros gaCenila.

vidre marTla mka daiwyebodes, droa soflis ramdenime didad dafasebu-li pirovneba gagacnoT. axla yvelaze meti saqme amaTa aqvT. mosavali, vidre beRlebSi dabinavdebodes, maT abariaT, maT Sescqeris mTeli sofeli, da, cxa-

Page 28: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

28

dia, leqsebic axla maTze iTxzveba. am leqsebSi isini gamoCinebulni da gandi-debulnic Canan, alag-alag ki xumrobiTac hkadreben imgvar rames, rac SeiZleba marTalicaa, magram mainc xumrobiT unda iTqvas.

* ai, soflis gzaze menaxire modis... acvia qalamnebi, Tbili tyapuWi. axuravs boxoxa qudi. xelSi saxre uWi-

ravs (koxtad gaTlili), zurgze guda hkidia. gudaSi, cxadia, sagzali aqvs. mTe-li dRe mindorSi unda iyos da raRa Tqma unda, moSivdeba kidec. menaxires sof-lis saqoneli, anu naxiri abaria. Camoivlis menaxire dilaadrian da saxlebidan saZovarze gamodian Zroxebi, raTa TavianT menaxires saZovarze gahyvnen. mTel dRes menaxire mindorSi atarebs. saqonels mwyemsavs. TibaTve iwyeba da saqonel-ma saTibebi ar unda gadaTelos. yana ukve daTavTavebula da arc yanebSi SeiZ-leba saqonlis SeSveba. venaxebSi rom gadavidnen, venaxebsac gadakortnian, vazma ki es-esaa daiyvavila, wvrili marcvlebi gamoitana da jer umweo marcvlebi su-lis Sebervazec ki miwaze cvivian, (amaze ityvian — vazi xrialSiao). erTi sit-yviT, menaxires asi Tvali da asi yuri sWirdeba. zogs ki hgonia, menaxire saqo-nels mindorSi gauSvebs, Tavad sadme CrdilSi miwveba, Tu sizarmace sZlevs, Zi-lad miegdeba, Tu arada salamurs aakvnesebso. SuadRisas, roca kargad Camocxe-ba, menaxire saqonels moagrovebs da an mdiaris piras Caiyvans dasarwyuleblad, an CrdilSi Sehyris, rom ar daisicxon. saRamoxans ki, roca mze ukve qedis wverze daeSveba da zemo niavi Camoiqrolebs, menaxire kvlav daadgeba soflis gzas, zantad mihyveba Tavis naxirs. aTasSi erTxel Tu romelime Zroxa Robeze SebobRdeba da xexilis tots miswvdeba, SeuZaxebs, ar gaZRa Seni muceli, cud balaxze myavdio? da ase, sakuTari Rirsebis grZnobiT, valmoxdili Sedis so-felSi.

aqa-iq xalxs miesalmeba. viRaca raRacas hkiTxavs. isic, Tavs arc aiRebs, ise upasuxebs. saqoneli ki xan erT WiSkarTan akldeba, xan meoresTan. naxiri nel-nela iSleba da menaxires es aRar adardebs. saqonelma Tavisi saxli uimisodac kargad icis. gagaxsenebT: amgvar dros, Sebindebisas, sofelSi mudam dgas axali, qafqa-

fa rZis suni. WiSkrebis gadaRmidan ki ismis, rogor wvelian Zroxas, rogor Cxrialebs kardalaSi rZe.

* mevele ufro avi kacia, Tumca avs eZaxian, Torem SeiZleba arc aris avi. sofels qariviT Camouqrolebs da yoveli Camoqrolva kamaTiTa da ayal-

mayaliT mTavrdeba. guSin mindorSi viRacas saqonels waaswro, wanaxedze daiWi-ra (anu im dros, roca saqoneli `sawanaxedo~ cud saqmes akeTebda — viRacis yanaSi an venaxSi gadasuliyo da Zovda) da axla unda gaarkvios tyuili da mar-Tali. patroni umtkicebs, Cemi ar iqnebodao, Zroxa Zroxasa hgavso. rogor arao, — dasWeqs mevele, — Sen Zroxas veRar vicnobo, maS Tvalebi ara mqoniao?! ax-la WiSkridan qali gamovardeba da daswyevlis, gagixmes eg Tvalebio, raRa Cemi saqoneli icanio? mere gauRimebs, modi, erTi Wiqa gadahkario. ezoSi Seiyvans da albaT yvelaferi mSvidobianad damTavrdeba. magram meveles mindorSi maSin ar gadaeyaroT, roca marTla raimes aSavebT. im dros mevele Seupovari da ukan dauxevelia. jer erTi maSin aisveteba Tqven Tvalwin, roca kacis WaWanebas ar elodiT, meorec, arafers dagiTmobT, radganac aq arc saxlis WiSkaria, arc di-asaxlisis Rimili da arc is erTi Wiqa, romelic mevelem unda `Cacecxlos~.

xo, modi da nu iqnebi avi. albaT amis gamo ar SeTxzula meveleze xalxuri leqsebi: aravin efereba

da umReris meveles. am mxriv xalxi da moleqseebi or vinmes Tu anebivreben: Ramis mexres da

guTnisdedas.

Page 29: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

29

magram mainc yvelas Wirdeba mevele. gaxvalT Sua zafxulis gadaxrukul mindorSi da aucileblad Semogesme-

baT viRacis Zaxili: — mevele! erTxel daiZaxeben, meored da am Zaxils rodi-rodis mohyveba mevelis

pasuxic: — hee! Cemi xarebi xom ar Segxvedria? mere mevele dums. an ukve Sexvda xarebi da tyved waasxa, an axla midis maTTan Sesaxvedrad. * Ramis mexrec menaxires hgavs. imasaviT mSvidi da uTqmelia. imasaviT acvia.

imasaviT saqonelTan atarebs Tavis dRe da moswrebas. mas RamiT mihyavs saZovar-ze saqoneli da Ramis mexrec amitom dauZaxes. dRiuri SromiT daRlili, naja-fari xarebi RamiT sZoven balaxs da RamiT isveneben. Ramis mexrea maTi megoba-ri, megzuri da manugeSebeli. Ramis mexrem icis yvela biliki. ipovis karg ba-laxs, mere miwveba nabdis Zvelaze da Sescqeris zecas. caze, miriad varskvlav-Ta Soris, daexeteba Ramis mexres fiqrebic. es fiqri ufro metad dardiania, adamianis bed-iRbalze, sawyal kacze dafiqrebaa, Zalze xSirad ki fiqria ze-moT, sofelSi darCenil col-Svilze, romelTac axla albaT tkbilad sZinavT. Ramis mexres Tvalwin Caivlis mTeli Rame da roca amova ciskris varskvlavi (amas Ramis mexres varskvlavsac eZaxian), mauwyebeli ganTiadisa, Ramis mexrec gamococxldeba, mxned mouxmobs saqonels, raTa, msgavsad menaxirisa, soflisken mimaval gzas daadges.

es is droa, roca galobas iwyeben torolebi da zecisken, mzesTan Sesax-vedrad miiCqarian.

amitom ambobs xalxuri leqsi: `torolas mainc ar movklav, bevric rom mqondes wamali, sawyali Ramis mexrisa is aris kargi mamali~. sofelSi mamlebi yivian, aq ki, mindorSi, torolebi galoben, mauwyeblad

gaTenebisa. albaT es iyo Ramis mexres erTaderTi simRerac. * yvelaze bevri leqsi ki, rogorc giTxariT, guTnisdedaze SeTxzula. guT-

nisdeda Zvel saqarTveloSi, Zvel sofelSi mudam pativiT mosili kaci yofila. albaT imitom, rom Cven, qarTvelebs, ZvelTagan miwis moqmed xalxs, miwasTan Se-Widebul xalxs gveZaxdnen. da albaT imitomac, rom guTnisdeda puris momyvani kacia. is awveba guTnis saxelurs, misi ZaliT da RoniT Cadis miwis siRrmeSi saxnis-sakveTi, misi ofli iRvreba naxnavis msxvil beltebSi. eweva guTans xari. saqonels win qalic gauZRveba, aTasSi erTxel saxresac gadahkravs, ise, sasxva-TaSorisod, alersiT, danarCeni ki guTnisdedas Zalasa da Roneze, da Tu mar-Talni viqnebiT, kacobasa da patiosnebazec kidia.

guTnisdeda albaT patiosani kaci iyo mudam. uamisod xalxi amgvar leqssa da simReras ar SeuTxzavda: `qalma sTqva gasaTxovarma: nu gamaTxoveb dedao, Tu mimce, iseT kacs mimec, rom iyos guTnisdedao~.

Page 30: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

30

magram xumroba patiosan kacTan ufro SeiZleba da meore leqsis mTqmeli xumrobs:

`guTnisdedas ra acxonebs, Tu ar Sava saydarSia, karg dReSi ki TiTona hxnams, mexres uxnavs avdarSia, Savi kameCebis codo ucvevia kalTaSia~. meRore dagvaviwyda, Rorebis mwyemsi, tyeSi moxetiale kaci, rkos mZebne-

li, mudam gazinTuli da amitomac soflisagan cota ar iyos aTvalwunebuli. etyoba meRores aklda sifaqize guTnisdedisa. amitom amboben albaT, cota ufaqizo kacze — meRoresaviT dadiso. dai-

maxsovreT es saxelebi, es xalxi, es sazogadoeba. es iyo Zveli sofeli, eseni iyvnen uyoleli, uqoneli, upovari, ubaraqo glexebi, romelTac arc xar-kameCi daudiodaT, arc xodabunebi gaaCndaT, da mainc soflisaTvis didad gamosadegni iyvnen.

amasobaSi mkaTaTve mosula. siRaribeze fiqri axla ar SeiZleba. axla glexkaci mxolod mosavlis baraqaze fiqrobs. mosavali ki Znelze

Zneli mosawevia. kargi mosavali mogebul brZolas hgavs. nu ifiqrebT, rom raki amdeni leqsi da simRera SeTxzula, CvenSi simReriT xnavdnen, simReriT mkidnen da simReriT mihqondaT Sinisaken Wirnaxuli, simRera amaT Soris, mainc raRac `bednier wuTebSi~ iqmneboda da TavisiT ibadeboda. Sroma ki mZime iyo. aba daak-virdiT erT xalxur leqssac: `azanbureli momkali me movkal, uxarelmao. — ara Sen mohkal arca me, mindorma mohkla grZelmao~. am `grZel mindorSi~ mom-kalis (anu yanis mkelis, puris momyvanis) sikvdilis mizezi mainc `grZeli min-doria~, is gauTavebeli Sromaa, romelsac msgavsad am mindvrisa, dasasruli ar uCans.

meore leqsi gvarwmunebs, rom yanas Zlieri xeli sWirdeba, rom martoxe-la vinme, uZluri, an sulac dedakaci, yanas ver momkis, rom `an unda Zmasa Zma hyvandes, an kai Svili mamasa, an diswuli dedis Zmisa, is moumkides yanasa~.

ai sxva leqsi: `rostom sTqva, yvela dafrinavs, buzi da buzankalia, yanas Tu kaci ara hyavs, darCeba mosamkalia~.

erTi leqsi ki pirdapir gvixmobs: `sadaa meZneurebi, daiwyo xeleurebi~. xeleuri erTi xelis mosma momkili TavTavia, rac erT xelSi Caeteva vaJ-

kac kacs; am xeleurebisagan meZneurebma Znebi unda dadgan, anu buCqebiviT Sek-ran erTad Tavmoyrili xeleurebi da namkalSi Caamwkrivon. es ukve Znebis aTeu-lebia. mere es aTeulebi kalosken wavlen, da raki SevTanxmdiT, rom yvelaferi am wignSi Zvel droSi xdeba, Znebic, raRa Tqma unda, Wriala urmiT daadgebian kaloebisaken mimaval gzas.

aq mkaa da puri modis... es diadi wuTebia: puris dabadebis wuTebi. ityvian xolme, `puri arsobisao~ da es imas niSnavs, rom puri adamianis

mTavari saarsebo ram aris, da is yovelivec, riTac varsebobT, puria. cxela. mze pirdapir yanas gadmomxobia Tavze. aTiode vaJkacs xelSi namgali uelavs. mihyvebian yanas da erTmaneTs yiJiniT amxneveben. da vidre isini yanis boloSi gavlen, modiT, Cven, TqvenTan erTad, purze

vifiqroT. xalxma wlis mosavals `Wirnaxuli~ uwoda. sxva sityva ufro Rrmad al-

baT verc gamoxatavda im did Sromas, rasac adamianebi Sealeven xolme Tavis monagars, pirveli xnulis gavlebidan, aloobamde.

aba daakvirdiT: `erT lukma purs mec viSovio~, — imedianad ityoda kaci da miT mTel cxovrebas gulisxmobda, gveubneboda, meti araferi minda, raTa

Page 31: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

31

vicxovro am mzis qveSeTSi da SevZlo moyvasis siyvaruli, eris gamravleba, qveynis dacvao. `puri midevs, wyali midgaso~, — esec xalxuri Tqmaa da igulis-xmeba, rom ojaxs araferi uWirs. `pur-marilian~ kacsac xelgaSlilsa da stu-marTmoyvares Searqmevdnen. `am puris madlma, marTals vambobo~, — gulwrfel ficadac gamodgeboda.

`ganiavebac~ erTi im sityvaTagania, rac purTan, xorblis mowevasTanaa da-kavSirebuli. saRamoxans, kaloze, roca xeobidan zemo niavi wamovidoda, gale-wili puris ganiavebas iwyebdnen. niavi marcvals, anu `xvavs~, calke hyrida, bzes anu nalew namjas da CenCoebs — calke. `ganiavebam~ mere da mere sxva Sinaarsi SeiZina — raime Zvirfasis gaufrTxilebloba, uyairaTod, uangariSod da dau-fiqreblad xarjva, anu Zvirfasi ramis qarsa da niavs gataneba.

qarTveli kacisaTvis puri TaobiTve Tayvaniscemis sagnad qceula, sauf-lo saqmed gamocxadebula: `xarma mxna, muSam damTesa, ufalma momiyvanao~, anu puri imgvari ram aris, romlis moyvanaSic TviT zeciuri Zalebi monawileoben, TviT uflis xeli ureviao.

saqarTveloSi gvqonda uZvelesi, wminda qarTuli xorblis jiSebic. imis magaliTebic yofila, roca micvalebulisaTvis Tof-iaraRTan da

WurWleulobasTan erTad, salewavi kevric CautanebiaT. gansvenebuli albaT mi-wis muSa iyo, mxvnel-mTesveli, puris momyvani.

kevrsa da guTans naxavT saflavis qvebze amokveTilsac da Tu saflavze micvalebulis Sendobis leqsicaa amotvifruli, gavigebT, rom is micvalebulic amqveynad puris momyvani yofila, mouxnavs, dauTesia, moumkia, gaulewia da xal-xisTvis uwiladebia.

SemTxveviT Zirs davardnil purs saCqarod xelSi avitacebdiT, rogorc didedebma da papebma dagvariges, vemTxveodiT da Sin mivarbeninebdiT...

ase iyo, da aTaseul welTa miRma ki ara, sul axlaxans, ormociode wlis win. ase iyo da imitom, rom puris yadrs yvelgan gvinergavdnen. puris madlze gviambobdnen qarTuli zRaprebi, saymawvilo moTxrobebi da leqsebi. erT Zvel saymawvilo Jurnals `jejilic~ ki erqva da bolos, TviT puris Tesva, mka, ga-lewva, dafqva da cxoba xom erTi didi moTxroba iyo — Cvens Tvalwin daweri-li, xatovani da diadi, Tavisi ubraloebiT.

sxva romel sityvas rgebia wilad imgvari pativi, rom bavSvebTan, qveynis momavalTan SeedarebinoT? amgvari warCinebuli ki isev jejilia — bavSviviT safrTxilobeli, aTi Tvalisagan dasafaravi.

drom, rogorc giTxariT, Cveni, sakuTriv qarTuli jiSebic mogvivlina: doli, TavTuxi... es jiSebi mTel qarTlis vakes faravda da mawivrobiTac gamo-irCeoda da gemoTic (anu Semrgec iyo da gemrielic). amasTan erTad qarTul ji-Sebs sxva sikeTec hqondaT: Tundac mka da lewva dagvianebodaT, marcvali ar Cacvioda, yana ar Caimuxleboda da SiSianobis Jams tyes Sexiznuli qarTveli glexi Tavisi dolis puris imediT, an mogvianebiT gavidoda samkalSi, an ara da, cal xelSi namgals daiWerda, calSi Tofs da ise gahyveboda mesveurs (es xatovani xalxuri gamoTqmaa, rac imas gulisxmobs, rom kaci mkida da Tan Tva-li iqiT eWira, mteri ar wamomeparoso, mtris dasaxvedradac mzad hqonda iara-Ri).

qarTveli bavSvi, ginda qalaqeli yofiliyo, ginda sofleli, kargad ic-nobda `puris moTxrobas~. es moTxroba, rogorc giTxariT, mis Tvalwin iwere-boda da amaRlebul ganwyobilebas badebda, puris mimarT pativiscemas da krZa-lulobas iwvevda.

moTxroba ki iwyeboda im wuTidan, rogorc ki galewili puri Wriala ur-mebiT beRlebisaken wavidoda (beReli xisa iyo, puris Sesanaxad gankuTvnili) da gulmodgined gadairCeoda saTesle xorbali. saTesle xorbals didis pati-viT Seinaxavdnen. roca RvinobisTve miileoda, mexreebi da guTnisdedebi saxna-vad gavidodnen, gadarCeul TavTuxs naxnavSi moabnevdnen, mere farcxiT gadauv-lidnen (grZel, magar morze fiCxis mZime totebi ekida. mors xarebi miaTrev-dnen, da daTesil naxnavs gadauvlidnen. miwa iCiCqneboda, Tesli ki ufro Rrmad Cadioda xnulSi da miwiT ifareboda).

Page 32: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

32

mere dafarcxul miwas ukve bunebis wyalobas miandobdnen, zecas Ses-Txovdnen Tanadgomas da elodebodnen zamTars.

cota xanic da jer rom Semodgomac ar mileuliyo, amoiwvereboda mwvane, susti, xasxasa jejili.

male Tovli movidoda da Tbil sabnad gadaefareboda amowveril jejils da jejilic gazafxulamde zamTris Zils miecemoda, rogorc axladSobili, ToTo bavSvi.

gazafxulze, Tovlis dnobasTan erTad jejilic amoyelyelavdeboda, ga-daRaRandeboda da maSin marTla jejiloba eTqmoda.

jejili mTeli soflis sazrunavi da saalerso iyo, magram yvelaze ufro imas unda hqonoda asi Tvali da asi yuri, visac sofelma meveleoba ando, meve-le iyo macneca da maxarobelic yanis TavdamZimebisa, mkaTaTvis moaxloebisa.

Cven meveles ukve vicnobT. Cven meveles avi kaci SevarqviT da SeiZleba SevcdiT kidec. modi da nu iqnebi avi, mTeli soflis jejili, anu mTeli soflis puri

Sen gabaria. mkaTaTveSi mamiTadi Seiyreboda, anu mezoblobisa da naTesaobis darCeu-

li vaJkacebi, visac mka SeeZlo, visac muxli da marjvena uWrida. mamiTads mes-veuri hyavda da momkelebic mas mihyvebodnen. Znebi saZne urmiT (maRali Walebi, anu gverdis boZebi hqonda am urems, rom Zna blomad dateuliyo) mihqondaT ka-loze da vidre galewavdnen, frTamoqceulebad (rogorc Tivis zvinebs) dgam-dnen. erT frTamoqceulSi mravali Zna igulisxmeboda, radgan kod purs moiwev-dnen misgan.

mka Sromac iyo da zeimic, rogorc rTveli, rogorc xilis krefa, kaklis bertyva. mkaTaTvis mzeSi oflis Rvras enacvleboda simRera, SeZaxilebi, xumro-ba, puroba... erTmaneTze xelis SeSveleba, marTlac karg mezobloba-naTesaobas da saqmeSi gamodgomas niSnavda.

rogorc cota zemoT moxmobil leqsSia naTqvami, martokaci yanas Znelad momkida.

mkasac Tavisi lazaTi hqonda, ostatoba sWirdeboda da kargi momkeli mTel kuTxeSi iyo ganTqmuli. aki amitomac umReris xalxuri leqsi vinme ana-gel biWs, romelis `namglisa JRriali wyalgaRma gamodioda~.

rogorc giTxariT, win mesveuri midioda da ukan momkelebi misdevdnen. aseT dros mkaSi dabadebuli `hopuna~ gaismis. dasZaxebs mesveuri da momkelebic erTmaneTs gadasZaxian. es gamxnevebis, gajibrebis da yanis boloSi gasvlis Ji-nis gamomxatveli SeZaxilebia. xan CayuCdeba `hopuna~ da am dros mxolod nam-glebis lawaluwi ismis, xan isev wamova da manamde gaismis, vidre momkelebi marTla ar gavlen yanis boloSi.

xalxuri leqsebic TiTqos erTmaneTs afrTxileben: `sadaa meZneurebi, da-iwyo xeleurebi~, `yanasa balaxovansa ar unda daxeduloba, TavSi Semokvra ulosi, boloSi gaxeduloba~. `xeluri da ulovo, Sen gaixare gulovo~.

am leqsebSi sixarulsa da mxneobas vgrZnobT. momwodebeli da gadamdebia es mxneoba.

erTi leqsi ki pirdapir gvafrTxilebs: `ZirSi mousvi namgali, Torem Tav-Tavi scvivao~.

ai, am dacvenili TavTavis asakrefad mosdeven momkelebs `TavTavis mkre-favebi~.

raRa Tqma unda, rom `TavTavis akrefa~ ise mZime ar aris, rogorc mka da mkrefavebic umeteswilad qalebi da balRebi arian. aqa-iq berikacebi gamoerevi-an, muxli rom aRar erCiT, magram arc Sin udgebaT guli.

TavTavs krefen da namjiTve kraven patara konebad. kona konas emateba da dRis bolos ramdenime Znis odenad iyris Tavs. ai, amisi dakargva ki ar SeiZle-ba. purs gafrTxileba sWirdeba. TiToeuli marcvali Zvirad Rirs. Tumca aqac xdeba saamo gamonaklisi: TavTavebs zogjer gangeb toveben. mkis dros xan aq afrindeba mwyeri, xan iq. mwyerebi axla mravldebian da Tu kargad movuvliT na-

Page 33: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

33

yanobs, bartyebian budeebsac wavawydebiT. torolebic aq arian, imaTac bartyebi unda daCekon, Tu ukve ar daCekes da sazrdo sWirdebaT.

diax, mixvdiT, im oriode TavTavs frinvelebs utoveben sazrdod. mindori vrcelia. da Tu mivixed-movixedavT, ase gvegoneba, TiTqos mTeli sofeli yanaSi ga-

mosula. mamiTadi gansakuTrebiT qvriv-oblebs wyalobda, radgan igive xalxuri

leqsis TqmiT `yanas Tu kaci ara hyavs, darCeba mosamkalio!~ sabralo dedabris yanas ki Tagvni mkian, ulos lomni ugrexen, urems iremni abian, kevrze angelo-zebi sxedan da `wvrils xmaze dasZaxian~. aris am leqsSi erTgvari miusafrobis grZnoba (sawyali dedabris yanas patronad Tagvni gamosCenian), magram aris didi TanagrZnobac (sabralo dedabers yvela xels uwvdis da TviT kevrze mjdari an-gelozebic ki wvril xmaze dasZaxian).

diax, miusafars da upatronos mamiTadi xels vaJkacurad uwvdida. gavixsenoT erTi leqsi, romelsac `Tinias mamiTadi~ hqvia, da poet rafi-

el erisTavs ekuTvnis: `mamiTadi hyavs Tinias, dRes aris misi lxinia, cibrutiviTa trialebs sawyalobeli Tinia~. Tinia erTi qvriv-oxeri, sawyali qalia. wviTa da dagviT gamouzrdia erTi

biWi, isic mexre. erTi dRis miwa mouxnes da Tinias Turme saTesle xorbalic ar gaaCnda.

CamoiTxova saTesle Tiniam, daTesa da yanaSi `RvTis Tvali~ datrialda: `TavTavma Tavi daxara, yvelam galesa namgali, Tinas ki guli uskdeba, vin misca imas momkali! Tu sanaxevrod sxvas misca, raRaa gasayofeli? Tu ara, Rone ara aqvs, misi Ronea sofeli. Tiniam Camouara sofels da `dilaadrian moadgnen karze rCeuli biWebi~. `hoopuaTi, kiJiniT moedvnen qvrivis yanasa, ar Sevxvedrivar mamiTads me arsad amisTanasa! Tina maspinZlobs guluxvad, moutania mWadebi, mawoni, ori dedali muSisTvis danamzadebi... cota ar iyos scxvenian, Rvino ara aqvs sawyalsa. magram zedized uzidavs mamiTads wyaros civ wyalsa... `hoopua~ da kiJini uxdeba qvrivis yanasa, ar Sevxvedrivar mamiTads me arsad amisTanasa~.

Page 34: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

34

am ubralod, magram STambeWdavad daxatul suraTSi gvxiblavs poetis TavSekavebuli SeZaxili (`ar Sevxvedrivar mamiTads me arsad amisTanasa~). poe-tisaTvis mTeli mamiTadi vaJkacur mniSvnelobas iZens: soflis `rCeuli biWebi~ sawyali Tinias yanas mkian...

mamiTads, rogorc giTxariT, kalo mosdevs. kalo balRebis salxino iyo. warmoidgineT, xevispiras moSiSvlebuli, cirkis arenasaviT mrgvali adgi-

li, sagangebod miwiT gadalesili da datkepnili. am miwaze imarTeba kalo. dilaadrian iwyeba Znebis CaSla. Znebi kaloze unda moifantos, raTa zed

kevri ataron Ronierma xarebma an cxenebma. CaiSala Znebi da iwyeba mziani di-lis molodini. xval rom RmerTi gawyres da wvima movides, yvelaferi ukuRma datrialdeba, TavTavs daasvelebs. kaloc dasveldeba da puri veRar gaileweba, anu namjasTan erTad ar daifSvneba, raTa xorbali calke gamoirCes da namja, anu ukve bzed qceuli Reroebi purisa — calke.

magram RvTiT wvima ar modis. dilaa da ukve cxela. mzis amosvlisTanave abamen xarebs kevrSi da wvrilfexobiT (anu bavSvebiT) daxunZluli kevri ka-los irgvliv daiZvreba.

kevri brtyeli, TavSi odnav cxviraprexili magari da gamZle xea. for-miT navsac waagavs, qalamansac da, SeiZleba — fexsacmlis lanCsac. Zirze ga-mokruli aqvs kaJis natexebi anu koxi, kenWebi, foladis patara `danebi~... da, roca kevrze bavSvebic dasxdebian, kevri damZimdeba da mis qveS, kenWebis, koxe-bisa da `danebis~ qveS, galewvas iwyebs namkali. namja bzed iqceva. TavTavi if-Svneba. xorbali CenCodan gamodis da, rac ufro metad uvlian xarebi kalos, rac ufro metad aWers mze, gacxelebuli namja ufro da ufro metad iSleba, vidre sul ar dauqcmacdeba da saRamoxans ukve bzed ar iqceva.

mze Cadis. kalo ukve galewilia. yvelaferi TiTqos dasrulda. ganalewi kalos erT mxares arnadebiT grovdeba. danarCeni adgili ki mosufTavdeba, mo-igveba, moirwyveba, mokamkamdeba da iwyeba lodini zemo niavisa.

zemo niavi raRaa? zemodan, mTidan unda Camoiqrolos am niavma, Camoiaros xeoba da kalos Tavs gadmouaros. ramdeni niavi daiqrolebs da kalos wamouv-lis, imdeni aiyreba zemoT erTi didi niCabi namkali da is niavic Tavis saqmes gaakeTebs: Sindis simsxo TavTuxi calke cviva, bze calke midis. niavi arCevs TavTuxs da glexsac isRa darCenia, rom xorbali ukve beRelSi dabinavebulad CaTvalos.

glexi ixdis nabdis quds da zecas madlobas swiravs, rom yana daixsna gvalvisa da setyvisagan, rom yvelaferi keTilad dasrulda.

mere wisqvili, Ramis Teva, sarekelas ritmuli kakuni. mere Tone, puris cxoba. magram es yovelive mainc mere iqneba. es yovelive maSin gavixsenoT, roca

zafxuli miileva da Semodgoma daiwyeba. jer ki isev cxela. jer mxolod mkaTaTvea da Cvens Tvalwin `puris moT-

xrobis~ Sua nawili iwereba. es Zalze Zveleburi moTxrobaa, rogorc Tavad gu-Tani, kalo, kevri, Tone, rogorc Tavad puri... es `moTxroba~ yvela qarTvels hqonda wakiTxuli da albaT puris movlac imitom icodnen. TviT imgvari sityve-bi, rogoricaa `darkveva~, `ganmtkicva~, (anu wvril sacerSi gacra fqvilisa da yvelaze ufro wminda da TeTri fqvilis miReba) da sxvani, mowmobs xalxis udi-des zrunvas purze da puris moyvanis tradiciaTa Cveneul siZveles. am tradi-cias emorCileboda da pativs scemda — sofleli Tu qalaqeli (rakiRa qala-qic patara iyo da sofelSi Sezrdili), lixsiqeTeli Tu lixsaqeTeli, mTisa Tu baris kaci, iqac ki, sadac puri sul ar mohyavdaT. `olimpos RmerTebia, al-baT, aseTi SoTebiT ikvebebodnen... ase uTqvams geronti qiqoZes, roca pirvelad qarTlSi, goris sadgurze, lurji maxobelis puris gemo gausinjavs.

es Wkvianuri sityvebia da nu gavikvirvebT, rom qarTuli puri qarTvelma mweralma olimpos RmerTebis sakvebs Seadara.

magram vici, rom gagikvirdebaT. an am sityvebma SeiZleba, sulac araferi giTxraT.

Page 35: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

35

purze sityva gagvigrZelda... Tumca, kacma rom Tqvas, ratom? puri Rirs saimisod, rom imgvar wignSi,

sadac weliwadis oTx droze mogiTxrobT, gamorCeuli adgili davuTmoT. vimedovnoT, rom puri ukve aviReT da beRlebSi davabinaveT. amiT damTavrdeba mkaTaTve... * magram win kidev zafxulia, sicxe, papanaqeba. Tu gvalva daiWira, Tu ise

Cailia mTeli mkaTaTve, rom cam erTi namic ar gviwyaloba, maSin adgia glex-kacs gasaWiri. TibaTvesa da mkaTaTveSi soflad uxarodaT kidec, wvima rom ar-sad Canda, — Tiva iyo asaRebi da yana mosamkeli, wvimebi xels SeuSlidaT, Tav-Tavi kargad ar daibraweboda. kalozec gaWirdeboda marcvlis gatareba cxril-sa da xaxalSi (orive msxvili, saxorble `sacrebia~) raTa TavTuxi calke gada-irCes), gorvela mindvris mcenarea, Savi, kenWebiviT mrgvali nayofi icis da ya-naSi ereva), miwa da kenWi ki calke. lewvis dros ra ar Seereva xorbals... xo, mkaTaTveSi uxarodaT kidec es cxeli mze, es uRrublo zeca... axla ukve zedme-tad Camocxa, mze swvavs yvelafers, miwam piri daaRo, daskda da TiTqos aqa-iq napralebi gaCnda. am napralebis amovsebas erTi wvima arc ki eyofa, namdvili gaavdreba dasWirdeba, namdvili avi dari, anu ramdenime dRis gadabmuli wvima. am daxeTqil miwas axla ver uSvelis verc mcire nami, roca mze pirs ibans (amas maSin ityvian, Tu erTdroulad zecidan wvimac Camodis da Rrublis nafleTebi-dan gamoWyetili mzec anaTebs), verc JuJuna wvima, romelmac gazafxulis miwu-ruls ase gagvaxara da `didi mindori danama...~ axla kokispiruli wvima unda movides, imgvari, TiTqos cidan marTla didi Tixis kokebiT Rvrian wyalso.

mze ki kvlav umowyalod acxunebs, ca mokrialebulia da Rrublis TeTri qulebi mxolod aqa-iq, mTebis wverebze gawolilan. es ar aris saavdro Rrube-li. saavdro Rrubeli ufro qufria, kurumi, muqi feri dahkravs da SublSekru-li, muqariT gviaxlovdeba... muqariT-meTqi, imitom giTxariT, rom amgvari Rrube-lic saSiSia, marto wvimas ar gvauwyebs. aki poetma gviTxra, rom buneba `erTfe-rad mtvirTveli aris saqmis TeTris da Savisa, sadac pirimzes axarebs, iqav mTxrelia zvavisa...~ amgvarma Rrubelma setyvac icis, mrgvali, msxvili yinulebi rom cviva xolme cidan da erTbaSad, ramdenime wuTSi yvelafers Zirs dascems, anadgurebs. gansakuTrebiT ki venaxebs emtereba, ise gaZarcvavs vazebs, rom yur-Zens ki ara, foTolsac ar dautovebs.

amgvaria buneba: lamazic, mkacric, lmobieric da Wirveulic. adamianis na-amagars mudam elodeba safrTxe. ase iyo uwinac da asea dResac, roca TiTqos `davjabneT~ buneba, magram mis winaSe mainc xSirad gamovdivarT damarcxebuli.

an iqneb arc SeiZleba bunebis dajabna da arc aris aucilebeli? iqneb bunebis xma unda gvesmodes da am xmas mipyrobilni mis nebasac vas-

rulebdeT, raTa meti pativiscema davimsaxuroT misi? niko lomours erTi moTxroba aqvs, `yovelis mxridan~ hqvia. iq aris aRwe-

rili amgvari setyva. moTxroba imedianad iwyeba: mosavals kargi piri uCans. glexkaci Semodgo-

mas elodeba, sixaruliT avlebs Tvals ukidegano vels, `erT didebul suraTsa adamianisa da bunebis ZalTa SeerTebul moqmedebisas~, sadac `erTnairadaa ga-daSlili kalTa RvTisa~, sadac trialebs `madliani Tvali uflisa~.

magram, marTlac, kaci bWobs da RmerTi iciniso, erTbaSad amovardeba qa-riSxali da wamouSens setyva:

`kvlavac bevrjer minaxavs setyva, magram aseTi xSiri, aseTi msxvili ki jer arsad ar menaxa. ise wamogvyara, TiTqos setyviT savse uTvalavi tomrebi-saTvis zecaSi pirebi mouxsniaT da Cveni soflis gaswvriv moupirqvavebiaTo. xe-xilis klertoebiT da foTlebiT mofina mTlad gareSemo adgilebi; kakali xom ise cvioda, rogorc Semodgomaze bertyvis dros Camodis xolme. uceb maRlidan CamoeSva frTebis modunebulis qneviT gvriti da uZravad daeca dedamiwaze. mas mohyva Tavdasisxlianebuli mtredi. setyvam ufro da ufro moumata da grialiT wamouSina kaklisodena marcvlebi. daretianebuli da mkvdari frinvelebi panta-

Page 36: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

36

puntiT cviodnen maRlidan. iqve axlo Robis Ziras kurdRels bunagi hqonda. Sig wyali Sevardnoda da Tavzardacemuli, gazunzluli gamoxta iqidan da gae-qana vazebisaken, magram samiod gadaxtomis Semdeg sacodavad daiWyivla, dapro-wialda da uZravad gaiWima balaxebSi. setyva, Weqa-quxili, elva-qariSxali da yovelis mxridan movardnili niaRvrebi, TiTqos erTmaneTs aqezebdnen, erTma-neTs ejibrebodnen. Cveni pawia mdinare aRelda, gadmovarda napirebze da zRva-saviT moedo mTel venaxs. Tumca maRlobze videqiT, magram male saWirod gag-vixda kakalze acoceba. CamovsxediT erT dabal totze da gulis caxcaxiT gad-movcqerodiT am meored mosvlis msgavs saSinelebas~.

magram axla setyva gvaSoros. Tu Rrubeli wamova, wvimis Rrubeli wamovi-des da ara setyvisa. axla wvima gvWirdeba. gvalvaa. mindvrebs almuri asdiT. Crdilidan gareT ar gaisvleba. yvela suldgmuli Crdils etaneba, yvela nat-robs erTi grili sio mainc wamovides, rom cota SvebiT amovisunTqoTo. Suad-Re mainc metismetad gausaZlisia da derefanSi an xis qveS migdebuli ojaxi Su-adRis Zilsa da TvlemaSi wasula. mere mze cota gadaixreba, saidanRac daube-ravs grili niavi, rac imas gvauwyebs, rom saRamo moaxloebula, mze Subis tar-ze ki aRar aris (anu SuadRisas zed Tavze ki aRar dagvnaTis), mTebisaken gadax-rila, im mxares, saiTac unda Cavides da gza dauTmos Rames. axla SeiZleba wa-modgoma da ojaxic fxizldeba, axla rwyva unda daiwyos, morwyva Tu Svelis damskdar, nagvalv miwas.

soflis Tavze mdinare gadadis, mdinaridan erTi toti gadmouyvaniaT da artaxebSi mouqceviaT, raTa gza iqiT miscen, saiTac surT, saiTac gaxdeba saWi-ro. es arxia. arxebidan ruebi gamodian da pirdapir bostnebSi, baRebsa da vena-xebSi Sedian. wyals glexkaci unda gauZRves ToxiT, gezi da gza misces, raTa iqiT waiyvanos, saiTac ufro sWirdeba miwas. mTel sofels TiTqos Toxi uWi-ravs xelSi. aqeT dinjad baasoben, Toxs dayrdnobian, ru ki TavisiT morakra-kebs, iqiT viRaca viRacas edaveba. etyoba, wyali gamxdara sadavo, Sen aki dilas morwye, axla me damanebe, Cemsas ufro sWirdebao. ra ici, rom Cemsas ara sWir-debao? — pasuxobs meore. vera vxedav, Tvalebi ara maqo? mere dava miwydeba. et-yoba, morigdnen, etyoba, purisa ar iyos, wyalic Zmurad gaiyves. maS rogor? me-zoblebi arian da mezoblobaSi Tu dava da Cxubi daiwyo, amaze dasaZraxi da sacinlad asagdebi sofelSi raRa unda moxdes.

da modiT, barem imasac getyviT, rom am sofelSi aqa-iq nakadulebic mo-rakrakebs, civi, wmida da TvalisaTvis metad saamo; erTiorgan ki Relec Caudis — patara, viwro xeoba, Tavisive patara mdinariT, romelsac mdinare ki ara, swored Rele eTqmis.

axla TviTon sofelze vqvaT oriode sityva. sofelSi dava da Cxubi da-saZraxisia-meTqi giTxariT, da amaSi bevri ram vigulisxme. TaobiTve sofeli erT ojaxad iTvleboda. qalaqSi sxva aris. qalaqSi sul sxvadasxva kuTxis, rjulis xalxi iyris Tavs. es Tavmoyra TavisiT, yovelgvari kanonzomierebis gareSe moxda. zogi rodis Camosaxlda, zogi rodis. zogi guSin Camovida sof-lidan, zogis mama-papa Camosula da Tavsac swored imitom iwonebs, rom qalaqe-lia. sofeli sxva aris, sofeli myaria da misi fesvebi mxolod im miwasTanaa dakavSirebuli, romelzedac dgas, romelzedac odesRac aRmocenebula. naxevari sofeli mainc erTmaneTis naTesaobas warmoadgens. erT ubnad cxovroben biZaS-vil-mamidaSvilebi, maTi ganayofebi, biZaSvilis biZaSvilebi. sofeli erTi mTliani naTesaobaa da saqarTveloSi ramdensac gindaT ipoviT imgvar sofels, sadac mxolod erTi gvaris xalxi cxovrobs, an didi-didi ori gvarisa, rac imas niSnavs, rom odesRac, didi xnis winaT erTi mravalricxovani ojaxi daS-lila, gamravlebula da erT did soflad dasaxlebula. amis gamoc Zneldeba am sofelSi axali ojaxis Seqmna. mogvare mogvares ver moiyvans colad (es Cve-ni adaTia, Zalze wmida da vaJkacuri TavSekavebis gamomxatveli adaTi). amitom, sacole biWebs Tvali sxva, maxlobeli an Soreuli soflisaken gaurbiT, meoja-xed gamosadeg qals iq eZeben, aqaur gogoebs ki iqaur biWebze aTxoveben. da ra-ki sofeli erTia, myaria, erT naTesaobas da samezoblos warmoadgens, anu erTi ojaxia, ojaxuri cxovrebis wesi da adaTic unda daicvas. sofelSi ar SeiZleba

Page 37: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

37

Cxubi, kinklaoba, gadamtereba, qurdoba, avazakoba. yovelive amas sofeli sasti-kad ebrZvis, mama-papaTagan wamosuli Tavisi dauwereli Tu dawerili kanonebiT...

zafxulis papanaqebaSi mdinareSi Wyumpalaobas araferi sjobs. garSemo TiTqos qveyana iwvis, mdinaris gril talRebSi ki yvelaferi gaviwydeba, simxne-ve gemateba, axlad ibadebi.

amgvar droze da mis cdunebaze mogviTxrobs sofrom mgalobliSvili Ta-vis moTxrobaSi `yayitas qurdi~. es mSvenieri moTxroba imitom gavixseneT, rom masSi uxilavi ZaliT SeigrZnoba zafxulis sicxe. TiTqos erTad gvgvris sigri-les wyali, romelic rwyavs yayitas simindebs, mdinare, romelSic banaoben ona-vari biWebi.

vin aris yayita? erTi Raribi glexi, — ganuyreli personaJi Zveli qarTu-li moTxrobisa.

yayitam Tavisi simindi morwya da axla imediT Sescqeris naamagars... siminds iqve mdinare frone (es mdinare Sida qarTlSia) Camoudis da swo-

red am mdinareSi Seyrilan sabanaod biWebi. — `aba vin ufro win gaixdis, vina? — mirbodnen bavSvebi morevisaken, eka-

maTebodnen erTmaneTs da Tan qamrebs ixsnidnen~. am biWebSi ki erTi mainc yvelaze ufro gamoirCeoda celqobiT, romelsac

efremas eZaxian. `aurdauries wyali, romelic soflis biWebs aevso. zogi Widaobda, zogi

kameCebze jdeboda, romlebic Cayriliyvnen morevSi da siamovnebis niSnad ku-debs asxmartalebdnen. efremas saqonlis wvaleba Zlier uyvarda. Caacivda kame-Cebs: xan kudze moekideboda, xar rqaze daekideboda, aaborga mTeli saqoneli~.

mwyemsi daemuqra, Camoexsen, Torem iseTs gadmogawnav am saxres, rom vai dedaCems davelie, iZaxoo.

mze saSuadReod gadaixara da yayitamac Zils misca Tavi. swored am dros moxda, rac moxda: tolebis waqezebiT gaTamamebuli ef-

rema yayitas simindebSi gadavida da taroebi daamtvria. dadga Rame. Semwvari naqurdali simindebi efremam mSoblebsa da patara das Camouri-

ga... amas mosdevs zafxulis Ramis suraTi: `karga SeRamda, magram amomavalma badrma mTvarem gahfanta Ramis sibnele

da qveyana aaspetaka. Tavisi Suqi svet-svetad CauSva Wala-venaxebSi da aTasfrad aabrWyviala. frones isedac kamkama wyalma ufro cimcim-kamkami daiwyo.

am bunebis simSvenieres da sikekluces ufro alamazebda da fers aZlevda urmis Wriali da zed tkbili urmuli, romelsac meurme gulsaklavad mtredi-viT aRuRunebda, hklaknida da Solts mardad uwkapunebda sayevris xarebs~.

am dros karebs viRac moadga. es yayitaa. `moxuci yayita joxis bjeniT kibeze amovida. zurgze ekida didi kona si-

mindis Reroebisa, romelic aivnis iatakze daagdo, qudi iRliaSi amoido da gulze xeldakrefili dadga. zurgi mTvarisken hqonda Seqceuli. aivanze moku-zulis yayitas Crdili wamodga. imis isedac TeTr Tmas mTvaris Suqze elvareba gahqonda. yayita uZravad idga, Tvalebi sisxls cremliT aevso, yelSi suli mi-ebjina da ZlivsRa wamoiluRluRa:

— saRamo karga yofnisao~. mere — yayitas Sendoba: `es erTi RvTisTvisac damivalebia da magaTTvinac mipatiebia naTel-miro-

nobis xaTriT~. da bolos — `gawmenda~ patara Tamami gmirisa: `— ara, ziarebis madlma, Cemi brali ar yofila, mixam gamabriyva!.. waskda efremas TvalTagan cremli, mohyva qviTins da yayitas win daemxo~. am moTxrobaSi yvelaferia: SegrZneba soflisa, Tayvaniscema Sromisa, ga-

marjveba sikeTisa. gulubryviloao, — Tu giTxraT romelime dRevandelma `ganaTlebulma~,

yuri ar miapyroT. es gulubryviloba warsuli saukunis `gulubryvilobaa~, ro-

Page 38: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

38

melic aserigad mogvnatrebia da aserigad gvWirdeba. aq yvelaferi unda davije-roT... Tu es ar davijereT, cxovreba gagviZneldeba, verasodes davfiqrdebiT sa-kuTar codvaze Tu madlze da versodes vityviT, rom raRac davaSaveT adamianis winaSe...

diax, unda davijeroT, rom efremas namdvilad waskda `TvalTagan crem-li~. mohyva qviTins da yayitas win daemxo~. monaniebis cremli da imis win `dam-xobac~, vis mimarTac Sescode, saTakilo rodia. es wminda, vaJkacuri cremlia da amgvari cremli unda gveamayebodes kidec.

roca am moTxrobas vkiTxulobdiT, Cven yvelaferi gvjeroda da amitom CagvrCa waruSlelad is SuadRis papanaqebac, is ankara, grili mdinarec Tavis mobanave biWebianad da kameCebianad, da is zafxulis Ramec, roca yayitas `ise-dac TeTr Tmas mTvaris Suqze elvareba gahqonda.~

* * * gvalva ki mainc aSrobs miwas... maSin iwyeba `gonjaoba~. gaakeTebdnen kacis simaRle Tojinas. grZel Wokze (es tani iyo gonjasi)

gadaajvaredinebdnen joxs (es xelebis magivrobas gaswevda) da mere Semosavdnen gonjas. daaxuravdnen quds. gaukeTebdnen nawnavebs, Camoacmevdnen qvabis Zirs, an taSts, daaxatavdnen Tvalebs, cxvirs, ulvaSebs, an yvelafers erTad... qali iq-neboda gonja Tu kaci, amas mniSvneloba arc hqonda. mTavari sxva iyo — gonja unda TaviT fexebamde wyalSi gawuwuliyo. Tavs moiyrida gogo-biWoba, win is mouZRodaT, visac gonja-Tojina eWira. midiodnen da xmamaRla, mTeli soflis gasagonad mRerodnen:

`gonjaoba moviare, gonja modga karsa... kars momdgar gonjas sofeli wyliT savse kokebiTa da vedroebiT egebe-

boda. wuwavdnen gonjas, wuwavdnen imaTac, visac gonja eWira da imaTac, vinc gonjas amalaSi iyo. amala ki ganagrZobda:

aRar gvinda goraxio, RmerTo, mogve talaxio. anu, RmerTo, wvima moiyvane, es gvalvisagan damskdari gormaxebi talaxad

aqcie da mosavals Seewieo. wyali ki isev Rvarad modioda kokebidan da rac uf-ro magrad gaJivdebodnen gonjac da misi amalac, imedic ufro meti iyo, rom marTlac didi wvima movidoda, RmerTi Seismenda vedrebas da mTel sofels nams gamougzavnida.

iqneb marTla xdeboda saswauli? iqneb marTla esmoda zecas vedreba da marTla agzavnida miwaze nams? albaT asec xdeboda... Cveulebrivad ki gonja marcxdeboda, gvalva grZeldeboda da bolosRa,

rodis-rodis movidoda wvima, radgan qveynad yvelafers aqvs dasasruli da ad-re Tu gvian gvalvac unda dasrulebuliyo.

es wvima glexkacis zeimi iyo, agvistos wvima, gadamwvar baR-bostnebs xe-laxla rom acocxlebda da masTan erTad imedic cocxldeboda. sofeli isev gamxiaruldeboda da es mxiaruleba gansakuTrebiT mTvarian RameebSi ixateboda. weliwadis am mcire dros, soflad saqme TiTqos cotaRaa. balaxi moTibulia, yana — momkili, aqa-iq lobios Tu glejen da mere qalebi lobios parkebs arCe-ven. yurZeni jer ar Sesula TvalSi. venaxic ramdenjerme ukve Seiwamla da go-girdic moefrqva. saRamoobiT saqme aRaraferia da saRamos garToba SeiZleba.

viRaca fandurs gamoitanda. gamoCndeboda medole da megarmonec. `buzika~ da dairac iqve iyo.

Page 39: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

39

qarTlis soflebSi amgvar saRamoebs `lxins~ eZaxdnen. lxins Tavisi mud-mivi adgili hqonda, didi cacxvis an kaklis qveS, sadac or sabjenze gadebuli Camosajdomic iyo (gansakuTrebiT berikacebisaTvis), sadac skamebis magivrobas didi lodebi, an yorec swevda...

lxini maSin iwyeboda, roca kaklis kenweroebidan amobrZandeboda mTvare. iyo Widaoba, cekva-TamaSi, Sairoba. vinme axtajana dedakaci cocxze gadajdebo-da da, ali varo, gaiZaxoda. sxva, ufro Tamami qali, ulvaSebs gaikeTebda, boxo-xa quds daixuravda, Sarval-xalaTSi an CoxaSi gamoewyoboda da gogoebs kargi vaJkaciviT iwvevda sacekvaod. vinc simReriT iyo ganTqmuli, imas, cxadia, unda emRera. es iyo lxini mTvariani saRamoebisa, romelic mcire xniT mainc yvela sxva sazrunavs da safiqrals gvaviwyebda. da Tu amas urmulic daemateboda, yo-velive zRaprul saxes iRebda, Rame elegiur da idiliur samoselSi exveoda, Tavisi mxiarulebiTa da Tavisi utyvi naRveliT. urmis Wriali Soridanve ismo-da da meurmis urmulic Soridanve nel-nela axlovdeboda. naRvliani da tkbi-li iyo es urmuli, romelsac ilia WavWavaZem `RuRuni~ uwoda. wamiT TiTqos mTeli samyaro miyuCdeboda da miyuCdeboda `lxinic~. stvenas Sewyvetdnen bul-bulebi, yvelaferi gairindeboda da smenad iqceoda.

xo, amgvari `urmuli~ uyvarda ilia WavWavaZes. saqarTvelos didi megobari, germaneli moRvawe artur laisti igonebs:

`ilias uyvarda agreTve glexuri simRera. xSirad, saguramoSi, aivanze, wigniT xelSi mdgari, maxloblad baRSi momuSave biWebis simReras siamovnebiT usmenda. ilias gansakuTrebiT `urmuli~ uyvarda, metadre Rame. meurmis cxovreba Zlier afiqrebda, uTanagrZnobda adamians, romelic mTeli Tavisi sicocxle fexdafex dasdevda zant kameCebs da usmenda urmis Wrials~.

meoregan artur laisti wers: `kaxeTi saucxooa bindisas, mzis amosvlisa da Casvlisas, mTvarian RameSic, roca mTel alaznis vels vercxlisferi sxive-bi dahkaSkaSebs~.

artur laistis am sityvebma qarTlis mTvariani Ramis `lxinidan~ isev alaznis velze dagvabruna, im velze, sadac daiwyo da gaiSala Cveni moTxroba weliwadis oTx droze. davbrundiT, raTa isev ilias TvaliT da guliT ganvica-doT zafxulis Ramis idumaleba da movisminoT is `urmuli~, romelic did qar-Tvels mwerals, xalxma rom mTeli eris mamad aRiara, ase uforiaqebda suls. es `urmuli~ `kako yaCaRis~ SesavalSi gaismis da Tu erTxel mainc mogvismenia, veRarasodes daviviwyebT.

