48
Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı Konya Ticaret Odası 16.11.2012

Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI

Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş

ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Konya Ticaret Odası

16.11.2012

Page 2: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İş Kanunu m.1: Kural olarak tüm işçi, işveren,

işveren vekili ve işyerlerine uygulanır.

İstisnalar: İş K.m.4’te belirtilen kişilere

uygulanmaz.

Page 3: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İş talep formu

-Değerlendirme

İş Sözleşmesinin Düzenlenmesi ve İmzalanması

İş Sözleşmesi:

-Deneme Süreli

-Belirli-Belirsiz Süreli

-Tam-Kısmı Süreli

Page 4: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı

konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay

olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş

sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir.

Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini

bildirim süresine gerek olmaksızın ve

tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler

için ücret ve diğer hakları saklıdır.

Page 5: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması

veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif

koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı

şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş

sözleşmesidir.

Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden

olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme)

yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan

itibaren belirsiz süreli kabul edilir.

Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli

süreli olma özelliğini korurlar.

Page 6: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş

sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde

daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî

süreli iş sözleşmesidir.

Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı

haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin

kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye

göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan

işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri,

tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı

olarak ödenir.

Page 7: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşyerinde devamlılık gösteren ve düzenli olarak

tekrarlanan genel nitelikli uygulamalar işyeri

uygulamaları olarak adlandırılır.

Bir uygulamanın işyeri uygulaması haline

dönüşebilmesi düzenli olarak tekrarlanıyor

olmasına ve işçide bu uygulamanın devam

edeceğine ilişkin kanaat oluşmasına bağlıdır.

Page 8: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Sözleşmenin geçerli olması için aşağıdaki şartların bulunması

koşulları gerekir:

-İşçinin fiil ehliyetine sahip olması,

-Sözleşme ile işçinin işverene karşı, sözleşmenin sona

ermesinden sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet etmekten,

özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan, başka bir

rakip işletmede çalışmaktan veya bunların dışında, rakip

işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girişmekten

kaçınmayı yazılı olarak üstlenmesi,

-Rekabet yasağı kaydı, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri

çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında

bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin

kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak

nitelikteyse geçerlidir.

Page 9: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-Rekabet yasağı, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete

aykırı olarak tehlikeye düşürecek biçimde yer, zaman ve

işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar

içeremez,

-Rekabet yasağı sözleşmesinin süresi, özel durum ve

koşullar dışında iki yılı aşamaz.

-Hâkim, aşırı nitelikteki rekabet yasağını, bütün durum ve

koşulları serbestçe değerlendirmek ve işverenin üstlenmiş

olabileceği karşı edimi de hakkaniyete uygun biçimde göz

önünde tutmak suretiyle, kapsamı veya süresi bakımından

sınırlayabilir.

Page 10: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Rekabet yasağına aykırı davranışların sonuçları:

-Rekabet yasağına aykırı davranan işçi, bunun sonucu

olarak işverenin uğradığı bütün zararları gidermekle

yükümlüdür.

-Yasağa aykırı davranış bir ceza koşuluna bağlanmışsa ve

sözleşmede aksine bir hüküm de yoksa, işçi öngörülen

miktarı ödeyerek rekabet yasağına ilişkin borcundan

kurtulabilir; ancak, işçi bu miktarı aşan zararı gidermek

zorundadır.

Page 11: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş

saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde

haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek

uygulanır.

Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma

süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde

onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde

dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin

haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık

çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş

sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir.

Page 12: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve

genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil

edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal

çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması

veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile

kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay

içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması

yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla

sürelerle çalışma sayılmaz.

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini

aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz.

Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.

Page 13: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya

üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla

çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda

yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş

saati aşan çalışmalardır.

Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret

normal çalışma ücretinin saat başına düşen

miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle

ödenir.

Page 14: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Ara dinlenmesi: Günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında o yerin

gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanmak suretiyle

işçilere;

a) Dört saat veya daha kısa süreli işlerde onbeş dakika,

b) Dört saatten fazla ve yedibuçuk saate kadar (yedibuçuk

saat dahil) süreli işlerde yarım saat,

c) Yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat,

Ara dinlenmesi verilir.

