Wzajemne relacje między PPP a funduszami UE

InstytutPartnerstwa Publiczno-Prywatnego

ul. Noakowskiego 2400-668 Warszawa

[email protected]

©M

WJ

Instytut PPP ul. Noakowskiego 24, 00-668 Warszawa tel. (22) 435-95-02 faks (22) 482 10 50 e-mail [email protected] internet www.ippp.pl KRS 0000172867 REGON 015613863 NIP 118-171-2761 PKO BP 51-1020-1127-0000-1002-0068-8853

2

Instytut Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

Wzajemne relacje między PPP a funduszami UE

http://www.ippp.pl/


3


Samorząd Przedsiębiorca

Cele społeczne

Oparte na prawie i wymogach sytuacji

politycznej

Cele ekonomiczne

Wynikające z interesu Inwestorów, realizowane

w ramach swobody gospodarczej.

Potrzeby inwestycyjne/wydatki bieżące Zasoby do zainwestowania

Zadania publiczne jako cel władz a zadaniai cel sektora prywatnego

http://www.ippp.pl/


4


Przyczyny rozwoju przedsięwzięć typu PPP zdaniem Komisji Europejskiej

Konieczność realizowania coraz nowszych inwestycji infrastrukturalnych,

szczególnie w zakresie transportu, energetyki, gospodarki wodno-kanalizacyjnej

i telekomunikacji, warunkujących rozwój gospodarki.

http://www.ippp.pl/


5


Źródła prawa UE dotyczące PPP W obszarze prawnym Unii Europejskiej partnerstwo publiczno-prywatne regulowane jest jedynie tzw. „prawem miękkim”.

Komisja Europejska nie zdecydowała się na harmonizację przepisów w tym zakresie, przyjmując jednakże szereg dokumentów o charakterze kierunkowym. Wśród najistotniejszych wymienić należy:

1) Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego, Komisja Europejska, Bruksela

2003

Intencją autorów Wytycznych było wyjaśnienie, w jaki sposób PPP może wkomponować się w system

pomocy udzielanej przez Komisję Europejską. Wytyczne nade wszystko wskazują podstawowe

problemy i kierunki przyszłych rozwiązań prawnych, ułatwiających podmiotom gospodarczym z całego

obszaru UE dostęp do świadczenia usług użyteczności publicznej w sposób zapewniający poszanowanie

swobód konkurencji, wynikających z Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską.

Wytyczne stanowią sui generis poradnik dla pomiotów publicznych dotyczący tego, jak zawierać i

wykonywać kontrakty w modelu PPP.

http://www.ippp.pl/


6


Źródła prawa UE dotyczące PPP

2) Zielona Księga w sprawie partnerstw publiczno-prywatnych i prawa wspólnotowego w zakresie

zamówień publicznych i koncesji, COM (2004) 327, Bruksela 2004

Jest to dokument ilustrujący przebieg i wynik debaty organów UE w sprawie zastosowania prawa

Wspólnoty w zakresie zamówień publicznych oraz koncesji w zjawisku PPP. Zielona Księga ma na celu

ukazanie, które zasady Wspólnoty są stosowalne na etapie wyboru partnera prywatnego i na etapach

następnych.

3) Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie stosowania prawa wspólnotowego dotyczącego

zamówień publicznych i koncesji w odniesieniu do zinstytucjonalizowanego PPP (ZPPP), COM

(2007) 6661, Bruksela 2008

Dokument wyjaśnia problemy prawne związane ze stosowaniem przepisów zamówieniowych odnośnie

zawiązywania zinstytucjonalizowanego PPP (spółki o kapitale mieszanym).

http://www.ippp.pl/


7


PPP a fundusze UE – wsparcie, alternatywa czy uzupełnienie?

Od początku prac nad instytucjonalizacją PPP, współpraca między sektorem

prywatnym i publicznym postrzegana była przez pryzmat pozyskania

dodatkowych środków finansowych przez władze publiczne – szczególnie jako

wkładu własnego dla projektów współfinansowanych przez UE.

Zaangażowanie sektora prywatnego miało służyć wygenerowaniu środków na

mityczne 15% udziału własnego i pre-finansowanie.

Próba nowelizacji ustawy o PPP wydaje się wpisywać w tą „tradycję”.

PPP nie jest sposobem na BBP czyli „Budowanie Bez Pieniędzy”.

http://www.ippp.pl/


8


Przeszkody wynikające z niedostosowania programów operacyjnych do koncepcji PPP

jako dźwigni finansowej (tworzenia projektów „hybrydowych”):

1. Niedookreślenie kategorii beneficjentów PPP – Wśród kategorii beneficjentów należy zidentyfikować kategorię podmiotów działających w oparciu o ustawę o ppp lub o koncesji na roboty budowalne lub usługi – ew. koncesjonariusz/partner. W zasadzie wystarczy wskazać przedsiębiorcę bez bliższej identyfikacji włascicielskiej.

W przypadku Funduszu Spójności była taka możliwośćod od poczatku jednak nie sprzyjała temu praktyka NFOŚiGW.

http://www.ippp.pl/


9


PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...

2. Kwestia pomocy publicznej – w razie uzyskania dotacji przez beneficjenta przedsiębiorcę dalej istnieje konieczność zgodności wsparcia z prawem ochrony konkurencji – ostatecznie wielkość dozwolonej intensywności pomocy może przyczynić się do nieatrakcyjności wsparcia. Szczególnie wobec czasu jaki potrzebny jest na pozyskanie dotacji i jej rozliczenie. Formalizm procesu udzielania środków pomocowych (zakaz zmiany zakresu przedsięwzięcia) jak i związane z tym faktem obowiązki informacyjne i kontrolne.

http://www.ippp.pl/


10


PPP – FUNDUSZE UE PRZESZKODY ...c.d

3. Ograniczenia w zakresie dochodowości projektu – dochodowość projektu w całym cyklu jego życia jest różnie oceniana przez KE i sektor prywatny.