`yvelas eZina dRiT feTqavs raca, TiTqo daRlila miwac da caca!.. mxolod ki erTgan uremi mZime miWrialebda, gzas aRviZebda, da naRvlianad masze meurme mwuxars simReras dahRuRunebda. RuRuni igi CamrCenia guls, mwuxare aris, viT glovis zari, magram Tu naRvels mohbers daCagruls, uku-hyris kidec viT Rrubels qari~. SuaRame ukve gadasula da `lxinic~ nel-nela iSleba. berikacebi da de-

dabrebi yvelaze adre wasulan da albaT ukve sZinavT. sizmrad ki im wlebs xe-daven, roca TviTonac axalgazrdebi iyvnen; cekvavdnen, mRerodnen, `cocxis cxenze~ jdebodnen. axalgazrdebic ukve emSvidobebian erTmaneTs da jguf-jgu-fad midian Sinisaken. maTi xma da SeZaxilebi xan romeli orRobidan ismis, xan romlidan. miyuCda doli da garmoni. Cxakuni Sewyvita fandurma. nel-nela siCu-me dgeba soflis Ramisa da ufro cxadad ismis bulbulis galoba. miZinebuli soflis Tavze zafxulis ca gadmomxobila, usazRvro da unapiro. mTvare sada-caa Cava da varskvlavebi mkveTrad cimcimeben. da am miriad varskvlavTa Soris micuravs Cveni planeta dedamiwac. micuravs SeuCerebliv, sulmouTqmelad, Ta-

Page 40: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

40

vis mezoblebTan da Tavis dedasTan — mzesTan erTad. da masTan erTad miiCqa-ris droc, dedamiwis dro.

magram Cven wamierad ver vgrZnobT am dros. am wamSi CvenTvis mxolod zafxulia, ufro zustad ki _ zafxulis erTi Rame.

xvalindelma dRem sofelSi axali sazrunavi unda moitanos. xval mwyemsebis dasaxedad, anu sanaxavad unda wavideT mTaSi. xom gaxsovT, gazafxulze cxvris farebma rom Camoiares, maSin midiodnen

mwyemsebi sazafxulo ialaRebze da mas mere imdeni saqme gvqonda, maT dasaxe-dad veRar movicaleT. cxadia, drodadro xan vin wavidoda, xan — vin, xan erTi mezobeli aakiTxavda, xan meore, Cven ki maTTan erTad ara vyofilvarT da vidre mTis viwro bilikebs SevuyvebodeT, modiT, qarTul kar-midamos gadavavloT Tvali...

saxli qviTkirisa iyo. ezosac didi yore hqonda Semovlebuli. saxls rikulebiani, anu koxtad moxatuli, xeSi gamokveTili aivani ertya. Sin buxari iyo, nacvlad Suacecxlisa. did darbazSi ramdenime taxti idga da, cxadia, msgavsad oTaraanT qvri-

vis taxtisa, Wrelis fardagiT gadafarebuli. ezoSi, raRa Tqma unda, kakali Srialebda. ezos ukan — baRCa da bostani. ezos boloSi — beReli, sabZeli da gomuri. saxlis qveS — marani. venaxi? venaxi maSinac da axlac, soflis gareT icodnen, venaxebi soflis

boloSi iwyeboda da alaznamde Cadioda. kaloebi? kaloc soflis gareT iyo, umeteswilad xevis pirad, sadac, rogorc giT-

xariT, saRamoobiT aucileblad unda Camoeqrola zemo niavs. Sinac da gareTac yvelaze sapatio adgili ojaxis papas ekuTvnoda. suf-

ris TavSic is iyo TamadasaviT Camomjdari. iqve gverds dideda, Cveni bebo um-Svenebda, papas ganuyreli Tanamgzavri da meuRle.

mere kacebi modiodnen, mere — rZlebi, sul bolos ki — Cven, romelTac wvrilfexobas gveZaxdnen. moxuci mTel saqarTveloSi iyo pativiscemiT mosili, magram gansakuTrebiT — mTianeTSi. svani `maxvSi~ ufross, winamZRols niSnavs. qora-maxvSi ojaxis uxucesia. maxvSs sakuTari sapatio skami, anu `sakarcxulic~ ki aqvs, romelSic mis garda sxva veravin Cajdeba.

pativiT iyo mosili CvenSi dedamTilic. is ganagebda da ganasaxierebda ojaxis sindiss. vai im rZals, visac dedamTili av saqmeze waaswrebda, an eWvis TvaliT Sexedavda; maSinve imas Seaxsenebda, rom qals leCaqi saTbuneblad ki ara, sindis-namusisTvis axuravso. da, ra Tqma unda, rom yoveli qalis mziTevSi mTavari swored leCaqi iyo. leCaqs ixuravdnen dReobebSi, qorwilebSi, niSno-bebSi, yovel sazeimo dRes. leCaqiT midiodnen wirvaze saydarSi. es leCaqi yove-li mandilosnis skivrs amSvenebda da bolos amave leCaqiT midioda qali im qveyanaSi.

kacis samosSi mTavari Coxa-axaloxi iyo. erTi xeli Coxa mainc, mTeli Ta-visi samSvenisebiT da akazmulobiT, yovel Tavmoyvare vaJkacs unda hqonoda, rac ar unda Raribi da uqoneli yofiliyo. Coxa vercxlisfrad iyo mosirmuli. welSi kargad gamoyvanili da Tu misi matarebeli Wabukic lamazi vaJkaci gax-ldaT, CoxaSi gamowyobili, didebuli sanaxavi iyo.

didedas Sin Talxi kaba ecva. wlebis manZilze mravali Wiri gadaxdenoda da Talxi kabac tradiciad damkvidrebuliyo. jeel biWebs, jer rom ojaxi ar SeeqmnaT, — Wreli xalaTi da farTo, glexuri Sarvali emosaT. fexze ki, ro-gorc maSin iyo miRebuli, koxtad amosxmuli qalamnebi ecvaT. rZlebsac da go-goebsac Wreli CiTis samosi SvenodaT da amodena ojaxi erTad, ganuyrelad cxovrobda. ase iyo maSin miRebuli, ojaxi didi unda yofiliyo, mravalricxo-vani, rac mraval mSromel marjvenas gulisxmobda. SromiT ki yvela Sromobda,

Page 41: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

41

didian-patarianad. uSromeli vinme aqa-iq Tu gamoereoda da imasac mTeli sofe-li dascinoda, leqsebs gamouTqvamda, beCav kacad monaTlavda.

da mainc, sofelSi balRebs zrdidnen. mSoblebs gareT ufro meti saqme aqvT, vidre Sin. Sin didedaa darCenili da yvelaferi mas ekiTxeba, ra dros ra gaakeTos, ra dros sadilobaa, ra dros — samsaxuri, rodis gauSvas balRebi gareT da rodis mouxmos da Seaxsenos, rom ukve Ramdeba da droa `yvavi Tavis budeSi~ wavides. dideda ganagebs, ra dros Camojdes ymawvili ufrosebis wreSi da ra dros `gaiaros sufTa haerze~, radgan ufrosebi iseT rames hyvebian, rac ar iqneba kargi, rom ymawvilma axlave gaigos. gava xani, davaJkacdeba, daqalde-ba da maSinac moeswreba.

amgvari iyo didi qarTuli ojaxi. es ojaxi emzadeba axla mwyemsebTan wasasvlelad. biWebma aRkazmes cxenebi da xurjinebi gadahkides. wina kviras am cxenebiT

mTidan yveli da kalti Camoitanes. axla baridan mTaSi sanovage miaqvT, — So-Ti purebi, bostneuli, nigozi, lobio, xaxvi, niori da kartofili, rac moenat-reboda mwyems kacs, rasac mTaSi ver iSovi. fusfuseben rZlebi. dedamTili brZanebebs iZleva. papa aTasSi erTxel Tu Caereva saqmeSi, an mokiTxvas daaba-rebs vinmesTan, an cxenebze ityvis, gaufrTxildiT, xSirad daasveneT, aRmarTeb-Si ar arbeninoT, pirutyvia, magram Tqvenze kargada grZnobs yvelaferso. biWebi arxeinad exumrebian, nu geSinia, arafers vavnebT, Cven ki ar SevjdebiT, magaT SevisvamT zurgzeo. me eg rodis giTxariT, nawyeni rCeba papa, moxucda da xum-robas veRar igebs. qalebi Cumad abareben mokiTxvas qmrebTan da gulSi im dRes natruloben, rodis daiZvreba cxvari barisaken.

am dabarebebSi da fusfusSi ukve mzec amosula da biWebi Cqaroben, dRi-ur veRar avalT binaze, Tu axlave gzas ar davadeqiTo.

cxenebis qaravani gzaze gadis. aba Tqven iciTo, — guli ar uTmens papas. beboc locva-kurTxeviT misdevs qaravans da WiSkarTan Cerdeba. dedamTili erTi qoriviT gadaxedavs rZlebs da, Sin SediTo, etyvis, TiT-

qos eSinia, rZlebic ar gahyvnen qaravans da mTaSi ar avidneno. ojaxi isev mSviddeba. balRebs guli swydebaT, rom TviTonac ar gahyvnen cxenebs mTaSi, magram

umcrosi, nabolara biZa amSvidebda, guli ar dagwydeT, xval sanadirod wagiy-vanTo da balRebsac ukve aRar undaT mTa, xval sanadirod gasweven tyisken.

qaravani ki ukve gascda sofels. gadaiara veli. gatopa mdinare. cxenebi Tavdaxrilni midian. xurjinebi mZimea. win didi gza eliT. aRma

mimavali bilikebi xan xeobas mihyvebian, xan xevxuvebs gadasWrian da xan qed-qed gadadian.

SuadRe wamosula. mTas mze ukve Zalumad aWers da biWebic SoltiT aCqa-reben cxenebs, rom daRamebam gzaSi ar mouswroT da bindisas ukve binebze avid-nen.

wyarosTan mcire xniT isveneben. pursa da yvels Seeqcevian. TiTo pami-dors gaxleCen, kitrs gadatexaven, gemriel mTis wyaros xarbad mosvamen da kvlav ganagrZoben gzas. biliki ufro da ufro zemoT miiwevs. tyeebi qrebian da axla mxolod mwvane balaxiT mosili mdeloebia. ha da ha, sacaa, qedis Tavze moeqcevian.

saidanRac ZaRlebis yefa ismis. es imis mauwyebelia, rom ferma ukve axlosaa. es is ZaRlebi arian, faras kudSi rom mosdevdnen da Tan aqeT-iqiT icqi-

rebodnen, vinmem raime ar Semogvkadroso. ZaRlebis yefa sul ufro axlodan moismis. qaravani Cerdeba. wina cxenTan mdgarma ufrosma biWma icis, rom wamic da

bilikis mosaxvevidan kldispiras gamovardeba fermis yvelaze avi daraji, gamo-vardeba yefiT da iqve, cxenebis qaravnis Soriaxlos, miwaze gaerTxmeba:

Cvenebi yofilan!

Page 42: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

42

ferma qedzea SeyuJuli. erTi patara qoxi mwyemsebisaTvis da — baki sa-qonlisaTvis. qoxi fiqali qviTaa nagebi da zemodanac an fiqali aqvs gadaxuru-li, an Tiva. uqoxod mwyemsuri cxovreba ver gadaivlis, miT ufro Tu ferma sadRac zemoTaa, cisa da miwis Sesayarze. qoxSi yveliT savse tomrebia, uwin rom sacaloebs eZaxdnen. sacalo tomaraze didia, ufro uxeSi da ufro teva-dic. CanaxSi fqvilia, da yoveldRe Tu ara, or-sam dReSi erTxel mainc, Rumel-Si an sulac cecxlispira did lodze mwyemsebisaTvis puri da xmiadi cxveba. iqve xaxvisa da nivris gala (anu asxmula) hkidia. CawiTlebuli wiwakac aqvea. qoxis garSemo Tvlemen qofakebi da sakmarisia fermis iqiT vinme ucxom Caiaros an cxeniT an qveiTad, rom qofakebi isariviT mowydebian adgils da qvemoT gaen-Tebian, vidre mwyemsebis stvena da tuqsva ar miswvdebaT, ras gagiJdiT, Cven dag-vacadeT, Cven ufro viciT, vin mteria da vin moyvareo.

* dilaadrian cxvari bakidan gamohyavT da saZovarze mierekebian. es is

cxvaria, wina dRes rom Camowveles da gaparses kidec. saZovarze cxvars erTi mwyemsi mihyveba. is adgas Tavze mTel faras, is aRviZebs da amxnevebs qofakebs. man unda miapyros yuri Rameul Cqams, yovel gafaCunebas, cxvris SeSfoTebas, raTa droulad mixvdes, saidan elis faras safrTxe.

mere ki — isev baki da isev Sroma dilidan daRamebamde. fermaSi mTeli dRe ise gadis, kaci gverdze gasaxedad ver moiclis. jer

dilaadrianad ciskris varskvlavi isev caze rom iqneba, cxvari balaxze unda gaistumron. nawili cxvrisa bakSi unda daarCinon da, rogorc ki kargad ina-Tebs Tu parsvis dro damdgara, parsvas Seudgebian mwyemsebi, gakoWaven cxvars da duqardiT misdgebian, raTa TeTri, fafuki qaTibi gaxadon da Zvirfasi mat-yli calke daaxvavon.

mere ki yvelis amoyvana... yvelis amoyvanas didi ostatoba sWirdeba. yveli gemrielic unda iyos, zomierad yuaTianic da lamazic. nu gagikvirdebaT, sila-maze yvelafers sWirdeba, aba warmoidgineT, sad iklo-baklod moWyletili yve-li da sad koxtad gamoyvanili kveri, Soridan rom TeTr gogras mogvagonebs da naoWebic ise Caudis, TiTqos sagangebod dauTvlio. ra Tqma unda, ufro di-di ostatoba cnobil gudis yvels sWirdeba, romelsac sagangebod CayviTlebu-li (erbos nakvalevi) feri da aseve sagangebo gemoc unda hqonoda.

gudis yveli saTuTi amosayvania. misi amomyvani yovel wvrilmanSi kargad unda erkveodes, yvelafers mama-papurad akeTebdes.

haiharad gudis yvels ver amoiyvan... gana marto gudis yveli? da kidev ramdeni rame alamazebda cxovrebas? ra Tqma unda, gudis yveli da bevri ram sxvac yoveldRiuri yofis

wvrilmanebia, magram am wvrilmanebSic xom Cans Zveli kultura? namdvil kulturebs mudam TavisTavadi, TviTmyofadi xalxebi qmnidnen. nu gagikvirdebaT, Tu getyviT, rom iseTi ubralo ramec, rogoricaa gu-

dis yvelis amoyvana, xalxis kulturis marTlac mcire, magram arcTu umniSvne-lo nawilia.

yoveli `wvrilmani~— erT did, saerTo kulturas qmnis... magram davbrundeT fermaSi. ai, yveli ukve amoiyvanes da iqve, binaSi, sagangebod gamzadebul xis Ta-

roze gaamwkrives. marili moayares da albaT male SeSreba kidec... mere Caawyo-ben gudebSi an sacaloebSi. mere baridan amovlen cxenebi. yveli xurjinebSi ga-dainacvlebs. gadahkideben am mZime xurjins cxenebs da bilikze daeSvebian.

Tixis patara qocoebi savsea kaltiT. kalti raRaa? rZes rom safuars miscemen da xaWosmagvari masa Sratisagan calke gamoi-

yofa, ai is aris sayveled gamosadegi. magram arc Srati gadaiRvreba. Srats sa-gangebod aduReben da axla isic moigdebs xaWosmagvar arcTu Zalze yuaTian, magram sasiamovno naRebs, romelsac gaaciveben da miirTmeven. erboSi moxraku-

Page 43: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

43

li kalti ufro gemrielia. Tu erbo ara gaqvs, uamisodac gaxval iolas...~ `yve-li, puri da keTili guli~ xaWozec iTqmis da kaltzec.

movwveleT cxvari. amoviyvaneT yveli. gadavarCieT matyli. movaduReT kalti. da amasobaSi daRamda kidec. Soridan ZaRlebis xmauri ismis. fara brun-

deba binaSi. mwyemsebi xel-pirs ibanen da savaxSmod emzadebian. marTlac rogo-ri amindi iqneba amaRam? vaJa fSavela aseT dros ityoda: `daRamda, wvrilni varskvlavni, ayvavdnen, dasxdnen cazeda, mTvare ki jer arsada sCans, ar dagvna-Tois Tavzeda, jer Tu ar gauRviZia, isev Tu sZinavs mklavzeda, jer gamarjoba ar uTqvams Semomjdars goris fxazeda~.

xo, mTvare jer ar sCans. jer marTla ar uTqvams gamarjoba, goris fxaze Semomjdars. magram es varskvlavebi zogjer gvatyueben. uecrad, rogorc mTaSi icis, erTbaSad wamova Savi Rrublebi da daiwyeba

wvima. Weqa-quxili azanazrebs mTebs, elva xan erT xeobas gaanaTebs, xan meores gadaswvdeba. TiTqos qveyana iqceva da bakSi miyuJuli cxvris farac SiSiT TrTis. am dros erTmac rom Tavi daaReros da sibneles Seerios, mTeli fara, rogorc cxvars sCvevia, daufiqreblad mihyveba, Tundac is erTi ufskrulisaken gadaiCexos.

mwyemsi am dros frTxilad aris. nabadi mousxams, kombali uWiravs (komba-li mwyemsis ganuyreli iaraRia, xis grZeli, magari joxi, romelsac qvemoT kau-Wi aqvs, raTa cxvars ostaturad gamosdo fexebSi da roca gsurs, maSin daiWi-ro). garSemo uvlis faras. fxizloben ZaRlebic. mere gruxuni ufro da ufro Sors midis, TiTqos caze etlma gadaiara da axla ukve Tvals miefarao. mere ciskidurze erTi patara varskvlavi gamoCndeba, rac imas gvauwyebs, rom ca ukve `aWrelda~, Weqa-quxilma gadaiara da wvimac Tan mihyva.

mere, sadRac, qvemoT, bnel xeobaSi, mgeli aymuvldeba. ZaRlebi yefiT gaenTebian. mwyemsebi dasWyivian ZaRlebs da aqezeben, aba Tqven iciTo. mglis xmac miwydeba da kvlav siCume Camowveba. dResac yvelaferi keTilad dasrulda... fermaSi cecxli Canavlda. nabdebze miwolili mwyemsebi axla CurCuliT-Ra laparakoben, TiTqos

eSiniaT Ziri aravis daufrTxono. garSemo ki mxolod mTebia da Zexorcielis Cqamic ar ismis.

raze laparakoben mwyemsebi? TavianT col-Svils igoneben. sakuTari saxli da ojaxi enatrebaT. da vidre mTaSi, fermaSi varT, am sigrileSi verc vgrZnobT, qvemoT rom

kvlav zafxulia da cxela. aq ki marTla grila. RamiT civa kidec. Rame Znelad gaivlis ise, cota mainc rom ar wamowinwklos. maSin fermaSi

Suacecxli inTeba. viRac mwyemsi fandurs aCxakunebs. viRac basri xanjliT xorcs kepavs. viRac coms zelavs. cecxlze didi gamuruli qvabi dgas da wyali TuxTuxebs, xinklisaTvis emzadebian.

xinklis keTeba mTaSi zeimia. es imas niSnavs, rom uCveulo dRea, gansa-kuTrebuli. Cvenc am uCveulo dRes davemSvidoboT mwyemsebs.

erTi-ori dRiT avediT mTaSi da barSi ki TiTqos ukve raRac Secvlila. aqa-iq ukve moCanan sicxisagan mimWknari foTlebi. gaxunebulan zafxulis xasxa-sa ferebi. CayviTlebula xili. orRobeebis piras mayvlebi muqlurjad gadafe-rilan. gogo-biWebi kalaTebs mwife mayvliT avseben. Tu tyispirebs gavuyvebiT, ukve Sindic Semwifebula. tyis pantebsac SehparviaT yviTeli feri da aqa-iq Zir-

Page 44: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

44

sac CamouyriaT nayofi. amas ukve Soridanve vigrZnobT, roca jer panta arc ki gvipovia, magram raRac damaTrobeli surneleba mainc SemogvefeTa. yviTlad da wiTlad moCanan tyemlebic, leRvebi zed orRobeebze gadmoxrilan da marTlac gudebiviT gadmoukidiaT guda-nayofi. da mainc, jer Semodgoma isev Sors aris. Semodgomis namdvili dasturi jer ar gvinaxavs.

modiT, gadavcdeT orRobes da ufro iqiT, gadaRma venaxebisaken gadavixe-doT, sadac vazebi erTmaneTs miuyvebian. jer kargad movusminoT: aqa-iq adamian-Ta xmebic ismis. erTi venaxidan meoreSi elaparakebian erTmaneTs kacebi. mere qalis xmac gamoereva. uceb balRebic gadaikiskiseben. raRac molodinis grZno-ba gamefebula irgvliv. da es molodini igrZnoba adamianTa xmebSic, im balRe-bis gacinebaSic, zafxulis miwurulis gaxunebul ferebSic.

da ai, erTbaSad SemogvefeTeba is, rac yvelaze ufro utyuari dasturia Semodgomis mobrZanebisa.

yurZnis mtevani! yurZeni TvalSi Sesula... ras niSnavs `TvalSi Sesvla~? aqa-iq mtevnebs ukve yviTeli feri Separvi-

aT. zogan TiTo marcvali gamorCeula, zogan mTeli kufxali. cadia, jer kidev adrea, jer ar Camtkbara, ar CaSaqrebula mtevani, magram `TvalSi Sesvla~ ki marTla dawyebula. mivideT axlos da xeli SevaxoT am pirvel mtevans, rTve-lobis pirvel macnes; miveferoT, masSi miwis madlia da mzis gulis siTbo. am mtevanze fiqrSi gavida mTeli naxevari weliwadi...

magram aq SevCerdeT. rTveli jer ar mosula da, cxadia, jer arc Semod-goma damdgara. rTvelis ambavze maSin getyviT, roca Semodgoma marTla dadge-ba, roca gafrindebian mercxlebi, roca...

magram iqneb ukve gafrindnen mercxlebi? iqneb ise wavidnen, Cven verc ki SevamCnieT? iqneb raRacaze gavanawyeneT da daumSvidobeblad dagvtoves? an iqneb Cven viyaviT ise gulgrilni, rom verc ki gavigeT, rodis Semouf-

rines ukanasknelad Tavis budes, mTel Cvens ezo-kars, SeuerTdnen TavisianTa gunds da gaswies, mercxlebi xom Zalze adre gvtoveben?

da Tu marTla wavidnen, aq, venaxSi, soflidan moSorebuli amas ver gavi-gebT. mercxali soflis Svilia, Cveni kar-midamos mdgmuri da uimaTobas maSin mivxvdebiT, Tu bude carieli dagvxvdeba...

venaxSi rCeba Semodgomis winamorbedi siCume. es is droa, roca yvelafe-ri molodins Seupyria. molodinis dReebi hqonda gazafxulis pirsac da zafxu-lis pirsac. ver ityvi, amgvari dReebi kalendarulad Tvis romel dReebs em-Txveva. isini Tavad unda moixelTo da ganicado, Tavad unda Sexvde sadme, an mTaSi an barSi, an venaxSi an baRSi, an sulac sakuTari saxlis aivanze, roca Sens winaSe zafxulis Ramis saocari siCume iqneba, roca aqa-iq, bostnispiras gaielveben cicinaTelebi, varskvlavebi ki ise mkrTalad iqnebian gabneulni, TiTqos nislSi CaZirulano.

oo, albaT amgvar RameSi Caiqrola im `kudianma varskvlavma~, ase rom Se-aSfoTa luarsabi da darejani, romelTac es ambavi TavianTi rZlisagan, elisa-bedisagan Seityves. amgvar RameSi warmoadgines Seqspiris mdabiorebma mdidarTa Sesaqcevad TavianTi SeTxzuli piesa ubeduri piramusis da Tisbes siyvarulze, `zafxulis Ramis sizmarma~ ki mTvaris SuqiT gaabrwyina lizandris da helenis vnebani da eWvi ar aris, amgvar Rames moxda is sabediswero Sexvedrac kapule-tebis saxlis aivanTan, roca romeom pirvelad gaumxila julietas Tavisi jer argagonili siyvarulis saidumlo. an iqneb sulac amgvar RameSi daibada mo-cartis cnobili `Ramis serenada~... xo, iq zafxulis Ramis idumaleba da nazi ferebia da musikac iseTi gamWvirvale, rom ar dairRves jadosnuri siCume Rami-sa.

iqneb siCumec iseve aucilebelia, rogorc cxovrebis mdinareebis xmauri? guSin venaxSic amgvari siCume idga. TiTqos raRac sitkbo iRvreboda

sulSi. es sitkbo mzedakruli mtevnebidan, tikebiviT daberili leRvebidan, wen-goSemWknari kaklebidan da cisferi RoRnoSoebidan modioda.

Page 45: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

45

aba yuri kargad miapyariT... Semodgoma Semxmari foTlebis faCi-fuCiT Cu-mad gviaxlovdeba.

...Cqara gavswioT soflisaken, mercxelbma ar gagvaswron. zafxulis mRel-varebaSi garTulebma verc ki SevniSneT, rogor dagvcildnen bolo xans, ra xSirad ikribebodnen, TiTqos raRacaze bWobdnen, raRacis samzadisSi iyvnen. ra-Ra raRacis, es Soreuli, Tbili qveynebisaken Zneli da saxifaTo mogzaurobis samzadisi iyo. Cven verc ki SevniSneT, rogor Sekres jgufi mama mercxlebma da wasasvlelad ganemzadnen, maT ki deda mercxlebi mihyvnen.

wavlen, gadaivlian cxra mTas da cxra mdinares, rogorc zRaprebSi it-yvian xolme. gzad ras da viRas ar Seeyrebian. bevri verc miaRwevs aRTqmul qveynamde da, cxadia, verc ukan dagvibrundeba.

viCqaroT da davemSvidoboT! ukanasknelad SevavloT Tvali, ra naRvlia-nad Semoufrenen SeCveul kar-midamos, SeCveul saxl-kars.

mindvrebi ukve moTavda da orRobeebi daiwyo. ai, Cveni ubani, ai, Cveni sax-li, ai, xis aivani da mercxlis bude...

wasulan! gafrenilan! carielia bude! neta ra gaifiqres, roca emSvidobebodnen? iqneb damSvidobeba sulac ar iyo da arc araferi ufiqriaT. daunaneblad

datoves aqauroba da wavidnen, raki bunebis idumalma enam, ise, rom Tavadac ar icodnen, ra xdeboda, ase ukarnaxaT?

magram Cven adamianebi varT da yvela suldgmulSi adamianur suls ve-ZebT.

Cven gvinda, rom mercxlebsac wasvla daenanoT da sevdiT daemSvidobon saxl-kars, sadac erTi lamazi gazafxuli da zafxuli gaatares.

Cven es ufro unda gvjerodes… uamisod verc isini iqnebian mercxlebi da verc Cven viqnebiT adamianebi. idiliuria zafxulis damdegis mwvane da lurjyviTeli ferebi, zafxul-

Si gaismoda `guTnuric~ da `Tibluric~. idiliuri iyo zafxulis Rameebic, Ta-visi `urmuliT~ da `lxiniT~. idiliuri da mxiaruli iyo TviT gvalvaSi gamar-Tuli `gonjaobac~... magram nu gegonebaT, rom garSemo yvelaferi simReriT da mxiarulebiT xdeboda. zafxuli, pirvel yoflisa, garjaa da, rogorc giTxariT, amitom hqvia Semodgomis mosavals `Wirnaxuli~. xnulSi mudam iRvreboda guT-nisdedis ofli. ofls Rvridnen momkelebic da mTibavebic. glexkacs marTlac `yovlis mxridan~ sdarajobs safrTxe mZime, momqancveli Sromis wyalSi Cayrisa. `Tu wuTisofels erTis wuTiT Tvali mouxuWe, ise gagTelavs, rogorc didoe-li leki nabadsao~, — es oTaraanT qvrivis Segonebaa da mTlianad miesadageba glexkacisa da bunebis Widilsac. aq Tvalis moxuWva ar SeiZleba. gamarglul yanaSi Tu meore dResac ar Seiare, isev wamoyofs Tavs balaxi da jejils gada-efareba. Tu wyali droze ar miuSvi, gvalva daxrukavs yvelafers. gaToxnilze kvlav aiSleba Salafa da simindebs daCagravs. xolo venaxi... bevrma scada ean-gariSa, magram zustad veravin mixvda, ramdenjer unda moeferos, gafurCnos, mo-aSoros namkvrevi (anu foTolTa gverdiT wamozrdili norCi ylortebi), ramden-jer gauxsnas `cis TaRi~ (anu grZlad wamozrdili Rerebi gadaWras, raTa mzem kargad daxedos mtevnebs). soflel kacs ar unda eSinodes arc wvimisa da qari-sa, arc Weqa-quxilisa, arc mzis dakvrisa. is mzad unda iyos yvelafrisaTvis da yvelafris winaaRmdeg hqondes nacadi Tavdacvis iaraRi, saukuneobiT gamocdi-li da nawrTobi. da raki yoveli wigni, unda Tu ar unda avtors, mainc Segone-bis mizniT iwereba, mec minda mcire Segoneba SemogkadroT: roca xelSi puris naWers aiRebT, Tu Zirs dagivardebaT, rogorc geneboT, nu emTxveviT, Tqven xom sxva saukunis Svilebi, meoce saukunis Svilebi brZandebiT, magram gaxsovdeT, rom im erTi puris naWris Seqmnaze, (diax, Seqmnaze) mravali adamianis mZime Sroma daixarja. roca xelSi mtevans aiRebT, isic gaixseneT, rom im erTi mtev-nisaTvis glexkaci asjer mainc mivida vazTan, gasxla, gadaakava, aaxvia, morwya, Sewamla, mokrifa, da bolos Tqven mogarTvaT. da, rac mTavaria, Tu vinmem Wiqa Rvino gamogiwodaT da dabejiTebiT giTxraT, samSoblos sadRegrZelo amTaviT-

Page 46: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

46

ve unda iswavloTo, ai, maSin ki namdvilad ar dagaviwydeT, rom samSoblo pir-vel yovlisa Sromaa.

mSromeli qali iyo oTaraanT qvrivi da amiT jabnida sxva glexebs. mTe-li Tavisi dRe da moswreba Sromobda moxuci guTnisdeda da xalxs apurebda.

mSromeli qali iyo Tinia da misi mamiTadic gamrje biWebisagan Seikriba. mSromeli kacia is ilia papac, yvelaze adre rom daadga venaxis gzas, ise adre, rom sofeli jer gazafxulis mosvlas arc ki eloda. dadgeba Semodgoma da am ilia papas, rogorc giTxariT, isev SevxvdebiT, SevxvdebiT rTvelSi, roca so-feli Wirnaxulis mowevas daiwyebs.

amgvar SromaSi, Zalze mZime SromaSi gadioda CvenSi zafxuli. mZimea Sroma dResac. verc manqana, verc sxva ram ver cvlis ubralo ambavs: adamiani Tavad un-

da mivides jejilTan, xeli alersiT gadausvas da garSemo balax-bulaxi Semoa-calos. egreve adamiani Tavad unda eaxlos vazs da gumaniT mixvdes, ra stkiva da ra uWirs.

am saqmeSi manqana uZluria. amitom, grialeben Tu ar grialeben Cvens venaxebsa da yanebSi, baRebsa Tu

bostnebSi manqanebi, sofeli mainc sofelia da sofluri Sroma — mZime Sroma. grZeli da mosawyeni Segoneba xom ar gamogvivida? magram sxva romeli Segonebaa saxaliso da gasarTobi? * agvisto iwureba. Semodis bebo da gagvaxsenebs, rom xval fericvaloba

dRea. bebos sityvas didi Zala aqvs da yvelani xvalisaTvis vemzadebiT. xalxur yofaSi fericvaloba dRe mosavals ukavSirdeba. amieridan buneba

fers icvlis, zafxuli gzas uTmobs Semodgomas. am dRes xdeba yurZnis, xilisa da xorblis kurTxeva. fericvaloba dRemde venaxSi yurZens aravin mowyvetda. am dRidan ki SeiZleboda vazebTan misvla da TiToorola mtevnis xilad gamor-Ceva.

bebos TqmiT, feriscvaleba dRec qristes ambavs ukavSirdeba. am dRes mox-da fericvaloba. pirvelad am dRes gamoecxada qriste Tavis mowafeebs RvTaeb-rivi saxiT. dResaswauli ki dResaswaulia, miT ufro Tu igi xalxSi qristes saswaulamdec arsebobda da, xalxis rwmeniT swored mosavlis, bunebis feris-cvalobas ukavSirdeboda.

xval kvlav gavswioT venaxisaken. movZebnoT is ferSecvlili mtevani, rTvlis macne, da sevdiT vifiqroT zafxulTan ganSorebaze.

sevdiT ratomao? imitom, rom, rogorc giTxariT, dro ar Cerdeba, dro mudam win miiswraf-

vis. es zafxuli aRarasodes ganmeordeba, am zafxuls, TqvenTan erTad rom gava-tareT, veRarasodes SevxvdebiT.

da raki giTxariT, rom Tavisi wriuli moZraobis gzaze Cveni mze yovel Tves ama Tu im TanavarskvlavedSi imyofeba, am zafxuls, ivnisSi, ivlisSi da ag-vistoSi, Cven rom TqvenTan erTad gavatareT, mzem sami Tanavarskvlavedi gaia-ra:

`kirCxibi~ `lomi~ `qalwuli~. `ivnisi~ romaelTa RvTaeba `iunonasTan~, nayofierebis qalRmerTTanaa da-

kavSirebuli, Zvelad `marialisa~ erqva, xalxurad — `ivanobisTve (TibaTve)~, `ivlisi~ romaeli imperatoris iulius keisris pativsacemad daerqva am Tves, Zvelad `Tibisa~ erqva, xalxurad — `kvirikobisTve (mkaTaTve)~; `agvisto~ romae-li imperatoris saxels — avgustusis saxels ukavSirdeba, Zveleburad — `qvelTobisaa~, xalxurad — `mariamobisTve~.

Semodgomis damdegs Cveni mze `sasworis~ TanavarskvlavedSi Seva. bunebam feri icvala. dadga dro, roca gaielvebs idumali meufeba raRac

axlisa... yvelaferi weliwadis mesame drois, Semodgomis molodins Seupyria.

Page 47: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

47

raRac unda Seicvalos, `raRac~ moxdes. Tavi davajeroT, rom Cven jer kargad arc viciT, ra moxdeba, rogori iqneba dro, romelic zafxuls Secvlis, rogo-ri ferebiT moirTveba zafxulis mzisgan gaxunebuli erTiani feri, ras mogvi-tans axals dro, romlisac jer mxolod saxeli viciT.

es saxelia `Semodgoma~. da vidre marTla Semodgoma dadgebodes, agvistos am miwurvils, roca

yurZens jer mxolod ecvala feri da mercxlebic jer mxolod axla gafrin-dnen, minda gavixseno didi amerikeli mwerali uiliam folkneri. folknerma da-wera erTi kargi wigni (sxva mraval karg wignTa Soris), romelsac `agvistos na-Teli~ hqvia. da roca mwerals hkiTxes, rogor daibada wignis saTaurio, kacma, romelic didi mwerali iyo da bunebis didi Svilic, romelsac uyvarda tye, mindori, cxenebi, nadiroba, yvelaferi, rasac mSobliuri buneba hqvia, gaixsena: erTxel, agvistos miwurvils, RamiT, me da Cemi meuRle aivanze visxediT da uceb meuRlem Tqva — namdvili agvistos naTeliao... ras niSnavs agvistos naTe-li? dainteresda mwerali... raRac idumals, Seucnobs, dros, romelic arc erT dros ar ekuTvnis, romelsac arc feri aZevs da arc saxeli aqvs.

mere Tavis erT CanawerSi Tu interviuSi mwerali ambobs: Sua agvistoSi, samisisipoze, erT-or dRes agrildeba xolme. uecrad Se-

modgomas gigrZnobs tani da irgvliv Suqi ise ucnaurad brwyinavs da krTis, TiTqos dRevandeli ki araa, droTa wiaRidan modiso. am SuqSi Zveli saberZne-Tis im olimpidan gadmosuli favnebi, satirebi, RmerTebi budoben... es SeiZleba lina groufs ukavSirdebodes, radgan am qals mosdgams raRac warmarTuli — cisqveSeTSi arsebuls Soris yvelaze didi siame — bavSvis yolis survili. ai yvelaferi, rasac es dasaxeleba aRniSnavs — ubralod Suqis aTinaTia, Suqisa, romelic Cvensaze ufro xanieria.

favnebi da satirebi! Zveli berZnuli dResaswaulebis ganuyreli gmirebi... magram jer dResaswauli ara gvaqvs... jer mxolod agvistoa. dResaswau-

lebi Semodgomaze daiwyeba, roca mosavali dabinavdeba da adamianebi erTmane-TisaTvisac moiclian da samxiarulodac. jer mxolod am `agvistos naTels~ davjerdeT, romelic raRac idumals gvpirdeba...

`agvistos naTeli~ drois is mcire gaelvebaa, romelic ar ekuTvnis arc Semodgomas, arc zafxuls. masSi aris raRac waruvali da maradiuli. amgvari maradiuli dro, albaT, weliwadis yoveli drois mijnazea da albaT bednieria is, visac misi gaelveba ar gamoepareba. albaT, amgvari drois gaelveba iyo is patara tyis Citic, romelic SiSvel totze ijda da idumali vnebiT eloda ga-zafxuls. axla, `agvistos naTelis~ meufebisas, zafxulis didi mxiarulebis Semdeg, wamiT SekrTa, TviTonac jer ar icis ratom, yvelas gaSorda, martod Ca-mojda totze da gairinda.

Semodgoma... jer mxolod saxeli viciT misi. Semodgoma Semodgoma rTvliT iwyeba, glexi kacisaTvis iwyeba rTveliT. TqvenTvis

ki Semodgomis macne pirveli seqtemberia, swavlis dawyebis dRe, sazeimo. ra xa-nia am dRisaTvis mzad iyaviT. wignebic SeiZineT, CanTac. vinc TqvenSi ufro be-jiTia, visac swavla marTla uyvars da skolisaken wasvlac ar ezareba, is xSi-rad midioda im wignebTan, Caalagebda CanTaSi da isev amoalagebda, gulSi ki im dilaze ocnebobda, rodis gaudgeboda skolis gzas, rodis Sexvdeboda amdeni xnis ganSorebis Semdeg, tol-megobrebs da maswavleblebs.

swavlis dawyeba vizeimeT da axla droa, rTvelzedac vifiqroT. rodis iwyeba rTveli? ilia papa tyeSi midis... is ilia papaa, gazafxulze, yvelaze adrianad rom

daadga venaxis gzas, gasxvla unda daviwyoo da sofeli misZaxoda — ilia pa-pav, ra dros sxvlaa, jer isev Tovli devs, yinvam ar mouWiros gasxlul vazs,

Page 48: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

48

ar gagifuWos, ra geCqarebao... is pasuxs ki ar iZleoda, TavisTvis gulSi fiq-robda — Cemi saqmisa me vicio, Tqven muSaoba gezarebaT, zamTris netar-yuCoba da Zil-RviZiloba gagitkbaT da ar ki iciT, rom venaxi ra xania gelodebaTo...

venaxs guSinac daxeda, guSinwinac da imis winac. yurZeni TvalSi Sesula, mosavals cudi piri ar uCans da rTvelic karzea momdgari. papa axla tyeSi mi-dis, savenaxe godrebis dasawnavad, rac imas niSnavs, rom Semodgoma marTla damdgara.

godori rTvelSi sWirdeba. yurZens rom mokrefen da kalaTebs gaavseben, venaxis TavSi gaitanen. iq ki, godrebis mTeli jari Camwkrivebula. yurZeni am godrebSi iyreba da, roca yvela godori gaivseba, an imdeni, erTi uremi rom da-itevs, marnis gzas gauyeneben. ase iyo winaT, Cveni bavSvobis rTvelSi. maSin godrebisa da kalaTebis dro iyo. kalaTebsac ilia papebi wnavdnen da godreb-sac. avidoda papa tyeSi, Tan patara walds da sasxlav makratels waiRebda. jer kargad daisvenebda, suls moiTqvamda da saqmes Seudgeboda. moimaragebda blo-mad wvril wnelebs. yalibs gaakeTebda (ra siganisac godori unda yofiliyo); Sindis an Txilis msxvil wnelebs Zirebs wauTlida da im yalibze CaurWobda. es `manebi~ iyo godrisa. mere daiwyeboda dawvna, kargad amoyvanili truSuli RobesaviT iwvneboda, mijriT, Tanabrad da lamazad (esec mTavari piroba iyo, — godris silamaze). `Robe~ nel-nela amodioda da bolos, kacs rom saqamremde moswvdeboda, Tavic unda gadawvnoda. amoyvanil kedlebSi, manebs Soris, papa axal, Ronier wnelebs CaurWobda da godris meore kedlisaken gadaxrida, raTa axla iq Caemagrebina da zed, SigadaSig, wvrili wnelebic Caewna. ase gadagrexi-li da Cawnuli Tavi godrisa ixureboda da amiT TiTqos saqmec Tavdeboda... mag-ram jer erTi imis Tqma ver movaswariT, rom es Tavi ki ar aris godrisa, Ziria. papa daswvdeba godors, moaryevs. miwaSi CarWobil manebs zemoT amoswevs da ro-ca godors TavdaRma Caabrunebs, is Tavi godris Zirad iqceva, Tan ise mtkice Zirad, erTi marcvali yurZenic rom ar gauva. godors gverdebTanac TiTo adli Rrmuli darCenia, xelis SesaSveleblad, roca janiani biWi aswevs da mxarze xvneSiT gaigdebs, orma sxvam Ronieri xelic unda SeaSvelos. aswevso? riTi as-wevs? nu geSiniaT, ilia papa amazec axlave izrunebs. jer im wvetebs waaWris godors, miwaSi riTac iyo CarWobili, mere axal wnelebs aiRebs da boZebs So-ris karga magrad Caiyvans, raTa gadagrixos da is Tavdapirveli wnelebic, ri-Tac godris amowvna daiwyo, kidev erTxel Caamagros. bolos ki godris cal mxares (vigulisxmoT rom ukana mxares) or magar dawnul yurs Seabams, an erT saxelurs, magram yurze ufro magars, raTa im janian biWs, visac es saqme endo-ba — aweva godrisa, cota mainc gauadvildes.

gauadvildeso, arc es gviTqvams haiharad. godori patara ar aris. as ki-loianze naklebi godori godrad ar iTqmis, zogSi ki asoci da cota meti yur-Zenic Cadis. Tu asianze pataraa da Tanac gacilebiT patara, godris sapatio sa-xels kargavs da rogorc pataras SeSvenis, cota alersiT, albaT cota Rimili-Tac, godrulas dauZaxeben. es godrulac saWiroa, simindis texaSi, mzesumziris venaxebidan amosatanad, xilisa, lobiosa Tu kaklisaTvis.

kidev rasa wnavs papa? jinura kalaTas, didsa da tevads, lastebs, xa-xals, cxrils, cxavs, WaWis gasawur kalaTas...

namjisas? namjis saqme qalebma ician, imaT xels ufro gamouva grZeli, mrgali Tu kidobnuri kalaTa... kargad daalboben namjas da ise daiwyeben wvnas... bolos ki kuwubebsac gaukeTeben, silamazisaTvis, dasamSveneblad... es sa-qalo saqmea, Tavisi saqmisa TviTonve ician.

ilia papa godorsa wnavs. mwvanea tye. jer Semodgomis siyviTle arafers etyoba. siyviTle ki ara, wiTlad Rvivian Sindebi. SeyviTlebula panta, sadRac aqve, Soriaxlosaa da papam es adgilic iqneb amitom airCia. pantis surneli aqamde aRwevs. frinvelebs jer isev Jriamuli gaudiT. ager zRmartlic Semsxvi-lebula, Tumca mwifobamde jer Sors aris. aqeT rom modioda, xom sul mayvli-anebi gadmoiara papam. mTeli orRobispirebi mayvliT iyo gadalurjebuli. Tu dRiur daveSvi Sinisaken, balRebs davukref da wavuRebo — gaifiqra. mere, wvna

Page 49: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

49

rom daiwyo yvelaferi gadaaviwyda — Sindebic, mayvlebic da is surnelebac, romelic Soriaxlos mdgari pantebidan modioda.

mTavari mainc moaxloebuli rTveli iyo. papas dawnuli godrebi male dagvWirdeba. godrula da kalaTebi ki

dResvea saWiro. simindis texva gvaqvs, kaklis bertyvac daviwyeT. rTvlamde yve-laferi unda moviTaoT, raki rTveli erTi dRis saqme ar aris. rTvels mere aTasi ram mohyveba da Tanac aRarc simindi icdis da kakalic xom sul gadai-ria, wengo daskda, broweulis qerqiviT daaRo piri da RamRamobiT, Tu yurs mi-apyrobT, rogorc ki sio Camouqrolebs, xan aq Camovardeba dakrolili kakali, xan iq...

simindic aRar icdis, taroebs Tma sul gauxundaT (Tu gauWaRaravdaT), fuCeCidan Tavi amoyves da kbilebi dakriWes, simindis satexadac dilaadrianad mivdivarT da sadRa aRar mivdivarT dilaadrianad. Sroma diliT iwyeba, mzis amosvlamde, rogorc ki inaTebs. dilis Sromaa baraqianio, — ityvian xolme so-felSi. mivdivarT urmiT an `taWkiT~. uremSi, cxadia, xarebia Sebmuli. taWkaSi — cxeni an saxedari, da, raRa Tqma unda, yvelaze mxiaruli mogzauroba mainc saxedriT gvelis. miCaqCaqebs saxedari da davWyiviT. isic guls ar itexs, fexs ar anelebs, viTomda ra aris es gza CemTviso, simindebSi jer ar vyofilvaro? CagiyvanT, mere, vici, Tavs damanebebT da saRamomde Cems nebaze viqnebi, da Tu Wkuac vixmare (saxedaris Wkua vin Tqva, maSinve gavugebdiT) taroebsac mivwvdebi da pirs Cavigemrieleb axali, rZiana taroTio.

marTlac, CavidodiT simindebSi (ase veZaxdiT adgils, sadac simindi gve-Tesa) da saxedarsac gavuSvebdiT. mere iwyeboda texa... TiTo siminds sami-oTxi taro mainc Tu hqonda, Tanac jiSiani taro, karg mosavlad iTvleboda. vtexdiT taroebs da Sua simindebSi, xan aq, xan iq, fuCeCisagan gaTavisuflebuls da kbi-lebdakreWils, vagrovebdiT. bebos aqac Tavisi saqme hqonda: dauSales, magram ar daiSala da simindebSi dabali, mindvris lobio daTesa. mokled mogviWra, axla ar gindaT, zamTarSi mogindebaTo da marTalic gamodga. axla dadis bebo da lobios krefs. winsafari aukecia da lobios parkebs imaSi iyris. gaavsebs winsafars da zemoT, simindebis TavSi rom godrula dgas, imaSi Cahyris, mere isev dabrundeba da krefas ganagrZobs. xval am lobios parkebs mzeze gaSlis. kargad rom Sexmeba, did joxs aiRebs, gaSlil lobiosTan moikeceba da das-cxebs joxs, TiTqos kalosa lewavs, lobios kalosao. parkebi nel-nela ixsneba da lobios marcvlebic CairCeva... mere parkebs calke gadaswevs bebo, marcvlebs calke gamoarCevs. marcvlebs gaaniavebs, gaasufTavebs da isev mzeze gaSlis. parkebs ki did xaxalSi Cahyris, samfexa skamze Camojdeba, xaxals win daidebs da saTiTaod arCevs, ra ari marcvlebi ar gahyveso. amazec dascinian, rac Sen saxre urtyi, raRa darCebodao... darCenila! da dRis bolos bebo siamayiT aCve-nebs yvelas marcvlebiT gavsebul xaxals, romelic parkebisagan gamorCeula. aki ar darCeboda, es narCeni aTjer mainc gamogaZRobTo — xumrobs bebo da lobios baraqas im narCevsac umatebs.

es yovelive mere iqneba. dRes ki kvlav simindsa vtexT. win zlazvniT mi-viwevT. ukan kacebi mogvyvebian da namgliT Cexen nasimindars. es fuCeCia da sa-zamTrod, xar-kameCis sakvebad gamodgeba. muxlis simaRleze darCebian mxolod uxeSi Reroebi, magram imaTac male daglejen, moagroveben da dawvaven, raTa mogvianod, zamTris piras aqauroba gadaxnan da gazafxulze isev Tesva gaCaR-des.

taroebi grova-grova yria. Camoivlian da godrulebiT gzisken gazidaven... saxedari? saxedari sadRaa? da bebosac axla gaaxsenda, rom is wuwki taroebs miswvda da gabrazebulma papam mindorSi gaagdo. magram saxedari morCilia, vid-re Zebnas dauwyeben da magradac datuqsaven, TviTonve modis Tavdaxrili, dar-cxvenili da cota ar iyos SeSinebuli. magram yvelani icinian. saxedris danax-vaze xom yvela mainc sicilis xasiaTze dgeba da saxedaric mSviddeba. dgas da elis, rodis Seabamen taWkaSi. Sebma ki jer mainc cota adrea. bebos Tadarigis ambavi ar iciT? dilas, aqeTobisas, arc didi qvabi daviwynia. cecxli ukve gau-CaRebia, nedli, jer isev Wyinti simindebi calke gadaurCevia da axla ixarSeba

Page 50: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

50

taroebi. yvelani moxarSul siminds elian. dgas surneleba axali tarosi. mag-ram isev bebo yoCaRobs da ambobs, rom moxarSul simindze ufro gemrieli nak-verCxlebze Semwvaria. maSin gadaqeqaven cecxls, miswi-mosweven did muguzlebs da nakverCxlebze taroebs miawvaven. mcire xani da daiwyeba tkaca-tkuci, rac imis mauwyebelia, rom taro ukve ibraweba. ismis SiSini, rac gvaniSnebs, rom ta-ros axla cota gverdi unda SevucvaloT. ukve Semwvari mxare aqeT gadmovwioT, Seuwvavi ki cecxls mivumarjvoT, oRond ise, rom kvamlma ar dahkras, ar alan-Zos, Tavisi gemo ar misces. taro unda saamod dawiTldes, rogorc wiTldeba broweulis kani gviani Semodgomisas, arc umad darCena SeiZleba, arc dawva...

amgvarad mTavrdeba simindis texva. darCa misi dacexva, qeCeCis calke gadarCeva, marcvlisa calke... da raki yvelafers amqveynad mze uyvars, marcvalic mzeze unda gavSaloT,

raTa gamxmari da safqvavad gamzadebuli, didi tomriT wisqvilis gzas gavuye-noT...

magram es mere iqneba, narTvlevs da Cvenc wisqvilSi maSin wavideT. Tanac amodena siminds erTbaSad verc davcexvavT. taroebisaTvis sasiminde gvaqvs, ezos boloSi, xis oTx fexze Semdgari, gverdebze amownuli (niavma rom kargad imoZraos da taroebi ar Caxurdes) da wemodan koxtad, kramitiT an TiviT gada-xuruli. kramiti ki sjobs, samudamoa, male ar gafuWdeba. sasimindes patara, viwro kari aqvs datanebuli (isic xisa an lastisa), da iqve xisave kibea midgmu-li. Seyrian taroebs sasimindeSi, kars gamoiketaven, gadarazaven (razac, cxadia, xisaa) da sazamTrod Seinaxaven.

axla ki marTla mTavrdeba simindis ambavi, magram aqve unda gamogitydeT, rom wvrilfexobas, anu Tqvenodenebs, simindis texa mainca da mainc dids ara-fers eubneboda. ai, sul sxva iyo kaklis bertyva. amas elodnen didis lodiniT da iqneb rTvelze aranaklebadac. sakuTar kakalze vin ras ityvis, isic rom ga-egoT, sadRac, soflis TavSi kakals bertyaveno, mTeli soflis balRoba iq daedeboda da iqauri didedac Cxubobda, ra ambavia, geTayvaT, TiTom ro TiTo kakali moitacos, aRarc ram dagvrCebao.

kaklis mbertyavi ukve mosula, janiani da mosxletili biWia, uSiSic Cans. amodena kaklis kenweroze asvlas gabeduli biWi sWirdeba. kakals yvela ver da-bertyavs. totebze magrad unda moikido fexi da marjvenac kargad amuSao, rom gareT gawvdil foTlebSi kaklebi ar migemalos. biWs xelSi `xalxa~ uWiravs. `xalxa~ grZeli Wokia, tyeSi saguldagulod naZebni da gamoTlili. `xalxa~ grZelic unda iyos da msubuqic, marjved rom moiqnio da male ar dagRalos. es `xalxa~ am biWis iaraRia. da Tu ojaxs kargi `xalxac~ aqvs, iseve saamayoa, ro-gorc kargi culi da bari, kargi guTani, kargi godor-kalaTi. adis biWi kakal-ze da rogorc ki pirvel totze fexs moikidebs, xalxa momawodeTo, daiZaxebs. miawvdian... da daiwyeba bertyva. jer dabliTa totebs Camobertyavs, mere nel-ne-la zemoT da zemoT miiwevs. bolos ki sul kenweroze moeqceva da ai, maSin da-iwyeba bebos qoTqoTi. nuRa waxval, Svilo, zemoT, xo xedav, kenwero lerwami-viT iRuneba, oxradac darCenila, kaklis gulisaTvis gana sasikvdilod memete-bio. nu geSinia, bebo, — arxeinad iZaxis biWi da foTlebSi mimalul kaklebs xalxas urtyams. cvivian kaklebi da mojarul gogo-biWebs Jriamuli gaudiT. Tan bebos exmarebian akrefaSi, Tan dros ixelTeben, brtyel qvaze Camosdeben dakrolil kakals da naWuWs Waxani gaudis. gamoanaTebs nigvzis TeTri lebani da gogo-biWebi erTmaneTsa staceben. bebo yvelas amSvidebs, oRond Cumad, nu da-amtvrevT, ai, movkrifoT, moTavdes yvelaferi da kaklebiT me TviTon agivsebT jibeso.

kaklis garSemo foTlebi mofenila. aqa-iq wvrili totebic Camotyda. mere ra? kakali didia, as welze metisa iqneba. bebos rac Tavi axsovs, es kakalic ase dgas da amodenaa. mgoni mamamTilis mamam dargoo, ambobs bebo da isev kenwe-ros Sescqeris. ras iyurebi, bebo, foTlebis meti aRaraferi darCao — CamosZa-xis biWi. SarSanac magre ambobdi, magram Tebervlamde Camodioda kakalio, — exumreba beboc. Tebervlamde Camodiodao? mere ra? Tundac Camodiodes. nayofi SerCes kakalsac, venaxsac, xilsac... raRaca unda darCes, yvelafris srulad ga-

Page 51: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

51

mokrefa ar SeiZleba. yvelas Tavisi sargo unda davutovoT da, rac mTavaria, frinvelebs, romelnic aq darCebian da romelTac didi zamTari eliT.

gogo-biWebi agroveben kakals da didi kalaTebiT marnis saCexSi miaqvT. iq miwaze yrian da kvlav iqiT garbian, saidanac movidnen. raTa foTlebis gro-vaSi areuli kaklebi isev eZebon. amasobaSi, cxadia, ukve dabindebula kidec da daRlili kaklis mbertyavi Tan ofls iwmends, Tan nabdis qudis qveS CamoSlil qoCors isworebs. dideda Sinisken epatiJeba. gana imitomao — TavpatiJs idebs biWi, magram yvelam icis, rom am daRlili biWisaTvis alalia kargi vaxSamic da erTi boTli Zveli Rvinoc. yvelani wasul-wamosulan. marto erTi patara gogo-cuna darCenila kaklis ZirSi da wvrili xmiT Wyivis:

`CvenebianT kikolas dResa aqvs kaklis bertyva, jari, celqi bavSvebis, meserad Semoertya~. Sin ukve cecxli anTia... tablaze (anu dabal xis magidaze, romelsac xi-

save samfexa skamebi aqvs Semodgmuli) gauSliaT moxarSuli dedali, SoTebi, ni-ori, xaxvi. iqve, cecxlTan, saduRarSi lobio qoTqoTebs. dgas Semodgomis suni da rogorc ki kaklis mbertyavi biWi tablas Semoujdeba, bebos xis langariT Semoaqvs axlad darCeuli TeTri, qaTqaTa nigozi.