Bu dinlenme süreleri en az olup kural aralıksız verilir.

Dinlenmeler bir işyerinde işçilere aynı veya değişik

saatlerde kullandırılabilir.

Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz.

Page 15: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde

çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş

sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm

bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması

için işçinin onayı gereklidir.

Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan

işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü

olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş

karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil

yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için

bir günlük ücreti ödenir.

Page 16: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçilere tatil gününden belirlenen iş günlerinde

çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir

zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört

saat dinlenme (hafta tatili) verilir.

Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren

tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün

ücreti tam olarak ödenir.

Page 17: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya babanın,

eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne

kadar verilmesi gereken izin süreleri.

Page 18: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi

de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan

işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik

veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun

yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.

Page 19: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet

süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara

ondört günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi

günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı

günden,

Az olamaz.

Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve

daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin

süresi yirmi günden az olamaz.

Page 20: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçi sayısı yüzden fazla olan işyerlerinde

işveren veya işveren vekilini temsilen bir,

işçileri temsilen iki kişi olmak üzere toplam üç

kişiden oluşan izin kurulu kurulur.

Kurula işveren temsilcisi başkanlık eder.

Kurulun başkanı dışında kalan işçi üyeleri ve

yedekleri işyerinde varsa, işyeri sendika

temsilcileri tarafından seçilir.

Page 21: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin

eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve

benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla

oluşan çalışma koşullarında esaslı bir

değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak

bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun

olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı

işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen

değişiklikler işçiyi bağlamaz.

Page 22: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Sona Erme Halleri

İşe İade Davası

İş Güvencesi Tazminatı

Kıdem ve İhbar Tazminatı

Page 23: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İş K.m.17 Bildirim süreleri işçinin kıdemine

göre belirlenmektedir. Buna göre;

-0-6 ay arası kıdemi olan işçi için 2 hafta,

-6 ay (dahil) -1,5 yıl arası kıdemi olan işçi için 4

hafta,

-1,5 yıl-3 yıl arası kıdemi olan işçi için 6 hafta,

-3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 8 hafta

Page 24: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş

bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri

içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye

mecburdur. İş arama izninin süresi günde iki saatten

az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini

birleştirerek toplu kullanabilir.

İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise

işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın

alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini

yüzde yüz zamlı öder.

Page 25: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Bildirim sürelerine uymamanın müeyyidesidir.

Sözleşmenin her iki tarafı için de geçerlidir.

Brüt giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanır.

Kanuni faiz uygulanır

Zamanaşımı süresi 10 yıldır.

Page 26: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran

işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan

işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden

işveren, işçinin yeterliliğinden veya

davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin

veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli

bir sebebe dayanmak zorundadır.

Page 27: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşçinin 6 aylık kıdemi hesaplanırken aynı

işveren yanında çalışılan süreler toplanır.

-30 işçi şartının tespitinde işverenin aynı

işkolundaki diğer işyerlerinde çalışan işçiler de

sayıya dahil edilir.

- İşletmenin bütününü sevk ve idare eden

işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin

bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma

ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren

vekilleri kapsam dışındadır.

Page 28: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak

ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde

belirtmek zorundadır.

Hakkındaki iddialara karşı savunmasını

almadan bir işçinin belirsiz süreli iş

sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile

ilgili nedenlerle feshedilemez.

Page 29: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde

sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin

geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih

bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay

içinde iş mahkemesinde dava açabilir.

Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde

sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın

temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin

olarak karar verir.

Page 30: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem

kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde

işe başlamak için işverene başvuruda

bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde

başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış

olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren

sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu

olur.

İşveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak

zorundadır.

Page 31: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İş güvencesi tazminatı: İşçiyi başvurusu

üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise,

işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık

ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü

olur.

Boşta geçen süre ücreti: Kararın

kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için

işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan

ücret ve diğer hakları ödenir.

Page 32: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçi 3 ana sebep ile iş sözleşmesini haklı

nedenle feshedebilir. Bunlar:

-Sağlık sebepleri,

-Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan

haller ve benzerleri,

-Zorlayıcı sebepler.

Page 33: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması

işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin

sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.

-İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan

buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi

bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir

hastalığa tutulursa.