Projekty opłacalne z ekonomicznego punktu widzenia nie będą chętnie (lub w wysokim stopniu) dofinansowywane, natomiast projekty nieopłacalne ze swej natury nie zapewniają odpowiedniego zysku sektorowi prywatnemu.

Paradoksalnie projekt zakładający PPP, może uzyskać dofinansowanie jako projekt służący wzrostowi konkurencyjności partnera prywatnego.

http://www.ippp.pl/


11



4. Udział własny – kwalifikowany tylko publiczny udział krajowy a nie udział krajowy– w przypadku wielu projektów, wkład finansowy strony prywatnej może jedynie spowodować zmniejszenie wielkości dofinansowania – proporcjonalnej do wkładu własnego.

http://www.ippp.pl/


12



5. Ograniczenia w zakresie dysponowania majątkiem

wytworzonym w trakcie realizacji projektu – 5 lat od

finansowego zakończenia projektu.

http://www.ippp.pl/


13



6. Obowiązek wydatkowania dotacji w procedurze zamówień

publicznych – zniechęca sektor prywatny, który w swej chęci

odgrywania roli partnera prywatnego kieruje się również chęcią

konsumpcji środków UE jako ich współbeneficjent

7. Kiedy nawiązać koncesję – przed czy po założeniu wniosku

http://www.ippp.pl/


14



7. Konieczność uwzględnienia koncepcji realizacji inwestycji i

sposobu zarządzania –pomoc publiczna czy luka finansowa.

Kwestia podmiotów wewnętrznych.

8. Nie wszystkie przedsięwzięcia (rodzaje projektów) będą

uznane za „kwalifikowane” w świetle programów

operacyjnych.

http://www.ippp.pl/


15


PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI1. W skali makro – rezygnacja z niewykonalnych projektów

hybrydowych – pozwoli na racjonalne zarządzanie środkami budżetowymi. Wprowadzając PPP i fundusze jako równoprawne ale w zasadzie niezależne od siebie źródła finansowania przedsięwzięć zapisanych w Wieloletnich Planach Inwestycyjnych, można uniknąć „zamrażania” środków publicznych w projektach (co prawda) teoretycznie dofinansowywanych, jeśli możliwe są do realizacji na zasadach PPP. W razie stosowania PPP tam gdzie jest ono możliwe władze zaoszczędzą środki na udział współ i pre- finansowania w projektach, które jako niedochodowe szybciej uzyskają wsparcie. Przykładem złudnej „dostępności” dofinansowania był nabór wniosków o dotacje na dofinansowanie projektów termomodernizacyjnych. Studia wykonalności projektów, które nie uzyskały wsparcia mogą po odpowiednim przedefiniowaniu być punktem wyjścia do ich realizacji w formule PPP.

http://www.ippp.pl/


16


PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d.

2. Wariant operatorski – wymagający rozdziału spółki właścicielskiej (100% publicznego beneficjenta pomocy) i operatora – partnera prywatnego. Rozwiązanie to wymaga zasygnalizowania we wniosku aplikacyjnym (sposób zarządzania projektem).

3. Wariant chronologiczny – po okresie ograniczeń w zakresie dysponowania infrastrukturą, uzyskaną dzięki dotacji, następuje włączenie go do współpracy opartej o koncepcję PPP. W tym przypadku możliwe jest uzyskanie środków na nieprzewidziane wydatki niekwalifikowane – w formie przedpłaty za dostęp do infrastruktury.

http://www.ippp.pl/


17


PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d.4. Wariant funkcjonalny – niezależne od siebie projekty (o

autonomicznych budżetach) stanowią funkcjonalną całość. W części współfinansowanej z dotacji (publicznych środków) w części w ramach PPP. Najlepiej sprawdzić może się w rewitalizacji.

5. Wariant KONCESYJNY – wydatkowanie środków UE następuje w formie udzielenia koncesji na roboty budowlane – projekt jest rozliczany w zakresie w jakim jest kwalifikowany a pozostała cześć przedsięwzięcia jest już opłacana w formie prawa do eksploatacji – w takim wypadku środki dotacyjne są konsumowane bezpośrednio przez koncesjonariusza w interesie koncesenta.

http://www.ippp.pl/


18


PPP A FUNDUSZE – SZANSA REALIZACJI c.d.

6. Wariant w którym wydatkowanie środków UE jest powiązane

z wyłonieniem partnera prywatnego – jako wkład publiczny lub

wynagrodzenie.

http://www.ippp.pl/


19


PPP a fundusze UE

1. Kto będzie beneficjentem

2. Kiedy nawiązać współpracę

3. Jakie ppp? SPV?

4. Jaka koncesja? SPV?

5. Faktura czy nota – podmiot upoważniony do ponoszenia

wydatków?

http://www.ippp.pl/


20


PPP a fundusze UE

1. Studium wykonalności

2. Umowa o dofinansowanie

3. Realizacja projektu i jego zakończenie

4. Oferta inwestycyjna! – plan B w razie braku

koncesjonariusza

http://www.ippp.pl/


21


PPP a fundusze UE

6. Pomoc publiczna?

7. Podmiot wewnętrzny?

8. Zapewnienie środków – plan finansowy

9. Sposób zarządzania projektem/zyski

10 Koszty kwalifikowane projektu a JRP

11. Inżynier projektów – a ilość kontraktów

http://www.ippp.pl/


22


http://www.ippp.pl/

Documents

Wzajemne relacje między PPP a funduszami UE