— male rTvelic mova, — ambobs biWi da Wiqas avsebs. — raRa darCa, — karzea momdgari, — udasturebs maspinZeli. — age, ilia papa raxania godrebsa wnavs, — icinis patara biWi. mere erTi-ori sadRegrZelo ismeba. dideda kaklis mbertyavs aZalebs, ai-

Re es nigozi, Seni naamagaria, Senze ufro vis ekuTvniso. biWi balRebs eZaxis, iqve rom TamaSoben taxtze da nigozs imaT uwvdis. bebo icinis, daanebe, biWo, Tavi, rac dRes magaT nigozi Wames, amaRam raRa daaZinebTo. balRebi icinian da yiraze gadadian.

biWi SeTvreba da wamodgeba. beboc aRar aZalebs, daRlilia, Tanac cota gadahkra da Sin wavideso, sa-

caa SuaRamec wamova, balRebsac eZinebaTo. biWi gadis da mTeli ojaxi miacilebs. bebo navTis lampiT (maSin navTis lampa iyo) ezos unaTebs, Tan gasZaxis,

arsad ar gadauxvio, pirdapir Sin wadi, rame ar mogewios, me ar dambraldeso. — ukve acivda, kaco! — ismis sibnelidan biWis xma. * `ukve acivda~, — esec imis mauwyebelia, rom Semodgoma marTla movida. da mainc rodis iwyeba rTveli? raRa Tqma unda, maSin, roca mTeli sofe-

li, didian-patarianad, venaxebSi gaikrifeba. es moxdeba seqtembris SuaxanebSi anu, Zveleburad, enkenisTveSi. mere enkenisTves RvinobisTve mohyveba. am Tvis sa-xeli rTvelTan iqneba dakavSirebuli, raki Rvino nayofia rTvelisa. da mainc rodis iwyeba rTvelio, Tu daiJinebT, Sors gamxedvare mopasuxem iqneb asec giTxraT, — jer kidev maSin, roca gazafxulze Tovli yvelgan arc ki gamdna-ra, roca enZelebic jer mxolod aqa-iq amowverilan da is Cveni ilia papac sas-xlaviT xelSi pirvelad gava venaxSi. isxvleba vazi, `tiris~ vazi da swored am tirilis dRidan glexkaci venaxidan veRar gamovao... iqneba am pasuxSic iyos di-di WeSmariteba, rakiRa, marTlac, Tu im gazafxulis dRidan mokidebuli, enke-nisTvis Sua ricxvebamde, glexi Tavze ar daadgeba venaxs, Tu dilidan saRamom-de vazebSi ar itrialebs, rTvels arc baraqa eqneba, arc silamaze, ver gaxdeba zeimi, ver miiRebs imgvar saxes, rogoradac gvaxsovs, rogoradac Caxatula qar-Tveli kacis cxovrebaSi — msuye ferebiT, jansaRi, mCqefare ritmiT, Semodgomi-saTvis Cveuli Tbili mziT, didi, saWirnaxulo imediT da damSvidobebis sevdiT. magram aki vTqviT, rom amqveynad yvelas Cven-Cveni rTveli gvaqvs, yvelas rTveli ise iwyeboda, rogoradac samaradJamod CagvrCenia xsovnaSi.

Page 52: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

52

ilia papam ukve dagviwna godrebi da kalaTebi. magram jer kidev sada xarT? papas erTTavad an waldi eWira xelSi, an dana. Tlida da raRas aRar Tlida: xis xonCebs, saTaTare kovzebs, niCbebs, culis, Toxis da baris tarebs, qafqirebs da aravin gaigos, Cumad getyviT — Sibaqebsac, ai, imas, akvnis bal-Rebs rom sWirdebaT, vidre raRac-raRaceebs iswavlian... da risi gamoTla ar SeeZlo papas. misi xelidan gamodioda tabaki (puris mosarTmevad), xoni (comis mosazelad), varcli (esec comis mosazelad da gamomcxvari SoTebis Casawyo-bad), gobi (sakalatoze saqmisaTvis), kodi (xorblisa da fqvilis Sesanaxad), ja-mebi, CamCa da ra aRar. xis gamoTla advili saqmeao. gvarwmunebs erTi qiziyeli ostati: `vinc ki guls daudebs, swavla Zalian advilia. mec viswavle da gavake-Te kidevac. Cveulebriv papa aswavlis patara SviliSvils, radgan gverdze uzis da imorCilebs sxvadasxva saqmeebisaTvis. isic bavSvia, uyurebs da swavlobs. didobaSi Tu gasawylda, SeiZleba gaakeTos da gayidos, magram iSviaTia. roca daberdeba, isic maSin mohkidebs xels papis xelobas. saberikaco saqmea. Sinidan gareT veRar gadis da erToba, Corknis~.

iqneba Cveni ilia papac daberda? es rom geTqva, ewyineboda, da karga xanic icocxla. ra papa iyo... welSi waxrili. Sublze qaTqaTa qoCriT. daZenZili nabdis qudiT. daZar-

Rvuli xelebiT da gaxunebuli qereWiT... sul sadRac moCqare, najafari, mux-lCauxreli.

xo, ilia papam ukve dawna godrebi da kalaTebi. Cven vicodiT da giTxariT kidec. rogor gamohyavda ostats Tavisi qmni-

leba. qmnileba... ise gaatarebda wnulis gvirists, ise CuqurTmasaviT xlarTavda xazebs,

ise axvevda Sindis wnelebs miwaSi CarWobil manebze, rogorc Tavad vazis rqa exveva Wigos. wnuls xan axlodan Caacqerdeboda, xan Tvals moWutavda da Sori-dan gaxedavda, rogorc Tbili qveynidan dabrunebuli mercxali Tavis budes da koxtad mownuli godoric mercxlis did budes waagavda.

is dRe ki ukve sazeimoc gaxldaT, roca ilia papa urmiT wavidoda tyeSi (im adgilze, romlis arsebobac mis garda albaT aravin icoda) da godrebiT daxunZluli uremi saRamoxans zlazvniT Camoivlida ubanSi. godrebi darbais-lurad idgnen uremze. aqa-iq godrulebic wamowoliliyvnen mxarTeZoze. urmis Walebze jinura kalaTebi (veeba, Ripiani kalaTebi) ekida, iqve patar-patarebic konwialobdnen balRebisTvis. balRebsac xom unda eswavlaT krefa, moesurvile-binaT vazi da rTveli.

moizlaznebodnen kameCebi. urems win miuZRoda welSi moxrili papa. mxarze Sindis saxre gaedo da ainunSiac ar agdebda Robeze momdgar gam-

xiarulebul xalxs, raki gulSi TviTonac mxiarulobda. rTveli swored karze iyo momdgari. fericvaloba ukve gavida. marTlac yvelaferma feri icvala. atmebs ufro

daebrawaT loyebi. saferavi xom jer cisfrad gadaiReba, mere da mere ufro Ca-Savda. rqawiTels qarvisferi moeZala. glexi kaci venaxidan fexs aRar icvlis. xan erT vazTan miva, xan meoresTan, xan mezoblis Robes moadgeba da momijnaves eTaTbireba — marto TviTon xom ar daiwyebs rTvels, rTveli yvelam erTad unda daiwyos, mezobels arc Zalian unda gauswro da arc Zalian CamorCe. roca Seni venaxi zeimobs, iqiTac zeimi unda iyos, Torem marto sakuTari zeimi raRa zeimia. yvela raRac mRelvarebas Seupyria. TiTqos ha da ha, sacaa mesame zars Camoreken, farda aixdeba da warmodgena daiwyebao.

da TiTqos marTla zari Camohkreso, uceb erTianad, erTxmad dasZaxebs mTeli sofeli.

rTveli iwyeba! aba is Rame ar ginda gaaTeno? ara da ar gadis es grZeli Rame, ara da ar

Tendeba. naTesavebi da moyvrebi ukve Camosulan. esec rTvlis wesia, marto erTi

Page 53: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

53

ojaxi rTvels ver gaswvdeba, sxvac unda wamogexmaros da mere im sxvas Senc SeaSvelo xeli. Camosulan! gadmosulan! erTi Jriamuli gaudiT. balRebic Camo-uyvaniaT. kalaTebic gadmoutaniaT. yvelani xvalindel dRes elodebian.

papa ukve venaxSia. guSin Ramesac iq iyo. wina Ramesac. yurZens icavs papa... manamde ki yurZens `icavdnen~ safrTxobelebi. ar ginaxavT safrTxobela? arc venaxebSi, arc simindebsa da mzesumzireb-

Si, arc blis xeze? safrTxobelas maSin akeTeben, roca sacaa yurZeni unda dam-wifdes, mzesumzira Semovides, an simindma taro gaikeTos. midixar da Soridan xedav venaxis an yanis Tavze wamomdgar raRac molandebas... kacia? ar aris kaci... Tojinaa? kacsa hgavs da kacze didic aris. diax, Tojinaa.

msgavsad gonjasi, gvalvis dros rom Seqmna xalxis Teatralurma fanta-ziam, safrTxobelac gadajvaredinebuli joxebisagan gakeTda... mere Caacves Sar-vali, xalaTi, daaxures qudi, gaukeTes ulvaSebi, xelSic joxi daaWerines da venaxis SuaSi, maRal sarze miamagres, viTomda sulel frinvelebs kaci egone-baT, SeeSindebaT da yurZens aRar Seeseviano. magram frinvelebi arc ise sule-lebi arian. erTi xanoba marTlac cota moridebiT Sescqerian am daupatiJebel stumars, mere gabedaven da Soriaxlos Cauqroleben, bolos erTi, yvelaze Tama-mi, mxarze Seaskupdeba da albaT gulSi Caicinebs, Tan sxvebs aniSnebs, nu geSi-niaT, marTla kaci xom ara ggoniaTo. dabolos yvelani safrTxobelaze Camos-xdebian da mxiarul Jivil-xivils atexen. is Tamami ki metsac ubedavs: safrTxo-belas zed qudze daaskintlebs...

es yvelam icis, imanac, vinc safrTxobela dadga da imanac, vinc Soridan RimiliT Seavlebs Tvals. magram safrTxobela mainc unda idges, is `Wirnaxu-lis moTxrobis~ ZvelTaZveli personaJia.

venaxSi qoxi dgas, koxtad mownuli, lastis karebiT da xisgan gamoCor-knili taxtiT. taxtze Tivaa dagebuli. `muTaqac~ xisgan gamouTliaT. qoxic Ti-viTaa daxuruli da ise ostaturad, rom wvima Sig ar Cava. kavebze (kavebi, ico-deT, SemWvartlulia) namgali, celi, waldi da erTi patara kalaTac hkidia. kuTxeSi Canaxi dgas, xilis Sesanaxad. aqeT, taxtis win, xisave magidaa, sufris gasaSlelad. Sua qoxSi ki nacecxluria, aqeT-iqiT lodebSemodgmuli. nacec-xluris Tavze rkinis jaWvi hkidia, rkinisave kauWiT, rom qvabi Camohkido. qvabi sadRaa? iqve, kedlidan kedlamde gadebul xis Taroze, qvabic da WurWelic, — zogi — xisa, zogi — Tixisa. sxva? sxva ra aris qoxSi? cota SeSa da cota Zve-li walami, cecxlis asanTebad da gasaTbobad.

axla am qoxSi aTevs papa rTvliswina Rames da imasac ver dauZinia, xva-lindel dReze fiqrobs.

`xvale~ ki arada ar modis. mTvare raxania Cavida, sacaa ciskris varskvlavic amova. sigrile riJraJi-

sa wamovida. aqeT papa fxizlobs, zemoT, sofelSi ki — misi jalabi da gansa-kuTrebiT balRebi. soflidan mamlebis yivili ismis. soflis konturebi bnelSi nel-nela ikveTeba, dilam ar mogaswroT, xarebi raxania Seabes, papac ukve fexze iqneba da albaT aqeT iyureba, nu alodinebTo, sanam venaxSi CavalT, mzec amova, mzem ar dagaswroT adgomao.

balRebi pirs ibanen. qalebi sanovages alageben. xarebi moTminebiT icoxnebian. cxenic `taWkaSia~ Sebmuli. aris namdvili dilis Jriamuli. yvelaferi marTlac mzada yofila. sacaa mzec amova gadawiTlebuli mTebis iqidan. — yvelaze mTavari gvaviwydeba! — xmamaRla iZaxis viRaca da yvelani

aqeT-iqiT ixedebian, mainc ra dagvaviwyda da Tanac yvelaze mTavario. magram ve-ravin verafers mimxvdara. is ki, vinc es daiZaxa, eSmakurad icinis, mere Setri-aldeba Sin da elodebian, aba ras gamoitans, ra gvaviwydebao...…

akvani! da masSi Cakruli patara, Cxavana biWi.

Page 54: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

54

rTvelSi esec unda wamoabrZanon da Tanac Tavis akvnianad, esa yofila `yvelaze mTavari~. aba marto xom ar daarCenen, amis gulisTvis ki Sin vin dar-Ceba? verc bebos etyvi, rTvelSi ar wamoxvideo, verc am biWis dedas da deida-mamidebs. rTveli yvelasia da TviT am biWisac, akvanSi Cakrulisa, romelmac ar uwyis, ra aris rTveli, magram mainc wamosvla unda.

Cven saidan viciTo? maS ra atirebs? raRa axla gaaba tirili, roca amodena xalxi dainaxa? raRa maSin, gaCumda, roca Tavis akvnianad uremSi yvelaze win, yvelaze sa-

patio adgilze, TviT meurmis gverdiT daabrZanes? axla ki marTla wasvlis droa. aba, vin win, vin ukan! godrebi ivseba balRebiT da godrebi axla ki marTla mercxlis budeebs

hgvanan: budebidan iWyitebian pirdaRebuli, Wyipina bartyebi. yvelaferi rTvlis ritmSi eqceva. da vidre uremi (mainc zlazvniaa uremi) venaxSi Cava, gadavixedoT aTas-

wleulTa iqiT, gavixsenoT samiaTasi wlis brinjaos sasxlavi, namgliseburi danebi, kaxeTSi napovni. sami aTasi wlis win, Tu ufro adrec ara, am miwaze us-xlavT, yurZeni mouyvaniaT, Rvino CauwuravT. doqebi, xeladebi, jamebi, fialebi, kaTxebi — esec am miwis wiaRSia napovni, da marto aq ki ara, sad aRar, saqar-Tvelos baris romel kuTxeSi ar SexvdebiT vazis nakvalevs.

sami aTasi wlis winandeli yurZnis wipwebi Cvens droSi naxes uflisci-xis axlomaxlos. etyoba, im Rvinis narCenebia, iqaur kacs samsxverploze rom miutania patara doqiT. iqve, kldeSi nakveTi sawnaxlebi Zveli welTaRricxviT pirveli aTaswleulis xnisa. an gavixsenoT ufro Zveli dasturi `vazis didebi-sa~ — vanSi napovni qvevri, iqve, samareSi Catanebuli brinjaos qamari da zed amokveTili ori meinaxe, erTmaneTs rom Wiqas ujaxunebs. aqeT, qarTlSi, mcxeTa-Si gaTxrili uZvelesi marnebi, iqiT — varZiis sawnaxlebi...

qarTvelTa pirveli ganmanaTleblis, wminda ninos jvaric, qristianuli rwmenis es simbolo `Seiqmna nasxlevisagan vazisa~, anu walmisagan, vazis rto-sagan. saqarTveloSi mravlad gabneul monasterTa garSemoc venaxSi mofusfuse berebsa vxedavdiT. homerosis `odiseaSi~ odisevss aietis sasaxleSi, anu kol-xTa mefis sasaxleSi, Cveni dRevandeli dasavleT saqarTvelos miwaze, uxvad umaspinZldebian saamo sasmeliT — RviniT. apolonios rodoseli, Zveli berZeni istorikosi — amave sasaxleSi xedavs vazis talavers, sadac `dauSreteli Sad-revani moCuxCuxebda~. mematianeTa cnobebSi, sadac aTasgvari Widili, sisxlis-Rvra, SfoTi da vnebaTaRelvaa, mainc vxvdebiT vazs, venaxs, Rvinos: `da iyo qar-Tlsa Sina puri da Rvino friadi~; iyo kuTxe `venaxovani~, `venax-xiliani~, `Rvi-no keTili da gemoiani~; `venaxi dablari da venaxi maRlari~; `nadimobdnen me-fesTana da urTierTTana, da amisaTvis uwyodnen moyvroba, naTesaoba, lxinTa-lxinoba da WirTa-Wiroba~. xelisufalTa Soris, mefis karze, vxedavT sapatio tituls: meRvineTuxucesi...

da iqve (amas kargad daakvirdiT, arc amisi daviwyeba gvmarTebs): gmoba memTvraleobisa, `nadimobasa Sina moswrafe mefeebisa~, ioane bolnelis qadageba Rvinis smis wessa da adaTze, sikeTesa da siaveze. sabas `swavla simTvralisaT-vis~, rogorc dagmoba uzomo smisa, RviniT gamoTayvanebisa.

sulxan-saba orbeliani sagangebod gvafrTxilebs: `hoi, Rvinis sma boroti da memTvraleoba aRsavse sibilwiTa, romlisa mi-

er daecnen mravali wmidani kacni da amis mier STacvien safrTxesa Zniad gansa-nirebelsa~.

`memTvrale mizezobs da ityvis stumarTmoyvareobasa da Sewyalebasa. ara, Zmao, ara ars memTvraleoba stumarTa da moyvasTa moyvareba, aramed friadi si-Zulvili~.

`TqvenTa sayvarelno, ganekrZaleniT zedsa-zeda Rvinis smasa da maradis simTvralesa, vinaiTgan mTvraloba ars Tavi yovlisa codvisa da SemZinebeli usjuloebasa zeda usjuloebisa. stumari istumreniT sixaruliTa, sviT Rvino

Page 55: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

55

zomierad da WameT tabla keTilad, moyvasni SeiyvareniT ucodvelad da keTil-sa uyofdeT da nu borotsa~.

ase gvmoZRvravs saba da iqve, misTvis Cveuli saxieri naxatiT, ubraloebi-Ta da iumoriT gvixatavs augian stumar-maspinZels, uzomo galeSvas:

`Seiyvan saxlTa SenTa kacsa brZensa da keTilad mxedvelsa, patiosnad goniersa da tkbilad moubarsa, daugeb tablasa, ara zomier asmev da arca saw-yurvalTa asmev da gardareviT aWmev da asxam Rvinosa, viTarca yvibarTa Sina. moeRebis sibrZne RmrTisagan miniWebuli da aRerevis Tvalni keTilad mxedvel-ni, arRara esmis alersi sxvaTa da TviTubnobs viTarca xeli. odes aRivsos, iw-yos jloyinad da aRmoTxevad, viTarca Txierman, pirgan xsnilman~.

kaci Txieri (dRes rom tiks eZaxian) ar aris. kaci kacia da Rvinis smaSic TavSekaveba da sibrZne marTebso — amgvaria Cveni brZeni moigavis moralic.

saqarTvelos marCenali mudam iyo yana, vazi da tye. aoxrebis maxvilic, pirvel yovlisa, am samebas musravda. vazis fasi kargad moexseneboda Temur-lengsac da Sah-abassac, yvelas,

vinc ki Cvenken maxviliT daZrula. maTi maxvili, soflebTan erTad, vazsac anadgurebda, wvavda da aCanagebda.

maS vazi ar yofila marto vazi, anu mcenare, romelic yurZens iZleva. va-zi Cveni didi istoriis nawilic yofila da mas iseve sWirdeba gafrTxileba da movla, rogorc saukuneTa cecxlSi gamotarebul Cvens istorias.

da vidre amas vfiqrobdiT, vidre vazze Seqmnil wignebs vixsenebdiT da saukuneTa iqiT gadaxedvas vcdilobdiT, is sarTvlo daZrula. gogo-biWebiT da-xunZluli, godrebiTa da kalaTebiT Tavmobmuli urmebi ra xania venaxebSi Ca-sulan. mzec ra xania amosula da qarvisferi mtevnebi axla oqrosfrad brwyina-ven.

rTveli dawyebula! jer erTi-ori dedakaci dawinaurebula da yurZnis `morCeva~ dauwyiaT. `morCeva~ raRaa? vidre erTianad Seudgebodnen krefas, venaxSi yurZnis `morCeva~ ician,

zamTrisTvis Sesanaxi, sajagne an mosakiTxavad gasagzavni yurZnisa. raki `morCe-va~ hqvia, raRa Tqma unda, rom Sesanaxad da mosakiTxavadac yvelaze ufro saT-valio yurZens arCeven, Txel, msxvilmarcvala mtevans (kumsi mtevani advilad iWyliteba, mgzavrobas ver uZlebs da male fuWdeba), rom furclis xralze, su-roze an bawarze moxerxebulad aikinZos. akinZul mtevnebs jagnebs eZaxian. ja-gans mere vnaxavT, roca rTveli morCeba da sxvenSi aviparebiT. jer ki yurZens, saRs, saTvalios da morCeuls, rogorc giTxariT, cimcim awyoben kalaTebSi, me-re egreve waiReben soflisken. ara, arc urems andoben, arc miT ufro zorba av-tomanqanebs, — dainjRreva, daiJeJeba da aRar Seinaxeba, ha da ha, oriode dRe Tu gaZlebs... yurZeni ki, sul cota, saaxalwlod mainc unda gvqondes, sufris dasamSveneblad. `morCeul~ yurZens aucileblad xeliT unda venaxidan saxlSi atana, frTxilad, moferebiT gaSla lastze da jagnebad akinZva.

balRebs yvelaze ufro Cxisa da akidos aWra uyvarT. Cxa vazis didi to-tia, Tavadac datotvili da zed aTiode mtevani mainc abia. akido erTi patara rtoa da, rogorc wesi, zed mxolod ori mtevania Camokidebuli, TiTqos saswo-riao. Cxa da akidoc saTvalio yurZnisagan irCeva, esec zamTrisaTvis Sesanaxad undaT, akinZva ar sWirdeba da, raki totzea gamobmuli, TiTqos Zalac gadaece-ma, sixasxases did xans inarCunebs. Cxa da akido unda gavatanoT im naTesavebs da moyvrebsac, rTvelSi rom moviwvieT, raTa xeli daimSvenon, xelcarieli ar gavistumroT vazis zeimidan.

akidosa da Cxis aWrasac codna sWirdeba. Cxa papam unda aWras, samamule rqa rom ar miayolon gamoucdelma axalgazrdebma. xvalindel dRezec xom am-TaviTve unda vifiqroT? vazs xom ar davazaralebT? aWril Cxasa da akidos iq-ve, vazis TavTiT, sarze dahkideben da saRamoxans, morCeul yurZenTan erTad, Sin waiReben.

ase, damaTrobel mzeSi (rTvels Tu mziani dRe ar daudga, rTveli aRar iqneba) vazis surnelSi gadis mZime jafiT, magram xalisiT, amaRlebuli ganwyo-

Page 56: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

56

bilebiT, siciliTa da iumoriT savse mTeli dRe. da, ra Tqma unda, sarTvlo Tikanic ikvleba. da, ra Tqma unda, iqve venaxSi gabneul wvril pamidvrebsac krefen Tiknis Casaxrakad. da ra Tqma unda, gamrje da gamfrTxile didedac Ci-vis, ra ambavia amdeni Cxa da akido, cota qvevrzedac ifiqreT, Casawuric xo un-da darCeso, es CurCxelao, es badagio, sxva Tu araferi, kacebs Rvino xo unda-To... es ise, sityvisaTvis, didedam aucileblad unda gagvafrTxilos, Torem Ca-sawuric rCeba, sabadagec da saCurCxelec.

cikani ukve daklulia. mze ukve Subis tarzea. merTvleni cota daiRal-nen, mgoni moSivdaT kidec. vidre kacebi im veeba godrebs vazis foTlebs afare-ben, qalebi, venaxis TavSi, qoxis win sufras Slian. qoxSi cecxli anTia, jaWvze SemWvartluli qvabi hkidia da orTqli amodis. aqeT sxva cecxlia, iq Samfurebs Tlian da mwvadebs ageben. dgas modaRuli xaxvis, pamidvris, nivrisa da qinZis suni. sufra mwvane balaxze iSleba. doqebiT moaqvT SarSandeli Rvino, an maWa-ri, winaswar, saadreo yurZnisagan sagangebod rTvlisTvis Cawuruli.

saadreo yurZeni ki blomad iyo... da ra jiSi aRar iyo, ras aRar aRnusxavs qarTuli mevenaxeobis Zvelis-

Zveli matiane. xuTasze meti jiSi iyoo, — amboben. axla saxelebi naxeT, im ankara RvinosaviT morakrakeben, yelyaryara su-

ridan rom gadmoeSveba Tixis jamSi: brola, sanTela, vardisfera, oqroyurZena, Tavcecxla, yurwiTela, rqawi-

Teli, saferavi, Tavkveri, kviristava, marcvala, xarisTvala, yornisTvala, CiTa, SavTxila, mtredisfexa, mxargrZela, mtevandida, devisTvala, CitisTvala, ZvelSavi, kaknatela, kraxuna, maisa, adreula, saadreo, samaWria, saRvine, saTva-lio, samarxo, saCurCxele, saismula, colikauri aragvispiruli... da kidev rome-li ara, ra ferisa, ra gunebisa da ra formisa...…saxelebSi cxadad ikiTxeba sa-dauroba, daniSnuleba, xasiaTi, feri, surneli, garegnoba yurZnisa. isini TiT-qos gizidaven, giwveven da Senc survili giCndeba, yvelas gaswvde, yvelasTan mixvide, yvelas miefero.

netav SeiZlebodes maTi erTad TavSeyra. es iqneboda yvelaze didebuli saZmo. es iqneboda qarTuli vazis yvelaze ufro mravalxmiani simRera. axla venaxis saxelebi... sad ar Sendeboda venaxi da adgili mis saxelsac gansazRvravda. da ro-

gorc sxva yoveli, es saxelebic lamazi unda yofiliyo, JReradi, lakonuri da bevris mTqmeli, saxelebs, ise rogorc yovelgvar sityvas, Tavisi siZvelis ieri dahkravs. rac ufro ZvelisZvelia saxelwodeba, miT ufro daxvewilia da natifi misi forma, miT ufro naTlad gamoxatavs im sagnis an movlenis Sinaarss, rasac odesRac daerqva. asea venaxebis saxelebic. aba daakvirdiT: gorivenaxi — anu is venaxi, maRlobze rom gauSenebiaT; didvenaxi — anu farTobiT didi, rac imas adasturebs, rom mis patrons mcire, patara venaxic hqonia, SeZlebuli kaci yo-fila; Sigavenaxi anu is venaxi, romelic iqvea, saxlTan, da ara soflisgan mo-SorebiT, rogorc mravlad gvxvdeboda saqaTveloSi; bolovenaxi — anu is, sof-lis boloSi rom gauSenebiaT; Walavenaxi — TavisTavad gvimxels adgils, Wa-laSi gaSenebuli venaxi varo. Zirvenaxi — albaT, ojaxis mTavari marCenali ve-naxi, romlis patronsac sxva, wvril-wvrili venaxebic eqneboda; ferda venaxi — daferdebul adgilas gaSenebuli venaxi... ase esmodaT es saxelebi iq, Cvens so-felSi da sxva kuTxeebSi SeiZleba amav saxelebs sxva Sinaarsic edo, Cemi fiq-riT ki, rac giTxariT, mTlad tyuili ar unda iyos.

mere amas mosdevs marani. Rvinis sawuri da dasawmendi, Rvinis Casasxmeli da Sesanaxi WurWeli da aqac igrZnoba daxvewiloba, feri da pewi sityvisa, grZnoba mSobliuri enis siRrmisa, formisa da Sinaarsisa. SeiZleba zogi saxe-li ucxoc iyos, saidanRac Semosuli, xalxebi xom erTmaneTs mudam esesxebod-nen sityvebs da esec arc erTi enisaTvis ar iTvleboda saZraxisad. ena im sag-nis Sesatyvis saxels ufro qmnis, romeli saganic am enaze molaparake xalxma Tavad Seqmna an sxvebze ufro metad sWirdeboda. visac zRva ar akravs, zRvas-

Page 57: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

57

Tan dakavSirebul saxelebs ver Seqmnis, albaT sxvisgan unda isesxos. udabnoSi ver daibadeba sityvebi: rcxila, muxa, Sindi, ifani da sxva. da CvenSiac, rac ma-ranTan an WurWelTan dakavSirebiT gvisesxia, yvela ukve qarTuli enis stiqiaSi moqceula, yvelaferi erTad qarTuli marnis samyaros qmnis.

gava cota xanic da Cven am maranSic SevixedavT, iq, sadac am saRamos yur-Zeni daiwureba, qafqafiT wamova tkbili wveni, sadac miwaSi CaudgamT veeba qvev-rebi — naxelavi anageli, vardisubneli, iyalToeli, SroSeli ostat-meWurWle-ebisa. meWurWleTa niWsa da ostatobas dauxvewavs da cecxlSi gamouwrTvia mravalgvari xelada Tu Careqa, sawde Tu kula, sura Tu jami, gozauri, kaTxa, farfala, WinWila Tu `marani~.

iq, venaxis TavSi gaSlil sufraze ki mxolod xeladebi da jamebia. ukve RiRinSi Sesulan, maWariviT aduRebula samoyvro da saalerso sityva, mere am maWars mohyveba mcire `mravalJamieri~, sadRegrZelo soflisa, yurZnis momyvani-sa, vazisa, mtevnisa... Tu didedam daacalaT...

magram dideda ukve qoTqoTebs: aq saqeifod ki ar movsulvarTo. jer naxe-vari dRe gavida da naxevari venaxic ar dakrefilao, dabinavebac xo undao. vin aikidos godrebi, vin dawuros, Tu pirSi ena aRar SegrCebaTo. dilamde xo sul wvnad iqca, qars gavatanoT amdeni jafao? agi dagikaliT cikani, kacebo, CaixeT-qeT muceli da krefa gavagrZeloT, bindisas ki wavideT, godrebi gvelodebian, vinRa gamoCndeba imaTi amwevi, qveyanas rTveli aqvso.

kacebi fexs iTreven. da mainc sufra aiSleba. rTveli rTvelia da Tavisi adaTi aqvs. ukve Sebindda. im vaJkacma biWebma, romelTa imedic yurZnis krefisas hqon-

daT, marTla ivaJkaces, askiloiani godrebi aswies da urmebi datvirTes. mere, zemoT, sofelSi, marnis karTan CamoiRes da dasawurad Caamwkrives. yvelani daRlilebi arian, Tanac vaxSmis suni trialebs... magram rTvelma ar icis daR-liloba, male sawuravs moitanen, sxva mezobelTan yofila, da wurvas daiwyeben. Tu ase ar moxda, mTel Rames godrebidan wveni idinebs da danakargi, erTi lit-rac rom iyos, danakargia. erTi litra sufTa, Tavankara Rvino an badagi, iseTi-ve pativsacemia, rogorc mTeli qvevri.

Cven ki, vidre sawuravs moitandnen, modiT, maranSi SevideT da kargad mi-vixed-movixedoT.

marani saxlis sardafSia, an saxlis gverdiTaa midgmuli... marani ficru-lic ari, anu ficriT nagebi, da qvitkirisac, anu kiriTa da qviT naSeni sqeli kedlebiT. ficruli marani Raribi glexisa iqneba, meti ver moaxerxa da amiTac iolas gadis. sardafisa da qvitkiris marani ufro SeZlebul glexs gamouvida: aba, CavideT maranSi da jer Tvali SevaCvioT sibneles. fexi arafers wamovkraT, aqve kiris TaxCaSi (patara niSia, kedelSi aTasgvari wvrilmanis Sesanaxad data-nebuli) mdgari lampa avanToT. avanTeT da maranma ufro idumali saxe miiRo. Crdilebi dagrZeldnen, kedlebze cxvris tyavebi da xurjinebi ixateba... es im xurjinebis da tyavebis Crdilebia, kedlidan kedlamde gabmul Tokze rom hki-dia. aqeTa kuTxeSi xaxvisa da nivris galaa, aqve rom dasWirdeT. iqiT wiwakac Rvivis wiTlad. esec aqve dasWirdebaT. raSi dasWirdebaTo? TiTo Wiqa Rvinis asawevad da am saxl-karis dasalocad. stumari rom mova, Tu maranSi Caiyvan, pa-tara qococ unda mouxado da Wiqa Rvino SesTavazo saWaSnikod, Sesaferi siama-yiT, aba, gasinjeT, ra Tavankara Rvino davayene, ucodveli da ubiwoo. da Tuki Rvino Seismeba, msubuqi misatanebelic saWiro gaxdeba. diasaxlisi xom SoTsa da yvels aucileblad mogvaSvelebs, vidre zemoT avidodeT da marTla sufra-ze davsxdebodeT. iqiT, marnis siRrmeSi, sawnaxeli dgas, xisa, an Tu marnis pat-roni marTla SeZlebulia, qviT naSeni. aq unda dawuron, Rvino da wveni am mi-lidan gadmovides, sawnaxelis kuTxeSi rom gamouyvia Tavi.

maranSi mainc qvevria mTavari mbrZanebeli da yvelafris baton-patroni. qvevrebi miwaSi arian Cadgmuli. maTi mxolod qudebi moCans, anu sarqveli, brtyeli, mrgvali, Tixisagan gamomwvari, arcTu mZime, acrTu msubuqi. sarqvele-bi axla moCanan, Torem, Rvino rom daiduRebs, sarqvelebsac miwas miayrian. zo-

Page 58: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

58

gi qvevri didia, darbaiseli, Ripiani, imodena, rom Sig mec Tavisuflad Cavetevi da Tqvenc CamoxvalT, xuTiode gogo-biWi. da Tu piri davaReT da simRerac da-viwyeT, qvevri imodena bans gvetyvis, aT momReralsac gauWirdeba; zogi qvevri pataraa, momcro, qvevrs ki ara, qocos eZaxian da zogjer miwaSic ki ar deben, iqve, marnis kuTxeSi miayudeben da lobios an simindis Sesanaxadac iyeneben.

im qvevrebs, romlis siRrmeSi Casvlac moviwadineT da ise gavTamamdiT, simReris dagugunebac ki mogvinda, jerjerobiT sZinavT. yurZnis wurvas elian.

marnis kedelze hkidia sarcxi, xapiri, xelCafi, orSimo, saTxevle, wberi. es yovelive TandaTan dagvWirdeba. sarcxiT qvevri gairecxa da jer isev etyo-ba, rom svelia da namuSevari. sagangebod, gamZle jiSis mcenares — krazanas arCeven, Sekraven da mere rkalad moxrian. xelis Casakidsac gaukeTeben, rom ad-vilad movixmaroT. Cava welzeviT SiSveli kaci qvevrSi, Causxamen sufTa wyals, Caawvdian sarcxs da iwyeba recxva. ismis sarcxis Sriali. daRlili da gaoflili kaci aTasSi erTxel Tavs amoyofs qvevridan da daiZaxebs, CamiSra yeli, Tu Rvino ar gemetebaT, wyali mainc momawodeTo. beboc, ra Tqma unda, iq-vea, amovides da mere dalios ramdenic unda, vin uSliso, emand qvevrSi ar Caix-rCos, codva ar datrialdeso. papa damyolia da Rvinis nacvlad qvevris mrec-xavs axlad motanil civ wyals awvdian. egre mteri dagecaloTo, gamoclis qvevris mrecxavi litrians da isev Caimaleba, isev gaismis sarcxis ritmuli Sriali.

yurZniT savse godrebi marnis farTo karebs (kari muxisganaa gamoTlili) bindisas moadgebian. bindisas ki ara, gvarianad iqneba SeRamebuli. jer urmis Wrials gavigonebT, mere WiSkars gamoaReben da biWebis sicili da gadaZaxil-gadmoZaxilic dairxeva. didis ambiT Semova pirveli godori. dideda sanTlebs umatebs da sinaTlec matulobs. Tu sawuravi manqana aqvT, wurva maSinve daiwye-ba... didi ram ar unda. manqanas Tavze mozrdili yuTi aqvs damxobili, sufTaa da tevadi. Cahyrian yurZens da marjve biWebic saxelurs atrialeben. daWyleti-li yurZeni qvevrSi RvarTqafiT Cadis.

Tu sawnaxelSi vwuravT, moTxroba ufro grZelia, dinji da nelad mava-li. jer xuTiode marjve da sufTa biWi unda SearCion. sufTa, aba, ra, fexebic kargad unda dabanon da, roca sawnaxeli yurZniT kargad aivseba, biWebi Sig Caa-yenon. gadaxveven erTmaneTs xels, TiTqos ferxuls cekvaveno da mxiarulad ga-di-gamodian sawnaxelSi. yurZeni nel-nela Zirs iwevs, mtevnebi nel-nela erTma-neTSi izilebian, CenCoebi da klerti ufro cxadad ikveTeba, wveni ki sawnaxeli-dan xis RarSi Cadis.

amgvarad wuravdnen Cveni mama-papani yurZens da, etyoba, arcTu urigo Rvi-nos ayenebdnen, raki, kvexniT nu vityviT da Cveni Rvinoebi ganTqmuli yofila.

sawnaxliT wurvas ufro meti Sroma sWirdeba, magram xalisic metia. yve-bian xolme viRac biWze, romelsac sawnaxelSi ar uSvebdnen, mag fexebis pat-rons yurZens ver gandobTo. biWi amtkicebda, ra Cemi bralia, Savad gavCndi, Sa-vi fexebi maqvso. bolos CauSves da roca dRis bolos biWi sawnaxelidan TeT-ri, gaqaTqaTebuli fexebiT amovida, marnis patroni Turme TavSi xels icemda, ra wyalSi Cavyare mTeli mosavalio. magram es albaT maranSi dabadebuli xum-robaa, radgan sicili yvelgan gvWirdeba, miT ufro iq, sadac mZime, damRleli Sromaa da sadac erTi gacineba ise gamogiyvans daRlilobidan, TiTqos jer araferi gagekeTebinos.

daiwura yurZeni. gaivso qvevrebi. ara, mTlad ar gavsebula. jer qvevris bolomde gavseba ar SeiZleba. Tu ratomao, axlave mivxvdebiT. jer dawurulma wvenma unda daiduRos, maWrad iqces, daduRebas ki qvevrSi adgili sWirdeba. er-Ti dRe araferi da meore dRidan qvevri ukve Cum Srials iwyebs, TiTqos butbu-tebso, TiTqos raRacas Civiso. WaWamac TiTqos zeviT wamoiwia da Tu aqamde bnel qvevrSi araferi Canda, axla cxadad vxedavT. erTi-ori dRec da xmauri ufro Zlierdeba. maWari qvevrs yelSi moswolia da ise qafqafebs TiTqos cec-xlze SeudgamTo da ha, sacaa maWari qvevridanac gadmova. maSin aiRebs xelSi ojaxis patroni saamisod gamoTlil `maWris joxs~ da daurevs qvevrs. pirveli-ve darevaze qvevri Svebas igrZnobs. erTs mZlavrad amoixvneSebs da maWari qve-

Page 59: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

59

moT daiwevs. Tu aqamde gadmosvlaze iyo, axla isev Tavis doneze dadgeba, TiT-qos veRarc ki vxedavT. iqiT sxva qvevri apirebs gadmosvlas da imasac dawynare-ba sWirdeba. isic amoixvneSebs da mcire xniT CaCumdeba, raTa mere da mere isev daiwyos wamosvla, isev amofuvdes da TuxTuxiT gagvagebinos, rom kanSi aRar eteva, gadmosvlas cdilobs, SfoTavs da adgili ver upovia.

ase grZeldeba mTeli kvira... da roca yvela darwmundeba, qvevrebi Cawynardnen da damSviddneno, moita-

nen kaklis an leRvis msxvil foTlebs da qvevris pirebs daafareben. mere am foTlebze rbilad daaxuraven sarqvels. sarqvels miwas miayrian da karga xniT qvevrs aRaravin Seawuxebs. qvevris amoyvanas da gamowvas karga xani dasWirda da qvevrma icis, ra aris moTmineba. axlac moTminebiT elis, rodis daiwmindeba mis mucelSi maWari, rodis Cava leqi qvemoT da wminda Rvino zemoT darCeba. amas dReebi ki ara, kvirebi sWirdeba. da roca es xani gava, aiReben patara Toxs da sarqvelze moyril miwas gverdze gadaxveten. mere aseve frTxilad, sagveliT gadaasufTaveben sarqvels da qvevris yelis misadgomebs. sarqvels frTxilad moxdian da iqve miawvenen...

dawmendila! im amRerebuli maWris nacvlad axla qvevrSi Tavankara Rvino dgas. xo, ukve Rvinoa, Rvino hqvia. qoTqoTa, mduRare maWari Rvinod qceula.

magram es ar aris bolo. Tavankara, dawmendil Rvinos sxva qvevrSi gadaiReben, RviniT is qvevric

pirTamde galiclicdeba da isev daixureba, raTa ufro metad daiwmindos, ufro Tavankara gaxdes, Tavisi namdvili feri daidos, marTali da patiosani Rvinis feri. da ase moxdeba or-samjer, vidre axali welic ar dadgeba da vidre suf-raze is Rvino ar mova, rac maspinZels saamayod CaeTvleba, vidre qvevri, roca sarqvels movxdiT, marTla sarkesaviT ar SemogvanaTebs da masSi ar airekleba Rvinis momyvanic, stumaric, da TviT mTeli es marani, Tavisi SemWvartluli kedlebiT, sarcxiT da orSimoTi, saTxevliT da xelCafiT.

qvevrebi da qocoebi zomiTac nair-nairia da daniSnulebiTac. im sofelSi, sadac Cveni `oTxi dro~ gaivlis, `zedaSe~ iconen, SeTqmuli qvevri. an saaxal-wlod, an jaridan biWis Camosvlis dros, an avadmyofis gamojanmrTelebis me-re Tu moixdeboda `zedaSes~ sarqveli, ise ara, ise tabudadebuliviT iyo, mTa-varia, vis ra hqonda SeTqmuli. is ki ara da qali maranSi SesvliT ki Sevidoda, magram qvevrs ver gaekareboda, qvevri sakaco saqme iyo da ara sadiaco, qvevrs mxolod kaci edga Tavze da kaci uvlida.

zedaSes axdamde ki jer mainc Sorsaa, jer qvevrebi mxolod axla iwyeben butbuts. guSin ara gvqonda rTveli? guSin ar davwureT yurZeni? aTasi saqmea marnis gareT, marans papac eyofa, itrialos qvevrebs Soris da Tu romelimem ukve daiwyo qoTqoTi, droze mixedos, droze daawynaros, saqme ufro marnis ga-reT aris, saCexSi da saToneSi. balRebs iq ufro miuxariaT. sabadage ukve mo-umzadebiaT da saTaTare wvenic ukve duRs did cecxlze. yvelani TaTaras gasa-keTeblad gamzadebulan. es qalebze iTqmis, Torem bavSvebi marto erT rameze fiqroben, — rogor SeuSviron TiTi axlad amovlebul CurCxelas da rogor waiRon pirisaken is gemrieli TaTara, romelsac xumrobiT Turme `sklinti~ Se-arqves.

saTaTare guSin moduRda, axlad dawuruli yurZnis wveni did qvabSi Caas-xes da didxans aduRes. moxades Tavze mogdebuli leqi da qvabSi dawmendili, TafliviT tkbili wveniRa darCa.

saTaTaredac karga xania emzadebodnen, aba TaTara uCurCxelod rogor iqneba da ai, maSin, kakali rom daibertya. qalebma saguldagulod gadaarCies is kaklebi, romelsac Talxi feri ar dahkravda, da sufTa, TeTri nigvziT iqne-boda gamotenili. kakali mzeze gaaxmes. daamtvries da nigozi gamoarCies. mere nigozi lastze dayares da oriode dRiT kvlav mzeze gafines. gamSrali nig-vzis lebnebi oTx nawilad daWres da TiTo mtkavel magar Zafze CurCxelebad aasxes. magram oTx nawilad daWra savaldebulo rodia. CurCxelac mravalgva-ria, arsebobs Txeli CurCxela da arsebobs msxvilic, romelsac gorgomiWelas eZaxian. gorgomiWelad oTxad daWril nigozs ki ara, mTel lebans asxamen da,

Page 60: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

60

cxadia, TaTaraSi amovlebuli, Tu gansakuTrebiT orpiradac amoavle, msxvili da yuaTiani gamodis. orpirad amovleba raRaa? jer Cveulebriv TaTaraSi amoav-leben CurCxelas, mere, cota rom SeSreba da CurCxelebis amovlebac TiTqos damTavrdeba, CarCenil TaTaras wvens daamateben da ufro gaaTxeleben. am Txel TaTaraSi avleben ukve erTxel amovlebul CurCxelebs da orpirad amovlebu-lic amas hqvia. zogs ufro Txeli, calpirad amovlebuli CurCxela moswons. zogs _ orpiri, kacia da guneba! Tadarigiani diasaxlisi ki ersac gaakeTebs da meoresac. yvelas is unda gaawvdino, rac guliT unda. xo, cota win gaviWeriT. asxmul CurCxelebs axla saTaurebs gaukeTeben. saTauri ufro magari Zafia, ba-waria, kanafia. CurCxelidan morCenil erTi TiTis dadeba Zafze magrad mouWe-ren orad mokecil bawars da saTauric amas hqvia. am saTaurebs wamoacvamen sa-gangebod gaTlil da gasufTavebul Wigoebze, roca ukve amoivleba CurCxela. `skintlebi~ ki saamisod Sedgmul garandul ficrebze Camoixveweba, Tu, ra Tqma unda, balRebma ficrebamde Casvla daacales da saloki TiTi gzazeve ar daax-vedres.

nigozi ukve asxmulia. aduRebul wvens fqvili moukides da axla kargad unda moSuSdes, fqvi-

lis gemo rom ar daetyos. moSuSebas ki maSin Seatyoben, roca TaTaras beberebi daaCndeba, xan aq,

xan iq, beberebi daskdeba, TaTara mkerds zemoT amoswevs da erTi kargad amoix-vneSebs, ase karga xans grZeldeba. TaTaras duRili sWirdeba da bolos, nel-nela gamoukeTeben cecxls, romelic Tavidanve ar iyo Zlieri. is ki arada, ze-dadgaris Tavze gafenil Tunuqze nacaric ki eyara, cecxlma erTbaSad ar atku-cos da dawvas TaTarao. muguzlebs aqeT-iqiT gadahyrian. miwaze sagangebod gaS-lian did nakverCxlebs da zed TaTaris qvabs daadgamen ( es qvabic sagangeboa, sqeli, veeba, `Tangira qvabs~ rom eZaxdnen), raTa sicxovele karga xans SeinarCu-nos. TaTara ar gacivdes, ar gasqeldes da CurCxelis amovleba ar Seferxdes.

gadmodgmuli qvabis win CurCxlis ostati moikecavs da iwyeba amovleba. CurCxelis amovlebasac rogorc yvelafers amqveynad, ostatoba sWirde-

ba. am dros iwyeba bavSvebis Jriamuli. am dros wveTaven CurCxelebidan is sanukvari `skintlebi~. gavlebuli CurCxelebi ki, Wigoebze Camokidebuli da jariskacebiviT Cam-

wkrivebulni, sagangebod ikaveben TavianT adgils. es TavianTi adgili sadRaa? ezoSi, mzis gulze. aki giTxariT, rom yvelafers mze uyvars da maT Soris Cur-Cxelasac. oTx maRal orkap boZs miwaSi Rrmad CaarWoben. orkapze Wigoebs gas-deben. Wigoebze ki CurCxlis joxebs, Tavis CurCxelebianad, gadahkideben da mzes miuficxeben. pirvelad aris Zneli, sanam CurCxela svelia da erTmaneTs SiSi ekvris. cota xanSi CurCxelebi SeSreba da RamRamobiT saCexSi advilad Se-itanen.