Page 34: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşverenin iş sözleşmesi ile ilgili esaslı noktalarda işçiyi

yanıltması,

-İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve

namusuna dokunacak şekilde söz söylemesi veya

davranışlarda bulunması,

-İşveren, işçiye cinsel tacizde bulunması,

-İşverenin işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı

sataşmada bulunması veya haysiyet kırıcı isnad ve

ithamlarda bulunması,

-İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından

işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene

bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.

Page 35: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşveren tarafından işçinin ücreti kanun

hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun

olarak hesap edilmez veya ödenmezse,

-Çalışma şartları uygulanmazsa.

Page 36: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla

süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı

sebepler ortaya çıkarsa.

Page 37: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşveren 4 ana sebep ile iş sözleşmesini haklı

nedenle feshedebilir. Bunlar:

-Sağlık sebepleri,

-Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller

ve benzerleri,

-Zorlayıcı sebepler,

-İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması

Page 38: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan

yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak

bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu

sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü

veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi (Diğer

durumlardaki hastalık ve kaza, nedeniyle fesih için

bildirim süresi+6 hafta geçmesi gerekir. Doğum ve

gebelik halinde 8+8+bildirim süresi+6 hafta).

-İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek

nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca

bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması

durumunda.

Page 39: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşçinin işvereni yanıltması,

-İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birine

karşı şeref ve haysiyet kırıcı sözler söylemesi veya

davranışlarda bulunması,

-İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde

bulunması.

-İşçinin işverene veya başka bir işçiye sataşması,

-İşçinin işyerinde alkol alması veya işyerine sarhoş

gelmesi,

-İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık

yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi

doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.

Page 40: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

-İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle

cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.

-İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe

dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde

iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü,

yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.

-İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine

hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.

-İşçinin kusuru ile işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi

veya otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek

derecede hasara ve kayba neden olması

Page 41: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile

çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin

ortaya çıkması.

Page 42: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması

halinde devamsızlığın bildirim sürelerini

geçmesi.

Page 43: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallere

dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan

sözleşmeyi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu

çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın

öğrendiği günden başlayarak altı iş günü

geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden

itibaren bir yıl sonra kullanılamaz. Ancak

işçinin olayda maddi çıkar sağlaması halinde

bir yıllık süre uygulanmaz.

Page 44: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

En az bir yıllık kıdem,

Her bir yıllık kıdem için 30 günlük ücret,

Brüt giydirilmiş ücret üzerinden hesaplama,

Gelir vergisi kesilmemesi,

10 yıllık zamanaşımı süresi,

Mevduata uygulanan en yüksek faiz.

Page 45: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin

yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona

ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin

geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve

miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına

nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması

şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya

ibraname kesin olarak hükümsüzdür.

Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra

sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme

belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz

hükmündedir. Bu hâlde dahi, ödemelerin banka

aracılığıyla yapılmış olması zorunludur.

Page 46: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşçi sözleşme süresinin bitmesinden önce yahut bildirim

süresine uymaksızın işini bırakıp başka bir işverenin

işine girerse sözleşmenin bu suretle feshinden ötürü,

işçinin sorumluluğu yanında, ayrıca yeni işveren de

aşağıdaki hallerde birlikte sorumludur:

-İşçinin bu davranışına, yeni işe girdiği işveren sebep

olmuşsa,

-Yeni işveren, işçinin bu davranışını bilerek onu işe

almışsa.

-Yeni işveren işçinin bu davranışını öğrendikten sonra

dahi onu çalıştırmaya devam ederse.

Page 47: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

İşveren,

İş kazalarını kazadan sonraki 3 işgünü içinde,

Meslek hastalıklarını kendisine bildirildiği/öğrendiği

tarihten itibaren üç iş günü içinde,

Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmekle yükümlüdür.

5510 s.K. m. 13/II ayrıca kolluk kuvvetlerine

derhal bildirilecektir.

4857 sayılı Kanunun 77. maddesi öngörülen,

Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine

2 işgünü içinde bildirme yükümlülüğü

01.01.2013 yılında yürürlükten kalkacaktır.

Page 48: Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk ... · Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı

Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı/

Hukuk Danışmanı

[email protected]

[email protected]

www.calismahayati.com.tr