Sreba mzis gulze CurCxelebi. erTi dRe, ori dRe, mTeli kvira da metic. Sescqerian balRebi ndomiTa da alersiT. da bebom icis, rom axla marTebs meti sifrTxile: vinmes sulma ar was-

Zlios da CurCxelas kudi ar moaWamos. mere ra gemrielia SemSrali kudi! mag-ram ra maxinjia da Seuxedavi ukudo CurCxela! da Tu erT mSvenier dRes sadme dalanda bebom ukudo CurCxela, es imis niSania, rom viRacas sulma marTla wasZlia, sifrTxile unda gaaskecdes da sityviTac mkacrad iTqvas, rom es saq-cieli wesier balRs ar ekadreba, rom axal wlamde, vidre Tovls ar Camoyris, CurCxlis Wama codvaa da sulwasulobis gamo RmerTi dagvsjis, rom aTasgvari xilia garSemo, yurZeni ginda, msxali, atami, vaSli Tu ragindara da am dros CurCxelis kudebze nadiroba veraferi vaJkacobaa. is `vaJkaci~ ki (amodena bal-RebSi mainc etyoba romelia), albaT gulSi daircxvens da sakuTar Tavs aRuT-qvams, rom, rac ar unda sulma wasZlios, dReis amas iqiT CurCxelebisken gamxe-dic ar aris.

magram mainc gaixedavs…

Page 61: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

61

Znelia Tavs moerio. maSin bebo kidev erTxel Seaxebs xels CurCxelebs da ityvis, rom SiSis

gamo ki ara, ukve dro damdgara, rom CurCxelebi Camoxsnan da sagangebod Seke-ril parkSi daabinaon, miT ufro, rom Zalze Tu gadaxma, Saqars aRar moigdebs...

CurCxelebs Camoxsnian da TeTr, qaTqaTa parkebSi Caalageben. parkebs Tavs moukraven. da roca xani gava da marTla axali weli mova, roca didis ambiT gaix-

sneba parki, erTbaSad SemogvanaTebs CaSaqrebuli da TeTrad `daTrvTiluli~ CurCxelebi, maSin ki vityvi, rom bebo sulac ar yofila Zunwi da is, rac orio-de Tvis win gviTxra, aucileblad unda eTqva.

* amgvarad mTavrdeba Semodgomis erTi moTxroba — `rTveli~, moTxroba

Tavad cxovrebaSi, bunebaSi, imgvari, rogorc namdvilad arsebobs. gindac ar daiweros qaRaldze, ar daixatos tiloze, es moTxroba sinamdvilis moTxrobaa da bednieria is, visac misi wakiTxva marTla moTxrobasaviT SeuZlia.

Semodgomis `moTxrobebidan~ (cal-calke moTxrobebi vuwodoT rTvels, kaklis bertyvas, simindis texvas…) erTi feradovani moTxrobaa `xilTa qeba~. ase xilis krefas uwodeben im uamrav leqsebSi poetebma rom SeTxzes da maTSi, msgavsad Tveebisa da weliwadis droebisa, sxvadasxva xili erTmaneTs ejibreba. msxali amtkicebs, me vjobivar yvelaso; vaSli ambobs, Cemi badali araferia qveyanazeo; atams arc erTi ar moswons da Tavis Tavs ufro maRla ayenebs. am Sejibrebasa da `gabaasebaSi~, ra Tqma unda, ironiasac Tavisi wili udevs. yve-laferi iumoriT aris Seferili, qveteqsti ki is gaxlavT, rom gabaasebis per-sonaJebi amaod ejibrebian erTmaneTs: yvela xili kargia da yvelas Tavisi dro da adgili aqvs.

xilis krefac didis ambiT iwyeba. xilsac sagangebo gafrTxileba sWirde-ba, vaSli, msxali, atami saTiTaod unda moikrifos, odnav mainc Tu daiJeJa, aRar Seinaxeba. saRi xili ki ojaxs axal wlamde da imis merec unda gahyves. xeze mozrdilebi adian, kalaTs avseben da kaviT Zirs awvdian. kalaTidan xils an yuTebSi alageben frTxilad da moferebiT, an godrulebSi. egreve frTxi-lad Sinisaken miaqvT da mSral adgilas, umetesad sxvenSi awyoben. xilis wasa-Rebad saxedars araferi sjobs, mainc isev dagvWirda es Cveni najafari saxe-dari, misi sidinje da sidarbaisle! gadahkideben saxedars or patara godrulas xurjiniviT da isic nela, auCqareblad daadgeba soflis gzas, Tuki, xilis ba-Ri an sofels aris mocilebuli, an venaxSi gvqonda Carigebuli atami Tu msxa-li. midis dinjad, icis, rom xili miaqvs da isic icis, rom Tu fexs aaCqarebs, ityvian, marTla suleli yofilao.

zogierTi msxali adre ikrifeba, gamoucdel kacs gaukvirdeba kidec, jer ra dros dakrefaa, pirSi ar CaiSveba, magaria da feradac mwvaneo. magram es sazamTro jiSebia msxlisa. daalageben amgvar msxals sxvenSi da ramdenime kvira rom gava, aba adiT da sakuTari TvaliT naxeT...

maxsovs, erTi msxali icoda Cvens sofelSi, moxdenili da cota ar iyos idumali saxeliT `Tamromsxali~. mrgvali iyo, mwvane, arc Zalian msxvili, ar-cTu wvrili, roca vkrefdiT, zed ar Seixedeboda, kaci ifiqrebda, marTla pir-Si ar CaiSvebao. magram, albaT msxalic fiqrobda, damacadeT, Cemi droc dadge-bao. Tan saxeliTac amayobda. CvenSi yvelafers Tamar mefes ukavSirebda xalxi da saxelebis warmoSobis gulubryvilo mCxrekels SeiZleba efiqra, es msxali Tamar dedofals uyvardao, verc gaamtyunebdi, SeiZleba hyvareboda! magram xal-xi? hkadrebda ki Tamar dedofals Tamrod moxseniebas? Zneli dasajerebelia. an iqneb vinme Tamros uyvarda, an vinme Tamros edga es msxali mTel am kuTxeSi pirvelad? iqneb im Tamros alersi mis msxalzec gadaitanes kvimatma Tayvanis-mcemlebma? SeiZleba, yvelaferi SeiZleba... utyuari ki is aris, rom msxalma Ta-vi Cvenamde moitana. xo, dakrefdnen mwvanes da ramdenime kviris mere, rom gada-xedavdiT, gaocdebodiT _ yviTlad enTo, rogorc kargad Semosuli Semodgomis

Page 62: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

62

bia. gemo? wveni? amaze nuRaras maTqmevinebT, Tamromsxals, Tu sadmea kidev, Tqven TviTon unda gausinjoT gemo...

axla venaxis atami? venaxis atams imitom veZaxiT, rom venaxebSi gvedga, aqa-iq, mwkrivebs Soris, an venaxis TavSi. atami maRali ar izrdeboda da raki TiTo-orola idga, vazs ver daCrdilavda, es an TeTri, an yviTeli atami gax-ldaT. an. saxravi (anu romelic Suaze ar ipoboda), an `saxeCi~. `saxravi~ mainc sul sxva iyo, gansakuTrebiT TeTri saxravi... TeTri atmisaTvis TiTqos ra fe-ria, magram is sul sxva siTeTre iyo, swored TeTri atmisferis siTeTre...

gemos nuRar mkiTxavT... maSinac ki, roca rTveli gaCaRdeboda da mwife rqawiTels araferi Seed-

reboda, ise rogor gaivlida mTeli dRe, rom im atmebisTvis xeli aravis Seewo-debina.

saxeC atams ki Tonisaken waabrZanebdnen saCired. magram Toneze mere, Ci-rebzec mere, roca Wirnaxuli dabinavdeba.

iyo kidev zamTris gulabi. isic maSin ikrifeboda, roca jer kidev ar Camwifebuliyo, magram maSinve

iWmeboda. maSinve ar iyo cudi... mere imasac daedeboda biisferi da Catkbiluli, Semrgo wvenic Caudgeboda.

raki bia, anu komSi vaxseneT, barem vTqvaT, rom komSic Semodgomura xi-lia da ulamazesi xilTa Soris. msxalic daikrifeba, vaSlic, wvrili xurmac, qarTl-kaxeTSi rom icis, bia ki mainc dgas, Ramis sicivesa da TrTvilsac uZ-lebs. aqa-iq foTlebi SemosZarcvia da ukve wvenCamdgari nayofi yviTlad anTia. foTlebic SeyviTldeba da komSi isev ase idgeba, vidre bolos da bolos ima-sac ar Camokrefen da sxvenis gzas ar gauyeneben...

mainc ra aris es sxveni, yvelaferi iqiT midis, kaklidan moyolebuli da komSiT damTavrebuli? netav rodis avalT im sxvenSi?

isev win gaviWeriT... jer sxvenSi aravin agviSvebs. jer adrea, axal wlam-de dideda sxvenze kibesac ar migvadgmevinebs.

magram iqneb movaxerxoT rogorme, Cumad avZvreT da Tvali gadavavloT? vnaxoT mainc ras warmoadgens es sanukvari sxveni da ise, rom kvali arafrisa davtovoT, kvlav Zirs CamovideT...

es ra macdunebeli fiqria. ra dros sxvenia, `xilTa qeba~ arc ki dasru-lebula.

erTi msxali movitoveT, xeWeWuri msxali, yvelaze gamZle da yvelaze sag-viano. ukve miiwureba Semodgoma, yovel diliT, Sinidan rom gamovalT, ezoSi TrTvili devs. TrTvili xom iciT ra aris, Wirxli, RamRamobiT edeba aremares da SeiZleba isic ki gegonos, Tovli mosulao. magram rogorc ki dRe fexs moi-magrebs, TrTvili TvaldaxelSua qreba da isev Semodgoma imarjvebs zamTarze. ai, am dros, roca ukve civa da foTlebic SrialiT cvivian xeebidan, dacarie-lebul totebSi, msgavsad biisa, jer isev moCans xeWeWuri — SeyviTlebuli, kanmagari, magram TafliviT tkbili msxali.

amboben, cotasRa udgas xeWeWurio. Cveni bavSvobis sofelSi ki blomad edgaT. da Tu marTla cotaRaa, Tu sadme naxoT, aucileblad sTxoveT mynobis

ostats, rom dagimynoT xeWeWuri da isev gaamravloT. xeWeWuriT xom ar davasruloT `xilis moTxroba~? iqneb ekuTvnis kidec

es pativi, ZvelTaZveli jiSia, dRemde mosuli, erTgvarad egzotikuri, Tavisi gamomwvevi saxeliT. magram aris `erTi vinme~, visac guli daswydeba, erTi sit-yviTac ar momixsenieso. leRvze ar vambob, leRvi ukve moilia, TeTri leRvic, Rvina leRvic da Savic, gadamwifda, daixeCa da ase, TiTqmis gaRimebuli Semog-vcqeroda. axla Semagrebuli, wvrili kakrafa darCa aqa-iq da imasac mokrefen. raSi gamodgebao? adamiani yvelafers gamoiyenebs. am Semagrebuli leRvebidan deda murabas gaakeTebs da, Tu xval diliT krefa daiwyo, ar gagikvirdeT. dar-Ca is, vinc gvian Semodgomaze mefobs baRSi — broweuli, mzisagan saxealanZu-li da SewiTlebuli. jer gazafxulze misi yvavili mefobda, yvelasagan gamor-Ceuli, aravis msgavsi, poetebisgan saxelganTqmuli broweulis yvavili... axla

Page 63: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

63

Tavad nayofi iCemebs pirvelobas, gansakuTrebiT isini, romelTac mouswriaT da win gamomxtaran, piri gauRiaT da wiTeli marcvlebi gamouCeniaT. amiT broweu-li gvauwyebs — sxva nayofSic wiTeli marcvlebi maqvs, mzad var, momwyviteT da wamiyvaneT, vici bolo mainc es ariso. damarcxebuli broweuli gvbardeba. albaT, misTvisac sevdis momgvrelia ase erTbaSad danebeba, magram amgvaria bu-neba, bunebis wess versad gaeqcevi.

`xilTa qebaSi~ mTeli Cveni ezo monawileobda. Cven CavrgeT an davamyneT es xeebi. zogi sul axlaxans, zogi — wlebis winaT; Cven ki ara, Cvenma mamebma da papebma. magram xexils Tavisi Soreuli winaprebi hyavs da maTi Zaxili mudam idumalad Caesmis. yoveli xilis winapari uwin tyeSi cxovrobda, tyidan `mova-SinaureT~, SevagueT Cvens ezo-kars da imgvarad vaqcieT, rogoradac dRes gamo-iyurebian. xilis `Soreuli samSoblo~ tyea. da axlac rom moiaroT uRranebi, ras ar SexvdebiT imgvari saxiT, rogorebic odesRac iyvnen Cveni baRis axlan-deli binadrebi. tyeSi TiTqmis yvelaferia: xeebze gasuli veluri yurZeni, tyis wvrili Txili, panta, maJalo da ra aRar...

raki sityva tyeze Camovarda, etyoba, is dRec dadga, rom bolos da bo-

los gavswioT saocnebo tyisaken. Cvens siyrmiseul warmodgenaSi tye dakavSirebuli iyo did, maRal xeeb-

Tan da cxovelebTan, alebTan da qajebTan. tyeSi marto wasvla rogor iqnebo-da? vaiTu wyaros pirs uceb oqrosferTmian als gadaeyaro, mogajadovos da ga-dagibiros. vaiTu saidanme mgeli an daTvi gamoxtes... vaiTu… magram mainc ratom aris es SiSic ki ase mimzidveli? ratom gavcqeriT tyes da vocnebobT, rodis wagviyvanen mamebi da papebi, biZebi da ufrosi Zmebi tyeSi?

tyis samyaro idumalebiTaa moculi da iq adamians mraval imgvar rames-Tan moelis Sexvedra, rasac sxvagan versad naxavs.

guSin papam Tqva, xval tyeSi unda wagiyvanoTo. saxlSi Jriamuli atyda. tyeSi wasvla patara ambavi ar ari, bevri-bevri weliwadSi erTi-orjer Tu gve-Rirseba iq wasvla. Tavad ufrosebi dadian, an SeSis mosaWrelad, an fiCxis Ca-mosatanad, an sokoze, Cven ki ar mivyavarT. aha, papam CvenTvisac rogorc iqna mo-icala. rTveli moaTava. Wirnaxuli daabinava. mosavali cudi ar iyo da, etyoba, karg xasiaTzea, tyeSi Cveni wayvanac gadawyvita.

modi da amaRam daiZine! netavi axla ar eTqva, netavi dilaadrian wamove-yareT loginidan da `aba, tyeSi mivdivarTo~, — daeZaxa. vwevarT da xvalindel dReze vfiqrobT. ra iqneba iq, daburul tyeSi? ras vnaxavT axals, romeli xili Segvxvdeba? mwvane iqneba tye Tu ukve SeyviTlebuli? am fiqrebSi Zili mainc Tavisas akeTebs da sul axlaxans CaZinebulebs ukve Cagvesmis papis xma: aba, vin ari yoCaRi, vin modis tyeSi, CaicviT, gelodebiTo. Cven erTbaSad wamovcvivde-biT, saxeze civ wyals SevisxamT (ukve civa, magram papas arafers vagrZnobinebT), pursa da yvels, dedam rom ZaliT SemogvaCeCa, jibeSi videbT da ezoSi Cavrbi-varT. iq ukve gvelodeba da mere vin? Cveni saxedari! — es ufro metad gvamxia-rulebs da ezodan gavdivarT. win papa midis, mere saxedari misdevs. saxedars ki Cven mivyvebiT, qalamnebSi gamowyobilni da gaxarebulni.

qalamnebSi ratomao? an qalamnebi ra iyoo? qalamnebs saqonlis an Roris tyavisagan amoasxamdnen. fexze kargad wamovicvamdiT da tyavisave TasmebiT Se-vikravdiT. qalamans win aprexili Wvinti hqonda, da Zvelebur navs hgavda, wig-nebSi rom ginaxavT daxatuli. qalamani msubuqi iyo da sasiarulod Zalze mosa-xerxebeli. qalamnebs windebze vicvamdiT. windebs ki tolaRebiT vikravdiT. me-re daadeqi gzas da ramdenic ginda iare, fexs araferi mogkveTs, Znelad daiR-lebi. xo, axla fexze es qalamnebi gvacvia, zemoTac tyavis saTbilobeli da pa-pas amayad mivyvebiT. da, raRa Tqma unda, rom Cvenda gasabrazeblad Cvens papas romeliRac sxva papa gadmosZaxis: sad migyavs eg balRebio?! tyeSio! — pasuxobs papa. emand mgelma ar mogtacoso!

esRa gvindoda? tye isedac mglebis samalavi gvegona da gulSi cota ar iyos gveSinoda kidec. magram es SiSi mxolod wamiT gaielvebs. aq ar ari papa, Tavisi kombaliT? es rom mgels Caartyas, sulsac gaafrTxobinebs. aqve ar ari

Page 64: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

64

Cveni saxedari? is sxva papac, mgels rom axsenebda, icinoda... maS saSiSi arafe-ri yofila.

sofeli gadaviareT. mere WalaSi CavediT da biliks zemoT avuyeviT. Wala savse iyo qacvebiT. qacvebi gadayviTlebuliyo da mkrefavs eloda. ufro zemoT nagvianev Jolos dasdeboda mowiTalo-movardisfro, da isic mkrefavs uxmobda. `mkrefavebic~ Sors ar iyvnen — tyis Citebi Tavze esxdnen da, rogorc ki dag-vinaxavdnen, wamoiSlebodnen, axla sxva WalaSi gadaifrendnen.

mere Walidan biliks isev ferdobze avuyeviT da axla sasaflao gamoC-nda.

sasaflaoc ukan movitoveT. mere daiwyo jagnari. lurjad livlivebdnen kvrinCxebi. jagnars buCqnari mohyva. mere warafebi... mere axoebi... buCqnari nel-nela maRldeba da gza ukve tyeSi Sedis. xeebi ukve zemodan

dagvcqerian. Cvenc, cota ar iyos, daRla mogveZala, erTi suli gvaqvs sadme Ca-movsxdeT, magram papa ukanac ar iyureba. arc saxedari ixedeba ukan, Cveni dardi aravis awuxebs da Cvenc, meti ra gza gvaqvs, unda moviTminoT. aki SarSanac ase iyo, viareT, viareT da bolosRa davisveneT. da albaT, axlac ase iqneba, davis-venebT maSin, roca wyaro gamoCndeba.

cotac da marTla gamoCnda wyaro. da raRa Tqma unda, papa xvneSiT moix-snis gudas, balaxze miagdebs (am gudaSi CvenTvis wamoRebuli sagzalia) da it-yvis: cota davisvenoTo... marTla, am sagzlis wamoReba ar undoda papas (Tavis-naTqvama kaciao, — bebo ityvis xolme), sagzali rad gvinda, Semodgomaa, tye mSiers aravis daarCenso, — aiCema da gudas xels ara hkidebda. magram bebom Tavisi gaitana da kargic qna. axla papa amayad xsnis gudas da balaxze alagebs purs, yvels, Semodgomis SeqaSebul pamidvrebs, kitrisa da nivris wnils... pata-ra xis jamsac iRebs da wyaros SeuSvers. gvawvdis, raki suli moiTqviT, dalie-To. Cvens saxedars ki dro uxelTia, iqve buCqebs misdgomia da ukve gemrielad nayrdeba.

Cven vsauzmobT. axla Tqven aq iyaviT, — ambobs papa da walds iRebs, — me fiCxs movag-

roveb, Tu ramem SegaSinoT, damiZaxeT, Sors ar waval — da ise, rom pasuxs ar ucdis, buCqebs Seereva. Cven, cota ar iyos, SiSi gvipyrobs, magram viciT, rom pa-pa Sors ar wava da marTlac aqve, Soriaxlodan ismis, rogor agrovebs fiCxs da waramara gvexmianeba kidec: xom araferi gindaTo... Cvenc raRa Tqma unda, ara-feri gvinda, imis garda, rom papam male moiTavos saqme da isev CvenTan dabrun-des.

cota xanic da raRac kakuni gvesmis. ai, papac gamoCnda fiCxmokidebuli da, SiSi rom ar Segvetyos, ise vekiT-

xebiT, ra akakunebs, papao? papa usmens, aqeT-iqiT ixedeba da zemoT, wiflis xeze gvaniSnebs, — aba, SexedeT, ra akakunebso:

kodala, Wreli, koxta kodala! xes misdgomia da dafuturebuli qerqidan Wia gamohyavs.

— magasac unda cxovreba, — ambobs papa da isev buCqnarSi gauCinardeba. mere lawaluwi ismis. romeliRac nadirma gadairbina. mgeli ar iyos!

mere lawaluwi ufro axlovdeba da Cven marTla gveSinia. TiTqos Cvens gulSi ijdao, papa Soridan gamogvZaxis, ar SegeSindeTo, es Cvene-bianT giaa, Rorebi dahyavs tyeSi, rkos aWmevso. male giac gamoCnda. masac kombali uWiravs da Tbili tyapuWi acvia. Rorebi mTel tyes mosdebian da imaTi Rrutuni da lawa-luwi karga Sors ismis. Cven ki axlaRa vxedavT, rogor mofenila miwa muxebidan Camocvenili rkoTi. cota iqiT wiflebi dgas da gia gveZaxis, — modiT, wifeli miirTviT, gemrieli-ao! Cven iqiT gavrbivarT da wiflis nayofiT vivsebT jibeebs.

Page 65: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

65

gias uxaria, Tan Rorebs dasWyivis, Tan gveubneba, ai, wiflis ukan, wablebic dgas, imis gadaswvriv ki imdeni Sindi da zRmartlia, Tqveni saxedari ver moe-revao. Cven gvixaria, gvinda gaviqceT, magram gia gvafrTxilebs, papas moucadeT, is wa-giyvanT, tyeSi advilia dakargva da mgeli SegWamTo. mglis xsenebaze isev vCum-debiT da tyes vusmenT kodala isev xes ukakunebs. mere raRac facxa-fucxi ismis da cxadad vxedavT: wiflebs Soris amozrdil naZvis tots rogor Camohkidebia grZelkuda ciyvi. jer Semogvcqeris, mere uceb SekrTeba da Tvalis daxamxamebaSi naZvis kenweroze moeqceva. iqidan sxva xeze gadaxteba da gauCinardeba. kurdReli? kurdReli sadRaa? gias TqmiT, kurdReli mSiSaraa da egre advilad ar gveCveneba. mgeli xom ar aris mSiSara? ara, magram mgeli dRisiT adamians gaurbis, sadRac uRranebSi imaleba. mela? tura? mela da tura eSmakebi arian, aqve rom iyvnen, TvaliT ar gveCvenebian, an Cven-Tan ra egulebaT? ai, zamTarSi, Zalian rom moSivdebaT, soflamde Camovlen, sa-qaTmes mieparebian da mere TviTon ician... maS aqauroba savse yofila tyis binadrebiT. xo, tye savsea binadrebiT. papa kvlav gamoCndeba da fiCxi moaqvs. did konas miwaze daagdebs da oflmore-uli quds ixdis. Camojdeba. isvenebs. gias sagzals SesTavazebs. asea wesi, gzad Tu Semogeyreba, ucnobi Tu nacnobi, Tu sagzali gaqvs, aucileblad unda SesTa-vazo. es tyis kanonia da imisac, rom soflebisagan da qalaqebisagan daSorebu-li adamianebi, sadac ar unda Sexvdnen erTmaneTs, erTbaSad megobrdebian, sag-zali erTbaSad saerTo xdeba da, ise daSordebian erTmaneTs, TiTqos didi xnis axloblebi yofiliyvnen. is ki ara da, es adgilebi, axla rom vzivarT, wyaros piri da TviT es wyaroc, odesRac raRac mSobliuri gaxdeba. wlebis mere, aq rom gamoviaroT, uTuod gagvaxsendeba dRevandeli dRe: aq viyaviT. aq davisve-neT. aq davnayrdiT. aq Segvxvda meRore gia. aq gamogvarTva erTi yua SoTi da yvelis naWeri. aq gviTxra madloba da gaudga Tavis gzas, gaireka Tavisi Rore-bi... maS es adgili ukve mSobliuria, rogorc saxli, sadac odesRac gvicxovria. marTla mSobliuri rom gaxdes, kargad mivixed-movixedoT. xo, tyes ukve siyviT-le Sehparvia. es Cumi Srialic imas niSnavs, rom ukve xeebidan foTlebi cviva. gava mcire xani da ufro blomad wamovlen xeebidan. maSin iqneba namdvili Tova yviTeli da wiTeli foTlebisa. maSin, Tu aqaurobas kvlav vewveviT, xeebi ise idgebian, TiTqos almurSi arian gaxveulnio, TiTqos iwviano. maSin `tyis simRe-ra~ ufro sevdiani iqneba. gadavixedoT iqiT, giam rom migvaswavla. tye marTla savsea wiTeli SindebiT. zRmartlic damsxvilebula. davkrefT, waviRebT, gavSliT fardagze da erT-or kviraSi Camwifdeba. dakrolili wablic ukve tyapa-tyupiT Camodis xidan da yvi-Teli foTlebis xaliCas efineba. Cumad iyaviT, nu yiJinebT, tyes siCumec uyvars da cxadad gaigebT, jer isev ra mxiarulad JivJiveben tyis Citebi. mivixed-movi-xedoT, iqneb sadme Svelic gamoCndes. iqneb qorbuda iremma gadairbinos biliki. iqneb yvelaferi erTbaSad, erTi wamosvliT vixiloT, rac ki tyeze wignSi wag-vikiTxavs an zepirad gagvigonia. iqneb qvemoT, wyarospiras marTla binadrobs ulamazesi ali da maSin gamogvecxadeba, Tu dagvimartoxela? magram garSemo mxolod siCumea da mxolod Citebis JivJivi ismis. isini ki, vis gamoCenasac ve-liT, gvemalebian... rad gvemalebian? tye cocxalia da tyis binadarnic iseve ganicdian sicocxles, rogorc adamiane-bi. amboben, udabnosac aqvs Tavisi silamazeo. sali kldeebis silamaze Cveni Tva-liTac gvinaxavs. tye ki mainc sul sxvaa. tye dedamiwis mTel sicocxles TiT-qos erTbaSad ganasaxierebs. mec mivlia da albaT Tqvenc, datotvil bilikebze.

Page 66: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

66

Cagvixria muxli civ wyarosTan. gavrindebulvarT tyis siCumeSi. gagvigonia ko-dalas kakuni da gugulis Zaxili... erTbaSad movuyaroT Tavi mTel am STabeWdi-lebebs, ferTa da xmaTa mravalferovnebas da aJRerdeba didebuli simfonia tyisa. adamians daafiqrebs daxavsebuli lodi, sadme tinebze amosuli martoxela xe. sixaruls hgvris nakaduli, mdinare, sadRac moulodnelad Sexvedrili patara, kamkama tba. bunebis uxilavi xeli marjved xmarobs funjs da saWreTels, faqi-zad wers da aqandakebs, da, rogorc yvela qmnileba, bunebis qmnilebac ver itans udier Sexebas. udieri xeli umalve arRvevs harmonias. Òra aris Cveni yoveldRiurobisaTvis tye? dRes adamianebi gafacicebiT agroveben aTasi juris kunZebsa da totebs, bala-xebsa da xavsebs, kenWebsa da qvebs; surT, rom qalaqis erTferovan binebSi ga-marTon sakuTari `tye~, esmodeT misi xma da SeZlon masTan ganmartoeba. Zalze Segviyvarda xis sawolebi, xis jamebi da fialebi. magida gvinda davimSvenoT xis nivTebiT. aRarafers vambobT imaze, rom Tavad magidac da skamic xisgan gvaqvs gamoTlili. xiT vapirkeTebT kafe-restornebs, Teatralur darbazebs da yvelafers, sadac adamianebi TavSesayrelad midian xolme. da bolos, xe rom ar yofiliyo, ver daistambeboda TviT es wignic, sadac axla didis ambiT gelaparakebiT tyeze da xeebze. asea dRes. ZvelTagan? tye gvifaravda qarisa da sicivisagan. gvinaxavda wyaroebsa da nakadulebs. sa-Taves aZlevda mis mdinareebs, asuldgmulebda nadir-frinvels. rogorc davina-xeT, tye iZleoda Sindsa da pantas, wablsa da maJalos, zRmartlsa da fSats, Txilsa da rkos. tyeSi Wrida glexkaci savenaxe da sabostne sarsa da Wigos, sagodre wnels, sawnaxlis mors. xisgan iTleboda wisqvilis Rari, urmis Wale-bi da tabiki, uReli da konkila. tyidan Camogvqonda saxlis Tavxe, anu sayvave, saxlis kavi... xisgan iTleboda Cvilis akvani, maxvSis sakarcxuli da darbazis dedaboZi. dedaboZze (romelic aucileblad muxisa unda yofiliyo) ikveTeboda natifi CuqurTmebi, rqagadagrexili irmebi, gafrenili arwivebi, gatyorcnili isrebi, guldakodili jixvebi. es CuqurTmebi gadadioda xis skivrebsa da zan-dukebze, yoveldRiur yofaSi gamosadeg nivTebze, romelTac, garda imisa, rom gamosadegi unda gamxdariyo, lamazi ieric unda hqonodaT. tye swevda zogjer taZris magivrobas, `xatis tye~ iyo is wmidaTawmida, sadac uwminduri guliT da xeliT Sesvlis ufleba ara gvqonda, da, Tu Sexvidodi, mxolod imitom, rom codvaTagan ganwmendiliyavi, tye iyo saxizari, meore sax-li da darbazi, rogorc duRabiT nagebi cixe-koSki, roca mteri modioda, vidre laSqari momxvdurs sazRvarze Cauxteboda, moxucebi, qalebi da pirtitvela yrmebi tyeSi ixiznebodnen, mSobliuri tye ifaravdaT, aZlevdaT sazrdos, uner-gavdaT moTminebas, da mteric, soflebisa da qalaqebis aoxrebasTan erTad, Ta-vis movaleobad Tvlida gaeCexa tye da venaxi — upirvelesi marCenali qarTve-li kacisa. amitom aRar gikvirs, rom im adgilas, sadac, mematianes TqmiT, `ara ars wyali, aramed ipyroben wvimisagan kldis WaTa Sina da smen mas, ara ars tye, aramed ZeZvi~, uceb sadme gamoanaTebs nuSi, gareuli vazi, panta, maJalo, Txili... diax, tye marto Cveni cxovrebisa ki ara, TviT sicocxlis nawilia da bednieria is, vinc Seumcdarad ismens tyis xmas, visTvisac metyvelia misi dumili, visac SeuZlia masTan saubris gamarTva. amgvari bednieri kaci iyo poeti vaJa-fSavela. `vaJas tye~ mTrTolvarea, xan SfoTiani, xan mSvidi da gayuCebuli, vaJas tye mReris, fiqrobs, tiris, kamaTobs, Civis, mogonebebs eZleva da zogjer mSfoTva-re sizmrebsac xedavs. marTavs qorwilebsa da niSnobas, koncertebsa da poetur paeqrobas, aq bulbuli saamod mReris da Suriani Cxikvi enas atartarebs, ra am-bavia, ra sul magas amRerebT, sxvebi riTi varT magaze naklebio. am tyis wiaRSi Cliqebs imagrebs umweo nukri, moZmeTa sixarbis msxverpli xdeba beberi mgeli totia. aq xeebsa da yvavilebs vnebianad uyvarT, vnebianad eZlevian sicocxlis siyvaruls da ganSorebis sevdas. aqac gadi-gamodis maWankali, dairxeva xmebi

Page 67: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

67

da Wori... axalgazrda xeebi amayad ucqeren xmel wifels da hgoniaT, rom Tavad sul axalgazrdebi iqnebian, beberi wifeli ki ukvdavebis erTaderT imedsRa eb-RauWeba — alersiT ufereba mis ZirSi amosul norC ylorts. `vaJas tyeSi~ iq-mneba `Svlis nukris naambobi~, `ia~, `mTis wyaro~, `fesvebi~, da bolos mindia, romelsac gulTamxilveliviT esmoda quCis da dekas, wiflis da gugulis-kabas idumali CurCuli. mTis wyaro saSinel sizmars naxulobs. `vnaxe, viTom viRupebodi. gvalva, didi gvalva damdgariyo. balaxni, xeni, Cemni mSobelni damWknariyvnen. mec davmSraliyavi TiTqmis. Rabua, lamazi `wisflisCi-ta~ Camofrinda verxvis totidam da undoda Cems gubeSi banaoba, magram veRar daisvela frTebi da daiwyo tirili. vxedavdi amas da guli mikvdeboda, sad waxvel Cemo madlo-meTqi, — vluRluRebdi — damWknari diyi, Supya, Sambi, arCi, cacxvi da urZani — yvelani erTad SfoTavdnen: — `mivaSveloT wyaros wyali, ar dagviSreso!~ mawvdidnen foTlebidam, totebidam, fesvebidam TiTo-orola na-mobiT, magram veRarasa mSveliden, Tanac viTom miwam piri miyo da dausrule-bels ufskrulSi unda davRupuliyav. SemeSinda da gamomeRviZa~. monadireebma xar-iremi mokles. `mxcovani xeebi — cacxvebi, muxebi, Telebi, bokvebi, verxvebi, wiflebi, aryebi, ifnebi da sxva da sxvani viSviSebden, yvelam erTad gaigo, Tumca karga daSore-biT idgnen, erTimeoreze, TavianTi sayvareli Svilis sikvdili. tye aris irmis deda, ZuZus tye awovebda, akvans tye urwevda, sabnadac tye exureboda~. tye ki tiroda da ambobda: `vahme Cemo saxelovano Svilo, borjav, rodisRa aRvzardo SenisTana Svili, rqiTa da taniT damSvenebuli, SeniT vamayobdi da dReis Sem-deg visiTRa viamayo?!~ mosTqvamda tye da Tanac cremlebs afrqvevda~. uRran tyeSi mosuli patara lurjTvala ia Civis: `ra Seubralbelia kaci? rasac ki dainaxavs, unda rom Tavis sasargeblod moix-maros. albaT ver afasebs Cvens silamazes! Cven win kacma gamoiara, cals mxar-zed culi edo, meorezed Tofi ekida. miadga erTs mSveniers totgadarTxmuls wifels, dauSina culi da waaqcia. sabralo, rodesac waiqca, daikvnesa. Cvens iqiT guguliskaba amosuliyo da jer xmels, Camosuls foTols ar amoscilebo-da. rodesac xe waiqca, gadiyreina zevidam foTlebi da wiTlad gamobWyvinda, cremlebi dasxmoda CaRrmavebuls gulSi~. erTi suleli kodala ki, romelic Wia-RuebiT savse futuro xes misdgomia, ar-xeinad TavisTvis bWobs: `netav, sul gadaxmes mTeli tye, aTaswilad is ajobeb-so... `uh, ra droebas gavatarebdi!..~ `samoTxe maSin damyardeboda qveyanaze — Wia-RuebiT aivseboda mTeli es aremare da... iqeife, biWo! gahkar da gamohkar nis-karti dRe da Rame~... vaJa-fSavelas poemaSi mindias gasvla bunebaSi warmodgenilia, rogorc adamia-nisa da bunebis erTianobis zeimi. is aucilebeli harmonia, razedac kacobrioba amdeni xania ocnebobs. mindia miTosidan, Zveli Tqmulebebidan gamoxmobili gmi-ria da amdenad —maradiuli: `roca ki gazafxuldeba, gamoiRviZebs qveyana, silaRe, simxiarule daseirnoben yvelgana. gaCndeba CirTi, yvavilni, ekonebian mwvanesa, mindia gafacicebiT sul mimoivlis mTa-velsa. yvela mcenares da mRilsa is egebeba salmiTa, bunebac vaSas uZaxis, mdidrad morTuli almiTa. yvavilni yel-gadagdebiT, daxatulebi kalmiTa `mindias gaumarjoso~,

Page 68: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

68

erTxmad atexen yiJinsa, xeebi foTlebs arxeven, buneba iwyebs bibinsa~. da erTxel... mindiam uRalata bunebas. da bunebamac maSinve Suri iZia. amieridan buneba mindias Tavis saidumlos aRar umxels, bunebis ena mindiasaTvis gaugeba-ria. buneba Ralats ar gvapatiebs, — amgvaria ZvelTuZvelesi Tqmulebis morali. vidre Cven `vaJas tyeze~ vfiqrobdiT, papam da SviliSvilebma moiares tye, er-Tguli saxedari fiCxiT datvirTes da soflisaken daeSvnen. amieridan es dRe am patara biWebs arasodes daaviwydebaT. brundebian papa da SviliSvilebi tyidan da axla sxva Jriamuli esmiT. cotac da bilikze qalebi gamoCndebian, mxarze didi kalaTebi SeudgamT da mxiarulad raRacas gasZaxian ukan CamorCenilebs; esalmebian papas da kalaTebs mcire xniT Zirs dgamen. ramdeni ram daukrefiaT qalebs: Sindi, tyemali zRmartli, askili... visac ra sdomebia da vinc risTvis wamosula. Tqvenc SegxvdaT rameo? ra Seg-vxvdeboda, daukrefavi aRaraferi dagrCeniaTo, — xumrobs papa. Cven ras gav-wvdebiTo, — icinian qalebi, — swored iqauroba, sadac Tqvenca yofilxarT, savsea SindiTa da tyemliTao. mogve eg saxedari, avkidoT, vera xedav, Zlivs mo-vaTrevT kalaTebso. da axla papa icinis, — mTeli tye, Sin migaqvT, es saxedari ras agivaTo. da ase, siciliT emSvidobebian erTmaneTs. papa da SviliSvilebi dawinaurdebian. qalebi ukan rCebian... es vinRa ari? vinRa wamoadgaT Tavze bindisas? monadire qoria! marTla qoris msgavsi, marTla qoriviT mzirali da moulodneli. mxarze didis ambiT gaudvia Tofi, papas da SviliSvilebs gamomcdelad uyu-rebs, tye marto Tavisi samflobelo hgonia da am samflobeloSi rom `sxvebic~ SemoWrilan, guli gadmovardnaze aqvs. magram papa risi papaa? — mudam mSvidi da auRelvebeli. sada hyofilxar, ra mogiklavso, — ekiTxeba, Tan gulSi fiqrobs, amas nadiric ar miekareba saTofezeo. qorias danaxvaze maxsendeba Cveni Sveli da aRar vamtyuneb Cvenebs, rom is Sve-li tyeSi ar gauSves, am qorias lukma ar gaxades. Sveli gazafxulis erT dRes mogviyvanes. ar gadavaWarbeb, Tu getyviT, erTi muWa iyo-meTqi. ramdenime dRisa Tu iqneboda. metyeve waswydomoda da xelSi aeyvana. vin icis, deda arca hyavda, vin icis, sul marto iyo, msgavsad vaJa-fSavelas Svlis nukrisa. metyeve xom monadire ar ari? metyeve tyeSi Tofs ar gaisvris, Tu vinmes SeSineba ar unda (is vinme uTuod tyisa da tyis binadarTa mteria), Tu Tavs nadiri ar daesxa. metyeves sakuTari qoxic aqvs tyeSi da am qoxis kari mudam Riaa. iqve devs asanTi, cota SeSa da fiCxi. SeiZleba nabdis Zvelac dagxvdeT, Tu gza agebneT da aqamde moaRwioT, Rame mSvidad gaaTeneT, cecxli daanTeT, gaTbiT da dilaze mec geaxlebiTo. am-gvaria metyevis qoxi da Tu arasodes gagiTenebiaT Rame im qoxSi, girCevT, erTi Rame mainc gaaTenoT. mTeli Ramis tyis cxovreba Tqvens gonebaSi gadaiSleba. bindisas Citebi Sewyveten WikWiks da siCume Camodgeba, mere cota xniT bulbu-lic igalobebs. bolos isic gaCumdeba da ifiqreb, ha, mTelma tyem Zils misca Tavio. Soridan mdinaris CxrialiRa ismis, sadRac axlos nakaduli morakrakebs, da TiTqos isic grZnobs Ramis siCumis idumalebas, isic xmadabal CurCulze ga-dadis. amboben, erTi piroba, ganTiadisas mdinaresac CaeZinebao da, albaT, isi-nic CaiZineben. sadRac Sors Wotma daikivla. buebma erTmaneTs gadasZaxes da isinic miCumdnen. axla ki marTla Camodga tyis Ramis siCume. magram ai, zed qoxTan raRacam SliginiTa da totebis lawaluwiT gadairbina. icodeT, es daTvia. burtyunic xom gesmiT, saWmels eZebs, etyoba gabrazebulia, sakbilo versad upovia, verc sadme fuRuro unaxavs, rom Tafli amoesvlipa

Page 69: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

69

(futkrebi tyeSic pouloben fuRuros da Tafls imzadeben), verc Txili upovia, verc sxva ram xili mougdia xelT. daTvi Cava xevSi da gadaikargeba. TiTqos isev Camodga siCume da uceb tura daiwyebs kivils. dedakaciviT kivis, ase ggo-nia, mSvelels uxmobso, namdvilad ki Tavisianebs eZaxis da isic sakbilos eZebs. gareT Tu gaixedavT, SeiZleba orma Tvalmac SemoganaToT, es mela mob-rZanebula, SiSi arafrisa aqvs, qoxis win dayuncula da Semogvcqeris, iqneb mec rame sakbilo vipovoo. yvela raRacas eZebs. nadirobis, mopovebisa da motacebis Rame damdgara. erTbaSad, sadRac raRaca daiymuvlebs. ymuili idumalia da Soridanve gvafrTxilebs, merideTo: mgeli! mglebi uxmoben erTmaneTs, jarad rom Seikran da sadme cxvris faras an saZo-varze gasul saqonels daecnen, magram amaze zamTarSi getyviT, roca TovliT gadaileseba mTa-bari. mglebi ymuian da maT ymuilze mTeli tye inabeba, yvela am ymuils usmens. tyeSi axla mxolod es ymuili mefobs. metyevis qoxSi ki cecxli Canavlda, qoxis urduli gadavketeT da nabdis Zvela-Si gaxveulebma Zils miveciT Tavi. magram tyis Cqami, xan axlos, xan Sors dar-xeuli mainc ar gvaZinebs, vidre bolos da bolos marTla ar CagveZineba da er-TbaSad sul sxva xmauri ar gamogvaRviZebs: isev Citebis galoba! dila moaxloebulia, xeebis kenweroebi mzis Soreuli sxivebiT SewiTlebula. frinvelTa orkestri dilis mobrZanebas sayovelTao galobiT xvdeba. cotac da metyeve gvestumreba… ai, am metyevem mogviyvana is umweo Svlis nukri. jer rZes vasmevdiT. mere nekeris Wama vaswavleT. nel-nela wamoizarda da erTbaSad Sveli gaxda. uceb Cveni ezo ecotava, Tavawyvetili sirbiliT asjer mainc Semourbenda iqau-robas. axteboda buCqebs, gadadioda malayebs, daiqanceboda da CrdilSi miegde-boda. vxedavdiT, rogor ufeTqavda ferdebi, veferebodiT da vgrZnobdiT, ra Za-lumad uZgerda guli. mere ezos gareTac gaixeda. mere xevSic Cavida. dadgeboda xramis pirad da SuadRidan moyolebuli mzis Casvlamde, gascqeroda SoreTs. SoreTSi moCanda tye. erTxel ZaRlebi daedevnen. gamoiqca, didedas kalTaSi Caujda, kiseri kiserze gadaaWdo da ZaRlebs niSnismogebiT gaxeda, aba xeli maxeliTo. vuyvardiT. erTmaneTTan `saubaric~ SegveZlo. da mainc is zne dasCemda: idga xramis piras SuadRidan moyolebuli mzis Cas-vlamde da gascqeroda SoreTs, sadac moCanda tye. sisxli yioda mis arsebaSi da tyisken uxmobda. ra icoda, rom, nebiT Tu uneblieT, misi samSoblo Cveni patara ezo gamxdariyo. tyes miuCvevels tyiurni daCagravdnen da maSin iq veRar daifaravda didedas Tbili kalTa. mas Tavisi saidumlo gauCnda, rasac aravis gvimxelda da, rasac mxolod xramis piras mdgari, tyisken mzirali TvaliT gamoxatavda. aman guli dagvwyvita da SeSinebulebma, kidev ufro rom ar dagvewyvita guli, sxvagan gavamweseT. man bina daido WavWavaZianT baRSi, winanadalSi. meti raRa undoda, WavWavaZianT baRi cotaTi hgavda tyes. iq Cvens gazrdil Svels, Cvenis fiqriT, mcire bedniereba unda epova. magram, etyoba amaSic movtyuvdiT. male momkvdariyo. es iyo didi xnis winaT.

Page 70: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

70

da vidre amas vixsenebdiT, Cveni papa da SviliSvilebi daemSvidobnen monadire qorias da Sinisaken wamovidnen. Sin ukve Relavdnen, sada xarT amden xanso, papas tuqsavdnen, barem mokali es balRebi vera xedav, rogor daqanculano. papa Tavs imarTlebda, daqanculan ki ara, saxedarze win egeni morbodneno. wyali ukve gauTbiaT da did gobSi balRebs fexebs banen. mere iwyeba vaxSami, sufraze moaqvT koWobSi amozelili cxeli lobio, axali, SuSxuna maWari, mwni-leuli, xili. ra gemrielia yvelaferi... ra gemrielia es daRlilobac. da ra gemrieli iqneba Zilic... * amasobaSi ki Semodgoma ganaxevrebula. enkenisTve, anu seqtemberi gasula da RvinobisTvec sacaa gava. mosavali venaxebidan da mindvrebidan, baRebidan da bostnebidan Sinisaken wamoviReT da axla vabinavebT. da, rogorc ityvian, Tu erTi patara zafxuli kidev gamova, sofeli sxva saqmeebisTvisac moiclis, ga-CaRdeba Semodgomis dResaswaulebi, niSnobebi, qorwilebi, mTidan dabrundebian mwyemsebi, adamianebi erTmaneTisaTvis moiclian da iqneba gadanaxuleba-gadmona-xuleba. axla ezoSi movataroT Tvali. vnaxoT Semodgomis ezo. Semodgomis ezo feradovania, TiTqos mxatvrisagan sagangebod Seqmnili. warmo-vidginoT Zveleburi saxli, myari qvitkirisa, kramitiT gadaxuruli da rikule-biani aivniT damSvenebuli. Tavad es saxli ukve warsuls ekuTvnis. axla amgvar saxlebs aRar ageben da amitom sagangebod Seqmnilis STabeWdilebas moaxdens Tqvenze. rogorc ki ezoSi SexvalT, maSinve gasaSrobad gamofenil CurCxelebs SeavlebT Tvals. CurCxelebi jer mxolod wiTlad Ruian. Robeebze namgliT aW-rili simindis fuCeCi miuyudebiaT, esec gasaSrobad gamotanili da mzis gulze mificxebuli, yviTeli taroebi erTmaneTze gadaubamT da, msgavsad yurZnis aki-dosi, aivnis boZebze CamoukidiaT, aqvea yurZnis jagani, gala nivrisa da xaxvisa, wiTeli wiwakis asxmula, yviTeli zafrana... ezoSi gafenil fardagze kakali ga-uSliaT, cota iqiT — lobio da dafxvnili simindi. yvelafers mze sWirdeba, mzeze gamoSroba da gamoyvana. sasimindedan yviTeli da TeTri taroebi ikriWe-bian. beReli xorbliTaa savse. sabZelSi bzea. iqve saTive dgas da maRali zvini. baRSi xbo icoxneba. marnis, sabZlis da beRlis saxuravebze gogrebi. suraTi sruli ar iqneba Tu ar vityvi, rom marnis kari farTod gauRiaT da iqidan axa-li maWris suni gamodis... da yovelive erTad aRebuli, qmnis feradovan suraTs, romelzec mxatvars feri ki uxvad gaunawilebia, magram yvelaferi mainc erTi miznisTvis, erTi saTqmelisTvis daumorCilebia: es Wirnaxulis silamazea. silamazisaken ltolva adamianis ZvelTaZveli Tvisebaa, yofaSi damkvidrebuli silamaze ki saukuneTa manZilze yalibdeba, tradiciul iers iZens, ixveweba da Cvenamde modis rogorc dasrulebuli xelovnebis nimuSi. zvins dgams glexkaci da es ostatis xeliT dadgmuli zvinia, wuns ver dasdeb, proporciebi dacu-lia, adgili — didebulad SerCeuli, zvini aucileblad aq unda iyos, amis ga-reSe suraTi, romelsac `Semodgomis ezo~ hqvia, srulyofili ver iqneboda. ai, am gogrebis ganlagebasac ki ostati sWirdeboda, gamoucdeli xeli ise daaxva-vebda, Tavsa da bolos ver gaigebdi, aq ki yvelaferi gaTvaliswinebulia, kompo-zicia arsad irRveva. mzes mificxebuli gogra aucilebeli detalis mniSvnelo-bas iZens, an es tikic, anu Txieri, raRa axla dasves marnis karTan da Tanac samfexa xis skamze, darbaisluri RipiT, rom aqaurobas swored simaZRris da si-uxvis feri dasdos. Tumca Sig jer araferi asxia, magram tiki mainc didebulad gaberila da imgvarad Semogvcqeris, TiTqos mis gareSe aqauroba arafrad eRi-reboda, da kacma rom Tqvas, marTalic aris, es tiki `Semodgomis ezos~ aucile-beli detalia. iqiT, saCexSi rom WurWeli CaumwkrivebiaT, Camuqebuli ferisa, esec sWirdeba aqaurobas, radgan mis Tavze Camokidebuli grZeli, yviTeli as-xmula zafranisa, ufro CaxCaxa fers iZens, ufro ikveTeba siyviTle. asevea foni

Page 71: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

71

Jangisferi kramitisa, yviTeli gogrebis ukan rom gadaRebila. xo, es namdvili ostatis xeliT Seqmnili suraTia. axla gzidan xmauri ismis da xmaurSi ikveTeba erTi sityva: WurWeli! WurWlis gamowvas saqarTvelos yvela kuTxeSi TiTo-orola sofeli misdevs. erT kuTxeSi erTi sofelia ganTqmuli, meoreSi — meore, da im soflebSi ga-momwvari WurWeli saukuneTa manZilze hyofnida saqarTvelos. kaxeTSi vardisu-bani da iyalTo iyo ganTqmuli da iqauri ostatebi, qiziyelebTan erTad, amara-gebdnen im mxares, imereTSi dResacaa cnobili SroSis WurWeli. rogorc ki su-ramis uReltexils gadavalT da ubisas gavcdebiT, TvalSi SemogvanaTebs gzis piras Camwkrivebuli nair-nairi doqebi, xeladebi Tu jamebi. es kopwia imeruli WurWelia, yelmoRerebuli da amayad mzirali. da am WurWlidan wamosuli wya-ros wyali an Tavankara Rvino, TiTqos mTeli bunebis xmas gamoscems, rakrakebs, rogorc wyaro mTvariani Ramis siCumeSi. axla albaT iyalToeli an vardisubneli meWurWleebi Camogvividnen. Cveni oTxi drois ambavi xom kaxeTis sofelSi gaivlis. Saraze mZimed modis di-di uremi. uremSi, cxadia, xarebi SeubamT. Walebze kidev maRali lastebi aqvs mikruli da oTxiv mxriT SemoRobil uremSi awyvia veeba kokebi da kokurebi, litrianebi da WinWilebi, mawvnis da mwnilis qilebi, jamebi da jamfilebi. lastis Tavze amoCril manebze wvrili WurWeli gamoukidiaT, aq ufro saymawvi-lo WinWilebi Warbobs. WinWila raRaa? patara, erTi cida WurWeli, romelSic erTi Wiqac Zlivs Cava, magram wvrilfexobas ki Zalze sWirdeba, amTaviTve rom Sromas mieCvios, wyalze wasul didedas an dedas TviTonac sakuTari WurWliT gahyves da Tavisi wili civi wyali miitanos. erTi sityviT, WinWila momavali Tebroleebis WurWelia. `Tebrole midis wyalzeda, koka udgia mxarzeda~. WurWels rogorRa swvaven? esec mTeli moTxrobaa. magram sityvas Zalze gagvig-rZelebs, marto erTi vTqvaT: lazaTianad! yvelaferi, rac kacis xelidan gamo-dis da rac yoveldRiur yofaSi gvWirdeba, aucileblad lazaTiani, anu lamazi unda yofiliyo, ai axla, ar urmis Walebzec, lazaTiani WurWeli gamoufeniaT: koka. didi kokura. xelkokura, sura. suranitra — maRlebi, dabalyelebi, pir-viwro da utuCo. mere modis dabalwylis xelada, cotaTi pirgadaSlili, tuCi-ani. mere nitra — pirviwro, maRalyela, raTa wylis smis dros wyali nitris yelSi ixrCobodes da ruyruyebdes, ris gamoc Turme ruyruya nitrasac eZaxian. bavSvebisaTvis ki, rogorc giTxariT, patara WinWila, — nitrisnairic da xela-disnairic. ufro darbaislurad Semogvcqerian (cxadia, uremi gaCerda, WurWeli CamoiRes da saCveneblad iqve, Sarispiras gamofines, amasobaSi xalxic mogrovda da gaCaRda vaWroba) Rvinis WurWlebi: Cafi, Cafura, xelCafi, doqi, orxeladia-ni, samxeladiani, gozauri — yvelas Tavisi cali yuri abia da patrons elode-ba, wamiyvaneTo. maT ukan qilebi Camwkrivebulan: qocoqila, Ziriqila, calyura qila mawvnisaTvis, oryura qila erbos Sesanaxi da amitom erbos qiladac wode-buli, sajero qila, anu didi mawvnis qila, saduRari qoTani, patara pirgadmoS-lili koWobi — kerZis gasakeTeblad, cxadia, umetesad lobiosi. axla saxaSe (puris xaSis, safuaris Sesanaxad), axla jamebi: jamfila, arjamani, qaTmisaWme-li, kerZis Camosarigebeli jami... ai, ramdeni ram SeZlebia Tixas. amasobaSi Cvenma mezoblebma WurWeli Camoiriges. arc patarebs dawyvites guli da imaTac dauTiToves WinWilebi. yvelani wavid-wamovidnen, meurmeebma konkila gamoacales urems (xarebs rom mcire xniT daesvenaT da simZimeakidebulni ara mdgariyvnen, urems konkila, an Ronieri boZi Seuyenes, romelic urems maRla swevs da uReli xarebs aRar awvebaT) da imav ZaxiliT ganagrZes gza: WurWeli! WurWeli! SuadRe ukve gadasula da papas saToneSi fiCxis kona moaqvs.

Page 72: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

72

es imas niSnavs, rom dRes Tone gaxurdeba da purs gamoacxoben. magram vidre puris cxoba daiwyebodes, gavixsenoT is dRe, roca wisqvilSi wa-vediT. es axlaxans iyo, Wirnaxulis dabinavebam gadagviyola da safqvavisTvis veRar movicaleT. safqvavi ki dagrovda — jer is xorbali, mkaTaTveSi rom did beRelSi SevinaxeT, mere is simindi, agvistos damlevs rom movtexeT, taro-ebi gavaSreT, sacexvelaze davcexveT, marcvali gadavarCieT da isev mzeze gav-fineT, kargad gaxmeso. kargad Tu ar gaxma, ise wisqvilSi ver waviRebdiT, ar daifqveboda, cudi fqvili gamovidoda da mWadic daRrejili. aba, daRrejili mWadi vis uyvars? iqac ki, sadac puri mefobs da mWads xilad Tu miirTmeven, mWadic, rogorc yvela sxva ram, gulmisasvlli da koxta unda iyos. koxta Wa-debs davacxobTo — gansakuTrebiT dasavleTSi ician Tqma da Tanac Tixis ke-cebSio. qarTl-kaxeTSi ki, msgavsad purisa, mWadsac ToneSi acxobdnen, Tumca ke-ci vin akrZala, visac piris gemo hqonda, iman kecis yadric kargad icoda da kecSi gamomcxvari mWadisac. es simindi mainc Zlivs gadavarCineT, arc es ari advili mosayvani. amasac sul fereba unda, Toxna, balaxis Semocla da rwyva. nami uyvars siminds. arc es da-vakeliT, magram axla sxva mteri gamoCnda _ frinveli, rogorc giTxariT, saf-rTxobela davudgiT da is safrTxobelac arafrad Caagdes. da bolos — daTvi! zRaprebSi da leqsebSi `daTunia-drunCa~ uwyinari, keTili vinmea, arafers dagi-Savebs, qomagi kia, keTilsa da avs Tavisi mokle WkuiTac kargad arCevs, magram icodeT, magari wuwkia! rogorc ki simindi Semovida da sakbilo gamoCnda, Sua-Ramisas moadgeboda yanas da daiwyebda faCi-fuCs, Tan burdRunebda, albaT, sib-neles uCioda, verafersa vxedavo. Tu gaugebdnen, daafrTxobdnen, magram mezvre da mevele sul mis lodinSi xom ar iqnebodnen? mere is iyo da safrTxobelac dadges. cota xans uyura, gulSi albaT gaecina, afofxda, Camoxsna da nakuw-na-kuwad aqcia. mere ReleSi sarekela daudges, daTvs atyuebda, ar moxvide, suli-eri varo, sarekelasac erTi-ori dRe uyura, bolos frTxilad miuaxlovda, isic amoiRo wylidan da miamtvria. xafangic daudges, magram ar motyuvda, mo-saklavad mainc ver gaimetes, raRa darCa, mobrZandes, gana ra unda Wamos imdeni, CaixeTqos muceli, sacaa taros movtexavTo. ase moviyvaneT simindi da axla wisqvilaSi migvaqvs, didi sacaloebi (anu uxeSi qsovilisagan Sekerili tomrebi) xorbliT aris savse, momcroebSi da toprakeb-Si ki simindia, TeTri — calke, yviTveli — calke. mewisqvile, cxadia, berikacia. asea miRebuli imTaviTve. Tanac Tma sul fqviliT aqvs daTrTviluli. fqvili mosdebia mTel wisqvilsac, xis farRalala kedlebs, kars, kramitis sa-xuravs, Sexval Tu ara... Sexval ki ara, Soridanve gecema wylis xmauri. es mdi-naris wyali Cxrialebs RarSi, rom dolabi daabrunos. Rari grZelia, maRlidan-ve daSvebuli da wylis Zalac Zlieria. mrgvali, koxtad gaTlili, mZime wisqvi-lis qvebi nela brunavs, nela imitom, rom kargad daifqvas Tu Zalian aCqardeba, fqvili wminda ar gamova. marcvali xvimiraSi iyreba. xvimira xisganaa Sekruli, zemoT farToa da TavRia, qvemoT wvrildeba, pirdapir qvis Sua nawils, muWis simsxoze rom gauxvretia qvismTlels, Tavze dahkidebia da iqidan nel-nela uSvebs TiTo-orola mar-cvals, nela, magram gabmiT, amaSi exmareba sarekela, romelic qvaze xtunaobs da Tavad icis, ramdeni marcvali CauSvas xvimiridan. da, raRa Tqma unda, rom qvismTlelic sagangebo ostatia da advilad ver iSovi, wisqvilis qvis kodva (ase hqvia) Znelia. ar gagigiaT, naTqvami, Tunda qva makodi-neT, oRond eg saqme amaSoreTo. wisqvilis damdgmelic ostatia da TviT mewisqvilec, romlis simarjvezec di-dadaa damokidebuli, rogor fqvils waviRebT dilaze saxlSi. dilazeo? maS mTeli Rame gagviTenebia wisqvilSi! xo, aq unda viyoT. axla sacaa imisi jeri Camoifqveba, vinc Cvenze win movida wisqvilSi, mere Cveni daeyreba, Tanac simindi ifqveba da nasimindarze Tu dav-

Page 73: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

73

fqviT, ar ivargebs puris fqvili. sagangebo gawmenda sWirdeba nasimindar xvim-ras da qvas. ai, morCa yvelaferi. mewisqvile xvimraSi ixedeba da xedavs, ro aRaraferia, ga-reT gadis da mcire xniT wyals gadaugdebs, rom wisqvilma daisvenos, tyuilma xaxunma qvebi ar gacviTos. mcire xanic da Cveni xorbali sufTa xvimraSi iyreba. amasobaSi mamaCvens sagzali amoulagebia, mewisqviles gamaspinZleba unda. mere ra, rom minds aiRebs (mindi Cveni xorblis nawilia, mewisqviles gasamrjelod rom unda davutovoT), wesi mainc wesia, adaTs dacva sWirdeba, Tanac uamisod, tkbili sityvis da dalocvis gareSe, ra gaiyvans Semodgomis amodena Rames. da marTlac iwyeba guliTadi saubari sawisqvilo saubari, wynari, monotonuri, rogorc monotonuria TviT xma dolabisa da wylis Cxrialisa. sadRegrZeloTa Soris (Cven ukve `gvZinavs~, Tbili nabadi gvaxuravs da Tavi jirkze gvidevs, magram mainc yvelaferi gvesmis) erTi is ari, romelic gamoiT-qmeba survili, rom fqvili kargi gamovides da patrons sasikeTod moxmardes, sul lxinSi da qorwilebSi daecxos SoTebi. fqvili, etyoba, kargi gamovida, Sin waviReT da dRes ukve, cxoba iwyeba. dilaadrianad bebom saxaSedane xaSi anu safuari comi amoiRo, kargad gaaTbo da fqvilSi dauwyo gaxsna, fqvili da wyali nel-nela ereva da varclic nel-nela ivseba, comi did xans ziles, xan deda zelda, xan bebo, Tavisi damWknari xelebiT. daiqancnen, maggam mainc kmayofilebis Rimili ukrTiT, kargi comi mov-zileTo. axla coms gafueba sWirdeba, safuari da marili Siga aqvs. zemodan Tbilad, tomrebiT SefuTnian da ramdenime saaTs egre toveben, da roca dRis bolos tomrebs gadaxdian da coms xeliT gasinjaven, yvelaferi cxadia: comi afuebula. xels rom daaWer, isev zemoT amodis da amgvari comiT gamomcxvar purze albaT veravin ityvis, ufuariao. amasobaSi Tonec gauxurebiaT im fiCxiT, papam rom CamoutanaT tyidan. walmiT maSin gaaxureben, roca venaxebi gaisxvleba da walami eqneba, anu vazeb-ze SeWrili zedmeti totebi, walmiT gaxurebul Tones ufro aqeben. walamze Semwvari mwvadic ufro sapatio mwvadad iTvleba, Cven ra viciT, visac piris ge-mo kargad moexsenebaT, albaT, esec imaTi mogonilia. ali amovardeba da ukve mTeli ubani gaigebs, rom Tone xurs. mere ali nel-nela Canavldeba da Tonis Ziri wvrili nakverxelebiT gaivseba, TviT Tonis kedlebi ki alisfrad varvardebian, rac imis dasturia, rom kedle-bi kargad gaxurda da puri ar Cacviva. mere aiReben marilwyals da gaxurebuli Tonis kedlebze sagveliT moasxureben TuTqs, anu nacars moayrian. didi simxurvale ar misceso da iwyeba cxoba, bebo comis patar-patara gundebs aiRebs da SoTis formas aZlevs. deda ToneSi ga-dawveba, moiqnevs coms da... miekra kedelze! es ra Zneli yofila puris cxoba... dedas almuri asdis saxeze, roca ToneSi Caixreba, gveSinia, Sig ar Cavardes, magram ara, es wlobiT naswavli saqmea da dedac ukve daostatebula, daRliT daiRleba, magram ToneSi ar Cavardeba. tyap! da erTi SoTi RadarSi Cavarda! iyos, xels ar axleben. ise ver gamoacxob, erTi mainc rom ar Cavardes. amas kuti puri hqvia. naRver-dalSi TavisiT gamocxveba da imasac amboben, namdvil SoTze ufro gemrieliao. marTla, sul dagvaviwyda gveTqva, rom vidre SoTebis cxoba daiwyeboda, orio-de lavaSic Caikra. jer erTi imitom, rom Tone gamoscades, aba mzad aris Tu ara kargi SoTis gamosacxobado, meorec, — aseTia wesi. wess ki wlebi da zogjer saukuneebi qmnian. rogorc ki lavaSi Caakres. mTel aremares moedo axali puris suni. ukve bin-ddeba, xalxs saqme ara aqvs da aqeTken ixedebian, saTonedan (saTone erTi uked-lebo, kramitiT gadaxuruli fardulia), deda gasZaxiT, modiT, ra Soridan iyu-rebi, lavaSi gafxriweTo. isinic TavpatiJs aRar daideben da modian. qalebi

Page 74: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

74

arian, dedakacebi. kacisa ki ara da ymawvilis miSvebac ar SeiZleba TonesTan, cota sasacilo mizeziT, aq rom ar iTqmeba. amis gamo daiTxoves TviT erTi wlis gogiac, Zlivs rom dabancalebs da qalebi icinian, magisgan raRa gindaT, ras gviSavebso. am sicilSi moaqvT mwnili, erTi xelada Rvino, ra Tqma unda, yveli da xili... cxveba puri, iTqmeba aTasi ram. puris surneli axla ukve mTel ubans mosdebia. SoTebic ukve gamomcxvara, dabrawula, kinWutiT (Cangalia grZeli rkinisa, pu-ris yuaSi CasarWmeli) da astamiT (isic rkinisaa, qvemoT viwro, danasaviT piri aqvs da gamomcxvari puris Casafxekad xmaroben) xdian da am dros, roca gan-wyobilebac xalisiania da sulSic erTi Wiqa Rvino Casaxlebula, Tvali mzirad unda gqondes, axlomaxlo Tu vinme gaivlis, aucileblad unda miawodo cxeli SoTi da erTi Wiqa Rvinoc SesTavazo. ase iyo maSin... roca puri moixdeba, erTxelac msubuqad amoaprialeben Tones da napuralze ax-la mWadebi cxveba. bolos ki... risTvisac dilas aqeT ki ara, ori dRea emzadebodnen, Cirebis Caki-debaa. winaswar Cxirebi damzadda. esenic papam gamoTala tyeSi, leRvisa da atmis CirisaTvis grZeltotiani Cxirebia saWiro. warmoidgineT patara xe da misi gabarjuli, Tavwamaxuli, gaTlili totebi, am totebze Camoageben dafcqvnil atams an leRvs. dafcqvnils imitom, rom ufro tkbili gamovides, CamiCisaTvis ki mokletota Cxirebia saWiro. toti imsigrZe unda iyos, razec erTi kargi yurZnis mtevani Camoekideba. Cirebi asxmulia da naRverdalSi axla kedlebis gaswvriv kramitis patara natexebs yrian, raTa Cxi-ris Ziri am natexze Cadga, Torem Tu pirdapir naRverdalSi moxvda, daiwveba da SeiZleba aaldes kidec, ase nel-nela Cahkideben asxmul Cxirebs da, roca amas morCebian, zemodan gasdeben xarixaze gadakidebul yurZnis CurCxelebsac, raTa esec CamiCad iqces da CamiCis CurCxela amovavloT, magram es, ra Tqma unda, ma-Sin xdeba, roca saTaTared vemzadebiT. es ari da ubanSi axla Semwvari xilis surneli dgeba. es sul sxva surnelebaa, marTla Semodgomuri, aTas sxvaSi gamosarCevi da dau-viwyari. mere? atami da qliavi araferi, mere leRvis Cirs sWirdeba fereba. aiRebs bebo brtyel sip qvas da fardagze dadebs. iqve moimarjvebs filTaqvas, gverdiT moidgams badags da Semwvari leRviT savse xonCas. jer sip qvaze ba-dags gadausvams, mere TiTo cal leRvs dadebs da filTaqviT mrgvalad daab-rtyelebs, leRvebi erTi zomisa unda iyos, rom koxtad aisxas. ginaxavT leRvis Ciri, bazarze asxmuli, mTlianad Saqris mtverSi gaxveuli? es Saqris mtveri ar unda iyos. badagSi gabrtyelebuli leRvi TviTon unda Ca-Saqrdes da amgvari feric TviTonve daidos. ra dagvaviwyda? xo, marTla, gogra da simindi, magram es maSin, roca ToneSi Cxirebi ar gveqneba Casakidi. xokera gogras Suaze gaWrian da pirdapir RadarSi Caamxoben pirqve. aqve, nakverCxlebze iwveba simindis taroebic. bolos ki `puris moTxroba~ imiT mTavrdeba, rom isev mezobeli gvaxsendeba. roca mTeli saqme morCeba da Tonesac Tavisi saxuravi gadaefareba (Ciris Cxi-rebi Sig ari). bebo Cadebs sacerSi an xonCaSi erT-or SoTs da yvelaze axlo-bel mezobels gadaawvdis. ase iyo winaT. puris surneli, pirvelyovlisa, mezobels miswvda. samezoblos ki Tavisi wili aqvs. * dReebi ki marTlac Semodgomuria.

Page 75: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

75

yvelani amboben, rom wels Semodgoma Tbilia da zamTramde erTi `patara zaf-xuli~ kidev gamovida. mze alersiania da did-patara mzes eficxeba. yvelani ga-reT gamofenilan. qalebi calke Woraoben, kacebi imaze bWoben, rodis Camoita-non tyidan SeSa. es mze nu gatyuebTo, erTi wamoqrolva da zamTaric karzeao. qalebSi viRaca ityvis, rom mavansa da mavans dRes niSnoba aqvs. viRaca xiTxi-Tebs, gaasaRes rogorc iyoo (avyias ra gamolevs). sxvebic uborotod gaicineben da axla kacebs gadasZaxeben, ar dagpatiJeso? niSnobaSi raT unda davepatiJneT, sacaa qorwilic iqnebao, qorwils ufro grili dRe uxdeba, zamTrispiri, Rvino rom pirdapir janSi wavideso. xumroba grZeldeba da axla uremi gamoCndeba (nu dagaviwydebaT, Cveni bavSvobis Semodgomaze uremi iyo did pativSi), didi qvebiT datvirTuli, rac imas niSnavs, rom viRaca saxls aSenebs, meurme Cerdeba da yvelani ekiTxebian, kedlebis amoyvana rodis daiwyeo, qarTuli kramiti sad iSoveo. sada da iyalToSi an vardisubanSi, ar iciT, sada wvaven karg kramitso? kalatozi vina gyavTo? mavanio... yvelani icinian (Tu cudi kalatozia) an yvela-ni Tavs iqneven, kargi ostatia, gamrjea, marto cisken ar iyureba, rodis Cava mze, rom vaxSmad davjdeo. qalebi sxva kalatozs gaixseneben, iman ro iciso, dajdeba da gaabams, dilamde wrupavs Rvinos, imisi gaZRoma ar iqnebao, meore diliT jer isev Zil-buranSia, mova da axla arays Cacecxlavso. eex, sadRa ari-an Zveleburi ostatebio (maSinac Zvels mistirodnen) an durglebi sadRa aria-no? mere sxva qali ityvis — Cemi mamamTili ar gaxsovT, ra durgali iyoo, imi-si gaSalaSinebuli ficari sarkesaviT krialebdao...…rogor ar gvaxsovso, karga-dac gvaxsovso... da isev sicili. modi da gaige, raze icinian! axla yvelani saxlis aSenebaze laparakoben. viRaca andazas ityvis: `saxli avage, Tavi wavageo~, rac imas niSnavs, rom sax-lis ageba advili ar ariso. axla sxva wamoeSveleba — `saxlsa didi comi un-da, asi fuTi safanelio~ da yvelani xarxareben — eg colzea naTqvamio, etyo-ba, Seni coli ver gaimeteo. axla is droa, romelimem Tqvas, aba tyuilad ras iqavebT mag enas, dedakacma lobio Sedga, mwnilica gvaqvs, Rvino xo Tqvenc iciT da jandabas, barem wamodiTo, viRaca SeaSvelebs — erTi-or samwvades mec wamogiRebTo da gaiCarxa saqme. magram vidre marTla Seibudebdnen (ukve saRamoc wamoeparaT), gzaze Cardaxiani uremi gamoCndeba. pirvels male meore mohyveba, meores mesame... da ukve balRebis yiJinic ismis, urems adevnebian da gaiZaxian: — SegewioT! — SegewioT! urmidanac mxiarulad pasuxoben: didi madlobao, Tqvenc SegewioT wminda gior-gis madlio. Cardaxiani urmebi daZrulan, rac imas niSnavs, rom mTel Cvens mxareSi gabneul eklesiebs Tavisi mrevli unda mieaxlos. — saiTken gagiweviaT, SegewioT imisi madlio, — locaven qalebi. balRebi ki isev sazeimod dasWyivleben: — SegewioT! — SegewioT! urmebs fardagi aqvT gadafarebuli. jer wnelebiT gadaurkalavT `saxuravi~, me-re fardagi miumagrebiaT. urmebSi logini da nabdebia dagebuli da iseTi siT-bo modis, ifiqreb, netavi mec gamaxvia im Tbil nabdebSi da alaverdobaSi wamiy-vanao. urmis Tavze `farani~ hkidia. kofosTan sagzali awyvia. sadRac WuWruta-nidan batkani iWyiteba da `bes~ gaiZaxis. SeTqmuli batkania, albaT daklaven da Seswiraven, Walze cikanic gamoubamT da baka-bukiT mihyveba Wriala urems. Soriaxlos ZaRlebi modian. isinic ar dautovebiaT Sin, Tan wamouyvaniaT. kace-bi da qalebi qveiTad modian da, Tu daiRlebian, albaT mereRa Seibudeben im Tbil uremSi. gza ki grZelia. ori-sami dRe da Rame unda iaron, aqa-iq daisvenon, cecxli da-anTon, ivaxSmon, Tvali moatyuon da kvlav gza gaagrZelon, vidre bolos ar ga-moCndeba TeTri taZari. netavi Cvenc wagviyvana!

Page 76: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

76

netavi im mura qofakTan erTad mogvatara amodena gza, Ramis Cumi gza, idumale-biT savse. netavi Cvenc gagvxvia Cardaxis urmis siTboSi, romelic sul sxva siTbod gveC-veneba. netavi Cvenc gvaocneba im Soreul taZarze, sadac dagvxvdeba mRvdeli, aswevs jvars da dagvlocavs. sxvebi midian, Cven ki ara, da Cven isRa dagvrCenia, kvlav mivaZaxoT Cardaxian urems: — SegewioT! — SegewioT! magram axla sxva Cardaxiani urmebi gamoCndnen. ase iqneba mTeli Rame, ase ivlian gadabmulad da TiTqmis dausruleblad. mTvariani Rame mainc daudgebodeT... wvima mainc ar SexvdebodeT. Tumca ra? wvimiani Ramec kargi iqneba. wevxar uremSi, fardagiani Weri gicavs. Tbilad gaxveulxar nabadSi, gareT ki wvims... *** axla ki dadga is dRe, rom karga xnis naocnebari avisruloT: sxvenSi unda aviparoT. aparva ra sakadrisiao, — ityviT da marTalnic iqnebiT da arc iqnebiT marTal-ni. aparva imitom, rom dideda ar gviSvebs: ra dros sxvenSi asvlaa, aqedanve rom dasWamoT yvelaferi, gazafxulamde raRa gagvyveso? SarSan, aRdgoma dRes, yur-Zeni da msxlebi rom gamogiCineT, kargad agitydaT Jriamulio? jer ezo isev savsea xiliT (sadRaa savse?) da sxvenSi agiSvebTo? Tanac TaobiTve egre Tqmu-la, axal wlamde sxvenSi asvla ar SeiZleba, ha da ha, Soba dRemde, arc CurCxe-las gaxlevinebT xels, arc CamiCs da arc Cirebso. didedas naTqvami kanonia. da Cvenc, sxva ra gza gvaqvs, morCileba gvmarTebs. Tanac `TaobiTve egre iyoo~. da mainc unda aviparoT sxvenSi, sawuwkrad ki ara, ise, Tvalis mosatyueblad, cnobiswadilis dasakmayofileblad. vadac daTqmulia: dideda rom mzis Casvlis win xbos dauwyebs moferebas (amas yoveldRe sCadis) swored maSin gavqrebiT, mividgamT kibes da sxvenSi aviparebiT... Tumca ara, kibe ar gamodgeba, am maRal kibes Sin ise ver SevitanT, didedam Tvali ar Segvas-wros. maSin karadaze davdgamT skams, skamidan avfofxdebiT da sxvenis sar-qvels xeliT mivwvdebiT. avxdiT da... mere Cven viciT. saxlis Werze sxvenSi asaZromi iyo amoWrili da xis xufiT Tavdaxuruli. kar-gad Tu ar daakvirdebodi, SeiZleba verc SegemCnia, magram asaZromi arsebobda da Cvenc kargad vicodiT misi arseboba. Sin aravin ar ari. yvelani sadRac gakrefilan. ai, dideda Cacucqda xbosan da dauwyo alersi. xma aqac gvesmis, Cemo aseTo da iseToo, Cemo niSav, Cemo xuWu-Wao, aba erTi eg Wkviani Tvalebi maCveneo. ra dawirpluli xaro... ras ar eubne-ba, Cven ki mivfofoxavT. skamis sazurgeze vdgebiT da ha, saZromis xufs vawve-biT. `xufi~ jer jiutobs, mere erTbaSad aiweva da gadaixdeba (cali mxare an-jamebiT aqvs dabmuli, rogorc `kars~ ekadreba): veWidebi Weris ficrebs, mTeli taniT zemoT miviwev da ha, ukve sxvenSi var... axla biZaSvils vaniSneb, nu geSi-nia, amodi-meTqi da xels Camovuwvdi. is aqeT-iqiT ixedeba da marTla eSinia. bolos, raRa Tqma unda, amodis... Tvali binds nel-nela eCveva. sxvenis mcire sarkmels vaRebT da... es ra samoTxe yofila?! daicaT, jer suli moviTqva.

Page 77: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

77

mivayuradoT, didedas xom arafeori gaugia. ara, dideda Tavis fuCinasTan ganagrZobs alerss. ai sxvenic: jer yurZnis CxebiT, akidoebiT da jagnebiT daviwyoT. saxlis sayvaveze (mTavari Tavxe, yvelaze mZlavri, romelsac kavebi eyrdnobian, kavebze ki mZime kramitebi Camwkrivebulan) lursmnebi CaurigebiaT da am lur-smnebze hkidia yurZnis jagnebi, Cxebi da akidoebi. jagnebs TavSi patara oT-xkuTxa qaRaldebi aqvs `saxuravad~ Camocmuli. es ras daiWers? swored rom ar unda daiWiros! miepareba kavebidan gadasuli Tagvi jagans, Tavisi mokle WkuiT fexs moikidebs im `saxuravze~ da tyap! — Zirs Camovardeba. esec Taviseburi `maxea~, msgavsad safrTxobelasi da sarekelasi. yurZeni ukve SemWknara, magram mainc kargadaa Senaxuli. aqeTa kuTxeSi msxlebi gaufeniaT, is msxlebi, jer isev mwvane rom daikrifa, axla ki narinjisfrad ga-dayviTlebula. iqiT vaSlebia, zogan — loyawiTeli, TuraSauli, zogan — Cay-viTlebuli sxvenis SuaSi dakrolili kakali dazvinula. kidec imitom ismis Ram-RamobiT kaklebis Cxriali. albaT Tagvebs gaubamT buqnaoba da hgoniaT, rom mTeli es qoneba imaTia. Weris kuTxeSi erTmaneTze gadawnulan simindis taroe-bi, boloSi ki ras aRar gaarCevs Tvali: akvani, gamousadegari kidobani da zan-duki (xo ar gadaagdeben, egdos, vin icis rodis dasWirdebaT). Zirgaxvretili varcli, qvabebi, CaJangebuli sinebi da doqebi. yvela Zveleburi, yvela Zvelis-Zveli yvela gamousadegari, magram mainc gamosadegi, radgan sxvenis sibrZne am-gvaria: gamousadegari nivTi ar arsebobs, odesme SeiZleba yvelaferi dagvWir-des. biWos, es ra gdia bnel kuTxeSi? Zveleburi dambaCa! Savi CaJangebuli... ra iqneba, rom gavisroloT? ara, dideda gaigebs da daviRupebiT... es raRaa? `buzika~ — patara garmoni, Tagvebisagan daxruli da Camtverili, aba gavwioT! daiwripina da CaCumda… frTxilad, aravin gaigos! eg raRa iqneboda? albaT daira... axla marto CarCoa misi, sacrismagvari CarCo, tyavis guli. etyoba, Tagvebma gamoWames. esao? oo, — `wuwka lampa!~ konservis qilis msgavsi Tavi gauxvretiaT da pat-ruqis magvari raRac CaurWviaT: nu geRimebaT, bebo ambobda es `wuwka lampa~ rom Camoitana Cemma mamamTilma Telavidan, mTeli sofeli amodioda sanaxavado. netavi sul aq gvamyofa... mere ra, Tu xeli arafers exleba? qurdebi xom ara varT? aq mxolod cnobiswa-dilma amogviyvana. mainc ra aris im saocnebo sxvenSi, sadac Soba-axalwlamde fexis amodgma ar SeiZlebao?.. magram qvemoT raRac xmauri ismis. cotac da didedam dasWeqa: aq ra ambaviao? es skamebi vin aRmarTa karadis Tav-ze, an sxvenis kari vin Sexsnao? aba erTi gamomxedos, romelia is vaJkacio! mag-ram vaJkacebi ukve vimalebiT da sxvenis bnel kuTxeSi viyuJebiT. dideda wamiT Cumdeba, mere skamebis raxa-ruxi iwyeba, rasac mSvidi xmac mohyveba: brZandebo-deT manda, me ra menaRvleba, dagixuramT CamosaZroms da vnaxoT erTi, rodemde gasZlebT mSier-mwyurvalni, ra didi mecixovneni Tqvena myavxarT, mzis Casvlam-dec ver moiTmenT, fSrukuniT damiwyebT Zaxilsao!” da Cvenc, meti raRa dagvrCe-nia, marTlac fSrukuniT viTxovT patiebas, aRTqmas vdebT, rom Soba-axalwlam-de ki ara, es raRac sxvenia Tu dardubala, fexsac aRar amovadgamT... da, raRa Tqma unda, rom didedac didsulovania (erTi xanoba ki viTom Cafiqrda, viTom vyoymanobo, da es `erTi xanoba~ sakuned gveCvena), CamobrZandiTo, gvepatiJeba da Tan Cvens mama-biZebs gasZaxis, erTi damixedeT amaT vaJkacobaso, Tqvenc mog-rovdiT mezobleboo. mezoblebi ar modian ( da arc didedas daupatiJia isini xmamaRla) da Cven nel-nela, ise, rom yvelas Tvals varidebT (`daxeT, rogor miaqvs piri miwiskeno,~ — dagvZaxis gamarjvebuli dideda), skamze movikidebT

Page 78: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

78

fexs (amaSi ukve yvelaferi gexmareba), iqidan rbil taxtze movadenT tyapans da pirdapir ezoSi gavrbivarT. **

kidev ra xdeba Semodgomaze? yvelaze mTavri lamis dagvaviwyda: Semodgo-ma qorwilebis droa. biWma Tu gogo Seiyvara da gogosac surs, rom biWisa iyos, an Tu gaZvra-gamoZvra maWankali da biWis mSoblebs STaagona, rom mavanisnairi gogo dedamiwis zurgze ar dadis, mzes eubneba Sen Cadi, me unda amovideo, go-gos mSoblebs ki umtkicebs, ra Wkviani, ra tanadi, ra Tvaladi biWi meguleba, ro Sexedav, ityvi, netav Sens mSoblebso, bolo uTuod qorwilisaa. erTmaneTis TvalTvali zogjer mTeli weli grZeldeboda. qalianni ambobdnen, — ra mouT-menloba agitydaT, Semodgomamde aRar daicdiTo? vaJianni, kvira ar gavidoda, qalis mSoblebs uTvlidnen, mzad iyaviT, rogorc ki Rvinos CavwuravT, qorwili unda gvqondeso. isini ki — jer dawndes Rvinoo. dawdena raT unda, gana Sar-Sandeli ar dagvrCao? sawyenad ki ar gviTqvams, Cvenc dagvrCao. da am davaSi da orazrovan sityvaTa TamaSSi mainc iniSneba qorwili da Tanac aucileblad Se-modgomiT.

qorwilSi unda naxoT Rvinis amoReba, puris cxoba, qadebi da nazuqebi, Zroxis bRavili bakSi (dakvlas upireben), qaTmis kriaxi da indaurebis yapyapi, mopatiJe kacis sirbili, marto erT sofelSi ki ara, axlomaxlo da Soreul soflebSic: ama da am ricxvSio, ama da am kacis ojaxSio, qorwili imarTebao. aba, Tqven iciT, gadmodiT, Sinaurebi xarT, an dapatiJeba raRaT gindaTo, magram mainc gatyobinebTo...

ase iyo maSin, Cvens droSi. vici, rom axla sxvanairadaa, aRar `dampatiJes kaci~ darbis, aRarc Setyo-

binebaa Zveleburi. axla iqac telefonebi reken, depeSebi igzavnebian da mosaw-vev baraTebzec bednieri wyvilia Coxasa da qarTul kabaSi gamowyobili.

Coxasa da qarTul kabas viRa icmevso? vicmevT, ise, warmodgenis gasaTamaSeblad... Cvens droSi ki TiTo xeli Coxa da qarTuli kaba, Tavisi leCaq-Cixtiko-

piT, yvelas hqonda zandukSi saguldagulod Senaxuli, movlili da dauTovebu-li, mosirmuli Coxao, ityvian, xolme, welSi koxtad gamoyvanili, TviT Seuxe-davsac rom gaakoxtavebs da TvalSi gamoaxedebs. kaba ki sinazisa da kdemamosi-lebis SemZeni, erTi dRisa, erTi bednieri dRisa. kacma rom Tqvas, Cvens sofel-Sic aRar icmevdnen aRarc Coxas, aRarc qarTul kabas. maSinac samuzeumo eqspo-natebad qceuliyvnen. marto klubSi sWirdebodaT warmodgenebis gamarTvis dros. maSin Camoivlidnen xolme `artistebi~ kardakar da vis Coxa-axaluxs am-rTmevdnen, vis kabas, vis dawnul dalalebs, Cixtikopsa da leCaqs, vis ki far-dags scenis Sesamkoblad.

arc amgvari warmodgena iciT ra aris? Cvens droSi ki didad iyo miRebuli. Seikribeboda aTiode kaci, sadme iSovida piesas (es an `iavnanam ra hqmna~

iyo, an `patara kaxi~, an `xanuma~ anda `jer daixocnen, mere iqorwines~), imarTe-boda repeticiebi, iyo didi mzadeba da am mzadebaSi CarTuli gaxldaT mTeli sofeli, daixateboda dekoraciebi, scenaze dadgamdnen namdvil xeebs, viTomda tye ariso da namdvil faTaloebSi gamoyofdnen Tavs lekebi, romelTac patara qeTo unda moetacaT...

Cven warmodgenaze wavediT, qorwili ki ukve dawyebula. maxarobeli ram-deni xania movardnila, `modiano!~ — dauZaxia da doli da garmonic axmaurebu-la. yvelani patarZlis molodinSi yofilan, gansakuTrebiT ki mezoblis gogoe-bi, vnaxoT erTi, gaRma soflidan rom moiyvana gogo, Cven gvjobia Tu arao.

jobnisa ra mogaxsenoT, magram dawunebiT ki ver dauwunebiaT da yvelafe-ri mSvidobianad damTavrebula.

patarZali erTi xanoba daimorcxvebs. mere cota moSinaurdeba da ezoSi gava. mer Robis gadaRmac gadaixedavs da dobilebs gaiCens.

Page 79: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

79

mere yvelaferi Tavisi gziT wava. ** qorwili moviTaveT da axla Roris dakvla ar dagvaviwydes, dekemberSi,

siciveSi, qoni calke unda ojaxs, SaSxi calke, mTeli wlis samyofi da mawieri. Rori ukve Casuqebula. vinc SeZlebulia, erTi ki ara, ori, sami da metic dau-dis ezoSi, vinc ara, misTvis erTi Roric qonebaa. daabotebs, Rrutunebs, mTe-li Tvea, rac simindis marcvals aRar daajeres, salafavzec miuSves (daRerRi-li simindisagan ukeTebdnen, msgavsad fafisa). ra icoda sawyalma, risTvis asu-qebdnen, ras upirebdnen.

bolos dadga es dRec. daWera daupires. raRaca igrZno da gaiqca. gamoedevna xuTi vaJkaci, ezos kuTxeSi moimwyvdies, Tavs daesxnen, gakoWes

da mere yvelaferi erT wamSi moxda. axla did varclSia fexebafSekili da zemodan mduRare wyals asxamen,

jagars aclian, sagangebod RvreWen. aba, sukebi aqeTo... gul-RviZli aqeT, yaurmisaTvis CavyaroTo. garecxva raT unda, egreve cxlad unda Caikuwoso... ubanSi dgeba saamo suni. mezobels axlac ar iviwyeben da miawvdian samwvades. mere mama aiRebs kidev samwvades, gaaxvevs qaRaldSi da `zavotze~ midis... arc `zavoti~ iciT ra aris? aris saxdeli! esec winaT iyo... aryis saxdel `zavots~ uTuod xevSi dgamdnen, riyeze, sadac wyalic ud-

geboda, wyali sWirdeboda gamoxdas. wyalSi unda gaiaros WaWis cxelma or-Tqlma da maSin wamova patara milidan wanwkariT erTnaxadi arayi.

Rumeli, cxadia, SeSiT xurdeba. drodadro im SeSis nakverCxlebi Tbebian RamRamobiT da am nakverCxlbze-

ve SiSinebs axlad dakluli Roris mwvadebi. da vidre mama Tavis Zmakacebs mwva-debiT umaspinZldeba, vidre kvlav dalocvaa mosavlisa da Wirnaxuulisa, Sin sxva fusfusi atexila: Roris dakvla uxinklod ar Caivlis, aba, Sen gexerxeba dakuwvao, papas uTxres da papamac SearCia saxinkle rbili xorci, zomierad mWle da zomierad msuqani gaSala sqel, gaSalaSinebul ficarze, aiRo basri xanjali da daiwyo xorcis dakepva. iqiT ukve comi moezilaT qalebs da axla saxinkled wvril-wvril comis naWrebs sagangebod abrtyelebdnen, wamSi Sezav-deba xorci (cota mwvanili, cota wiwaka, cota xaxvi) da moxveuli xinkali tya-patyupiT cviva ukve aqafebul marilwyalSi.

xinkals oc naoWze naklebi ar unda hqondes, Tu ocdaxuTamde aiyvans ga-mocdili ostati, mTlad ukeTesio, saxelganTqmuli mexinkle gaxdeba da amiT mxolod jafa moematba: roca ki xinkali moenatrebaT, yovelTvis imas moaxvevi-neben, Sen yvelaze kargad icio.

Tqven marto Wama iciTo? mondomebiT ki etyoba, bevrjer moundebaT, zamTari win ari... ** ase mTavrdeba Cveni Semodgoma. raRa darCa? sacaa Tovls Camohyris. dilaobiT ukve daTrTvilula midamo. kavkasionis qedebi gadaTeTrebula da Tovli nel-nela qemoT da qvemoT

Camodis. modiT, erTxelac wavideT venaxebisken da davemSvidoboT Semodgomas. dResac mziani daria da Cvenc mivdivarT.

Page 80: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

80

gzaze gadavdivarT. mTidan mwyemsebi brundebian. isev mouZRvis faras va-ci. isev modian xurjingadakidebuli cxenebi da isev mohyvebian avad mzirali qofakebi, didi sixarulia. didi salmianoba. miwodeba erTi jami Rvinisa, SoTe-bisa da gudis yvelisa, dalocva da mxiaruleba, mwyemsebs xelSi balRebi uWi-ravT, ase monatrebulni da sizmrad qceulni. namdvili alersis dRea. iqiTa ezoSi viRaca Tivis zvins asworebs. Saraze Cairbens cxenosani, albaT mopati-Jea, niSnoba an qorwili iqneba. yvelafers yviTel-wiTeli feri aqvs, yvelafers Semodgomis miwurvilis mTvlemareba mosdebia. is saubaric, Robis gadaRmidan rom ismis, xmadabalia da raRac dabindul fiqrebSi CaZiruli.

sofeli mTavrdeba da venaxebi iwyeba. venaxebs gadaRma mindvrebia. min-dorSi guTneuli gauSviaT da xnaven. Semodgomis siyviTleSi axladmoxnuli mi-wis Savi feri SemoiWreba.

mze xan gamoixedavs, xan RrublebSi gaexveva. venaxebi carielia. foTlebi cviva da siCumeSi gvesmis maTi faCuni. foT-

lebi Camodis xeebidanac. da mainc. aba kargad daakvirdiT, aba `gorgora~ nar-Tvlev venaxSi SerCenili mtevnebis Zebna movawyoT. Tumca Zebna raRad unda, ga-SiSvlebul vazebSi ukve yvelaferi xelis guliviT moCans. ai, is mtevani, rTvlis dros rom foTlebs amoefara da miyuCda, axla amaod ixedeba, saxea-lanZuli da CaSaqrebuli, axla hgonia, rom yvela saSiSroeba ukan darCa da Ta-mamad SeuZlia yeli moiReros; ager kidev meore mtevani, vazis Wigos amofarebu-li; iqiTa rigebs gadaswvriv — kidev erTi, ra saamo, ra qarvisferi, ra tkbili! venaxis boloSi SiSvel totze vaSli da msxali SerCenila. kaklis qveS ukve foTlebs gaudiT SariSuri da xan aq, xan iq fexi edeba totidan Camocvenil kaklebs, SemWknari leRvebi totidan gixmoben, iq ki, sadac mindvrebi iwyeba, wi-Teli akilebi da RoRnoSosferi kvrinCxebi gepatiJebian.

ra mzea, ra siCumea, ra mTvlemareba da ra molodini... magram es mze da es mTvlemareba didxans aRar gastans. daiwyeba JinJvla da wvrili, Semodgomis gauTavebeli wvimebi. ** axla iq, tyeSi wvims. iqac zamTris molodinia. xeebidan Tovlis msxvili fTilebiviT cvivian wiTel-yviTeli foTlebi.

mousvenari ciyvebi daxtian totebze,… foTlebSi xan ra gaifaCunebs xan ra, mere wamova nisli da xis wverebs CamoeZenZeba, xelis gawvdenaze aRaraferi Cans. garSemo dumilia, marto kodalas kakuni, Relidan wamosuli wylis Cxriali da foTlebis cvenis xma ismis. sorodan Txunela gamoZvreba, miixed-moixedavs da isev soroSi Sevardeba.

aseT dros vaJa-fSavela dawerda: `amosdis xeebs foToli, iZrcveba mTeli buneba, naRvliT imsWvalvis da fiqriT cxovelT-frinvelTa guneba~…. is Citi ki, gazafxulis piras raRac naTlis molodiniT Sepyrobili rom

ijda xis SiSvel totze, isev gamoCnda nislebi zemoT wavidnen da axla Citis Tavze wvrili wvima cris. Citis arsaiTken mimavali mzera mxolod molodins gamoxatavs. es ukve zamTris molodinia, naRvliT da fiqriT gamsWvaluli mo-lodini.

Citi garSemo ixedeba: mTeli tye ukve SiSvelia. am dros erTi wiTeli foToli moswydeba xis kenweros da nela, Cumi ox-

vriT eSveba miwisken, raTa moZmeTa Soris daidos bina. Semodgomis ukanaskneli foToli... magram es mxolod im naRvlianma, zamTris molodiniT Sepyrobilma Citma

icis.

Page 81: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

81

** Cvenc kvlav sevdiT davemSvidoboT Semodgomas. sevdiT ratomao? imitom, rom dro ar Cerdeba, mudam win miiswrafvis da es Semodgomac

aRarasodes ganmeordeba, am Semodgomasac, TqvenTan erTad rom gavatareT, veRa-rasodes davibrunebT.

Tavisi anderZi dagvitova da samudamod wavida. mermis rom Semodgoma mova, is ukve sxva Semodgoma iqneba, Semodgoma, mag-

ram mainc sxva. Semodgomac sami Tvisagan aikinZa. seqtemberi laTinuri sityvidan modis `septem~ Svids niSnavs da es Tve

marTlac meSvide iyo Zvel romaul kalendarSi. noemberic Zveli romauli kalendridan modis, raki `novem~ laTinurad

swored cxras niSnavs, anu mecxre Tves. Zvelad saqarTveloSi am Tveebs erqva: axalwlisa (Zvelad seqtemberSi iwyeboda axali weli). sTvlisa. tiriskoni. xalxuri saxelwodebani ki amgvaria: enkenisTve. RvinobisTve. giorgobisTve. da raki winac giTxariT, rom Tavisi wriuli moZraobis gzaze Cveni mze

yovelTvis ama Tu im TanavarskvlavedSi imyofeba, am Semodgomaze, Cven rom TqvenTan erTad gavatareT, mzem sami Tanavarskvlavedi gaiara:

`saswri~. `Rriankali~. `mSvildosani~. gaviareT cis amodena sivrce Cvens patara planetasTan erTad, romelsac

dedamiwa uwodes. damTavrda Semodgoma da axla zamTars velodebiT... isRa dagvrCenian ga-

vaciloT rac lamazi iyo da rac SeiZleba veRarasodes vixiloT. sicocxlis warmavlobaSic aris Taviseburi silamaze... gvtovebs Semodgoma da gzas uTmobs imas, vinc aucileblad unda movides. warmavlobis sevdiT Sepyrobili patara Citi, nawvimar tyeSi, SiSvel xis

totze martodmarto, naRvlianad elodeba zamTars... zamTari Tovli mosula! vidre amas sixaruliT SevZaxebdeT, an kidev bebo an mama CagvCurCuleb-

dnen yurSi dilaadrianad, aba, gadaswie sarkmlis farda da gareT gaixedeT (ga-reT ki yvelaferi axlad mosuli TovliT iqneba gadaTeTrebuli), erTxelac, da albaT Cvens `oTx droSi~ ukanasknelad, Tvali movavloT im vrcel vels, rom-lis iqiTac kavkasionis mTebi dayudebulan. mTebze ukve karga xania daTova. me-re Tovli qvemoT da qvemoT Camovida, axla ha da ha, dRe-dReze veliT, vidre aqac, Cvens soflamdec CamoaRwevdes.

yvelaferi zamTris molodins Seupyria: mTidan SeSa moaqvT da ise modi-an, TiTqos zamTari fexdafex mosdevT. molodini igrZnoba maSinac, roca viRaca sadRac eSureba, sadRac eSureba aTiode Citic, erT mwkrivad dawyobili, da Cven ar viciT, amaT mainc sadRa eCqarebaT, Citebi xom ra xania gafrindnen da albaT kidec CaaRwies im qveyanas, sadac Cvenebur zamTars gaeridnen, Rruble-bic midian, isinic Cqaroben, da Cven ar viciT, an imaT saiT gauweviaT. TiTqos yvelam raRacis moaxloeba igrZno. ase xdeba xolme Weqa-quxilis an wvimis win, roca sadacaa wamova msxvili winwklebi da vCqarobT Tavis Sefarebas, im wamSi TiTqos qveyana gairindeba, Cqami ar ismis. sio ar iZvris...

Page 82: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

82

da ai, Camodga ukanaskneli wuTebi molodinisa. nuTu ver movixelTebT im wuTebs, roca cidan TeTri fantelebi wamov-

len? nuTu Tvals ver SevaswrebT im pirvel fantelebs, vidre dedamiwaze dae-cemian da mere, erTmaneTis miyolebiT wamosulni, mTel aremares gadaaTeTre-ben?

magram Tovli jer mainc ar modis. etyoba, moulodnelad mova, Cven rom verafers gavigebT im dros. da ai, dilaadrianad viRaca CagvZaxis: Tovli mosula! es uCveulo, magram nanatri xmauri gaRviZebs. viRaca viRacas gasZaxis, vi-

Raca pasuxobs. es xmauri arc erT sxva xmaurs ar hgavs. raRac sazeimoa, gansa-kuTrebuli, raRac moxda imgvari, rac iSviaTad xdeba:

Tovli mosula! aki karga xania velodiT, magram mainc TiTqos moulodnelad mobrZanda.

wuxel mosula, Cumad, Zils rom miveciT Tavi, dauwyia da dilamde yvelaferi gadauTeTrebia.

papas niCabi gamoaqvs da TovlSi biliks kvalavs, bebo eCxubeba, Tbili rame mainc moixureo, beRurebi daTovlil totebze frTxialeben da Tovls pir-dapir papas ayrian Tavze. saCexi da aivanic daTovlila da deda cocxiT hgvis. SeSa ukve daxerxili da dapobili gvaqvs da buxari saamod RuRunebs, garSemo siTeTrea, pirveli Tovlis siTeTre. es TeTri feri da gadaTovlili kar-midamo samudamod unda davimaxsovroT, radgan cota xanic da pirvelyofili silamaze dairRveva: viRaca ezos gadaTovlavs, beRurebi totebidan Camohyrian Tovls. ga-ikvaleba bilikebi, SeiZleba uceb mzec gamovides da gzebi atalaxdes. es Tov-lisferi siTeTre da Tovlis siCume erTi gaelvebisaa, magram xsovnaSi samuda-mod CasarCeni.

aki vambobdi, saSobaod mova Tovli-meTqi, — ambobs bebo, — TaobiTve eg-re iyo, saSobaod dasdeboda xolme, papa dascinis, mziani SobadRe jer ar gina-xavso? kargi saSobaod Tu ara, saaxalwlod mainco, — uTmobs bebo, axalwlam-dec raRa darCao.

Soba-axalwelze saubari dilidanve iwyeba. yvelani im dReebisaTvis emza-debian. mezoblianT Tandilas qoxic emzadeba. Raribia Tandila, erTi ninuca yavs — eSmakobiT savse coli da sxva aravin. Svilebi msoflio omSi daexoca. ra axali weli unda daudges, magram isic emzadeba, erTi mWle Rori yavda Zlivs moasuqa da axla ver gadauwyvetia, rodis ajobebs _ saSobaod daklas Tu saaxalwlod, gadmova ninuca Tavis daqalTan, Cvens bebosTan da, rogorc ga-naTlebuls da `saRmrTo werilSi~ ganswavlul qals, ekiTxeba, rodis ufro RvTsinieri iqneba Roris dakvla, saSobaod Tu saaxalwlodo, bebo tuqsavs, Tu RvTisnieroba ginda, saSobao marxva rad dagaviwyda, Tu arada riT veRar gai-geT, RmerTs xorcielis Wama rom ar uyvarso, RmerTs tkbileuliT unda miege-boTo. tkbileuli sadRa gvabadiao — icinis ninuca da icis, rom amiT bebos Seaba eJvani. dRes ara xval bebo, yvelasgan dafarulad, an Tafls gadautans — gozinayi gaakeTeo, an badags da Taviseburad etyvis — badagi mainc ver Sei-naxe, erT dReSi rom iciT yvelafris mucelSi Cayrao, albaT arian erT si-cilSi, mujlugunebis wakvraSi da ninucas locva-kurTxevac iqvea — mravali axali weliwadi gagiTenos RmerTmao.

da mainc, wamosvlis win, ninuca kvlav gamoedevneba bebos da kvlav hkiT-xavs, rodis ajobebs Roris dakvla, saSobaod Tu saaxalwlodo.

bolos mainc saSobaod daklaven. TiTqos gangebo, Tandilas Rori, rogorc ki xelsa staceben, mTeli sof-

lis gasagonad Wyivis, qveyanas uxmobs — miSveleTo. da Tandilasac uxaria, mTel sofels esmis, — Tandilac Rorsa klavs... swored saSobaod movida didi Tovli. Cven amas zogjer `namdvil Tovls~ veZaxiT, uxvs, erTbaSad mosuls, mTel

aremares rom gadaaTeTrebs.

Page 83: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

83

Soba-dReSi qristes Soba igulisxmeba, ocdaxuTi dekemberi Zveli stiliT da dekembers xom qristeSobis Tvec hqvia Zveleburad.

didi zeimis dRe iyo. mTeli saqristianos zeimi. yrma iesos Soba beTlemSi sagangebod aRiniSneboda yvelgan, da cxadia,

Zvel saqarTveloSic, rogorc ZvelTaZvel saqristiano qveyanaSi. ** modiT, Cven Tovlis mosvla vnaxoT. aki ise dado, rom verc SevavleT Tvali, ZilSi viyaviT wasulebi. gaTenda

da TeTrad iyo mTeli sofeli gadalesili, xo, axla isev nel-nela wamovida fantelebi da ha, xvavianadac daiwyo bardna. Sinidan ukve simRera gamodis, Cven ki cota movcildeT saxl-kars da soflis iqiT gavixedoT. ra msxvili fanitee-lebia, TiTqos bebos daCeCili matylis fTilebiao, ra uTvalavi, ra xvavrieli! Camodis cidan da bolo ar uCans, Savad mzirali saxlebisa da xeebis fonze es TeTrad dawinwkluli farda Tovlisa yvelafers zRapruli idumalebis samos-Si xvevs. ra siCume Camovarda! yurs Tu kargad miapyrob, mxolod fatelebis SrialiRa ismis. simRerac miwyda. aRarc culs akakunebs vinme, aRarc xbo gasZa-xis dedas, aRarc WiSkari Wrialebs: nuTu mTeli sofeli mxolod imitom garin-dula, rom bunebis am saocari da idumali naxatiT sulSi CaRvrili naTeli sa-maradisod dairCinos da Tqvas: movedi da ra ar minaxavs, marto is rad Rirda, TeTrad rom bardnida, me ki videqi da garinduli vusmendi fantelebis Srial-so. amieridan, roca ki zamTari gagvaxsendeba, roca ki zamTari mogvenatreba, Tvalwin swored es suraTi SemogvanaTebs: Savi saxlebisa da xeebis win TeTrad dawinwkluli Tovlis farda...

** Sobas mohyveba axali weli... xalxi galaRdeba. moxSirdeba qeifi. misvla-

mosvla. zamTaria da saqme ara aqvT, da rogorc vaJa-fSavela ityvis, sisxli afuvdeba ZarRvebSi. gaadvildeba muStis xmareba, Camovardeba SuRli, SeZuleba... magramo, ambobs aqve mwerali, aman SeiZleba bevri-bevri didmarxvamde gastanoso. didmarxvaSi ki... didmarxvaSi Serigeba unda moxdes usaTuod, manam ar Serigde-bian, ziareba, wminda saidumlo arc erTs maSfoTars ar ergeba.~ sofels mtki-ced axsovs jer kidev Zvirfasi sityva ieso qoristesi: `ukeTu Seswirvide Sesa-wiravsa sakurTxevelsa zeda da mun mogexsenos Sen, rameTu Zma Seni gulZvir raimea Senzed, dauteve Sesawiravi igi sakurTxevelsa zeda, warved da daege pirvelad Zmasa Sensa, moved da Seswire Sesawiravi igi~.

mainc ras ambobs es Segoneba? imas, rom Soba-axalweliwadi, didmarxva da TviT mTeli zamTari fiqris dro yofila, sakuTar sulSi CaRrmavebis dro da, rac mTavaria, moyvareze, anu sxvaze fiqris droc. Tu vinmesTvis, nebiT Tu une-burad guli gitkenia, zamTris grZeli Rameebi da Tovliani dReebi axla imas CagCurCuleben, rom droze mixvide moyvasTan, xeli gauwodo da uTxra, rom yve-laferi, ramac guli atkina, daiviwyos, samudamod gaatanos am Tovls da am zam-Tars. Tu es ar moxda, maSin TqvenTvis zamTars amaod Cauvlia, maSin zamTari fiqrisa ara yofila da aRarc zamTari eTqmis.

bednieri dRea axalwlis dRe. albaT, yvelaze bednieria im oTx droSi, erTma welma rom unda gaiaros. saaxalwlod, ase gvgonia, mTeli wlis manZil-ze vemzadebiT. saamdReod gvinda yvelaferi, rac ki ram kargi gagvaCnia: saaxal-wlod yvelaze Tvaladi xili yvelaze Zvirfas megobrebs, naTesavebs da moy-vrebs. axal wlamde xels arafers gaxlebinebTo, — imuqreboda dideda, arc sxvenSi gviSvebda, arc kidobans gvakarebda da aha, es axali welic modis...

didedam sxvenze kibe miidga. sxvenis viwro asaZromi didis ambiT axsna da dideda maRla apirebs asvlas. aqedan mama wamodga, iqidan deda, rZlebmac xma amoiRes, aba rogor iqneba, dedi, zemoT Seni asvla, an fexi dagicdes, an im sib-neleSi sadme waiqce, Cven ar gvendobi, Cven Senze naklebad gadavarCevT gadasar-Cevso? magram dideda yurs aravis ugdebs... papa icinis miuSviT, ar iciT, ra Ta-

Page 84: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

84

visnaTqvamaa, magas ra waaqcevs, mTeli sxveni xuTi TiTiviT iciso. didedac uf-ro jiutobs, ratom maSin ar damiSaleT asvla, jagnebi da xili rom amqonda, ratom dabinavebaSi ar iyaviT marjveni, Camotana yvelas SegiZliaTo, rTvelSi yvelani xalisianebi xarT, Toxis aReba gezarebaTo. magram aravis araferi swyins, yvelam icis, dideda dRes Zalze karg gunebazea d xumrobs. esec rom ar iyos, axal wels wyena rogor SeiZleba, axali weli wyenis daviwyebis, Rimilisa da alersis droa.

sxvenSi asvla didedasaTvis `rTvelia~, rTveliviT gansakuTrebuli da sazeimo. yvelani, didian-patarianad, vCumdebiT, raki viciT, rom dideda, rogorc ki sxvenis idumal sibneleSi gauCinardeba, maSinve CamogvZaxebs, aba, Tqvenc amo-diT, biWeboo. `biWebi~ Cvena varT, SviliSvilebi, swored isini, visac didedam sxvenis gaqurdvaze mogviswro da ise Segvarcxvina, ukuRma ar Segvsva virze da sofelze ar Camogvatara, Torem arc araferi dagvaklo. asec icodnen uwin, Tu vinme rames daaSavebda, Sesarcxvenad da Tavlafdasasxmelad virze Sesvamdnen da uban-uban Camoatarebdnen. magram, etyoba, Cveni celqoba mainc mxolod cel-qoba iyo da amodena Sercxvenad ar Rirda.

Cvenc avfrinavT kibeze da maSinve vuCinardebiT bnel, xaxadaRebul sxven-Si.

iq ki isev samoTxea, Tumca sibneliT bnela, zamTris Rrubliani dRis Ca-Ramebuli naTeli erTi bewo sarkmlidan, viwro saCiteebidan da sayvavis RriWo-ebidan sxvenSi Zlivs aRwevs. dideda asanTs iRebs da xelis faTuroiT `lampas~ eZebs. gakravs asanTs da lampis ali avardeba. mkrTal, yviTel naTelze ufro CayviTldebian msxlebi da vaSlebi, komSebi da yurZnis jagnebi. dideda dgas da Tavis samflobelos amayad gadascqeris. TvalebiT ealerseba. mere iRebs ka-laTs da iwyebs yvelaze ufro Tvalmisasvleli xilis SerCevas...

qvemodan raRacas amogvZaxian. xan erTi biZa, xan more, xan erTi Zalo, xan meore, Tavs amohyofen sxvenSi

da raRacas amboben. magram Cven aravis vusmenT, Cven pasuxs ar viZleviT. Cven ga-amayebulni varT, rogorc amodena simdidris, anu saocnebo sxvenis baton-pat-ronni.

ase gvgonia am sxveniT moxda dasruleba erTi didi weliwadisa. es iyo yvelaferi da mosaxdeni moxda, am dRes velodiT, sxvenSi modioda yvelaferi, rasac gazafxulidan Semodgomamde Cveni fiqri eltvoda, sxvenze vocnebobdiT, Cvenc da aha, aqa varT! aqa varT rogorc qurdebi ki ara, rogorc baton-patron-ni yvelafrisa, aq aris dideda da Cven is gamorCeuli xalxi varT, visac dide-dam misca neba am yvelasagan gamorCeul wuTebSi aq iyos. ra kargi yofila zam-Tari!

ra kargi yofila sxveni! netav sul zamTari iyos... magram dideda Tavis saqmes moimTavrebs, Cven raRacas dagvavalebs da

amiT erTbaSad gvagrZnobinebs, rom sul zamTari ver iqneba da sul sxvenSi yofnac qarafSutobaa da meti araferi.

sxvens rom movaTavebT, axla maranSi SevdivarT. iq kidobani gvelis, CurCxelebiT, CamiCiTa da CirebiT savse kidobani. di-

deda iqac win migviZRvis, mere Cven mivyvebiT, Cvens ukan qalebi modian, oRond cota moSorebiT, cota Soriaxlos. dideda kidobanTan Cerdeba, qalebs gadmoxe-davs, ras SemogvcqeriT, saqme dailiao, ramdeni ramaa saaxalwlod mosaswrebi, wadiT, mixedeTo da qalebic krZalviT daiSlebian.

dideda winsafris jibeSi iqeqeba, bolos didis ambiT amoiRebs Zvelebur gasaRebs (es sapatio gasaRebi mxolod didedas abaria) da kidobnis xvrelSi uyris.

kidobani zrialiT iReba. aha, saocrebav! marTla ra yofila es axali weli... kidev kargi, didedas davujereT da

axal wels davucadeT, ase rom ara, amas xom Cveni TvaliT vera vnaxavdiT, es

Page 85: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

85

damaTrobeli suni badagisa da xilisa xom mTeli cxovreba ver gagvyveboda sag-zlad...

qalebi saToneSi gasulan. saaxalwlod SoTebi da lavaSebi cxveba. nazuqis comi Cakvras elis. cotac da xilis da badagis surnelebas nazu-

qis sunic SeerTvis. magram es vin arian, Tonis kedlebze rom gamoukravT da iqidan Semogvcqe-

rian? basila! xelgaSlili gvilocavs axal wels. gabotila. CamiCisagan gakeTebul Tvalebs gvipaWunebs. guTnebi, waldebi, culebi, barebi... Sroma rom dagvebedos imitom... jara, TiTistari... — es, etyoba, gogoebisTvis cxveba... da ai, dadga axalwlis Rame. puri ukve gamocxva. nazuqebi da qadebic

mzad aris. Tvalebs aWyets `basila~, puris xmlebi da TiTstarebi xonCaze dab-rZanebulan. buxarSi SeSa ufro saamod tkacunobs da oTaxsac ufro aCiraR-dnebs.

mamam marnidan axladamoRebuli Rvino amoitana. bebom kedelze yurZnis jagani, Cxebi da akidoebi Camokida. erTi gorgomiWela CurCxelac buxris Tavze Camokonwialda da sufrazec saamod Carigdnen vaSlebi da msxlebi, broweulebi da Cirebi. da iqve, imaT Soris gamoCnda tyidan Camosuli Camuqebuli da Catkbi-lebuli zRmartli. es ra yofila axali weliwadi, ramodena xili daxvavda da Tanac ra lamazad arigebul-Carigebuli!

magram is, rac yvelaze mTavaria, jer axla keTdeba. deda RumelTan tri-alebs da oTaxSi imgvari suni dgas, rac mxolod axal wels SeiZleba igrZno, — mduRare Taflis suni. nigozi ukve dauWriaT da Txilis gulebic TeTrad RadRadeben. Tafli rom kargad daduRdeba, am nigozs TaflSi Cayrian da, kar-gad rom moSuSdeba, ficarze daageben. netavi SeiZlebodes axlave xelis Cavle-ba im raRac gozinayisa, mTeli weliwadi rom gvpirdeba deda. an TaflSi moxa-luli Txili gvagema manam, vidre axali weli marTla movidodes... magram deda-mac rom moadunos sifxizle, mainc verafers gavxdebiT. viciT, TiTebi dagve-fufqeba da dedac amitom ambobs arxeinad, netavi suli wasZlevdeT da xels wa-atandnen, mere naxon, rogor unda wuwkobao.

ex. rad gvinda gozinayis tyuilad cqera, sul erTia, axali weli axali welia da jer gozinays TiTsac ver davakarebT. isev is gvirCevnia, gavigoT, mama ras akeTebs, ra saqme wamoiwyo imgvari, rom zedac ar gviyurebs. ai, wamodga da walosTan mivida. farda gadaswia da Seixeda, netavi ras eZebs im waloSi? iseTi ra Seunaxavs, Cven rom ar viciT?

viciT, rogor ar viciT... Tofi! swored Tofia is, ris gamoc aqamde walos axlosac ver vekarebodiT,

radgan bebom Tqva, Tofi imgvari ram aris, erTxel eSmakic dateniso. ver gavi-geT, ra gviTxario, — vuTxariT maSin bebos da manac, rogorc icis, dabejiTe-biT agvixsna: datenil Tofs, Svilo, mamaTqveni waloSi ar Seinaxavs, magram vai Tu eSmakma datena, Tqven ki Caxmaxs TiTi gamosdoT da gagivardeTo? eSmaki sad ari? waloSi ra unda eSmaks, magram mainc veridebiT walos, cduneba icocxleT, didia, magram iqiT gaxedvac ar gvinda.

mamas gamoaqvs Tofi, samfexa skamze Camojdeba da jer gadaxsnis, gadaat-rial-gadmoatrialebs, mere Cvrebs moimarjvebs da Tofis gawmendas iwyebs... gulmodgined, CakirkitebiT wmends mama Tofs. aiRebs da isev gadaxedavs lulas. papa icinis, ra balRiviT ealersebi, romeli monadire Sena xar, erTxel gaisvri da mermis axal wlamde aRarc dagWirdebao, mamac ujerebs papas, erTxel kidev gaxedavs, aiRebs or msxvil tyvias, lulaSi Cadebs, Tofs gaasworebs, miixed-mo-ixedavs, miva da zed taxtis Tavze, xaliCaSi CarWobil lursmanze Camohkidebs.

Page 86: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

86

Cven vdgevarT da Tofs SevcqeriT. aba, mixedeT Tqvens saqmesao, — Tavze xels gadagvisvams mama da meti ra-

Ra dagvrCenia, Tvals vaSorebT im saidumloebiT savse Tofs, oRond is aRar vi-ciT, Cveni saqme ra aris am axalwlis Rames da ras unda mivxedoT.

modiT, Cveni kata — taso vaTamaSoT. taso gaberili zis da Tavsac ar gviyadrebs, etyoba, isic saaxalwlo

fiqrebSia CaZiruli. modiT, gareT gavixedoT, vin icis gareT ra xdeba. gareT civa da viciT, rom ar gagviSveben. biWos, axla ki raRaca moxdeba: WiSkarTan viRaca iZaxis, _ ojaxiSvilebo! axali weli gvestumra! — davZaxiT Cven da sixarulisagan lamis davluri

davuaroT. — axali weli ki ara, is ar gindaT, — CurCulebs bebo da gareT ixedeba, — vici, vinc iqneba... — jangira iqneba, loTi, — ambobs papa da mamas Sescinis, aba Sen ici, Seni Zma-kacia da aqeifeo. kari iReba da oTaxSi marTla jangira Zia Semodis. kunapetiviT Savi, wvermoSve-buli, alewili da TvaldaWyetili. — mama ucinis — rac ar unda iyos, stumaria. dedasac eRimeba. papa Tavs Rirseulad ukravs. bebo civad esalmeba da axic aris, — ra dros mosvla iyo (SemoeRetebao — it-yvis mere bebo, roca jangira Zia bolos da bolos moifiqrebs da Sin wava), ar icis, rom axal wels yvela Tavis ojaxSi unda Sexvdeso, sanam axali weli ar SemobrZandeba, arc Wiqis aweva SeiZlebao. romeli axali weli marTla eg loTi myavs, rom Tavze dagvadgao. jangira alewila, ojaxs gaumarjoso, — sWeqs da xelSi ki araferi uWiravs. be-bom icis, rom am `arafersac~ jangira male moinaklisebs, ityvis, es ra ojaxia Tu erT Wiqas mainc ar damalevinebTo da marTlac ase xdeba: jangira sWeqs da bebo ukve xmamaRla buzRunebs, morCa, am weliwadSi veRar gavixarebT; Tu dro-ze ar daaCqara gzas baraqa da mekvled dagvijda, ukuRmarTi weliwadi dagvid-gebao. papas ecodeba jangira da Rvinos usxams. jangira sadRegrZelos iwyebs: erTi, isao, im mTisao, am barisao, rac ram bara-qaao, keTili guli maq, gana ukeTuri varo... bebo uCxubeba, ra yaWiviT gaabi, dacale da Sen gzas ewie, axalma welma aq ar mogiswros, ojaxSi unda Sexvde, TaobiTve egre Tqmulao. ojaxSi ra mindao? — brazobs jangira, — aq ra, Cemi ojaxi ar ario? maS visi-ao? bebo icinis, — Senia, swored Seniao da jangiras nazuqs awvdis. jangira axla erTbaSad `mravalJamiers~ daaquxebs. bans arvin aZlevs da Cven gadmogvxedavs, CvenRa varT imisi ukanaskneli imedi, — aba balRebo, axali welia, bani dasZa-xeT, — bdRvinavs da Cvenc sicils veRar vikavebT. ratomac ara? Tu jangira Zi-as egre unda, Cvenc davWeqoT `mravalJamieri~, mamac agvyveba, dedac da papac... bebo? bebos dana pirs ar uxsnis. Cvenc SaSvebiviT vaRebT pirs da `mravalJamiers~ davZaxiT. jangira bans dag-vbRavis. bebo sul cecxldeba, jangiras saxeloze eWideba, magisTana mravalJa-mieri marto simTvraleSi gamoadgebaTo, Cvenze eubneba da jangira erTbaSad Cacxreba: — gana isa... naTlided... jangira CurCulebs... — keTili guliTao... sxvam raT unda damaswros Tqveni da-locvao... egre keTilad gvemSvidobeba, Tavs gvikravs da, karTan SeCerebuli, xmamaRla ambobs: — mTel sofelSi, Cemze adre Tofs veravin gaisvris:

Page 87: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

87

— isev siCume Camodgeba da ukanasknelad dasWeqs jangirac: — raT unda gaisrolos? axali weliwadi Cemia! — jangira midis. — mama acilebs da Sin siciliT brundeba... — axla yvelani icinian. — cota xanic da soflis Tavze gadaiquxebs jangiras Tofi. — axali weli ki jer isev Sors ari. ** axla Tqven axal weliwads naZvis xiT xvdebiT. `naZvis xe~ datvirTulia girliandebiT da brWyviala mosarTavebiT. yvelaferi anTia, yvelaferi elavs — `girCebic~, `msxlebic~, `vaSlebic~, `yurZnis mtevne-bic~ da, raRa Tqma unda, `varskvlavebic~. naZvis xe wina dRes, ufro sworad axali wlis mobrZanebis wina saaTebSi irTveba, raTa, roca saaTi Tormetjer dahkravs, yvelaferi erTbaSad aanTos da sazeimo elferi miiRos. uwin Cven ise gvegona, TiTqos yovelive amas tye gvigzavnida im namdvil naZvis xesTan erTad, romelsac namdvili wiwvebi hqonda da sunic naZvisa asdioda. gvqonda ki sofelSi naZvis xe? iyo ki maSin amdeni bryWviala mosarTavi da girliandi? ara yofila. da saaxalwlodac isev bunebis imedada vrCebodiT: idga tyidan Camotanili naZvi. totebze ekida namdvili msxlebi da vaSlebi, namdvili CurCxelebi...… aqa-iq TeTrad moCanda bamba (viTomda Tovliao). da enTo oriode pawia sanTeli. Cven esec gvixaroda da gvjeroda, rom yovelive tyidan iyo gamogzavnili mek-vle papas mier. mniSvneloba ara hqoda imas, rom naZvis totebze Camokidebul xilsac vcnobdiT, mTavari iyo dajereba, mTavari iyo TamaSi saaxalwlo war-modgenisa. unda dagvejerebina mekvle papac da mis mier xurjiniT gamogzavnili nobaTic. unda CavbmuliyaviT TamaSSi, romelic sagangebod, swored CvenTvis wa-moewyoT dedas, mamas, papas, bebos da SeTqmulebiviT garigebodnen im viRac uxi-lav mekvles, romelic axla, am siciveSi, sadRac daTovlil tyeSi iyo da mTva-res Sescqeroda, raTa droze dasdgomoda gzas da zustad saaxalwlod moeRwia Cvenamde. nela gadioda dro... jer SuaRame ar iqneboda damdgari, rom mama kedlidan gadmoiRebda im Tofs, axalwlis Sesaxvedrad kargad rom gawminda. axla, oTaxis kuTxeSi mdgari, eloda raRacas, raRa raRacas, axali weli unda mosuliyo da swored axal wels eloda Tavisi datenili TofiT. mere ufro da ufro mouTmenloba ipyrob-da da waramara saaTs Sescqeroda, Zvelebur, gugulis saaTs da Cvenc arasodes ase mouTmenlad ar davlodebivarT im patara guguls, romelic ha da ha, unda gamovardniliyo sarkmlidan da daeZaxa: `gugu!~ aha, gamoxta, aha, daiZaxa! mama gadis saxlis aivanze da Tofs isvris. griali Tofisa mTel im aremares SesZravs, sofelze gadaivlis da, TiTqos niSani miscao, mamas Tofs mTeli ub-nis meTofeni uerTdebian. Tofs yvela isvris, mdidaric da Raribic, didi jala-bis patronnic da martoxelanic. ojaxma Tofi aucileblad unda gaisrolos, avi sulebi daafrTxos, axal wels kari gauRos da mSvidobiani mosvla usur-vos. maxsovs es griali Tofebisa. es CaxaCuxi. es mkrTali naTeli, yoveli sax-lis Tu qoxis sarkmlidan rom gamokrToda da sawyali petre uRaribesi, uqone-li, mudam raRacis momCivani da momlodine, Tofic ki rom ar gaaCnda avi sule-bis dasafrTxobad da Tavis erTi bewo saCexSi gadmomdgari, mTeli ubnis Tofe-bis xmas yviriliT uerTdeboda: `ehe-heee!~ gasZaxoda sibneles petre da Tan cols uxmobda, gareT gamodi, vera xedav, modis axali weli zaTqiTa da grgvin-viTo, mivexmauroT, miveferoT, iqneba rac Zvelma ar gaimeta, aman mainc gaimeto-so. petres coli — ninuca qmars rom eCxubeboda, Sin Semo, kaco, ra turasaviT

Page 88: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

88

gahkivi, Tu kaci xar, Tofi gaisrole, Tu ara da daircxvine mainc, Seni yviri-liT axali weli sul ar daafrTxo, gverdiT ise ar Cagviaros, Cveni saxlisken piric ar moabrunoso. es vicodiT yvelam. es yvirilic yvelas gagvegona. is sit-yvebic wlidan wlamde meordeboda. amitom iyo, rom erT did tyvias mama lula-Si Cadebda, Caxmaxs Seayenebda, RimiliT gaswevda petres saxlisken, avidoda mis aivanze da petres aivnidanac daiquxebda Tofi! amitom iyo, rom axalwlis di-las, bebo, tabakze dawyobili nairnairi nugbariT, pirdapir ninucas qoxisken gaswevda (didi daqaloba hqondaT), axal wels miulocavda da karga xanic dar-Ceboda... ras akeTebdnen iq? qeifobdnen — Rvinos wrupavdnen Tu bebos miwvdil xils miirTmevdnen? an iqneb tirodnen kidec? — es aravin icoda. arc Cven da arc TviT petrem, romelic, aseT dros, Tavis mxriv aucileblad Cveni ojaxis stumari iyo. win gaviWeriT. petres ojaxis sacodaobam dagvaviwya axalwlis Ramis zar-zeimi, romelic nel-nela miwyda. Tofebi daicala. eSmakeuli dafrTxa da axalma welma, ise, rom ezo oTxiv kuTxiv xsnili hqonda, Cvens ojaxSi Semoabija. iqiT, did darbazSi, magidas Semousxdnen deda, mama, bebo, papa da Wabuki biWebi. yvelani Sin arian, mTeli jalabi. axal wels yvela Tavis ojaxSia, stumrianoba mere iwyeba. axla xmadabla laparakoben, nel-nela wrupaven Rvinos (saxvaliod Tavs inaxaven), Se-eqcevian saWmels da tkbileuls, Cven ki am sazeimo siCumeSi ukve Tvlema gvere-va. axali weli ki movida, magram jer ar mosula mekvle. jer ar daukakunebia saxlis karze... es xval moxdeba, dilaadrianad... meore diliT — swored mekvles Zaxilze viRviZebT. mekvle vin gveyolebao, mTeli wina dReebi axali wlisa, amaze iyo laparaki. ai, SarSan ro mekvle gvyavda, kargi fexi hqonda, mosavalic kargi movida da arc vinme gamogvclia xelidano... arc ro avad gamxdara vinmeo? vin iyo SarSan mekvleo? vina da CvenebianT patara biWi, — giorgio... maS raRa gvaq saZebni, isev CvenebianT vuTxraT, dilaadrianad gamoawyon da ga-mogzavnono. axla swored es giorgi dgas Ria karTan gaRimebuli. jer garedan dauZaxia: ojaxiSvileboo! mere, kari rom gauRes — `Semovdgi fexi, gwyalobdeT RmerTio!~ (rogorc daa-riges). amasobaSi Cvenc wamovcvivdiT loginidan da mekvles garSemo SemovexvieT. mekvlemac aiRo da tkbileuli Camogviriga. (sxva dros, vici, ar gaimetebda). bolos TviTonac taxtze daabrZanes. garSemo sul nair-nairi tkbileuli Semo-udges da swored maSina Tqva Cvenma mekvlem giorgim is, rac sxvebma ki daije-res (sxvebi icinodnen), magram Cven ara: gindaT Tu ara, axali weli me varo. Sena xar, maS vinao? — isev icinodnen Cvenebi. yvelaze ufro ki bebo icinoda da taxtze dabrZanebul giorgis dasZaxoda, biWo, nu farTxaleb, darbaislurad ijeqi, Tore wels kruxic ifarTxalebs da kvercxebs sul dagvimtvrevso. Cven xom metic ar gvindoda da axla am `kruxma~ gagvagiJa. Tanac iman, rom giorgi marTla giorgi iyo, Cveni mekvle da axali weli varo, tyuilad iCemebeda. da aravin icis, saqme riTi damTavrdeboda, Tu ara isev Cveni bebo, SuaSi rom Cag-vidga, gagvaSvela da gviTxra: ra gaCxubebT, ai, mec gagimzadeT tkbileuli, Tqvenc wadiT mekvled, daabereT giorgiani da Tqvenc `axali weli~ iqnebiTo. amis Tqmaze yvelani Jivil-xiviliT wamovcvivdiT da, roca bebom patara, TeT-rtilogadafarebuli xonCebi saTiTaod dagvaWerina, mezoblebisa da moyvrebis gzas gavudeqiT. raRa gzas, gadaviareT ezo, gadavWeriT orRobe da Cvenc daviZaxeT: — ojaxiSvilebo! maSinve gamogvegebnen.

Page 89: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

89

gaivlis dReebi da Cven isev axali wliT viqnebiT gabruebulni. axali wlis sixaruli sxva yvelafers dagvaviwyebs. SeiZleba isic ki gvegonos, rom am qveynad mxolod sixaruli sufevs. uzrunvelyofa da udardeloba mogve-Zaleba. aki vinatreT, kidec, netav sul axali weli iyoso... magram am sixarulSi Turme ramdeni ram gamogvrCa. Cven gugulis Zaxils velodiT da marto imis fiq-rSi viyaviT, rodis aiRebda mama Tofs da aivanze rodis gavidoda. mere Cvenc gavcvivdiT da vusmendiT, ra baTqa-buTqi ismoda zamTris mokrialebul civ, mTvarian RameSi da sul dagvaviwyda papa da bebo, romelnic am dros buxarTan isxdnen da axali wlis mosvlas xmis amouReblad elodnen. netavi raze fiqrob-dnen, netavi rad iyvnen daRonebulebi? ras niSnavda maTTvis Zvelis gacileba? ras elodnen axlisagan? rad dauZaxaT dedam, Tqvenc gamodiT, naxeT, ra ambavia aRa mahmad-xanis Semosevas hgavso, — magram isini arc ki wamomdgaran, kvlav uZ-ravad isxdnen erTmaneTis gverdiT, erTmaneTs mxarmibmulni da buxris cecxls Cascqerodnen. ras eubnebodaT iseTs es buxris cecxli, vidre Tofis xmauri da yiJina etyodaT? es axali wlis sevdaa. amas Tqven jer ver mixvdebiT. saamisod cxovrebis grZeli gza unda gaiaroT da siberis moaxloeba igrZnoT. amTaviTve ki cudi ar iqneba, gaxsovdeT: axali wlis sixarulis gverdiT arse-bobs axali wlis sevda. am sevdas, Tqvengan dafarulad atareben papebi da bebi-ebi. Tqven am sevdisagan jer Sorsa xarT, Tqven jer gareT gadiT... gareT zamTris mziani dRea. aq aTasgvari mxiaruleba gvelis... * * * zamTris `mTavari saqme~ gundaobaa. gundaoba xelCarTuli brZolaa. brZolis vels gamarjvebuli is tovebs, vinc bevri mowinaaRmdege gaxvia TeTr TovlSi. magram yvelaze ufro is gundaoba hgoniaT vaJkacuri, aTiode biWi rom moiyris Tavs da gogoebs Causafrdeba. am dros, Tu marTla vaJkaci xar, gunda wyliT ar unda daasvelo, zedmetad ar unda gaamagro, rom gogos araferi avno. gunda msubuqi unda iyos da msubuqad moefinos imas, visac amdeni xania gulis fancqa-liT elodi. ra Tqma unda, yiJinas rom dascem, mofrTxilebazec Znelad ifiq-reb, magram sircxvili ar agcdeba, Tu Seni rCeuli Sin atirebuli mivida da Zmebs SesCivla, damilurja loyao. gundis saxeSi mortyma rogor SeiZleba! gun-da marTla brZola ki ar gaxlavT, xumrobaa, gasarTobi da mxiaruli xumroba. magram zamTris mravalgvar gasarTobSi gundaobac male mogwyindeba. cigaoba ki sul sxvaa, — mouwyinari da ufro amyoli. ciga Seni xeliT unda gaakeTo: ori swori msxvili ficari aiRo, Ziri gluvad gausufTao da wverebic imgvarad aumrgvalo, rom TovlSi cxviriT ar wavides. mere zemodan Txeli ficrebi daakra, saxeluradac erTi Tasma Seaba da cigac mzad aris. sacigao adgili xom viciT. SarSanac iq vcigaobdiT, SarSanwinac da imis winac. sacigao adgili Cveni ferdobia, Sua ubanSi, an ubnis TavSi. yvela ubans Tavisi ferdobi aqvs da cigaobac iq imarTeba. aris Sejibri, zemodan daS-veba, kotriali, TovlSi amosvra, dajaxeba, vin wina da vin ukana! daeSvebi, mih-qrixar da zamTris civi haeri saxeSi gcems TiTqos gagwkeplao. amasac arafrad agdeb da ase ggonia, haerSi mivfrinav an meranze gadamjdari velze mivqrivaro. bolos CaeSvebi xramisken da amokotrialdebi. axla ar ginda isev zemoT asvla? fexebi TiTqos aRar gemorCileba. es cigac aRar mogdevs, magram yvelani zemoT midian da Senc, meti ra gza gaqvs, sxvebs xom ar CamorCebi, unda waxvide. mere yvelaferi isev Tavidan iwyeba. Soriaxlos gogonebi dganan da Semogcqerian. ici, rom arc imaTTvis aris su-lerTi, vin win iqneba da vin ukan. ici, rom imaTac hyavT TavianTi rCeulebi da am rCeulTa Soris ar SeiZleba Senc ar iyo... magram is ra wamomarTula zed gzis piras? vin dadga, vin gamoZerwa, rogora hgavs kacsa... kacia da arc ari kaci... Tovlis kaci!

Page 90: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

90

yvelani gavrbivarT da Tovlis, kacs garSemo vexveviT, vaTvalierebT, gvinda rom namdvil kacsa hgavdes. is ki namdvilic ari da arc ari namdvili. viRacas Tovlis didi `qva~ upovia da kaci iqidan gamouZerwavs. `qvis~ mopoveba ki ar aris Zneli. aiRe patara gunda Tovlisa, cota Seamagre, mere miagde Tovlze da daiwye agoreba am gundisa. agorebuli gunda, rac axal da axal Tovlis fenas ikravs, Sens Tvalwin diddeba da male ise mZimdeba, erTi aRar eyofi, Tu sxvac ar mogveSvela, amodena Tovls Zvrasac veRar uzam. mere is `sxvebic~ modian da nel-nela, xvneSiT mogoravs es Cveni burTi Tovlian vakeze, vidre mTlad ar damZimdeba, qvasaviT ar Camkvrivdeba da vidre Sesafer adgils ar movuZebniT. es adgili ki aucileblad gamosaCeni unda iyos, sadac meti gamvlel-gamomvlelia. Cven Tovlis Zegls vdgamT, Zegls ki mudam sapatio adgili Sehferis. mere mova niCabiT ostati, `saWreTelsac~ moiyolebs da iwyeba Zerwva. jer zedmet Tovls CamovacilebT da am veeba gundas tanwerwetas gavxdiT. axla xelebi gvWirdeba da xelebsac gamovZerwavT. kacs xom Tavic unda hqondes da TavisaTvis, sxva, ufro momcro gundas avagorebT, axla saxe iZerweba. cxvirad an naZvis girCs mivabamT saxeze, an patara Tunuqis mils. Tvalebs naxSiriT Cavu-SavebT. naxSirisave eqneba warbebi. tuC-kbilsac naxSiris natexebiT gavuwyobT... raRa darCa? kacia da qudic aucileblad unda exuros. miT ufro, rom zamTa-ria, uqudod Sescivdeba kidec, gansakuTrebiT RamiT, roca mowmendil caze var-skvlavebi dasxdebian da yinvac mouWers. da aha, qudic! viRaca Zirgavardnil, Jangian vedros moarbeninebs da Cvens Tovlis kacs Tavze axuravs. Jangiani eZaxe da mouxda kidec. dgas darbaislurad, doinjSemoyrili, cxvirabzekili, Tavisi `fafaxiT~ da darbaiseli kacisaTvis cota ar iyos Seufereblad ikriWeba. Cven garSemo davrbivarT da varT erT yofaSi. viRaca gundas isvris. viRaca Cxubobs, emand Tovlis kacs ar moartyaT, cxviri ar moaZroT, isedac didi dRe ar uweriao... marTlac, wamic ar gasula da viRacis gunda Tovlis kacs xels Camotexavs. `mo-qandake~ jer nawyenia, mere aiRebs Tovls da xels isev miabams... da mainc, ratom ar uweria didi dRe? zamTari zamTaria, magram mzes mainc Tavi-si gaaqvs. Cveni Tovlis kaci nel-nela dnobas iwyebs, jer yurebi daupataravde-ba, mere Tavi, bolos sulac daileva da ai, maSin ki dgeba dro, rom gundebiT masac SeeTamamon da yvelaferi dasruldes... ras izam, amqveynad yvelafers Tavisi dasasruli aqvs. axla kakanaTi? kakanaTic zamTris TamaSia, magram gunda-cigasaviT uwyinari ki ara, cota ar iyos sevdiani. dasasruli aqvs sevdiani, rasac TamaSi arc eTqmis. kakanaTi nadi-robaa, Citebze nadiroba. Citebi ki ufro metad is beRurebi arian, romlebic zamTrobiT ar gvRalatoben, sicives arafrad agdeben, CvenTan rCebian da Cven-Tan erTad elodebian gazafxulis mosvlas. Citebs lastsac ugeben. aiReben patara lasts da erT mxares joxs Seuyeneben. joxs qvemoT, wverze, grZeli kanafi aqvs gamobmuli. kanafis wveri Cven, Soriax-los mimalulebs (sabZelSi, gomurSi, an saCexSi) gviWiravs. lastis qveS satyua-ria mofenili — qeri an Svria, xorbali an simindi. beRurebs SiaT. zafxulSic sul saxlebis garSemo trialeben da zamTarSi xom lamis Sinac Semovidnen. ro-gorc ki Tvals mohkraven, lastis qveS sakenki `daviwyebiaTo~, jer frTxilad dazveraven midamos, mere lastTan moiyrian Tavs da sxvebsac mouxmoben. modiT, movgrovdeT, naxeT, ras mivageniTo. bolos yvelaze ufro guladni lastis qve-Sac SeZvrebian... jer davicadoT, jer bevrma moiyaros Tavi, jer bevri guladi mogrovdes... da roca lastis qveS marTla blomad moiyrian Tavs beRurebi, ga-moswev kanafs da lasti qveS daiyolebs beRurebs. vinc gadarCa, gadarCa, erTba-Sad moswydnen miwas da gafrindnen. vinc lastma daitana... sastiki `TamaSia~. aki giTxariT, TamaSi arc eTqmis... `kakanaTi~ raRaa? amaze erTi moTxroba movisminoT iakob gogebaSvilis `bunebis karidan~. moTxrobas swored `kakanaTi~ hqvia:

Page 91: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

91

`Sua zamTaria. gareT sTovs da Zalian civa, magram me da Cveni patara biWi va-sua am ambavs sruliadac arafrad ar vagdebT da boslis karTan atuzulni Za-lian gul-modgineT vuyurebT erTs aTiode nabijze dagebuls kakanaTsa. kakana-Ti sruliad damalulia TovlSi, garda samiode puris marcvlisa, romelnic as-xmulni arian da elian eSmaks beRura Citebsa... mofrindeba patara eSmaki Citi, dainaxavs marcvalsa, miva, Cahkravs, Cahkravs... kap... daecema kakanaTi da CaeWireba kiserSi rkali Cvens patara Cituniasa. Cven sul-ganabulebi vuyurebT kakanaTs patara WuWrutanidam. Citebma daiwyes kakanaTTan mogroveba. erTi maTgani gamogogda kidec kakanaTis-ken, aur-Cauara mas, ipovna mis axlo oriode puris marcvali da erTbaSad ylan-Wi gaadina. ai, daupirdapira kakanaTsac da... Cahkra erTi... Cven sixarulisagan yelSi sisxli mogvawva. gulma Zaga-Zugi dagviwyo. — `momeca!~ — iZaxis vasiko, — `momeca, sacaa daecema!~ da rac SeuZlian, iWyi-teba WuWrutunaSi. magram am dros kakanaTis dacemis xmis magier moismis fr..r..r.. da Citebi aiSlebian. imaTma amSlelma, erTma viRacam, axmaxma, nabadSi gaxveulma kacma arxeinad Camoiara kakanaTisken, TiTqos aq araferiao,wamohkra kakanaTs Tavisi totyi fexebi da amoagdo Tovlidan. — `mogtydes kiseri, gagixmes fexebi!~ — misZaxis mas ukan gul-daTuTquli va-siko~. veraferi daiWires biWebma. xan vin SeuSalaT xeli, xan vin... `eg aris, kakanaTzed iare, Svilo kakanaTzed! eg gacxovrebs ai!~ — meubneba ma-maCemi. — `ahyolixar mag giJ biWsa da mTeli dRe dasdevT Citebsa!~ da raRa Tqma unda, rogorc yvela moTxrobas, rac ki iakob gogebaSvils `bune-bis karSi~ Seutania, Tavisi mTavari saTqmeli, mohyveba. moTxrobis dasasruls patara gmiri ambobs: `da amitom, mamiCemis sityvebis Semdeg, vdgevar gaocebuli erTs alagas da vfiq-rob, Tu raT aris Cemi amxanagi vasua giJi da kidev raRac saSinels `cxovreba-zed~, romelsac mamaCemi magonebs yovel cis-mare dRe...~ moTxroba TiTqos `Segonebis~ gareSe darCa, magram Cven mainc viciT, ras niSnavs kakanaTi, ratom aris vasiko `giJi~ da ras niSnavs sityva `cxovreba~... uWirs zamTarSi yovel suliers, — kacsac da pirutyvsac. vinc gaisarja da zafxuli mZime SromaSi gaatara, iman xo, Tavi zamTarSic SeiZ-leba gaitanos, misTvis zamTari sixarulis momgvrelic iqneba... magram visac cota sarCoRa darCa sazamTrod? magram Rimilis gareSe arc zamTari Caivlis. RimiliT gviyveba erTi igavi erTi ojaxis cxovrebaze... sizarmaciT iyo cnobili es ojaxi. mTeli zafxuli ise ga-ivlida, arafers inaRvlida zamTrisaTvis. erT xels ar gamoiRebda, marto fan-duri, simRera da mxiaruleba uyvardaT. da swored maSin, pirvel Tovls rom Ca-mohyrida, mTeli ojaxi damwkrivdeboda da pirs mindvrisaken izamda. sofelma winaswar icoda, raca xdeboda da siciliT misZaxoda, saiT gagiweviaT, romel moyvrebTan misdixarTo? maSin moixedavdnen mobuzulni, siciviT akankalebulni da ityodnen: batonian xodabunebSi mivdivarT, TavTavi unda avkrifoTo. TavTavis krefa ukve iciT, rac aris. SeiZleba am arakSi cota ram gazviadebuli iyos, cota ram sicilisaTvis mogo-nili, magram xelTupyar da zarmac ojaxs ki kargad gvixatavs. zamTarSi uWirT nadir-frinvelTac... roca mTa da tye, mdinare da Wala gadalesilia TovliT, roca yinvas gauTan-gavs yvelaferi, yoveli sulieri mainc adamianisken iswrafvis, adamianisgan elis xsnas. im wels didTovloba iyo, mTaSi yvelaferi gaqra, xis totebsac ki veRar mok-vnetda suldgmuli da erTbaSad tyis binadarni soflisken daiZrnen. erTma iremma Tavisi sicocxle adamianis sindiss da adamianur bunebas miando. wamovida. gamohyva tyis bilikebs, gadmoiara mindvrebi da orRobeebi da wynarad, TiTqos guSinac aq iyoo, sofels moadga. swored iq gadmouxtnen xorcisa da

Page 92: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

92

sisxlis mwyurvali `vaJkacebi~ da erTmaneTSic ciloba atyda, vin dainaxa pive-lad, vin Seaswro Tvali da pirveli tyviis uflebac vis hqonda. iremi ki modioda, rogorc ganwiruli, dinji, fexauCqarebeli da mTeli arsebiT soflis sibrZnes mindobili, yuradRebas aravis aqcevda. albaT am simSvidem ixsna igi aucilebeli sikvdilisagan. is moadga WiSkars da gaCerda, rogorc Cerdeba saRamo xans saZovridan mobrune-buli marCenali Zroxa. WiSkridan aseve auCqareblad gamovida papa, jer gaxevda `stumris~ danaxvaze, me-re irems WiSkari gauRo. iremi ezoSi Sevida. papam, TiTqos guSinac am stumars umaspinZldebodao, sabZlidan gamoitana erTi iRlia Tiva da irems dauyara. iremma erTi gadaxeda WiSkarTan mdgar `vaJkacebs~ da Tivisken daixara. im wuTSi dedamiwaze is harmonia sufevda, razec ase ocnebobs vaJa-fSavelas Svlis nukri. TviTon tye, TviTon buneba indobs ki adamians? iqneb indobs kidec... wlebis win, mTis erT sofelSi, patara biWi daikarga. erTi kvira eZebes da ver-sad ipoves. mere ZebnaSi mTeli qveyana Caeria. bolos miagnes. wiflis msxvil, xavsian totze ipoves miZinebuli. ram gadaarCina erTi kviriT dakarguli biWi? marto tyis xilma? wablma da maJalom, pantam da Sindma? iqneb mSobliurma tyem ver gaimeta Tavisi Svili... da, ginda Tu ara, unda daijero, rom im gzaabneul biWs Tavis sazrdos sTava-zobdnen xeebi. nanas umRerdnen muxis da Telis foTlebi, amxnevebdnen mTis wya-roebi. iqve, axlos, darajad edgnen Svlebi da irmebi. Tu safrTxe eloda, Tavs dasZaxoda da aRviZebda Cxikvi. qednebi ki gzas aswavlidnen, Tavqve dahye mdina-res da mdinare aucileblad barSi Cagiyvanso. magram biWi patara iyo da ar icoda xeebis, wyaroebis, frinvelebis ena. maT enas swavlobs sibrZneSi Sesuli mindia, raTa es sibrZne Cvenc gagviziaros, Tu, ra Tqma unda, movisurveT am sibrZnis gaziareba da Tu guldawyvetilni, an sulac gagulisebulni ar gavbrundiT Sinisaken imis gamo, rom is tyidan wamosuli iremi moxucma papam Seivrdoma da ar dagvaneba mosaklavad. * * * dRisiT Tovs. RamiT ca mokrialdeba da yinavs. magram cxovreba Tavisi gziT midis. ymawvili swavlobs, glexkaci muSaobs: qa-lebi sarTavs da jaras Semosxdomian, papa da dideda zRaprebs hyvebian. bal-Rebs kvlav uxariaT Tovli. ratom mainc da mainc balRebs? didebsac uxariaT! swored glexs uTqvams Tovlze: `amis ukeTess ras naxavs kacis Tvalio, vici, rom zamTars Tovlians Tan mosdevs mosavalio~. ase yofila, ase Tqmula: Tov-liani zamTris mere kargi mosavali modiso. Cven ki ukve viciT, rom sofleli kaci, ra drosac ar unda iyos, zafxuli Tu zamTari, mudam mosavalze da Wirna-xulze fiqrobs, es aris misi saqme — pur-Rvinos moyvana, Wirnaxulis moweva, qveynis dapureba. Cveni mTavari saqme raRaa? swavla! `swavlis Ziri mware iyo~ da es ymawvils maSinve unda scodnoda, roca pirve-lad saswavleblis gzas gauyenebdnen. aman daawerina niko lomours leqsi yin-visa da patara mowafis brZolaze: `TovliT dafenils trials mindorsa TiTqos Rrma ZiliT wasZineboda, da xSirsa tyesa, Cadr-wamosxmulsa, saxe sruliad gaSeSeboda...~

Page 93: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

93

zamTaria da am siCumiT moculs mindorSi yinva TandaTan Zlierdeba, mefurad dabrZandeba da Tan Tvals ar aSorebs datkepnil gzas, iqneb vinme mgzavri ga-moCndes da win davxvdeo. `agera kidec gzaze gamoCnda bavSvi wignebiT iRliaSia! Cqari nabijiT, cocxali saxiT micunculebda is skolaSia. yinvam maSinve misken mimarTa da mrisxanebiT gadudga wina: bavSvo, sulelo, mswrafl miaZaxa, girCev axlave dabrunde Sina~. patara mowafe, cxadia, ar epueba yinvas. Cvenc masTan erTad gvciva, masTan er-Tad viyinebiT, bolos ki masTan erTad swrafad movkurcxlavT skolisaken. bavSvma sZlia yinvas, bavSvma da swavlis wyurvilma! bolos ki gvaxarebs leqsis striqonebi: `mirbis patara, mirbis da... ager skolis fanjara, cecxlis Suqica! sul daaviwyda maSinve imas yinvac da misi baqi-buqica~ * * * axla zamTaria. gaTenda da yurSi CagZaxian, adeqi, cecxli ukve davanTeT, Tbi-lad Caicvi da skolaSi gaiqeci, ar dagagviandeso. Senc viTom ar gesmis, gulSi fiqrob, netavi erTxel mimalulina Tvali am Tbil loginSio. magram yvelani Cqaroben, xan deda dagadgeba Tavze, xan bebo, xan papa. Tan viTom geferebian, Tan gemuqrebian, Tu ar wamodgebi, icode, axlave mamaSens davuZaxebTo. mamisa gerideba da cota geSinia kidec, Tvals ifSvnet, amTqnareb, izmorebi, aqeT-iqiT ixedebi, viTomda axlaRa gavige, ra gindaTo da wamodgebi. cecxli marTla da-unTiaT. oTaxSi Tbila. Senc Tbilad icmev, Tavzec Tbil quds ixurav, CanTaSi SoT purs da yvels Caideb, bebo erT vaSlsac moayolebs da ukve rixianad, vi-Tomc araferiao, gareT gadixar. gareT Tovli devs. wuxel isev mouTovia. WiSkramde ki gaukvalavs papas, swored SenTvis, skolaSi adrianad iqneba wasasvlelio, magram WiSkris iqiT? nakvale-vic rom ara Cans? bevri-bevri, erT urems gaevlos an cxenosans da imis nakva-levs axla Sen unda mihyve, midixar da Tan gulSi geamayeba, marto xar, mefe xar mTeli am miCumebuli, daTovlili midamosi. aTasSi erTxel yvavi dagCxav-lebs kaklidan da, TiTqos gangebo, Tovls Sig kiserSi Cagayris. Sen viTom bra-zob, yvavs gasWyivi, am TovlSi sad unda moigdo kenWi, Torem kenWsac esrodi da isev gzas ganagrZob. xan micuraob, xan garbixar, xan isev fexs Seaneleb da fiq-rob: ra lamazia es oxeri Tovli! cota xanic da Saraze vasiko gamovardeba. iqiTa ezodan nodara morbis. axla ukve samni varT. erTmaneTs xelsa vkravT, TovlSi vagoravebT, Tu TavdaR-marTs wavadeqiT, CavimuxlebiT da mivsrialebT. heheheee! gaumarjos zamTars! gaumarjos Tovlis fantelebs. ager skolac da aJivJivebuli bavSvebic. erTada varT da arc Tovlisa gveSinia, arc yinvisa. gadavdivarT skolis gzaze da modis Cveni aniko maswavlebeli. gulze rveulebi miuxutebia, rogorc icis xolme, da erTs cerad gadmogvxedavs. Cven Tavebs dav-xriT da gverdze gadamdgarni mivesalmebiT. isic Tavs dagviqnevs, Cagvivlis da Cvenc, meti ra gza gvaqvs, Cumad, fexakrebiT gavyvebiT mis kvals. egeTia skola da swavla. aniko maswavlebelic gviyvars da Cveni skolac.

Page 94: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

94

isic xo, Cveni ar iyos, dilaadrianad adga da am muxlamde TovlSi aqeT wamovi-da. CvenTvis ar wamovida? an es CvenTvis ar mosula dilaadrianad skolaSi, Cveni daraji svimana, mocina-ri, Zalze keTili kaci? CvenTvis ar aunTia Rumeli, ra ari, movlen da siTbo daxvdeTo? mere ra, rom Rumeli male Caiwva da SeSac cota gvaqvs, dasvenebaze SemovexveviT garSemo da vTbebiT. gogoebi gveCxubebian, Cven migviSviTo, magram yurs vin ugdebs, vidre isev maswavlebeli ar Semova da ar ityvis, kacebi xarT da gogoebiviT exveviT Rumelso. mere isev zari dairekeba, CamovrigdebiT im ga-daxunebul merxebze da iwyeba `sufTa wera~... bindisas yvelani erTad gavrbivarT Sinisaken. sicivea, magram Cveni Jriamuli ma-inc mTel sofels edeba, nametnavad maSin, Tu Cveni ariTmetikis maswavlebeli daro ar gamoCnda, surdo Seeyara da gakveTili gagvicda. o, rogor gviyvars im wuTebSi daro maswavlebeli, Sinac ki veaxlebodiT da vkiTxavdiT, rogor brZandebiTo, magram Sin misvla ar SeiZleba, Sin xlebas ver gavubedavT. Caval Cvensa, vecemi erT jam lobios. bebo meCxubeba, nela Wame, Seirge, sad geC-qareba, swavlas xom morCio, magram yurs vin ugdebs? vici, ratomac meCqareba, magram xom ar vityvi? ai, garedan ukve stvena ismis. vici, vici, vinc ustvens. va-niko mobrZanebula, yelze didis ambiT Surduli Camoukidia da maniSnebs, Citeb-ze sanadirod wavideTo. aba ras daumalav da, beboc ukve yvelafers xvdeba, ga-reT gamodis da vanikos ealerseba, Sin SemobrZandi, ra gare-gare dadixar, ra xania Seni xma aRar gamigiao, sxvafriv rogora brZandebi, rogor gikiTxoTo. vi-ci, rasaca niSnavs es `brZandebi~ da saiTac umiznebs bebo. bolos TaviT fexam-de Seavlebs Tvals vanikos da xels Surdulze utacebs, es raRa jandabaao? ra olariviT Camogikidnia, romeli mRvdeli Sena xaro? aki giTxari, am Citebs daa-nebeT Tavio. mag xocva-Jletas, aiRoT da sakenki dauyaroT, ar girCevniaTo? isi-nic sulierebi arian, sicocxle imaTac uxariaTo. vuyureb vanikos da vici, sacaa, tirils daiwyebs. netavi ar itiros! Citebs vin aRar dasdevs, raRa Cven gvekrZaleba, raRa Cven gavxdiT TiTiT saCve-neblebi? Zalianac kargi — vaniko ar tiris... gabutuli gabrundeba, zurgs Segvaqcevs da Sinisaken midis. samagierod me aRar minda aRarc amaTi lobio da aRarc amaTi mwnili, wamovxte-bi, taxtze pirqve mivegdebi da vtiri. ra gatirebso? romeli ra matirebs, Zmakaci saxlidan gamigdes... vitire da gavCumdi. papam gamaCuma da papaze ufro isev bebom, ai, is rom Tqva, damidges Tvali, im balRs lobioc ki ar davusxi, vin icis, rogor moundao. axla isev Zveleburi beboa da meti ra gzaa, gulSi yvelaferi unda vapatio. * * * mTeli ojaxi Sin ari. cecxlTan isev koWobi miudgamT. koWobi Tixis patara qoTania, lobios mosaxar-Sad sagangebod gamomwvari, da axla Sig mxiarulad TuxTuxebs saxvalio lo-bio. cecxlze raRa dgas? iqneb simindi mogvexarSa? taro ki ara, darCeuli, TeTri simindi, mTeli dRe rom unda xarSva. meore dilisaTvis ki ise gadaiSle-ba, rogorc bati-butma icis. an iqneb korkoti ixarSeba? magram sakorkote xor-bals axla RerRaven, xelsafqvavze. xo, lobio TuxTuxebs da simindi ixarSeba. Tu vinme karze daiZaxebs da stum-rad Semoivlis, im damarilebul lors gamoaCenen, Roris dakvlis dros rom Ca-awyves did kasrSi, axla ki cecxlis kvamlze iboleba. yvelic iqve gudaSia, da imitom hqvia gudis yveli, mwyemsebma Camoitanes mTidan. kidev ra Camoitanes mwyemsebma? matyli! da bebom es matyli sagangebod gaasufTava da dawewa. dawe-wil matyls axla buxris piras CeCavs. saamisod mama-papas saCeCeli gamougonia. saCeCeli ficrisaa. ficris sadgamze ficrisave konusi aqvs dakruli. konusis

Page 95: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

95

Tavze mtkavlis sigrZe basri lursmnis `kbilebi~ aqvs or rigad gayolebuli. bebo fardagze mokecila. cali fexi saCeClis konusSi Seurgavs (asea wesi, ase damagrdeba saCeCeli) erTi muWa dawewili matyli auRia, saCeClis kbilebze Ca-moagebs, gamowewavs da isev Camoagebs. xels alersiT gadausvams da isev Tavidan Camoawewavs... da ase, vidre matyli ar daiCeCeba, anu vidre bambasaviT TeTr fa-fuk fTilas erTxelac ar gadausvams xels (TiTqos marTlac miealersao) da gverdiT modgmul xonCaSi ar Cadebs. saRamoa. gareT civa. erTi biZa fandurs aCxakunebs, meore Tofs amzadebs. nadi-ri soflis gare-gare daZrwis da Tofi Tan unda mqondes, tyeSi mivdivaro. sa-caa daRamdeba da aRarc mezobelma Semoixeda. mowyeniloba RamesaviT Semodis Sin. papa fiqrebSi wasula. neta raze fiqrobs? iqneb gazafxulze? iqneb imaze, am gazafxuls an moveswrebi da an arao. Tu asea, oriode sityva vuTxraT papas, fiqridan gamoviyvanoT, gavamxiaruloT. an modiT, raRas vucadoT da Tavisi kbi-la siyrmis megobari davupatiJoT, gaerTobian, moigoneben im mTisas da am bari-sas. magram papa Turme amas Cvenze adre fiqrobda da siCumeSi ismis misi wynari xma: `wadi, biWo, Tedos uTxari, aqeT gadmovides~. biWi garbis, bebo saCeCels Tavs anebebs. Tedos gadmosvlas patara sufra sWirdeba, iqve, buxris piras, tab-laze gaSlili, Tavisi mwniliT, SoTi puriT, yveliT, bolokiT da, raRa Tqma unda, erTi xelada RviniT. oRond sul ar dalion... bolo xans papas Rvino aRar uxdeba, mere mTeli Rame wuxs da SfoTian Zil-RviZilSia. papas stumars vaxSami bebom unda gaumzados da aramc da aramc sxva vinmem. ase iyo TaobiTve da ase iqneba, vidre bebos muxlebSi Zala aqvs da fexze triali SeuZlia. rZlebi daCeCil matyls arTaven, raTa mere bawari windebad, paWiWebad, CiTebad, TaTmanebad, Salebad gadaiqces. ufrosi rZali xelis wisqvils misjdomia. es wisqvilic fardagze devs da qveS TeTri, qaTqaTa sufra aqvs dagebuli. `Cveulebrivi wisqvilia~, oRond patara, ha da ha, or mtkavelze cota meti sigane Tu eqneba. qvac oria, erTi qvemoTa, meore zemoTa. zemoTa qva, cxadia, gulamoWrilia da qvemoTa qvidan amoCril msxvil, magar paloze Camocmuli. xisave saxeluri aqvs, isic qvis amoRruntul napirSi magrad Camjdari. patarZali xorbals xvrelSi yris da saxeluriT qvas atria-lebs. mZimea wisqvilis qvis triali, Tundac xelis wisqvili iyos... im saqmes ake-Teb, rasac did wisqvilSi wyali akeTebs, dolabsac abruneb da xvimiris magiv-robasac Seni muWa swevs. safqvavi, cxadia wminda da gamtkicebuli ver iqneba da xelsafqvavs es arc moeTxoveba. sakorkote iRerReba da korkots swored xor-blis RerRili sWirdeba... ase ifqveba marilic, im cnobili aRzevanidan motani-li marili, razedac qarTuli leqsi ambobs: `aRzevans waval marilze, marils movitan brolsao, jer dedas gadavexvevi, mere Svilsa da colsao~. Sors iyo es aRzevani da Tanac urmebiT midiodnen. leqsi umReris Svindas da giSeras (xarebia), romelTac iseTi uremi mihyavT, as qvabsac ki gauZlebs. RerZi wiflisa aqvs, Tvlebi kaklisa, ube ki larTxebiT da dandlebiT gadabmuli. aRzevanidan urmebis qaravani marilis qvebiT datvirTuli brundeba. qvamarils damtvreva sWirdeba, mere ki dafqva... axla, sakorkotes rom morCebian, marilis dafqvas Seudgebian. buxarSi ki isev tkacunobs cecxli, isev TuxTuxebs lobio. mwvanilebic ukve CauWriaT, xaxvic, amouzeliaT kidec da oTaxSi sakmazis saamo surneli dgas. karTan xveleba ismis da aha, Tedoc mosula, papas siyrmis mego-bari. papa erTbaSad icvleba, fiqri sadRac ifanteba. mTel oTaxSi xalisi Semo-iWreba. buxaric gamxiaruldeba. erTmaneTs ras ar exumrebian. Cven aRaravis vax-sovarT. xval? xval raRa iqneba? xval qalebi dasxdebian da qsovas daiwyeben, da Tanac bebos mkacri meTvalyu-reobiT, radgan, bebos TqmiT, qsova ubralo saqme ki ar aris, ostatis saqmea. Tu ostati ara xar naqsovi ki ara, najRlardi gamogiva. kidev kargi, biWebsac ar gvaqsovineben. bebom Tqva, ra biWis saqmeao da sixaru-liT aRar vicodiT, ra gveqna. ai, Cveni daia nuca ki ZaliT dasves fardagze, xelSi Cxirebi da bawari misces, gverdiT mousxdnen da eubnebodnen, es Tvali unda gamoiRo da is Tvalio. netavi es `Tvali~ raRaa? nucas fardagze guli ar

Page 96: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

96

udgeboda da, albaT fiqrobda, netavi rodis wamovxtebi da biWebs gareT gavyve-bi saTovlaodo. ijda fardagze, Tan xelSi saqsovi Cxirebi eWira, Tan cremli Camosdioda, Tan Tvali Cvenken eWira. es Cvenebi ki... Tavze edgnen da tuqsavdnen, aba, ras akeTeb, magre giTxariTo? Tan sacodavi iyo nuca, Tan sasacilo. mas mere, roca ki etyodnen, aba, gverdiT mogvijeqi da qsoveo, sul sicili gvin-doda da gareT gavrbodiT, bebo Cxubobda, daicaT, gazafxuli dadges, Tqvenc gamogiCenT saqmeso, Tumca raRa gazafxuli, axlave gaiqeciT da SeSa damiWeri-To. SeSa daWrili ar ario? — veubnebodiT. ari, magram me Tqveni daWrili min-dao. netavi xma ar amogveRo... Cvenma nucam ki erT dResac dagviZaxa, raRaca Wreli naqsovi gviCvena da gviT-xra: ai, me movqsoveo. ar davijereT! Tu gindaT, windasac mogiqsovTo. viciT, ver mogviqsovs. amwinebze saCeCelTan dasves, matylis CeCva unda eswavle-binaT da xeli pirdapir saCeCelis kbilebze Camoago. is tiroda, Cven vicinodiT da bebo axla Cven mogvda, ra gacinebT, Tqveni da gamwarda da iciniTo? rad Ca-moigo TiTebi, visi brali iyo? guSin kidev TiTistari ver daabzriala da ax-la imaze gavicineT da isev Cven gagvamtyunes, daicadeT, qveyana erT dRes ar aSenebula, naxeT, Tu yvelaferi kargad ar iswavloso. aba, Tqven wadiT da vazi gasxaliT, Tu gasatyepad ar gagixdeT saqme da Tu nucam Tqvenze ar icinoso. amaze papa ambobs: — vazTan magaT rogor mivuSvebo. da axla nuca icinis. iqneb marTla mogviqsovos nucam windebi? ra viciT... kargi ki iqneba Wreli windebi. gavalT biWebSi da vityviT, Cvenma dam mogviqsovao. vici, ar dagvijereben. ar dagvijereben da nu dagvijereben. Cven xom gvecodineba, ra yoCaRi da gvyavs. * * * ras ar inaxavs maxsovroba... axla, roca zamTars vigoneb, TiTqos xsovnis buru-sidan gamodis zamTris grZeli Rameebi. skolidan brundebi, moxedvac ver moas-wari da ukve Ramea. es Rame gaiweleba da Tu an mezobeli ar gewvia, an Sen ar gadaxvedi sadme, aRar ici, ra gaakeTo. fanduris wkaruni mogwyinda. TiTqos aRarc buxris cecxli tkacunobs mxiarulad. aRarc kata garTobs da aRarc fardagze kotriali. yvelani Sina varT. mama taxtze wamowveba. bebo da papa Ta-vianT adgilze, buxris piras Camosxdebian. bebo saqsovs moimarjvebs, papa jox-ze Camoeyrdnoba. TiTqos raRacis molodinSi varT da ai, dedas wigni moaqvs... aba, axla wigni wavikiTxoTo, mravalmniSvnelovnad ambobs da lampas miimar-jvebs. umcrosi da-Zmebi katas eTamaSebian, magram imaTac tuqsaven, modiT, Tqvenc aq CamosxediT, yvelam unda movisminoT, amaze kargs sad ras gaigonebTo. CamovsxdebiT da iwyeba... ramdeni ram wavikiTxeT, rac es zamTari dadga da grZeli Rameebi daiwyo. an wi-na zamTarSi? adre xo bebo gvikiTxavda! aiRebda `bunebis kars~ da daiwyebda: `daTikos mercxlis WikWiki Zlier uyvarda~. magram luarsabTan da darejanTan mainc veravin mova. rac Cven vicineT... sicili rom dacxreboda, papa ityoda, aba eg adgili Tavidan waikiTxeTo da isev vici-nodiT. papas yvelaze ufro sut-kneinas oinebi moswonda, bebo lamaziseulze xiTxiTebda, mama luarsabis Zmaze — daviTze javrobda, viTom egec kaciao! da ise javrobda, rom axla mamaze vicinodiT. Tqveni ar vici da balRebs ki Zalian

Page 97: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

97

gviyvardnen oriveni — luarsabi da darejani, Cveni mezoblebi rom yofiliy-vnen, sul imaTsa viqnebodiT. zamTris grZeli saRamo ki midis da sacaa, SuaRamec wamova. deda kiTxvas amTav-rebs. sicili dacxra. luarsabi da darejani uremSi Casxdnen da TeleTis gzas daadgnen. lamaziseulic Casves da isic unda waiyvanon. umisod ver gaZleben. danarCeni? danarCeni xvalRam iqneba. vnaxoT, gasWris Tu ara TeleTis salocavi. mere isev wignze laparakoben. netavi vin igonebs amisTana ambebs da leqsebs? — vfiqrob me. bebo natrobs, netavi Cven SviliSvilebsac uyvardeT wignio. papa ambobs, Tuki Cven gviyvardao? da bebo axla amaze icinis, romeli didi mwignobari Sena myavdio. papa Tavs idebs, rom wigni (anu wera-kiTxva) jer isev balRma, Tavadis ojaxSi, mojamagireobisas iswavla. bebo tols ar udebs da umatebs, rom wigni papaze ufro adre icoda, TviT mRvdlis colma, fofodiam aswavla da roca papam kiTxvac ar icoda, bebom `saRmrTo werili~ zepirad daimaxsovra. esec Sejibrebas hgavs da mTeli ojaxi icinis. mas Semdeg didi xani gavida... maSin ra vicodiT, rom papas da bebos marTlac hqoniaT saamayo. vin icoda im dros wigni? vis SeeZlo `saRmrTo werilis~ zepirad daswavla, an `vefxistyaos-nis~ gadawera? es iyo didi xnis winaT da mogonebac isev burusSi iZireba. * * * zamTari ki TiTqos ar iZvris. dro TiTqos gaCerda. ratom daemsgavsa erTmaneTs dReebi? ratom iqca molodinad yvelaferi? ratom gvinda, rom raRac Seicvalos? es fantelebic, es gaSiSvlebuli xeebic, zamTris mTeli mxiarulebac momabezrebeli rad gaxda? Tovls vnatrobdiT da Tovli aRar gvinda, yovel diliT vixedebiT sarkmlidan da guldawyvetilebi vambobT: isev Tovs... dReebi erTferovani xdeba. yoveli dila erTmaneTs hgavs da arc saRamo gvpirdeba raime gansakuTrebuls. erTi ram niSani mainc gamoCndes, rac gvagrZnobinebs, rom zamTari gadis da ax-lovdeba is, romlis saxelsac ukve natvriT vambobT: gazafxuli. gazafxuli ki mainc ar Cans. soflis Saraze aTasSi erTxel Tu gaivlis vinme. yvelani Sin SeyuJulan. so-fels gareT mze Tu gamoityuebs, mze ki sadRac Rrublebis miRma midis Tavis gzaze da Cven verc vxedavT. vinme mainc gamoCndebodes. is vinme saxlebidan sxvebsac gamoityuebs. ai, isic... jer cxeni moCans burusian gzaze, mere xmac gvesmis... mere cxenis pat-ronic gamoCndeba. viRacas tyidan saTari moaqvs. saTari veeba xea, ZirSi moWri-li da cxenze gamobmuli. etyoba ojaxs SeSa ar eyo. gazafxulis mosvla gaWia-nurda da axla saTari moaqvT, SeSad rom daxerxon, daapon da saxli gaiTbon. saTaris danaxvaze jer erTi WiSkari iReba, mere meore. baasi xmadabalia, am bu-rusis da am nislis Sesaferi: sad mosWerio, yoran kldesTano... didi Tovlebi-ao? didia, magram Camotana SeiZlebao. wifeliao? wifelia, magram xmelia, SeSad gamodgebao. cxenma rogor aTriao? zemoT uWirda, TovlSi fexi efloboda, rac tyidan gamovediT, ara uSavso. cxeni gzas ganagrZobs. saTari mixrialebs gayinul Saraze. WiSkarTan gamosul-ni Tvals gaayoleben, mere xmauri miwydeba da mcire xniT gareT gamosulni isev Sin Sedian. netavi kidev vinme Camoivlides... rogor ara? ai, modis kidevac! monadire qoria! qorias danaxvaze yvela WiSkari erTbaSad iReba da jer Soridan, nislSive gas-Zaxian, aba mogvaxsene, ra mogaqvs, ra mogiklavso, mere xelcarieli qorias da-

Page 98: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

98

naxvaze sicili gaismis. qoria jer ibRvireba, neta Sin SexvidodeT da Zvlebs gaiTbobdeT, nadiroba ra Tqveni saqmeao. mere daiwyebs, am TovlSi sad vivlidi, saqamremde mwvdeboda, gana Tqven ro gzazec ar gamodixara, egreao? monadiris wesia, dRes xelcarieli modis, xval sadme irems waawydebao. Sen wawydio — qo-qolas ayrian qalebi, iremi ra Seni saqmea, Seni mosaklavi iremi saRa darCa, ege, egeni xoceo, da kaklis kenweroebisaken ixedebian. kaklis kenweroebze yvavebi sxedan. Savad daxunZlulan kenweroebi. yvavebi, TiT-qos ewyinaTo, erTbaSad aiSlebian da yrantaliT gadaifrenen Walisken. cota xanSi isev mobrundebian da isev gadaSavdeba kenweroebi. amaT darCaT qveyanao, — Civian qalebi da Tan Sin naqsov SalSi ifuTnebian. mere — erTi-ori sityva, karis gaWrialeba da soflis Saraze isev siCume Camodgeba. cota xanic da viRaca wyaroze midis, xelSi koka uWiravs. welSi mobuzula. aqeT-iqiT arc ki ixedeba. viRaca gzidan gamosZaxis, moica, qalo ra marto mii-buzebi, mec wyaroze movdivaro. qali dgas da elis. Tan sciva, caxcaxebs. WiSka-ri gaiWrialebs da is meore qalic gamodis. orni erTad midian wyaroze da isi-nic, rogorc nislian dRes Sehferis, Cumad saubroben. wyarosTan aravinaa. qalebi kokas udgamen da saubars ganagrZoben. netav raze laparakoben am siciveSi, — fiqrobs gzad momavali kaci da qale-bisken ixedeba. qalebi Cumdebian. kaci midis da qalebi isev ganagrZoben laparaks. wyaros Zroxa da cxeni uaxlovdebian. maTi patroni dabalia, qurqSi Camaluli da welSi moxrili. Zroxas aqezebs, da-lie, amaTi nu geSiniao. qalebi icinian da gverdze gadgebian. kokebi raxania gavsebula, magram saubari mainc grZeldeba. Zroxa wyals svams. male bezrdeba da navs zurgs aqcevs. axla cxeni Cahyofs CiCvirs navSi da xarbad xvreps civ wyals. kaci xmas ar iRebs. cxens Sescqeris, ucdis, rodis gaZRebao. `ver daarwyule, kaco, ra mogividao~, — uteven qalebi. `neta Tqven magre galaparakaTo~, — Cai-laparakebs kaci, cxensa da Zroxas SesZaxebs da gzas gaudgeba. ufro binddeba. viRaca qali ezoSi SeSas Wris da Tan Tavis biWsa swyevlis: maS SeSa ver unda dagaWrevino, amodena biWi dedis imedaT raT unda iyoo? biWi ara Cans da qali xmamaRla ganagrZobs: vin damwyevla rom SenisTana Svili gamomsvlodao. saxlidan CxubiT gamodis biWi. ra qveyana Semiyareo, erTxel aiRe culi da ma-Sinac gaaSaraveo? moita, mamaoxre, dagiWri da iqneba gaCumdeo. qali culs miag-debs da axla biWi Wris SeSas. WiSkarTan dedaberi dgas da xelSi qaTami uWiravs. kacs elodeba, iqneba gzaze vinmem gamoiaros da damiklaso. Robis gadaRmidan mezoblis qali exumreba, gadmomawode, erTi wavacalo kise-rio. qalis dakluli rogor iqnebao — xelebs asavsavebs dedaberi. nu geSinia, me Cavdgebi codvaSi, Sen oRond erTi barkali CemTvis aaxliCeo, — icinis qali. axlandelebi egeTebi xarTo, — Civis dedaberi. dakali Torem, egec pirSi Ca-gadneba, vera xedav, mimkvdarebuliao, — ar cxreba qali. Sen aRar gjobiao? — ar uTmobs dedaberic da isev gzas gascqeris. gzaze kaci ara Cans. binddeba. saxlebidan kvamli amodis. kvamli nislebSi ereva da xis kenweroebze iweweba. TiTqos mTeli zeca kvamlSi exveva. TiTqos mTeli sofeli erTian nacrisferSi iZireba. da am nacrisferSi erTi kunWuli nel-nela naTdeba: patara biWebi gamo-sulan, tyapuWebSi gaxveulni da kaklis ZirSi, erTi bewo momSralebulze, ko-cons anTeben. cecxli jer umweod aboldeba. mere bJutvas iwyebs. cotaxanic ab-rialdeba. cecxlis Suqze biWebis saxeebi naTdeba. arc ise didebi arian, magram didebiviT dinjad eficxebian siTbos. viRaca kidev umatebs fiCxs da ali ufro

Page 99: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

99

zemoT adis. Sin SemodiT, biWo, daixocebiTo, — gasZaxian saxlidan, magram bi-Webs aq urCevniaT. mere ra, rom koconi erTbaSad aalda da isev male Canavlda, mere ra, rom nakverCxlebi xelebsa da muxlebsRa uTbobT, zurgidan ki sicive atanT? erTad xom arian, cecxli xom erTad yofnis survilma daanTebinaT? dga-nan, xelebs nakverCxlebisken iwvdian da isinic, zamTris nislis Sesaferisad, xmadabla saubroben. hyvebian aTasgvar ambavs, sakuTari TvaliT nanaxs Tu yur-mokruls. am dros viRaca iZaxis, kino Camoitaneso da biWebi soflis klubisken garbian. klubis ezoSi Zrava raxraxebs. xalxi karebs awydeba da biWebic im karisaken miZvrebian. cota xanic da qreba sinaTle. mTel ekranze moCans arsena! zamTari sadRac qreba. arsena ganagebs yvelafers. * * * aRar unda gavides es zamTari? — Civis dedaberi da es mTeli soflis Civilia. dedabers xelSi `nitriani~ uWiravs da Ria karTan dgas. bebo Sin epatiJeba, Se-mo, rasa dgexar, Segcivdebao. dedaberi uxerxulad ixedeba aqeT-iqiT da CurCu-lebs: `kaci Sin ari?~ kaci, ra Tqma unda, Sin ari, — kaci papaa da dedabers erideba kacisa. sxva dros Semovidoda, axla ki vera. bebos xmadabla elaparake-ba. `erTi es lobio masesxeo...~ zamTris sarCo ojaxs ar eyo da lobio sasesxe-beli gamxdara. bebo xmis amouReblad arTmevs `nitrians~ da ise, rom `kacma ar gaigos~, maranSi Sedis. gana kaci uars ityvis, magram lobios gasesxeba sakaco saqme ar ari. bebo maranSia. dedaberi umweod dgas da sicivisagan abuzuli elodeba. saCexSi axlad gamoCekili wiwilebi wivwiveben. kakalze yvavebi yranta-leben. zecidan nel-nela cvivian fifqebi da dedaberi TavisTvis ambobs: jerac ar mosulxar... es samduravi am fifqebs da gaWianurebul zamTars ekuTvnis. be-bos gamoaqvs `nitriani~, dedaberi arTmevs, `xo ici, ar SevirCen~, — CurCulebs da beboc eCurCuleba: `netavi Sen~... axla dedabris CurCuli: `gana Tqven ki bev-ri geqnebaT~... axla bebosi: `sadamdec gagvwvdeba, gagvwvdes...~ `es Tvea dawyevli-li Torem, mxali Semova da iolas wavalT...~ iolas wavalTo? — es sityvebi Cvenc gvesmis da gareT vixedebiT. sad unda wa-vidnen? netav sad aris es `iola~? ra unda iq? dedaberi wasula da bebo icinis. `iolas wasvla~ (albaT `iolad wasvla~) rogorme Tavis gatanas niSnavs. gazaf-xulis mosvlamde rogorme Tavi unda gavitanoT. bebo gveZaxis da, sxvenSi adiTo, gveubneba. es ra xdeba? — bebo TviTon gvaZalebs sxvenSi asvlas, magram Cven viciT, rasac niSnavs es asvla. sxveni unda davaTvalieroT da bebos iqidan CamovZaxoT: ram-deni jagani darCa, msxali Tu kidev ari, kakali sul xom ar gazides Tagvebma, vaSli xom ar dalpa, da Tu dalpa, calke dampali unda gadairCes, calke saRi; kramitidan wyali xom ar Camovida, taSti rom Seudges, is taSti xom ar aivso wyliT, da Tu aivso, gadaRvra sWirdeba... bebo dgas da gulisyuriT gvismens. sxvenidan CamovdivarT. saxlidan papa gamodis da kiTxulobs, ra ambaviao. icis, ra ambavic ari da amitomac gamovida. SemogvierTda, bebo afrTxilebs, Sin Semo, ar gacivdeo da etyoba Tavad ufro sciva. bebo gamomcdelad akvirdeba, cudad xom ara xaro, ekiTxeba. papa Tavs aqnevs, arao, aki giTxari wuxel, is erTi Wiqa aRar dalio-meTqi — javrobs bebo, — ver daimaxsovre, RmerTi samobiT ari, me-oTxe raRad gindodao? im Tedomac gaaWianura, SuaRamemde iybeda, fexi aRar mo-icvalao, TaobiTve egre icodiT, yaWiviT gaabamdiT xolmeo. papa icinis da be-boc mSviddeba. raki icinis, cudadac ara yofila. bebo ezosken iyureba. Tovlis fantelebi ufro xvavrielad modian. yvelani gascqerian Tovls. ra moxda? aRarc Cven gvixaria es fantelebi, Cvenc gvenatreba mziani dRe, lax-ti, riktafela, Saraze sirbili. axla Cvenc vfiqrobT mercxlebsa da SoSiebze.

Page 100: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

100

iqneb gzaSi arian? vaiTu yinvam mouswroT, vaiTu gazafxuli egonoT da dagvib-rundnen? vaiTu gazafxuli sulac ar dadges... dadgeba, rogor ar dadgeba?! gzaze viRaca modis da papac Tvals ayolebs. kaci gvesalmeba. papa da bebo eZaxian, rogora xaro... mevele yofila... mevele RobesTan modis da Tavadac mogvikiTxavs. rogori zamTariao, — ise, sityvis saTqmelad ekiTxebian meveles... vera xedavT, rogoriao? mevele wamiT Cerdeba da mere iwyebs: am winebze mglebi Semxvdnen, kaco... bebo da papa Sescqerian. papa mamaCems gasZaxis, aba, gamodi, mgeli Sexvedriao. mgeli ki ara, mglebio, ambobs mevele. Cven SiSisagan visusebiT, Cven, balRebi da moridebiT SevcqeriT meveles. xumroba saqmea, mgeli Sexvedria, Tanac erTi ki ara, da mainc arxeinad dgas da gviambobs. sadao? — kiTxulobs mama da dedac kars aRebs, gareT ixedeba. imasac eZaxian, gamodi, Seni yuriT gaigone, mglebi Sexvedriano. mindorSio, movdiodi CemTvis, rogorc vici xolmeo. Tofi xo Tana gqondao? aba uTofod sad wavidodio? mivdivar, Tan aqeT iqiT vixedebi, da uceb Sligini ar momesmao? gavixede da gverdze ki ara, me Sua mindorSi mivdivar, is tye-tye modis, jer zedac ar Semixedavs, ZaRli megona da davuZaxe, ras daZrwi-xar ZaRlo am tyeSi-meTqi... gaCerda da miyurebs... davakvirdi... mgeli ar ari? wa-vel, isic wamovida, arc axlo modis, arc ukan rCeba. erTxelac mivixede da So-riaxlo axla meore ar mosdevs? mTeli xrovaa, kaco! dro unda ixelTon da da-mecnen. ara, Rame ro yofiliyo, marTla damecemodnen, ra SeaSinebdaT? xo, ra SeaSinebdaT, romeli baybaydevi Sena xaro, — icinis bebo. mere, egre mogyvnen soflamdeo? — ekiTxeba mama. soflamde ras momyvebodnen, Camovixseni es Cemi Ja-kana da erTxel davcale — araferi, Senc ar momikvde, marto gaCerdnen da yu-reba damiwyes... egre ar unda-meTqi da meore, tyviac davcale... meoreze dafrTxe-bodnen — ambobs papa. dafrTxnen, SeeSindaT, tyeSi Secvivdnen. buCqebis lawa-luwi mesmoda. mere xmac gavige, erTmaneTs gasZaxodnen... albaT, Tavi daanebeT, iaros, ras gviSliso, — icinis bebo. Sen icine, naTlided da egre ki iyo... — ambobs mevele, — exla amas imitom vambob, uTofod arsad gaxvideT, didi zam-Taria, soflis garSemo daZrwian, xifaTs ar gadaeyaroTo... soflis garSemo daZrwiano? — gveSinia Cven. papa ukve Sin Sesula da xelada gamoutania, — SeSinebuli xar, erTi Wiqa ge-kuTvnis, Seni gadarCenisa iyoso. mevele TavpatiJs ar idebs. erT Wiqa Rvinos gadahkravs. SoTis wvers motexavs, agaSenoTo, ityvis da wava. — tyuili gviTxra, — CurCulebs bebo. papa icinis. deda da mamac icinian. is saRamo sul mglebzea laparaki, Cven vlaparakobT, balRebi. sad Sexvdebodao. sad ari is mindorio. romel tyeSi Secvivdebodneno. sofelSi ra undaTo. bebo isev icinis, tyuili iqnebao da Tan windas qsovs. gorgali xan bebos win garbis, xan oTaxis bnel kuTxeSi gavardeba, TavisiT ki ar gavardeba, Cven vagorebT. gorgali gagordao da iqve, buxris piras TvlemaSi CaZiruli da nacarSi amo-gangluli Cveni kata taso (taso mezoblis `pativsacemad~ daarqva mamam) erTba-Sad wamoxteba, gaedevneba da daiWers. yvelani viciniT da isev vagorebT gor-gals. bebo icinis da Tan javrobs — mexi amasac dascemia, Tagvi hgonia da imi-tom dasdevs gorgalsao, ar urCevnia, marTla Tagvi daiWiros, aklebulebi var-To, mTeli kakali imaT gazides, Txilze aRarafers vambobo. taso darcxvenili zis buxarTan da TiTqos araferi mexebao, kvlav im gorgals ar aSorebs Tvals. Cven isev gvinda gavugoroT, magram bebo javrobs, aba axla gamirTeT kidec, wa-vides, Tavisi saqme akeToso, gorgals winsafris kalTaSi idebs da tasosac cocxs mouqnevs, wadi, ras uzixar, Tagvi daiWireo. taso knavis, wamiT bnel kuT-xeSi miiyuJeba da swored am dros ismis Tagvebis fxakuni. taso isev buxarTan

Page 101: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

101

brundeba, bebos efereba, kudiT elaquceba da amaze ukve yvelani erTad viciniT. SeeSindao, — icinis beboc. SuaRame ukve wamosula. matarebelma Caiarao? — kiTxulobs bebo. jer ar Cauvliao, — pasuxobs deda da wignidan Tavs ar iRebs. matarebeli jer sad aris? mere Caivlis, yrud daikivlebs da es imas niSnavs, rom marTla SuaRame damdgara da droa, loginebSi Cagvyaron. Cven ki ar gveZine-ba. iqneb mamam moicalos da raime gviambos? iqneb papam gviTxras, sad aTeven Ra-mes mglebi, ratom ar scivaT am yinvaSi, ratom eSiniaT adamianebisa da adamiane-bic ratom gaurbian mglebs... magram CvenTvis aravis scalia. deda wignis kiT-xvas ganagrZobs. mama cxenis unagirze nabads akravs, gacvda da gaaxleba sWir-deba. papa Tvlems. bebo qsovas ganagrZobs. tasom ki Tavi TaTebSi wargo da dai-Zina. meti raRa dagvrCenia, isev CveniT verTobiT, taxtze vgoraobT da raRacaze Cu-mad vxiTxiTebT — me, Cemi da, Cemi biZaSvilebi da nabolara Zma. ar vici, raze vxiTxiTebT, magram etyoba, marto xiTxiTs ar vjerdebiT, taxtze Tavdayira vdgebiT da mama mkacrad gvafrTxilebs, Tu ar gaCumdebiT, am wuTSi gareT yin-vaSi gagyriTo. deda mSvidad ambobs, axla magaT davawven da morCebiano. jer rom ar Cauvlia SuaRamis matarebels? Caivlis, cota xanic da Caivliso. da raki dedam Tqva, viciT, rom marTla Caivlis. aba gaCumdiT, sacaa Sehkivlebs. Soridan matareblis kivili ismis. SuaRame marTla damdgara. ojaxi nel-nela loginebs aSurebs. buxarSi muguzlebi gaReRes, naRverdali di-lisTvis Seinaxes nacarSi. tasom raxania daiZina. papa da bebo ukve TavianT oTaxSi gasulan. dedam Caaqro lampa da oTaxSi sibnele Camowva. TiTqos amas elodneno, Tagvebma ukve daiwyes fxakuni, magram Cvens tasos veraferi gaaRvi-Zebs. gareT siCumea. papas xvrinva ukve ismis da bebos CurCulic mohyveba, gver-dze gadabrundi, ra axlave gaabi xvrinva, ra RvTis risxvaao. papa, etyoba, gver-dze gadabrunda da isev siCume Camodga. da erTbaSad Soridan kivili ismis... ne-tavi ra kivis? kivili kvlav grZeldeba da Tanac ukve sul axlos, zed Cveni saxlis gadaRma xevSi. erTbaSad viRaca Tofs gaisvris da kivili wydeba. albaT mglebi iyvnen. magram mglebi dedakacebiviT ara kivian. mglebi ymuian. mela iqne-boda... arc mela kivis... xo, turebi iqnebodnen, turebi kiodnen! diliT bebos xma gvaRviZebs: — gesmodaT, wuxel, ra dReSi iyvnen turebi? me mixaria, rom yvelaferi mesmoda. buxarSi ukve cecxli daunTiaT da garedan siciliT Semodis mama. — Tqven turebze ilaparakeT da melam qveyana amoagdo... bebo da papa mamas Sescqerian. mama isev icinis: — qaTami wauyvania! melas qaTami wauyvania, — esec axali ambavi, gvixaria, Cven da gareT gavrbi-varT. bebo da papac gareT gamodian. deda wyalze wasula da jer araferi icis. netavi rogori mela iyo? etyoba, yoCaRi iqneboda, im SuaRamisas rom arafrisa SeeSinda, mocunculda da qaTami mogvtaca. saidan Sesula, kaco? — kiTxulobs papa. karebis qveS gamouTxria, iqidan SemZvrala, ambobs mama. uyure mag wyeuls, — Civis bebo da axla yvelani erTmaneTs vekiTxebiT: romeli qaTami wauyvaniao? romeli aarCia, romels miswvda is marTla wyeulio. mama icinis, etyoba, ukve icis, magram Tqma ar unda. bebo exveweba, miTxari, xo ici, erTi Sevixedav da ma-Sinve mivxvdebio. mamali wauyvania! da bebo loyaSi xels icems. aRarc papas ecineba.

Page 102: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

102

mama mainc icinis da Tan xumrobs: axla viRa gaaTenebs, ra gveSveleba, sul ro Rame iqnebao. — raRa is amoarCiao, — lamis aris itiros bebom. — Zveli javri eqneboda, — isev icinis mama da bebo tuqsavs. — netavi ra gacinebs, sadRa viSovni magisTana mamals, mTeli qaTmebis patroni eg iyoo. Tu patroni iyo, raRaT danebda ubrZolvelado? sada Tqmula jer sardali da-iWiron da mere imisi jario? jari xo xeluxleblad dagvxvda, sxva raRa gin-dao. albaT gaamwara mela da imasac ra eqna, javri amoiyarao. riTi gaamwareb-dao? wuxandlamde erTi-orjer mainc movidoda... ramdeni movida, albaT yiyliyo daiZaxa da daafrTxo, maS ras uzamda, SearCendao? yvelani viciniT, magram yvelas Zalze gvenaneba Cveni mamali. da erTbaSad yvelas gaaxsendeba is, visac es ambavi unda dabraldes. Cveni boTvera! zantad rom gamoyo cxviri Tavisi sabrZaneblidan da Tan izmore-ba, Tan TvalebiT gvekiTxeba, ra moxda, am dilaadrian raze SeyrilxarT, mec gamagebineTo... ra moxda da jandabas Seni Tavio, — yvelani erTxmad eCxubebian, — exla gaige, Se yurebdasavsebo, veRar gasZexi ZiliT, qveyana daiqca da Sen vi-Tomc araferio! mamaSoreT aqedanao, — ambobs bebo da mamas Sescqeris, — waiy-vaT, sadme bazarze gayideT, Cemma Tvalebma ar dainaxono. maS ise unda aparpa-Sos mela, rom erTi ar daiyefoso? daiyefos Torem, guls gauxeTqamdao, — cecxlze navTs asxams papa. rom moiyvaneT, maSinve vTqvi, amisgan sikeTe ar iqne-ba meTqi, — ambobs bebo. mama isev icinis da boTveras emxroba, — aba mwyemsebsa hkiTxeT, ra ZaRli iyo, ramdeni mgeli SeaSinao? daberda da ra qnaso. raki daberda, bebosac guli moulba da boTveras alersiT miayara qoqola, ga-di, daikarge, TvaliT ar damenaxoo. boTvera jer saqaTmesTan mivida da Seixeda (gana ara. mivxvdi, rom mamali arsad Candao), mere Tavisi budruganisaken wavida, SeZvra da, rac marTalia, marTalia, gareT erTxelac aRar gamouxedavs. bebo WiSkarTan dgas da soflis Saras gascqeris. papa bebos gasZaxis: — Sin Semodi, qalo, Seni mteri dabrundes, is rom dabrundebao... es ra yofila zamTari? aRar unda gamoanaTos mzem? ras moqufrula es ca? an es amodena nislebi saidan modian, rom arc Tavi uCanT, arc bolo? sad ari ga-zafxuli? ase rad daigviana? Tu tyeSia, aqamde veRar Camovida? Tu caSia, ratom mzis Suqs mainc ar gvigzavnis? da TiTqos Cvens fiqrebs migvixvdao, Saraze mezoblis qali gamoCnda. koka mxar-ze Seudgams da xusxusiT modis. Tavs gvikravs, gvesalmeba da xmamaRla ambobs: aRar unda daTbes es oxeri? Cven xmas ar viRebT. arc melias da mamlis ambavs veubnebiT. Cveni dardi Cvenve unda gadavitanoT. mevelesaviT xom ar davdgebiT Saraze da yvelas ar vetyviT mamlis ambavs? da mainc, bebo Sals ixuravs da Tavis daqalTan, mezoblianT nenesTan gadadis. Sin guli ar udgeba. mamlis ambavs albaT imas etyvis. * * * im Rames qariSxali amovarda. Cven gveSinia. papa ambobs, rom ukve daiwyo... netavi ra daiwyo? gazafxulisa da zamTris brZola! gazafxuli modis da zamTari ar uSvebs, med-grad xvdeba. ibrZoleben da, raRa Tqma unda, rom gazafxuli gaimarjvebs. yve-lani Sina varT SeyuJulni. dauberavs qari da buxris nacars TvalebSi Semog-vayris. oTaxSi kvamli dgeba. es ra qaria! emand saxli Tavze ar dagvangrios! aki mamac ambobda, sayvave lpeba da gamocvla undao, wvima rom wamova, xan erTi kramitidan Jonavs wyali, xan meoredano. modi da daiZine am grialSi. Tanac Su-aRamis matarebelsac aRar elodebian, loginebSi Cagvyares, Tbili sabnebi dag-vxures da gveCurCulebian, daiZineTo. qari ki xan TiTqos miCumdeba, xan isev wa-

Page 103: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

103

mouvlis. Wrialeben xeebi. saCexSi Caxunobs kari. Cven sabnis qvemodan viWyitebiT da vxedavT, rogor aRebs mama saxlis kars, gareT ixedeba da ezos gascqeris. am dros qari oTaxSic Semovardeba da deda mamas eZaxis, kari daxure da loginSi Caweqio. sxvenSi raRaca faCunobs. Cveni leRvi totebs ulawunebs saTones. Zroxa daizmuvlebs da isic CaCumdeba. qari isev Rmuis, karebs awydeba. buxris sakvamu-ridan Zirs Camodis. amasobaSi Cvenc Tvalebi gveluleba... dila ukve mziania. qari Camdgara da, rogorc bebom mogvaxara, cxraTvala mze anaTebs. — aki giTxariT, gazafxuli ebrZvis-meTqi, — ambobs papa. — jer ra dros gazafxuliao, — icinis bebo da wyals gviTbobs, rom kargad gaviRvriWinoT xel-piri da ise gavideT mzeSi. Cven xel-pirs vibanT, erT yua SoTs movitexavT, Tan vilukmebiT, Tan aivanze gavrbivarT. mama baRCaSi wasula. papa aivanze dgas da mzes eficxeba. — wuxel ityodi, rom amisTana mze iqneboda? — uxaria bebos. RobesTan mezoblianT nene modgeba da gamogvZaxis, gaigeT, ra momxdarao? yvela-ni ekiTxebian, rao? nene icinis da hyveba, mevelem amoiara, iman gviTxrao. meve-les xsenebaze yvelani icinian. nene ki hyveba, qars mindorSi mouswria da kina-Ram wauqceviao. SeSinebia da ufiqria, exla ki vkvdebio. aki mglebisac ar meSi-niao? ver gaisrola Tofi? daafrTxobda qarsao... amdgara, uvlia, uvlia da qo-Cora muxasTan mibobRebula warafebSi. aba, xo iciT, ramodena fuRuro aqvs mu-xasao. SemZvrala fuRuroSi ciyviviT da iqve CasZinebia... Turme ambobda, Cems si-cocxleSi, agre tkbilad ara mZinebiao. WiSkari WrialiT iReba da Semodis mama. TavCaRunulia, etyoba, isev raRaca moxda. baRCas davxede da xeWeWura msxali Zirianad mouglejiao. — ambobs da walds saCexSi miagdebs. bebo loyaze xels Semoirtyams. papa yurebs ar ujerebs, — marTla kaco? marTla, axla iqidan movdivaro, — ambobs mama da Sin Sedis. yvelani vicvamT, vifuTnebiT da baRCisken mivdivarT. baRCa cota Sorsa gvaqvs, xevgaRma. arc sicives vepuebiT, arc Tovls, da gakva-lul biliks mwkrivad dawyobilni mivyvebiT. win papa midis, mere — bebo, mere — Cven, bolos ki is mezoblianT nene moxusxusebs. baRCa... papa gamSrali dgas. bebo cremls iwmends. nene xan erTs Sescqeris, xan meores. veeba xeWeWuri TovlSi gulaRma gdia. — Cems biWobaSi ukve idga, — xmadabla ambobs papa da xeWeWurs ise krZalviT uvlis garSemo, rogorc micvalebuls uvlian qudmoxdili axloblebi. bebo isev tiris. Cven ar viciT, ra vqnaT. Cvenc vitiroT Tu egre, xmisamouReblad sawylad gadaq-ceul xeWeWurs vuyuroT. bolos bebo xels hkidebs nenes, gverdze gahyavs da Cven gvesmis atirebuli be-bos CurCuli: — cudad meniSna es xeWeWuri... nene CurCulebs, gaCumdio, da papaze aniSnebs... bebo Cumdeba. Cven ukve biliks TavdaRma CavuyebiT. mze ki anaTebs. * * * erTbaSad papam tyapuWi gadaicva, qudi daixura da joxi aiRo.

Page 104: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

104

bebo mixvda, rom papa sadRac midioda da maSinve laparaki daiwyo, saiT gagiwe-via, es mze xo ar gatyuebs, aba, exla gareT gasvlis dro ario? ra moxda, Te-dosTan gadava, aqveao. — ambobs mama, magram bebom yvelaze kargad icis, rom ase saguldagulod gamowyobas papa TedosTan gadasasvlelad ar daiwyebda. xma amoiRe, kaco, vicode, mainc sad midixaro, rom aRar mobrunde, sad geZeboo? — xmas imaRlebs bebo da axla is saTno bebo aRar ari, axla viciT, rom papac mis xelSia da misi bed-iRbalic. venaxSi mivdivar, venaxs unda davxedoo, — xmadab-la ambobs papa da bebo ufro cecxldeba: ra dros venaxia, sad gageqceva, ga-zafxulamde ver unda moiTmino, jer isev muxlamdea Tovlio. ra damiSavdeba, davxedav da wamovalo, — ambobs papa da kibisken miiwevs. maSin mec wamovalo, ar cxreba bebo da Sals eZebs. magram papa TvalebSi Sescqeris, rac imas niS-navs, rom wasvlac mtkiced gadauwyvetia da Tu wava, marto wava, aravis gaiyo-lebs. wausvleloba ar iqneba, — TvalebSi etyoba papas da ganrisxebuli beboc erTbaSad nebdeba. wavides, rac iqneba, iqneba, raki Zalian unda, wavides... papa midis Tovlian gzaze. bebo dgas da mis kvals did xans gascqeris. dRe mziania, magram mainc civa da wuxandeli qaris kudebic xan rodis Camoiq-roleben, xan rodis. — male modi, Tavi ar maZebnino, — daadevnebs bebo. magram papa ukan aRar ixedeba. saxlis saxuravebidan grZeli, gamWvirvale yinulis loluebi panta-puntiT cvi-vian. kramitebidan iRvrebian pirveli wveTebi. Tovli tirils iwyebs. mTeli uba-ni gareT gamodis. myudroze mzes eficxebian dedakacebi. aqve gamoaqvT sarTavi da saCeCeli, saqsovi da sakeravi. kacebi Soriaxlos dganan da raRacaze bWoben. balRebi axla mzeSi Tovlaoben. xo, mzes jer Zala ara aqvs, magram mainc mzea, mainc mziani dRea... da erTbaSad yvelani gazafxulis mosvlaze iwyeben saubars. zamTari gaWianurda. droa Tovlma dnoba daiwyos da xeSi wyali Cadges. Tumca jer ra drois gazafxulia, da mainc droa... droa... SeSa geyofa gazafxulamde? — ekiTxebian erTmaneTs da pasuxi imediania: Tu Zalian ar gaWianurda, SeSa sam-yofia. wisqvilebSi yinva molRva da ukve dafqvac SeiZleba, Torem dafqulidan aRaraferi SemorCa. erTi mxali maWama, natrobs romeliRac dedaberi da yvelani icinian. nu geSinia, aT mxlobas mainc moeswrebi, — amSvideben qalebi siciliT. SarSan maSosac egre amSvidebdnen, magram moeswro? — ambobs dedaberi da isev nugeSs moelis. nu geSinia, maSo avad iyo, — kvlav amSvideben qalebi. da isev yvelani gazafxulis mosvlaze laparakoben. yvelas TiTqos ukve sasxlavi uWi-ravs xelSi, yvela sadRac miiCqaris, magram mze isev Sedis RrublebSi, myudro-ze gamofenilebs civi niavi dauberavT, wamoiSlebian da Sin gasZaxian, biWo, cecxli SeanTeo, da viRaca ityvis: amaRam isev mova Tovli... Tovli isev modis, magram meore dRe mainc mziania. ai, am dros, roca gazafxuli jer isev Sors ari, kidev erTxel mogvindeba tyis naxva. wavideT tyeSi, iqneb SevxvdeT sadme gazafxuls, gaubedavad rom moabi-jebs soflisaken. tyis biliki Tovliania da Tavad tyec ise SiSveli, rom mTel gasadevarze gas-wvdeba Tvali. aviareT orRobeebi da gavediT soflis TavSi. Tvali SevavleT Zvelebur koSkebs, qongurebi rom daTovliaT da Caqufruli TvaliT Semogvcqerian. gadavuxvieT patara bazilikisaken da Camoqceul kedlebs Soris, viwro karSi SevediT. gaxunebuli, wvimisagan Camorecxili wminda giorgi, misi TeTri cxeni, grZeli Subi da gangmiruli urCxuli... aqeT RvTiSobeli mariami. iqiT gardacveTili warweris oriode aso. Camoqceuli kedlebis winaSe Tavs TiTqos damnaSaved vgrZnobT. da gareT gamov-divarT. cota iqiT gumbaTiani eklesiaa, soflis patara eklesia. aq jvars iwer-dnen, inaTlebodnen. aRdgomasa da Soba-axalweliwads xvdebodnen. RmerTs swi-ravdnen saklavs. aq xom ar daiweres jvari luarsabma da darejanma? aq xom ar moatyues sawyali luarsabi, roca mzeTunaxavis nacvlad maxinji da umziTvo

Page 105: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

105

darejani amouyenes gverdiT? ra viciT, iqneb aqac iyo, an sulac ar iyo aqa. iq-neb aq jvari gabrielsa da Tamros unda daeweraT? ase iyo Tu ise, aqeT modi-odnen CiTiskabianebi, Coxa-axaluxianebi, nabdis qudianebi da imediT fiqrobdnen xvalindel dReze. win ki tye iwyeba, zamTris tye. biliki Zlivs miikvlevs gzas TovlSi. karga xani gasula, da mzec sacaa Cava. magram gazafxuli jer arsad Cans. aqa-iq SemorCenila Semxmari askili da kuneli. xan erT, xan meore totze af-rTxialdeba SeSinebuli Citi, an fuRurodan Tavs gamoyofs cnobismoyvare ciy-vi... — es aris da es. magram daicaT! erTbaSad Tvalwin SemogvenTeba kaSkaSa wiTeli feri! wiTeli feri, TeTri Tovlis fonze... Zaxveli! xeluxlebeli, zamTris susxs saswaulad gadarCenili. gazafxuli sadRac aqvea, magram jer ver vxedavT, jer ar gvesmis misi sunTqva. mSvidobiT, wiTelo Zaxvelo! * * * isev molodini. erTbaSad mzis gamoxedva da gamococxleba soflisa. Zroxam kvlav moigo xbo. kruxma gamoCeka yviTelbumbula wiwilebi. mezoblis rZals biWi SeeZina. sayovelTao sixarulia, exumrebiT, swored biWi undodaT! netavi ras daarqmeven, romeli papis saxels? rodis iqneba Zeoba, naT-liad vis airCeven? ra eCqarebaT, cota daTbes, Sin gana ramdeni kaci unda dati-on? nu geSiniaT, daveteviT, buxarTan Zeobac ar iqneba urigo. Rvino Tu hqondaT saaRdgomod Senaxuli? eqnebodaT, maS ise, rogor iqneboda? biWi, ra Tqma unda, akvanSia Cakruli. didis ambiT moarTves pirveli saCuqari — xis Sibaqi, rom ZilSi araferi wascdes da Tavi ar Seircxvinos. akvanze zed TvalebTan, qarvis mZivi Camoukides, rom aTasSi erTxel, artaxebidan xeli aiS-vas da im mZivs eTamaSos. magram biWi imisTana mtirala dadga, mZivi verafers Svelis. maSin `Cxrialas~ gaukeTeben, da imasac TavTan daukideben, rom rogorme gaerTos. ukve mTelma ubanma icis, rom biWs tirili uyvars, modian sanaxavad da ra zizil-pipilebs aRar ukideben, ras ar dasZaxian, rogor ar ealersebian, rom tirils gadaaCvion. kacma rom Tqvas, gadaCveva rad unda, dedabrebi amtkiceben, rom rac ufro metad itirebs, filtvebic ufro gaumagrdeba da magari biWic dadgeba. ro movkvde, gagacinebo, — CasZaxis Zalua da, ras ar igonebs, rom biWs Rimili mohgvaros. magas ra gaacinebs, mamis Svili ar ariso? — ambobs sxva, magram erTi-ori dRec da Zalua taSs Semohkravs: biWma gaicina! esec mTel ubans moedeba... sixarulia da isev molodini... * * * magram molodini mwuxarebiT mTavrdeba: papa gardaicvala... wuxel dauZinia, diliT Turme aRviZa, aRviZa bebom da veRar gaaRviZa. wasula uTqmelad da amqveynad erTi samduravic ar daurCenia. sabolood xom venaxs da-xeda... Turme ratom midioda, ratom ar gaiyola aravin. am gazafxuls veRar mo-veswrebio, — marto es uTqvams da mezoblis dedakaci Turme exumreboda: ra dros Seni sikvdilia, aTi gazafxuli kidev gaqvs winao. bebo tiris, uSenod raRa iqneba Cemi sicocxleo. qalebi mkacrad amSvideben, tuqsaven, aba jer Sen unda momkvdariyavio? viRa mouvlidao? wesia, jer kaci unda wavideso... magram bebos damSvideba Znelia. vaJebi gamSralebi, qudmoxdile-bi da Tavdaxrilebi dganan ezoSi. sikvdili moulodnelad mosula da jer ara-

Page 106: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

106

vin icis, ra gaakeTon. qalebi saxls asufTaveben da gvams apatiosneben. papa wevs Sua darbazSi, dabal taxtze da gadajvaredinebul xelSi sanTeli uWi-ravs. bebo ar scildeba. rZlebi Cumad tirian. papa tkbili kaci iyo da rZleb-sac gulwrfelad enanebaT. modis Tedo, papas bavSvobis megobari da bebo Ses-tiris, amawinaT, rom dagibara da dagpatiJa, ege, ukanasknelad dagileviaT safe-ravio. Tedo zurgSeqceviT damdgara. papas zed ar dahyurebs da Cumad, xmis amo-uReblad iwmends cremlebs. mere sxvebic modian, sxva mezoblebi. SuadRisas uk-ve mTeli naTesaoba aq ari. ukve gagzavnes kaci sxva sofelSi. ukve laparakoben, sad iyidon Zroxa da cxvari, ukve arCeven lobios, sawandile xorbals. crian fqvils. Savosani qalebi, welze SalSemoxveulebi, satirlad modian da papas aTasgvar rames abareben im qveyanaSi. sami dRea mTeli sofeli glovobs. mesame dRes papa ukve muxis kuboSi asvenia. Tavdaxrili kacebi saxlis win, datkepnil Tovlze dganan. dedakacebi calke Seyrilan. yvelani Cumad arian. mdumarebas araferi arRvevs. Rrubliani amindia, civa da yvela imas fiqrobs, rom zecam dagvacados ukanas-knel gzaze papas wayvana. sasaflao Sors ari, soflis TavSi da amodena Tovliani gza fexiT unda gaia-ron. papas oTxi vaJi mxars udgams kubos da cimcim gamoaqvT aivanze. wamiT iqve daasveneben ukanasknelad, raki am aivanze aRarasodes gamova papa. Soriaxlos dganan papaskbila berikacebi — gafiTrebulni da sanTlis ferebi. maTi Zma mokvda da berikacebs Tavadac Savi fiqri moreviaT. da swored maSin, roca oTxi vaJi kvlav awevs kubos da nel-nela saxlis kibeze Camoatarebs, zecidan cviva Tovlis TeTri fantelebi. papas ukanasknel gzaze yvavilebiviT efinebian TeTri fTilebi. efinebian mis galurjebul xelebs, ga-sanTlul saxes, TeTr ulvaSebs da am siCumeSi, roca mxolod Tovlis Cumi Sriali ismis, dairxeva bebos civi da mSvidi xma: — ege, ukanasknelad misdixar TovlSi, kaco! * * * sad aris axla Cveni mze? samyaros romel mxareSi? an aris ki sadme didi xniT, Tund erTi wamiT? Cerdeba ki Tavis romelime sadgurze? yvelaferi midis, yve-laferi miiswrafvis, erT adgilze wamiTac araferi Cerdeba. vidre zamTris sam Tves movaTavebdiT, Cvenma mzem sami Tanavarskvlavedi gaiara: `Txis rqisa~, `mer-wyulisa~ da `Tevzisa~. dedamiwaze zamTris samma Tvem Caiara: dekemberma — Zve-li romauli kalendris meaTe Tvem, raki `decem~ laTinurad aTs niSnavs; ian-varma, romauli orsaxovani RmerTis `ianusis~ saxels rom atarebs da Teberval-ma, romelic agreTve romauli RmerTis, qvesknelis mbrZaneblis `februsis~ sa-xels ukavSirdeba. ZvelqarTulad am Tveebs hqvia: tirisdeni, anu xalxuri qris-tiSobisTve, apani, anu Tebervali, sarwyunisi, anu gancxadebisTve... mihqrian varskvlavebi. mihqrian planetebi, asteroidebi, kometebi. yvelaferi moZraobs. yvelani samyaros usazRvroebaSi miiswrafian. mihqris dedamiwa Tavis mSobliur mzesTan erTad. hyavs Tanamgzavri, anu Svilobili, romelsac mTvares veZaxiT. hyavs uaxloesi dedmamiSvilebi — marsi da venera. hyavs ufro Soreulnic — iupiteri, saturni, plutoni da sxvani, — isinic mzis Svilebi. mzesac hyavs Tavisi uaxloesi mezobeli, sxva `mze~. hyavs uSoresi `mezoblebic~... samyaro, sadac Cveni patara planeta — dedamiwa mihqris, usazRvroa da mainc yvelaferi erTmaneTzea damokidebuli. zogjer TviT uSoresi varskvlavi an mTe-li galaqtika jerac ucnobi ZalebiT moqmedebs miwierTa yofaze. Cven amas zeci-ur Zalebs veZaxiT, radgan samyaro Cveni TvalisTvis zecaSi moCans, varskvlave-bi da galaqtikebi `zecis TaRze~ arian `ganlagebulni~.

Page 107: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

107

sofelSi, Cveni mzis erT uaxloes varskvlavze — `siriusze~ ambobdnen, roca es varskvlavi gamoCndeba, mamlebi iwyeben yivilso. marTalia Tu tyuili? iqneb, amgvar gulubryvilobaze mecnierebs gaecinoT kidec? an iqneb gviTxran: SeiZleba, yvelaferi SeiZleba... samyaroSi raRa ar xdeba, Cven ki samyaros Svilebi varT. *** amgvari iyo erTi weliwadi, mas Semdeg, rogorc xalxSi ityvian xolme, bevrma wyalma Caiara. axla sxva droa da bevri ram, rac Cven Zvirfasad migvaCnda, rac gvaxarebda weliwadis oTxi drois manZilze, SeiZleba moZvelda, SeiZleba TqvenTvis arafrismTqmeli aRmoCndes. vambob amas da gulSi mainc rCeba mbJutavi imedi: iqneb rac lamazi iyo im dros, am droSic lamazi da gauxunari gamoCndes? samyaro xom igivea, igivea dedamiwa, igive mze amodis diliT da igive mTvare dagvnaTis RamRamo-biT. iqneb mTavari swored isaa, rac warudinebelia da rac mniSvnelobas ara-sodes kargavs? dro arc dRes Cerdeba. gaivlis wlebi da Tqvenc gaxdebiT mamebi, dedebi, papebi da didedebi. mere movlen sxvebi. gardaicvala papa, magram daibada biWi da mezoblebs uxarodaT, CurCulebdnen, netavi ras daarqmeveno. es bednierebaa, ubralo, magram didi adamianuri bednie-reba...… saxli. ezo. kar-midamo. sofeli. ZvelisZveli kakali da ZvelisZveli xeWeWuri, romelsac bolos qariSxali gadaaqcevs. wvima Cveni saxlis kramitze. Tovli Cvens baRCaSi. Sors aziduli mTebi. Cveni venaxi da bostani, Cveni tol-megobre-bi. naTesavebi. axloblebi. megobrebi... es aris samSoblo. aqedan iwyeba didi siy-varuli sicocxlisa da swored aqedan unda gviyvardnen sxvebic, sadac ar unda cxovrobdnen, dedamiwis romel kuTxeSi. mTidan modian nakadulebi da mdinaree-bi. qvemoT eSvebian, erTmaneTs uerTdebian, did mdinareebad iqcevian da zRvas erTvian... ase erTvis didi cxovrebis gzas Cveni patara cxovreba, romelsac Ta-visi saTave aqvs. es saTave Cveni sofelia da Cveni karmidamo. yvelaferi am saTa-vidan iwyeba da upirvelesad is unda iyos wminda. sadac unda viyoT, rac unda vakeToT, bolos mainc fiqriT im saTavisken wavalT. misi unaxaoba ar mogvasve-nebs da erT dRes, roca vigrZnobT, rom yvelaferi mTavrdeba, misken gavswevT, raTa ukanasknelad SevavloT Tvali da Cvens gulSi, ise, rom aravis gavagebi-noT, sabolood davemSvidoboT. rogorc papa wavida... rogorc papa daemSvidoba daTovlil venaxs. weliwadi. oTxi dro. es sityvebi Rrma Sinaarsis damtevia. es adamianTa cxovrebis erTi furcelia da arcTu ise xangrZlivi cxovrebisa. wlis oTxi dros yvelasaTvis erTnairad ver Caivlis. cxovrebaSi mudam arian bednierni da ubedurni, galaRebulni da ganapirebulni. adamianTa beds zogjer `zegardmo Zalebi~ ganageben. Caivlis weli da erTi ityvis: bednieri iyo es we-li CemTvis, netav sxva welic ase Caivlideso. meore Tavs daiimedebs: rac iyo, iyo, yvela Wiri am wels wahyveso. axali mainc sasikeTod movideso.

galaktion tabiZe erTi ganvlili wlis winaSe Tavis Zrwolas amgvar, ub-raloebiT saocar leqsSi gamoxatavda:

`SarSan Cveni saxlis win idga oTxi afTari — gazafxuli. zafxuli, Semodgoma, zamTari. saSineli ram iyo karze maTi modgoma, — gazafxuli, zafxuli,

Page 108: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

108

zamTari, Semodgoma, o, is weli guls glejda, rogorc miwas afTari, — gazafxuli zafxuli, Semodgoma, zamTari, maT gza hqodaT lxenisa da me ki dazafruli, — zamTari, Semodgoma, zafxuli gazafxuli. ganvlili dro mudam sevdas stovebs. sevdiania ganSoreba. sevdiania dam-

Svidobeba, Cvenc davemSvidoboT erT weliwads, weliwadis oTx dros da dave-lodoT mermiss.…

Cveni mama-papapisaTvis es erTi weliwadi garjis, Wirnaxulis moyvanis we-liwadi iyo.

Cven? mWvretelni am garjisa Tu monawileni? nu gagikvirdebaT Tu getyviT, rom sofleli bavSvi yvelafris monawilea,

rac ki garSemo xdeba. ase iyo maSin da, RmerTma qnas, rom ase iyos dResac. Cven mwyemsebic viyaviT, mexboreebic, menaxirenic da meveleebic. Cvenc

vkrefdiT yurZens, vagrovebdiT fiCxs, daveZebdiT tyeSi pantas da maJalos _ ra Tqma unda, Cveni asakis Sesaferisad da visac rogor SegveZlo.

uCvenod arc TavTavi aikrifeboda, arc namja CaiSleboda kaloze; arc nergi Cairgveboda da arc vazi Seiyeleboda da es yovelive ise ubralod da bunebrivad xdeboda, rom ase gvegona, sagangebod aravis araferi uswavlebia.

gaxsovT, ras ambobs akaki wereTeli `Cemi Tavgadasavalis~ dasawyisSi? so-fel savaneSi yofnisas, jer isev bavSvma, yvelaferi vicodi, rasac ki ufrosebi saojaxo saqmes eZaxiano.

ase iyo mTel saqarTveloSi, gaiara Sromis erTma weliwadma, rac xsovnaSi CagvrCa, isev es aris —

isev yanebi, venaxebi papebi da didedebi, mamebi da dedebi axloblebi da mezob-lebi.

isini TandaTan midian amqveynidan. midian swored SromiT daRlilni da valmoxdilni,

saukuneobrivi gamocdileba, romelic maT dagvitoves, Cagvagonebs, rom Sroma mxolod awrTobs adamians, wvrTnis mis gonebas, unergavs vaJkacobas, moTminebas da amtanobas.

male gazafxuli mova, axali gazafxuli. miT ufro, rom cxraTvala mze anaTebs, saxlebidan RapaRupiT Camodis `Tovlis cremlebi~.

kvlav gavyveT TovliT dafarul tyis gzas... ager, kvirtebic gamoberilan xis totebze. imaTac ugrZvniaT, rom sadRac axlomaxlo gazafxuli trialebs da sacaa aq mova. da uceb, xis gaSiSvlebul totze Semoskupdeba Cveni nacnobi patara tyis Citi, romelmac SarSan `gazafxuli moiyvana~. Cven ar viciT, ra hqvia am Cits, tyeSi mravlad arian amgvari erTi bewo Citebi, ai, Semoskupda totze, raRac dastvina da boloc xalisiT SeaTamaSa, gana ra moxda iseTi, Citi totze zis da zemoT, mzisken iyureba, isev dastvina da mainc ar viciT ratom, erTbaSad vigrZeniT:

Citi gazafxuls elodeba! es patara Citi gazafxulis mosvlas grZnobs, msubuq rtoze nazad irweva,

drodadro kvlav dastvens da zemoT, cisken iyureba. albaT cidan unda Camovides gazafxuli.

Page 109: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

109

cis gaxsna Tqven ar gaocebT samyaros harmonia? Tumca es imdenad bunebriv ambad

migvaCnia, gaocebas veRarc gamovxatavT... aba warmovidginoT ufro didi xelovnebis nawarmoebi, vidre Tavad deda-

miwaa, vidre Cveni ca, usazRvroebaSi gafantuli didi da mcire varskvlavebia. magram mainc adamianma Seqmna xelovneba. xelovneba sxvaa, cxovreba _ sxva. erTi meoris magivrobas verasodes gaswevs. xelovneba rom ubralo danarTi iyos, maSin kacobrioba amden Rameebs ar

gaaTenebda masze fiqrSi, mis Seqmnasa da gansjaSi. maSin Cven sadme, bazarSi davsxdebodiT amaRlebul adgilze da davtkbebodiT. maSin aRar wavidodiT Te-atrSi, aRar vewveodiT mxatvars, aRar movusmeniT musikas.

Tumca, es ra Cemi saqmea... amis kvleva sxvebs davaneboT. magram zogjer buneba mainc iCemebs `sxvisas~ da gvevlineba rogorc vir-

tuozi, rogorc didi musikosi, mxatvari, reJisori... amgvar did movlenas adamianebi mainc ubralo TvaliT vucqeriT da ubra-

lodac vuwodebT xolme: karg dRes, karg saRamos, karg adgils, karg Tovls, karg wvimas... ar vici, miesadageba Tu ara imas, rac zemoTa vTqvi, me ki erTi kargi dRe

axlac Tvalwin midgas da vjaxirob, sityviT dagixatoT is dRe. alaverdSi viyaviT orni. Semodgomis Rrubliani dRe iyo. ha da ha, roca zamTari unda damdgariyo. ara wvimda da Rrubels maincadamainc ar gavujavrebivarT. jer alaverdis Soridan cqeriT vijereT guli, mere mis gumbaTqveSac vi-

deqiT Cumad da me CemTvis vfiqrobdi, Cemi megobari TavisTvis. alaverdSi Cvens meti aravin Canda, saqme dRe iyo. aq marto kviraobiT iyris xolme xalxi Tavs, zogi alaverdisTvis, zogi

marTla saalaverdod. mere wamovediT. dRe mainc Rrubliani iyo. arc gamodarebas apirebda da wvimis dawyebac

ver gaebedna. mivdiodiT zeviT, civgomborisken. ukan rCeboda alaznis veli da, rogorc poetma Tqva, TeTri gediviT amowvdili alaverdi.

jer ukan ar vixedebodiT. alaverdis Soridan danaxvis efeqts bolosTvis vinaxaviT. mere movixedeT. cisfer SoreTSi gamoCnda `TeTri gedi~. da swored im wuTs, TiTqos ca gaixsnao, wamiT Rrublis fTila Suaze ga-

daiSala da erTi sxivi zed TeTr alaverds daaSuqa. ara, es saswauli ar yofila. ubralod im wuTSi buneba mogvevlina rogorc mxatvari, rogorc virtuo-

zi reJisori. mcire xans dahnaToda mzis sxivi alaverds, mere Rrublis fTilebi Seer-

Tdnen da mxatvari, romelmac am wuTSi Cven Tvalwin suraTi Seqmna, Tavisi yal-miT sadRac sxvagan, samyaros ukidegano sivrceSi wavida axali suraTis Sesaq-mnelad.

Page 110: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

110

taZris kedeli `Sen, frTamoRuRunes JamTa simaRleze, Cveni saukune gicavs, uaxlesi~ galaktioni. beTania Tbilisidan Sors ar aris. Cajdebi wyneTis avtobusSi da bolom-

de ivli, mere, an pirdapir gaagrZeleb da samadlomde axval, iqidan ki veris xeobisaken daSvebuli bilikebi beTaniamde Cagiyvanen, an arada, raRa zemodan dauaro, wyneTidan dasavleTisken aiReb gezs, jer axaldabaSi Caxval, mere bi-lik-bilik sabavSvo saxls Cauvli win. iqidan beTaniamde ki aRarc didi manZi-lia, miT ufro, rom biliki sul tyeSi midis da Citebis imisTana galoba gaci-lebs, gzasac gaviwyebs da daRlasac.

ho, beTania Tbilisidan Sors ar aris. RamiT Tu iqidan gamoixedav, mTeli Crdilo-aRmosavleTi isea gadawiTlebuli, almuri asdis. cota ferdobze Tu Sedgebi varskvlavebiT moWedil qalaqsac dainaxav:L es Tbilisia... es Tbilisis naTurebi cimcimeben da SoreTidan mziral varskvlavebsac isini hgvanan.

beTania SoriT SexedviT wyurvilsac giklavT... aris, marTla aris imisTana adgilebi, Soridan rom ver dainaxav. Tundac

Satili... midixar da midixar. midixar da mihyvebi im Satiliswyals. Satilic arc ise Sors geguleba da mainc ara Cans. da uceb, or nabijze gascdebi patara ferdobs, aqamde rom Tvalwin gefareboda, `kldis kari~ gadaixsneba da jiqur Semogejaxeba Satili.

es ise uceb moxdeba, Sedrkebi, morideba dageufleba, mere uecari Sexvedris sixaruli gagalaRebs, mere mainc Tavadve dagamSvidebs dumiliT metyveli Satili, beTania kldeebs ar aris mofarebuli, jer isev karga didi manZili gveq-

neba gasavleli, magram taZari Soridanve gamoCndeba: warmoidgine farTod mxrebgaSlili xeoba. SoreTSi — didgorebi, iqiT — veris qarafebi, aqeT — tyiani koromebi. TiTqos iisfrad bolavs Semogareni da aq, am ukideganod ga-daSlil iisferSi — TeTr-moyviTalod amoRerili taZari!..

amgvarad enZelam icis xolme amoRereba adrian gazafxulze. marTlac, Sors ar aris Tbilisidan beTania da bevrsac unaxavs igi. mnax-

veli, werilis amgvar dasawyisze, albaT gulSic gaicinebs da ifiqrebs, aqaoda imisTanas ras metyvi, rac Tavad taZars ar uTqvams CemTviso. amodena ganzraxvi-sagan zecam dagvifaros winaTqma imad gagvigrZelda, rom mnaxveli Tu bevria, arc mSobel qveyanaSi siarulze umZraxi gvyavs cota. saqarTvelos tye-RreSi xetialis WaSniki zogs jerac ar ugemnia, an mosanaxuleblad marto is adgile-bi aurCevia, romelzec yurmokvriT raRac gaugonia, amgvari kacisaTvis fasanau-ri marto saxinklea, SuamTa — samwvade, TviTon beTania ki saqeifo adgilad Tu gamodgeba. es kidev araferi, sxvis saqmeSi ra Cagvrevda, egeve kaci cota ridia-ni rom iyos, eris wminda adgilebSi namusrevsa da nakvalevs rom ar tovebdes; im warwerebs an freskebs rom ar Camoamtvrevdes, romlis gareSec verc Cveni mwerloba daTariRdeboda, verc qarTuli anbanis gza kvals gavignebdiT da arc is gvecodineboda, vin viyaviT da ra viyaviT.

kidev kargi, zogierT adgils mcveli adgas Tavze. erT aseT kacze mogiTxrobT am werilSic... beTaniis taZris mcveli vano wiklauri pirvelad im dros gavicani, tyis-

pirs gafantul Rvinisa da limonaTis boTlebs rom agrovebda. iqve namusrevi eyara. qaRaldebs qari afrialebda, Suaxans kargad gadacilebuli kaci buzRu-niT asufTavebda iqaurobas. moqeifeni ukve biliks dadgomodnen da Sua tyidan

Page 111: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

111

xan xumroba ismoda, xan improvizebuli bRavili, xan tranzistoridan gamovar-dnili aRmosavluri melodia.

taZris ezoSi dumili idga. aq sul dumilia, soflebisa da qalaqebisgan karga mocilebul beTaniaSi. kacma moakriala tyispiri, Cvensken wamovida, xeli CamogvarTva, mogvikiTxa

da taZrisken gagviZRva. taZris idumaleba. Tamari — mefeT mefe saqarTvelosi. giorgi mesame. laSa giorgi — dedis gverdiT, Wabukurad mzirali. am taZarze meti ra giTxraT? an am TvalisCiniviT gasafrTxilebel fres-

kebze? taZarze saubari Znelia. taZars aSeneben. taZars xataven. taZars umRerian. pirispir xvdebian. ufrTxildebian.

beTaniis taZars vano wiklauri ufrTxildeba. da am kacis pirovnebac dRes misi saqmis gamo gvainteresebs. imgvarad moxda, rom JamTa siavem bevri Cveni cixe-koSki, taZari Tu freska

cecxls misca, qars gaatana. zogs Tavad droTa dinebamac mouRo bolo, zogs — ugunurebam, da bolos, roca patroni da gamfrTxilebeli gamoCnda, bevrgan uk-ve gvianRa iyo: alag nangreviRa darCeniliyo, alag — pirvelqmnilis landiRa. axla Cven am landebs veloliavebiT, vcdilobT is mainc SemovunaxoT STamomav-lobas, eris sulieri sidiadis dasturad gadavceT momavals.

meSvide welia beTaniis siCumeSi dadis es kaci. saxli taZris zemoT, sofelSi udgas. am sofels saxelad kveseTi eTqmis, magram aRarc sofelia, aRarc xalxi.

yvela sadRac gakrefila. es erTi saxli, vano wiklauris saxlia, sofelic da kveseTic am saxlsRa hqvia.

xandaxan Camovlen TiTistola SviliSvilebi — SoTa da giorgi. da gau-diT zarebs wkara-wkuri.

reken: dedozari, SuaTana, mrwemi — xmawkriala, rogorc salamuri. ara, poeturi suraTis warmodgena ar gvdomebia. am kacsac da mis ojaxsac

Zalze awuxebs ukacrieli aqauroba. * taZris mcvelad Zia vano poets daulocnia. ambavi ki arcTu ise poeturad

dawyebula. kviraobiT beTaniidan wyneTSi adioda da kvercxebs hyidda. nu davuZ-raxavT, im kvercxebs misi ezos qaTmebi debdnen. erTxelac uZaxnia wyneTSi — `kvercxebi, kvercxebio~ da erTi saxlis aivanze viRac maRali kaci gadmomdga-ra.

kargad uvaWriaT. im kacs kvercxic blomad uyidia da didxansac ulaparakiaT. sadauri xaro? beTaniidano. mere, Tu beTaniidan xar, im taZars ver unda mouaroTo? iq ici, visi fres-

kaao? rogor ar vicio. hoda, Tu ici, kargad icode _ Tamar mefisaao... `im kacis sityvebi samudamod damamaxsovrdao~, — ambobs vano wiklauri. TviTon `is kaci~ ki gogla leoniZe yofila. mere erTi-orjer kidev asula wyneTSi, poetic mounaxulebia da laparaki-

Tac guli ujerebiaT. imis Semdeg taZris mcvelad damdgara: da ai, ukve meSvide weli gadis, xmisamouReblad dadis aqaurobaSi, dadis da beTaniis siCumeSi ax-lac gulistkiviliT igonebs tkbilad moubar poets. CvenTvis gogla `didi kaci iyo.

Page 112: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

112

`did kacTan~ Sexvedra ki zogjer mTlianad Seatrialebs xolme ubralo adamianis bed-iRbals.

taZris erTgulma kacma kargad icis aqaurobis warsuli, esmis aqaurobis fasi, Tu xami stumari ewveva, SeZlebisdagvarad pasuxsac gascems, uxeiro gidi-viT ar gamoidebs Tavsa da winamaswrobas ar daiwyebs. jer taZris garSemo Se-moatarebs, CuqurTmebTan SeaCerebs, mere kars moridebiT SeaRebs da SeuZRveba. mere freskebTan gaCerdeba da erT-or sityvaze xelad mixvdebi, rom am kacma Zi-risZirobamde icis am freskebis mTeli `Tavgadasavali~, — sad Camourecxia wvi-mas, sad miswvdenia udieri `stumris~ xeli...… ai, is Camonatexi kacis xeliTaa, gangeb, samtrod gakeTebuli~... `es nabzari Tamaris freskaze, rac Tavi maxsovs egrea, balRobidan vakvirdebi da kidev kargi ar emateba... `ai, is, amoCiCqnilic kacis naxelavia~.…

— es rodis? — winaT... — rodis winaT? — sanam aq movidodi...… mere ki, ginda daijereT, ginda ara, aq aRaraferi

gafuWebula. taZarSi siCumea. kaci ganze dgas da mainc martos ar gvtovebs. sanam stumari aq iqneba, Tavadac fexs ar moicvlis. mere gamogyveba da kars gamoixuravs. es zedmeti eWvianobis brali ar aris. kacs eSinia. da me maxarebs es SiSi. es sifrTxilis SiSia, — is mainc aRar gamogvecalos xelidan, ra dRevan-

dlamde movidao. `marto erTxel, marto erTxel moxda~... frTxilad, saidumlosaviT gim-

xels da TvaliTa gzomavs, aRSfoTebas da gulistkivils elodeba Senganac. — ra moxda? — marto erTxel gamisxlta, damaswro. — vin gagisxltaT? vin dagaswroT? — gana ara, mivxvdi, rom raRacas apirebda. bevrni iyvnen da is gaipara. mainc vifiqre, ver gabedavs-meTqi. — mere? gabeda? — gabeda… wamodiT, gaCvenoT... kaci taZris aRmosavleTis kedelTan midis da ZvelisZvel, oqrosfer qva-

ze nakawrs gviCvenebs: aq, 1968 wlis Semodgomaze brZanebula vinme omara da Tavisi saxeli `saW-

reTliT~ amoukveTavs. gvari veRar mouswria. iqneb SeeSinda? asea Tu ise, marto saxelia, weli da dro: Semodgoma, beTaniis oqrosferi

Semodgoma. `eqvsi welia aq kedeli aRar gakawrula~, isev xmadabla laparakobs kaci,

`marto iman majoba. gavige, romelic iyo, vuTxari, magram TqmiT raRa eSvelebo-da?~

rogor ar davijereb, mkiTxvelo, rom gagixarda. eqvsi welia ZvelisZveli taZris kedeli ar gakawrula... marto erTxel... marto erTxel... isic gaigo, ro-meli iyo, uTxra kidec, magram, aba, TqmiT raRa eSveleboda...

batoni universiteti ar vici, ras fiqroben adamianebi, roca universitetis win gaivlian. im

adamianebze geubnebi, romelTac arasodes uswavliaT universitetSi. minda mje-rodes, rom maTTvisac, rogorc CvenTvis, es aris qarTuli mecnierebis taZari — uZvelesi da uxucesi, romelsac sasoebiT uyrida saZirkvels ilia, romlis

Page 113: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

113

kedelebSic ukanasknel dReebs iTvlida vaJa-fSavela da romelsac gverdiT mokrZalebiT unda Cauaro.

kargad ar maxsovs es leqsebi... universitetze xSirad werdnen leqsebs. erTma poetma simkacriT oTaraanT qvrivs Seadara, siuxviT — TinaTins. meorem dawera leqsi Seyvarebulze, romelmac universitetis baRSi vardi mowyvita da gamoTqva imedi, rom amas niko kecxovelic ki apatiebda. iwereboda leqsebi Svid Warmag Wadarze... xalasi gulwrfeli leqsebi.

maSin universitets hqonda didi rkinis WiSkari. mis ezoSi fexis Sedgma yvela gamvlels ar SeeZlo. iyo zRurbli, romlis iqiT sxva cxovreba iwyeboda, xeli uneburad midioda qudisken da universitetSi SevdiodiT qudmoxdilni, rogorc TaRebian, did taZarSi.

karTan idga glexkaci, WaRara wveriTa da TuSuri nabdis qudiT. maSin universitetTan mdinare veres erTvoda varazis xevi. xevs mihyveboda

wvrili, daklaknili biliki, romelic gmirTa moedanTan iwyeboda da pirdapir universitetis baRSi micocavda. diliT Seuyvebodnen biliks studentebi, ro-gorc Tokze akinZuli mTamsvlelebi. SuadRis mere daeSvebodnen da sxvadasxva kuTxiv uerTdebodnen qalaqis cxovrebas.

* TiTqos ubralo ambavi iyo: universitetis derefnebSi yovel wuTSi Sex-

vdebodi adamianebs, romelTa saxels msoflio icnobda. isini am taZrisagan ga-nuyrelni iyvnen. ver warmogvedgina universiteti uimaTod. da es didi bedniere-ba iseve bunebrivi Canda, rogorc mezoblis Sexvedra yovel diliT, sayvarel quCaze.

pirvel kursze Cven vgavdiT skolis Segirdebs. xandazmulni Ciodnen, rom udardeli Taoba movida, magram ar viyaviT `udardelni~. omma Cvens bavSvobaze gadaiara da omis mere pirveli wlebic didi verafriT gvanebivrebda: maSin uni-versitetis samkiTxvelos hqonda akaki SaniZis gramatikis erTaderTi cali da Cven moTminebiT velodiT `rigs~.

WadrebTan xSirad idga galaktioni. zogjer gamosaubrebas cdilobda da TiTqos TavisTvis CurCulebda: `sa-

qarTvelos saxalxo poeti... cudi ar aris ara? ocdaaTi tomi damiweria~. gvxib-lavda, rom Cvens win galaktioni idga da irgvliv sufevda auwereli krZalu-loba da Tayvaniscema.

mere galaktioni dReebs universitetis mezoblad mdebare lazareTSi ata-rebda.

mas SeeZlo saaTobiT mdgariyo Tavisi palatis fanjarasTan da garinde-buls ecqira audistoriisaken, sadac leqcia gvqonda, rogorc ki wamoviSlebo-diT da fanjaras mivawydebodiT, TiTqos Secbundeboda da sarkmlis fardas damnaSavesaviT amoefareboda. karga xnis mere, roca dawynarebulebs dagvigu-lebda, kvlav gamoCndeboda, frTxilad moadgeboda sarkmels da gvicqerda...

aseTi iyo galaktioni, aseTi iyo universiteti. nela amoivlida universitetis kibeebs korneli kekeliZe. derefnebs moe-

deboda CurCuli: `batoni korneli~. modioda marTlac TovliviT TeTri. Cven is gvaxsovs Zlier xandazmuli da daRlili, Semovidoda auditoriaSi, dajdeboda wina merxze da mSvidad usmenda romelime axalgazrda leqtors, ise, rom ara-fers SeimCnevda — arc kargsa da arc avs. leqciis bolosRa mogvcemda oriode kiTxvas. mere Tavadac mcire xniT gaabamda saubars qarTuli sasuliero mwer-lobis sikeTesa da silamazeze. laparakobda dinjad da ubralod, rogori ub-raloc TviTon iyo.

magram universitets paTosic uyvarda. gviyvarda saamo artistizmi — Serwymuli im did erudiciasa da ganaTle-

basTan. muxladi, cocxali sityva! studentebi garbodnen derefnebSi da erTmaneTs ekiTxebodnen: `sad aris

nucubiZis leqcia?~, `sad kiTxulobs nucubiZe?~ da darbazi ivseboda yvela

Page 114: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

114

kursisa da fakultetis `moxaliseebiT~. roca Salva nucubiZis sajaro leqcia dainiSneboda, auditoria didZal msurvels veRar itevda da moTaveni leqcias saaqto darbazSi gadaitandnen. maSin yurTamde gavsebuli `auditoria~ saaqto darbazSi garboda da oriode wuTSi saaqto darbazic veRar gvitevda. kaTedra-ze asuli mecnieri iwyebda saubars.

filologebs sakuTari korifeni gvyavda, fizikosebs, filosofebs, bio-logebs — sakuTari. saRamoobiT universitetis ukana ezoSi yefdnen ZaRlebi. akademikosi beritaSvili ikvlevda fiziologiis urTules problemebs! beritaS-vilis kvlevis Sedegebze werdnen parizis, londonisa da niu-iorkis samecniero Jurnal-gazeTebi. is maSinac xeljoxze dayrdnobili, magram saocrad mxne da cocxali gaivlida xolme derefanSi. mas ar Wirdeboda rekomendacia. dedamiwis uSores kuTxeSi, sruliad ucnob qalaqSic rom gamoCeniliyo, uklebliv yvela ityoda: es aris namdvili mecnieri!

* maSin pirvelad Seikra axalgazrda mweralTa wre. yovel paraskevs oT-

xmocdamecamete auditoriaSi ikribebodnen poetebi. modioda besarion JRenti. studentebi kiTxulobdnen leqsebs da moTxrobebs. iyo mouridebeli mtkiceba: saqarTveloSi mwerali mxolod universitetidan movao. amgvar mtkicebas safuZ-velic qonda: pirveli `sxivebi~, pirveli wignebi... iyo kamaTi:L xalas, gul-wrfel leqsebs Tbilad daweril leqsebs veZaxdiT. gamodiodnen damwyebi kri-tikosebi da ambobdnen, ama Tu im leqsSi zogierTi `kargi Tqmaa~, aris `kargi riTmac~, magram mTlianobaSi leqsi ar tovebs sasurvel STabeWdilebaso. poete-bi pirvel, gaubedav qmnilebebs uZRvnidnen mSobliur quCas, Wadrebs, foTlebs, mamuls. Cven es mogvwonda...

Seiqmna simfoniuri orkestri. kviraSi orjer gvewveoda `maestro~ da uni-versitetis derefnebSi ismoda `daisis~ Sesavali. gvixaroda, rom gvqonda saku-Tari orkestri, romelic TviT faliaSvils asrulebda.

...universitetis scenaze gogolis `revizors~ TamaSobdnen. meore warmodgenaze stumrebi movidnen — Salva RambaSiZe, giorgi Savgu-

liZe, cecilia wuwunava, aleqsandre gomelauri... studentTa warmodgeniT dain-teresdnen, Semoiares patara scena da viwro kulisebi, scenis Tavze mercxlis budesaviT SeyuJuli sagrimioro, icines da darbazi acines. Semdeg ki Cajdnen studentebSi da naxes speqtakli, da Cven didxans gvaxsovda giorgi SavguliZis rainduli mzera, Salva RambaSiZis bavSvuri Rimili, cecilia wuwunavas ubralo TavdaWera (ase `ubralod~ Txzavda is didebul scenur saxeebs), aleqsandre go-melauris gulubryvilo gamoxedva...

* gamoCnda satiruli gazeTi `WinWari~. raze werda maSin `WinWari?~ jaziT gatacebul gogo-biWebze, pirvelkurselze, romelsac Turme `bu-

tilka~ Sarvali ecva. qaliSvilze, romelsac Tma mokled Seekveca, gamcdenebze, damgvianeblebze, zarmacebze, uzrdelebze, da isev da isev viwro Sarvlebze.

derefanSi yoveli Tvis bolos idga grZeli rigi: `vin aris bolo?~, `Tqvena xarT bolo?~, `ai, is maRali biWi exla movida da yvelaze win miZvreba~, `qaliSvilo, inebeT rigSi Cadgoma,~ rigdeboda stipendia.

* axla universitetSi sxvebi swavloben. xandazmulTa Tanabrad kaTedraze

dganan axalgazrdebi, axali saxelebi ikvleven Tanamedrove mecierebis did problemebs. rogorc mudam, universitets dResac hyavs Tavisi axalgazrdoba da Tavisi korifeni. universitetic TiTqos mijnebSi aRar eteva, mxrebs Slis, izrdeba.

siaxle...

Page 115: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

115

dros yovelTvis Tavisi gaaqvs da modis siaxliT. siaxle JamTasvlis ga-moxatulebaa.

magram aris cxovrebaSi imgvari ambebic, rasac dro veras aklebs, rac ma-radiulia, Zalze adamianuri da Jamidan Jams ucvlelad gadaecema. da universi-tetic Zveleburad dgas, rogorc TeTri taZari, Zveleburad ismis mis derefneb-Si Jriamuli, irekeba zari, studentebs uxariaT `friadi~ da tirian `CaWras~. leqtorebi kvlav iyofian or kategoriad: `kargi gamomcdeli~ , da `sias ar kiT-xulobs~; oqtomberi kvlav udardelia — sesiebamde bare ori Tvea darCenili. samkiTxvelo savsea bejiTebiT, baRi — niWierebiTa da zarmacebiT...

`dekanatSi gibareben~. ratom acdenT, ymawvilo~. da iqneb universitetis karTan kvlav dgas moxuci mekarec, TeTri Tma-wve-

riTa da TuSuri nabdis qudiT. dgas imgvarad, rogorc idga aTiode wlis wi-naT.

axla... amaze ilaparakon axalgazrdebma, vinc dRes universitetSi swavlo-ben.

Cven aTi-TxuTmeti wlis win davtoveT universiteti da isRa dagvrCenia, movigonoT ra iyo winaT...

* — gamarjobaT, batono universiteto! — mapatieT, magram kargad veRar maxsovxarT... — saTiTaod aRar gemaxsovrebiT, Cven viyaviT TiToni da mravalni. — saiT xarT, sad moRvaweobT? — saqarTveloSi varT, ukve WaRara Segvepara da axla sxvebsa vzrdiT.

xSirad gaigonebT. gvixaria, rom ase kargad gxedavT. gveCqareba, uamravi saqme gvaqvs, saxli, samsaxuri... mets verafers getyviT. gveSinia, sentimentaloba ara-vin dagvwamos.

— naxvamdis, idRegrZeleT... zemoT, fasanaurSi fasanaurSi male binddeba. stumarmac bindisas icis xolme mosvla. axlac mze ukve Casula. xevidan aragvis xmauri ismis, mTavari gzidan —

manqanebis griali. daRamdeba. manqanebis griali miwydeba (mTis gzaze RamiT siaruls eride-

bian) da aragvis xmaRa gabatondeba mTel xeobaSi. me Sin var. ZaluaCemi ezoSi Zroxas wvelis. boCola zmuis — mec damitove rZeo. gob-

Si rZe Cxrialebs. saCexis buxarSi cecxli tkacunobs. grila, rogorc mTas See-fereba. — mobrZandi — erTbaSad gasZaxis viRacas ZaluaCemi. wvelas morCeba, — aha ga-Zexio, — etyvis xbos da isev xmamaRla ambobs: — mobrZandi! etyoba, viRac stumari movida, pativsacemi, darbaiseli berikaci. — fexiT Camoxvel Tu cxeniTo? — kiTxulobs ZaluaCemi. albaT stumarma Tqva, — cxeniTo. — mere sad daabio? etoba, stumarma Tqva, WalaSi, balaxze mivuSvio. — momikvdes Tavi, skamic ver SemogTavazeo. etyoba stumarma Tqva, skami ar min-da, mainc wasasvleli var, meCqarebao. — xSirad mobrZandi xolme, ra dakargva icio. amaze, albaT, stumarma araferi Tqva, marto gaiRima da, cxadia, sayveduric Sei-fera.

Page 116: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

116

— ra geCqareba, netavi, xvalec am kvirisa ar ario? — icinis ZaluaCemi. etyoba stumarma Tqva, binddeba, mets aRar SegawuxebT, droulad unda avide Si-nao, raki ar damxvda, ra gaewyobao… da Tanaco... albaT biZaCems eZebs, Sin eguleboda. — ra Tanaco, cxens vin mogparavso? etyoba stumarma Cailaparaka, ar iciT axlandelebis ambavio? etyoba, gamocdi-li kacia da yvelaferi icis. — ra geCqareba, kaco, gavaxSmeb mainc da mere wadio. netavi ra acinebs ZaluaCems? stumarma ki albaT Tqva, vaxSmobis dro aRara maqvs, saqme mqonda da axlave ukan unda davbrundeo. — Sen ici Seni saqmisao, — ambobs ZaluaCemi, es ra stumaria, ramdens gvaxvewninebs, gaval, vnaxav, vin gvewvia am bindisas-meT-qi, _ gavifiqre da gareT gavedi. ezoSi gadavixede da mec gamecina: ezos SuagulSi erTi bewo biWi dgas (winaT, zRaprebSi, cerodenas rom eZax-dnen), Tbili, boxoxa qudi warbebamde Camoufxatavs, cal xelSi koxtad gaTli-li joxi uWiravs, cali xeli jibeSi aqvs kacurad Cayofili, Tbili juba mker-dze gadauReRia, ezos aTvalierebs da ukve wasvlas epireba. — Calxias Zmakacia, — icinis ZaluaCemi. Calxiac am biWis tolaa, kinoSi wasula da gvianobamde ver dabrundeba. — gakveTilebis gageba mindao, — isev icinis Zalua. mere cerodena stumari WiSkridan gadis da Zalua gasZaxis: — cotac mogecada, biWo! cerodena biWi moixedavs, magram ara Cerdeba. — Txili mainc Caiyare jibeSi, gzaSi aknatune! — kvlav gasZaxis ZaluaCemi. cerodena biWi gzas ganagrZobs. Tqveni ar vici da fasanaurSi winaTac icodnen da axlac ician kacis dafaseba.

mkaTaTve orRobeSi SuadRea. sio ar qris. sofeli samkalSi gasula. momTenTavi si-

Cumea. ubani Tvlems. gubeSi miwolila Rori. gacqnafulan Citebi. mkaTaTvis sicxea. ubnis darajad dideda darCenila. garSemo Cami-Cumi ar ismis. marto Wri-

Wina WriWinebs, dideda aqeT-iqiT ixedeba. mere amTqnarebs, mere Tavs akanturebs da iqve, kaklis ZirSi, nabdis Zvelaze miwveba.

qaTmebma dro ixelTes. bostanSi gadavidnen. laSqars win miuZRvis dezebi-ani mamali. SeTqmulebiviT kakaneben variebi. `saydris kari~ Riaa, mezoblis qaT-mebsac epatiJebian.

kakli ZirSi, nabdis Zvelaze sZinavs didebas. Walidan afrida qori. gadaiara samkali.

soflisken gaswia. bostnis Tavze kamara Sekra. mowyvetiT daeSva. daacxra. gabrazda mamali. SeSfodnen dedlebi. kombostos foTlebSi gainabnen wiwilebi. qorma wiwila waiRo. sZinavs didedas. knavis kata, didedas bawris gorgali knutebs ezos boloSi miaqvT. orRobeSi isev siCumea. margilma lawani gaiRo. baRCidan gadmoxta awiTlebuli gogo. CiTis kabiT mux-lebi daifara. kabis kalTaze ahkvria Zurwa da birki. akecil winsafarSi Cauy-ria mwvane lobio. muqariT win uxvdeba TmagaCeCili biWi.

Page 117: weliwadis droni - mundusi.files.wordpress.com · TmaneTs enacvlebian wlebi, wlebs ki droni — gazafxuli, zafxuli, Semodgo-ma, zamTari. raRa Tqma unda, es Cveni moTxrobac — weliwadis

117

— dedas gitireb, icode! — yurebze xaxvi ar damaWra... — sityva maq saTqmeli! — mexi Senc dageces! kaklis ZirSi, nabdis Zvelaze sZinavs didedas... zRapar-iyo, zRapar-iyo, Walas Citi mamkvdariyo...